Nuonwintergids 2010

WINNEN!101 fantastische

prijzen

BEZO

RG

D D

OO

R N

ET

WER

K/V

SP

IND

IEN

ON

BEST

ELB

AA

R R

ETO

UR

: N

UO

N,

PO

ST

BU

S 41

920,

1009

DC

A

MST

ER

DA

M P

AC

AA

6122

Veel winterkorting, acties en tips

NUONWINTERGIDSJAARGANG 2010, NUMMER 04

Bespaartips

Wineen ledverlichte trap

bij strenge vorst

nuon_winter2010_cover.indd 1nuon_winter2010_cover.indd 1 25-10-10 09:0625-10-10 09:06

nuon_winter_2010_jan_p31-40.indd 40nuon_winter_2010_jan_p31-40.indd 40 19-10-10 12:5519-10-10 12:55

voorwoord inhoud

25

De winter is in aantocht! Met temperaturen onder het vriespunt, sneeuw en hopelijk volop ijspret. Voor de komende koude maanden hebben we voor u weer veel handige bespaarideeën, slimme acties en energieke evenementen geselecteerd. Bovendien maakt u in dit nummer kans op meer dan 100 prijzen!

nuonnieuws 8 Klantenservice Snel een antwoord

10 Mooi met led Als sfeermaker

14 Auto aan de oplader Elektrisch rijden

februari 42 Bezoek de wetlands Winters genieten

44 Huizen van de toekomst Gaan we zo wonen?

46 Huishoudbeurs Slimme bespaartips

januari 32 Gezonde voornemens Meer bewegen in 2011

34 Spannende proefjes Een echte colafontein

36 Al vakantieplannen? Weg in eigen land

december 23 Knappe koppen Nobelprijswinnaars

24 Lezersaanbiedingen Speciale 2=1-acties

26 Wereldse kerstcadeaus Voor onder de boom

COLOFON Uitgever: NV Nuon Sales Nederland Bladmanagement: NV Nuon Sales Nederland: Jacqueline Bonn, Dianne Gosselt Concept en realisatie: MediaPartners Loyaliteits Communicatie, Amstelveen Strategie: Martin van Velzen Redactie: Barbara Boonman, Ronald Meerkerk, Mariëlle Peters Beeldredactie: Monique van Wegen Art Direction: Esther Tji Ontwerp en vormgeving: Cindy Hoetmer, Esther Tji Aan dit nummer werkten mee: Annemiek de Gier, Godfried van der Heijden, JFS, Mark Litjens, Monique Overbeeke, Nienke Pleysier, Martine de Vente, Robbert Weij, Stefan Wilms Fotografie: ANP, Marcel Bakker, Beeldredaktie, Beeldbalie/Geert Snoeier, Buitenbeeld, Corbis, Billy Cowie, Thomas Donker, Hans Gerritsen, Getty Images, Hollandse Hoogte, Istock, Joep Lennarts, Jorrit Lousberg, Theo van Pelt, Staatsbosbeheer, Marco Vellinga, Woningstichting SWZ Illustratie: René van Asselt, Kay Coenen, Moker Ontwerp, Theo Smit Account: Sylvia Meijer, Sebastiaan Beterams Drukwerkcoördinatie: Castel Media, Groningen Lithografie: GrafiMedia Amsterdam Aan de Nuon Wintergids werkten verder mee: verschillende medewerkers van NV Nuon Sales Nederland

Brrrrrrrrrrrrrrrrrrrr!

Kunt u zich de afgelopen winter nog herinneren? Daar kwam geen einde aan. Maanden heb ik op onelegante laarzen door de straten geglibberd en elke keer als ik dacht dat het nu wel iets warmer zou worden kwam ik letterlijk van een koude kermis thuis. Op kantoor was het nog wel draaglijk, maar thuis was het vaak ronduit onaangenaam. Want tijdens zo’n winter komt het er in een oud huis qua energie-efficiëntie wel op aan en van mij mag er natuurlijk geen spat energie worden verspild. Omdat het huis oud is, wringt het wel een beetje op dat punt. Want de temperatuur moet wel draaglijk blijven. Dus maakte de HR-ketel overuren. Je kon haarfijn voelen op welke plaatsen de tochtstrips waren uitgedroogd of scheef zaten. En dubbel glas gaat lang mee, maar ook niet eeuwig. In dat ‘lekkende’ raam zit inmiddels HR++glas. Met subsidie en het verlaagde btw-tarief (zie pag. 7) geeft isoleren nu zelfs dubbel voordeel. De kieren zijn intussen ook weer winter-klaar. De laatste huivering is mijn jaar nota. Want bijbetalen lijkt toch on vermij delijk. Ik hoop stiekem dat de kou ons dit jaar een beetje zal sparen. Maar komt-ie toch, dan ben ik er klaar voor.

Jacqueline Bonn, bladmanager

Even voorstellen: Oom

Kees, windpark in de

Wieringermeer. Vernoemd naar een zandbank

in de vroegere Zuiderzee. Samen met zeven

agrariërs heeft Nuon in de Wieringermeer

dit duo windmolens gerealiseerd. Begin

september vond het transport van de molens

plaats. Een flinke klus, want Oom Kees is een

zwaargewicht. Zo weegt elke toren van 80 m

hoogte 145 Ton, en de bladen per molen nog

eens 20 Ton. Daar komen nog allerlei andere

onderdelen bij, tot een totaalgewicht van

ruim 250 Ton. Vanaf eind december levert Oom

Kees energie aan ruim 4400 huishoudens.

Even voorstellen: Oom Kees, windpark in de Wieringermeer. Vernoemd naar een zandbank in de vroegere Zuiderzee. Samen met zeven agrariërs heeft Nuon in de Wieringer-meer dit duo windmolens gerealiseerd. Half september vond de opbouw van de molens plaats. Een flinke klus, want Oom Kees is een zwaar-gewicht. Zo weegt elke toren van 80 m hoogte 145 ton, en de bladen per molen nog eens 20 ton. Daar komen nog allerlei andere onderdelen bij, tot een totaalgewicht van ruim 250 ton. De opbouw moet secuur en zorgvuldig gebeuren. Vanwege onstuimig herfstweer met harde wind duurde het transport en de opbouw van Oom Kees daarom bijna twee weken. Vanaf eind december levert het molenduo energie aan ruim 4400 huishoudens.

Oom Kees komt eraan! DECEMBER

In de oliebol

‘De ervaring doet onze wijsheid toenemen, maar niet onze dwaasheden afnemen’ (Josh Billings, 1815 - 1885)

Knappe koppen Vijf fantastische 2=1-acties!

p 23p 22 p 24

Eerste hulp bij surprises

Wereldse kerstcadeaus

p 26 p 28

JANUARI

VoorleesdagenSpannendeproefjes

Goedevoornemens

Groen op vakantie

‘Geeft januari een sneeuwtapijt, dan zijn we gauw de winter kwijt’ (Oud-Hollandse weerspreuk)

p 32 p 34 p 36 p 38

FEBRUARI

Festival CEMENT

De knip op de huishoudbeurs

Warme TruiendagWinter in waterland

Huizen van detoekomst

p 42 p 43 p 44 p 46 p 48

‘Iemands bestemming is nooit een plaats, maar eerder een nieuwe manier van kijken naar dingen’(Henry Miller, 1891 - 1980)

nuon__winter_2010_p2_3.indd 3nuon__winter_2010_p2_3.indd 3 26-10-10 16:2026-10-10 16:20

4 Nuon Winter

Winnen in deze WintergidsWARMTEVERLIESMETERMet een Black&Decker Warmteverliesmeter detecteert u thuis tocht-gaten en plekken waar warmte verloren gaat. Door vervolgens te isoleren kunt u fors op uw energie-rekening besparen. Met het goede antwoord op de

prijsvraag, maakt u kans op een van de tien warmteverliesmeters t.w.v. €55,- per stuk. www.nuonwintergids.nl

VOORLEESBOEKENMet het juiste antwoord op de prijsvraag maakt u kans op een van de vijf boekenpak-ketten t.w.v. € 40,- per pakket: Fiet wil rennen (Bibi Dumon Tak en Noëlle Smit), Boe! Roept klein konijn (Jonathan Allen) en De coole cowboy (Tjibbe Veldkamp en Wouter Tulp).www.nuonwintergids.nl

KLIKAANKLIKUIT®

Een KlikAanKlikUit®-systeem is energie-besparend en gemakkelijk. Met deze set kunt u twee lampen of apparaten tegelijk draadloos

bedienen. Zo blijft er nooit een apparaat ongemerkt stand-by staan en schakelt u alle lampen in één keer aan of uit. Inclusief afstandsbediening, en uit te breiden met andere zenders, schakelaars en sensoren. Maak met de prijsvraag kans op een van de twintig startsets t.w.v. € 19,95.www.nuonwintergids.nl

2=1Als klant van Nuon krijgt u spectaculaire kortingen: twee activiteiten of producten voor de prijs van één! Kijk op pagina 24-25 voor de kortingen die Nuon speciaal voor u heeft geselec-teerd: Holiday on Ice, schaatsen of zwemmen bij De Scheg, een hotelovernachting in Keulen en radiatorfolie. Op www.nuonwintergids.nl kunt u de kortingsbonnen direct downloaden.www.nuonwintergids.nl

GRATIS DOUCHECOACHVertel Nuon hoe oud uw ketel is en ontvang de douchecoach gratis. Deze zandloper is ingesteld op een vaste douchetijd van vijf minuten, zodat u niet meer ongemerkt te lang onder de douche staat. Daarmee bespaart u water en energie. www.nuonwintergids.nl

STEDENTRIP ANTWERPENLekker slenteren door de haven en de smalle steegjes van het centrum, uitgebreid shoppen en een museum bezoeken. Ontdek de brui-sende stad Antwerpen met dit arrangement voor 2 personen t.w.v. € 198,- p.p., incl. overnachtingen in het vijfsterren Radisson BLU Park Lane hotel met Green Key milieukeur-merk. Incl. treinreis, ontbijt, 1x diner en diverse extra’s. Met het goede antwoord op de vraag: welke rivier stroomt door Antwerpen?, maakt u kans op deze prijs. www.nuonwintergids.nl ( p.51)

TRAPLEUNING MET LEDEen veilig en sfeervol huis met trapverlich-ting van Lumigrip. Met het juiste antwoord op de quizvraag kunt u zo’n energiezuinige sfeermaker winnen (t.w.v. max. ¤ 1.750,-).De ledverlichting van de rvs-trapleuning werkt op een sensor, de lichtsterkte en kleur zijn aan te passen. Wordt op maat gemaakt en gemonteerd. www.nuonwintergids.nl

2=1

nuon_winter_2010_p4_20.indd 1nuon_winter_2010_p4_20.indd 1 22-10-10 13:5422-10-10 13:54

5Nuon Winter

In deze Wintergids maakt u kans op fantastische prijzen en profiteert u volop van diverse voordelen. Kijk op www.nuonwintergids.nl voor meer informatie en de voorwaarden.

FESTIVAL CEMENTGenieten van stijlvolle of juist rauwe dansvoorstellingen en van de energie van jong theatertalent tijdens Festival CEMENT in Maastricht. Met de prijsvraag kunt u een van de tien sets van twee dagpassen winnen t.w.v. € 15,- per pas.www.nuonwintergids.nl

KANO MET PEDDELSOntdek Nederland eens vanaf het water! Met de prijsvraag kunt u een zogeheten Eagle Speurder Canadese kano winnen voor twee personen, t.w.v. € 750,-, inclusief twee houten steekpeddels. De kano is 4,6 meter lang en 0,85 meter breed. www.nuonwintergids.nl

DUURZAAM KERSTCADEAUPAKKETKerststerren met ledverlichting, solarspeel-goed, kerstpopjes, klok op waterkracht, vissentas, lampje van papier en opberg-mand… alle duurzame en energiezuinige cadeaus op pagina 26-27 kunt u winnen als één cadeaupakket t.w.v. meer dan € 100,-.www.nuonwintergids.nl

PUZZELPRIJS: SPEL RAVENSBURGERWie ontsluiert als eerste het geheim van het sprookjesbos? Speel het Efteling Sprookjes-boomspel van Ravensburger en u weet het. Met de puzzel kunt u een van de 25 spellen winnen, t.w.v. € 19,95. Het spel is geschikt voor twee tot zes personen, vanaf 6 jaar.www.nuonwintergids.nl ( p.51)

WII FITOf u nu van yoga of fitness houdt of gewoon leuke spelletjes wilt spelen, de Wii Fit is geschikt voor het hele gezin. Met de prijs-vraag kunt u een Wii-spelcomputer, Wii Fit Plus-pakket en Balance Board winnen t.w.v. meer dan € 300,-. www.nuonwintergids.nl

KAARTEN SCIENCE CENTER NEMONEMO is het grootste science center van Nederland. Je ruikt, hoort, voelt en ziet hoe de wereld werkt. Na je bezoek aan NEMO weet je hoe je er over dertig jaar uitziet, hoe bliksem en satellieten werken en meer. Maak met de prijsvraag kans op een van de 25 sets van 2 kaarten (t.w.v. € 12,50 per stuk).www.nuonwintergids.nl

IPHONE 3GSBewegen wordt nog leuker en gemakkelijker met een smartphone. Zo is de iPhone 3GS (8GB) voorzien van gps. U kunt er een grote muziekcollectie, foto’s, filmpjes en diverse sportieve applicaties op installeren, en natuurlijk kunt u er ook mee bellen, sms’en of internetten (zelf een abonnement afslui-ten). Met de prijsvraag kunt u zo’n iPhone 3GS van telecomline.nl winnen, simlockvrij, t.w.v. € 629,-. www.nuonwintergids.nl

WINNEN!Maak kans op

101 prijzen!


6 Nuon Winter

Even voorstellen: Oom

Kees, windpark in de

Wieringermeer. Vernoemd naar een zandbank

in de vroegere Zuiderzee. Samen met zeven

agrariërs heeft Nuon in de Wieringermeer

dit duo windmolens gerealiseerd. Begin

september vond het transport van de molens

plaats. Een flinke klus, want Oom Kees is een

zwaargewicht. Zo weegt elke toren van 80 m

hoogte 145 Ton, en de bladen per molen nog

eens 20 Ton. Daar komen nog allerlei andere

onderdelen bij, tot een totaalgewicht van

ruim 250 Ton. Vanaf eind december levert Oom

Kees energie aan ruim 4400 huishoudens.

