De discussie over de overheidsfinanciën is vooral een vraagstuk van herverdeling in de samenleving, van budget en van kansen.

Complicaties bij herverdelen

• Wereldwijd voortslepende financieel-economische crisis en nationale begrotingspolitiek

• Demografische ontwikkelingen in veel economieën zetten een steeds grotere druk op de overheidsuitgaven

• Kosten voor pensioen en gezondheidszorg lopen op

• De zorgconsumptie neemt toe, de klantvraag…..

Over besturen

‘het mag dan zo zijn dat het bestuur van de wereld u echt niet aangaat, zei de Gele Keizer tegen de jongen die paarden hoedde, maar toch zou ik u willen vragen hoe men de wereld moet besturen.De jongen weigerde te antwoorden, maar toen de Gele Keizer zijn vraag herhaalde, zei hij:waarin zou het bestuur van de wereld verschillen van het hoeden van paarden? Neem weg wat de paarden schaadt, meer niet.Daarop boog de Gele keizer tweemaal zijn hoofd tot de grond, riep de jongen uit tot Hemelse Meester en trok zich terug.

(Tao - Zhuangzi)

Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid ‘bewijzen van goede dienstverlening’ 2004

• Tot halverwege de jaren ‘20 nadruk op charitas, particulier initiatief en voorkomen van staatsbemoeienis.

• Vanaf 1920 gezondheidszorg taken toe wijzen aan de verschillende zuilen. • Na WO 2 toename van de idee dat burgers verantwoordelijk zijn voor elkaars lot,

maar de staat is de enige instantie die deze vorm van nationale solidariteit / collectieve lotsverbondenheid kan waarborgen

• Resultaat: uitbouw verzorgingstaat en toename politieke betrokkenheid ten koste van particulier initiatief

• Strategische samenwerking sociale partners, kennis en gezag bij (semi) publiek overleg en adviesorganen van instellingen, koepels en overheidsactoren, geïnstitutionaliseerde beleidsvervlechting

• Eind jaren zestig ontzuiling, door toename van welvaart meer vraag, ontvoogding van burgers en meer eigen eisen stellen aan de dienstverlening, maatschappelijke en politieke strijd over de herziening en herstructurering van de maatschappelijke dienstverlening

• Beleidsruimte maatschappelijke dienstverlening sinds jaren ‘80 onder fiscale en budgettaire druk door toegenomen uitgaven in de sociale zekerheid, hervorming, reorganisaties en bezuinigingen in de zorg

• Neerwaartse druk op Europese standaarden van sociale bescherming, fiscale druk op de verzorgingsstaten neemt toe, mede door hogere zorgbehoefte

Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid ‘bewijzen van goede dienstverlening’ 2004

• Landsgrenzen bepalen het bereik van sociale rechten, maar sinds begin jaren ‘70 zijn nationale staten de controle over hun economische buitengrenzen geleidelijk kwijtgeraakt.

• Door verdieping van de economische integratie is het reguleringsvermogen van nationale verzorgingsstaten veel meer in de schaduw van de Europese interne markt komen te staan.

• In de jaren ‘90 transformatie in het denken over aansturen van de maatschappelijke dienstverlening in de richting van deregulering, liberalisering en privatisering.

• De uitstralingseffecten van de interne markt op de beleidsterreinen zorg en onderwijs is sterk.

• Consequenties voor 3 deelmarkten: zorgverzekeringsmarkt, mate van overheidsregulering acceptatie, premie, pakket. zorginkoopmarkt, de aanbod en prijsregulering door de overheid. zorgverleningsmarkt, vrij verkeer van personen, gezondheidszorg steeds meer een open systeem.

Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid‘de verzorgingsstaat herwogen’, over verzorgen, verzekeren, verheffen en verbinden, 2006

• Formele en informele zorgcapaciteit moet in 2020 50% hoger zijn. • Kosten vormen het meest beheersbare deel van het probleem. • De opgave in huisvestelijke en personele zin is groter. • Doorrekening leert dat zeker na 2015 alle schoolverlaters en alle

nieuw gebouwde woningen beschikbaar zouden moeten komen voor de zorgsector.

