Op Eigen Kracht: Strategische visie en regionale aanpak ... · De gemeenten staan aan de vooravond...

In Holland Rijnland werken samen:

Alphen aan den Rijn, Hillegom,

Kaag en Braassem, Katwijk,

Leiden, Leiderdorp, Lisse,

Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout,

Oegstgeest, Rijnwoude, Teylingen,

Voorschoten en Zoeterwoude.

[email protected]

www.hollandrijnland.net

BNG 28.51.13.992

Samenwerkingsorgaan Holland Rijnland

Schuttersveld 9, 2316 XG Leiden

Postbus 558, 2300 AN Leiden

Telefoon (071) 523 90 90

Strategische visie en regionale aanpak rondom de drie

decentralisaties Werk, Wmo, Jeugd

Holland Rijnland

Versie 1.0 - 20 januari 2012

‘Op eigen kracht’. Strategische visie en plan van aanpak 3D Holland Rijnland

2

De gemeenten staan aan de vooravond van een forse uitbreiding van de sociale agenda. In

het regeer- en bestuursakkoord van het Rijk is vastgelegd dat gemeenten, op het gebied van

werk, Wmo en jeugd, de verantwoordelijkheid krijgen over vrijwel de gehele ondersteuning

van inwoners. De 15 gemeenten van Holland Rijnland hebben besloten om voor de nieuwe

taken een strategische visie op te stellen en een plan voor een regionale aanpak te

ontwikkelen. Dat is de notitie op eigen kracht die voor u ligt.

Door krachten te bundelen worden voordelen gerealiseerd voor alle gemeenten Op basis van

opgaven en kansen voor de gemeenten en de beoogde maatschappelijke effecten van de drie

decentralisaties zijn onderwerpen geselecteerd waar voor een regionale voorbereiding een

meerwaarde heeft. Op dit moment worden werkgroepen samengesteld die producten

voorbereiden die direct lokaal inzetbaar zijn. Elke gemeente maakt zelf de keuze welke van

de regionaal gerealiseerde producten, om de dienstverlening aan de burgers opnieuw in te

richten, worden geïmplementeerd.

Rike van Oosterhoudt, procesmanager 3 Decentralisaties Holland Rijnland

T 0172 465286

M 06 54937491

[email protected]


mailto:[email protected]

http://www.hollandrijnland.net/


3

Inhoudsopgave

Samenvatting 4

Inleiding 7

1. De opgave: decentralisaties werk, Wmo en jeugd 9

1.1 Werk 9

1.2 Wmo 11

1.3 Jeugd 12

1.4 3D 14

2. Strategische visie 16

2.1 Rol en taak gemeente 17

2.2 Beoogde maatschappelijke effecten 20

3. Plan van aanpak 21

3.1 Opdracht 21

3.2 Afbakening 22

3.3 Fasering en planning 25

3.4 Randvoorwaarden 26

4. Regionale onderwerpen 27

4.1 Vraag en aanbod 28

4.2 Toegang tot de hulp 29

4.3 Persoonsgebonden budget 29

4.4 Vervoer 29

4.5 Versterken sociaal netwerk 30

4.6 Langdurige ondersteuning 30

4.7 Eigen bijdrage 31

4.8 Aanbesteden en subsidie 31

4.9 Communicatiemiddelen 32

4.10 Financiën 32

4.11 Werk 32

4.12 Wmo 33

4.13 Jeugd 33

5. Projectstructuur 35

6. Risicobeheersing 37

7. Communicatie 38

7.1 Communicatie regionale aanpak 38

7.2 Kennismakingsbezoeken 38

8. Financiering 39

Bijlage I Bestuursopdracht 40

Bijlage II Doelgroepen 42

Bijlage III Portretten 50

Bijlage IV Tijdlijn invoering en regionale aanpak 55

Bijlage V Invoeringskosten 2012 en 2013 en regionale projectkosten 2012 59


4

Samenvatting

Nieuwe taken, nieuwe opgaven, nieuwe kansen

De gemeenten staan aan de vooravond van een uitbreiding van de sociale agenda die zijn

weerga niet kent. Drie decentralisaties of transities op het gebied van werk, Wmo en jeugd

breiden de taken en verantwoordelijkheden van gemeenten uit naar vrijwel de gehele

ondersteuning van de inwoners. De doelstellingen van de nieuwe taken vertonen een sterke

overeenkomst: het bevorderen van de sociale participatie en ondersteuning van de

kwetsbare inwoner die het op eigen kracht niet redt. De gemeenten krijgen hiermee de kans

een ontkokerd stelsel van sociale ondersteuning in te richten voor alle leefgebieden en alle

levensfasen van de inwoners.

De gemeenten zullen hiervoor stevige kosten gaan maken. De uitgaven op de sociale agenda

binnen de gemeentebegroting nemen naar verwachting met 30 tot 40% toe. Tegelijkertijd

moeten de gemeenten de taken uitvoeren voor minder geld dan nu beschikbaar is. De

gemeente kan de hulp en ondersteuning aan de inwoners niet afwijzen of stopzetten als het

begrote budget op is: het gaat om openeinde regelingen.

Voor het bieden van de noodzakelijke ondersteuning zullen gemeenten nieuwe

arrangementen en nieuwe vormen van samenwerking ontwikkelen. Deze regionale

samenwerking is niet vrijblijvend. Voor de decentralisatie jeugd is deze door het rijk

verplicht. Gemeenten krijgen de ruimte deze samenwerking zelf te organiseren. Doen zij dit

niet, dan legt het rijk dit op. Ook voor de samenwerking met werkgevers binnen de

decentralisatie werk geldt dat regionale samenwerking het uitgangspunt is.

De 15 gemeenten1 in Holland Rijnland hebben besloten samen een strategische visie op te

stellen voor de nieuwe taken en een plan voor een regionale aanpak. Deze notitie is het

resultaat van dit besluit.

Visie

De meeste inwoners van de gemeenten participeren optimaal naar eigen vermogen in de

samenleving en nemen hiervoor de verantwoordelijkheid: op eigen kracht.

Zij gaan naar school, aan het werk, leiden een actief sociaal leven met vrienden en binnen

diverse verenigingen. Zij voorzien zelfstandig in hun levensonderhoud, voeden hun kinderen

op en regelen de ondersteuning die in het leven soms nodig is.

Op sommige momenten lukt het niet op eigen kracht, dan is ondersteuning nodig. Deze

ondersteuning is gericht op het hervinden of versterken van de eigen kracht. Als deze

ondersteuning in het gezin, het sociale netwerk of de sociaal-maatschappelijke

1 Ook de gemeente Boskoop wordt betrokken omdat deze gemeente per 2014 fuseert met twee gemeenten binnen

Holland Rijnland: Alphen aan den Rijn en Rijnwoude. Dat maakt 16 gemeenten. In deze notitie wordt echter

vanwege de herkenbaarheid nog gesproken over de 15 gemeenten van Holland Rijnland.


5

infrastructuur onvoldoende beschikbaar is of onvoldoende georganiseerd wordt door het

maatschappelijk middenveld en werkgevers steekt de gemeente een hand uit.

In het sociale domein worden de volgende maatschappelijke effecten beoogd:

Inwoners zijn zelfredzaamheid en participeren op eigen kracht met inzet van informele

netwerken in de samenleving.

Inwoners die (even) niet (meer) op eigen kracht kunnen participeren ontvangen hulp in

het gezin en het sociale netwerk. Dit ondersteuningsaanbod past bij de vraag van de

inwoner, zijn of haar gezin en sociale netwerk.

In de samenleving is aandacht voor elkaar en contact met elkaar vanzelfsprekend (civil

society), waar nodig en mogelijk stimuleert de gemeente deze transformatie van houding

en gedrag van inwoners, maatschappelijk middenveld en eigen organisatie.

De inzet van de gemeente en het maatschappelijk middenveld focust op integrale

dienstverlening, preventie en vroegsignalering en nieuwe arrangementen voor hulp en

ondersteuning. Daarmee komt een beweging op gang van complexe of langdurige

ondersteuning naar informele hulp.

De regionale aanpak

Op basis van de opgaven en kansen van de drie decentralisaties en de beoogde

maatschappelijke effecten zijn 13 onderwerpen beschreven waarbij een regionale aanpak

rendeert boven een lokale aanpak omdat:

de kwaliteit en de effectiviteit toeneemt,

schaalvoordelen gerealiseerd worden door het organiseren of contracteren van vormen

van ondersteuning die voor een individuele gemeente niet haalbaar zijn en

de kosten lager zijn.

Kortom: het is beter en goedkoper.

Tien van deze 13 onderwerpen zijn relevant voor alle drie de decentralisaties. Deze integrale

aanpak waarin het belang van de inwoner centraal staat is de essentie van het herontwerp

van de nieuwe taken door gemeenten.

De 13 onderwerpen zijn:

Inhoudelijk 3D Procesmatig 3D Afzonderlijke

decentralisaties

Vraag en aanbod

Toegang tot de hulp

Persoonsgebonden budget

Vervoer

Versterken sociaal netwerk

Langdurige ondersteuning

Eigen bijdrage

Aanbesteden en subsidie

Communicatiemiddelen

Financiën

Werk

Wmo

Jeugd

Voor deze 13 onderwerpen worden in even zovele werkgroepen ingericht die producten

voorbereiden die direct lokaal inzetbaar zijn. Bij elk onderwerp worden wensen en behoeften

van hulpvragers nadrukkelijk geïnventariseerd en verwerkt. De werkgroepen bestaan


6

hoofdzakelijk uit gemeentelijke medewerkers. Ook de regionale aanpak gebeurt op eigen

kracht.

Sommige werkgroepen zijn snel klaar, andere werkgroepen zullen langer actief zijn. De piek

in de regionale samenwerking ligt in de periode maart 2012-najaar 2013. Daarna is het

meeste voorbereidende regionale werk gedaan en ligt het accent op de lokale implementatie.

De transitie jeugd wordt regionaal voorbereid als voortzetting van de ketenaanpak jeugd.

Hiervoor is al een regionale projectstructuur ingericht onder leiding van een stuurgroep. Dit

traject loopt langer door.

De werkgroepen vormen samen een tijdelijke regionale projectstructuur. De kosten van de

regionale aanpak bedragen €455.000. Hiermee is veel voorbereidend werk voor de

gemeenten gerealiseerd.


7

Inleiding

Deze notitie is de uitwerking van de bestuursopdracht die op 21 september 2011 door het

portefeuillehoudersoverleg Sociale Agenda van Holland Rijnland is vastgesteld, zie bijlage I.

Deze bestuursopdracht omhelst het opleveren van twee producten:

1. Een ontwerp samenhangende strategische visie op hoofdlijnen op het sociale domein

waar de nieuwe gemeentelijke taken als gevolg van de decentralisaties in opgenomen

zijn.

2. Een plan van aanpak voor een gezamenlijke lokale en regionale aanpak van de invoering

en implementatie van de drie decentralisaties.

De basis voor deze bestuursopdracht werd gelegd op het Regiocongres 2011 Van Holland

Rijnland op 14 september, met de titel ‘Tussen droom en daad’. René Paas en Tof Thissen

riepen de gemeenten op het sociale beleid volledig op de schop te nemen. ‘Niet meer

denken in wetten en regelingen, maar de burger centraal stellen en uitgaan van zijn behoefte

aan ondersteuning2’. Deze toonzetting werd enkele dagen later op 19 september

bekrachtigd tijdens een Werkconferentie van Holland Rijnland over de decentralisaties

Sociale Agenda.

Verantwoording

Als basis voor deze notitie zijn in de maand november 2011 gesprekken gevoerd in de 15

gemeenten. Gesproken is met alle bij de drie decentralisatie betrokken bestuurders en de

meest betrokken ambtenaren. Van alle gesprekken zijn verslagen gemaakt. De opbrengst

van de gesprekken is weergegeven in een afzonderlijke notitie.

In de maand november is in samenwerking met Zorgbelang Zuid-Holland Noord een

bijeenkomst georganiseerd voor zorgvragers op de terreinen van de drie decentralisaties.

Hierbij waren 14 zorgvragers aanwezig. Centraal stonden de vragen:

3. wat gaat goed zoals het nu gaat,

4. wat wil je behouden uit de huidige aanpak en

5. wat kan beter?

Van de bijeenkomst is een verslag gemaakt.

De komende jaren zal de sociale agenda gedomineerd worden door de drie decentralisaties.

Om deze reden heeft het strategisch ambtelijk overleg sociale agenda, het AAG, in oktober

besloten dit overleg te vernieuwen. Sinds november bestaat het AAG sociale agenda uit

gemeenteambtenaren die op strategisch niveau een centrale positie in de gemeente innemen

met betrekking tot de drie decentralisaties. Daarmee is het AAG het centrale podium voor

input voor deze notitie. Naast het AAG is overleg gevoerd met de betrokken ambtelijke

overleggen: het AO jeugd, het AO zorg en welzijn en het AO participatie. Er is daarnaast

afzonderlijk overleg gevoerd met de gemeentelijke projectleiders werk en de gemeentelijke

projectleiders Wmo. Deze projectleiders hebben niet altijd zitting in de AO’s. Bij jeugd is dit

in de regel wel zo. Tot slot is een kerngroep gevormd bestaande uit een gemeentelijke

2 Zie SamenGevat, regiomagazine Holland Rijnland oktober 2011


8

vertegenwoordiger en een medewerker van Holland Rijnland per decentralisatie onder leiding

van de tijdelijke procesmanager voor de 3 decentralisaties.

In 2014 fuseren twee Holland Rijnland gemeenten, Alphen aan den Rijn en Rijnwoude met de

gemeente Boskoop. Boskoop valt nu buiten Holland Rijnland. Vanwege de nu al intensieve

samenwerking van de drie gemeenten op de nieuwe taken wordt Boskoop in deze notitie

regionale aanpak van Holland Rijnland meegenomen.

Leeswijzer

Deze notitie begint met een toelichting op de opgaven waar de gemeenten met de drie

decentralisaties voor staan. In het tweede hoofdstuk wordt de strategische visie voor het

sociale domein beschreven met de nieuwe taken. Ook de rollen en taken die de gemeenten

daarin voor zichzelf zien worden uitgewerkt.

Hoofdstuk drie geeft de opdracht weer voor het plan van aanpak. Ook de afbakening van het

plan, wat doen we regionaal en wat niet, de fasering, het tijdpad en de randvoorwaarden

komen aan de orde. Het plan van aanpak is in deze notitie uitgewerkt voor 2012.

In het vierde hoofdstuk worden de beoogde resultaten van de tien regionale 3D onderwerpen

uitgewerkt evenals de decentralisaties afzonderlijk.

Na deze inhoudelijke hoofdstukken volgt de projectstructuur, de risicobeheersing, de

communicatie en de financiering van het project.

In de bijlagen vindt u:

I. de bestuursopdracht

II. informatie over de doelgroepen,

III. de complete cliëntportretten van Bianca en Nourdin, Hannie, Lucian en Kees die u in

deze notitie regelmatig tegenkomt,

IV. de tijdlijn van de wetgeving en van de regionale aanpak,

V. een overzicht van de invoeringskosten Wmo en jeugd die gemeenten in 2012 en

2013 ontvangen, inclusief de regionale projectkosten voor 2012 per gemeente.


9

1. De opgave: decentralisaties werk, Wmo en jeugd

De gemeenten staan aan de vooravond van een uitbreiding van de sociale agenda die zijn

weerga niet kent. Drie decentralisaties of transities breiden de taken en

verantwoordelijkheden van gemeenten uit naar vrijwel de gehele ondersteuning van de

inwoners.

1.1 Werk

Met ingang van 2013 zal de Wet Werken naar Vermogen (Wwnv)3 ingevoerd worden. Met

deze nieuwe wet vervalt de huidige Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet sociale

werkvoorziening (Wsw) en de Wajong, voor zover het gaat om mensen met arbeidscapaciteit.

Voor personen die volledig arbeidsongeschikt zijn blijft de Wajong bestaan. Uitgangspunt is

dat meer mensen op een reguliere arbeidsplek aan de slag gaan. Voor een beperkte groep

inwoners die nu onder de Wsw valt blijft een deel of een vorm van deze wet bestaan: de

groep beschut werken. Deze groep omvat circa 30% van de huidige groep. De huidige

systematiek van rechten en plichten in de Wsw verandert niet voor de groep mensen die tot

15 mei 2011 een Wsw-indicatie heeft gekregen.

