Ondersteuning en stimulatie van interprofessioneel samenwerken · Stimuleren van interprofessioneel...

Stimuleren van interprofessioneelsamenwerken

oktober 2016

Prof. A. Vyt 1

Ondersteuning en stimulatie vaninterprofessioneel samenwerken

21st century competences


oktober 2016

Prof. A. Vyt 2


oktober 2016

Prof. A. Vyt 3


oktober 2016

Prof. A. Vyt 4

JAIPEN, JAPANINTERPROFESSIONALEDUCATION NETWORK

Verenigingen voor IPE(InterProfessional Education)

EUROPEANINTERPROFESSIONALPRACTICE & EDUCATIONNETWORK FORHEALTH & SOCIAL CARE


oktober 2016

Prof. A. Vyt 5

Mogelijke hinderpalen voor IPS

1. Het feit dat de beroepsverenigingen nog sterk vanuit een eigenberoepsidentiteit werken en deze verdedigen

2. Het feit dat het (hoger) onderwijs nog altijd sterk gericht is op specifiekeberoepsbekwaamheden en weinig op interprofessionele competenties

3. Het gegeven dat er voor verschillende gezondheidswerkers, maar ook voorverschillende hulpverleners geen gezamenlijke beroepsdeontologie bestaat

4. Het feit dat in hoger onderwijs studenten van bij aanvang moeten kiezen vooreen specifieke opleiding, leidend tot kokerzicht

5. Het feit dat interprofessioneel onderwijs vaak vooral gericht is op theoretischekennis en eventueel oefenen in vaardigheden in simulaties, maar weinig opeffectieve gedragsverandering

6. Het feit dat werkstructuren in zorg en welzijn meestal klassiek gericht zijn opunidisciplinaire of hooguit multidisciplinaire werking

7. Het bestaan van vooroordelen tegenover interprofessionele werkwijzen alszouden deze meer tijd vergen en weinig effectief zijn

Mogelijke hinderpalen voor IPS

8. De grote werkdruk in zorg en welzijn, waardoor hulp- en zorgverlenersnatuurlijkerwijs eerder gefocust zijn op het eigen beroepsspecifiekhandelingskader i.p.v. een integrale aanpak

9. Het feit dat mechanismen vanuit de overheid (bijv. terugbetaling, RIZIV-erkenning) niet gericht zijn op het effectief bevorderen van interdisciplinairesamenwerking

10. De nog steeds relatieve onbekendheid van werkmodellen in zorg en welzijn,die een integrale cliëntgerichte aanpak stimuleren (bijv. ICF)

11. Het gebrek aan goede instrumenten die het interdisciplinair samenwerkeneffectief ondersteunen

12. Het gebrek aan managementvaardigheden om interdisciplinairsamenwerken in goede banen te leiden

13. Het (nog steeds) bestaan van sterke hiërarchische verhoudingen tussenberoepsrollen in de praktijk.

14. Het (nog steeds) bestaan van stereotiepe vooroordelen tegenover (of gebrekaan kennis) bepaalde andere beroepen in zorg en welzijn


oktober 2016

Prof. A. Vyt 6

Karakteristieken

Aantalbetrokkendisciplines

Gemeenschappelijkheid van taken

transdisciplinair

interdisciplinairmultidisciplinair

unidisciplinair

Lerende organisatie

• Visie

• Kennis

• Reflectie

• Intervisie

• Empowerment

• Flexibele organisatie

• Interne communicatie


oktober 2016

Prof. A. Vyt 7

Competentiedoelen• Efficiënt samenwerken en correct verwijzen via inzicht in de

competenties, bevoegdheden en beperkingen, doelgroepenen werkmethoden van verschillende gezondheidswerkers.

• Goed communiceren en overleggen in een interdisciplinairteam, met oog voor inbreng van anderen en gericht opgroepsrendement.

• Een interdisciplinair zorgplan opstellen en hierover goedcommuniceren met collega’s en andere gezondheidswerkers.

• Interdisciplinaire communicatie, besluitvorming enzorgplanning evalueren op doelmatigheid.

• Problemen bij interdisciplinair werken anticiperen,identificeren en remediëren.

