Samenwerken (2011)

re

de

va

n

de

go

uv

en

eu

r

| 2

01

1

Red

e van

de go

uv

eneu

r |

20

11

re

de

va

n

de

go

uv

en

eu

r

| 2

01

1

inhoud

5Jos Aerts

9Samenwerken

Vooraf 9

12 Samenwerken

Ziekenhuizen…12Lokaleoverheden…13Politie-enbrandweerzones…14Bedrijven…16Kennis-enwetenschapsinstellingen…17Provinciebestuur…17

19 Samenwerken naar realisatie Limburg 2.24

Klimaatneutraal…20TaalenOnderwijs…23Spartacus…24Acquisitie…26

29 Geen sociale dumping

33 De kracht van de publieke ruimte

35Een les geschiedenis

36 Tot slot

41 Bijlage Columns gouverneur in Het Belang van Limburg

48 Colofon

re

de

va

n

de

go

uv

en

eu

r

| 2

01

1

inhoud

5Jos Aerts

9Samenwerken

Vooraf 9

12 Samenwerken

Ziekenhuizen 12Lokaleoverheden 13Politie-enbrandweerzones 14Bedrijven 16

17 Kennis- en wetenschapsinstellingen

18 Provinciebestuur

InLimburg 18InVlaanderenenBelgië 18Internationaal 19

19 Samenwerken naar realisatie Limburg 2.24

Klimaatneutraal 21TaalenOnderwijs 24Spartacus 25Acquisitie 26

28 Geen sociale dumping

33 De kracht van de publieke ruimte

35 Een les geschiedenis

36 Tot slot

41 Bijlage Columns gouverneur in Het Belang van Limburg

48 Colofon

Rede van de gouveneur | 2011

Samenwerken

Jos Aerts (°1949)Amateurfotograafsinds1973Specialiteit:Reisfotografie

Bezochtreedsvelelandeninvolgendewerelddelen:Europa,Afrika,Azië,Noord-enZuid-Amerika.

Verscheidenetentoonstellingenenpublicatiesinbinnen-enbuitenland.www.travelstreet.com(onderaanklikkenopreisfotografie)

LaureaatvandiverseFotowedstrijdenoverheeldewereld,metalsvoornaamsteNationalGeographicTravelU.S.A;GrandeReizenBelgië

BelangrijkstebehaaldeAwardsindeamateurfotografieMaster-TitelbijFIAPmetalsthema:hetlevenineenkloostergemeenschap(2008)Master-TitelbijPSAmetalsthema:reisfotografie(2011)RubyMembershipAwardU.S.A.(2009)FallonAwardU.S.A.(2010)World-Ranking:Sinds1992bekleedthijdeeersteplaatsindewereldindesectie

reisfotografieenstaatsinds1980onafgebrokenindejaarlijkseWorldTop-10(winnaarin1983en1987).

Veelgevraagdjurylidengastsprekerinbinnen-enbuitenland.IsdoordeAmerikaansefotografie(P.S.A.)aangesteldalsInternationalRepresentativevoor

BelgiëenalsRegionDirectorvoorWest-Europa.

5

Jos Aerts

“Waarikvroegernauwelijksmensendurfdetebenaderenhebikdoordefotografiegeleerdalreizendmensenteontmoeten.Zogroeidetegelijkmijninteressevoorandereculturenenlevenswijzen.”DitzijndetreffendewoordenvanJosAerts,Limburgereninternationaalver-maardengelauwerdamateurfotograaf.Treffendomdatzezopuuraangevenwaarhetvandaaginonzewereldeigenlijkallemaalomdraait.Eerstiserdeafstandvoorhetonbekendeenhetvreemde.Metalsgevolggeeninteractieendusgeen(h)erkenning.Daarna–eninditgevalviadelens–welvoorzichtigcontactenvervolgensinzicht,begripeninteresseindieanderepersoon,indievreemdenieuwewereld.

Sluitertijd,lichtinvalencompositiehebbenindewereldvandefotografieeenallesbepalendebetekenis.Eenopnameispasgoedalszeookvoldoetaaneenaantaltechnischeeisen.Voordeechtefotograafiserechtermeeraandehand.Hetspelvanlijnen,lichtenkleurzijnevenzobelangrijk.Hetallerbelangrijksteblijftechterhetonderwerp.BijJosAertsmoethetbeeldsprekeneneenverhaalvertellen.Moethetopenheiduitstralenvoorvolkenculturen.Authenticiteit,menselijkeactiviteiteneendagelijkseniet-gemanipuleerdeomgevingvormendebasisvanzijnwerk.Metgevoelvoordedetailsenmetzichtbaarrespectvoordemensdiegefotografeerdwordt,tiltJoszijnwerkoptoteenwarekunstvorm.WaardigomindezeRedeeenplaatstekrijgen.

6

JosAerts,AttheGanges-ghats(India)

8

JosAerts,Heavyefforts(Nepal)

9


Vooraf Dewereldwaarinwijlevenevolueertongemeensnel,enhard.Mensenmilieustaanonderimmenszwaredruk.Erheerstwereldwijdgroteonzekerheidoverdetoekomst.DeArabischelentezorgtvooreennieuweomwentelingindewereldorde.OokbijonsinEuropaoverheerstdetwijfel.Deeconomischesitu-atieislabiel.Demuntunievechtomteoverleven.Bijdebankenstaathetwateropnieuwtotaandelippen.Debeurzenkleurenrood.EuropaverdamptstilaantennadelevandeoprukkendemogendhedenuithetVerreOosten,AziëenZuid-Amerika.ZelfsdeVS,wereldmarktleiderzietvandaagmeersterrendanstripes.ChinasteektdeneusaandedeurenwilzoweldeeurozonealsdeVSbehoedenvooreenuitdijendeschuldencrisis.Maartegelijkgebruiktzedezehefboomominvloedenmachttewinnen.

Endaniserdeklimaatcrisis.Datdeaardeopwarmtstaatinmiddelsonomsto-telijkvast;actiestegendeklimaatwijzigingzijndusdringendendwingend.DeklimaattopdieinnovemberinhetZuid-AfrikaanseDurbanwordtgehoudenmoethopelijkalleklimaatscepticiongelijkgeven.Wijstaanvoorgroteuitdagin-gen.Fundamentelekeuzesmoetenwordengemaakt.Hetisinmiddels5natwaalf.

Samenwerken

10


Tenslottekennenwewereldwijdhongerenarmoede.NuweerschrijnendindeactualiteitindeHoornvanAfrika.InhaarWereldvoedselrapportbrengtdeFAOjaarnajaaropnieuwstuitendecijfers:elkedagverhongerenerindewereld37000mensen.Bijnaéénmiljardmensenlevenpermanentondervoed.Elkevijfsecondensterfteenkindjongerdan10jaarvandehonger.Ookdichterbijonszijndeproblemenvanhongerenarmoedeschrijnend.Gezinnenmetkinderendiehongerlijdennemendagopdagtoe.Insom-migegrootstedenisdevraagomvoedselpakkettennietmeerbijtehoudenenbestaaneralwachtlijsten.Naastdearmoedemigratiekomenmeerenmeerge-wonegezinnenenalleenstaandenindeproblemen.Deleef-enminimumlonenzijnontoereikend.Structureleoplossingenzijnnoodzakelijk.

Als je snel wil gaan, ga je alleen, als je ver wil gaan, ga je samen! DeschuldencrisismeteenmuntuniedieopderandvandeafgrondstaatdoetEuropakeuzesmaken,endeEuropeseUniekiest.Zijkiestvoorverderverenigenenversterken,voormeerEuropa,voormeersamenwerking.DeproblemengezamenlijkaanpakkenenditinEuropeesverband.Samenwer-keninsolidariteit.EenEuropeseeconomischeregeringmetfiscalebevoegd-hedenisnietvoormorgen,maardeeerstestappentothetaanmetenvaneeneconomischkeurslijf(besparen,sanerenenhervormen)datdelidstaatpartnersopwegzetnaareenversterkteeconomischepositieindewereldvanmorgenlijkteenfeit.DezeversterkteeconomischesamenwerkingkanleidentoteenbetereEuropeseintegratie.OfhetookzalleidentoteenmeersociaalEuropablijfteenopenvraag.Daaroverzalerstriktmoetengewaaktworden.Europazaltenslotteomhaarpositietevrijwarenookmoetengroeien.Ondanksalleszulleninvesteringendusnoodzakelijkblijven.Degroei-agenda2020vandeEUmoetonverkortenzonderdralenuitgevoerdworden.

Inalditgeweldproberenvele,zonietalleregio’s,dusookonzeprovincieLim-burg,zichteprofileren.Omonzetoekomsttewaarborgen;onzewelvaarttebe-houdenengroeiterealiseren.Weliswaarinallebescheidenheid,wanthetpro-vinciaalbudgetsamengeteldmethetvermogenvanLSMisnogaltijdminderdandecentenwaaropeenvoetbalclubalsbijvoorbeeldChelseaofBarcelonadrijft.Maarniettemin,dezekarikatuurvaneenvergelijkingmagonsechternietverlammen.Hetisnietomdatwijgeenduretransferskunnenrealiseren,geenbakkengeldterbeschikkinghebbenomdemeestfantastischeinvesteringentebekostigen,datwijbijdepakkenmoetenblijvenzitten.Welintegendeel.

11

Samenwerken

DitbrengtmijnaadloosbijmijneerdereRedeswaarvandetitelsblijkbaarnoglangnietkoudzijngeworden.Opeigenkracht(2009)waseenoproepaandeLimburgsebeleidsmakersominteziendatdeveleEuropeseenanderesteun-middelennietlangerautomatischnaaronzeregiozullenkomen;dusdatwehetzelfzullenmoetendoen.Ambitie(2010)deedeenoproepaandeLimburgersomambitietekoesterenendelathoogteleggen.Tegaanvoorkwaliteitinalleswatwedoen.Tekiezenvoordehoogstenorm.Ditjaarstaatmijnredeinhettekenvansamenwerken.Samenwerkenbetekentsamenietsmaken,sameneendoelbereiken,samenéén.Metrespectenbegripvoordeonderlingeverschillendieeraltijdmogenenzullenzijn.

VooronsalsLimburgersmagditlaatstezekergeenprobleemzijn.Limburgisimmersaléénregiowaarallekrachtenwordengebundeld.Hetuniekevanonzeprovincieligtnètindieeenheidvanstructuren,vandenkenenvandoen!Wijhebbenbovendieneentraditievanpolitiekesamenwerking.Gekenmerktdoorkortecommunicatie-enbeslissingslijnen.DeLimburgsebelangenstondenhierbijaltijdalsobjectiefvoorop.Ditmoetzoblijven.Ikroepiedereenop,allepoliticienbeleidsmakersopdeverschillendebeslissingsniveaus,allendiever-antwoordelijkheiddrageninonzeprovincieindediversesociaaleconomischeinstellingenenorganisatiesenopiniemakersomditniettevergeten!ZekerdenieuwegeneratiepoliticimoetzichsnelbewustwordenvandekrachtvandeLimburgseeenheid.Hetfeitdatzehetverledennietervarenhebben,maghennietdoenzwerenbijnieuwemethodieken.Hetverledenheeftonsim-mersgebrachtwaarwijvandaagstaan!HetheeftLimburgendeLimburgersdewelvaartgebrachtdiewijvandaagkennen.

Bovendienzaldebudgettaireruimtevandeverschillendeoverhedenonsal-lemaalverplichtenomsamentewerken.Laatonsdatdanslimdoen.Laatonszorgendatwijde“concurrenten”voorblijven.

Hetrealiserenvan“Limburg2.24”iszoeengemeenschappelijkobjectief.OpzicheenverbindendLimburgsprojectdatonsdwingtombuitendeeigenhokjestekomen.Vanonzeveiligedochstatischepositiewegtestappenoverdegrensnaareenkruispuntvanbeweging.Waarweanderesectoren,deskundig-hedenofdisciplinesontmoetenensamengaanwerkenaaneenbeterensterkerLimburg.Metalsdoeldeuitbouwvaneenhoogstaandekwalitatieveregio.

Laatonsdatstrevennaardat“betereLimburg”voedenmeteengezondoptimis-

12


me.Limburgerszijnimmersaardigeenvriendelijkemensen.Laatonsnietopzoekgaannaaronzebeperkingen,maarnaaronzemogelijkheden.Optimistischinhetlevenstaaniseenbewustekeuzeenisvaakeenkwestievanwilskracht.Eenpositieveuitstralinggevenheeftzozijninvloedopdeomgevingenleidtdaardoormakkelijkertotresultaten.

Samenwerken

Meerefficiëntie,kostenbewusthandelen,maarookmoderniseringenvernieu-wingzijnresultatenvangoedesamenwerking.Beterensnellergebruikmakenvanelkaarsterktesendaardoorsamennogsterkerworden,ookdatiseengevolgvansamenwerken.Slimensimpel.Devoorbeeldenofaanbevelingendiehiernavolgenmoetenonsovertuigendatdekeuzevoorsamenwerkingvanverschillendeactoren–opbasisvanverschil-lendemotieven–dejuistewegis.Vreemdgenoegisvandaaglangnietiedereendaarvanovertuigd.Vaakblijvengroteplannenstekenopdiscussiesoverdedetails.Datisjammer,wantdetailszijnnunetdieaspectenineensamenwer-kingsmodeldiehetmakkelijkstteregelenzijn.Hetzaldaaromzaakzijnomineensamenwerkingnietalleendeinspanning,maarookeenstukvanjeidenti-teittedurvendelen.Durveneigenaarwordenvandesamenwerkingisdusvanuitermategrootbelang.