Even voorstellen: Oom Kees, windpark in de Wieringermeer. Vernoemd naar een zandbank in de vroegere Zuiderzee. Samen met zeven agrariërs heeft Nuon in de Wieringermeer dit duo windmolens gerealiseerd. Half september vond de opbouw van de molens plaats. Een flinke klus, want Oom Kees is een zwaargewicht. Zo weegt elke toren van 80 m hoogte 145 ton, en de bladen per molen nog eens 20 ton. Daar komen nog allerlei andere onderdelen bij, tot een totaalgewicht van ruim 250 ton. De opbouw moet secuur en zorgvuldig gebeuren. Vanwege onstuimig herfstweer met harde wind duurde het transport en de opbouw van Oom Kees daarom bijna twee weken. Vanaf eind december levert het molenduo energie aan ruim 4400 huishoudens.

nieuws

Oom Kees komt eraan!

nuon_winter_2010_p4_20.indd 6 20-10-10 22:49

7Nuon Winter

NIEUWS

Innovatieve centrale in aanbouw

Nuon is in september 2009 gestart met de bouw van een innovatieve energie-centrale in de Groningse Eemshaven: de Nuon Magnum Centrale. De centrale heeft een productiecapaciteit van ongeveer 1200 megawatt, genoeg om twee miljoen huishoudens dagelijks van elektriciteit te voorzien. Zo kan Nuon inspelen op de stijgende vraag naar energie. Momenteel zit de bouw in de eerste fase, de realisatie van een op aardgas gestookte centrale.

De TU Delft, TNO en het Nationaal

Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium

ontwikkelden een energiecentrale

die elektriciteit opwekt uit uitlaat-

gassen van bijvoorbeeld gasmoto-

ren bij waterzuiveringsinstallaties.

De centrale zou driehonderd huis-

houdens van elektriciteit kunnen

voorzien. De rookgassen gaan via

buizen naar de minicentrale en

warmen daar een vloeistof op.

De damp die daarbij vrijkomt, drijft

een generator aan, die zo elektrici-

teit produceert.

Kijk op www.triogen.nl.

De tweede fase is de bouw van een vergassingsinstallatie, waarmee de centrale zo wel aardgas, biomassa als kolen kan omzetten in elektriciteit. Een speciale installatie zorgt ervoor dat de CO2-uitstoot vergeleken met een gewone centrale aanzienlijk lager is. Gekozen is voor de Eemshaven omdat deze moderne zeehaven een geschikte infrastructuur heeft voor transport van alle brandstoffen.

Vanaf 1 juli 2009 gold al een verlaagd btw-tarief voor het aanbrengen van isolatie. Sinds 1 oktober 2010 geldt het verlaagde btw-tarief van 6% (normale tarief is 19%) ook voor renovatie en herstelwerkzaam-heden aan uw woning. Daaronder valt ook de plaatsing van een nieuwe cv-ketel en van zonnepanelen. Er zijn een aantal randvoorwaarden:• De woning moet minimaal twee jaar

oud zijn.• Het gaat om verbouwing, herstel of

onderhoud van uw huis. • Het verlaagde btw-tarief geldt alleen

Tijdelijk gunstig btw-tarief voor verbouwingen

ZIT U NOG GOED?

voor kosten van het arbeidsloon.• De werkzaamheden moeten afgerond

zijn in de periode 1 oktober 2010 t/m 30 juni 2011.

Uw oude ketel vervangen door een moderne, energiezuinige variant of het plaatsen van zonnepanelen levert u nu twee keer voordeel op: u profiteert van het gunstige btw-tarief voor het arbeidsloon én bespaart direct energie. Kijk op www.nuon.nl of lees meer opwww.belastingdienst.nl, www.minfin.nl of www.meermetminder.nl.

Twijfelt u wel eens of u wel goed zit bij Nuon? Bent u als Nuon-klant onlangs benaderd voor een ogenschijnlijk aantrekkelijker contract bij een andere energieleverancier? En vraagt u zich nu af of dat aanbod wel zo goed is als het klinkt? Dan kunt u Nuon bellen. Met één telefoontje weet u precies waar u aan toe bent: een ervaren energie adviseur vergelijkt voor u de aanbieding met uw huidige contract. Zo krijgt u gedetailleerd inzicht in alle kosten, van vastrecht tot energieverbruik, en wat het voor uw maandelijkse energierekening betekent. Zowel voor het aanbod als voor uw eigen contract.Weten of u nog goed zit? Bel (020) 892 02 87 tussen 8.00 en 20.00 uur.

ELEKTRICITEIT UIT UITLAATGAS


8 Nuon Winter

NIEUWS

“Ruim 2000Nuon Klantenservice in Alkmaar krijgt dagelijks vele vragen van u, via de telefoon, e-mail en per post. Teamleider Michelle vertelt hoe Nuon zorgt dat u snel antwoord krijgt op uw vraag.

“Als er een keuze is gemaakt uit het snelmenu, wordt 75% van de klanten binnen 20 seconden geholpen. Gemiddeld wachten klanten niet langer dan 30 seconden voordat ze te woord worden gestaan.”

“Op deze afdeling Rekening & Betaalservice komen alle vragen over de factuur binnen. Wij beantwoorden dus vragen over de betaling van de energienota, het openstaande saldo of de jaarrekening. Via het keuzemenu komen klanten vanzelf bij de juiste afdeling van Nuon Klantenservice terecht, er zijn vestigingen in heel Nederland.”

“Iedere medewerker krijgt eerst een gedegen opleiding en vervolgens continu bijscholing, als er nieuwe producten, diensten of procedures zijn. Als iemand belt, kunnen we meteen de klantgegevens inzien in het computersysteem. Ook is het via dit systeem mogelijk om via trefwoorden snel naar een oplossing te zoeken. Daarnaast lopen op de werkvloer ‘coaches’ rond die medewerkers snel kunnen helpen bij ingewikkelde vragen.”

Niemand staat graag in de wacht. Hoe lang duurt het voordat een telefoontje wordt beantwoord?

Wat zijn de meest gestelde vragen die binnenkomen op deze afdeling?

Hoe komen de medewerkers aan alle informatie?

“Een aantal mensen houdt continu het belverkeer in de gaten. Zij zorgen dat er altijd genoeg medewerkers telefonisch beschikbaar zijn zodat klanten snel een antwoord krijgen op hun vraag. Ook houden ze rekening met pieken in het belverkeer. Als bijvoorbeeld de energienota is verstuurd, komen er meer telefoontjes binnen dan op andere dagen. Zo is het bijvoorbeeld altijd iets drukker op maandag en in de ochtenden.”

Hoe weten jullie dat?

per dag in Alkmaar”

“We zitten hier gemiddeld per dag met zo’n 65 mensen tegelijk aan de telefoon. Fijn is dat er een goede sfeer hangt, dat merken klanten ook aan de manier waarop wij hen te woord staan. Nuon heeft in totaal vier callcenters: in Alkmaar, Amsterdam, Leeuwarden en Arnhem.”

Hoeveel mensen werken er op het callcenter in Alkmaar?

telefoontjes

“Er komen steeds meer tevreden klanten bij, terwijl het aantal ontevreden klanten verder afneemt”

p8_9_callcenter.indd 1p8_9_callcenter.indd 1 22-10-10 14:1922-10-10 14:19

9Nuon Winter

NIEUWS

“75% van de klanten wordt binnen 20 seconden geholpen”

“Je hoort het natuurlijk als eerste gewoon aan de telefoon als de klant tevreden is met onze service. Daarnaast doen we veel onderzoek naar de kwaliteit van onze dienstverlening, zoals in klanttevredenheidsonderzoek. Ook doen we onderzoek na afloop van het telefoongesprek en daarnaast luisteren teamleiders en coaches regelmatig mee aan de telefoon om te kijken hoe we een klant nog beter kunnen helpen. Medewerkers worden hier ook op beoordeeld. Er komen steeds meer tevreden klanten bij, terwijl het aantal ontevreden klanten verder afneemt. We weten dat nu 83% van onze klanten (heel) tevreden is over hun contact met ons en slechts 3,5% is ontevreden. We blijven werken aan het verbeteren van de service. Zo evalueren we telefoongesprekken achteraf. Wat ging er goed, wat kan beter en was de geboden oplossing de beste. Zo kan Nuon continu de service blijven afstemmen op de wensen van klanten.”

Hoe merken jullie dan dat klanten tevreden zijn? HEEFT U VRAGEN?

• Nuon Klantenservice: bel voor al uw vragen over producten en diensten, 0900 08 08 (€ 0,10 per min.), op werk-dagen van 8.00 tot 20.00 uur.

• Nuon Servicedesk: bel 0800 2021 (gratis), van 8.00 tot 20.00 uur, voor informatie over HR-ketels, isolatie, zonnepanelen, EnergieAdvies aan Huis, Nuon Energiehulp, boilers, inbraak- en brand-beveiliging, en Service- en OnderhoudsAbonnementen.

p8_9_callcenter.indd 2p8_9_callcenter.indd 2 25-10-10 10:5125-10-10 10:51

10 Nuon Winter

NIEUWS

Bij ledverlichting ligt de nadruk vaak alleen op het lage stroomverbruik. Kent u de mogelijkheden al van led als sfeermaker in huis?

VERLICHT DOUCHENMogelijkheden: bij koud water is het ledlicht blauw, bij warm water schijnt het ledlicht wit en boven 38 graden

Celsius is het licht rood. Bijzonderheden: de

douchekop is waterbesparend en dynamogestuurd: de stroming

van het water wekt energie op die het licht doet schijnen. ¤ 39,99.www.nuonenergiewinkel.nl

STRALENDE VLOERUw woonvertrek, slaap-kamer of keuken krijgt een heel andere sfeer met ledverlichting vanaf

de vloer. Het past in elk interieur, van romantisch tot

modern. De ledlampen zijn op elk type vloer aan te brengen.

www.eyeleds.com

SOLARLEDVoor deze eigentijdse buitenlamp heeft u geen stroom nodig, de ledverlichting werkt op

zonnecellen. Ideaal bij de voordeur. Van

€ 24,99 voor € 19,99 op www.nuonenergiewinkel.nl.

Mooi met led

VERMwbse

CeBijz

doucen dynam

STUkem

deint

modeelk type v

SVbgle

zode v

€ 24,99

DESIGNTRAPDe geïntegreerde lichtmodules van deze rvs trapleuning maken van elke trap een designstuk. De ledverlichting springt (indien nodig) automatisch aan, kan ingesteld worden op elke gewenste kleur en is dimbaar. De leuning wordt op maat gemaakt, met ‘plug & play’-accu en zonder breekwerk gemonteerd. Prijs vanaf circa ¤ 1150,-, inclusief advies ter plaatse en montage. Meer informatie? Kijk op www.lumigrip.nl.

WinLumigrip

trapverlichtingp 4-5


11Nuon Winter

ADVIES

1

groene energie

Vijf vragen over…

De wijze waarop de energie wordt geproduceerd bepaalt of we het ‘grijze’ of ‘groene’ energie noemen.Voor de opwek van grijze energie worden fossiele brandstoffen zoals steenkool en aardgas gebruikt. Deze bronnen raken een keer op en stoten bij de productie CO2 uit.Groene of duurzame energie is energie die is opgewekt uit zon, wind, water of biomassa. Zon, wind en water zijn onuitputtelijke energiebronnen, ze kunnen onbeperkt worden benut.

2Aan de elektriciteit uit uw stopcontact kunt u niet zien of u groene of grijze (fossiele) energie afneemt. Daarom garandeert de overheid de herkomst van groene energie door middel van zogeheten garanties van oorsprong (gvo’s). Met dit certificatensys-teem kan een energieleverancier bewijzen dat iedere kWh groene energie die door u wordt afgenomen inderdaad duurzaam wordt geproduceerd.

Hoe weet ik dan zeker dat ik echt groene energie krijg?

Wat is groene energie precies?3Energie bespaart u eenvoudig door minder te verspillen. Met de energie die u wel nodig heeft, kunt u ook iets goeds doen voor het milieu. Bij Nuon kunt u kiezen voor een duurzaam alternatief: Nuon CO2 OK Stroom en Nuon CO2 OK Gas. Daarmee maakt u in één keer uw huishouden 100% CO2-neutraal en werkt u mee aan een duur-zaam leefklimaat. Een CO2 OK-huishouden bespaart 4,5 ton CO2 op jaarbasis. Bij gemiddeld verbruik (1650 m³ en 3500 kWh per jaar) betaalt u € 5,- per maand meer dan bij grijze stroom en gas.

Wat levert groene stroom mij persoonlijk op?

4 5Ieder huishouden stoot broeikasgassen zoals CO2 uit. Met Nuon CO2 OK Gas kunt u uw CO2-uitstoot compenseren. Zo werkt u mee aan CO2-reducerende projecten, zoals de plaatsing van windturbines in India. Dankzij deze projecten wordt de CO2-uitstoot nu en in de toekomst beperkt. Nuon CO2 OK Stroom is 100% opgewekt met zon, wind en water in Nederland.

Waaruit bestaat CO2 OK Energie van Nuon?

Wat als iedereen voor groene energie kiest, zijn er dan genoeg energiebronnen?

Groene energiebronnen zoals zon, wind en water zijn onuitputtelijk. Als de vraag naar groene energie toeneemt, moet er wel voldoende productiecapaciteit zijn, zoals bijvoorbeeld windmolenparken. Voorlopig is er voldoende capaciteit beschikbaar en samen met Vattenfall wil Nuon veel gaan investeren in duurzame energieproductie.


Douche bewust: stel uw douchetijd in op 5 minuten met de Nuon douchecoach en

bespaar water en stookkosten

12 Nuon Winter

BESPAREN

• De winter van 2009-2010 was de koudste sinds 1996

met een gemiddelde temperatuur van 1,1°C, tegen

normaal 3,3°C.

• Het koudst was het in Deelen: -18,4°C op 19 december

2009.

• De afgelopen winter staat niet in de top tien van

koudste winters sinds 1901. De allerkoudste winter

sindsdien is die van 1963 met een laagste gemiddelde

temperatuur van -3,1°C.