Met de invoering van de Wwnv zorgt het rijk voor één regime voor alle inwoners met

arbeidsvermogen die voorheen een beroep deden op de Wwb, Wsw of Wajong.

De Wwnv wil meer dan de oude wetten een beroep doen op de mogelijkheden van mensen in

plaats van te kijken naar beperkingen. Het uitgangspunt blijft: werk gaat boven een

uitkering. De Wwnv wordt uitgevoerd door gemeenten die hun beleid vastleggen in een

verordening. De indicatiestelling voor de toekomstige Wajong en toekomstige Wsw blijft bij

het UWV.

Het succes van de wet staat of valt met de bereidheid van werkgevers om mensen met een

arbeidsbeperking in te zetten. Gemeenten moeten de dienstverlening aan werkgevers op een

effectief schaalniveau inzetten. Het rijk gaat er van uit dat dit bovenlokaal is.

Landelijke bezuiniging

Met de invoering van de Wwnv wordt het beschikbare budget als volgt gekort:

Huidige re-integratiebudgetten: - 300 miljoen

Wsw-plaatsen: - 650 miljoen

Beperking Wajong: - 900 miljoen

Totale korting 1850 miljoen euro.

De opgave

De grootste opgaven voor gemeenten zijn:

- het afbouwen van de omvang van de sociale werkvoorziening door veel meer plaatsingen

bij reguliere werkgevers;

3 Bestuursafspraken 2011-2015 Rijk, IPO, VNG, UvW.

Hoofdlijnennotitie ‘Werken naar vermogen’ Ministerie SZW, april 2011


10

- het versterken van de samenwerking met werkgevers: meer denken vanuit de vraag van

de werkgevers in plaats van uit de vraag van werkzoekenden;

- het opvangen van een forse bezuiniging: meer mensen aan het werk helpen met minder

re-integratiemiddelen en een verlaging van het bedrag per sw-plaats;

- een goed gebruik maken van het instrument loondispensatie.

De bezuiniging loopt snel op terwijl de uitstroom uit het SW-bedrijf geleidelijk zal verlopen.

De verwachting is dat de krapte op de arbeidsmarkt pas echt voelbaar wordt vanaf 2020. Pas

dan zal het belang voor werkgevers om werknemers met een arbeidsbeperking in dienst te

nemen actueel worden. De instroom van nieuwe uitkeringsgerechtigden door het afschaffen

van de Wajong voor mensen met werkvermogen is beperkt maar zal wel jaarlijks toenemen.

Landelijke ondersteuning

Om de transitieperiode te overbruggen is een herstructureringsfaciliteit voor de sw-sector

gecreëerd om de transformatie naar een efficiëntere bedrijfsvoering te ondersteunen. De

faciliteit omvat 400 miljoen euro en komt beschikbaar in de jaren 2012-2018. Voor de

Holland Rijnland gemeenten zal een bedrag van tussen de 8 en 12 miljoen euro beschikbaar

komen. Om een beroep te doen op de herstructureringsfaciliteit moeten gemeenten uiterlijk

30 april 2012 een aanvraag indienen bij het ministerie van SZW. De aanvraag is aan strikte

regels gebonden.

Het ministerie van SZW ondersteunt de gemeenten bij de voorbereiding door samen met

Divosa een ondersteuningstructuur op te zetten met regioteams. Deze ondersteuning is

begin december 2011 gestart. Ook Cedris, VNG en UWV zijn betrokken. De ondersteuning

bestaat onder andere uit het aanstellen van regiocontactpersonen –hiervoor is de gemeente

Leiden inmiddels benaderd- en het ontwikkelen van producten zoals modelverordeningen en

–beschikkingen, stappenplannen en handreikingen. Meer info op www.divosa.nl.

Bianca is 36 jaar en woont samen met Nourdin. Bianca is

licht verstandelijk beperkt en heeft angststoornissen

met daarbij psychotische periodes. Nourdin is ook bekend

met angststoornissen en depressies en is onder

behandeling bij de GGZ. Bianca en Nourdin hebben

twee zonen van 8 en 12 jaar.

http://www.divosa.nl/


11

1.2 Wmo

De functie ‘extramurale begeleiding’ verdwijnt uit de AWBZ4 . Het beoogde doel van

begeleiding: ‘bevordering, behoud of compensatie van zelfredzaamheid zodat opname in

een instelling of verwaarlozing voorkomen kan worden’, gaat over naar de Wmo.

In de functie begeleiding binnen AWBZ bestaat onderscheid tussen:

- groepsbegeleiding (dagbesteding)

- individuele begeleiding en

- kortdurend verblijf, zoals logeervoorzieningen

Aan de Wmo wordt verder toegevoegd:

- Inloop Ggz (2013), een vorm van dagbesteding in groepsverband voor mensen met een

langdurige psychische stoornis en daarmee samenhangende beperkingen. Het budget

van landelijk 50 miljoen wordt verdeeld via de centrumgemeente (Leiden)

- Budget cliëntondersteuning door MEE (2015)

De eerder beoogde decentralisatie van kortdurende uitleen van hulpmiddelen uit de AWBZ en

de Zorgverzekeringswet gaat niet door5.

Met de overheveling van de functie extramurale begeleiding van AWBZ naar Wmo verandert

het recht op zorg voor de inwoner in een compensatieplicht voor gemeenten.


Het rijk past een doelmatigheidskorting toe op het huidige budget extramurale begeleiding

AWBZ bij de decentralisatie naar gemeenten van 5%.

De opgave


- verantwoordelijkheid voor een groep inwoners met een ondersteuningsvraag die voor

gemeenten tot nu toe onbekend is;

- specialistische ondersteuningsvragen;

- (zeer) kwetsbare groepen met specifieke ondersteuningsbehoefte die dit zelf vaak niet

aangeven

- veel verschillende soms (zeer) specialistische aanbieders;

- aanbieders in sectoren waar de gemeente nu nauwelijks bekend mee is;

- sterke landelijke aanbieders: veel expertise, grote omzet.


De gemeenten ontvangen in 2012 en 2013 een budget aan invoeringskosten, zie bijlage V.

Met ingang van 2014 ontvangen gemeenten een structureel bedrag aan uitvoeringskosten

voor de nieuwe taken Wmo en jeugd. Landelijk is structureel 55 miljoen beschikbaar, de

verdeelsleutel wordt in de meicirculaire 2012 gepubliceerd.


Decentralisatie taken naar en groei in de Wmo. Ministerie VWS, september 2011 5 Besluit op motie Gerbrands bij begrotingsbehandeling VWS, december 2011


12

In maart 2011 is door het ministerie van VWS en de VNG een transitiebureau ‘Begeleiding in

de Wmo’ ingericht: www.invoeringwmo.nl. Het T-bureau heeft inmiddels de volgende

handreikingen uitgebracht:

- Handreiking tijdpad

- Begrippenlijst

- Toelichting over aanbesteden en subsidiëren

- Cliëntgroepen extramurale AWBZ-begeleiding.

In 2012 zijn nog 8 handreikingen voorzien.

Hannie is een vrouw van 85 jaar. Zes maanden geleden is ze

van de trap gevallen. Gelukkig heeft zij niets gebroken, maar ze

is sindsdien wel helemaal gedesoriënteerd. Sinds twee maanden

is duidelijk dat Hannie niet meer de oude zal worden; het

vermogen om zelfstandig haar leven te regisseren is ze kwijt.

1.3 Jeugd

In de bestuursafspraken is vastgelegd6 dat gemeenten verantwoordelijk worden voor alle

ondersteuning en hulp aan jeugdigen en hun opvoeders. Dit omvat:

- provinciale (geïndiceerde) jeugdzorg,

- advies en meldpunt kindermishandeling (AMK)

- jeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg),

- geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen (jeugd-GGZ),

- zorg voor jeugd met een licht verstandelijke beperking (jeugd-LVB),

- jeugdbescherming en

- jeugdreclassering.

De nieuwe wetgeving rond passend onderwijs sluit hierop aan.

De decentralisatie jeugd betreft niet alleen een transitie, maar heeft ook als doel een

transformatie en vernieuwing van het huidige systeem van ondersteuning voor de jeugd van

preventie tot en met gesloten jeugdzorg. De huidige leeftijdsgrens van 18 jaar wordt

losgelaten: er is geen sprake meer van een leeftijdsgrens. De indicatiestelling zoals die

nu loopt via de Bureaus Jeugdzorg verdwijnt en zullen gemeenten vervangen door een

systeem van het arrangeren van hulp en ondersteuning en het "erbij halen" van specifieke

deskundigheid van bijvoorbeeld de GGZ of de LVB sector. Het CJG wordt hierbij de toegang

voor alle hulp.


Beleidsbrief stelselwijziging jeugd ‘Geen kind buiten spel’ Rijksoverheid, november 2011.

http://www.invoeringwmo.nl/


13

Er komt één financieringssystematiek in plaats van de huidige drie: AWBZ, zorgverzekering

en provinciale middelen.

Voor de hulp en ondersteuning aan bepaalde groepen jongeren en voor de

jeugdbescherming en jeugdreclassering is bovenlokale samenwerking van gemeenten

noodzakelijk. De decentralisatie van alle ondersteuningstaken voor de jeugd is beoogd per

2015.


In 2009 werd landelijk aan al deze vormen van jeugdondersteuning circa 3 miljard euro

uitgegeven. Met de decentralisatie wordt het beschikbare budget vanaf 2017 structureel met

300 miljoen euro gekort, dit is 10%. Daarnaast wordt verplicht een eigen bijdrage ingevoerd.

De opgave


- nieuwe werkterreinen waar de gemeenten niet bekend mee zijn;

- door verdwijnen geïndiceerde zorg nieuwe arrangementen noodzakelijk;

- verantwoordelijkheid voor uitvoering gedwongen kader waarvan de toewijzing bij de

rechterlijke macht ligt;

- veel verschillende soms specialistische aanbieders;

- aanbieders in sectoren waar de gemeente nu nauwelijks bekend mee is;

- sterke landelijke aanbieders: veel expertise, grote omzet;

- bovenlokale samenwerking noodzakelijk;

- grote financiele risico’s: één individueel ondersteuningsarrangement kan meer dan

100.000 euro per jaar kosten en kan verplicht worden opgelegd;

- vraagstuk van solidariteit: betalen gemeenten alleen voor hun eigen inwoners of komt er

bijvoorbeeld een regionaal budget voor specialistische zorg.


De gemeenten ontvangen in 2012 en 2013 een budget aan invoeringskosten, zie bijlage V.

Met ingang van 2014 ontvangen gemeenten een structureel bedrag aan uitvoeringskosten

voor de nieuwe taken Wmo en jeugd. Landelijk is structureel 55 miljoen beschikbaar, de

verdeelsleutel wordt in de meicirculaire 2012 gepubliceerd.

Rijk en VNG richten een ondersteuningsstructuur in. Er wordt een netwerk van lokale en

regionale transitiemanagers gevormd. De ondersteuning richt zich uitdrukkelijk op

koplopers en op de mogelijkheden om tot innovatie te komen vooruitlopend op de nieuwe

wetgeving. Informatie is te vinden op www.samenwerkenvoordejeugd.nl.

De gemeenten Teylingen en Alphen aan den Rijn nemen deel aan het ambtelijk netwerk

transitie van de jeugdzorg van de VNG. De wethouder van Teylingen zit in de VNG-

subcommissie jeugdzorg. Leiden maakt onderdeel uit van de G32. De drie decentralisaties

zijn opgenomen in het werkprogramma van de sociale pijler van de G32.

http://www.samenwerkenvoordejeugd.nl/


14

Lucian is 10 jaar en woont bij zijn moeder. Lucian heeft een

psychiatrische aandoening en gedragsstoornis. Lucian heeft

hulp, toezicht en sturing nodig bij zijn gedrag. Hij luistert

slecht, is brutaal en kan gaan schelden. Als iemand Lucian

bijvoorbeeld aanraakt, gaat hij vechten, er zit dan geen stop op.

Ook kan Lucian niet goed omgaan met straf en onverwachte

situaties. Hij wordt dan manipulatief, gaat liegen en wordt boos

of agressief. Dit speelt zich zowel thuis af, als op school, als in

de vrije tijd.

1.4 3D

Door het rijk wordt in de verschillende beleidskaders gewezen op de verbinding tussen de

drie decentralisaties. Zij breiden de taken en verantwoordelijkheden van gemeenten uit naar

vrijwel de gehele ondersteuning van de inwoners. De doelstellingen van de nieuwe taken

vertonen een sterke overeenkomst: het ondersteunen van de zelfredzaamheid, het

bevorderen van de sociale participatie en de ondersteuning van de kwetsbare inwoner die

het op eigen kracht niet redt.

Opgaven en kansen

Kijkend naar het totaal van de nieuwe taken, dan zijn de grootste opgaven voor gemeenten:

- de onbekendheid met de nieuwe taken;

- de onbekendheid met (deels) nieuwe doelgroepen;

- de onbekendheid met de organisaties die een aanbod hebben op de nieuwe taken;

- de impact op de gemeentelijke organisatie: er wordt een ander beroep op gemeenten

gedaan en dit heeft gevolgen voor de competenties van alle betrokken medewerkers en

op de inrichting van de organisatie. De gemeenten zullen de komende jaren hierin

belangrijke keuzes moeten maken;

- de taken moeten uitgevoerd worden met minder geld dan tot nu toe aan deze

ondersteuning wordt besteed en

- er is sprake van openeinde regelingen: de gemeente heeft de plicht ondersteuning te

bieden en kan geen subsidieplafond stellen. De beheersing van de uitgaven zal dus op

een andere wijze georganiseerd moeten worden.

Tegenover deze opgaven liggen nadrukkelijk ook kansen:

- integrale in plaats van sectorale dienstverlening aan de inwoners;

- van aanbod en systeemgericht naar vraag en mens/gezinsgericht;

- verbinden van nieuwe taken met bestaande gemeentelijke taken: keten- of

procesaanpak;

- investeren in de sociale infrastructuur en de sociale netwerken waardoor de inzet

verschuift van formele naar informele ondersteuning;

- meer inzet op preventie en vroegsignalering waardoor repressie en curatie kan afnemen;

- integrale en andere toegang tot de ondersteuning organiseren: in de vorm van

arrangementen in plaats van standaard indicatieprocedures per regeling;


15

- combineren van nieuwe taken: vergelijkbare doelstellingen en doelgroepen;

Op deze wijze ontstaat een herontwerp van de huidige werkwijze die recht doet aan de

ondersteuningsbehoefte van inwoners. Tevens worden huidige systeemfouten, perverse

prikkels en onnodige bureaucratie vermeden en verwijderd.

De kansen worden het beste benut worden bij een integrale aanpak van de drie

decentralisaties die uitgaat van de vraag van de inwoner en diens gezin en zijn eventuele

ondersteuningsbehoefte. Daarom is deze 3D aanpak het uitgangspunt in de strategische

visie en het plan van aanpak. Alleen waar een integrale aanpak geen meerwaarde heeft wordt

ingezoomd op de afzonderlijke decentralisaties.

Plaatje:

het 3D perspectief

De drie decentralisaties worden aangeduid als 3D.

Deze afkorting is natuurlijk vooral bekend van de drie dimensies hoogte, breedte en diepte.

Bij de 3D aanpak komt het 3D perspectief, het kijken vanuit 3 dimensies, steeds terug.

Dit zie je bijvoorbeeld in:

betrokken mensen en organisaties: inwoners – maatschappelijk middenveld – gemeente

het ondersteuningspakket: preventie – vroegsignalering – springplank & vangnet

de gekozen aanpak: vraaggericht – arrangement – integraal

de regionale meerwaarde: beter, beste schaal, goedkoper

Kees is 10 jaar en woont samen met zijn zusje bij zijn ouders.

Kees heeft een ernstige meervoudige beperking. Hij heeft een

ontwikkelingsleeftijd van een kind van 1 jaar. Soms reageert

Kees erg impulsief en kan hij zich moeilijk uiten. Kees heeft

ook lichamelijke beperkingen, hij zit in een rolstoel. Hij moet

geholpen worden met aan- en uitkleden, heeft volledige

verzorging nodig en is incontinent.


