Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

15
1 DOOR SAMENWERKING STERKER NEDERLANDS LOODSWEZEN – JAARBERICHT 2014

description

Door samenwerking sterker | #loodswezen

Transcript of Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

Page 1: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

1

DOOR SAMENWERKING STERKERNEDERLANDS LOODSWEZEN – JAARBERICHT 2014

Page 2: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

2 3

VOORWOORDEén van de hoogtepunten in 2014 voor het Nederlands Loodswezen was de doop op 12 september van de

Procyon. Het in de vaart nemen van dit derde nieuwe loodsvaartuig markeert de afronding van een uniek

traject dat maar eens in de circa 30 jaar voorkomt. Onze vloot loodsvaartuigen hebben wij in korte tijd

volledig vernieuwd. Ook in de komende decennia kunnen wij hierdoor volle kracht vooruit met het 24/7 vlot,

veilig en efficiënt loodsen en beloodsen van alle schepen die in en uit de Nederlandse havens en Vlaamse

havens aan de Schelde varen.

De loods in weer en wind, staand op de brug van het schip is daarbij heel tastbaar en zichtbaar. Wij

realiseren ons echter terdege dat wij onderdeel zijn van een veel groter geheel. Dat nooit een schip hoeft

te wachten, is het resultaat van een goede samenwerking die voor ons als Loodswezen begint intern, maar

zich uitstrekt over de gehele nautische keten (en de partijen daar achter). Ieder vanuit zijn eigen kennis,

kunde en verantwoordelijkheid zorgen wij er met elkaar voor dat alle havens op elk moment optimaal

bereikbaar zijn.

Mocht ergens in onze omgeving nog het beeld bestaan van het Loodswezen als een in zichzelf gekeerde

organisatie is dit echt achterhaald. Wij zijn en voelen ons een schakel in een groot netwerk. In alle regio’s

laten wij dat elke dag zien en zijn in de afgelopen jaren samen met de verschillende nautische partners vele

goede initiatieven tot stand gekomen. Logischerwijs gaat dat niet altijd van de een op de andere dag.

Muren slechten heeft soms tijd nodig. Iedereen heeft echter hetzelfde doel voor ogen: een zo sterk, veilig

en efficiënt mogelijke nautische keten.

In dit jaarbericht geven wij beknopt een terugblik hoe wij als Loodswezen in 2014 hieraan op verschillende

manieren hebben bijgedragen. Voor ons staat daarbij voorop dat kwaliteit zich altijd uitbetaalt en nu al meer

dan 25 jaar de basis is om als verzelfstandigde organisatie samen met anderen zo goed mogelijk de

scheepvaart te dienen.

Eric M. van Dijk

Voorzitter Nederlandse Loodsencoöperatie

INHOUD

Voorwoord pag. 3

Belangrijke fundamenten voor de toekomst pag. 4

Alles begint met het veilig en op tijd

vervoeren van de loodsen pag. 8

De nieuwe tariefstructuur kenmerkt zich

door eenvoud en transparantie pag. 12

Eerste stappen op weg naar

grensoverschrijdende samenwerking pag. 16

Op weg naar nieuwe grote zeesluis pag. 18

Meer bijdragen aan optimale

coördinatie scheepvaart pag. 22

Nieuwe, goede afspraken over

samenwerking met het Vlaams Gewest pag. 24

Officieel erkend als HBO-onderwijsinstelling pag. 26

Kerncijfers pag. 28

COLOFON

Uitgave: Nederlands Loodswezen

Ontwerp en vormgeving: ARA, Rotterdam

Page 3: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

5

Het zal niet betekenen dat het Loodswezen nu opeens

in rustiger vaarwater komt. De wereld om ons heen

verandert continu en het Loodswezen verandert natuur-

lijk mee. In algemene zin geldt dat bijvoorbeeld voor

ontwikkelingen zoals maatschappelijk verantwoord onder-

nemen en verdere digitalisering. Daarnaast is echter

ook specifieke nieuwe wet- en regelgeving in voor-

bereiding die rechtstreeks invloed zal hebben op ons

functioneren.

Met de Nederlandse overheid zijn in 2014 verdere ge-

sprekken gevoerd over de invoering van een loodsplicht

nieuwe stijl. De contouren van deze ‘nieuwe’ loodsplicht

worden steeds duidelijker - bijvoorbeeld qua afspraken

over vrijstelling - maar vragen de komende tijd nog

nader overleg. Hierna moet het wet- en regelgevings-

traject worden doorlopen. De oorspronkelijk geplande

startdatum was 1 januari 2017. Naar verwachting schuift

dit een jaar op.

