Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en...

42
Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige inrichtingen (KB) Richtlijnen op te volgen bij de detectie of het aantreffen van een weesbron in weesbrongevoelige inrichtingen in de niet- nucleaire sector (Richtlijnen)

Transcript of Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en...

Page 1: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van

weesbrongevoelige inrichtingen (KB)

Richtlijnen op te volgen bij de detectie of het aantreffen van een weesbron in

weesbrongevoelige inrichtingen in de niet-nucleaire sector (Richtlijnen)

Page 2: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

1. Nieuwe regelgeving, en wat nu?• KB en richtlijnen: nieuwe

verplichtingen – definities – algemene principes

• Wat doet het FANC?

2. De interventie na een alarm aan de meetpoort.:

• Gelokaliseerd alarm• Homogeen alarm

Page 3: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Container park Schroothandelaar < 25,000

ton/jaarSorteercentra

Schroothandelaar > 25,000 ton/jaar

Afval verbrandingsovenSmeltoven > 25,000

ton/jaar Stortplaatsen

Weesbrongevoelige inrichtingen•Waakzaamheidsprocedure•Opleiding personeel•Reactieprocedure bij het vinden van een bron•Melding aan het FANC

Installatie meetpoort•Screening met meetpoorten•Interventie door operatoren•Reactieprocedure bij het vinden van een bron•Melding aan het FANC

Page 4: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Personeel ≠ beroepshalve blootgesteld

Dosislimiet = 1000µSv/jaar

Acceptatie: geen

radioactief risico

Interventie van de uitbater toegelaten

Geen interventie van de uitbater:

beroep doen op een erkende deskundige

Algemene principes van KB en richtlijnen

Page 5: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Basisprincipes van stralingsbescherming inachtnemen:

- Tijd van blootstelling minimaliseren- Enkel de personen noodzakelijk voor de interventie aanwezig - Constante registratie van het dosisdebiet tijdens de interventie

Algemene principes van KB en richtlijnen

Page 6: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Terug naar afzender ? NEEN ENKEL en ALLEEN als =i. Lading uit buitenland (na akkoord FANC)ii. Lading van ziekenhuis iii. Afzender bezit een meetpoort die

geregistreerd is bij het FANC

NOOIT als dosisdebiet > 5µSv/u !

Algemene principes van KB en richtlijnen

Page 7: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Analyse van het signaal van de meetpoort (tellen per seconde –cps)

• Alarmdrempel (meetpoort) : 5 σ (max)• Waarschuwingsdrempel : 20 x achtergrond • Actiedrempel ( homogene verdeling /

natuurlijke radioactiviteit) : 2 x achtergrond

Definitie drempels

Page 8: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Waarschuwingsdrempel(bv. 50.000 cps)

Actiedrempel(bv. 7500 cps)

Alarmdrempel(bv.

achtergrond + 5 ~2750 cps

Achtergrondstraling (bv. 2500 cps)

cps

« gelokaliseerde bron » homogeen

Definitie drempels

Page 9: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

• Vb.: vuurvaste stenen, industrieel afval, slib van waterzuiveringsstations , ….

• Homogene, verdeling van de radioactiviteit in de lading (het dosisdebiet is overal hetzelfde)

• Als de aard van het probleem gekend is EN het poortsignaal (cps) lager dan de actiedrempel : aanvaarden

Natuurlijke radioactiviteit / homogene verdeling

Page 10: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Aangifteplicht van interventie

• aangifteformulier op website: www.fanc.fgov.be

• Te mailen naar [email protected]

• Voor homogene alarmen: driemaandelijks lijst van alle alarmen

Page 11: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Register van radioactieve stoffen

• Inventaris van alle aanwezige radioactieve stoffen op site – standaardformulier op www.fanc.fgov.be

• Te mailen naar [email protected], elk jaar voor 1 oktober of online via www.surveymonkey.com/s/Inventory-FANC  

Page 12: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Intervenant

INTERVENANT = persoon die aangesteld wordt om een interventie uit te voeren na het ontdekken van

een radioactieve bron en die hiervoor de noodzakelijke opleiding heeft

gekregen

Page 13: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Erkende deskundige

ERKENDE DESKUNDIGE = erkend door het Federaal Agentschap voor

Nucleaire Controle om tussen te komen in het kader van meetpoorten

- Interventie- Karakterisatie en verpakking

Page 14: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Erkende deskundige

INTERVENTIE door erkende deskundige als: Aan de meetpoort:

