Hoe stemt u uw lessen beter op uw leerlingen af?

LESGEVEN MET DE

LEERLING CENTRAAL

Over de auteur

Morten Fahlvik komt uit Bergen (Noorwegen), waar hij bij itslearning werkt

als Educational Researcher. Hij is opgeleid tot leraar en heeft ook als leraar in het

basisonderwijs gewerkt. Daarnaast heeft hij zelf leraren opgeleid en heeft hij het

pedagogisch gebruik van ICT onderzocht bij het Centre for New Media aan het Bergen

University College.

Eigenlijk is ‘leerlinggericht lesgeven’ (ook wel student centric teaching) een vreemde term. Al het onderwijs moet zich immers op leerlingen richten. Onderzoek toont echter aan dat de voorkeuren van de docent nog steeds een dominante rol spelen in het onderwijs. Docenten kunnen meer doen om hun leerlingen te activeren en te motiveren, bijvoorbeeld door middel van leerlinggericht lesgeven.

Wat is leerlinggericht lesgeven?

Er is geen eenvoudig antwoord op deze vraag,

mede doordat er geen eenduidige definitie

is van leerlinggericht onderwijs. De meeste

onderwijsexperts zijn het er echter over eens

dat leerlinggericht lesgeven gericht is op de

behoeften van elke individuele leerling. Hetgeen

een leerling leert, staat centraal tijdens de les. Het

doel van leerlinggericht onderwijs is leerlingen

de kans te geven hun cognitieve vaardigheden

te ontwikkelen in een goed functionerende

leeromgeving, in plaats van ze standaard kennis

voor te schotelen.

Focus op lerenZodra leerlingen zelfstandig genoeg zijn om als

hun eigen leraren op te treden, kunnen zij de

controle krijgen over hun eigen leerproces. Het

vraagt inspanning om leerlingen op dit niveau te

krijgen. Docenten, schooldirecteuren, leerlingen

en ouders moeten allemaal bijdragen en hun

rol opnieuw invullen. De nieuwe rol van de

docent is bijvoorbeeld ervoor te zorgen dat alle

leerlingen actief deelnemen. De vraag is: Hoe

kunnen docenten zo lesgeven en beoordelen dat

leerlingen onafhankelijker worden en ze hun eigen

cognitieve vaardigheden ontwikkelen?

Een wondermiddel bestaat niet - en de lijst

met leerlinggerichte lesmethoden is lang. Deze

whitepaper behandelt daarom drie strategieën die

relatief eenvoudig te implementeren zijn en die in

verschillende situaties tot succesvol leerlinggericht

onderwijs kunnen leiden.

Leerlinggericht lesgeven

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 3

Inhoud

4 Strategie 1Leerlinggericht evalueren en

zelfevaluatie

6 PraktijkvoorbeeldLeerlinggerichte schrijfles

8 Strategie 2Understanding by Design en

achterwaarts plannen

10 PraktijkvoorbeeldAchterwaarts plannen en zelfevaluatie

bij scheikundelessen

12 Strategie 3Flipped learning

14 PraktijkvoorbeeldGitaarles in een flipped classroom

16 ConclusieEen weg vinden in leerlinggericht

lesgeven

17 Referenties en aanvullende literatuur

Kennis van drie strategieën

voor het invoeren van

leerlinggericht lesgeven

Voorbeelden van hoe

docenten deze strategieën

hebben toegepast

Na het lezen van

deze whitepaper

heeft u:

4

Omdat de kwaliteit van de feedback die leerlingen

van docenten krijgen steeds belangrijker wordt,

werken veel scholen aan een goede structuur en

richtlijnen voor het geven van formatieve evaluatie.

Toch blijkt uit onderzoek dat leerlingen nog steeds

maar een klein deel van de feedback verwerken. Door

de focus te verschuiven van de feedback die u geeft

naar hoe goed uw leerlingen uw feedback verwerken,

zal dit aandeel worden vergroot.