Ook actueel, maar eveneens geen dossier dat zich

beperkt tot 2014, is de evaluatie vanuit de overheid van

de wet Markttoezicht Registerloodsen. De evaluatie

vormt de basis voor hernieuwde afspraken met ons

over het financieringsmodel, het overheidstoezicht, etc.

Afronding is voorzien voor eind 2015. Per 1 januari 2017

kan dan de nieuwe situatie ingaan.

Niet in de laatste plaats zijn op Europees niveau (al

lange tijd) plannen in de maak voor het in de havens van

de lidstaten introduceren van meer concurrentie en

creëren van meer transparantie. Vanwege de Europese

Verkiezingen heeft dit proces in 2014 enige tijd stil ge-

legen. Inmiddels heeft de politiek het traject weer op-

gepakt. De verwachting is dat eind 2015 een beslissing

volgt over het reguleringsvraagstuk. Daarbij zal zoals

het er nu naar uitziet beloodsing vanuit oogpunt van

veiligheid worden uitgezonderd van marktwerking. In

nauwe samenwerking met onder meer de European

Maritime Pilots` Association (EMPA) volgt het Loods-

wezen de ontwikkelingen in Brussel op de voet. Waar

relevant en mogelijk informeren wij partijen proactief

over onze zienswijze.

Tonnen versus verrichtingen

In 2014 hebben wij 82.190 zeeschepen in en uit de

Nederlandse havens begeleid (plus 8.801 schepen in

de Scheldevaart). Het is niet de verwachting dat deze

aantallen de komende jaren substantieel zullen stijgen.

Door de schaalvergroting die plaatsvindt in de scheep-

Afronding van onze vlootvernieuwing, invoering van een nieuwe landelijke tariefstructuur voor de loods­

gelden en start van de officiële HBO­masteropleiding tot registerloods. In 2014 heeft het Nederlands

Loodswezen op verschillende manieren een belangrijk fundament gelegd voor de toekomst.

4

‘ BELANGRIJKE FUNDAMENTEN VOOR DE TOEKOMST’ Nederlandse Loodsencorporatie - voorzitter Eric van Dijk

Page 4: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

6

vaart zullen extra tonnen overslag zich niet een-op-een

vertalen in meer loodsverrichtingen. De tijden dat wij

jaarlijks 92.000 schepen begeleidden (exclusief Schelde-

vaart) zullen niet snel terugkeren. Oók vanwege veran-

derende economische omstandigheden en goederen-

stroompatronen. Vervoer vanuit China per spoor

bijvoorbeeld begint een steeds hogere vlucht te nemen,

terwijl de haven van Piraeus zich (met Chinees geld)

aandient als geduchte toekomstige concurrent van

Rotterdam voor het bedienen van Centraal Europa.

Grote vraag is ook hoe de energiemarkt zich zal ont-

wikkelen. Hoe zal snel gaat de verduurzaming en hoe

lang blijven wij in West-Europa dus nog afhankelijk

van fossiele brandstoffen. Neemt het gebruik van

LNG (mede wellicht vanwege de ontwikkelingen in

Groningen) inderdaad een grote vlucht? Geopolitieke

ontwikkelingen (in het Midden Oosten en Rusland

bijvoorbeeld) kunnen bovendien fors invloed hebben,

maar zijn veelal onvoorspelbaar.

Officiële HBO-masteropleiding

De Nederlandse Loodsencorporatie is in 2014 officieel

door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Weten-

schappen (OCW) geaccrediteerd als onderwijsinstel-

ling voor hoger beroepsonderwijs (HBO). In eigen

beheer kunnen wij hierdoor nu een HBO-masterop-

leiding aanbieden die opleidt tot registerloods en

geslaagden het recht geeft op het voeren van de titel

Master in Maritime Piloting. De opleiding voldoet aan

strenge eisen, realisatie heeft meerdere jaren voor be-

reidingstijd gevergd. Zie voor meer informatie pagina 27.

7

‘EXTRA TONNEN OVERSLAG

ZULLEN ZICH NIET

EEN-OP-EEN VERTALEN IN

MEER LOODSVERRICHTINGEN’

Page 5: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

9

In alle discussies die door de jaren heen over het

Nederlands Loodswezen zijn en worden gevoerd, is één

ding nooit en te nimmer betwist: dat is de kwaliteit van

de dienstverlening. Als Nederlands Loodswezen B.V.

ambiëren wij in onze ondersteuning daarbij steeds

nieuwe stappen te zetten en onszelf telkens weer te

overstijgen. Continu investeren wij in mens en materieel.

Kwaliteit is zó belangrijk. 24/7 moeten wij in samen-

werking met onze nautische partners schepen onder

alle omstandigheden in en uit de Nederlandse havens

kunnen loodsen.