16

2. Strategische visie

Mensen maken de samenleving. Elk mens doet dit op zijn eigen wijze en maakt zijn eigen

keuzes. De optelsom is een samenleving waarin ruimte is voor de verschillende keuzes en

waarin iedereen zoveel mogelijk zijn eigen leven kan leiden. De meeste mensen kunnen en

doen dit met verve. Zij gaan naar school, aan het werk, leiden een actief sociaal leven met

vrienden en binnen diverse verenigingen. Zij voorzien zelfstandig in hun levensonderhoud,

voeden hun kinderen op en regelen de ondersteuning die in het leven soms nodig is. Zij

participeren optimaal naar eigen vermogen in de samenleving en nemen hiervoor de

verantwoordelijkheid: op eigen kracht.

Op sommige momenten lukt het niet op eigen kracht, dan is hulp nodig. Meestal vindt het

gezin7 deze ondersteuning in het sociale netwerk of door een beroep te doen op

professionals. Soms krijgt iemand dat voor kortere of langere tijd om welke reden dan ook

niet georganiseerd. Op dat moment is er ondersteuning beschikbaar die de gemeente

organiseert. Deze ondersteuning is gericht op het hervinden van de eigen kracht of het

versterken van de eigen kracht. Dat is meestal tijdelijk. Soms is langer durende

ondersteuning nodig om de balans tussen de draaglast en de eigen kracht te organiseren en

zo te kunnen participeren in de samenleving. Langdurige of structurele ondersteuning kan

nodig zijn om de zelfredzaamheid te organiseren. Hiermee worden de dagelijkse

levensverrichtingen bedoeld, zoals het aanbrengen van structuur in het leven.

Zelfredzaamheid is een belangrijke basis om te kunnen participeren in de samenleving.

Werk

Een betaalde baan is misschien wel het beste middel om te participeren in de samenleving

en zelfstandig te zijn. Een baan naar vermogen is niet altijd een reguliere volledige baan,

ook een deeltijdbaan, vrijwilligerswerk of mantelzorg kan in aanmerking komen. Het streven

is wel dat inwoners zoveel mogelijk financieel zelfstandig zijn. Doet een inwoner een beroep

op een uitkering, dan wordt daar een bijdrage aan de samenleving voor terug verwacht.

Wmo

Een voorwaarde voor participatie in de samenleving is zelfredzaamheid: voor jezelf kunnen

zorgen. De hulp bij zelfredzaamheid kan vaak gegeven worden in het gezin of het sociale

netwerk, bijvoorbeeld door ouders, mantelzorgers of vrijwilligers. Als dit niet (meer) lukt is

meer ondersteuning nodig. Dit kan ondersteuning zijn van de inwoner zelf, maar ook van

het gezin of sociale netwerk om de eigen kracht te versterken.

Jeugd

De basis voor participatie wordt gelegd in de jeugd. Kinderen en jongeren krijgen de kans in

een veilige en stimulerende omgeving op te groeien. Het ontwikkelen van hun talenten en

vaardigheden om zo als zelfstandige volwassenen actief te kunnen deelnemen in de

7 We spreken hier steeds over ‘gezin’ als het kleinste sociale verband bedoeld wordt waarbinnen een inwoner

functioneert. Andere bewoordingen zijn bijvoorbeeld leefeenheid of huishouden.


17

samenleving staat centraal. Dit is niet alleen belangrijk voor de kinderen zelf, maar ook voor

de samenleving als geheel.

Bianca en Nourdin vinden het moeilijk om alles goed te

regelen: het structureren van het huishouden, de

financiën op orde houden en de kinderen opvoeden. Na

een huurschuld zijn Nourdin en Bianca uit huis gezet. Het

gezin woont nu in bij de ouders van Nourdin. De

problemen van Bianca en Nourdin hebben effect op de

kinderen. Daarom is er hulp van jeugdzorg. Jeugdzorg geeft aan dat hulp verlenen

moeilijk gaat omdat Nourdin en Bianca soms primair reageren. Als ze zin hebben in

een sigaret lopen ze weg uit het gesprek.

2.1 Rol en taak gemeente

De gemeente rekent en bouwt op de eigen kracht van inwoners. De gemeente wil inwoners

ook stimuleren om deze taak op zich te nemen.

Voor zichzelf ziet de gemeente de volgende taken:

1. het versterken van de sociaal-maatschappelijke infrastructuur

2. het ondersteunen van het gezin en het sociale netwerk van inwoners

3. het organiseren van een springplank of een vangnet als inwoners het tijdelijk, langer

durend of structureel niet redden op eigen kracht en deze steun in het sociale netwerk of

de sociaal-maatschappelijke infrastructuur niet aanwezig is.

De gemeente beschouwt zichzelf primair als regisseur voor deze taken. Dat betekent dat

zoveel mogelijk uitgevoerd wordt door het maatschappelijk middenveld en niet door de

gemeente. Waar de gemeente zelf taken uitvoert is dit een onderbouwde keuze omdat dit

een meerwaarde heeft boven uitvoering in het maatschappelijk middenveld.

De twee eerstgenoemde taken zijn vooral gericht op preventie: het organiseren van een

stevige fundament dat inwoners stimuleert en kansen biedt om te participeren in de

samenleving. Door hierop stevig in te zetten is de verwachting dat inwoners niet snel een

beroep hoeven doen op de springplank of het vangnet, de derde taak. Het betekent ook dat

de gemeente het accent legt op algemene of basisvoorzieningen. Een individueel

arrangement is pas aan de orde als algemene voorzieningen geen soelaas bieden.

Het versterken van de sociaal-maatschappelijke infrastructuur doet de gemeente onder meer

door het onderhouden van stevige relaties met het maatschappelijk middenveld en

werkgevers zodat zij hierin hun rollen kunnen pakken. Werkgevers creëren een vraag naar

personeel, daarmee ontstaat werkgelegenheid die inwoners de kans biedt een arbeidsplek te

vinden. Het maatschappelijk middenveld is vooral gericht op de sociale infrastructuur.


18

Plaatje:

De verschillende sociale verbanden

waarin een inwoner functioneert.

- gezin

- sociaal netwerk

(familie, vrienden)

- sociaal-maatschappelijke infrastructuur

(school, werk, vereniging)

Het ondersteunen van het gezin en het sociale netwerk kan in de eenvoudige vorm gebeuren

door informatie en advies en door kortdurende hulp. Denk aan het zoeken van een maatje,

mantelzorgondersteuning, een aantal gesprekken met het maatschappelijk werk of het

organiseren van en/of financieren van een sociaal netwerk beraad. Maatgevend is de vraag

en de behoefte van de inwoner en het gezin. De rol van de gemeente is vooral

voorwaardenscheppend.

Het organiseren van een springplank of een vangnet wordt gedaan als een inwoner op eigen

kracht niet (meer) zelfredzaam is of als het niet (meer) lukt om te participeren in de

samenleving. Een springplank is nodig voor inwoners die niet op eigen kracht een passende

baan vinden. Dat kan bijvoorbeeld aan de orde zijn als zij lang uit het arbeidsproces zijn.

Gerichte training, bemiddeling of jobcoaching kan dan behulpzaam zijn.

Voor sommige inwoners of gezinnen is permanente ondersteuning nodig, bijvoorbeeld in de

situatie van een progressieve en/of chronische ziekte of een licht verstandelijke beperking.

De ondersteuning kan in die situaties bijvoorbeeld bestaan uit al dan niet professionele

begeleiding aan huis, dagbesteding, opvang in een pleeggezin, opvang in een logeerhuis en

ook jobcoaching.

De gemeente komt in actie als er een expliciete ondersteuningsvraag is van een inwoner of

het gezin, of een signaal uit de sociale omgeving. In die laatste situatie is het streven de

ondersteuning ook via de omgeving aan te bieden of te organiseren. De vraag en de

behoefte staat centraal. Het gaat dus om maatwerk.

Deze strategische visie inclusief rol en taken voor gemeenten beslaat het hele sociale

domein en niet slechts de nieuwe taken. Deze brede integrale aanpak is de keuze voor een

herontwerp van de bestaande aanpak door verschillende bestuurslagen (rijk en provincie) en

maatschappelijke organisaties (re-integratiebedrijven, zorgkantoor, zorgverzekeraars,

hulpverleningsorganisaties).


19

Werk

Om een springplank te kunnen organiseren voor inwoners die op eigen kracht niet aan het

werk komen is een stevige samenwerking tussen gemeenten, werkgevers en het onderwijs

noodzakelijk. De vraag van werkgevers is leidend voor de mogelijkheden om werkzoekenden

te plaatsen. Het onderwijs moet in staat zijn mensen hiertoe op te leiden. Anderzijds

verwachten de gemeenten inzet van werkgevers op het gebied van maatschappelijk

verantwoord ondernemen.

De Wwnv zal nadrukkelijk inzetten op een reguliere arbeidsplek voor iedereen. Als gevolg

hiervan worden gemeenten verplicht het aantal werkplekken in de sociale werkvoorziening

omlaag te brengen. Dit heeft grote gevolgen voor de drie sw-bedrijven binnen Holland

Rijnland die actief zijn in subregio’s: DZB in de Leidse regio, de MareGroep in de Duin- en

Bollenstreek en SWA in de Rijnstreek.

De gemeenten in de subregio ontwikkelen met elkaar een visie op de nieuwe

uitvoeringsorganisatie voor de Wet werken naar vermogen en de betekenis voor het sw-

bedrijf en de sociale dienst dan wel afdeling sociale zaken. In de Leidse regio lijkt deze visie

inmiddels behoorlijk uitgekristalliseerd. Bij DZB Leiden is de uitvoering van de WWB

ondergebracht bij Re-integratie Leiden, het re-integratie bedrijf van de gemeente Leiden.

Zowel de gemeenten die participeren in de MareGroep als de gemeenten die participeren in

SWA lijken een voorkeur te hebben voor een vergelijkbare brede combinatie van beschut

werken en re-integratie in één uitvoeringsbedrijf. Het huidige sw-bedrijf wordt onderdeel

van of is de basis voor dit uitvoeringsbedrijf. Er lijkt vooralsnog geen ambitie verbindingen

te maken tussen de drie verschillende sw-bedrijven.

Wmo

Het merendeel van de mantelzorgers en vrijwilligers vindt het gelukkig vanzelfsprekend om

hulp en ondersteuning te bieden. Deze hulp mag niet tot overbelasting leiden. De gemeente

heeft hier een belangrijke signalerende functie. De ondersteuning beperkt zich dan ook niet

tot de directe hulpvrager maar ook tot diens gezin en sociale netwerk. Soms is de

ondersteuning op die plek meer op zijn plaats.

De gemeenten willen de nieuwe gemeentelijke taken op het terrein van begeleiding

zorgvuldig invoeren in samenhang met de andere nieuwe taken. Dit betekent dat de nieuwe

taken uitgevoerd worden vanuit de integrale strategische visie op het sociale domein.

Invoering per 2013 betekent feitelijk dat deze visie in zeer korte tijd geconcretiseerd moet

worden in zowel beleid als uitvoering. Het gaat daarbij niet slechts om een indicatieproces

en het sluiten van contracten, maar veel meer om het herijken van de sociale infrastructuur,

het versterken van het sociale netwerk, het breed organiseren van de toegang tot de

ondersteuning en het kiezen van de uitvoeringspartners. Hiervoor is een overgangsperiode

nodig. Dit kan in het overgangsjaar 2013 als nieuwe aanvragen verwezen worden naar de

gemeenten evenals hulpvragers waarvan de AWBZ indicatie ‘begeleiding’ afloopt.


20

Jeugd

Voor de jeugd is een gunstig opgroeiklimaat een belangrijke voorwaarde om te kunnen

opgroeien tot zelfstandige en participerende volwassenen. Een stimulerend en

ondersteunend gezin en een sterk sociaal netwerk is hiervoor belangrijk. Evenals een school

waar het bieden van optimale ontwikkelingskansen centraal staat. Vragen en problemen

worden zo vroeg mogelijk gesignaleerd en opgepakt om zwaardere problematiek te

voorkomen. Daarbij wordt gewerkt volgens de principes van 1 gezin 1 plan:

- versterken van de eigen competenties,

- herstel van het dagelijks leven,

- een integraal ondersteuningsplan samen met het gezin,

- de inzet van het eigen sociale netwerk en

- gebruikmakend van de sociaal-maatschappelijke infrastructuur.

2.2 Beoogde maatschappelijke effecten

De strategische visie en de visie op de rol en taak van gemeenten kunnen we samenvatten in

de beoogde maatschappelijke effecten voor het sociale domein en nadrukkelijk ook voor de

drie decentralisaties. Deze zijn:

Inwoners zijn zelfredzaamheid en participeren op eigen kracht met inzet van informele

netwerken in de samenleving.

Inwoners die (even) niet (meer) op eigen kracht kunnen participeren ontvangen hulp in

het gezin en het sociale netwerk. Dit ondersteuningsaanbod past bij de vraag van de

inwoner, zijn of haar gezin en sociale netwerk.

In de samenleving is aandacht voor elkaar en contact met elkaar vanzelfsprekend (civil

society), waar nodig en mogelijk stimuleert de gemeente deze transformatie van houding

en gedrag van inwoners, maatschappelijk middenveld en eigen organisatie.

De inzet van de gemeente en het maatschappelijk middenveld focust op integrale

dienstverlening, preventie en vroegsignalering en nieuwe arrangementen voor hulp en

ondersteuning. Daarmee komt een beweging op gang van complexe of langdurige

ondersteuning naar informele hulp.

Plaatje:

Beoogde beweging 3D


21

3. Plan van aanpak

3.1 Opdracht

Onderdeel van de bestuursopdracht is het opstellen van een plan voor de regionale aanpak

van de invoering en implementatie van de drie decentralisaties. In dit hoofdstuk wordt deze

aanpak uitgewerkt.

De opdracht voor dit plan van aanpak is:

Op basis van de strategische visie 3D Holland Rijnland ‘Op eigen kracht’ een integrale 3D

aanpak (‘herontwerp’) organiseren zodat de decentralisaties werk, Wmo en jeugd in elke

gemeente tijdig en succesvol ingevoerd kunnen worden.

Uitgangspunt is dat de regionale samenwerking een lokale meerwaarde oplevert door

- het verhogen van de kwaliteit en de effectiviteit,

- het realiseren van schaalvoordelen: het organiseren of contracteren van vormen van

ondersteuning die voor een individuele gemeente niet haalbaar zijn en

- het verlagen van de kosten.

Bij voorkeur alle drie, maar in elk geval één van de drie.

Kortom: beter en goedkoper dankzij regionale samenwerking.

Hannie gaat sinds kort dagelijks naar de dagopvang. Zelf denkt

ze dat ze als begeleidster voor volksdansen en gymnastiek

wordt ingeschakeld. Ze geniet er elke dag van om met zo’n

belangrijke taak onder de mensen te zijn. Het kan zomaar

gebeuren dat één van de kinderen op bezoek komt en Hannie

zegt: ‘nee, nu heb ik geen tijd want ik moet gymles geven’.

Gemeenten hebben verschillende verwachtingen ten aanzien van de regionale

samenwerking. In dit plan van aanpak is hierin voorzien doordat elke gemeente kan kiezen

of hij wil deelnemen in de regionale aanpak en in welke mate hij gebruik wil maken van de

regionaal gerealiseerde producten. Uitgangspunt is dat producten worden voorbereid die

lokaal direct overgenomen kunnen worden dan wel met beperkte aanpassingen of lokale

inkleuringen. Hierdoor heeft elke gemeente ruime keuzemogelijkheden. Producten kunnen

heel divers zijn, denk aan:

Convenanten

Pilots

Werkbezoeken

Communicatiemateriaal: presentaties, films, brochures, nieuwsbrieven

Modellen, bijvoorbeeld voor brieven, beschikkingen voor subsidies of cliënten

Beslisbomen

Indicatieprotocollen


22

Draaiboeken

Aanbestedingsbestekken, inkoop

Verordeningen & beleidsregels

Financiële modellen, financiële risicoanalyses

Het idee is dus: ‘klaar voor gebruik, thuis alleen nog afbakken’. In welke mate een gemeente

een regionaal ontwikkeld product inzet in de eigen gemeente is afhankelijk van de lokale

besluitvorming.

