Introductieprogramma nieuw gekozen mandatarissen OCMW-raadsleden Februari - april 2007.

Introductieprogramma nieuw gekozen mandatarissen

OCMW-raadsleden

Februari - april 2007


Partners in het initiatief

Wat moet ik weten over de

OCMW-financiën ?

Infosessies voor nieuw gekozen OCMW-raadsleden

Avond 3


Inhoud

Vooraf Plannen en budgettteren Dagelijkse werking Jaarrekening Rol van diverse spelers OCMW’s financieel En de toekomst?


Inhoud

Vooraf Plannen en budgetteren Dagelijkse werking Jaarrekening Rol van diverse spelers OCMW’s financieel En de toekomst?


Vooraf (1)

Opgelet: Grondige hervorming van het instrumentarium

(1998-2003) is op het terrein vaak nog niet helemaal gerealiseerd

Onduidelijk of en hoe geplande modernisering in gemeenten (gemeentedecreet) ook wijzigingen voor OCMW’s zal meebrengen


Vooraf (2)

OCMW-financiën zijn belangrijk wegens: 1. De bedragen :

individueel OCMW (vgl. met KMO) alle Vlaamse OCMW’s samen (ca. 2,9 mld euro

kosten per jaar; ca. 1,7 mld euro uitstaande schuld)

2. Relatie gemeente-OCMW in realiteit vooral financieel gestuurd (‘bijpassing van het tekort’), hoewel het debat het best eerst inhoudelijk zou worden gevoerd


Vooraf (3)

OCMW-financiën zijn belangrijk wegens: 3. OCMW in concurrentie met andere

dienstverleners (kostprijzen!) 4. Financiën ook voorwerp van beslissingen:

Besparen of tarieven verhogen? Welk type leningen (vast/variabel, looptijd, ...)? Zelf doen of uitbesteden? Lenen of patrimonium verkopen? ...


Vooraf (4)

Financiën belangrijk, maar: Financiële gegevens zeggen niet alles over

het gevoerde beleid: bekwaamheid personeel vriendelijkheid aan het loket snelheid dossierbehandeling kwaliteit van dienstverlening …

Permanent zoeken naar een evenwicht tussen het ‘financiële’ en het ‘sociale’


Inhoud



Plannen en budgetteren (1)

Twee belangrijke documenten: Meerjarenplan: 3 tot 6 jaar Budget: jaarlijks

Beide zijn inhoudelijk én financieel!



Meerjarenplan (1): Strategische nota:

Missie en kerntaken (interne en extern) Omgevings- en interne analyse Huidige strategie en doelstellingen Toekomstige strategische, tactische en

operationele doelstellingen

Relatie met andere (OCMW-)plannen (VIPA, kwaliteit, lokaal sociaal beleid, …)!

Relatie met politiek afgesloten bestuursakkoord



Meerjarenplan (2): Financiële nota:

Financiële vertaling van strategische nota Onderdelen:

Meerjarenplan exploitatie (kosten en opbrengsten van dagelijkse werking)

Meerjarenplan investeringen (incl. financiering) Liquiditeitenplanning en berekening gemeentelijke

bijdrage



Meerjarenplan (3): Eerste jaar legislatuur, minimum drie jaar Procedure:

Secretaris maakt voorontwerp Advies budgetcommissie Overlegcomité (OCMW-voorzitter niet in CBS) of

advies CBS (voorzitter wel in CBS) OCMW-raad Gemeenteraad, met toelichting OCMW-voorzitter Gouverneur (toezicht)Vóór 15

september

OCMW-voorzitter, secretaris en ontvanger



Budget (1): Beleidsnota beschrijft:

Beleidsdoelstellingen van het OCMW (concretisering meerjarenplanning)

Operationele doelstellingen van elke budgethouder

Bespreking kosten en opbrengsten per activiteitencentrum

Analyse van de kostprijzen Bespreking financiële toestand



Budget (2): Exploitatiebudget

Kosten en opbrengsten OCMW als geheel en per activiteitencentrum Jaarlijks

Investeringsbudget: Investeringen en hun financiering Drie jaar geldig (onbeperkt na start uitvoering)

Liquiditeitenbudget: Evolutie liquiditeiten Berekening gemeentelijke bijdrage

Geven grenzen van te besteden bedrag aan!


