JAARRAPPORT BRUTO MEDIA BESTEDINGEN - …screenforce.nl/.../NIELSEN...MEDIABESTEDINGEN-2016.pdf ·...

JAARRAPPORT

BRUTO MEDIA BESTEDINGEN

2016

Copyright 2017 The Nielsen Company. 2

© Nielsen Media Research, 2017Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Ofschoon bij de samenstelling, voorbereiding en het drukken van dit boek uitgebreide voorzorgsmaatregelen zijn getroffen om de juistheid en de betrouwbaarheid van de gegevens te waarborgen, zijn de samenstellers niet aansprakelijk voor onjuistheden en omissies, noch voor enige vorm van gevolgschade. De lezer begrijpt dat de data en inhoud door voortschrijding van tijd, de beschikbaarheid van data en de bewerking daarvan, achterhaald kan zijn.

SAMENSTELLING EN REDACTIE: PETER R. WIEGMAN - HET MEDIA LOKET (MEDIAONDERZOEK.NL)

EINDREDACTIE: BERRY PUNT (NIELSEN)

http://www.MEDIAONDERZOEK.NL


INHOUD1. MANAGEMENT SUMMARY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5

1.1 Economie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61.2 Per mediumtype . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71.3 Hoofdgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71.4 Adverteerders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71.5 De periode 2007 – 2016 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

2. FEITEN EN CIJFERS VAN 2016 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82.1 Economische groei, maar ook veel onzekerheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92.2 Bruto mediabestedingen 2016 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102.3 Hoofdgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122.4 Top 100 adverteerders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142.5 Top 100 merken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162.6 Seizoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

3. BRUTO MEDIABESTEDINGEN 2007-2016 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203.1 Breedbeeld en smartphone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213.2 Mediabestedingen per mediumtype . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223.3 Per hoofdgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243.4 Adverteerders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253.5 Seizoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

4. TELEVISIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304.1 Per exploitant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314.2 Per hoofdgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354.3 Adverteerders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364.4 Seizoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

5. RADIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385.1 Per exploitant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395.2 Marktonwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405.3 Per hoofdgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435.4 Adverteerders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435.5 Seizoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44


6. DAGBLADEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466.1 Per uitgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 486.2 Marktontwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 486.3 Soort dagblad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 496.4 Per hoofdgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 516.5 Adverteerders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 526.6 Seizoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

7. PUBLIEKS TIJDSCHRIFTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 547.1 Per uitgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 557.2 Titelgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 577.3 Marktonwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 587.4 Per hoofdgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 597.5 Adverteerders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 607.6 Seizoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

8. VAKTIJDSCHRIFTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 638.1 Per uitgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 648.2 Mediumgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 658.3 Per hoofdgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 668.4 Seizoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

9. OUT OF HOME . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 689.1 Per exploitant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 699.2 Per mediumgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 709.3 Marktontwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 719.4 Per hoofdgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 729.5 Adverteerders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 739.6 Seizoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

10. FOLDERS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7710.1 Per hoofdgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7910.2 Marktontwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8010.3 Adverteerders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8210.4 Seizoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

11. BIOSCOOP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

12. INTERNET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8912.1 Per hoofdgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9112.2 Per publisher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9212.3 Per adverteerder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9312.4 Details . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93


AN UNCOMMON SENSE OF THE CONSUMER™

HOOFDSTUK 1

MANAGEMENT SUMMARY


MANAGEMENT SUMMARY

Even jaren zijn over het algemeen betere jaren voor de (bruto) mediabestedingen dan oneven jaren, maar 2016 is daar een uitzondering op. De markt daalde met 3,6% en kwam uit op € 6,1 miljard tegen € 6,3 miljard in 2015. Boosdoener zijn de dagbladen die te maken kregen met een aanpassing van de tarieven bij De Persgroep en De Telegraaf. De meer CPM-gerelateerde tarieven hebben negatief effect op de omvang van de bruto mediabestedingen. De daling van ruim 30% die daar mede het gevolg van was heeft een negatief effect op het totaal.

1.1 EconomieDe economie wordt zowel in het binnenland als in het buitenland getroffen door grote onzekerheid. Brexit en Trump zijn de belangrijkste factoren voor het mondiale economische klimaat, de lokale economie is in afwachting van de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. Ook de aanhoudende terreurdreigingen en vluchtelingenproblematiek dragen niet bij tot algehele stabiliteit.

Ondertussen staan de groeicijfers wel in het groen. Het BBP neemt in 2016 en 2017 toe met 1,7%. Dat had nog hoger kunnen zijn zonder de genoemde onzekerheid en ook de afname van de gasproductie in Groningen heeft een negatief effect op het groeiscenario. Ondertussen heeft de overheid de financiële touwtjes goed in handen. Het tekort neemt verder af naar zelfs 0,7% in 2017. De EU-norm van 3% is daarmee nog verder uit zicht.

TABEL 1.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MEDIUMTYPE, 2015-2016BEDRAGEN X € 1.000 2015 2016 +/- %TELEVISIE 3.676.139 3.690.952 0,4%RADIO 779.749 811.554 4,1%DAGBLADEN 875.423 597.102 -31,8%OUT OF HOME 465.968 484.404 4,0%PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN 289.593 280.529 -3,1%FOLDERS 138.104 139.429 1,0%VAKTIJDSCHRIFTEN 116.745 110.078 -5,7%BIOSCOOP 19.339 16.901 -12,6%TOTAAL 6.361.060 6.130.949 -3,6%

BRON: NIELSEN


MANAGEMENT SUMMARY

1.2 Per mediumtypeRadio en out of home schrijven zwarte cijfers in 2016. Beide zijn goed voor 4% groei en houden de andere mediumtypen op afstand. Zoals gezegd zijn de bruto mediabestedingen bij de dagbladen flink gedaald, maar dat heeft een cosmetische oorzaak. Maar getuige de cijfers van ander printmedia, waren de dagbladen ook zonder de tariefsaanpassing bij De Persgroep en De Telegraaf onder de nullijn uitgekomen.

Televisie en folders lieten een geringe groei zien afgelopen jaar. Bioscoopreclame leverde bijna 13% als gevolg van minder grote titels op het doek.

1.3 HoofdgroepenRetail en voedings- en genotmiddelen blijven op afstand de twee grootste hoofdgroepen. Samen zijn ze goed voor ruim een derde van alle bruto mediabestedingen, waarbij retail de boventoon voert. Binnen retail zijn het vooral de supermarkten die elkaar sterk beconcurreren via de media, maar ook drogisterij Kruidvat laat flink van zich horen.

1.4 AdverteerdersDe overmacht van retail en voedings- en genotmiddelen is ook terug te zien aan de top van de adverteerderslijst. Ofschoon Unilever flink heeft bezuinigd op media, blijft het de nummer één positie behouden. Concurrent Procter & Gamble stoomt op van een tiende naar een tweede plek en zit Unilever nu behoorlijk op de hielen.

Opvallend is ook de opmars van Tele2. In 2015 nog bijna onzichtbaar op een 146e plaats, een jaar later met stip op 22 met vooral televisie en out of home.

1.5 De periode 2007 – 2016Over langere periode gemeten is te zien dat de markt voor bruto mediabestedingen in tien jaar tijd met 10% is toegenomen. Maar die groei is niet gelijk verdeeld over de verschillende mediumtypen. Televisie, radio en out of home noteren een positief saldo na tien jaar, de andere mediumtypen hebben onderweg budget ingeleverd. De vaktijdschriften en publiekstijdschriften liepen de grootste schade op met afnames van respectievelijk 53% en 40%.



HOOFDSTUK 2

FEITEN EN CIJFERS VAN 2016



SAMENVATTING• Dalende gasproductie remt economische groei

• Radio en out of home koplopers

• Unilever snijdt fors in media-uitgaven

2.1 Economische groei, maar ook veel onzekerheidHet jaar 2016 kenmerkt zich door een verder herstel van de economie, zowel op lokaal als internationaal niveau. Tegelijkertijd groeit de onzekerheid op diverse vlakken. De Brexit is daar een goed voorbeeld van. Vooraf werd voorspeld dat bij een eventueel uittreden van Groot-Brittannië uit de EU, de economische gevolgen niet te overzien zouden zijn, maar op korte termijn lijkt de schade mee te vallen.

In de periode na 23 juni 2016, de dag dat 51,9% van de Britten voor de uittreding stemden, waren de eerste gevolgen op de financiële markten inderdaad meteen zichtbaar. De koers van het pond zakte naar € 1,16, de laagste koers sinds 1985. Vlak voor de Brexit werd nog € 1,30 betaald voor een pond.

De Londense beurskoersen daalden aanvankelijk ook, maar die herstelden zich wonderwel na de zomer. Hetzelfde geldt voor de omzetten in de detailhandel in de UK. De laatste week van juni was nog sprake van een dip, maar die bleek van korte duur. In juli zaten de verkopen alweer in de lift.

Toch blijft het voor experts lastig te voorspellen wat de langetermijn-effecten zijn van de Brexit. Dat kan ook gezegd worden van aantreden van de nieuwe president van Amerika. Donald Trump wist tot (bijna) ieders verbazing de verkiezingen te winnen begin november en hield hierdoor Hillary Clinton buiten de muren van het Witte Huis. Ofschoon hij al ruim voor de verkiezingen duidelijk heeft gemaakt wat zijn intenties zijn, zijn de effecten van zijn binnen- en buitenlandpolitiek nog volstrekt onduidelijk.

De onzekerheid wordt vooral in Europa ook gevoed door de aanhoudende terreurdreigingen en -aanvallen. In 2016 waren Brussel (maart) en Berlijn (december) het doelwit van aanslagen die beide zijn opgeëist door IS. Halverwege het jaar kwam daar ook nog eens de couppoging in Turkije bij, wat de stabiliteit in Europa en daarbuiten niet bevorderd heeft. De deal die Europa eerder sloot met Turkije over het vluchtelingenbeleid staat in de nasleep van de couppoging onder druk. Dat betekent dat er weer een groter beroep wordt gedaan op de gastvrijheid van Europa.

Brexit en Trump brengen veel onzekerheid.



Stabiliteit is er wel te vinden in ontwikkeling van de lokale economie. De laatste Macro Economische Verkenningen van Kabinet Rutte II laten mooie cijfers zien over 2016 en zeker ook over 2017. De groei van het bruto binnenlands product mag dan enigszins getemperd zijn door de Brexit, de 1,7% voor 2016 en 2017 laat de crisis voorlopig achter ons. Het remmende effect van de Brexit op die groei wordt overigens geschat op -0,4%-punt in 2017.

Daarnaast heeft de verlaagde gasproductie in Groningen een remmende werking op de economische groei. In 2016 was dat -0,1%-punt en in 2017 zal dit oplopen naar -0,2%-punt. Ondertussen neemt het overheidstekort af van 1,1% van het BBP naar 0,7% van het BBP. De Europese norm van 3% is hierdoor weer een stuk verder weg.

Op de wereldmarkt is de dalende trend van olie- en grondstofprijzen in 2016 tot stilstand gekomen en stijgen de prijzen in 2017 naar verwachting weer licht. Ter vergelijking: in 2012 werd nog bijna $ 112 betaald voor een vat ruwe olie. In 2016 was dat nog maar $ 44. In 2017 zal dat weer oplopen naar $ 51.

De crisis die zoals gezegd achter ons ligt heeft nog wel een nasleep bij een aantal Europese banken. Vooral in Italië is de schuldenlast enorm, maar ook de Deutsche Bank heeft moeite om de winstgevendheid op peil te houden. Het IMF heeft gesteld dat de Deutsche Bank een (stabiliteits-) risico voor de Duitse economie vormt, en daardoor een direct risico voor het Europese financiële systeem.

2.2 Bruto mediabestedingen 2016De economische crisis ligt zoals gezegd achter ons. Dat is ook te zien in onderstaande grafiek, waarin de ontwikkeling van het bruto binnenlands product vanaf 2013 weer boven de 0-lijn ligt. Er is een geleidelijke groei te zien die in 2016 uitkomt op 1,7%.

BRON: CPB/NIELSEN

GRAFIEK 2.1: ONTWIKKELING BBP EN BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER JAAR, 2012-2016

-10%

-6%

-2%

2%

6%

10%

2012 2013 2014 2015 2016

BBP BRUTO MEDIABESTEDINGEN



De bruto mediabestedingen laten een geheel andere lijn zien. Aanvankelijk volgt het de trend van het BBP, maar in 2014 pieken de bestedingen naar een plus van ruim 6%. De groei in 2014 werd destijds aangevoerd door televisie, waar de bestedingen maar liefst 11% toenamen. In 2016 is het niet televisie, maar zijn het de dagbladen die de groei sterk beïnvloeden. Ten opzichte van 2015 namen de bestedingen af met maar liefst 32%, hetgeen een drukkend effect heeft op het totaal.

De totale markt komt in 2016 uit op € 6,1 miljard. Dat is 3,6% minder dan het jaar ervoor. Dagbladen en bioscoop hebben beide te maken met een dubbelcijferige afname van de bestedingen. Radio en out of home laten de beste cijfers zien met beide een groei van 4%.

Bij de dagbladen is de scherpe daling te verklaren door een nieuw tariefsysteem bij De Telegraaf en De Persgroep. Dit nieuwe systeem, dat gebaseerd is op het zogeheten CPM-model, roomt een groot deel van het verschil tussen bruto en netto tarieven af. De daling zoals die gepresenteerd is in de tabel is dus niet volledig het gevolg van marktwerking.

Bij de andere printmedia is eveneens sprake van een daling, maar dan in kleinere mate. De publiektijdschriften leveren 3% in en de vaktijdschriften komen iets minder dan 6% lager uit dan in 2015.

De bestedingen aan televisiereclame zijn nagenoeg onveranderd ten opzichte van een jaar geleden. Met wederom € 3,7 miljard is televisie veruit het grootste mediumtype in de bruto bestedingsregistratie. De toename van bijna € 15 miljoen is bijna onzichtbaar, voor bioscoopreclame is het bijna een jaaromzet. De folders tenslotte zagen hun bestedingen 1% toenemen tot € 139 miljoen.

De vertekening als gevolg van het nieuwe tariefsysteem bij De Telegraaf en De Persgroep is ook goed terug te zien in de ontwikkeling op clusterniveau. Print levert als enige in en dan ook meteen fors (23%). De andere clusters hebben een bescheiden groei van 1% met uitzondering van out of home, waar de eerdergenoemde 4% geldt.

TABEL 2.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MEDIUMTYPE, 2015-2016BEDRAGEN X € 1.000 2015 2016 +/- %TELEVISIE 3.676.139 3.690.952 0,4%RADIO 779.749 811.554 4,1%DAGBLADEN 875.423 597.102 -31,8%OUT OF HOME 465.968 484.404 4,0%PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN 289.593 280.529 -3,1%FOLDERS 138.104 139.429 1,0%VAKTIJDSCHRIFTEN 116.745 110.078 -5,7%BIOSCOOP 19.339 16.901 -12,6%TOTAAL 6.361.060 6.130.949 -3,6%

BRON: NIELSEN

TABEL 2.2: BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MEDIUMCLUSTER, 2015-2016BEDRAGEN X € 1.000 2015 2016 +/- %AUDIOVISUEEL 4.475.226 4.519.406 1,0%PRINT 1.281.762 987.709 -22,9%OUT OF HOME 465.968 484.404 4,0%FOLDERS 138.104 139.429 1,0%TOTAAL 6.361.060 6.130.949 -3,6%

BRON: NIELSEN



De scherpe daling bij de dagbladen heeft ertoe geleid dat zij de tweede plek hebben moeten afstaan aan radio. In 2015 hadden de dagbladen nog een aandeel van bijna 14%, nu is dat geslonken naar krap 10%. Televisie pakt ondanks het enorme aandeel toch nog een paar procenten aandeel en bouwt daarmee de koppositie verder uit. Dat is op clusterniveau ook goed te zien, waar televisie deel uitmaakt van de audiovisuele media.

2.3 HoofdgroepenDe drie grootste hoofdgroepen hebben een gezamenlijk aandeel van 45% in 2016. Retail heeft daarbinnen veruit het grootste aandeel. Het is de grootste hoofdgroep met een budget van ruim € 1,3 miljard. Dat betekent een marktaandeel van 21%, op afstand volgen de voedings- en genotmiddelen met € 850 miljoen en een aandeel van 14%. Voor beide, en vele andere hoofdgroepen, geldt dat televisie de hoofdmoot vormt als het gaat om adverteren.

Het nieuwe tariefsysteem bij De Telegraaf en De Persgroep en de daarmee gepaard gaande daling van de bruto bestedingen, is goed zichtbaar in de ontwikkelingen bij telecom/ict, horeca/toerisme en financiële dienstverlening. Het zijn hoofdgroepen die binnen de dagbladen een belangrijke bijdrage hebben in de omzet. De daling in elk van deze hoofdgroepen bedraagt enkele tientallen procenten. Bij telecom/ict zelfs meer dan 70%.

TABEL 2.3: MARKTAANDELEN PER MEDIUMTYPE O.B.V. BRUTO MEDIABESTEDINGEN, 2015-2016

2015 2016 +/- %TELEVISIE 57,8% 60,2% 4,2%RADIO 12,3% 13,2% 8,0%DAGBLADEN 13,8% 9,7% -29,2%OUT OF HOME 7,3% 7,9% 7,9%PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN 4,6% 4,6% 0,5%FOLDERS 2,2% 2,3% 4,7%VAKTIJDSCHRIFTEN 1,8% 1,8% -2,2%BIOSCOOP 0,3% 0,3% -9,3%TOTAAL 100% 100%

BRON: NIELSEN

TABEL 2.4: MARKTAANDELEN PER MEDIUMCLUSTER O.B.V. BRUTO MEDIABESTEDINGEN , 2015-2016

2015 2016 +/- %AUDIOVISUEEL 70,4% 73,7% 4,8%PRINT 20,2% 16,1% -20,0%OUT OF HOME 7,3% 7,9% 7,9%FOLDERS 2,2% 2,3% 4,7%TOTAAL 100% 100%

BRON: NIELSEN



TABEL 2.5: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, ONTWIKKELING EN AANDELEN PER HOOFDGROEP, 2015-2016BRUTO MEDIABESTEDINGEN X € 1.000 2016 TELEVISIE RADIO DAGBLADEN OUT OF

HOMEPUBLIEKS-

TIJDSCHRIFTENFOLDERS VAKTIJD-

SCHRIFTENBIOSCOOP

RETAIL 1.309.329 729.300 182.552 152.842 80.037 29.423 132.823 2.188 163 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 850.488 696.327 16.763 8.548 62.760 52.867 53 7.310 5.859 HORECA,TOERISME,RECREATIE 592.306 279.357 54.895 158.278 59.226 32.581 1.594 4.071 2.304 TRANSPORT 524.167 297.607 134.041 29.594 42.163 13.053 545 6.253 912 MEDIA 390.252 213.665 51.006 46.466 49.458 25.142 30 3.094 1.391 FINANCIELE DIENSTVERLENING 389.736 222.948 115.204 16.519 24.295 5.317 100 4.503 850 PERSOONLIJKE VERZORGING 379.273 337.209 2.930 2.365 13.280 22.075 4 1.205 205 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 339.442 146.162 75.260 49.130 32.480 16.155 2.680 15.165 2.410 TELECOM,ICT 319.483 167.204 64.492 22.238 53.289 7.899 94 3.653 614 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 170.108 110.195 23.649 18.482 12.283 4.279 9 818 394 MEDISCH 146.443 115.075 2.652 14.437 1.224 7.315 108 5.628 3 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 118.447 111.578 338 712 2.568 2.893 359 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 114.893 34.083 32.969 17.637 14.617 4.325 38 11.213 9 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 112.617 85.566 5.144 3.621 11.081 4.436 9 1.803 957 MODE 95.292 31.385 3.680 12.710 13.280 31.122 349 2.550 216 HUIS EN TUIN 89.669 42.339 11.766 17.591 3.224 10.827 889 3.034 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 73.692 43.505 17.452 5.266 3.914 1.329 49 1.736 440 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 53.969 16.597 8.286 3.868 1.846 6.038 26 17.148 160 BOUW EN ONROEREND GOED 39.073 3.394 6.589 16.420 2.916 2.142 23 7.577 12 AGRARISCH 22.152 7.458 1.873 323 433 1.311 6 10.748 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 119 11 55 31 21 TOTAAL 6.130.949 3.690.952 811.554 597.102 484.404 280.529 139.429 110.078 16.901 ONTWIKKELING 2016 T.O.V. 2015 TOTAAL TELEVISIE RADIO DAGBLADEN OUT OF

HOMEPUBLIEKS-


SCHRIFTENBIOSCOOP

RETAIL 5,2% 13,4% 10,0% -19,3% 0,5% -6,5% 0,3% 0,7% -55,9%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN -7,6% -6,9% -34,6% -45,8% 7,6% -7,6% -3,8% -15,5% -13,9%HORECA,TOERISME,RECREATIE -12,8% -5,3% 8,7% -31,8% -10,0% 15,5% 89,1% -0,8% -15,7%TRANSPORT 1,8% -1,4% 12,8% -8,3% 5,8% -8,3% 21,6% -3,2% 9,7%MEDIA -4,3% -4,3% -6,0% -6,3% -7,9% 13,3% 250,0% 2,9% -19,9%FINANCIELE DIENSTVERLENING -4,2% -7,3% 8,6% -41,3% 20,6% -16,5% -66,4% 2,2% 5,9%PERSOONLIJKE VERZORGING -0,3% -0,7% 309,5% -6,5% 30,1% -13,0% - -5,8% -51,3%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT -10,7% -11,8% -0,8% -36,9% 43,3% -2,1% 27,7% -11,3% 6,4%TELECOM,ICT -13,5% 7,1% -5,7% -70,5% -0,7% -25,1% -51,9% -14,9% -25,3%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN -7,9% 8,3% -12,6% -55,5% 33,6% 14,5% 300,0% -19,1% -1,5%MEDISCH 7,0% 28,8% 1,1% -47,2% 30,8% -27,1% -36,2% -11,9% -9,0%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 2,7% 1,4% 25,2% -15,0% 99,9% 21,9% - -24,5% -ZAKELIJKE DIENSTVERLENING -8,6% -24,3% -7,4% 8,7% 21,7% -27,6% 63,6% 4,1% -79,2%CONSUMENTEN ELEKTRONICA -1,6% 8,8% -30,7% -48,9% -13,6% -15,4% -81,9% -8,5% -22,3%MODE -1,5% 23,1% -31,0% -17,6% -3,3% -4,4% 1,9% -16,7% -71,6%HUIS EN TUIN -14,8% -8,3% 27,3% -45,5% -6,4% 9,1% -9,7% -4,0% -BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 11,2% 9,6% 33,1% -5,1% -9,1% -9,5% -37,8% -11,0% 286,1%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK -0,1% -13,6% 16,0% -24,5% 11,9% 66,2% 71,4% -0,6% -BOUW EN ONROEREND GOED 2,3% 70,8% 58,3% -21,3% 32,8% 29,1% -8,3% 4,0% -AGRARISCH 6,9% 27,9% 26,2% 84,9% 5,0% 45,4% 200,0% -9,8% -OVERIGE RECLAME-UITINGEN 30,4% -100,0% -62,5% 155,3% - - - -35,7% -TOTAAL -3,6% 0,4% 4,1% -31,8% 4,0% -3,1% 1,0% -5,7% -12,6%AANDELEN O.B.V. BRUTO MEDIABESTEDINGEN 2016 TELEVISIE RADIO DAGBLADEN OUT OF

HOMEPUBLIEKS-


SCHRIFTENBIOSCOOP

RETAIL 21,4% 19,8% 22,5% 25,6% 16,5% 10,5% 95,3% 2,0% 1,0%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 13,9% 18,9% 2,1% 1,4% 13,0% 18,8% 0,0% 6,6% 34,7%HORECA,TOERISME,RECREATIE 9,7% 7,6% 6,8% 26,5% 12,2% 11,6% 1,1% 3,7% 13,6%TRANSPORT 8,5% 8,1% 16,5% 5,0% 8,7% 4,7% 0,4% 5,7% 5,4%MEDIA 6,4% 5,8% 6,3% 7,8% 10,2% 9,0% 0,0% 2,8% 8,2%FINANCIELE DIENSTVERLENING 6,4% 6,0% 14,2% 2,8% 5,0% 1,9% 0,1% 4,1% 5,0%PERSOONLIJKE VERZORGING 6,2% 9,1% 0,4% 0,4% 2,7% 7,9% 0,0% 1,1% 1,2%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 5,5% 4,0% 9,3% 8,2% 6,7% 5,8% 1,9% 13,8% 14,3%TELECOM,ICT 5,2% 4,5% 7,9% 3,7% 11,0% 2,8% 0,1% 3,3% 3,6%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 2,8% 3,0% 2,9% 3,1% 2,5% 1,5% 0,0% 0,7% 2,3%MEDISCH 2,4% 3,1% 0,3% 2,4% 0,3% 2,6% 0,1% 5,1% 0,0%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 1,9% 3,0% 0,0% 0,1% 0,5% 1,0% 0,0% 0,3% 0,0%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 1,9% 0,9% 4,1% 3,0% 3,0% 1,5% 0,0% 10,2% 0,1%CONSUMENTEN ELEKTRONICA 1,8% 2,3% 0,6% 0,6% 2,3% 1,6% 0,0% 1,6% 5,7%MODE 1,6% 0,9% 0,5% 2,1% 2,7% 11,1% 0,3% 2,3% 1,3%HUIS EN TUIN 1,5% 1,1% 1,4% 2,9% 0,7% 3,9% 0,6% 2,8% 0,0%BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 1,2% 1,2% 2,2% 0,9% 0,8% 0,5% 0,0% 1,6% 2,6%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 0,9% 0,4% 1,0% 0,6% 0,4% 2,2% 0,0% 15,6% 0,9%BOUW EN ONROEREND GOED 0,6% 0,1% 0,8% 2,7% 0,6% 0,8% 0,0% 6,9% 0,1%AGRARISCH 0,4% 0,2% 0,2% 0,1% 0,1% 0,5% 0,0% 9,8% 0,0%OVERIGE RECLAME-UITINGEN 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

BRON: NIELSEN



2.4 Top 100 adverteerdersDe bovenste regionen van de top 100 adverteerders is het domein van de fastmovers, retailers en telco’s. Unilever blijft de lijst aanvoeren, maar ziet dat concurrent Procter & Gamble een stuk dichterbij is gekomen. Vorig jaar nog op een tiende plaats, in 2016 opgeschoven naar een tweede plek.

TABEL 2.6: TOP 100 ADVERTEERDERS 2016 PER MEDIUMTYPE (BEDRAGEN X € 1.000)2016 2015 ADVERTEERDER 2015 2016 TELEVISIE RADIO DAG-

BLADENOUT OF

HOMEPUBLIEKS-


SCHRIFTENBIOSCOOP

1 1 UNILEVER NEDERLAND 216.695 159.788 123.014 5.172 1.343 12.839 16.877 276 269 2 10 PROCTER & GAMBLE NEDERLAND 60.688 100.157 97.161 89 1.731 1.145 30 3 4 KRUIDVAT RETAIL 76.313 88.078 51.265 20.897 1.086 6.061 503 8.266 4 5 RENAULT NISSAN NEDERLAND 75.543 84.335 55.424 27.585 69 305 395 449 108 5 6 ALBERT HEIJN 68.109 80.099 63.578 6.706 1.680 2.866 495 4.726 48 6 7 LIDL NEDERLAND 64.352 79.259 40.420 13.201 10.230 3.558 614 11.231 5 7 3 VODAFONE 91.035 72.943 39.904 11.291 10.973 4.817 5.929 26 3 8 2 JUMBO SUPERMARKTEN 92.952 69.764 64.034 2.967 566 256 5 1.936 9 9 RECKITT BENCKISER NEDERLAND 62.832 63.567 63.372 195

10 16 T-MOBILE NETHERLANDS 42.369 55.189 25.685 11.286 732 17.270 10 51 9 145 11 12 HEINEKEN NEDERLAND 51.426 52.448 46.903 976 97 3.214 522 263 473 12 11 BEIERSDORF 52.499 50.673 50.142 286 245 13 19 SPERWER NATIONAAL 38.826 47.368 36.705 5.283 2.569 1.146 69 1.595 14 18 COCA COLA NEDERLAND 40.734 43.288 30.433 1.158 1.004 8.468 929 2 414 879 15 15 ZIGGO 45.987 41.625 21.391 12.697 930 6.489 115 2 16 22 PON’S AUTOMOBIELHANDEL 35.172 37.525 19.057 13.842 503 3.674 409 2 38 17 8 KPN 63.113 36.872 15.530 8.646 3.449 8.396 695 4 13 139 18 21 ST.EXPL.NED.STAATSLOTERIJ 35.937 36.267 24.197 7.387 836 3.441 387 19 19 13 MCDONALD’S NEDERLAND 47.201 34.720 16.675 3.256 370 14.303 69 47 20 25 L’OREAL NEDERLAND 33.646 34.102 31.147 46 134 670 2.099 6 21 17 CORENDON INTERNATIONAL TRAVEL 41.910 33.918 8.435 829 20.152 2.496 1.855 150 22 146 TELE2 9.492 33.821 21.246 4.505 7.726 16 329 23 46 SPECSAVERS 23.433 32.872 27.247 2.629 1.324 233 955 483 24 37 OMEGA PHARMA 26.496 32.783 32.496 36 250 25 24 NESTLE NEDERLAND 33.662 32.312 29.421 1.144 1.372 49 327 26 30 NEDERLANDSE SPOORWEGEN 30.144 32.070 20.000 5.391 2.071 4.059 148 2 75 323 27 32 MONDELEZ NEDERLAND 28.646 31.479 28.149 508 75 1.411 1.130 2 204 28 29 JACOBS DOUWE EGBERTS NL 31.131 31.429 30.018 138 32 149 915 73 103 29 31 SAMSUNG ELECTRONICS BENELUX 29.908 31.414 24.871 628 63 4.883 317 62 589 30 45 GENERAL MOTORS NEDERLAND 23.618 31.115 18.690 11.248 19 1.068 43 21 27 31 33 NATIONALE POSTCODE LOTERIJ 28.344 30.520 18.768 3.694 4.772 2.636 438 3 209 32 39 GILLETTE INTERNATIONAL 24.956 29.564 28.369 55 1.020 103 17 33 14 KRAS 46.930 29.098 1.172 27.714 201 12 34 20 RABOBANK NEDERLAND 36.022 28.421 13.066 10.253 1.664 2.285 872 4 137 140 35 23 MARS NEDERLAND 34.603 28.102 24.172 18 58 3.155 430 2 268 36 53 BOL.COM 20.869 28.094 18.920 7.248 263 1.245 381 36 37 92 KOOPJEDEAL 13.898 28.006 27.989 17 38 27 FRIESLANDCAMPINA CONSUMER PROD. 31.888 27.836 23.552 599 136 2.336 1.083 130 39 34 MEDIA MARKT SATURN NEDERLAND 28.245 26.402 17.208 2.130 700 374 5.990 40 36 PEUGEOT NEDERLAND 26.936 25.211 19.961 4.529 3 629 13 2 74 41 52 IKEA 21.370 25.120 18.063 2.757 706 3.331 186 2 76 42 74 BLOKKER 17.054 24.958 21.052 562 162 3.182 43 83 MOBIELWERKT 15.321 24.395 15.809 3.859 4.728 44 69 FIAT AUTO NEDERLAND 17.722 22.914 14.947 7.375 4 325 254 2 8 45 64 UNIVERSAL PICTURES BENELUX 18.447 22.743 19.487 447 876 1.808 126 46 51 KIA MOTORS NEDERLAND 21.423 22.585 20.041 1.704 23 765 32 2 18 47 55 LOTTO 20.401 22.327 18.488 3.057 123 485 143 31 48 38 FORD NEDERLAND 26.076 22.203 11.580 5.399 2.452 2.158 569 32 12 49 43 GAMMA NEDERLAND 24.223 21.773 14.208 2.632 35 15 17 4.867 50 40 ING BANK 24.695 21.402 14.570 2.653 674 2.953 410 28 114 51 49 BAYER 21.888 20.788 20.316 182 200 78 12 52 48 PRAXIS GROEP 22.627 20.739 12.844 3.838 50 22 10 3.976 53 59 DANONE NEDERLAND 19.246 20.637 18.957 731 886 2 62 54 98 SNS BANK 13.469 20.520 12.355 8.137 25 3 55 79 DR.OETKER NEDERLAND 15.538 19.631 18.230 65 1.066 270 56 61 ALLSECUR 18.969 19.569 14.167 3.556 1.846 57 80 TUI NEDERLAND 15.537 19.533 11.001 5.715 2.045 320 262 2 189 58 35 TELFORT 27.796 19.520 10.874 4.507 1.756 2.376 7 59 44 LOUWMAN & PARQUI 23.738 18.907 12.070 5.442 495 552 253 42 53 60 70 ANWB 17.673 18.558 4.256 7.864 3.602 223 211 2.342 59

Tabel vervolgt op de volgende pagina



De bestedingsontwikkeling van de 100 grootste adverteerders ligt met een plus van 1% boven het marktgemiddelde van -3,6%. Het aandeel van de top 100 adverteerders is hierdoor toegenomen en bedraagt nu 48% tegen 45% in 2015.

Jumbo laat als enige retailer in de top 10 de bestedingen flink dalen in 2016. Vorig jaar was Jumbo juist de retailer met de sterkste stijging, maar dat had te maken met de overname van C-1000. Extra communicatie werd ingezet om de transformatie van C-1000 naar Jumbo kracht bij te zetten. In 2016 was dat niet meer nodig, aangezien het laatste filiaal van C-1000 halverwege 2015 de deuren sloot.

Een opvallende runner-up in lijst is Tele2. De van oorsprong Zweedse telecomaanbieder snelt zich vanaf een 146e plek in 2015 naar een 22e positie in 2016. Tweederde van het budget gaat naar televisie. Out of home is een goede tweede in de strategie van Tele2 met een budget van bijna € 8 miljoen.

Stijgende budgetten zijn geen usance in de telecommarkt. Vodafone en KPN besteedden ettelijke tientallen miljoenen minder in 2016 ten opzichte van het jaar ervoor. Hetzelfde kan gezegd worden van Unilever, die bruto € 56 miljoen bezuinigde op de post media.

2016 2015 ADVERTEERDER 2015 2016 TELEVISIE RADIO DAG-BLADEN

OUT OF HOME

PUBLIEKS- TIJDSCHRIFTEN

FOLDERS VAKTIJD- SCHRIFTEN

BIOSCOOP

61 129 ETOS 10.524 18.121 9.036 3.975 174 2 442 4.492 62 68 GLAXOSMITHKLINE CONS.HEALTHCARE 17.871 17.931 16.702 260 740 168 2 59 63 84 TRIVAGO 14.923 17.907 17.907 64 77 MERCEDES-BENZ NEDERLAND 16.400 17.873 4.572 7.549 460 4.346 651 296 65 50 STIP REIZEN 21.844 17.524 17.357 167 66 54 WARNER BROS 20.808 17.181 15.483 88 285 1.224 100 67 60 MINISTERIE VAN DEFENSIE 19.077 17.003 14.419 2.118 102 57 101 206 68 122 NESPRESSO NEDERLAND 11.001 16.803 11.566 433 776 2.462 1.220 109 236 69 28 MOLENAAR WELZIJNSPRODUCTEN 31.375 16.483 2.764 12.309 1.410 70 89 MINISTERIE V.VOLKSGEZ.WELZ.SPORT 14.020 16.452 9.564 6.625 116 16 35 97 71 102 DIRK VAN DEN BROEK SUPERMARKTEN 12.826 16.422 11.910 1.960 781 189 57 1.525 72 67 WEHKAMP.NL 17.960 16.116 13.881 1.999 46 178 2 10 73 82 PON MOBIEL 15.392 16.023 9.454 6.427 138 2 2 74 73 STAGE ENTERTAINMENT 17.161 15.965 8.163 2.240 1.247 1.239 3.048 3 24 75 81 PERFETTI VAN MELLE 15.525 15.917 14.637 326 366 553 35 76 26 SIMPEL CONSUMENTEN 31.891 15.829 13.963 1.023 843 77 329 FERRERO 3.969 15.808 13.091 248 2.040 372 57 78 91 ENECO ENERGIE 13.993 15.715 11.693 3.356 354 80 19 213 79 88 PEARLE OPTICIENS 14.054 15.713 12.998 2.651 45 19 80 99 L’OREAL DIVISIE LUXE PROD. 13.287 15.407 13.641 75 273 1.418 81 47 H.J.HEINZ NEDERLAND 22.884 15.357 12.669 665 2 554 1.454 2 11 82 65 VRUMONA 18.381 15.321 13.485 1.461 236 138 83 90 VOLVO CARS NEDERLAND 14.019 15.317 7.043 7.167 189 36 813 58 11 84 97 BASIC-FIT INTERNATIONAL 13.486 15.266 13.037 1.476 76 618 60 85 66 ALDI CULEMBORG 18.326 14.769 2.093 860 5.987 25 5.805 86 113 SPADEL NEDERLAND 11.987 14.751 12.219 70 1.995 168 91 210 87 86 FBTO ACHMEA 14.409 14.638 10.737 3.888 12 88 110 VRIENDENLOTERIJ 12.351 14.598 11.531 1.381 817 425 435 9 89 76 FOX INTERNATIONAL CHANNELS 16.868 14.531 7.974 2.106 1.313 2.882 250 6 90 132 NUTRICIA NEDERLAND 10.346 14.436 13.656 725 55 91 269 HARIBO NEDERLAND 4.958 14.384 14.145 22 140 77 92 95 KARWEI HOLLAND NATIONAAL 13.755 14.361 9.150 1.451 12 121 373 3.254 93 152 P&G PRESTIGE 8.988 14.217 13.989 133 94 94 150 AEGON BANK 9.061 14.137 9.345 4.744 33 15 95 96 ZALANDO 13.535 14.077 9.805 259 2.652 1.361 96 72 HYUNDAI MOTOR NEDERLAND 17.487 14.060 9.806 2.355 142 1.745 10 2 97 41 HG INTERNATIONAL 24.632 13.991 13.932 27 32 98 101 MINISTERIE INFRASTRUCTUUR,MILIEU 12.993 13.785 7.001 5.166 958 533 111 16 99 93 ST.PROMOVENDUM 13.848 13.631 9.111 2.308 2.213

100 174 MARKTPLAATS 8.260 13.468 10.015 2.766 471 108 108

BRON: NIELSEN

Vervolg van de vorige pagina



Nielsen telde in 2016 ruim 11.000 adverteerders. Het gros van deze groep heeft een budget van een ton of minder. Deze groep is 8.600 adverteerders groot en heeft een aandeel van 2,6% bij een gemiddeld budget van € 18.235,-.