VLOOTVERNIEUWING

De doop en de daarop volgende ingebruikname van het

loodsvaartuig Procyon markeerde in 2014 de afronding

van een omvangrijk nieuwbouwtraject. Als laatste in een

serie van vijf tenders van de stalen H- en aluminium

L-klasse kwam het afgelopen jaar de Lacerta in de

vaart. Inmiddels is een vervolgopdracht verstrekt voor

de bouw van nog eens twee identieke tenders van de

L-klasse, te leveren in respectievelijk 2015 en 2016.

Alle vaartuigen van Nederlands Loodswezen B.V. worden

gebouwd volgens de hoogst mogelijke kwaliteitsnormen

en -eisen. Eén van de conclusies uit de afgelopen jaren

is tegelijkertijd ook dat innovatie en 24/7 operationele

beschikbaarheid slecht samengaan. Nieuwe technieken

geven (in de beginfase) te vaak operationele pro blemen.

Voor het stimuleren en mogelijk maken van innovaties

overwegen wij nu daarom een andere route. Het idee is

om een voor verkoop geplande tender te behouden en

samen met partners specifiek te gaan inzetten voor Re-

search & Development doeleinden. Op die manier te

ontwikkelen nieuwe technieken zijn bij bewezen succes

in een latere fase dan alsnog in te bouwen in de opera-

tionele vloot.

INVESTEREN IN MENSEN

Minstens zo belangrijk als goed materieel is de kwaliteit

van onze mensen. Training is een continue activiteit,

onze medewerkers krijgen alle ruimte om zich verder te

ontwikkelen. Gezondheid en inzetbaarheid staan bij

Nederlands Loodswezen B.V. bovendien hoog in het

vaandel.

Nederlands Loodswezen B.V. maakt zich sterk om de registerloods op elk moment en onder alle omstandig­

heden optimaal zijn werk te laten doen. Alles begint daarbij met het veilig en op tijd vervoeren van de loodsen

naar en van de zeeschepen. Maar ook een goede ondersteuning bij beleidsvraagstukken, innovatie, aandacht

voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en meer zijn wezenlijke onderdelen van de dienstverlening.

8

‘ ALLES BEGINT MET HET VEILIG EN OP TIJD VERVOEREN VAN DE LOODSEN’ Nederlands Loodswezen B.V. – Directeur Willem Bentinck

Page 6: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

10

MAATSCHAPPELIJK

VERANTWOORD ONDERNEMEN

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen willen wij in

onze organisatie verder verankeren. Lopende initiatieven

strekken zich zowel uit over de vloot, de activiteiten op

de wal als de medewerkers. Alle nieuwbouwvaartuigen

zijn bijvoorbeeld voorzien van een ‘green passport’ dat

inzicht geeft in de gebruikte materialen. Een Ship Efficien-

cy Energy Management Plan helpt om de loodsvaar-

tuigen van de P-klasse steeds energie-efficiënter te

maken. Alle wallocaties gebruiken groene stroom en

verschillende panden in de regio’s zijn voorzien van

zonnepanelen. Een uitgebreid pakket maatregelen helpt

medewerkers om gezond aan het werk te blijven. Ook

nu overheidsbeleid het noodzakelijk maakt om tot

67 jaar door te gaan.

Wisseling van de wacht

2014 was tevens het jaar van het afscheid van René

Eichelsheim als directeur van Nederlands Loodswezen

B.V. Onder zijn bewind zijn vele zaken tot stand gebracht,

met de vlootvernieuwing en verdere professionalisering

van de organisatie als belangrijke ankerpunten. De uit-

daging aan het gehele Loodswezen is nu om wat René

Eichelsheim in gang heeft gezet, verder voort te zetten

en zo mogelijk nog te verbeteren.

11

‘MAATSCHAPPELIJK

VERANTWOORD

ONDERNEMEN WILLEN WIJ

VERDER VERANKEREN’

Page 7: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

13

Belangrijkste kenmerken van de nieuwe tariefstructuur

zijn eenvoud en transparantie. Elk schip met eenzelfde

diepgang betaalt voortaan voor een loodsreis met

eenzelfde gemiddelde tijd in elke Nederlandse haven

eenzelfde tarief. In de noordelijke havens geldt wel een

30% hoger starttarief. Na de invoering van het nieuwe

systeem kwamen vanuit de markt wel vragen, maar de

onderliggende beginselen voor het bepalen van de

hoogte van de tarieven zijn goed uit te leggen. Ook

technisch is de invoering van de nieuwe tariefstructuur

in alle regio’s goed verlopen. De facturatie heeft nergens

tot problemen geleid.