• De temperatuur kwam in De Bilt in december 2009

17 dagen onder nul (12 dagen is normaal, gemiddeld

over 1971-2000). Januari telde 23 dagen onder nul,

tegenover 13 dagen normaal. In februari waren er

15 dagen onder nul (normaal 13 dagen).

• Afgelopen winter telde landelijk gemiddeld 41 dagen

met een sneeuwdek, dat is veel vergeleken met een

normale winter: 13 dagen. De winter van 1979 leverde,

gemeten over de periode 1978-2010, het hoogst aantal

sneeuwdekdagen op: 60.

Bron: KNMI, gemiddelden gemeten in De Bilt.

FEITEN EN CIJFERS:

WINTER 2009-2010

Tien bespaartipsHoud uw stookkosten

Met de strenge winter van 2009 nog vers in het geheugen kijkt u misschien niet uit naar koude maanden die voor de deur staan. Gelukkig zijn er veel mogelijkheden om de winter behaaglijk door te komen en toch uw stookkosten onder controle te houden.

Alexander Groothof is monteur bij Feenstra Warmte Totaal Zorg, onderdeel van Nuon. Alexander: “Die heftige winter was wel een beetje gekkenwerk. Er waren meer meldingen dan normaal, niet alleen van defecte ketels maar vooral ook van bevroren waterleidingen. Door die zware weersomstandigheden ben je langer onderweg. Daar hield ik rekening mee door ’s ochtends extra vroeg te vertrekken, en zoveel mogelijk klussen in een beperkte regio te doen. Door de drukte waren we vaak van zeven uur ’s ochtends tot negen uur ’s avonds bezig. Meestal gingen we net zo lang door tot we ook de laatste storing ver holpen hadden. Want je laat mensen niet in de kou zitten als het buiten hard vriest.”

“We laten mensen niet in de kou zitten”


13Nuon Winter

BESPAREN

in de hand

10SNEL BESPAREN:

STOOKTIPS

12

34

5

6

7

8

910

Verwarm geen ruimtes waar niemand is (gemiddelde besparing: € 231,- per jaar).

Draai ’s avonds een uur voor het slapengaan de thermostaat naar 15°C (gemiddelde besparing: € 41,- per jaar).

Plaats radiatorfolie tussen de muur en de radiator (gemiddelde besparing: € 24,- per jaar).www.nuonenergiewinkel.nl.

Dicht naden en kieren met tochtstrips (gemiddelde besparing: € 11,- per jaar), verkrijgbaar op www.nuonenergiewinkel.nl.

Douche korter Twee minuten korter douchen, betekent een besparing van € 80,- op de energie- en water-rekening van een gemiddeld gezin. Besparen gaat makkelijk met behulp van de gratis dou-checoach. Vertel Nuon hoe oud uw ketel is en ontvang de Douchecoach gratis, zie pagina 4-5.

Laat het dak isoleren (gemiddelde besparing€ 500,- per jaar) en maak gebruik van een gunstigebtw-regeling als u vóór1 juli 2011 isoleert. Dat geldt ook voor vloer-, bodem- of gevelisolatie. Kijk op www.nuon.nl/isolatie.

Plaats isolatieglas, van dubbel glas tot HR+++ en vraag daarbij subsidie aan (gemid-delde besparing per jaar € 7,- tot € 13,- per m2 glas). Dat kan tot 31 december 2010. Kijk opwww.nuon.nl/subsidiewijzer.

Breng vloerisolatie aan (gemid-delde besparing € 186,- per jaar). Overweeg bij grote isolatieklussen of het comfort opweegt tegen de investering, bijvoorbeeld bij een terugverdientijd van ± 10 jaar. U kunt natuurlijk altijd als alternatief warme sloffen aantrekken. De grond voelt altijd het koudst aan.www.nuon.nl/verwarming.

Laat de verwarmingsinstallatie regelmatig contro-leren, afstellen en schoonmaken. Dat scheelt u gas en elektriciteit, en dus geld. Of vervang de ketel als deze ouder is dan 12 jaar.

Ontlucht de verwarming en controleer of u moet bijvullen, zo blijven radiatoren efficiënt werken. Bekijk de filmpjes over ontluchten en bijvullen op www.nuonenergiebesparen.nl.

Berekeningen en besparingen gebaseerd op prijspeil 2010, bron: www.milieucentraal.nl.

Gratisdouchecoach

p 4-5


Het oplaadpunt opent met de Nuon-oplaadpas. Na het insteken van de stekker zorgt een beveiligd klepje dat niemand anders de stekker eruit kan halen. Mocht het laden onverhoopt worden gestopt, dan ontvangt de gebruiker via sms een waarschuwing. Als de batterij helemaal leeg is, duurt het ongeveer zes tot acht uur voordat de auto volledig is opgeladen.

Opladen

Nuon-oplaadpunten in Amsterdam

Verspreid door de stad staan al 70 speciale parkeerplaatsen voor elektrische auto’s, scooters en motoren met daarnaast een oplaadpunt. Deze zijn te herkennen aan de borden met daarop een P en een stekker. Gebruikers parkeren op deze plaatsen gratis tijdens de proefperiode. Zij kunnen boven-dien een gratis oplaadpunt in hun eigen straat aanvragen bij de gemeente, die de oplaadpunten plaatst waar de meeste gebruikers zijn. Zo blijft het netwerk van oplaadpunten groeien. De plattegrond op de Nuon-website laat zien waar de oplaadpun-ten zijn en of deze beschikbaar zijn.

Oplaadpunt

Oplaadpas

14 Nuon Winter

ADVIES

AUTO AAN DE OPLADER

Zo werkt elektrisch rijdenFluisterstil rijden zonder vervuilende uitstoot. Wat zou de stad daar anders van worden! Een begin is gemaakt in Amsterdam, waar Nuon zo’n honderd oplaadpalen plaatst om auto’s en scooters op te laden met groene stroom.

Elektrische scooters zijn in korte tijd erg populair geworden en steeds meer grote automerken lanceren nieuwe series elektrische auto’s. Ook de hybride auto’s zijn steeds vaker plug-in hybrides: het opladen van de elektromotor kan via de benzinemotor, maar ook via het stopcon-tact. Dat maakt elektrisch rijden stukken goedkoper dan rijden op benzine, diesel of lpg. Helaas zijn de vervoermiddelen zelf behoorlijk prijzig vergeleken met reguliere auto’s of scooters. De verwachting is wel dat de aanschafkosten de komende jaren fors gaan dalen.

De gemeente Amsterdam en Nuon heten elektrische vervoermiddelen van harte welkom en zijn een proefproject gestart: Amsterdam elektrisch. Uit de honderd oplaadpalen komt groene stroom, die is opgewekt uit biomassa, zonne- en windenergie en waterkracht: Nuon CO2 OK Stroom. Gebruikers kunnen zo volledig emissievrij rijden.

STIL, SCHOON EN GRATISTijdens de proefperiode kunnen gere-gistreerde gebruikers gratis hun voertuig opladen met groene stroom. Voor het opladen is een pas van Nuon nodig. Die is gratis aan te vragen door iedereen die aan de voorwaarden voldoet, waarvan de belangrijkste zijn: in Amsterdam wonen en/of werken en over een elektrisch voer-tuig beschikken. En dan... rijden maar! Stil, schoon en goedkoop, want tijdens de proef betaalt de gemeente Amsterdam de stroomkosten.


Thuis opladen

Uit cijfers van het CBS blijkt dat een auto gemiddeld 42 kilometer per dag rijdt. Met elektrisch vervoer kan dat gemakkelijk zonder tussentijds opladen:

Elektrische scooters, 40 tot meer dan 100 km. Afhankelijk van uitvoering (25 km/u of 45 km/u), type accu, gewicht van de rijder en rijgedrag.

Citroën C-Zero, 130 km

Nissan Leaf en iMiev (Mitsubishi), 160 km

Think City, 180 km

Tesla Roadster (afhankelijk van rijgedrag), 250-390 km

Opel Ampera (heeft ook benzinemotor als oplader), 500 km

Afstand met volle accu

130

160

180

390

500

100

Opladen is straks eenvoudig en veiliger via een laadsysteem met beveiligde stekker. De stroom is dezelfde 230 volt waarop ook computers, koelkasten en boormachines werken. Om volledig emissievrij te kunnen rijden is natuurlijk wel een energiecon-tract nodig waarvoor de stroom honderd procent duurzaam is opgewekt.

15Nuon Winter

ADVIES

Alef Arendsen werkt voor The New Motion, een bedrijf dat producten en diensten levert die gericht zijn op duurzame mobili-teit, zoals elektrisch vervoer. Ook zelf rijdt hij duurzaam: in een Tesla Roadster, een volledig elektrisch aangedreven sportwa-gen. Sinds december 2009 legde hij meer dan 20.000 kilometer af.

“Op vijftig meter van mijn huis aan een Amsterdamse gracht heb ik een parkeer-plek en daar laad ik mijn auto op, dat is echt een luxe. Er is bijna altijd plaats en anders zijn er verschillende oplaadpunten op 5 minuten loopafstand. De auto rijdt maximaal 300 kilometer zonder dat ik tus-sendoor op hoef te laden! Met het oplaad-pasje van Nuon gaat de klep open en daar kan de stekker in. Veel makkelijker dan tanken. Het opladen duurt 6 tot 8 uur. Het is geweldig om duurzamer te rijden en dan ook nog in een mooie auto.”

“Veel makkelijker dan tanken”

Meedoen? Aanmelden kan op de website van Nieuw Amsterdams Klimaat. De proef loopt tot en met maart 2012. Voor ondernemers subsidieert Amsterdam zelfs de aanschaf van een elektrische bedrijfswagen. Voor elektrische auto’s hoeft u ook geen BPM (Belasting van personenauto’s en motorrijwielen) en motorrijtuigenbelas-ting te betalen. Tijdens de proef is parkeren in Amsterdam gratis.


16 Nuon Winter

die modulerend is, of een aan/uit-systeem heeft. Bij een aan/uit-systeem blijft de ketel voluit aan tot de gewenste temperatuur is bereikt. Dat is niet de meest energiezuinige manier van verwarmen. Stadsverwarming werkt meestal met een aan/uit-systeem. Bij de types thermostaten kunt u ook nog kiezen uit een analoge uitvoering met draaiknop of een digitale, met display. Een analoge thermostaat werkt alleen met het aan/uit-systeem. De digitale met display is verkrijgbaar met handige tijdklok: bent u op vaste tijden thuis, dan stelt u per dag(deel), weekend of week in wanneer de verwarming aan kan. Wilt u een modulerend systeem, dan heeft u altijd een digitale thermostaat nodig.Welk type thermostaat u ook heeft of wilt aansluiten, de beste manier om energie te besparen is bewust stoken met een goed werkend verwarmingssysteem. Met een bij-passende thermostaat maakt u het uzelf wel gemakkelijker en kunt u dus meer besparen.

Zet de verwarming standaard een graad lager dan u gewend bent, en u kunt al tot 7 procent op uw stookkosten besparen. Het is interessant om eens uit te leggen met welke types thermostaat u dat kunt doen. Thermostaten zijn te koop van € 25,- tot € 250,- in verschillende uitvoeringen: digi-taal of analoog, standaard of met tijdklok, modulerend of aan/uit. Een modulerende thermostaat is het meest energiezuinig: het apparaat communiceert met de ketel als de ingestelde temperatuur bijna is bereikt. Dan gaat de ketel op een lager vermogen werken. Voor een modulerende thermostaat heeft u ook een verwarmingsketel nodig die modulerend is. In de handleiding kunt u zien of u zo’n type heeft.

WELK TYPE PAST? Zelf een thermostaat aansluiten is vrij eenvoudig met behulp van de handleiding. Alle radiatoren en/of convectoren (lucht-stroom) kunnen werken op een thermostaat

FACTUREN VIA INTERNETKan ik mijn facturen van Nuon via internet ontvangen in plaats van met de post?Dhr. R. Lievers, Amsterdam

Nee, nog niet helemaal. Als u een automa-tische incasso heeft, krijgt u natuurlijk geen rekeningen meer en uw overzicht kunt u inzien via Mijn Nuon, opwww.mijnnuon.nl. Daarmee heeft u steeds een actueel digitaal overzicht van uw rekeningen en betalingen. Alleen de jaarafrekening krijgt u nog per post. Vanaf 2011 kunt u kiezen voor een digitale jaarafrekening. Die kunt u ook aanvragen via Mijn Nuon.

Thermostaat kiezenNuon Energieadviseur Marc van den Hoek geeft tips

VRAAG HET NUON Heeft u ook een energieke vraag aan Nuon? Stel deze dan op www.nuonwintergids.nl.

De voordelen van Mijn Nuon:• uw energienota’s inzien• uw termijnbedrag wijzigen• uw betaalwijze of betaaldag wijzigen• uw verhuisstatus bekijken

m tel

e

n ts op ),ing

t

j-wel n.

ADVIES

GEMIDDELD HUISHOUDENIn de Nuon Gids worden besparingen vaak weergegeven voor een gemiddeld huis-houden. Wat houdt dat in, een gemiddeld huishouden?M. Schepers, Biddinghuizen

Een gemiddeld huishouden bestaat uit 2,3 personen en verbruikt per jaar 1650 m3 gas en 3500 kWh elektriciteit. De berekeningen voor de besparingen die u vaak tegenkomt in tabellen in de Nuon Gids zijn doorgaans afkomstig van www.milieucentraal.nl. De informatie en cijfers van Milieu Centraal zijn wetenschappelijk getoetst, betrouwbaar en onafhankelijk.


17Nuon Winter

NIEUWS

Door elektriciteitsbedrijven op te zetten voorziet stichting FRES gezinnen en kleine zelfstandigen in Afrika van elektriciteit, opgewekt door de zon. Laatstejaars heao-student Mattijs Jongmans (24), hielp in Oeganda als vrijwilliger bij het opzetten van zo’n bedrijf.