Ziekenhuizen Deformelesamenwerkingtussendeziekenhuizenenpsychiatrischeinstel-lingenvanLimburgkanmeteengeldenalshètschoolvoorbeeldvansamen-werking.In2008–natalvaninformeleenformeleverkennendegesprekken–monddeeenrondetafelconferentieuitineenengagementsverklaringdiegedragenwerddooralleLimburgseziekenhuizenenwaarbijzijdeintentieuit-druktenomsamentewerkenaandeverderekwaliteitsuitbouwvandezorginLimburg.In2010werdvervolgensdevzwHospilLmbovenhetdoopvontgehou-den:eengezamenlijkinitiatiefvan9algemeneziekenhuizenen3psychiatri-scheinstellingen.HospiLimvertegenwoordigtmeerdan4000beddenenstaatineersteinstantievoorsamenwerkingoplogistiekvlakenvoorontwikkelingvaneengezamenlijkaankoopbeleidwaardoorhetrendementvandesamenwer-

13

Samenwerken

kendeziekenhuizenencentrawezenlijkverbeterdwordt.Demiddelendiezovrijkomenkunnendaningezetwordenomnogkwaliteitsvolleredienstverleningtebieden.MetditunieksamenwerkingsverbandmaaktLimburgeencrucialestrategischekeuzedienaardetoekomsttoehetzorgaanbodopeenhogerniveauzaltillenendebetaalbaarheidmoetgaranderen.HiermeesluitLimburgaanophetconceptvan“MedischCentrumVlaanderen”enhet“FlandersCare”-projectdiefinaalgerichtzijnopeencliëntgerichtkwali-teitsbeleidindezorgsector.

Lokale overheden Lokalebesturenzullenomwillevandebudgettairebeperkingennogmeergestimuleerdwordenomnatedenkenoverkostenbesparendeinitiatieven.Nietteminwordenzijineensnelwijzigendeomgevinggeconfronteerdmetsteedshogereverwachtingenencomplexerebeleidsvraagstukken.Lokalebesturennemenhierinhunverantwoordelijkheidenproberenondermeerdoormiddelvansamenwerkingsverbandenmetanderelokalebesturenofprivépartnershunbestuurskrachtteversterkenenantwoordentebiedenopdezenieuwebehoeften.Bundelingvankennisenkundeleidtontegensprekelijktotbeteredienstverlening.

DeorganiekeregelgevingopgemeenteenOCMWbiedtnieuwemogelijkhedenvooreenmeerintensesamenwerkingtussenbeidelokaleentiteitendiekanleidentotefficiëntiewinstenkostenreductie.Zoiserdemogelijkheidomsamenondersteunendedienstenteorganiserenbijvoorbeeldopvlakvanlogistiek,per-soneelofgedeeldgebruikvanbepaaldeinfrastructuur.Eenanderemogelijkheidisombijdekleinerebesturen,vanaf20000ofminderinwoners,gemeenschap-pelijketopambtenaren(secretaris,financieelbeheerder,…)aantestellenvoordebeidebesturen.

DestudiedieErnst&Younginopdrachtvanhetprovinciebestuurmomenteeluitvoertmoeteeninzichtgevenindeverschillendemogelijkevormenvansamenwerkingendethema’sofdomeinenwaaropditprioritairtotgewensteresultatenkanleiden.SamenwerkingisvoorzowataldeLimburgselokalebestureneenlogischedenkpistegewordeninhunzoektochtnaaroplossingenvoordeuitdagingendiezichaandienen.Metdiesamenwerkingwillendelokalebesturenvooraleffici-

14


enterwerken,kostenbesparenengezamenlijkexpertiseaantrekkendieandersmoeilijktevinden–oftebetalen–is.DeuitwerkingvaneenglobaalplanvanaanpakvoorhetwinterzoutdoordeprovincieenInfrax,datrecentaandeLimburgsegemeentenvoorgesteldwerd,ishiereenillustratievan.Indeeerstefaseregeltditplandeaankoopvaneenstrategischevoorraadstrooizoutvan2500tonopprovinciaalniveaunogvóórdekomendewinterintreedt.Deprovinciezaldezevoorraadprefinancieren.Intijdenvanuiterstenoodkunnendegemeentenhiereenberoepopdoen.Ineentweedefase,vanaf2012,evolueertditplannaareenjaarlijksegezamen-lijkeaankoopvanalhetstrooizoutviaInfraxvoorzoverdegemeentendaarwensengebruikvantemaken.Eengezamenlijkeaankoopheeftontegensprekelijkvoordelen.Doorgroeperingvandeaankoop,wordtbijdeleveranciersnietalleeneenbetereprijsafgedwon-gen,maarookdebeschikbaarheidvanstrooizoutinexceptionelemomentenisbetergegarandeerd.Fase2impliceertweldatdeLimburgsegemeentenevolue-rennaareenuniformiseringvandestrooiplannen.

Politie- en brandweerzones Depolitiehervormingvaneindjarennegentigwerdnualbijnatweejaargeledenofficieelgeëvalueerdenpraktischiedereenisheterovereensdatdepolitiehervormingeenreuzenstapvooruitbetekende.Ditbetekentechternietdatergeenknel-ofverbeterpuntenmeerzoudenzijn.O.a.degrotediversiteitendekleinschaligheidvandepolitiezoneswordtintwijfelgetrokken.Inonzeeigenprovinciebijvoorbeeldvariërende17korpsenvaneentwintig-taltoteendriehonderdtalpersoneelsleden.Nietminderdan10vanonze17politiezonestellenminderdan70operationelepolitieleden(politiemannenof-vrouwen).

Verdermoetenwevaststellendateractueeleenschaarsteisaankorpschefs-mandaathouders.Actueelzittenaltweezoneszonder.PZLanakeniso.a.omdieredengefusioneerdmetPZMaasmechelen.Binnenvijfjaarzullenvoornog7anderezonesvanonzeprovincienieuwekorpschefsmoetengezochtworden.

Daarenboveniserdeuitdagingvandeaankomendebudgettairmoeilijkejaren.AlswewetendatdebudgettenvandemeesteLimburgsezonesdeafgelopen

15

Samenwerken

jarengroeidenmetmeer(totsomsveelmeer)danhetdubbelvandeinflatieoverdezelfdeperiodekanhetnietandersdandatdezeinspanningnietkanblijvenduren.

Omdepolitiezorgopniveautehoudenenomeenveiligeprovincieteblijvenbenikervanovertuigddatwetijdigmaatregelenmoetentreffen.Doormiddelvanschaalvergrotingkanopheelveeldomeinenwinstgeboektworden,zowelopoperationeledomeinenalsopniet-operationele.Praktischallezgn.functionaliteitenvandelokalepolitie(bv.onthaal,interven-tie,verkeer,handhavingopenbareorde,rechercheenslachtofferbejegening)metuitzonderingwellichtvandewijkfunctie,komeninaanmerking.Daarbo-venopzakenzoalsinterntoezicht,vertalingvanwetgevingenreglementeringinkorpsinstructies,deverzekeringvantalrijkepermanenties,…Ophetvlakvandesteundienstenkomenzakenzoalspersoneelsbeheer,aan-koopdienst,logistiek,ICT,(technischenfunctioneel)systeembeheer,financieelbeheer,…inaanmerking.Lastbutnotleastintensergebruikvanminderinfrastructuurenmiddelenensubstantiëlerationalisatievandeofficieren-endemiddenkaders.

Daartoewensikdegeesteninbewegingtebrengen.Ikoverweegomprof.BriceDeRuyvervandeUniversiteitGentopdrachttegevenomopkortetermijneendoortimmerdestudieindezezinteondernemen.

Zelfsalshetnietmeteentotechtefusiesvanzoneskomt,kanerinmiddelsalheelwatgebeurenopbasisvanvrijwilligesamenwerkingofassociatievanzones.Zonesmoetenverderaangemoedigdwordenom,daarwaarereenwin-winsituatiekanontstaan,akkoordenenprotocollenaftesluiten.Ditalleszouzelfslogischmoetenzijnwantstraksevoluerenwijinonzepro-vincienaarééngerechtelijkarrondissement.Detweedirecteurs-coördinatorenwerkenvandaagalinéénkantoor.Opvlakvanrecherchewerkendetweefede-ralepolitiedienstenreedsnauwsamen.Tegenoverdezetendenstotéénmakingzetdelokalepolitievandaag17zones.Datisnietalleenmoeilijkwerkbaar,maareveneensmoeilijkteverdedigen.Ikverzoekdaaromdearrondissementscommissarisalsookdebeidebestuurlijkedirecteurs-coördinatorenomopdetalrijkeoverlegmomentenwaarzijaandeel-nemenindiezinteparticiperenenmijnspreekbuistezijnenindienmogelijk,concreteinitiatieventelateninschrijvenindezonaleveiligheidsplannendievolgendjaarinallepolitiezonesafgeslotenworden.

16


Allenieuwezonaleveiligheidsplannenzullen“samenwerking”alsprioriteitmoetenkrijgen.Samenwerkingtussendepolitiekorpsen,maarevengoedsa-menwerkingtussendepolitiezoneszaleennoodzakelijkevolgendestapzijnindeverderemoderniseringvandepolitie.

Watgeldtvoordepolitiezonesgeldtevenzeervoordebrandweerkorpsen.Ookdebrandweerisaanhervormingtoe.Eeneersteaanzethiertoewerdgegevenmetdewetvan15mei2007betreffendedecivieleveiligheid.Uitgangspuntvandezewetisdatdebrandweernietlangergemeentelijkgeorganiseerdwordt,maarwelopzonaalniveau.Dezewetwacht–ophetprincipevandesnelsteadequatehulpna–nogsteedsopuitvoering,maarresulteerdeinLimburgwelindeoprichtingvan3operationeleprezones.

DeLimburgsedynamiekomopbrandweerniveaunauwersamentewerkenmagnietverlorengaanendenoodzakelijkehervormingenmoetendoorge-voerdworden.Inonzeprovincieismenhiervanovertuigd.Daaromwerdenermetdeburgemeestersvande3zonesafsprakengemaaktomviaeenintergemeentelijksamenwerkingsverbandverderwerktemakenvaneenschaalvergrotingmetalsdoelstellinghetniveauvandebasisbrandweerzorgindeheleprovincieoptetrekken,deefficiëntievandebrandweertevergrotenenhetinvesteringsbeleidopelkaaraftestemmenomopdiemaniertekomentoteenevenredigeenrationeleverdelingvanmanschappenenmaterieel.

Bedrijven Watgeldtvoorlokaleoverhedenkanooktoegepastwordenopdeprivé-ondernemingen.Bedrijven–zekeruitdezelfdesectorofgelegenindezelfdeomgeving–kunnentochmakkelijksamenwerken.Samenaankopen,samenmenseninzetten,delastendelen.Samenwerkenistocheenvolgendestapvannetwerken;nahet“samenzakendoen”volgt“zakensamendoen”;metanderewoordendehandeninelkaarslaan.Gedeeldgroenonderhoud,samenaankopen,gedeeldepersoneelsadministratiezijnmaarenkeleeenvoudigeenvoordehandliggendesamenwerkingsvormen.Metenigecreativiteitzijnermogelijknogtalvanandereactiviteitentevindendieeenmeerwaardegevenwanneerjezegezamenlijkaanpakt.Hierligteenonmiskenbaarbraakterreinmethoogpotentieel.

17

Samenwerken

Kennis- en wetenschapsinstellingen Limburgstimuleertdesamenwerkingtussenkennisinstellingenenhetbedrijfsleven.ThematischeincubatorenzowelopdesitevanBiovillealsopdezevandeCleantechCampus(Greenville)inHouthalenzijnhieruitgesprokenvoorbeeldenvan.Uitwisselingvanervaringenonderzoeksfaciliteitentussenkennisinstellingenenbedrijvenversterkthetprocesvanontwikkelingengroei.Detoekomstvanonzeindustrieligtpreciesinhaarkrachtominnovatieveoplossingentebedenkenvoornieuweuitdagingen.Vandaardatonderzoekenontwikkeling(opbasisvansamenwerking)dekernvormtvandeconcurrentie-krachtvanonzeregio.

DeideevanLaboLimburgvindthierhaarexponent.Hetbelangvandevermel-deinfrastructurenendeandereLimburgsewetenschapsparken(Wetenschaps-parkUHCampusDiepenbeek,ResearchCampusHasselt,THOR-wetenschaps-parkWaterscheimetEnergyville,…)reiktverderdanlouterhetaanbiedenvanruimte,logistiekendiensten.Hetgaathieromdeontwikkelingvankennisgedrevenjobsenbedrijfsactivitei-ten.Hetgaathierookomhetstoppenvandebraindrain.

Hetsamenbrengenvanaldezecompetentiesenhetrichtenenregisserenvandezeinstellingenopeengezamenlijkgekozendoelisdeuitdagingvoordekomendejaren.HierkanhetprovinciebestuurinsamenwerkingmetLRMeenessentiëleregisseursrolvervullen.