In de praktijk kunt u dit bereiken door uw leerlingen

te stimuleren meer tijd en energie te besteden aan

het reflecteren op hun eigen werk. Reflectie is in feite

zelfevaluatie.

Als uw leerlingen dit goed willen doen, is het

belangrijk dat ze de doelstellingen en succescriteria

begrijpen van wat ze leren. Daarom moet de docent

zijn leerlingen helpen te begrijpen:

- Hoe ver ze zijn gevorderd in wat ze leren.

- Wat het doel van elke les is.

- Wat ze moeten doen om de kloof tussen

hun vaardigheden en hun doelen te

verkleinen.

Strategie 1Een cultuur van leerlinggericht evalueren en zelfevaluatie creëren.

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 5

De overgang van uitsluitend feedback van de docent

naar zelfregulerende leerlingen gaat niet vanzelf.

Het is een proces dat een grondige en gerichte

werkhouding vraagt - en het is cruciaal dat leerlingen

ervaring opdoen in het zichzelf beoordelen en hulp

krijgen bij het ontwikkelen van goede strategieën voor

zelfevaluatie. Het volgende voorbeeld beschrijft hoe

een leraar in Engeland dit heeft bereikt.

Het volgende voorbeeld beschrijft

hoe een docent dit bereikt heeft. »

…leerlingen moeten

kunnen reflecteren en

onafhankelijk worden

van hun docenten.

6

David Walton geeft Engels aan leerlingen van 10 en 11 jaar op Kibworth Primary School in

Leicestershire, Engeland. De klas beschikt over slechts één computer met internetaansluiting,

die de leraar en leerlingen delen. Toch heeft David een lespraktijk ontwikkeld die gebruikmaakt

van de mogelijkheden van itslearning, het online leerplatform van de school. Het hier

beschreven voorbeeld illustreert hoe David en zijn leerlingen werken aan het ontwikkelen van

overtuigende schriftelijke vaardigheden.

Leerlinggerichte schrijfles met David Walton

David begint het leerproces door het concept

van overtuigend schrijven uit te leggen. De

leerlingen horen ook het doel van wat ze

leren: ze moeten een brief schrijven die lezers

moet overhalen te doneren voor een school

in Gambia. David en zijn leerlingen starten

vervolgens een zoektocht naar overtuigende

teksten.

Tijdens break-out sessies bespreken de

leerlingen welke tekstelementen feiten,

meningen en argumenten zijn. David geeft

de leerlingen daarna twee opdrachten

waarmee ze in de klas kunnen beginnen en

die ze thuis verder kunnen afmaken.

Opdracht 1:

David heeft een korte overtuigende

tekst in een discussieforum in de online

leeromgeving geplaatst. In het veld

‘opmerkingen’ moeten de leerlingen

uitleggen wat zij de belangrijkste punten

van de tekst vinden en moeten ze suggesties

doen voor de volgende paragraaf. Door het

gebruik van een online discussieforum zorgt

David ervoor dat de opmerkingen van de

leerlingen zichtbaar zijn voor de rest van

de klas, waardoor hij een actieve online

groepsdiscussie creëert.

Les 1:

Het definiëren van de doelstellingen en de basis leggen

Opdracht 2:

In hun eigen schrift of thuis achter de

computer schrijven de leerlingen de eerste

paragraaf van hun fondsenwervingsbrief

voor de school in Gambia.

Strategie 1/ PRAKTIJKVOORBEELD

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 7

Les 2:

Anderen feedback gevenAan het begin van de volgende les herhaalt David de

vorige les kort en herinnert hij de leerlingen aan het

doel van de les. Om ervoor te zorgen dat alle leerlingen

feedback krijgen op opdracht 2, laat hij leerlingen

hun uitwerkte opdrachten met elkaar wisselen en

beoordelen zij elkaars teksten op wat ging goed, maar

ook op wat hun klasgenoot kan doen om de tekst

beter te maken. Waar nodig staat David individuele

leerlingen bij.

