Klimatologisch maandoverzicht

mei 2020

1. Algemeen klimatologisch overzicht, mei 2020 . . . . . 1

2. Klimatologisch overzicht voor Ukkel, mei 2020 . . . . 4Overzicht van de maandwaarden sinds 1981 . . . . . . . . . 4Recordwaarden en indeling sinds 1901 . . . . . . . . . . . . . 4Evolutie van de dagwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Vergelijking met de maandwaarden sinds 1981 . . . . . . . . 6

3. Klimatologisch overzicht voor België, mei 2020 . . . . 8Geografische verdeling van de temperaturen . . . . . . . . . 8Geografische verdeling van de neerslag . . . . . . . . . . . . 9Geografische verdeling van de droogte–index . . . . . . . . . 9Geografische verdeling van de zonnestraling . . . . . . . . . . 10

1. Algemeen klimatologisch overzicht, mei 2020

Uiterst droge maand

Koude nachten

De hele maand schommelde de gemiddelde temperatuur rond de normale waarde. De minimum-temperaturen lagen echter vaak onder de normale waarde. Dit uit zich in de maandelijksegemiddelden: de gemiddelde temperatuur en de gemiddelde maximumtemperatuur liggen bovenhun respectievelijke normale waarde terwijl de gemiddelde minimumtemperatuur eronder ligt.

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 1

De gemiddelde temperatuur in Ukkel bedroeg 14,2°C (normaal: 13,6°C).

De temperaturen varieerden in Ukkel tussen 3,1°C en 27,2°C. Er werden 16 lentedagen [max>=20°C](normaal: 10,4 dagen) genoteerd en een eerste zomerdag [max>=25°C] (normaal: 2,7 dagen).

In de rest ons land werd de hoogste temperatuur op de 21ste gemeten. In Lichtervelde steegde temperatuur toen tot 29,9°C.De laagste temperatuur werd op de 12de geregistreerd. In Elsenborn (Bütgenbach) daalde detemperatuur nog tot -3,6°C.

Amper neerslag

In Ukkel viel er slechts 5,4 mm neerslag (norm.: 66,5 mm) op 6 dagen (norm.: 16,2 dagen).

Deze lage hoeveelheid is een nieuw record voor de huidige referentieperiode. Het vorigerecord heeft niet lang stand gehouden: 13,9 mm in 2018. Wanneer we naar de volledigeperiode vanaf 1833 kijken, was enkel de eerste meimaand van deze reeks nog droger.In mei 1833 viel er slechts 1,4 mm neerslag. Meer informatie over de aanhoudende droogte staatop onze website (droogte_2020).

Wanneer we naar de huidige referentieperiode kijken, registreerden we hier enkel in 1989 (4 dagen)en 1990 (5 dagen) nog minder neerslagdagen.

Het grootste dagtotaal werd in Ukkel op de 10de gemeten en bedroeg slechts 2,1 mm.

In de rest van ons land viel de grootste neerslaghoeveelheid op de 10de.Tijdens een zeerlokaal onweer viel er die dag 52,8 mm neerslag in Buzenol (Etalle). Het overgrote deel(ongeveer 45 mm) viel op 1 uur tijd.

De gemiddelde regionale neerslaghoeveelheden in ons land lagen overal ver onder denormalen. Ze varieerden van ongeveer 5% van de normale in het Doornikse tot ongeveer 55%van de normale in Belgisch Lotharingen.

We registreerden afgelopen maand slechts 6 onweersdagen in ons land (normaal: 13,5 dagen).Enkel in 1991 noteerden we er nog minder (4 dagen).

Zeer zonnig

In totaal registreerden we in Ukkel maar liefst 301u 12min zon (normaal: 191u 03min). Enkelin 1989 (327u 41min) en 1990 (308u 31min) scheen de zon nog meer.

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 2

Deze hoge zonneschijnduur valt ook af te leiden uit het zeer lage aantal zwaar bewolktedagen: 4 dagen, net als in 2011(normaal: 10,7 dagen). Het record blijft staan op 1989 (3dagen).Voor de negende keer waren er geen dagen met een volledig betrokken hemel(normaal: 2,7 dagen). De vorige keer dateerde van 2015.

Windhoos en enkele stofhozen

De gemiddelde windsnelheid voor Ukkel bedroeg: 3,1 m/s (norm.: 3,5 m/s).

In het officiële anemometrische meetnet in ons land werden er geen windstoten van minstens100 km/u (28 m/s) gemeten. Deze snelheden konden wel lokaal bereikt worden tijdens deonweders.

Op 10 mei werd er een windhoos (windhoos) waargenomen in Loenhout (Wuustwezel) inhet noorden van de provincie Antwerpen. Dit fenomeen valt niet te verwarren met destofhozen (stofhoos) die op 12 en 15 mei op verschillende plaatsen werden gezien.