“Vanuit een klein kantoortje in de hoofdstad Kampala heb ik in een periode van vijf maanden de basis gelegd voor het energiebedrijf: het registreren van het bedrijf, het aanpassen van statuten en het verkrijgen van vergunningen. Over twee jaar moet het bedrijf operationeel zijn. Al snel ontdekte ik dat alles in Afrika een ander tempo

heeft. Ik ben eens met een collega in een terreinwagen over onverharde hobbelwegen alle districten afgereisd om kennis te maken met lokale ondernemers en bestuurders. Op het platteland hebben de mensen vaak geen toegang tot elektriciteit, terwijl er wel een grote behoefte is. Voor hen is het straks mogelijk om tegen een maandelijkse vergoeding een zonnesysteem te gebruiken, waardoor ze hun huis kunnen verlichten. Op een van mijn tochten kwam ik terecht op het landje van Mister Kato: een boer die handmatig medicinale kruiden verwerkt tot aromatische oliën. Toen hij hoorde over ons project begon hij direct hardop te dromen over hoe toegang tot elektra zijn productie zou verhogen. We raakten bevriend en de dag van mijn vertrek stond hij ineens voor de deur. Was hij helemaal naar de stad gereisd om me flesjes olie mee te geven voor thuis. Hij is vast en zeker onze eerste klant!”

“Om hun huis te verlichten kunnen ze een zonnepaneel gebruiken” Aan de slag

in Oeganda

Mattijs Jongmans in Oeganda

f o u n d a t i o n R U R A L E N E R G Y S E R V I C E S

STEUN FRESOm elektriciteit voor gezinnen en kleine bedrijfjes in Afrika mogelijk te maken, steunt Nuon FRES (Foundation Rural Energy Services). Maar u kunt ook helpen: als donateur of vrijwilliger. Kijk voor meer informatie op www.fres.nl.


18 Nuon Winter

MET DE DEUR IN HUIS

€ 239,- te besparenVan vakantiewoning tot appartement, in elk huis gaat ongemerkt energie verloren. Die verspilling van gas en elektriciteit kan oplopen tot enkele honderden euro’s per jaar. Voor elke Seizoensgids berekent de Nuon Energieadviseur de mogelijke besparingen in een woning. Dit keer: het hoekhuis van Gerard Wullink en Sylvia Spijkers in Vorden.

VERLICHTINGIn de lampen boven de tafel zitten gloeilampen van 60 watt met dimmer. Het advies is deze te vervangen door dimbare spaarlampen van 11 watt, dat levert een aardige besparing op.

Investering: € 30,- (voor twee lampen)Besparing: € 32,- per jaar (voor twee lampen)Terugverdientijd: 1 jaar

NIEUWE GARAGEDEUREen paar jaar geleden is de metalen garagedeur, waar heel veel tocht doorheen kwam, vervangen door een houten deur, die bovendien is geïsoleerd.

ZONNEPANELENMet de zonnepanelen voor-zien Gerard en Sylvia deels in hun eigen elektriciteit.

Investering, besparingen en terugverdientijd zijn gebaseerd op gemiddelden.

ZONNEBOILERGerard en Sylvia zijn van plan een zonneboiler te laten installeren. Het advies is eerst te onderzoeken of dat kan. Om rendabel te zijn, moeten zonnepane-len op het zuiden gericht kunnen zijn. Het systeem kost 2800 euro, inclusief installatie. Daarop kun-nen ze een flinke subsidie krijgen. Die is beschikbaar via www.agentschap.nl, een website van het Ministerie van Economische Zaken. Met deze subsidie kunnen Gerard en Sylvia voor hun type boiler en zonnecollectoren 960 euro terugkrijgen. De gemeente Bronckhorst, waar ze wonen, betaalt ook nog eens 500 euro mee aan de boiler. Al met al zijn ze dan 1340 euro kwijt.

Investering: € 1340,-Besparing: € 140,- per jaarTerugverdientijd: 9,5 jaar

ZONWERINGIn de lichtstraat in de uitbouw is zonwering aangebracht. Zo wordt het door de zon niet te warm in de uitbouw. ’s Winters blijft het door de goede dakisola-tie hier ook nog eens lekker warm. En de isolatie helpt ook om ’s zomers de hitte buiten te houden.


19Nuon Winter

HOEKHUIS UIT 1985Gerard Wullink en Sylvia Spijkers wonen met hun kinderen Milo (7) en Lana (3) in Vorden, Gelder-land. Ze kochten hun hoekhuis in 1999 en plaatsten twee jaar geleden een grote aanbouw. Ze hebben zelf al veel gedaan aan mogelijkheden om te besparen.Gerard: “Ik ben van huis uit techneut, dus ik vind het leuk om uit te zoeken hoe je nu veel kunt besparen op je energieverbruik. Ik duik graag in technische mogelijkheden die je zelf kunt toepassen. Daarin gaan we waarschijnlijk wel verder dan andere huishoudens. De zonneboiler wordt aantrekkelijk door de subsidie. We hoorden dat je ook via de gemeente nog meer subsidie kon krijgen. We hebben al eerder zonnepanelen laten plaatsen voor het opwekken van elektrici-teit, dat kon met behulp van een mooie financi-ele regeling van mijn voormalige werkgever. Mede door die zonnepanelen is ons verbruik voor een gezin met twee kinderen lager dan gemid-deld. We gaan zeker kijken wat we met onze verlichting gaan doen. Het is leuk om je intensief bezig te houden met energiebesparende maatre-gelen én het is fijn om te weten dat het goed is voor het milieu.”

Nuon EnergieAdvies: bewoners kunnen besparen op jaarbasis:

€ 140,– € 32,– € 67,–

€ 239,–

Geen enkel huis is hetzelfde. Maatregelen kunnen elkaar beïn-vloeden. In dit rekenvoorbeeld zijn de maatregelen afzonderlijk berekend. Aan dit rekenvoorbeeld kunnen geen rechten worden ontleend.

€ 140,– € 140,– € 140,– € 140,– € 140,– € 140,– € 140,– € 140,– € 140,– € 32,– € 32,– € 32,– € 32,– € 32,– € 32,– € 32,– € 67,– € 67,– € 67,– € 67,– € 67,– € 67,– € 67,– € 67,–

ADVIES

AANMELDEN EN ADVIES

Wilt u weten hoe u kunt besparen in huis? Meld u dan aan op [email protected] en vertel waarom u mee wilt doen en wat voor type huis u heeft, o.v.v. uw naam en telefoonnummer. U maakt daarmee kans op een energieadvies in deze rubriek. Heeft u een koopwoning, dan kunt u een EnergieAdvies aan Huis met energielabel aanvragen. Dit advies is tijdelijk gesubsidieerd door de overheid. Zo kunt u tijdelijk het bedrag van het advies, € 200,-, terugkrijgen.

HALOGEENLAMPIn de woonkamer staat een grote halogeenlamp van 300 watt. Deze geeft heel veel licht, maar verbruikt ook enorm veel elektriciteit. Deze lamp vervangen door een armatuur voor led- of spaarlampen zou een flinke besparing opleveren.

Investering: € 15,- (plus de kosten van een nieuwe armatuur)Besparing: € 67,- per jaarTerugverdientijd:3 maanden

VLOERISOLATIEBij het maken van hun uitbouw in 2008 hebben Gerard en Sylvia de vloer goed laten isoleren, zodat van de vloerverwarming bijna niets verloren gaat. Nu maken ze evenveel energie-kosten als voorheen, maar voor veel meer huisop-pervlak. Dus eigenlijk meer comfort voor hetzelfde geld.


Nuon helpt.VerlichtingsCheck.

Besparen op verlichting wordt

heel eenvoudig met de

VerlichtingsCheck. Bekijk door

welk soort lampen u uw

gloeilampen kunt vervangen en

hoeveel u daarmee bespaart.

Meer weten? Ga naar www.nuonenergiebesparen.nl/verlichting

Niemand houdt van energie-verspilling.

Niemand heeft wat aan een zolder-

lamp die altijd brandt. Want niemand

houdt van energieverspilling. En toch

verspillen we elke dag zo’n 30% van

onze energie. Daarom helpt Nuon

u slimmer met energie om te gaan.

Online instructievideo’s.

Energiebesparende lampen zijn er

in vele soorten. Bekijk de video’s

en ontdek hoe u de meest energie-

zuinige lamp kiest, zonder aan

sfeer te verliezen.

LED bureaulamp Oxford.

Een zeer zuinige bureaulamp met

drie geïntegreerde ledlampjes.

Geeft gericht licht, waar u goed

bij kunt lezen en werken. Nu

van € 61,99 voor € 44,99.

Direct bestellen.

Heeft u uw keuze voor energie-

besparende lampen gemaakt?

Bestel deze dan direct online via

www.nuonenergiebesparen.nl/

verlichtingg

WT 44010414 adv Energiebesparen 210x260.indd 1WT 44010414 adv Energiebesparen 210x260.indd 1 20-10-10 16:5020-10-10 16:50

DECEMBER

In de oliebol

‘De ervaring doet onze wijsheid toenemen, maar niet onze dwaasheden afnemen’ niet onze dwaasheden afnemen’ (Josh Billings, 1815 - 1885)

Knappe koppen Vijf fantastische 2=1-acties!

p 23p 22 p 24

Eerste hulp bij surprises

Wereldse kerstcadeaus

p 26 p 28

nuon_winter_2010_dec_p21-30.indd 21 20-10-10 23:17

22 Nuon Winter

05 Wat Pakjesavond Waar Heel NederlandWanneer Vandaagdecember

pakjesavondEerste hulp bij

Zie de maan schijnt door de bomen, pakjesavond voor de deur. Wie op de valreep nog in de weer is met surprises en gedichten om de goede Sint te helpen, kan zelf ook wel wat hulp gebruiken.

1 NOG GEEN LOOTJE, WAT NU?

Pakjesavond vieren met mensen die niet bij elkaar in de buurt wonen? Lootjes trekken is dan een logistieke uitdaging. Doe het simpel, snel en eerlijk: gewoon digitaal via www.lootjestrekken.nl. Niemand trekt zichzelf, en u kunt er zelfs verlanglijstjes doorgeven.

2 CADEAU KANT-EN-KLAAR

Heeft u geen idee wat te geven aan degene wiens lootje u getrokken heeft? Kijk dan eens op www.xkies.nl. U vult geslacht, leeftijd en cadeaubedrag in waarna deze site een grote hoeveelheid originele cadeau-ideeën tevoorschijn tovert. U kunt zelfs zoeken op trefwoord of persoonlijkheid!

3 LASTMINUTEGEDICHT Moeite met dichten? Last van een

writer’s block? Gelukkig zijn er tal van rijmwoordensites te vinden. Zit u verlegen om een rijmwoord, kijk dan eens op www.rijmwoordenboek.net. En zit u er helemáál doorheen, dan vult u op www.rijmhulp.nl een naam en een cadeau in, waarna een kant-en-klaargedicht verschijnt.

4 SURPRISE MISLUKT? Het juiste cadeau gekocht? Nu die

surprise nog. Op www.knutselidee.nl vindt u speciale sinterklaaspagina’s met een enorme voorraad aan ideeën waar-mee iedereen goed voor de dag komt. Zelfs wanneer u op het laatste moment nog aan de slag moet.

nuon_winter_2010_dec_p21-30.indd 2nuon_winter_2010_dec_p21-30.indd 2 22-10-10 14:5222-10-10 14:52

23Nuon Winter

Nederlandse NobelprijswinnaarsSinds 1901 wonnen 19 Nederlanders, waaronder Andre Geim (2010), een Nobelprijs. Andere winnaars zijn onder meer: • Tobias Michael Carel Asser in 1911

(vredesprijs als initiatiefnemer van de Haagse Vredesconferenties in 1899 en 1907 en grondlegger van het internationaal recht);

• Willem Einthoven in 1924 (geneeskunde, uitvinder mechanisme van het cardiogram, de hartfilm);

• Paul Crutzen in 1995 (natuurkunde, onderzoek naar het

gat in de ozonlaag); • Gerardus ’t Hooft en Martinus

Veltman in 1999 (natuurkunde, voor het Algoritme

van renormalisatie binnen de kwantumveldentheorie).

Elk jaar krijgen een aantal wetenschappers, politici of schrijvers een Nobelprijs voor hun baanbrekende werk op het gebied van natuurkunde, geneeskunde, scheikunde, vrede, literatuur en economie.

Heel knappe koppen

De Zweed Alfred Nobel vindt in de tweede helft van de 19e eeuw het dynamiet uit – bedoeld voor industriële toepassing. Maar het blijkt de mensheid ook veel schade te berokkenen tijdens oorlogen. Om dit te compenseren, stelt hij in zijn testament zijn hele vermogen ter beschikking van de wetenschap, vrede en literatuur, onderwerpen die hij zijn hele leven heeft gekoesterd. In 1901 is de eerste uitreiking van de Nobelprijs, exact vijf jaar na zijn dood op10 december 1896.Onder die eerste Nobelprijswinnaars is ook Jacobus Henricus van ’t Hoff, een Nederlands scheikundige die werd

beloond voor zijn ontdekking van wetmatigheden op het gebied van evenwicht en dynamica in de chemie.

1,1 MILJOEN EURODit jaar is de Nobelprijs voor Natuurkunde voor de tiende keer toegekend aan een Nederlander, Andre Geim (samen met Konstantin Novoselov). Zij onderzochten de toepassing van grafeen, het dunste en sterkste materiaal ter wereld, in elektronica. De prijs bestaat uit een herdenkingsmunt, een certificaat en een geldbedrag, ruim 1,1 miljoen euro. Dit bedrag is bedoeld voor verder – onafhankelijk – onderzoek.

10 Wat Uitreiking NobelprijzenWaar Stockholm en OsloWanneer Vandaag december

Marie CurieAlbert Einstein

Alfred Nobel


Nuon Winter24

22 Wat Start winterWaar NederlandWanneer Vandaagdecember

SPECIALE KORTING VOOR NUON-KLANTENECIALE KORTING VOOR NUON KLANTEN

Twee voor de prijs

Energia is de nieuwste wervelende familieshow van Holiday on Ice. De clowns Ein en Stein nemen u mee op een fascinerende en interactieve reis door tijd, ruimte, licht en energie. De grote blikvanger is het decor; dit driedimensi-onaal bewegend universum bestaat uit een gigantische planeet met sterren en planeten in een zwevende dampkring van ijs. Holiday on Ice straalt als nooit tevoren met deze nieuwe familieshow, vol adembenemende stunts, kleurrijke kostuums en energieke muziek.