De les gaat verder met een korte samenvatting van

wat goede feedback is en een aantal leerlingen leest

de feedback die ze hebben gegeven voor. Dit helpt

leerlingen te ontdekken hoe ze constructieve feedback

kunnen geven en het vormt bovendien een uitstekende

basis om te leren zichzelf te evalueren.

David projecteert vervolgens het

discussieforum uit opdracht 1 op het

scherm in de klas.

Hij leest enkele opmerkingen hardop voor en vraagt

leerlingen commentaar te geven. David heeft ervaren

dat sommige leerlingen liever mondeling opmerkingen

in de klas maken, terwijl anderen liever schriftelijk aan

discussies bijdragen. Door beide vormen te combineren,

krijgen meer leerlingen een actieve rol in het gesprek.

In de afgelopen twee lessen hebben leerlingen

kennisgemaakt met de algemene doelstelling, hebben

ze voorbeelden gezien van goede overtuigende

teksten en hebben ze feedback gegeven en ontvangen

van medeleerlingen. Ze zijn nu klaar om hun eigen

overtuigende tekst te schrijven.

De lessen van David bevatten een mix

van klassikaal leren, werken in kleine groepjes en individuele

instructie.

8

Het is belangrijk dat leerlingen er zelf in geloven dat ze hun

gestelde doelen kunnen behalen. Een van de belangrijkste

taken van docenten is dan ook om ervoor te zorgen dat

leerlingen zowel de inhoud als de doelstellingen van de

les helder hebben. De Amerikaanse onderwijsexperts Grant

Wiggins en Jay McTighe hebben een kader ontwikkeld

waarmee docenten dit hun leerlingen op een systematische

wijze kunnen bijbrengen.

De methode heet ‘Understanding by Design’ (UbD) en

McTighe benoemt twee hoofddoelen:

Strategie 2

- Focus op begrip (understanding), waaronder

evaluatie en het vermogen van leerlingen aan te

tonen en toe te passen wat ze geleerd hebben.

- Ontwerp (design) van passende onderwijsprocessen

die op de leerdoelen gebaseerd zijn.

Understanding by Design en achterwaarts

plannen

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 9

UbD benadrukt de rol van de

docent als ontwerper van wat de

leerling leert. UbD helpt leerdoelen te

verduidelijken, het begrip van leerlingen vast

te leggen en effectieve en boeiende leeractiviteiten

te ontwikkelen. Deze methode helpt u om in drie

stappen prioriteit te geven aan de activiteiten in uw

lesplanning.

Evaluatie is een essentieel onderdeel van UbD, maar

het is belangrijk te benadrukken dat UbD een kader

vormt om planningen te maken. Het is dus geen

lesmethode. Een goed plan maakt van iemand niet

direct een uitstekende docent, maar legt wel de basis

voor beter onderwijs.

Achterwaarts plannen{ Planning }

Stap 1:

Stel de gewenste

resultaten vast

Welke kennis en

vaardigheden moeten

leerlingen hebben

aan het eind van het

leerproces?

Stap 2:

Stel vast met welk

bewijs dit kan worden

beoordeeld

Wat voor bewijs is nodig

om vast te stellen of de

leerlingen de gewenste

doelen hebben bereikt?

Stap 3:

Plan de lesinhoud

Wat zijn passende

activiteiten voor de

leerlingen? Welke inhoud

is daarbij van belang?

Hoeveel tijd moeten ze

ermee bezig zijn?