Provinciebestuur

In Limburg Veranderendeomstandighedenvrageneenandereoverheid.Wijmoetenhierbewustvanzijn.Deinternestaatshervormingvraagtomveranderingendwingtdeprovincieseigenlijkomvoorhenzelfeennieuweroltedefiniëren.Eenroldiegeenextrabestuurlijkedruktecreëert,subsidiairisentegelijkuniek.Eenuitgelezenkansdusomhetprofielvanhetbestuurtehertekenen.Misschienmoetenwedaaromdurvennadenkenovereenanderetypologievan(provincie-)besturen.Loskomenvandegekendepadenenkijkenwaardemeerwaardevanhetbestuurzoukunnenliggen,datisdeuitdagingwaarwijvoorstaan.Debesturingvandebovenlokale(lees:intergemeentelijke)samen-

18


werkingzouhiereenantwoordkunnenzijn.Toewerkennaarspecialismenenkennisenkundetendienstestellen–opvraag–vankleineregemeentenen/ofvanverschillendesamenwerkingsverbanden,iseentweedemogelijkheid.Inbeidegevallenpositioneerthetprovinciebestuurzichalsprofessionelecompe-tentepartnerdiefungeertalsopdrachtnemerenalsfacilitatorvaneenprocesvansamenwerkingendiebinnenditkaderhaarcoördinerendvermogenendeskundigheidinzettenbatevandepartnersendegekozendoelstellingen.Hetlijktmijalleszinsdemoeitewaardomdezepisteteonderzoeken.

In Vlaanderen en België DaarnaastblijftvooronzeprovinciedesamenwerkingmetdeVlaamse,defederaleendeEuropeseoverheidnodig.Nietsisvanzelfsprekenderdandat.Deuitdagingenzijnimmersgelijklopend.VlaanderenenLimburgstaansamenvooreenaantalprangendeengrotemaat-schappelijkeeneconomischeuitdagingen.Vlaanderenwildezeuitdagingennietzomaaraangaan,maarwildaarenbovenexcellerenopelkmaatschappelijkdomein:wetenschappelijk,economisch,ecologisch,onderwijskundig,sociaal,internationaalenbestuursmatig.Datiseenambitieuzedoelstelling,dienoodheeftaaneenaantalgrotedoorbraken.

VoorLimburgbetekentditdatwesamenmetVlaanderenonzekansenmoe-tengrijpen,voortbouwenoponzesterkepuntenenvooralantwoordmoetengevenopdeprioritairevragennaartoegangtotwerk,toegangtotonderwijsentoegangtotzorg.

HetGroenboekenWitboekvooreennieuwindustrieelbeleidinVlaanderen,deconceptnotainnovatiecentrumVlaanderenenhetprogrammavanVlaande-reninActiezijnhierbijeenleidraadgeweest.Limburgwilhiereenrechtmatigaandeelinnemen.

Internationaal SamenwerkingmetNederlands-Limburg(zekernudenieuweGedeputeerdeStatenzijngeïnstalleerdmoetereenversnellingindesamenwerkingkunnenkomen),metNoord-BrabantmaarevenzometdeHavensvanAntwerpenenLuik(GatewaystoEurope)zijnbelangrijkehefbomenomdeLimburgsetoe-komstvormtegeven.Decontactenmetaldezepartnerszijner.Zezijngegotenincharters,vastgeankerdinstructuren,uitgebreidneergeschreveninovereen-komstenenconvenanten.Zaakisnuuitvoeringtegevenenconcreteprojecten

19

Samenwerken

enactiesteomschrijvenwaaropvoortgangkanwordengeboekt.Wijmoetendus,hoemoeilijkhetsomsookis,opaldezedomeinenzelfinactiegaan.Vandaaronzevisietekstoverderegionaleeconomischeenmaatschappelijkeontwikkelingvanonzeprovincie:Limburg2.24–eencontractmetdeLimbur-gers.

Samenwerken naar realisatie Limburg 2.24

Limburg2.24iseenpleidooivoorhetversterkenvanhetregionalebeleiddoorhetinhandennemenvandeeigenverantwoordelijkhedenindeontwikkelingvanLimburg.Limburgiseenprovinciemetheelwatintrinsiekesterktesdie,alszeopeengoedemaniervoortuitgebouwdworden,kunnenzorgenvooreenvrijuniekeregiodieveeltebiedenheeftophetgebiedvanwonen,werken,levenenontspannen.ZoiserdecentraleliggingvanLimburginhetEuropeseMiddengebied,detalrijkeopen,groeneruimtes,hetpotentieelaanontslotenindustrieterreinen,alsookdekorteafstandeneninformelecontactentussendeLimburgseverantwoordelijkenendeaanwezigesocialesamenhang.

HetstreefdoelisomLimburgtegen2024onderscheidendtemakentenop-zichtevandeomliggendeprovinciesenregio’s.Daarommoetenwehetsteedsbeterwillendoenenditopallebeleidsdomeinenenvoorallemensen.Ermoeteencontinuprocesvanbouwenaandetoekomstopgangkomen,waarbijmenbereidisompermanentbijtesturenenwaarnodigaantepassen.

Limburg2.24bouwtvoortopdevisiesenaandachtspuntenvanheteersteLimburgplan.MetdeuitvoeringvanhetLimburgplan2006–2009werdeenpuntgezetachterde“reconversie”vanonzeprovincieenditmetsucces.Limburgheeftmomen-teelopveeldomeineneenbetereuitgangspositieverworvenenheeftdevroe-gereachterstandvrijwelweggewerkt.Hetwerkloosheidsoverschotligtomenbijde1500werkzoekenden.DeLimburgseeconomiemoetzichnuverdersterkenenzichontwikkelentoteendynamische,innovatieveenduurzame(kennisin-tensieve)economie.Indezestrategievormenmensenhetbelangrijkstekapitaal.Daarmoetenwedenadrukopdurvenleggen.Onzemensen,onzekennis,zijneenessentiëlebouwsteenvooronzegroei.Onderwijs,onderzoek,hetstimulerenvandebaten

20


creativiteitwordendeallerbelangrijksteinvesteringenvandetoekomst.Zijzijnnodigomdegroteuitdagingen,tebeginnenmetdeklimaatverandering,slimaantegaan.Dezetransitiemoetonsmorgennaastdenoodzakelijkecreatievanjobsenwelvaartookeenantwoordgevenopeenaantalbelangrijkesociaalmaa-tschappelijkeuitdagingendieonzeprovinciekenmerkenzoalsdevergrijzing,deverarmingendeverkleuring.

Limburg2.24wilditprocesbegeleidenensturenenwileenambitieustrajectuitzettenopwegnaarhetLimburgvan2024.Limburg2.24moetonzesociaal-economischekoersvoordevolgende12jaarvastleggenenmoettegelijkertijdonzeregiowapenentegendeconcurrentieuitderestvandewereld.

Limburgwileentopregiowordendieduurzamewelvaartscreatiegarandeert.Ditbetekentdurvenambitieustezijndoordezakenandersenbetertedoen.

DeLimburgsedeputatiegaatmetLimburg2.24eencontractmetdeLimbur-gersaanomoptalvanspeerpuntdomeinenonzeprovincievormtegeven.Deuitdagingzalookhierweeromzijnomsamentewerken;nietlangervanuitdeeigenbevoegdhedendenkenenhandelenmaargezamenlijkdegedefinieerdeprojectenaanpakken.Hiertoemensenenmiddelensamenleggenensamenbrengenenprojectmatighetbeleidgestaltegeven.Ikselecteerhiernagraagenkelerelevantethema’s.

Klimaatneutraal 2011washetjaarwaaropdeambitieuzeklimaatdoelstellingvandeprovincieLimburgaaneeneerstelakmoesproefwerdonderworpen.Eenlijvigstudierap-portwerdopgeleverdmetanalyses,scenario’senaanbevelingen.DaarnawashetaanLimburgomtedoenwaarvelenblijvenhaperen:hetomzettenvandestudieresultatennaardepraktijk.

Nietevident,zekernudetakenenbevoegdhedenvandeprovinciesonderdrukstaandoordeinternestaatshervorming.De“smeeroliefunctie”waardepro-vincieszichaldecennialangopberoemen,zalindepraktijkmoetenbewezenworden,willenwijonsklimaatbeleideenechtekansgeven.Hetbestuurzalhaartransformatievaneeninhoofdzaakadministratiefinstituutnaareen“maat-schappelijkmanager”inhogereversnellingmoetenschakelenennogveelmeerinzettenopheteffectiefsamenwerken.Eenuitdagingopzich,maardegelijktij-

21

Samenwerken

digeontwikkelingvanbeideprocessen–internenextern–scheptmeteenookkansenalswijhetadagium“aldoendeleertmen”voluitdurvenomarmen.Onzeslagzin“LaboLimburg”waarmaken,ookbuitenhetlaboenbuitenhettraditi-onelebeeldvaninnovatiealseentechnologischgegeven.Daarwaarhetgaatovermaatschappelijkeprocessenenadaptiefbeleidmaken.

Hetafgelopenjaarwaseenzoektocht.Aftasten,proberen,slagen,maarooksomsmislukken.Telkenswelzoveelmogelijkuitgaandevanonzebewezensterk-tes:campagnesopzetten,hetopbouwenvangestructureerdesamenwerkings-verbandenmetsleutelorganisaties,deaanbodstrategienaardegemeenten,enzovoort.Opdiemaniergroeideeenaanpakoverviersporen:debedrijven,degemeenten,deLimburgersenhetprovinciebestuurzelf.

De bedrijven Limburgteltbedrijveninallerleisoorten,matenensectoren.Ommeeropmaatmethentekunnensamenwerkenronddeklimaatdoelstelling,staptedeprovincieaanboordvanCleantechplatform.be.Datplatformhadalsdoeldeontwikkelingvanmilieuvriendelijketechnologie(CleanTechnology)meerkansentegeven.Onderimpulsvandeprovincieeni.s.m.metPOMLimburgenUHasseltwerddiedoelstellinguitgebreidnaardebredewaaiervaninitiatievennaarofvanuitdebedrijfswerelddiekunnenbijdragenaaneenklimaatneutraalLimburg.

HetgrotewerkbinnenCleantechplatform.begebeurtviaelfdo-tanks,waarvanervijflogistiekwordenondersteunddoordeprovincie,deoverigedoorPOMLimburgenUHasselt.Diedo-tankszijnwerkgroepenmetmeestaleenmixvanbedrijven,beroepsfederaties,verenigingen,kennisinstellingenofoverheidsdien-stendieinteressehebbenineenspecifiekthema(mobiliteit,landbouw,natuur,biomassa,duurzamebedrijventerreinen,energie,duurzaambouwen,…).Deeerstedriewordeninhoudelijkbegeleiddoorprovincialediensten,waardooreenmaximalebeleidsintegratiewordtbeoogd.Eencentraledenktankzorgtvoorsturingenafstemming.

Hetproceswerdinganggezetin2011enzaldevolgendejarenongetwijfeldvruchtenafwerpen.ZooverweegtE.ON,hetbedrijfdatdeelektriciteitscentralevanLangerlouitbaatendatin2008verantwoordelijkwasvoorbijna20%vandeLimburgseuitstoot,naintensieveonderhandelingomsteenkoolenaardgasvolledigtevervangendoorbiomassaalsbrandstof.Daarnaastiseenstudie

22


lopendeomdehaalbaarheidvanwarmtenetteninGenkenomgevingteon-derzoeken(industrieel,particulierofbeide)enstaateenprovincialecampagneovergroenewarmteendecorrecteafstellingvanverwarmingsinstallatiesindesteigers.Uiteraardlopenerookverschillendeprojectenrondhernieuwbareenergie(wind,zon,biomassa)enhetstimulerenvanelektrischevoertuigen.Erisdus–letterlijk–heelwatinbeweging.

De gemeenten Hetlokalebeleidheefteenrelatiefgroteimpactophetdagelijkseleven.OokEuropaheeftditindegaten.EentweetaljaargeledenlanceerdedeEuro-peseCommissieeenoproepnaaralleEuropesestedenengemeentenomhetzogenaamdeBurgemeestersconvenant(CovenantofMayors)teondertekenen.Daarmeeengagerengemeentenzichom(minstens)20%minderbroeikasgas-senuittestotentegen2020.

SamenmetInfrax,DubolimburgendeBondBeterLeefmilieuwerktedepro-vincieeenaanboduitomhetbehalenvandieEuropesedoelstellingvoordegemeentenzomakkelijkmogelijktemakenenhenmeteentestimuleren–nietverplichten–omte“gaanvoorklimaatneutraal”.Zekrijgeneenmodelaan-gereiktvooreeneigengemeentelijkklimaatplan,kant-en-klaremeetgegevensvooreennulmetingendebasisvooreenactieplan.Bovendienkunnenwedegemeenteneen“klimaatkorf”aanbieden:eendatasetopmaatdieopeeneen-voudigeensnellemaniereenbeeldgeeftvandeinvloedvanhetklimaatenhetklimaatbeleidopheteigengrondgebied.

De Limburgers Limburgheeftveeltroeveninhuisomeenwelvarendeklimaatneutraleprovincieteworden,maardatkanenkelindienalleLimburgersovertuigdzijnvanhetbelangervanenookhunsteentjebijdragen.Deprovincieprobeerteenbreedbewustzijnenengagementtecreëren,bijvoorbeeldviacampagnes(rondklimaat,isoleren,mobiliteit,streekproducten,…),viaartikelsinkrantenenma-gazines,viasocialemedia(Facebook,Twitter,…endewebsitewww.limburgkli-maatneutraal.be,doorinhoudelijkaantehakenbijklimaatvriendelijkeinitiatie-venvanderdenenniettevergetenviahetLimburgse“Klimaatparlement”.