Aan de andere kant van het spectrum zitten de grote adverteerders met een budget van € 5 miljoen of meer. Het zijn er slechts 264, maar zij vertegenwoordigen wel 70% van de markt bij een gemiddeld budget van bijna € 16 miljoen. Bruto, maar toch.

2.5 Top 100 merkenDe top 100 merken is deels een afgeleide van de top 100 adverteerders. Zeker wanneer een adverteerder maar één merk voert en als de naam van dat merk hetzelfde is als dat van de adverteerder. Voorbeelden zijn Kruidvat, Albert Heijn en Renault. Zij staan in de top van de adverteerderslijst en in de top van de merkenlijst.

TABEL 2.7: AANTAL ADVERTEERDERS EN GEMIDDELD BUDGET, 2016 (EX. VAKTIJDSCHRIFTEN)

BUDGET AANTAL ADVERTEERDERS

BESTEDINGEN x € 1.000

BUDGET / ADVERTEERDER

AANDEEL

€ 0 - 100.000 8.604 € 156.890 € 18.235 2,6%€ 100.000 - 250.000 926 € 149.124 € 161.041 2,5%€ 250.000 - 500.000 472 € 166.170 € 352.055 2,8%€ 500.000 - 1 MLN. 341 € 244.534 € 717.109 4,1%€ 1 MLN. - 2,5 MLN. 324 € 513.732 € 1.585.593 8,5%€ 2,5 MLN. - 5 MLN. 167 € 582.669 € 3.489.036 9,7%€ 5 MLN. + 264 € 4.207.751 € 15.938.451 69,9%TOTAAL 11.098 € 6.020.870 € 542.518 100%

BRON: NIELSEN

TABEL 2.8: TOP 100 MERKEN PER MEDIUMTYPE, 2016 (BEDRAGEN X € 1.000)2016 2015 MERKEN 2015 2016 TELEVISIE RADIO DAGBLADEN OUT OF

HOMEPUBLIEKS-


SCHRIFTENBIOSCOOP

1 2 KRUIDVAT 69.034 80.303 51.265 16.070 1.086 6.061 485 5.335 2 3 ALBERT HEIJN 68.109 79.922 63.401 6.706 1.680 2.866 495 4.726 48 3 4 LIDL 64.352 79.259 40.420 13.201 10.230 3.558 614 11.231 5 4 1 JUMBO SUPERMARKTEN 92.952 69.764 64.034 2.967 566 256 5 1.936 5 10 RENAULT 46.644 53.596 32.639 20.086 20 7 355 383 105 6 12 PLUS 38.321 47.155 36.705 5.282 2.503 1.111 57 1.497 7 7 NIVEA 47.269 46.014 45.497 286 231 8 6 VODAFONE 57.239 43.479 25.770 9.964 3.984 3.306 426 26 3 9 11 ZIGGO 45.987 41.625 21.391 12.697 930 6.489 115 2

10 21 T-MOBILE 28.951 39.652 17.585 7.963 412 13.486 51 9 145 11 15 STAATSLOTERIJ 34.645 36.267 24.197 7.387 836 3.441 387 19 12 5 KPN 60.823 36.015 15.530 7.789 3.449 8.396 695 4 13 139 13 8 MCDONALDS 47.201 34.720 16.675 3.256 370 14.303 69 47 14 130 TELE2 9.492 33.821 21.246 4.505 7.726 16 329 15 32 SPECSAVERS 23.433 32.872 27.247 2.629 1.324 233 955 483 16 13 CORENDON 38.234 32.209 8.410 445 18.862 2.496 1.846 150 17 19 SAMSUNG 29.999 31.447 24.871 628 63 4.900 317 78 589 18 20 NS 29.656 31.251 19.046 5.391 2.079 4.192 148 2 69 323 19 33 OPEL 23.245 31.115 18.690 11.248 19 1.068 43 21 27 20 24 NATIONALE POSTCODE LOTERIJ 28.344 30.520 18.768 3.694 4.772 2.636 438 3 209 21 22 COCA COLA 28.738 30.225 21.630 275 779 5.913 560 190 879 22 16 HOLLANDS NIEUWE 33.796 29.463 14.134 1.327 6.989 1.511 5.502 23 9 KRAS REIZEN 46.918 29.090 1.172 27.714 192 12 24 14 RABOBANK 36.036 28.390 13.066 10.253 1.632 2.285 872 4 137 140 25 23 VOLKSWAGEN 28.468 28.115 14.357 11.588 53 2.029 63 25 26 41 BOL.COM 20.869 28.094 18.920 7.248 263 1.245 381 36 27 75 KOOPJEDEAL.NL 13.898 28.006 27.989 17 28 25 MEDIA MARKT 28.236 26.402 17.208 2.130 700 374 5.990 29 27 PEUGEOT 26.936 25.211 19.961 4.529 3 629 13 2 74 30 38 IKEA 21.370 25.120 18.063 2.757 706 3.331 186 2 76




2016 2015 MERKEN 2015 2016 TELEVISIE RADIO DAGBLADEN OUT OF HOME

PUBLIEKS- TIJDSCHRIFTEN

FOLDERS VAKTIJD- SCHRIFTEN

BIOSCOOP

31 57 BLOKKER 15.861 24.958 21.052 562 162 3.182 32 65 BELSIMPEL.NL 15.321 24.395 15.809 3.859 4.728 33 37 KIA 21.423 22.585 20.041 1.704 23 765 32 2 18 34 28 FORD 26.076 22.205 11.580 5.399 2.452 2.158 569 34 12 35 31 GAMMA 24.223 21.773 14.208 2.632 35 15 17 4.867 36 30 ING 24.567 21.402 14.570 2.653 674 2.953 410 28 114 37 34 PRAXIS 22.627 20.739 12.844 3.838 50 22 10 3.976 38 44 ALLSECUR 18.969 19.569 14.167 3.556 1.846 39 26 TELFORT 27.796 19.520 10.874 4.507 1.756 2.376 7 40 66 TUI 15.072 19.458 11.001 5.715 2.045 320 260 2 116 41 40 LOREAL PARIS 21.200 19.077 17.006 134 402 1.529 6 42 56 AMSTEL 16.608 18.626 17.251 767 28 547 29 5 43 35 HEINEKEN 22.166 18.612 15.596 209 70 2.298 193 157 89 44 51 NISSAN 17.758 18.370 12.663 5.229 49 297 35 57 38 45 58 ORAL B 15.851 18.231 17.261 943 10 17 46 232 ARIEL 6.120 18.165 17.514 591 61 47 113 ETOS 10.524 18.121 9.036 3.975 174 2 442 4.492 48 67 TRIVAGO 14.923 17.907 17.907 49 36 UNOX 21.681 17.859 12.163 1.812 354 1.092 2.437 1 50 48 TOYOTA 18.226 17.573 12.024 4.235 549 470 195 47 53 51 39 STIP REIZEN 21.323 17.524 17.357 167 52 42 DOVE 20.449 17.036 14.737 111 13 2.173 2 53 109 NESPRESSO 11.001 16.803 11.566 433 776 2.462 1.220 109 236 54 63 ANDRELON 15.330 16.529 12.464 101 2.102 1.862 55 18 MOLENAAR WELZIJNSPROD. 31.375 16.483 2.764 12.309 1.410 56 47 MINISTERIE VAN DEFENSIE 18.245 16.386 14.419 1.594 10 57 101 206 57 59 FIAT 15.832 16.190 10.381 5.469 4 147 180 2 6 58 50 WEHKAMP 17.960 16.116 13.881 1.999 46 178 2 10 59 92 DIRK 12.549 16.106 11.910 1.960 781 189 48 1.219 60 62 SKODA 15.392 16.023 9.454 6.427 138 2 2 61 17 SIMPEL 31.891 15.829 13.963 1.023 843 62 88 SNS 12.804 15.807 8.756 7.023 25 3 63 71 PEARLE 14.054 15.713 12.998 2.651 45 19 64 74 ENECO 13.920 15.703 11.693 3.356 354 80 7 213 65 85 ANWB 13.149 15.634 4.256 7.864 858 146 131 2.342 37 66 61 MERCEDES BENZ 15.567 15.504 3.482 6.899 460 3.790 625 248 67 72 VOLVO 14.019 15.344 7.043 7.167 189 36 813 85 11 68 80 BASIC-FIT 13.486 15.266 13.037 1.476 76 618 60 69 46 ALDI 18.326 14.769 2.093 860 5.987 25 5.805 70 97 SPA 11.987 14.751 12.219 70 1.995 168 91 210 71 69 FBTO 14.409 14.638 10.737 3.888 12 72 94 VRIENDENLOTERIJ 12.351 14.598 11.531 1.381 817 425 435 9 73 78 KARWEI 13.755 14.361 9.150 1.451 12 121 373 3.254 74 135 MINISTERIE VWS 9.324 14.343 8.222 5.859 116 16 35 97 75 98 DR.OETKER 11.984 14.197 13.256 65 685 191 76 53 HYUNDAI 17.535 14.155 9.806 2.355 142 1.798 10 2 42 77 79 ZALANDO.NL 13.535 14.077 9.805 259 2.652 1.361 78 108 DOUWE EGBERTS 11.073 14.021 13.318 138 2 48 323 90 103 79 29 HG 24.632 13.991 13.932 27 32 80 76 PROMOVENDUM 13.848 13.631 9.111 2.308 2.213 81 160 MARKTPLAATS 8.236 13.468 10.015 2.766 471 108 108 82 560 LENOR 2.415 13.427 13.090 31 278 29 83 81 BEN 13.418 13.363 6.420 3.148 320 3.466 10 84 102 SUNWEB 11.647 13.342 10.366 1.701 1.240 35 85 217 PHILIPS 6.455 13.111 11.771 97 111 946 88 69 31 86 93 IGLO 12.367 13.106 12.728 332 2 45 87 64 FOX 15.324 13.055 7.516 1.868 1.265 2.214 187 6 88 87 DACIA 12.947 12.410 10.121 2.270 10 9 89 163 SCHOLL 8.068 12.396 12.396 90 114 CENTRAAL BEHEER 10.488 12.334 8.195 3.533 264 88 7 124 124 91 156 ESSENT 8.467 12.282 7.901 2.717 49 1.568 48 92 152 HANS ANDERS 8.649 12.177 10.426 798 3 29 921 93 138 CAR GLASS 9.245 12.092 11.984 106 2 94 103 KENTUCKY FRIED CHICKEN 11.495 11.967 9.152 642 1.908 265 95 89 STELLA 12.787 11.901 1.292 146 8.331 2.132 96 86 ROBIJN 13.050 11.879 9.689 279 111 718 1.073 9 97 54 CITROEN 17.306 11.783 8.700 2.901 181 2 98 70 BECEL 14.157 11.731 9.272 200 735 1.496 28 99 107 MOBIEL.NL 11.080 11.510 4.569 2.004 1.179 3.758

100 165 GARNIER 8.050 11.457 10.817 46 268 326

BRON: NIELSEN




Anders is dat bij bijvoorbeeld Unilever. Het is de grootste adverteerder, maar het eerste Unilevermerk – UNOX - komen we pas tegen op de 49e plaats. Het Unilever-budget is dus verdeeld over heel veel merken.

De grootste groep adverteerders vinden we terug in de publiekstijdschriften, gevolgd door de dagbladen. Slechts 1.212 van de ruim 16.000 adverteerders kunnen zich een televisiecampagne veroorloven en realiseren daarmee ruim 60% budgetaandeel. Dezelfde verhoudingen zien we terug bij de aantallen merken. Ook daar een kleine groep merken met een zeer hoog gemiddeld budget voor televisie. Het aantal merken per adverteerder is met 1,52 bij televisie overigens het grootst. Bij bioscoop is de verhouding bijna 1-op-1.

2.6 SeizoenHet vierde kwartaal is altijd het grootste kwartaal en de tweede helft van het jaar is altijd groter dan de eerste helft. Zo ook in 2016. Aan de cijfers is ook te zien dat de daling van 3,6% vooral in de tweede helft is opgebouwd en dan specifiek in het vierde kwartaal. De bruto bestedingen bleven toen ruim 6% achter ten opzichte van dezelfde periode in 2015.

TABEL 2.9: AANTAL ADVERTEERDERS EN MERKEN EN GEMIDDELD BUDGET PER MEDIUMTYPE, 2016 (EX. VAKTIJDSCHRIFTEN)MEDIUMTYPE AANTAL

ADVERTEERDERSBESTEDINGEN

X € 1.000BUDGET /

ADVERTEERDERAANTAL MERKEN MERKEN /

ADVERTEERDERBUDGET / MERK

TELEVISIE 1.212 3.690.952 € 3.045.340 1.842 1,52 € 2.003.774RADIO 1.972 811.554 € 411.539 2.226 1,13 € 364.580DAGBLADEN 4.691 597.102 € 127.287 5.120 1,09 € 116.621OUT OF HOME 2.534 484.404 € 191.162 2.781 1,10 € 174.183PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN 5.390 280.529 € 52.046 6.264 1,16 € 44.784FOLDERS 377 139.429 € 369.839 403 1,07 € 345.979BIOSCOOP 142 16.901 € 119.019 148 1,04 € 114.194TOTAAL 16.318 € 6.299.192 € 386.027 18.784 1,15 € 335.349

BRON: NIELSEN

TABEL 2.10: BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND, KWARTAAL, HALFJAAR, 2015-2016

BRUTO MEDIABESTEDINGEN X € 1.000 2015 2016 +/- % CUM.JANUARI 554.784 529.992 -4,5% -4,5%FEBRUARI 633.739 620.609 -2,1% -3,2%MAART 656.905 614.032 -6,5% -4,4%APRIL 631.826 605.825 -4,1% -4,3%MEI 372.234 381.570 2,5% -3,4%JUNI 409.821 400.678 -2,2% -3,3%JULI 402.491 399.840 -0,7% -3,0%AUGUSTUS 386.601 373.655 -3,3% -3,0%SEPTEMBER 553.307 535.622 -3,2% -3,0%OKTOBER 498.791 482.603 -3,2% -3,1%NOVEMBER 581.131 560.707 -3,5% -3,1%DECEMBER 679.430 625.815 -7,9% -3,6%1E KWARTAAL 1.311.103 1.283.121 -2,1% -2,1%2E KWARTAAL 1.689.222 1.626.322 -3,7% -3,0%3E KWARTAAL 1.392.574 1.375.834 -1,2% -2,4%4E KWARTAAL 1.968.160 1.845.672 -6,2% -3,6%1E HALFJAAR 3.000.326 2.909.443 -3,0% -3,0%2E HALFJAAR 3.360.734 3.221.506 -4,1% -3,6%TOTAAL 6.361.060 6.130.949 -3,6% -3,6%

BRON: NIELSEN



In de grafiek is duidelijk te zien dat de markt licht afglijdt naarmate het jaar verstrijkt. Er is alleen in augustus en september sprake van een relatieve opleving. Het derde kwartaal is dan ook het beste kwartaal van het jaar, met dank aan de Olympische Spelen in Rio. De daling was in Q3 slechts 1,2%.

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 2.2: CUMULATIEVE GROEI BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND, 2015 EN 2016

-4%

-2%

0%

2%

4%

JAN FEB MAR APR MEI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEC

2015 2016

GRAFIEK 2.2: CUMULATIEVE GROEI BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND, 2015 EN 2016



HOOFDSTUK 3

BRUTO MEDIABESTEDINGEN 2007-2016



SAMENVATTING• Out of home, radio en televisie laten de beste cijfers zien

• Aantal adverteerders neemt weer toe

• Sterke opkomst van bestedingen binnen retail

3.1 Breedbeeld en smartphoneTegenwoordig weten we niet beter, maar pas in 2007 schakelden de publieke omroep en de commerciële zenders over op breedbeeld. Het vierkante 4:3-scherm moest tot het verleden gaan behoren, 16:9 was de nieuwe norm. Het breedbeeldformaat zou beter aansluiten bij de kijkhoek van de ogen en brengt tegelijkertijd de bioscoop in de huiskamer. Bioscoopfilms kennen als sinds jaar en dag een breedbeeldformaat.

De stap naar breedbeeld werd genomen, omdat een meerderheid van de Nederlandse huishoudens in 2007 al beschikte over een breedbeeldtelevisie. Aanvankelijk waren dat nog de dikke beeldbuizen, maar vlak daarna veroverden de lcd- en plasmaschermen de markt. In 2008 had bijna een kwart van de huishoudens lcd-scherm en 6% had een (duurder) plasmascherm. Nu, in 2017, is er bijna geen beeldbuis meer te vinden en is de smart TV in opmars. In ruim 35% van de huishoudens is zo’n ‘connected tv’ te vinden, waarop niet alleen televisie, maar ook internet en allerlei andere diensten bekeken kan worden.

Het jaar 2007 kende naast breedbeeld nog een grote introductie, namelijk de iPhone. Smartphones bestonden al wel in die tijd, maar Apple brak de markt pas goed open met de creatie van vooral Steve Jobs, waarin de smartphone en de eerder zo succesvolle iPod gecombineerd werden. Het meest revolutionaire aan de iPhone was het scherm, dat als input-device werd gebruikt. Naast de iPhone had destijds alleen de HTC Touch een aanraakscherm in plaats van ‘toetsen’.

In 2016 werd bekend dat Apple inmiddels ruim 1 miljard iPhones heeft verkocht. Tevens werd afgelopen jaar bekend dat de groei stagneert en dat er voor het eerst zelfs een daling is te zien in het aantal verkochte iPhones. Toch verwachten experts dat de iPhone voorlopig nog wel het meest succesvolle product van Apple zal blijven.

In tien jaar tijd groeit de markt met 10%.



3.2 Mediabestedingen per mediumtypeDe bruto mediabestedingen zijn in de afgelopen tien jaar 10% toegenomen tot een totaal van € 6,1 miljard. Maar niet alle mediumtypen profiteerden van die groei. Vier van de zeven eindigden in 2016 met een lager budget in vergelijking met 2007. Dat zijn de vaktijdschriften, publiekstijdschriften, dagbladen en bioscoop. Hun gezamenlijke daling komt uit op ruim € 600 miljoen. Daartegenover staan drie mediumtypen met een gezamenlijke plus van bijna € 1,2 miljard. Dat zijn televisie, radio en out of home.

De grote stijgers van de afgelopen tien jaar zijn de analoge abri’s, travelscreens (<8m2) en commerciële regionale radio. Daar zijn stijgingspercentages te zien van meer dan 100%. Andere mediumgroepen met duidelijke groeistuipen zijn landelijke commerciële radio, culinaire bladen en analoge masten. Radio en out of home zijn dan ook de grote winnaars van afgelopen 10 jaar. Dat vertaalt zich uiteraard in een groeiend aandeel.

TABEL 3.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MEDIUMTYPE EN MEDIUMGROEP, 2007 - 2016BEDRAGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

TELEVISIE 3.022.371 3.070.934 3.050.578 3.341.945 3.414.579 3.171.987 3.282.632 3.661.614 3.676.139 3.690.952 COMMERCIËLE TELEVISIE 2.585.985 2.531.370 2.549.421 2.760.035 2.891.365 2.612.815 2.772.111 2.876.220 2.954.822 2.854.573 PUBLIEKE TELEVISIE 436.386 539.564 501.158 579.794 518.076 510.064 464.549 736.111 629.288 662.064 DIGITALE TELEVISIE - - - 2.117 5.139 49.108 45.973 49.284 92.029 174.314 RADIO 534.038 576.752 534.231 576.608 595.474 606.374 666.836 708.670 779.749 811.554 COMMERCIËLE RADIO LANDELIJK 372.395 407.634 370.899 403.418 409.176 420.035 458.907 501.718 564.275 604.417 PUBLIEKE RADIO LANDELIJK 130.222 141.145 132.177 142.410 148.205 145.635 162.587 161.057 170.331 157.037 PUBLIEKE RADIO REGIONAAL 23.806 20.117 21.577 17.802 20.890 22.711 28.608 27.917 25.608 26.112 COMMERCIËLE RADIO REGIONAAL 7.615 7.857 9.577 12.977 17.202 17.992 16.734 17.978 19.534 23.988 BIOSCOOP 16.912 11.749 12.211 13.730 15.713 10.625 12.406 13.120 19.339 16.901 DAGBLADEN 898.003 906.299 907.129 976.269 923.256 982.806 910.353 891.423 875.423 597.102 LANDELIJKE DAGBLADEN 428.040 409.907 421.396 442.135 397.093 426.115 386.603 397.603 403.399 309.460 REGIONALE DAGBLADEN 288.516 298.469 315.193 347.390 351.495 379.253 385.581 387.405 390.695 238.829 GRATIS DAGBLADEN 159.913 176.562 152.496 162.001 149.654 150.369 113.493 81.331 56.608 27.128 DAGBLAD MAGAZINES 21.534 21.361 18.044 24.742 25.014 27.069 24.676 25.084 24.721 21.684 PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN 466.649 455.805 395.583 399.079 404.522 369.753 332.923 309.436 289.593 280.529 VROUWENBLADEN 134.100 133.621 117.152 131.434 129.513 119.257 102.666 92.708 83.366 86.294 CULINAIRE BLADEN 30.570 31.791 33.205 33.454 31.479 33.660 35.394 36.681 39.744 39.173 RTV-BLADEN 56.127 49.611 43.458 42.861 53.677 49.044 45.660 40.511 34.914 32.190 GEZINSBLADEN 37.713 36.335 34.727 32.833 35.259 33.271 31.977 30.218 27.303 26.399 OPINIEBLADEN 24.558 22.455 18.151 17.217 18.549 17.025 16.089 16.434 19.629 15.926 WOON-,TUIN-,DHZ-BLADEN 34.873 32.693 25.552 24.614 24.237 20.380 18.286 16.506 15.419 15.403 AUTO-EN MOTORBLADEN 16.663 15.096 12.414 11.073 11.672 10.901 10.343 9.580 10.143 10.318 REIS- EN RECREATIEBLADEN 11.808 13.598 11.868 12.398 12.780 11.339 10.096 9.334 8.207 7.536 MANNENBLADEN 15.828 17.207 11.634 11.563 10.902 9.190 7.387 6.639 6.721 7.503 MIND EN BODYBLADEN 11.064 13.382 12.163 11.067 9.078 8.556 7.776 7.093 6.850 6.871 SPORTBLADEN 15.160 14.857 13.217 14.214 16.115 14.755 12.199 10.443 8.202 6.855 MANAGEMENTBLADEN 34.268 30.328 21.140 15.770 14.628 11.367 8.808 9.147 7.074 6.283 SPECIAL INTEREST ALGEMEEN 8.688 10.406 9.915 9.452 8.801 6.972 5.601 5.683 5.601 5.814 OPVOEDINGSBLADEN 11.986 11.674 11.423 12.078 10.298 9.795 8.256 7.792 5.880 5.174 JONGERENBLADEN 7.812 7.996 7.866 7.239 7.033 5.195 4.442 3.921 3.587 3.876 POPULAIR WETENSCHAPPELIJK 6.024 5.460 4.070 5.072 4.482 4.392 3.791 3.244 2.871 2.844 COMPUTER 9.409 9.295 7.626 6.740 6.018 4.654 4.153 3.500 4.082 2.070 VAKTIJDSCHRIFTEN 236.187 227.324 185.303 162.106 153.118 149.348 132.308 122.073 116.745 110.078 OUT OF HOME 268.110 278.628 328.020 355.237 402.192 451.348 462.295 491.079 465.968 484.404 ABRI ANALOG 144.647 153.909 175.109 206.497 242.891 274.275 291.627 322.565 297.607 301.644 BILLBOARD ANALOG 47.072 49.356 75.310 83.438 91.084 86.164 70.232 68.243 61.729 53.900 MAST ANALOG 37.973 42.751 57.222 50.353 48.050 65.976 67.004 70.088 75.769 51.266 MAST DIGITAL - - - - - - - - - 36.816 TRAVEL SCREENS <8M2 452 247 3.582 4.679 9.555 10.304 15.552 15.357 13.590 15.232 TRAVEL SCREENS >8M2 - - - - - 1.821 2.016 2.382 5.210 9.255 VERVOER 13.560 13.571 6.835 4.022 1.819 1.360 814 920 2.730 3.943 CITY SCREENS >8M2 - - - 1 69 857 898 820 2.456 3.600 PROMOTIONS - - 4.492 3.754 5.257 5.254 5.852 4.666 3.051 3.025 ABRI DIGITAL - - - - - - 59 59 - 2.603 OVERIG 24.406 18.795 5.469 2.491 3.467 5.335 8.241 5.981 3.825 3.120 FOLDERS 150.654 155.012 155.794 169.167 153.644 163.931 161.090 162.755 138.104 139.429 TOTAAL 5.592.924 5.682.502 5.568.848 5.994.141 6.062.497 5.906.172 5.960.843 6.360.171 6.361.060 6.130.949

BRON: NIELSEN



Televisie geldt als absolute marktleider met een aandeel van 60% in 2016. Dat betekent dat er voor de overige mediumtypen nog maar 40% te verdelen is. De groei in 2016 wordt bij televisie gedreven door de publieke zenders. 2016 is een (sport-) jaar en daarin stijgen de bruto mediabestedingen altijd ten opzichte van de oneven jaren. Het omgekeerde is ook waar.

De digitale televisiezenders zijn duidelijk aan een opmars bezig. In 2016 is het budget bijna verdubbeld. Ten opzichte van de commerciële zijn het nog bescheiden bedragen, maar ze zijn wel verantwoordelijk voor een groot deel van de groei. Bij de commerciële zenders dalen de bruto mediabestedingen.

Radio trekt in het resterende deel van de markt aan het langste eind met een aandeel van ruim 13%. Tien jaar geleden stonden de dagbladen op een tweede plek destijds een aandeel van 16%.

TABEL 3.2: MARKTAANDELEN PER MEDIUMTYPE 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

TELEVISIE 54,0% 54,0% 54,8% 55,8% 56,3% 53,7% 55,1% 57,6% 57,8% 60,2%RADIO 9,5% 10,1% 9,6% 9,6% 9,8% 10,3% 11,2% 11,1% 12,3% 13,2%DAGBLADEN 16,1% 15,9% 16,3% 16,3% 15,2% 16,6% 15,3% 14,0% 13,8% 9,7%OUT OF HOME 4,8% 4,9% 5,9% 5,9% 6,6% 7,6% 7,8% 7,7% 7,3% 7,9%PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN 8,3% 8,0% 7,1% 6,7% 6,7% 6,3% 5,6% 4,9% 4,6% 4,6%FOLDERS 2,7% 2,7% 2,8% 2,8% 2,5% 2,8% 2,7% 2,6% 2,2% 2,3%VAKTIJDSCHRIFTEN 4,2% 4,0% 3,3% 2,7% 2,5% 2,5% 2,2% 1,9% 1,8% 1,8%BIOSCOOP 0,3% 0,2% 0,2% 0,2% 0,3% 0,2% 0,2% 0,2% 0,3% 0,3%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

BRON: NIELSEN

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 3.1: MARKTAANDELEN PER MEDIUMCLUSTER, 2007-2016

64% 64% 65% 66% 66% 64% 66% 69% 70% 74%

29% 28% 27% 26% 24% 25% 23% 21% 20% 16%

5% 5% 6% 6% 7% 8% 8% 8% 7% 8% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 2% 2%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

AUDIOVISUEEL PRINT OUT OF HOME FOLDERS



3.3 Per hoofdgroepRetail en voedings- en genotmiddelen blijven de markt domineren. Het gezamenlijk aandeel van 29% in 2007 is in tien jaar verder gegroeid naar ruim 35%. Dit vooral onder aanvoering van retail.

Andere grote stijgers in de bovenste regionen zijn horeca/toerisme en transport. De opvallende dalers van de afgelopen tien jaar zijn zakelijke dienstverlening, persoonlijke verzorging en telecom/ ict.

TABEL 3.3: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER HOOFDGROEP, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 789.364 838.283 907.218 1.081.404 1.124.818 1.148.888 1.159.863 1.228.097 1.244.308 1.309.329 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 831.547 831.999 844.475 956.383 930.878 825.869 849.368 873.992 920.270 850.488 HORECA,TOERISME,RECREATIE 399.451 456.129 484.400 524.020 590.641 622.492 667.054 693.740 679.303 592.306 TRANSPORT 379.121 393.472 359.337 400.918 478.841 524.073 463.060 535.901 514.880 524.167 MEDIA 328.874 331.740 322.600 329.158 335.903 360.481 412.472 426.857 407.771 390.252 FINANCIELE DIENSTVERLENING 526.544 508.892 363.606 392.111 370.966 319.855 325.853 401.737 406.657 389.736 PERSOONLIJKE VERZORGING 452.187 454.438 472.435 501.274 481.047 423.810 397.497 389.910 380.276 379.273 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 374.327 375.815 374.805 354.046 325.757 356.652 348.750 407.643 380.068 339.442 TELECOM,ICT 414.605 422.296 399.403 349.922 366.185 350.194 368.926 391.761 369.429 319.483 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 113.437 131.410 144.572 140.775 133.106 149.027 162.733 191.391 184.601 170.108 MEDISCH 104.773 106.333 115.201 120.897 112.383 97.740 110.484 108.636 136.822 146.443 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 124.359 121.444 131.854 138.635 105.289 97.417 102.598 104.181 115.320 118.447 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 182.947 161.039 126.374 112.551 116.405 99.059 101.021 107.092 125.709 114.893 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 183.942 159.728 158.415 178.329 189.713 153.356 141.487 122.557 114.443 112.617 MODE 91.709 98.005 75.623 96.556 107.868 105.876 86.930 92.104 96.714 95.292 HUIS EN TUIN 87.503 81.150 76.428 101.060 90.884 87.885 81.290 91.832 105.191 89.669 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 97.010 93.424 119.606 122.247 113.295 92.748 91.382 96.014 66.282 73.692 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 53.401 57.438 43.666 42.009 39.865 40.986 38.774 43.685 54.034 53.969 BOUW EN ONROEREND GOED 39.086 41.193 30.021 32.241 31.527 33.672 32.934 33.661 38.176 39.073 AGRARISCH 17.886 17.899 18.561 18.902 16.967 15.517 17.588 19.159 20.714 22.152 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 851 374 247 704 158 575 780 223 91 119 TOTAAL 5.592.924 5.682.502 5.568.848 5.994.141 6.062.497 5.906.172 5.960.843 6.360.171 6.361.060 6.130.949 MARKTAANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 14,1% 14,8% 16,3% 18,0% 18,6% 19,5% 19,5% 19,3% 19,6% 21,4%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 14,9% 14,6% 15,2% 16,0% 15,4% 14,0% 14,2% 13,7% 14,5% 13,9%HORECA,TOERISME,RECREATIE 7,1% 8,0% 8,7% 8,7% 9,7% 10,5% 11,2% 10,9% 10,7% 9,7%TRANSPORT 6,8% 6,9% 6,5% 6,7% 7,9% 8,9% 7,8% 8,4% 8,1% 8,5%MEDIA 5,9% 5,8% 5,8% 5,5% 5,5% 6,1% 6,9% 6,7% 6,4% 6,4%FINANCIELE DIENSTVERLENING 9,4% 9,0% 6,5% 6,5% 6,1% 5,4% 5,5% 6,3% 6,4% 6,4%PERSOONLIJKE VERZORGING 8,1% 8,0% 8,5% 8,4% 7,9% 7,2% 6,7% 6,1% 6,0% 6,2%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 6,7% 6,6% 6,7% 5,9% 5,4% 6,0% 5,9% 6,4% 6,0% 5,5%TELECOM,ICT 7,4% 7,4% 7,2% 5,8% 6,0% 5,9% 6,2% 6,2% 5,8% 5,2%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 2,0% 2,3% 2,6% 2,3% 2,2% 2,5% 2,7% 3,0% 2,9% 2,8%MEDISCH 1,9% 1,9% 2,1% 2,0% 1,9% 1,7% 1,9% 1,7% 2,2% 2,4%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 2,2% 2,1% 2,4% 2,3% 1,7% 1,6% 1,7% 1,6% 1,8% 1,9%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 3,3% 2,8% 2,3% 1,9% 1,9% 1,7% 1,7% 1,7% 2,0% 1,9%CONSUMENTEN ELEKTRONICA 3,3% 2,8% 2,8% 3,0% 3,1% 2,6% 2,4% 1,9% 1,8% 1,8%MODE 1,6% 1,7% 1,4% 1,6% 1,8% 1,8% 1,5% 1,4% 1,5% 1,6%HUIS EN TUIN 1,6% 1,4% 1,4% 1,7% 1,5% 1,5% 1,4% 1,4% 1,7% 1,5%BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 1,7% 1,6% 2,1% 2,0% 1,9% 1,6% 1,5% 1,5% 1,0% 1,2%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 1,0% 1,0% 0,8% 0,7% 0,7% 0,7% 0,7% 0,7% 0,8% 0,9%BOUW EN ONROEREND GOED 0,7% 0,7% 0,5% 0,5% 0,5% 0,6% 0,6% 0,5% 0,6% 0,6%AGRARISCH 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% 0,4%OVERIGE RECLAME-UITINGEN 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%




3.4 AdverteerdersHet aantal adverteerders is in 2016 sterk gestegen. Dit is niet zozeer een marktontwikkeling als wel een aanpassing in de registratie. Nielsen heeft het onderscheid naar lokale en nationale adverteerders weggelaten en bij out of home is de ondergrens van € 4.000,- per campagne weggehaald. Hierdoor is het arsenaal aan adverteerders flink uitgebreid van 9.617 in 2015 naar 11.099 in 2016.

Voor televisie en radio zijn de effecten niet zo groot, maar bij de dagbladen, out of home en de publiekstijdschriften zijn flinke toenames te zien.

Het netto aantal adverteerders wil zeggen alle adverteerders die minimaal één van de mediumtypen heeft ingeschakeld. Het bruto aantal adverteerders is de optelling van alle aantallen adverteerders per mediumtype, zonder ontdubbeling. Door bruto te delen door netto ontstaat het gemiddeld aantal mediumtypen dat wordt ingeschakeld door een adverteerder.