Tijdlijn van lesgeven

Het volgende voorbeeld beschrijft hoe een docent UbD gebruikt en hoe zij achterwaarts plant om

ervoor te zorgen dat haar leerlingen hun opgedane kennis en vaardigheden kunnen toepassen. »

10

Strategie 2/ PRAKTIJKVOORBEELD

Haar rubric beschrijft daarnaast drie prestatieniveaus:

Stap 1:

Stel rubrics op om leerlingen bewust te maken van het doel Frøydis begint met het opstellen

van beoordelingscriteria op basis

van de leerdoelen van de les. Deze

beoordelingsrubrieken worden

verwerkt in itslearning, het online

leerplatform van de school. Dit

leerplatform wordt tijdens de lessen

gebruikt om ervoor te zorgen dat

leerlingen altijd op de hoogte zijn van

wat er van hen wordt verwacht. Een

lesplan kan bijvoorbeeld zijn:

“Het doel van deze les is dat leerlingen

de concepten ‘entropie’ en ‘enthalpie’

kunnen verklaren en gebruiken om te

bepalen of een reactie spontaan is.”

Basisniveau Middenniveau Hoog niveau

Leg uit wat

endotherme en

exotherme reacties

zijn. Bereken de

bindingsenergie

en bepaal of de

reactie endotherm of

exotherm is.

Leg entropie en

enthalpie uit. Ken de

vereisten voor spontane

reacties. (ΔH- TΔS<0)

Bespreek ΔH, T en ΔS

om te bepalen of een

reactie spontaan is.

Achterwaarts plannen en zelfevaluatie bij scheikundelessen met Frøydis Hamre De scheikundelessen die Frøydis

Hamre op Nordahl Grieg High

School in Bergen (Noorwegen) geeft,

onderscheiden zich door een sterke

leerlinggerichte focus. Haar aanpak

zorgt ervoor dat leerlingen de geleerde

kennis en vaardigheden kunnen

toepassen - en helpt leerlingen

bovendien zichzelf te beoordelen.

Frøydis baseert haar onderwijs op het

principe van achterwaarts plannen. Ze

bereidt opdrachten en leeractiviteiten

voor die haar leerlingen helpen de

gestelde doelen te bereiken.

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 11

2 3 4

De rubrics tonen wat leerlingen

al hebben bereikt en wat ze

moeten doen om een hoger

niveau te bereiken. Ze moeten de

nieuwsgierigheid van leerlingen

prikkelen en hun bereidheid om

risico’s te nemen en fouten te

maken niet beperken.

Naast dat ze inzicht geven in wat er

van de leerlingen wordt verwacht,

vormen ze ook de basis voor de

feedback die Frøydis haar leerlingen

geeft. Uiteraard geeft zij niet alleen

feedback via rubrics, maar geeft ze

haar leerlingen continu feedback

over wat ze in de klas doen.

Stap 2:

Oefeningen en voorbeeldantwoordenOm haar leerlingen te helpen inzicht te krijgen in het

formuleren van goede antwoorden en oplossingen stelt

Frøydis eerder gebruikte oefeningen en antwoorden

beschikbaar op het online leerplatform. Leerlingen

zijn niet verplicht om deze oefeningen door te nemen,

maar ze doen het vaak wel. Veel leerlingen vullen de

oefeningen zelfs in – individueel of in een groep – voor

ze de antwoorden bekijken.

Stap 3: Beoordeling en zelfevaluatieDe scheikundelessen van Frøydis worden met een test

afgesloten. Ze ontdekte echter dat de meeste leerlingen

alleen interesse hadden in hun eindcijfer - en niet in

de feedback. Omdat het vermogen om te reflecteren

cruciaal is voor zelfsturend onderwijs, ontwikkelde

Frøydis een evaluatiemethode die haar leerlingen

verplicht na te denken over hun eigen resultaten vóór

ze hun cijfer krijgen. In het kort werkt het als volgt:

De leerlingen krijgen het cijfer van hun opdracht.

1Frøydis leest de

antwoorden van iedere

leerling en maakt

aantekeningen over

hun prestaties.

Ze geeft de

antwoorden terug

(zonder cijfer of

opmerkingen) met

een lijst oplossingen

voor elke vraag.