Bijkomende competentiedoelen• Specifieke multidisciplinaire zorgthema’s analyseren op

mogelijke problemen

• Beleidsaspecten i.v.m. interdisciplinair samenwerkenevalueren

• Multidisciplinaire aspecten van gezondheidszorgevalueren op het vlak van kwaliteitszorg

• Klinische zorgpaden evalueren i.v.m. interdisciplinairsamenwerken

• Coördinatie van zorg organiseren in overleg metverschillende disciplines

• Contact en interactie met de patiënt en zijn sociaalnetwerk aanwenden bij multidisciplinaire zorgverlening


oktober 2016

Prof. A. Vyt 8

Vaardigheden die centraal staan bijinterdisciplinair samenwerken

• Verbale (schriftelijke en mondelinge) en non-verbalevaardigheden in het presenteren en verdedigen van eigenvisies in kleine groep

• Analyseren en synthetiseren van complexe zorgsituaties

• Opmaken van een zorgplan met gezamenlijkedoelstellingen die door andere gezondheidswerkers wordenbegrepen.

• Feedback geven op de mening en het gedrag van anderen

• Hanteren van conflicten en meningsverschillen

• Plannen van activiteiten in afstemming met anderebetrokkenen

Kenniscomponenten bijinterdisciplinair samenwerken

• De disciplinespecifieke competenties, doelgroepen,werkterreinen en bevoegdheden van verschillendegezondheids- en welzijnswerkers, om interdisciplinair tekunnen meedenken en zodat op een goede manier naarelkaar wordt doorverwezen en op elkaars deskundighedeneen beroep wordt gedaan.

• De organisatie van de gezondheidszorg, met name diesettings waarmee men vanuit zijn beroep het meest mee inaanraking komt

• Het verloop van een interdisciplinaire teamvergadering,met probleemanalyse en besluitvorming.

• Samenwerkingsmodellen, groepsdynamische processen envergaderstijlen.


oktober 2016

Prof. A. Vyt 9

teamcompetenties

• Goede kennis van (en respect voor) de bijdrage en derol van andere disciplines, zonder vooroordelen.

• Beschikken over vaardigheden in communicatie,samenwerking, overleg en conflicthantering.

• Coherente en complementaire samenstelling van hetteam inzake disciplines en rollen.

• Effectieve leiding en vergadermanagement, waarbijopenheid en zelfreflectie wordt gestimuleerd.

• Werken met gezamenlijke informatie,informatiebronnen en instrumenten voor overleg enplanning.


oktober 2016

Prof. A. Vyt 10

een klassiek begeleidingsplan

een interdisciplinair begeleidingsplan


oktober 2016

Prof. A. Vyt 11

kwaliteiten van het plan

1. Het is persoonsgericht opgesteld, in een breed perspectief vanbiopsychosociaal welzijn, waarbij de beperkingen, krachten en motivatievan de persoon actief worden betrokken.

2. Er is een (voorlopig) tijdperspectief vastgelegd en waar nodig ofwenselijk zijn tijdaspecten bij doelen ingebracht.

3. De doelen zijn duidelijk interdisciplinair geformuleerd in relatie totverschillende hulp- en zorgverleners, waarbij de relevante actoren zijnaangeduid en de verantwoordelijkheid over doelen is aangegeven.

4. De doelen zijn volledig, relevant, afgebakend, geordend, in onderlingesamenhang, en verstaanbaar voor elke betrokkene.

5. Informatietekorten, onduidelijkheden en nodige onderzoeken wordenaangepakt, en afspraken en acties sluiten duidelijk aan bij de doelen.

het juiste startpunt vanuit ICF

• Wat is de hulpvraag?

• Wat zijn de persoonlijke factoren,mogelijkheden, sterkten en beperkingen vande persoon en zijn omgeving?

• Wat kunnen we als doel realiseren voor enmet deze persoon en zijn omgeving?

• Welke hulp- en zorgverleners kunnen hieraansamenwerken en hiertoe bijdragen?


oktober 2016

Prof. A. Vyt 12

Interprofessional Practice andEducation Quality Scales (IPEQS)A tool for self-assessment using theOnline Diagnostics & Documenting System

IPEQS praktijkschalen

organisatie

condities

processen

teamoverleg

proces

resultaat

teamlid

competenties

ervaring enperceptie


oktober 2016

Prof. A. Vyt 13

IPEQS Quickscan (eerste 10 items)

Er is regelmatig gestructureerd overleg tussen de diverse disciplines binnen het teamover hulp- en zorgverlening, behandeling of begeleiding.