• Deel van de antwoorden: technische oplossingen (inzet low- en hightech), infrastructuur (zo bouwen dat ouderen beter voor elkaar kunnen zorgen), organisatorische en inhoudelijke oplossingen, arbeidsmarkt (selectieve migratie), faciliteren (selectieve emigratie van ouderen).

• Rol van de overheid: eerst nadruk op kwaliteitswetgeving, later op financiering van de zorg, daarna op vormgeving van de institutionele zorg.

• Rol van de overheid wordt de komende decennia: randvoorwaarden creëren voor het kunnen verlenen van zorg.

Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid‘de verzorgingsstaat herwogen’, over verzorgen, verzekeren, verheffen en verbinden, 2006

• Loslaten van directe sturing van de care- sector via het stelsel van aanbodfinanciering door ombouwen naar vraagfinanciering.

• Palet van (private) voorzieningen voor mensen met een chronische zorgbehoefte en die daarvoor over een genormeerd bedrag beschikken, maar die ook uit eigen middelen een hoger niveau van zorg kunnen inkopen.

• Verzekeren: hoe betaalbaar, hoe houdbaar, hoe adequaat is de sociale zekerheid? Uitgegroeid tot schadeverzekering zonder schadelastbeheersing?

• Omslag in denken, een voorbeeld: van werkloosheidsbestrijding naar participatiebevordering. Dat is activering omwille van betaalbaarheid, doelmatigheid en emancipatie.

• Curatieve zorg halve eeuw geleden: duurste 10% van de verzekerden kostte 43 % van het budget, 50 jaar later is dat opgelopen tot 70 %.

• Solidariteit komt onder druk, meer inzetten op beïnvloeden van gedrag: stimuleren van individuele preventie en gezond gedrag, premiedifferentiatie, ‘gepast patiëntschap’.

• Overheid en werkgever meer het privéleven van mensen betreden: want gezond gedrag zal gemeten, gemonitord en ‘beloond’ moeten worden.

Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid‘de verzorgingsstaat herwogen’, over verzorgen, verzekeren, verheffen en verbinden, 2006

• De ‘verzekeringsstaat van gisteren’ moet worden getransformeerd in ‘de verheffingsstaat van morgen’

• Burgers vinden klantgerichtheid en responsiviteit bij de uitvoering belangrijke onderscheidende kenmerken. Het is minder belangrijk wie die dienst verleent.

• De verzorgingsstaat is meer een investeringsproject: investeren in menselijk kapitaal.

• Het herverdelingsaspect krijgt een ander object: minder gericht op herverdeling van inkomen en vermogen en meer op de herverdeling van kansen.

• Waar in verzorgen en verzekeren is voorzien verschuift de nadruk naar verheffen.

• Armoede of (leer)achterstand zijn op zichzelf niet het probleem, er niet bij weg kunnen komen wél

Centraal Planbureau (CPB) studie 'The Netherlands of 2040‘, juni 2010.

• 'Kracht van stad bepaalt toekomst land‘. • Goed opgeleide beroepsbevolking en krachtige steden worden in de

toekomst nog meer bepalend voor economisch succes dan die nu al zijn. • Voor de ontplooiing van kennis zijn volgens de onderzoekers sterke steden

nodig om talentvolle mensen en bedrijven aan te trekken en vast te houden. • ''Sterke steden met een goed vestigingsklimaat zijn in staat om een

hoogwaardig cluster van bedrijven en werknemers aan te trekken en te behouden.

• In deze steden vestigen bedrijven zich bij elkaar om te profiteren van kennisuitwisseling, korte aanvoerlijnen en een grote afzetmarkt'', aldus het CPB.