InhetKlimaatparlementzittenindeeersteplaatsdegrotemaatschappelijkeledenorganisaties(vakbonden,werkgeversorganisaties,diversesociocultureleverenigingen,…).Aanvullendwerdennog20bedrijvenuitgenodigddienietal-

23

Samenwerken

leeneengroteverantwoordelijkheidhebbenophetvlakvanCO2-uitstoot,maarinveelgevallenookgrotewerkverschafferszijninLimburg.TotslotzittenookdeLimburgsehogescholenenUHasseltinhethalfrondomwillevanhunweten-schappelijkeinbrengenomdatzijmeezorgenvoordevormingvandevolgendegeneratie.Vandeledenwordtverwachtdatzijdestemvandebevolkinglatenhoren,ditkeervanuiteenandereinsteekdanviadegewonepolitiekeweg.

Het provinciebestuur zelf Wieveelverlangtvananderen,moetzelfhetgoedevoorbeeldgeven.Voorhetprovinciebestuurisditnietanders.Omhetklimaatbeleidvormtegeven,doenwijeenberoepopde(vrijwillige)inzetvantalvanorganisatiesenvandebevolking.Daarommoetenwezekerookineigenboezemkijkenenonsdevraagstellen:hoekunnenwijklimaatneutraalwordeninonzewerkingalsbestuur?Vaststaatdatditheelwatinspanningenzalvragen,zowelnaargebouwenofinfrastructuuralsophetvlakvanbewustwording,gedragenwerkorganisatie.Binnenkortzullenderesultatenvaneeneersteonderzoekbekendwordenge-maakt.Diezullenonseenpreciesbeeldgevenvanwaarverbeterpuntenzitten.Diezullenweaanpakkenmetevenveelovertuigingenengagementdanwevananderenverwachten.Deafsprakenhieroverzijngemaaktendenodigemidde-lenzullenvrijgemaaktworden.

Taal en Onderwijs DeStaten-Generaal“Taalisvaniedereen”kwamernadatduidelijkwasdaterinonzeprovincieheelwatproblemenzijnopvlakvantaalvaardigheidentalenkennis.DebedoelingvandeStaten-Generaalwasallereerstomeenbood-schapuittedragenvangezamenlijkengagement.Naastdebredemaatschap-pelijkeanalyseeneengoedeomschrijvingvanhetprobleemstondtijdensdeStaten-Generaaldeuitwisselingvanenkele“bestpractices”geagendeerddiealledeelnemersmoestmotiverenomtotactieovertegaan.DezeStaten-Generaalmagdaneensuccesgenoemdworden,maarhetmaggeeneinddoelzijn.Daar-voorishetthemavoorLimburgtecruciaal.Taalachterstand(kennisvanhetNe-derlands)bijtalvangroepeninonzesamenlevingiséénvandebelangrijksteoorzakenvandemoeilijkedoorstrominginhetonderwijs.Ermoetdaaromeenbreeddraagvlakwordengecreëerddateencollectiefmaatschappelijkprojectrondtaalentaalvaardigheidwildragen.Eentotaalaanpakdiemensenenmid-

24


delenwilmobiliserenvanuitallemaatschappelijkedomeinen,vanonderwijsoverjeugdwerktotdeverschillendeleefgemeenschappenzelf.Tegelijkmoeteenbeleidsproceswordengestartdatdaadwerkelijksturinggeeftaanalleinitiatie-ven.Talenkennisisdusessentieel.Metdievaststellingwordtgepleitvooreenkrachtigestrategiedievoldoendemiddelenmobiliseertomaandebasis,indethuisomgevingenhetkleuter-enlageronderwijsdetalenkennisdringendteverbeteren.Taalisdetoeleidingtotopleiding,kennis,werk,integratieenontwikkeling.Doortaalteversterkenvergrotenwijbovendiendekansenopdejuiste,meestpassende,studiekeuzeenopeensuccesvolleschoolloopbaan.Kinderen,vooraluitdezogenaamdekansengroepenmoetengestimuleerdwordenomgoedNe-derlandstekennenenvooraltestuderen.Hetisbelangrijkvoorhenzelfwillenzehierlatereengoedlevenkunnenuitbouwen.MaarhetisevenzeerbelangrijkvoordeLimburgsesamenleving,wantandersblijftereenpotentiëlegroepvanmensen(methuncompetentiesentalenten)onbenut.

NaastkennisvanhetNederlandsendebuurtalenFrans,EngelsenDuitsmoe-tenonzejongerenookgestimuleerdwordenomtechnischenberoepsonderwijstewillenvolgen.OndermeerindeToekomstindicatorvanVOKA–KvK-Limburgwordtdezeproblematiekgoedomschreven.Leerlingenaantallenzowelintech-nischenberoepsonderwijszittenineenblijvendedalendetrend.Tenoverstaanvan2002rekentmenzelfsopeendalingvanbijna10%.VooreenprovinciealsLimburgwaardeeconomienogvooreenbelangrijkdeelgeïndustrialiseerdis,isditgeengoeiezaak.Erdreigtmetanderewoordeneentekortaantechnischgeschooldpersoneel.DeinitiatievendieVOKAsamenmethetRTCneemtomdesamenwerkingtussenonderwijsenbedrijfsleventeversterkenverdienendaaromaandachtenopvolging.Hetrealiseren–viaeen“bruggenbouwertus-senonderwijsenarbeidsmarkt”–vanarbeidsmarktgerichteopleidingenenwerkpleklerenzijnmaarenkelevandevelegoedeinitiatievendiekunnengeno-menworden.Hetzaldetechnischeentechnologischeopleidingeneennieuwperspectiefgevendatbovendienrechtstreeksleidttoteenechtejob.

Spartacus Demobiliteitvanmorgenmoetintelligenterenduurzamerwordengeorga-niseerd.Mobiliteitvangoederenenmensenisnaasteenelementvaneconomi-schegroeiookeenvormvansocialeemancipatie.

25

Samenwerken

Rekeninghoudendemetdeverwachtegroeivandemobiliteitsbehoeftezijninvesteringenindetoekomstonvermijdelijk.Wereldwijdzijndetransportsys-temenvanstedenenregio’sbepalendvoorhunimagoenconcurrentiepositie.Tegelijkertijdvraagtditeenaantalbelangrijkemaatschappelijkekeuzes.Hetisdanookvanzelfsprekenddatdevraagnaarvolledigdekkendemobiliteitdietegelijkveilig,duurzaamenefficiëntisdekomendedecenniaalleenmaarzaltoenemen.Ermoetdaaromactiefgezochtwordennaaroplossingenomdezeduurzamemobiliteitsvisieterealiseren.Openbaarvervoerishetantwoordopdemobiliteitsuitdagingvandetoekomst.Openbaarvervoerzaleenessentieelonderdeelzijnvaneengroenemobiliteitdieschoner,stillerenenergie-efficiën-teris,waarbijeenoptimaleafstemmingtussendeverschillendevervoersmodieencruciaalgegevenwordt.VoorLimburgvormtdaaromdeontwikkelingenuitvoeringvanhetSpartacusprojectdesleutelnaardetoekomst.

Een regio is maar waard wat zijn vervoerssystemen waard zijn! DeVlaamseRegeringheeftonlangsbeslistomhetSpartacusplaninLim-burgintegraaluittevoeren.EenvooronzeprovinciezeerbelangrijkebeslissingdieeenupgradingbetekentvoordemobiliteitinLimburgendieonsopenbaarvervoersnetmetditsysteemvansneltramsmodern,snelentoegankelijkmaakt.Erkomteennetwerkmetdriesneltramsmetdaaropaangesloteneennetvanbuslijnen.Lijn1(33kmvanHasseltnaarMaastricht)zalvollediggeëlektrifi-ceerdwordenenzalnaasteengeraamdeverplaatsingvan6,8miljoenreizigersextraperjaareenserieuzehefboombetekenenvoordesociaaleconomischeontwikkelingvande(kennis)asHasselt–Maastricht.Voordelijnen2(Hasselt–Genk–Maasmechelen)en3(Hasselt–Neerpelt–Lommel)werdeveneenseenpositievebeslissinggenomenzodatdenodigestappennaaruitvoeringhierookkunnengezetworden.LimburghijstzichmetditambitieuzeSpartacuspro-jectnaastgroteFranse,DuitseenZwitsersestedendietochwelalsvoorbeeldgeldenvooreengeslaagdeontsluitingopvlakvanopenbaarvervoer.NietteminkenthetSpartacusprojecttotopdedagvanvandaagnogheelwatkortzichtigekritiekdienietaltijdingegevenisdooreengoedekennisvanzaken.Nochtansheeftditsneltramprojectalleredenomteslagennétomdathetmeerbetekentvooronzeregiodanenkeleen“snelletram”.HetgeeftdevolgendedecenniazowelruimtelijkalsopvlakvanopenbaarvervoereenontwikkelingspotentieelaanLimburgdatzijngelijkenietkent.Studieswijzenimmersuitdaterheelwatdirecteenindirecte–enzekeropdelangeretermijn–positieveeffectentemetenzijningebiedendiemetlightrailofsneltramsontslotenworden.Bovendienzijnwijnietdeenigeprovincie,maarstrakswel

26


deeersteprovincieinVlaanderen,diemetsneltramlijnenzullenuitgerustworden.InVlaanderenzullengelijkaardigesneltramprojectenopgezetwordeninzowatalleprovincies.Delijstisinmiddelsbekend,Antwerpen–OostmalleenAntwerpen–Wommelgem–Ranst;SintNiklaas–Dendermonde–Aalst;vanuitBrusselnaarBoom,AalstenHeist-op-den-Berg;vanuitLeuvennaarTervuren,Tienen,DiestenAarschot;Knokke–Duinkerke;Torhout–Brugge–Oostende;Zeebrugge–Brugge–TorhoutentotslotRoeselare–Kortrijk.VooraldezeprojectenzalSpartacusalsvoorbeelddienen.HetisdanookniettebegrijpendatsommigeninLimburghieroverblijvenkritiekgeven.WantdoorkruisheelEuropa.Velebelangrijkestedenenregio’sinFrankrijkenDuitslandkenneneenlightrailalssnelle,veiligeenduurzameverbinding.Overalwaarmentoekomstgerichtinvesteertinopenbaarvervoerismenmetditsoortprojectenbezig.Laatonsdiespreekwoordelijke“trein”danooknietmissen!

Acquisitie Limburgwilgroeiennaareentop-investeringsregioinhethartvanEuropa.Hiertoemoetende5geselecteerdeeconomischeclusters,ICT&Media,LifeSciences,Cleantech&Energy,LogistiekenAutomotiveverderwordenversterktzodatindiesectorennieuwebedrijvigheidkanwordenaangetrokken.Deaanwezigheidvanruimte,kennis,logistiekengroenvormenhierdeaantrek-kingspolenbijuitstek.Onderdenoemer“www.locateinlimburg.com”enonderdecoördinatievandeinvesteringsmaatschappijLRMwordendeLimburgsetroevenwereldwijdver-marktnaareenprofessioneelpubliek.

DecontactenmetChina–zowelmetdeprovincieJiangsualsmetdestedenChangzhou,Nanjing,SuzhouenYangzhou–moetenwordengeïntensifieerd.Eenproactieveeneengepersonaliseerdeaanpakishierwenselijk.

HetisbovendienduidelijkdatlogistiekdoordeChinezenalseengroeimarktwordtbeschouwd.Hierliggendusduidelijkkansenvoorons.BinnendeAcquisitiewerkgroepLogistiek,diefungeertonderhetvoorzitter-schapvanPOM-Limburg/LogistiekPlatformLimburgensamengesteldisuitvertegenwoordigersvanLRM,AgentschapOndernemenenNVDeScheepvaartwerddeafgelopenmaandeneenLimburgseacquisitie-strategieuitgewerktdie

27

Samenwerken

totdoelheefthetaantrekkenvanbijkomendelogistiekevolumesalsookhetaantrekkenvanmogelijkeinvesteerdersnaaronzeprovincie.

Regio’swaaroplogistiekvlakineersteinstantieopgefocustwordtzijnJiangsu(China)buitenEuropaenNord-RheinWestfalen(Duitsland)binnenEuropa.

InDuitslandgaatdeaandachtvooralnaarprojectenwaarbijlogistiekeope-ratiesuitDuitslandkunnenwordengeconsolideerdmetvolumesuitandereregios(FR,NL,BE,…).

InChinawillenweonsvooralconcentrerenophetverderconcretiserenenhetvaloriserenvandesamenwerkingsovereenkomstdiedeprovincieLimburginmei2010slootmetdeChineseprovincieJiangsu.Omconcreteinvullingtegevenaandezesamenwerkingsovereenkomstwordeneenaantalactiesvoor-bereiddiedeinternationaleuitstralingvanonzeprovincieophetgebiedvanlogistiekeenserieuzeboostzoudenmoetengeven.Allereerstzalhet“LocateInLimburg”eenbijdrageleverenophetLogistiekseminariedatop27/10doorFlandersInvestment&TradezalwordengeorganiseerdinGuangzhou,China.Aansluitendzalhet“LocateinLimburg”op31/10assisterenbijdeondertekeningvaneenMemorandumofUnderstanding(MOU)tussenVOKA-LimburgendeChineseCouncilforthePromotionofInternationalTrade(CCPIT)vandeChi-neseprovincieJiangsu.Tenslotteorganiseert“LocateinLimburg”tussen1/11en6/11eenlogistiekeroadshownaarindividuelebedrijvenindeprovincieJiangsu.Hetisdebedoelingommeteenbeperktedelegatiebusinessmeetingstehou-denmetdecisionmakersuithetbedrijfslevendiedeambitieenhetpotentieelhebbenomdeEuropesemarktteveroveren.