In de regio Scheldemonden hebben enkele partijen een

kritisch geluid laten horen. De vereniging Zeeuwse

cargadoors en Zeeland Seaports vinden de optredende

macro-tariefmutatie te hoog. Het door hen aangetekende

bezwaar is door de Autoriteit Consument en Markt

(ACM) in eerste instantie afgewezen. Het College van

Beroep voor het Bedrijfsleven heeft het beroep echter

wel gegrond verklaard. De ACM moet nu een nieuw

Tariefbesluit 2014 nemen, daarbij rekening houdend met

de bezwaren van deze partijen.

VERBETEREN

VOORSPELMETHODIEK

Het aantal loodsverrichtingen in de Nederlandse havens

was in 2014 nagenoeg gelijk aan 2013, maar voor de

vierde keer in vijf jaar ruim onder de raming zoals in het

jaar voorafgaand ingediend bij de ACM. Minder

geloodste scheepsreizen betekent minder inkomsten.

De regels in de Loodsenwet staan achteraf geen ver-

rekening toe. Het Loodswezen blijft daarom zoeken

naar nieuwe mogelijkheden voor het verbeteren van de

voorspelmethodiek. De cijfers van het Centraal Plan-

bureau (CPB) over de verwachte ontwikkeling van de

wereldhandel zijn de afgelopen jaren een onvoldoende

basis gebleken. In 2014 zijn wij daarom in zee gegaan

met Ecorys. Dit onderzoeksbureau gebruikt een eigen,

wereldwijd goederenstroommodel en combineert dit

met gegevens over scheepsontwikkelingen en beladings-

graden. De nieuwe methode voor het ramen van het

aantal reizen moet leiden tot minder afwijkingen van

de uiteindelijke realisatie. De uitkomst van de Ecorys-

berekeningen is de input geweest voor onze raming

richting de ACM voor het aantal te loodsen scheeps-

reizen in 2015.

Per 1 januari 2014 is een nieuwe landelijke tariefstructuur voor het loodsgeld ingevoerd. De tariefstructuur

geldt voor alle Nederlandse zeehavens en is het resultaat van vele jaren intensief overleg met marktpartijen

en zorgvuldige voorbereiding. De nieuwe methodiek is in de markt in het algemeen goed ontvangen.

‘ DE NIEUWE TARIEFSTRUCTUUR KENMERKT ZICH DOOR EENVOUD EN TRANSPARANTIE’ Nederlands Loodswezen BV – Financieel Directeur Wino Dorst

12

Page 8: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

14 15

RELATIE MET ACM

Per 1 juli 2014 is het loodsgeldtarief tussentijds met

1,74% verhoogd. Deze tariefsverhoging was het resul-

taat van een in 2013 door ons ingediend bezwaar tegen

de hoogte van de WACC (weighted average cost of

capital), zoals eerder door de ACM vastgesteld voor

de periode 2014 - 2018. Het WACC-percentage is

bepalend voor de vermogenskosten die wij over ons

ge ïnvesteerd vermogen mogen doorberekenen in de

loodsgeldtarieven. Na ons bezwaar is dit WACC-

percentage iets verhoogd.

Na de discussie over de WACC hebben wij de afge-

lopen twee jaar met de ACM geen grote disputen meer

gehad. Aan de ACM is voorgesteld om het bestaande

kostentoerekeningssysteem zoals dat voor 2014 en

2015 steeds met één jaar is verlengd, in vrijwel onge-

wijzigde vorm ook te hanteren voor de jaren 2016 -

2018. In 2015 neemt de ACM hierover een besluit.

‘DE NIEUWE METHODE

VOOR HET RAMEN VAN

HET AANTAL REIZEN

MOET LEIDEN TOT

MINDER AFWIJKINGEN

VAN DE REALISATIE’

Page 9: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

16 17

In 2014 zijn in het Eemsgebied eerste stappen gezet voor een mogelijke samenwerking met de Duitse loods­

collega’s op Borkum. Nederlandse loodsdienstcoördinatoren uit de regio Noord hebben meegelopen in

Duitsland en op hun beurt zullen Duitse planners komen kijken in Nederland. Op basis van de wederzijdse

ervaringen vinden vervolgens verdere gesprekken over mogelijke samenwerking plaats.

Eén van de meest voor de hand liggende opties voor

samenwerking is het met elkaar meevaren van Neder-

landse en Duitse loodsen naar de gezamenlijke kruispost

voor de kust. Door gezamenlijk de verschillende

beloodsingsmiddelen voor het vervoer in te zetten,

wordt in de toekomst een efficiëntere inzet van de vloot

mogelijk. Bij alle goede wil daarvoor past wel de kant-

tekening dat de loodsplicht in Nederland en Duitsland

onderling verschilt. Over harmonisatie wordt al lang

gesproken, maar eventuele afspraken hierover gaan

buiten de beide loodsenorganisaties om.

Aan de Nederlandse kant van de Eems is de onderlinge

samenwerking tussen maritieme spelers van oudsher al

goed. Over en weer wordt op reguliere basis overleg

georganiseerd.

