Instagram voor huis-aan-huiskranten

Reflectieproduct door Nynke Vermaat Fontys Hogeschool voor de Journalistiek Juni 2020

2

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave 2

Voorwoord 4

Leeswijzer 4

HST 1: Medialandschap en onderzoeksvragen 6 1.1 Problemen en bedreigingen 6 1.2 Digitaal 9 1.3 Sociale media 10 1.4 Onderzoeksvragen 12

HST 2: Verantwoording 13 2.1 Definities 13 2.2 Vooronderzoek 13

Hoeveel hah-kranten gebruiken Instagram? 13 Rondvraag bij huis-aan-huisredacties 13

2.3 Onderzoeksmethodes 15 Case-study 15

Wat is dat, De Havenloods? 15 Sociale media van De Havenloods 15

Praktijkonderzoek 16 Het bereik van andere kranten 17 Interviews met redacties 18

2.4 Betrouwbaarheid 18

HST 3: Waarom Instagram? 19 3.1 Andere socialmediaplatforms 19 3.2 Het potentiële bereik van Instagram 20 3.3 Verdienen met Instagram 22

HST 4: Via Instagram naar de website 24 4.1 Wat zijn de opties in Instagram? 24 4.2 Hoeveel bezoekers levert het op? 25

Huis-aan-huis vergeleken 26 Landelijk en regionaal vergeleken 27 Proeven aan swipe up 28

HST 5: Is een Instagram op andere manieren waardevol voor een redactie? 30

3

5.1 Jongere doelgroep op Instagram 30 5.2 Community 31 5.3 Naamsbekendheid 31

HST 6: Wat zijn handigheden voor een effectieve inzet van Instagram? 32 6.1 Meerdere links tegelijk delen 32 6.2 Wat voor berichten moet je plaatsen? 32 6.3 Instagram vanaf de computer 33

Conclusie 34

Bronnenlijst 36 Interviews 38

Bijlage 1 39

4

Voorwoord Dit onderzoek is gedaan ter afronding van de opleiding Journalistiek aan de Fontys Hogeschool voor de Journalistiek. Om onder andere de competentie ‘vernieuwing’ te bewijzen, heb ik gekozen voor Instagram als onderwerp. Alhoewel Instagram op zichzelf geen nieuw is, is de toepassing bij huis-aan-huisbladen dit wel. Weinig huis-aan-huiskranten zijn te vinden op Instagram (zie Verantwoording). Ik heb onderzocht in hoeverre het zinvol is voor huis-aan-huiskranten om daar verandering in te brengen. De aanleiding voor dit onderzoek komt uit de praktijk. Eind 2019 werkte ik op de redactie van huis-aan-huiskrant De Havenloods. Toen ik een blik op Google Analytics wierp, zag ik dat een groot deel van het webverkeer via sociale media naar de site komt: gemiddeld vijftig procent. Op de redactie bestond de wens om het (reeds bestaande maar verloederde) Instagram-account van De Havenloods nieuw leven in te blazen, om hiermee het online bereik te vergroten. Dit leek mij de moeite van het proberen waard, maar dan wilde ik ook weten hoeveel online bereik dat daadwerkelijk zou opleveren. In dit onderzoek gebruik ik de situatie van De Havenloods als case study, maar mogelijk kunnen de uitkomsten ook andere redacties van huis-aan-huiskranten helpen om te bepalen of Instagram hun tijd waard is. Ik had dit onderzoek nooit kunnen doen zonder inzicht in de data van verschillende huis-aan-huiskranten. Daarom veel dank aan DPG Media en De Havenloods voor het beschikbaar stellen van alle benodigde data. Ook wil ik graag Susanne Koetsier van de Meppeler Courant, Mandy Hendriks van Nieuwsblad Stedendriehoek, Boy Imminck van Ede Stad en Marianne Weegenaar van de Steenwijker Courant hartelijk danken voor hun openheid en medewerking. Wie naar aanleiding van dit onderzoek nog vragen of opmerkingen heeft, of de discussie aan wil gaan, kan mij bereiken via nynke.vermaat@gmail.com.

Leeswijzer Ik begin met een schets van het medialandschap van printmedia en ontwikkelingen op het gebied van lokaal nieuws. Hierin leg ik de ‘noodzaak’ voor dit onderzoek uit en kom ik tot een aantal onderzoeksvragen. Vervolgens beschrijf ik in de verantwoording waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt en welke data vooraf verzameld is. Het volgende hoofdstuk gaat in op de aantrekkingskracht van Instagram op redacties. Het hoofdstuk daarna gaat in op de uitkomsten uit het praktijkonderzoek waarvoor ik het Instagram-account van De Havenloods als case-study heb gebruikt. Het praktijkonderzoek was

5

erop gericht om te meten hoeveel bezoekers via Instagram daadwerkelijk naar de website doorklikken. Daarna verken ik kort andere redenen die de redacties van huis-aan-huiskranten die meewerkten aan dit onderzoek hebben om op Instagram actief te zijn. Hiervoor heb ik vier redacteuren geïnterviewd die voor hun krant actief zijn op Instagram. Het laatste hoofdstuk behelst een aantal tips die het redacties makkelijker kunnen maken om door middel van Instagram het eigen websitebereik te vergroten. Tot slot volgt de conclusie.

6

HST 1: Medialandschap en onderzoeksvragen

1.1 Problemen en bedreigingen Toen internet voor elke huishouden beschikbaar werd, ontstond er een nieuw landschap van digitale media producten, platformen, toestellen en nieuwe patronen van nieuwsconsumptie (Küng, 2015). Nieuws werd veelal gratis, waardoor print, de pijler van de kranten, in verval is geraakt (De Jong & Koetsenruijter, 2019; Nielsen, 2015). Voor kranten heeft dit dalende lezersaantallen, advertentie-inkomsten en omzet tot gevolg (Evens e.a., 2017; Nielsen, 2015). Advertentie-inkomsten zijn gekelderd Mediabedrijven die aangesloten zijn bij NDP Nieuwsmedia (voornamelijk dagbladen met krant, site en app) zetten 217,5 miljoen euro om met de verkoop van advertenties in 2019. Dat is grofweg vijf keer minder dan in 2000, toen de advertentie-omzet nog 1.146 miljoen was (NDP, 2008; NDP, 2019). Onderstaande diagram laat het verloop van die dalende lijn zien tot 2016. Ook in 2017 daalde de omzet uit advertentie-inkomsten, in 2018 was er sprake van een heel klein beetje groei (0,4%) maar in 2019 was er weer sprake van een daling (NDP, 2017; NDP 2018).

Gecombineerde data uit de NDP Nieuwsmedia jaarverslagen van 2010 tot en met 2016. Sinds 2011 maakt NDP Nieuwsmedia onderscheid tussen inkomsten uit digitale en print advertenties. Bron: Piet Bakker (2017, december 28) ‘Meer bereik via digitale kanalen: dit was De Stand van de Nieuwsmedia in 2017’. Gepubliceerd op svdj.nl.

Dezelfde neerwaartse trend geldt voor de advertentie-inkomsten van huis-aan-huisbladen. Onderzoeksbureau Nielsen rapporteert voor huis-aan-huisbladen sterk dalende advertentie-omzetten ten opzichte van het voorgaande jaar: 6,8% daling in 2018, 11,4% in 2016, 13,5% in 2015, 14% in 2014 en 16% in 2013 (Nielsen, 2014; 2016; 2017; 2019).

7

De dalending advertentie-inkomsten van zowel dagbladen als huis-aan-huisbladen komt doordat adverteerders vaker kiezen voor televisie en online reclame dan voor print (NDP, 2008; NDP, 2019). Daarnaast speeltde komst van big data-bedrijven Google en Facebook een rol. Dankzij deze bedrijven verdwijnt een groot deel van de advertentie-inkomsten naar het buitenland. Van de digitale reclameomzet in Nederland verdween 62% naar internationale partijen in 2017 (Mediamonitor, 2019). Bij de media die aangesloten zijn bij NDP Nieuwsmedia worden steeds meer digitale advertenties verkocht, maar de opbrengsten hiervan kunnen het verlies van de verkoop van printadvertenties nog niet compenseren. Alleen in 2018 was hier sprake van. Na elf jaar van dalende advertentie-inkomsten, was er in 2018 een kleine stijging van 0,4% dankzij de opbrengsten van digitale advertenties. Maar in 2019 daalde de advertentieomzet van de dagbladen weer met 2,5% (NPD, 2018; NDP, 2019). Lokaal wordt enorm bezuinigd Het medialandschap van lokale kranten is de laatste jaren getekend door overnames, reorganisaties en krimpende redacties. Zo bezuinigde in 2010 de Telegraaf Media Groep (TMG) 100 banen weg door regionale en huis-aan-huisbladen samen te voegen (Brandenburg, 2011). In 2014 bij de overname van Mecom (waar Wegener onder viel) door De Persgroep verdwenen bij regionale en huis-aan-huiskranten 93 banen (Dekker & Soest, 2014; RTL, 2015). De Persgroep reorganiseerde in 2017 en nam afscheid van 120 redacteuren. Eindredacteuren werden tot ‘content-coördinators’ omgedoopt die voornamelijk ingestuurde kopij redigeren. Voor schrijfwerk werden redacties afhankelijk van freelancers (Eerenbeemt, 2017). In 2019 nam De Persgroep zes titels uit de markt, trok Mediahuis de stekker uit de Amsterdamse huis-aan-huiskrant De Echo en wisselen BDU en De Persgroep titels uit waardoor BDU 33 werkplekken kon schrappen (DPG Media, 2019; NNP, 2019; Brandenburg, 2019). Mediahuis Limburg stopte per 1 januari 2020 met het huis-aan-huis verspreiden van 16 VIA Limburg-edities. Acht edities gaan online verder en worden niet meer bezorgd, maar zijn op te halen bij supermarkten (Beaumont, 2019). Hoeveel professionele journalisten nu nog voor lokale media werken, is door overnames lastig te achterhalen. Tekenend is wel dat het aantal professionele journalisten voor regionale media in vijfentwintig jaar is gehalveerd (De Jong & Koetsenruijter, 2019). Doordat steeds meer werk moet worden gedaan door minder mensen, ervaren journalisten die werken voor uitgeverijen hoge werkdruk (NVJ, 2019). Anno 2020 zijn de grootste uitgevers van huis-aan-huisbladen:

● DPG Media (tot voorkort De Persgroep) met in Nederland 148 huis-aan-huisbladen, dagbladen AD, Volkskrant en Trouw en regionale dagbladen Parool, Brabants Dagblad, Tubantia, BN De Stem, Eindhovens Dagblad, De Stentor, De Gelderlander, PZC. Plus platformen zoals indebuurt, Independer, reclamefolder.nl (DPG Media, 2020).