INDICES (2007 = 100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 100 106 115 137 142 146 147 156 158 166 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 100 100 102 115 112 99 102 105 111 102 HORECA,TOERISME,RECREATIE 100 114 121 131 148 156 167 174 170 148 TRANSPORT 100 104 95 106 126 138 122 141 136 138 MEDIA 100 101 98 100 102 110 125 130 124 119 FINANCIELE DIENSTVERLENING 100 97 69 74 70 61 62 76 77 74 PERSOONLIJKE VERZORGING 100 100 104 111 106 94 88 86 84 84 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 100 100 100 95 87 95 93 109 102 91 TELECOM,ICT 100 102 96 84 88 84 89 94 89 77 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 100 116 127 124 117 131 143 169 163 150 MEDISCH 100 101 110 115 107 93 105 104 131 140 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 100 98 106 111 85 78 83 84 93 95 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 100 88 69 62 64 54 55 59 69 63 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 100 87 86 97 103 83 77 67 62 61 MODE 100 107 82 105 118 115 95 100 105 104 HUIS EN TUIN 100 93 87 115 104 100 93 105 120 102 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 100 96 123 126 117 96 94 99 68 76 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 100 108 82 79 75 77 73 82 101 101 BOUW EN ONROEREND GOED 100 105 77 82 81 86 84 86 98 100 AGRARISCH 100 100 104 106 95 87 98 107 116 124 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 100 44 29 83 19 68 92 26 11 14 TOTAAL 100 109 110 108 116 118 114 115 123 123

BRON: NIELSEN


TABEL 3.4: AANTAL ADVERTEERDERS EN GEMIDDELD BUDGET PER MEDIUMTYPE, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

NETTO AANTAL ADVERTEERDERS 10.005 9.830 9.379 9.312 9.484 9.521 9.296 9.064 9.617 11.099 TELEVISIE 999 1.008 964 1.096 1.096 1.095 1.102 1.178 1.271 1.212 RADIO 1.507 1.483 1.531 1.600 1.623 1.551 1.679 1.689 1.869 1.973 DAGBLADEN 5.121 5.065 4.733 4.666 4.755 4.966 4.569 4.193 4.285 4.695 OUT OF HOME 1.369 1.280 1.284 1.299 1.347 1.472 1.659 1.614 1.920 2.535 PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN 6.160 6.271 5.762 5.362 5.500 5.260 5.014 4.956 4.972 5.397 FOLDERS 672 559 521 531 504 511 576 536 325 377 BIOSCOOP 89 76 69 71 86 60 83 97 130 142 BRUTO AANTAL ADVERTEERDERS 15.917 15.742 14.864 14.625 14.911 14.915 14.682 14.263 14.772 16.331 GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 TELEVISIE 3.025.397 3.046.561 3.164.500 3.049.220 3.115.492 2.896.792 2.978.795 3.108.331 2.892.320 3.045.340 RADIO 354.372 388.909 348.942 360.380 366.897 390.957 397.163 419.580 417.201 411.330 DAGBLADEN 175.357 178.934 191.661 209.230 194.165 197.907 199.246 212.598 204.299 127.178 OUT OF HOME 195.843 217.678 255.467 273.469 298.583 306.622 278.659 304.262 242.692 191.086 PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN 75.755 72.685 68.654 74.427 73.549 70.295 66.399 62.437 58.245 51.979 FOLDERS 224.187 277.303 299.029 318.581 304.849 320.804 279.670 303.648 424.936 369.839 BIOSCOOP 190.027 154.587 176.964 193.373 182.712 177.078 149.467 135.253 148.759 119.019 TOTAAL 535.406 554.952 574.000 626.292 623.089 604.645 626.994 688.228 649.300 542.470

BRON: NIELSEN



De toename van het aantal adverteerders heeft de verhouding tussen netto aantal en bruto aantal flink veranderd. In 2015 was dat verhoudingsgetal 1,54, oftewel 1,54 mediumtype per adverteerder. In 2016 is dat gedaald naar 1,47. Dat is ook logisch aangezien vooral kleinere adverteerders zijn toegevoegd, die veelal een mediumtype inschakelen.

15.9

17

15.7

42

14.8

64

14.6

25

14.9

11

14.9

15

14.6

82

14.2

63

14.7

72

16.3

31

10.0

05

9.83

0

9.37

9

9.31

2

9.48

4

9.52

1

9.29

6

9.06

4

9.61

7

11.0

99

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

18.000

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

BRUTO AANTAL ADVERTEERDERS NETTO AANTAL ADVERTEERDERS

GRAFIEK 3.2: BRUTO EN NETTO AANTAL ADVERTEERDERS, 2007-2016 (EX. VAKTIJDSCHRIFTEN)

BRON: NIELSEN

TABEL 3.5: TOP 100 ADVERTEERDERS ALLE MEDIUMTYPEN (€ X 1.000), 2007-20162016 2015 ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 1 UNILEVER NEDERLAND 250.888 248.956 275.518 280.920 263.376 231.988 217.941 240.612 216.695 159.788 2 10 PROCTER & GAMBLE NEDERLAND 82.095 84.511 94.916 116.830 89.937 79.306 68.300 79.704 60.688 100.157 3 4 KRUIDVAT RETAIL 11.898 10.637 21.333 41.751 45.879 52.885 72.808 78.428 76.313 88.078 4 5 RENAULT NISSAN NEDERLAND 31.098 30.424 39.668 38.256 47.057 61.795 50.121 74.263 75.543 84.335 5 6 ALBERT HEIJN 47.976 54.075 53.970 61.049 55.030 60.075 67.619 73.661 68.109 80.099 6 7 LIDL NEDERLAND 34.862 40.063 40.988 45.686 50.417 62.628 73.631 70.361 64.352 79.259 7 3 VODAFONE 29.553 24.851 29.591 33.589 73.446 67.390 71.691 82.580 91.035 72.943 8 2 JUMBO SUPERMARKTEN 10.317 7.843 14.641 15.581 23.494 33.346 32.272 71.440 92.952 69.764 9 9 RECKITT BENCKISER NEDERLAND 57.670 53.252 48.597 45.709 46.696 43.105 58.646 56.651 62.832 63.567

10 16 T-MOBILE NETHERLANDS 36.067 39.023 25.090 30.984 30.776 27.545 26.929 23.688 42.369 55.189 11 12 HEINEKEN NEDERLAND 33.851 24.429 30.421 39.297 48.048 46.436 49.857 49.793 51.426 52.448 12 11 BEIERSDORF 53.467 50.652 44.305 41.065 44.057 33.727 36.577 41.335 52.499 50.673 13 19 SPERWER NATIONAAL 21.447 16.524 14.662 27.865 39.724 32.860 34.377 38.234 38.826 47.368 14 18 COCA COLA NEDERLAND 33.672 38.671 56.917 55.361 53.984 47.399 46.127 43.658 40.734 43.288 15 15 ZIGGO 32.188 27.631 2.923 16.902 22.961 29.553 46.063 44.967 45.987 41.625 16 22 PON’S AUTOMOBIELHANDEL 25.673 33.180 21.290 24.968 37.571 38.011 33.904 39.362 35.172 37.525 17 8 KPN 110.611 119.744 114.930 99.470 74.507 85.270 80.981 76.483 63.113 36.872 18 21 ST.EXPL.NED.STAATSLOTERIJ 33.608 29.410 30.273 30.546 34.692 50.794 50.080 47.851 35.937 36.267 19 13 MCDONALD’S NEDERLAND 29.438 34.822 41.229 44.346 46.982 51.724 51.343 44.852 47.201 34.720 20 25 L’OREAL NEDERLAND 71.867 70.642 72.556 65.717 58.226 56.719 46.201 34.278 33.646 34.102 21 17 CORENDON INTERNATIONAL TRAVEL 7.343 9.694 7.916 14.401 22.601 27.929 28.816 44.716 41.910 33.918 22 146 TELE2 23.779 21.220 32.001 29.889 25.120 9.236 334 17.097 9.492 33.821 23 46 SPECSAVERS 10.305 10.320 9.963 10.111 9.005 8.712 12.517 23.698 23.433 32.872 24 37 OMEGA PHARMA 13.708 13.943 17.596 17.076 16.318 12.158 13.532 14.289 26.496 32.783 25 24 NESTLE NEDERLAND 28.786 24.231 28.833 44.100 33.944 31.176 38.388 33.304 33.662 32.312 26 30 NEDERLANDSE SPOORWEGEN 20.852 18.224 11.001 14.326 23.745 17.157 21.289 23.040 30.144 32.070 27 32 MONDELEZ NEDERLAND 40.268 48.815 52.165 50.820 45.445 43.919 30.004 30.952 28.646 31.479 28 29 JACOBS DOUWE EGBERTS NL 26.692 16.611 16.407 26.087 37.446 42.255 34.709 37.735 31.131 31.429 29 31 SAMSUNG ELECTRONICS BENELUX 17.126 15.601 22.839 19.411 24.964 29.079 26.655 23.705 29.908 31.414 30 45 GENERAL MOTORS NEDERLAND 21.365 24.844 19.937 26.224 32.288 35.959 37.066 29.732 23.618 31.115




2016 2015 ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 201631 33 NATIONALE POSTCODE LOTERIJ 22.990 27.476 31.133 24.490 19.245 18.944 26.352 25.861 28.344 30.520 32 39 GILLETTE INTERNATIONAL 41.051 37.989 38.811 44.877 36.613 29.534 19.812 29.283 24.956 29.564 33 14 KRAS 47.336 43.854 40.967 39.589 45.204 53.067 55.900 54.557 46.930 29.098 34 20 RABOBANK NEDERLAND 42.100 30.180 16.031 25.478 33.859 23.746 17.013 32.152 36.022 28.421 35 23 MARS NEDERLAND 46.785 48.390 34.979 42.235 42.915 35.926 30.036 28.995 34.603 28.102 36 53 BOL.COM 8.288 12.795 12.231 11.052 11.961 13.974 16.466 17.118 20.869 28.094 37 92 KOOPJEDEAL 1.997 2.190 13.898 28.006 38 27 FRIESLANDCAMPINA CONSUMER PROD. 23.830 35.386 37.444 58.511 45.025 19.319 33.664 24.428 31.888 27.836 39 34 MEDIA MARKT SATURN NEDERLAND 21.086 25.230 27.885 40.467 37.955 41.158 30.556 32.234 28.245 26.402 40 36 PEUGEOT NEDERLAND 23.951 20.944 22.743 26.378 28.103 35.072 32.037 37.737 26.936 25.211 41 52 IKEA 9.218 8.524 11.687 28.795 19.805 22.621 21.573 25.246 21.370 25.120 42 74 BLOKKER 4.611 6.425 4.472 5.198 4.467 6.764 5.079 5.622 17.054 24.958 43 83 MOBIELWERKT 348 38 8.975 16.662 15.321 24.395 44 69 FIAT AUTO NEDERLAND 23.821 17.287 16.133 22.316 28.111 23.193 17.767 19.133 17.722 22.914 45 64 UNIVERSAL PICTURES BENELUX 10.382 9.104 11.531 12.960 14.335 14.014 14.094 11.409 18.447 22.743 46 51 KIA MOTORS NEDERLAND 9.577 5.880 8.699 16.648 22.823 29.780 25.087 23.328 21.423 22.585 47 55 LOTTO 14.176 15.387 38.802 33.687 20.931 20.267 21.816 24.572 20.401 22.327 48 38 FORD NEDERLAND 13.804 18.600 18.625 21.325 25.537 23.190 27.805 27.329 26.076 22.203 49 43 GAMMA NEDERLAND 13.984 14.197 11.967 14.427 17.821 18.911 19.179 17.339 24.223 21.773 50 40 ING BANK 21.037 31.027 26.319 27.468 22.263 20.642 25.310 28.423 24.695 21.402 51 49 BAYER 14.822 17.993 17.674 20.712 15.615 15.433 19.632 18.214 21.888 20.788 52 48 PRAXIS GROEP 11.286 11.061 7.634 20.584 20.422 13.627 17.230 20.459 22.627 20.739 53 59 DANONE NEDERLAND 38.907 35.121 19.292 26.164 16.848 11.284 8.850 11.375 19.246 20.637 54 98 SNS BANK 5.557 7.400 4.903 11.688 8.755 4.125 109 11.473 13.469 20.520 55 79 DR.OETKER NEDERLAND 23.008 24.362 31.499 29.382 23.011 20.816 18.780 17.804 15.538 19.631 56 61 ALLSECUR 11.142 10.142 7.655 8.043 5.687 6.480 16.999 18.969 19.569 57 80 TUI NEDERLAND 5.214 5.433 4.494 3.227 3.755 2.048 1.732 1.213 15.537 19.533 58 35 TELFORT 18.735 25.962 17.415 23.518 23.516 37.991 38.416 44.297 27.796 19.520 59 44 LOUWMAN & PARQUI 25.984 28.479 24.078 25.594 25.249 29.460 23.474 18.851 23.738 18.907 60 70 ANWB 14.981 22.748 8.111 9.052 13.762 20.591 19.221 19.474 17.673 18.558 61 129 ETOS 10.621 9.657 10.807 9.758 18.558 16.707 13.188 9.396 10.524 18.121 62 68 GLAXOSMITHKLINE CONS.HEALTHCARE 11.491 15.119 20.139 16.523 11.422 10.098 11.253 12.571 17.871 17.931 63 84 TRIVAGO 630 290 5.019 11.474 13.303 14.923 17.907 64 77 MERCEDES-BENZ NEDERLAND 11.139 12.363 9.289 11.343 13.603 16.183 15.900 16.315 16.400 17.873 65 50 STIP REIZEN 23 3.679 12.276 16.322 16.584 19.866 25.221 26.993 21.844 17.524 66 54 WARNER BROS 11.641 12.529 10.892 11.632 13.337 11.305 14.843 14.450 20.808 17.181 67 60 MINISTERIE VAN DEFENSIE 32.266 37.329 34.479 5.110 1.441 4.937 7.252 13.136 19.077 17.003 68 122 NESPRESSO NEDERLAND 8.930 11.733 8.101 9.723 10.423 13.498 11.383 11.297 11.001 16.803 69 28 MOLENAAR WELZIJNSPRODUCTEN 1.235 3.236 8.582 9.376 20.088 31.375 16.483 70 89 MINISTERIE V.VOLKSGEZ.WELZ.SPORT 6.439 7.141 10.931 5.744 6.889 6.135 10.273 19.510 14.020 16.452 71 102 DIRK VAN DEN BROEK SUPERMARKTEN 10.968 10.216 17.113 16.742 11.520 25.065 15.821 11.300 12.826 16.422 72 67 WEHKAMP.NL 7.529 4.925 12.179 16.896 24.999 24.878 28.251 17.320 17.960 16.116 73 82 PON MOBIEL 6.017 7.788 7.753 14.276 14.838 13.457 15.332 20.338 15.392 16.023 74 73 STAGE ENTERTAINMENT 11.938 19.004 17.256 13.981 16.007 23.286 23.104 25.940 17.161 15.965 75 81 PERFETTI VAN MELLE 21.689 14.756 13.463 17.981 17.055 12.383 14.065 14.587 15.525 15.917 76 26 SIMPEL CONSUMENTEN 178 3.635 6.074 30.591 14.461 23.090 14.538 31.891 15.829 77 329 FERRERO 9.708 5.106 7.131 12.016 13.980 10.115 8.291 10.147 3.969 15.808 78 91 ENECO ENERGIE 16.486 14.170 14.553 12.120 13.368 11.050 11.723 16.334 13.993 15.715 79 88 PEARLE OPTICIENS 10.007 10.947 8.301 12.563 12.233 10.030 10.367 14.924 14.054 15.713 80 99 L’OREAL DIVISIE LUXE PROD. 13.142 13.162 14.255 16.875 10.484 10.883 14.692 16.173 13.287 15.407 81 47 H.J.HEINZ NEDERLAND 18.509 29.105 20.122 28.724 31.654 22.283 22.720 22.128 22.884 15.357 82 65 VRUMONA 16.618 20.330 24.942 20.036 22.731 28.553 19.000 25.608 18.381 15.321 83 90 VOLVO CARS NEDERLAND 10.088 6.737 7.124 7.255 9.162 5.950 10.588 15.517 14.019 15.317 84 97 BASIC-FIT INTERNATIONAL 6 63 136 6.153 10.245 13.418 13.486 15.266 85 66 ALDI CULEMBORG 15.491 21.263 9.676 10.591 14.677 9.671 10.770 22.334 18.326 14.769 86 113 SPADEL NEDERLAND 12.230 10.178 7.855 11.903 16.450 15.967 13.266 17.039 11.987 14.751 87 86 FBTO ACHMEA 10.783 8.398 7.241 8.773 4.981 7.285 9.296 10.309 14.409 14.638 88 110 VRIENDENLOTERIJ 6.350 4.891 4.757 9.350 12.351 14.598 89 76 FOX INTERNATIONAL CHANNELS 8 746 601 10.863 17.635 16.868 14.531 90 132 NUTRICIA NEDERLAND 5.558 8.211 10.595 15.215 19.060 8.968 11.486 12.513 10.346 14.436 91 269 HARIBO NEDERLAND 3.071 5.127 2.040 2.543 2.549 2.519 5.040 3.461 4.958 14.384 92 95 KARWEI HOLLAND NATIONAAL 10.152 10.572 9.944 13.650 14.822 16.031 15.510 12.530 13.755 14.361 93 152 P&G PRESTIGE 17.969 18.711 21.950 16.890 18.272 16.033 16.715 12.252 8.988 14.217 94 150 AEGON BANK 278 1.856 1.801 2.237 2.284 2.341 2.941 9.104 9.061 14.137 95 96 ZALANDO 1.727 13.452 20.687 9.985 8.976 13.535 14.077 96 72 HYUNDAI MOTOR NEDERLAND 11.771 14.878 16.369 17.177 22.730 34.693 7.561 12.654 17.487 14.060 97 41 HG INTERNATIONAL 312 557 1.507 4.112 7.223 11.636 15.308 18.445 24.632 13.991 98 101 MINISTERIE INFRASTRUCTUUR,MILIEU 29.855 33.849 31.156 20.974 11.661 11.967 10.875 11.151 12.993 13.785 99 93 ST.PROMOVENDUM 799 778 1.275 3.066 9.723 13.848 13.631

100 174 MARKTPLAATS 1.309 2.637 563 187 4.605 7.156 9.652 7.554 8.260 13.468

BRON: NIELSEN




Het gezamenlijk aandeel van top 100 adverteerders bedraagt in 2016 48% bij een budget van € 2,9 miljard. Tien jaar geleden lag het budget van deze 100 adverteerders nog € 750 miljoen lager.

De jongste adverteerder in de top 100 is Koopjedeal.nl. Deze webshop is pas sinds 2013 actief en staat nu al op een 37e positie in de top 100.

De grote stijgers in de lijst zijn Kruidvat, Jumbo en Marktplaats. KPN staat met een daling van 67% helemaal onderaan de lijst met stijgers en dalers.

De top 100 is een redelijk vaste kern adverteerders die jaar-in-jaar-uit terugkeert in de genoemde media. Van de 100 waren er 89 elk jaar actief in de periode 2007-2016. Daarbuiten is nog een vrij grote groep incidentele adverteerders actief, die soms één jaar of twee jaar te zien is in de media. Een beperkt deel van de adverteerders is tien jaar aaneengesloten actief.

13.7

27

5.00

7

2.76

4 1.83

7

1.25

4

1.02

2

933

851

830

2.35

0

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

1 JAAR 2 JAAR 3 JAAR 4 JAAR 5 JAAR 6 JAAR 7 JAAR 8 JAAR 9 JAAR 10 JAAR

GRAFIEK 3.3: AANTAL ADVERTEERDERS EN JAREN VAN MEDIA-INSCHAKELING, 2007-2016 (EX. VAKTIJDSCHRIFTEN)

BRON: NIELSEN

TABEL 3.6: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, KWARTAAL EN HALFJAAR, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

JANUARI 5,6% 5,9% 6,2% 5,8% 6,3% 6,3% 6,4% 6,4% 6,3% 6,5%FEBRUARI 6,1% 6,2% 6,1% 6,1% 6,4% 6,6% 6,1% 6,4% 6,4% 6,5%MAART 7,9% 8,1% 7,8% 7,7% 7,9% 8,4% 8,0% 7,9% 7,8% 7,9%APRIL 8,6% 8,7% 8,6% 8,6% 8,9% 9,1% 8,6% 9,2% 8,7% 8,6%MEI 9,8% 10,0% 9,4% 9,8% 9,5% 10,1% 9,4% 9,9% 9,1% 9,1%JUNI 8,9% 9,0% 8,6% 9,2% 8,9% 8,8% 8,7% 8,8% 8,7% 8,7%JULI 5,8% 5,8% 6,2% 6,3% 6,0% 5,9% 6,0% 5,8% 6,1% 6,1%AUGUSTUS 5,5% 5,7% 5,8% 5,7% 6,0% 5,9% 6,1% 5,9% 5,9% 6,2%SEPTEMBER 9,8% 10,1% 9,5% 9,7% 9,8% 9,7% 10,0% 9,6% 10,0% 10,1%OKTOBER 11,2% 10,7% 10,9% 10,8% 10,6% 10,1% 10,8% 10,4% 10,7% 10,2%NOVEMBER 10,9% 10,4% 10,8% 10,3% 10,2% 9,8% 10,3% 10,1% 10,3% 10,0%DECEMBER 9,7% 9,3% 10,1% 10,0% 9,7% 9,4% 9,8% 9,7% 9,9% 9,9%1E KWARTAAL 19,6% 20,2% 20,1% 19,6% 20,6% 21,2% 20,5% 20,7% 20,6% 20,9%2E KWARTAAL 27,4% 27,7% 26,7% 27,6% 27,2% 28,0% 26,6% 27,8% 26,6% 26,5%3E KWARTAAL 21,1% 21,7% 21,5% 21,7% 21,7% 21,5% 22,1% 21,3% 21,9% 22,4%4E KWARTAAL 31,9% 30,4% 31,7% 31,1% 30,5% 29,3% 30,9% 30,2% 30,9% 30,1%1E HALFJAAR 47,0% 47,9% 46,7% 47,1% 47,8% 49,2% 47,0% 48,5% 47,2% 47,5%2E HALFJAAR 53,0% 52,1% 53,3% 52,9% 52,2% 50,8% 53,0% 51,5% 52,8% 52,5%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

BRON: NIELSEN



3.5 SeizoenDe tweede helft van het jaar is doorgaans ‘zwaarder’ dan de eerste helft, gemeten in bruto mediabestedingen. Daarbinnen is het vierde kwartaal het kwartaal met het grootste aandeel, dat meestal 30% of meer is. De zomerdip zit in het derde kwartaal met een aandeel van hooguit 22%. Maar dan moeten er wel Olympische Spelen en/of andere sportevenementen zijn, zoals in 2016.

De piek in augustus wordt verklaard door de Olympische Spelen in Rio. Blijkbaar zijn er onder invloed van die spelen behoorlijk wat budgetten geconcentreerd in augustus, want in de rest van het jaar blijven alle maanden onder niveau. Daarbij moet wel worden aangetekend dat augustus altijd een zwakke maand is, dus een piek is zo gemaakt.

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 3.4: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND 2014 EN GEMIDDELD 2007-2016

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

JAN FEB MAR APR MAY JUN JUL AUG SEP OCT NOV DEC

2016 GEMIDDELD 2007-2016

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 3.5: ONTWIKKELING BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND EN CUMULATIEF, 2016 T.O.V. 2015

-10%

-8%

-6%

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%


2016 VS. 2015 PER MAAND 2016 VS. 2015 CUMULATIEF



HOOFDSTUK 4

TELEVISIE


TELEVISIE

SAMENVATTING• Retail nu grootste hoofdgroep

• Gemiddelde tarief per spot daalt tot onder € 700,-

• Digitale televisie stuwt groei

4.1 Per exploitantDe lineaire kijktijd van televisie staat onder druk. Uitgesteld kijken en VOD-diensten snoepen steeds meer van het traditionele kijkvolume af, vooral in de jongere doelgroepen. In 2016 bijvoorbeeld is de gemiddelde lineaire kijktijd onder jongeren (13-19 jaar) bijna 18% afgenomen in prime time. Ze keken al niet zoveel televisie en dat wordt alleen maar minder. Youtube komt daarvoor in de plaats met helden als Enzo Knol en merken als Stuk TV.

Tegengestelde beweging tussen Unilever en Procter & Gamble

TABEL 4.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER EXPLOITANT, TELEVISIE, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000 TOTAAL RTL

NEDERLAND SBS

NEDERLAND STER BRANDDELI TRIADE

MEDIA THE WALT

DISNEY COMP. OVERIG*

2007 3.022.371 1.232.730 950.309 436.386 186.802 - 37.933 178.211 2008 3.070.934 1.201.300 1.025.161 539.564 223.411 - 29.940 51.557 2009 3.050.578 1.211.890 1.056.024 501.158 216.548 - 26.186 38.772 2010 3.341.945 1.434.064 1.025.971 579.794 222.179 - 33.207 46.731 2011 3.414.579 1.580.487 1.030.027 518.076 238.296 - 35.943 11.750 2012 3.171.987 1.463.759 907.272 510.064 209.385 40.461 32.084 8.962 2013 3.282.632 1.571.988 899.813 464.549 284.837 32.861 28.518 66 2014 3.661.614 1.557.568 883.254 736.111 425.530 35.616 23.535 - 2015 3.676.139 1.634.224 851.741 629.288 510.907 30.429 19.550 - 2016 3.690.952 1.628.223 759.930 662.064 564.150 64.580 12.004 - AANDELEN TOTAAL RTL

NEDERLAND SBS


MEDIA THE WALT


2007 100% 41% 31% 14% 6% - 1% 6%2008 100% 39% 33% 18% 7% - 1% 2%2009 100% 40% 35% 16% 7% - 1% 1%2010 100% 43% 31% 17% 7% - 1% 1%2011 100% 46% 30% 15% 7% - 1% 0%2012 100% 46% 29% 16% 7% 1% 1% 0%2013 100% 48% 27% 14% 9% 1% 1% 0%2014 100% 43% 24% 20% 12% 1% 1% - 2015 100% 44% 23% 17% 14% 1% 1% - 2016 100% 44% 21% 18% 15% 2% 0% - INDICES (2007 = 100) TOTAAL RTL

NEDERLAND SBS


MEDIA THE WALT


2007 100 100 100 100 100 - 100 100 2008 102 97 108 124 120 - 79 29 2009 101 98 111 115 116 - 69 22 2010 111 116 108 133 119 - 88 26 2011 113 128 108 119 128 - 95 7 2012 105 119 95 117 112 2012 = 100 85 5 2013 109 128 95 106 152 81 75 0 2014 121 126 93 169 228 108 62 - 2015 122 133 90 144 274 85 52 - 2016 122 132 80 152 302 212 32 -

*OVERIG: TALPA NEDERLAND, VIMN NETHERLANDS, DISCOVERY COMMUNICATIONS BENELUX

BRON: NIELSEN


TELEVISIE

Bij de oudere doelgroepen doet Netflix het goed. Inmiddels heeft ruim een kwart van de Nederlandse huishoudens al een abonnement op de videodienst en vieren series als Homeland, House of Cards en Breaking Bad hoogtijdagen.

Naast de concurrentie van videoplatforms heeft ook het kijken op andere devices invloed op de kijkcijfers zoals die nu gemeten worden. Tot voor kort werd alleen het televisietoestel meegenomen in de metingen, maar sinds 2016 meet de Stichting KijkOnderzoek ook het kijken op andere devices zoals smartphone en tablet. Op termijn worden deze kijkcijfers geïntegreerd in het klassieke kijkonderzoek.

Het lijkt soms alsof er helemaal geen lineaire televisie wordt gekeken, maar niks is minder waar. De lineaire kijktijd bedroeg in 2016 nog altijd ruim 170 minuten per dag. Daarbovenop komt nog bijna 13 minuten uitgesteld kijken, waarmee de kijktijd uitkomt op 183 minuten. Dat is bijna 4% lager dan in 2015. De langste kijktijd werd in 2014 gemeten. Toen zaten we dagelijks 200 minuten voor de televisie.

De lineaire kijktijd mag dan gedaald zijn, de bruto mediabestedingen namen nog wel toe in 2016. De toename is slechts 0,4%, maar een stijging is een stijging. RTL, SBS en Walt Disney leverden budget in, de overige exploitanten zagen de bruto spotinkomsten toenemen.

Over langere periode gemeten blijkt BrandDeli de beste cijfers te hebben. De index ten opzichte van 2007 (=100) staat in 2016 op 302. Dat is een verdrievoudiging van de bruto om zet. Het aandeel van BrandDeli staat ondertussen op 15%. SBS en Walt Disney hebben de afgelopen jaren juist aandeel ingeleverd. SBS beleefde in 2009 een topjaar met een aandeel van 34,6%. In 2016 is daar 14%-punt vanaf. Bij Walt Disney is het aandeel veel kleiner, maar relatief gezien is de daling van het aandeel daar het grootst. In 2007 bedroeg dat aandeel 1,3%, in 2016 is dat geslonken naar 0,3%.

Het kleine verlies aan omzet dat RTL te verwerken kreeg in 2016 is gecompenseerd door de overname van Triade Media. Aanvankelijk was eind 2015 sprake van een samenwerking, maar in de loop van 2016 werd duidelijk dat RTL een meerderheidsbelang had genomen in de exploitant van themazenders. Triade verdubbelde de omzet in 2016.

Als de bestedingen van televisie worden verdeeld naar de onderliggende mediumgroepen, is te zien dat digitale televisie en de publieke zenders verantwoordelijk zijn voor de groei in 2016. Bij de commerciële zenders dalen de budgetten, maar de overmacht blijft groot.

TABEL 4.2: BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MEDIUMGROEP, TELEVISIE, 2012-2016BEDRAGEN X € 1.000 2012 2013 2014 2015 2016COMMERCIËLE TELEVISIE 2.612.815 2.772.111 2.876.220 2.954.822 2.854.573 PUBLIEKE TELEVISIE 510.064 464.549 736.111 629.288 662.064 DIGITALE TELEVISIE 49.108 45.973 49.284 92.029 174.314 TOTAAL 3.171.987 3.282.632 3.661.614 3.676.139 3.690.952 AANDELEN 2012 2013 2014 2015 2016COMMERCIËLE TELEVISIE 82% 84% 79% 80% 77%PUBLIEKE TELEVISIE 16% 14% 20% 17% 18%DIGITALE TELEVISIE 2% 1% 1% 3% 5%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2012 =100) 2012 2013 2014 2015 2016COMMERCIËLE TELEVISIE 100 106 110 113 109PUBLIEKE TELEVISIE 100 91 144 123 130DIGITALE TELEVISIE 100 94 100 187 355TOTAAL 100 103 115 116 116

BRON: NIELSEN


TELEVISIE

Het gemiddelde budget per adverteerder blijft gedurende de periode 2007-2016 zweven rond de € 3 miljoen. Het lijkt haast een vast gegeven. Dat kan niet gezegd worden van het aantal spots en het gemiddelde tarief per spot. Het volume neemt in de genoemde periode fors toe, maar de bestedingen kunnen dat groeitempo niet bijbenen. Het gevolg is een dalend tarief per spot. In 2007 werd bruto nog € 1.760,- betaald voor het uitzenden van een spot. In 2016 is dat gedaald naar € 675,-. De volumestijging en prijsdaling wordt voor een groot deel verklaard door de toevoeging van kleinere zenders aan de registratie.

TABEL 4.3: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANTAL SPOTS EN ADVERTEERDERS, TELEVISIE, 2007-2016

JAAR BESTEDINGEN X € 1.000 AANTAL SPOTS AANTAL ADVERTEERDERS2007 3.022.371 1.717.608 9992008 3.070.934 1.811.376 1.0082009 3.050.578 1.723.916 9642010 3.341.945 2.041.629 1.0962011 3.414.579 2.154.776 1.0962012 3.171.987 2.356.569 1.0952013 3.282.632 2.643.268 1.1022014 3.661.614 3.159.627 1.1782015 3.676.139 4.409.122 1.2712016 3.690.952 5.464.148 1.212JAAR TARIEF / SPOT BUDGET /

ADVERTEERDERAANTAL SPOTS / ADVERTEERDER

2007 € 1.760 € 3.025.397 1.719 2008 € 1.695 € 3.046.561 1.797 2009 € 1.770 € 3.164.500 1.788 2010 € 1.637 € 3.049.220 1.863 2011 € 1.585 € 3.115.492 1.966 2012 € 1.346 € 2.896.792 2.152 2013 € 1.242 € 2.978.795 2.399 2014 € 1.159 € 3.108.331 2.682 2015 € 834 € 2.892.320 3.469 2016 € 675 € 3.045.340 4.508

BRON: NIELSEN

BRON: NIELSEN

0

50

100

150

200

250

300

350

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

AANTAL SPOTS GEM. TARIEF PER SPOT AANTAL ADVERTEERDERS GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER

GRAFIEK 4.1: ONTWIKKELING AANTAL SPOTS EN ADVERTEERDERS + GEM. TARIEF PER SPOT EN GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER, TELEVISIE, 2007-2016 (2007=100)


TELEVISIE

TABEL 4.4: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN, INDICES PER HOOFDGROEP, TELEVISIE, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 297.260 312.941 368.875 508.295 575.440 560.903 562.047 634.354 642.949 729.300 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 660.938 667.577 664.543 770.251 761.435 671.134 696.049 716.269 747.878 696.327 PERSOONLIJKE VERZORGING 371.965 369.926 392.519 409.541 393.349 354.528 339.007 332.796 339.738 337.209 TRANSPORT 185.578 201.012 166.006 185.361 238.988 254.971 231.782 311.148 301.881 297.607 HORECA,TOERISME,RECREATIE 180.939 217.585 215.526 227.917 247.675 243.280 271.967 309.367 294.949 279.357 FINANCIELE DIENSTVERLENING 251.589 260.306 181.797 195.020 199.270 165.242 173.321 237.429 240.401 222.948 MEDIA 155.317 147.690 143.129 156.042 145.931 156.947 206.746 236.807 223.315 213.665 TELECOM,ICT 250.518 235.670 241.774 181.081 189.849 149.131 159.384 167.833 156.106 167.204 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 132.908 140.719 144.978 126.777 105.849 122.921 130.389 178.966 165.746 146.162 MEDISCH 73.653 76.330 90.246 94.853 84.379 62.760 77.506 69.523 89.328 115.075 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 114.822 111.210 119.615 127.538 98.336 89.069 97.394 92.782 110.079 111.578 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 64.528 75.371 85.230 85.234 79.362 93.300 97.620 106.980 101.708 110.195 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 96.836 89.493 93.131 109.036 123.462 104.092 93.088 84.138 78.615 85.566 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 63.169 56.474 69.733 69.156 72.230 58.928 62.950 64.056 39.704 43.505 HUIS EN TUIN 29.039 27.379 23.989 28.875 29.046 26.296 26.003 36.999 46.156 42.339 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 55.918 43.648 30.657 29.147 31.333 22.517 24.606 37.741 45.053 34.083 MODE 22.618 19.937 9.620 20.115 26.325 24.335 18.863 23.873 25.492 31.385 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 5.642 6.463 4.608 9.912 6.406 7.308 5.558 9.551 19.220 16.597 AGRARISCH 3.334 3.392 3.439 3.733 2.121 1.255 4.443 5.858 5.829 7.458 BOUW EN ONROEREND GOED 5.746 7.809 1.163 4.062 3.793 3.069 3.739 5.145 1.987 3.394 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 55 170 6 TOTAAL 3.022.371 3.070.934 3.050.578 3.341.945 3.414.579 3.171.987 3.282.632 3.661.614 3.676.139 3.690.952 AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 9,8% 10,2% 12,1% 15,2% 16,9% 17,7% 17,1% 17,3% 17,5% 19,8%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 21,9% 21,7% 21,8% 23,0% 22,3% 21,2% 21,2% 19,6% 20,3% 18,9%PERSOONLIJKE VERZORGING 12,3% 12,0% 12,9% 12,3% 11,5% 11,2% 10,3% 9,1% 9,2% 9,1%TRANSPORT 6,1% 6,5% 5,4% 5,5% 7,0% 8,0% 7,1% 8,5% 8,2% 8,1%HORECA,TOERISME,RECREATIE 6,0% 7,1% 7,1% 6,8% 7,3% 7,7% 8,3% 8,4% 8,0% 7,6%FINANCIELE DIENSTVERLENING 8,3% 8,5% 6,0% 5,8% 5,8% 5,2% 5,3% 6,5% 6,5% 6,0%MEDIA 5,1% 4,8% 4,7% 4,7% 4,3% 4,9% 6,3% 6,5% 6,1% 5,8%TELECOM,ICT 8,3% 7,7% 7,9% 5,4% 5,6% 4,7% 4,9% 4,6% 4,2% 4,5%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 4,4% 4,6% 4,8% 3,8% 3,1% 3,9% 4,0% 4,9% 4,5% 4,0%MEDISCH 2,4% 2,5% 3,0% 2,8% 2,5% 2,0% 2,4% 1,9% 2,4% 3,1%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 3,8% 3,6% 3,9% 3,8% 2,9% 2,8% 3,0% 2,5% 3,0% 3,0%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 2,1% 2,5% 2,8% 2,6% 2,3% 2,9% 3,0% 2,9% 2,8% 3,0%CONSUMENTEN ELEKTRONICA 3,2% 2,9% 3,1% 3,3% 3,6% 3,3% 2,8% 2,3% 2,1% 2,3%BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 2,1% 1,8% 2,3% 2,1% 2,1% 1,9% 1,9% 1,7% 1,1% 1,2%HUIS EN TUIN 1,0% 0,9% 0,8% 0,9% 0,9% 0,8% 0,8% 1,0% 1,3% 1,1%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 1,9% 1,4% 1,0% 0,9% 0,9% 0,7% 0,7% 1,0% 1,2% 0,9%MODE 0,7% 0,6% 0,3% 0,6% 0,8% 0,8% 0,6% 0,7% 0,7% 0,9%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 0,2% 0,2% 0,2% 0,3% 0,2% 0,2% 0,2% 0,3% 0,5% 0,4%AGRARISCH 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,0% 0,1% 0,2% 0,2% 0,2%BOUW EN ONROEREND GOED 0,2% 0,3% 0,0% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1%OVERIGE RECLAME-UITINGEN 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007 = 100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 100 105 124 171 194 189 189 213 216 245 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 100 101 101 117 115 102 105 108 113 105 PERSOONLIJKE VERZORGING 100 99 106 110 106 95 91 89 91 91 TRANSPORT 100 108 89 100 129 137 125 168 163 160 HORECA,TOERISME,RECREATIE 100 120 119 126 137 134 150 171 163 154 FINANCIELE DIENSTVERLENING 100 103 72 78 79 66 69 94 96 89 MEDIA 100 95 92 100 94 101 133 152 144 138 TELECOM,ICT 100 94 97 72 76 60 64 67 62 67 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 100 106 109 95 80 92 98 135 125 110 MEDISCH 100 104 123 129 115 85 105 94 121 156 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 100 97 104 111 86 78 85 81 96 97 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 100 117 132 132 123 145 151 166 158 171 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 100 92 96 113 127 107 96 87 81 88 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 100 89 110 109 114 93 100 101 63 69 HUIS EN TUIN 100 94 83 99 100 91 90 127 159 146 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 100 78 55 52 56 40 44 67 81 61 MODE 100 88 43 89 116 108 83 106 113 139 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 100 115 82 176 114 130 99 169 341 294 AGRARISCH 100 102 103 112 64 38 133 176 175 224 BOUW EN ONROEREND GOED 100 136 20 71 66 53 65 90 35 59 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 100 - - - - - 309 - 11 - TOTAAL 100 102 101 111 113 105 109 121 122 122

BRON: NIELSEN


TELEVISIE

4.2 Per hoofdgroepIn 2016 zijn de bestedingen van retail aan televisiereclame voor het eerst groter dan die van voedings- en genotmiddelen. Retail heeft de koppositie overgenomen met een aandeel van bijna 20%. De hoofdgroep voedings- en genotmiddelen zit daar vlak achter met 19%. Op verre afstand volgt persoonlijke verzorging met 9%. De top 3 heeft een gezamenlijk aandeel van 48%.