De gemeentelijke bijdrage aan het OCMW

• Verplichte uitgave voor de gemeente, berekend op basis van kosten min opbrengsten, maar met correcties, o.a.:

• Aflossingen bijgeteld• Afschrijvingen afgetrokken(reden: behoud berekening van vóór 1998)

• Gemeente kan daarnaast ook vrijwillige bijdrage geven (bv. voor investeringen)

• Wordt in principe uitbetaald in twaalfden (sneller mag)



Budget (3): Procedure:

Secretaris maakt voorontwerp Advies budgetcommissie Overlegcomité (OCMW-voorzitter niet in CBS) of

advies CBS (voorzitter wel in CBS) OCMW-raad Gemeenteraad:

Toelichting voorzitter Kennisname (als gem. bijdrage ≤ MJP) of

goedkeuring (als gem. bijdrage > MJP) Gouverneur (toezicht)

Vóór 15 november



Budget (4): Indien geen budget op 1.1: voorlopige

kredieten Maximum drie maand! Alleen voor exploitatiekredieten die er vorig jaar

ook waren Wijzigingen in de loop van het jaar:

Interne kredietaanpassingen: vast bureau Budgetwijziging: alleen voor goedkeuring naar

gemeenteraad als gemeentelijke bijdrage > MJP


Inhoud



Dagelijkse werking (1)

Sinds 1998: sterke modernisering van interne OCMW-werking (‘Nieuwe OCMW-beleidsinstrumenten’)

Kenmerken: Maatwerk in besturen zelf Onderscheid beleid (politiek) en beheer

(administratie) Responsabilisering medewerkers



Belangrijkste vernieuwingen (1): Budgethouderschap:

Bevoegdheid om toegewezen deel van het budget (ontvangsten en/of uitgaven!) te beheren

Orgaan (b.v. vast bureau) of personeelslid Gekoppeld aan doelstellingen Keuze ligt bij OCMW-raad



Belangrijkste vernieuwingen (2): Activiteitencentra met aparte financiële

registratie: Besturen beslissen over indeling Wel verplicht bij subsidies Soorten:

Operationele diensten: ‘leveren’ aan bevolking Ondersteunende diensten: leveren aan operationele

diensten Algemene diensten Moeilijk toewijsbare activiteiten



Belangrijkste vernieuwingen (3): Interne controle:

Synoniem = organisatiebeheersing Procedures, rapportering, … neergeschreven in

administratief handboek Interne audit:

Nakomingsaudit (gebeurt alles volgens de regels?): door ontvanger

Operationele audit (efficiëntie en effectiviteit): door interne-auditcommissie (voorzitter, secretaris en ontvanger)

Voldoet eigenlijk niet aan regels van onafhankelijkheid.



Belangrijkste vernieuwingen (4) Niet alleen toezicht (kan schrappen, wijzigen,

goedkeuren, …), maar ook externe audit (nakijken, aanbevelingen, …)

Boekhouding: Geïnspireerd door vennootschapsboekhouden

(algemene boekhouding) Sterk afwijkend van gemeentelijke boekhouding

(geen aparte budgettaire boekhouding) Registratie per activiteitencentrum Verantwoordelijke = ontvanger


Inhoud



Jaarrekening (1)

Na afloop stelt OCMW een jaarrekening op, bestaande uit vijf onderdelen: Balans Resultatenrekening Toelichting Schema van de financiële stromen Jaarverslag


Jaarrekening (2) Vijf onderdelen (1):

Balans (voor OCMW én per activiteitencentrum!):Activa Passiva

Vaste activa

Oprichtingskosten

Immateriële vaste activa

Materiële vaste activa

Financiële vaste activa

Vlottende activa

Vorderingen > één jaar

Voorraden

Vorderingen ≤ één jaar

Geldbeleggingen

Liquide middelen

Overlopende rekeningen

Eigen vermogen

Kapitaal

Herwaarderingsmeerwaarden

Gemeentelijke bijdrage

Gecumuleerd resultaat

Investeringssubsidies

Voorzieningen risico’s en kosten

Vreemd vermogen

Schulden > één jaar

Schulden ≤ één jaar

Overlopende rekeningen

Samenstelling patrimonium Financiering OCMW


Jaarrekening (3) Vijf onderdelen (2):

