1

Talent en Talentontwikkeling

Owen Robert, Harrold Engelberts, Joost Weemhof, Robin van der Niet en Eric SpreeuwAbv 2013 blok 2 , prestatie 2 workshop

InhoudsopgaveWat zijn persoonskenmerken en eigenschappen?..................................................3Wat is talent?.........................................................................................................3Wat is talentontwikkeling?.....................................................................................4Waarom talentontwikkeling?..................................................................................4

Opdracht 1 persoonskenmerken en eigenschappen...........................................4Casus: Verhaal van Emily....................................................................................6Opdracht 2 “De Talentenfoto”.............................................................................7

Format ‘’Talentenfoto’’ leerlingen....................................................................9Eigen Casus.......................................................................................................10Opdracht 3........................................................................................................10Opdracht 4........................................................................................................11Opdracht 5........................................................................................................12Opdracht 6........................................................................................................13Opdracht 7........................................................................................................14Opdracht 8........................................................................................................15Opdracht 9........................................................................................................17Opdracht 10 Presentatie van jou casus leerling................................................17

Wat zijn persoonskenmerken en eigenschappen?

2

Kwaliteiten zijn eigenschappen, het zijn persoonskenmerken die los staan wat we hebben aangeleerd. Het pallet aan gereedschappen dat we tot onze beschikking hebben en gebruiken (of niet). De kleuren uit dit pallet kunnen in de loop van het leven verder ontwikkeld worden of juist vervagen omdat we ze niet willen of durven gebruiken. Ieder heeft een eigen set, net zo uniek als vingerafdrukken. Als iemand die kwaliteiten inzet die bij zichzelf en bij de situatie passen dan heeft dit over het algemeen een positief effect.

Wat is talent?

Iedereen heeft vele kenmerken en eigenschappen en slechts één talent. Je talent is net iets meer dan een kwaliteit; het verwijst direct naar het beste in je. Het is aangeboren, zo eigen aan jou dat je meestal niet beseft dat je deze hebt. Bij het woord talent denken we vaak aan voorbeelden van buitengewoon getalenteerde kunstenaars, musici, wetenschappers of sportlieden. Talent is echter veel dichterbij en is in potentie in iedereen aanwezig. Je talent kan bijvoorbeeld luisteren zijn; waar je ook komt, mensen weten je altijd te vinden met hun verhaal. Herkennen en benoemen wat je talent is geeft rust, kracht en vertrouwen.

Er zijn verschillende gebieden waar talent zich kan tonen.Dit zijn:

wetenschap, kunst, bedrijfskunde, ondernemen, vrije tijd, spel, media en publieke diensten, sport of technologie.

Van de 100 personen die zich ontwikkelen op 1 van deze gebieden zijn er 10 talenten. De overige 90 personen behoren tot de groep die zich beter en sterker heeft gemaakt. Deze hebben zich ontwikkeld. (Gagné, 1991)

Wat is talentontwikkeling?Een talent hebben kan erg nuttig zijn, maar als je niet weet hoe en wat heb je er eigenlijk niets aan. Je hebt pas iets aan een talent als het kan groeien. Dit doe je door je vaardigheden/eigenschappen te ontwikkelen om je talent zo goed mogelijk te gebruiken.

3

Talentontwikkeling is zo belangrijk omdat je anders je eigen kwaliteiten niet gebruikt. Iedereen kent wel iemand die door zijn ouders niet naar de juiste school mocht om zijn talent te ontwikkelen. Dit is zonde, want hierdoor beperkt je iemand in zijn mogelijkheden. Hoeveel potentiele Messi’s en Capriati’s hebben de kans nooit gekregen om te worden wie ze zijn?Door je unieke talenten te (h)erkennen, er wat mee doen, en te koppelen aan je persoonlijke kwaliteiten kan er iets moois ontstaan. Mensen worden hier over het algemeen heel gelukkiger van