Persoonlijke verzorging is de enige uit de top 3 die met een daling te maken heeft ten opzichte van 2007. De index staat op 91. In het basisjaar was deze hoofdgroep nog goed voor een tweede plaats, maar sinds 2010 heeft retail die positie overgenomen.

TABEL 4.5: TOP 5 ADVERTEERDERS, TELEVISIE, 2007-2016 (BEDRAGEN X € 1.000)2016 2015 ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 1 UNILEVER NEDERLAND 185.213 181.394 196.046 200.248 194.060 180.167 176.414 189.158 169.969 123.014 2 4 PROCTER & GAMBLE NEDERLAND 78.407 78.939 90.598 109.720 83.100 73.508 65.960 77.852 59.465 97.161 3 2 JUMBO SUPERMARKTEN 6.335 3.703 5.651 7.758 18.752 30.195 27.497 65.171 77.515 64.034 4 5 ALBERT HEIJN 35.211 40.338 41.441 42.552 40.478 43.847 49.967 56.658 57.681 63.578 5 3 RECKITT BENCKISER NEDERLAND 56.467 52.059 47.670 44.641 45.892 42.391 58.453 56.412 62.756 63.372 6 6 RENAULT NISSAN NEDERLAND 17.063 19.897 27.782 27.269 29.958 38.777 29.120 60.732 56.981 55.424 7 8 KRUIDVAT RETAIL 2.050 1.529 10.814 26.291 32.349 37.740 54.339 50.986 46.774 51.265 8 7 BEIERSDORF 40.112 38.074 35.289 33.143 33.432 27.383 32.115 40.109 51.606 50.142 9 9 HEINEKEN NEDERLAND 30.865 21.063 28.553 35.548 41.343 42.349 41.278 42.197 40.666 46.903

10 20 LIDL NEDERLAND 3.509 2.887 500 1.105 2.387 8.758 17.831 25.214 40.420 11 10 VODAFONE 17.814 9.988 12.003 14.285 36.173 25.633 24.184 30.287 37.946 39.904 12 12 SPERWER NATIONAAL 18.754 11.625 8.284 24.894 34.190 26.971 28.685 30.494 31.807 36.705 13 19 OMEGA PHARMA 13.362 13.262 16.771 16.261 15.191 10.523 12.649 13.909 26.088 32.496 14 13 L’OREAL NEDERLAND 65.042 61.937 62.541 52.456 51.854 51.644 42.234 31.067 30.580 31.147 15 14 COCA COLA NEDERLAND 30.517 34.582 48.641 47.464 44.404 38.726 37.124 35.721 30.053 30.433 16 16 JACOBS DOUWE EGBERTS NL 22.049 13.833 13.083 21.701 33.295 33.346 30.451 33.339 28.690 30.018 17 15 NESTLE NEDERLAND 20.852 19.272 23.812 36.827 29.236 27.197 33.566 29.628 29.879 29.421 18 23 GILLETTE INTERNATIONAL 38.133 35.964 37.338 41.741 33.734 27.971 18.630 28.013 24.311 28.369 19 21 MONDELEZ NEDERLAND 37.791 45.969 48.485 47.809 42.046 40.998 24.795 26.037 24.609 28.149 20 34 SPECSAVERS 7.565 8.270 8.044 7.792 7.895 7.791 10.733 19.773 18.746 27.247 21 28 T-MOBILE NETHERLANDS 16.325 14.176 7.856 15.620 18.707 14.137 16.750 16.348 21.093 25.685 22 30 SAMSUNG ELECTRONICS BENELUX 8.015 8.709 11.599 9.341 12.979 18.421 15.617 13.070 19.825 24.871 23 25 ST.EXPL.NED.STAATSLOTERIJ 17.315 14.694 13.607 16.733 19.747 30.594 28.895 29.031 22.827 24.197 24 11 MARS NEDERLAND 39.814 45.909 32.723 40.544 42.197 34.827 29.292 26.501 32.202 24.172 25 18 FRIESLANDCAMPINA CONSUMER PROD. 18.249 25.015 27.608 46.399 36.947 13.355 30.314 20.153 27.055 23.552 26 33 ZIGGO 17.861 13.163 524 8.882 8.978 14.813 26.587 18.233 19.734 21.391 27 164 TELE2 17.066 15.456 23.643 21.657 17.690 6.533 12.337 5.684 21.246 28 64 BLOKKER 1.290 2.941 1.018 2.006 591 2.393 1.135 1.600 12.577 21.052 29 27 BAYER 13.771 16.917 15.915 19.366 14.385 13.833 18.337 17.479 21.330 20.316 30 31 KIA MOTORS NEDERLAND 8.248 3.788 4.657 12.753 18.328 23.598 21.185 19.415 19.798 20.041 31 43 NEDERLANDSE SPOORWEGEN 9.773 7.972 3.826 7.671 16.321 6.927 7.626 9.642 17.092 20.000 32 32 PEUGEOT NEDERLAND 16.977 12.791 12.525 11.186 10.111 12.304 18.793 23.836 19.776 19.961 33 49 UNIVERSAL PICTURES BENELUX 7.773 7.077 8.782 9.791 10.365 9.567 10.268 8.462 15.609 19.487 34 45 PON’S AUTOMOBIELHANDEL 14.237 19.726 9.809 10.711 22.725 13.572 15.649 20.626 16.398 19.057 35 57 DANONE NEDERLAND 37.744 33.741 17.836 23.300 16.103 10.481 8.348 9.329 14.792 18.957 36 48 BOL.COM 7.781 11.629 10.978 10.283 11.147 12.680 14.307 14.463 15.826 18.920 37 44 NATIONALE POSTCODE LOTERIJ 14.237 16.789 16.368 11.630 9.987 9.968 15.255 15.277 16.679 18.768 38 51 GENERAL MOTORS NEDERLAND 10.538 15.523 11.998 11.394 16.116 18.451 23.070 19.452 15.487 18.690 39 53 LOTTO 11.963 9.758 32.692 27.714 19.250 17.090 16.926 18.761 15.439 18.488 40 59 DR.OETKER NEDERLAND 21.386 22.604 30.238 27.923 21.303 19.310 16.899 16.593 14.077 18.230 41 41 IKEA 552 2.313 3.450 9.975 11.491 12.132 8.498 15.210 17.428 18.063 42 56 TRIVAGO 630 290 5.019 11.474 13.303 14.923 17.907 43 38 MEDIA MARKT SATURN NEDERLAND 7.001 7.530 10.823 20.785 22.044 29.048 19.867 21.345 17.903 17.208 44 42 GLAXOSMITHKLINE CONS.HEALTHCARE 10.016 13.121 18.109 14.542 9.947 9.054 10.838 12.397 17.409 16.702 45 24 MCDONALD’S NEDERLAND 21.286 28.114 31.883 31.810 32.350 33.520 31.653 26.651 23.554 16.675 46 152 MOBIELWERKT 1.412 5.226 6.035 15.809 47 39 KPN 53.294 51.047 58.890 45.738 29.254 25.509 20.044 22.376 17.533 15.530 48 35 WARNER BROS 8.576 10.157 8.477 8.529 10.445 8.952 11.490 11.994 18.494 15.483 49 66 FIAT AUTO NEDERLAND 14.403 9.652 7.852 11.023 20.086 16.995 9.919 12.478 12.484 14.947 50 55 PERFETTI VAN MELLE 20.501 12.926 11.216 16.195 15.831 11.440 12.552 13.732 15.053 14.637

BRON: NIELSEN


TELEVISIE

4.3 AdverteerdersUnilever mag dan de lijst met televisie-adverteerders aanvullen, de afstand met de nummer 2 was nog nooit zo klein. Daar waar Unilever € 44 miljoen bezuinigt op de bruto kosten voor televisiereclame, investeert Procter & Gamble juist € 38 miljoen meer in 2016. Een volledig tegengestelde beweging. Unilever zet juist meer in op digitaal en op gericht adverteren. Van Procter is bekend dat het digitale avontuur niet aan de verwachtingen heeft voldaan en dat er nu weer meer budget naar televisie gaat.

Opvallend zijn verder de stijgende budgetten van Lidl (+60%) en Tele2 (274%!).

Zo’n driekwart van de bestedingen aan televisiereclame is afkomstig van een selecte groep adverteerders die een gemiddeld budget van € 5 miljoen of meer te besteden heeft. Het zijn er 189 om precies te zijn. Het gemiddelde televisiebudget in deze groep bedraagt € 14,5 miljoen.

TABEL 4.6: AANTAL ADVERTEERDERS EN GEMIDDELD BUDGET, TELEVISIE, 2016BUDGET AANTAL


x € 1.000BUDGET /

ADVERTEERDERAANDEEL

€ 0 - 100.000 286 € 11.786 € 41.208 0,3%€ 100.000 - 250.000 151 € 24.079 € 159.466 0,7%€ 250.000 - 500.000 127 € 45.035 € 354.608 1,2%€ 500.000 - 1 MLN. 155 € 113.025 € 729.191 3,1%€ 1 MLN. - 2,5 MLN. 159 € 255.259 € 1.605.401 6,9%€ 2,5 MLN. - 5 MLN. 145 € 505.711 € 3.487.660 13,7%€ 5 MLN. + 189 € 2.736.057 € 14.476.492 74,1%TOTAAL 1.212 € 3.690.951 € 3.045.339 100%

BRON: NIELSEN

TABEL 4.7: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, KWARTAAL, HALFJAAR, TELEVISIE, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

JANUARI 4,9% 4,9% 5,2% 4,7% 5,5% 5,3% 5,6% 5,8% 5,6% 6,1%FEBRUARI 5,7% 5,7% 5,7% 5,7% 6,0% 6,1% 5,6% 6,2% 6,1% 6,4%MAART 7,5% 7,7% 7,5% 7,1% 7,7% 7,9% 7,4% 7,7% 7,2% 7,6%APRIL 8,8% 9,0% 9,1% 8,8% 9,2% 9,9% 8,7% 9,7% 8,7% 9,1%MEI 10,6% 10,4% 10,0% 10,5% 10,4% 11,0% 9,8% 10,7% 9,5% 9,6%JUNI 8,9% 9,2% 8,6% 9,3% 9,2% 9,0% 8,8% 9,1% 8,9% 9,0%JULI 5,3% 5,3% 5,6% 5,5% 5,3% 5,2% 5,1% 5,0% 5,6% 5,6%AUGUSTUS 5,3% 5,6% 5,3% 5,4% 5,7% 5,6% 5,6% 5,4% 5,6% 6,1%SEPTEMBER 10,2% 10,7% 10,3% 10,3% 10,3% 10,1% 10,8% 10,0% 10,8% 10,6%OKTOBER 12,1% 11,5% 11,5% 11,5% 11,1% 10,7% 11,8% 10,8% 11,2% 10,5%NOVEMBER 11,6% 10,9% 11,4% 11,3% 10,9% 10,2% 11,1% 10,6% 11,1% 10,1%DECEMBER 9,1% 8,9% 9,9% 9,9% 8,9% 9,0% 9,7% 9,1% 9,7% 9,3%1E KWARTAAL 18,1% 18,3% 18,4% 17,5% 19,2% 19,4% 18,5% 19,7% 18,9% 20,1%2E KWARTAAL 28,3% 28,7% 27,7% 28,6% 28,7% 29,8% 27,3% 29,4% 27,1% 27,7%3E KWARTAAL 20,8% 21,7% 21,1% 21,2% 21,2% 21,0% 21,5% 20,4% 22,0% 22,2%4E KWARTAAL 32,8% 31,3% 32,8% 32,7% 30,9% 29,8% 32,7% 30,5% 31,9% 30,0%1E HALFJAAR 46,4% 47,0% 46,1% 46,0% 47,9% 49,2% 45,8% 49,1% 46,1% 47,8%2E HALFJAAR 53,6% 53,0% 53,9% 54,0% 52,1% 50,8% 54,2% 50,9% 53,9% 52,2%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

BRON: NIELSEN


TELEVISIE

4.4 SeizoenDe verhoudingen tussen de kwartalen en halve jaren zijn in 2016 niet afwijkend ten opzichte van voorgaande jaren. Het eerste en derde kwartaal zijn de kleinere kwartalen, het vierde de grootste en de tweede helft van het jaar is groter dan de eerste helft. De eerste grafiek laat dan ook geen vreemde ontwikkeling zien.

In de tweede grafiek is goed te zien dat de tweede helft van het jaar beduidend minder is dan de eerste helft. De ‘groei’ van 0,4% wordt dan ook veroorzaakt door eerste twee kwartalen en een piek in augustus (Olympische Spelen). Vanaf september dalen de bestedingen tot zelfs -8% in november.

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 4.2: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, TELEVISIE, 2016 EN GEMIDDELD 2007-2016

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%


2016 GEMIDDELD 2007-2016

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 4.3: ONTWIKKELING BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND EN CUMULATIEF, TELEVISIE, 2016 T.O.V. 2015

-10%

-8%

-6%

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%





HOOFDSTUK 5

RADIO


RADIO

SAMENVATTING• Retail verdubbelt aandeel in 10 jaar

• Renault Nissan grootste radio-adverteerder in 2016

• Vooral tweede helft van het jaar opgaande lijn in bestedingen

5.1 Per exploitantIn 2016 is Talpa Radio een feit geworden. Althans de voorbereidingen daarvoor. Per 1 januari 2017 is de nieuwe onderneming van John de Mol pas echt van start gegaan. Het samengaan van Radio 538, Sky Radio, Radio Veronica en Radio 10 resulteert in een machtige partij, die op basis van de bruto mediabestedingen bijna de helft van de markt in handen heeft.

Talpa Radio heeft bijna de helft van de markt.

TABEL 5.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER EXPLOITANT, RADIO, 2007-2016TOTAAL TALPA

NEDERLAND STER QMUSIC RADIOCORP BNR

NIEUWSRADIO OMROEP RECLAME

NEDERLAND E-POWER

RADIO SALES OVERIG

2007 534.038 284.721 130.222 50.098 6.682 11.303 23.806 7.615 19.590 2008 576.752 285.127 141.143 75.339 11.748 12.891 20.117 7.857 22.531 2009 534.231 258.069 130.744 68.926 23.227 15.651 21.577 9.577 6.459 2010 576.608 270.089 140.686 70.485 42.277 17.712 17.802 12.977 4.579 2011 595.474 268.841 146.119 70.123 48.104 19.039 20.890 17.202 5.155 2012 606.374 283.241 143.768 66.948 50.141 17.600 22.711 17.992 3.972 2013 666.836 315.497 160.679 68.992 54.864 15.988 28.608 16.734 5.474 2014 708.670 331.314 159.460 94.714 53.133 19.432 27.917 17.978 4.723 2015 779.749 348.772 168.423 109.995 54.982 35.218 25.608 19.534 17.216 2016 811.554 375.243 153.953 118.539 62.681 27.442 26.112 23.988 23.595 AANDELEN TOTAAL TALPA



NEDERLAND E-POWER

RADIO SALES OVERIG

2007 100% 53% 24% 9% 1% 2% 4% 1% 4%2008 100% 49% 24% 13% 2% 2% 3% 1% 4%2009 100% 48% 24% 13% 4% 3% 4% 2% 1%2010 100% 47% 24% 12% 7% 3% 3% 2% 1%2011 100% 45% 25% 12% 8% 3% 4% 3% 1%2012 100% 47% 24% 11% 8% 3% 4% 3% 1%2013 100% 47% 24% 10% 8% 2% 4% 3% 1%2014 100% 47% 23% 13% 7% 3% 4% 3% 1%2015 100% 45% 22% 14% 7% 5% 3% 3% 2%2016 100% 46% 19% 15% 8% 3% 3% 3% 3%INDICES (2007 = 100) TOTAAL TALPA



NEDERLAND E-POWER

RADIO SALES OVERIG

2007 100 100 100 100 100 100 100 100 1002008 108 100 108 150 176 114 85 103 1152009 100 91 100 138 348 138 91 100 332010 108 95 108 141 633 157 75 135 232011 112 94 112 140 720 168 88 180 262012 114 99 110 134 750 156 95 188 202013 125 111 123 138 821 141 120 175 282014 133 116 122 189 795 172 117 188 242015 146 122 129 220 823 312 108 204 882016 152 132 118 237 938 243 110 250 120

Talpa Nederland (Radio538, Radio10, Radio Veronica, Sky Radio), STER (NPO Radio 1,2,4,5,NPO Soul & Jazz, NPO 3FM), Qmusic (Qmusic), Radiocorp (SLAM!, 100%NL), BNR Nieuwsradio (BNR Nieuwsradio), Overig (Sublime FM, Classic FM, FunX, Arrow Radio, Caz!)

BRON: NIELSEN


RADIO

De dominantie van Talpa Radio komt ook tot uitdrukking in het luisteraandeel. Voor de doelgroep 10+ behaalt de groep een aandeel van 31,5%. In de doelgroep 20-49 jaar loopt dat aandeel op tot 39% (bron: NLO, oktober-november 2016).

Naast Talpa Radio valt er nog 56% van de markt te verdelen in 2016. STER en Q-music behoren tot de spelers die elk boven de € 100 miljoen zitten. Hun aandeel is respectievelijk 19% en 15%. Het resterende deel van 20% gaat naar de kleinere spelers.

5.2 MarktonwikkelingIn de marktonwikkeling is een trendbreuk te zien in de telling van het aantal spots bij E-Power. Voorheen werd een commercial die op meerdere zenders van E-Power werd uitgezonden geteld als één commercial. Vanaf 2013 is dat gelijk aan het aantal zenders waarop die commercial is uitgezonden. Vandaar dat het volume in 2013 opeens flink is toegenomen.

TABEL 5.2: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANTAL SPOTS EN ADVERTEERDERS, RADIO, 2007-2016

JAAR BESTEDINGEN X € 1.000

AANTAL SPOTS AANTAL ADVERTEERDERS

2007 534.038 1.809.001 1.5072008 576.752 1.821.641 1.4832009 534.231 1.892.349 1.5312010 576.608 1.875.281 1.6002011 595.474 1.886.372 1.6232012 606.374 1.980.036 1.5512013 666.836 3.227.521 1.6792014 708.670 3.317.546 1.6892015 779.749 3.481.324 1.8692016 811.554 4.009.700 1.973JAAR TARIEF / SPOT BUDGET /

ADVERTEERDERAANTAL SPOTS / ADVERTEERDER

2007 € 295 € 354.372 1.200 2008 € 317 € 388.909 1.228 2009 € 282 € 348.942 1.236 2010 € 307 € 360.380 1.172 2011 € 316 € 366.897 1.162 2012 € 306 € 390.957 1.277 2013 € 207 € 397.163 1.922 2014 € 214 € 419.580 1.964 2015 € 224 € 417.201 1.863 2016 € 202 € 411.330 2.032

BRON: NIELSEN

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 5.1: ONTWIKKELING AANTAL SPOTS EN ADVERTEERDERS + GEM. TARIEF PER SPOT EN GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER, RADIO, 2007-2016 (2007=100)

0

50

100

150

200

250

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

AANTAL SPOTS GEM. TARIEF PER SPOT AANTAL ADVERTEERDERS GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER


RADIO

TABEL 5.3: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER HOOFDGROEP, RADIO, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 54.477 67.711 69.184 78.200 92.199 101.593 127.042 141.136 165.918 182.552 TRANSPORT 57.321 65.760 66.010 77.353 91.362 115.114 119.635 115.773 118.884 134.041 FINANCIELE DIENSTVERLENING 108.664 99.400 74.180 87.767 89.303 85.290 87.404 95.425 106.091 115.204 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 60.358 62.694 66.552 61.478 54.305 57.827 60.085 67.373 75.889 75.260 TELECOM,ICT 55.729 65.938 45.433 49.314 46.868 44.042 49.994 63.413 68.382 64.492 HORECA,TOERISME,RECREATIE 28.110 33.515 37.052 36.126 41.006 38.485 45.315 44.682 50.498 54.895 MEDIA 46.805 50.185 48.699 51.006 50.004 53.832 58.650 54.386 54.257 51.006 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 36.344 37.523 25.111 25.041 29.827 22.973 23.534 26.248 35.613 32.969 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 12.204 14.988 16.767 19.315 20.005 20.509 25.712 30.807 27.053 23.649 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 13.259 17.624 18.734 16.211 15.817 15.764 12.973 9.693 13.112 17.452 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 27.730 29.217 37.170 39.342 31.405 22.351 22.705 20.503 25.615 16.763 HUIS EN TUIN 4.787 4.510 4.855 7.217 9.128 5.392 7.405 10.642 9.245 11.766 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 2.818 3.780 3.040 3.655 1.739 2.603 4.038 4.946 7.145 8.286 BOUW EN ONROEREND GOED 3.679 2.453 2.471 3.558 3.748 3.717 3.221 3.711 4.162 6.589 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 12.103 12.386 10.409 9.452 8.298 6.110 7.178 6.378 7.425 5.144 MODE 139 377 416 1.986 937 881 3.100 5.086 5.335 3.680 PERSOONLIJKE VERZORGING 5.033 4.321 3.169 4.666 3.570 2.632 1.591 2.482 716 2.930 MEDISCH 3.360 2.491 2.239 2.335 1.774 4.411 4.866 3.377 2.624 2.652 AGRARISCH 178 311 1.148 1.215 2.039 1.609 1.282 164 1.484 1.873 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 942 1.545 1.559 1.328 2.103 1.239 1.106 2.443 270 338 OVERIGE RECLAME-UITINGEN - 24 34 42 38 - - 0 30 11 TOTAAL 534.038 576.752 534.231 576.608 595.474 606.374 666.836 708.670 779.749 811.554 AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 10,2% 11,7% 13,0% 13,6% 15,5% 16,8% 19,1% 19,9% 21,3% 22,5%TRANSPORT 10,7% 11,4% 12,4% 13,4% 15,3% 19,0% 17,9% 16,3% 15,2% 16,5%FINANCIELE DIENSTVERLENING 20,3% 17,2% 13,9% 15,2% 15,0% 14,1% 13,1% 13,5% 13,6% 14,2%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 11,3% 10,9% 12,5% 10,7% 9,1% 9,5% 9,0% 9,5% 9,7% 9,3%TELECOM,ICT 10,4% 11,4% 8,5% 8,6% 7,9% 7,3% 7,5% 8,9% 8,8% 7,9%MEDIA 5,3% 5,8% 6,9% 6,3% 6,9% 6,3% 6,8% 6,3% 6,5% 6,8%HORECA,TOERISME,RECREATIE 8,8% 8,7% 9,1% 8,8% 8,4% 8,9% 8,8% 7,7% 7,0% 6,3%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 6,8% 6,5% 4,7% 4,3% 5,0% 3,8% 3,5% 3,7% 4,6% 4,1%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 2,3% 2,6% 3,1% 3,3% 3,4% 3,4% 3,9% 4,3% 3,5% 2,9%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 2,5% 3,1% 3,5% 2,8% 2,7% 2,6% 1,9% 1,4% 1,7% 2,2%HUIS EN TUIN 5,2% 5,1% 7,0% 6,8% 5,3% 3,7% 3,4% 2,9% 3,3% 2,1%BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 0,9% 0,8% 0,9% 1,3% 1,5% 0,9% 1,1% 1,5% 1,2% 1,4%CONSUMENTEN ELEKTRONICA 0,5% 0,7% 0,6% 0,6% 0,3% 0,4% 0,6% 0,7% 0,9% 1,0%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 0,7% 0,4% 0,5% 0,6% 0,6% 0,6% 0,5% 0,5% 0,5% 0,8%MEDISCH 2,3% 2,1% 1,9% 1,6% 1,4% 1,0% 1,1% 0,9% 1,0% 0,6%BOUW EN ONROEREND GOED 0,0% 0,1% 0,1% 0,3% 0,2% 0,1% 0,5% 0,7% 0,7% 0,5%MODE 0,9% 0,7% 0,6% 0,8% 0,6% 0,4% 0,2% 0,4% 0,1% 0,4%PERSOONLIJKE VERZORGING 0,6% 0,4% 0,4% 0,4% 0,3% 0,7% 0,7% 0,5% 0,3% 0,3%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 0,0% 0,1% 0,2% 0,2% 0,3% 0,3% 0,2% 0,0% 0,2% 0,2%AGRARISCH 0,2% 0,3% 0,3% 0,2% 0,4% 0,2% 0,2% 0,3% 0,0% 0,0%OVERIGE RECLAME-UITINGEN - 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% - - 0,0% 0,0% 0,0%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007 = 100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 100 124 127 144 169 186 233 259 305 335 TRANSPORT 100 115 115 135 159 201 209 202 207 234 FINANCIELE DIENSTVERLENING 100 91 68 81 82 78 80 88 98 106 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 100 104 110 102 90 96 100 112 126 125 TELECOM,ICT 100 118 82 88 84 79 90 114 123 116 MEDIA 100 119 132 129 146 137 161 159 180 195 HORECA,TOERISME,RECREATIE 100 107 104 109 107 115 125 116 116 109 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 100 103 69 69 82 63 65 72 98 91 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 100 123 137 158 164 168 211 252 222 194 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 100 133 141 122 119 119 98 73 99 132 HUIS EN TUIN 100 105 134 142 113 81 82 74 92 60 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 100 94 101 151 191 113 155 222 193 246 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 100 134 108 130 62 92 143 176 254 294 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 100 67 67 97 102 101 88 101 113 179 MEDISCH 100 102 86 78 69 50 59 53 61 43 BOUW EN ONROEREND GOED 100 272 300 1.430 675 634 2.232 3.663 3.842 2.650 MODE 100 86 63 93 71 52 32 49 14 58 PERSOONLIJKE VERZORGING 100 74 67 70 53 131 145 101 78 79 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 100 175 645 682 1.145 904 720 92 833 1.052 AGRARISCH 100 164 166 141 223 132 117 259 29 36 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 2008 = 100 144 124 90 - - - 121.656 37 TOTAAL 100 108 100 108 112 114 125 133 146 152

BRON: NIELSEN


RADIO

Deze trendbreuk heeft uiteraard gevolgen voor het gemiddelde tarief per commercial en het aantal commercials per adverteerder. De jaren tussen 2007 en 2012 zijn onderling goed vergelijkbaar en de jaren 2013 tot en met 2016. In die laatstgenoemde periode is het aantal adverteerder flink gestegen voor radio en komt in 2016 uit op bijna 2.000. Het aantal commercials groeit navenant mee, zodat het volume per adverteerder minof meer gelijk blijft tussen 2013 en 2016. Hetzelfde kan gezegd worden van het gemiddelde tarief per commercial. De genoemde trendbreuk is uiteraard ook goed zichtbaar in de grafiek.

TABEL 5.4: TOP 50 ADVERTEERDERS, RADIO, 2007-2016 (BEDRAGEN X € 1.000)2016 2015 ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 2 RENAULT NISSAN NEDERLAND 5.972 3.719 4.639 5.927 12.182 17.065 17.680 10.894 17.088 27.585 2 1 KRUIDVAT RETAIL 1.503 1.677 2.294 4.302 4.054 6.032 8.212 15.528 18.222 20.897 3 4 PON’S AUTOMOBIELHANDEL 2.540 4.016 6.888 8.707 11.771 17.624 12.916 15.456 13.677 13.842 4 6 LIDL NEDERLAND - - 95 3.008 4.665 7.603 9.410 11.398 13.212 13.201 5 3 ZIGGO 10.731 7.263 1.839 3.836 4.386 4.418 9.720 18.582 16.145 12.697 6 8 VODAFONE 3.479 5.512 5.278 4.851 8.315 7.677 8.572 10.114 10.789 11.291 7 13 T-MOBILE NETHERLANDS 3.465 8.900 5.440 3.967 5.508 1.471 1.860 2.178 7.399 11.286 8 15 GENERAL MOTORS NEDERLAND 5.352 5.375 4.781 8.818 9.087 10.600 11.234 7.867 6.886 11.248 9 7 RABOBANK NEDERLAND 13.860 8.258 5.072 6.063 6.737 5.105 5.521 8.455 10.969 10.253

10 5 KPN 13.670 20.393 18.713 15.632 9.861 13.711 11.641 11.015 13.236 8.646 11 18 SNS BANK 3.457 3.136 2.038 2.907 3.769 1.473 56 5.578 6.348 8.137 12 12 ANWB 3.916 5.032 3.989 2.713 3.597 7.302 7.308 7.306 7.475 7.864 13 31 MERCEDES-BENZ NEDERLAND 1.955 5.514 3.244 6.104 2.855 2.307 5.543 2.179 4.132 7.549 14 10 ST.EXPL.NED.STAATSLOTERIJ 4.428 4.974 5.455 5.631 7.632 9.212 10.627 13.766 8.875 7.387 15 26 FIAT AUTO NEDERLAND 3.688 3.682 4.183 4.689 2.774 3.559 5.661 5.031 4.691 7.375 16 45 BOL.COM 355 495 469 537 293 338 1.450 1.332 3.493 7.248 17 23 VOLVO CARS NEDERLAND 309 2.121 2.294 909 3.352 1.666 4.816 8.102 5.209 7.167 18 36 ALBERT HEIJN 118 - 666 4.343 3.090 4.562 5.790 6.500 3.830 6.706 19 37 INTERPOLIS SCHADE 4.672 941 2.031 2.242 2.128 1.701 2.588 2.592 3.827 6.643 20 20 MINISTERIE V.VOLKSGEZ.WELZ.SPORT 1.310 2.903 2.776 1.687 3.088 1.670 3.212 4.594 5.790 6.625 21 40 PON MOBIEL 285 1.246 950 1.436 1.665 2.101 503 1.998 3.714 6.427 22 73 TUI NEDERLAND 4 1 142 215 386 14 282 226 2.321 5.715 23 25 ST.RADIO ADVIES BUREAU 817 989 1.136 886 1.301 167 2.243 2.292 4.953 5.633 24 24 LOUWMAN & PARQUI 3.047 3.021 3.130 4.991 5.321 5.424 8.973 4.111 5.146 5.442 25 16 FORD NEDERLAND 2.091 1.949 1.949 3.256 6.616 7.059 6.027 5.817 6.748 5.399 26 17 NEDERLANDSE SPOORWEGEN 5.425 3.491 2.009 1.288 3.287 2.296 3.632 6.536 6.465 5.391 27 90 SPERWER NATIONAAL 1 - 1.455 142 2.895 4.021 4.067 4.309 2.027 5.283 28 9 UNILEVER NEDERLAND 10.198 13.914 13.744 14.467 15.705 4.688 5.502 8.702 10.549 5.172 29 35 MINISTERIE INFRASTRUCTUUR,MILIEU 4.994 6.485 5.977 3.882 2.791 2.704 3.978 3.866 3.928 5.166 30 19 PON CAR 1.011 811 1.616 3.145 2.201 2.466 2.271 4.793 6.286 4.760 31 257 AEGON BANK 111 610 240 340 153 117 161 2.075 596 4.744 32 14 PEUGEOT NEDERLAND 2.532 3.430 4.110 5.309 5.463 8.670 10.926 11.550 6.911 4.529 33 51 XS4ALL INTERNET 1.700 2.288 1.818 1.752 4 1.086 2.152 1.591 3.207 4.508 34 21 TELFORT 1.648 4.963 953 4.224 3.821 4.390 4.957 5.139 5.608 4.507 35 121 TELE2 2.032 387 1.596 2.716 3.727 900 - 2.123 1.441 4.505 36 43 BCC ELEKTRO-SPECIAALZAKEN 600 416 - 116 1.194 2.504 3.488 4.641 3.560 4.087 37 34 REGIOBANK - - - - 2.128 2.684 1.734 4.034 3.942 4.015 38 27 ETOS 1.963 1.577 3.296 3.137 1.145 2.869 3.362 4.517 4.609 3.975 39 66 PPG COATINGS 279 156 - - 134 - 931 3.048 2.602 3.909 40 47 FBTO ACHMEA 3.362 2.797 2.702 3.496 2.618 1.967 3.247 2.618 3.465 3.888 41 81 MOBIELWERKT - - - - - - 783 1.574 2.163 3.859 42 30 PRAXIS GROEP 1.537 656 332 831 298 1.167 335 3.252 4.438 3.838 43 63 HEMA 1.568 542 1.001 969 319 558 2.466 1.731 2.694 3.825 44 107 MKB ONDERNEMERS - 34 710 3.265 - 2.397 4.264 738 1.607 3.747 45 46 NATIONALE POSTCODE LOTERIJ 3.044 2.424 3.407 2.382 1.844 2.297 3.410 3.689 3.474 3.694 46 449 DITZO 173 2.947 1.576 1.322 - - - - 283 3.599 47 58 MINISTERIE VEILIGHEID & JUSTITIE 272 345 641 332 436 783 1.064 1.082 3.005 3.558 48 50 ALLSECUR - 1.333 2.795 2.523 1.984 1.390 1.600 2.296 3.267 3.556 49 38 CENTRAAL BEHEER ACHMEA 4.689 1.872 2.012 5.767 2.528 2.915 2.419 3.502 3.747 3.533 50 92 ENECO ENERGIE 777 809 1.006 1.861 1.542 1.667 2.540 593 1.983 3.356

BRON: NIELSEN


RADIO

5.3 Per hoofdgroepDe drie grootste hoofdgroepen hebben in 2016 en gezamenlijk aandeel van 53%. Net als bij televisie voert retail de lijst aan. Het aandeel bedraagt hier 22,5%.

Retail en transport, nummer twee in de lijst, hebben de afgelopen tien jaar een vergelijkbare ontwikkeling meegemaakt. De opgaande lijn en jaarlijkse budgetten zijn in beide hoofdgroepen bijna gelijk.

Financiële dienstverlening laat wat dat betreft een hele andere beweging zien. 2007 is nog net te zien als een jaar waarin de budgetten tot boven de € 100 miljoen reiken. Daarna wordt het letterlijk crisis en zakt het budget weg tot onder de € 75 miljoen in 2009. Daarna gaat heel langzaam weer richting de € 100 miljoen.

De grootste stijger in het afgelopen jaar is persoonlijke verzorging. In 2015 daalden de bruto mediabestedingen tot onder het miljoen, maar in 2016 kwam daar weer fors budget bij. De stijging bedroeg maar liefst 300%.

5.4 AdverteerdersDe top 50 radio-adverteerders was in 2016 verantwoordelijk voor 43% van alle bruto mediabestedingen. Dat is een procent meer dan in 2015. Koploper Renault Nissan is voor een groot deel verantwoordelijk voor die toename. Vorig jaar was het met € 17 miljoen al goed voor een tweede plaats, in 2016 kwam daar nog eens € 10 miljoen bij. Genoeg om de eerste plaats van Kruidvat over te nemen.

Renault Nissan is niet de enige automotive adverteerder in de top 10. De Frans/Japanse autofabrikant wordt vergezeld door Pon en General Motors en net buiten de top 10 vinden we nog Mercedes, Fiat en Volvo.

In de top 10 staan Ziggo en Vodafone nog als aparte adverteerders genoemd. Zij zullen in 2017 definitief samengaan. Bij gelijkblijvende budgetten vinden we Vodafone Ziggo volgend jaar waarschijnlijk terug in de top 3. Wellicht brengt de fusie extra communicatie met zich mee en steekt het Renault Nissan naar de kroon.

TABEL 5.5: AANTAL ADVERTEERDERS EN GEMIDDELD BUDGET, RADIO, 2016BUDGET AANTAL


x € 1.000BUDGET /

ADVERTEERDERAANDEEL

€ 0 - 100.000 1.158 € 38.126 € 32.924 4,7%€ 100.000 - 250.000 337 € 53.290 € 158.131 6,6%€ 250.000 - 500.000 182 € 65.521 € 360.005 8,1%€ 500.000 - 1 MLN. 124 € 85.434 € 688.984 10,5%€ 1 MLN. - 2,5 MLN. 100 € 161.750 € 1.617.500 19,9%€ 2,5 MLN. - 5 MLN. 42 € 144.157 € 3.432.310 17,8%€ 5 MLN. + 29 € 263.276 € 9.078.483 32,4%TOTAAL 1.972 € 811.554 € 411.539 100%

BRON: NIELSEN


RADIO

De dominantie van ‘grote’ adverteerders is bij radio ogenschijnlijk niet zo sterk als bij televisie, maar de budgetten zijn bij radio dan ook iets lager. Vandaar dat de groep € 5 miljoen+ veel minder aandeel heeft dan bij televisie.

Als we de aandelen van de adverteerders van € 1 miljoen+ bij elkaar tellen ontstaat dezelfde verhouding als bij televisie. 171 adverteerders die 70% van de markt bepalen.