8

● NDC Mediagroep met 40 weekbladen en huis-aan-huiskranten, 17 ‘themamerken’ zoals Sikkom, Reis&co, Vanplan.nl en 3 dagbladen: Dagblad van het Noorden, Friesch Dagblad, Leeuwarder Courant (NDC, 2020).

● BDU Media met 34 huis-aan-huiskranten en 20 huis-aan-huiskranten in samenwerking met andere uitgevers (BDU, 2020).

Druk op kwaliteit van lokaal nieuws Lokale journalistiek heeft een slecht imago (Nielsen, 2015). De kritiek is dat ‘het lokale sufferdje’ weinig diepgang en kwaliteit heeft. Er zijn steeds minder opgeleide journalisten en steeds meer vrijwilligers actief op het gebied van lokale journalistiek, tegenover een groeiend aantal woordvoerders en persvoorlichters. Geld en mankracht ontbreken om bijvoorbeeld raadsvergaderingen vanuit de tribune te volgen. Ook de versplintering van het medialandschap in verschillende ‘platformen, formats en media’ hebben een negatieve invloed op de kwaliteit en diepgang (De Jong & Koetsenruijter, 2019, p.12). Dit staat haaks op het belang van lokaal nieuws, dat zowel door journalisten, gemeenten als communicatieprofessionals beaamt wordt. Lokaal nieuws informeert, duidt, verbindt, controleert, is een platform voor discussie en is ‘thermometer’; het constateert wat voor problemen er onder burgers leven (De Jong & Koetsenruijter, 2019, p.76; Nielsen, 2015). Ja/ja-sticker bedreigt bestaansrecht Het opt-in systeem vormt mogelijk een bedreiging voor huis-aan-huiskranten. Verschillende gemeenten willen het opt-in systeem invoeren; een voorstel bedoeld om ongeadresseerd drukwerk te weren en zo papierverspilling tegen te gaan. Bewoners die graag reclamedrukwerk blijven ontvangen, plakken een ja/ja-sticker op de brievenbus. Bij alle andere woningen wordt niet meer bezorgd. De verwachting is dat weinig mensen een ja/ja-sticker zullen plakken. Huis-aan-huisbladen vallen in principe ook onder deze regeling. Branchevereniging NNP is bang dat opt-in de doodsteek voor huis-aan-huisbladen wordt, omdat hiermee het bereik krimpt en het bestaansrecht van deze kranten verdwijnt (NNP, 2019). Dat hoeft niet zo te zijn. In Amsterdam en Rotterdam is voor de huis-aan-huisbladen een oplossing gevonden: Als bladen voor minstens 10% (Amsterdam) of 30% (Rotterdam) bestaan uit redactionele inhoud, tellen ze als krant en niet als reclamedrukwerk (Parool, 2018; De Havenloods, 2019). In Utrecht is er vooralsnog geen uitzonderingspositie voor huis-aan-huisbladen (NNP, 2020). Corona nog acutere bedreiging Met het coronavirus is er echter een nieuwe en acutere bedreiging voor de huis-aan-huiskranten bij gekomen. Om de verspreiding van het virus te vermijden, werden alle soorten samenkomsten verboden. Horeca, sportscholen, winkels en bibliotheken moesten dicht of sloten uit zichzelf de deuren, evenementen werden afgelast en de meeste openbare plekken werden gesloten. Dit bracht met zich mee dat bijna niemand meer wat te adverteren had en uitgevers moesten toezien hoe 60 tot 80% van de krantenadvertenties werd geannuleerd. Uitgever BDU geeft aan in één week 50% van omzet te zijn verloren (Van de Beld, 2020). Op

9

lokaal, landelijk en Europees niveau worden fondsen opgezet voor lokale media (SVDJ, 2020; NNP, 2020). De tijd zal leren of kranten deze periode weer te boven komen.

1.2 Digitaal Splitsing jong en oud Met het bereik van huis-aan-huiskranten gaat het nog goed. In Nederland lezen twaalf miljoen mensen (83% van de bevolking) wel eens een huis-aan-huisblad en 7,7 miljoen mensen (53%) lezen er wekelijks eentje. De doelgroep is wel enigszins vergrijsd. 19% van de lezers is jonger dan 35 jaar, 52% is 35-64 jaar en 29% is 65+ (NOM, 2019). Ondanks dat jonge lezers ondervertegenwoordigd zijn in het huis-aan-huiskrant publiek, hebben zij over het algemeen wel interesse in lokaal nieuws. Onder jongeren tussen 15 en 29 jaar geeft 36% aan dat plaatselijk nieuws voor hen interessant is (Drok & Schwarz, 2009). Alleen neemt deze groep nieuws via andere media tot zich. Print is voor slechts 6% van de jongeren de voornaamste bron van nieuws (nieuws in het algemeen, niet alleen lokaal). De voornaamste nieuwsmedia onder 18 tot en met 24-jarigen zijn online bronnen (41%) gevolgd door sociale media en blogs (24%). Print is overigens in geen enkele leeftijdsgroep het belangrijkste medium voor nieuwsvoorziening. Hoe ouder de doelgroep, hoe belangrijker televisie is voor nieuws en hoe jonger de doelgroep, hoe belangrijker online bronnen en sociale media (Mediamonitor, 2019).

Welk medium is de belangrijkste nieuwsbron voor welke leeftijdsgroep? Bron: Mediamonitor 2019, p.37. Jongeren, maar ook steeds meer dertigers, ontwikkelen een nieuwe manier van omgaan met media. Tieners en twintigers struinen verschillende media af (tv, websites, apps) op zoek naar het laatste nieuws (Costera-Meijer, 2007). Zij richten zich dan niet op het volledige verhaal, maar ze scannen de stukjes informatie om te zien wat het laatste nieuws is, ook wel nieuws ‘snacken’ genoemd. Zo verzamelen ze breed inzicht in plaats van diepgaande kennis. Ze willen snel geïnformeerd worden

10

over wat voor hen belangrijk is, zodat ze hierover met anderen een praatje kunnen maken (Costera-Meijer, 2007). Daarnaast is onverdeelde aandacht online steeds schaarser. Van de 8 uur en 23 minuten die we gemiddeld op een dag aan media spenderen, besteden we 3 uur en 16 minuten aan één ding tegelijk (Media:Tijd, 2018). Andere verdienmodellen Hoofdredacteuren, CEO’s en directeuren wereldwijd richten zich niet meer op één bron van inkomsten, maar op een combinatie van inkomstenbronnen. Newman (2019) voorspelt dat op de lange termijn de meeste omzet uit abonnees gaat komen. Maar dan moet een abonnement het geld wel waard zijn. Daarbij hoort meer eigen en onderscheidende content (Newman, 2019). In Nederland zetten de eerste lokale media stappen om op andere manieren dan alleen met advertenties aan inkomsten te komen. Zo onderzocht bijvoorbeeld huis-aan-huiskrant CulemborgseCourant.nl de betalingsbereidheid voor lokaal nieuws in de vorm van donaties. De huis-aan-huiskrant deed een beroep op lezers om structureel of eenmalig een bedrag naar wens te doneren via een vriendenactie. ‘Vrienden’ krijgen inspraak in de inhoudelijke koers van de krant (CulemborgseCourant, 2019). Huis-aan-huisblad WeesperNieuws pakt het anders aan en probeert sinds 2018 inkomsten te genereren met het aanbieden van een premium-abonnement: WeesperNieuws Extra. Abonnees krijgen online toegang tot dagelijks twee achtergrondartikelen en maandelijks valt een gedrukt magazine met de beste artikelen op de mat als ze vijfeneenhalve euro per maand betalen (Van den Bos, 2019). Ook Ede Stad probeert met abonnementen inkomsten te genereren (Ede Stad). Wel bestaan er in de journalistiek zorgen over het achter een betaalmuur zetten van alle of bepaalde content. Het is zorgelijk dat kwaliteitsnieuws dan alleen nog toegankelijk is voor mensen die er geld voor hebben (Newman, 2019). Ook is het de vraag of het grote publiek bereid is te betalen voor premium artikelen bij één of zelfs meerdere kanalen. Slechts 11% van de Nederlanders heeft in 2019 een betaalde online nieuwsdienst gebruikt. Jongere leeftijdsgroepen tonen hiervoor meer betalingsbereidheid dan oudere leeftijdsgroepen. In 2019 gebruikte 19% van de 18 tot en met 24-jarigen een betaalde nieuwsdienst, tegenover 7% van de 45 tot en met 54-jarigen (Mediamonitor, 2019).