• 'Sterke' steden zijn niet per definitie groot• Grote steden zijn de komende dertig jaar succesvol bij ontwikkelingen van

nieuwe technologische doorbraken zoals bio- of nanotechnologie. Daarbij is intensieve samenwerking tussen onderzoekers, ontwerpers, producenten en dienstverleners noodzakelijk.

• Kleine steden met goede wereldwijde netwerken zijn aantrekkelijk als ICT zich verder ontwikkelt, stelt het CPB. Het onderlinge contact tussen mensen is daarbij van minder belang.

• ''Productieprocessen die minder afhankelijk zijn van interacties tussen mensen zullen wegtrekken uit dure locaties'', stellen de onderzoekers.

Internationaal onderzoek pwc gezondheidszorg

• PricewaterhouseCoopers ondervroeg 590 toonaangevende experts in de gezondheidszorg en senior-leidinggevenden in twintig landen, waaronder Groot-Brittannië, Europa, Scandinavië, Duitsland, Amerika, Canada, Zuid-Afrika, Nederland, Australië, Nieuw-Zeeland, Argentinië, Brazilië, het Midden-Oosten, China, India en Azië.

• Tot de respondenten behoorden medici, doktoren, consultants en leidinggevenden in ziekenhuizen, ziektekostenverzekeraars en –financiers (publiek en privaat), verantwoordelijken voor gezondheidszorg in de publieke sector, werkgevers bij grote bedrijven en leveranciers in de farmaceutische en biotechnologische industrie.

Internationaal onderzoek pwc, patiënt centraal • wereldwijd ondervraagde experts in de gezondheidszorg zijn het er unaniem over eens

dat individuen de grootste invloed hebben op de status van hun eigen gezondheid • 72 procent van de wereldwijd ondervraagde experts is het erover eens dat de

financiering in hun land vraagt om een accentverschuiving: van ziekte (acute zorg) naar welzijn (voorkomen of behandelen van chronische aandoeningen en ervoor zorgen dat mensen niet in ziekenhuizen belanden).

• 84 procent van de ondervraagde experts vindt dat patiënten in zekere of belangrijke mate verantwoordelijkheid moeten dragen voor hun eigen aandoeningen, zoals overgewicht, astma, diabetes en hartziekten

• 57 procent is van mening dat patiënten hier een grote verantwoordelijkheid voor hebben • 27 procent meent dat patiënten enige verantwoordelijkheid dragen voor de zorg voor hun

chronische aandoeningen • 74 procent van de experts in de gezondheidszorg is ervan overtuigd dat hun land

ongezond gedrag als onacceptabel beschouwt

• dé verandering, die volgens de ondervraagde experts een groot effect zal hebben op hun gezondheidssysteem, is het samengaan van informatietechnologie en gezondheidszorg.

• 84 procent van de respondenten ziet dit als een factor in hun overgang naar gepersonaliseerde zorg.

Internationaal onderzoek pwc

kwaliteit en service gedreven persoonlijke zorg

Gevraagd naar wat hun gezondheidszorgsysteem doet om meer persoonlijke patiëntenzorg te leveren

• zegt 79 percent: toenemend gebruik van technologie • zegt 76 procent: grotere nadruk op primaire zorg • zegt 69 procent: meer educatie rond gezondheid • zegt 63 procent: pogingen om de zorg beter te coördineren; • zegt 56 procent: een groter aantal gezondheidsdiensten op verschillende

locaties• zegt 50 procent: meer zorg in de eigen woonomgeving • zegt 47 procent: betere klantenservice en een meer ‘gastvrije’

benadering van de dienstverlening • zegt 45 procent: investeringen in doelgerichte medicijnbehandelingen en

genetisch onderzoek

Internationaal onderzoek pwc, gezondheidstoerisme

• 45 procent van de gezondheidszorgexperts voorziet een toename van het ‘gezondheidstoerisme’, door patiënten die op zoek zijn naar de laagste prijs of het meeste waar-voor-hun-geld

• 43 procent verwacht bovendien dat meer ziektekostenverzekaars dit medisch toerisme gaan vergoeden.