5.5 SeizoenDe verdeling van de radiobestedingen door het jaar heen lijkt veel op die van televisie. Het tweede en vierde kwartaal zijn het zwaarst en de zomerdip zit overduidelijk in kwartaal drie. En ook hier geldt dat de tweede helft van het jaar een groter aandeel heeft dan de eerste helft.

TABEL 5.6: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, KWARTAAL EN HALFJAAR, RADIO, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

JANUARI 5% 6% 7% 6% 6% 6% 7% 7% 7% 7%FEBRUARI 6% 6% 6% 6% 6% 7% 6% 6% 7% 7%MAART 7% 7% 8% 8% 7% 8% 8% 8% 8% 8%APRIL 9% 8% 8% 8% 8% 8% 8% 9% 9% 7%MEI 9% 9% 8% 9% 9% 10% 9% 9% 8% 8%JUNI 10% 9% 9% 9% 9% 8% 9% 9% 9% 9%JULI 6% 6% 7% 6% 6% 5% 7% 6% 6% 6%AUGUSTUS 5% 5% 5% 5% 5% 5% 6% 6% 5% 6%SEPTEMBER 9% 11% 9% 10% 10% 10% 9% 10% 9% 10%OKTOBER 11% 12% 11% 11% 11% 10% 11% 10% 11% 10%NOVEMBER 12% 11% 12% 11% 11% 12% 10% 11% 10% 11%DECEMBER 11% 10% 11% 10% 11% 11% 10% 11% 11% 11%1E KWARTAAL 18% 20% 21% 21% 20% 21% 20% 20% 22% 22%2E KWARTAAL 28% 27% 25% 26% 26% 26% 25% 26% 26% 25%3E KWARTAAL 20% 21% 20% 21% 21% 20% 23% 21% 20% 21%4E KWARTAAL 34% 33% 34% 32% 33% 33% 32% 32% 32% 32%1E HALFJAAR 46% 46% 46% 47% 46% 47% 46% 47% 48% 46%2E HALFJAAR 54% 54% 54% 53% 54% 53% 54% 53% 52% 54%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

BRON: NIELSEN

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%


2016 GEMIDDELD 2007-2016

GRAFIEK 5.2: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, RADIO, 2016 EN GEMIDDELD 2007-2016

BRON: NIELSEN


RADIO

2016 kent een enthousiast begin als het gaat om de radiobestedingen, maar in april daalt het niveau opeens naar -10%. Een verklaring voor deze scherpe daling is vooralsnog niet te geven. Hetzelfde geldt voor de daling in oktober, die die de opgaande lijn vanaf juli verstoort.

Aan het eind van het jaar komt de cumulatieve groeilijn uit op 4%.

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%



GRAFIEK 5.3: ONTWIKKELING BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND EN CUMULATIEF, RADIO, 2016 T.O.V. 2015

BRON: NIELSEN



HOOFDSTUK 6

DAGBLADEN


DAGBLADEN

SAMENVATTING• De Persgroep en Telegraaf Media Groep introduceren CPM-tarief voor

alle media

• Twee hoofdgroepen hebben een gezamenlijk aandeel van ruim 50%

• Koopjedeal nu grootste adverteerder in de dagbladen

De Telegraaf en De Persgroep hebben in 2016 een nieuw tariefsysteem geïntroduceerd en dat heeft behoorlijke invloed gehad op de bruto mediabestedingen. Het nieuwe systeem is gebaseerd op het ‘cost per mille’ (CPM) principe, waarbij de kosten per 1.000 contacten centraal staan. Beide uitgevers hebben met het nieuwe systeem eenheid gecreëerd tussen de nieuwe en oude media. De nieuwe media werden al op CPM-basis afgerekend, de oude media (lees: papier) kenden daarvoor veelal een afrekening op basis van millimeters in combinatie met bereik.

Persgroep marktleider met 45% aandeel.

TABEL 6.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER UITGEVER, DAGBLADEN, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000 TOTAAL PERSGROEP TELEGRAAF

MEDIA GROEP NDC NRC MEDIA FD MEDIA

GROEP CONCENTRA NEDERLAND

RD MEDIA GROEP

OVERIG

2007 898.003 356.374 335.935 36.500 58.881 32.301 27.000 3.571 47.441 2008 906.299 358.239 342.602 39.793 52.918 23.447 27.041 4.216 58.043 2009 907.129 376.122 363.863 44.987 54.751 20.047 24.845 3.796 18.719 2010 976.269 427.177 383.791 45.900 48.797 22.026 25.020 4.380 19.177 2011 923.256 417.115 344.611 44.088 39.078 26.071 24.258 4.750 23.286 2012 982.806 459.878 374.276 42.450 44.621 23.150 25.085 4.146 9.199 2013 910.353 435.014 319.776 51.464 53.148 23.596 21.960 3.337 2.059 2014 891.423 443.898 299.165 35.896 48.980 34.459 23.910 2.971 2.145 2015 875.423 390.813 335.279 37.814 45.828 36.696 22.975 3.847 2.172 2016 597.102 268.033 173.937 45.746 40.127 35.794 27.172 3.875 2.417 AANDELEN TOTAAL PERSGROEP TELEGRAAF



RD MEDIA GROEP

OVERIG

2007 100% 40% 37% 4% 7% 4% 3% 0% 5%2008 100% 40% 38% 4% 6% 3% 3% 0% 6%2009 100% 41% 40% 5% 6% 2% 3% 0% 2%2010 100% 44% 39% 5% 5% 2% 3% 0% 2%2011 100% 45% 37% 5% 4% 3% 3% 1% 3%2012 100% 47% 38% 4% 5% 2% 3% 0% 1%2013 100% 48% 35% 6% 6% 3% 2% 0% 0%2014 100% 50% 34% 4% 5% 4% 3% 0% 0%2015 100% 45% 38% 4% 5% 4% 3% 0% 0%2016 100% 45% 29% 8% 7% 6% 5% 1% 0%INDICES (2007=100) TOTAAL PERSGROEP TELEGRAAF



RD MEDIA GROEP

OVERIG

2007 100 100 100 100 100 100 100 100 100 2008 101 101 102 109 90 73 100 118 122 2009 101 106 108 123 93 62 92 106 39 2010 109 120 114 126 83 68 93 123 40 2011 103 117 103 121 66 81 90 133 49 2012 109 129 111 116 76 72 93 116 19 2013 101 122 95 141 90 73 81 93 4 2014 99 125 89 98 83 107 89 83 5 2015 97 110 100 104 78 114 85 108 5 2016 66 75 52 125 68 111 101 109 5

Overig: BDU, Nederlands Dagblad, Media Groep Limburg, DAG media, Mountain Media, SDU

BRON: NIELSEN


DAGBLADEN

6.1 Per uitgeverDe effecten van de nieuwe tariefstructuur zijn goed zichtbaar in de cijfers. Aangezien De Telegraaf en De Persgroep aanzienlijke aandelen hebben, trekken zij de markt naar beneden. De marktindex ten opzichte van 2007 staat in 2016 op 66. In de jaren daarvoor was deze index nog redelijk constant en zweefde het rond de 100.

Het neerwaartse effect is bij De Telegraaf het grootst. De index ten opzichte van 2007 staat daar nu op 52, oftewel een halvering van de bruto mediabestedingen in tien jaar tijd. Het aandeel is in diezelfde periode afgenomen van 37% naar 29%. Bij De Persgroep nam dat aandeel toe van 40% in 2007 naar 45% in 2016.

Het gezamenlijke aandeel van de twee grootste dagbladuitgevers bedraagt in 2016 74%. Dat betekent een minderheidsbelang voor de overige uitgevers. Daar zitten NRC Media en Concentra ook tussen. Zij zullen vanaf 2017 als één partij worden genoemd, aangezien het Mediahuis (onderdeel van Concentra) uitgever is geworden van NRC Handelsblad en nrc.next. Het gezamenlijk aandeel zal per 2017 zo’n 12% zijn, gezien de bruto mediabestedingen tot nu toe.

6.2 MarktontwikkelingHet aantal dagbladadverteerders is in tien jaar tijd afgenomen van 5.000 naar 4.000. Dat is een daling van 20%. Het volume daalde nog sterker. In 2016 werden 36% minder advertenties geteld in vergelijking met 2007.

De bruto mediabestedingen bleven tot 2015 nog redelijk op niveau. Dat betekent dat het tarief per advertentie en budget per adverteerder gestegen zijn in de periode 2007-2015. De aangepaste tariefstructuur van De Telegraaf en De Persgroep maakt in 2016 een einde aan die ontwikkeling.

TABEL 6.2: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANTAL ADVERTENTIES EN ADVERTEERDERS, DAGBLADEN, 2007-2016


AANTAL ADVERTENTIES

AANTAL ADVERTEERDERS

2007 898.003 168.499 4.9972008 906.299 160.929 4.9432009 907.129 160.772 4.8732010 976.269 156.582 4.5512011 923.256 137.661 4.4052012 982.806 132.104 4.4572013 910.353 115.981 4.5762014 891.423 108.173 4.2092015 875.423 113.949 3.8782016 597.102 107.791 3.945JAAR TARIEF /

ADVERTENTIEBUDGET /

ADVERTEERDERAANTAL ADVERTENTIES /

ADVERTEERDER2007 € 5.329 € 179.709 34 2008 € 5.632 € 183.350 33 2009 € 5.642 € 186.154 33 2010 € 6.235 € 214.517 34 2011 € 6.707 € 209.593 31 2012 € 7.440 € 220.508 30 2013 € 7.849 € 198.941 25 2014 € 8.241 € 211.790 26 2015 € 7.683 € 225.741 29 2016 € 5.539 € 151.357 27

BRON: NIELSEN


DAGBLADEN

6.3 Soort dagbladDe tellingen van de bruto mediabestedingen in de dagbladen worden door Nielsen in vier titelgroepen verdeeld. Dat zijn de landelijke en regionale dagbladen, de gratis dagbladen en de dagbladmagazines. Deze laatste groep is de kleinste als gekeken wordt naar de omvang van de bruto mediabestedingen. Zij zijn echter wel het meest constant in termen van omzet. De gemiddelde besteding is ongeveer € 23,5 miljoen per jaar. De afwijkingen op jaarbasis zijn gering.

Bij de andere titelgroepen zijn de afwijkingen beduidend groter. Vooral bij de gratis dagbladen, of beter gezegd: dagblad. Er is nog een titel over, Metro, en daarvan zijn de inkomsten gehalveerd. Ook hier geldt dat het nieuwe tariefsysteem zijn effect heeft, maar het is wel de vraag hoe groot dat effect is. De markt voor gratis dagbladen laat al jaren een dalende trend zien.

De landelijke titels zijn redelijk stabiel door de jaren heen als gekeken wordt naar de bruto mediabestedingen. Uiteraard is 2016 een afwijkend jaar. De regionale dagbladen zijn in bestedingsvolume en aandeel behoorlijk toegenomen.

GRAFIEK 6.1: ONTWIKKELING AANTAL ADVERTENTIES EN ADVERTEERDERS + GEM. TARIEF PER ADVERTENTIE EN GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER, DAGBLADEN, 2007-2016 (2007=100)

0

20

40

60

80

100

120

140

160

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

AANTAL ADVERTENTIES GEM. TARIEF PER ADVERTENTIE AANTAL ADVERTEERDERS GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER

BRON: NIELSEN

TABEL 6.3: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER MEDIUMGROEP, DAGBLADEN, 2007-2016BEDRAGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016LANDELIJKE DAGBLADEN 428.040 409.907 421.396 442.135 397.093 426.115 386.603 397.603 403.399 309.460 REGIONALE DAGBLADEN 288.516 298.469 315.193 347.390 351.495 379.253 385.581 387.405 390.695 238.829 GRATIS DAGBLADEN 159.913 176.562 152.496 162.001 149.654 150.369 113.493 81.331 56.608 27.128 DAGBLAD MAGAZINES 21.534 21.361 18.044 24.742 25.014 27.069 24.676 25.084 24.721 21.684 TOTAAL 898.003 906.299 907.129 976.269 923.256 982.806 910.353 891.423 875.423 597.102 AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016LANDELIJKE DAGBLADEN 48% 45% 46% 45% 43% 43% 42% 45% 46% 52%REGIONALE DAGBLADEN 32% 33% 35% 36% 38% 39% 42% 43% 45% 40%GRATIS DAGBLADEN 18% 19% 17% 17% 16% 15% 12% 9% 6% 5%DAGBLAD MAGAZINES 2% 2% 2% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 4%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007=100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016LANDELIJKE DAGBLADEN 100 96 98 103 93 100 90 93 94 72 REGIONALE DAGBLADEN 100 103 109 120 122 131 134 134 135 83 GRATIS DAGBLADEN 100 110 95 101 94 94 71 51 35 17 DAGBLAD MAGAZINES 100 99 84 115 116 126 115 116 115 101 TOTAAL 100 101 101 109 103 109 101 99 97 66

BRON: NIELSEN


DAGBLADEN

TABEL 6.4: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER HOOFDGROEP, DAGBLADEN, 2007-2016BEDRAGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016HORECA,TOERISME,RECREATIE 127.777 135.103 159.434 184.778 213.694 240.043 253.887 237.762 232.194 158.278 RETAIL 240.234 250.195 255.535 263.573 224.375 237.285 213.424 190.730 189.308 152.842 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 107.832 99.742 87.474 93.410 89.559 87.765 84.941 86.227 77.807 49.130 MEDIA 48.428 53.755 49.637 44.765 49.645 55.488 50.897 47.157 49.570 46.466 TRANSPORT 70.866 67.182 62.388 72.869 77.550 76.110 40.778 37.924 32.286 29.594 TELECOM,ICT 57.899 69.556 62.762 69.554 64.889 85.569 77.825 82.011 75.408 22.238 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 24.241 27.044 29.688 24.337 22.991 19.892 22.139 38.987 41.495 18.482 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 30.542 25.933 22.420 21.037 17.555 22.020 19.869 15.934 16.218 17.637 HUIS EN TUIN 18.991 17.717 23.133 41.098 30.335 35.813 31.651 27.450 32.271 17.591 FINANCIELE DIENSTVERLENING 88.549 78.405 61.380 59.504 45.428 32.094 31.274 33.633 28.152 16.519 BOUW EN ONROEREND GOED 8.988 10.125 10.321 11.635 11.259 13.891 13.910 13.655 20.860 16.420 MEDISCH 2.054 2.796 3.226 4.286 5.408 9.504 8.914 18.219 27.338 14.437 MODE 6.943 10.535 8.113 10.844 12.115 14.441 13.625 13.052 15.426 12.710 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 14.194 16.083 22.887 25.262 18.294 18.163 16.195 17.926 15.775 8.548 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 8.338 9.187 16.068 14.056 10.009 6.471 6.847 13.895 5.548 5.266 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 5.823 5.859 3.080 2.405 3.792 3.753 3.752 3.285 5.122 3.868 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 29.010 17.659 19.723 20.633 17.007 14.962 13.903 6.893 7.081 3.621 PERSOONLIJKE VERZORGING 5.981 6.957 6.187 9.124 7.834 8.049 5.479 4.396 2.529 2.365 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 890 2.020 3.020 1.961 877 651 309 1.947 837 712 AGRARISCH 156 344 613 571 612 403 165 232 175 323 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 267 102 40 567 29 440 569 109 22 55 TOTAAL 898.003 906.299 907.129 976.269 923.256 982.806 910.353 891.423 875.423 597.102 AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016HORECA,TOERISME,RECREATIE 14,2% 14,9% 17,6% 18,9% 23,1% 24,4% 27,9% 26,7% 26,5% 26,5%RETAIL 26,8% 27,6% 28,2% 27,0% 24,3% 24,1% 23,4% 21,4% 21,6% 25,6%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 12,0% 11,0% 9,6% 9,6% 9,7% 8,9% 9,3% 9,7% 8,9% 8,2%MEDIA 5,4% 5,9% 5,5% 4,6% 5,4% 5,6% 5,6% 5,3% 5,7% 7,8%TRANSPORT 7,9% 7,4% 6,9% 7,5% 8,4% 7,7% 4,5% 4,3% 3,7% 5,0%TELECOM,ICT 6,4% 7,7% 6,9% 7,1% 7,0% 8,7% 8,5% 9,2% 8,6% 3,7%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 2,7% 3,0% 3,3% 2,5% 2,5% 2,0% 2,4% 4,4% 4,7% 3,1%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 3,4% 2,9% 2,5% 2,2% 1,9% 2,2% 2,2% 1,8% 1,9% 3,0%HUIS EN TUIN 2,1% 2,0% 2,6% 4,2% 3,3% 3,6% 3,5% 3,1% 3,7% 2,9%FINANCIELE DIENSTVERLENING 9,9% 8,7% 6,8% 6,1% 4,9% 3,3% 3,4% 3,8% 3,2% 2,8%BOUW EN ONROEREND GOED 1,0% 1,1% 1,1% 1,2% 1,2% 1,4% 1,5% 1,5% 2,4% 2,7%MEDISCH 0,2% 0,3% 0,4% 0,4% 0,6% 1,0% 1,0% 2,0% 3,1% 2,4%MODE 0,8% 1,2% 0,9% 1,1% 1,3% 1,5% 1,5% 1,5% 1,8% 2,1%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 1,6% 1,8% 2,5% 2,6% 2,0% 1,8% 1,8% 2,0% 1,8% 1,4%BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 0,9% 1,0% 1,8% 1,4% 1,1% 0,7% 0,8% 1,6% 0,6% 0,9%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 0,6% 0,6% 0,3% 0,2% 0,4% 0,4% 0,4% 0,4% 0,6% 0,6%CONSUMENTEN ELEKTRONICA 3,2% 1,9% 2,2% 2,1% 1,8% 1,5% 1,5% 0,8% 0,8% 0,6%PERSOONLIJKE VERZORGING 0,7% 0,8% 0,7% 0,9% 0,8% 0,8% 0,6% 0,5% 0,3% 0,4%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 0,1% 0,2% 0,3% 0,2% 0,1% 0,1% 0,0% 0,2% 0,1% 0,1%AGRARISCH 0,0% 0,0% 0,1% 0,1% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,1%OVERIGE RECLAME-UITINGEN 0,0% 0,0% 0,0% 0,1% 0,0% 0,0% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007=100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016HORECA,TOERISME,RECREATIE 100 106 125 145 167 188 199 186 182 124 RETAIL 100 104 106 110 93 99 89 79 79 64 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 100 92 81 87 83 81 79 80 72 46 MEDIA 100 111 102 92 103 115 105 97 102 96 TRANSPORT 100 95 88 103 109 107 58 54 46 42 TELECOM,ICT 100 120 108 120 112 148 134 142 130 38 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 100 112 122 100 95 82 91 161 171 76 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 100 85 73 69 57 72 65 52 53 58 HUIS EN TUIN 100 93 122 216 160 189 167 145 170 93 FINANCIELE DIENSTVERLENING 100 89 69 67 51 36 35 38 32 19 BOUW EN ONROEREND GOED 100 113 115 129 125 155 155 152 232 183 MEDISCH 100 136 157 209 263 463 434 887 1.331 703 MODE 100 152 117 156 174 208 196 188 222 183 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 100 113 161 178 129 128 114 126 111 60 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 100 110 193 169 120 78 82 167 67 63 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 100 101 53 41 65 64 64 56 88 66 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 100 61 68 71 59 52 48 24 24 12 PERSOONLIJKE VERZORGING 100 116 103 153 131 135 92 74 42 40 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 100 227 339 220 98 73 35 219 94 80 AGRARISCH 100 221 394 367 393 259 106 149 112 208 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 100 38 15 212 11 165 213 41 8 21 TOTAAL 100 101 101 109 103 109 101 99 97 66

BRON: NIELSEN


DAGBLADEN

6.4 Per hoofdgroepDe kwetsbaarheid voor de dagbladen blijkt als gekeken wordt naar de aandelen van de hoofdgroepen. De twee grootste hebben een gezamenlijk aandeel van meer dan 50%. Het advertentievolume en de bijbehorende inkomsten zijn zeer eenzijdig. Bij de grootste hoofdgroep (horeca, toerisme en recreatie) is nog sprake van groei, maar bij de nummer twee (retail) dalen de inkomsten al geruime tijd.

Over de hele linie gaan de bestedingen naar beneden in 2016. Dat is logisch gezien de eerdergenoemde tariefswijzigingen. Alleen bij zakelijke dienstverlening is sprake van een stijging. Met 9% is het nog een flinke stijging ook.

TABEL 6.5: TOP 50 ADVERTEERDERS DAGBLADEN, 2007-20162016 2015 ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 9 KOOPJEDEAL - - - - - - 1.949 2.148 13.799 27.989 2 1 KRAS 44.252 42.445 39.800 39.295 44.262 52.347 55.327 52.219 44.966 27.714 3 3 CORENDON INTERNATIONAL TRAVEL 3.479 6.241 6.843 11.766 16.634 19.020 20.193 24.288 25.711 20.152 4 5 STIP REIZEN 19 3.671 12.163 16.141 16.163 19.290 25.217 24.876 21.362 17.357 5 2 MOLENAAR WELZIJNSPRODUCTEN - - - 836 1.882 6.474 7.475 17.566 26.381 12.309 6 4 VODAFONE 6.049 4.984 5.653 6.041 9.231 16.467 16.504 21.392 24.671 10.973 7 10 LIDL NEDERLAND 30.831 32.953 34.587 37.481 39.297 41.041 45.586 28.666 12.323 10.230 8 18 MEDIA MENU 249 211 418 213 174 61 - - 8.533 10.186 9 12 WOONSQUARE - SLAAPSQUARE 197 94 4.964 8.084 5.135 6.154 10.456 11.331 10.312 8.871

10 16 STELLA FIETSEN - - - 35 395 899 1.092 5.432 9.128 8.331 11 15 BOLDERMAN REISBURO’S 1.374 1.722 2.640 4.794 4.673 5.415 8.282 10.047 9.146 6.911 12 192 ZADKINE MEDIA 14 3 4 6 1 77 176 664 772 5.123 13 14 PROMINENT COMFORT PRODUCTEN 6.662 9.366 16.471 21.564 19.729 19.118 10.569 12.577 9.254 4.773 14 22 NATIONALE POSTCODE LOTERIJ 4.863 5.103 8.031 7.655 5.927 5.226 3.833 3.349 5.028 4.772 15 31 HOTELDEAL NEDERLAND - - - - - 972 1.609 801 3.856 4.461 16 8 EFFE WEG 1.578 2.900 4.462 6.162 7.830 6.974 11.069 13.680 15.358 4.440 17 20 TOTAAL BED 1.064 1.252 4.006 4.896 5.081 4.713 5.781 5.682 5.353 3.716 18 21 ANWB 1.295 1.549 686 1.119 5.653 6.064 6.717 5.067 5.225 3.602 19 6 KPN 33.182 36.972 27.576 28.887 23.565 29.626 31.982 27.521 20.083 3.449 20 27 MENSENLINQ 1.403 3.111 2.077 792 73 164 103 - 4.164 3.117 21 25 AUPING 1.490 662 376 586 1.062 620 7.284 7.510 4.346 3.013 22 50 KEUKENWARENHUIS.NL - - 60 388 519 956 1.150 1.481 2.565 2.947 23 30 EIJERKAMP ZUTPHEN 2.900 3.325 2.322 2.638 4.314 2.930 2.985 3.062 3.864 2.936 24 23 VAN TIL INTERIEUR 5.209 5.085 5.475 7.552 7.029 7.308 7.971 8.035 4.704 2.860 25 43 WIJNVOORDEEL - - - 80 126 280 542 1.562 2.904 2.715 26 87 NBSA INSTITUUT - - - - - - 942 1.807 1.663 2.696 27 84 SPERWER NATIONAAL 996 2.938 3.001 1.317 1.331 249 43 1.592 1.716 2.569 28 33 TOPPARKEN VASTGOED 28 - 14 57 869 780 627 661 3.682 2.475 29 7610 FENOR - - - - - - - - - 2.465 30 79 FORD NEDERLAND 3.041 2.554 3.295 3.672 4.575 2.937 2.500 2.364 1.789 2.452 31 64 VCK TRAVEL 207 244 430 485 968 1.311 1.333 2.006 2.120 2.355 32 429 ZOWEG.NL - - - - - - 14 - 283 2.212 33 58 NEDERLANDSE SPOORWEGEN 4.851 5.339 3.719 3.796 2.898 5.110 4.184 4.001 2.248 2.071 34 60 KOFFIEVOORDEEL - - - - - - 166 411 2.207 2.057 35 382 DFS BANKEN - - - - - - - 105 335 2.053 36 171 TUI NEDERLAND 719 811 982 861 1.020 792 873 224 834 2.045 37 97 ALEX VAN GRONINGEN 453 282 169 58 206 180 414 1.146 1.495 2.038 38 19 OAD BUS/REIZEN 866 1.012 5.985 15.755 8.168 8.220 5.566 2.649 8.133 2.023 39 62 DE NEDERLANDSE WIJNBEURS 184 92 8 - 104 252 458 1.574 2.145 1.941 40 36 SEATS & SOFAS 2.795 5.567 14.223 14.635 6.644 2.252 3.195 7.171 3.431 1.908 41 78 JAN FRANTZEN REPRODUCTION ANTIQ. 693 696 769 1.448 1.385 1.074 1.193 1.160 1.809 1.810 42 122 JAGUAR LAND ROVER NEDERLAND 185 251 211 492 843 1.665 511 1.000 1.232 1.760 43 13 TELFORT 6.207 11.963 9.196 6.847 7.976 11.966 6.892 9.785 9.298 1.756 44 104 BAMIGO - - - - - - - - 1.443 1.743 45 145 THYSSENKRUPP ENCASA - - 66 30 28 - - 12 1.024 1.729 46 176 PAUL ROESCHER 8 1 4 60 72 384 440 785 814 1.681 47 126 ALBERT HEIJN 6.202 6.898 4.642 7.328 1.525 1.913 2.822 3.652 1.203 1.680 48 57 RABOBANK NEDERLAND 6.285 4.777 3.281 5.031 3.848 1.793 981 1.218 2.301 1.664 49 32 NUHIP.NL - - - - - - - 1.617 3.807 1.596 50 98 EURETCO 2.183 2.472 2.420 2.274 2.148 922 581 493 1.476 1.574

BRON: NIELSEN


DAGBLADEN

6.5 AdverteerdersDe dagbladen kennen een nieuwe nummer een in 2016. De grootste adverteerder is Koopjedeal. Deze relatief jonge webwinkel heeft Kras Reizen van de eerste plaats gestoten. Vrijwel alle adverteerders dalen qua bestedingen als gevolg van de genoemde tariefswijzigingen bij De Persgroep en De Telegraaf, maar bij Koopjedeal is er sprake van een verdubbeling.

Kras moet dus plaatsmaken, maar weet zich in de top 10 te handhaven en bevindt zich tussen collega-aanbieders zoals Stip Reizen en Corendon.

Effe weg maakt zijn naam wel erg waar. Daar daalt het budget van € 15 miljoen in 2015 naar € 4 miljoen in 2016. Eenzelfde beweging, maar dan nog groter, is te zien bij KPN op nummer 19. Ter vergelijking: in 2006 was KPN nog de grootste dagbladadverteerder met een budget van € 30 miljoen.

De dagbladen kennen naast de top 50 ook een lange lijst met kleine adverteerders. Ruim 80% van de dagbladadverteerders heeft een budget van een ton of minder, met een gemiddeld budget van zo’n € 19.500,-. Bijna 100 adverteerders hebben een dagbladbudget van € 1 miljoen of meer. Hun aandeel in het totaal is iets meer dan 53%.

TABEL 6.6: AANTAL ADVERTEERDERS EN GEMIDDELD BUDGET, DAGBLADEN, 2016BUDGET AANTAL


x € 1.000BUDGET /

ADVERTEERDERAANDEEL


BRON: NIELSEN

TABEL 6.7: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, KWARTAAL, HALFJAAR, DAGBLADEN, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016


BRON: NIELSEN


DAGBLADEN

6.6 SeizoenDe eerste en tweede helft van het jaar zijn niet altijd gelijk en soms is de ene helft groter dan de andere helft. In 2016 lag het accent wat meer in de tweede helft met een aandeel van 53%. Daarbinnen was Q4 het grootst met 30% aandeel op jaarbasis.

Aangezien de genoemde tariefswijziging bij De Telegraaf en De Persgroep vanaf het begin van 2016 is geïntroduceerd, is het effect ook van kracht door het jaar heen. Aan de cumulatieve lijn in de grafiek is te zien dat er uiteraard sprake is van een daling, maar dat in de loop van 2016 er een relatieve verbetering optreedt.

GRAFIEK 6.2: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, DAGBLADEN, 2016 EN GEMIDDELD 2007-2016

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%


2016 GEMIDDELD 2007-2016

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 6.3: ONTWIKKELING BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND EN CUMULATIEF, DAGBLADEN, 2016 T.O.V. 2015

-40%

-35%

-30%

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0% JAN FEB MAR APR MEI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEC


2015

BRON: NIELSEN



HOOFDSTUK 7

PUBLIEKS-TIJDSCHRIFTEN


PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN

SAMENVATTING• De groep ‘overige uitgevers’ heeft het grootste aandeel (27%)

• Unilever blijft grootste adverteerder, maar halveert budget sinds 2007

• Culinaire bladen grootste groeisegment door Allerhande

7.1 Per uitgeverIn vergelijking met de andere mediumtypen in dit rapport vormen de tijdschriften een zeer diverse markt. Nadat Sanoma in 2013 en 2014 een groot aantal titels afstootte naar onder andere New Skool Media en Pijper Media, nam de diversiteit van de markt alleen maar toe. In bijgaande tabel worden maar liefst twaalf uitgevers apart genoemd en dan nog blijft er een groep ‘overig’ over met een aandeel van 27%.

De afname van de bestedingen lijkt geremd in 2016.

TABEL 7.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER UITGEVER, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000

TOTAAL SANOMA AHOLD HEARST G+J PUBLISHING

ONE BUSINESS

AUDAX ANWB BINDINC. PIJPER MEDIA

WPG UITGEVERS

NEW SKOOL MEDIA

SENIOR PUBLICATIONS

OVERIG

2007 466.649 152.267 23.478 25.843 15.849 20.787 21.519 14.536 9.168 20.451 12.734 11.642 7.512 130.866 2008 455.805 145.357 24.171 24.921 16.484 18.442 18.354 16.620 8.666 19.139 13.592 11.087 7.888 131.084 2009 395.583 130.289 26.053 19.129 12.742 14.312 14.157 16.068 8.224 18.255 11.932 9.343 7.400 107.679 2010 399.079 131.250 25.310 21.041 15.026 13.316 15.980 15.514 9.179 19.312 13.171 9.837 7.510 102.632 2011 404.522 129.526 24.316 20.165 13.776 14.789 13.328 15.800 14.905 20.550 13.879 10.102 8.045 105.339 2012 369.753 110.703 26.182 18.751 15.832 13.907 11.409 14.565 13.980 17.665 13.405 9.389 7.916 96.048 2013 332.923 93.439 28.183 15.802 13.679 13.739 9.169 14.658 14.860 15.331 11.068 8.998 7.280 86.715 2014 309.436 79.734 29.604 16.356 12.528 12.963 10.226 14.992 13.887 11.838 9.955 7.061 6.833 83.460 2015 289.593 64.669 32.743 16.256 12.479 16.241 9.951 13.092 11.835 9.855 9.073 6.025 6.895 80.479 2016 280.529 68.442 31.623 15.539 13.165 12.957 11.223 10.270 10.091 8.258 7.877 7.624 6.816 76.645 AANDELEN TOTAAL SANOMA AHOLD HEARST G+J

PUBLISHING ONE

BUSINESS AUDAX ANWB BINDINC. PIJPER

MEDIA WPG

UITGEVERS NEW SKOOL

MEDIA SENIOR PUBLI-

CATIONS OVERIG

2007 100% 33% 5% 6% 3% 4% 5% 3% 2% 4% 3% 2% 2% 28%2008 100% 32% 5% 5% 4% 4% 4% 4% 2% 4% 3% 2% 2% 29%2009 100% 33% 7% 5% 3% 4% 4% 4% 2% 5% 3% 2% 2% 27%2010 100% 33% 6% 5% 4% 3% 4% 4% 2% 5% 3% 2% 2% 26%2011 100% 32% 6% 5% 3% 4% 3% 4% 4% 5% 3% 2% 2% 26%2012 100% 30% 7% 5% 4% 4% 3% 4% 4% 5% 4% 3% 2% 26%2013 100% 28% 8% 5% 4% 4% 3% 4% 4% 5% 3% 3% 2% 26%2014 100% 26% 10% 5% 4% 4% 3% 5% 4% 4% 3% 2% 2% 27%2015 100% 22% 11% 6% 4% 6% 3% 5% 4% 3% 3% 2% 2% 28%2016 100% 24% 11% 6% 5% 5% 4% 4% 4% 3% 3% 3% 2% 27%INDICES (2007=100)

TOTAAL SANOMA AHOLD HEARST G+J PUBLISHING

ONE BUSINESS

AUDAX ANWB BINDINC. PIJPER MEDIA

WPG UITGEVERS

NEW SKOOL MEDIA

SENIOR PUBLI-CATIONS

OVERIG

2007 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 1002008 98 95 103 96 104 89 85 114 95 94 107 95 105 1002009 85 86 111 74 80 69 66 111 90 89 94 80 99 822010 86 86 108 81 95 64 74 107 100 94 103 85 100 782011 87 85 104 78 87 71 62 109 163 100 109 87 107 802012 79 73 112 73 100 67 53 100 152 86 105 81 105 732013 71 61 120 61 86 66 43 101 162 75 87 77 97 662014 66 52 126 63 79 62 48 103 151 58 78 61 91 642015 62 42 139 63 79 78 46 90 129 48 71 52 92 612016 60 45 135 60 83 62 52 71 110 40 62 65 91 59

BRON: NIELSEN



De tendens is wel dat er sprake is van afnemende bestedingen aan tijdschriftreclame. Werd in 2007 nog een totaal van bruto € 467 miljoen gemeten, in 2016 is daar nog € 280 miljoen van over. Dat betekent dat 40% onderweg is verdampt. Bij Sanoma is dat zelfs 55%. Dit staat nog los van de verkochte titels. Die transacties zijn met terugwerkende kracht verwerkt in de tabel.

De afname van de bestedingen lijkt wel enigszins geremd in 2016. De 3% daling is relatief gering ten opzichte van de afnames in 2015 (6%), 2014 (7%) en 2013 (10%).