Looptijd: t/m 30 december 2010Prijs: € 45,- per set eersterangskaarten, € 40,- per set tweederangskaartenGeldig voor de voorstellingen van ma t/m do, eerste en tweede rang. Exclusief € 3,40 reserveringskosten per ticket en € 2,-boekingskosten per boeking.Meer informatie: www.nuonwintergids.nl

HOLIDAY ON ICE2 kaarten voor de prijs van 1

2=1

Of het nu een strenge winter wordt of niet, op kunstijsbaan De Scheg in Deventer kunt u altijd terecht. Zowel beginnende schaatsers als gevorderde snelheidsduivels komen hier aan hun trekken. U kunt op eigen gelegenheid rondes schaatsen of speciale beginners-cursussen volgen. Bij de kunstijsbaan is een schaatscafé met een gezellige open haard, een schaatswinkel voor het huren van schaatsen, kleedruimtes met dou-ches en een EHBO-post. Het is hier altijd hartje winter!

Looptijd: t/m 31 januari 2011 (niet geldig in de kerstvakantie)Prijs: bij een volwassenenkaartje à € 5,50 een kinderkaartje gratis (normale prijs kind t/m 2 jaar € 2,75, 3 t/m 12 jaar € 4,40).Meer informatie: www.nuonwintergids.nl

SCHAATSPLEZIER VOOR TWEEGratis kinderkaartje bij 1 volwassenenkaartje

2=1

Iedereen vindt iets van zijn gading in deze ongedwongen stad. Natuurlijk het Kölschbier, maar ook de Dom, de Rijn, Romaanse kerken, middeleeuwse huizen, moderne architectuur, galeries, elegante winkels en musea maken deze stad een perfecte plaats voor een korte citytrip. U verblijft in het comfortabele familie-hotel An der Philharmonie, gelegen in de historische Altstadt in het centrum van Keulen.

Looptijd: 1 januari t/m 30 juni 2011Prijs: 2 nachten voor de prijs van 1: € 52,- (geldig bij aankomst op zo t/m di). Verlenging is mogelijk. Prijs is exclusief boekingskosten en calamiteitenfonds. Meer informatie: www.nuonwintergids.nl

KEULEN, MIX VAN KUNST & KÖLSCH2 nachten voor de prijs van 1

2=1


25Nuon Winter

2=1p. 4-5

van één

Profiteer maximaal van uw verwarming en gebruik Go Green radiatorfolie. Daarmee voorkomt u dat warmte verloren gaat aan de achterzijde van de radiator, dat bespaart al snel € 25,- per jaar. Radiatorfolie wordt achter de radiatoren geplakt, dus niet op de muur. Effectief en handig want de radiator blijft gewoon zitten. En dankzij de temperatuurbesten-dige magneettape laat de folie niet los. Een rol is geschikt voor een afmeting van totaal 2,5 m². Inclusief 10 meter magneet-tape. Prijs per rol € 9,95.

Looptijd: t/m 31 december 2010Prijs: 2 rollen folie voor de prijs van 1. Maximaal 4 rollen per klant (u betaalt er 2). Zolang de actievoorraad strekt.Meer informatie: www.nuonwintergids.nl

ENERGIEWINKEL2 rollen radiatorfolie voor de prijs van 1

2=1

Wilt u zich midden in de winter wanen in een tropisch oord? Dat kan in zwempara-dijs De Scheg in Deventer. In het zwem-paradijs zijn volop attracties te vinden. Beleef een avontuurlijke tocht in de wild-waterbaan of roetsj met de hele familie van de familieglijbaan. De allerkleinsten kunnen veilig spelen met zand en water op Turtle-Island. Het gezellige terras van de Bikinibar maakt het instantvakantie sfeertje compleet. Beleef een dag vol spetterplezier in het zwemparadijs.

Looptijd: t/m 31 januari 2011 (niet geldig in de kerstvakantie)Prijs: bij een volwassenenkaartje à € 6,60 een kinderkaartje gratis (normale prijs kind t/m 2 jaar € 1,70, 3 t/m 12 jaar € 5,15).Meer informatie: www.nuonwintergids.nl

ZWEMPARADIJS DE SCHEGGratis kinderkaartje bij 1 volwassenenkaartje

2=1


26 Nuon Winter

25 Wat Eerste kerstdagWaar WereldwijdWanneer Vandaag december

WereldsekerstcadeausWereldwijd is kerst het feest van licht en van cadeaus. Doe inspiratie op met deze duurzame en vooral mooie kerstcadeaus uit alle windstreken.


27Nuon Winter

Windeze kerstcadeaus


28 Nuon Winter

“Oliebollen bakken is mij met de paplepel ingegoten. Als kleine jongen werd ik al ingewijd in het geheim van beslag maken: de boel op kamertemperatuur laten rijzen. Daar gaan mensen thuis vaak al de fout in. Door het beslag op een koude plek te laten staan, bijvoorbeeld in een schuurtje, rijst het niet goed en krijg je een kleffe bol. In 1989 nam ik de kraam van mijn ouders over en precies tien jaar later werden mijn bollen uitgeroepen tot de lekkerste van Nederland. In de aanloop naar oudejaarsdag kunnen we de drukte bijna niet aan. Mensen staan soms urenin de rij voor een zak warme bollen. Ze komen uit het hele land en vragen soms zelfs of ik een handtekening op de zak wil zetten. Als bewijs dat het echte ‘Richard Visser-bollen’ zijn.”

VEERKRACHT EN LIEFDE“Het geheim van een goede bol begint met de grondstoffen: die moeten van topkwaliteit zijn. Goed meel, mooie rozijnen. Het bakken zelf gaat het beste op een temperatuur van 175 graden. Niet heter, want dan verbrandt de olie en dat gaat ten koste van de smaak. Na gebruik mag de olie nooit door de gootsteen. Daar zijn speciale olie-inle-verpunten voor. En dan het resultaat: een goede bol herken je aan de veer-kracht van het deeg. Als je de bol zachtjes indrukt en het deeg veert weer terug, dan is hij precies goed gaar. Maar het echte geheim zit in de liefde waarmee de bol gebakken is. Echt waar, dat proef je.”

Oudjaar in de bolBIJ DE GEBAKKRAAMWelke lekkernijen bevatten per stuk de meeste calorieën en welke de minste?

* Bron: caloriechecker, Voedingscentrum

Al zeven keer won Richard Visser de nationale oliebollentest van het Algemeen Dagblad, zo ook in 2009. Wat is het geheim van zijn ‘perfecte’ oliebol?

31 Wat Heel wat oliebollen bakkenWaar NederlandWanneer Vandaagdecember

338 kcal: appelflap

241 kcal: berlinerbol

160 kcal: oliebol

81 kcal: appelbeignet

“Soms vragen ze me om een handtekening op de zak te zetten, als bewijs dat ’t een echte is”


Wat Proms of CarnavalWaar Berkel-EnschotWanneer 11 december

Bijna veertig carnavalskapellen en dweilorkesten uit heel Nederland geven alvast een voorproefje op het carnavalsseizoen. Enthousiast? Lees meer op www.devattebieren.nl.

Wat Het Internationale CircusfestivalWaar EnschedeWanneer 18 t/m 28 december

Ook dit jaar zult u weer versteld staan van acrobatische toeren met menselijke piramides, hoogwerkers en jongleurs uit de bakermat van het circus, Oost-Europa, een menselijke kanonskogel uit Amerika en andere internationale topartiesten. www.circusfestival.com

Wat Uitzending Nationaal DicteeWaar Live op NTRWanneer 15 december

Tommy Wieringa schrijft dit jaarHet Groot Dictee der Nederlandse Taal. Wie benieuwd is, kan meedoen tijdens de live-uitzending. www.grootdictee.nps.nl

Wat Internationale Dag van de mensenrechtenWaar WereldwijdWanneer 10 december

Het naleven van de mensenrechten is niet overal even vanzelfsprekend. Daarom vieren verschillende internationale organisaties, scholen en instellingen de Dag van de mensenrechten, jaarlijks op10 december. Kijk op www.amnesty.nl voor meer informatie.

Altijd energie

voor MÉÉR in…

DECEMBER

Wat Holiday on IceWaar RAI Amsterdam, Mecc Maastricht, Jaarbeurs UtrechtWanneer 2 t/m 31 december

Energia is de nieuwste wervelende show van Holiday on Ice. De dansers stralen als nooit tevoren tijdens hun magische reis door het heelal, langs stralende sterren en fonkelende planeten. www.holidayonice.nl

Wat Cinedans 2010Waar AmsterdamWanneer 8 t/m 12 december

Dit internationale fi lm-, dans- en mediafestival is uniek in Nederland en daarbuiten: veel dansfi lms zijn bijna kunstwerken. Er zijn zo’n veertig tot vijftig korte en lange fi lms uit binnen- en buitenland te zien. www.cinedans.nl

nuon_winter_2010_dec_p21-30.indd 29 20-10-10 23:39

Meer weten? Kijk op www.nuon.nl/hr of bel 0800 20 21.

Overleeft uwcv-ketel nogzo’n winter?

U huurt al een nieuwe HR-ketel voor € 25,- per maand.

Gratis advies.

Onze adviseur komt graag bij u langs

voor een vrijblijvend adviesgesprek.

Bel gratis 0800 20 21 om een afspraak

te maken of kijk voor meer

informatie op www.nuon.nl/hr.

Altijd een monteur in de buurt.

De vestigingen van onze monteurs

zijn verspreid over het hele land.

Ze staan 7 dagen in de week,

24 uur per dag voor u klaar.

Neem geen risico.

Gaat uw ketel al meer dan 12 jaar

mee? Dan is het verstandig om hem

te vervangen. De kans dat hij u

onverwachts in de steek laat, wordt

namelijk elke dag groter.

De actie is geldig tot en met 31 december 2010 bij aanschaf van een Intergas-actieketel.

Alles in één keer geregeld.

Tegen de kosten van een nieuwe

HR-ketel hoeft u niet op te zien.

U kunt uw ketel ook huren, al voor

€ 25,- per maand. Dit is inclusief alle

kosten voor installatie, onderhoud

en reparatie. U heeft dus alles in

één keer geregeld.

nuon_winter2010_cover.indd 2nuon_winter2010_cover.indd 2 19-10-10 13:4319-10-10 13:43

JANUARI

VoorleesdagenSpannendeproefjes

Goedevoornemens

Groen op vakantie

‘Geeft januari een sneeuwtapijt, dan zijn we gauw de winter kwijt’ (Oud-Hollandse weerspreuk)

p 32 p 34 p 36 p 38

nuon_winter_2010_jan_p31-40.indd 31 20-10-10 23:45

Bewegen 2.0

32 Nuon Winter

WiniPhonep 4-5

01 Wat Goede voornemensWaar NederlandWanneer Vandaag t/m eind 2011januari

Gezond nieuwjaar! Goede voornemens op 1 januari zijn vaak gezonde voornemens, bijvoorbeeld om meer te bewegen. Met deze drie tips maakt u een gezonde start van het nieuwe jaar.

De nieuwe zogeheten smartphones zijn eigenlijk minicomputertjes, waarop u kleine programma’s (applicaties of apps) kunt downloaden. Met die apps kunt u uw telefoon omtoveren tot reisgids, stappen- en calorieënteller, snelheidsmeter of routeplanner (bij telefoons met gps-functie). Tijdens het navigeren kan de batterij wel sneller leeg raken. Sommige apps houden hier rekening mee en verbruiken minder energie. Met een smartphone met internetverbinding kunt u in vorm komen door de volgende apps te installeren:

EveryTrail 3 (gratis) maakt een interactieve kaart terwijl u loopt of fietst. Leg de route vast en u ziet

precies hoeveel kilometer u heeft afgelegd. Onderweg kunt u foto’s maken en toevoegen aan de kaart. U kunt ook de route van anderen volgen. Beschikbaar voor iPhone, Blackberry, Android en Windows Mobile.

Fiets! (€ 0,79, in de Apple App Store, voor iPhone) plant een fietsroute tussen knooppunten.

StepTrak Lite (gratis, voor iPhone) is een stappen- teller, gelinkt aan de website Mapmywalk.com,

die uw training opslaat en analyseert. En komt u tijdens uw wandeling of fietstocht langs een interessant gebouw? Start dan de gratis app Wikitude, richt uw camera op het object en u krijgt alle beschikbare informatie van encyclo-pedie Wikipedia op uw scherm.


Dat is nog eens een frisse start van het nieuwe jaar! Watbegon in Scheveningen groeide uit tot een nationaal evene-ment met nieuwjaarsduiken op verschillende plaatsen aan de Noordzeekust, maar ook in het binnenland in meren en vaarten. Lang in het ijskoude water blijven is niet verstandig, daar raakt ons lichaam onderkoeld van. Maar even een korte duik met een muts op en daarna snel opwarmen kan geen kwaad. Te koud? Ook op Curaçao is een nieuwjaarsduik. Kijk waar u nog meer kunt duiken op www.nieuwjaarsduik.info.

Voor bikkels: frisse start

Soepel en lenig met yoga

33Nuon Winter

De boom (Vrksasana)

Werking: versterkt beenspieren, voeten en enkels, bevordert concentratie en balans• Ga stevig staan met het lichaamsgewicht

verdeeld over twee benen. De knieën zijn iets gebogen. Focus op een punt recht voor u.

• Adem in en breng de handen tegen elkaar omhoog tot bij het hart.

• Breng nu de linkervoet tegen de rechter- knie, of lager, wat voor u mogelijk is.

• Houd buik- en bilspieren aangespannen. Adem een paar keer in en uit.

• Herhaal met het andere been.

Hond (Adho Mukha Svanasana)

Werking: laat energie door het hele lichaam stromen• Ga op handen en knieën zitten. De

knieën staan een klein stukje uit elkaar, de handen staan onder de schouders.

• Adem uit en duw de billen omhoog en naar achteren, zodat de stuit omhoog reikt. Strek uw armen en benen.

• Duw de hielen in de richting van de grond; ze hoeven de grond niet per se te raken. Het hoofd is tussen de armen. Adem door.

WinWii Fitp 4-5

Krijger (Virabhadrasana)

Werking: maakt rug en schouders weer soepel• Ga in een grote spreidstand staan,

breng uw armen omhoog en uw hand-palmen boven uw hoofd tegen elkaar.

• Draai de rechtervoet 45 graden in en de linkervoet 90 graden uit.

