Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ......

15

Click here to load reader

Transcript of Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ......

Page 1: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016

Lees dit e-zine op www.vvsg.be stuur een bericht naar de redactie schrijf in/uit

1. Vormingsfonds Kinderopvang 2016

2. Thema Team: Talenten ontdekken en waarderen

2.1. Diversiteit en interculturaliteit (korte en lange versie)

2.2. ‘Van valkuil naar kwaliteit’: Een positieve blik op jezelf en je team.

2.3. Waarderend samenwerken

2.4. Een tent vol talent, van omgaan met verschillen tot het verschil in omgaan met elkaar

3. Thema Team: Feedback geven en krijgen

3.1. Feedback geven en krijgen

3.2. Achter elke schaduw schijnt de zon

3.3. Het geven en krijgen van feedback

3.4. Feedback geven en krijgen

3.5. ‘Ik zou het anders doen!’ Communicatie in de praktijk.

4. Thema Team: Reflectief werkgedrag

4.1. Zelf aan het stuur

4.2. VerBEELDing

4.3. Leren van en met elkaar

5. Thema Team: Jobtevredenheid

5.1. Gemotiveerd aan de slag blijven

5.2. Als het kriebelt moet je craften!

5.3. Veel plezier met het ‘Werkplezierspel’

5.4. Tevreden met je job

6. Thema Kind: Spel en spelaanbod

6.1. Spelen met baby en peuter

6.2. Muziek in de kinderopvang

6.3. Activiteiten voor baby’s en peuters

6.4. Help! Tieners in de opvang!

6.5. Tekenen met kinderen

6.6. Speel je mee?

6.7. Inkleding, de kers op de taart!

6.8. Spelen op maat

6.9. Actief Spelen (ahv verhalen en sprookjes)

6.10. Spelimpulsen geven, hoe doe ik dat?

6.11. Spelimpulsen en improviseren met het jonge kind

7. Thema Kind: Inzetten op motorische ontwikkeling en bewegen

7.1. Bewegingsspelletjes

7.2. Het belang van beweging voor ontwikkeling van baby’s en peuters

Page 2: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

7.3. Peuterdans

7.4. Bewegen, bewegen, bewegen moet je doen!

7.5. Avontuurlijk buiten spelen

8. Thema Kind: Inzetten op taalontwikkeling

8.1. Inzetten op taalontwikkeling

8.2. Taalcoaching in de kinderopvang

8.3. Taalstimulering in de voorschoolse kinderopvang

8.4. Allemaal Taal

8.5. Taal stimuleren elke dag

8.6. Taalstimulering in de kinderopvang

9. Thema Kind: Respectvolle houding

9.1. Constructief omgaan met moeilijk gedrag

9.2. Met ‘stijl’ omgaan met kinderen

9.3. Praten met kinderen, hoe doe je dat ?

9.4. Respect voor elkaar…. hoe doe je dat ? (korte en lange versie)

9.5. R.E.S.P.E.C.T.

10. Thema Kind: Regelmaat in de dagindeling

10.1. Time Check! Over opvangtijd organiseren en kinderen hun vrijheid gunnen

11. Thema Kind: Observeren

11.1. Observeren kan je leren

11.2. Observeren van Welbevinden en Betrokkenheid met ZiKo

11.3. Observeren van Welbevinden, betrokkenheid en ontwikkeling met Ziko-Vo (korte en

lange versie)

12. Thema Kind: Kinderen met een specifieke zorgbehoefte

12.1. Inclusieve kinderopvang: wie, wat, waarom, hoe?

13. Thema Kind: Structuur bieden aan kinderen

13.1. “De beste straf… is diegene die je niet hoeft te geven”

13.2. “Ik ben waarschijndelijk groot"

13.3. Omgaan met moeilijk gedrag

13.4. Wikken en wegen over grenzen

14. Thema Kind: Ontwikkelen/voeren van een wenbeleid

14.1. Tijd voor wennen

14.2. Wennen met een meerwaarde

15. Thema Ouder: Opzetten ouderwerking

15.1. Uitwerken van een ontmoetingsfunctie voor ouders

15.2. Een fijn contact met alle ouders

15.3. Schuldenproblemen, wat nu? … Een inleiding

16. Thema Ouder: Conflicthantering

16.1. Conflicthantering

16.2. Communicatie met ouders

16.3. Communicatie en omgaan met moeilijke ouders/boodschappen

16.4. Ouders ontmoeten-begrijpen-begeleiden

16.5. Hoe moet ik dat nu zeggen ?

16.6. Hoor jij wat er niet wordt gezegd?

Page 3: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

16.7. Omgaan met moeilijke situaties

17. Thema Ruimte: Inrichting en gebruik buitenruimte

17.1. Natuurrijk inrichten van de buitenruimte voor kinderen

17.2. Natuurbeleving met kinderen

17.3. Coaching ‘Natuur’ in onthaal en buitenschoolse opvang

17.4. Op uitstap in de natuur

17.5. Ruimte om te spelen

17.6. Speelhoeken, the next level!

18. Meer weten?

1. Vormingsfonds Kinderopvang 2016

Met een deel van het uit het VIA4-akkoord beschikbaar VTO-budget is een Vormingsfonds

Kinderopvang opgericht. Als kinderopvangvoorziening georganiseerd door een lokaal bestuur

krijg je ook in 2016 via dit Vormingsfonds Kinderopvang recht op een aantal gratis bijscholingen

die ter plaatse in jouw kinderopvangvoorziening voor het eigen team kinderbegeleiders kunnen

georganiseerd worden.