Waarom talentontwikkeling?Er zijn drie mogelijke redenen om in het onderwijs aandacht te besteden aan talentontwikkeling: •als investering voor de toekomstWe hebben onze toptalenten nodig en moeten op internationaal niveau meedoen in de top (met het accent op een cognitieve top).•om ontplooiingskansen van het individu te vergrotenIedereen heeft recht op goed/passend onderwijs.•voor schoolprofileringOuders en leerlingen kiezen een passende school. Scholen die zich profileren , door op bepaalde punten iets anders te doen dan andere scholen, trekken extra leerlingen.Opdracht 1 persoonskenmerken en eigenschappenIn onderstaande lijst staan de persoonskenmerken en/of eigenschappen die mogelijk op jou van toepassing zijn. Kruis in onderstaand tabel aan welke eigenschappen of persoonskenmerken het beste bij jou passen. In sterke mate, zwakke mate of die gedeeltelijk bij jou past

Ik ben….. sterke mate

Gedeel-telijk

zwakke mate

analytisch artistiek avontuurlijk

Verder op volgende pagina

behulpzaam bescheiden besluitvaardig commercieel communicatief denker doener creatief in denken creatief in doen detaillistisch dominant efficiënt

4

evenwichtig fantasierijk formeel gangmaker geduldig goede luisteraar idealistisch initiatiefrijk inventief kalm kritisch leergierig leidinggevend logisch denkend loyaal meelevend nauwkeurig onafhankelijk ondernemend ordelijk perfectionistisch praktisch prestatiegericht resultaatgericht sensitief sociaal vaardig stressbestendig systematisch vasthoudend zelfstandig zelfverzekerd zorgzaam

Casus: Verhaal van Emily

Emily is een meisje van zestien die in een gesloten inrichting zit omdat zij vanwege een slecht verleden niet meer thuis kan wonen. In deze gesloten inrichting woont zij met nog negen andere meisjes in 1 van de leefgroepen. Pedagogische medewerkers en psychologen hebben daar de dagelijkse leiding.

In eerste instantie zou je denken dat Emily een heel normaal meisje is. Een meisje met goed reflectie vermogen,en verbaal erg sterk. In het klaslokaal blijkt dit meisje veel te vloeken. geen gezag accepteert, zeer intimiderend over kan komen,gewelddadig is en snel in de weerstand kan schieten.

Emily heeft zo haar goede en slechte dagen. Op haar slechte dagen kan zij een warboel van emoties tonen, veel aandacht vragen (zowel negatief als positief), erg beinvloedbaar zijn, jaloers zijn, liegen en informatie

5

achterhouden en agressief zijn naar leeftijdsgenoten en docenten. Op Emily haar goede dagen is het een schat van een meid. Zij zal dan behulpzaam en lief zijn, neemt het dan voor andere op, kan lekker kletsen en erg sociaal zijn, kan goed koken en voor andere zorgen, zij is erg creatief en sportief. Buiten dit om ziet zij er altijd verzorgd uit (haren netjes, draagt make up).

Opdracht 2 “De Talentenfoto”

In het verhaal van Emily kun je zo de eigenschappen en persoonskenmerken herkennen. Nu is het altijd makkelijk om alleen de negatieve kenmerken en eigenschappen op te noemen. Dat gaan we vanaf nu minder doen en focussen wij ons meer op het positieve. Kies nu twee mensen uit je groepje en maak de volgende opdracht. Doe dit natuurlijk 1 voor 1 anders word het een onoverzichtelijk.

Doel: Positief klimaat creëren, benoemen van persoonskenmerken / eigenschappen Voorbereiding: geen Voorwaarde: Het klimaat in de klas / groep is veilig Benodigdheden: Eén set junior Coachkaarten, één vel wit papier met potlood per persoon. en een camera Tijd: 2 x 10 min. (Je kan er ook voor kiezen om meerdere leerlingen te doen maar voor vanavond doen we er 2)

6

Stap 1 o Geef 1 van de twee personen die je heb uitgekozen een vel papier(met poppetje) & potlood en vraag hem om zijn groot naam in het midden van het poppetje te schrijven.

o ‘’The chosen one’’ kiest één kaart uit de stapel met een vraag die anderen over hem kunnen beantwoorden. Goede kaarten zijn bijvoorbeeld: Wat maakt je bijzonder? Waar ben je goed in? Waarmee kan je iemand goed helpen?

o Laat de andere personen het antwoord op de vraag op het vel met het poppetje te schrijven. Doe dit met steekwoorden. Ze kunnen de woorden met pijltjes of streepjes rondom het poppetje plaatsen.

