Modulair handboek Aardgasleidingen

download Modulair handboek Aardgasleidingen

of 120

Transcript of Modulair handboek Aardgasleidingen

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    1/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    2/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    3/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    4/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    5/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    6/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    7/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    8/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    9/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    10/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    11/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    12/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    13/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    14/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    15/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    16/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    17/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    18/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    19/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    20/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    21/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    22/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    23/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    24/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    25/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    26/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    27/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    28/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    29/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    30/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    31/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    32/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    33/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    34/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    35/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    36/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    37/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    38/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    39/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    40/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    41/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    42/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    43/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    44/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    45/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    46/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    47/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    48/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    49/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    50/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    51/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    52/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    53/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    54/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    55/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    56/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    57/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    58/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    59/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    60/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    61/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    62/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    63/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    64/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    65/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    66/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    67/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    68/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    69/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    70/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    71/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    72/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    73/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    74/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    75/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    76/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    77/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    78/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    79/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    80/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    81/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    82/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    83/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    84/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    85/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    86/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    87/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    88/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    89/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    90/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    91/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    92/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    93/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    94/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    95/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    96/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    97/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    98/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    99/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    100/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    101/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    102/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    103/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    104/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    105/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    106/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    107/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    108/120

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    109/120

    109

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN9. BIJLAGE A: BEPALING VAN DE LEIDINGDIAMETER VOOR N VERBRUIKSTOESTEL MTI

    9.1 Doelstelling

    Eenvoudig de diameter van de leiding bepalen voor n toestel opbasis van de a stand tussen de gasmeter en de stopkraan van hettoestel voor de 2 materialen, vermeld in de norm NBN D51-003:t staalt koper

    9.2 Basis

    De berekening is uitgevoerd onder de volgende voorwaarden:t Aardgas van het type L, toestelrendement van 90%: hieruit

    volgt dat voor aardgas type H, de diameter licht overbemetenis. Maar omdat er ook geen rekening gehouden wordt methoogteverschillen, is deze vereenvoudiging aanvaardbaar.

    t Er is geen niveauverschil tussen de gasmeter en het opgesteldetoestel.

    t Er is een toeslag van 20% op de werkelijke lengte ingecalculeerdom rekening te houden met toebehoren (ttingen, bochten).

    t Het maximaal toegelaten drukverlies is 1 mbar.

    9.3 Gebruik van de tabel

    9.3.1 N leiding met N toestelt Bepaal de rele lengte van de leiding tussen de uitgang van de

    gasmeter en de stopkraan van het toestel.t Zoek in de overeenstemmende kolom van de tabel (koper

    o staal) het vermogen van het toestel (neem zo nodig deonmiddellijk hogere waarde).

    t Lees in de linkse kolom van de tabel de geschikte diameter a .

    9. BIJLAGE A:

    BEPALING VAN DE LEIDINGDIAMETER VN VERBRUIKSTOESTEL MTI

    9. BIJLAGE A: BEPALING VAN DE LEIDINGDIAMETERVOOR N VERBRUIKSTOESTEL MTI

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    110/120

    110

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN 9. BIJLAGE A: BEPALING VAN DE LEIDINGDIAMETER VOOR N VERBRUIKSTOE

    9.3.2 N toestel bijplaatsen op een bestaandeinstallatie

    t Volg de werkwijze voor n leiding met n toestel waarbij je alsrele lengte de totale lengte tussen de uitgang van de gasmeteren de stopkraan van het nieuwe toestel neemt.

    t Als de diameter van het gemeenschappelijke gedeelte kleineris dan de diameter die de tabel bepaalt, moet je de leidingnauwkeurig berekenen.

    Lagedrukgasleidingen 20 & 25 mbar vlg. RenouardAfstand gasmeter ketel (m)

    5 10 15 20 25 30 40 50 75 100

    DNVermogen (kW)

    Koper12/10 7 5 4 3 3 3 2 2 2 115/13 14 9 7 6 6 5 4 4 3 318/16 24 16 13 11 10 9 8 7 5 522/20 43 30 24 20 18 16 14 12 10 828/26 87 59 47 40 36 32 28 24 19 1735/32 152 103 83 70 62 56 48 42 34 29

    Staal DN 15 20 14 11 9 8 7 6 6 4 4 DN 20 51 35 28 24 21 19 16 14 11 101 DN 25 87 59 47 40 36 32 28 24 19 171 DN 32 172 117 93 80 70 64 54 45 38 331 DN 40 299 204 163 139 122 111 94 83 66 572 DN 50 541 368 294 250 221 200 170 151 120 1022 DN 65 1226 834 666 568 502 453 386 341 272 2323 DN 80 1901 1293 1032 880 777 702 599 529 422 3604 DN 100 3217 2189 1747 1489 1316 1189 1013 895 715 609

    9. BIJLAGE A: BEPALING VAN DE LEIDINGDIAMETERVOOR N VERBRUIKSTOESTEL MTI

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    111/120

    111

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN10. BIJLAGE B: UURDEBIETEN AARDGAS MTI