Het recht op deze gratis bijscholingen is berekend op het totaal aantal medewerkers dat is

tewerkgesteld in de kinderopvang die je als lokaal bestuur organiseert. Organiseer je als lokaal

bestuur verschillende types kinderopvang (gezinsopvang, groepsopvang baby en peuter,

groepsopvang schoolgaande kinderen), verdeel dan je rechten over die types kinderopvang.

Het aantal vormingen waarop je recht hebt zal via mail gecommuniceerd worden (aan de

verantwoordelijken kinderopvang). In deze mail vind je ook een paswoord dat je nodig hebt om

in te loggen op de website waar je de vormingen kan boeken.

Mocht je eventueel niet direct deze communicatie kunnen terugvinden, dan kan je steeds

contact opnemen met de regionale medewerkers van het Steunpunt Kinderopvang om je

paswoord op te vragen.

De bijscholingen moeten plaatsvinden in 2016.

De VVSG heeft, onder de vleugels van Diverscity, een aantal vormingen geselecteerd bij

bestaande vormingsinstellingen en opleiders. In totaal gaat het over meer dan 70 vormingen

waaruit je kan kiezen. Je kan op www.diverscity.be een overzicht vinden van de per thema

geselecteerde vormingsinstellingen en opleiders. Op basis van dit overzicht zal je de gratis

vorming in jouw bestuur kunnen plannen, rekening houdend met jouw trekkingsrechten.

Lees ook meer over de geselecteerde vormingen in deze extra KinderPraat.

2. Thema Team: Talenten ontdekken en waarderen

2.1. Diversiteit en interculturaliteit (korte en lange versie)

Diversiteit kan zeer verrijkend zijn, maar het is soms ook een uitdaging om samen te werken

met verschillen op basis van wederzijds respect. Hoe gaan we hier mee om als professional,

om tot een goede verstandhouding en samenwerking te komen op de werkvloer?

Page 4: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

Begeleiding door: Trace bvba

2.2. ‘Van valkuil naar kwaliteit’: Een positieve blik op jezelf en je team.

Tijdens deze vorming leer je je eigen kwaliteiten en valkuilen kennen. Dit doen we aan de hand

van een kernkwadrant. Ook je collega’s leer je hierdoor beter kennen, waardoor jullie op een

fijne manier kunnen samenwerken met respect voor ieders eigenheid en kwaliteiten.

Begeleiding door: Vormingscentrum Hivset

2.3. Waarderend samenwerken

Waardering is meer dan een complimentje geven: je richt je op datgene wat energie geeft en

waarvan je groeien kan als mens of als team. Zoals de zonnebloem zich draait naar de zon, zo

kan ook jij vanuit een waarderende blik kijken naar collega’s en naar situaties, ook lastige. Dat

leer je tijdens deze vorming.

Begeleiding door: Kwadraet

2.4. Een tent vol talent, van omgaan met verschillen tot het verschil in omgaan met elkaar

We starten met een actieve simulatie (‘Kwinkslag’) die mensen laat ervaren dat je op

verschillende wijzen met verschillen kan omgaan (zowel binnen het team als daarbuiten).

Van daaruit brengen we letterlijk en figuurlijk de verschillende talenten binnen de organisatie in

kaart, zodat dit ook bruikbaar kan zijn voor latere gesprekken.

Begeleiding door: Halma - Centrum Informatieve Spelen

3. Thema Team: Feedback geven en krijgen

3.1. Feedback geven en krijgen

Verwachtingen, wensen, ergernissen worden soms niet of op een verkeerde manier

gecommuniceerd omdat we niet de juiste vorm vinden om daar mee om te gaan. In deze

vorming leren we anders kijken naar kritiek en oefenen we hoe we feedback op een

constructieve manier kunnen hanteren en communiceren

Begeleiding door: In-tense, coaching en opleiding

3.2. Achter elke schaduw schijnt de zon

Iedereen heeft kwaliteiten en sterktes. In een team kunnen die complementair werken, waar we

overdrijven in onze kwaliteit kan dit tegen elkaar werken. In deze vorming leren we de sterktes

en kwaliteiten van iedereen apart en van het team als groep zien en waarderen.

Begeleiding door: In-tense, coaching en opleiding

3.3. Het geven en krijgen van feedback

We hebben over alles en iedereen een mening. Maar hoe geven we effectieve feedback? Deze

vorming leert je feedback geven op een goede manier, zodat beide partijen er iets aan hebben.

Feedback krijgen? Dat heeft niemand graag, maar het gebeurt wel. Hoe ontvang je feedback?