De leerlingen

kijken hun eigen

antwoorden na door

deze te vergelijken

met de voorgestelde

oplossingen.

De leerlingen vullen

een zelfevaluatie in op

het online leerplatform,

waarmee ze aangeven

hoe ze denken te hebben

gepresteerd en hoeveel

ze van het onderwerp

begrijpen.

Leerlingen

reflecteren op hun

eigen prestaties en

vorderingen voordat

zij een cijfer krijgen.

12

Flipped learning wordt vaak beschreven als een

methode waarin leerlingen hun huiswerk op school

maken en hun schoolwerk thuis. Het gaat echter

verder - en het heeft sterk leerlinggerichte kenmerken.

Het Flipped Learning Network, een vereniging van

docenten met ervaring in het ‘omgekeerd lesgeven’,

geeft deze definitie:

Flipped learning is een didactische aanpak waarbij

de directe instructie uit de groepsleerruimte naar de

individuele leerruimte beweegt en de resulterende

groepsruimte wordt omgevormd tot een dynamische,

interactieve leeromgeving waarin de docent zijn

leerlingen begeleidt in het toepassen van concepten en

het creatief betrokken zijn bij de lesinhoud.

Het is belangrijk te weten dat het Flipped Learning

Network een verschil maakt tussen de ‘omgekeerde

klas’ (flipped classroom) en ‘omgekeerd leren’ (flipped

learning).

…flipped learning

vraagt veel meer

dan het simpelweg

online zetten van

leermaterialen. Strategie 3/ FLIPPED LEARNING

Lesgeven in een flipped classroom kan leiden tot

flipped learning, maar niet altijd.

Veel docenten hebben hun klas omgekeerd, waardoor

leerlingen buiten de klas teksten lezen, aanvullende

video’s bekijken of opdrachten uitvoeren. Voor echt

flipped learning moeten de volgende vier pijlers van

toepassing zijn:

1. Flexibele onderwijsomgeving, zowel in tijd als in ruimte

2. Leercultuur met een leerlinggerichte focus

3. Inhoud gericht op de doelstellingen van het onderwijs

4. Didactisch en vakinhoudelijk deskundige docenten

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 13

De rol van de docent bij flipped

learning

Het voornaamste doel van flipped learning is de

lestijd effectiever te gebruiken door delen van de

les buiten de klas te verzorgen. Het is dan ook de

taak van de docent om gebruik te maken van de

kansen die een combinatie van fysiek en online

leren biedt. Docenten moeten daarbij zorgvuldig

plannen wat leerlingen thuis kunnen doen en

rekening houden met hoeveel tijd leerlingen aan

hun huiswerk kunnen besteden. Ook moeten zij

de hoeveelheid en moeilijkheidsgraad van het

huiswerk beoordelen en manieren bedenken om

leerlingen te helpen als ze ergens tegenaan lopen.

De eigen invloed van leerlingen

Flipped learning stelt leerlingen in staat het lesmateriaal

meerdere malen door te nemen om alles goed te

begrijpen. Ze kunnen in hun eigen tempo leren en

zelfstandiger worden, doordat ze bij problemen de tijd

krijgen die ze nodig hebben om hun eigen oplossingen te

vinden. Dat verhoogt bovendien hun motivatie.

Het volgende voorbeeld beschrijft hoe een docent

flipped learning toepast om geïndividualiseerd onderwijs

te bieden aan een grote groep leerlingen met sterk

uiteenlopende vaardigheden. »

14

Voorbereiding:

Stel de leerdoelen vastIn Noorwegen krijgen leerlingen in de onderbouw

van het voortgezet onderwijs bij het vak Muziek onder

andere gitaarles. Aan het begin van zijn lessen legt

Kjell Rune uit wat het uiteindelijke doel is en koppelt

hij heldere criteria aan dit doel. Dit doet hij door een

beoordelingsrubriek aan te maken in het online

leerplatform van de school. Hierin staan zowel het doel

als de beoordelingscriteria.