NaastdeaandachtvoorChinaenDuitslandinhetkadervanlogistiekwordenereveneensclusterstrategieënuitgewerktvoordesectorenICT&Media,lifesciences,cleantechenautomotive.VollediginlijnmetdezestrategieënzullenwijooktrachtencontactenuittebouwenmetKorea(Expo),Venlo(Floriade)enstraksCalifornië(SiliconValley).

SamenmetLRMendeacquisitie-stuurgroep“LocateinLimburg”wilikindezeRededeoproepnaarLimburgersinhetbuitenlandversterken;besteinternatio-naleLimburgseondernemers,ontwikkeleenLimburgreflex:wordambassadeurvanLimburg,doe“business”inLimburgofmetLimburgers.Laatuwomge-vingenuwnetwerkcontacteninhetbuitenlandkennismakenmetdetroeven

28


dieLimburgtebiedenheeft.Uwbedrijfswebsite,uwprofielopFacebookofLinkedIn,…zijnvooronsvankapitaalbelangomLimburginternationaaluittedragen.WijzullenopkortetermijneennetwerkplatformopzettenwaarwealleLimburgseambassadeursinhetbuitenlandopverenigen:“BeproudtodobusinessinLimburg.”

29

Samenwerken

Bijtweethema’swilikindezeRedeietsuitgebreiderstilstaan.Deproblematiekvandearmoedeenerzijdsendekrachtvandepubliekeruimteanderzijds.Omtotslotteeindigenmeteenlesingeschiedenis.

Geen sociale dumping

HetalgemeenwelzijnvandeLimburgersmoetinalleswatwijdoenblijvenvooropstaan.Ditbetekentdatwijaandachtmoetenblijvenhebbenvoordiemensendiehetinonzesamenlevingmindergoedhebben.Diemindermid-delenhebben,mindermogelijkheden,minderkansen.Zijdieechtindemiseriezittenmogenwijnietlatenvallen.Minstens106000Limburgers(13%)hebbeneeninkomendatnietvolstaatomeennormaalleventeleiden.HuninkomenligtonderdeEuropesearmoede-grens.56%vandeTurkseenMarokkaansegezinneninBelgiëmoetenhetrooienmeteeninkomenonderdeEuropesearmoedegrens.Minstens15500Limburgers(2%)moetenrondkomenmeteeninkomendatteweinigisomteoverleven.21%vanalleleerlingeninhetsecundaironderwijsinLimburgloopteengrootrisicoomdeschoolteverlatenzonderdiplomaofgetuigschrift.Hetwiegjevan10%vanallebaby’sdieineenjaarinLimburggeborenworden1staatineenkansarmgezin.

Armoedeiseensociaalfeit.Hetstaatlosvandekeuzesdieindividueninhunlevenmaken.Hetisgeenzelfgekozentoestand,maareengevolgvansocialeuitsluitingendieuitsluitingisstructureel.Vaakvergetenwedat:alswegeldinvestereninarmoedebestrijdingdanwillenwedirectresultatenzien.Raarmaarwaar,wewillendatdearmenveranderen(enliefstheelsnel)wantdiesamenlevingveranderendatduurttelangofdatwillenweniet.Opdiemanierblijvenderesultatennatuurlijkuit.Datisdaneenargumentomnietsmeertedoenenmetdevingernaardearmentewijzen:zewillenniet,hetishuneigenschuld.Zokomthetdatwe,alswenietgoednadenkenoverwaarwemeebezigzijn,onderhetmomvanarmoedebestrijding,nietdearmoedemaardearmengaanbestrijden.

1 Percentage berekend op het gemiddeld aantal geboortes in 2007-2008 en 2009

30


Hiervoormoetenstructureleoplossingengezochtwordendiedaadwerkelijkdeoorzaakvandat“minderhebben”wegnemen.Ditkostmoeiteenisnietevident.Ditvraagteenmentalebereidheidomsomszakenandersteorgani-seren,andersinterichten,anderstebegrijpen.Ditvraagteeninspanningvanonzemaatschappij.Nietgemakkelijkmaarwelnoodzakelijk.Wantmeerenmeermensenkomenaanderandvanhunkunnen.Somsdooreigenonmacht,onkunde,maarsomsookdooromstandighedenbuitenhunwil.Echtscheidin-gen,faillissementen,ziekte,ongeval,…Allemenselijkeenheelverklaarbaresituaties.

Werkenaanarmoedeensocialeuitsluitingbetekentindeeersteplaatsopenstaanentijdgeven:nietzelfopnieuwkwetsenenveroordelen.Hetbetekentwaarderinggevenaanmensen(eenpositievehulpverlening)enopenstaanvoorhunmaniervankijkenenleven.Alsmenmensenwilbrengenbijhuneigenkracht,moetmenfocussenopwatwelgoedgaat,ookalzijndatmaarkleinedingenennietvoortdurenddeschijnwerpersrichtenopwatslechtgaat,wantdaarzaldeeigenkrachtnietliggen.Thuiscompagnie,hetprojectdatmetLSM-middelenin2011werdgestartomdelevenskwaliteitvangezinneninarmoedeteverhogen,wordthiermeegeconfronteerd.Verscheideneverzorgenden,diedegezinnenondersteunenbijhuishoudelijkeactiviteitenendaardoordichtbijhenstaan,verbazenzichoverdenegatievefocusdiesommigehulpverleners,blindvooralleinspanningendiedegezinsledendoen,blijvenleggen.Terwijldegezinnenjuistwaarderingnodighebbenomhuneigenkrachttevindenenteontwikkelen.Gelukkigzijnerookhulpverlenersdievanuiteenopenhoudingmenseninarmoedewillenondersteunen,dieplaatsgevenaanonmachtenzichnietlatenmeeslepenineennegatieve,neerwaartsespiraal.Eenbeleiddatarmoedewiltegengaanmoetallesinhetwerkstellenomdeont-wikkelingskansenensociaaleconomischetoekomstperspectievenvanelkkindtevrijwaren.Indiestrategiekanhetopmaatondersteunenvanhunouders,opverschillendelevensdomeinen,nietontbreken.Datwasondermeereenbood-schapdiewegehoordhebbentijdensderecenteoverlegrondekinderarmoedeinditProvinciehuis.

Chronischestressingezinnenheefteenzeernegatieveimpactopdekinderen.Oudersdievoortdurendwordengeconfronteerdmetdedrukvanverwachtin-genwaaraanzenietkunnenvoldoen,gerakenuithunevenwicht.

31

Samenwerken

Lokaleactorenkunnendedrukverminderendoorhunverwachtingenbijtestellenenoudersinarmoededesteuntegevendiezenodighebben.Menmoetdaarvoornietaltijdnieuweinitiatievenuitdegrondstampen;maarhetbe-staandekanwelwordenverrijktenversterktomookbetekenistehebbenvoormenseninarmoede.Organisatieskunnenhiervoordedeskundigheidinroepenvanopgeleideervaringsdeskundigenindearmoede.Dezeervaringsdeskundi-genhebbenzelfeenlangeperiodevanarmoedemeegemaakt,zehebbendieervaringverwerktenaangevuld.Limburgisdeeersteprovinciewaarelkeorga-nisatie(metbetalingvaneenvergoeding)eenberoepkandoenopeenTAO.Ditiseenpoolvanervaringsdeskundigendieorganisatieskunnenondersteunenomdediscussieovereenveranderingsprocesbinnendeeigenorganisatietestarten.Limburgiseentientalverenigingenwaararmenhetwoordnemen,rijk.Hetisbelangrijkdatlotgenotenelkaarkunnenontmoeten.Nogbelangrijkerishetdatlokaleactorenafentoeeenshenbezoekenomtehorenwaterleeft.Dezever-enigingenvormenookeenkanaalommensentebereikendiehebbenafgehaaktendienietsmeervandesamenlevingenhaarvertegenwoordigersverwachten.

Werkhebbeniseenmiddelomuitarmoedetegeraken.Maardatverondersteltweldaterwerkisdatwatbetreftloonenarbeidsvoorwaardenfamilievriende-lijkis.Dehuidigevervangingsinkomensenhetleefloonzijnniettoereikendomalsnormaalburgertekunnenmeedraaienindesamenleving.Voorwienietkanwerken,moetendiedusomhoog!Hetlokaalbestuurkaninvestereninmeersocialehuurwoningen,dieliefstooknogingeplandzijnoverhethelegrondgebiedvandegemeente.Inkomens-gerelateerdehuurprijzenmakeneengrootverschilindeportemonneealsjeinkomenindelaagstecategorievalt.Woneninsociaaleconomischgemengdebuurtenhoudtdesegregatietegen.

Debuurtwaarinkinderenopgroeienmoetstimulerendzijnmetplaatsenomveiligtespelenenteravotten.Debredeleefomgevingheefteenbelangrijkef-fectopzoweldecognitievealsdeemotioneleontwikkelingvankinderen.Jeva-kantiemoetendoorbrengenineenappartementofbuitenkunnengaanspelenenanderekinderenontmoeten,maakteengrootverschil.Ookvoordeoudersvandiekinderentrouwens.Injeugdverenigingen,speelpleinen,sport-enjeugdclubskrijgenkinderendekansomiemandtezijn.Goedeenvooriedereentoegankelijkejeugdinfrastructuurblijftbelangrijk.

32


Eensocialekruidenierkanaanvullendzijnopofsomseenalternatiefvormenvoordevoedselbedelingdiemogelijkalsstigmatiserendenvernederendkanervarenworden.Bijeensocialekruidenierkunnenmensenzelfkiezenwatzekopen.Maardeprijsligterbehoorlijklagerdanindesupermarkt.Deproduc-tenwordeninhetgrootaangekochtenerzijnafsprakenmetlokaleleveranciersenmethetplaatselijkeOCMW.Eensocialekruidenierismeerdaneenwinkel:deklantenwordenwarmonthaaldenkunnenerookterechtvooreenbabbel.Zo’nsocialekruidenierkanjeechternietzomaarineengemeenteinplanten:delokalegedragenheidmoet100%zijnenmenseninarmoedezelfmoetenereenbelangrijkerolinspelen.

Kinderopvangkanondersteunendzijnzowelvoorwerkendealswerklozeouders.Kinderenkomenerineenomgevingterechtdiehunontwikkelingstimuleert.Alsoudersinarmoedeerhunbaby’snietnaartoebrengen,kanmenopzoekgaannaarwaternodigiszodatzeerwelgebruikzoudenvanmaken.Oudersinarmoedemoetenzicherkunnenthuisvoelenenerzichniet,voordezoveelstekeer,alsonwaardigbekekenvoelen.Oudersmoetenerookdekanskrijgenomvangedachtentewisselenmetandereouderszodatzekunnenlerenvanelkaar.Ookhierligtuitsluitingsomsineenkleinhoekje:hetcollectiefverpamperenvanallekindjes–ookalshetnietnodigis–isvooroudersdiehetfinancieelnietbreedhebben,onbegrijpelijkennietbetaalbaar.

DegroteongelijkheidinonderwijsprestatiesinVlaanderenblijktmeerdaninandereontwikkeldelanden,geëntopdesociaaleconomischeachtergrondvanhetgezinwaarinmenopgroeit.Metanderewoorden:inanderelandenselec-teerthetonderwijsminderopbasisvanhetsociaaleconomischemilieudaninVlaanderen.Ermoetendusmogelijkhedenzijnomdereproductievansocialeongelijkheidtegentegaan.Datzalnietgebeurendoortesleutelenaandekantvandeleerlingenalleen.Zolangerwordtlesgegevenalsofalleleerlingenou-dershebbendiehenkunnenhelpenmethunhuiswerkenhetstructurerenvandeleerstof,lijktachterstandonvermijdelijkvoordiegenendiedattypeoudersniethebben.Depuntendiehetonderwijsuitdeeltweerspiegelennogteveelhetculturelekapitaalvandeouders.

Decijfersoverdelevensverwachtingvanmensenillustreertnoghetbesthoeonrechtvaardigarmoedeis.Mensenuitdeonderstelagenvandebevolkinglevenminderlangenzijndanooknogeensmindergezond.Wieonderaandieladderbengelt,looptdegrootstegezondheidsrisico’s.Tegelijkveroorzaakt

33

Samenwerken

ziekteookarmoede.Wielangdurigziekiswordtafhankelijkvaneen(telage)uitkeringterwijldemedischekostenoplopen.Viahettoepassenvandeder-debetalersregelingkunnenhuisartsenvoorkomendatmensenomfinanciëleredenenhundoktersbezoekuitstellen:depatiëntbetaaltnaconsultatiealleenhetremgeld,derestvanhethonorariumwordtdoorhetziekenfondsrecht-streeksaandehuisartsbetaald.Hetiseenmooisysteem,maarnietallepatiën-tenkennenhetofschromenzichomernaartevragen.Eeneenvoudigestickerwaaropstaatdatdehuisartsbereidistewerkenviahetderdebetalerssysteemkanhelpen.Wijkgezondheidscentrawordengefinancierdviaderegelingforfaitairebetaling.Depatiëntdiebijheneenmedischdossierheeft,betaaltzelfsgeenremgeld.Wijkgezondheidscentravoerenookpreventieveengezondheidsbevorderendeactiesuit.Dehuisartsendieeraanverbondenzijn,hebbenerallebelangbij(ookfinancieel)omdepatiëntzogezondmogelijktehouden.InLimburgzijntweewijkgezondheidscentraactief.Hetconceptisveelbelovendomdatdezecen-tranaastaandachtvoorhetmedische,altijdrekeninghoudenmetdebrederewelzijnsaspectenvandepatiëntenwijdopenstaanvoorsamenwerkingmetanderelokalepartners(KindenGezin,CLB,…).