In de uitwerking kan blijken dat het waardevol is gezamenlijk een product aan te besteden/

in te kopen/ te subsidiëren. Denk aan het sluiten van een contract met een organisatie voor

het leveren van specialistische zorg. Een dergelijk voorstel wordt voorgelegd aan het

portefeuillehoudersoverleg Sociale Agenda.

Lucian zit op voetbal. Daar heeft hij een aantal vriendjes. Er is

wel contact met familie of vrienden, maar de moeder van Lucian

heeft haar handen vol aan haar kinderen. Daardoor heeft ze

weinig tijd en energie om een sociaal netwerk op te bouwen en

te onderhouden. Haar draaglast is laag door veel problemen uit

haar verleden, hierdoor werkt ze ook niet. Moeder wordt

overbelast door de problemen van Lucian.

3.2 Afbakening

Het plan van aanpak richt zich op en beperkt zich tot de nieuwe taken voor gemeenten als

gevolg van de drie decentralisaties. Verbonden ontwikkelingen die een directe invloed

hebben op deze drie decentralisaties worden meegenomen. Dit geldt expliciet voor:

- de invoering van passend onderwijs

- de actuele ontwikkelingen binnen de AWBZ

Andere relevante ontwikkelingen binnen de sociale agenda worden omwille van de

beheersbaarheid buiten beschouwing gelaten.

Passend onderwijs

Gemeenten hebben een coördinerende rol in de verbinding van ondersteuning in en om de

school, de zorgadviesteams en Passend Onderwijs. Gemeenten krijgen adviesrecht op het

ondersteuningsplan dat elk samenwerkingsverband8 moet opstellen door de invoering van

Passend Onderwijs. Zowel bij de transitie van de jeugdzorg als bij passend onderwijs vervalt

8 Een samenwerkingsverband bestaat uit een groot aantal basisscholen en 1 of meer scholen voor speciaal

basisonderwijs (sbo). De scholen hebben een gezamenlijk budget voor de opvang van leerlingen met speciale

ondersteuningsbehoeften.


23

de indicatiestelling en gaat het om arrangeren i.p.v. indiceren van de benodigde

ondersteuning. Het ligt voor de hand om in het kader van integrale ondersteuningsplannen

per kind/gezin/jongere als onderwijs en gemeente nauw samen op te trekken en zo nieuwe

schotten te voorkomen.

Ontwikkelingen AWBZ

De vele actuele ontwikkelingen binnen de AWBZ (IQ maatregel, scheiden wonen/zorg,

afschaffen pgb) kunnen invloed hebben op de Wmo en op het beroep dat op gemeentelijke

voorzieningen wordt gedaan. Deze invloed wordt in kaart gebracht en meegenomen in de

uitwerking.

Lokale taken

Binnen de nieuwe taken is een aantal onderwerpen aan te wijzen waarbij nadrukkelijk een

lokale aanpak relevant is. Regionale samenwerking levert hier geen meerwaarde op. Deze

onderwerpen worden binnen dit plan van aanpak niet uitgewerkt. Specifiek is te benoemen:

- Versterken lokale sociaal-maatschappelijke infrastructuur

- Loket voor inwoners

- Communicatie met en participatie van advies- en cliëntenraden

- Gevolgen voor de gemeentelijke organisatie.

Over alle regionale producten vindt de besluitvorming lokaal plaats.

Versterken lokale sociaal-maatschappelijke infrastructuur

In de strategische visie is aangegeven dat gemeenten voor zichzelf drie taken zien. De eerste

taak is het versterken van de sociaal-maatschappelijke infrastructuur. Met een goed

werkende arbeidsmarkt en goede algemene voorzieningen kan een vroegtijdig beroep op

individuele voorzieningen die wellicht maar beperkt soelaas bieden en in het algemeen

kostbaar zijn, voorkomen worden. De sociale infrastructuur is sterk lokaal: in kernen, dorpen

en wijken. Het verenigingsleven, de kerken, het welzijnswerk of een wijk- of kerngerichte

aanpak is hierbij van onmisbare waarde. Het versterken van deze lokale infrastructuur is

uiterst relevant. Vanwege het lokale karakter van deze taak blijft deze taak niettemin in dit

plan van aanpak buiten beschouwing. Het uitwisselen van kennis en ervaring hierover kan

wel plaatsvinden binnen de AO’s.

Dit ligt overigens anders wat betreft de arbeidsmarkt en de samenwerking met werkgevers.

Deze samenwerking zal zowel op lokaal, subregionaal en regionaal niveau plaatsvinden en

nog breder. Binnen ‘werk’ is de werkgeverssamenwerking en de relatie onderwijs-

arbeidsmarkt dan ook juist een regionaal thema, een thema dat overigens ook een centrale

plek heeft in Focus 2014, de Strategische agenda Holland Rijnland 2010-2014. Een

regionale aanpak op dit thema is een uitgangspunt in de Wwnv.

Loket voor inwoners

In de meeste gemeenten is nu sprake van verschillende loketten, zoals het loket werk &

inkomen, het Wmo-loket en het CJG. Enkele gemeenten hebben een combinatie van Wmo-

loket en CJG. Ook zijn er gemeenten waar de aanvraag voor sociale zaken en een Wmo-

voorziening gekoppeld is. Met de nieuwe taken wordt in veel gemeenten nagedacht over het


24

belang van een goede integrale vraagverheldering of intake. Bijvoorbeeld met de inrichting

van een integraal loket of door een goede samenwerking of ‘warme overdracht’ tussen de

bestaande loketten. Alle gemeenten geven aan dat het directe contact met de inwoner bij

uitstek een lokaal onderwerp is. Om deze reden is dit niet als regionaal onderwerp

opgenomen. Het onderwerp Toegang raakt wel direct aan dit thema.

Communicatie met en participatie van advies- en cliëntenraden

Elke gemeente heeft verschillende cliënten- en adviesraden die een belangrijke factor zijn bij

het invoeren van nieuw beleid. Dit zijn bijvoorbeeld cliëntenraden WWB, cliëntenraden Wsw,

Wmo-raden, seniorenraden en jongerenraden. Een regionale aanpak wijzigt niets aan de

bevoegdheden van deze raden. Elke gemeente onderhoudt zelf zijn eigen relatie met deze

raden. Regionale producten kunnen voor advies aan deze raden worden voorgelegd voordat

een gemeente de producten gebruikt.

Gemeentelijke organisatie

De uitwerking van het plan van aanpak en de keuzes die daarin gemaakt worden werken

door in de interne gemeentelijke organisatie. Denk daarbij aan:

- interne communicatielijnen

- inrichting en volume van de organisatie

- benodigde expertise en omvang personeel

- administratieve organisatie

- financiën

- informatievoorziening: koppeling/aanschaf systemen

- juridische organisatiemodellen, procedures, beroep en bezwaar

- technologische aanpassingen

- huisvesting

De impact van de decentralisaties op de interne organisatie is op dit moment nog niet uit te

werken. Vooralsnog is het de vraag of op deze onderwerpen regionale samenwerkingswinst

te behalen valt. In de loop van 2012 zal hierover meer duidelijkheid ontstaan. Voor nu valt

dit onderwerp buiten de regionale aanpak. Het uitwisselen van kennis en ervaring hierover

kan wel plaatsvinden binnen de ambtelijke begeleidingscommissie of de kring van

gemeentesecretarissen.

Besluitvorming

De regionale voorbereiding heeft geen invloed op de lokale besluitvorming. De regionale

voorbereiding is zodanig dat optimaal voorwerk is gedaan voor de lokale invoering en

besluitvorming. Als bij de uitwerking blijkt dat het wenselijk is gezamenlijk aanbestedingen

te doen, contracten af te sluiten dan wel subsidies te verstrekken dan wordt dit voorgelegd

aan het het portefeuillehoudersoverleg Sociale Agenda. Dit overleg geeft een advies, ook dan

blijkt lokale besluitvorming noodzakelijk.


25

3.3 Fasering en planning

Het plan van aanpak kent een aantal fasen: de oriëntatiefase, de voorbereidingsfase, de

implementatiefase en de evaluatiefase. Met het vaststellen van deze notitie is de

oriëntatiefase afgerond. De regionale inzet concentreert zich in de periode 2012 – 3e

kwartaal 2013, dit is de voorbereidingsfase.

Het tijdpad van de drie decentralisaties loopt niet synchroon. De invoering van de Wet

werken naar vermogen is gepland in 2013. Voor 30 april 2012 moet de aanvraag voor de

herstructureringsfaciliteit ingediend worden, het fonds van 400 miljoen waarop gemeente

een beroep kunnen doen voor de transitie van hun sw-bedrijf. Het geld komt in tranches

beschikbaar in de periode 2012-2018. De transities van de bedrijven is naar verwachting

eveneens een meerjarig proces. Dit geldt ook voor de wijziging van de doelgroep van de

Wwnv die langzaam zal veranderen door uitstroom uit de –nu nog- Wsw en instroom uit de

–nu nog- Wajong. Door dit meerjarige proces ontstaat voldoende ruimte om de regionale

onderwerpen voor de drie decentralisaties ook in tijd gezamenlijk uit te werken.

De regionale aanpak voor jeugd loopt langer door omdat de invoering van de transitie jeugd

pas in 2015 plaatsvindt en omdat bij jeugd ook sprake is van regionale implementatie. De

regionale aanpak jeugd in het project ketenaanpak wordt gewoon voortgezet. Door de 3D

aanpak zal een aantal onderwerpen minder inzet behoeven in de ketenaanpak. Wel blijft

verbinding natuurlijk belangrijk.

Zodra de regionale producten klaar zijn, is de lokale implementatie aan de orde, al dan niet

na het aanbrengen van lokale accenten of kleur aan de regionale producten.

Plaatje: fasering 3D traject

3D traject, regionaal en lokaal

Fase 1

orientatie

Fase 2 Fase 3

Fase 4

Oriëntatie

Resultaat:

- Strategische visie

- Plan van aanpak

Periode:

September 2011 - Februari 2012

Voorbereiding

Resultaat:

Concretisering visie

in beleid en

uitvoering, zoals:

- verordeningen

- contracten

- werkprocedures

Periode:

Maart 2012 – 3e kwartaal 2013

Implementatie

Resultaat:

Inwoner met hulp- of

ondersteuningsvraag

wordt goed geholpen

Periode:

3e kwartaal 2013 -2015

Evaluatie

Resultaat:

Duidelijkheid over wat

goed gaat, wat nog

niet en wat beter kan.

Periode: 2015


26

Het voorliggende plan van aanpak beperkt zich tot de regionale voorbereiding in het jaar

2012. In november 2012 wordt een plan voor 2013 opgesteld.

Plaatje:

regionale versus lokale

inzet invoering 3D en

relatie ketenaanpak jeugd

In bijlage IV is de tijdlijn voor de regionale aanpak in 2012 opgenomen, evenals de tijdlijn

voor de invoering van de nieuwe wetten.

3.4 Randvoorwaarden

Op basis van het voorgaande en aansluitend op de kaders die gegeven zijn in de

bestuursopdracht worden de randvoorwaarden voor de uitvoering van dit plan van aanpak

op een rij gezet.

1. Lokaal wat lokaal kan, regionaal9 wat regionaal moet.

2. Bij de planning is er aandacht voor de verschillen in tijdpad van de drie decentralisaties.

3. De 15 gemeentebesturen zijn en blijven eindverantwoordelijk en hebben en nemen de

eindregie tenzij anders wordt besloten.

4. Voor de uitvoering van het plan van aanpak en het opleveren van de beoogde producten

wordt voor de periode 2012-2013 een tijdelijke projectorganisatie opgezet.

5. Elke gemeente bepaalt of aangesloten wordt bij de regionale aanpak.

6. Deelnemende gemeenten leveren een actieve bijdrage naar vermogen wat betreft

kwaliteit en kwantiteit aan het halen van de beoogde resultaten.

7. De uitvoering van het plan van aanpak gebeurt op eigen kracht. Dat betekent dat er

optimaal gebruik gemaakt wordt van de beschikbare expertise binnen de 15 gemeenten.

8. Is eigen expertise onvoldoende beschikbaar of is expertise noodzakelijk die niet binnen

de gemeenten aanwezig is dan wordt gericht ingehuurd.

9. De visie en wensen van hulpvragers worden zoveel als mogelijk in de uitwerking van het

plan van aanpak ingebracht.

10. Voor de sleutelrollen in de aanpak wordt een verrekeningssystematiek afgesproken zodat

de gemeente die deze capaciteit levert financieel gecompenseerd wordt.

11. De tijdelijke projectorganisatie heeft een werkbudget voor verevening van gemeentelijke

kosten, inhuur specifieke expertise en incidentele kosten.

12. De financiering komt uit alle gemeenten die deelnemen in de regionale aanpak.

9 ‘Regionaal’ is een verzamelbegrip. Dit kan bijvoorbeeld betrekking hebben op: subregionaal (Duin- en

Bollenstreek, Leidse regio, Rijnstreek); Holland Rijnland; Hollands Midden (RDOG/Veiligheidsregio). Als niet anders

vermeld is, wordt in deze notitie onder ‘regionaal’ het samenwerkingsverband Holland Rijnland verstaan.


27

4. Regionale onderwerpen

Er zijn misschien wel meer overeenkomsten dan verschillen tussen de drie decentralisaties.

Daarnaast zijn er thema’s die echt horen bij één decentralisatie. Of een onderwerp geldt voor

de 3 decentralisaties gezamenlijk wordt bepaald door:

1. het belang voor de inwoner: de inwoner is gebaat bij een integrale uitwerking en

2. effectiviteit: een 3D aanpak is doelmatiger en

3. efficiency: een 3D aanpak is voordeliger.

Deze integrale 3D aanpak is kenmerkend voor het herontwerp waar de gemeenten voor

kiezen.

Op basis van:

- de opgaven en de kansen (hoofdstuk 1),

- de strategische visie (hoofdstuk 2),

- de opdrachtbeschrijving voor dit plan van aanpak (hoofdstuk 3) en

- bovengenoemde criteria

is een aantal onderwerpen geselecteerd waar een regionale voorbereiding 3D een

meerwaarde heeft. In dit hoofdstuk worden deze onderwerpen toegelicht. Daarbij is het

beoogde resultaat beschreven: wat levert de regionale voorbereiding op. Dit is nog een

globale en dus geenszins complete beschrijving.

Voor de uitwerking van elk onderwerp wordt een werkgroep ingericht. Op basis van het

beoogde resultaat wordt de opdrachtbeschrijving opgesteld. De eerste actie van een

werkgroep is altijd het opstellen van een beleidsvisie: de tactische vertaling van de

strategische visie. Bij elk onderwerp worden de visie en wensen van hulpvragers nadrukkelijk

opgenomen. Dit kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld door hulpvragers te laten

participeren in een werkgroep of door halfproducten te bespreken in een klankbordgroep.

Dit wordt per onderwerp uitgewerkt. Zorgbelang heeft aangegeven hierbij te willen

meedenken. Zij kennen veel hulpvragers. Ook lokale cliëntenraden en bijvoorbeeld collega’s

die tevens hulpvrager zijn kunnen hiervoor gevraagd worden.

Niet alle werkgroepen zullen gelijk starten. De werk- of projectgroepen voor de

afzonderlijke decentralisaties zijn al gestart in 2011. Na het vaststellen van deze notitie

kunnen in maart 2012 vijf 3D werkgroepen aan de slag. De andere vijf kunnen na de zomer

starten in augustus 2012.

Gestart in 2011: Start in maart 2012: Start in augustus 2012:

Werk10

Wmo

Jeugd

Vraag en aanbod

Toegang tot de hulp

Persoonsgebonden budget

Communicatiemiddelen

Financiën

Vervoer

Versterken sociaal netwerk

Langdurige ondersteuning

Eigen bijdrage

Aanbesteden en subsidie

10 De voorbereiding op de Wwnv concentreert zich als eerste op de visie op de uitvoeringsorganisatie van de wet.

Dit is sterk verbonden met het sw-bedrijf en vindt plaats in de drie subregio’s.


28

De paragrafen 4.1 tot en met 4.6 gaan over inhoudelijke 3D onderwerpen. Paragraaf 4.7 tot

en met 4.10 betreft procesmatige onderwerpen. De drie afzonderlijke decentralisaties

komen aan de orde in 4.11, 4.12 en 4.13.