1.3 Sociale media Sociale media als redding? Nieuws consumeren is veranderd van een passieve bezigheid (lezen, luisteren of kijken) in een actieve bezigheid. Bij nieuwsconsumptie hoort nu ook klikken, delen, van commentaar voorzien, foto’s uploaden en blogs schrijven (Kasem e.a., 2015). Door managers van kranten werd het actief zijn op sociale media zoals Facebook, Twitter, Snapchat of Instagram gezien als noodzakelijk voor de transformatie naar de digitale eeuw. De hoop was en is nog steeds dat sociale media een middel zijn om de aandacht van het publiek opnieuw te trekken en hopelijk

11

ook te monetariseren (Lewis & Molineux, 2019). Maar er is discussie over of sociale media hier het juiste middel voor zijn. Onafhankelijkheid in het geding Nu internet het publiek de mogelijkheid geeft zelf bronnen te vinden of publiceren, bepaalt de journalistiek niet meer wat het nieuws is (Kasem e.a., 2015). Doordat journalisten online kunnen monitoren welke artikelen goed gelezen worden en omdat het publiek onder artikelen of op sociale media feedback kan geven, ontstaat er een andere verhouding tussen publiek en journalist. Het publiek krijgt een centralere rol op redacties. Nieuws wordt vaker afgestemd op wat het publiek bezighoudt en in sommige gevallen, zoals bij De Correspondent wordt het publiek zelfs co-auteur (Kramp & Loosen, 2017; Tandoc & Vos, 2016). De centrale rol van het publiek wordt gezien als cruciaal voor de redding van de journalistiek, maar zorgt er ook voor dat journalisten hun redactionele onafhankelijkheid en een groeiende invloed van het publiek moeten balanceren (Tandoc & Vos, 2016). De commerciële druk die ontstaat door alsmaar een groter publiek te moeten bereiken (al dan niet via sociale media) vergroot de druk op de journalistieke onafhankelijkheid (Poell & Van Dijk, 2014). Algoritmes zijn niet neutraal Ook blijken de platforms niet zo neutraal te zijn als aanvankelijk gedacht werd. Sociale platforms als Facebook, YouTube en Instagram maken zelf geen verhalen, maar zijn afhankelijk van de content van gebruikers. Ingebouwde algoritmes bepalen aan de hand van bepaalde maatstaven wie wat te zien krijgt (Kasem e.a., 2015; Poell & Van Dijk, 2014). De algoritmes zijn zo gebouwd dat populaire berichten weids verspreid worden en viral kunnen gaan, wat een golf aan content van lage kwaliteit heeft voortgebracht. Kwaliteitsjournalistiek over complexe onderwerpen wordt door algoritmes niet gestimuleerd. Ook is gebleken dat de algoritmes de verspreiding van onjuiste informatie en nepnieuws in de hand hebben gewerkt (Bell e.a., 2017; Poell & Van Dijk, 2014). De grootschalige verspreiding van nepnieuws is een belangrijke reden waarom Facebook geloofwaardigheid en gebruikers is verloren (Veer et al, 2019). Daarbij, als een platform besluit het algoritme te veranderen, kan dit een website of app veel bereik kosten. Dit gebeurde in 2018 toen Facebook het algoritme veranderde en sommige media twintig procent van hun bereik ineens kwijt waren (Newman, 2019). Voordelen Hoewel de nadelen aan het gebruik van social media groot zijn, zijn er ook voordelen. Journalisten gebruiken sociale media om het nieuws van andere media te monitoren, de reacties op hun eigen verhalen in de gaten te houden, om mensen te benaderen voor informatie of beeldmateriaal en om content te verspreiden of te promoten (Tandoc & Vos, 2016). Vooral Facebook brengt snel veel verkeer naar websites. Momenteel kan alleen Google dat evenaren (Lewis & Molineux, 2019). Ook zouden sociale media de drempel tot de journalistiek verlagen en de mogelijkheid bieden om in gesprek te gaan met het publiek (Bakker & Hille, 2013).

12

Sociale media zijn de enige bron van nieuws voor 8% van de Nederlanders en 24% gebruikt voornamelijk sociale media voor nieuws, maar niet als enige bron. 39% gebruikt wel eens sociale media als bron van nieuws (Mediamonitor, 2019). Instagram Nu de nieuwe aanwas van Nederlandse gebruikers voor Facebook lijkt af te zwakken en het aantal gebruikers van Twitter stagneert, komt Instagram in beeld (Veer e.a., 2020). Instagram groeit enorm sinds het ook voor Android-apparaten beschikbaar werd in 2012. Wereldwijd had het platform een miljard gebruikers in 2018, waarvan het merendeel jong is (onder de 35 jaar) (Statista, 2020). Verschillende media zijn al met Instagram aan de slag gegaan. NOS Stories bijvoorbeeld bereikt op Instagram 677 duizend volgers (stand van 23 mei 2020) met korte nieuwsvideo’s en andere content speciaal gemaakt voor tieners (Limbeek, 2015). Ook bij lokale media is de interesse voor Instagram gewekt. Omroep Venlo experimenteerde bijvoorbeeld met verschillende Instagramformats om een jongere doelgroep te bereiken (Beentjes, 2020).

1.4 Onderzoeksvragen Met dit onderzoek wil ik antwoord geven op de volgende vragen: Hoofdvraag: In hoeverre is Instagram een geschikt platform voor huis-aan-huiskranten om hun websitebereik te vergroten? Te beantwoorden aan de hand van de volgende deelvragen:

● Waarom lijkt Instagram aantrekkelijk voor redacties? ○ Waarom niet een ander socialmediaplatform? ○ Wat is het potentiële bereik van Instagram? ○ Hoe past Instagram in het verdienmodel?

● Hoeveel bezoekers brengt Instagram naar een website? ○ Wat zijn de opties van Instagram? ○ Hoeveel bezoekers levert het op?

● Is een Instagram-account op andere manieren waardevol voor een redactie? ● Wat zijn handigheden voor een effectieve inzet van Instagram?

13

HST 2: Verantwoording Om de keuzes die in dit onderzoek zijn gemaakt te begrijpen, is het belangrijk om de volgende dingen te weten.

2.1 Definities Bereik: Bereik gaat over het aantal mensen dat wordt bereikt met een bepaalde uiting van een merk. Bij papieren kranten wordt het bereik berekend aan de hand van de oplage vermenigvuldigd met een bepaalde factor, omdat een krant meestal wordt gelezen door meerdere personen (marketingtermen.nl). Bij online media wordt het bereik gemeten aan de hand van de ‘unieke bezoekers’ (marketingtermen.nl). Het bereik van een website, advertentie of uitgave is een factor waarmee bedrijven succes kunnen meten (marketingfacts.nl). Instagram heeft een ‘eigen’ bereik, gemeten in aantal volgers, likes en weergaven, maar dat is niet het bereik waar het in dit onderzoek om draait. Het gaat om het aantal bezoekers dat via Instagram naar de website komt. Journalistiek: De journalist heeft als taak nieuws te vergaren, publiek te informeren en machthebbers te controleren. Journalisten doen dit door verslag te doen van gebeurtenissen, informatie in context te plaatsen, betrouwbare en relevante informatie te selecteren en te verspreiden.

2.2 Vooronderzoek

Hoeveel hah-kranten gebruiken Instagram? In het voorwoord beweer ik dat niet heel veel huis-aan-huiskranten iets met Instagram doen. Ik kom aan die bewering doordat ik met de zoekfunctie van Instagram heb gezocht op de namen van 200 huis-aan-huiskranten. Bij 53 van deze titels heb ik een Instagram-account gevonden. Ik heb de huis-aan-huistitels nagelopen van de uitgeverijen: NDC, BDU, DPG Media, West Media, Brug Media, Uitgeverij Talvi, Bar Uitgeverij, Rodi Media, Mediahuis, Telstar, Buijze Pers, OK Kranten Administratie BV, Eendrachtbode, Media Totaal Noord, A'dam en Media en Regiobode. Zie bijlage 1 voor een overzicht van de gevonden titels met Instagram en het aantal volgers.

Rondvraag bij huis-aan-huisredacties In het kader van de competentie ‘publieksgerichtheid’ en in de hoop dat ook andere redacties iets hebben aan dit onderzoek, heb ik een rondvraag gedaan onder redacties van

14

huis-aan-huiskranten. Ik wilde er achter komen of ook andere huis-aan-huiskrant redacties iets (willen) doen met Instagram en of ze daar nog vragen over hebben. Dit zijn de vragen die ik heb gemaild:

1. Op welke sociale media houdt jouw redactie een account bij voor de krant? 2. Heeft jouw redactie er wel eens over nagedacht een instagram-account te starten?

Zo ja, wat lijken de voordelen? Zo nee, wat lijken de nadelen?

3. Hoeveel tijd per week ben je kwijt/bereid te besteden aan een Instagram-account? 4. Zijn er dingen over Instagram die je zou willen weten die doorslaggevend kunnen zijn

voor wel of niet starten/blijven bijhouden van een account? Deze vragen heb ik gemaild naar 190 redacties van verschillende uitgevers (NDC Media, BDU, DPG Media, West Media, Uitgeverij Verhagen, Talvi en Bar Uitgeverij). In totaal worden in Nederland zo’n 400 huis-aan-huiskranten uitgegeven. Zo’n 16 e-mailadressen bleken niet te kloppen of zijn niet meer actief en 6 redacteuren gaven aan niet te kunnen of willen meewerken. De eindstand van de benaderde redacties komt hiermee op 168. Hiervan hebben 20 redacties (een gedeelte) van de vragen beantwoord. Op dit reactiepercentage van net geen 12% kan ik geen conclusies baseren, maar de reacties geven mij wel een idee van wat er speelt op redacties als het gaat over Instagram. De vragen of opmerkingen die (eind)redacteuren hadden, bleken voornamelijk van praktische aard en gingen over wat het bijhouden van een account oplevert. Vragen/opmerkingen die ik kreeg waren:

● Ik ben geïnteresseerd in informatie die helpt bij de overweging om een account te starten of niet.

● Hoeveel tijd gaat het kosten om een account goed in de lucht te houden? ● Wat is een slimme manier om leuke foto’s door te plaatsen? En wat is gebruikelijk qua

tekst en hashtags? ● Hoe gebruiken andere kranten Instagram en wat levert het ze op? ● Als het [doorplaatsen van berichten] geautomatiseerd kan zoals voor Facebook en

Twitter, pakken we het op. ● Het is onhandig dat Instagram niet via de computer kan. ● Hoe past Instagram in het verdienmodel? ● Ik vraag me af hoeveel er te winnen is op Instagram. Is het niet gewoon plaatjes kijken? ● Wat is de meest tijdsefficiëntie wijze van invullen, zodat je toch nog content creëert die

echt van meerwaarde is voor onze merknaam.