Begeleiding door: Vzw Vorm

3.4. Feedback geven en krijgen

Werken in de kinderopvang vraagt een intense samenwerking met collega’s, ouders,

medewerkers school,… Hoe vrijer je je voelt in deze samenwerking, hoe fijner je je voelt, hoe

minder je een rolletje moet spelen, hoe minder de ander dingen over je denkt die je zelf niet

Page 5: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

weet. Feedback geven en ontvangen is een manier om de vrije ruimte tussen mensen te

vergroten.

Begeleiding door: Kwadraet

3.5. ‘Ik zou het anders doen!’ Communicatie in de praktijk.

Samenwerken is fijn, maar niet altijd gemakkelijk. Een collega pakt het werk soms anders aan

dan jij of gaat op een andere manier om met de kinderen. Misschien durf je hem/haar dit niet zo

goed zeggen, ook al zou je dit wel willen. In deze vorming kijken we naar hoe we op een

zorgzame manier eerlijk kunnen zijn ten opzichte van elkaar, zodat de samenwerking verbetert.

Begeleiding door: Vormingscentrum Hivset

4. Thema Team: Reflectief werkgedrag

4.1. Zelf aan het stuur

Frustreert het je soms dat je steeds dezelfde dingen tegenkomt op je werk? Weer die discussie

met hetzelfde kind? Ergernis aan een collega van je? In deze vorming leer je je eigen gedrag

en dat van de ander beter begrijpen. Je kijkt hoe je je eigen gedrag kan aanpassen, waardoor

de situatie kan veranderen. Zo krijg je meer plezier, voldoening en uitdaging in je werk.

Begeleiding door: Vormingscentrum Hivset

4.2. VerBEELDing

Beelden van de werking in de leefgroep: uitdagend maar inspirerend! Wie zijn ze, wat doen ze,

welke initiatieven tonen de kinderen ons? In deze vorming leer je hoe je deze beelden kan

bespreken met kinderbegeleiders in een groeibevorderend videocoachingsgesprek: met

beeldmateriaal, kijkkaders en reflectie over de aanpak van deze methodiek in de eigen

organisatie.

Begeleiding door: Arteveldehogeschool - Pedagogie van het Jonge Kind

4.3. Leren van en met elkaar

De kinderopvang is een boeiende omgeving om in te werken. Vanuit de interactie met collega’s,

met kinderen en met ouders, bieden zich voortdurend leerkansen aan. Wat heb jij te leren en

wat leren anderen van jou? We durven tijdens deze dag stil te staan bij ons werkgedrag.

We ervaren wat werkt om zelf en als team sterker te worden, vanuit deze stilstand.

Begeleiding door: Kwadraet

5. Thema Team: Jobtevredenheid

5.1. Gemotiveerd aan de slag blijven

Kom jij iedere dag met evenveel 'goesting' naar je werk? Natuurlijk niet, iedereen heeft wel zo

eens van die dagen. Maar als het wat langer duurt dan een dag? Hoe komt het dat onze

motivatie soms wel eens afneemt? En wat motiveert mij dan wel? We gaan op zoek naar wat

ons motiveert om met de glimlach aan het werk te gaan.

Begeleiding door: Vzw Vorm

5.2. Als het kriebelt moet je craften!

Tevreden in je werk, en toch nieuwsgierig naar hoe je je werk nog beter en passend bij jou kan

maken? Dan gaan we ‘jobcraften’ of ‘baanboetseren’: we gaan op zoek hoe je via kleine (of

Page 6: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

grote) ‘interventies’ je werk met nog meer goesting kan doen. Verwacht geen lezing, maar veel

zelf doen en ervaren.

Begeleiding door: Arteveldehogeschool - Pedagogie van het Jonge Kind

5.3. Veel plezier met het ‘Werkplezierspel’

Werkplezier komt niet zomaar. Wanneer je kan aangeven wat je motiveert ben je al een heel

stuk verder. Combineer dit met de mogelijkheid om aan te geven welk gedrag je prettig vindt en

welk gedrag niet, kunnen we er als organisatie voor gaan om iedereen ’s ochtends fluitend over

de drempel te krijgen.

Begeleiding door: Halma - Centrum Informatieve Spelen

5.4. Tevreden met je job

Werken in de kinderopvang is intens. Het vreet soms energie. Op andere momenten krijg je er

veel energie van. We gaan samen op zoek naar wat maakt dat je je tevreden voelt en hoe je

die tevredenheid nog kan verhogen. Na deze dag heb je enkele concrete acties op een rij om

jouw werktevredenheid en dat van het team nog te verhogen!

Begeleiding door: Kwadraet

6. Thema Kind: Spel en spelaanbod

6.1. Spelen met baby en peuter

Baby’s en peuters verkennen volop de omgeving rondom zich aan de hand van de zintuigen.

Wij kunnen hen helpen op hun weg van verwondering door middel van spelimpulsen. Ook

andere spelvormen en uitgangspunten komen tijdens deze sessie aan bod.

Begeleiding door: Xenwix bvba afdeling Clorisse

6.2. Muziek in de kinderopvang

Muziek maken met kinderen is leuk! We werken doe- en ervaringsgericht en gaan aan de slag

met muzikale bouwstenen. Je ontdekt nieuw liedmateriaal, eenvoudige muzikale spelletjes, en

gaat aan de slag met eenvoudige instrumenten geschikt voor jonge kinderen. Je wordt

geïnspireerd en krijgt concrete handvaten.