De rubric toont de leerdoelen en geeft een korte

beschrijving van de vier te bereiken niveaus: Minder

dan basis, basis, gedreven, gevorderd. Alle leerlingen

werken naar dezelfde doelen aan de hand van dezelfde

beoordelingscriteria.

Materialen ontwikkelen voor gebruik in en buiten de klas De leerlingen van Kjell Rune hebben via het online

leerplatform itslearning toegang tot een schat aan

opdrachten en leermiddelen, waaronder video’s

waarin Kjell Rune specifieke technieken voordoet.

Er zijn liedjes te vinden waarmee leerlingen kunnen

oefenen en doordat naast iedere songtitel de vereiste

akkoorden staan vermeld, kunnen leerlingen direct

zien of ze het nummer kunnen spelen. Ze kunnen ook

iPads gebruiken om toegang te krijgen tot een app

die gitaarakkoorden toont en automatisch feedback

geeft over hoe de leerlingen deze spelen. De leerlingen

kunnen deze materialen gebruiken wanneer ze willen.

Daardoor kunnen ze in hun eigen tempo werken en

zich richten op de punten die ze extra moeten oefenen.

Strategie 3/ PRAKTIJKVOORBEELD

Gitaarles in een flipped classroom met Kjell Rune FjellheimKjell Rune Fjellheim geeft op de Kannik middelbare school in

Stavanger (Noorwegen) muziekles aan leerlingen met uiteenlopende

kennis en vaardigheden. Ook bij andere vakken in het voortgezet

onderwijs worden docenten met niveauverschillen geconfronteerd,

maar via flipped learning heeft Kjell Rune er een oplossing voor

gevonden.

14

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 15

Tijdens de les:

Balans tussen de groep en het individu tijdens de les Omdat het muziekcurriculum breed is en er maar

weinig tijd is, denkt Kjell Rune goed na over welke

elementen hij tijdens de klassikale lessen behandelt.

Hij probeert deze basisinstructie tot een minimum

te beperken, omdat sommige leerlingen al zeer goed

gitaar kunnen spelen – en voor hen zou algemene

informatie tijdverspilling zijn. In plaats daarvan

geeft hij leerlingen toegang tot de leermiddelen in

het online leerplatform, zodat ze thuis of in de klas

kunnen oefenen. Kjell Rune start elke les met een

korte instructie over de doelstellingen.

Daarnaast

toont hij de

leerlingen waar

het lesmateriaal

en oefenopdrachten

te vinden zijn.

De leerlingen pakken vervolgens een iPad en een gitaar

en gaan aan de slag. Kjell Rune loopt daarna rond in de

klas om individuele leerlingen waar nodig te helpen.

Kjell Rune biedt zijn leerlingen keuzes, maar zorgt er

ook voor dat ze de keuzevrijheid niet misbruiken door

te eenvoudige liedjes te kiezen. Tijdens de les let hij op

individuele leerlingen om zeker te zijn dat ze op het

juiste niveau werken en gemotiveerd blijven om verder

te leren.

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 15

16

Conclusie Een weg vinden in leerlinggericht lesgeven Deze whitepaper beschrijft drie strategieën waarmee u

leerlinggericht lesgeven kunt bevorderen. Er zijn echter

veel meer strategieën die u kunt gebruiken, waaronder

growth mindset, gamification, en leren door samenwerking

- en er zijn vele wegen die leiden naar onderwijs waarin

de leerling centraal staat. De sleutel tot succes is een breed

scala aan strategieën tot uw beschikking te hebben, zodat

u uw eigen manier van lesgeven continu kunt beoordelen,

kunt nagaan of de gekozen strategieën het gewenste effect

hebben en aanpassingen kunt doorvoeren waar dat nodig is.