• Draai romp en bekken naar links tot ze recht boven het linkerbeen staan.

• Buig de linkerknie tot boven de enkel en duw de buitenkant van uw rechter voet stevig in de grond.

• Strek uw lichaam: bovenlichaam op-waarts, bekken naar beneden.

• Leg het hoofd in de nek, hel iets achter-over en kijk naar uw duimen.


34 Nuon Winter

01 Wat Internationaal Jaar van de Chemie Waar WereldwijdWanneer Vanaf vandaag t/m 31 decemberjanuari

6. Heel even wachten en dan…

5. Stap daarna snel achteruit.

4. Trek nu de cocktailprikker er voorzichtig uit zodat de snoepjes allemaal in de cola vallen.

3. Haal de dop van de fl es cola. Houd de

papieren huls met de snoepjes recht boven de

hals van de fl es. Zorg ervoor dat de cocktail -

prikker de snoepjes tegenhoudt.

2. Prik met een stopnaald gaatjes onderin de koker en steek er daarna een cocktail-prikker door. Vul de koker met 9 losse Mentos-snoepjes.

1. Rol een vel dik papier om een rolletje Mentos en plak het papier vast met plakband. Verwijder daarna het rolletje snoep.

SpannendChemische en natuurkundige reacties zijn overal: van energiecentrales tot batterijen, van draaiende motor tot in ons eigen lichaam. Met de volgende spannende proefjes kunnen kinderen dit zelf met een beetje hulp ontdekken.

FONTEIN VAN COLAMet deze proef zul je eens wat beleven. Simpel, maar spannend.

Dit heb je nodig: • 1 rol Mentos • 1,5 literfles cola light (light werkt het beste doordat er de zoetstof aspartaam in zit) • vel papier • plakband • stopnaald • cocktailprikker

HOE KAN DAT?In cola zit koolzuurgas; dat zijn de bubbels die je ziet. Die bubbels proberen altijd uit de frisdrank te ontsnappen: als je de fles opendraait, hoor je het gas vaak een beetje sissen. Het koolzuurgas blijft grotendeels in de cola omdat er ook water in cola zit. De watermoleculen trekken elkaar aan, de koolzuurgasmoleculen zitten ertussen gepropt en kunnen er moeilijk uit. In Mentos zit Arabische gom. Deze gom zorgt ervoor dat de watermoleculen in de cola elkaar niet zo goed meer kunnen vasthouden. Zo kan het koolzuurgas ontsnappen. Door de korrelige oppervlaktestructuur van het snoepje gaat dat met heel veel gas en heel snel tegelijk. De opstijgende belletjes trekken cola mee naar boven, met als resultaat: een colafontein!


35Nuon Winter

Win kaarten science

center NEMOp 4-5

3. Vraag een volwassene om het lichtje aan te steken.

1. Giet een klein laagje limonade in het bord.rddd.

2. Zet het waxinelichtje in het midden van het bord.van het bord.

4. Zet het drinkglas op z’n kop over het waxinelichtje heen.

5. Kijk goed naar de limonade.6. Wacht tot het waxinelichtjegedoofd is en dan ...

nde proefjes

Disclaimer: Let op! Doe de proef met de colafontein buiten op een grasveld of ruime parkeerplaats en uit de buurt van anderen. Zorg voor begeleiding van een volwassene bij de uitvoering van de proefjes en draag een veiligheidsbril en poncho. Nuon kan geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor de uitvoering en gevolgen van de proefjes zoals omschreven in dit artikel.

KAARS & LIMONADEBij dit proefje zie je wat luchtdruk met limonadekan doen! Let op: vraag een volwassene om hulp bijdit proefje.

Dit heb je nodig:• diep bord • ranja • waxinelichtje • drinkglas • lucifers

WAT GEBEURT ER? Als je een kaarsje aansteekt, branden het kaarsvet en de lont langzaam op. Voor de verbranding is zuurstof uit de lucht nodig. Als de kaars brandt, verandert de zuurstof (O2) in koolzuur (CO2). Zet je een glas over het brandende kaarsje, dan kan er geen nieuwe lucht en dus ook geen nieuwe zuurstof meer bij komen. Na een tijdje dooft het kaarsje, bij gebrek aan zuurstof. De zuurstof in het glas is nu koolzuur geworden.Lucht is een gas dat een bepaalde druk heeft. Als het kaarsje uitgaat, dan koelt de lucht in het glas af en krimpt. Daardoor wordt de luchtdruk onder het glas lager. De luchtdruk buiten het glas is steeds ongeveer hetzelfde. Als het kaarsje uit is, dan is de luchtdruk buiten het glas dus hoger dan in het glas. De luchtdruk duwt tegen de limonade in het bord totdat de luchtdruk binnen en buiten het glas gelijk zijn: de limonade wordt het glas ingedrukt.


36 Nuon Winter

Een fijne vakantie hoeft helemaal niet duur, ingewikkeld of erg milieubelastend te zijn. Er zijn talloze mogelijkheden om een fantastische vakantie te beleven, van stedentrip in het vroege voorjaar tot nazomeren in een tropisch oord in de najaarsvakantie. En de voorpret begint nu!

Al vakantieplannen?

In eigen land: huifkartochtVoortgetrokken door een paard-met-ervaring, rijdt u door het prachtige landschap. Overnachten doet u in een bed & breakfast, tent, trekkershut óf in de huifkar zelf.www.huifkarverhuur.nl, www.rijmaaran.nl

In eigen land: kanovakantieMet een kano peddelt u langs de mooiste plekjes van camping naar camping, waar uw tent en bagage al klaarstaan. Uw eten wordt verzorgd, maar uw eigen potje koken kan natuurlijk ook!www.kanoweekend.nl, www.kanovakantie.nl

12 Wat VakantiebeursWaar Jaarbeurs UtrechtWanneer Vandaag t/m 16 januarijanuari


37Nuon Winter

Kedeng kedengHét bekende milieuvriendelijker alternatief voor het vliegtuig of de auto is natuurlijk de trein: comfortabel en binnen Europa vaak sneller. Kijk voor meer informatie op www.nshispeed.nl. Op veel treintrajecten binnen Europa van Thalys, TGV en Eurostar kunt u bovendien uw fiets meenemen. Liefhebbers van sneeuwsport kunnen met de Ski-Thalys naar wintersportbestemmingen in de Franse Alpen. Voor treinen naar de Oostenrijkse en Italiaanse Alpen kijkt u op www.alpenexpres.nl.Wilt u meerdere landen in Europa bezoeken, verdeeld over meerdere weken of maanden? Dan biedt een Eurail Pas (ook bekend als Eurorail) u allerlei handige mogelijkheden. U kunt overal uitstappen, wanneer u dat wenst. Kijk op www.eurail.com.Maar ook binnen Nederland is de trein een voordelig alternatief. Elk seizoen biedt NS speciale kaartjes aan waarmee u met zijn tweeën voor een laag bedrag een hele dag eersteklas reist in de voordeeluren, bijvoorbeeld NS Herfsttoer.

In eigen land: kamperen in een tipiEen tipi is een kegelvormige indianentent, oorspronkelijk bedekt met dierenhuiden. Vakantietipi’s zijn van canvas of zeildoek, staan midden in de natuur en zijn vaak ingericht met slaap- en kookfaciliteiten.www.woha-li.nl, www.tipitijd.nl

Dat vliegt lekkerderVliegen is niet vriendelijk voor het milieu, maar als u toch vliegt, dan kunt u de impact van uw reis verkleinen door de CO2-uitstoot te compenseren: hiermee betaalt u 2 tot 5% van de ticketprijs voor de aanplant van bossen en voor duurzame energieprojecten. Met de wetenschap dat u iets terugdoet voor het milieu, vliegt u toch een stuk lekkerder! Daarnaast zorgen de meeste luchtvaartmaatschappijen dat ze zo weinig mogelijk van de kortste route afwijken en dat de toestellen aan de buitenkant goed schoon zijn voor een gunstige aerodynamiek.

Groen overnachtenAls u op vakantie gaat, kunt u tegenwoordig kiezen voor een ‘groene accommodatie’. Drie vragen aan Elise Allart, manager duurzaam toerisme bij TUI Nederland, bekend van Arke, Holland International en KRAS.NL.

Groene accommodaties, wat zijn dat?“Dit zijn accommodaties met een officieel erkend milieukeurmerk, zoals Green Key, Green Globe of Travelife. Op het gebied van milieu voldoen deze accommodaties aan bepaalde voorwaarden, vooral voor besparing van gas, water en elektriciteit en het scheiden van afval.”

Waarom biedt TUI dit aan?“We voelen ons mede verantwoordelijk voor de planeet. En daarnaast is het natuurlijk in ieders belang als we de toekomst van het toerisme veiligstellen. Op plaatsen waar het mooi en schoon is, waar de lokale bevolking niet wordt uitgebuit en je hartelijk welkom heet,

kom je graag nog eens terug.”

Hoe herken ik een groene accommodatie?“In onze gidsen zijn ze te herkennen aan een groen pictogram, op boekingswebsites staat altijd in de tekst vermeld of een accommodatie groen is. Overigens zijn onze 200 groene accommodaties niet duurder!”

Wintrip Antwerpen

p 4-5


38 Nuon Winter

20 Wat De Nationale VoorleesdagenWaar Heel NederlandWanneer vandaag t/m 30 januari Win

pakketkinderboeken

p 4-5

januari

Lees je mee?Samen lachen, fantaseren en wegduiken in een verhaal… dat gebeurt tijdens De Nationale Voorleesdagen. Kinderdagverblijven, de onderbouw van het basisonderwijs, bibliotheken en boekhandels doen mee met voorleesfeestjes en andere activiteiten. Alvast zelf voorlezen kan ook, bijvoorbeeld uit deze drie boeken.

tip 2tip 3

FIET WIL RENNEN van Bibi Dumon Tak en Noëlle SmitStruisvogel Fiet rent het liefst de hele dag, zelfs als het regent, of ’s nachts. Op een dag waait het zo vreselijk hard dat hij niet vooruitkomt. Hoe zou dat aflo-pen? Het boek is ook leuk voor de aller-kleinsten door de prachtige, kleurrijke illustraties. Dit boek is Prentenboek van het jaar 2011 en tijdelijk ook verkrijg-baar in een mini-editie.

BOE! ROEPT KLEIN KONIJNvan Jonathan AllenDit is een echt doe-meeboekje voor peuters en het vertelt het vertederende verhaal van Klein Konijn. Klein Konijn zit in de wei van een boerderij en roept ‘Boe’ waarop kalfje zich afvraagt waarom hij dat doet. Samen met andere dieren gaan ze kijken welke geluiden ze allemaal nog meer kunnen nadoen. Een vrolijk geblaat, geloei en gekwaak!

DE COOLE COWBOYvan Tjibbe Veldkamp en Wouter TulpEen grappig boek voor kleuters met een rijke fantasie en een voorkeur voor spannende avonturen. Het gaat over een coole cowboy die fijn aan het schieten is als er plots een mooie prinses opduikt in het Wilde Westen. Opgezet als dialoog tussen de cowboy en prinses en met prachtige tekeningen.

tip 1

Voorlezen maakt iedereen vrolijk!

Daarnaast is het ook goed, want kinderen

die regelmatig voorgelezen worden

raken vertrouwd met boeken en leren makkelijker lezen en

schrijven.

Prinses Laurentien leest voor tijdens het Nationale Voorleesontbijt, de start van de Voorleesdagen.


Wat Korendagen ParadisoWaar AmsterdamWanneer 15 en 16 januari Van smartlappen tot musical, van pop tot wereldmuziek, tijdens de Korendagen treden meer dan 140 koren uit Amsterdam en omstreken op in Paradiso. Een bijzonder spektakel op een bijzondere locatie. www.paradiso.nl

Wat Première toneelstuk De AanslagWaar HaarlemWanneer 27 januari

De roman De Aanslag van Harry Mulisch is voor het eerst bewerkt voor het theater. Acteur Victor Löw (Antonia, Karakter, Lek) speelt de hoofdrol in het stuk dat zich afspeelt tegen het licht van de Tweede Wereldoorlog. www.theater-haarlem.nl

Wat GedichtendagWaar Heel NederlandWanneer 27 januari

Gedichtendag is hét poëziefeest van Nederland en Vlaanderen. Honderden scholen, bibliotheken, boekhandels, tijdschriften en andere media doen eraan mee. Kijk voor tentoonstellingen, poëziewandelingen, schrijf-wedstrijden en meer op www.gedichtendag.com.

Altijd energie

voor MÉÉR in…

JANUARI

Wat Nationale GezondheidsbeursWaar Jaarbeurs UtrechtWanneer 21, 22, 23 januari

Een beurs voor iedereen die gezond wil zijn en blijven! Bezoekers worden op verschillende paviljoens geinformeerd over uiteenlopende onderwerpen. Van medisch en verzorging tot eten & drinken. Meer informatie op:www.denationalegezondheidsbeurs.nl

Wat Internationaal Film FestivalWaar RotterdamWanneer 26 januari t/m 6 februari

Prachtige fi lms uit Latijns-Amerika, Azië en Afrika zijn allemaal te zien op één festival.

Op Youtube.com/IFFRotterdam gaat het festival

een heel jaar door. Kijk voor het programma in januari en februari op www.fi lmfestivalrotterdam.com.

Wat Europese Dag van de PrivacyWaar EuropaWanneer 28 januari

Veel mensen zijn bezorgd over mail en ander internetverkeer en weten te weinig van privacyregels. Deze dag is bedoeld om burgers van de gevaren van misbruik van gegevens te doordringen.


Nuon helpt.

Nuon Huisbeveiliging

Aansluiting op alarmcentrale.

Bij onraad gaat direct een melding

naar de alarmcentrale. Deze neemt

contact met u op en schakelt

eventueel hulpdiensten in.

Vrijblijvende offerte.

Ga naar www.nuon.nl/beveiliging

voor gratis advies en een

vrijblijvende offerte. Of bel 0800

20 21 voor een afspraak met een

beveiligingsadviseur bij u thuis.ei g g

Actie Nuon Huisbeveiliging.

Nuon Huisbeveiliging kost u nu

maar € 1,- per dag, inclusief service,

onderhoud en garantie.

Professioneel draadloos alarmsysteem.