Begeleiding door: Tamboeri

6.3. Activiteiten voor baby’s en peuters

In deze vorming gaan we actief aan de slag! We duiken letterlijk in de materialen. Zo werken

we aan een gevarieerd spel- en activiteitenaanbod binnen je eigen opvang. We vertrekken van

observaties om te achterhalen wat kinderen boeit.

Begeleiding door: CEGO

6.4. Help! Tieners in de opvang!

Wat willen onze tieners in de opvang? Welke aanpak werkt? Wat boeit ze? Hoe kunnen we ze

meer betrekken bij de opvang? We verplaatsen ons in de beleving van tieners en gaan gericht

op zoek hoe we ons aanbod en aanpak het best kunnen afstemmen op de noden van onze

tienergroep.

Begeleiding door: CEGO

6.5. Tekenen met kinderen

Page 7: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

Kinderen tekenen van nature. Ze willen iets uitdrukken of zich op een leuke manier ontspannen.

Als volwassenen zijn we de durf om te tekenen vaak verloren. We gaan op zoek naar het

plezier van tekenen, proberen leuke tekenspelletjes uit en maken alternatieven voor de

kleurprenten van internet. De creativiteit en het spelplezier primeren.

Begeleiding door: VCOK vzw

6.6. Speel je mee?

Vraag je je wel eens af waarom kinderen zo graag spelen? En bedenk je wat jouw rol daarin

zou kunnen zijn? In deze vorming ontdekken we het belang van spelen en gaan we na hoe we

zelf creatief kunnen omspringen met bestaande spelletjes en in onze eigen werkcontext.

Natuurlijk doen we dit spelenderwijs.

Begeleiding door: Expertisecentrum Pedagogische Ondersteuning in Kinderopvang en School,

verbonden aan de Karel de Grote-Hogeschool

6.7. Inkleding, de kers op de taart!

Met inkleding maak je het speelaanbod voor kinderen nog aantrekkelijker! In deze vorming

zoeken we naar kansen om inkleding in het aanbod toe te voegen. We verlagen de drempels

om aan inkleding te doen en geven concrete tips om dit aan te pakken. Een praktijkgerichte

vorming die jullie zin doet krijgen in fantasie!

Begeleiding door: Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS) vzw

6.8. Spelen op maat

Is een pedagogisch spelaanbod per definitie onpraktisch? Die vraag stellen we ons tijdens deze

vorming. We maken ruimte voor discussie en verkenning voor we tijdens een

werkvloerbegeleiding samen met de trainer een nieuw aanbod uitwerken. Daarna kijken we

terug op de pedagogische én op de praktische kant.

Begeleiding door: Expertisecentrum Pedagogische Ondersteuning in Kinderopvang en School,

verbonden aan de Karel de Grote-Hogeschool

6.9. Actief Spelen (ahv verhalen en sprookjes)

Op een actieve manier krijgen de begeleidsters inzichten in hoe je dramatiseert met kinderen

van 2,5 tot 12 jaar. Ze leren methodieken rond statuspelletjes, fantasiespelen en dramatisch

spel. Ze krijgen ook de broodnodige concentratiespelletjes en energizers. Ook zelfvertrouwen,

empowerment en zinvolle vakliteratuur komt aan bod.

Begeleiding door: Max Last vzw

6.10. Spelimpulsen geven, hoe doe ik dat?

Kinderbegeleiders krijgen op een actieve manier, vol spelplezier, tips en tricks hoe ze kinderen

(terug) aanzetten tot spelen. Dit bekijken we aan de hand van spelletjes, liedjes, dansjes uit de

oude én nieuwe doos. We werken ook aan empowerment, zelfvertrouwen en pedagogische

uitdieping van het beroep van kinderbegeleider.

Begeleiding door: Max Last vzw

6.11. Spelimpulsen en improviseren met het jonge kind

Uit de de vorige sessies (Spelimpulsen geven hoe doe ik dat? en Actief spelen ahv verhalen en

sprookjes) merkten we dat er nood is aan een sessie speciaal voor kinderdagverblijven (0-2,5

jaar). Deze sessie richt zich met spelimpulsen, improvisaties en spelmethodieken op dat

Page 8: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

doelpubliek. Ook het verhaal van empowerment, zelfvertrouwen en spelplezier wordt

opgenomen.

Begeleiding door: Max Last vzw

7. Thema Kind: Inzetten op motorische ontwikkeling en bewegen

7.1. Bewegingsspelletjes

Kinderen hebben van nature uit veel nood aan beweging. Sport en spel zijn aangename en

gezonde activiteiten, zowel binnen als buiten. We krijgen een brede waaier aan spelen

aangeboden, en proberen er ook enkele uit. Ook de praktische organisatie met betrekking tot

onze kleine kinderen en ruimte komt aan bod.

Begeleiding door: Xenwix bvba afdeling Clorisse

7.2. Het belang van beweging voor ontwikkeling van baby’s en peuters

Baby’s en peuters bewegen graag. Zij hebben een natuurlijk bewegingsdrang. De ontwikkeling

heeft dan ook enkele magische bewegingspatronen in petto die baby’ s en peuters zouden

moeten beheersen. De kennis om de juiste prikkels op de juiste moment aan te bieden is hierbij

een must.