• 51 procent van de ondervraagde wereldleiders in de gezondheidszorg heeft er vertrouwen in dat hun land in de toekomst een duurzaam gezondheidszorgsysteem kan handhaven.

Bron: Boer & Croon Onder de dynamiek van waardegedreven ondernemen

komt een nieuw zorglandschap tot stand, Illustratief toekomstbeeld: Clusters van zorgbedrijvigheid ontstaan in verschillende

verschijningsvormen

• Capaciteit en doelmatigheid zijn drivers voor verschuiving van 2e naar 1e lijn

• In dit nieuwe landschap ontstaat ruimte voor nieuwe organisatievormen. Deze kunnen ontstaan doordat de 1ste en 2de lijn elkaar vinden maar ook nieuwe zorgentiteiten kunnen een plek krijgen

• Voor zorg dichtbij in de wijk groeit het belang van lokale centralisatie waarin verschillende disciplines worden samengebracht, ook de eerste vorm van diagnostiek

• Zorg kan zo integreren met andere functies zoals wonen, onderwijs, recreatie en dienstverlening aan senioren

• Deze nieuwe structuur die ontstaat sluit aan bij maatschappelijke ontwikkelingen als individualisering, digitalisering en vergrijzing

Maar die Bezuinigingen…..

………..Raken hard …………..….

Grote groei zorgsector

• de zorgsector is de afgelopen jaren sterk gegroeid, zeker gezien de bevolkingsgroei van een kleine 5 procent per jaar.

• in de periode 1999 tot 2009 groeide het aantal huisartsen 17 procent,

• groeide het aantal medisch specialisten met 25 procent

• groeide het aantal verpleegkundigen in ziekenhuizen met 15 procent.

• neemt het aantal zelfstandige behandelcentra (zbc’s) en privéklinieken snel toe (al is hun financieel aandeel in de zorg nog erg klein).

Hoeveel mensen werken er in de verpleeghuizen? Wat is hun opleidingsniveau

verdeeld over niveau 1 t/m 5?

• onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn legt de laatste hand aan werkgelegenheidscijfers over 2011.

• volgens de meeste recente werkgelegenheidscijfers werkten er in 2009 in

totaal 254.000 personen in de verpleeg- en verzorgingshuizen.

• Dit betreft zowel VOV als ondersteunend personeel.

• Kwalificatieniveau AantalMBO (niveau 1 en 2) 15.200MBO verzorgend (niveau 3) 97.100MBO agogisch (niveau 3 en 4) 7.500Verpleegkunde (niveau 4 en 5) 23.400HBO agogisch (niveau 5) 2.200Ander VOV-personeel 13.900Totaal VOV-personeel 159.300

Daling beroepsbevolking

• In 2011 bereiken de eerste naoorlogse babyboomers de 65-jarige leeftijd.

• De potentiële beroepsbevolking begint voor Nederland als geheel structureel te dalen, met alle gevolgen van dien voor de arbeidsmarkt. Regionaal is deze daling al eerder ingezet.

• De vraag naar zorg neemt toe omdat de groep zeer ouderen groeit.

• De extra vraag naar werkenden in de zorg valt in sommige gebiedensamen met een steeds kleiner wordende beroepsbevolking

Bevolkingsdaling in een notendop

• Nog voor het jaar 2025 zal meer dan 60% van alle huidige gemeenten in Nederland geconfronteerd worden met bevolkingsdaling, zo is de verwachting.

• Bevolkingsdaling gaat in veel gemeenten gepaard met ontgroening en vergrijzing: het aantal jongeren neemt af, het aantal (zeer) ouderen neemt fors toe.

• Er zijn aanzienlijke verschillen binnen Nederland in de mate waarin

bevolkingsdaling zich zal voordoen. Ook het moment waarop gemeenten met bevolkingsdaling worden geconfronteerd, en de snelheid waarmee, verschilt.