Nuon Beveiliging is een BORG-

erkend beveiligingsbedrijf en

maakt gebruik van gecertifi -

ceerde, draadloze apparatuur.

oneel

Altijd een veilig gevoel.

Wakker worden en ontdekken dat uw hele huis

overhoop gehaald is. U denkt er waarschijnlijk

liever niet aan. Met Nuon Huisbeveiliging gaat

bij inbraak, brand of lekkage direct een

alarm af en er gaat een melding naar de alarm-

centrale. Ook als u niet thuis bent. Wel zo’n

veilig gevoel. En de beveiliging tegen inbraak

en brand kost u maar € 1,- per dag.

Nu

€ 1,-per dag


FEBRUARI

Festival CEMENT

De knip op de huishoudbeurs

Warme TruiendagWinter in waterland

Huizen van detoekomst

p 42 p 43 p 44 p 46 p 48

‘Iemands bestemming is nooit een plaats, maar eerder een nieuwe manier van kijken naar dingen’(Henry Miller, 1891 - 1980)

nuon_winter_2010_feb_p41-52_v3.indd 1nuon_winter_2010_feb_p41-52_v3.indd 1 25-10-10 12:5425-10-10 12:54

42 Nuon Winter

02 Wat Wereld Wetlands DagWaar WereldwijdWanneer Vandaagfebruari

Winter in waterlandVaren, wadlopen, wandelen of fietsen in een ruig winters wetland is een bijzondere belevenis. Want op die grens van land en water heersen rust en ruimte, ook voor vogels, vissen en andere (water)dieren.

Wetlands zijn beschermde meren, draslanden, moerassen, overstromingsgebieden, rivierdelta’s en kustzones. De Wereld Wetlands Dag herinnert aan het internationale verdrag dat regeringen op 2 februari 1971 sloten om deze bijzondere natuur-gebieden te beschermen.Nederland heeft wetlands met zout water en landinwaarts met zoet water. Bekende bewoners zijn de zeearenden, konikpaarden en edelherten bij de Oostvaardersplassen, aalscholvers rond het IJsselmeer en otters in De Wieden en De Weerribben. In veel wetlands overwinteren grauwe ganzen, brandganzen en smien-ten. Ook zijn het belangrijke paaiplaatsen voor vissen en andere waterdieren in het voorjaar.

UITWAAIEN EN OPWARMENDat wetlands beschermd zijn, neemt niet weg dat mensen ook kunnen genieten van die prachtige natuurgebieden, ook in de winter. Op het IJsselmeer kunt u met of zonder schipper heerlijk rustig varen of flink uitwaaien. Na strenge vorst is het IJsselmeer juist vanaf de dijken interessant als zich spectaculair kruiend ijs vormt. Een ander wetland is de Biesbosch, een kreken- en geulen-stelsel door verstilde rietlanden en polders. U kunt er knaagsporen van bevers zien en roofvogels spotten, zoals de zeearend. Bij het bezoekerscentrum (zie www.biesbosch.org) zijn fluisterbootjes te huur of vaarexcursies te boeken. In veel wetlands is een vaartocht goed te combineren met een stevige wandeling of fietstocht. En

eenmaal terug is het goed opwarmen aan glühwein, chocolade-melk of snert. Zelf een wetland ontdekken? In de bezoekers- of informatiecentra van de wetlands, die blauw gemarkeerd zijn op de kaart, vindt u activiteiten voor het hele jaar.

Winkano met peddels

p 4-5

Bron

: Alte

rra

aangewezen Wetlands

nuon_winter_2010_feb_p41-52_v3.indd 42 21-10-10 00:00

43Nuon Winter

Warme Truiendag is een ludieke actie in media, op scholen en bedrijven om een dag lang minder te stoken. Van de kou zullen we niet veel merken, want we trekken gewoon een extra trui aan. Een extra laagje helpt veel: zou de verwar-ming standaard één graad lager staan, dan bespaart dat zeven procent op de stookkosten en CO2 –uitstoot in Nederland. Warme Truiendag herinnert aan het Kyoto-protocol, dat op 16 februari 2005 in werking trad. Daarmee spraken ruim 175 landen af om de opwarming van de aarde door uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen te beperken. In ieder geval met gemiddeld 5,2 procent voor de periode 2008–2012.

Veel bedrijven en scholen doen mee aan de Warme Truiendag en zetten die dag de thermostaat één graad lager. Verschillende acties onderstrepen het verdrag van Kyoto, tegen opwarming van de aarde.

Er is meer nodig dan een warme trui...

Wat kunt u zelf doen voor het milieu?

• Huur met collega’s de Fitness Snackbar, een mobiele fitness-studio waarin u met fietsen roeiapparaten energie opwekt voor keukenapparatuur. http://fitnesssnackbar.blogspot.com

• Organiseer een wedstrijd wie de meeste truien over elkaar heen aan kan trekken.

• Stap met het bedrijf of met uw gezin over op groene stroom.• Gebruik de online Milieubarometer, meet de CO2-uitstoot van uw

bedrijf en kijk waar energiebesparing mogelijk is. www.milieubarometer.nl

• Meld u met de hele straat aan voor het Klimaatstraatfeest. www.klimaatstraatfeest.nl

Lees meer op www.warmetruiendag.nl

04 Wat Warme TruiendagWaar NederlandWanneer Vandaagfebruari

OPWARMING AARDEVolgens deskundigen zijn de doelstellingen van Kyoto niet voldoende om de opwarming van de aarde te verminderen. Bovendien is het de landen van de klimaattop in Kopenhagen (2009) niet gelukt om doelstel lingen te formule-ren voor na 2012. Het goede nieuws: u kunt zelf wel iets doen voor de school van uw kinde ren, uw bedrijf of uw eigen straat.

WinBlack&Decker

warmteverlies-meterp 4-5


Nuon Winter44

07 Wat Internationale BouwbeursWaar Jaarbeurs UtrechtWanneer vandaag t/m 12 februarifebruari

Duurzaam wonen, in harmonie met milieu en natuur, is in opkomst. Dat heeft gevolgen voor de bouw en inrichting van onze toekomstige huizen. Wonen we straks allemaal in huizen zoals deze?

Duurzaam wonen in harmonie met milieu en natuur is in opkomst

Wonen in de toekomst

EarthshipsEen earthship is een klimaatneutraal en zelf voorzienend huis, opgetrokken uit natuurlijke materialen en afgedankte spullen. In Doepark Nooterhof in Zwolle staat het enige earthship van Nederland: een theehuis, waar u zelf kunt rondkijken. • In de aarden wal aan de achterkant en in de zijgevels van

het theehuis zijn ruim 1000 oude autobanden verwerkt, opgevuld met aangestampte aarde.

• De binnenmuren bestaan uit 7000 glazen flessen en 6000 conservenblikjes, afgewerkt met leem.

Prettig voor uw energierekening en mooi voor het milieu: voor de bouw van elk nieuw te bouwen huis zullen steeds strengere regels gaan gelden om het energieverbruik zo laag mogelijk te houden. Dat stelt eisen aan de manier van bou-wen, met duurzame materialen, en aan de manier waarop het huis de energie verbruikt. Zulke huizen kunnen er net zo uitzien als andere huizen: klassiek of modern, naar keuze van de bewoner. Sommige architecten en aannemers gaan een stap verder en ontwerpen een huis dat zichzelf voorziet van warmte en elektriciteit. Bijvoorbeeld met zonnepanelen, windturbines, gerecyclede of natuurlijke en extra isolerende materialen en systemen om restwarmte opnieuw te gebrui-ken. Zo kan een huis helemaal CO2-neutraal zijn en meer energie opwekken dan dat het verbruikt. Met die extra ener-gie is bijvoorbeeld een elektrische auto of scooter op te laden.


45Nuon Winter

Gezond bouwenArchitect Michaël de Vos uit Loenen (bij Apeldoorn) bouwt zijn huizen bio-ecologisch, energiezuinig en vooral: gezond.• Materiaal voor de constructie, isolatie en afwerking

bestaat zoveel mogelijk uit hout en andere natuurproducten als vlas en leem.

• Zijn huizen zijn bij voorkeur zelfvoorzienend op het gebied van verwarming, warm tapwater, drinkwatervoorziening, ventilatie en koeling.

• Idealiter wordt gestookt op hout: tegelkachels, leemkachels en pelletskachels (moderne houtkachels die op houtkorrels werken). Deze zijn energie-efficiënt en CO2-neutraal.

• Hij gebruikt de tijd als hulpmiddel bij een gezond huisontwerp, door bijvoorbeeld de slaap- en eetkamer op het oosten te richten: opstaan en ontbijten bij het opkomende zonlicht, gaan slapen bij de invallende duisternis.

• Zonnepanelen en kleine windturbines zorgen voor de energievoorziening.

• Regenwater wordt opgevangen en via plantenbakken gefilterd voor gebruik.

• De banden, vloeren en muren nemen zonnewarmte op en geven die langzaam weer af.

• Earthships zijn een idee van de Amerikaanse architect Michael Reynolds. Wereldwijd zijn er circa 3000 gebouwd.

• Er zijn plannen om volgend jaar in Olst 23 earthships te bouwen.


46 Nuon Winter

12 Wat HuishoudbeursWaar RAI AmsterdamWanneer Vandaag t/m 20 februarifebruari

Tip 1De producten in de onderste schappen in de supermarkt zijn

vaak kwalitatief goed én goedkoper dan de waren op ooghoogte. Ook kan een product uit een discountwinkel net zo goed zijn als een A-merk. Was- en schoonmaakmiddelen van huismerken presteren bijvoorbeeld vaak even goed als bekende merken, terwijl ze tot maar liefst 2,5 keer goedkoper zijn.

Tip 2Schoonmaken kan een stuk goedkoper en zeker net zo snel

met tips uit grootmoeders tijd. Ga aan de slag met groene zeep, azijn en soda: het zijn goedkope middelen waarmee u toch alles goed schoon krijgt. Zo is azijn een goed anti-kalkmiddel. Lees meer tips op www.omaweetraad.com.

Tip 3Apparaten die onnodig stand-by staan kosten een gemiddeld huishouden jaarlijks meer dan

€ 80,- (Milieucentraal, prijspeil 2010). Als een apparaat geen uitknop heeft, schaf dan een stand-by killer aan, een stekker die het apparaat van de stand-bystand afhaalt. Een duurdere, maar comfortabele oplossing is het KlikAanKlikUit®-systeem. Met een afstandsbediening of wandknop kunt u alle lampen dimmen of verlichting, (zie www.nuonenergiewinkel.nl) zonwering en apparatuur in één keer uitschakelen.

Tip 4Deurdrangers of -veren, radiator folie en tochtstrips:

het zijn relatief goedkope producten die direct meer comfort en minder stookkosten opleveren. Kijk waar u kunt besparen op www.nuonenergiebesparen.nl en doe de VerspillingsCheck, of ga naar www.nuonenergiewinkel.nl voor diverse bespaarproducten.

Tip 5Doe om impulsaankopen te voorkomen slechts één of twee

keer per week boodschappen, mét een boodschappenlijstje. Verse producten zoals groenten en fruit zijn vaak het goedkoopst op de markt. En aan het einde van de dag worden deze produc-ten vaak in prijs verlaagd. Seizoensgroenten zijn in ieder geval goedkoper, bijvoorbeeld koolsoorten in de winter.

Tip 6Op diverse websites vindt u kortingsbonnen en

aanbiedingen waarmee u tientallen euro’s kunt besparen op gadgets, huishoudelijke apparatuur, boeken, weekendjes weg, pretparken en meer. Kijk bijvoorbeeld op www.actiepagina.nl, www.actiekortingsbonnen.nl of www.kortingscode.net. Op www.geldterugacties.nl kunt u proefmonsters aanvragen.

Tip 7U hoeft geen lid te zijn van de vrekkenclub om precies te weten

waarop u kunt besparen. Op www.yunoo.nl of www.nibud.nl staan handige digitale huishoudboekjes die soms verrassende inzichten geven. Ook steeds meer banken bieden een digitaal huishoudboekje aan.

Tip 8Zoek voor originele spullen ook eens in trendy

tweedehandswinkels. Met spullen ruilen bent u helemaal voordelig uit, bijvoorbeeld via www.swoppa.nl, www.ruilen.nl en www.tweedehands.nl.

Tip 9 Rondslingerende munten in huis? Verzamel ze in een bakje

of spaarpot. Bij sommige banken kunt u het geld ongesorteerd in een bak doen. Vervolgens kunt u met behulp van uw pinpas het bedrag op uw rekening laten storten.

Tip 10Wacht niet tot de vrijmarkt op Koninginnedag, maar houd

een eigen uitverkoop. Maak bekend in de buurt dat er bij u een sale is. Maak een rondje door uw huis en kijk welke spullen nog goed zijn, maar die u niet meer gebruikt: ze kunnen nog een leuk geldbedrag opleveren.

Of u nu geld overhoudt met tips uit grootmoeders tijd, met boodschappen doen of met de meest moderne technologieën, in elk huishouden is eenvoudig geld te besparen.

Slim besparen in het

€

€

€

€

€

€

€

€

€

€


47Nuon Winter

WinKlikAanKlikUit®-systeemp 4-5

Lees meer tips op www.omaweetraad.com

huishouden


48 Nuon Winter

Wintoegangskaarten festival CEMENT

p 4-5

22 Wat Festival CEMENTWaar MaastrichtWanneer Vandaag t/m 27 februarifebruari

Van tevoren niet weten wat je te zien krijgt, dat maakt Festival CEMENT zo bijzonder. Zes dagen lang laten jonge, talentvolle theatermakers, dansers, regis-seurs en choreografen zich van hun beste kant zien.

Het Theater aan het Vrijthof, de Toneelacademie, het postkantoor, het Huis van Bourgondië, op straat en zelfs in huiskamers: op allerlei locaties in Maastricht zijn tijdens Festival CEMENT voorstellingen te zien. Voorstellingen van aanstormende creatievelingen. “Dat maakt het festival meteen zo bijzonder”, vertelt artistiek coördinator Leonie Clement. “Die jonge mensen zitten vol energie en lef, wat heel duidelijk te merken is aan de sfeer.”