Begeleiding door: Bodymap

7.3. Peuterdans

Praktijkgerichte en interactieve vorming rond peuterdans. De verschillende onderdelen van een

peuterdansles worden uitgebreid ervaren en besproken: thema’s vanuit de belevingswereld van

de peuter, originele muziekkeuzes, gebruik van aangekochte én zelfgemaakte materialen. We

bieden kant-en-klare ideeën om meteen aan het dansen te gaan!

Begeleiding door: Tamboeri

7.4. Bewegen, bewegen, bewegen moet je doen!

Dat kinderen veel ‘leren’ van bewegen en buiten spelen weten we allemaal wel! Hoe je dit kan

realiseren in de kinderopvang onderzoeken we in deze sessie. Op basis van het inrichtingsplan

van de binnen- en de buitenruimte gaan we op zoek naar beweegmogelijkheden voor alle

leeftijden. En bewegen zullen we!

Begeleiding door: Vormingscentrum Hivset

7.5. Avontuurlijk buiten spelen

Buiten spelen in de opvang biedt heel wat speelkansen voor kinderen! Door samen buiten op

ontdekking te gaan tijdens een vorming, leren we die kansen zien en gebruiken. We gaan aan

de slag met het terrein, jullie materiaal en concrete speelideeën.

Begeleiding door: Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS) vzw

8. Thema Kind: Inzetten op taalontwikkeling

8.1. Inzetten op taalontwikkeling

Hoe verloopt de taalontwikkeling van een (meertalig) kind? Wat is het belang van de

moedertaal? Kunnen we taal stimuleren? Wat wanneer een kind echt niets begrijpt? Hoe

omgaan met anderstalige ouders? Op al deze vragen (en nog vele andere) krijg je een

antwoord aan de hand van een interactieve workshop.

Begeleiding door: Wendy Gettemans

Page 9: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

8.2. Taalcoaching in de kinderopvang

Deze reeks is ideaal voor kindbegeleiders die weten wat taalstimulering inhoudt, maar het toch

nog moeilijk vinden om die theorie om te zetten in de praktijk. Deze reeks vertrekt vanuit één

inhoudelijke sessie rond stijlen van interactie tussen begeleider en kind, bevat vervolgens twee

coachingssessies met de kindbegeleiders en één overlegmoment met een kernteam.

Begeleiding door: Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO), KU Leuven

8.3. Taalstimulering in de voorschoolse kinderopvang

In de eerste sessie gaan we in op de basis van taalstimulering en werken we met concrete tips.

Daarna krijgen de kindbegeleiders de kans om zich te laten coachen. In de tweede sessie staat

het uitwisselen van ervaringen en het verkennen van taalstimulerende methodieken centraal.

Begeleiding door: Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO), KU Leuven

8.4. Allemaal Taal

‘Allemaal taal’ reikt een werkmethode, inspirerende voorbeelden en achtergrondinformatie aan

om samen met begeleiders en andere betrokkenen na te gaan hoe de taal van jonge kinderen

bewust kan gestimuleerd worden tijdens spelmomenten binnen of buiten, maar ook aan tafel of

op het verzorgingskussen.

Begeleiding door: Arteveldehogeschool - Pedagogie van het Jonge Kind

8.5. Taal stimuleren elke dag

Tijdens deze vorming leer je te kijken naar kinderen en naar de manieren waarop zij in

interactie gaan. In het daarop volgende traject bekijken we samen hoe je taal kunt

ondersteunen in dagelijkse situaties (verzorging, eten, vrij en geleid spel), maar ook hoe je

aangepaste activiteiten kunt voorzien. We voorzien begeleiding op de werkvloer,

reflectiegesprekken en intervisie.

Begeleiding door: Expertisecentrum Pedagogische Ondersteuning in Kinderopvang en School,

verbonden aan de Karel de Grote-Hogeschool.

8.6. Taalstimulering in de kinderopvang

In de eerste sessie gaan we in op de basis van taalstimulering en werken we met concrete tips.

Daarna krijgen de begeleiders de kans om zich te laten coachen. In de tweede sessie staat het

uitwisselen van ervaringen en het verkennen van taalstimulerende methodieken centraal.

Begeleiding door: Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO), KU Leuven

9. Thema Kind: Respectvolle houding

9.1. Constructief omgaan met moeilijk gedrag

Van medewerkers in de kinderopvang wordt verwacht dat zij kunnen omgaan met moeilijk

gedrag (bijten, conflicten,…) van kinderen, maar dit is niet altijd even eenvoudig. Vanuit

ervaringsreconstructie en de WANDA-techniek geven we handvaten om aan de slag te gaan en

oplossingen te zoeken zodat we het positief gedrag van kinderen kunnen bevorderen.

Begeleiding door:CEGO

9.2. Met ‘stijl’ omgaan met kinderen

Page 10: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

Stimuleer je de kinderen tot initiatief, tot denken en communiceren door wat je zegt en doet?

