Hoofdstuk 2

Afronding hoofdstuk 1

� VERJARING

� GESCHIEDENIS VAN HET ARBEIDSRECHT

� DWINGEND – SUPPLETIEF

� HIERARCHIE RECHTSBRONNEN

� cao-regelgeving

� OEFENING?

2011 2. Algemene bepalingen 1

INLEIDING

� Dwingend- suppletief

� Rechtsbronnen

� Europese Unie

� Nationale rechtsbronnen

� Hierarchie van de rechtsbronnen

� Hierarchie Europese rechtsregels

� Art 51 wet 5 dec 1968 betreffende de collectieve

arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités

� Wat is een CAO?


Suppletief - dwingend


� Suppletief

� Is maar bindend in de

mate dat de partijen

niets anders hebben

voorzien

� dwingend:

� afwijking is niet

mogelijk in nadeel van

de werknemer


Rechtsbronnen Europese Unie:

MOODLE!

� Europese verordeningen:� Rechtstreeks verbindend

� Europese richtlijnen:� Moet omgezet worden in nationale wetgeving

(wet,decreet,CAO…)

� Collectief ontslag

� Behoud van rechten bij overgang ondernemingen

� Ouderschapsverlof

� Gelijke behandeling

� Europese beschikkingen� Bvb mededinging

� Aanbevelingen en adviezen

GESCHIEDENIS

� 1987 Franse Revolutie

� Non-interventie

� 1886 : opstanden

� Eerste sociale wetgeving

� Arbeidsovereenkomstenwet arbeiders =Suppletief

� WO I� Arbeidsovereenkomstenwet bedienden= dwingend

� WO II� 65- : veel wetgevend werk


Evolutie arbeidsrecht


verjaring

� DOEL?

� BETEKENIS?

Zie tekst verjaringBron: arbeidsovereenkomstengids LBC



Hoofdstuk 2

Algemene bepalingen van de

arbeidsovereenkomstenwet


Wat is een arbeidsovereenkomst?

� Wederkerige overeenkomst

� arbeid

� Gezag

� loon


Arbeid/loon/gezag:

� Vrijwilligers

� Onkostenvergoeding: geen RSZ

� - €30,82/dag en -€1232/jaar

� Statutairen

� zelfstandigen

De Standaard 13 december 2011


‘We hebben geenjournalisten invaste dienst. Dankrijg je mensendie willen stakenals ze geen2 procentloonsverhogingkrijgen.’

Wat zijn schijnzelfstandigen

Werknemers krijgen formeel het statuut van zelfstandige maar uitvoering wijst op arbeidsovereenkomst

WILSAUTONOMIE maar gegeven kwalificatie moet bevestigd worden door de effectieve uitvoering

Rechter kan herkwalificeren


Herkwalificatie? Cassatie:


Gekozen kwalificatie kan enkel gewijzigd worden indien uit

daadwerkelijke uitvoering voldoende elementen blijken

die onverenigbaar zijn met de gekozen kwalificatie.

� Cassatie 6 december 2010

� MOODLE: cassatie zet puntjes op i

� Arbeidshof Brussel 25 maart 2011

� Freelance gidsen INBEV

� Arbeidshof Brussel 24 juni 2011

� Freelance consultancy voor paramedisch bedrijf


Arbeidsrelatiewet 27 dec 2006

CRITERIA om te oordelen over gezagsrelatie ?

1. Wil van de partijen

2. Vrijheid organisatie werk

3. Vrijheid organisatie werktijd

4. Mogelijkheid van controle

Oprichting Commissie ter regeling van de arbeidsrelatie

Lees: achtergrondtekst blz 29


Art 5 bis

� Onweerlegbaar wettelijk vermoeden:

� Loontrekkende + zelfstandige voor

� Dezelfde werkgever

� Gelijkaardige prestaties

� Weerlegbaar wettelijk vermoeden

� Bewijs van tegendeel is mogelijk


Toepassingsgebied

Artikel 1


Geldigheidsvereisten van

overeenkomst

� Toestemming

� Bekwaamheid

� Bepaald voorwerp

� Geoorloofde oorzaak


geldigheidsvereisten

� Toestemming

� Geweld, dwaling,bedrog

� Bekwaamheid

� Geoorloofde oorzaak

� Geoorloofd voorwerp

ART 1134 B.W.