    10.1 Gasdebiet naargelang van het nominalevermogen

    Als het gasdebiet in m3 /h niet vermeld is op de kenplaat van eentoestel, dan kun je het aeiden uit het nominale vermogen van hettoestel, met behulp van de onderstaande vermeningvuldigings actor:

    Nominaal vermogenvan het toestel uitgedrukt inkW(*) kcal/h kcal/min

    Vermenigvuldigings actorgas type L

    0,13 0,000151 0,00907

    Vermenigvuldigings actorgas type H

    0,11 0,000128 0,00767

    (*) zie vuistregel voor de omzetting van het nominale vermogen in kw naar het debiet inm3/h.De waarden van de tabel zijn opgesteld op basis van 1 kW = 860 kcal/h = 14,33 kcal/min.

    Voorbeeld: toestel met nominaal vermogen van 24 kWof 20 640 kcal/h of 344 kcal/min:t debiet voor L-gas: 3,12 m3 /ht debiet voor H-gas: 2,64 m3 /h

    10.2 Gasdebiet van enkele aardgastoepassingen

    De vermelde waarden zijn gemiddelde waarden en houden rekening

    met een gemiddeld rendement van de toestellen.Verbruikstoestellen Debiet

    L-gasm3/h

    DebietH-gasm3/h

    Kom oor (3,8 kW) 0,5 0,4Fornuis (11,5 kW) 1,2 1,7 1 1,4Oven (3,8 kW) 0,5 0,4Kachel en verwarmingstoestel(7 kWA 11kW)

    0,9 1,4 0,8 1,2

    Warmwatertoestel tot 10,46 kW(150 kcal/min o 6 l/min) (*)

    1,4 1,2

    10. BIJLAGE B:

    UURDEBIETEN AARDGAS MTI

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    112/120

    112

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN 10. BIJLAGE B:UURDEBIETEN AARDGAS MTI

    Verbruikstoestellen DebietL-gasm3/h

    DebietH-gasm3/h

    Badverwarmer en generator tot 24 kW(325 kcal/min o 13 l/min) (*) 3,1 2,6Badverwarmer en generator tot 28 kW(400 kcal/min o 16 l/min) (*)

    3,6 3,1

    Badverwarmer en generator tot 45 kW(650 kcal/min o 26 l/min) (*)

    5,9 5

    Generator 70 kW 9,1 7,7Warmwatervoorraadtoestel(inhoud 155 liter 9,7 kW)

    1,3 1,1

    (*) Vroegere gebruikelijke aanduiding van de warmwaterdoorstroomtoestellen (warmwater-toestel en badverwarmer), gee t het warmwaterdebiet aan per minuut bij een tempera-tuurstijging van 25 C.

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    113/120

    113

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN10. BIJLAGE B:UURDEBIETEN AARDGAS MTI

    10.2 Uurdebiet aardgas volgens vermogen

    Vermogen

    kW

    DebietL-gasm3/h

    DebietH-gasm3/h

    Vermogen

    kW

    DebietL-gasm3/h

    DebietH-gasm3/h

    5 0,7 0,6 23 3 2,55,5 0,7 0,6 23,5 3,1 2,66 0,8 0,7 24 3,1 2,66,5 0,8 0,7 24,5 3,2 2,77 0,9 0,8 25 3,3 2,87,5 1 0,8 25,5 3,3 2,88 1 0,9 26 3,4 2,98,5 1,1 0,9 26,5 3,4 2,99 1,2 1 27 3,5 39,5 1,2 1 27,5 3,6 310 1,3 1,1 28 3,6 3,110,5 1,4 1,2 28,5 3,7 3,111 1,4 1,2 29 3,8 3,211,5 1,5 1,3 29,5 3,8 3,212 1,6 1,3 30 3,9 3,312,5 1,6 1,4 30,5 4 3,413 1,7 1,4 31 4 3,413,5 1,8 1,5 31,5 4,1 3,514 1,8 1,5 32 4,2 3,514,5 1,9 1,6 32,5 4,2 3,615 2 1,7 33 4,3 3,615,5 2 1,7 33,5 4,4 3,716 2,1 1,8 34 4,4 3,716,5 2,1 1,8 34,5 4,5 3,817 2,2 1,9 35 4,6 3,917,5 2,3 1,9 35,5 4,6 3,918 2,3 2 36 4,7 418,5 2,4 2 36,5 4,7 419 2,5 2,1 37 4,8 4,1

    19,5 2,5 2,1 37,5 4,9 4,120 2,6 2,2 38 4,9 4,220,5 2,7 2,3 38,5 5 4,221 2,7 2,3 39 5 4,321,5 2,8 2,4 39,5 5,1 4,322 2,9 2,4 40 5,2 4,422,5 2,9 2,5

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    114/120

    114

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN 10. BIJLAGE B:UURDEBIETEN AARDGAS MTI

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    115/120

    115

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN11. BIJLAGE C: TECHNISCHE TERMEN