• De verwachting is dat met name (maar niet uitsluitend) de wat perifere

regio’s in Nederland te maken krijgen met een aanzienlijke mate van

bevolkings- en zelfs huishoudensdaling.

Prognose bevolkingsontwikkeling 2005 - 2025

Beleidsagenda VWS 2012Grote groei zorgsector

•Kwaliteit, houdbaarheid hangen voor een groot deel af van functioneren van de arbeidsmarkt in de zorg

• Onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn legt laatste hand aan de werkgelegenheidscijfers over 2011.

• In 2009 circa 1,2 mln werknemers in de zorg, zij vulden circa 700.000 FTE.

• Zorgkosten stijgen de laatste jaren sneller dan de economie groeit en drukken daardoor steeds meer op de collectieve

uitgaven.

• Door vergrijzing, toename van het aantalchronisch zieken en technologische ontwikkelingen neemt de

vraag naar zorg de komende jaren alleen nog maar toe. Daarmee stijgen ook de zorguitgaven

Hoe houden we de zorg toegankelijk, verhogen we de de kwaliteit en beheersen we tegelijkertijd de

zorguitgaven? (in 2012 74,5 miljard)

• De zorg anders, beter en toekomstbestendig organiseren

• Slimmer gebruik maken van nieuwe (technologische) ontwikkelingen - bijvoorbeeld e-health -, zelfzorg maximaal stimuleren en andere arbeidsbesparende alternatieven inzetten.

• Maximale aandacht en kwaliteit voor de patiënt tegen een betaalbare premie door een zo efficiënt mogelijke organisatie van de zorg.

• Zorg afstemmen op de behoeften en vermogens van patiënten door maatwerk

Bevorder het Nieuwe Werken Het Nieuwe Werken is een organisatievorm waarbinnen het potentieel van

medewerkers optimaal benut wordt. Zowel ten voordele van de organisatie als van de medewerkers.

Binnen Het Nieuwe Werken worden vier dimensies, die in elke organisatie aanwezig zijn, optimaal op elkaar afgestemd:.

• Inspiratie:de mate van uitdaging en ontplooiing, plezier met collega’s en klanten, de ruimte om ideeën op te doen en te gebruiken in het werk.

• Cultuur:  de manier waarop met elkaar en met derden wordt omgegaan, manier van communiceren, aard van leidinggeven , balans tussen werk & privé.

• Organisatie: de manier hoe werk wordt georganiseerd, besluitvormingsprocessen en mate van transparant

• Technologie: de mate waarin technologie de werkzaamheden ondersteunt, mogelijkheden om te werken buiten kantoor, beschikbaarheid en toegankelijkheid van informatie.

enthousiaste, excellente en innovatieve medewerkers

Inspiratie organisatie cultuur technologie

benut kracht en benadruk verantwoordelijkheid

Benut de nieuwe media voor contact met familie, buren, lotgenoten en zorgverleners

Bron: RV&Z Invloed op kwaliteit van zorg ’Voice-optie’

• Patiënten gebruiken weblogs om feedback te geven op zorg en ze chatten met zorgverleners.

• Zelfzorg krijgt vorm op het internet.

Voorbeelden:

- ‘grip op je dip’ een jongerenwebsite die zorgt voor onderlinge contacten,zodat jongeren minder snel in het medisch circuit komen.

- de digitale IVF poli van het UMC st. Radboud waar patiënten hun eigen gegevens kunnen inzien, kunnen communiceren met leden van het IVF team en een community vormen

- de website van de St. Maartenskliniek waarbij patiënten via weblogshun ervaringen kunnen delen en direct kunnen chatten met deApotheker van het ziekenhuis.

- ParkinsonNet, een netwerk van gespecialiseerde zorgverleners rondparkinsonpatiënten

• Ook verzekeraars, zoals Agis Zorgverzekering, Achmea Zorgverzekeringen Menzis, stimuleren de ontwikkelingen van zorgprogramma’s mettelebegeleiding van mensen met een chronische aandoening.