Armoedebestrijdingiseenzaakvooriedereen.Mooienveelbelovendzijnini-tiatievenzoals“Instapje”datjongemama’sopongedwongenengemoedelijkewijzeleerthoezehunbaby’skunnenstimuleren.“OpStap,Eerstestappen,Tui-melwerking”biedenontmoetingsplaatsenvooroudersenhunjongekinderen.Dezeverhoogtenverstevigtdepedagogischedraagkrachtvangezinnen.Lokaleinitiatievenwordenvaakgedragendoorgeëngageerdemensendievanuiteenfrissekijkeneenduidelijkevisiesamenwerkingzoekenmetandereorganisa-ties.Dezeinitiatievenhoudenonswakkerenbewakendatarmoedebestrijdingnietwordtverwardmethetbestrijdenvanoverlast!

Eenprovinciediezichzelfuitroepttothoogkwalitatieveregiomoeterminstensnaarstrevenom(kans)armoedetebannen.

De kracht van de publieke ruimte

Geefdepubliekeruimteeenidentiteit.KiesvoorkwaliteitenmaaksamenvanLimburgeenuniekestadsregio.

34


Onzestedenengemeentenmoetendaarommeernogdannuhetgevalisblijvenopzoekgaannaarhunsterkelokalepuntenendezekwalitatiefensliminvullenenvermarkten.Debesteideeënliggenimmersopstraatofkomentotstandinnetwerken.Simpeleinzichtenzijnvaakdesleutelvoorontwikkelingendaaropmoetenwijdurveninzetteneninvesteren.

HetbeeldvanLimburgalsééngrotegroenestadsregiokanmaarwerkenalsalleonderdelenperfectopelkaarinspelen.Limburgalsstadsregiomoettrach-tenomallestebiedenwateenslimmestadtebiedenheeft.MetonzediverssamengesteldebevolkingmoethetlukkenomtalentvollemensentebetrekkenindeuitbouwvanLimburgalseencreatieveregio.EenslimmestadsregioalsLimburgzoektimmerskwaliteitinhaarkleinstevezels.Daaromwordtingezetopstadsvernieuwingsprojectendiedelokalewoon-enleefkernenversterken.Versterkingvandekernenvanhetregionaalstedelijkgebied,verhoogdekwaliteitsvolleuitbreidingvandeKleinStedelijkeGebieden(KSG)ennieuweruimtelijkegoedafgewogenontwikkelingeninkernengelegenindeomgevingvanverkeersknooppunten,moetvanLimburgeeneigenopmaatgeschrevenveranderingsruimtemakenwaarindeleefbaarheidenfuncti-onaliteitwordenversterktendebelevingvandepubliekeruimtewordtver-hoogd.

Hetgaatdusomduurzameenkwaliteitsversterkendekeuzes.KwaliteitvandeopenbareruimteenduurzameontwikkelingzijndestreefdoelenomLimburgblijvendalseenkwaliteitsregiotebeleven.

Deaanlegvanweginfrastructuuriseveneenspubliekeruimte.Laatonsdaaromdatnietlangerloszienvandeomgeving,maardewegneteengeïntegreerdeplaatsgevenpassendineengrotergeheel.Eenrotonde,eenringweg,eendoortocht,creërenimmersnieuweplaatsenin–ofaanderandvandestad,gemeenteofinhetlandschap.Laatonsdaarietsmeedoen.Voorafgoednadenken.Vanafhetbeginbijdeontwerpfase,maarevenzobijdeuitvoering,allebetrokkenpartijenbetrekken.Samenwerkingtus-sendedienstenvanwegen,verkeer,stedenbouw,ruimtelijkeplanningengroenzijnhierbijessentieel.Zowordtderuimtelijkeenbelevingskwaliteitvaneenprojectalleenmaarbeter.

Lokaleidentiteitisuniekenmoetnetversterktwordenbijdeplanningenaan-

35

Samenwerken

pakvandeopenbareruimte.Somsligtdezeidentiteitvoordehand,somsmoetjeeencreatiefprocesvolgenendoordachthandelen.Altijdvertaaltdezeaanpakzichinhetbereikenvaneenhogekwaliteitsstandaardenhiermeesamenhan-gendeenhogeappreciatievanwegedebewoners,gebruikersenhetpubliek.

Kwaliteitbetekenthiernietalleengebruikvanduurzamematerialen,maarookbeeldkwaliteit,verkeersveiligheid,socialeveiligheid,toegankelijkheid;kortombelevingskwaliteit.

Heteigenaarschapvandepubliekeruimteisversnipperdoververschillendedienstenendaardoorontbreektvaakeencoherenteaanpak.Ditmoetenwijkunnenvermijden.

Publiekeruimtenstaannietlosvanhunomgevingenhungebruikers.Debete-kenisendewaardevandepubliekeruimtereiktveelverderdandegrenzenvandeafbakeningvanhetplangebied.Goedeendoordachteinrichtingdraagtbijtotdekwaliteitvanderuimeomge-ving:debuurt,hetstadsdeelofhetlandschap.

Laatonsdepubliekeruimtekoesterenenbijdeherinrichtingnietdemakke-lijkewegkiezenvanhetknip-enplakwerk,wantdandoodjenetdeidentitieitenbijuitbreidingeengoedebeleving.

Een les geschiedenis

DeeerstemensenleefdeninAfrika.DaarnavolgdeeenmigratiegolfnaardevruchtbaresikkelronddeMiddellandseZeeendePerzischeGolf.VervolgensontstondendevroegenederzettingenvanlandbouwersinheelZuid-Europaenzoverdernaarallecontinenten.Delesgeschiedenislaatergeentwijfeloverbestaan:volkerenmigrerenalsvannature,naarvruchtbaarderegebieden,naargroeiendeeconomischepolen,opdevluchtvooroorlogofvervolging.Datwasvroegerzoendatisvandaagnietanders.Migratiezaleraltijdzijn.Migrerenis“desmensen”.Mensenzullenaltijdopzoekzijnnaareenbetereplekomteleven,voorhenzelf,maarookvoorhunkinderen.

36


Dekrachtendieinhetverledendemigratiehebbenaangedrevenblijvenookvandaagbestaanenwordennogversterktdoordetoenemendeglobalisering,internetendetoenemendeklooftussenrijkeenarmelanden.Migratieheeftdewereldvormgegeven.Hetzorgdevoorvernieuwingenver-spreidingvanideeën.Vandaag–deschaduwkantenbuitenbeschouwinggela-ten–zorgtzevooronsopmiddellangetermijndatdegevolgenvandedemo-grafischeevolutie(stagnerendgeboortecijferenvergrijzing)wordenaangepaktendatdehuidigeentoekomstigearbeidsmarktbehoeftenwordeningevuld.Zodraagtmigratieookbijaandegroeivaneenregio.Concreetbetekentditdatonsfruitnoggepluktwordt,datonzefunctiesindeverplegingwordeninge-vuld,dattalvanknelpuntberoepenwordeningevuld,…Migratieiszooudalsdemensheid.

Hetverhaalvandemensheidiseenverhaalvanmigratie,vermenging,assimila-tieenuitwisselingvantalenenculturen.Hetisdusgeenverhaalvanhomogenevolkenenculturen.Geenverhaalvanbloedenbodem.HetDNAvandemens,hetlevendepaspoortvanonsallerverleden.DehelemenselijkegeschiedeniszitvervatinhetrijkepaletvanonseigenDNA-type.Deevolutieleerishetbewijsdatmigratienietalleendewereld,maarookelkvanonsheeftvormgegeven.

Tot slot

Watmensenverbindt,bindthenook!DetoekomstvoorLimburgisaangebrokenenheefteennaam:samenwerken.

37

JosAerts,Bluecorn-duo(Nepal)

38

JosAerts,Fisherwithcormorants(China)

39

JosAerts,Nicebottle(China)

40


InbijlagedemaandelijksecolumnsvandegouverneurverschenenalsvrijetribuneinHetBelangvanLimburg(januari–oktober2011).

41

Columns gouverneur in Het Belang van Limburg Bijlage

De kijk van de gouverneur

Ondanksdeharderealiteitvanrampspoedenmenselijkleeddieonshetvoorbijejaarweerbrachtenwaarvandeaangrijpendebeeldenvandejaaroverzichtenoponsnet-vliesgebrandzijnvielertoch–ookinonzeprovincie–positiefnieuwstemelden

DeLimburgseeconomietekendeeenvoorzichtigherstelop,deexportendeinvesteringengroeidenweerendewerkloosheidkendeopnieuweendalingtotophetniveauvan2008.FordGenkkreeg3nieuwemodellentoegewezenenmeteenwerkzekerheidtot2020eninPlopsaHasseltgenotenduizendenLimburgsekinderenopKerstdagvaneenmooiaanbodspelenplezier.

Naanderhalfjaargouverneurschaphebikeenprovincielerenkennenvanondernemendemensen.Wijzijneenhardwerkend,inventiefendyna-mischvolkmeteengastvrijegeaard-heiddiegedragenwordtdooreen–welhaastlegendarisch–Limburg-gevoel.OnzemensendoenhetgoedinLimburgenook(ver)daarbuiten.KimClijstersinhettennisiseenevidentie.Maarookanderesportersdedenhetgoed.DenkbijvoorbeeldaansnookerspelerLukaBreceldiezichmagmetenmetdewereldtop,aanTaraLauwers,LottePendersenLaurineKlingenbergdiedegoudenmedaillebehaaldeninhetvolleybalopdeJeugdolympiade,aantop-scorerJelleVossen,bondscoachenGeorgesLeekensenEricGerrits.JoNelissenuitMunsterbilzenwerdverkozentotJongecreatievewereld-ondernemervanhetjaar,WouterBekeuitLeopoldsburgwerdCD&V-voorzitter,deluchtshowSanicolekreegeeninternationaleerkenningvoorhunmarketingaanpak,deLim-burgseziekenhuizenwerdendoorTestAankoopuitgeroepentotdemeestkindvriendelijkevanhetland,AnneleenLenaertsuitPeerwerddenieuwesoloharpistevoorhetpresti-

gieuseWienerPhilharmoniker,…Endelijstisnoglanger.

Prestatiesenrealisatiesomtrotsoptezijnenmeetenemeninonzege-zamenlijkebetrachtingommorgennogbetertedoen.Wantdatlaatsteisnodig.Omdewelvaartenhetwelzijninonzeregiotebehoudenenteverbeterenzullenwijonsnogmeermoetenonderscheidenvandeanderen.Wijmogenduszekergeenschrikhebbenvanverandering.Ver-anderingenenvernieuwingenzijnnodig.Inallesectorenendomeinen.Deeconomiezalmoetenvergroenenenmeerduurzaamworden.Datbe-tekentkiezenvoorproperetechnolo-gieënenhernieuwbarevormenvanenergieenmaterialen.Hethogeronderwijszalmeerdanooitmoeteninzettenopinternationalisering.Onzestudentenmoetenonderdekerktorenuitenmeernaarhetbui-tenlandvooreendeelvanhunop-leiding.Onzeuniversiteitenmoetenmeerbuitenlandsestudentenenon-derzoekersaantrekken.Talenkenniswordtvanlevensbelang,inbijzonderdekennisvanhetNederlandszalvoorbepaaldebevolkingsgroepeneenzaakzijnvanhoogsteprioriteitwillenwijaanonzehogescholenenuniversiteitenvoldoendedoorstro-mingkrijgen.Maarookdekennisvanonzebuurtalen,hetFransenhetDuitsisnodig.Zoopentzicheenwereldvanmeermogelijkhedenopvlakvanwerken,studerenenvrijetijd.Deondernemermoetinnoverenenoverdegrenzendurvenkijkenwantdaarliggendemogelijkhedenvoorgroeienontwikkeling.Deoverheidtotslotmoetmeerenbeterkunnenmetminderenvooralzichrichtenophaarkerntaken.Enuenik?Alsburger,organisatieofondernemergaanwezelfmeeronzeverantwoordelijkheidmoetenopnemen.Meerzelfdoenennietafwachtentotanderenhetdoen.Eenmooivoorbeeldisdelaatstewinter-prikdieongemeenhardinsloeginhetdagelijksleven.Opzoeenmo-mentishetvanbelangdatiedereenvanuiteenvormvanzelfverantwoor-

delijkheidzorgtdattenminstezijnstoepsneeuwvrijwordtgemaakt.Ditzoueenvanzelfsprekendheidmoe-tenzijndienietmetboetesystemenmoetafgedwongenworden.

Wordt2011daneenbeterjaar?Alswijsamendezeambitiehebbendanbenikdaarzekervan.

Herman Reynders Gouverneur

Hier spreekt iedereen Nederlands

Onzeprovinciestaatvooreenim-menseuitdaging.Meerdanvroegerstellenwijvastdateenveeltegrotegroepjongerenenjongvolwasse-neninonzeprovincieonvoldoendeNederlandskent.

NochtansisdekennisvanhetNe-derlandsessentieel,zelfsbijnavanlevensbelang,wilmenhiermeekun-neninhetonderwijs,inhetbredesocialelevenenopdearbeidsmarkt.Detaallerenvanjongsafaan,bestalmetdepapflesmee,zorgtervoordatdeschoolcarrièreniethapert,datmeneendiplomakanbehalen,tochweldebasisvooreenkwali-teitsvolleven.