AANTAL LOODSVERRICHTINGEN

NAGENOEG GELIJK

In de regio Noord is het aantal loodsverrichtingen in

2014 nagenoeg gelijk gebleven aan 2013. In de regio

zijn wel tal van positieve ontwikkelingen. De haven van

Harlingen bijvoorbeeld ontving in 2014 voor het eerst

met succes twee cruiseschepen. In de Eemshaven is

een nieuwe kolengestookte elektriciteitscentrale in

gebruik genomen. Hier zijn eind 2014 de eerste kolen-

schepen aangemeerd. De verwachting voor 2015 is dat

op jaarbasis circa 70 kolenschepen de centrale zullen

bevoorraden. Vanaf 2016 / 2017 moeten deze panamax-

schepen daarbij kunnen profiteren van een verdiepte

Eems. Het tracébesluit hiervoor ligt momenteel ter inzage.

In de zomer van 2015 is de start van twee windparken

op zee boven Schiermonnikoog voorzien. Voor regio

Noord betekent dit onder meer dat grote kraanschepen

de noordelijke havens zullen aandoen.

TALL SHIP RACES

REGIO NOORD

was in 2014 prominent aanwezig tijdens Harlingen Sail

waaraan circa 60 tall ships deelnamen.

Aantal loodsen: 17

Aantal loodsverrichtingen: 3.136

Bestuursmutaties: Bert Oldenbeuving, voorzitter,

Bas Deen, van Coördinator Opleidingen naar

Manager Operaties, Frans Westra als nieuwe

Coördinator Opleidingen, Johan de Joode met

pensioen per 01-08-2014.

‘ EERSTE STAPPEN OP WEG NAAR GRENSOVERSCHRIJDENDE SAMENWERKING’ Regio Noord – Voorzitter Bert Oldenbeuving

‘ IN DE REGIO ZIJN TAL VAN

POSITIEVE ONTWIKKELINGEN’

Page 10: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

18 19

Alle maritieme spelers in het Noordzeekanaalgebied weten elkaar altijd goed te vinden. Belangrijke kataly­

sator hiervoor is het gezamenlijke streven naar een optimaal gebruik van de huidige zeesluis.

Het goede nieuws is dat de bouw van een nieuwe grote

zeesluis nu definitief is. Als laatste stemde in november

2014 ook de gemeente Amsterdam in met de plannen.

In de toekomst kunnen hierdoor grotere en bredere

schepen de Noordzeekanaalhavens bereiken. Niet al-

leen dat: de nieuwe sluis biedt meer capaciteit en maakt

de toegang tot de havens tij-onafhankelijker. Het plan-

nen van de scheepvaart wordt hierdoor in de toekomst

makkelijker. Voor de regio Amsterdam-IJmond betekent

het dat loodsen efficiënter inzetbaar worden.

Tijdens de planvorming voor de nieuwe grote sluis zijn

wij nauw betrokken geweest bij simulaties. Naar ver-

wachting gebeurt dit weer wanneer de plannen voor de

sluis definitief worden. Organisaties doen sowieso

steeds vaker een beroep op de binnen onze regionale

loodsencorporatie beschikbare nautische expertise.

Samenwerking uit zich verder ook in de regelmatige af-

stemming die wij met alle partijen hebben in het overleg

nautische dienstverleners en de commissie scheepsbe-

wegingen.

DOOP PROCYON EN NIEUWE

TENDERBEHUIZING

Hoogtepunt in 2014 voor de regio Amsterdam-IJmond

was de feestelijke doop op 12 september van de Pro-

cyon in thuishaven IJmuiden. De nieuwe loodsboot zal

in de regio echter geen dienst doen. Het beloodsen van

de zeeschepen gebeurt met tenders. De ingebruikname

in november van een nieuwe behuizing voor de tender-

bemanning was daarom voor de regio een wellicht nog

belangrijkere mijlpaal. Ruim 25 jaar hebben de tenderbe-

manningen in portocabins gebivakkeerd.

Jarenlang gaf Rijkswaterstaat geen toestemming om in

IJmuiden buitendijks te bouwen. Nu is alsnog een nieuw

gebouw gerealiseerd, inclusief alle moderne comfort.

Dit is mede belangrijk omdat tenderbemanningen door

overheidsmaatregelen tot hun 67ste jaar moeten door-

werken. De nieuwe werkomstandigheden dragen er aan

bij dat iedereen gezond zijn pensioen kan halen. Het

nieuwe tenderhuis biedt de bemanningen tevens

slaapruimte. Hierdoor is op het loodskantoor in IJmui-

den extra ruimte vrijgekomen voor loodsen op afstand

(LOA) en voor opleidingen.