Een deel van deze vragen zou ik sowieso al onderzoeken. Om een aantal andere vragen te beantwoorden heb ik het zesde hoofdstuk toegevoegd. Omdat dit onderzoek voornamelijk over bereik gaat, kan ik niet alle vragen beantwoorden.

15

2.3 Onderzoeksmethodes Om iets te kunnen zeggen over het bereik dat Instagram een website kan opleveren, heb ik vijf maanden lang praktijkonderzoek gedaan. Ook heb ik interviews gehouden met andere redacteuren die Instagram gebruiken om ook andere redenen voor het inzetten van Instagram aan te stippen.

Case-study De tweede helft van 2019 werkte ik parttime bij De Havenloods. De toegang die ik hier had tot Instagram en de cijfers van het online verkeer was de reden dat ik deze krant heb uitgekozen voor een case study.

Wat is dat, De Havenloods? De Havenloods is het huis-aan-huisblad van Rotterdam. De krant heeft tien verschillende edities voor de verschillende delen van de stad. In totaal wordt er wekelijks een oplage van rond de 252 duizend verspreid. Het aantal mensen dat de krant ook daadwerkelijk leest wordt geschat op 150 duizend (bron: Bakker, 2017). De website krijgt per maand rond de 250 duizend views. De uitgever is DPG Media (tot voorkort nog De Persgroep). De redactie bestaat uit een fulltime en twee parttime content-managers. Op Facebook heeft De Havenloods iets meer dan 20 duizend volgers (januari 2020). In 2016 werd een Instagram-account voor de krant bij wijze van experiment in het leven geroepen, alleen is na een tijdje het enthousiasme verwaterd omdat het aantal volgers niet zo snel groeide als bij Facebook en Twitter. De doelgroep van De Havenloods staat niet in een profiel beschreven. De gegevens uit de landelijke NOM Regio Monitor (2019) zijn leidend. Hierin staat dat lezers van huis-aan-huiskranten:

● voor 19% tussen de 13 en 34 jaar oud zijn, 52% tussen de 35 en 64 jaar en 29% is 65 of ouder. In Google Analytics valt af te lezen dat het online publiek van De Havenloods iets jonger is: 32% is 18-35 jaar oud is, 56% is 35-64 jaar en 12% is 65+.

● voor 36% hoogopgeleid zijn, 43% middelhoog opgeleid en 21% laagopgeleid. ● voor 36% een hoge welstand hebben, 22% een middelhoge welstand en 42% een lage

welstand hebben. ● voor 45% bestaat uit huishoudens met kinderen, 36% uit tweepersoonshuishoudens en

19% uit alleenstaanden.

Sociale media van De Havenloods Publiek komt bij de De Havenloods voornamelijk via sociale media naar de website. Van Google Analytics valt af te lezen dat gemiddeld meer dan de helft (54,2%) van de websitebezoekers via

16

sociale media binnenkomt. Een kwart (25,1%) van de bezoekers komt naar de site via zoekmachines (organic search) en 18% gaat direct naar de site. De overige 2,7% van het verkeer komt voort uit links op andere sites.

Grafiek V1: Hoe komen gebruikers op dehavenloods.nl? Screenshot van Google Analytics. Gemeten over drie jaar: tussen 1 januari 2017 tot en met 31 december 2019. Van die 54% die via sociale media binnenkomt, heeft Facebook gemiddeld een aandeel van maar liefst 93,3%(met 953,447 bezoekers). Twitters aandeel is 5,7% (58,672 bezoekers) en van LinkedIn 1% (10,290 bezoekers).

Praktijkonderzoek Om te onderzoeken hoeveel bezoekers Instagram naar de website leidt, heb ik tussen 1 juni en 31 oktober 2019 het Instagram-account van De Havenloods overgenomen. In totaal zijn in deze onderzoeksperiode 177 berichten geplaatst, waarvan 40 met een verwijzing naar de ‘link in bio’, de klikbare url om een webpagina te promoten. Ter vergelijking: in de vijf maanden voorafgaand aan de onderzoeksperiode werden 37 berichten geplaatst. Berichten zonder verwijzing naar de link in bio bestonden uit ingestuurde lezersfoto’s en berichten met kort nieuws zonder verwijzing naar de site (bijvoorbeeld: Internationale Kattendag, een filmpje van de rit in een nieuwe metrolijn). Waarom 177 berichten? Het aantal geplaatste berichten komt niet voort uit bepaalde targets (bijvoorbeeld minimaal 2 berichten per dag), maar uit de tijd die ik maximaal kon uittrekken voor Instagram. Sommige dagen plaatste ik niks, andere dagen één of meerdere berichten. Dit leek mij de beste aanpak omdat dit het meest overeenkomt met de dagelijkse realiteit op een redactie. Ik ben hier gemiddeld zo’n twee á drie uur per week aan kwijt geweest. Ik heb content van de website uitgekozen en gedeeld op basis van intuïtie en voorkennis over wat goed gelezen wordt onder de volgers op Facebook. Stukje bij beetje heb ik geleerd wat aanslaat bij de Instagramvolgers, maar ook dan is er niet altijd een pijl op te trekken. Accounts op Instagram met 10.000 of meer volgers kunnen ‘swipe-up’-berichten plaatsen in de Instagram Stories. Dit is een extra mogelijkheid om linkjes te plaatsen en mensen naar een

17

 

website te leiden. Hier heb ik geen praktijkonderzoek naar kunnen doen, omdat het account van De Havenloods geen 10.000 volgers heeft en daarmee ook geen ‘swipe up’-mogelijkheid.

Het bereik van andere kranten Om het extra bereik dat Instagram de website van De Havenloods oplevert in enige context te plaatsen, heb ik ook andere huis-aan-huiskranten gevraagd om inzicht in hun bereikcijfers. Hiervoor heb ik de redacties met de meeste Instagramvolgers benaderd: In onderstaande tabel, die tot stand is gekomen uit het vooronderzoek, staan de tien accounts met de meeste volgers. Krant Volgers Uitgever

1. Steenwijker Courant 3364 NDC

2. Meppeler Courant 3220 NDC

3. De Havenloods 2215 DPG

4. Ede Stad 1960 BDU

5. Nieuwsblad Stedendriehoek 1512 Uitgeverij Stedendriehoek

6. Barneveldse Krant 1225 BDU

7. Zandvoortse Courant 1221 Rodi Media

8. De Stellingwerf 1177 NDC

9. De Puttenaer 1056 BDU

10. Weesper Nieuws 1037 BDU + Enter Tabel V2: De tien Instagram-accounts van huis-aan-huiskranten met de meeste volgers, gemeten op 13 januari 2020. De redacties van de Meppeler Courant, Nieuwsblad Stedendriehoek en Ede Stad waren bereid om bezoekerscijfers van de website en hun ervaringen met Instagram te delen. De Steenwijker Courant had geen toegang tot bezoekerscijfers. Ik moet er wel bij zeggen dat de Meppeler Courant en de Steenwijker Courant niet enkel huis-aan-huisblad zijn. Deze kranten brengen per week drie abonneekranten uit en één gratis huis-aan-huiskrant. Je kunt je afvragen of deze kranten wel in dit rijtje thuis horen, maar omdat beide kranten wel (hyper) lokale content delen op Instagram leek het me toch interessant om ze mee te nemen in de vergelijkingen. Via Google Analytics had ik naast toegang tot de bereikcijfers van De Havenloods, ook toegang tot de data van landelijke en regionale dagbladen van dezelfde uitgever (DPG Media). Zo heb ik ook data van AD.nl, De Volkskrant, AD Rotterdam en Het Parool verzameld om verder context te bieden aan de bereikcijfers van de weekkranten.

18

Interviews met redacties Om uit te zoeken of Instagram behalve voor het bereik ook op andere manieren waardevol kan zijn voor redacties, heb ik bovenstaande redacties gevraagd naar hun ervaringen met Instagram en hun beweegredenen voor het bijhouden van een account.

2.4 Betrouwbaarheid In de volgende hoofdstukken staat mijn onderzoek naar het potentiële bereik van Instagram voor huis-aan-huisbladen beschreven, maar de uitkomsten zijn niet honderd procent betrouwbaar. Ten eerste heb ik niet het volle potentieel van Instagram kunnen onderzoeken omdat ‘swipe up’ bijna helemaal buiten beschouwing blijft. De Instagram-accounts van De Havenloods en de andere huis-aan-huiskranten beschikken niet over deze extra mogelijkheid om klikbare links te delen. Een derde partij kon een tipje van de sluier oplichten, maar dat geeft te weinig informatie om te kunnen zeggen hoeveel hoger het bereik van een Instagram-account is mét swipe up-mogelijkheid. Als voorbeeld van hoe het kan zijn, heb ik die informatie toch vermeld. Ten tweede heb ik om het bereik van Instagram te meten bereikcijfers van drie huis-aan-huisbladen vergeleken. Hiervoor had ik toegang tot cijfers van slechts drie overeenkomende maanden. Dat levert geen betrouwbare uitkomsten op die van betekenis zijn voor andere huis-aan-huiskranten, maar waardeloos zijn de uitkomsten niet. Volgens mij tonen de uitkomsten zulke uitschieters dat het wel een duidelijk signaal geeft. Een derde reden waarom het onderzoek niet helemaal betrouwbaar is, is omdat een deel van het onderzoek gebaseerd is op statistieken die ik zelf beïnvloed heb. Vijf maanden lang nam ik het Instagram-account van De Havenloods over om te kunnen meten hoeveel Instagramvolgers ik via linkjes naar de website kon krijgen. Alleen bestaat er geen handboek waarin staat welke content je beter wel of niet op Instagram kunt delen en op welke manier. Ik moest dus zelf uitvinden welke berichten gewaardeerde werden en dat dit leerproces tijdens het onderzoek plaatsvond, heeft mogelijk bereik gekost.