Vandaagzienwijdateentehoogaantalleerlingenschoolseachter-standoplooptvooralomdatzijdeNederlandsetaalnietofonvol-doendebeheersen.Hetuiteindelijkeresultaatisdatzijgeendiplomabehalenendaardoorniettenvollealhuntalentenenmogelijkhedenkun-nenbenutten.Taalachterstandlegtdaardoordekiemvoordegroeiendemaatschappelijkeongelijkheid.Ditisvooraljammervoordejongerenzelf,maarookvoorhungemeen-schapenbijuitbreidingvoorheeldeLimburgsesamenleving.

Wanthetresultaathiervanisdatwijmorgennietmeervoldoendevakmensenvinden.Datbijvoorbeeld

42


devacaturesvoorverzorgendeberoepenonvoldoendeingevuldworden.Datmenluidopdenktaaneennieuwemigratie-instroomterwijlwijhiervandaagvoldoendejongemensenhebbendiedezejobsperfectaankunnenmitseraandetaalachterstandwordtgeschaafd.Mitsdecompetentiesvanzijdieeenallochtoneoriginehebbentenvollewordenerkendengebruikt.Eenprobleemdatzichnietenkelindezorgsectorsteltmaarzichookgaatmanifesterenbijandereberoepen.Kortomeentekortaaningenieurs,dokters,vaklui,inhetalgemeengoedopgeleidemensen,dreigt.

Meerdereoorzakenliggenhieraandegrondslag.Watmaaktdatheteencomplexmaatschappelijkprobleemisdateenbreedantwoordnood-zaakt.Taalachterstandheeftevenzoveeltemakenmetdethuissituatie,metdesomsmoeilijkeleefomstandigheden,metdebehoudsgezindehomogeni-teitvandebuurtgemeenschap,methuwelijksmigratie,metdethuistaalalsmetteweinigbetrokkenheidvandeouders.Taalachterstandishiereenzaakvanbeperktekansenensomsvanarmoede.Maarevenzomethetgebrekaantoekomstper-spectief.Meteenarbeidsmarktdienogaltijdteweinigopenstaat,meteennietvoldoendeafgestemdetrajectbegeleidingopnieuweberoe-pen,meteentebeperkteinvullingvanindividueleberoepsopleidingen,metdemankescorevandiversiteits-plannenopdewerkvloer,…Gedeeldeverantwoordelijkheiddusvanveleninonzesamenleving.Metanderewoordenhierligtnietalleeneenopdrachtvoorhetonder-wijs.Ookdeouders,debetreffendeleefgemeenschap,talvanorganisa-ties,hetbedrijfslevenmaarookdeoverheid,…iedereenopalleniveausdraagthiereengroteverantwoorde-lijkheid.

Daaromisernoodaaneensystema-tische,integraleensnelleaanpak.Nietopnieuweenzoveelsteproject,

datomwillevaneengebrekaanmid-delenalnaeenjaarwordtstopgezet,maaractiesophetterreinzelf,dievelejarenwordenvolgehouden.Hetis5voor12.Wemogennietmeertalmen.NaastinitiatievendievandaagherenderalgenomenwordenendiewijzekermoetenstimulerenheeftLimburgnoodaaneentotaalaanpak,een“Masterplan”datervoorzorgtdathetprobleeminzijntotaliteitwordtaangepaktendateenstrategieuitwerktdieervoorzorgtdatzosnelalsmogelijkiedereeninLimburghetNederlandsvlotmachtigis.AlsprekenweditinLimburgmis-schieneentikkeltjetrager.


Taalstrijd

Kennisvanvreemdetalenopenthetvensteropdewereld.Hetiseencliché,maarhetblijfteenfeitdatmeerderetalenbeheersenontzet-tendbelangrijkis,zekerineenwe-relddiealsmaarmeerglobaliseertenwaardegrenzenalsmaarmeervervagen

Ook–ofbetergezegd–zekerinLimburgmoetmeertaligheideenvanzelfsprekendheidzijn.GelegeninhethartvanEuropa,temiddenvandeEuregio,metzijn3talenen5culturen,beschiktLimburgsamenmetdeprovinciesLuikenNederlandsLimburg,deDuitstaligeGemeenschapenderegiorondAkenoveralletroevenomuittegroeientoteentopregio.Eenessentiëlevoorwaardeomtegenietenvandezevoordeleniseengoedebeheersingvandetalenvanonzeburen.Eéntaalisdusnietgenoeg.DitbetekentconcreetdatwijnietalleenhetNe-derlands–hetbelangvaneengoedeenvlottekennishiervantoondeikinmijnvorigstukreedsaan–eneventueeldetaalvanhetmoeder-land(Turks,Arabisch,Italiaans,

Spaans,…)moetenbeheersenmaarookbesthetFrans,hetDuitsenhetEngelsmachtigzijn.Wantwievlotineentweede,derde,vierdetaaluitzijnwoordenkomtlegtmakkelijkercontacten,verbreedtzijnculturelehorizon,maarbovenalvergrootzijnkansenopdearbeidsmarkt.

EnalstaatVlaanderenbekendomzijnmeertaligheidenhebbenwijdereputatieomovereengoedetalenkennistebeschikken,tochkunnenweernietomheendatonzetalenkenniserlangzaamopachter-uitgaat.Datisjammerwantdezerijkdommogenwenietverlorenlatengaan.Dezenegatieveevolutiemoetdanookgekeerdworden.

Indezetaalstrijdblijfttaalonderwijsprimordiaal.Wemoetenblijveninvestereninonzetaalopleidingenenjongerenaansporenomzoveelmogelijktalenteleren.Maarhetmoetmeerzijndatdat.Hetisnietomdatmeneentaalleertdatmendezeookvlotspreekt.Ondanksalleinspanningendieinhetonderwijsgeleverdworden,isvlotcommunice-renineenanderetaalinlevensechtesituatiesgeenevidentie.Talenkampen,stages,uitwisselingenenanderetaalactiviteitentoetsendetheoretischetaalkennisaandepraktijk.Ikdoedanookeenoproepaanalleonderwijsinstellingen,ste-denengemeentenomteinvesterenintalenkennisdoorhetorganise-renvanstages,uitwisselingenentaalkampen.HetEuropeesprojectLinguaclusterwaardeprovincieLimburgleadpartnervanis,kanalsvoorbeelddienen.Linguaclusterdatzichrichtnaarleerlingen,leerkrach-ten,scholen,werkzoekendenenwerknemers,iseenbreedleeroffen-siefomdekennisvandenabuur-talenFransenDuitsteverbeteren.Daarbijstaathetsamenwerkendlerenmetjeeuregiobuurcentraal.Linguaclusterslaatbruggennaaran-deremensenenopentwegennaarandereregio’senculturen.Samengrensoverschrijdendwerkenaandetalenkennis,datiswerken

43


aaneenbeteregezamenlijketoe-komst.Wanttalenkennisvergrootdestudie-entewerkstellingsmo-gelijkheden,verruimtjehorizon,verhoogtdecreativiteit,maakteeneindeaanculturelestereotypenenbevordertdesocialesamenhangendewelvaart.

HetisduidelijkdatdetoekomstinLimburg,indeEuregio,enbijuitbreidinginEuropaenheeldewe-reld,aandiegeneisdie,nietalleeneengoedeopleidingheeft,maarookmeerderetalenspreekt.VandaarmijnoproepnaarelkeLimburgerindividueelalsnaardeoverheid,hetonderwijsenallebetrokkenmaatschappelijkeactorenomhierinteinvesteren.Geentijdteverliezen!Pasdetempsàperdre!Notimetolose!KeineZeitzuverlieren!


Meer Limburg in de wereld, meer wereld in Limburg

Geenmenstwijfelternogaandatdewereldééngrootdorpgewordenis.ZokomjebijvoorbeeldvandaagoveralterwereldLimburgerstegen.Actiefvoorhunwerk,opvakantieofomteinvesteren.TerillustratieeenkleinegreepvansuccesvolleLimburgseexpats:HasselaarPietCremersisreedsjarenactiefinHongKong,MiriamCopsuitGenkwasalgemeendirecteurvanhetBelgischpaviljoenopdewereldexpoinShanghai,GuyJoostenuitHasseltpendeltalsoperaregisseurvaaknaarhetbuitenland,RobertCailliauuitTongerendiemeeaandebasislagvanhetinternetwerktejareninGenève.EenzelfdebeeldkrijgjeinLimburgwaarjemetgemakmensenontmoetvanoverheeldewereld.BijHansenTransmissioninLommel,PunchPowertraininSintTruiden,FordinGenkendeFordtestbaneninLommelwerkenofinvesterenres-pectievelijkmensenuitIndia,China,

DuitslandenandereEuropeselanden.Vooraljongemensenzijn“footloose”geworden.Zijzwermenmoeiteloosuitoverdewereldmaarbehoudentocheenhechtebandmethunstreekvanherkomst.

DezegrenzelozeLimburgersver-sterkenheteconomischprofielvanonzeprovincieinhetbuitenlandenzijzijnhetlevendebewijsdatonzeprovinciezichopensteltvoordewereld.Enditisnodig.Wantineensamenlevingdiesteedsmeerinte-greertenineeneconomiediesterkgeglobaliseerdis,moetelkeregiodiehaartoekomstwilverzekerenoverdegrenzenheenkijkenenervoorzorgendatzijindewereldaanwezigisenhaarlokalesterktesinternatio-naalinbeeldkomen.Ditistegelijkdenoodzakelijkevoorwaardeomookmorgennogdewelvaartenhetwelzijninonzeregiotekunnenbe-houdenenliefstnogteversterken.

Onzegroeimogelijkhedenliggendaaromvooralbuitendegrens.Ditgeldtvooronzeonderwijs-enken-nisinstellingenmaarevenzovooronzeondernemerseninvesteerders.Hethogeronderwijsendeuniver-siteitzullenmeerdanooitmoeteninzettenopinternationalisering.Onzestudentenmoetenonderdekerktorenuitenmeernaarhetbuitenland,zekervooreendeelvanhunopleiding.Zijmoetendaarvoorextragemotiveerd,ondersteundenbegeleidworden;uitwisselingenmoetendaarommeerregeldanuitzonderingworden.Fundamenteelentoegepastonderzoek,opleidingentrainingmoetenzichtoespitsenopeenmaatschappijgebaseerdopkennisenopdienstverleningenditineenglobaaleninternationaalper-spectief.Onzeuniversiteitmoeterbovendienallesaandoenommeerbuitenlandsestudentenenonder-zoekersaantetrekken.Zoverhoogtmendekwaliteitenversterktmenhetwetenschappelijkonderzoek.Ookondernemershebbenerallebaatbijomdeinternationaledimensietoetevoegenaanhun

bedrijfsvoering.Concurrentieelblijven,nieuwemarktenontginnen,spreidingvanrisico’senschaalvoor-deelgenererenzijnmaarenkelevandevelemotievenwaarombedrijvenvandaaginternationaalmoetengaan.Maarbovenalmoethetnaasteennoodzaakookeenuitdagingzijnominternationalenetwerkenuittebouwenennieuwekansennietonbenuttelaten.Tenslottezullenwijzelfmoetenzorgendatbuitenlandseinvesteer-dersonzesterkteslerenkennen.Internationaleacquisities(m.a.w.hetaantrekkenvanbuitenlandsebedrijven)moetvooronseenstrate-gischekeuzewordenmetdehoogsteprioriteit.Wijmoetendusmeernaarbuitenkijken.Overdegrenzenheendurvenstappen.Ofnogbeterdegrenzenslopenwantgrenzenverarmenhetdenkenenremmenontwikkelingenvernieuwingaf.WijmoetenmeerLimburgindewereldbrengenenmeerdewereldnaarLimburghalen.Internationaliserenmagdanaleenkwestievanoverlevenzijn!ActiefzijnindeBeneluxofdeEuregioenpartnersenhandelsrelatiesopzetteninEuropavormtaleenwereldvanverschil.Hetmoetimmersnietaltijdverwegzijn.

Wijmoeteneenprovinciewordendieopenstaatvoor–enonbevan-genkijktnaardewereld.Datwerktverrijkendenverhoogtzondermeeronzekwaliteitvanleven.Degenendieerandersoverdenken–uitnostalgieofomwelkeredenook,zijdieditalsbedreigendervarenenmurenwillenopwerpen–zijnzichnietbewustvandezwarehypotheekdiezijhiermeeleggenoponzegroei,onzecultureleontplooiingennietinhetminstoponzewelvaart.

De kracht van een CO2-neutraal label

Tegen2020,in10jaartijd,eenCO2-neutraleregioworden,isdeambitie

44


vanonzeprovincie.HiermeewilLimburgbeterdoendanEuropadatdedoelstellingheeftomtegen2020deCO2-uitstootmet20procentteverminderentenopzichtvan1990.WaaromwillenwijCO2-neutraalworden?WelCO2iséénvandebelangrijksteoorzakenvandeop-warmingvandeaarde.Metanderewoordenwillenwijonzeplaneetleefbaarhoudendanmoetenersnel,serieuzeinspanningengebeurenomdeCO2-uitstootdrastischteverminderen.DeprovincieLimburgwilduidelijkeenstapverdergaandanEuropaomdatwijgelovendatwijalsgroeneregiohiereentraditieèneenop-drachthebbenomvooruittelopenindezestrijd.AlsenigeregioindewereldeenCO2-neutraallabelkun-nenvoorleggenheeftdaarenbovennietalleenecologischevoordelenmaarisookeconomischinteressant.Wijzijnervanovertuigddatwijhierdooronzeaantrekkingskrachtopinvesteerdersverhogen,jobscreërenenonspresenterenalsinnovatieveenvooruitstrevenderegio.