Opmerking: de normalen van de parameters in de tekst zijn de gemiddelden voor de periode 1981-2010 (referentieperiode van 30 jaar voor het huidige klimaat). Tenzij anders vermeld, gelden derecords voor de periode vanaf 1981.

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 3

2. Klimatologisch overzicht voor Ukkel, mei 2020

Overzicht van de maandwaarden sinds 1981

Eenheid Waarde Normaal Record + Jaar Record - Jaar

Gemiddelde temperatuur °C 14.2 13.6 16.4 2008 10.4 1991Gemiddelde maximumtemperatuur °C 19.5 18.1 21.7 2018 13.8 1984Gemiddelde minimumtemperatuur °C 8.1 9.2 11.4 2008 5.9 1991Neerslagtotaal mm 5.4 66.5 – – – 133 1984 13.9 2018Neerslagdagen d 6 16.2 – – 29 1983 4 1989Onweersdagen in België d 6 13.5 – – 22 1981 4 1991Gemiddelde windsnelheid m/s 3.1 3.5 4 2006 2.9 1989Overheersende windrichting NNOZonneschijnduur uu:mm 301:14 191:03 ++ 327:41 1989 67:04 1984Globale zonnestraling kWh/m2 192 143.4 +++ 187.5 1989 91 1984Relatieve vochtigheid % 57 72 – – – 81 1984 61 2008Dampdruk hPa 9 11.2 – – – 13.3 2000 9.1 1991Luchtdruk hPa 1020.4 1015.3 ++ 1021.8 1991 1008.7 1983

Normaalwaarden gedefinieerd over de periode 1981–2010 (referencie for het huidig klimaat).Indeling opgesteld voor de periode 1981–2020.Recordwaarden van 1981–2019.

Definitie van de indeling sinds 1981.+++ – – – Hoogste/laagste waarde sinds 1981++ – – Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1981+ – Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1981

Recordwaarden en indeling sinds 1901

Eenheid Waarde Record + Jaar Record - Jaar

Gemiddelde temperatuur °C 14.2 16.4 2008 8.5 1902Gemiddelde maximumtemperatuur °C 19.5 21.7 2018 13.2 1902Gemiddelde minimumtemperatuur °C 8.1 11.4 2008 4.8 1902Neerslagtotaal mm 5.4 – – – 145.6 1965 9.3 1901Neerslagdagen d 6 – – – 29 1983 4 1989Zonneschijnduur uu:mm 301:14 ++ 327:41 1989 67:04 1984

Indeling opgesteld voor de periode 1901–2020.Recordwaarden van 1901–2019.

Definitie van de indeling sinds 1901.+++ – – – Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1901++ – – Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1901+ – Bij de 10 hoogste/laagste waarden sinds 1901

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 4

Evolutie van de dagwaarden

10°C

15°C

20°C

01/05 06/05 11/05 16/05 21/05 26/05

waarnemingen (afwijking kleiner dan of gelijk aan 5°C)waarnemingen (afwijking groter dan 5°C)normalen 1981−2010

Gemiddelde dagelijkse temperatuur, Ukkel, mei 2020

maandgemiddelde: 14.2°C (normaal: 13.6°C)

Fig. 1

5°C

10°C

15°C

20°C

25°C

01/05 06/05 11/05 16/05 21/05 26/05

waarnemingen (afwijking van de gemiddelde temperatuur kleiner dan of gelijk aan 5°C)waarnemingen (afwijking van de gemiddelde temperatuur groter dan 5°C)normalen 1981−2010 voor de maximumtemperatuurnormalen 1981−2010 voor de minimumtemperatuur

Dagelijkse temperatuurverschillen, Ukkel, mei 2020

maandgemiddelde temperatuur: 14.2°C (normaal: 13.6°C)absolute minimum: 3.1°C (13/05), absolute maximum: 27.2°C (21/05)

Fig. 2

0

5

0

105

01/05 06/05 11/05 16/05 21/05 26/05

Dag

elijk

se n

eers

lagh

oeve

elhe

den

(mm

)

Gecum

uleerde neerslaghoeveelheden (mm

)

dagelijkse waarnemingengecumuleerde waarnemingengemiddelde voor de periode 1981−2010

Dagelijkse neerslaghoeveelheid, Ukkel, mei 2020

maandtotaal: 5.4 mm (normaal 66.5 mm)aantal neerslagdagen: 6 dagen (normaal: 16.2 dagen)

Fig. 3

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 5

0

5

10

15

0

100

200

300

01/05 06/05 11/05 16/05 21/05 26/05

Dag

elijk

se z

onne

schi

jndu

ur (

uren

)

Gecum

uleerde zonneschijnduur (uren)

dagelijkse waarnemingenduur van de daggecumuleerde waarnemingengemiddelde voor de periode 1981−2010

Dagelijkse zonneschijnduur, Ukkel, mei 2020

maandtotaal: 301.2 uur = 62 % (normaal: 191 uur = 40 %)