19

HST 3: Waarom Instagram?

3.1 Andere socialmediaplatforms Waarom gaat dit onderzoek eigenlijk over Instagram en niet over een ander socialmediaplatform? WhatsApp Sommige media, bijvoorbeeld de NRC en Vrij Nederland, deelden via WhatsApp content met grote groepen via een WhatsApp nieuwsdienst. Tegelijkertijd konden redacties direct vragen stellen aan de mensen in deze groep. NRC had bijvoorbeeld een bestand van 9000 mensen. Deze nieuwsdiensten waren eigenlijk altijd al in strijd met het beleid van WhatsApp, maar in de strijd tegen nepnieuws zegt Facebook, moederbedrijf van WhatsApp, er vanaf december 2019 ook daadwerkelijk tegen te gaan optreden. Dit was in ieder geval voor NRC genoeg reden om de WhatsApp nieuwsdienst op te schorten (Schohaus, 2019). Snapchat Mediabedrijven verkennen de afgelopen jaren ook de mogelijkheden van Snapchat, de chatdienst waar gedeelde foto’s, filmpjes en berichten maximaal 24 uur blijven bestaan. Daarna wordt de content verwijderd. Iedereen kan er een account aanmaken en bij iedere ‘snap’ kan een url als bijlage toegevoegd worden. In Nederland gebruiken 2,7 miljoen mensen Snapchat, waarvan 1,5 miljoen dagelijks. Van de jongeren onder de twintig jaar gebruikt 72% Snapchat en van de 20 tot 39-jarigen gebruikt 35% het platform. Nederlanders ouder dan dat gebruiken Snapchat amper (Veer e.a., 2020). Snapchat heeft een groot bereik, maar dat van Instagram is ongeveer dubbel zo groot. WeChat De app WeChat is van Chinese makelij en begon als een soort kopie van WhatsApp. Inmiddels integreert de app veel verschillende functies; het heeft een eigen browser, ‘Moments’ verbindt gebruikers met elkaar op een Facebook-achtige manier en je kunt zelfs met de app betalen. WeChat creëert een totaalpakket zodat gebruikers de app niet meer hoeven te verlaten, alles zit in één app (Legtenberg, 2016). Groot nadeel: WeChat wordt in Nederland nog nauwelijks gebruikt. Zo’n negentigduizend Nederlanders gebruiken de app dagelijks (Statista, 2020). TikTok TikTok bestaat sinds 2018 en is de nieuwste binnenkomer wat sociale media betreft. Met deze Chinese video-app maken gebruikers voornamelijk grappige korte filmpjes. Daar kunnen 150 tekens tekst bij, inclusief hashtags. TikTok werkt net als Instagram met een ‘link in bio’ om gebruikers door te verwijzen naar een eigen website. De app heeft in Nederland 700.000 gebruikers waarvan de meerderheid tussen 6 en 14 jaar is (Veer e.a., 2020). Nu.nl experimenteert al met deze app en wil daar het gesprek van de dag faciliteren (Boogert, 2019).

20

Het platform is omstreden omdat het filmpjes die China in een kwaad daglicht zetten heeft verwijderd (Pasveer, 2019). YouTube Videoplatform YouTube is alleen geschikt voor videocontent en is daarom volgens mij niet geschikt voor huis-aan-huiskranten (die geen video content maken). Het platform heeft potentie: er is veel ruimte voor tekst, je kunt onder een video meerdere links tegelijk delen en gebruikers kunnen content onderling makkelijk delen. Ook is het bereik van YouTube groot. In Nederland gebruiken 9,1 miljoen mensen het platform, waarvan 2,8 miljoen dagelijks (Veer e.a., 2020). Groot nadeel is dat het redacties veel extra werk zou opleveren om content geschikt te maken voor dit platform. Instagram Instagram is een soort Facebook, maar dan vooral op beeld gericht. Het heeft uitgebreide opties voor beeldbewerking. Bij posts op de tijdlijn is ruimte voor een beschrijving van ongeveer 300 woorden. Alle gebruikers kunnen één url delen via de ‘link in bio’, een hyperlink in de beschrijving van je profiel. Accounts met 10.000 of meer volgers kunnen ook hyperlinks plaatsen in de ‘Instagram Stories’. Stories verschijnen niet in de tijdlijn en blijven 24 uur staan. Je kunt oneindig veel Stories per dag plaatsen. Na WhatsApp, Facebook en YouTube heeft Instagram het grootste aantal gebruikers in Nederland.

3.2 Het potentiële bereik van Instagram Waar de groei van het aantal gebruikers bij Facebook en Twitter de laatste jaren dipjes kent, groeit Instagram onverminderd door. Instagram werd in 2010 gelanceerd voor Apple-apparaten en is sinds 2012 te gebruiken op alle soorten smartphones. Halverwege 2016 had Instagram wereldwijd 500 miljoen gebruikers. Twee jaar later, halverwege 2018, al een miljard (Statista). In Nederland gebruikten begin 2020 zo’n 5,6 miljoen mensen Instagram, waarvan 3,4 miljoen dagelijks (Veer e.a., 2020). Ondanks Instagrams sterke groei van de laatste jaren, blijft Facebook anno 2020 in Nederland veruit het grootst met 10,4 miljoen gebruikers, waarvan 7,1 miljoen dagelijkse gebruikers. Twitter is half zo groot als Instagram met 2,8 miljoen Nederlandse gebruikers. Hiervan zitten ruim 1,1 miljoen mensen dagelijks op Twitter. De groei van deze drie ziet er de laatste jaren zo uit:

21

Grafiek 3.1 en 3.2 met gecombineerde data uit het Nationaal Social Media Onderzoek uit 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 en 2020. In grafiek 3.2 is het aantal dagelijkse gebruikers van Instagram in 2016 niet goed leesbaar, dat is 0,992 (x miljoen). Facebooks gebruikersaantallen in Nederland krompen in 2019 voor het eerst. Ook het dagelijkse gebruik nam af, voornamelijk onder jongeren tussen de 15 en 19. Begin 2020 gebruikt in deze leeftijdscategorie 51% nog Facebook, tegenover 88% in 2016 (Veer e.a., 2020).

22

Bron: Nationaal Social Media Onderzoek van Newcom Research & Consultancy, 2020, p.24. Het lijkt alsof de jongeren die Facebook verlaten voor Instagram kiezen. Het aantal jongeren van 15 tot 19 jaar dat Instagram dagelijks gebruikt steeg van 43% in 2016 naar 58% in 2019 (Veer e.a., 2019). Instagrams publiek is jong. Wereldwijd maken jongeren tussen de 18 en 24 jaar 29% van het totaal aantal Instagramgebruikers uit. Zo’n 6,6% is nog jonger, namelijk tussen de 13 en 17 jaar. Het grootste deel van alle Instagrammers zijn jongvolwassenen tussen 25 en 34 jaar met een aandeel van 35%. Opgeteld is dus meer dan tweederde van de Instagramgebruikers onder de 35 jaar (Statista, 2020). Onbetwist een platform waar dus een jonge doelgroep te vinden is.

3.3 Verdienen met Instagram Hoe past Instagram in het verdienmodel? Doorklikken Redacties gebruiken sociale media onder andere om eigen content te delen en zo lezers naar de website van hun krant te leiden. Hoe meer bezoekers/bereik, hoe hoger de prijzen voor online advertenties kunnen zijn (Kenton, 2019). Sociale media zorgen dus in potentie voor omzet. Redacties verspreiden via Facebook en Twitter links naar de website. Instagram heeft mogelijkheden voor het verspreiden van urls en kan zo bijdragen aan een groter bereik.

23

Sponsored content (#adv) Daarnaast worden ook de eerste stappen richting advertenties op sociale media van kranten gezet. Bij NDC Mediagroep kost adverteren door middel van een socialmediapakket 274 euro per maand (NDC). En ook bij BDU wordt adverteren door middel van sociale media (Facebook en Instagram) aangeboden. De opbrengsten voor de uitgever liggen tussen 195 en 550 euro, afhankelijk van het gekozen pakket (BDU). Onduidelijk is of het hier gaat om sponsored content of om advertenties. Het is geen huis-aan-huiskrant, maar het geeft wel aan dat ook gesponsorde content via social media inkomsten kan genereren: Bij het lokale online medium indebuurt worden in 2020 voor het eerst ook Instagram Stories aangeboden in advertentiepakketten. Opbrengsten: 79 euro (indebuurt). Onduidelijk is of dit bedrag voor één Story of herhaalde Stories is.

24

HST 4: Via Instagram naar de website

4.1 Wat zijn de opties in Instagram? Voor wie Instagram nog nooit heeft geopend: op Instagram maak je eigenlijk een fotoalbum. Gebruikers verspreiden afbeeldingen of bewegend beeld via posts die in een album terechtkomen, of via stories die vierentwintig uur blijven staan. Volgers zien deze berichten op de tijdlijn of in de stories. Op de tijdlijn kunnen volgers posts liken, erop reageren, en eventueel delen in hun eigen stories. Verder heeft Instagram een chatfunctie om iemand een privébericht te sturen en een zoekfunctie om te zoeken op hashtags, accountnamen of locaties. Ook zonder iets in te typen bij de zoekfunctie wordt er Instagramcontent getoond. Deze content kiest het algoritme. Doorlinken naar de website Instagram heeft twee opties voor het plaatsen van links: ‘link in bio’ en ‘swipe up’. De link in bio is te vinden onder de beschrijving die iemand invult bij zijn account; de ‘bio’(grafie). Daar is ruimte voor een kort tekstje, het vermelden van een adres, e-mailadres, andere socialmedia-accounts en één url. Volgers moet dus eerst naar een profiel gaan om daar op de link in bio te klikken. De swipe up-mogelijkheid is alleen te gebruiken op accounts met minstens 10.000 volgers. Met ‘swipe up’ kun je in elke storie een andere link toevoegen. Volgers komen door simpelweg omhoog te swipen bij het juiste artikel terecht. Volgers en likes zijn belangrijk Engagement is belangrijk voor het bereik van een account. Hoe meer engagement (volgers, likes, shares, reacties), hoe meer volgers jouw content zien en dus hoe meer mensen die potentieel doorklikken naar de website. Dat komt door het algoritme. Instagram had in het begin een chronologische tijdlijn waarbij gebruikers altijd de meest recente berichten zagen, maar in 2016 introduceerde Instagram een algoritme dat de getoonde content personaliseert (Constine, 2018). Voor het algoritme is interactie met andere gebruikers erg belangrijk. Het algoritme bepaalt wie wat op de tijdlijn te zien krijgt, en in welke volgorde. Niemand weet helemaal precies aan de hand waarvan het algoritme bepaalt welke berichten gebruikers te zien krijgen. Wel heeft Instagram bekend gemaakt dat het algoritme let op de interesses van de gebruiker. Die bepaalt het algoritme op basis van iemands eerdere gedrag (likes, delen, reageren) bij soortgelijke content. Ook worden recente berichten eerder getoond dan oude posts en let het algoritme op de relatie tussen gebruikers. Mensen die bijvoorbeeld samen in een foto zijn getagd, hebben waarschijnlijk een hechte relatie (Constine, 2018).