    11. BIJLAGE C: TECHNISCHE TERMEN

    11.1 Eenheden van lengte / Oppervlakteen inhoud

    t m : eenheid van lengtet m2 : eenheid van oppervlaktet m3 : eenheid van inhoud; 1 m = 1000 dm = 1000 litert mn3 : normaal m : 1 mn3 = 1 m gemeten bij 0C en

    1013 mbar (1 atmos eer)

    11.2 Druk

    t 1 Pa = 1 N/mt 1 bar = 1.000 mbart 1 bar = 105 Pa =100.000 Pat 100 Pa = 1 mbart 1 atm (atmos eer) = 760 mmHg (mm kwikkolom) = 1013 mbar =

    1,013 bar

    11.3 Temperatuur

    t K Kelvin; eenheid van temperatuurt C graad Celsius; eenheid van temperatuurt 273,15 K = 0 Ct 100 C = 373,15 K

    11.4 Dichtheid

    t aardgas d = 0,62 tot 0,64t lucht d = 1t propaan d = 1,56t butaan d = 2,09

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    116/120

    116

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN 11. BIJLAGE C: TECHNISCHE TERMEN

    11.5 Volumedebiet

    t l/h liter per uurt m/h kubiek meter per uurt 1 m/h = 1 000 l/h

    11.6 Scheikundige symbolen

    t C : koolsto / roett CO : koolsto monoxidet CO

    2: koolsto dioxide

    t CH4 : methaan (aardgas)t H2 : watersto t O2 : zuursto t H2O : water / waterdampt N2 : stiksto t NOx : stiksto oxides

    11.7 A kortingen / Letterwoorden

    t d : dichtheid (van een gas); onbenoemd getalt A : oppervlaktet DN : nominale diameter (steeds in mm)t L-gas :Laag calorisch aardgas; bijv. Slochteren-aardgast H-gas :Hoog calorisch aardgas; bijv. Noordzee-aardgas,

    aardgas uit Qatart HS : calorische vermogen bovenwaarde (S vansuprieure =

    bovenste)t Hi : calorische vermogen onderwaarde (i van in erieure =

    onderste)t

    RHT : weerstand tegen hoge temperatuur (Rsistance auxHautesTempratures voor aardgas 650C)t LPG :LiquiedPetroleumGas; verzamelnaam voor

    commercieel propaan- en butaangast LEL :LowExplosionLimit = onderste ontstekingsgrenst MOP :MaximumOperatingPressure maximum werkdruk t VMC :VentilationMcaniqueContrle gestuurde

    mechanische ventilatie

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    117/120

    117

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN11. BIJLAGE C: TECHNISCHE TERMEN

    11.8 Energie / Warmte / Verbranding

    1.8.1 Eenhedent J Joule; energieeenheid; eenheid voor warmtehoeveelheid;

    veelvoud: 1 MJ = 1.000 kJ = 1.000.000 Jt W Watt; eenheid van vermogen;

    1W = 1 J/s; 1kW = 1000 W; 1 kW = 860 kcal/ht kWh kilowattuur; energie;

    1 kWh = 3,6 MJ; 1 MJ = 0,2778 kWh kWh/mn3 eenheidvoor de calorische waarde van een gas ook: MJ/mn3

    t KJ/kg de condensatiewarmte o verdampingswarmte van hetchemisch gevormde water bij 273,15 K (0C),bedraagt 2.501,6 kJ/kg

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    118/120

    118

    MODULE 7: BOEKDEEL 1AARDGASLEIDINGEN 11. BIJLAGE C: TECHNISCHE TERMEN

    NOTITIES

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    119/120

    GWCtD $POTUSVDUJW

    Koningsstraat 132/5, 1000 BrusselU t GDPOTUSVDUJW CF t GWC!DPOTUSVDUJW CF

    Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid, Brussel, 2012.Alle rechten van reproductie, vertaling en aanpassing onder eender welke vorm, voorbehouden voor alle landen

    De handboeken zijn tot stand gekomen dankzij de bijdrage van de volgende organisaties :

  • 7/23/2019 Modulair handboek Aardgasleidingen

    120/120

    MODULAIRE HANDBOEKEN

    CENTRALE VERWARMING

    t 1.1 Inleiding tot de centrale verwarming en installatietekenen

    t 1.2 Buismaterialen, buisbewerkingen, dichtingen en bevestigingsmaterialen

    t 2.1 Warmtetransport: leidingaanleg

    t 2.2 Warmtetransport: principe, bescherming, onderhoud van de installatie

    t 2.3 Warmteafgifte: verwarmingslichamen en toebehoren

    t 3.1 Warmteproductie: verwarmingsketels

    t 3.2 Warmteproductie: installatietoebehoren en plaatsingsvoorschriften

    t 7.1 Gasinstallaties: aardgasleidingen

    t 7.2 Gasinstallaties: verbranding en toestellen

    t 7.3 Gasinstallaties: bijlagen

    t Overzicht beschikbare handboeken