Stap 2 De vraag en reactie ronde (Let hierbij op een goed tempo, max. 3-4 min. per kind is genoeg) o laat de persoon van wie de naam op het vel staat het vel nu voor zich houden. Laar de persoon nu de vraag herhalen maar dan met zijn eigen erin. Dus: Wat maakt pietje bijzonder? Waar is pietje goed in? Waarmee kan pietje iemand goed helpen?

o De anderen mogen om de beurt kort vertellen wat zij aan pietje bijzonder vinden.

Stap 3 De foto

7

o Als alles gezegd is en er geen nieuwe woorden meer genoemd worden of de tijd is om sluit de leerkracht de ‘reactieronde’ en vraagt aan het kind of het alles begrepen heeft wat er gezegd is.

o Als alle woorden op het vel duidelijk zijn maakt de leerkracht een foto van het kind met het vel voor zich houdend.

O Een van deze steekwoorden is misschien wel het talent wat jij bezit.

Stap 4 Afsluiting o De foto’s kunnen natuurlijk mee naar huis, maar nog leuker is als de leerkracht alle foto’s ophangt in de klas, eventueel met de verjaardagen erbij. Vergelijk nu voor jezelf of opdracht 1 overeenkomt met opdracht 2.

(Blaauw, 2010)

Format ‘’Talentenfoto’’ leerlingen.

8

Eigen Casus.Bedenk nu met je groepsleden een casus over een leerling met een talent. Dit kan natuurlijk een leerling zijn uit de eigen praktijksituatie. Als jullie er uit zijn schrijft 1 persoon zijn naam op en noteert wat zijn eigenschappen zijn en wat zijn talent is.

Zorg en begeleiding op school voor Emily 9

Opdracht 3In het voorbeeld van Emily is de manier van begeleiding heel uitgebreid vertelt. Vertel even kort hoe jullie dit zouden aanpakken of hoe je dit het liefst zou willen met jullie leerling!

Waarom is deze zorg goed voor Emily?

10

Opdracht 4Vertel even kort waarom jullie deze manier goed vinden voor de leerling.

Pedagogische driehoek.

Een opgroeiend kind leert het meest uit zijn directe omgeving. In de praktijk zijn de ouders en de school het meest aanwezig in het leven van een kind. De school, de ouders en het kind werken samen binnen een zogenaamde ‘pedagogische driehoek’.

11

Opdracht 5Vertel even kort hoe dit bij jullie wordt aangepakt of hoe je het zou willen! Vind er volgens jou genoeg overleg tussen de ouders en de school plaats?

School

Ouders Kind

Ethisch dilemma

12

Een ethisch dilemma is een situatie waarbij iemand verschillende keuzen tot handelen heeft die betrekking hebben op moraliteit. Moraliteit is een menselijke emotie met betrekking tot het goed- af afkeuren van intermenselijke gedragingen. Deze beslissing kan uitmonden in onwenselijke situaties. (Pprevos, 2005)

Opdracht 6Vertel even kort tegen welk ethisch dilemma je kan aanlopen in jullie casus.

De positie van de leerling in de klasStukje theorieFase 1: forming, de oriënterende fase, gekenmerkt door:• jongeren tasten elkaar af: verkennen de onderlinge verhoudingen en hiërarchie en schatten elkaars kwaliteiten in.• jongeren proberen elkaar en de docent/Pedagogisch medewerker uit.• Inventarisatie van de beginsituatie, eerste oriëntatie op de problematiek

13

• Lage productiviteit.

Fase 2: storming, de beeldvormende fase, gekenmerkt door:• Discussie, meningsverschillen, conflicten en machtstrijd.• Frustratie over doelen, onderlinge verhoudingen en werkwijze.• Zoeken naar diverse opties en (creatieve) oplossingen.• Waardering ontwikkelen voor onderlinge verschillen en uiteenlopendekwaliteiten van leden van de groep/klas.