25

Het algoritme toont ‘de beste’ content sinds iemands laatste bezoek. Dus hoe vaak iemand Instagram opent heeft ook invloed op wat de app toont. En tot slot maakt het ook uit hoeveel accounts iemand volgt. Als iemand veel accounts volgt, moet het algoritme uit veel verschillende bronnen kiezen en toont het minder berichten van dezelfde accounts (Constine, 2018). Instagramfraude Deze werking van het algoritme is de reden dat er handel is ontstaan in Instagramvolgers en likes. De korte Vpro-documentaire #followme (2018) toont aan dat op Instagram gemakkelijk te frauderen is als je bereid bent daar geld voor neer te leggen. Zo zijn volgers voor een account gewoon te koop (35 euro voor 10.000 volgers via een verkoper op Marktplaats). Dit zijn dan nep-accounts, zogenaamde bots. Via het platform Commenter zijn likes en comments te koop (van échte mensen, geen robots) om kunstmatig populariteit mee te creëren (Vpro, 2018). Echt veel zin heeft het niet meer om volgers te gaan kopen. Instagram bestrijdt ‘niet-authentieke activiteiten’ door nep likes, reacties en volg-acties te verwijderen. Neppe accounts die niet door een persoon maar door een computer bediend worden, verwijdert Instagram (Instagram, 2018). En er zijn inmiddels mogelijkheden om het aantal echte volgers van een account te meten (Vpro, 2018).

4.2 Hoeveel bezoekers levert het op? Om te achterhalen hoeveel mensen daadwerkelijk naar een website doorklikken op Instagram, heb ik vijf maanden het Instagram-account van De Havenloods bijgehouden. In totaal zijn er 177 berichten geplaatst, waarvan 40 met een een verwijzing naar link in bio. Via Google Analytics heb ik kunnen zien wat dit heeft opgeleverd. Op het eerste gezicht leek het relatief gezien best wat op te leveren. In de vijf maanden voorafgaand aan de onderzoeksperiode (tussen 1 januari en 31 mei 2019) kwamen 64 bezoekers via Instagram naar de website. Tijdens de onderzoeksperiode (tussen 1 juni en 31 oktober 2019) waren dat 264 bezoekers. Er zijn dus ruim vier keer zoveel mensen via Instagram naar de website gekomen in de onderzoeksperiode. Dat is een grote toename, maar ten opzichte van het totaal aantal websitebezoekers wordt het een ander verhaal. De 64 bezoekers die tussen 1 januari en 31 mei 2019 via Instagram naar de website van De Havenloods kwamen, vormden 0,02% van het totaal aantal websitebezoekers in die periode. De 264 bezoekers die tussen 1 juni en 31 oktober 2019 naar de website kwamen, vormden 0,06% van het totaal aantal bezoekers in die periode. Hoewel er zowel absolute als relatieve groei is, is de opbrengst niet hoog. Overigens groeide het Instagram-account in die periode van 1450 volgers (op 1 juni 2019) naar 1880 op (3 november 2019).

26

Huis-aan-huis vergeleken Om te bekijken of Instagram alleen bij De Havenloods zo weinig bereik voor de site oplevert, heb ik drie andere huis-aan-huisbladen met ‘grote’ Instagram-accounts (zie tabel V2) gevraagd om hun data te delen. De Meppeler Courant, Ede Stad en Nieuwsblad Stedendriehoek waren hiertoe bereid. De cijfers van Nieuwsblad Stedendriehoek blijken echter niet representatief omdat zij in de gemeten periode overstapten van websitebouwer, waardoor de bereikcijfers onbetrouwbaar bleken. Van de drie overige kranten (De Havenloods, Meppeler Courant, Ede Stad) zijn de cijfers vergeleken. Zie tabel 4.1 (op de volgende pagina). Ook bij deze redacties is de opbrengst van Instagram relatief gezien erg laag. Tussen de 46 en 314 websitebezoekers kwamen via Instagram naar de sites. Ten opzichte het totaal aantal websitebezoekers maakte het bereik van Instagram maximaal een tiende van een procent uit.

27

Tabel 4.1: Bezoekers die via Instagram, Instagram Stories en sociale media in totaal naar de websites kwam, en het totaal aantal websitebezoekers. In het grijs: het Instagramverkeer ten opzichte van het totaal aantal bezoekers via sociale media. In het geel: het Instagramverkeer ten opzichte van het totaal aantal websitebezoekers.

Landelijk en regionaal vergeleken Omdat bij alle kranten tot nu toe het bereik dat Instagram oplevert relatief gezien laag was, rees de vraag of dit bij dagbladen ook zo is. Dagbladen hebben immers vele malen meer volgers en kunnen gebruik maken van de extra swipe up-functie om links naar de website mee te delen. Data van De Volkskrant, AD (landelijk), Parool en AD Rotterdam heb ik verzameld in tabel 4.2. Op verzoek van het AD staan er geen exacte aantallen in de tabel, alleen percentages. Aan de

28

examinatoren verstrek ik de exacte bereikcijfers wel, maar op een andere plek (zie de leeswijzer). Over de exacte cijfers kan ik zeggen dat Instagram deze dagbladen duizenden extra websitebezoekers opleverde, waar het bij de huis-aan-huisbladen om maximaal een paar honderd ging. Bij de landelijke kranten lag het bereik van Instagram grofweg tussen de 6.000 en 15.000 en bij de regionale kranten tussen de 400 en 4.500.

Tabel 4.2: Het Instagramverkeer ten opzichte van het aantal websitebezoekers via alle sociale media en in het blauw het Instagramverkeer ten opzichte van het totaal aantal websitebezoekers. Toch blijkt ook bij deze dagbladen bereik van Instagram voor de website zeer klein ten opzichte van het totaal aantal websitebezoekers. Het gaat op zijn meest om een paar tiendes van een procent.

Proeven aan swipe up Via een derde partij heb ik een heel klein beetje kunnen zien hoeveel extra websitebezoekers swipe-up-berichten De Havenloods kunnen opleveren. Toevallig had De Havenloods gedeeltelijk tijdens de onderzoeksperiode een samenwerking met het Instagram-account Rottergram. Dit account deelt voornamelijk (semi-)professionele foto’s van de stad Rotterdam en andere berichten over de stad. Rottergram heeft rond de 50.000 (januari 2020) volgers en kan dus swipe up-berichten plaatsen.

29

Rottergram deelde in totaal 14 swipe up-berichten met een link naar Havenloods-content tussen 4 juli en 2 september 2019. In totaal bracht dit 286 mensen naar de website. Ter vergelijking: voor 264 websitebezoekers via link in bio waren 40 links en vijf maanden nodig. Op basis van dit ene voorbeeld kan ik natuurlijk geen conclusies trekken, maar swipe up lijkt in ieder geval voor De Havenloods een stuk effectiever om mensen naar de website te krijgen dan link in bio. Maarja, zie eerst maar eens die tienduizend volgers te verzamelen.

30

HST 5: Is een Instagram op andere manieren waardevol voor een redactie? In het vorige hoofdstuk zagen we dat Instagram relatief weinig websitebezoekers oplevert. Maar er zijn ook andere redenen voor redacties om energie te steken in een Instagram-account. In interviews met de Meppeler Courant, Nieuwsblad Stedendriehoek, Ede Stad en de Steenwijker Courant kwam naar voren dat redacteuren zich met Instagram bezig houden vanwege het jonge publiek (leeftijden 18-35 jaar), naamsbekendheid en voor het vormen van een community.

5.1 Jongere doelgroep op Instagram “Ik denk dat als we alleen met de papieren krant bezig zijn, we veel jongere mensen niet bereiken die we met Instagram wel bereiken”, zegt Boy Imminck, webredacteur bij Ede Stad. Ook de redacteuren van de Meppeler Courant, Nieuwsblad Stedendriehoek en de Steenwijker Courant noemen het bereiken van een jongere doelgroep als reden om met de krant op Instagram te zijn. Voor Susanne Koetsier (Meppeler Courant) is het bereiken van een jonger publiek zelfs belangrijker dan het vergroten van het websitebereik. Die jonge doelgroep is goed vertegenwoordigd op Instagram. Wereldwijd is 70% van de gebruikers tussen de 13 en 34 jaar oud (Statista, 2020). Wordt die leeftijdsgroep nu ook bereikt? Om hier een idee van te krijgen, leverden de nieuwsbladen cijfers over hun Instagramvolgers. Zie hiervoor tabel 5.1.