AVONTUURBezoekers van Festival CEMENT kopen voor € 15,- (in de voorverkoop € 12,50) een dagkaart, en kunnen zich vervol-gens laten verrassen. Leonie: “Je gaat ergens naar binnen en weet van tevoren niet precies wat je krijgt. Zeker voor mensen die houden van avontuur en het leuk vinden om iets als eerste gezien te hebben, is dat aantrekkelijk. Natuurlijk staan we wel garant voor de kwaliteit, we beoordelen alle artiesten van tevoren.”

MEEPRATENDebat staat centraal tijdens het festival: het publiek mag meepraten. “Op deze manier krijg je inzicht in de achtergron-den van een voorstelling, en begrijp je beter hoe iets tot stand is gekomen”, vertelt Leonie. “Het is een prachtige manier om de nieuwe generatie theater-makers echt te leren kennen.”

Festival van de verrassing

Het programma van Festival CEMENT staat vanaf begin januari op www.festivalcement.nl


Wat Tentoonstelling WalvissenWaar Naturalis LeidenWanneer 20 t/m 27 februari

Duik in de wereld van walvissen en dolfi jnen tijdens de tentoonstelling Walvissen van Naturalis. Onderzoek echte walvisbotten, of knutsel je eigen walvis bij walvis puzzelen. Het speurspel Walvis en ik laat zien hoeveel wij gemeen hebben met deze bijzondere zoogdieren.www.naturalis.nl

Wat Scratch Muziekdagen LeidenWaar Pieterskerk, LeidenWanneer 16 t/m 20 februari

Het grootste scratchfestival van Europa. Zo’n duizend zangers en musici oefenen samen met professionele dirigenten en solisten op werk van onder meer Händel, Mozart, Orff en Verdi. Kijk voor de tijdstippen van uitvoeringen op www.scratchmuziekdagen.eu.

Altijd energie

voor MÉÉR in…

FEBRUARI

Wat DierenvriendjespadWaar bezoekerscentra StaatsbosbeheerWanneer 19 t/m 27 februari

Vanuit tien bezoekerscentra van Staatsbosbeheer kunnen kinderen van vier tot zes jaar op een inter-actieve excursie. Via het spel met opdrachten kunnen kinderen spelen-derwijs zelf ontdekken en beleven wat er in de natuur te vinden is.www.staatsbosbeheer.nl

Wat Chinees nieuwjaarWaar ChinaWanneer 3 februari

Chinees nieuwjaar valt niet elk jaar op dezelfde datum. Het jaar begint op de tweede nieuwe maan na de zonnewende van 21 december. U kunt het feest ook in Nederland meemaken: in sommige grote steden zijn drakendansen en vuurwerk.

Wat NegenmaandenbeursWaar RAI AmsterdamWanneer 16 t/m 20 februari

Kersverse en aanstaande vaders en moeders mogen de Negenmaandenbeurs niet missen: tips en advies voor de babykamer en veel andere aantrekkelijke producten en aanbiedingen. www.negenmaandenbeurs.nl

Wat Première Songs for Drella, Scapino BalletWaar Schouwburg RotterdamWanneer 23 februari

Een provocerende en vernieuwende show die is geïnspireerd op drie iconen uit de popcultuur: Andy Warhol (bijnaam ‘Drella’), Lou Reed en John Cale. www.scapinoballet.nl


Nuon Winter50

RRRRRRRRRRR EEEEEEEEEEEEEEEE EEEEEEEEE FFFFFFFFFF SSSSSSSSSSS TTTTTTTTTTTTTT SSSSSSSSSSSSSS RRRRRRRRRRRRRRR EEEEEEEEEE KKKKKKKKKKKKKKKKKK TTTTTTTTTTTTTTT DDDDDDDDDDDDDDDDD

SSSSSSSSSSSS EEEEEEEEEEEEEE GGGGGGGG NNNNNNNNNNNN IIIIIII RRRRRRRRRRRRRRRRRR AAAAAAAAAAAAAAAAA PPPPPPPPPPPP SSSSSSSSSSSSSSSSS EEEEEEEEEE BBBBBBBBBBBB OOOOOOOOOOOOOOO

AAAAAAAAAAAAAAAAA BBBBBBBBBBBBBB LLLLLLLLLLL EEEEEEEEE DDDDDDDDDDDDDD LLLLLLLLLLLLLL AAAAAAAAAAAAAAAA MMMMMMMMMMMMM PPPPPPPPPPPPPPPPPP KKKKKKKKKKKKKKKK TTTTTTTTTTTTTT NNNNNNNNNNNNN

AAAA AAAAAAAAAAAAAAA EEEEEEEEEEEEE EEEEEEEEEEEEEEE HHHHHHHH EEEEEEEEEEEEEEEEE RRRRRRRRRRRRRRRRRRR EEEEEEEEEEEEEEE AAAAAAAAAAAAAA RRRRRRRRRRR CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC KKKKKKKKKKKKKKKKK

LLLLLLLLLLLLLLLLLL DDDDDDDDDDDDDDDD SSSSSSSSSSSSSSSSSSS WWWWWWWWWWWWWWWWW KKKKKKKKKKK RRRRRRRR IIIIIIIIII MMMMMMMMMMMMMMMM UUUUUUUUUUUUUU AAAAAAAAAAAAAAAAA HHHHHHHHHHHHH EEEEEEEEEEEEEEEE

KKKKKKKKKKKKKKKKKKK VVVVVVVVVVVVVVVVVVV PPPPPPPPPPPPPPPPPP MMMMMMMMMMMMMMM EEEEEEEEEEEEE TTTTTTTTTTT EEEEEEEE IIIIIIIIII OOOOOOOOOOOOOOO MMMMMMMMMMMMM EEEEEEEEEE RRRRRRRRRRR

RRRRRRRRRR IIIIIIIIIIII IIIIIIIIIII EEEEEEEEEEEEE AAAAAAAAAAAAAAA GGGGGGGGGGGGGGG RRRRRRRRRRRRRRRR TTTTTTTTTT SSSSSSSSSSSS EEEEEEEEEEEEEEEE MMMMMMMMMM EEEEEEEEEEEE

EEEEEEEEEEEEEE EEEEEEEEEEEEEE TTTTTTTTTTTTTTTTT LLLLLLLLLLLLLLLLL GGGGGGGGGGGGGGGG TTTTTTTTTTTTTTTTTTTT EEEEEEEEE IIIII NNNNNNNNNNNNNNN NNNNNNNNNNNNNNNN IIIII DDDDDDDDDDDD

TTTTTTTTTTT SSSSSSSSSSSSSSS OOOOOOOOOOOOOOOOO EEEEEEEEEEEEEE AAAAAAAAAAAAAAAAAA EEEEEEEEEEEE AAAAAAAAAAAAAAAAAA NNNNNNNNNNN SSSSSSSSSSSSSSSSS IIIIIII EEEEEEEEEEEE AAAAAAAAAAAAAA

NNNNNNNNNNNNNN SSSSSSSSSSSSSS LLLLLLLLLLLLLLL TTTTTTTTTTTT KKKKKKKKKKKKKKK NNNNNNNNNNNNN LLLLLLLLLLLLLLL OOOOOOOOOOOO PPPPPPPPPPPPPPPPPP CCCCCCCCCCC WWWWWWWWWWWWWW GGGGGGGGGGGGG

IIIIIII DDDDDDD RRRRRRRR AAAAAAAAAAAAA DDDDDDDDDDDD IIIIIIIIIIIIIIII AAAAAAAAAAAAAAA TTTTTTTTT OOOOOOOOOOOOOOOOO RRRRRRRRRRRRRR HHHHHHHHHH EEEEEEEEEEEEEEE

SSSSSSSS NNNNNN EEEEEE GGGGGGGGG AAAAAAAAAAAAAAAA DDDDDDDDDDDDDDDD TTTTTTTTTTTTTTTT SSSSSSSSSSSS EEEEEEEEEEE EEEEEEEEEEE FFFFFFFFFF NNNNNNNNNNNNN

III ddddd ll l tttt ijjjj ll dddd ddddddd tt dddddd ddddd

AdviesBesparingBewegenChemieDonkere dagenElektrischFeestdagen

GeldGemakIsolatieKerstsfeerLedlampPegelRadiator

RamenSinterklaasTipsTruiWinter

Efteling Sprookjesboomspel Los de puzzel op en maak kans op een van de 25 Efteling Sprookjes-boomspellen van Ravensburger t.w.v. € 19,95. De bewoners van het Sprookjesbos zijn allerlei voorwerpen kwijt. De Sprookjesboom heeft hulp nodig bij het zoeken! Wie de meeste voorwerpen vindt, is de held van het bos. Laat het goede antwoord achter op www.nuonwintergids.nl (zie pag. 51).

PUZZEL

In deze mengelmoes van letters zijn al de hiernaast staande woorden verstopt. Sommige letters worden meer dan een keer gebruikt. Streep alle woorden door. De resterende letters vormen dan regel voor regel van links naar rechts gelezen de oplossing van deze puzzel.

WOORDZOEKER

WinEfteling

Sprookjesboomspelp 4-5

nuon_winter_2010_feb_p41-52_v3.indd 10 25-10-10 08:46

51Nuon Winter

NUON KLANTENSERVICEVoor al uw vragen over de producten of diensten van Nuon.Bereikbaar op werkdagen van 8.00 tot 20.00 uur. Telefoon: 0900 08 08 (€ 0,10 per minuut)Postadres: Postbus 40021, 6803 HA ArnhemInternet: www.nuon.nl

STROOMETIKETNuon vindt het belangrijk u inzicht te geven in de bron-nen die zijn gebruikt voor het opwekken van uw stroom. Een recent overzicht van deze samenstelling vindt u op www.nuon.nl/stroometiket. Dit overzicht kan u helpen een keuze te maken voor het stroomproduct dat bij uw wensen aansluit.Het is ook op te vragen via Nuon Klantenservice (0900 0808).

NUON CO2 OKVoor informatie over Nuon CO2 OK Stroom en Gas.Telefoon: 0900 08 08 (€ 0,10 per minuut).

KLACHTENBent u niet tevreden over de dienstverlening en/of de producten van Nuon, dan horen we dat graag. Samen zoeken we dan naar een oplos sing. Telefoon: 0900 08 08 (€ 0,10 per minuut).Internet: gebruik het klachtenformulier opwww.nuon.nl.

NUON SERVICEDESKVoor informatie over HR-ketels, isolatie, Zonnepanelen, EnergieAdvies aan huis, Energiehulp, boilers, inbraak- en brandbeveiliging, en service- en onderhouds-abonnementen. Telefoon: 0800 20 21 (gratis).Postadres: Antwoordnummer 2421, 6800 VJ Arnhem(postzegel is niet nodig).

STORING? MELD HET!Gas en stroom Telefoon: 0800 90 09 (gratis)Stadswarmte Telefoon: 0800 05 13 (gratis)Cv-ketel Telefoon: 0900 84 55

EXTRA SERVICEDit magazine van Nuon is in aangepaste leesvorm aan te vragen bij Dedicon, lectuur en informatie voor mensen met een leeshandicap, Postbus 24, 5360 AA Grave. Telefoon: (0486) 486 486.

GEEN INTERNET?Ook zonder internet kunt u deelnemen aan acties en gebruikmaken van kortingen. Als bij de betreffende actie of aanbieding een staat, kunt u een kaartje insturen. Geef aan om welke actie of korting het gaat en vermeld duidelijk naam, adres en woonplaats. Adres: Redactie Nuon Wintergids, afd. 1AA7321, Postbus 41920, 1009 DC Amsterdam (voldoende frankeren) NUON ENERGIEWINKELAllerlei handige bespaarproducten vindt u op www.nuonenergiewinkel.nl.

OPZEGGEN?Wilt u dit magazine voortaan niet meer ontvangen? Ga naar www.nuonwintergids.nl/contact.

MIJN NUON – SELF SERVICERegel 24 uur per dag handig en snel uw energiezaken via Mijn Nuon, uw persoonlijke site op www.nuon.nl. Aanmelden kan via www.nuon.nl. Klik op ‘Inloggen Mijn Nuon’.

REDACTIEAl uw reacties, bijdragen, tips en brieven op dit magazine kunt u per post of per e-mail sturen naar: Redactie Nuon Wintergids, afd. 1AA7321, Postbus 41920, 1009 DC Amsterdam ofkijk op www.nuonwintergids.nl/contact.

NUON INFORMATIE

De redactie heeft de grootst mogelijke aandacht besteed aan de inhoud van dit magazine. Voor eventuele onjuistheden in de weergave of foutieve informatie, dan wel voor schade hierdoor veroorzaakt, kan Nuon niet verantwoordelijk gesteld worden. Alle berekeningen met betrekking tot CO2-uitstoot zijn gebaseerd op aannames. Er kunnen dan ook geen rechten aan worden ontleend.

Voor alle acties in deze Nuon Wintergids geldt dat de winnaars bericht krijgen. Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd. Indien u mee doet aan een actie uit de Nuon Wintergids, accepteert u daarmee onze voorwaarden. U vindt deze terug op www.nuonwintergids.nl onder ‘spelregels’.

INFORMATIE


Nuon helpt.Vrijblijvend advies.

Onze adviseur komt graag bij u

langs. Hij kan u exact uitleggen

hoe het isoleren in zijn werk

gaat, wat de kosten zijn en wat

u voortaan bespaart.

Soorten isolatie.

Bij Nuon kunt u terecht voor

diverse soorten isolatie. Zo

hebben we spouwmuurisolatie,

vloerisolatie, bodemisolatie en

dakisolatie.

Meer weten? Ga naar www.nuon.nl of bel 0800 2021.

Lagere energiekosten.

Door goede isolatie kunt u jaarlijks

tussen de € 234,- en € 1.500,- op

uw stookkosten besparen. Geld dat

u natuurlijk veel beter aan leuke

andere zaken kunt besteden.

6% btw666%%% bbbttww

Verlaagd btw-tarief.

Het isoleren van uw woning is nu

heel voordelig. U betaalt tijdelijk

niet 19% maar slechts 6% btw.

Misschien komt u ook in aanmerking

voor provinciale subsidie.

Kijk op www.nuon.nl/subsidiewijzer.

Niemand geniet van een tochtig huis.

Nuon isoleert uw woning nu nog voordeliger.


Nuonwintergids 2010

Documents

Transcript of Nuonwintergids 2010