1.Bekwaamheid?

� Minderjarigen?

� Arbeidswet 1971

� Leerplicht

� Voltijds

� deeltijds


2.ongeldige toestemming

nietigheid

�Geweld

�Dwaling: Omtrent essentieel element

� Werkloze bleek niet uitkeringsgerechtigd

� Werkgever bleek niet ‘verzekeringsmakelaar’

�Bedrog: opzettelijk misleiden

LEZEN ACHTERGRONDTEKST!

Bedrog en goede trouw

� Verzwijgen veroordelingen

� Liegen over diploma of rijbewijs

� Ongeoorloofde vragen?

� Informatieplicht

� Antwoorden op geoorloofde vragen

� Eigen initiatief relevante informatie geven

Voorbeelden uit rechtspraak (Blz 36)

Lees ‘liegen bij de aanwerving’



3. voorwerp

� Waartoe verbindt men zich ?

� Loon en arbeid

� Zeker

� Bepaald/bepaalbaar

� Mogelijk

� geoorloofd


4. Oorzaak moet geoorloofd zijn

� Om welke reden verbindt men zich ?

� Pooier-prostituee: ongeoorloofd


Gevolgen:

� Nietigheid

Meestal relatieve nietigheid:

kan alleen ingeroepen door de ‘gedupeerde

partij’= partij die beschermd wordt door de

rechtsregel

nietigheid

Relatieve nietigheid

� Kan enkel worden

ingeroepen door de

persoon die door de

rechtsregel wordt

beschermd

� Kan gedekt worden:

niet ingeroepen worden

Absolute nietigheid

� Kan door derden

ingeroepen worden

� Rechter roept ambtshalve

de nietigheid in


Relatieve nietigheid

� Sollicitant liegt over rijbewijs

� bedrog. Nietigheid inroepbaar door wg

� Liegen over uitkeringsgerechtigd zijn

� Alleen wg kan nietigheid inroepen

� Tolk chinees spreekt enkel mandarijn

� Wg kan zich op dwaling beroepen

� Kapper ‘dwaalt’ en blijkt aangeworven als

steenkapper

� Wn kan dwaling inroepen



vormvereisten

� Kan mondeling behalve:

� Bepaalde tijd

� Met proeftijd

� Studenten

� Deeltijdsen

� Huisarbeid

� vervanging


Arbeidsovereenkomstenwet

3 juli 1978

� 8 titels:

� Algemeenheden

� Verplichtingen

� Schorsing

� einde

STRUCTUUR ARBEIDSOVEREENKOMSTENWET


Arbeiders bedienden

EENHEIDSSTATUUT

GELIJKSCHAKELING STATUTEN: moeilijke

oefening

VERSCHILLEN

Kwalificatie? wilsautonomie

Arbeider

Hoofdzakelijk handenarbeid

• Nachtwacht bank

• Kok

• Besteller ijsboerke

bediende

Hoofdzakelijk hoofdarbeid

• Nachtreceptionist hotel

• Chef-kok

• Monitor beschutte

werkplaats


1134 B.W.


Arbeidshof 15 juni 2006

� Herkwalificatie door de rechter kan

� Als er in de uitvoering elementen zijn die doen

twijfelen aan de oorspronkelijke kwalificatie

� Cfr: herkwalificatie van zelfstandige naar

werknemer:


HISTORIEK

� Grondwettelijk Hof 1993

� SOCIAAL OVERLEG

� IPA 2011-2012

� ABVV en ACLVB stemden tegen

� Wet 12 april 2011

� Neemt elementen over uit afgekeurde IPA

� Wijzigt ontslagregels voor contracten afgesloten na

1.01.2012

� Economische werkloosheid voor bedienden


verschillen

� Proef

� Schorsing

� Ziekte en ongeval

� Slecht weer, economische werkloosheid

� Opzegtermijnen

� Sociaal overleg

� SZ

� Vakantiegeld


schorsing

� Slecht weer

� Technische stoornis

� Economische oorzaken


handelsvertegenwoordigers

� Clienteel opsporen en bezoeken met het oog

op het

� Onderhandelen over of

� Sluiten van zaken

� Onder het gezag, voor rekening en in naam van

een opdrachtgever

� + weerlegbaar vermoeden :

arbeidsovereenkomst


Handelsvertegenwoordigers/

bedienden

� Commissieloon

� Loongrens concurrentiebeding

� 1 grens: € 31.467

� (Uitwinningsvergoeding)