Wij wensen u veel succes in het betrekken van uw

leerlingen bij uw lespraktijk!

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 17

Referenties en aanvullende literatuur Flipped Learning Network (2014): Definition of

Flipped Learning, http://flippedlearning.org/cms/

lib07/VA01923112/Centricity/Domain/46/FLIP_

handout_FNL_Web.pdf

Flipped Learning Network (2014): Literature

Review on the Flipped Learning Model, http://

flippedlearning.org/cms/lib07/VA01923112/

Centricity/Domain/41/LitReview_FlippedLearning.

pdf

itslearning (2012): Succesvolle formatieve evaluatie,

http://www.itslearning.nl/downloads

itslearning (2012): Blended learning, http://www.

itslearning.nl/downloads

itslearning (2013): The Blended classroom, http://

www.itslearning.nl/downloads

itslearning (2014): Inspiring music students by using

GarageBand on iPads, http://www.itslearning.eu/

inspiring-music-students-by-using-garageband-on-

ipads1

itslearning (2014): Flipping the classroom at

Sandgotna school, http://www.itslearning.eu/

flipping-the-classroom-at-sandgotna-school

Elisabeth Engum (2012): http://www.itslearning.eu/

the-flipped-classroom1

Jay McTighe & Grant Wiggins (2012): Understand by

Design Framework, http://www.ascd.org/ASCD/pdf/

siteASCD/publications/UbD_WhitePaper0312.pdf

Hawker Brownlow Education (2013): What is

Understanding by Design? Author Jay McTighe

explains. (video van 7 minuten), https://www.

youtube.com/watch?v=d8F1SnWaIfE&feature=play

er_embedded#at=258

AVENUESdotORG (2013): Grant Wiggins –

Understanding by Design (1 van 2) (video

van 11 minuten), https://www.youtube.com/

watch?v=4isSHf3SBuQ

AVENUESdotORG (2013): Grant Wiggins – Video:

Understanding by Design (2 van 2) (video

van 14 minuten), https://www.youtube.com/

watch?v=vgNODvvsgxM

Sadler, D.R. (1989). Formative assessment and

the design of instructional systems. Instructional

Science, 18, 119–144. (Online beschikbaar op: http://

link.springer.com/article/10.1007/BF00117714)

L E S G E V E N M E T D E L E E R L I N G C E N T R A A L 17

Over itslearning

itslearning is een marktleider op het gebied van

online leeromgevingen met miljoenen gebruikers

over de gehele wereld. De groeiende internationale

organisatie, met haar hoofdkantoor in Bergen -

Noorwegen, telt momenteel 9 kantoren en ruim 200

medewerkers. Hiervan werken zo’n 35 enthousiaste

collega’s voor de Nederlandse organisatie in Enschede.

De missie van itslearning is scholen - van basis tot

hoger onderwijs - te helpen bij het verwezenlijken van

hun onderwijsambities. Het itslearning leerplatform,

een krachtige en betrouwbare cloud-oplossing, neemt

hier letterlijk en figuurlijk een centrale rol bij in. Voor

scholen betekent dit dat men gegarandeerd is van een

up-to-date online leeromgeving die altijd en overal via

internet beschikbaar is zonder zorgen over hardware,

software en beheer.

Tezamen met het leerplatform levert itslearning

gerichte technische en didactische dienstverlening

die volledig is afgestemd op de doelstellingen van

de school. Zo kunnen alle itslearning-gebruikers -

schoolbesturen, docenten, mentoren, leerlingen en

zelfs ouders - zich optimaal richten op het primaire

onderwijsproces en tot de beste resultaten komen.

En dat is waar onderwijs uiteindelijk om gaat.

itslearning Nederland Postbus 213, 7500 AE Enschede, 053-4803130 www.itslearning.nl | info.nl@itslearning.com

Helping teachers

create individual learning paths for students

V1.0

-APR

’15N

L