OVER GEHELE BREEDTE

SCHAALVERGROTING

Het aantal loodsverrichtingen in de regio Amsterdam-IJ-

mond is in 2014 wederom licht gedaald. Dat terwijl de

havens in het Noorzeekanaalgebied - Amsterdam,

IJmuiden, Beverwijk en Zaanstad - in 2014 voor het

tweede jaar op rij een overslagrecord realiseerden.

Over de gehele breedte is in de scheepvaart sprake van

schaalvergroting.

Aantal loodsen: 62

Aantal loodsverrichtingen: 12.723

Bestuursmutaties: Johan van der Laan, voorzitter in

plaats van Willem Bentinck (nu directeur Nederlands

Loodswezen B.V.)

‘ OP WEG NAAR EEN NIEUWE GROTE ZEESLUIS’ Regio Amsterdam-IJmond – Voorzitter Johan van der Laan

Page 11: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

20 21

Eén van onze initiatieven in het afgelopen jaar was de

ontwikkeling van de ‘Coordination Oversized Shippings’

(COS). Deze tool geeft de loodsdienstleider automatisch

een vroegtijdig signaal wanneer bij bepaalde klasse

schepen qua tijd en plaats in de haven conflicten drei-

gen te ontstaan. Samen met de collega-nautische

dienstverleners is het dan mogelijk vooraf een plan

hiervoor te maken. COS is volledig transparant. Alle

informatie in COS is ook inzichtelijk voor de Haven-

meester die het laatste woord houdt. De nieuwe tool is

sinds het voorjaar van 2015 daadwerkelijk beschikbaar

voor gebruik in de dagelijkse praktijk.

Een tweede door de regio Rotterdam-Rijnmond in 2014

ontwikkelde applicatie is LMS, de Loods Message

Services. Via deze tool wordt met de verschillende

sleepbootdiensten real-time informatie over de bezoe-

kende schepen gedeeld, om zo onderling tot een

optimale afstemming te komen. De ambitie is om LMS

door te ontwikkelen naar een Gemeenschappelijk Infor-

matie Delings Systeem (GIDS), waarin meer partijen in

de haven informatie met elkaar kunnen delen. Een busi-

nesscase moet de haalbaarheid hiervan onderbouwen.

EDLORAN BEWIJST ZICH

eDLoran biedt een back-up voor satellietnavigatie in de

Eurogeul met behulp van GPS. Het alternatieve plaats-

bepalingssysteem is samen ontwikkeld met het bedrijf

Reelektronika en werkt tot op vijf meter nauwkeurig.

eDLoran heeft zich in 2014 in de praktijk bewezen.

Het is nu aan de markt om het gebruik een verdere

vlucht te geven.

HALT AAN TRENDMATIGE

DALING

In 2014 is het aantal loodsverrichtingen in de Regio

Rotterdam-Rijnmond 1% onder begroting gebleven.

Ten opzichte van 2013 is desondanks sprake van 1%

groei. De trendmatige daling van het aantal te belood-

sen schepen lijkt tot een halt gekomen. De schaal-

vergroting in de scheepvaart gaat wel gewoon door.

Niet alleen aan de bovenkant van de markt, maar ook

bijvoorbeeld in de feeder- en shortseasector. Toekom-

stige groei van de overslag betekent hierdoor niet

automatisch meer loodsverrichtingen. Ook de aan-

staande loodsplicht nieuwe stijl gaat naar verwachting

invloed hebben op het aantal verrichtingen.

Aantal loodsen: 222

Aantal loodsverrichtingen: 56.353

Bestuursmutaties: Benoeming van twee deeltijd-

bestuurders in plaats van één fulltime bestuurder

In 2014 heeft de regio Rotterdam­Rijnmond nader invulling gegeven aan de strategische rol die de loods niet

alleen heeft op het schip, maar ook kan hebben in de haven. Vanuit onze kennis en kunde willen wij hier nog

meer bijdragen aan het optimaal coördineren van de scheepvaart. Daarbij vanzelfsprekend nauw samen­

werkend met de eindverantwoordelijke Havenmeester en alle andere nautische partners.

‘ MEER BIJDRAGEN AAN OPTIMALE COÖRDINATIE SCHEEPVAART’ Regio Rotterdam-Rijnmond – Voorzitter Jan Frans van den Hoek

‘TOEKOMSTIGE GROEI VAN

DE OVERSLAG BETEKENT NIET

AUTOMATISCH MEER

LOODSVERRICHTINGEN’

Page 12: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

22 23

Met de grensoverschrijdende Scheldevaart is samenwerking voor de regio Scheldemonden een dagelijks

gegeven. De nieuwe structurele afspraken die momenteel in de maak zijn met het Vlaams Gewest moeten

voor de toekomst voor een gezonde basis zorgen.