Fase 3: norming, besluitvormende fase, gekenmerkt door:• Vaststellen van taken/opdrachten en hiërarchie, rol/waarde van de leden vande groep.• Formuleren van realistische verwachtingen en doelen.• Maken van werkafspraken, bereiken van consensus en ontstaan van harmonie.• Ontstaan van respect en vertrouwen. (Geel, 2005)

Opdracht 7Vertel even kort hoe dit bij jullie wordt aangepakt of hoe je het zou willen!Er is nu bekend wat talent is, in de intro. Vind je dat Emily ook een negatief talent heeft? Bestaat er zoiets als talent in de negatieve zin?Hoe kan de docent het beste met deze leerling omgaan?

Stukje theorieLeren eist een veilige omgeving. Je moet je in goede handen weten. Anders ben je meer bezorgd voor je welzijn dan voor je leerprestaties. De oude Romeinen plachten al te zeggen: ‘De liefde voor het Latijn moet komen via de liefde voor de leraar’.Jonge kinderen zijn zeer afhankelijk van de verbondenheid met de leerkracht. Als de verhouding slecht is kunnen ze het nauwelijks opbrengen zich in te zetten voor het schoolwerk dat die leraar verzorgt. Gelukkig geldt het omgekeerde ook: als kinderen erg gesteld zijn op een leerkracht zullen ze zich ook

14

makkelijker inspannen voor de lessen die hij geeft. Niet zelden wordt de positieve houding ten aanzien van de persoon overgedragen op het vak en dat is wellicht (vanuit het oogpunt van leren) het beste wat er gebeuren kan. Intrinsieke motivatie via een opstapje. (Geel, 2005)

Opdracht 8 Vertel even kort hoe dit bij jullie wordt aangepakt of hoe je het zou willen!

Hoe ontwikkelt deze leerling zich het beste?

Stukje theorie over dit onderwerpo Sociaal emotioneel

De sociaal-emotionele ontwikkeling is de ontwikkeling van een eigen persoonlijkheid, overeenkomstig met verwachtingen en gedragingen uit de sociale context. Bij de sociaal-emotionele ontwikkeling hoort onder andere het ontwikkelen van emoties, het zelfbeeld en het temperament van het kind. De sociaal-emotionele ontwikkeling is te splitsen in de sociale en de emotionele ontwikkeling. De sociale ontwikkeling omvat het krijgen van begrip voor andere mensen en het ontwikkelen van positief gedrag en vaardigheden ten opzichte van de medemens.

15

o Cognitief De cognitieve ontwikkeling is de ontwikkeling van het denken, de waarneming, en de fantasie. Ook de begrippen intelligentie en geheugen zijn belangrijk als het gaat om de cognitieve ontwikkeling. De ontwikkelingspsycholoog Jean Piaget heeft de fasentheorie ontwikkeld, waarin hij de cognitieve ontwikkeling onderverdeelt in vier fasen. 1 van deze fases is het formeel-operationele stadium (vanaf 12 jaar). Vanaf dit stadium is het kind in staat om abstract te redeneren. De invloed van Piaget is erg groot geweest, maar er is ook kritiek gekomen. De kritiek is dat Piaget de waarde van het sociale contact onvoldoende onderkend heeft.

o Moreel De morele ontwikkeling is de ontwikkeling van het verschil tussen goed en kwaad.

o Seksueel De seksuele ontwikkeling van kinderen loopt door tot hun achttiende jaar, en soms ook nog wel langer. Ieder kind ontwikkelt zich in zijn of haar eigen tempo.

Opdracht 9Vertel even kort hoe de leerling zich ontwikkelt of zou moeten ontwikkelen.

16

Opdracht 10 Presentatie van jou casus leerlingVertel even kort aan de groep hoe jullie alles hebben aangepakt.

17

Dit is een van de vele tekeningen die Emily heeft gemaakt in haar speciale tekenboek. Zij toont hier haar emoties door middel van tekeningen.