De ouders van Kees werken allebei vier dagen. Drie dagen in

de week komen er begeleiders voor Kees totdat zijn ouders

thuis zijn, twee studenten pedagogiek die elkaar afwisselen.

De ouders van Kees zijn erg intensief met hem bezig, soms

hebben ze even ‘lucht’ nodig. Dan schakelen ze familie of

vrienden in. Eens per maand gaat Kees een weekend naar

een logeerhuis.

Inhoudelijke 3D onderwerpen

4.1 Vraag en aanbod

De gemeente krijgt een nieuwe taak voor inwoners, inwoners met wie de gemeente tot nu

toe wellicht weinig contact had. Hierbij komen ook nieuwe aanbieders in beeld. Wie zijn de

inwoners die gebruik maken van de bestaande voorzieningen onder de decentralisaties,

hoeveel zijn het, hoe ziet dat gebruik er uit, hoeveel inwoners maken gebruik van meerdere

voorzieningen en welke voorzieningen zijn dat, welke aanbieders zijn in het gebied van

Holland Rijnland actief en wat bieden zij?

Beoogd resultaat

1. Overzicht gebruik van huidige voorzieningen 3D naar soort en aantal en overzicht vraag

(wachtlijsten?)

2. Overzicht huidige aanbieders binnen Holland Rijnland en type voorzieningen

(wie biedt wat?)

3. Overzicht overlap (maken inwoners gebruik van meerdere voorzieningen, waar zit de

overlap)

4. Overzicht gebruik in natura versus pgb

5. Krachtenveldanalyse huidige aanbieders: omvang, mate van invloed, concurrentie of

monopolist, tevredenheid gebruikers e.d.

6. Analyse vraag: past op elke vraag een adequaat aanbod?

7. Overschotten en tekorten in aanbod

8. Analyse prijs-kwaliteitverhouding


29

4.2 Toegang tot de hulp

De toetsing tot de toegang tot de hulp of ondersteuning kan op verschillende manieren

plaatsvinden. Denk aan aanvraagprocedures, diagnosestelling, indicatie, gebruik van

beslisbomen, inhuur medische expertise e.d. Hoe maken we hierin een verbinding tussen de

3D zodat mensen niet van loket naar loket gestuurd worden (‘elke wet zijn eigen loket’).

Welke aanpakken zijn het meest bruikbaar? Wat doe je als gemeente in huis en wat besteed

je uit? Hoe kom je in contact met inwoners met een ondersteuningsvraag die zich niet

melden bij een loket, of die hulp vragen bij andere organisaties? Er is overlap tussen de 3D,

maar er zijn ook verschillen. Hoe ga je hier mee om?

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie toegang tot de hulp

2. Analyse huidige werkwijzen indicatiestelling door gemeenten op bestaande taken en

door huidige uitvoerders werk, AWBZ en jeugd

3. Inventarisatie verplichte indicatiestellingen na de stelselherzieningen (bv wsw-beschut,

loondispensatie, relatie functies AWBZ) of rechterlijke maatregelen

4. Overzicht huidig gebruik indicatie/diagnose instrumenten

5. Inventarisatie wenselijke methodieken en/of arrangementen voor toewijzing van hulp of

ondersteuning

6. Scenario’s voor werkwijzen, wijze van uitvoering (zelf doen, uitbesteden e.d.)

7. Inventarisatie organisaties met een signalerings- en/of verwijsfunctie

8. Scenario’s voor signalering en bereiken zorgmijders

4.3 Persoonsgebonden budget

Een bedrag in geld in plaats van hulp in natura om de benodigde ondersteuning zelf te

regelen is in alle drie de decentralisaties aan de orde, zij het soms onder andere

benamingen. Ook in het huidige beleid wordt gewerkt met persoonsgebonden budgetten

(pgb’s). Het gaat bijvoorbeeld om een rugzakje (onderwijs), persoonlijk re-integratiebudget

(werk), pgb (Wmo).

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie toegang tot de hulp

2. Inventarisatie bestaande pgb-voorzieningen, al bij gemeente en binnen over te dragen

taken

3. Inventarisatie kansen en risico’s pgb’s

4. Scenario’s voor pgb’s

4.4 Vervoer

Vervoer van inwoners naar een voorziening is bijvoorbeeld aan de orde bij logeerhuizen,

medische kinderdagverblijven, passend onderwijs en dagbesteding. Ook nu speelt dit binnen

gemeenten al bij leerlingenvervoer, individuele voorzieningen Wmo, het collectief vervoer en

de sociale werkvoorziening.


30

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie vervoer

2. Inventarisatie bestaande gemeentelijke vervoersvoorzieningen en -systemen

3. Inventarisatie nieuwe vervoersvragen

4. Scenario’s voor slimmere verbindingen en organisatiemogelijkheden van de diverse

vervoersvoorzieningen

4.5 Versterken sociaal netwerk

In de strategische visie geven gemeenten aan dat preventie en vroegsignalering meer

aandacht dient te krijgen om te voorkomen dat een beroep gedaan wordt op zwaardere hulp

of een vangnet omdat participeren niet (meer) lukt. Het gezin en het sociale netwerk spelen

hierin een belangrijke rol.

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie versterken sociaal netwerk

2. Methodieken en instrumenten in kaart brengen die bewezen effectief zijn in het

versterken van het gezin en het sociale netwerk

3. Scenario’s voor regionale en/of lokale inzet van methodieken en instrumenten

De oudste zoon van Bianca en Nourdin gaat naar het

praktijkonderwijs. Hij heeft een ontwikkelingsachterstand.

Het is de vraag of hij in een reguliere baan aan de slag

kan. De jongste zoon lijkt het te redden in het reguliere

onderwijs.Bianca en Nourdin hadden aanvankelijk allebei

geen inkomen. De WW van Nourdin is afgelopen. Voor

beiden is nu met hulp een Wajong uitkering aangevraagd.

4.6 Langdurige ondersteuning

De gemeenten worden verantwoordelijk voor een groep inwoners die dermate kwetsbaar is

dat langdurige ondersteuning nodig kan zijn. De mate waarin deze ondersteuning nodig is

varieert van ‘een vinger aan de pols houden’ (‘waakvlambegeleiding’) tot redelijk intensieve

ondersteuning (individuele begeleiding). Voor bijvoorbeeld de inwoners met een lichte

verstandelijke beperking of psychiatrische problematiek kan deze begeleiding in alle

levensfasen wenselijk zijn. Hoe gaan gemeenten deze begeleiding organiseren, van welk

aanbod/welke aanbieders wordt gebruik gemaakt? Hierbij wordt nadrukkelijk de rol en

functie van MEE onderzocht. Per 2015 gaan MEE middelen over naar gemeenten.


31

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie langdurige ondersteuning

2. Analyse van mogelijke uitvoerders, kan voldoende gebruik gemaakt worden van bestaand

aanbod of is nieuw/ander aanbod gewenst.

3. Scenario’s voor organisatie van langdurige structurele begeleiding van kwetsbare

inwoners.

Procesmatige 3D onderwerpen

4.7 Eigen bijdrage

Er is binnen de bestaande regelingen sprake van een eigen bijdrage binnen de AWBZ. Er is

een verplichte eigen bijdrage aangekondigd voor de jeugdzorg. Gemeenten kennen nu eigen

bijdragen binnen de Wmo en het leerlingenvervoer. Hoe gaan we straks om met de verplichte

eigen bijdrage en met de gemeentelijke beleidsruimte voor eigen bijdragen.

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie eigen bijdrage

2. Overzicht huidige eigen bijdragen, wettelijk en lokaal beleid bij de 15 gemeenten

3. Overzicht mogelijkheden en verplichtingen eigen bijdragen 3D

4. Analyse mogelijke samenloop bij doelgroepen

5. Scenario’s eigen bijdragen 3D

4.8 Aanbesteden en subsidie

Welke vorm, aanbesteding, subsidie of directe contractering is wanneer het meeste op zijn

plaats11? Opstellen van bestekken, subsidieproducten definiëren, onderhandelingen voeren.

Hier ligt een relatie met het onderwerp pgb. Immers, bij het verstrekken van veel of

uitsluitend pgb’s is minder/geen andere inkoop nodig.

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie aanbesteden en subsidiëren: de

financieringsvorm moet ondersteunend zijn aan de beoogde doelen

2. Voor- en nadelen verschillende vormen in kaart gebracht

3. Juridische (on)mogelijkheden, ook of 1 op 1 zaken gedaan kunnen worden bij

monopolist

4. Scenario’s voor aanpak

11 Hiervoor is al onderzoeksmateriaal beschikbaar zoals ‘Marktanalyse in het kader van de transitie van de

jeugdzorg’, door BMC in opdracht van het ministerie van VWS, december 2011. Ook het T-bureau heeft een

handleiding opgesteld, zie paragraaf 1.2


32

4.9 Communicatiemiddelen

Binnen de meeste gemeenten worden al handige communicatiemiddelen ontwikkeld zoals

presentaties voor raden, brieven voor cliënten en dergelijke. Deze producten worden

verzameld zodat deze voor alle gemeenten bruikbaar zijn.

Beoogd resultaat

1. Verzamelen, ordenen en produceren van handige communicatiemiddelen zoals

presentaties, nieuwsbrieven, informatiebrieven aan cliënten e.d.

2. Optimaliseren van gebruik en functies van Pleio12

4.10 Financiën

Wat betekenen de macrobudgetten voor de gemeenten, wat kosten de voorzieningen nu, hoe

houden we de kosten straks beheersbaar, kunnen we al risicoanalyses opstellen voor de

openeinderegelingen?

Beoogd resultaat

1. Berekening van beschikbare budgetten per gemeente

2. Kostenanalyses

3. Risicoanalyses (ramingen druk op openeinde regelingen)

Hannie krijgt hulp vanuit het verzorgingshuis dat bij haar

aanleunwoning staat. Zij krijg ondersteuning bij het opstaan,

douchen, aankleden, medicatie en eten. ’s Avonds wordt Hannie

geholpen bij het uitkleden en naar bed gaan. De hulp in de

huishouding houdt haar woning netjes. Omdat ze zelf niet meer

kan autorijden, reist ze met het collectief vervoer.

Afzonderlijke decentralisaties

4.11 Werk

De voorbereiding op de decentralisatie Werk vindt hoofdzakelijk plaats in de subregio’s rond

de bedrijven voor sociale werkvoorziening. Daarnaast is een aantal regionale thema’s

relevant. Deze thema’s sluiten aan bij Focus 2014, Strategische agenda Holland Rijnland

2010-2014.

12 Pleio verwijst naar www.pleio.nl, het overheidsplein. Dit is een website met afgesloten werkdelen die door

verschillende overheden gebruikt worden om documenten te delen. Binnen Holland Rijnland wordt dit sinds kort

actief gebruikt om documenten te delen.


33

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie werk

2. Voorstel voor regionale aanpak werkgeverssamenwerking met subregionale en lokale

accenten in samenwerking met UWV, RPA en werkgevers

3. Onderzoek naar en eventueel voorstel voor pilot combinatie sw-beschut en

arbeidsmatige dagbesteding met decentralisatie Wmo

4. Verkennend onderzoek naar de meerwaarde van een regionale uitvoeringsorganisatie

voor het verstrekken uitkeringen

5. Modelverordeningen, beleidsregels, protocollen, voor zover deze niet op landelijk niveau

beschikbaar komen

6. Afstemmen en ervaringen uitwisselen met betrekking tot aanvraag

herstructureringsfaciliteit

7. Plan van aanpak invoering loondispensatie

4.12 Wmo

De overdracht van de begeleiding uit de AWBZ naar de Wmo vindt getrapt plaats. In 2013

worden nieuwe aanvragen door de gemeenten in behandeling genomen. Ook is de gemeente

verantwoordelijk voor hulpontvangers waarvan de indicatie in 2013 afloop. In 2014 gaan alle

inwoners die gebruik maken van de AWBZ begeleiding onder de Wmo vallen. In dit plan van

aanpak wordt uitgegaan van een volledige invoering in 2014 op nieuwe wijze. Voor 2013

wordt een overgangsmodel ontwikkeld.

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie Wmo

2. Plan voor overgangsjaar 2013 in samenwerking met o.a. Zorgkantoor

3. Analyse effecten AWBZ ontwikkelingen op instroom en vragen Wmo

4. Onderzoek naar en eventueel voorstel voor pilot combinatie sw-beschut en

arbeidsmatige dagbesteding met decentralisatie Werk

5. Modelverordeningen, beleidsregels, protocollen, voor zover deze niet op landelijke

niveau beschikbaar komen

6. Platform: uitwisselen ervaringen en inventarisatie lokale vragen en knelpunten

4.13 Jeugd

Voor de decentralisatie Jeugd wordt voortgebouwd op de bestaande regionale samenwerking

in de ketenaanpak jeugd. Deze is de afgelopen jaren succesvol gebleken. Feitelijk is deze

succesvolle samenwerking de basis voor de regionale samenwerking 3D. Voor de

ketenaanpak is een afzonderlijke meerjarige regionale projectstructuur ingericht. Een aantal

onderdelen uit het werkplan van de ketenaanpak jeugd loopt parallel met de 3D aanpak.

Beoogd resultaat

1. Concretisering strategische visie in beleidsvisie jeugd

2. CJG’s zijn toegerust op hun nieuwe taken. Hiervoor wordt een pilot ingericht voor

versterking van de CJG’s op basis van kwaliteitseisen, werkafspraken ed.


34

3. Pilot gericht op het vervallen van de indicatiestelling en het werken met 1 gezin/1 kind/1

jongere/1 plan vanaf de intake. Indien nodig wordt externe deskundigheid ingezet,

bijvoorbeeld van gedragswetenschappers, orthopedagogen, GGZ of LVB sector. Deze

ondersteuning is onderdeel van het totale ondersteuningsplan. Op deze wijze wordt een

verbinding gelegd met (passend) onderwijs. Een pilot met de 6 samenwerkingsverbanden

in de regio, de gemeenten en de ministeries van OCW en VWS is in voorbereiding

4. Oriëntatie op het gebied van wat nu heet ‘het gedwongen kader cq. justitiële kader’. Het

gaat dan om bijvoorbeeld onder toezicht of uithuisplaatsingen, jeugdreclassering en de

gesloten jeugdzorg (jeugdzorg plus). Deze oriëntatie wordt verbreed naar andere regio’s

om te onderzoeken of bovenregionale samenwerking gewenst is.

5. Modelverordeningen, beleidsregels, protocollen, voor zover deze niet op landelijke

niveau beschikbaar komen.


35

5. Projectstructuur

Voor de uitvoering van dit regionale plan is een tijdelijke regionale projectorganisatie nodig

die aanvullend is op de bestaande overlegstructuur binnen de sociale agenda. Deze

projectorganisatie is actief van maart 2012 tot in het 3e kwartaal 2013. De tijdelijke

projectstructuur is hieronder in beeld gebracht. Voor de overzichtelijkheid zijn nu alleen de

3D onderwerpen benoemd die starten in maart 2012.

Plaatje projectstructuur

Doorgetrokken lijn, rechte letter: bestaande overlegstructuur

Onderbroken lijn, schuine letter: tijdelijke projectorganisatie

Toelichting

De verantwoordelijkheid voor het project ligt bij de sturingsdriehoek, bestaande uit de

bestuurlijk opdrachtgever, de ambtelijk opdrachtgever en de ambtelijk opdrachtnemer.

- Bestuurlijk opdrachtgever is de voorzitter van de portefeuillehoudersoverleg Sociale

Agenda en van de Stuurgroep 3D.

- Ambtelijk opdrachtgever is de manager sociale agenda van Holland Rijnland in opdracht

van de kring van gemeentesecretarissen en de ambtelijke stuurgroep 3D.


36

- De procesmanager 3D is de ambtelijk opdrachtnemer voor de uitvoering van het

regionale plan.

De tijdelijke projectorganisatie bestaat bij de start uit acht werkgroepen. Drie werkgroepen

zijn gekoppeld aan de drie decentralisaties. Deze werkgroepen hebben een directe

aansluiting op de drie bestaande AO’s. De werkgroep legt eindproducten en eventueel

tussenproducten ter advisering voor aan het AO voordat het product via de procesmanager

naar het portefeuillehoudersoverleg gaat. Daarnaast bestaan er vijf 3D werkgroepen. Deze

werkgroepen leggen eindproducten en eventuele tussenproducten ter advisering voor aan

het AAG voordat het product -via de procesmanager- naar het portefeuillehoudersoverleg

gaat.