Met deze nieuwe afspraken in de maak en de recente

afwikkeling van de tekorten 2009 tot en met 2013 laten

de regio Scheldemonden en het Vlaams Gewest zien

dat de basis voor een hersteld vertrouwen is gelegd.

Mede dankzij het aantreden van een nieuwe Vlaamse

regering is in de loop van 2014 schot in de zaak geko-

men en zijn er grote stappen voorwaarts genomen. De

arbitrale sententie is immers uitgevoerd en voor 2012 en

2013 is een regeling getroffen. In goede harmonie kan

nu weer samen vooruit worden gekeken. In de dagelijk-

se operatie is die samenwerking met de Vlaamse colle-

ga’s overigens altijd uitstekend gebleven.

PILOT STEENBANK SUCCESVOL

De op 1 januari 2014 gestarte Pilot Steenbank heeft in

het eerste jaar naar volle tevredenheid gefunctioneerd.

Het scheepvaartverkeer in de monding van de Wester-

schelde stroomt nog beter door en de inzet van loodsen

verloopt efficiënter. Met de Pilot Steenbank constructie

opereren de verkeersdienstleider van Rijkswaterstaat en

een registerloods direct naast elkaar. Door het op deze

manier combineren van VTS-kennis en loodsexpertise is

het inkomende en uitgaande scheepvaartverkeer nog

beter te coördineren. Onderdeel van de nieuwe werk-

wijze is ook dat één van de type SWATH-schepen per-

manent op zee blijft. De loods kan hierdoor verder uit de

kust aan boord gaan van de grotere schepen. Deze kun-

nen zodoende op veilige afstand van de ondiepten voor

de Zeeuwse kust blijven. De Pilot Steenbank past in een

ontwikkeling waarin loodsen steeds meer onderdeel zijn

van logistieke ketens. Doordat iedereen hierin zijn rol

neemt, kunnen alle partijen in de regio efficiënter werken.

SCHAALVERGROTING ZET DOOR

Het aantal loodsverrichtingen in de regio Scheldemon-

den is in 2014 wederom achtergebleven bij de verwach-

tingen. De schaalvergroting van het scheepvaartverkeer

op de Westerschelde zet verder door. De nieuwe, in

aanbouw zijnde Deurganckdoksluis en de geplande,

nieuwe grote sluis in het Kanaal van Gent naar Terneu-

zen geven hier verder ruimte voor. Containerschepen

van 400 meter lengte naar en van Antwerpen zijn sowie-

so al lang geen uitzondering meer.

KWALITEITSKEURMERK

Begin 2014 is de regio Scheldemonden ISPO-gecertifi-

ceerd. ISPO staat voor International Standard for maritime

Pilot Organizations en is een wereldwijd veiligheids- en

kwaliteitsmanagementsysteem voor en door loodsen en

loodsenorganisaties. De kwalitatief hoogstaande dienst-

verlening die de regio Scheldemonden elke dag

nastreeft is hiermee op een goede manier geborgd.

Aantal loodsen: 155

Aantal loodsverrichtingen: 19.419

Bestuursmutaties: geen

‘ NIEUWE, GOEDE AFSPRAKEN OVER SAMENWERKING MET HET VLAAMS GEWEST’ Regio Scheldemonden – Voorzitter Fred Kuipers

‘ DE PILOT STEENBANK ZORGT

VOOR EEN BETERE DOORSTROMING

VAN SCHEPEN EN EEN

EFFICIËNTERE INZET VAN LOODSEN‘

Page 13: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

24 25

Begin 2014 is de allereerste lichting aspirant­loodsen gestart met de nieuwe officiële HBO­masteropleiding tot

registerloods. Van de vijftien oorspronkelijke deelnemers hebben er elf inmiddels met goed gevolg de oplei­

ding afgerond. Achter hun naam mogen zij nu de titel Master in Maritime Piloting (MMP) voeren.

Met de realisatie van een eigen HBO-master waarborgt

de Nederlandse Loodsencorporatie de kwaliteit van de

opleiding tot registerloods voor de toekomst. Erkenning

verwerven als HBO-masteropleiding was een intensief

traject. De Nederlands-Vlaams Accreditatieorganisatie

(NVAO) heeft de aanvraag aan de hand van zestien ver-

schillende criteria kritisch getoetst, om uiteindelijk ak-

koord te geven. In het verlengde hiervan is de Neder-

landse Loodsencorporatie door het ministerie van

Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) officieel

erkend als HBO-onderwijsinstelling. Vanuit het Loods-

wezen is in dat kader een apart stichtingsbestuur be-

noemd dat toezicht houdt op de opleiding.