Bron: RV&Z Invloed op kwaliteit van zorg ’Voice-optie’

• De invloed van de zorggebruiker op het behandelresultaat en de levensbrede benadering bij langdurige zorg vraagt om invloed van de zorggebruiker op zorgstandaarden en kwaliteit

• Voor bepaalde groepen mensen is het maken van keuzes ook

moeilijk door de complexiteit van de hulpvraag of een grote afhankelijkheid van het beschikbare zorgaanbod

• Er komt wel meer communicatie tot stand tussen zorggebruiker en zorgverlener (voice-optie)

• Een voorbeeld daarvan is ‘routine-outcome monitoring’ in de GGZ,

waarbij continue feedback aan de cliënt wordt gevraagd • De behandelrelatie wordt ook veelvormiger doordat er niet alleen

contact is binnen de spreekkamer, maar ook op andere momenten en op andere manieren.

Bron:PWC ‘de patiënt aan zet’

• In Nederland geven wij per inwoner ongeveer € 4000 per jaar uit aan zorg, ofwel zo’n 3 ton gedurende een levenSinds de invoering van marktwerking op de zorgverzekeringenmarkt betalen wij dat voor ruim een kwart via de verzekering. De rest financieren wij via de overheid middels de AWBZ, de WMO en het budget van VWS.

• Een bescheiden gedeelte van de € 4000 bestedenwij aan curatieve zorg in de eerste en tweede lijn, maar een steeds groter gedeelte gaat op aan langdurige zorg en aan verpleging en verzorging gedurende de laatste fase van het leven.

• Inmiddels besteden wij ruim driekwart van de 3 ton tijdens de laatste twee levensjaren.

Zorguitgaven in % nationaal inkomen en in %

collectieve uitgaven

Bron:RV&Z ‘zorg voor je gezondheid’

• In de zorgsector moeten vraag en aanbod een andere weg inslaan. Niet meer, zoals tot nu toe, kiezen voor zorg, maar voor gedrag en gezondheid (gg). Van zz naar gg dus

• De zz-aanpak past niet meer bij de zorgvrager van de komende tien jaar. Mensen kloppen niet in de eerste plaats aan om zorg bij ziekte. Zij willen gezond blijven. Zij willen meedoen in de samenleving. Dat betekent een ander aanbod

• De burger is in deze aanpak niet meer, zoals nu, een passieve consument van zorg. Nee, hij is een actieve burger op zoek, soms samen met de zorgprofessional, naar gezondheid en naar kansen om mee te doen in de samenleving. Het betekent wel dat de burger meer zelf moet betalen voor zijn zorg. Maar ook dat hij meer beloond wordt voor gezond gedrag

Verhoging eigen betalingen gevolgen voor inkomensgroepen

• Verhoging eigen betalingen raakt bij intramurale zorg met

name de middeninkomens, bij extramurale zorg ook de lage

inkomens• De vermogenstoets raakt de mensen met vermogen• Het beperken van de aanspraken raakt vooral de lagere

inkomens; die zijn onder de gebruikers van langdurige zorg

relatief sterk vertegenwoordigd

Bron: RV&Z ‘de patiënt als sturende kracht’, nieuwe verwachtingen over de rol van de zorggebruiker

• De zorggebruiker wil dat het zorgaanbod beter aansluit op zijn individuele wensen en behoeften, maar de liberalisering leidt ook tot verwachtingen over de rol van de zorggebruiker in het zorgstelsel.

• Marktpartijen (verzekeraars en aanbieders) willen meer input van hun klanten voor het ontwikkelen en toetsen van hun diensten en producten en de overheid wil dat de zorggebruiker zich ontwikkeld tot een sterkepartij, zowel op individueel als op collectief niveau.

