Leerlijnen in nlt-vwo:Het Junior College Utrecht als

voorbeeld

Ton van der Valk

Junior College Utrecht www.jcu.uu.nl Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en

Natuurwetenschappen FIsmea.e.vandervalk@uu.nl

Kennismaking

• Naam, school of instelling; vakachtergrond

• Waarom hier?

• Wat wilt u in deze werkgroep doen/leren?

Mijn onderwerpen

• Het Junior College Utrecht• De modules op het JCU• Complexiteit• Onderzoeken• Presenteren• Keuze maken• Interdisciplinair• Vervolgopleiding

Het Junior College Utrecht

• Samenwerking UU en 26 partnerscholen• Selectie leerlingen V5 en V6: getalenteerd en

gemotiveerd voor bètavakken• NT + NG + nlt (wi-D als keuze)• Leerlingen 2 dagen per week op JCU• Werkt met partnerscholen aan

kwaliteitsverbetering bètavakken• Testen op JCU + partnerscholen; dan verspreiden• Zie www.uu.nl/jcu

Kenmerken van het JCU

• Versneld• Verdiepend en verrijkend• Onderzoeksgericht• Gelijkgestemde leerlingen• Aanpak in de klas afgestemd op talenten• Sfeer: informeel; initiatieven van leerlingen

worden gewaardeerd

Activiteit 1

NLT bestaat uit ‘losse’ modules.• Moet / kan er wel een samenhang zijn in

de vorm van ‘curriculumlijnen’?

U bekijkt een JCU-module

• Welke kenmerken ervan zouden deel kunnen uitmaken van een curriculumlijn?

Spreiding over NLT-domeinen

ComplStr.I werk-, voertuigen, prod.

ZuivDrinkw; NanoH materialen, procestech

G gebruik gro.st. energ.,

H&V; Pil 3 uit FGHIF bio(med.) technologie

MiL; KijkZien; HIV/aidsE biofys., chem, inform.

Levensloop St.D stellaire info en proc.

Bew.Aarde; IJsKl 2 uit CDE C aarde en klimaat

Modell.; KwStructuur; ja

Pr.v.Vr. B fundam. wsch / techn

Alle; (pre)thesis; Modell Verpl.A vaardigheden

Leerlijn onderzoeken

• Aansluitend op onderzoek in ob en in betavakken

• Elke module:– heeft relatie met universitair onderzoek– Eindigt met keuzeonderzoek

• Twee onderzoeksopdrachten– Prethesis (voorbereiding op pws)– Thesis (uitbreiding pws)

Wil je onderzoekende houding bij leerlingen bevorderen?

• Onderzoekende houding– willen weten– goede kennis willen maken– Willen voortbouwen op voorgangers (theorie)– Willen bijdragen aan voortgang wetenschap

• Elke module vereist (onderdeel van) onderzoekende houding– MiL: onderzoeksvraag stellen en beantwoorden vanuit

literatuur– IJs&Kl: onderzoek aan poolijs– HIV: wet. artikelen kritisch lezen– (pre)thesis: compleet onderzoek

Leerlijn modelleren

• Wiskundig modelleren: een model voor drinkwater: Zuiver Drinkwater!?

• Dynamisch modelleren PowerSim toepassen: – Pil teveel: model medicijn– BewAa: model aarde als warmtemotor

(keuze)– IJsKL: model sneeuwbal Aarde (keuze)

Leerlijn presenteren

• Factsheet maken (ZuiDr)• Digitale tentoonstelling (PrvVr)• Poster leren maken (MiL)• Artikel schrijven (H&V)• Ppt presentatie (div. mod.)• Verslag schrijven (pre/thesis)Van belang: elkaar feedback geven ter verbetering

Leerlijn keuze maken

• In bijna elke module: keuzeonderzoeken

• In 6v: gemotiveerd kiezen tussen twee modules (via elektronische vragenlijst)

• Effect ervan: – Lln meer gemotiveerd– Docenten op de hoogte van motiveringen

Samenwerken met andere bètasecties? Voorbeelden:

(x)xxHIV/AIDS

x

x

x

wisk

xxIJs en Klimaat

xxxHart en Vaten

xxKijken en Zien

xxNanoscience

xxKwantumstructuur

xComplexe Stromen

xxxBewegende Aarde

xZuiver Drinkwater

xxMoleculen in Leven

akbioscheinat

Leerlijn oriëntatie op vervolgstudies

• Diversiteit aan modules• Modules reflecteren werkwijze en stand

van zaken in wetenschapsgebied• Gebruik van (semi)wetensch. literatuur• Gebruik van wetenschappelijke apparatuur

(albedometers IJsKl; grijswiggen K&Z)• Excursie of practicum op UU

Opbouw van modules

• Start met oriëntatie op onderwerp en werkwijze; oprakelen/ bijspijkeren van voorkennis

• Uitmondend in ‘modulevraag’• Hoofdstukken starten met deelvraag en

beëindigen met de beantwoording ervan• Keuzedeel met eigen inbreng• Einde: beantwoording modulevraag; welke

nieuwe vragen?

‘Functionele’ reflectie

• Beantwoording module- / hoofdstuk-vragen

• Gemotiveerd kiezen voor keuze-module

• Gemotiveerd kiezen voor keuzeonderwerp binnen module

• Peer review gevolgd door verbetering van ‘producten’

Activiteit 2

• Kies uit de gepresenteerde lijnen er één die volgens u goed en één die geheel niet bij deze module zou passen.

• Ga na of en zo ja hoe die lijnen er (op het eerste gezicht) inzitten.

• Geef uw mening over de gerealiseerde / evt. ontbrekende lijn(en)

Oplossingen nodig voor

• Verschillen in voorkennis (o.a. NT/NG)• Aansluiting bij monovakken• Verschillen in uitdaging die leerlingen

aankunnen• Opeenvolging (Kwantum als

voorwaarde voor Nano)• Vergroten kennis en kunde van

docenten(teams)

Verspreiding van JCU-modules

1. Uitproberen op JCU(nu: Nano; HIV; Wet. Hist.; Kwantum)

2. Uitproberen op JCU-partnerscholen(o.a.) Prethesis; thesis

3. Certificering en landelijk beschikbaar 2008 gecertificeerd: MiL; Bew. Aarde2009 verwacht: H&V; Sterren; K&Z; Drinkw.;

Pil; IJs en Kl.; Compl. Str.

Tot slot

• NLT is een grote, maar uitdagende klus• Zoek steun bij omgeving:

– Gezamenlijke bèta-klus op school– Sluimerende competenties van docenten– Bèta Steunpunten– WO; HBO– Samenwerking tussen scholen

• Maak NLT tot een avontuur voor de leerling