CPS > waarschuwingsdrempel Benadering van voertuig

Dosistempo in contact voertuig > 5 µSv/u Opzoeken en uitsortering van bron

Dosistempo thv borst > 20 µSv/uDosistempo op 10cm van bron > 500 µSv/u

Page 15: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Registratieplicht van het meetinstrument

• Registratieformulier op website: www.fanc.fgov.be

• Te mailen naar [email protected]

Page 16: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

1. Nieuwe regelgeving, en wat nu?• KB en richtlijnen: nieuwe

verplichtingen – definities – algemene principes

• Wat doet het FANC?

2. De interventie na een alarm aan de meetpoort.:

• Gelokaliseerd alarm• Homogeen alarm

Page 17: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

- Opleidingen- Informatie naar stakeholders

- Registratie weesbrongevoelige inrichtingen

- Registratie meetpoorten

- Aangiftes en opvolging detecties

Page 18: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Opleidingen door het FANC

• Kaderleden/BestuurdersApril/mei 2012: Meerdere sessies

• IntervenantenMei/juni 2012: 3 sessies bij uitbater van verbrandingsoven

Okt 2012: 2 sessies te Brussel

• Personeel van weesbrongevoelige inrichtingen1 opleidingsdag per intercommunale (25): 3 gedaan, 7 gepland

• Personeel sites uitgerust met meetinstrument

Page 19: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Informatie naar stakeholders (1/3)

• Posters:

Page 20: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

• Volledig dossier op de website:• Algemene info• FAQ vragenlijst• Digitale versie van de posters• Film• Presentaties van alle opleidingen

• Wizard

Informatie naar stakeholders (2/3)

Page 21: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Informatie naar stakeholders (3/3)

• Nieuwsbrief

Page 22: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Registratie weesbrongevoelige inrichtingen

Reeds 478 inrichtingen geregistreerd1

1Numbers from 01/10/2012

Page 23: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Sterke toename sinds 2012

Page 24: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Registratie meetpoorten

Reeds 196 meetpoorten in België

geregistreerd1

1Cijfers van 01/10/2012

Page 25: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Registratie en opvolging detecties

FANC

EXPLOITANT

NIRAS

Erkend deskundige

Aangifteformulier

• Eerste analyse: ev. dringende maatregelen

• Registratie alarm• Beslissing weesbron• Opvolging: NORM,

medisch, …

Opslag

Afhandeling alarm

Mail met beslissing en

nodige documenten

Page 26: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Detectie van radioactief voorwerp bij weesbrongevoelige inrichting

Meetpoort Zonder meetpoort

Richlijnen voor het gebruik van een

meetpoort

Richtlijnen op te volgen bij het aantreffen van een weesbron in een

weesbrongevoelige inrichting

Notificatie aan FANC

Binnen 24h

KB Meetpoorten

RIchtlijnen

Registratie en opvolging detecties

• Opleiding intervenant• Poster• Wizard

• Opleiding personeel/intervenant• Poster

Page 27: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Weesbron-onderzoek

Behandeling alarm binnen IANBI

EGKDW

DVDM

Medisch afvalPDR en JDG

Rest(Bv. labo-afval,radiumhoudend

afval)

SmokkelMC

NORMSP

Weesbron- certificaat

Notificatie aan FANC

Financieel reglement

WACHTROLDringende ophaling

Page 28: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Controles en inspecties op naleving eisen:

Fase 1: Administratieve controles:•Lijsten gewesten•Beroepsverenigingen•Registratieformulieren•On-line survey

Fase 2: Controles ter plaatse:•Uit administratieve controles (fase 1)•Foutieve aangiftes•Klachten / vragen

Toekomst

Page 29: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

1. Nieuwe regelgeving, en wat nu?• KB en richtlijnen: nieuwe

verplichtingen – definities – algemene principes

• Wat doet het FANC?