Bron: PWC ‘de patiënt aan zet’

• In veel sectoren en dienstverlening staat de consument centraal. De zorg loopt daarin achter

• In de zorg kan de consument nauwelijks sturen. Dit

accepteert hij steeds minder

• De zorgaanbieder beschouwt vooralsnog de verzekeraar of zorgkantoor als klant en nog maar nauwelijks de patiënt/consument

Bron:RV&Z ‘zorg voor je gezondheid’

• Wat zijn de gevolgen voor de zorgverlener?

• Die zijn enorm. Dit nieuwe denken vereist een volstrekt andere manier van werken

• Sneller en actiever ingrijpen. Veel meer aandacht voor

preventie

• Naar voren denken! Een gerichtheid op de samenleving

• En vooral ook: de patiënt coachen bij het zelfmanagement.

Curatieve zorg groeiende uitgaven

• Zonder ingrepen groeien de uitgaven voor curatieve zorg reëel met 4½ procent per jaar, bijna drie keer zoveel als de totale economie. Een dergelijke groei soupeert nagenoeg alle collectieve groeiruimte op en is zowel op de middellange als de lange termijn onhoudbaar

• Daar komt bij dat de verplichte collectieve zorgpremies het karakter hebben van een belasting en verstorend werken op de beslissing om te gaan werken

• Bovendien heeft de totale zorgsector bij ongewijzigd beleid in 2025 enige honderdduizenden extra werknemers nodig

• Bij ongewijzigd beleid dreigen dan ook forse personeelstekorten en een significante looninflatie

Curatieve zorg (2012 20,2 miljard)

• Organisatie curatieve zorg klantvriendelijker en eenduidiger

• Minder kosten

• Leidend principe: dichtbij wat kan en verder weg waar nodig.

• Eenvoudige zorg (basiszorg) dicht bij de burger organiseren

• Toegankelijk en bereikbaar zijn voor mensen die het op dat moment nodig hebben.

Specialistische zorg (2012 20,2 miljard)

• Ziekenhuizen leggen zich toe op complexere zorg en topzorg.• Door zich te specialiseren in complexe aandoeningen, gaat de• kwaliteit van de behandeling omhoog. • Doordat niet meer alle ziekenhuizen zich hoeven toe te leggen op

bepaalde specialisaties, en dus niet allemaal dezelfde investeringen hoeven te doen in dure gespecialiseerde apparatuur, levert dit kostenbesparingen op.

• Om uitgaven te beheersen en kwaliteit en doelmatigheid te verbeteren prestatiebekostiging en uitbreiden vrije prijsvorming

• zorgverzekeraars selectiever inkopen, dragen meer risico, • achterafcompensaties (de zogenoemde ex-post risicoverevening)

worden afgebouwd.

Langdurige zorg

• cultuuromslag door structuurverandering.

• zorgbehoefte van de cliënt centraal

• zorg die cliënten nodig hebben

• in een instelling als de zorgbehoefte daarom vraagt

• thuis als dat kan.

Langdurige zorg, cliënt als opdrachtgever

• langdurige zorg is in dit toekomstbeeld eerst en vooral een verzameling diensten die mensen zelf inroepen bij familie, buurtbewoners, of bij professionals.

• als de cliënt zelf opdrachtgever is, prikkelt dit optimaal tot doelmatige zorgverlening

jeugd

• Jeugdstelsel ingrijpend wijzigen

• Verantwoordelijkheid decentraliseren naar gemeenten

• Stelsel laagdrempeliger, integraler en efficiënter.

• Zorg voor jeugd beter laten aansluiten op de eigen kracht van kinderen,jongeren en hun ouders.

Geestelijke Gezondheidszorg (ggz)

• Fundamentele omslag, mede via versterking van goede basiszorg in de buurt

• Uitgaven in negen jaar meer dan verdubbeld, van 2,5 miljard euro in 2000 naar 5,5 miljard euro in 2009

• Elk jaar meer dan tien procent patiënten bij in de ggz.