De trekkers van de acht werkgroepen vormen onder leiding van de procesmanager het

projectteam. Ook de communicatiemedewerker maakt deel uit van het projectteam.

De projectstructuur, de opdrachten van de werkgroepen en de taken en bevoegdheden van

de diverse gremia worden vastgelegd in een afzonderlijke notitie. Besluitvorming hierover

vindt plaats in de ambtelijke stuurgroep 3D.

Lucian zit in groep 6. Hij heeft een rugzakje waardoor hij zich

kan handhaven in het regulier onderwijs. Hij heeft hiervoor ook

voldoende capaciteiten. Eens in de maand gaat Lucian een

weekend naar een logeerhuis. In de vakanties mag hij wat

langer blijven.


37

6. Risicobeheersing

Op dit moment zijn de volgende risico’s aan te geven.

Tijd

- Onrust binnen gemeenten over de voorbereidingstijd voor invoering van de

decentralisaties die doortikt. Gemeenten gaan lokaal allerlei activiteiten opzetten waarbij

juist een regionale aanpak een meerwaarde oplevert. Gevolg is dubbel werk in plaats van

minder werk.

- Noodzakelijke tempo kan niet gemaakt worden.

Prioriteit

- Er wordt onvoldoende ambtelijke capaciteit door gemeenten beschikbaar gesteld voor

een regionale aanpak.

- Er is onvoldoende besef bij gemeenten over samenhang tussen de decentralisaties.

Haalbaarheid

Ambities van betrokken gemeenten lopen te ver uiteen om gezamenlijk producten te

ontwikkelen.

Betaalbaarheid

- De invoeringsbudgetten zijn ontoereikend voor de uitvoeringskosten.

- Geen draagvlak voor gezamenlijke financiering regionale aanpak.

Beheersmaatregelen

Om deze risico’s beheersbaar te houden worden de volgende tegenmaatregelen genomen.

Opzetten van een goede interne communicatiestructuur, zie volgend hoofdstuk

Voor de invoering nieuwe taken Wmo een overgangsmodel voor 2013 uitwerken,

volledige invoering in 2014

Regionale samenwerking richt zich op regionale totstandbrengingen van producten met

verschillende scenario’s/uitvoeringsvarianten

De projectorganisatie is duidelijk over tempo, inzet en opbrengst van de regionale

aanpak en rapporteert hierover elke 3-4 maanden aan het portefeuillehoudersoverleg en

de kring van gemeentesecretarissen.

Gemeenten die capaciteit leveren worden financieel gecompenseerd

Gericht inhuren van externe expertise

Regelmatige afstemming in de ambtelijke en bestuurlijke begeleidingscommissie

Basisvoorwaarden

De uitvoering van het voorliggende plan van aanpak is alleen te realiseren als:

Er breed draagvlak is voor de voorgestelde aanpak met betrekking tot onderwerpen en

inzet.

Er stevige trekkers beschikbaar zijn voor de werkgroepen

Er budget beschikbaar komt voor de uitvoering.


38

7. Communicatie

De communicatie vanuit de projectstructuur richt zich op communicatie over de regionale

aanpak en het organiseren van kennismakingsbezoeken.

7.1 Communicatie regionale aanpak

Bij de communicatie over de regionale aanpak wordt onderscheid gemaakt tussen de externe

en interne communicatie. De externe communicatie richt zich onder meer op de

uitvoeringsorganisaties, de huidige financiers en regionale belangenorganisaties. Doel van

de communicatie is het uitdragen van de strategische visie en de regionale aanpak. Centraal

staat het verstrekken van informatie en het realiseren van draagvlak en commitment.

De interne communicatie richt zich op de 15 gemeenten. Doel is het verstrekken van

informatie. Een eerste begin is hiervoor gemaakt met het verspreiden van de digitale 3D

nieuwsflits.

Voor de communicatie over de regionale aanpak zal waar mogelijk en zinvol gebruik

gemaakt worden van de sociale media. Denk bijvoorbeeld aan een 3DHR twitteraccount.

Gezien de omvang van het project wordt een communicatiemedewerker toegevoegd aan het

projectteam. Als deze capaciteit niet door één van de gemeenten geleverd kan worden,

wordt extern ingehuurd.

7.2 Kennismakingsbezoeken

De bekendheid met het nieuwe werkveld onder raadsleden, bestuurders en ambtenaren is

nog beperkt. Er is grote behoefte aan kennismakingsbezoeken om een indruk te krijgen van

de voorzieningen waarvan inwoners gebruik maken. Om te voorkomen dat organisaties van

alle kanten benaderd worden zullen regionale kennismakingsbezoeken georganiseerd

worden voor raadsleden, bestuurders en ambtenaren aan organisaties die bovenlokaal

werken. Gedacht wordt aan circa 15 tot 20 werkbezoeken, geïnteresseerden kunnen zich

hiervoor aanmelden. Van deze werkbezoeken zullen door de bezoekers zelf korte filmpjes

gemaakt worden die na editing door een professional geschikt zijn voor presentaties. Zo

komt de informatie breed beschikbaar.

Kees gaat twee dagen per week naar een speciaal kinderdag-

centrum voor gehandicapten (KDC) en twee dagen naar een

school voor zeer moeilijk lerende kinderen (ZML-school).

Voor de verzorging op school hebben de ouders van Kees

iemand ingehuurd met een pgb. Hij helpt Kees bij het

verschonen, bij het eten enzovoorts.


39

8. Financiering

Kostenraming 2012

Voor 2012 is een indicatieve kostenraming opgesteld. In de begroting is een verevening

opgenomen voor de inzet van de trekkers van werkgroepen die geleverd worden door

gemeenten. Bij een inzet van 400 uur of meer wordt de inzet gecompenseerd.

Voor de kostenraming is uitgegaan van de volgende bedragen.

Inzet gemeente: € 50,- per uur

Inhuur externe expertise: € 90,- per uur (ex. BTW)

Inhuur projectondersteuning: € 50,- per uur (ex. BTW)

Dit leidt voor 2012 tot de volgende begroting.

wat kosten

Trekkers werkgroepen 120.000

Procesmanager 50.000

Projectondersteuning (verslagen e.d) 65.000

Inhuur externe expertise 100.000

Communicatiemedewerker 30.000

Communicatiemiddelen, werkbezoeken 50.000

10% onvoorzien 40.000

totaal 455.000

Voor Jeugd is geen inhuur van externe expertise geraamd. Hiervoor is in 2012 budget

beschikbaar binnen de RAS-middelen.

Voor de kosten van de communicatiemedewerker is gerekend met externe inhuur.

Kostendekking 2012

Voor de decentralisatie werk is in de periode 2012-2018 landelijk een bedrag van euro 400

miljoen euro beschikbaar voor de herstructurering van de sociale werkvoorziening. Voor de

Holland Rijnland gemeenten zal dit in totaal neerkomen op een bedrag tussen de 8 en 12

miljoen euro. Dit bedrag is geoormerkt en kan niet voor de regionale samenwerking worden

ingezet.

De gemeenten van Holland Rijnland -inclusief Boskoop- ontvangen in 2012 in totaal

€ 1.969.298 aan invoeringskosten voor Wmo en jeugd. De hier geraamde kosten bedragen

23,1 % van de invoeringskosten Wmo en jeugd die gemeenten in 2012 ontvangen. In

bijlage V is een overzicht opgenomen van de invoeringskosten Wmo en Jeugd en de

regionale projectkosten per gemeente.


40

Bijlage I Bestuursopdracht

Bestuursopdracht transities sociale agenda

Zoals vastgesteld in het pho Sociale Agenda 21 september 2011

Achtergrond

De drie grote transities op het terrein van werken, inkomen, zorg en jeugdzorg, die op de

gemeenten aankomen zullen de komende jaren veel aandacht van de gemeenten in Holland

Rijnland vragen. We staan nu aan het begin van dit traject. De vraag is hoe de gemeenten in

Holland Rijnland hier gezamenlijk in gaan opereren.

Op 19 september jl. hebben de wethouders sociale agenda hier een eerste oriënterende

bespreking over gehouden. De afspraak is gemaakt dat de opbrengst hiervan leidt tot een

bestuursopdracht aan de gezamenlijke gemeentesecretarissen, die op het formele

portefeuillehoudersoverleg sociale agenda van 21 september wordt vastgesteld. Onderhavig

document bevat een voorstel voor deze bestuursopdracht.

Voorstel:

Onderstaand kader en opdracht vast te stellen.

Kader

De wethouders sociale agenda van Holland Rijnland constateren het volgende:

Primair is dat de gemeenten zorg dragen voor een probleemloze overgang van zorg

en voorzieningen van rijk naar gemeenten.

Het gaat om een omvangrijke en voor een belangrijk deel voor alle gemeenten van

Holland Rijnland gelijke operatie. Inzet is het behalen van efficiency winst door

praktische samenwerking in het ambtelijke en bestuurlijke werk dat in de

voorbereiding hierop moet worden verricht.

Er is een grote inhoudelijke samenhang tussen de drie transities en tussen de

transities en het bestaande takenpakket op het gebied van WMO en werken&inkomen

van de gemeenten, inclusief de centrumgemeente taken van de gemeente Leiden.

De drie transities bieden de kans om vanuit de invalshoek van de inwoners invulling

te geven aan herontwerp van de betrokken gemeentelijk taken. Te denken valt hierbij

aan principes als ontschotten, maatwerk, meer samenhang, ontzorgen.

De gemeenten van Holland Rijnland willen deze kans aangrijpen en starten met de

ontwikkeling van een gezamenlijk gedragen samenhangende visie. De

verantwoordelijke bestuurders ontwikkelen deze visie gezamenlijk en dragen deze

uit.

De 15 gemeenten ontwikkelen de visie in samenspraak met zorgvragers,

zorgaanbieders en medefinanciers.

De regionale samenwerking gaat uit van het principe dat optimaal gebruik moet

worden gemaakt van de inzet en de ontwikkeling van de deskundigheid van de

beleidsambtenaren van de 15 gemeenten.


41

De 15 gemeentebesturen zijn en blijven ieder voor zich eindverantwoordelijk en

hebben en nemen de eindregie, tenzij in de loop van het proces nadrukkelijk anders

wordt besloten.

Opdracht

De portefeuillehouders sociale agenda van Holland Rijnland vragen de gezamenlijke

gemeentesecretarissen om:

Een notitie op te stellen over de drie transities (AWBZ - Wet Werken naar Vermogen -

Jeugdzorg) op het terrein van de sociale agenda.

De notitie omvat in ieder geval de volgende onderdelen:

1. Een strategische (ontwerp)visie op de Wat-vraag van de (extra) taken op het sociale

domein waar

de gemeenten na invoering van de drie transities verantwoordelijk voor zijn, waarbij

in ieder geval onderstaand uitgangspunt wordt gehanteerd:

· herontwerp/transformatie van het huidige

systeem; gemeentelijk beleid dat gebaseerd is op wat zij wil bereiken

2. Een (concept)idee voor een gezamenlijke lokale en regionale aanpak (de Hoe-

vraag) op alle niveaus, waarbij in ieder geval onderstaande uitgangspunten worden

gehanteerd:

· lokaal wat lokaal kan, subregionaal/regionaal/RDOG/Veiligheidsregio

waar nodig

· aansluiting wordt gezocht bij bestaande manieren van samenwerking,

zoals project ketenaanpak jeugd

· bouwen met eigen mensen vanuit aanwezige eigen expertise, niet laten

doen door externe bureaus

4. Een planning in de tijd met aandacht voor de fasering van de verschillende transities.

5. Aandacht voor ophanden zijnde fusies, zoals Alphen aan den Rijn, Boskoop en

Rijnwoude (harmonisatie van beleid en eventueel toetreden nieuwe gemeente).

6. Aandacht voor de rol van zorgvragers, zorgaanbieders en medefinanciers.

Dit tijdig gereed te hebben ter bespreking in het portefeuillehouderoverleg van 15 februari

2012.


42

Bijlage II Doelgroepen

Het overzicht geeft een indruk van de verschillende hulpvragen waar gemeenten als gevolg

van de decentralisaties mee te maken krijgen. Opzet is vanuit een nieuw perspectief naar

deze vragen te kijken en niet vanuit bestaande (wettelijke) kaders. Het netwerk van de

hulpvrager wordt dus nadrukkelijk meegenomen. De hulpvragen

Doelgroepen zijn onderscheiden op basis van drie criteria:

Levensfase: jeugdigen, volwassenen en ouderen. De ondersteuningsvraag van

jeugdigen en hun opvoeders is anders dan van bijvoorbeeld ouderen of alleenstaande

volwassenen

Type beperking: voor zover dit relevant is voor de ondersteuningsvraag

Mate van de beperking: van licht tot zwaar. Bij een lichte beperking kan iemand nog

goed functioneren en zelfredzaam zijn, bij een zware beperking kan intensieve

ondersteuning nodig zijn. Overigens kan bij een lichte beperking langdurige

begeleiding nodig zijn om te kunnen participeren.

Het schema geeft aan, welke doelgroepen met meerdere regelingen te maken krijgen en

waar dus de overlap tussen de drie decentralisaties uit bestaat.

De doelgroepen die te onderscheiden zijn binnen de decentralisatie ‘werk’ overlappen deels

met andere doelgroepen. Vanwege de herkenbaarheid is toch gekozen deze doelgroepen

afzonderlijk te benoemen. Er is gekozen voor een indeling die aansluit bij de Wwnv.

De indeling is een eerste aanzet die voorlopig gehanteerd wordt. Vanuit de diverse

werkgroepen zal materiaal komen voor een betere indeling, met name vanuit de werkgroep

Vraag en aanbod. Overigens is een indeling in doelgroepen geen doel op zich. Het is slechts

bedoeld om een beeld te krijgen van de ondersteuningsbehoefte van inwoners en mogelijke

vragen om hulp aan de gemeente.








[email protected]


BNG 28.51.13.992




Telefoon (071) 523 90 90

Doelgroep Doelgroep beschrijving 3D’s Aantallen

Werk

Wm

o

Jeu

gd

Krijgt ondersteuning In totale groep

Gezinnen met

opgroeien

opvoedproblemen

Hierbij gaat het om gezinnen waarbij opvoeden opgroeiproblematiek in het gezin speelt.

Dit kan van alles zijn, opvoedvragen en -problemen spelen in veel gezinnen. De range gaat

van simpele opvoedvragen, via opvoedingsspanning en opvoedingscrisis naar

opvoedingsnood.

Door vroege, laagdrempelige opvoedondersteuning kan ernstiger problematiek worden

voorkomen. Kinderen die opgroeien in één-oudergezinnen en allochtone gezinnen hebben

meer risico om met de jeugdzorg in aanraking te komen.

Er kan sprake zijn van andere soorten problematiek als psychiatrische (Geestelijke

Gezondheids zorg (ggz)) en/of licht verstandelijk beperkte (lvb)-problematiek.

X X X Cliënten Cardea:

2270

Cliënten Horizon: 252

Licht verstandelijk

beperkte jongeren en

hun ouders

De verstandelijke handicap is een combinatie van een beperking in het intellectueel

functioneren (het Intelligentie Quotiënt (IQ)) en de beperkte sociale redzaamheid. In de

Nederlandse praktijk wordt in de huidige situatie wat betref lvb-jongeren uitgegaan van

een onder- en bovengrens van het IQ van 50 respectievelijk 85. Een lichte verstandelijke

beperking gaat relatief vaak samen met bijkomende problemen zoals leer- ,

psychiatrische- en medische problematiek en problemen in de sociale context, hetgeen

niet zelden leidt tot gedragsproblemen.

Problemen die jeugdigen met een verstandelijke beperking ondervinden zijn: verminderd

vermogen tot besluiten nemen, plannen en uitvoeren van taken, sociaal-emotionele

problematiek en problemen met integratie in de samenleving en de sociale participatie.

Met begeleiding kunnen deze jeugdigen redelijk goed functioneren, (speciaal) onderwijs

volgen, een eigen leven opbouwen in een thuissituatie.

X X X 648 jeugdigen en/of

hun ouders hebben

een CIZ indicatie voor

begeleiding uit AWBZ.