Inmiddels is in 2015 ook een tweede lichting gestart met

de HBO-masteropleiding. Het betreft een bijzondere

groep van reeds actieve loodsen die als neventaak in-

structeur zijn (of willen worden). De regels voor een

HBO-masteropleiding schrijven namelijk voor dat mini-

maal 80% van de docenten en instructeurs zelf een

masterkwalificatie heeft. Doordat wij altijd de opleidin-

gen in eigen huis hebben verzorgd, is op dit gebied nog

een inhaalslag nodig.

In 2014 zijn 18 aspiranten beëdigd tot registerloods.

OVERIGE OPLEIDINGEN

Zowel landelijk als regionaal kunnen loodsen door het

jaar heen verschillende basis- en herhaaltrainingen vol-

gen voor specifieke aspecten van het loodsvak. Opge-

teld hebben wij in 2014 meer dan tien verschillende trai-

ningen aangeboden voor meer dan honderd deelnemers.

SAMENWERKING MET KIM

De samenwerking met het Koninklijk Instituut voor de

Marine (KIM) in Den Helder is in 2014 met drie jaar ver-

lengd. Praktisch betekent het onder meer dat marineof-

ficieren in opleiding praktijktraining krijgen van loodsen.

Van onze kant kunnen ieder jaar twee aspirant-loodsen

voor onderzoek in het kader van hun HBO-masteroplei-

ding gebruikmaken van de simulator bij het KIM.

‘ DE SAMENWERKING MET

HET KONINKLIJK INSTITUUT

VOOR DE MARINE IS

MET DRIE JAAR VERLENGD’

‘ OFFICIEEL ERKEND ALS HBO-ONDERWIJSINSTELLING’ Stichting Opleiding en Deskundigheidsbevordering Registerloodsen (STODEL)

– voorzitter Eric van Dijk

Page 14: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

26 27

KERNCIJFERS

Aantal reizen Wetschepen

en Scheldevaart

Reizen Wetschepen

Reizen Scheldevaart

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

80.000

100.000

0

100

200

300

400

500

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

0

40.000

80.000

120.000

160.000

70.000

90.000

50

150

250

350

450

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

regio Noord regio A’dam-IJmond

regio R’dam-Rijnmond

regio Scheldemonden

2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

20.000

60.000

100.000

140.000

0

100

200

300

400

500

50

150

250

350

450

12%

88%

Aantal medewerkers NLBV

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

80.000

100.000

0

100

200

300

400

500

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

0

40.000

80.000

120.000

160.000

70.000

90.000

50

150

250

350

450

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

regio Noord regio A’dam-IJmond

regio R’dam-Rijnmond

regio Scheldemonden

2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

20.000

60.000

100.000

140.000

0

100

200

300

400

500

50

150

250

350

450

12%

88%

aantal registerloodsen

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

80.000

100.000

0

100

200

300

400

500

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

0

40.000

80.000

120.000

160.000

70.000

90.000

50

150

250

350

450

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

regio Noord regio A’dam-IJmond

regio R’dam-Rijnmond

regio Scheldemonden

2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

20.000

60.000

100.000

140.000

0

100

200

300

400

500

50

150

250

350

450

12%

88%

Current- en solvabiliteitsratio

Current ratio

Solvabiliteitsratio

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

80.000

100.000

0

100

200

300

400

500

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

0

40.000

80.000

120.000

160.000

70.000

90.000

50

150

250

350

450

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

regio Noord regio A’dam-IJmond

regio R’dam-Rijnmond

regio Scheldemonden

2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

20.000

60.000

100.000

140.000

0

100

200

300

400

500

50

150

250

350

450

12%

88%

Investeringen en capital base

MVA in € 1.000

Investeringen boekjaar

Geïnvesteerd bedrag in MVA ultimo boekjaar

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

80.000

100.000

0

100

200

300

400

500

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

0

40.000

80.000

120.000

160.000

70.000

90.000

50

150

250

350

450

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

regio Noord regio A’dam-IJmond

regio R’dam-Rijnmond

regio Scheldemonden

2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

20.000

60.000

100.000

140.000

0

100

200

300

400

500

50

150

250

350

450

12%

88%

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

80.000

100.000

0

100

200

300

400

500

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

0

40.000

80.000

120.000

160.000

70.000

90.000

50

150

250

350

450

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

regio Noord regio A’dam-IJmond

regio R’dam-Rijnmond

regio Scheldemonden

2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

0

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

20.000

60.000

100.000

140.000

0

100

200

300

400

500

50

150

250

350

450

12%

88%

Aantal geloodste zeeschepen

versus geloodste schepen NLD

Nederlandse vlag Overige vlag

Page 15: Jaarbericht Nederlands Loodswezen 2014

28

Nederlands Loodswezen B.V.Postbus 830 l 3000 AV Rotterdam