• Geestelijke ziekten komen echter even vaak voor als tien jaar geleden. • Ongeveer een derde van de mensen met lichte psychische klachten krijgt

nu onnodig een behandeling in de tweedelijns geestelijke gezondheidszorg (ggz).

• Eigen bijdrage tweedelijns ggz is hoger dan eerstelijns

• Ggz cliënten worden zo gestimuleerd om bij voorkeur behandeling te zoeken in de eerste lijn.

ggz• belonen naar prestatie, leveren van maatwerk aan

de patiënt, innovatie en hard werken lonen. • meer nadruk leggen op preventie, tijdig

signaleren, zelfzorg, e-mental health en het stimuleren van kortdurende behandelingen.

• daarmee zwaardere en langdurige psychische

behandelingen voorkomen. • extramuralisering in de ggz stimuleren door het

schot tussen AWBZ en Zvw flexibel toe te passen. • Daardoor is herschikking van financiële middelen

op instellingsniveau mogelijk.

eindperspectief• AWBZ van hoge kwaliteit voor de mensen met een

langdurige vraag naar zorg. • Cliënten in instellingen via de Beginselenwet

zorginstellingen sterkere positie. • Onderdelen AWBZ gedecentraliseerd naar gemeenten. • Ondersteuning meer op maat geboden, dichter bij de

cliënt, beter afgestemd op lokale mogelijkheden. • Zorgkantoren opgeheven, uitvoering AWBZ door

zorgverzekeraars, • cliënt meer keuzevrijheid en sturingsmogelijkheden

beschikt• aansluiting tussen langdurige zorg en curatieve zorg

beter gewaarborgd. • regelgeving vereenvoudigd of afgeschaft.• gebruik van het persoonsgebonden budget (pgb)

beperkt, wel wettelijk verankerd.

Dicht bij de burger

• Basiszorg dichtbij, toegankelijk, zorgaanbieders in gezondheidscentra

• Samenwerken, verbinding tussen de

• eerstelijnszorg, de langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning sterker

• Meer gericht op buurt of regio.

Burgerverantwoordelijkheid

Buurtbetrokkeneigen kracht

Zorgzaamheid dicht bij huis

• Mensen willen regie over eigen leven voeren, zorg en ondersteuning het liefst dicht bij huis ontvangen en deze inpassen in hun dagelijkse situatie.

• Overheid geeft deze regie terug zodat cliënten in hun directe omgeving met familie, vrienden,vrijwilligers en alle zorgverleners afspraken kunnen maken over de zorg en ondersteuning die ze nodig hebben.

• Wmo regelt dat mensen de voorzieningen, hulp en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben om te kunnen participeren in de samenleving.

• Eigen kracht en de ondersteuning uit het eigen netwerk is uitgangspunt.

Perspectief ‘IrisZorgGroep’

Organiseer op basis van klanten en stedelijk belang

Versterk preventiepositie aan de voorkantOntvlecht behandel en MO capaciteit en zet in als preventiecapaciteit Organiseer wonen in co-productie met corporaties Vervang Dagopvang door Dagcoaching & Activering Realiseer met scholen / sportscholen standaard dagprogramma’s onderwijs en sportRealiseer Jeugdpoli’s in ziekenhuizen

Ontvlecht Verpleging en breng onder bij verpleeghuispartnerBehoud en renoveer stedelijk vangnet voor chronische uitval

Versterk decentrale implementatie- en controlekrachtVersterk management repertoire Versterk uitvoeringscompetenties

Versterk strategie, marketing, commercie, communicatie en relatiebeheerVersterk lokaal ambassadeurschap en directievoeringHerstructureer centraal overleg, centrale denkkracht en dienstenRealiseer organisatorische balans in centraal bestuur - strategisch beleid - financiën Realiseer de overgang van ‘IrisZorg’ naar ‘IrisZorgGroep Gezondheid & Welzijn’

duurzame toekomst in eigen hand ?