Resultatenrekening (OCMW én per activiteitencentrum!):

Werkingsopbrengsten

Werkingskosten

Werkingsresultaat

Financiële opbrengsten

Financiële kosten

Resultaat van de gewone activiteiten

Uitzonderlijke opbrengsten

Uitzonderlijke kosten

Resultaat van het boekjaar


Jaarrekening (4)

Vijf onderdelen (3): Toelichting: 16 verplichte hoofdstukken:

Bij de balans Bij de resultatenrekening Bij de niet in de balans opgenomen rechten en

verplichtingen Bij de waarderingsregels


Jaarrekening (5)

Vijf onderdelen (4): Schema financiële stromen: vooral berekening

van werkelijk verschuldigde gemeentelijke bijdrage

Jaarverslag: Algemeen deel: organogram, diensten,

budgethouders, … Beschrijvend deel: activiteiten, vergelijking met

doelstellingen, investeringsprojecten, … Financieel deel: horizontale en verticale

analyses, solvabiliteit, liquiditeit, evolutie gemeentelijke bijdrage, …


Jaarrekening (6)

Procedure (1): Voorbereiding: ontvanger Vaststelling door OCMW-raad met verslag

door de voorzitter Mogelijkheid voor gemeenteraad opmerkingen

te formuleren (geen expliciete goedkeuring door GR)

Vóór 1 mei jaarrekening ter goedkeuring voorleggen aan gouverneur


Jaarrekening (7)

Procedure (2): Externe audit op jaarrekening:

Door externe-auditcommissie (ambtenaren aangesteld door gouverneur en gemeente)

Bekijkt getrouwheid van boekhouding, jaarrekening en driemaandelijkse rapportage door de ontvanger

Kan alle documenten van OCMW inkijken Rapporteert over conclusies aan gouverneur Kan aan OCMW bepaalde aanbevelingen doen


Jaarrekening (8)

Procedure (3): Administratief toezicht op jaarrekening:

Door gouverneur Bekijkt wettelijkheid OCMW-handelingen Kan onwettige verrichtingen schrappen Keurt jaarrekening goed (binnen 300 dagen) Deelt besluit mee aan gemeenteraad, OCMW-

raad en ontvanger (incl. rapport van externe-auditcommissie)

Leidt tot kwijting aan ontvanger, of procedure om geschrapte uitgaven of tekorten bij te passen


Inhoud



Rol van diverse spelers (1)

OCMW-raad: Vaststelling meerjarenplan Goedkeuring budget en budgetwijzigingen Vaststelling jaarrekening Budgethouder (kan gedelegeerd worden) Goedkeuring huishoudelijk reglement Kennisname administratief handboek



Vast bureau: Bevoegd voor ‘dagelijks bestuur’ Budgethouder (indien delegatie door OCMW-

raad) Beslissing over interne kredietaanpassingen

Bijzonder comité: Budgethouder (indien delegatie door OCMW-

raad



Secretaris: Voorontwerp meerjarenplan en budget Lid van budgetcommissie Lid van interne-auditcommissie Budgethouder (indien delegatie door OCMW-

raad, vast bureau of bijzonder comité) Opzetten deel van internecontroleprocedures

en administratief handboek Jaarlijks verslag aan OCMW-raad over

operationele audit



Ontvanger: Lid van budgetcommissie Uitvoeren betalingen en inningen Boekhouding voeren en jaarrekening opstellen Thesauriebeleid Visum vóór bepaalde uitgaven Opzetten deel van internecontroleprocedures

en administratief handboek Nakomingsaudit en lid interne-auditcommissie Kwartaalrapportage over thesaurie en budget



Budgethouder (OCMW-raad, vast bureau, bijzonder comité, secretaris, personeelslid): Bepalen van inhoud van de overheidsopdracht Bepalen van wijze van gunnen Gunnen (binnen beschikbare budgetten!) Goedkeuring factuur Realiseren operationele doelstellingen en

hierover rapporteren Hulp bij budgetopmaakBij investeringen: alleen door politieke organen!