Vanuit concrete tussenkomsten reflecteren we over onze manier van omgaan met kinderen en

zoeken we uit hoe we onze begeleidersstijl kunnen optimaliseren. Actief luisteren, omgaan met

storend gedrag en met kinderen praten over gevoelens zijn concrete aandachtspunten.

Begeleiding door: CEGO

9.3. Praten met kinderen, hoe doe je dat ?

Vaak reageren kinderen heftig op moeilijke situaties. We zoeken uit hoe het in de

communicatie tussen volwassene en kind in zijn werk gaat. Je krijgt tips om - ondanks de

hevige gevoelens of moeilijk gedrag van een kind - als volwassene er toch in te slagen

respectvol met hem of haar te blijven omgaan en te begrenzen waar nodig.

Begeleiding door: Kroost

9.4. Respect voor elkaar…. hoe doe je dat ? (korte en lange versie)

In de kinderopvang word je geconfronteerd met zoveel verschillen….Respect voor de kinderen,

de ouders en je collega’s is soms een hele uitdaging. We zoeken samen uit hoe je persoonlijk

en als team hierin kan groeien.

Begeleiding door: Kroost

9.5. R.E.S.P.E.C.T.

Respect is een belangrijke voorwaarde om mensen het gevoel te geven dat ze welkom zijn,

ongeacht uiterlijk, geslacht, huidskleur, geloof, cultuur… Dat lijkt misschien makkelijk, maar het

wordt moeilijker wanneer we verschil ervaren. We onderzoeken de ingrediënten van een

respectvolle houding en oefenen om ons deze houding eigen te maken.

Begeleiding door: VCOK vzw

10. Thema Kind: Regelmaat in de dagindeling

10.1. Time Check! Over opvangtijd organiseren en kinderen hun vrijheid gunnen

Met begeleiders én coördinator(en) maken we een analyse van hoe hún opvang de opvangtijd

voor kinderen organiseert. We gaan na hoe de organisatie van de opvangtijd en de

tijdsbeleving en tijdswensen van kinderen beter op elkaar kunnen aansluiten, en maken daartoe

een actieplan op.

Begeleiding door: Kind en Samenleving vzw

11. Thema Kind: Observeren

11.1. Observeren kan je leren

Als kinderen zich thuis voelen, zelfvertrouwen uitstralen en genieten, weten we dat het

welbevinden hoog is. Zijn ze actief, willen ze op ontdekkingstocht,… dan zijn ze betrokken. Om

kwalitatief goede opvang aan te bieden is het dan ook belangrijk dat deze twee factoren

geobserveerd worden. Hoe? Dat leer je in deze vorming.

Begeleiding door: Vormingscentrum Hivset

11.2. Observeren van Welbevinden en Betrokkenheid met ZiKo

ZiKo is een zelfevaluatie-instrument om welbevinden en betrokkenheid van kinderen na te

gaan. Op die manier kan je als begeleider greep krijgen op de kwaliteit van de opvang. We

Page 11: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

maken kennis met instrument en leren welbevinden en betrokkenheid scoren aan de hand van

videofragmenten en bespreken de consequenties voor de praktijk.

Begeleiding door: CEGO

11.3. Observeren van Welbevinden, betrokkenheid en ontwikkeling met Ziko-Vo

(korte en lange versie)

ZiKo-Vo is een kindvolgsysteem om welbevinden, betrokkenheid én ontwikkeling van kinderen

op te volgen. Het geeft in één oogopslag een volledig en positief beeld van een kind. Ziko-Vo

helpt je om voor elk kind acties op maat te bedenken en uit te voeren. Dit instrument is ook een

tool om in communicatie te kunnen gaan met ouders.

Begeleiding door: CEGO

12. Thema Kind: Kinderen met een specifieke zorgbehoefte

12.1. Inclusieve kinderopvang: wie, wat, waarom, hoe?

Wat is inclusieve kinderopvang wel en niet en welke visie gaat erachter schuil? Samen

onderzoeken we jouw kijk op kinderen met een specifieke zorgbehoefte en hun gezin. We

zetten de vraag naar zorg en ondersteuning centraal en niet het ‘probleem’ of ‘tekort’. Via

praktijkvoorbeelden komen we tot belangrijke kernaspecten.

Begeleiding door: VCOK vzw

13. Thema Kind: Structuur bieden aan kinderen

13.1. “De beste straf… is diegene die je niet hoeft te geven”

Kinderen zijn niet altijd braaf, ze doen niet altijd wat we van hen verwachten. Hoe kunnen we

straffen vermijden en de nadruk leggen op belonen? Wanneer werkt een beloning of een straf,

en wanneer niet? Hoe kunnen we zelf conflicten en woede leren voorkomen, en kinderen

helpen om dit ook te doen?

Begeleiding door: Kroost

13.2. “Ik ben waarschijndelijk groot"

Hoe kunnen we jonge kinderen plezier laten beleven aan de ontdekkingstocht van dingen zelf

doen en hoe kan dat bijdragen tot zelfvertrouwen ? We hebben het dan niet alleen over de

vaardigheden om doe-dingen zelfstandiger aan te pakken, maar evengoed over de emotionele

en sociale ontwikkeling van peuters tussen 1,5 en 3 jaar.

