Hoofdstuk 2 Management vroeger en nu © Pearson Education Benelux, 20032-1.

Hoofdstuk 2

Management vroegeren nu

© Pearson Education Benelux, 2003

2-2-11

Je moet het volgende kunnen:– de relatie tussen management en andere academische

disciplines uitleggen;– het nut van het bestuderen van de geschiedenis van

management verduidelijken;– de bijdrage van enkele ideeën van vóór de twintigste

eeuw aan onze managementkennis weten;– de bijdrage van wetenschappelijk management kennen;– de bijdrage van de klassieke organisatietheorie kennen;

Leerdoelen


2-2-22

Leerdoelen (verv.)Je moet het volgende kunnen:

– de kwantitatieve aanpak voor management kennen;– de bijdrage van de vroege onderzoekers naar

organisatiegedrag kennen;– het belang van het Hawthorne-onderzoek voor

management verduidelijken;– de volgende trends die van invloed zijn op management

in de praktijk, beschrijven: globalisering, personeelsdiversiteit, ondernemerschap, e-businesstoepassingen, de noodzaak van innovatie en flexibiliteit, kwaliteitsmanagement, lerende organisaties en kennismanagement, en spiritualiteit op het werk.


2-2-33

Management en andere wetenschappenAcademische disciplines die invloed hebben op management

– Antropologie – De studie van culturen en sociale omgevingen

– Economie – Het toekennen en distribueren van beperkte bronnen

– Filosofie – Onderzoekt de aard der dingen

– Politicologie – De invloed van de politieke omgeving op individuen en groepen

– Psychologie – Tracht menselijk gedrag te kwantificeren, te verklaren en zo nodig te veranderen

– Sociologie – Onderzoekt mensen in relatie tot andere mensen


2-2-44

De ontwikkeling van managementtheorieën

Historischeachtergrond Wetenschapp.

managementKlassieke

Organisatie-theorie

KwantitatieveAanpak

Managementtheorieën

Industriëlerevolutie

Adam Smith

Vroege voorstanders

Hawthorne-onderzoek

Organisatie-gedrag


2-2-55

Vroege voor-beelden

De historische achtergrondOrganisaties bestaan al duizenden jaren

– Duidt op het bestaan van vroege managementactiviteiten

• Het bouwen van de piramiden, de Chinese muur

Belangrijke gebeurtenissen vóór de twintigste eeuw– ‘Wealth of Nations’ – Adam Smith

– Verdeling van arbeid – Het onderverdelen van taken in kleinere taken die gemakkelijk kunnen worden herhaald

– Industriële revolutie – De komst van machinale arbeid, massaproductie en efficiënt transport

• Vervanging mensen door machines

• Grote organisaties wilden formele managementstructuren


2-2-66

Wetenschappelijk managementF.W. Taylor – grondbeginselen van wetenschappelijk

management– Gebruik van wetenschappelijke methoden om ‘de beste manier’

voor het uitvoeren van een taak te vinden

– Wilde de productiviteit en efficiëntie van arbeiders verbeteren

– Paste zijn methode in de praktijk toe

Frank en Lillian Gilbreth– Gebruikten filmtechnieken om had- en lichaamsbewegingen van

arbeiders te bestuderen

– Microchronometer

– Therbligs – Classificatiesysteem voor 17 elementaire handbewegingen


2-2-77

Figuur 2.2: De vier managementprincipes van Taylor


2-2-88

De klassieke organisatietheorieHenri Fayol

– Hield zich bezig met het effectiever maken van de organisatie als geheel

– Ontwikkelde theorieën over ‘goed management’• Ontwikkelde een aantal universele

managementfuncties• Publiceerde grondbeginselen van management:

– Fundamentele, bij te brengen regels van management


2-2-99

Figuur 2.3: De veertien grondbeginselen van Fayol


2-2-1010

De klassieke organisatietheorie (verv.)Max Weber

– Ontwikkelde een theorie over autoriteitsstructuren en -relaties

– Bureaucratie – Het ideale type organisatie, gekenmerkt door:• Verdeling van arbeid• Een duidelijke hiërarchie • Helder beschreven regels en procedures• Onpersoonlijkheid


2-2-1111

Figuur 2.4: De ideale bureaucratie van Weber


2-2-1212

De kwantitatieve aanpakOperations research (managementwetenschap)

– Het toepassen van kwantitatieve technieken om het beslissingsproces te verbeteren:• statistiek• optimalisatiemodellen• computersimulaties van managementprocessen

– Lineaire programmering – Verbetert beslissingen aangaande het toekennen van middelen

– Kritieke-padanalyse – Verbetert de inroostering van werk


2-2-1313

OrganisatiegedragOrganisatiegedrag

– Het bestuderen van mensen tijdens het werk– Vroege voorstanders

• Werkzaam: einde 19e eeuw en begin 20e eeuw• Meenden dat mensen het belangrijkste bezit van een

organisatie vormden• Hun ideeën vormden de basis voor diverse HRM-

programma’s– Selectie van personeel– Motiveren van personeel


2-2-1414

Figuur 2.5: Vroege bijdragen aan organisatiegedrag


2-2-1515

Hawthorne-onderzoek– In 1924 gestart, bij de Western Electric Company

• Begonnen als proef met belichting• Intensiteit van belichting niet gerelateerd aan productiviteit

– Elton Mayo – Onderzoek naar functieontwerp• Onderstreepte het belang van sociale normen voor

individueel werkgedrag– Veranderde de heersende overtuiging dat werknemers in feite

niet van machines verschilden

Organisatiegedrag (verv.)