TABEL 7.2: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER MEDIUMGROEP, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2007-2016BEDRAGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016VROUWENBLADEN 134.100 133.621 117.152 131.434 129.513 119.257 102.666 92.708 83.366 86.294 CULINAIRE BLADEN 30.570 31.791 33.205 33.454 31.479 33.660 35.394 36.681 39.744 39.173 RTV-BLADEN 56.127 49.611 43.458 42.861 53.677 49.044 45.660 40.511 34.914 32.190 GEZINSBLADEN 37.713 36.335 34.727 32.833 35.259 33.271 31.977 30.218 27.303 26.399 OPINIEBLADEN 24.558 22.455 18.151 17.217 18.549 17.025 16.089 16.434 19.629 15.926 WOON-,TUIN-,DHZ-BLADEN 34.873 32.693 25.552 24.614 24.237 20.380 18.286 16.506 15.419 15.403 AUTO-EN MOTORBLADEN 16.663 15.096 12.414 11.073 11.672 10.901 10.343 9.580 10.143 10.318 REIS- EN RECREATIEBLADEN 11.808 13.598 11.868 12.398 12.780 11.339 10.096 9.334 8.207 7.536 MANNENBLADEN 15.828 17.207 11.634 11.563 10.902 9.190 7.387 6.639 6.721 7.503 MIND EN BODYBLADEN 11.064 13.382 12.163 11.067 9.078 8.556 7.776 7.093 6.850 6.871 SPORTBLADEN 15.160 14.857 13.217 14.214 16.115 14.755 12.199 10.443 8.202 6.855 MANAGEMENTBLADEN 34.268 30.328 21.140 15.770 14.628 11.367 8.808 9.147 7.074 6.283 SPECIAL INTEREST ALGEMEEN 8.688 10.406 9.915 9.452 8.801 6.972 5.601 5.683 5.601 5.814 OPVOEDINGSBLADEN 11.986 11.674 11.423 12.078 10.298 9.795 8.256 7.792 5.880 5.174 JONGERENBLADEN 7.812 7.996 7.866 7.239 7.033 5.195 4.442 3.921 3.587 3.876 POPULAIR WETENSCHAPPELIJK 6.024 5.460 4.070 5.072 4.482 4.392 3.791 3.244 2.871 2.844 COMPUTER 9.409 9.295 7.626 6.740 6.018 4.654 4.153 3.500 4.082 2.070 TOTAAL 466.649 455.805 395.583 399.079 404.522 369.753 332.923 309.436 289.593 280.529 AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016VROUWENBLADEN 29% 29% 30% 33% 32% 32% 31% 30% 29% 31%CULINAIRE BLADEN 7% 7% 8% 8% 8% 9% 11% 12% 14% 14%RTV-BLADEN 12% 11% 11% 11% 13% 13% 14% 13% 12% 11%GEZINSBLADEN 8% 8% 9% 8% 9% 9% 10% 10% 9% 9%OPINIEBLADEN 5% 5% 5% 4% 5% 5% 5% 5% 7% 6%WOON-,TUIN-,DHZ-BLADEN 7% 7% 6% 6% 6% 6% 5% 5% 5% 5%AUTO-EN MOTORBLADEN 4% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 4% 4%REIS- EN RECREATIEBLADEN 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3%MANNENBLADEN 3% 4% 3% 3% 3% 2% 2% 2% 2% 3%MIND EN BODYBLADEN 2% 3% 3% 3% 2% 2% 2% 2% 2% 2%SPORTBLADEN 3% 3% 3% 4% 4% 4% 4% 3% 3% 2%MANAGEMENTBLADEN 7% 7% 5% 4% 4% 3% 3% 3% 2% 2%SPECIAL INTEREST ALGEMEEN 2% 2% 3% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2%OPVOEDINGSBLADEN 3% 3% 3% 3% 3% 3% 2% 3% 2% 2%JONGERENBLADEN 2% 2% 2% 2% 2% 1% 1% 1% 1% 1%POPULAIR WETENSCHAPPELIJK 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1%COMPUTER 2% 2% 2% 2% 1% 1% 1% 1% 1% 1%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007=100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016VROUWENBLADEN 100 100 87 98 97 89 77 69 62 64 CULINAIRE BLADEN 100 104 109 109 103 110 116 120 130 128 RTV-BLADEN 100 88 77 76 96 87 81 72 62 57 GEZINSBLADEN 100 96 92 87 93 88 85 80 72 70 OPINIEBLADEN 100 91 74 70 76 69 66 67 80 65 WOON-,TUIN-,DHZ-BLADEN 100 94 73 71 70 58 52 47 44 44 AUTO-EN MOTORBLADEN 100 91 75 66 70 65 62 57 61 62 REIS- EN RECREATIEBLADEN 100 115 101 105 108 96 85 79 70 64 MANNENBLADEN 100 109 74 73 69 58 47 42 42 47 MIND EN BODYBLADEN 100 121 110 100 82 77 70 64 62 62 SPORTBLADEN 100 98 87 94 106 97 80 69 54 45 MANAGEMENTBLADEN 100 89 62 46 43 33 26 27 21 18 SPECIAL INTEREST ALGEMEEN 100 120 114 109 101 80 64 65 64 67 OPVOEDINGSBLADEN 100 97 95 101 86 82 69 65 49 43 JONGERENBLADEN 100 102 101 93 90 67 57 50 46 50 POPULAIR WETENSCHAPPELIJK 100 91 68 84 74 73 63 54 48 47 COMPUTER 100 99 81 72 64 49 44 37 43 22 TOTAAL 100 98 85 86 87 79 71 66 62 60

BRON: NIELSEN



Nieuw in de tabel is One Business. Deze uitgever is een joint venture tussen New Skool Media en RBI, uitgever van o.a Elsevier. New Skool heeft in 2016 Elsevier en aanpalende merken overgenomen van RBI. De exploitatie is ondergebracht bij One Business, waar New Skool Media een meerderheidsbelang in heeft. RBI is eveneens aandeelhouder, maar dan met een minderheidsbelang.

7.2 TitelgroepenDe diversiteit van de bladenmarkt is ook terug te zien in de vele soorten titels die er te koop zijn. Nielsen registreert er 17. Sommige zijn doelgroepgericht, zoals mannenbladen, vrouwenbladen of jongerenbladen. Andere bedienen een specifiek domein zoals wonen, sport of culinair.

Deze laatste groep wordt gedomineerd door Allerhande van Ahold. Op uitgeversniveau is te zien dat Ahold een budget vertegenwoordigt van € 31 miljoen. Dat is bijna 80% van het totaal van alle culinaire titels. Het is ook de enige titelgroep met een index die boven de 100 ligt in 2016 ten opzichte van 2007.

De vrouwenbladen vormen nog altijd de grootste titelgroep. Het aandeel is door de jaren heen zeer stabiel en zit rond de 30%. Een stabiel aandeel is ook te zien bij de RTV-bladen. Dat schommelt jaar-in-jaar-uit zo rond de 12% met een ‘piek’ van 14% in 2013.

TABEL 7.3: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANTAL ADVERTENTIES EN ADVERTEERDERS, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2007-2016


AANTAL ADVERTENTIES


2007 466.649 72.761 6.1602008 455.805 70.389 6.2712009 395.583 57.866 5.7622010 399.079 56.966 5.3622011 404.522 57.974 5.5002012 369.753 51.333 5.2602013 332.923 45.331 5.0142014 309.436 41.297 4.9562015 289.593 38.594 4.9722016 280.529 38.138 5.397JAAR TARIEF /

ADVERTENTIEBUDGET /

ADVERTEERDERAANTAL ADVERTENTIES / AD-

VERTEERDER2007 € 6.413 € 75.755 12 2008 € 6.476 € 72.685 11 2009 € 6.836 € 68.654 10 2010 € 7.006 € 74.427 11 2011 € 6.978 € 73.549 11 2012 € 7.203 € 70.295 10 2013 € 7.344 € 66.399 9 2014 € 7.493 € 62.437 8 2015 € 7.504 € 58.245 8 2016 € 7.356 € 51.979 7

BRON: NIELSEN



7.3 MarktonwikkelingHet aantal tijdschriftadverteerders is in 2016 na twee jaar weer boven de 5.000 uitgekomen. Van alle mediumtypen is dit de grootste groep adverteerders, maar wel met een dalende tendens. In 2007 en 2008 werden er nog ruim 6.000 adverteerders geteld in de publiekstijdschriften.

Ook het advertentievolume neemt af. Het aantal advertenties is ten opzichte van 2007 bijna gehalveerd. Per adverteerder zijn dat 7 advertenties op jaarbasis. Dat waren er 12 in 2007.

GRAFIEK 7.1: ONTWIKKELING AANTAL ADVERTENTIES EN ADVERTEERDERS + GEM. TARIEF PER ADVERTENTIE EN GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2007-2016 (2007=100)

BRON: NIELSEN

0

20

40

60

80

100

120

140

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015


TABEL 7.4: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER HOOFDGROEP, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 73.991 69.125 65.704 68.307 58.019 56.474 52.806 54.390 57.187 52.867HORECA,TOERISME,RECREATIE 27.726 32.574 32.870 31.491 35.979 34.911 28.833 30.448 28.196 32.581MODE 44.131 47.297 35.901 38.191 40.745 39.174 34.316 34.326 32.562 31.122RETAIL 36.067 38.068 34.324 35.215 40.176 36.661 38.187 35.597 31.479 29.423MEDIA 28.902 29.897 30.373 31.006 34.387 33.710 31.584 24.768 22.194 25.142PERSOONLIJKE VERZORGING 50.915 55.585 53.834 60.566 57.549 46.878 35.623 30.414 25.387 22.075OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 25.495 24.946 26.144 21.423 19.819 19.877 20.829 19.558 16.496 16.155TRANSPORT 30.842 26.741 19.156 18.190 19.171 16.084 14.524 13.684 14.228 13.053HUIS EN TUIN 23.159 22.366 17.836 17.166 15.771 13.035 10.503 9.667 9.927 10.827TELECOM,ICT 13.981 11.670 8.928 10.665 17.877 16.710 18.687 12.482 10.549 7.899MEDISCH 7.456 8.739 6.793 6.883 9.625 10.087 9.629 8.833 10.033 7.315PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 4.058 3.890 2.916 3.340 4.044 3.594 3.690 4.324 3.633 6.038FINANCIELE DIENSTVERLENING 39.007 29.729 15.042 11.435 11.287 9.922 8.879 7.376 6.367 5.317CONSUMENTEN ELEKTRONICA 25.169 21.167 16.511 18.944 17.048 10.756 7.026 6.876 5.244 4.436ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 18.466 18.964 16.937 14.055 12.044 10.490 7.446 5.592 5.971 4.325OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 2.387 2.368 1.815 2.006 2.341 3.807 4.932 4.267 3.738 4.279WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 5.750 4.552 5.401 5.152 3.470 3.094 1.404 2.125 2.374 2.893BOUW EN ONROEREND GOED 3.271 2.788 1.785 1.845 1.653 1.785 1.865 1.649 1.659 2.142BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 4.742 4.642 2.542 2.526 2.733 1.950 1.659 2.426 1.468 1.329AGRARISCH 1.134 696 766 674 772 741 502 634 902 1.311OVERIGE RECLAME-UITINGEN - - 3 - 12 14 - - - -TOTAAL 466.649 455.805 395.583 399.079 404.522 369.753 332.923 309.436 289.593 280.529




7.4 Per hoofdgroepPersoonlijke verzorging was in de voorbije jaren altijd goed voor een twee plek na voedings- en genotmiddelen, maar vanaf 2013 is deze hoofdgroep behoorlijk weggezakt. Als de afname meer dan gemiddeld is, daalt de ranking veelal. In het geval van persoonlijke verzorging is dat zeker zo. In 2016 staat deze hoofdgroep op een zesde plaats.

De nummer één is steevast voedings- en genotmiddelen. Deze hoofdgroep draagt uiteraard bij aan het succes van de culinaire bladen, maar het bestedingsniveau ligt met een index van 71 beduidend lager dan tien jaar geleden.

AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 16% 15% 17% 17% 14% 15% 16% 18% 20% 19%HORECA,TOERISME,RECREATIE 6% 7% 8% 8% 9% 9% 9% 10% 10% 12%MODE 9% 10% 9% 10% 10% 11% 10% 11% 11% 11%RETAIL 8% 8% 9% 9% 10% 10% 11% 12% 11% 10%MEDIA 6% 7% 8% 8% 9% 9% 9% 8% 8% 9%PERSOONLIJKE VERZORGING 11% 12% 14% 15% 14% 13% 11% 10% 9% 8%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 5% 5% 7% 5% 5% 5% 6% 6% 6% 6%TRANSPORT 7% 6% 5% 5% 5% 4% 4% 4% 5% 5%HUIS EN TUIN 5% 5% 5% 4% 4% 4% 3% 3% 3% 4%TELECOM,ICT 3% 3% 2% 3% 4% 5% 6% 4% 4% 3%MEDISCH 2% 2% 2% 2% 2% 3% 3% 3% 3% 3%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 2%FINANCIELE DIENSTVERLENING 8% 7% 4% 3% 3% 3% 3% 2% 2% 2%CONSUMENTEN ELEKTRONICA 5% 5% 4% 5% 4% 3% 2% 2% 2% 2%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 4% 4% 4% 4% 3% 3% 2% 2% 2% 2%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 1% 1% 0% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 2%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 1% 1% 1% 1% 1% 1% 0% 1% 1% 1%BOUW EN ONROEREND GOED 1% 1% 0% 0% 0% 0% 1% 1% 1% 1%BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 1% 1% 1% 1% 1% 1% 0% 1% 1% 0%AGRARISCH 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0%OVERIGE RECLAME-UITINGEN - - 0% - 0% 0% - - - -TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007=100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 100 93 89 92 78 76 71 74 77 71HORECA,TOERISME,RECREATIE 100 117 119 114 130 126 104 110 102 118MODE 100 107 81 87 92 89 78 78 74 71RETAIL 100 106 95 98 111 102 106 99 87 82MEDIA 100 103 105 107 119 117 109 86 77 87PERSOONLIJKE VERZORGING 100 109 106 119 113 92 70 60 50 43OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 100 98 103 84 78 78 82 77 65 63TRANSPORT 100 87 62 59 62 52 47 44 46 42HUIS EN TUIN 100 97 77 74 68 56 45 42 43 47TELECOM,ICT 100 83 64 76 128 120 134 89 75 56MEDISCH 100 117 91 92 129 135 129 118 135 98PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 100 96 72 82 100 89 91 107 90 149FINANCIELE DIENSTVERLENING 100 76 39 29 29 25 23 19 16 14CONSUMENTEN ELEKTRONICA 100 84 66 75 68 43 28 27 21 18ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 100 103 92 76 65 57 40 30 32 23OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 100 99 76 84 98 159 207 179 157 179WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 100 79 94 90 60 54 24 37 41 50BOUW EN ONROEREND GOED 100 85 55 56 51 55 57 50 51 65BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 100 98 54 53 58 41 35 51 31 28AGRARISCH 100 61 68 59 68 65 44 56 80 116OVERIGE RECLAME-UITINGEN - - - - - - - - - -TOTAAL 100 98 85 86 87 79 71 66 62 60

BRON: NIELSEN




7.5 AdverteerdersEen absolute blikvanger in de bovenlaag van de tijdschriftadverteerders is Stage Entertainment. Vorig jaar nog op de 409e plaats, nu op nummer 4. Blijkbaar zijn de publiekstijdschriften een goed kanaal om musicalkaarten te verkopen.

Een andere grote stijger is CTS Eventim. Ook hier worden tickets verkocht voor musicals en theater. Vorig jaar ergens onderin de lijst, in 2016 fier op de 24e plek.

Bovenaan in de lijst vinden we zoals elk jaar Unilever. Onaantastbaar op de eerste plek, maar het budget is ondertussen wel bijna gehalveerd ten opzichte van 2007.

TABEL 7.5: TOP 50 ADVERTEERDERS, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2007-2016 (BEDRAGEN X € 1.000)2016 2015 ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 1 UNILEVER NEDERLAND 32.440 29.377 32.834 32.672 26.478 22.226 18.439 19.257 17.971 16.877 2 2 VODAFONE 610 901 1.277 1.997 10.585 8.977 10.266 6.839 7.411 5.929 3 4 FREETIME COMPANY 360 1.263 2.785 2.886 2.808 3.010 3.666 3.910 3.328 3.403 4 409 STAGE ENTERTAINMENT 505 348 109 71 132 387 220 189 144 3.048 5 26 OTTO OOMS - - - 161 163 292 450 611 1.110 2.616 6 8 PERSGROEP ADVERTISING 566 466 1.147 1.695 1.997 1.721 1.880 2.087 2.083 2.286 7 9 STELLA FIETSEN - - - - - 11 201 1.509 2.063 2.132 8 6 L’OREAL NEDERLAND 4.933 6.036 6.943 8.793 5.509 4.671 3.253 2.252 2.136 2.099 9 11 NATIONALE HANDELS ACADEMIE 2.028 2.354 2.183 2.442 1.955 2.028 1.942 1.892 1.901 2.001

10 10 CORENDON INTERNATIONAL TRAVEL 1.275 615 215 230 305 2.814 2.389 2.089 2.035 1.855 11 12 ROLEX BENELUX 426 553 569 721 1.145 1.264 1.480 1.538 1.708 1.780 12 20 CHANEL MSTERDAM 1.497 1.587 1.771 1.773 1.953 1.300 1.394 1.312 1.378 1.459 13 13 H.J.HEINZ NEDERLAND 1.251 1.508 1.519 1.401 1.134 1.427 1.335 1.947 1.703 1.454 14 7 L’OREAL DIVISIE LUXE PROD. 3.528 2.742 2.778 2.002 2.066 2.141 2.079 2.155 2.128 1.418 15 3 MOLENAAR WELZIJNSPRODUCTEN - - - 398 1.354 2.109 1.901 2.521 4.678 1.410 16 16 NESTLE NEDERLAND 3.497 2.445 3.076 3.775 2.509 2.181 2.266 2.008 1.574 1.372 17 30 ZALANDO - - - - 86 448 527 170 969 1.361 18 21 DISCOVERY COMMUNICATIONS BENELUX 122 227 392 483 715 510 945 932 1.356 1.340 19 14 COSMETIQUE ACTIVE NEDERLAND 3.282 4.435 3.957 4.599 2.916 2.063 2.174 1.776 1.639 1.262 20 57 NESPRESSO NEDERLAND 1.321 1.140 625 541 183 1.021 191 487 660 1.220 21 5 PROMINENT COMFORT PRODUCTEN 1.519 2.306 2.843 2.830 2.099 2.607 2.406 2.293 2.583 1.146 22 73 PROCTER & GAMBLE NEDERLAND 3.050 2.374 3.479 5.545 5.759 4.543 2.141 1.262 571 1.145 23 15 MONDELEZ NEDERLAND 1.218 1.315 1.658 1.224 1.285 1.100 1.753 1.488 1.615 1.130 24 3945 CTS EVENTIM NEDERLAND - - - - 2 8 2 5 3 1.130 25 68 WE INTERNATIONAL 818 143 32 62 416 178 255 387 594 1.114 26 31 ARLA FOODS 490 775 519 1.021 613 1.280 940 1.038 943 1.104 27 29 FRIESLANDCAMPINA CONSUMER PROD. 2.268 2.676 2.925 3.196 3.205 1.625 1.637 2.128 1.009 1.083 28 23 DR.OETKER NEDERLAND 1.321 592 614 934 980 906 765 891 1.196 1.066 29 28 ESTEE LAUDER 1.701 2.254 1.758 2.224 1.480 1.368 1.038 946 1.010 1.055 30 41 SCA HYGIENE PRODUCTS 736 1.913 1.697 1.953 1.832 1.842 977 928 777 1.001 31 141 SPECSAVERS 770 382 192 44 148 160 163 331 390 955 32 19 BINDINC. 576 1.016 779 919 1.320 1.626 1.708 1.202 1.394 944 33 34 CARTIER INTERNATIONAL 1.387 1.545 1.013 861 1.156 881 916 948 857 938 34 51 KOSTER & ZONEN 959 952 883 818 837 821 635 667 681 934 35 18 COCA COLA NEDERLAND 89 353 205 599 672 898 866 791 1.472 929 36 24 JACOBS DOUWE EGBERTS NL 1.116 1.090 988 1.296 1.199 2.324 1.812 1.039 1.171 915 37 56 PULSE MEDIA GROUP - - - - - - 53 263 662 905 38 119 DANONE NEDERLAND 572 1.024 899 603 682 559 387 452 434 886 39 49 RABOBANK NEDERLAND 1.327 1.411 1.527 679 1.327 789 935 556 688 872 40 35 SKY RADIO GROUP 1.081 1.176 1.002 1.139 735 649 627 666 853 841 41 22 THE SWATCH GROUP NETHERLANDS 581 675 761 976 939 1.009 1.175 1.157 1.213 835 42 32 ELHA COSMETICS 1.279 1.492 805 300 380 585 864 625 898 825 43 270 VOLVO CARS NEDERLAND 1.531 705 613 268 679 501 319 144 213 813 44 53 HERO NEDERLAND 544 905 727 413 662 464 592 689 671 808 45 90 TROUW 179 222 145 383 560 531 592 563 507 775 46 27 ALBELLI - - 4 77 10 109 578 868 1.031 773 47 80 ONE BUSINESS 744 141 189 319 711 760 675 470 549 767 48 428 NBSA INSTITUUT - - - - - - - 19 139 765 49 37 PEIJNENBURG 279 258 249 316 236 210 197 234 833 730 50 46 BOLDERMAN REISBURO’S 136 94 185 311 507 555 648 603 730 728

BRON: NIELSEN



Het grootse deel van de tijdschriftadverteerders behoort tot de groep kleine adverteerders. 90% van alle 5.390 geregistreerde adverteerders heeft een budget van hooguit een ton. Samen brengen zijn bijna 29% van alle advertentie-omzet binnen.

De groep van 30 adverteerders met een budget van € 1 miljoen heeft een bescheiden aandeel van 24%.

TABEL 7.6: AANTAL ADVERTEERDERS EN GEMIDDELD BUDGET, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2016

BUDGET AANTAL ADVERTEERDERS

BESTEDINGEN x € 1.000

BUDGET / ADVERTEERDER

AANDEEL


BRON: NIELSEN

TABEL 7.7: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, KWARTAAL EN HALFJAAR, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016


BRON: NIELSEN



7.6 SeizoenHet seizoenspatroon bij de publiekstijdschriften laat hetzelfde beeld zien als bij de andere media. Het tweede en vierde kwartaal zijn het ‘zwaarst’ en daarbinnen ligt de nadruk op het vierde kwartaal. Gemiddeld wordt in 2016 32% van het tijdschriftbudget in die periode besteed.

De ontwikkelingen van de tijdschriftbestedingen volgen redelijk het patroon van andere jaren. In het tweede kwartaal wordt een kleine achterstand opgelopen, maar dat wordt in Q3 meteen weer rechtgetrokken.

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%


2016 GEMIDDELD 2007-2016

GRAFIEK 7.2: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2016 EN GEMIDDELD 2007-2016

BRON: NIELSEN

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%



GRAFIEK 7.3: ONTWIKKELING BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND EN CUMULATIEF, PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN, 2016 T.O.V. 2015

BRON: NIELSEN



HOOFDSTUK 8

VAKTIJDSCHRIFTEN


VAKTIJDSCHRIFTEN

SAMENVATTING• Landbouw blijft sterke pijler voor de vaktijdschriften

• Accent bestedingen verschuift nog meer naar vierde kwartaal

• Aandeel top 3 hoofdgroepen bedraagt 40%

8.1 Per uitgeverNet als de markt voor publiekstijdschriften kennen de vaktijdschriften een zeer gediversifieerd landschap. De grootste partij heeft een aandeel van 21% en de groep overige heeft na de elf grootste spelers een aandeel van maar liefst 51%. De tweede overeenkomst met de publiekstijdschriften is de dalende trend in bestedingen. In tien jaar tijd is het budget meer dan gehalveerd naar € 110 miljoen in 2016. Slechts twee van de elf gerapporteede uitgevers zagen de bruto advertentie-inkomsten stijgen in de periode 2007-2016.

Vertraging bestedingsafname zet door.

TABEL 8.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER EXPLOITANT, VAKTIJDSCHRIFTEN, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000

TOTAAL VAKMEDIA-NET

REED ELSEVIER

MYBUSINESS- MEDIA

HD BEHEER

SIJTHOFF MEDIA GROEP

KTN CAPITAL

AGRIO UITGEVERIJ

SPRINGER SC.+BUS.

MEDIA

KNMG MANAGEMENT MEDIA

ST.AGRIPERS OVERIG

2007 236.187 38.224 15.749 8.630 12.811 11.153 2.607 2.138 13.109 2.833 2.808 1.939 124.185 2008 227.324 35.526 13.592 9.369 12.751 9.335 3.010 2.204 7.722 2.259 3.022 2.103 126.432 2009 185.303 28.999 10.033 7.480 8.882 6.803 2.527 2.349 7.130 1.864 2.567 2.118 104.550 2010 162.106 25.706 6.461 7.690 7.165 7.244 2.598 3.380 8.407 1.904 1.833 1.927 87.791 2011 153.118 23.732 5.547 7.530 5.508 6.849 2.918 3.331 7.885 2.140 1.736 2.077 83.864 2012 149.348 26.324 5.520 6.822 5.052 4.818 3.131 2.934 7.339 2.578 1.849 1.826 81.154 2013 132.308 24.602 6.612 5.712 5.074 4.437 2.901 2.692 6.188 2.278 1.400 1.816 68.598 2014 122.073 23.960 6.614 5.449 4.961 3.780 2.697 3.045 4.817 1.771 1.499 1.947 61.533 2015 116.745 23.967 7.262 5.091 4.436 3.372 2.342 2.754 4.215 1.862 1.775 1.930 57.739 2016 110.078 22.617 6.879 4.545 3.686 2.767 2.690 2.631 2.492 2.052 2.007 1.644 56.068 AANDELEN TOTAAL VAKMEDIA-

NET REED

ELSEVIER MYBUSINESS-

MEDIA HD

BEHEER SIJTHOFF

MEDIA GROEP

KTN CAPITAL

AGRIO UITGEVERIJ

SPRINGER SC.+BUS.

MEDIA


ST.AGRIPERS OVERIG

2007 100% 16% 7% 4% 5% 5% 1% 1% 6% 1% 1% 1% 53%2008 100% 16% 6% 4% 6% 4% 1% 1% 3% 1% 1% 1% 56%2009 100% 16% 5% 4% 5% 4% 1% 1% 4% 1% 1% 1% 56%2010 100% 16% 4% 5% 4% 4% 2% 2% 5% 1% 1% 1% 54%2011 100% 15% 4% 5% 4% 4% 2% 2% 5% 1% 1% 1% 55%2012 100% 18% 4% 5% 3% 3% 2% 2% 5% 2% 1% 1% 54%2013 100% 19% 5% 4% 4% 3% 2% 2% 5% 2% 1% 1% 52%2014 100% 20% 5% 4% 4% 3% 2% 2% 4% 1% 1% 2% 50%2015 100% 21% 6% 4% 4% 3% 2% 2% 4% 2% 2% 2% 49%2016 100% 21% 6% 4% 3% 3% 2% 2% 2% 2% 2% 1% 51%INDICES (2006=100)

TOTAAL VAKMEDIA-NET

REED ELSEVIER

MYBUSINESS- MEDIA

HD BEHEER

SIJTHOFF MEDIA GROEP

KTN CAPITAL

AGRIO UITGEVERIJ

SPRINGER SC.+BUS.

MEDIA


ST.AGRIPERS OVERIG

2007 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 2008 96 93 86 109 100 84 115 103 59 80 108 108 102 2009 78 76 64 87 69 61 97 110 54 66 91 109 84 2010 69 67 41 89 56 65 100 158 64 67 65 99 71 2011 65 62 35 87 43 61 112 156 60 76 62 107 68 2012 63 69 35 79 39 43 120 137 56 91 66 94 65 2013 56 64 42 66 40 40 111 126 47 80 50 94 55 2014 52 63 42 63 39 34 103 142 37 62 53 100 50 2015 49 63 46 59 35 30 90 129 32 66 63 100 46 2016 47 59 44 53 29 25 103 123 19 72 71 85 45

BRON: NIELSEN


VAKTIJDSCHRIFTEN

8.2 MediumgroepenDe vaktijdschriften bedienen veelal een specifiek werkterrein, beroepsgroep en/of branche. De indeling naar die branches leert dat de landbouwtitels op dit moment het grootste aandeel in de bruto mediabestedingen hebben. Tien jaar geleden was dat 7%, maar dat aandeel is inmiddels verdubbeld. Het is bovendien de enige branche met een ‘dubbelcijferig’ aandeel, wat andermaal de diversiteit van de markt bevestigt.

De landbouwtitels zijn niet alleen de grootste groep in bestedingen, zij houden die bestedingen ook nog redelijk op peil in de loop van de jaren. De index ten opzichte van 2007 staat in 2016 op 94. De eerstvolgende branche met een relatief goede index is horeca, dat sinds 2010 een index van ongeveer 70 heeft.

TABEL 8.2: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES TOP 10 MEDIUMGROEPEN, VAKTIJDSCHRIFTEN, 2007-2016PAGINA’S 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016LANDBOUW 16.443 16.780 15.579 16.588 16.317 15.954 15.956 16.531 16.516 15.462 GEZONDHEIDSZORG 23.336 20.096 18.862 17.677 17.057 16.347 14.367 12.296 11.538 10.295 VOEDINGS-, GENOTMIDDELEN 13.615 16.137 12.738 10.492 8.706 9.983 9.563 10.297 9.766 8.352 HORECA, GROOTVERBRUIK 9.451 9.485 8.561 6.756 6.357 7.771 7.019 6.658 6.858 6.636 AUTO’S, MOTOREN, RIJWIELEN 10.307 10.060 9.243 8.391 8.349 8.303 7.017 6.839 6.388 6.580 BOUW TOELEVERING 8.323 8.806 7.401 6.168 5.512 5.064 4.639 4.229 4.436 4.569 METAAL, KUNSTSTOF 7.395 7.645 5.398 5.424 5.333 4.890 4.400 4.800 4.441 4.322 BOUW UITVOEREND 9.730 6.175 5.191 3.967 3.692 3.688 3.890 3.437 3.373 3.460 INSTALLATIE 5.657 5.726 4.271 3.833 4.674 4.773 4.331 3.577 3.639 3.352 RECLAME, MARKETING, COMMUNICATIE 12.869 10.994 7.664 6.159 4.759 4.342 4.381 3.622 3.561 3.070 TOTAAL 236.187 227.324 185.303 162.106 153.118 149.348 132.308 122.073 116.745 110.078 AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016LANDBOUW 7% 7% 8% 10% 11% 11% 12% 14% 14% 14%GEZONDHEIDSZORG 10% 9% 10% 11% 11% 11% 11% 10% 10% 9%VOEDINGS-, GENOTMIDDELEN 6% 7% 7% 6% 6% 7% 7% 8% 8% 8%HORECA, GROOTVERBRUIK 4% 4% 5% 4% 4% 5% 5% 5% 6% 6%AUTO’S, MOTOREN, RIJWIELEN 4% 4% 5% 5% 5% 6% 5% 6% 5% 6%BOUW TOELEVERING 4% 4% 4% 4% 4% 3% 4% 3% 4% 4%METAAL, KUNSTSTOF 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 4% 4% 4%BOUW UITVOEREND 4% 3% 3% 2% 2% 2% 3% 3% 3% 3%INSTALLATIE 2% 3% 2% 2% 3% 3% 3% 3% 3% 3%RECLAME, MARKETING, COMMUNICATIE 5% 5% 4% 4% 3% 3% 3% 3% 3% 3%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007=100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016LANDBOUW 100 102 95 101 99 97 97 101 100 94GEZONDHEIDSZORG 100 86 81 76 73 70 62 53 49 44VOEDINGS-, GENOTMIDDELEN 100 119 94 77 64 73 70 76 72 61HORECA, GROOTVERBRUIK 100 100 91 71 67 82 74 70 73 70AUTO’S, MOTOREN, RIJWIELEN 100 98 90 81 81 81 68 66 62 64BOUW TOELEVERING 100 106 89 74 66 61 56 51 53 55METAAL, KUNSTSTOF 100 103 73 73 72 66 60 65 60 58BOUW UITVOEREND 100 63 53 41 38 38 40 35 35 36INSTALLATIE 100 101 75 68 83 84 77 63 64 59RECLAME, MARKETING, COMMUNICATIE 100 85 60 48 37 34 34 28 28 24TOTAAL 100 96 78 69 65 63 56 52 49 47

BRON: NIELSEN


VAKTIJDSCHRIFTEN

8.3 Per hoofdgroepDe hoofdgroepen binnen Nielsen zijn voor een groot deel gebaseerd op branches, waardoor de vergelijking met de mediumgroepen zich opdringt. De meer generieke hoofdgroep ‘producten professioneel gebruik’ trekt vooralsnog de meeste bestedingen naar zich toe. Het aandeel bedraagt in 2016 16%. Vlak daarachter volgen de overheid met 14% en zakelijke dienstverlening met 10%, waarmee het gezamenlijke aandeel van de top 3 op 40% uitkomt.

TABEL 8.3: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES TOP 10 HOOFDGROEPEN VAKTIJDSCHRIFTEN, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 33.198 34.542 26.072 21.056 20.730 20.284 18.219 18.195 17.250 17.148 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 27.642 26.873 24.920 22.092 22.633 23.016 19.145 17.517 17.100 15.165 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 29.097 28.026 22.589 17.288 16.086 14.721 13.076 11.402 10.773 11.213 AGRARISCH 12.954 13.099 12.340 11.715 10.924 10.603 10.774 11.018 11.911 10.748 BOUW EN ONROEREND GOED 15.217 15.590 12.296 10.345 9.523 9.067 8.044 7.431 7.287 7.577 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 10.146 10.673 10.044 8.854 7.572 8.865 8.424 9.207 8.650 7.310 TRANSPORT 11.888 12.339 8.903 8.144 7.932 7.855 6.834 6.455 6.463 6.253 MEDISCH 16.320 14.520 11.913 11.822 10.882 10.473 8.887 6.744 6.389 5.628 FINANCIELE DIENSTVERLENING 13.742 11.794 8.157 7.220 5.753 6.390 5.878 5.110 4.404 4.503 HORECA,TOERISME,RECREATIE 7.592 6.960 6.240 5.463 5.866 5.344 4.246 3.982 4.105 4.071 TOTAAL 236.187 227.324 185.303 162.106 153.118 149.348 132.308 122.073 116.745 110.078 AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 14% 15% 14% 13% 14% 14% 14% 15% 15% 16%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 12% 12% 13% 14% 15% 15% 14% 14% 15% 14%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 12% 12% 12% 11% 11% 10% 10% 9% 9% 10%AGRARISCH 5% 6% 7% 7% 7% 7% 8% 9% 10% 10%BOUW EN ONROEREND GOED 6% 7% 7% 6% 6% 6% 6% 6% 6% 7%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 4% 5% 5% 5% 5% 6% 6% 8% 7% 7%TRANSPORT 5% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 6% 6%MEDISCH 7% 6% 6% 7% 7% 7% 7% 6% 5% 5%FINANCIELE DIENSTVERLENING 6% 5% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4%HORECA,TOERISME,RECREATIE 3% 3% 3% 3% 4% 4% 3% 3% 4% 4%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007=100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 100 104 79 63 62 61 55 55 52 52OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 100 97 90 80 82 83 69 63 62 55ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 100 96 78 59 55 51 45 39 37 39AGRARISCH 100 101 95 90 84 82 83 85 92 83BOUW EN ONROEREND GOED 100 102 81 68 63 60 53 49 48 50VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 100 105 99 87 75 87 83 91 85 72TRANSPORT 100 104 75 69 67 66 57 54 54 53MEDISCH 100 89 73 72 67 64 54 41 39 34FINANCIELE DIENSTVERLENING 100 86 59 53 42 47 43 37 32 33HORECA,TOERISME,RECREATIE 100 92 82 72 77 70 56 52 54 54TOTAAL 100 96 78 69 65 63 56 52 49 47

BRON: NIELSEN

TABEL 8.4: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, KWARTAAL EN HALFJAAR, VAKTIJDSCHRIFTEN, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016


BRON: NIELSEN


VAKTIJDSCHRIFTEN

8.4 SeizoenHet accent van de bestedingen is in de loop van de jaren wat meer naar het eind van het jaar gegaan. In de jaren 2009 en 2012 bijvoorbeeld had het vierde kwartaal nog een aandeel van 28%, maar de laatste twee jaar staat dat op 31%. Het eerste kwartaal daarentegen is wat gedaald in aandeel.

De daling van de bestedingen in 2016 zat vooral in de eerste helft van het jaar. Vanaf juli kruipt de cumulatieve trendlijn ten opzichte van 2015 wat meer naar boven om vervolgens op -5,7% uit te komen aan het eind van het jaar.

GRAFIEK 8.1: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, VAKTIJDSCHRIFTEN, 2016 EN GEMIDDELD 2007-2016

BRON: NIELSEN

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%


2016 GEMIDDELD 2007-2016

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 8.2: ONTWIKKELING BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND EN CUMULATIEF, VAKTIJDSCHRIFTEN, 2016 T.O.V. 2015

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%





HOOFDSTUK 9

OUT OF HOME


OUT OF HOME

SAMENVATTING• ‘Digitaal’ nu apart in de registraties.

• Analoge abri behoudt positie als marktleider

• Bezuinigingen Unilever gelden ook voor out of home

9.1 Per exploitantDe markt voor out of home zit al jaren in een opgaande lijn. In 2015 was er even sprake van een dip, maar dat was te wijten aan een tariefsaanpassing bij JCDecaux, zodat de daling in de bestedingen vertekend waren ten opzichte van dynamiek van de markt. Want die is er. Nieuwe toetreders als Ngage Media en MMD Media onderstrepen dat, zo ook de haast explosieve groei bij bijvoorbeeld Interbest of Clear Channel.

Masten nu groter dan billboards.

TABEL 9.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER EXPLOITANT, OUT OF HOME, 2007-2016BESTEDINGEN X € 1.000

TOTAAL EXTERION MEDIA

CLEAR CHANNEL

NEDERLAND

JCDECAUX INTERBEST RECLAME-

MASTEN

SCHIPHOL MEDIA

NGAGE MEDIA

MMD MEDIA CENTERCOM BUITEN-

RECLAME

OVERIG

2007 268.110 110.938 - 92.514 28.997 - - - 14.442 21.219 2008 278.628 114.041 - 101.205 30.408 - - - 14.487 18.487 2009 328.020 99.051 42.036 106.479 34.533 22.852 - - 16.483 6.585 2010 355.237 111.220 63.093 108.259 37.079 24.298 - 2.386 138 8.764 2011 402.192 117.670 77.813 127.902 38.368 28.878 - 3.370 - 8.191 2012 451.348 129.939 89.200 132.274 57.842 27.179 2.617 6.469 31 5.798 2013 462.295 125.170 80.191 129.945 59.286 28.848 2.843 5.793 16.576 13.642 2014 491.079 135.223 92.154 132.861 61.339 29.279 3.176 7.181 18.802 11.064 2015 465.968 146.029 95.237 93.453 63.227 29.628 7.662 8.302 15.304 7.126 2016 484.404 152.844 104.338 91.848 67.695 31.364 12.934 8.417 7.887 7.077 AANDELEN TOTAAL EXTERION

MEDIA CLEAR

CHANNEL NEDERLAND


MASTEN

SCHIPHOL MEDIA

NGAGE MEDIA

MMD MEDIA CENTERCOM BUITENRE-

CLAME

OVERIG

2007 100% 41% - 35% 11% - - - 5% 8%2008 100% 41% - 36% 11% - - - 5% 7%2009 100% 30% 13% 32% 11% 7% - - 5% 2%2010 100% 31% 18% 30% 10% 7% - 1% 0% 2%2011 100% 29% 19% 32% 10% 7% - 1% - 2%2012 100% 29% 20% 29% 13% 6% 1% 1% 0% 1%2013 100% 27% 17% 28% 13% 6% 1% 1% 4% 3%2014 100% 28% 19% 27% 12% 6% 1% 1% 4% 2%2015 100% 31% 20% 20% 14% 6% 2% 2% 3% 2%2016 100% 32% 22% 19% 14% 6% 3% 2% 2% 1%INDICES (2007=100)

TOTAAL EXTERION MEDIA

CLEAR CHANNEL

NEDERLAND


MASTEN

SCHIPHOL MEDIA

NGAGE MEDIA

MMD MEDIA CENTERCOM BUITENRE-

CLAME

OVERIG

2007 100 100 - 100 100 - - - 100 1002008 104 103 - 109 105 - - - 100 872009 122 89 2009 = 100 115 119 2009 = 100 - - 114 312010 132 100 150 117 128 106 - 2010 = 100 1 412011 150 106 185 138 132 126 - 141 - 392012 168 117 212 143 199 119 2012 = 100 271 0 272013 172 113 191 140 204 126 109 243 115 642014 183 122 219 144 212 128 121 301 130 522015 174 132 227 101 218 130 293 348 106 342016 181 138 248 99 233 137 494 353 55 33

Overig (CS Digital Media, Beyond Outdoor, Boomerang Media, Performance4you, Outforce Media, Altermedia, Outdoor Media Group, Azero Outdoor, Media Landscape, POSTV)

BRON: NIELSEN


OUT OF HOME

In tien jaar tijd zijn de bestedingen gegroeid van € 68 miljoen naar € 484 miljoen. Zonder de eerdergenoemde aanpassing van de tarieven bij JCDecaux zou sprake zijn geweest van een ruime verdubbeling. Nu staat de index op 181 in 2016. Nog steeds geen slecht resultaat. Sterker nog, het is by far de hoogste index ten opzichte van de andere mediumtypen over de periode 2007-2016.