Op landelijk niveau

blijkt dat gemiddeld

10% van de afgegeven

indicaties niet wordt

verzilverd. 13

IQ tussen 50 - 85

NL: ca 450.000

kinderen

HR: ca 13.500 kinderen

(gemiddeld 3% van het

totaal aantal kinderen)

IQ tussen 50 - 70

NL: ca 11.250 kinderen

(gemiddeld 2,5 % van

het totaal)

HR: ca. 340 kinderen

(gemiddeld 2,5% van

aantal kinderen in HR)

IQ tussen 70 - 85

NL: ca 60.750

(gemiddeld 13,5% van

13 Bron: marktscan extramurale AWBZ (Nederlandse zorgautoriteit), weergave van de markt 2008 – 2010 (mei 2011)


44

het totaal)

HR: ca 1.820 kinderen

(gemiddeld 13,5% van

aantal kinderen in HR)14

IQ < 50

NL: ca. 4.500 kinderen

(gemiddeld 1% van het

totaal)

HR: ca 135 kinderen

(gemiddeld 1% van

aantal kinderen in HR)

Bijkomende problemen

als gevolg beperkte

sociale redzaamheid

NL: ca 250.000

kinderen

HR: ca 7500 kinderen

Ernstige meervoudige

problematiek

NL: ca 40.000

HR: ca 120015

Jeugdigen met een

verstandelijke

beperking en hun

ouders

Het gaat hier om jeugdigen met (zeer ernstige) verstandelijke beperkingen en blijvende

zwaarwegende gedragsproblematiek. Als gevolg van hun beperkingen kunnen ze niet

deelnemen aan gewoon of speciaal onderwijs. In de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

(AWBZ) krijgen deze jeugdigen veelal dagbesteding/dagprogramma.

Onder deze categorie vallen:

1. kinderen met zeer ernstige verstandelijke beperking (cognitieve ontwikkelingsleeftijd is

kleiner dan 1 jaar; sociaal-emotioneel 0- 6 maanden) en blijvende, zwaarwegende

gedragsproblematiek:

2. kinderen met matige tot ernstige verstandelijke beperking (cognitieve

ontwikkelingsleeftijd tussen 1-4 jaar; sociaal-emotioneel niveau is lager) én blijvende,

zwaarwegende gedragsproblematiek en andere uiteenlopende vormen van extreem

X X 715 jeugdigen van 0-23

jr in HR hebben een

indicatie begeleiding

met de grondslag

verstandelijke handicap

14 Bron: http://www.kenniscentrum-kjp.nl/nl/Professionals/Themas/lvb/Inleiding/licht-verstandelijke-beperking-inleiding.html#Prevalentie

15 Bron: VOBC LVG, ‘Op het eerste oog heel gewoon’, augustus 2011. Aanname extrapolatie Nederland naar Holland Rijnland: In Holland Rijnland woont 3% van de bevolking van

Nederland.

http://www.kenniscentrum-kjp.nl/nl/Professionals/Themas/lvb/Inleiding/licht-verstandelijke-beperking-inleiding.html#Prevalentie


45

aandachtvragend gedrag.

Jeugdigen met lichte

psychische/

psychiatrische

problematiek en hun

ouders

Bij deze jeugdigen gaat het met name om leer- en gedragsstoornissen waar jongeren bij

gerichte behandeling op termijn goed deel kunnen nemen aan de samenleving. Deze

jongeren en ouders kunnen rechtstreeks terecht bij de huisarts en eerstelijns psycholoog.

X X X

Jeugdigen met zware

psychische/

psychiatrische

problematiek en hun

ouders

Jeugdigen met psychische/psychiatrische problematiek hebben te maken met (een

combinatie van) problemen als angst- en dwangstoornissen, autismespectrum stoornissen,

eetstoornissen, Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD), Oppositional Defiant

Disorder (ODD) en overige gedragsstoornissen, Gilles de la Tourette, hechtingsstoornissen,

psychotische stoornissen en depressies.

Van de kinderen en jeugdigen in Nederland (ruim 4,5 miljoen) hebben er circa 225.000

psychische problemen die zodanig ernstig zijn dat ze gepaard gaan met een verstoorde

ontwikkeling en/of duidelijk disfunctioneren in het dagelijks leven.

Ongeveer twee derde van deze groep komt jaarlijks in aanraking met de jeugd

gezondheidszorg (jeugdggz). Eenderde is niet in zorg bij de jeugdggz. Het is daarbij

bekend dat in de praktijk jongeren van allochtone afkomst en kinderen uit

multiprobleemgezinnen nog ondervertegenwoordigd zijn. De meeste kinderen die voor het

eerst worden verwezen naar de jeugdggz zijn onder de 12 jaar.

X X X GGZ Rivierduinen

Kinderen en Jeugd:

2265 kinderen tot en

met 18 jaar (1,9%).

(juni 2009) 16

967 jeugdigen en/of

hun ouders hebben

een indicatie voor

begeleiding uit de

AWBZ ontvangen van

jan-jun 2011.

5% van totaal aantal

kinderen tot en met 23

jaar: voor Holland

Rijnland 5566

jeugdigen tot en met 17

jaar

Jeugdigen met een

fysieke beperking en

hun ouders

Het gaat hier om jeugdigen met de volgende beperkingen:

1. Lichamelijke beperkingen

a. Lichte lichamelijke beperkingen: jeugdigen kunnen, met aanpassingen, goed thuis

wonen en met hun beperking om leren gaan (ook hun ouders).

b. Matige tot zware lichamelijke beperkingen: Maatschappelijke integratie is met veel

begeleiding mogelijk, afhankelijk van de zwaarte van de beperking.

2. Zintuiglijke beperkingen, bestaande uit auditieve en visuele beperkingen

3. Somatische beperkingen

Het gaat hier om jeugdigen met een chronische ziekte. De ziekte heeft over het algemeen

geen invloed op het IQ maar beperkt jeugdigen in hun doen en laten.

X X X 104 jeugdigen van 0-23

jr in HR hebben een


met de grondslag

lichamelijke handicap

32 jeugdigen van 0-23

jr in HR hebben een


met de grondslag

somatische ziekte

24 jeugdigen van 0-23

jaar in HR hebben een


met de grondslag

16 GGZ Rivierduinen Kinderen en jeugd is een grote aanbieder maar niet de enige. Andere cijfers zijn (nog) niet bekend.


46

zintuiglijke handicap

Jongeren met

crimineel gedrag of

een risico en hun

ouders

Jongeren met crimineel gedrag of jongeren die als gevolg van verschillende problemen een

groter risico lopen om crimineel gedrag te vertonen. Er zijn diverse groepen criminele

jongeren te benoemen (first offenders, licht-criminelen en profs). Deze jongeren

kenmerken zich door probleemgedrag, overlast, spijbelen of geen werk hebben en soms

druggebruik. Daarnaast is er vaak sprake van gezinsproblematiek. Uit onderzoek blijkt dat

van de jongeren die meedoen aan de Amsterdamse interventie voor risicojongeren ‘8 tot 8’

63% psychiatrische problematiek heeft, 23% zwakbegaafd is en er bij 37,5% van de

jongeren sprake is van huiselijk geweld.17

X X Jeugdreclassering

532

Halt: 136

politieverwijzingen

per 10.000 jongeren

van 12 – 17 jaar in

Hollands Midden18

Jeugdigen en

volwassenen die in

ongezonde of

onveilige situaties

leven

Jeugdigen die in ongezonde en/of onveilige situaties leven hebben zorg nodig. Oorzaken

en gevolgen lopen vaak door elkaar: verslaving, vervuiling, schulden,

huisvestingsproblemen (dakloosheid), huiselijk geweld, eergerelateerd geweld. Samenloop

met psychiatrische problematiek komt vaak voor en wegvallen van sociaal netwerk kan een

rol spelen bij het ontstaan ervan. Deze groep kan overlast geven in de buurt. Zorgmijden

komt bij deze groep geregeld voor.

Soms moet de overheid naast zorg ook bescherming geven aan volwassenen. Voorbeelden

zijn een huisverbod voor de dader van huiselijk geweld of het afgeven van een BOPZ-

machtiging voor mensen die een gevaar voor zichzelf of hun omgeving vormen.

Leven jeugdigen in deze ongezonde en/of onveilige situaties, dan heeft de overheid een

extra taak in de bescherming van deze jeugdigen. De situatie kan zo ernstig zijn dat een

rechterlijke maatregel opgelegd moet worden en het gezin onder toezicht komt of het kind

uit huis moet worden geplaatst.

Binnen het gezin kan gedacht worden aan huiselijk geweld, kindermishandeling, vervuiling,

onbekwaamheid van ouders door verstandelijke, psychische of verslavingsproblematiek.

Buiten het gezin kan gedacht worden aan loverboys.

X X X - Onderzoeken

Advies en Meldpunt

Kindermishandeling

(AMK): 988

- Jeugdbescherming:

1058

- Bureau Kwaliteit

Kinderopvang (BKK):

109 gezinnen19

- Gesloten jeugdzorg:

2 (bij Horizon, verder

onbekend)

-Huisverboden: 6620

-Kindspoor: 526

meldingen, met 1003

kinderen (regio

HollandsMidden)21

17 Uit: DSP-groep, A. Broeders en B. van Dijk: Cumulatieve effecten van bezuinigingen voor jeugdigen in de gemeente Amsterdam, juni 2011.

18 Uit: Jaarbericht Halt-sector 2010

19 Uit: Jaarverslag 2010, GGD Hollands Midden, Bkk = Basiszorgcoördinatie Kwetsbare Kinderen

20 Uit: Jaarverslag 2010, GGD Hollands Midden. In 90% was samenloop met strafrecht, in 70% met middelengebruik, m.n. alcohol.

21 Uit: Jaarverslag 2010, GGD Hollands Midden.


47

- Kinderen die niet

thuis wonen22: 443

(excl. ggz en lvb)

Volwassenen &

ouderen met een lichte

verstandelijke

beperking

Problemen die mensen met een verstandelijke beperking ondervinden zijn: 1) verminderd

vermogen tot zelfregelen, dagelijkse bezigheden regelen, besluiten nemen, plannen en

uitvoeren van taken, beheerszaken regelen, communicatie, sociale relaties, organisatie van

de huishouding) 2) sociaal-emotionele problematiek (lastig kunnen spreken over emoties)

en 3) problemen met integratie in de samenleving en de sociale participatie. Met een kleine

hoeveelheid begeleiding kunnen deze mensen redelijk goed functioneren, (speciaal)

onderwijs volgen en een eigen leven opbouwen in een thuissituatie.

X X X

913 met begeleiding,

18 jaar en ouder, op

1 januari 2011

(indien ouder van

minderjarige kinde-

ren)

Volwassenen &

ouderen met een

verstandelijke

beperking

Het gaat hier om mensen met (zeer ernstige) verstandelijke beperkingen en blijvende

zwaarwegende gedragsproblematiek. Als gevolg van hun beperkingen hebben ze niet deel

kunnen nemen aan onderwijs.

Onder deze categorie vallen:

1. mensen met zeer ernstige verstandelijke beperking en blijvende, zwaarwegende

gedragsproblematiek:

2. mensen met matige tot ernstige verstandelijke beperking én blijvende, zwaarwegende

gedragsproblematiek en andere uiteenlopende vormen van extreem aandachtvragend

gedrag.

X X

Volwassenen &

ouderen met matige

en zware

psychische/psychiatris

che problematiek

Het gaat hier om volwassenen die door hun psychiatrische problematiek beperkt worden in

hun sociale contacten op het gebied van familie & vrienden, werk, andere sociale contacten

(bijv. ook het opvoeden van kinderen). Problematiek is zeer divers en verschilt ook in vorm.

Sommigen zijn redelijk stabiel, anderen hebben veel last van terugvallen en/of crises.

Professionele begeleiding gericht op deze groep en ook zelf op het type stoornis is

essentieel om ondersteuning effectief te laten zijn. Het gaat vaak om thuisbegeleiding.

Daarnaast is er een inloopfunctie (DAC).

Specifieke groep in deze categorie is de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg-doelgroep

(OGGZ-doelgroep), die hier met name bestaat uit dak- en thuislozen met

verslavingsproblematiek en psychiatrische problematiek. Vaak is er sprake van AWBZ-

behandeling in combinatie met begeleiding bij thuis wonen.

X X X

1334 met

begeleiding, 18 jaar

en ouder, op 1

januari 2011

(basisrapportage CIZ)

(indien ouder van

minderjarige kinde-

ren)

22 Kinderen die niet thuis wonen: 232 (residentieel Cardea) + 38 (residentieel en projectgezinnen Horizon) + 163 (pleegzorg, Horizon) + 10 (adoptie, Horizon) (zie Pleio)


48

Volwassenen &

ouderen met een

fysieke beperking

Het gaat hier om mensen met de volgende beperkingen:

1. Lichamelijke beperkingen

a. Lichte lichamelijke beperkingen

b. Matige tot zware lichamelijke beperkingen

2. Zintuiglijke beperkingen

3. Somatische beperkingen

Mensen met een chronische ziekte. De ziekte heeft over het algemeen geen invloed op het

verstandelijk vermogen, maar leidt meer tot fysieke beperkingen. Begeleiding wordt vaak

geboden in combinatie met (specialistische) medische zorg, vaak vanuit de AWBZ (functie

verpleging, benhandeling en/of persoonlijke verzorging). Hoeveelheid begeleiding verschilt

sterk.

X X X Gegevens uit basis-

rapportage CIZ:

Zintuiglijk

gehandicapt met

begeleiding op 1

januari 2011: 117

Lichamelijk

gehandicapt met

begeleiding op 1

januari 2011: 464

0-64 jr. somatische

aandoening met

begeleiding op 1

januari 2011: 225

65-74 jr. somatische

aandoening met

begeleiding op 1

januari 2011: 173

75+ jr. somatische

aandoening met

begeleiding op 1

januari 2011: 454

Ouderen met

progressieve ziekten

Het gaat hier met name om ouderen met Alzheimer. Kenmerk hierbij is dat het gaat om

een progressieve ziekte. Van een mogelijkheid tot meer participatie in de samenleving door

begeleiding is geen sprake. Er is steeds minder participatie en zelfredzaamheid.

X 401 met begeleiding,

65 jaar en ouder op 1

januari 2011

Volwassenen zonder

arbeidsvermogen Wet

Toekomstige populatie onder de WWNV die geacht worden geen arbeidsvermogen te

hebben.23 Het gaat om personen die door zorgproblematiek geen arbeidsvermogen hebben

X X Totaal aantal Wajong

uitkeringen in HR:

23 Een groep Wajong blijft buiten de Wet Werken Naar Vermogen. Een groot deel van de Wajong-gebruikers heeft een psychische of verstandelijke handicap. Het gros heeft een

laag IQ (50 – 85). In de meerderheid zijn het jongens. Uit onderzoek blijkt dat zo'n 40% van de instromers in de Wajong uit de jeugd-lvg komt en zo'n 50% uit het speciaal

onderwijs. Deze doelgroep blijft verantwoordelijkheid UWV


49

Werken Naar

Vermogen (WWNV)

en die niet op korte termijn kunnen re-integreren. Dit zijn bijvoorbeeld zwaar verslaafde

mensen met psychische problematiek.

6.156

Totaal aantal WWB

uitkeringen in HR

(inclusief de wet Wij)

6.184

Totaal aantal WSW

indicaties in HR

2.548 24

Totaal aantal HR:

14.888

Volwassenen die

beschut werk nodig

hebben

Dit zijn mensen die minder verdienvermogen hebben dan 20% van het minimumloon,

gedacht kan worden aan mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperkingen of

mensen met een psychiatrische beperking. De huidige medewerkers van de SW bedrijven

en zij die nu op de wachtlijst staan voor een plek op de SW behouden hun indicatie voor

beschut werk.