Begeleiding door: Kroost

13.3. Omgaan met moeilijk gedrag

Hoe reageren op ‘moeilijk gedrag’ van kleine kinderen? Hoe grenzen stellen, uitleggen,

afleiden, belonen en straffen of proberen begrijpen, naargelang de leeftijd, het

ontwikkelingsniveau én de specifieke context?

Begeleiding door: VCOK vzw

13.4. Wikken en wegen over grenzen

In deze vorming gaan we op zoek naar wat kan en wat mag. We stellen onszelf voor dilemma’s,

we wikken, we wegen, we bepalen de grens (of net niet) en zoeken hoe we niet moeten straffen

(of toch wel…). De theorie van Gorden biedt ons een leidraad tijdens de zoektocht.

Page 12: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

Begeleiding door: Expertisecentrum Pedagogische Ondersteuning in Kinderopvang en School,

verbonden aan de Karel de Grote-Hogeschool

14. Thema Kind: Ontwikkelen/voeren van een wenbeleid

14.1. Tijd voor wennen

Wennen als een verplichte procedure roept vaak vragen en weerstand op. In deze vorming

wordt het belang van wennen voor zowel het kind, de ouders als kinderbegeleider in kaart

gebracht. We belichten de praktische aspecten van een wenprocedure en staan stil bij

eventuele drempels voor de ouders en de kinderbegeleiders.

Begeleiding door: VCOK vzw

14.2. Wennen met een meerwaarde

Een wenbeleid werkt pas als alle medewerkers overtuigd zijn van de meerwaarde. In deze

vorming denken we na over het belang van wennen voor alle betrokkenen: het kind, zijn gezin,

de overige kinderen, de begeleiders. Hoe kan wennen op een ontspannen manier verlopen?

We bekijken samen hoe het wenmoment in jouw opvang vorm kan krijgen.

Begeleiding door: Expertisecentrum Pedagogische Ondersteuning in Kinderopvang en School,

verbonden aan de Karel de Grote-Hogeschool

15. Thema Ouder: Opzetten ouderwerking

15.1. Uitwerken van een ontmoetingsfunctie voor ouders

Het uitwerken van een ouderwerking laat de begeleiding van een opvang stilstaan bij het

belang van een degelijke ontmoetingsfunctie, de noden en behoeftes van ouders en de kansen

en moeilijkheden bij het betrekken van kwetsbare groepen. We reiken tips aan om de

bestaande werking te evalueren en te verbeteren opdat er meer participatie van ouders kan

zijn.

Begeleiding door: Alert!

15.2. Een fijn contact met alle ouders

We doen er alles aan om een fijn contact uit te bouwen met ouders maar toch lukt het niet zo

vlot. Sommige ouders tonen weinig interesse, andere ouders begrijpen de boodschap niet. Elke

ouder is anders. Ook elke begeleider heeft zijn/haar eigen stijl. We nemen onze contacten met

ouders onder de loep en zoeken samen naar manieren om die te versterken.

Begeleiding door: Expertisecentrum Pedagogische Ondersteuning in Kinderopvang en School,

verbonden aan de Karel de Grote-Hogeschool

15.3. Schuldenproblemen, wat nu? … Een inleiding

Kom je al eens in aanraking met ouders die het financieel minder breed hebben? Merk je dat ze

moeite hebben om het hoofd boven water te houden en hun facturen te betalen? Heb je de

indruk dat de kinderen daaronder lijden? Wil je mensen met schuldenproblemen goed

doorverwijzen maar weet je niet hoe?

Begeleiding door: Vlaams Centrum Schuldenlast vzw

16. Thema Ouder: Conflicthantering

16.1. Conflicthantering

Page 13: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

Conflicthantering staat haaks op conflictvermijding. Langdurige conflictvermijding kan relaties

ernstig in gevaar brengen. Wie conflicten niet onderdrukt, maar constructieve oplossingen

zoekt, bevordert de samenwerking. Onze vaardigheid in het omgaan met conflicten is echter

meestal beperkt: we ontlopen ze of gaan ze aan om de ander te laten verliezen.

Begeleiding door: Vormingscentrum Hivset

16.2. Communicatie met ouders

Herken je deze situatie? Een ouder komt zijn kind bijna dagelijks een halfuur te laat ophalen.

Wat doe je ermee? Je mond houden en alle frustraties inslikken? Of de uitdaging aangaan en

het hen toch vertellen? In deze vorming bewandelen we de tweede weg. Dit is de boeiende

weg van communicatie en feedback.

Begeleiding door: Vormingscentrum Hivset

16.3. Communicatie en omgaan met moeilijke ouders/boodschappen

Tijdens deze vorming leren de cursisten hoe er op een constructieve manier kan worden

omgegaan met moeilijke ouders. Daarnaast worden er verschillende tips en tricks aangereikt

die kunnen helpen bij het overbrengen van een boodschap.

Begeleiding door: Alert!