13-17 jaar 18-24 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55-64 jaar 65+

De Havenloods 1%  7% 24% 26% 22% 13% 8%

Meppeler Courant 1% 5% 17% 27% 30% 14% 6%

Ede Stad 1% 9% 23% 27% 25% 11% 4%

Nieuwsblad Stedendriehoek

1%  9% 23% 28% 26% 10% 4%

Tabel 5.1: De leeftijden van de volgers op Instagram bij de betreffende huis-aan-huisbladen. Cijfers komen voort uit de statistieken die Instagram verstrekt aan bedrijfsaccounts en zijn gemeten in januari 2020. Opgeteld is grofweg een derde van de Instagramvolgers op deze accounts onder de 35 jaar (31%, 23%, 33% en 32%). Ter vergelijking: van de lezers van de papieren huis-aan-huiskrant is 19% onder de 35 jaar, landelijk gemeten (NOM Regio Monitor, 2019). Toch is onder de Instagramvolgers de hoofdmoot van het publiek 35 tot en met 64 jaar: grofweg twee derde (61%, 71%, 63% en 64%). Bij de papieren huis-aan-huiskranten vorm deze leefdtijdscategorie met 52% ook de hoofdmoot (NOM Regio Monitor, 2019). De begeerde

31

jongere doelgroep onder de 35 jaar wordt dus wel bereikt via Instagram, maar vormt nu niet de meerderheid van het publiek.

5.2 Community Voor de huis-aan-huiskranten in dit onderzoek is het vormen van een community ook een reden om op Instagram actief te zijn als krant. Sociale media staan hoog aangeschreven als het gaat om publieksparticipatie omdat ze de drempel tot de journalistiek verlagen. Voor redacties is het grote voordeel dat dit soort platforms de mogelijkheid bieden om in gesprek te gaan met het publiek (Bakker & Hille, 2013). Instagram is een extra mogelijkheid voor het publiek om met een redactie in contact te komen. Zo ontvangen de redacties weleens tips of uitnodigingen via Instagram. Opmerkingen of vragen die in de reacties of via de chatfunctie gesteld worden, worden altijd beantwoord. Met soms een kijkje achter de schermen proberen sommige redacties zich benaderbaar op te stellen. Het delen van bijvoorbeeld ingestuurde lezersfoto’s wordt als verbindend gezien en om interactie te stimuleren. Daarbij wordt het verspreiden van content op Instagram door sommigen ook als service gezien. Redacties delen weleens informatie zonder daarbij naar de website te verwijzen om mensen toch op de hoogte te houden. In een enkel geval (Ede Stad) wordt dit ook een beetje gezien als alternatief voor de papieren krant omdat de bezorging van huis-aan-huisbladen als slecht wordt ervaren. De ‘krant’ komt zo alsnog naar de mensen toe.

5.3 Naamsbekendheid Voor het vergroten van de naamsbekendheid van een merk, of in dit geval een titel, is belangrijk dat iemand herhaaldelijk met een merknaam geconfronteerd wordt. Mensen kiezen namelijk eerder een bekend merk kiezen dan een onbekend merk (Marketingtermen). Wat betreft naamsbekendheid zijn jongeren de beoogde doelgroep. Boy Imminck (Ede Stad): “Als we onze doelgroep van over twintig jaar alvast willen bereiken kunnen we daar beter nu op Instagram mee beginnen, zodat zij ook weten wat Ede Stad is en waar we voor staan.”

32

HST 6: Wat zijn handigheden voor een effectieve inzet van Instagram? Wie ondanks de weinige clicks toch overtuigd is van het nut van Instagram, kan de volgende handreikingen misschien gebruiken om het meeste uit Instagram te halen.

6.1 Meerdere links tegelijk delen Zoals besproken heeft Instagram twee mogelijkheden om links te plaatsen en dus mensen naar een website te krijgen. Voor accounts met minder dan 10.000 volgers is ‘swipe up’ niet beschikbaar en blijft alleen de link in bio over. De link in bio kun is ten alle tijden aan te passen, dus bij elk artikel opnieuw, maar om een nieuw artikel te delen en moet de vorige link verwijderd worden. Mogelijk komen dan mensen die naar het oude artikel op zoek zijn, bij een ander artikel terecht. Dat kan anders. Om meerdere links te delen zonder steeds de vorige link onbereikbaar te maken, zijn er apps als Linktree (via browser), Campsite.bio (via browser) en InstaBio (via app). Daarmee creëer je een tussenpagina die alle geplaatste links onthoudt. Alleen de link naar die tussenpagina is nog nodig om in de bio te zetten. Sommige kranten hebben zo’n soort tussenpagina ingebouwd in hun eigen website, zoals de Meppeler Courant. Daarmee is ook de vormgeving van de tussenpagina te bepalen en is met behulp van Google Analytics meer informatie te verzamelen over het Instagrampubliek.

6.2 Wat voor berichten moet je plaatsen? Er is niet één formule die voor alle kranten zal werken. Het is belangrijk dat redactieleden bedenken wie en wat zij met de invulling van een Instagram-account willen bereiken. Is het doel bijvoorbeeld om volgers op de hoogte te houden van al het laatste nieuws? Wil je ze een selectie voorschotelen met alleen het beste uit jouw krant? Of bericht je alleen over het gesprek van de dag? En wie wil je dan bereiken? Kies daar de content op uit en pas de toon daarop aan. Boy Imminck (Ede Stad): “Kijk goed naar de behoeftes en interesses. Als het goed is weet je van Facebook, website en de krant al wel wat die zijn. Wij weten bijvoorbeeld dat in Ede veel mensen geïnteresseerd zijn in sport, in de hele breedte van de sport. Dus we proberen onze posts erop aan te passen dat het niet constant over voetbal gaat.” Wat je ook deelt, houd in gedachten dat op Instagram beeld leidend is. Op Facebook kom je misschien nog weg met een wat mindere foto met een hele goeie kop, maar op Instagram werkt dat niet. Zorg dus voor een aantrekkelijke foto. Daarmee zijn automatisch foto’s van slechte kwaliteit en ‘saaie’ foto’s ongeschikt om te plaatsen.

33

6.3 Instagram vanaf de computer Uit de rondvraag bleek dat sommige huis-aan-huiskranten het onhandig vinden om een app te gebruiken voor Instagram, terwijl alles wat nodig is voor een post op de computer staat. Daar is tot op zekere hoogte een oplossing voor. Posts maken, plaatsen en inplannen kan via de Facebook creator studio. Likes en reacties zijn er ook te monitoren. Het werkt alleen niet voor de stories en de opties voor het bewerken van foto’s zijn aanwezig.

34

Conclusie De hoofdvraag van dit onderzoek was: In hoeverre is Instagram een geschikt platform voor huis-aan-huiskranten om hun websitebereik te vergroten? Op zoek naar nieuw publiek en extra inkomsten richten huis-aan-huiskranten zich op online media. Sociale media, met name Facebook, zijn erg interessant gebleken om verkeer naar websites te genereren (Lewis & Molineux, 2019). Dit levert bereik op dat in principe te monetariseren is. Ook Instagram heeft met haar grote en snel groeiende gebruikersaantallen de interesse van redacties gewekt. Via het platform zijn in potentie veel mensen te bereiken. Maar wie verwacht dit bereik terug te zien op zijn website, komt bedrogen uit De case study met het Instagram-account van De Havenloods toont aan dat Instagram in vijf maanden het bereik van de website vergrootte met 264 bezoekers. Aan de ene kant is dat een enorme stijging ten opzichte van de vijf maanden daarvoor (412%), want toen klikten 64 mensen door. Aan de andere kant is dit ten opzichte van het totale aantal bezoekers van de website een schijntje, namelijk 0,06%. Ik weet niet of zulke aantallen de prijzen van de online advertenties kunnen beïnvloeden, maar ik schat in van niet. Het bereik dat Instagram opleverde voor De Havenloods verschilde niet zoveel van dat voor de Meppeler Courant en Ede Stad. Bij deze drie weekkranten maakte het aandeel websitebezoekers via Instagram op zijn meest 0,1% uit van het totaal aantal websitebezoekers. Een meting onder drie kranten gedurende drie maanden is niet erg betrouwbaar, maar het bereik is zodanig laag dat ik hiervan wel kan afleiden dat Instagram een website weinig relatief extra bereik oplevert. De bereikcijfers van dagbladen wat betreft Instagram beamen dit beeld, want ook bij De Volkskrant, AD.nl, Het Parool en AD Rotterdam maakt het aandeel websitebezoekers dat via Instagram naar de site van de krant komt maximaal 0,17% uit van het totaal aantal websitebezoekers. Een groot verschil is echter dat Instagram de dagbladen duizenden (soms wel vijftienduizend) extra websitebezoekers oplevert, tegenover enkele honderderden bij de weekkranten. Dat lijkt me dan weer wél de moeite waard. Maar wederom: ik weet niet hoeveel extra opbrengsten dit oplevert. Wel is het belangrijk om in gedachten te houden dat de cijfers uit de case study weergeven hoeveel bereik Instagram een website brengt als je er twee á drie uur per week aan besteedt, bij een account met minder dan 2000 volgers. De uitkomsten van de case study representeren niet wat Instagram maximaal aan bereik kan opleveren. Misschien brengt Instagram wel veel meer op als iemand er meer tijd in kan stoppen, als er meer volgers zijn of als het mogelijk is

35

om swipe up-berichten te plaatsen. Ook was het bereik misschien hoger geweest als ik op een andere manier invulling had gegeven aan het Instagram-account van De Havenloods. Het bereik dat Instagram een krant brengt, is niet de enige manier waarop het platform van waarde is. Instagram lijkt ook geschikt te zijn voor het bereiken van een jonger publiek, de veronderstelde ‘toekomstige krantenlezers’. Waar het lezerspubliek van de papieren huis-aan-huiskranten landelijk voor 19% bestaat uit mensen onder de 35 jaar, ligt dat op Instagram bij de weekkranten die meewerkten aan dit onderzoek rond de 30%. Dat is aanzienlijk hoger, maar ik hou een slag om de arm; dit getal komt voort uit de vergelijking van slechts vier kranten. Om dit onderzoek overzichtelijk te houden heb ik ervoor gekozen me te richten op bereik; een facet van de nieuwsproductie waar redacteuren zich traditioneel gezien niet mee bezig hoefden te houden, maar wat er wel bij is gekomen nu journalisten zich door middel van online massamedia ook bezighouden met de distributie van hun eigen nieuws (Tandoc & Vos, 2016). Hoe waardevol Instagram is voor journalistieke taken zoals nieuwsgaring of het informeren van publiek heb ik niet onderzocht.