Fig. 4

Vergelijking met de maandwaarden sinds 1981

1987 1986

2013

1986

1991

1991

20001993

1986

1992

1993

2010

20071990

2017

2007

2008

2003

2006

1997

2006

2001

19942015

0

5

10

15

20

jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec

°C

waarden 2020 waarden 2019 normaalwaarden 1981−2010 extreme waarden 1981−2019

Gemiddelde maandtemperatuur, Ukkel

recente waarden, normaalwaarden (1981−2010) en extreme waarden (1981−2019)

Fig. 5

19971986 1993 2007

2018 2018 19891983 2006 1995 2011

2016

2004

2002

20082001 1984

2016

1988

1996

2001

1982

1991 2012

0

50

100

150

200

jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec

mm

waarden 2020 waarden 2019 normaalwaarden 1981−2010 extreme waarden 1981−2019

Maandelijks neerslagtotaal, Ukkel

recente waarden, normaalwaarden (1981−2010) en extreme waarden (1981−2019)

Fig. 6

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 6

1997

1985

1993

2007

1989 20182018 1991

1997

2018 19892016

1994

2010

19881983

1983

1987

1988 2010

1984

1981

2008

2012

0

10

20

30

jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec

aant

al d

agen

waarden 2020 waarden 2019 normaalwaarden 1981−2010 extreme waarden 1981−2019

Neerslagdagen per maand, Ukkel

recente waarden, normaalwaarden (1981−2010) en extreme waarden (1981−2019)

Fig. 7

2018 2010

2001

20011984

1987 2000 2006

2001

1998

20102017

2006

2018

2011

2007

1989

2010

2006

1995

2003

2018

1989

2013

0

100

200

300

jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec

uren

waarden 2020 waarden 2019 normaalwaarden 1981−2010 extreme waarden 1981−2019

Maandelijkse zonneschijnduur, Ukkel

recente waarden, normaalwaarden (1981−2010) en extreme waarden (1981−2019)

Fig. 8

●

●

●

●

●

19811982

1983

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999 20002001

20022003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

DroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroogDroog NatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNatNat

KoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoudKoud

WarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarmWarm

−2

0

2

0 50 100 150 200neerslaghoeveelheid

verhouding tot de normaalwaarde 1981−2010 (%)

gem

idde

lde

tem

pera

tuur

afw

ijkin

g va

n de

nor

maa

lwaa

rde

1981

−201

0 (°

C)

Neerslag, temperatuur en zonneschijnduur te Ukkel, mei

gegevens van 1981 tot 2020De grootte van de bolletjes is evenredig in verhouding tot deze van de normale zonneschijnduur 1981−2010

Fig. 9

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 7

3. Klimatologisch overzicht voor België, mei 2020

Geografische verdeling van de temperaturen

Fig. 10

Fig. 11

Fig. 12

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 8

Geografische verdeling van de neerslag

Fig. 13

Geografische verdeling van de droogte–index

Fig. 14

De genormaliseerde neerslagindex (SPI) laat toe om perioden van droogte te karakteriseren op basis van observatiesvan neerslag. De index vergelijkt op een gestandardiseerde manier de neerslag voor een duur van 3 maanden (SPI–3) met een referentieperiode (1981–2010). De klassen “droog/nat”, “zeer droog/nat” en “uiterst droog/nat” komenovereen met herhalingsperioden van respectievelijk 10 tot 30 jaar, 30 tot 50 jaar en meer dan 50 jaar.

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 9

Geografische verdeling van de zonnestraling

Fig. 15

Deze voorlopige kaarten worden automatisch aangemaakt op basis van de beschikbare gegevens op 18 juni 2020.Indien u de kaarten in een hogere resolutie wenst, gelieve ons te contacteren via ui@meteo.be.

DisclaimerDe rechten van intellectuele eigendom met betrekking tot de gegevens in tabellen, teksten en grafieken komen uitsluitend toe aan het

KMI. De publicatie van deze gegevens op de website van het KMI strekt niet tot gehele of gedeeltelijke overdracht van deze rechten.

De Gebruiker van de gegevens verbindt er zich toe om, in elke publicatie waarin gebruik gemaakt wordt van de gegevens, het KMI als

bron van deze gegevens te vermelden. Het is in geen geval toegestaan om op basis van de gegevens in tabellen, teksten en grafieken

meteorologische of klimatologische diensten te verstrekken. Het KMI zal in geen geval aansprakelijk gesteld kunnen worden voor de

eventuele schade die uit het gebruik van de gegevens zou kunnen voortvloeien. In geval van een geschil betreffende de interpretatie of

de uitvoering van deze algemene voorwaarden, zullen het KMI en de Gebruiker trachten het geschil zo spoedig mogelijk in der minne

te regelen. Zo niet, dan zijn de rechtbanken van het arrondissement Brussel bevoegd.

Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI), 2020

Bijgewerkt: 18 juni 2020 www.meteo.be 10