Er wordt regelmatig gereflecteerd op de kwaliteit van de hulp- en zorgverlening,behandeling of begeleiding, vanuit verschillende invalshoeken van medewerkers.

Bij ons wordt het team (of meerdere teams) op een goede manier gecoördineerd /geleid.

Teamwerk wordt bij ons gestimuleerd/ondersteund door de leidinggevenden (directie,management) als een essentieel element in de afdeling.

Er is bij ons een open en constructieve cultuur waarbij feedback, kritiek of (afwijkende)meningen gemakkelijk geuit kunnen worden.

De teamleden bij ons beschikken over de nodige vaardigheden om goed in team tekunnen werken (overleg, communicatie, planning, conflicthantering…).

Teamleden doen bij ons effectief een beroep op elkaar om de doelen van hulp- enzorgverlening, behandeling en/of begeleiding te helpen bereiken.

Teamleden bij ons zijn bereid om disciplinespecifieke informatie en kennis over dedisciplines/beroepen heen met elkaar te delen.

De wijze waarop dossiers van patiënten/cliënten worden samengesteld en beheerd,vergemakkelijkt de informatie-uitwisseling tussen hulp- en zorgverleners vanverschillende disciplines.

De wijze waarop patiëntendossiers worden samengesteld en beheerd, vergemakkelijktde samenwerking tussen hulp- en zorgverleners van verschillende disciplines.

IPEQS teamoverleg (eerste 5 items)

• Procesaspecten

De aanwezigen wisten op voorhand wat de doelen zijn van het overleg.

Alle aanwezigen waren voorbereid (bijv. door de gekregen info door te nemen of door informatieopgevraagd te hebben).

De aanwezigen beschikten over alle nodige informatie om een doelgericht overleg te hebben.

Tijdens het overleg werd voldoende aandacht besteed aan de analyse van het probleem i.f.v. desituatie, de hulpvraag en de mogelijkheden.

Bij de analyse en de opmaak van het zorgplan werden verschillende aspecten en mogelijkeoplossingen op een evenwichtige en realistische manier afgewogen.

• Resultaataspecten

De beoogde doelen van het overleg werden op een effectieve manier bereikt.

De verschillende hulp- en zorgverleners hadden een actieve rol bij de besluitvorming.

Het probleem en de hulpvraag werd duidelijk in kaart gebracht en zo goed mogelijk concreetgedefinieerd.

Een planning van de zorg met zorgdoelen werd opgemaakt.

De zorgdoelen werden gezamenlijk interdisciplinair geformuleerd, waarbij de betrokken hulp- enzorgverleners hun concrete nodige acties/interventies zelf kunnen afleiden.


oktober 2016

Prof. A. Vyt 14

De werkwijze met IPEQS via het PROSE online systeem


oktober 2016

Prof. A. Vyt 15

automatische berekening van indexen

ook resultaten op itemniveau

N = het aantal deelnemersM = de gemiddelde itemscore (3=voldoende, 5= uiterst goed)L en H = de laagste en hoogste gegeven score%V = hoeveel respondenten (%) hebben het item als (minstens) voldoende beantwoord


oktober 2016

Prof. A. Vyt 16

Meer info

• EIPEN – Europees netwerk voorinterdisciplinair onderwijs en samenwerken inzorg en welzijn: www.eipen.eu

• PROSE – Instrumentarium voor integratievekwaliteitszorg: www.prose.be

Bronnen

• Vyt, A. (2015). Interprofessional education andcollaborative practice in health and social care: Theneed for transdisciplinary mindsets, instruments andmechanisms. In P. Gibbs (Ed.), Transdisciplinaryprofessional learning and practice (pp.69-88).Heidelberg/Zug: Springer Publishers.

• Vyt, A. (2015). Interprofessioneel en interdisciplinairsamenwerken in gezondheid en welzijn. Antwerpen:Garant.

• Vyt, A. (2016). Interprofessional Practice & EducationQuality Scales (IPEQS). Antwerpen: Garant.

Ondersteuning en stimulatie van interprofessioneel samenwerken · Stimuleren van interprofessioneel...

Documents

Transcript of Ondersteuning en stimulatie van interprofessioneel samenwerken · Stimuleren van interprofessioneel...