2-2-1616

Huidige trends en vraagstukkenGlobalisering

– Alle organisaties krijgen te maken met de mogelijkheden en uitdagingen van de mondiale economie• Worden niet langer door nationale grenzen beperkt

Personeelsdiversiteit– Heterogeen personeelsbestand wat betreft sekse,

herkomst, etniciteit en leeftijd• Personeel wordt ouder• Het aantal werknemers uit de EU en landen als

Marokko zal gaan groeien– ‘Smeltkroes’-aanpak versus het onderstrepen en benutten

van verschillen


2-2-1717

Huidige trends en vraagstukken (verv.)Ondernemerschap

– Drie belangrijke kenmerken:

• Het nastreven van mogelijkheden – Het benutten van veranderingen in de omgeving om extra waarde te creëren

• Innovatie – Het introduceren van nieuwe methoden om gaten in de markt te vullen

• Groei – Klein blijven voldoet niet meer

– Zal in elke samenleving belangrijk blijven

– Heeft invloed op commerciële en non-profitorganisaties


2-2-1818

Huidige trends en vraagstukken (verv.)Management en e-business

– E-commerce (electronic commerce) – Een vorm van een zakelijke uitwisseling of transactie waarbij partijen elektronisch met elkaar in contact treden

– E-business (electronic business) – Een algemene term die beschrijft hoe een bedrijf vormgeeft aan haar werkzaamheden door middel van het gebruik van elektronische (internet-)verbindingen tussen de diverse units van het bedrijf

• Kan e-commerce omvatten

• Drie categorieën voor de mate van verwikkeling in e-business

– Intranet – Een intern communicatiesysteem in een bedrijf, op basis van internettechnologie en alleen toegankelijk voor de werknemers van het bedrijf


2-2-1919

Typen e-commercetransacties

E-commerceBusiness-to-Consumer

(B2C)Digitale detailhandel

Government-to-Business(G2B)

Alle transacties tusseneen bedrijf en

overheidsinstellingen

Business-to-Business(B2B)

Alle transacties tussen een bedrijf en leveranciers

Consumer-to-Consumer(C2C)

Elektronische markten,onder andere webveilingen


2-2-2020

Mate van verwikkeling in e-business

E-businesseenhedenbinnen de

conventioneleorganisatiestructuur

Met e-business aangevuldeonderneming

E-business-toolsworden in de

conventionele structuur gebruikt

Voor e-business geschikteonderneming

Alle werkprocessenzijn rond het e-businessmodel

gestructureerd


2-2-2121

Pure e-businessonderneming

Huidige trends en vraagstukken (verv.)De noodzaak van innovatie en flexibiliteit

– Zonder een constante stroom van nieuwe ideeën is een organisatie tot vergetelheid gedoemd, of erger

– Organisaties moeten flexibel zijn om veranderende klantwensen, nieuwe concurrentie en veranderende personeelsbenodigdheden op te vangen

Kwaliteitsmanagement– Total Quality Management (TQM) – Een denkwijze over

management, gebaseerd op wensen en verwachtingen van de klant en gericht op een voortdurende verbetering van werkprocessen

– Klant – Interne of externe entiteit die te maken krijgt met de producten of diensten van de organisatie


2-2-2222

Figuur 2.8: Wat is Total Quality Management?


2-2-2323

Huidige trends en vraagstukken (verv.)Lerende organisaties en kennismanagement

– Lerende organisatie – Een organisatie die voortdurend kan leren en zich kan aanpassen en veranderen• Creëert leermogelijkheden door de hele organisatie• Begrijpt dat kennis een belangrijk middel is

– Kennismanagement – Het stimuleren van een leeromgeving waarin de leden van een organisatie systematisch kennis verzamelen en deze met anderen delen om tot betere resultaten te komen• Managers moeten zichzelf van baas tot teamleider

omvormen• Leer te luisteren, motiveren, begeleiden en coachen


2-2-2424

Figuur 2.9: Lerende organisaties en conventionele organisaties


2-2-2525

Huidige trends en vraagstukken (verv.)Spiritualiteit op het werk

– De onderkenning van een innerlijk leven dat zin geeft aan en ondersteund wordt door betekenisvol werk in een gemeenschap

– Een groeiende interesse in spiritualiteit op het werk, op alle niveaus en in alle gebieden van de organisatie• Werknemers zoeken op hun werk betekenis, een doel

en een gevoel van verbondenheid met anderen– Onzekerheid over de zakelijke omgeving draagt bij aan

deze groeiende interesse


2-2-2626

Hoofdstuk 2 Management vroeger en nu © Pearson Education Benelux, 20032-1.

Documents

Transcript of Hoofdstuk 2 Management vroeger en nu © Pearson Education Benelux, 20032-1.