16.4. Ouders ontmoeten-begrijpen-begeleiden

Ouders zijn klanten van de opvang. Communicatie en samenwerking met ouders is een

cruciale factor voor een goede vertrouwensrelatie. Meestal verloopt dit vlotjes, maar soms

worden we geconfronteerd met specifieke wensen en klachten. Hoe gaan we hier mee om? En

hoe ga je met kwetsbare gezinnen om? Hoe kunnen we de ouders betrokken maken op de

opvang?

Begeleiding door: K+

16.5. Hoe moet ik dat nu zeggen ?

Mensen verschillen van mekaar, wat ongewild spanningen en energieverlies geeft. In deze

cursus oefen je met situaties die je als storend ervaart en met het verwoorden van moeilijke,

maar noodzakelijke boodschappen. Je leert opkomen voor je ideeën met respect voor elkaars

grenzen. Je wordt bewust van het effect van je stijl.

Begeleiding door: Dialoogplus

16.6. Hoor jij wat er niet wordt gezegd?

Empathisch luisteren en verbinding maken, begrippen die je meer en meer hoort. Maar wat

houdt dat nu eigenlijk in? Tijdens deze vorming leer je omgaan met moeilijke boodschappen op

een empathische manier. De ander horen in wat hij of zij werkelijk zegt en op die manier

nieuwe mogelijkheden ontdekken om te reageren.

Begeleiding door: Blabla – coaching/consulting/training in Geweldloze Communicatie

16.7. Omgaan met moeilijke situaties

Medewerkers van de kinderopvang worden soms geconfronteerd met de klagende, zagende en

zelfs agressieve ouders, leerkrachten en/of kinderen. Onze maatschappij wordt steeds

mondiger en helaas worden frustraties niet altijd op een respectvolle manier geuit. Tijdens de

opleiding willen we de medewerkers praktische handvaten meegeven om hiermee om te gaan.

Begeleiding door: Crime Control

Page 14: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

17. Thema Ruimte: Inrichting en gebruik buitenruimte

17.1. Natuurrijk inrichten van de buitenruimte voor kinderen

Hoe kunnen we onze buitenruimte zo inrichten dat kinderen de natuur kunnen ontdekken met al

hun zintuigen en volop kunnen spelen in de natuur? Wat is fijn voor baby’s en peuters en hoe

richten we onze buitenruimte in voor kleuters en lagere schoolkinderen? We bekijken

eenvoudige/betaalbare mogelijkheden en maken plannen voor de eigen opvanglocaties.

Begeleiding door: Kleefkruid*

17.2. Natuurbeleving met kinderen

Hoe kunnen we met baby’s, peuters, kleuters of lagere schoolkinderen de natuur ontdekken

met heel ons lijf en leden? Hoe kunnen we kinderen laten genieten van spelen in de natuur?

Wat kan met welke leeftijd? En wat kan in welk seizoen? We ontdekken samen het belang van

natuurbeleving voor kinderen én proberen allerlei mogelijkheden uit.

Begeleiding door: Kleefkruid*

17.3. Coaching ‘Natuur’ in onthaal en buitenschoolse opvang

Een groene buitenruimte stimuleert! Toch wordt er niet altijd evenveel aandacht besteed aan de

buitenruimte. Soms weet men niet waar te beginnen, of men denkt dat de ruimte te beperkt is.

We willen kinderdagverblijven en onthaalouders op weg helpen naar meer groen! Een grijze

koer wordt zo een boeiende en creatieve buitenruimte!

Begeleiding door: GoodPlanet Belgium vzw

17.4. Op uitstap in de natuur

Zowel met baby’s en peuters als met kleuters en grotere kinderen ga je wel eens buiten de

muren van je eigen opvang, voor een halfuurtje of voor een daguitstap. Er zijn heel wat groene

mogelijkheden: schapen in de wei, een berm, een park, een bos, een dikke boom in de stad,

een avontuurlijk speelterrein,… De mogelijkheden zijn groot, maar vaak onbekend...

Begeleiding door: Kleefkruid*

17.5. Ruimte om te spelen

Interactieve sessie: ‘verbetering van ruimtelijke speelkansen’ (d.m.v. ontwerpschetsen en

strategische plannen). Analyse van de functionaliteit van de ruimte, de pedagogische visie, de

knelpunten, … troeven en de kansen. Op basis daarvan ontwikkelen we samen concrete

ideeën voor herinrichting.

Begeleiding door: Kind en Samenleving vzw

17.6. Speelhoeken, the next level!

Speelhoeken zijn hét middel bij uitstek om in de opvang meer en betere speelkansen voor

kinderen te creeëren. We gaan een stap verder dan de klassiekers en bouwen originele

speelhoeken op vanaf nul. We gaan aan de slag met jullie speelruimte en materiaal om

concrete originele hoeken uit te werken!

Begeleiding door: Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS) vzw

18. Meer weten?

Page 15: Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 · Nr. 13 - 28 oktober 2015 | Vormingsfonds 2016 ... Verwachtingen, wensen, ... Werkplezier komt niet zomaar.

Voor meer info over het Vormingsfonds, gelieve contact op te nemen met Peter Neirynck

([email protected] of 02/211.55.49).

© VVSG Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw, Paviljoenstraat 9, 1030

Brussel Auteurs: stafmedewerkers VVSG-Steunpunt Kinderopvang Eindredactie:

[email protected]