2. De interventie na een alarm aan de meetpoort:

• Gelokaliseerd alarm• Homogeen alarm

Page 30: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

De interventie

FILM

Wanneer zelf interveneren na een alarm?

Page 31: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

1. Nieuwe regelgeving, en wat nu?• KB en richtlijnen: nieuwe

verplichtingen – definities – algemene principes

• Wat doet het FANC?

2. De interventie na een alarm aan de meetpoort:

• Gelokaliseerd alarm• Homogeen alarm

Page 32: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

1. Meting van het dosisdebiet

• Het voertuig geleidelijk benaderen• als > 5µSv/h !! : stop en erkende

deskundige oproepen• Als overal op de wand van voertuig

< 5µSv/h : de uitbater mag zelf de interventie uitvoeren

• Enkel overschrijding op één punt en < 20µSv/h : de uitbater mag zelf de interventie uitvoeren

De interventie – gelokaliseerd alarm

Page 33: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

2.Opsporen en lokaliseren van een bron (1)

• Lokaliseren : scintillatorteller of radiameter• Continue opvolging van het dosisdebiet

(radiameter / persoonsdosimeter)• Dragen van gepaste beschermkledij

De interventie – gelokaliseerd alarm

Page 34: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

2.Opsporen en lokaliseren van een bron (2)

• Als dosisdebiet > 20µSv/h (op borsthoogte) : STOP ! → erkende deskundige oproepen

• Als dosisdebiet op 10cm van de bron > 500µSv/h: STOP ! → erkende deskundige oproepen

• Als dosisdebiet < 20µSv/h → overgaan tot afzonderen van de bron

Opzoeking bron(b.1)

Dosistempo > 20µSv/h ?

- Opzoeking stopzetten- Veiligheids-perimeter

instellen- Beroep doen op een erkende

deskundige- FANC verwittigen (b.2)

ja

nee

De interventie – gelokaliseerd alarm

Page 35: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

• Tijdelijke stockage op de site is toegestaan• De afvalstoffen opslaan in een vat (met het

radioactiviteitssymbool duidelijk aangebracht!) + vat in een af te sluiten lokaal (dosislimiet)

• Inventaris van opgeslagen materiaal bijhouden

De opslag

Page 36: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Indien:- Dosistempo aan buitenwand < 1µSv/h (0,5µSV/h indien het permanent bezette werkplaats betreft)

- Dosistempo binnen het lokaal < 100µSv/h (gemeten ter hoogte van de borst)

Beroep doen op een erkende deskundige om afvoer via NIRAS te regelen

De opslag

Page 37: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

Meestal kortlevende radionucliden = snel verval (meting na 7 dagen of gekend radionuclide)

wachten tot bijna volledig verval (verbrandingsoven) of dosistempo in contact < 5µSv/h (stortplaats)

De opslag – medisch afval

Page 38: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

1. Nieuwe regelgeving, en wat nu?• KB en richtlijnen: nieuwe

verplichtingen – definities – algemene principes

• Wat doet het FANC?

2. De interventie na een alarm aan de meetpoort:

• Gelokaliseerd alarm• Homogeen alarm

Page 39: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

1. Meting van het dosisdebiet • Het voertuig geleidelijk

benaderen• als > 5µSv/h !! : stop en

erkende deskundige oproepen• Als overal op de wand van

voertuig < 5µSv/h : de uitbater mag zelf de interventie uitvoeren

De interventie – homogeen alarm

Page 40: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

2. Kortlevende of langlevende radionucliden?

• Kortlevende radionuclide = snel verval (meting na 7 dagen of gekend radionuclide) wachten tot bijna volledig verval (verbrandingsoven) of dosistempo in contact < 5µSv/h (stortplaats)

• Langlevende radionuclide karakterisatie door erkend deskundige

De interventie – homogeen alarm

Page 41: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

• Na de bron (lading) te hebben afgezonderd: vrachtwagen met de resterende lading opnieuw door de poort laten passeren

• Verifiëren of de beschermkledij niet besmet is (contaminatie meter)

• Indien geen contaminatie meter ter beschikking: beschermkledij in het vat tesamen met de opgeslagen afvalstoffen opbergen om later ook af te voeren

Controle op besmettingen

Page 42: Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige.

FILM

Wanneer zelf interveneren na een alarm?