9.2 Per mediumgroepVanaf 2016 maakt Nielsen onderscheid tussen analoge en digitale buitenreclame obejecten binnen out of home. De digitalisering is sterk in opkomst en wordt veelal aangeduid met de afkorting DOOH, waarbij de ‘D’ uiteraard voor digitaal staat.

Het grootste digitale cluster zijn de masten. In 2016 werd bijna € 37 miljoen besteed aan het adverteren op digitale masten. Bij een totaal van € 88 miljoen aan mastreclame is dat een aandeel van 42%. Op totaalniveau heeft digitaal een aandeel van 8,5%. Dat is inclusief de digitale abri’s.

De analoge abri’s (lees: papier) trekken nog altijd het grootste aandeel naar zich toe. Het hoogtepunt was 2014 met een aandeel van 70%. Twee jaar later is dat licht gedaald naar 65%.

TABEL 9.2: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES TOP 10 MEDIUMGROEPEN, OUT OF HOME, 2007-2016BEDRAGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016ABRI ANALOG 144.647 153.909 175.109 206.497 242.891 274.275 291.627 322.565 297.607 301.644 BILLBOARD ANALOG 47.072 49.356 75.310 83.438 91.084 86.164 70.232 68.243 61.729 53.900 MAST ANALOG 37.973 42.751 57.222 50.353 48.050 65.976 67.004 70.088 75.769 51.266 MAST DIGITAL - - - - - - - - - 36.816 TRAVEL SCREENS <8M2 452 247 3.582 4.679 9.555 10.304 15.552 15.357 13.590 15.232 TRAVEL SCREENS >8M2 - - - - - 1.821 2.016 2.382 5.210 9.255 VERVOER 13.560 13.571 6.835 4.022 1.819 1.360 814 920 2.730 3.943 CITY SCREENS >8M2 - - - 1 69 857 898 820 2.456 3.600 PROMOTIONS - - 4.492 3.754 5.257 5.254 5.852 4.666 3.051 3.025 ABRI DIGITAL - - - - - - 59 59 - 2.603 OVERIG 24.406 18.795 5.469 2.491 3.467 5.335 8.241 5.981 3.825 3.120 TOTAAL 234.191 267.721 277.830 327.360 354.662 401.228 450.364 461.718 489.980 464.466 AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016ABRI ANALOG 62% 57% 63% 63% 68% 68% 65% 70% 61% 65%BILLBOARD ANALOG 20% 18% 27% 25% 26% 21% 16% 15% 13% 12%MAST ANALOG 16% 16% 21% 15% 14% 16% 15% 15% 15% 11%MAST DIGITAL - - - - - - - - - 8%TRAVEL SCREENS <8M2 0% 0% 1% 1% 3% 3% 3% 3% 3% 3%TRAVEL SCREENS >8M2 - - - - - 0% 0% 1% 1% 2%VERVOER 6% 5% 2% 1% 1% 0% 0% 0% 1% 1%CITY SCREENS >8M2 - - - 0% 0% 0% 0% 0% 1% 1%PROMOTIONS - - 2% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1%ABRI DIGITAL - - - - - - 0% 0% - 1%OVERIG 10% 7% 2% 1% 1% 1% 2% 1% 1% 1%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007=100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016ABRI ANALOG 100 106 121 143 168 190 202 223 206 209 BILLBOARD ANALOG 100 105 160 177 193 183 149 145 131 115 MAST ANALOG 100 113 151 133 127 174 176 185 200 135 MAST DIGITAL - - - - - - - - - 100 TRAVEL SCREENS <8M2 100 55 793 1.036 2.115 2.281 3.443 3.400 3.008 3.372 TRAVEL SCREENS >8M2 - - - - - 2012 = 100 111 131 286 508 VERVOER 100 100 50 30 13 10 6 7 20 29 CITY SCREENS >8M2 - - - - 2010 = 100 1.236 1.295 1.182 3.542 5.191 PROMOTIONS - - 2008 = 100 84 117 117 130 104 68 67 ABRI DIGITAL - - - - - - - - - 100 OVERIG 100 77 22 10 14 22 34 25 16 13 TOTAAL 100 114 119 140 151 171 192 197 209 198

BRON: NIELSEN


OUT OF HOME

9.3 MarktontwikkelingSinds 2012 registreert Nielsen het aantal advertenties voor out of home. Dit is een verhoudingsgetal dat het aantal campagnes vermenigvuldigt met het aantal dagen dat die campagne ‘hangt’ of wordt ‘uitgezonden’. Dat laatste geldt voor de digitale uitingen, die per 2016 worden meegenomen in de registraties.

Met de parameters ‘aantal advertenties’ en ‘aantal adverteerders’ kan de marktontwikkeling van out of home in kaart worden gebracht, net zoals dat ook gebeurt voor de andere mediumtypen. Dan is te zien dat het tarief per advertentie sterk daalt in 2016. Dit heeft te maken met het feit dat de ondergrens van € 4.000,- per campagne is losgelaten in de registraties.

Door afschaffing van de ondergrens zijn ook kleinere adverteerders toegetreden tot de database, waardoor het gemiddelde budget per adverteerder nu weer bijna gelijk is aan het budget van tien jaar geleden. De hoogste gemiddelde besteding per adverteerder was in 2012 en bedroeg ruim drie ton. In 2016 is dat gezakt naar € 191.000. Er zijn tussen 2012 en 2016 wel ruim 1.000 nieuwe adverteerders bijgekomen, maar dat zijn zoals gezegd ‘kleinere’ adverteerders.

De positieve marktontwikkeling is goed te zien in onderstaande grafiek. De toename van het aantal adverteerders vanaf 2009 heeft vooral te maken met de hernieuwde aanlevering van data door Clear Channel en Schiphol media vanaf dat jaar. In 2016 komt de groei vooral door de genoemde afschaffing van de ondergrens van € 4.000,- per campagne.

TABEL 9.3: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANTAL ADVERTENTIES EN ADVERTEERDERS, OUT OF HOME, 2007-2016


AANTAL ADVERTENTIES


2007 268.110 - 1.3692008 278.628 - 1.2802009 328.020 - 1.2842010 355.237 - 1.2992011 402.192 - 1.3472012 451.348 184.712 1.4722013 462.295 177.981 1.6592014 491.079 158.743 1.6142015 465.968 175.902 1.9202016 484.404 256.948 2.535JAAR TARIEF /

ADVERTENTIEBUDGET /


ADVERTEERDER2007 - € 195.843 -2008 - € 217.678 -2009 - € 255.467 -2010 - € 273.469 -2011 - € 298.583 -2012 € 2.444 € 306.622 125 2013 € 2.597 € 278.659 107 2014 € 3.094 € 304.262 98 2015 € 2.649 € 242.692 92 2016 € 1.885 € 191.086 101

BRON: NIELSEN


OUT OF HOME

9.4 Per hoofdgroepDe bestedingen per hoofdgroep zijn binnen out of home redelijk gelijk verdeeld. De retailers eisen weliswaar het grootste aandeel op, maar het aandeel is niet dominant groot en het verschil met de opvolgende hoofdgroepen is niet echt groot.

Van de grotere hoofdgroepen heeft retail wel de hoogste index ten opzichte van 2007. Er is sprake van een ruime verdrievoudiging. Persoonlijke verzorging is de enige hoofdgroep met een lager budget dan tien jaar geleden.

GRAFIEK 9.1: ONTWIKKELING AANTAL ADVERTEERDERS EN GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER, OUT OF HOME, 2012-2016 (2012=100)

BRON: NIELSEN

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

2012 2013 2014 2015 2016


TABEL 9.4: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER HOOFDGROEP, OUT OF HOME, 2007-2016BEDRAGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 24.432 26.793 33.845 40.729 46.616 56.940 66.481 70.766 79.646 80.037 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 34.592 33.514 37.976 38.636 49.242 44.783 48.644 49.630 58.308 62.760 HORECA,TOERISME,RECREATIE 24.487 28.411 30.553 34.568 42.753 58.272 59.992 64.585 65.785 59.226 TELECOM,ICT 19.990 23.251 28.866 28.151 36.226 44.514 53.749 58.732 53.675 53.289 MEDIA 35.023 39.927 41.124 37.126 46.304 53.082 58.002 58.576 53.682 49.458 TRANSPORT 20.959 18.543 34.794 36.621 42.248 52.603 48.119 49.592 39.860 42.163 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 17.802 19.628 23.224 26.866 31.192 42.941 30.232 33.606 22.666 32.480 FINANCIELE DIENSTVERLENING 23.438 27.976 22.036 29.954 19.232 19.927 17.764 21.996 20.142 24.295 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 12.022 6.380 8.279 5.579 9.310 6.167 12.320 10.131 12.013 14.617 PERSOONLIJKE VERZORGING 13.497 12.509 11.915 13.142 15.902 9.345 13.600 18.212 10.204 13.280 MODE 11.110 11.009 14.154 17.499 20.254 20.597 11.649 11.612 13.734 13.280 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 8.398 10.122 9.918 8.651 7.302 10.209 10.795 8.947 9.194 12.283 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 11.112 11.032 13.633 14.716 19.673 13.634 17.157 15.438 12.831 11.081 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 3.086 1.805 9.594 16.926 9.586 6.787 4.065 3.672 4.307 3.914 HUIS EN TUIN 2.360 610 384 696 935 1.936 1.306 2.712 3.446 3.224 BOUW EN ONROEREND GOED 1.856 2.257 1.685 609 1.441 2.089 2.059 2.012 2.195 2.916 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 1.234 1.239 1.676 2.178 223 2.807 1.934 4.357 1.285 2.568 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 1.526 2.587 3.707 1.306 3.075 3.386 3.485 3.350 1.649 1.846 MEDISCH 1.059 980 413 262 146 343 504 1.813 936 1.224 AGRARISCH 117 51 245 987 495 902 420 1.244 412 433 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 7 3 31 36 83 19 98 31 TOTAAL 268.110 278.628 328.020 355.237 402.192 451.348 462.295 491.079 465.968 484.404



OUT OF HOME

9.5 AdverteerdersDe bovenkant van de top 10 grootste adverteerders voor out of home is qua samenstelling nagenoeg niet veranderd ten opzichte van een jaar geleden. Alleen de onderlinge volgorde is anders geworden. Opvallende binnenkomers aan de onderkant van de top 10 zijn Tele2, Kruidvat en Aldi. Vorig jaar stonden ze alle drie nog buiten de top 50, maar in 2016 prominent in de top 10.

Daartegenover staat dat adverteerders als Heineken, Lidl en Vodafone hun out of home budget iets hebben laten vieren in 2016.

AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 9,1% 9,6% 10,3% 11,5% 11,6% 12,6% 14,4% 14,4% 17,1% 16,5%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 12,9% 12,0% 11,6% 10,9% 12,2% 9,9% 10,5% 10,1% 12,5% 13,0%HORECA,TOERISME,RECREATIE 9,1% 10,2% 9,3% 9,7% 10,6% 12,9% 13,0% 13,2% 14,1% 12,2%TELECOM,ICT 7,5% 8,3% 8,8% 7,9% 9,0% 9,9% 11,6% 12,0% 11,5% 11,0%MEDIA 13,1% 14,3% 12,5% 10,5% 11,5% 11,8% 12,5% 11,9% 11,5% 10,2%TRANSPORT 7,8% 6,7% 10,6% 10,3% 10,5% 11,7% 10,4% 10,1% 8,6% 8,7%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 6,6% 7,0% 7,1% 7,6% 7,8% 9,5% 6,5% 6,8% 4,9% 6,7%FINANCIELE DIENSTVERLENING 8,7% 10,0% 6,7% 8,4% 4,8% 4,4% 3,8% 4,5% 4,3% 5,0%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 4,5% 2,3% 2,5% 1,6% 2,3% 1,4% 2,7% 2,1% 2,6% 3,0%PERSOONLIJKE VERZORGING 5,0% 4,5% 3,6% 3,7% 4,0% 2,1% 2,9% 3,7% 2,2% 2,7%MODE 4,1% 4,0% 4,3% 4,9% 5,0% 4,6% 2,5% 2,4% 2,9% 2,7%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 3,1% 3,6% 3,0% 2,4% 1,8% 2,3% 2,3% 1,8% 2,0% 2,5%CONSUMENTEN ELEKTRONICA 4,1% 4,0% 4,2% 4,1% 4,9% 3,0% 3,7% 3,1% 2,8% 2,3%BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 1,2% 0,6% 2,9% 4,8% 2,4% 1,5% 0,9% 0,7% 0,9% 0,8%HUIS EN TUIN 0,9% 0,2% 0,1% 0,2% 0,2% 0,4% 0,3% 0,6% 0,7% 0,7%BOUW EN ONROEREND GOED 0,7% 0,8% 0,5% 0,2% 0,4% 0,5% 0,4% 0,4% 0,5% 0,6%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 0,5% 0,4% 0,5% 0,6% 0,1% 0,6% 0,4% 0,9% 0,3% 0,5%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 0,6% 0,9% 1,1% 0,4% 0,8% 0,8% 0,8% 0,7% 0,4% 0,4%MEDISCH 0,4% 0,4% 0,1% 0,1% 0,0% 0,1% 0,1% 0,4% 0,2% 0,3%AGRARISCH 0,0% 0,0% 0,1% 0,3% 0,1% 0,2% 0,1% 0,3% 0,1% 0,1%OVERIGE RECLAME-UITINGEN 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%INDICES (2007=100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 100 110 139 167 191 233 272 290 326 328 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 100 97 110 112 142 129 141 143 169 181 HORECA,TOERISME,RECREATIE 100 116 125 141 175 238 245 264 269 242 TELECOM,ICT 100 116 144 141 181 223 269 294 269 267 MEDIA 100 114 117 106 132 152 166 167 153 141 TRANSPORT 100 88 166 175 202 251 230 237 190 201 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 100 110 130 151 175 241 170 189 127 182 FINANCIELE DIENSTVERLENING 100 119 94 128 82 85 76 94 86 104 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 100 53 69 46 77 51 102 84 100 122 PERSOONLIJKE VERZORGING 100 93 88 97 118 69 101 135 76 98 MODE 100 99 127 158 182 185 105 105 124 120 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 100 121 118 103 87 122 129 107 109 146 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 100 99 123 132 177 123 154 139 115 100 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 100 58 311 548 311 220 132 119 140 127 HUIS EN TUIN 100 26 16 30 40 82 55 115 146 137 BOUW EN ONROEREND GOED 100 122 91 33 78 113 111 108 118 157 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 100 100 136 176 18 227 157 353 104 208 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 100 170 243 86 202 222 228 220 108 121 MEDISCH 100 93 39 25 14 32 48 171 88 116 AGRARISCH 100 44 210 843 423 771 359 1.063 352 370 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 100 35 - 432 504 1.155 263 1.351 - 423 TOTAAL 100 104 122 132 150 168 172 183 174 181

BRON: NIELSEN



OUT OF HOME

TABEL 9.5: TOP 50 ADVERTEERDERS, OUT OF HOME, 2007-2016 (BEDRAGEN X € 1.000)2016 2015 ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 5 T-MOBILE NETHERLANDS 4.651 5.715 3.191 1.512 3.171 4.557 5.329 2.868 9.995 17.2702 1 MCDONALD’S NEDERLAND 3.346 2.554 4.547 8.532 11.234 15.498 16.038 12.666 18.505 14.3033 2 UNILEVER NEDERLAND 13.862 13.178 14.300 18.447 20.146 17.164 13.712 20.104 14.948 12.8394 8 COCA COLA NEDERLAND 206 1.263 3.618 4.051 6.314 4.839 5.532 5.175 6.497 8.4685 3 KPN 5.567 5.864 6.100 5.280 8.740 11.282 10.127 12.225 10.522 8.3966 67 TELE2 966 1.140 3.200 2.052 1.328 494 327 2.032 1.455 7.7267 10 ZIGGO 1.611 1.768 79 1.554 2.702 3.849 4.920 5.777 6.109 6.4898 52 KRUIDVAT RETAIL 354 250 - 174 - 16 318 1.423 1.874 6.0619 60 ALDI CULEMBORG - - - - - 4 5 61 1.542 5.987

10 9 OTRAVO 137 940 2.626 2.820 2.973 5.894 6.756 2.548 6.196 5.05511 6 SAMSUNG ELECTRONICS BENELUX 5.262 3.193 6.369 7.164 8.403 6.059 7.227 7.987 7.001 4.88312 12 QMUSIC 1.916 738 1.478 721 530 1.292 4.488 5.992 5.196 4.85213 4 VODAFONE 1.243 2.812 4.738 5.382 8.414 8.159 11.402 13.589 10.004 4.81714 7 MOBIELWERKT - - - - - - 6.479 9.838 6.945 4.72815 11 SCHIPHOL LUCHTHAVEN 126 - 5.418 5.250 6.090 4.870 5.616 7.260 5.528 4.37016 25 MERCEDES-BENZ NEDERLAND 651 563 1.389 1.541 1.857 2.521 2.326 1.637 3.539 4.34617 20 NEDERLANDSE SPOORWEGEN 457 1.010 1.018 876 575 1.799 5.248 2.149 3.922 4.05918 47 WE INTERNATIONAL - 765 270 20 19 127 323 602 2.072 4.00419 23 WEBSEND - - - - - - 1.830 2.991 3.690 3.98920 24 PON’S AUTOMOBIELHANDEL 1.655 2.681 1.476 2.676 1.804 4.713 3.573 1.675 3.599 3.67421 13 LIDL NEDERLAND - 12 644 657 1.115 7.526 5.553 7.563 5.128 3.55822 51 ST.EXPL.NED.STAATSLOTERIJ 4.124 2.910 2.933 2.715 2.556 3.280 3.633 2.485 1.877 3.44123 119 BMW NEDERLAND 293 90 1.052 2.196 2.384 2.086 1.263 2.104 820 3.37624 41 IKEA 715 1.000 609 898 1.291 1.888 3.461 2.515 2.297 3.33125 15 HEINEKEN NEDERLAND 1.195 1.042 384 1.388 4.531 1.890 5.966 3.844 4.525 3.21426 86 MARS NEDERLAND 762 480 505 - 9 - 310 1.185 1.150 3.15527 30 COOPERATIE CODIS GROOTHANDEL 57 85 65 25 11 48 470 38 3.165 3.10028 50 MINISTERIE VAN FINANCIEN 408 446 269 652 1.848 1.503 1.802 1.740 1.936 3.01029 70 THUISBEZORGD.NL 102 735 580 - - 169 - - 1.372 2.98730 49 SCHIPHOL GROUP - - - 17 - - - - 1.964 2.96831 28 ING BANK 19 1.153 4.424 1.099 834 1.323 732 515 3.418 2.95332 77 RADIO 538 3.167 4.249 3.928 3.630 2.939 3.459 1.547 3.351 1.263 2.92633 17 FOX INTERNATIONAL CHANNELS - - - - 231 94 2.603 3.001 4.423 2.88234 2862 DITZO 175 97 221 334 - - - 52 - 2.87535 72 ALBERT HEIJN 902 1.210 1.926 1.700 5.007 4.610 3.750 1.479 1.316 2.86636 185 BOVAG 8 74 58 188 - - - 255 463 2.84737 31 HENNES & MAURITZ NETHERLANDS 678 1.344 2.899 2.775 2.450 1.917 3.253 3.994 3.103 2.82438 68 ZALANDO - - - - 71 - - 259 1.444 2.65239 34 NATIONALE POSTCODE LOTERIJ 644 2.952 3.082 2.656 1.252 1.147 2.719 2.327 2.771 2.63640 46 BEVER ZWERFSPORT 604 573 323 322 8 221 196 157 2.077 2.51741 21 CORENDON INTERNATIONAL TRAVEL 2.299 2.256 217 53 2.568 3.418 3.559 6.415 3.781 2.49642 142 NESPRESSO NEDERLAND 639 1.140 500 716 310 406 797 - 645 2.46243 176 MARLEY SPOON - - - - - - - - 471 2.38544 27 TELFORT 2.845 1.354 2.875 2.507 93 2.809 5.827 5.778 3.492 2.37645 35 FRIESLANDCAMPINA CONSUMER PROD. 1.216 3.118 1.829 2.686 2.723 2.732 1.150 1.789 2.721 2.33646 29 RABOBANK NEDERLAND 3.868 3.036 1.283 4.921 4.974 4.262 3.016 6.130 3.282 2.28547 43 ST.PROMOVENDUM - - - 308 225 692 292 1.446 2.100 2.21348 73 CHANEL 487 375 659 1.747 2.083 2.131 2.703 2.675 1.303 2.20049 39 FORD NEDERLAND 1.206 2.426 1.957 3.763 2.975 2.420 4.058 2.971 2.358 2.15850 19 SKY RADIO GROUP 2.049 1.871 1.527 832 1.445 1.367 3.060 3.071 4.239 2.108

BRON: NIELSEN

TABEL 9.6: AANTAL ADVERTEERDERS EN GEMIDDELD BUDGET, OUT OF HOME, 2016BUDGET AANTAL


x € 1.000BUDGET /

ADVERTEERDERAANDEEL


BRON: NIELSEN


OUT OF HOME

Net als bij de andere mediumtypen vinden we bij out of home een grote groep kleine adverteerders met een zeer beperkt bestedingsaandeel. Van de ruim 2.500 adverteerders in 2016 heeft driekwart een gemiddeld ‘buitenbudget’ van € 21.000,-. Hun gezamenlijke aandeel is 8,3%.

De groep van 105 adverteerders die gemiddeld meer dan een miljoen te besteden heeft bestrijkt ruim 60% van de markt.

9.6 SeizoenBij out of home wordt de term ‘kwartaal’ bijna letterlijk genomen. Het budget is op een paar procenten na keurig in vier gelijke parten (of kwarten) verdeeld. Daarmee wijkt out of home van de andere mediumtypen, die veelal een sterk tweede en vierde kwartaal kennen ten koste van het eerste en derde kwartaal. De lijnen in de grafiek zijn dan ook nagenoeg ‘vlak’.

Alleen in mei en november waren de bestedingen aan out of home onder het niveau van het jaar ervoor. In alle overige maanden is er flink geplust met als eindresultaat een groei van 4% in 2016.

TABEL 9.7: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, KWARTAAL EN HALFJAAR, OUT OF HOME, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016


BRON: NIELSEN

GRAFIEK 9.2: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, OUT OF HOME, 2016 EN GEMIDDELD 2007-2016

BRON: NIELSEN

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%


2016 GEMIDDELD 2007-2016


OUT OF HOME

GRAFIEK 9.3: ONTWIKKELING BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND EN CUMULATIEF, OUT OF HOME, 2016 T.O.V. 2015

BRON: NIELSEN

-6%

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%





HOOFDSTUK 10

FOLDERS


FOLDERS

SAMENVATTING• Bestedingen nagenoeg gelijk ten opzichte van 2015

• Supermarkten blijven de grootste folderaars

• Slechts kleine wijzigingen in de top 50 adverteerders.

Lidl verdringt Kruidvat van eerste plaats.

TABEL 10.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER HOOFDGROEP, FOLDERS, 2007-2016BEDRAGEN X € 1.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 133.047 138.907 142.215 152.548 142.628 152.890 149.631 152.255 132.466 132.823 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 1.360 955 1.204 1.492 1.820 1.965 2.355 2.722 2.099 2.680 HORECA,TOERISME,RECREATIE 1.549 1.342 1.696 2.411 1.501 1.513 1.609 1.498 843 1.594 HUIS EN TUIN 3.613 3.208 2.387 2.508 1.609 1.558 1.249 1.211 985 889 TRANSPORT 1.540 1.728 1.401 2.101 930 914 854 964 448 545 MODE 856 749 744 799 504 406 584 614 342 349 MEDISCH 859 478 370 456 170 161 177 124 170 108 FINANCIELE DIENSTVERLENING 1.201 970 860 998 504 489 506 324 298 100 TELECOM,ICT 2.620 3.435 2.672 3.214 2.618 2.917 2.682 1.897 195 94 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 339 394 199 280 55 123 325 242 55 53 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 444 295 314 451 248 247 276 209 79 49 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 554 522 382 403 251 171 160 14 23 38 MEDIA 1.173 1.210 560 753 396 323 204 246 9 30 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 174 232 244 251 80 58 34 35 15 26 BOUW EN ONROEREND GOED 308 131 300 176 85 53 90 57 26 23 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 672 317 163 151 120 91 100 121 47 9 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 279 96 75 156 120 47 250 215 2 9 AGRARISCH 14 5 10 7 5 3 2 9 2 6 PERSOONLIJKE VERZORGING 32 26 - 12 2 3 1 0 - 4 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 20 12 - - - - - - - - TOTAAL 150.654 155.012 155.794 169.167 153.644 163.931 161.090 162.755 138.104 139.429 AANDELEN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 88,3% 89,6% 91,3% 90,2% 92,8% 93,3% 92,9% 93,5% 95,9% 95,3%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 0,9% 0,6% 0,8% 0,9% 1,2% 1,2% 1,5% 1,7% 1,5% 1,9%HUIS EN TUIN 1,0% 0,9% 1,1% 1,4% 1,0% 0,9% 1,0% 0,9% 0,6% 1,1%HORECA,TOERISME,RECREATIE 2,4% 2,1% 1,5% 1,5% 1,0% 1,0% 0,8% 0,7% 0,7% 0,6%TRANSPORT 1,0% 1,1% 0,9% 1,2% 0,6% 0,6% 0,5% 0,6% 0,3% 0,4%MODE 0,6% 0,5% 0,5% 0,5% 0,3% 0,2% 0,4% 0,4% 0,2% 0,3%FINANCIELE DIENSTVERLENING 0,6% 0,3% 0,2% 0,3% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1%TELECOM,ICT 0,8% 0,6% 0,6% 0,6% 0,3% 0,3% 0,3% 0,2% 0,2% 0,1%MEDISCH 1,7% 2,2% 1,7% 1,9% 1,7% 1,8% 1,7% 1,2% 0,1% 0,1%BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 0,2% 0,3% 0,1% 0,2% 0,0% 0,1% 0,2% 0,1% 0,0% 0,0%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 0,3% 0,2% 0,2% 0,3% 0,2% 0,2% 0,2% 0,1% 0,1% 0,0%CONSUMENTEN ELEKTRONICA 0,4% 0,3% 0,2% 0,2% 0,2% 0,1% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0%BOUW EN ONROEREND GOED 0,8% 0,8% 0,4% 0,4% 0,3% 0,2% 0,1% 0,2% 0,0% 0,0%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 0,1% 0,1% 0,2% 0,1% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 0,2% 0,1% 0,2% 0,1% 0,1% 0,0% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0%MEDIA 0,4% 0,2% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,0% 0,0%AGRARISCH 0,2% 0,1% 0,0% 0,1% 0,1% 0,0% 0,2% 0,1% 0,0% 0,0%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%PERSOONLIJKE VERZORGING 0,0% 0,0% - 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% - 0,0%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 0,0% 0,0% - - - - - - - -TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%



FOLDERS

10.1 Per hoofdgroepDe retailers bepalen voor het overgrote deel de ontwikkelingen in de foldermarkt. Daar is de afgelopen tien jaar niks aan veranderd. Sterker nog, het bestedingsaandeel van deze hoofdgroep was in 2007 al hoog met ruim 88%, maar dat is in de jaren daarna alleen maar verder toegenomen.

Voor een verbijzondering van de retailbestedingen is het mogelijk om een niveau dieper te kijken in de database Nielsen. Dan blijkt dat de productklasse ‘supermarkten’ de grootste besteders zijn met een aandeel van bijna 25%. De andere productklassen volgen op afstand.

De cijfers zijn lastig te vergelijken met die van voor 2015. Door een aanpassing in de registratie van de bestedingen is in 2015 een trendbreuk opgetreden. Die trendbreuk heeft effect over productgroepen, dus de onderlinge verhoudingen zijn niet veranderd. Ook voor de trendbreuk waren de supermarkten de grootste folderaars.

Vervolg van de vorige paginaINDICES (2007=100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016RETAIL 100 104 107 115 107 115 112 114 100 100 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 100 70 89 110 134 144 173 200 154 197 HUIS EN TUIN 100 87 110 156 97 98 104 97 54 103 HORECA,TOERISME,RECREATIE 100 89 66 69 45 43 35 34 27 25 TRANSPORT 100 112 91 136 60 59 55 63 29 35 MODE 100 88 87 93 59 47 68 72 40 41 FINANCIELE DIENSTVERLENING 100 56 43 53 20 19 21 14 20 13 TELECOM,ICT 100 81 72 83 42 41 42 27 25 8 MEDISCH 100 131 102 123 100 111 102 72 7 4 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 100 116 59 82 16 36 96 71 16 16 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 100 66 71 102 56 56 62 47 18 11 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 100 94 69 73 45 31 29 2 4 7 BOUW EN ONROEREND GOED 100 103 48 64 34 28 17 21 1 3 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 100 134 140 144 46 33 19 20 9 15 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 100 42 98 57 28 17 29 18 8 8 MEDIA 100 47 24 22 18 14 15 18 7 1 AGRARISCH 100 35 27 56 43 17 89 77 1 3 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 100 39 71 52 33 22 17 63 15 45 PERSOONLIJKE VERZORGING 100 82 - 36 5 11 3 1 - 13 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 100 60 - - - - - - - - TOTAAL 100 103 103 112 102 109 107 108 92 93

BRON: NIELSEN

TABEL 10.2: TOP 50 PRODUCTKLASSEN, FOLDERS, 2007-2016 (BEDRAGEN X €1.000)2016 2015 PRODUCTKLASSE 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 1 FILIAALBEDR.SUPERMARKTEN 22.361 24.574 27.531 29.013 27.861 30.099 31.518 29.912 30.303 34.3252 3 FILIAALBEDR.WOON-WONINGINRICHT. 19.152 19.757 19.497 21.733 20.905 23.367 20.723 21.127 15.690 16.3323 2 FILIAALBEDR.DROGIST,PARFUMERIE 11.186 11.401 11.992 14.658 15.728 17.242 18.355 18.817 17.463 16.3324 4 FILIAALBEDR.DHZ ARTIKELEN 12.759 13.397 13.665 13.511 13.093 13.821 14.029 16.973 15.218 14.6075 6 FILIAALBEDR.ELEKTRO 11.778 12.520 12.706 12.860 10.473 11.241 11.829 10.789 12.159 11.7566 5 WARENHUIZEN 12.080 13.383 13.590 15.263 14.550 17.321 17.565 19.433 14.196 10.6357 7 FILIAALBEDR.BOVENKLEDING 8.059 8.354 8.024 8.149 7.629 7.023 7.228 6.933 6.256 6.8238 8 FILIAALBEDR.SPEELGOED 2.790 4.075 4.919 4.517 3.619 4.615 4.022 3.758 3.486 4.3529 9 FILIAALBEDR.SCHOEISEL 4.568 3.603 4.684 4.955 4.738 4.896 4.395 4.110 3.084 3.765

10 10 FILIAALBEDR.DRANKEN 2.596 2.766 2.786 3.285 2.897 3.027 3.025 3.222 3.034 3.09211 12 CONSUMENTENORGANISATIES 12 145 333 824 1.308 1.655 1.881 2.275 1.876 2.34412 11 TUINCENTRA 2.660 2.515 2.887 2.895 2.396 3.038 3.201 3.393 2.375 1.76813 20 RESTAURANTS 924 849 1.063 1.315 799 1.154 1.266 1.032 642 1.49014 14 FILIAALBEDR.OPTIEK 1.140 973 908 1.418 1.830 2.089 1.632 1.661 1.055 1.30415 15 DIERENSPECIAALZAKEN 566 706 621 743 943 1.065 1.083 1.204 919 1.08516 13 RETAIL OVERIG 944 996 937 1.031 1.240 1.258 1.260 1.624 1.213 1.04717 17 FILIAALBEDR.VERVOER 2.296 1.585 1.616 1.609 1.390 978 858 1.255 806 97018 18 FILIAALBEDR.TELECOMMUNICATIE 4.911 4.484 2.909 2.715 1.966 1.714 1.389 1.128 785 78719 19 FILIAALBEDR.COMPUTERS 2.702 2.412 2.053 1.625 912 1.058 787 615 747 67020 26 PERSONENAUTO’S COMBI 1.289 1.086 509 1.213 630 717 690 688 337 51521 28 FILIAALBEDR.VOEDING OVERIG 621 695 788 778 804 491 395 589 292 49122 21 BEDDEN,MATRASSEN,BODEMS COMBI 729 983 745 664 686 701 600 466 603 48723 16 FILIAALBEDR.BOEKEN 1.048 822 780 1.017 1.186 1.531 1.460 1.365 821 48724 25 FILIAALBEDR.ONDERGOED 683 767 565 482 553 836 613 473 364 47425 22 FILIAALBEDR.KEUKENS,BADKAMERS 1.627 2.449 1.203 1.624 1.230 1.405 791 771 589 466



FOLDERS

10.2 MarktontwikkelingDe genoemde wijziging in de registratiemethode is goed te zien de parameters die de marktontwikkeling aangeven. Het aantal adverteerders is een stuk lager in 2015, het aantal advertenties (lees: folders) is afgenomen en zoals gezegd komen de bestedingen ook lager uit.

2016 2015 PRODUCTKLASSE 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 201626 24 JUWELIERS 293 350 387 493 601 753 776 802 385 43227 27 FILIAALBEDR.SPORTARTIKELEN 2.275 2.590 2.886 3.051 2.463 1.034 934 763 322 41328 30 CURSUSSEN 1.159 629 558 563 498 289 404 414 221 33429 31 BADKAMERINRICHTING,SANITAIR 10 20 13 40 26 111 56 108 211 25730 33 WEBSHOP WARENHUIZEN 174 86 223 269 2 30 27 91 161 21131 35 BRILMONTUREN 28 79 110 190 134 20832 42 FILIAALBEDR.AUDICIEN 409 472 493 597 373 454 304 581 62 12133 38 SCHOENEN COMBI 429 376 403 397 277 163 175 170 85 10434 29 ZIEKTEKOSTENVERZEKERING 81 15 373 432 268 375 335 199 281 9435 34 GENEESMIDDELEN NIET UITSPLITSB. 279 129 72 173 63 27 58 47 149 7936 32 SPORTSCHOLEN,FITNESSCENTRA 116 112 196 202 235 129 233 375 189 7237 39 BELLEN & INTERNET MOBIEL 6 54 134 14 156 209 85 5138 43 MATRASSEN 139 191 73 89 55 73 28 69 60 4339 44 KEUKENS EXCL FILIAALBEDRIJVEN 1.247 697 495 450 306 336 312 351 53 3640 41 CHEMISCHE PRODUCTEN OVERIG 309 218 268 329 207 234 232 171 74 3241 49 VITAMINEN,MINERALEN,TONICA 490 281 235 223 81 88 91 68 21 3042 56 NATUUR-,REFORMPRODUCTEN 75 52 14 29 11 3 4 9 15 2643 75 WEBSHOP OVERIG 393 543 554 391 39 0 4 4 2344 51 TUINMEUBILAIR 172 33 62 40 3 15 14 42 21 2345 23 FILIAALBEDR,FOTO,FILM 234 162 126 218 142 304 288 233 519 2346 70 WEBSITES MEDIA 35 50 6 2347 45 TELECOMMUNICATIE ALG. 66 1.588 2.028 2.235 1.757 2.281 1.822 1.266 53 1748 50 GROOTVERBRUIK 1 5 21 1749 67 CATERINGBEDRIJVEN 7 19 57 63 20 5 8 19 6 1750 61 BOUWMATERIALEN OVERIG 9 15 5 1 18 5 11 15

BRON: NIELSEN


TABEL 10.3: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANTAL ADVERTENTIES EN ADVERTEERDERS, FOLDERS, 2007-2016


AANTAL ADVERTENTIES


2007 150.654 6.783 6722008 155.012 6.205 5592009 155.794 6.234 5212010 169.167 6.680 5312011 153.644 6.521 5042012 163.931 6.338 5112013 161.090 6.225 5762014 162.755 5.654 5362015 138.104 4.288 3252016 139.429 4.412 377JAAR TARIEF /

ADVERTENTIEBUDGET /


ADVERTEERDER2007 € 22.210 € 224.187 10 2008 € 24.982 € 277.303 11 2009 € 24.991 € 299.029 12 2010 € 25.324 € 318.581 13 2011 € 23.561 € 304.849 13 2012 € 25.865 € 320.804 12 2013 € 25.878 € 279.670 11 2014 € 28.786 € 303.648 11 2015 € 32.207 € 424.936 13 2016 € 31.602 € 369.839 12

BRON: NIELSEN


FOLDERS

De jaren 2015 en 2016 zijn onderling wel goed te vergelijken. Dan is te zien dat het aantal advertenties (lees: folders) weer is toegenomen en hetzelfde geldt voor het aantal adverteerders. Het aantal folders per adverteerder is in 2016 met een afgenomen naar gemiddeld twaalf. Dat klinkt laag, maar niet alle folderaars bezorgen wekelijks een folder in de bus. Dat is slechts weggelegd voor de allergrootsten.