Budgetcommissie: Ten minste voorzitter, secretaris en ontvanger Samengeroepen door voorzitter of secretaris Geeft advies over meerjarenplan, budget,

budgetwijzigingen en interne kredietaanpassingen



Interne-auditcommissie: Ten minste voorzitter, secretaris en ontvanger Belast met operationele audit:

Zijn activiteiten conform de doelstellingen? Zijn er mogelijkheden tot verbetering efficiëntie

en effectiviteit?



Overlegcomité gemeente-OCMW: Sinds 1.1.2007 afgeschaft voor OCMW’s

waarvan voorzitter in college zit Andere OCMW’s:

Bespreking meerjarenplan Bespreking budget Bespreking budgetwijzigingen die gemeentelijke

bijdrage verhogen of verminderen



Gemeenteraad Goedkeuring meerjarenplan Goedkeuring OCMW-budget(wijzigingen)

alleen indien: gemeentelijke bijdrage > meerjarenplan er geen OCMW-meerjarenplan is

Eventueel: beroep tegen OCMW-budget Opmerkingen formuleren bij jaarrekening en

bezorgen aan gouverneur



College burgemeester en schepenen Eventueel: beroep tegen meerjarenplan Eventueel: beroep tegen OCMW-budget Vanaf 1.1.2007 voor die OCMW’s waarvan

voorzitter in college zit: Voorafgaand advies bij meerjarenplan Voorafgaand advies bij budget Voorafgaand advies bij budgetwijzigingen die

gemeentelijke bijdrage verhogen of verminderen


Inhoud



OCMW’s financieel (1)

Opgelet: gegevens (bron = Dexia) sterk verschillend van OCMW tot OCMW door: Omvang Aantal en types aangeboden diensten Sociale omgeving

Budgetten 2005 Vlaamse OCMW’s (1): Totale kosten: 2.896 mln euro, waarvan:

Bezoldigingen e.d.: 1.615 mln (55,8%) Steun: 205 mln(7,1%) Maatsch. Integratie (o.a. leefloon): 163 mln(5,6%)



Budgetten 2005 Vlaamse OCMW’s (2): Totale opbrengsten: 2.140 mln euro, waarvan:

Werkingsopbrengsten: 831 mln(38,8%)

Andere werkingsopbr.: 1.036 mln(48,4%)

(subsidies voor leefloon, dotatie Gemeentefonds, allerlei subsidies)

Resultaten: Resultaat vh boekjaar: -752 mln Gemeentelijke bijdrage: 623 mln

(103,8 euro per inwoner)



Budgetten 2005 Vlaamse OCMW’s (3): Gemeentelijke bijdrage (in EUR/ inw.):

OCMW’s onder 10.000 inwoners: 66,8 OCMW’s 10.000-50.000 inwoners: 90,7 OCMW’s boven 50.000 inwoners: 146,8

Gemeentelijke bijdrage (in % van gemeentelijke uitgaven):

OCMW’s onder 10.000 inwoners: 8,1% OCMW’s 10.000-50.000 inwoners: 9,2% OCMW’s boven 50.000 inwoners: 8,0%


Inhoud



En de toekomst?

Vergrijzing: invloed op: Het bestuur: personeelskosten, pensioenen

mandatarissen, … OCMW-activiteiten: nieuwe vormen van

huisvesting en dienstverlening

Sociaal-economische evolutie (werkloosheid, migratie, …)

Samenwerking met gemeente Samenwerking met andere OCMW’s, andere

spelers op het lokale welzijnsveld, … …

Introductieprogramma nieuw gekozen mandatarissen OCMW-raadsleden Februari - april 2007.

Documents

Transcript of Introductieprogramma nieuw gekozen mandatarissen OCMW-raadsleden Februari - april 2007.