36

Bronnenlijst Bakker, P. (2018, 17 december). Huis-aan-huisbladen bereiken ruim de helft van Nederland. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.svdj.nl/nieuws/huis-aan-huisbladen-bereiken-helft-nederland/ BDU Media. (2020). Social. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://bdumedia.nl/online-adverteren/social/ Boogert, E. (2019, 22 november). NU.nl steekt tenen in het water op TikTok. Emerce.nl. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.emerce.nl/nieuws/nunl-steekt-tenen-water-tiktok Constine, J. (2018, 1 juni). Https://techcrunch.com/2018/06/01/how-instagram-feed-works/. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://techcrunch.com/2018/06/01/how-instagram-feed-works/ GfK, & NOM Regio Monitor. (2019). NOM Regio Monitor 2019. Geraadpleegd van https://www.nommedia.nl/2303444/Brochure_NOM_Regio_Monitor_2019_HAH_kranten_24_6_2019.pdf?v=0 Hille, S., & Bakker, P. (2013). I like news. Searching for the ‘Holy Grail’ of social media: The use of Facebook by Dutch news media and their audiences. European Journal of Communication, 28(6), 663–680. https://doi.org/10.1177/0267323113497435 indebuurt. (2020). Branded content – artikelen op maat. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://indebuurt.nl/adverteren/tarieven/ Instagram. (2018, 19 november). Reducing Inauthentic Activity on Instagram . Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://about.instagram.com/blog/announcements/reducing-inauthentic-activity-on-instagram Kasem, A., Van de Bunt Adviseurs, van Waes, M. J. F., & Wannet, K. C. M. E. (2015). Anders nog nieuws? - Scenario’s voor de toekomst van de journalistiek. Uitgebracht aan Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Geraadpleegd van https://www.journalistiek2025.nl/bundles/svdjui/documents/Scenario-onderzoek-SvdJ.pdf Kenton, W. (2019, 11 juni). Cost Per Thousand (CPM). Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.investopedia.com/terms/c/cpm.asp Legtenberg, S. (2016, 20 september). WeChat toont mobiele toekomst aan Nederlandse dienstverleners: 5 lessen. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.emerce.nl/achtergrond/wechat-mobiele-toekomst marketingtermen.nl. (2020a). Key performance indicator. Geraadpleegd op 2020, van https://www.marketingtermen.nl/begrip/key-performance-indicator

37

marketingtermen.nl. (2020). Naamsbekendheid. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.marketingtermen.nl/begrip/naamsbekendheid marketingtermen.nl. (2020). Unieke bezoeker. Geraadpleegd op 2020, van https://www.marketingtermen.nl/begrip/unieke-bezoeker NDC Mediagroep. (2020). NDC Social Media pakket. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.ndcmediagroep.nl/ndc-social-media-pakket/ Newman, N. (2019). Journalism, Media, and Technology Trends and Predictions 2019. Uitgebracht aan Reuters Institute en University of Oxford. Geraadpleegd van https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/sites/default/files/2019-01/Newman_Predictions_2019_FINAL_2.pdf Pasveer, L. (2019, 28 november). Miljoen Nederlandse gebruikers TikTok; VS doen onderzoek naar censuur bij dienst. Villamedia.nl. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.villamedia.nl/artikel/miljoen-nederlandse-gebruikers-tiktok-vs-doen-onderzoek-naar-censuur-bij-dienst Schohaus, B. (2019, 11 december). Whatsapp-nieuwsdiensten mogen niet meer van Facebook – hoe erg is dat voor media? Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.svdj.nl/nieuws/whatsapp-nieuwsdiensten-mogen-niet-meer-van-facebook-hoe-erg-voor-media/ Statista. (2019, 3 december). Number of monthly active Instagram users from January 2013 to June 2018 . Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.statista.com/statistics/253577/number-of-monthly-active-instagram-users/ Statista. (2020, 17 februari). Number of daily active users (DAU) of the leading social media platforms in the Netherlands from 2016 to 2020. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.statista.com/statistics/639790/social-media-active-user-penetration-in-the-netherlands-by-social-network/ Statista. (2020, 24 april). Distribution of Instagram users worldwide as of April 2020, by age group . Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.statista.com/statistics/325587/instagram-global-age-group/ Turpijn, L., Kneefel, S., & Veer, N. van der. (2015). Nationale Social Media Onderzoek 2015. Geraadpleegd van https://www.nomc.nl/images/besloten/online%20privacy/Newcom%20-%20Nationale%20Social%20Media%20Onderzoek%202015.pdf Veer, N. van der, Boekee, S., Hoekstra, H., & Peters, O. (2020, 19 januari). Nationaal Social Media Onderzoek 2018. Geraadpleegd van

38

https://www.bindinc.nl/wp-content/uploads/2018/04/Newcom-Nationale-Social-Media-Onderzoek-2018-3.pdf Veer, N. van der, Boekee, S., & Hoekstra, H. (2017, 23 januari). Nationale Social Media Onderzoek 2017. Geraadpleegd van https://www.rankingthebrands.com/PDF/Dutch%20National%20Social%20Media%20Survey%202017,%20Newcom%20Research%20and%20Consultancy.pdf Veer, N. van der, Boekee, S., & Hoekstra, H. (2019, 26 februari). Nationale Social Media Onderzoek 2019. Geraadpleegd van https://www.snappy.nl/wp-content/uploads/2019/01/Newcom_Nationaal_Social-Media_Onderzoek_2019.pdf Veer, N. van der, Sival, R., & Meer, I. van der (2016). Nationale Social Media Onderzoek 2016. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.newcom.nl/uploads/images/Publicaties/Newcom-Nationale-Social-Media-Onderzoek-2016.pdf Veul, N. (2018). #followme [Video]. Vpro.nl. Geraadpleegd van https://www.vpro.nl/programmas/follow-me.html Wagner, K. (2018, 11 januari). Facebook is making a major change to the News Feed that will show you more content from friends and family and less from publishers. Geraadpleegd op 14 mei 2020, van https://www.vox.com/2018/1/11/16881160/facebook-mark-zuckerberg-news-feed-algorithm-content-video-friends-family-media-publishers

Interviews Boy Imminck - webredacteur bij Ede Stad Tel: 06-5234 3631 Mail: b.imminck@bdu.nl Mandy Hendriks - redacteur bij Nieuwsblad Stedendriehoek Tel: 06-5712 0260 Mail: mandy@stedendriehoek.nl Marianne Weegenaar - redacteur Steenwijker Courant Tel: 06-4638 0088 Mail: marianne.weegenaar@ndcmediagroep.nl Suzanne Koetsier - redacteur bij De Meppeler Courant Tel: 06-1145 8152 Mail: susanne.koetsier@ndcmediagroep.nl

39

 

Bijlage 1 Een overzicht van de gevonden Instagram-accounts van huis-aan-huistitels, gesorteerd op aantal volgers (aflopend) op 31 januari 2020:

Krant Volgers Uitgever

Steenwijker Courant 3364 NDC

Meppeler Courant 3220 NDC

De Havenloods 2215 DPG

Ede Stad 1960 BDU

Nieuwsblad Stedendriehoek 1512 Uitgeverij Stedendriehoek

Barneveldse Krant 1225 BDU

Zandvoortse Courant 1221 Rodi Media

De Stellingwerf 1177 NDC

De Puttenaer 1056 BDU

Weesper Nieuws 1037 BDU + Enter

Weekblad De Swollenaer 844 Brug Media

Stadskrant Veghel 783 Uitgeverij Talvi

Almere Deze Week 760 Rodi Media

Weekkrant Noordoost-Twente 747 DPG

Tilburgse Koerier 734 Tilburgse Koerier

Telstar Online 669 Telstar

Hoogeveensche Courant 652 NDC

De Krant inbeeld 578 Media Totaal Noord

Weekblad De Brug 546 Brug Media

De Maasdriehoek 535 Uitgeverij Talvi

Groningen Gezinsbode 519 NDC

Udens Weekblad 506 Uitgeverij Talvi

Weekblad De Stadskoerier 490 Brug Media

Weekblad Regio Oss 485 Uitgeverij Talvi

Laarder Courant 474 BDU + Enter

Baarnsche Courant 402 BDU

40

Eendrachtbode 334 Eendrachtbode

De Streekkrant (inbeeld) 291 Media Totaal Noord

HS-Krant 270 NDC

Stadsblad Den Bosch 253 DPG

De Schakel Barendrecht 246 Bar Uitgeverij

Wateringse Krant 235 West Media

De Schakel Albrandswaard 228 Bar Uitgeverij

Westerpost 219 Rodi Media

Witte Weekblad Nieuw-Vennep 206 BDU

De Lierenaar 191 West Media

Doetinchems Vizier 155 DPG

De Brug (debrugkrant) 100 A'dam en Media

Bussums Nieuws 98 BDU + Enter

Puttens Weekblad 64 DPG

Redactie DeDrontenaar 64 Brug Media

Weekblad De Schakel 50 QBIC Media

Witte Weekblad De Ronde Venen 40 BDU

Het Nieuwe Stadsblad 38 DPG

Diemer Nieuws 34 BDU + Enter

Asser Courant 32 NDC

Naarder Nieuws 27 BDU + Enter

Flevopost 24 NDC

Groenlose Gids 22 BDU+Achterhoek Nieuws

Ijburger Nieuws 20 BDU + Enter

Hengelo's Weekblad 19 DPG

Haarlems Nieuwsblad 19 Rodi Media

Muider Nieuws 7 BDU + Enter