TABEL 10.4: TOP 50 ADVERTEERDERS, FOLDERS, 2007-2016 (BEDRAGEN X €1.000)2016 2015 ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 2 LIDL NEDERLAND 4.031 3.589 2.714 3.543 3.767 3.592 4.062 4.713 8.170 11.2312 1 KRUIDVAT RETAIL 6.263 5.992 5.677 6.912 7.029 7.540 7.895 8.416 8.249 8.2663 3 MEDIA MARKT SATURN NEDERLAND 2.822 3.279 3.363 4.756 4.443 4.435 5.015 5.146 5.973 5.9904 6 ALDI 715 2.969 4.608 4.746 4.738 5.314 5.387 5.067 5.165 5.8055 4 SEATS & SOFAS 3.539 3.742 3.638 4.108 4.012 4.403 4.475 5.042 5.569 5.1486 5 GAMMA NEDERLAND 4.215 4.100 3.851 3.800 3.336 3.521 3.849 5.134 5.241 4.8677 8 ALBERT HEIJN 5.193 5.270 5.184 5.094 4.804 5.118 5.224 5.196 3.729 4.7268 9 ETOS 2.236 2.665 2.873 3.313 3.255 3.272 3.194 3.308 3.516 4.4929 7 PRAXIS GROEP 3.027 3.697 4.149 3.873 3.793 3.818 4.047 4.498 4.403 3.976

10 11 KARWEI HOLLAND NATIONAAL 2.360 2.607 2.673 2.829 2.521 2.875 2.759 3.612 2.808 3.25411 10 BLOKKER 2.770 2.733 2.897 2.713 3.008 3.567 3.429 3.665 3.467 3.18212 13 NEDERLANDSE EXPERT GROEP 1.084 1.072 1.130 1.146 1.168 1.386 2.744 2.072 2.387 2.85013 12 KIJKSHOP 2.387 3.596 2.804 3.221 2.765 3.075 2.859 3.011 2.636 2.51014 18 BRISTOL SCHOENEN 2.079 1.761 2.407 2.780 2.502 2.413 2.382 1.948 2.004 2.42515 25 BART SMIT 1.704 2.097 2.228 2.496 1.870 2.040 1.912 1.875 1.718 2.34416 21 ANWB 12 170 345 865 1.335 1.635 1.897 2.268 1.874 2.34217 20 GALL & GALL 1.509 1.886 1.812 2.356 2.068 2.078 2.310 2.330 1.880 1.97818 26 JUMBO SUPERMARKTEN 942 310 391 483 642 516 678 1.526 1.648 1.93619 27 EURETCO 3.113 3.243 2.986 2.769 3.102 3.811 3.075 2.668 1.631 1.89520 19 JYSK 234 520 841 1.130 1.630 2.156 1.987 1.996 1.923 1.89321 22 WIBRA SUPERMARKT-NOORD 1.476 1.392 1.339 1.353 1.542 1.779 1.726 1.829 1.872 1.87222 24 BIG BAZAR 183 368 579 1.169 1.956 2.632 1.859 1.85123 32 INTERTOYS HOLLAND 796 1.268 1.902 1.263 826 1.369 1.277 1.312 1.355 1.77824 16 WOONSQUARE - SLAAPSQUARE 85 1.636 2.331 2.284 2.141 2.347 2.161 1.77025 29 PROMINENT COMFORT PRODUCTEN 222 442 679 1.574 2.055 3.035 2.047 1.956 1.591 1.66326 30 SPERWER NATIONAAL 1.664 1.622 1.883 1.493 1.295 1.527 1.545 1.589 1.544 1.59527 14 DIRK VAN DEN BROEK SUPERMARKTEN 878 1.615 1.786 2.010 1.757 2.006 2.161 1.333 2.236 1.52528 28 BCC ELEKTRO-SPECIAALZAKEN 897 1.283 2.309 2.282 1.125 1.065 973 1.200 1.596 1.51929 36 COOPERATIE CODIS GROOTHANDEL 385 330 217 218 483 888 1.186 1.196 1.151 1.44030 40 SCAPINO 1.281 1.244 942 479 960 906 736 1.009 1.051 1.32731 34 BETER BED 2.436 2.579 2.269 2.528 1.907 2.303 1.673 1.335 1.166 1.28132 17 ICI PARIS XL NEDERLAND 4 20 874 1.153 1.689 1.768 1.558 2.094 1.21733 44 ZEEMAN TEXTIELSUPERS 1.229 1.577 1.536 1.802 1.681 627 632 635 808 1.21734 33 FORMIDO BOUWMARKTEN 877 1.035 1.235 1.257 1.403 1.457 1.429 1.650 1.246 1.16135 23 INTRATUIN NEDERLAND 1.318 1.650 1.779 1.687 1.518 1.931 2.065 2.492 1.859 1.16136 50 VOMAR 517 435 469 430 397 455 676 749 736 1.15337 15 HEMA 2.231 2.368 2.756 2.628 2.406 2.567 2.651 2.695 2.210 1.08538 35 AGRI RETAIL 917 987 929 1.024 1.237 1.258 1.242 1.502 1.161 1.04439 41 EM-TE SUPERMARKTEN 473 700 697 734 825 1.021 1.071 1.156 981 1.01540 48 MARSKRAMER 780 854 815 883 849 1.091 1.270 1.188 744 92341 55 PETS PLACE 136 119 131 284 526 585 612 763 596 92342 52 HANS ANDERS OPTICIENS 549 666 648 895 1.016 1.174 924 779 721 92143 47 HOOGVLIET 829 990 863 822 910 1.128 1.050 1.140 774 89344 38 SCHEER & FOPPEN 1.065 894 817 535 871 903 910 1.050 1.100 86145 46 TER STAL TEXTIEL 148 147 212 214 400 587 631 683 779 83346 67 INTERNATIONALE MEUBEL GROEP 246 243 201 376 644 712 763 642 416 83347 43 MITRA SLIJTERIJEN 917 541 729 741 773 865 677 864 871 79548 51 DEEN WINKELS 11 8 376 423 727 808 857 869 723 78949 56 ROOBOL WOONTEXTIEL 582 461 580 579 504 723 415 565 591 62550 37 DA RETAILGROEP 1.029 1.130 1.618 1.592 2.373 2.161 2.175 1.791 1.106 619

BRON: NIELSEN


FOLDERS

10.3 AdverteerdersIn 2016 hadden 39 adverteerder een folderbudget van € 1 miljoen of meer, waarbij Lidl veruit de grootste is. Vorig jaar nog op een tweede plaats achter Kruidvat, maar zij hebben nu stuivertje gewisseld. Ook andere posities in de top 10 zijn gewisseld, maar overall lijkt men erg gehecht aan een topnotering in de lijst.

De sterkste stijger in aantallen posities is de Internationale Meubelgroep. Vorig jaar op 67 en nu op de 47e plek. Hema is de sterkste daler. De ‘Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam’ zakt van plaats 15 naar 37 in 2016.

De eerdergenoemde groep van 39 adverteerders die meer dan € 1 miljoen te besteden hebben aan folders hebben een gezamenlijk aandeel van 77%. Dat staat in schril contrast met de 268 adverteerders die hooguit een ton te besteden hebben. Hun collectieve aandeel is 2,6%.

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016


BRON: NIELSEN

GRAFIEK 10.1: ONTWIKKELING AANTAL ADVERTENTIES EN ADVERTEERDERS + GEM. TARIEF PER ADVERTENTIE EN GEM. BUDGET PER ADVERTEERDER, FOLDERS, 2007-2016 (2007=100)

TABEL 10.5: AANTAL ADVERTEERDERS EN GEMIDDELD BUDGET, FOLDERS, 2016BUDGET AANTAL


x € 1.000BUDGET /

ADVERTEERDERAANDEEL

€ 0 - 100.000 268 € 3.574 € 13.336 2,6%€ 100.000 - 250.000 24 € 3.985 € 166.042 2,9%€ 250.000 - 500.000 22 € 7.816 € 355.273 5,6%€ 500.000 - 1 MLN. 24 € 16.271 € 677.958 11,7%€ 1 MLN. - 2,5 MLN. 26 € 41.487 € 1.595.654 29,8%€ 2,5 MLN. - 5 MLN. 8 € 29.858 € 3.732.250 21,4%€ 5 MLN. + 5 € 36.439 € 7.287.800 26,1%TOTAAL 377 € 139.430 € 369.841 100%

BRON: NIELSEN


FOLDERS

10.4 SeizoenDe foldermarkt lijkt nog het meeste op out of home als gekeken wordt naar de bestedingen door het jaar heen. Zeker gezien de cijfers van 2016. Bijna elk kwartaal is evengroot, daar waar andere mediumtypen veelal een zwaartepunt hebben in het tweede en vierde kwartaal. Mei en november hebben beide het hoogste aandeel.

De cumulatieve lijn laat zien dat aan het begin van 2016 de bestedingen aan folders beduidend lager waren dan in 2015, maar dat in de loop van het jaar herstel is opgetreden. Uiteindelijk is het budget in 2016 bijna even groot als in 2015.

TABEL 10.6: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, KWARTAAL EN HALFJAAR, FOLDERS, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

JANUARI 9% 7% 7% 7% 8% 8% 6% 7% 6% 7%FEBRUARI 7% 7% 6% 7% 8% 7% 7% 7% 7% 8%MAART 8% 10% 8% 10% 8% 7% 8% 10% 10% 8%APRIL 10% 8% 9% 7% 7% 10% 11% 8% 9% 9%MEI 8% 8% 8% 12% 9% 9% 8% 9% 9% 10%JUNI 7% 10% 10% 8% 8% 8% 8% 10% 10% 9%JULI 7% 6% 7% 7% 7% 8% 8% 6% 7% 7%AUGUSTUS 6% 6% 9% 8% 9% 7% 6% 6% 10% 7,5%SEPTEMBER 8% 10% 8% 7% 8% 8% 10% 10% 7% 9%OKTOBER 11% 8% 9% 9% 10% 10% 8% 8% 8% 7%NOVEMBER 8% 8% 11% 10% 8% 7% 8% 7% 10% 10%DECEMBER 12% 12% 9% 8% 10% 11% 12% 12% 8% 9%1E KWARTAAL 24% 24% 21% 23% 25% 22% 21% 23% 23% 23%2E KWARTAAL 25% 26% 27% 27% 23% 27% 27% 27% 28% 25%3E KWARTAAL 21% 22% 23% 22% 24% 23% 25% 22% 24% 26%4E KWARTAAL 30% 28% 29% 28% 28% 28% 27% 28% 26% 26%1E HALFJAAR 49% 50% 48% 50% 48% 48% 48% 50% 51% 49%2E HALFJAAR 51% 50% 52% 50% 52% 52% 52% 50% 49% 51%TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

BRON: NIELSEN

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%


2016 GEMIDDELD 2007-2016

GRAFIEK 10.2: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, FOLDERS, 2016 EN GEMIDDELD 2007-2016

BRON: NIELSEN


FOLDERS

-30%

-20%

-10%

0%

10%

20%

30%



GRAFIEK 10.3: ONTWIKKELING BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND EN CUMULATIEF, FOLDERS, 2016 T.O.V. 2015

BRON: NIELSEN



HOOFDSTUK 11

BIOSCOOP


BIOSCOOP

SAMENVATTING• Nieuwkomer Foxscreen wint langzaamaan aandeel

• Nestlé en NS nieuw in de top 10 adverteerders

• Juli 2016 goede maand voor bioscoop

In 2016 is het bioscoopbezoek weer verder toegenomen. In totaal werden 34,2 miljoen kaartjes verkocht met een opbrengst van € 288 miljoen. In 2015 was dat een paar procent lager. De drie best bezochte films waren Bridget Jones’s Baby (1.191.000 bezoekers), Finding Dory (1.082.000) en The Secret Life of Pets (1.024.000). In de top 20 van best bezochte films van 2016 staat slechts één Nederlandse titel, namelijk Soof 2 op nummer 12, met 542.000 bezoekers. Zestien films verkochten meer dan 100.000 tickets.

Meer bezoekers leiden niet tot toename bruto mediabestedingen.

TABEL 11.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN, AANDELEN EN INDICES PER EXPLOITANT, BIOSCOOP, 2007-2016

BESTEDINGEN X € 1.000

TOTAAL JEAN MINEUR MEDIAVISION

FOXSCREEN BIOSCOOPRECLAME

SCREENVISION

2007 16.912 12.658 - 4.254 2008 11.749 11.628 - 121 2009 12.211 12.211 - - 2010 13.730 13.730 - - 2011 15.713 15.713 - - 2012 10.625 10.625 - - 2013 12.406 12.406 - - 2014 13.120 13.120 - - 2015 19.339 19.035 304 - 2016 16.901 15.685 1.216 - AANDELEN TOTAAL JEAN MINEUR

MEDIAVISION FOXSCREEN

BIOSCOOPRECLAME SCREENVISION

2007 100% 74,8% - 25,2%2008 100% 99,0% - 1,0%2009 100% 100,0% - -2010 100% 100,0% - -2011 100% 100,0% - -2012 100% 100,0% - -2013 100% 100,0% - -2014 100% 100,0% - -2015 100% 98,4% 1,6% -2016 100% 92,8% 7,2% -INDICES (2007 = 100)

TOTAAL JEAN MINEUR MEDIAVISION

FOXSCREEN BIOSCOOPRECLAME

SCREENVISION

2007 100 100 - 100 2008 69 92 - 3 2009 72 96 - - 2010 81 108 - - 2011 93 124 - - 2012 63 84 - - 2013 73 98 - - 2014 78 104 - - 2015 114 150 2015 = 100 - 2016 100 124 400 -

BRON: NIELSEN


BIOSCOOP

De advertentiebestedingen deelden niet mee in het succes. De omzet was ruim € 2 miljoen lager en bleef steken op € 16,9 miljoen. De advertentie-omzet in de bioscoop is altijd sterk afhankelijk van succestitels. Blijkbaar was de spoeling op dat vlak wat dunner in 2016.

Nieuw in de registratie in 2016 is de exploitant Foxscreen. Nadat Screenvision de markt in 2008/2009 had verlaten was Jean Mineur Mediavision lange tijd monopolist. Er is nu weer sprake van een duopolie.

De voedings- en genotmiddelen hebben traditiegetrouw het grootste aandeel in de bioscoopbestedingen. In 2016 was dat net als vorig jaar 35% van het totaal. De drie grootste hoofdgroepen realiseren 63% van de bestedingen, waarmee de branche sterk afhankelijk is van een kleine groep sectoren cq. adverteerders.

Wat Unilever voor televisie is, is Grolsch voor de bioscoopbranche. Het is, met uitzondering van 2008, al jarenlang met afstand de grootste adverteerder in de Nederlandse bioscopen. Nieuw in 2016 zijn Nestlé en NS, althans relatief nieuw. In het verleden waren zij ook al sporadisch op het witte doek te vinden. Van een structurele filmcarrière is geen sprake.

Door de jaren heen zitten er veel onregelmatigheden in de verdeling van de budgetten over de kwartalen heen. Vooral het eerste en het vierde kwartaal laten grote schommelingen zien. Dit is vooral te wijten aan de releasedata van grote films/blockbusters. Die vallen niet altijd in hetzelfde kwartaal.

TABEL 11.2: TOP 5 HOOFDGROEPEN, BIOSCOOP, 2007-20162016 2015 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 1 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 9.617 5.417 5.952 5.452 4.855 3.975 4.219 5.826 6.802 5.859 2 3 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 929 257 307 508 581 339 773 1.672 2.265 2.410 3 2 HORECA,TOERISME,RECREATIE 1.271 639 1.029 1.267 2.167 644 1.206 1.416 2.732 2.304 4 4 MEDIA 2.401 1.332 1.766 2.200 4.332 2.160 2.263 1.943 1.737 1.391 5 5 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 534 409 448 993 373 388 463 419 1.232 957

OVERIG 2.161 3.695 2.709 3.310 3.406 3.118 3.482 1.843 4.570 3.979 TOTAAL 16.912 11.749 12.211 13.730 15.713 10.625 12.406 13.120 19.339 16.901

BRON: NIELSEN

TABEL 11.3: TOP 10 ADVERTEERDERS IN € X 1.000, BIOSCOOP, 2007-20162016 2015 ADVERTEERDER 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

1 1 GROLSCHE BIERBROUWERIJ NEDERLAND 2.297 1.838 848 2.356 2.370 2.095 1.814 3.002 3.212 3.538 2 2 COCA COLA NEDERLAND 2.355 1.422 3.092 1.501 1.272 625 1.088 975 1.133 879 3 46 SAMSUNG ELECTRONICS BENELUX - - - 93 64 122 158 - 106 589 4 3 HEINEKEN NEDERLAND 572 - - - - - - 192 795 473 5 11 TELE2 - 111 - - - 87 - 128 312 329 6 128 NESTLE NEDERLAND 436 9 - - - - - - - 327 7 129 NEDERLANDSE SPOORWEGEN - - - - 166 - - - - 323 8 24 UNILEVER NEDERLAND 213 611 731 460 781 533 405 150 200 269 9 33 INT.FILM FESTIVAL ROTTERDAM 138 53 20 112 107 74 254 225 153 254

10 5 NESPRESSO NEDERLAND - - - - - - - - 484 236

BRON: NIELSEN


BIOSCOOP

TABEL 11.4: BESTEDINGSAANDELEN PER MAAND, KWARTAAL EN HALFJAAR, BIOSCOOP, 2007-20162007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016


BRON: NIELSEN

BRON: NIELSEN

GRAFIEK 11.1: ONTWIKKELING BRUTO MEDIABESTEDINGEN PER MAAND EN CUMULATIEF, BIOSCOOP, 2016 T.O.V. 2015

-50%

0%

50%

100%





HOOFDSTUK 12

INTERNET


INTERNET

In januari 2016 is Nielsen begonnen met een vernieuwde en verbeterde registratie van de bruto mediabestedingen aan online display advertising. Als eerste en enige geeft Nielsen nu inzicht in de bruto mediabestedingen aan online display en video advertising.

De nieuwe registratie is onderdeel van een wereldwijde roll-out. Inmiddels is de registratie buiten Nederland gestart in Engeland, Duitsland en de Verenigde Staten. België, Italië, Turkije en tal van andere landen werken momenteel aan de introductie van de nieuwe online registratie.

De verbetering ten opzichte van de vorige methode houdt niet alleen in dat Nielsen méér online advertenties registreert (inclusief HTML-5 en advanced java-scripts), maar ook dat er veel meer details vastgelegd worden.

De registratie in Nederland heeft betrekking op de 300 grootste websites in termen van bereik (page views), waarbij Nielsen per site het volgende in kaart brengt:

• Display advertising op desk-/ laptop en mobile (tablet en smartphone)

• Video (pre-roll) op desk- / laptop

• Naast bruto mediabestedingen ook ad impressions

• Details over ad types (display en video), devices (desk- / laptop en mobile), ad sizes, ad format, ad servers, visibility (above en below the fold) en buy type (direct versus programmatic).

De metingen over 2016 staan genoemd in dit hoofdstuk. Een vergelijking met eerdere jaren is nog niet mogelijk.

In totaal registreerde Nielsen in 2016 een budget van bijna € 570 miljoen. Als dit budget te midden van de andere mediumtypen wordt geplaatst is een aandeel van 8,5% te zien. Online display zit dan tussen de dagbladen en out of home in.

TABEL 12.1: BRUTO MEDIABESTEDINGEN EN AANDELEN PER MEDIUMTYPE, INCL. INTERNET, 2016

€ X 1.000 MARKTAANDEELTELEVISIE 3.690.952 55,1%RADIO 811.554 12,1%DAGBLADEN 597.102 8,9%INTERNET 569.727 8,5%OUT OF HOME 484.404 7,2%PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN 280.529 4,2%FOLDERS 139.429 2,1%VAKTIJDSCHRIFTEN 110.078 1,6%BIOSCOOP 16.901 0,3%TOTAAL 6.700.676 100,0%

BRON: NIELSEN


INTERNET

12.1 Per hoofdgroep Net als bij de andere mediumtypen worden de ads bij internet vastgelegd per hoofdgroep. Dan is te zien dat transport en retail de lijst aanvoeren met een budget van ruim € 80 miljoen. Voor de vergelijkbaarheid zijn de bestedingen van de overige mediumtypen ook toegevoegd in bijgaande tabel.

De drie grootste hoofdgroepen hebben op internet een aandeel van 42%. Daarbinnen hebben een transport en financiële dienstverlening een bovengemiddeld aandeel dat boven het gemiddelde aandeel van 9% ligt. Typische TV-branches zoals voedings- en wasmiddelen komen op internet nog niet zoveel voor.

TABEL 12.2: BRUTO MEDIABESTEDINGEN EN AANDELEN PER HOOFDGROEP INTERNET EN OVERIGE MEDIUMTYPEN, 2016BESTEDINGEN X € 1.000 INTERNET TELEVISIE RADIO DAGBLADEN OUT OF

HOMEPUBLIEKS-

TIJDSCHRIF-TEN

FOLDERS VAKTIJD-SCHRIFTEN

BIOSCOOP TOTAAL

TRANSPORT 82.876 297.607 134.041 29.594 42.163 13.053 545 6.253 912 607.043 RETAIL 82.333 729.300 182.552 152.842 80.037 29.423 132.823 2.188 163 1.391.662 FINANCIELE DIENSTVERLENING 73.696 222.948 115.204 16.519 24.295 5.317 100 4.503 850 463.432 TELECOM,ICT 57.359 167.204 64.492 22.238 53.289 7.899 94 3.653 614 376.842 MEDIA 51.144 213.665 51.006 46.466 49.458 25.142 30 3.094 1.391 441.396 HORECA,TOERISME,RECREATIE 48.540 279.357 54.895 158.278 59.226 32.581 1.594 4.071 2.304 640.845 OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 47.331 110.195 23.649 18.482 12.283 4.279 9 818 394 217.440 OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 33.588 146.162 75.260 49.130 32.480 16.155 2.680 15.165 2.410 373.030 CONSUMENTEN ELEKTRONICA 18.667 85.566 5.144 3.621 11.081 4.436 9 1.803 957 131.284 ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 15.466 34.083 32.969 17.637 14.617 4.325 38 11.213 9 130.359 VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 14.914 696.327 16.763 8.548 62.760 52.867 53 7.310 5.859 865.401 MODE 10.069 31.385 3.680 12.710 13.280 31.122 349 2.550 216 105.361 BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 6.731 43.505 17.452 5.266 3.914 1.329 49 1.736 440 80.423 PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 6.596 16.597 8.286 3.868 1.846 6.038 26 17.148 160 60.564 PERSOONLIJKE VERZORGING 6.147 337.209 2.930 2.365 13.280 22.075 4 1.205 205 385.420 HUIS EN TUIN 4.941 42.339 11.766 17.591 3.224 10.827 889 3.034 - 94.610 BOUW EN ONROEREND GOED 3.979 3.394 6.589 16.420 2.916 2.142 23 7.577 12 43.052 MEDISCH 3.557 115.075 2.652 14.437 1.224 7.315 108 5.628 3 150.000 AGRARISCH 1.042 7.458 1.873 323 433 1.311 6 10.748 - 23.194 WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 751 111.578 338 712 2.568 2.893 - 359 - 119.197 OVERIGE RECLAME-UITINGEN 2 - 11 55 31 - - 21 - 120 TOTAAL 569.727 3.690.952 811.554 597.102 484.404 280.529 139.429 110.078 16.901 6.700.676 AANDELEN INTERNET TELEVISIE RADIO DAGBLADEN OUT OF

HOMEPUBLIEKS-

TIJDSCHRIF-TEN

FOLDERS VAKTIJD-SCHRIFTEN

BIOSCOOP TOTAAL

TRANSPORT 14% 49% 22% 5% 7% 2% 0% 1% 0% 100%RETAIL 6% 52% 13% 11% 6% 2% 10% 0% 0% 100%FINANCIELE DIENSTVERLENING 16% 48% 25% 4% 5% 1% 0% 1% 0% 100%TELECOM,ICT 15% 44% 17% 6% 14% 2% 0% 1% 0% 100%MEDIA 12% 48% 12% 11% 11% 6% 0% 1% 0% 100%HORECA,TOERISME,RECREATIE 8% 44% 9% 25% 9% 5% 0% 1% 0% 100%OVERIGE PRODUCTEN EN DIENSTEN 22% 51% 11% 8% 6% 2% 0% 0% 0% 100%OVERHEID, EDUCATIE EN NON PROFIT 9% 39% 20% 13% 9% 4% 1% 4% 1% 100%CONSUMENTEN ELEKTRONICA 14% 65% 4% 3% 8% 3% 0% 1% 1% 100%ZAKELIJKE DIENSTVERLENING 12% 26% 25% 14% 11% 3% 0% 9% 0% 100%VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN 2% 80% 2% 1% 7% 6% 0% 1% 1% 100%MODE 10% 30% 3% 12% 13% 30% 0% 2% 0% 100%BRANDSTOF,ENERGIE,(PETRO)CHEMIE 8% 54% 22% 7% 5% 2% 0% 2% 1% 100%PRODUCTEN PROFESSIONEEL GEBRUIK 11% 27% 14% 6% 3% 10% 0% 28% 0% 100%PERSOONLIJKE VERZORGING 2% 87% 1% 1% 3% 6% 0% 0% 0% 100%HUIS EN TUIN 5% 45% 12% 19% 3% 11% 1% 3% - 100%BOUW EN ONROEREND GOED 9% 8% 15% 38% 7% 5% 0% 18% 0% 100%MEDISCH 2% 77% 2% 10% 1% 5% 0% 4% 0% 100%AGRARISCH 4% 32% 8% 1% 2% 6% 0% 46% - 100%WAS- EN REINIGINGSMIDDELEN 1% 94% 0% 1% 2% 2% - 0% - 100%OVERIGE RECLAME-UITINGEN 1% - 9% 46% 25% - - 18% - 100%TOTAAL 9% 55% 12% 9% 7% 4% 2% 2% 11% 100%

BRON: NIELSEN


INTERNET

12.2 Per publisherAls de 300 grootste websites worden ingedeeld naar publisher is te zien dat Sanoma het grootste aandeel heeft. Binnen het portfolio van deze Finse uitgever vallen o.a. Kieskeurig, Nu.nl en Startpagina.

De nummer twee in de lijst is eveneens een van huis uit papieren uitgever. De Telegraaf Media Groep verkocht voor € 78 miljoen aan online display advertenties in 2016. Papieren concurrent De Persgroep moest met € 32 miljoen genoegen nemen.

Onbekendere namen in de lijst zijn Meteovista (Weeronline), JHED Media (GP- en FC Update), en Free Media Group (IEX.nl, FHM en Esquire). Onder Google vallen de video-ads van YouTube voor zover deze op de PC/laptop worden ‘uitgezonden’.

TABEL 12.3: TOP 10 PUBLISHERS, INTERNET, 2016RANK PUBLISHER € X 1.000 MARKTAANDEEL

1 SANOMA MEDIA 86.530 15,2%2 TELEGRAAF MEDIA GROEP NEDERLAND 77.857 13,7%3 GOOGLE NETHERLANDS 50.459 8,9%4 METEOVISTA 45.061 7,9%5 MARKTPLAATS 39.488 6,9%6 PERSGROEP ADVERTISING 31.943 5,6%7 JIJBENT.NL 27.942 4,9%8 JHED MEDIA 27.390 4,8%9 RTL NEDERLAND 14.165 2,5%

10 FREE MEDIA GROUP 9.461 1,7%OVERIG 159.430 28,0%TOTAAL 569.727 100,0%

BRON: NIELSEN

TABEL 12.4: TOP 50 ADVERTEERDERS (IN € X 1.000), INTERNET, 2016INTERNET ALLE

MEDIUM-TYPEN

ADVERTEERDER INTERNET ALLE MEDIUM-

TYPEN

AANDEEL INTERNET

IN ALLE MEDIUMTYPEN

1 54 FISHER INVESTMENTS NETHERLANDS 22.321 22.330 100%2 9 T-MOBILE NETHERLANDS 15.977 71.166 22%3 11 PON’S AUTOMOBIELHANDEL 15.846 53.371 30%4 3 RENAULT NISSAN NEDERLAND 15.813 100.148 16%5 50 COOLBLUE 13.572 23.392 58%6 18 GENERAL MOTORS NEDERLAND 11.061 42.176 26%7 91 DE BIJENKORF MAGAZIJN 9.874 15.131 65%8 17 KPN 6.794 43.666 16%9 7 VODAFONE 6.645 79.588 8%

10 138 DELA 5.900 10.594 56%11 46 TELFORT 4.461 23.981 19%12 95 PON CAR 4.441 14.847 30%13 30 BOL.COM 4.314 32.408 13%14 43 ING BANK 4.003 25.405 16%15 53 ANWB 3.993 22.551 18%16 157 ZOOVER MEDIA 3.757 9.053 42%17 345 ESPRIT BENELUX WHOLESALE 3.656 3.669 100%18 22 SAMSUNG ELECTRONICS BENELUX 3.557 34.971 10%19 64 STAGE ENTERTAINMENT 3.553 19.517 18%20 65 ENECO ENERGIE 3.510 19.225 18%21 261 MICROSOFT 3.459 5.366 64%22 56 MERCEDES-BENZ NEDERLAND 3.330 21.203 16%23 38 PEUGEOT NEDERLAND 3.302 28.513 12%24 74 ZALANDO 3.074 17.151 18%25 144 DITZO 2.971 9.749 30%



INTERNET

12.3 Per adverteerderFisher Investments voert de lijst met online adverteerders aan. Internet is bovendien het enige mediumtype van deze vermogensbeheerder uit Amerika. Andere ‘online only’ adverteerders in de top 50 zijn Esprit, YM Telecom en Vergelijk.nl.

Het aandeel van de top 50 online adverteerders is 17% ten opzichte van het totaal van alle mediumtypen. Dat is bijna twee maal zo groot als het aandeel van internet.

12.4 DetailsTot slot van de online registraties een overzicht van een aantal details die nieuw zijn in de metingen. Het gaat om drie parameters: wijze van inkopen, soort advertenties en visibility.

Uit de metingen van Nielsen blijkt dat het grootste deel van de inkoop gebeurt via programmatic. Programmatic buying, zoals het inkoopsysteem ook wel genoemd wordt, is realtime tonen van een advertentie op basis van een aantal criteria, zoals bijvoorbeeld context of interesse van de bezoeker van een pagina of gebruiker van een app. Dat gebeurt dus op grote schaal. Nielsen meet een aandeel van 71% tegenover 27% voor direct inkopen. In 2% van de gevallen was het soort inkoop niet bekend.

INTERNET ALLE MEDIUM-

TYPEN

ADVERTEERDER INTERNET ALLE MEDIUM-

TYPEN

AANDEEL INTERNET

IN ALLE MEDIUMTYPEN

26 307 HEWLETT PACKARD NEDERLAND 2.847 4.219 67%27 23 NEDERLANDSE SPOORWEGEN 2.773 34.843 8%28 52 SNS BANK 2.681 23.200 12%29 451 YM TELECOM 2.529 2.529 100%30 384 NETFLIX 2.523 3.122 81%31 163 RED BULL NEDERLAND 2.510 8.824 28%32 68 PON MOBIEL 2.466 18.489 13%33 20 MCDONALD’S NEDERLAND 2.448 37.168 7%34 178 EXPEDIA.COM 2.420 8.252 29%35 15 ZIGGO 2.404 44.029 5%36 37 MEDIA MARKT SATURN NEDERLAND 2.401 28.803 8%37 57 LOUWMAN & PARQUI 2.270 21.177 11%38 111 ABN AMRO BANK 2.145 13.004 16%39 66 NESPRESSO NEDERLAND 2.130 18.933 11%40 527 VERGELIJK.NL 2.054 2.054 100%41 113 BMW NEDERLAND 2.004 12.870 16%42 29 NATIONALE POSTCODE LOTERIJ 1.997 32.517 6%43 21 TELE2 1.989 35.810 6%44 33 GILLETTE INTERNATIONAL 1.984 31.549 6%45 1 UNILEVER NEDERLAND 1.919 161.707 1%46 458 EXACT SOFTWARE NEDERLAND 1.910 2.503 76%47 89 SUNDIO GROUP 1.830 15.234 12%48 34 RABOBANK NEDERLAND 1.816 30.237 6%49 145 INTERPOLIS SCHADE 1.669 9.722 17%50 67 WARNER BROS 1.651 18.832 9%

BRON: NIELSEN



INTERNET

De online advertentie-omzetten uit video zijn nog gering ten opzichte van de banners en andere vormen van display advertising. Het aandeel video is bijna 14% tegenover 86% voor display.

De positie van een advertentie bepaalt in grote mate de zichtbaarheid van die advertentie. In jargon wordt dit ook wel de visibility genoemd. Als een advertentie meteen in het scherm komt samen met de content, dan bevindt deze advertentie zich ‘above the fold’. In goed Nederlands zouden wij zeggen ‘boven de vouw’, analoog aan een papieren medium zoals een krant op broadsheet formaat.

Het blijkt dat 69% van de advertenties boven de vouw zitten, hetgeen de zichtbaarheid ten goede komt. Ruim 30% van de advertenties komen pas na het scrollen in beeld.

GRAFIEK 12.1: AANDELEN PER BUY TYPE, INTERNET, 2016

71,4%

26,8%

1,9%

PROGRAMMATIC DIRECT BUY TYPE NIET BENOEMD

BRON: NIELSEN

86,4%

13,6%

DISPLAY VIDEO

GRAFIEK 12.2: AANDELEN PER AD TYPE, INTERNET, 2016

BRON: NIELSEN


INTERNET

68,8%

31,2%

ABOVE THE FOLD BELOW THE FOLD

GRAFIEK 12.3: AANDELEN PER VISIBILITY TYPE, INTERNET, 2016

BRON: NIELSEN


CONTACT:Voor informatie over en het bestellen van het Nielsen Jaarrapport Bruto Mediabestedingen of het doorgeven van adreswijzigingen, kunt u contact met ons opnemen via [email protected]. Vermeld in de onderwerpregel ‘Nielsen Jaarrapport Bruto Mediabestedingen’.

Klik hier voor meer informatie over onze publicaties en abonnementen. Voor overige informatie over het jaarrapport, zoals adreswijzigingen, kunt u contact met ons opnemen via.

Alle cijfers in het rapport worden met terugwerkende kracht opnieuw berekend. Oudere edities van onze publicaties kunnen hierdoor afwijken in vergelijking met de cijferreeksen in eerdere rapportages.

OVER NIELSEN Nielsen Holdings plc (NYSE: NLSN) is een mondiaal opererend performancemanagementbedrijf dat inzicht biedt in het kijken koopgedrag van consumenten. De divisie “Watch” van Nielsen levert kijken luistermeetdiensten aan media en adverteerders voor alle devices waarop content – video, audio en tekst – wordt geconsumeerd. De divisie “Buy” biedt fabrikanten en retailers van verpakte consumentengoederen als enige in de sector een mondiale blik op retailperformancemeting. Door informatie van beide segmenten te integreren met andere gegevensbronnen voorziet Nielsen haar klanten van metingen en analyses die helpen de performance van bedrijven te verbeteren. Nielsen, een S&P 500-onderneming , is actief in meer dan 100 landen die samen meer dan 90% van de wereldbevolking beslaan. Voor meer informatie, ga naar www.nielsen.com.


mailto:marketing-nl%40nielsen.com?subject=Nielsen%20Jaarrapport%20Bruto%20Mediabestedingen

http://store.nielsen.com/store/nielsen/en_IE/pd/ThemeID.38164000/productID.335474000/categoryID.67786200

http://www.nielsen.com.html

JAARRAPPORT BRUTO MEDIA BESTEDINGEN - …screenforce.nl/.../NIELSEN...MEDIABESTEDINGEN-2016.pdf ·...

Documents

Transcript of JAARRAPPORT BRUTO MEDIA BESTEDINGEN - …screenforce.nl/.../NIELSEN...MEDIABESTEDINGEN-2016.pdf ·...