Dezeambitierealiserenvergtzondertwijfeleenengagementvaniedervanons.Iedereenmoetbereidzijnomhieraanmeetewerken,omzijnofhaarlevenswijzeteveranderen.Ominnovatiefencreatiefteworden.Omintelligentenduurzaamomtegaanmetalleswatwijhebben.Eenafwachtendehoudingaannemenisnietvantoepassing.Wemoetennuzelfonzeverantwoordelijkheidopnemen.Iedervanonskanmorgenalaandeslagomschoner,eerlijker,natuurlijkerengezondertegaanleven.

DeprovincieLimburgwilhierinhetvoortouwnemen.

MethetTACO2-planheefthetpro-vinciebestuurdehandaandeploeggeslagen.GeruggensteunddooreenwetenschappelijkestudieenmetdehulpvanInfrax,deBondBeterLeefmilieuenDuurzaamBouwenLimburgwilhetprovinciebestuur

alleLimburgsegemeenten,bedrij-ven,organisaties,instellingenendebevolkingengagerenenenthousiastmakenomsamentewerkenaandezeduurzameverandering.Zoishetdebedoelingomsameneenklimaatplanoptestellenenvandaaruitactiesteondernemeninallesectoren,vanenergieovertransporttotindustrieenhuishouden.Vanlandbouwennatuur,overhandelendiensten.Methaalbare,betaalbareenmeetbaremaatregelenmoetenconcretedoelengehaaldwordendieeenmaximaleCO2-reductierealiseren,eenoptimalisatievandeenergie-efficientieeneenbeginvanzelfvoorzieningnastreven.

Metditambitieusgemeenschap-pelijkLimburgseactieplanleverenwijnietalleeneenfundamentelebijdrageindestrijdtegendeopwar-mingvandeaarde,maarzettenwijdooronsengagementtevensonzeregioprominentopdewereldkaartalseersteregiodieCO2-neutraalwilzijnin2020.Wijscorendaardoornietalleenalsvoorbeeldregiomaarmakenonzeprovinciemeteenookdubbelinteressantomertewonenenteinvesteren.

Optimismeiseenmoreleplicht.Limburgzalmorgeneenwelva-rende,propere,groeneenduurzameregiozijndieelkedagopnieuwhaarbijdragelevertaandestrijdtegendeklimaatsverandering.Eneenduurzameprovincieheeftvanzelfsprekendookimpactoponzeeigengezondheid.WijgaandaaromsamenvooreengezondeenCO2-neutraleprovincie!


Bereikbaarheid is belangrijk

Heeftueralbijstilgestaanhoecen-traalLimburggelegenisinEuropaenwelkemeerwaardeditvooronzeprovinciebetekent?

OmgevendoorNederland,Duits-land,FrankrijkenhetVerenigdKo-ninkrijk,nabijbelangrijkecentrazo-alsBrussel,Antwerpen,Rotterdam,Amsterdam,Frankfurt,Keulen,ParijsenLondenligtLimburgmiddeninhetkloppendhartvanEuropa.60%vandeEuropesekoopkrachtligtbinneneenstraalvan500km.Wehebbeneenuniekevestigingslocatie,zekervoordelogistiekesector.Dezeuitstekendetroefmoetenweverderuitspelen.Eengoedebereikbaarheideneenvlottedoorstromingzonderalteveelfileleedzijndanookont-zettendbelangrijkvooronzeregio.

Eenvandegrootsteuitdagingenvoordefederale,deVlaamserege-ring,hetprovinciebestuurendeLimburgsestedenengemeentenzalerinbestaanomdezegoedebereikbaarheidookindetoekomstteverzekeren.Temeerdaarwe,ofwedatnugraaghorenofniet,ernietomheenkunnendathetverkeeralsmaarintenserzalworden.DaaromdienengroteLimburgseinfrastructuurwerkenmetalsmeestinhetoogspringendedeNoord-Zuidverbinding,deverdereuitbouwvanhetopenbaarvervoermethetSpartacusprojectendeheractive-ringvandeIJzerenRijnzosnelalsmogelijkuitgevoerdworden.

DeNoord-ZuidmoetNoord-LimburgbeterontsluitenenderelatiemetMiddenenZuid-Limburgversterken.Dehuidigedrukkege-westwegkandeverkeersdruktenietaanmetfiles,tijdverlies,verkeerson-veiligheideneconomischeverliezentotgevolg.DoorhetSpartacusproject–eenfijnmazignetwerkvanopenbaarvervoermettrams,bussenentreinen–krijgendeLimburgersviahetopenbaarvervoerbetereensnellereaansluitingenzowelbinnenalsbuitenLimburg.Naastmilieu-winsteneenverhoogdeverkeers-veiligheidzalonzeprovincieooksocio-economischdevruchtenvanditplanplukken.Vergelijkbarepro-jecteninBordeaux,Saarbrückenen

45


Valenciabewijzendit.HetmodernelightrailprojecttoontdaarenbovenaandatLimburgeenprovincieisdievooruitbliktenkiestvoortoonaan-gevendeinvesteringen.DeIJzerenRijn,degoederenspoor-lijndiedeAntwerpsehavenviaNoord-LimburgenNederlandmethetDuitseRuhrgebiedverbindt,iseenderdebelangrijkmobiliteits-dossiervooronzeprovincie.DeheractiveringvandezespoorlijnzouvoorLimburgzoweleconomischalsophetvlakvanmobiliteiteenmeerwaardezijn.

Delogistiekesector,bestaandebedrijven,potentiëleinvesteerders,werknemers,inwonersentoeristen,iedereenheeftbaatbijeengoedemobiliteitaanpak.Ditbetekentookdaterverderaandachtmoetgaannaarverkeersveiligheidenbeterfietscomfortendatanderevervoers-modizoalshetspoormetsnellereverbindingennaarBrussel,Antwer-penenLuik,dewaterwegenenhetautowegennet–dewerkenaanhetklaverbladvanLummenschietentrouwensgoedop–nietuithetoogverlorenmogenworden.Ookhierzijnbijkomendeinvesteringennood-zakelijk.HetLimburgplanbiszalhierookdeaandachtopvestigen.

Endooronsverplaatsingsgedragaantepassen,laatdeautovoorkorteverplaatsingenaleenssnellerstaan,draagtiedereLimburgeropeeneenvoudigemanierzijnofhaarsteentjebijaaneenmeermobieleprovincie.Limburgmoetinbewe-gingblijven,wantdatisgoedvooronzeeconomieenvooronswelzijn.


Water bij de wijn

“Voorbijgangerredtvrouwuitwo-ningbrand”.“OmwonendenbiedengestrandePukkelpoppershulpaan”.“Fietserhelptdrenkelinguitkanaal”.

Hetzijnslechtsenkelerecentekrantenkoppendieaantonendatmensendikwijlsopeenfantasti-schemanierkunnenreageren,hulpbieden,mekaarbijstaan.Zelfsinuiterstmoeilijkeomstandighedenenzonderaanzichzelftedenken.Ditissupergoedenfantastisch.

Maarlangsdeanderekantkunnenwijooksomszeeronredelijkzijn.Zelfsopeenmanierdieonseigenwelzijnschaadt.Krantentitelsals“Buurtprotesttegendebouwvaneenwindmolen”,“Procedureslagtegenuitbreidingvaneenbedrijven-terrein”,“Actietegendebouwvaneenrusthuis”,“Zwartevlaggentegennieuweverkaveling”,“Vermoedenvanhinderhypothekeertaanlegvanbelangrijkeverbindingsweg”sprekenboekdelen.

Ikkanbegripopbrengenvooreenaantalvandezereacties.Iedereenheeftimmershetrechtomper-manentkwaliteitsvoltewonen,televen.DaaromheeftdeoverheideenaantalproceduresenregelsvoorzienzoalshetopenbaaronderzoekmetdaaraangekoppeldhoorzittingenenhetMilieuEffectenRapport,dieéénenandergoedregeleneniedereendekansbiedtomhunbezwarenteuiten.Enuitervaringweetikdatdeoverheidmetzeerveelaspec-tenrekeninghoudtomoverlasttevoorkomen.Maaraandeanderekantkanhettochooknietzijndatbelangrijkemaatschappelijkeprojec-tennietgerealiseerdworden,som-migezelfsomwillevanhetprotestvanéénpersoon.

Hoeverklarenwijdanditprotest?Protestomhetprotest?Wantnie-mandzalontkennendatrusthuizennodigzijn.Dieenkeleauto’sdieperdagextradevoordeurvoorbijrijdenkunnentochniethetprobleemzijn.Niemanddiezalontkennendatwind,zonenwarmtekrachtdeener-giebronnenvandetoekomstzullenzijn.Niemanddiedebatennietin-zietvannieuweindustrieterreinen.Nieuwejobszijnnodig.Broodnodig

voordegroeivanonzeregioendetoekomstvanonzekinderen.

Vandaarmijnoproepomallesineenbrederperspectieftezienenomwatbegripvollertezijn.Zoudenwenietbeterallemaaleenbeetjewaterbijdewijndoenendatbeetjehinderalsnormaalbeschouwen?Hetistochlogischdatinonzedichtbevolkteregio,diezichnogverderwilontwikkelen,eenbeetje‘meer’ongemakimmersniettevermijdenis.Aandeoverheidomhierovertewakenenalhetmogelijketedoenomrekeningtehoudenmette-rechteklachtenenomdeeventueleoverlastbillijkteverdelen,zodatniemandechtmoetinboetenopzijnleefkwaliteit!


Armoede is overal en vlakbij

Minstens106000Limburgers(13%)hebbeneeninkomendatnietvolstaatomeennormaalleventeleiden.HuninkomenligtonderdeEuropesearmoedegrens.56%vandeTurkseenMarokkaansegezinneninBelgiëmoetenhetrooienmeteeninkomenonderdeEuropesearmoedegrens.Minstens15500Limburgers(2%)moetenrondkomenmeteeninkomendatteweinigisomteoverleven.21%vanalleleerlingeninhetsecun-daironderwijsinLimburgloopteengrootrisicoomdeschoolteverlatenzonderdiplomaofgetuigschrift.Hetwiegjevan10%vanallebaby’sdieineenjaarinLimburggeborenwordenstaatineenkansarmgezin.

Armoedeisdusoveralenvlakbij.Niethetsoortarmoedewaardoormensenstervenvandehonger.Weldearmoedediemensenverhindertdemateriëleendeimmateriëlevruchtenteplukkenvanonder-wijs,arbeid,cultureleinstellingen,

46


huisvesting,gezondheidsvoorzienin-gen,…Debitterekansarmoedediemensenhunontwikkelingskansenenzelfwaardegevoelontneemt;armoedediemensenniettoelaattewordenwiezewillenzijn.Hetiseenarmoedediemensenuitsluitvanhetdeelnemenaandesamen-levingwaardoorzenietkunnenlevenalseengewoneburger.Ookdiearmoedeverdwijntniet.

Bovendienishetindezemoeilijkeeconomischetijdenabsoluutnodigomzeerwaakzaamtezijndaternietnogmeermenseninarmoedegeraken.Hoemoeilijkhetooklijktmaaréénvandeeerstezakendiewijkunnendoeniszorgendatmenseneenpassendejobkunnenvindendieheneentoereikendinkomenverschaft.Eenfatsoenlijkinkomenbiedtimmersdebestegarantieomterugalsnormaleburgertekunnenmeedraaien.Daarnaastkaneenpersoonlijkecoaching–opmaatenmetrespectvoordezelfwaardevanelkindividu–demensenhelpenhunlevenweerinhandentenemen.Zijdiedannognietzelfredzaamzijnmoetenwijintensievergaanbegeleiden.SimpelwegbetekentditdatmenhenbijhethandjeneemtenleidtnaardeVDAB,deinterimkantoren,desocialediensten,…maarevenzonaardeenergieleveranciers,deschoolvandekinderen,desocialehuisvestingsmaatschappijomlet-terlijkdeurenteopenennaareenbeginvanoplossing.

17oktoberishetopnieuw“Wereld-dagvanVerzettegenArmoede”.Laatonsdiedagaangrijpenomdezeonrechtvaardigheidsamentebekampenmetaldemiddelendiewijhebben.


47

JosAerts,Enjoyonback(China)

Colofon

EenuitgavevanHermanReynders,gouverneur

TeksteneindredactieRonaldHoebersMichelCarlier

Grafischontwerp&typografieDionBoodts–GrafischeProductie,InformatieenCommunicatie,provincieLimburg

FotografieJosAertsCoverbeeld:Whitesandbag(Nepal)

DrukDrukkerijPaesen–Opglabbeek

PapierOlinSmoothHighWhite,120gr.&250gr.

LettertypesLeMondeLivre,LeMondeSans(JeanFrancoisPorchez)

Oplage600ex.

D/2011/5857/74

inspireerdendezeRedeJosAertsJeanPaulCoenenMiejaEngelenDavidMichielsWillyMiermansPeterRenardJanVilainJoWiertz

provincie LimburgUniversiteitslaan 3500 HASSELT, BE

limburg.be

Samenwerken (2011)

Documents

Transcript of Samenwerken (2011)