X X

Volwassenen die in

WWNV 20-80%

Van het minimumloon

Kunnen verdienen

Toekomstige populatie onder de Wet Werken Naar Vermogen (WWNV) die over een mate

van loonwaarde beschikt. Dit zijn mensen die in staat zijn meer dan 20% van het

minimumloon te verdienen. Voor deze doelgroep kan het instrument loondispensatie

worden ingezet. In deze groep kan onderscheid gemaakt worden tussen mensen die in

staat zijn tussen 20 en 40% van het minimumloon te verdienen en mensen die in staat zijn

tussen de 40- en 80% van het minimumloon te verdienen. De eerste groep zal meer

aangewezen zijn op zorg. Hieronder vallen ook alle medewerkers en wachtlijstcliënten met

een Wet sociale werkvoorziening (Wsw) indicatieaanvraag van voor 15 mei 2011 die op

locatie of via detachering buiten de Sociale Werkplaats (SW) aan het werk kunnen en in

staat zijn tussen de 20 en 80% van het minimumloon kunnen verdienen.

X

Volwassenen die in

WWNV 80% of meer

van het minimumloon

Kunnen verdienen

Doelgroep met kortste weg naar arbeidsmarkt. Duurzame en volledige uitstroom naar

regulier werk is mogelijk. Dit zijn mensen die in staat zijn meer dan 80% van het

minimumloon te verdienen. Hieronder vallen ook alle medewerkers en wachtlijstcliënten

,en een Wsw indicatieaanvraag van voor 15 mei 2011 die op locatie of via detachering

buiten de SW aan het werken een loonwaarde hebben van meer dan 80%.

X

24 Tympaaninstituut: Sociale Index: Ontwikkelingen aan de onderkant van de arbeidsmarkt in de RAS-regio Holland Rijnland, uitgave april 2011, wsw-gegevens: juni 2010








[email protected]


BNG 28.51.13.992




Telefoon (071) 523 90 90

Bijlage III Portretten

Bianca en Nourdin, multiprobleemgezin

Bianca is 36 jaar en woont samen met Nourdin. Bianca is licht

verstandelijk beperkt (IQ 72) en heeft angststoornissen met

psychotische periodes. Nourdin is ook bekend met angststoor-

nissen en depressies en is onder behandeling bij de GGZ.

Bianca en Nourdin hebben twee zonen van 8 en 12 jaar.

Het gezin heeft problemen om alles goed te regelen. Bianca en Nourdin vinden het lastig om

het huishouden te structureren, de financiën op orde te houden en de kinderen op te

voeden. De problemen bij Bianca en Nourdin hebben effect op de kinderen. Daarom wordt

het gezin ondersteund door hulpverlening vanuit de Jeugdzorg. Jeugdzorg geeft aan het

lastig te vinden om te gaan met Bianca en Nourdin, omdat zij soms primair reageren.

Wanneer ze zin hebben in een sigaret, lopen ze weg uit het gesprek.

Bianca en Nourdin zijn uit huis gezet vanwege een grote huurachterstand. Ze wonen nu bij

de ouders van Nourdin. Ze leven als één gezin. Het is van groot belang dat Bianca en

Nourdin een stabiele en goede woonsituatie hebben voor de opvoeding en ontwikkeling van

de kinderen.

Voor de familie is de (psychische) problematiek moeilijk begrijpbaar. Bianca heeft weinig

contact met haar eigen familieleden. Haar moeder is overleden en haar vader verblijft in een

verzorgingshuis. Bianca en Nourdin hebben wel enkele vrienden. Zij bieden soms hulp in de

opvang van de kinderen en ook ondersteuning in het huishouden.

De oudste zoon gaat inmiddels naar het praktijkonderwijs en zit in de eerste klas. Hij heeft

een achterstand in zijn ontwikkeling. De verwachting is niet dat hij het over een paar jaar

(volledig) redt op de reguliere arbeidsmarkt. De jongste zoon zit op het regulier onderwijs.

De inschatting is dat hij extra ondersteuning nodig heeft op de basisschool om dit vol te

kunnen houden, en niet verwezen te worden naar het speciaal onderwijs.

Bianca heeft geen opleiding afgerond. Bianca en Nourdin hadden bij aanvang van

hulpverlening geen van beide een inkomen en wisten eveneens de weg niet binnen het

sociaal stelsel. Er is voor Bianca een Wajong-uitkering aangevraagd en deze is toegekend.

Op dit moment behoort arbeid niet tot de mogelijkheden. Nourdin zat in de WW, maar deze

periode is nu afgelopen. Hij beschikt niet over een inkomen. Bianca ontvangt een toeslag op

haar Wajong om aan de bijstandsnorm te komen. Mogelijk heeft Nourdin ook recht op

Wajong. Er spelen ook bij hem verschillende problemen op psychisch gebied vanuit zijn

jeugd. Zijn aanvraag Wajong is in behandeling.

Bianca en Nourdin krijgen de volgende ondersteuning:

- Begeleiding Individueel, klasse 2 (2-3,9 uur per week): voor planning, motivatie en

netwerkversterking

- Uitkering Wajong

- Vrijwillige jeugdzorg


51

- Mantelzorg: opvang kinderen en hulp in huis

(Bron: verslag Rondetafelgesprekken. Verdieping cumulatie maatregelen. Bureau HHM. oktober 2011.

Foto uit andere bron)

Hannie, een vrouw met psychogeriatrische problemen

Hannie is een vrouw van 85 jaar. Samen met haar man bekleedde

zij een belangrijke functie in de dorpsgemeenschap. Twintig jaar

heeft zij volksdanslessen en gymnastieklessen voor ouderen

verzorgd. Het zijn voor haar nog steeds levendige herinneringen.

Zij woont nu in een aanleunwoning, maar maakte tot voor kort

weinig gebruik van de voorzieningen die het nabijgelegen

verzorgingshuis biedt. Hannie reed zelf in de auto overal naar

toe en had een druk sociaal leven.

Zes maanden geleden is ze van de trap gevallen. Gelukkig heeft zij niets gebroken, maar ze

is sindsdien wel helemaal gedesoriënteerd. Vanuit het verzorgingshuis wordt tijdelijk

volledige 24 uurs-zorg geboden op grond van een AWBZ-indicatie: Verblijf tijdelijk.

Sinds twee maanden is duidelijk dat Hannie niet meer de oude zal worden; het vermogen om

zelfstandig haar leven te regisseren is ze kwijt. Geregeld denkt ze dat zij de moeder is van

zeven kinderen die straks allemaal thuis komen. Dan slaat zij boodschappen in omdat ze

‘vanavond toch allemaal moeten eten’. Heden en verleden lopen bij haar steeds meer door

elkaar. Omdat zij in een aanleunwoning bij het verzorgingshuis woont, kan de

noodzakelijke, dagelijkse zorg vanuit het verzorgingshuis worden geboden. Zij krijgt

ondersteuning bij opstaan, douchen, aankleden, medicatie en eten. ’s Avonds wordt zij

geholpen bij het uitkleden en naar bed gaan.

Sinds haar val is ze niet meer in staat om zelf invulling aan haar dagen te geven. Het

verzorgingshuis heeft samen met haar kinderen een indicatie aangevraagd voor Begeleiding

Groep. Nu gaat zij dagelijks naar de dagopvang. Zelf denkt ze dat zij daar als begeleidster

voor volksdansen en gymnastiek wordt ingeschakeld; zij geniet er van om elke dag met ‘zo’n

belangrijk taak’ onder de mensen te zijn. Het kan gebeuren dat een van de kinderen op

bezoek komt en Hannie zegt: ‘Nee, ik heb nu geen tijd want ik moet nog gymles geven.’

Voor haar zelf zijn de mooiste dagen als zij denkt dat zij met een groep ouderen een dag op

stap is geweest. Aan het einde van zo’n dag neemt ze afscheid met een speech, waarin zij de

leiding bedankt voor het geweldige uitstapje dat zij die dag hebben gemaakt.

De huidige zorgverlening is toereikend tot het moment dat zij ook ’s avonds en ’s nachts

voortdurend toezicht en zorg nodig heeft.

Hannie krijgt de volgende ondersteuning:

- Persoonlijke Verzorging, klasse 4: blijft AWBZ

- Verpleging, klasse 1: blijft AWBZ

- Begeleiding Groep, klasse 9 (meer dan 25 uur per week): de dagopvang

- Wmo hulp bij het huishouden

- Wmo collectief vervoer


52

- Mantelzorg: financiële administratie, regelzaken en hulp bij grote aankopen, zoals

kleding.

(Bron: Wie is de cliënt? Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep van AWBZ naar Wmo. CIZ januari 2011



53

Lucian, een jongen met een psychiatrische aandoening

en gedragsstoornissen

Lucian is 10 jaar en woont bij zijn moeder. Lucian heeft een

psychiatrische aandoening en gedragsstoornis. Lucian heeft hulp,

toezicht en sturing nodig bij zijn gedrag. Hij luistert slecht, is brutaal,

kan gaan schelden en laat dit gemakkelijk omzetten in vechten. Als

iemand Lucian bijvoorbeeld aanraakt, gaat hij vechten, er zit dan geen stop op. Ook kan

Lucian niet goed omgaan met straf en onverwachte situaties. Hij wordt dan manipulatief,

gaat liegen en wordt boos of agressief. Dit speelt zich zowel thuis af, als op school, als in de

vrije tijd.

Lucian woont met zijn moeder. Zijn broertjes zijn (nog) niet gediagnosticeerd. De moeder

van Lucian heeft een nieuwe vriend die parttime aanwezig is. Hij woont (nog) niet bij hun in

huis. Als moeders vriend Lucian wil corrigeren in zijn gedrag, ontstaan er regelmatig

problemen en ruzie.

Lucian zit op voetbal. Daar heeft hij een aantal vriendjes. Er is wel contact met familie of

vrienden, maar de moeder van Lucian heeft haar handen vol aan haar zoons, waardoor ze

weinig tijd en energie heeft om een sociaal netwerk op te bouwen dan wel te onderhouden.

De moeder van Lucian heeft veel problemen. Ze heeft psychische problemen vanuit een zeer

belast verleden. Wegens haar psychische problemen heeft ze een ontheffing voor werken.

Haar draagkracht is laag. Ze wordt overbelast door de problemen van Lucian. Daarnaast

vergen de andere kinderen veel aandacht. De vriend van moeder is niet altijd aanwezig. Hij

heeft dan ook weinig invloed op Lucian. De financiële draagkracht van het gezin is laag.

Lucian zit op regulier onderwijs, hij zit in groep 6. Op school maakt hij gebruik van een

rugzakje, waardoor hij zich kan handhaven op het regulier onderwijs. Dit is ook nodig

omdat Lucian qua niveau voldoende capaciteit heeft om het regulier onderwijs aan te

kunnen.

Lucian en zijn gezin krijgen de volgende ondersteuning:

- Begeleiding Individueel, klasse 2 (2-3,9 uur per week): PGB

- Begeleiding Groep klasse 1( 0-1,9 uur per week): PGB voor naschoolse dagbehandeling

- Verblijf tijdelijk, klasse 1: logeerhuis 1x per maand, in de vakanties langer

- Jeugdzorg: aanvraag Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling (IAG): gericht op

gedragsproblemen Lucian

- Onderwijs: rugzakje

(Bron: verslag Rondetafelgesprekken. Verdieping cumulatie maatregelen. Bureau HHM. oktober 2011



54

Kees, een 10-jarige jongen met een ernstige meervoudige

beperking

Kees is 10 jaar en woont samen met zijn zusje bij zijn ouders.

Kees heeft een ernstige meervoudige beperking. Hij heeft een

ontwikkelingsleeftijd van een kind van 1 jaar. Soms reageert

Kees erg impulsief en kan hij zich moeilijk uiten. Kees heeft

ook lichamelijke beperkingen, hij zit in een rolstoel. Hij moet

geholpen worden met aan- en uitkleden, heeft volledige verzorging nodig en is incontinent.

Kees is volledig afhankelijk van derden.

De ouders van Kees werken allebei vier dagen. Drie dagen in de week is er ’s middags een

begeleider voor Kees totdat zijn ouders thuis zijn. Deze begeleiders zijn twee studenten

pedagogiek die elkaar afwisselen. Kees gaat eens per maand een weekend naar een

logeerhuis. De ouders van Kees zijn vaak erg intensief met hem bezig, en hebben soms de

behoefte om een deel van de taken uit handen te geven. Hiermee creëren zij ‘lucht’ om de

zorg langer vol te houden. Soms schakelen de ouders van Kees familie of vrienden in, om

tijdelijk te helpen bij de zorg voor Kees. Ook waarderen de ouders van Kees de hulp en tips

van professionele hulpverleners, waardoor zij beter voor Kees kunnen zorgen.

Kees gaat twee dagen per week naar een speciaal kinderdagcentrum voor gehandicapten

(KDC) en twee dagen per week naar een ZML-school. Voor de verzorging op school huren de

ouders van Kees iemand in met een PGB. Deze persoon helpt Kees bij het verschonen, bij het

eten, enzovoorts.

Kees en zijn gezin krijgen de volgende ondersteuning:

- Begeleiding Individueel, klasse 6 (13-15,9 uur per week): met een pgb de studenten

pedagogiek

- Begeleiding Groep, 6 dagdelen per week: het Kinderdagcentrum

- Persoonlijke verzorging, klasse 4 (blijft AWBZ, pgb wordt afgeschaft)

- Tijdelijk verblijf: het logeerhuis

- Vervoer naar het Kinderdagcentrum en ZML-school

(Bron: verslag Rondetafelgesprekken. Verdieping cumulatie maatregelen. Bureau HHM. oktober 2011.









[email protected]


BNG 28.51.13.992




Telefoon (071) 523 90 90

Bijlage IV Tijdlijn invoering en regionale aanpak

Tijdlijn invoering 3D’s 2012


56


57

Tijdlijn invoering 3D’s 2013-2015


58

Tijdlijn regionale aanpak 3D 2011-2012








[email protected]


BNG 28.51.13.992




Telefoon (071) 523 90 90

Bijlage V Invoeringskosten 2012 en 2013 en regionale projectkosten 2012

aantal

inwoners

2011

Wmo 2012

*

jeugd

2012 ** totaal 2012

Wmo 2013

*

jeugd 2013

*** totaal 2013

totaal 2012

en 2013

regionale

projectkosten

2012

Alphen ad Rijn 72.674 183.260 40.642 223.902 123.153 121.926 245.079 468.981 51.721

Boskoop 15.045 60.562 15.555 76.117 40.670 46.665 87.335 163.452 17.583

Hillegom 20.622 72.436 16.746 89.182 48.652 50.238 98.890 188.072 20.601

Kaag en Braassem 25.746 83.346 19.641 102.987 55.986 58.923 114.909 217.896 23.790

Katwijk 61.999 160.532 37.582 198.114 107.874 112.746 220.620 418.734 45.764

Leiden 117.916 279.585 49.731 329.316 187.907 149.193 337.100 666.416 76.072

Leiderdorp 26.597 85.157 19.942 105.099 57.204 59.826 117.030 222.129 24.278

Lisse 22.680 76.818 17.866 94.684 51.598 53.598 105.196 199.880 21.872

Nieuwkoop 26.988 85.990 20.302 106.292 57.764 60.906 118.670 224.962 24.553

Noordwijk 25.423 82.658 17.991 100.649 55.524 53.973 109.497 210.146 23.250

Noordwijkerhout 15.599 61.742 14.865 76.607 41.463 44.595 86.058 162.665 17.696

Oegstgeest 22.768 77.005 18.711 95.716 51.724 56.133 107.857 203.573 22.110

Rijnwoude 18.465 67.844 16.646 84.490 45.565 49.938 95.503 179.993 19.517

Teylingen 35.813 104.779 25.237 130.016 70.395 75.711 146.106 276.122 30.034

Voorschoten 23.865 79.341 19.103 98.444 53.294 57.309 110.603 209.047 22.741

Zoeterwoude 8.133 45.846 11.837 57.683 30.777 35.511 66.288 123.971 13.325

totaal 540.333 1.606.901 362.397 1.969.298 1.079.550 1.087.191 2.166.741 4.136.039 454.908

* Bron: septembercirculaire 2011

** Bron: decembercirculaire 2011


60

*** Raming op basis decembercirculaire 2011. Macro voor 2012 16 mille beschikbaar, 10,5 gaat naar gemeenten.

In 2013 48 mille beschikbaar, uitgegaan is van budget voor gemeenten van 31,5; dus budget 2012 * 3

Op Eigen Kracht: Strategische visie en regionale aanpak ... · De gemeenten staan aan de vooravond...

Documents

Transcript of Op Eigen Kracht: Strategische visie en regionale aanpak ... · De gemeenten staan aan de vooravond...