� Ontslag door de wg

� Voor wn die clienteel heeft aangebracht

� Tenzij bewijs door wg …

� Na één jaar tewerkstelling: 3 m loon

� + 1 m per 5 jaar tewerkstelling


dienstboden

� Tegen loon en onder gezag in hoofdzaak

huishoudelijke handenarbeid verrichten ivm de

huishouding van de wg of zijn gezin


studenten regeling tot 1 januari 2012

Studenten

� Geen RSZ-bijdragen

� Solidariteitsbijdrage

� 23 dagen (juli-aug-sept)

� Wg 5% Wn 2,5%

� 23 dagen

� Wg 8% Wn 4,5%


Studenten

Vanaf 1 januari 2010

� 50 dagen

� solidariteitsbijdragen

� Wg 5,42%

� Wn 2,71%

Ter info:

� NIEUWE REGELGEVING STUDENTENARBEID


huisarbeiders

werknemers die onder gezag van de wg tegen loon arbeid verrichten in hun woonplaats zonder dat zij onder het toezicht of de rechtstreekse controle van de werkgever staan


huisarbeiders

� Huisarbeid:

� Schriftelijk

� Afzonderlijk

� Uiterlijk bij begin van huisarbeid

Art. 119.6

� 10% van het brutoloon

� Tenzij partijen iets anders zijn overeengekomen!


telewerk

� CAO 85 van 9 nov 2005

Telewerk CAO 85

� Schriftelijk

� Afzonderlijk

� Uiterlijk op moment van indiensttreding



ONBEPAALDE TIJD

BEPAALDE TIJD

VERVANGINGSOVEREENKOMSTENOo


Onbepaalde tijd

� Mag niet voor het leven worden gesloten

� Art. 36

�

�

�


Bepaalde tijd :

� Eindigt automatisch bij verstrijken van termijn

� Einde moet vast en zeker zijn en niet afhankelijk

van wil van partijen

� WEL:

� Einde op 31.12.2011

� NIET:

� Einde bij stopzetting subsidies

� Einde bij stopzetting project

� Einde bij einde moederschapsverlof

� Te vaag: onbepaalde tijd


Bepaalde tijd: art 9

� Vormvoorwaarden moeten worden nageleefd

� Afzonderlijjk

� Schriftelijk

� Afwijking enkel bij algemeen bindende CAO’s

� Uiterlijk moment van indiensttreding


Inbreuk op art. 9

Bepaalde tijd

Onbepaalde tijd


RELATIEVE NIETIGHEID !!

Vormvereisten: art 9

� Schriftelijk:

� Handtekening van elke partij

� Afzonderlijk


SANCTIE: relatieve nietigheid van contract bepaalde duur

enkel in te roepen door de werknemer!

CASS 22 januari 2007 (moodle)

CASS 22 januari 2007 (moodle)


Sanctie niet naleven vormvoorwaarden

� Relatieve nietigheid

� enkel in te roepen door werknemer

� Werknemer kan de nietigheid dekken

Werkgever kan zich niet beroepen op art 9 om de

nietigheid van bepaalde tijd in te roepen!


Niet/later ondertekend

� Onbepaalde duur


Opzeggingsclausule in het contract

� 2 strekkingen rechtspraak

� Opzegclausule is nietig, blijft contract bepaalde tijd

� Wordt contract onbepaalde tijd


beëindiging

� Automatisch

� Opzegging is niet mogelijk

� Dringende reden

� Verbreking

� ART. 40

(blz 240)


Art. 40

� …de partij die beëindigt vooraleer de termijn

verstrijkt moet aan de andere partij een

vergoeding betalen die gelijk is aan het bedrag

van het loon tot einde termijn, zonder het

dubbel te mogen overtreffen van

opzegvergoeding die zou moeten betaald

worden indien het een contract van

onbepaalde tijd zou zijn.


bij ontslag door wg: art. 40

� arbeider: 1.1.2011-31.12.2011

� Wg verbreekt op 1 juni:

� Wg moet betalen tot 31.12 = 7 maanden met

maximum van 2x5w = 10 weken

Ter info:

Opzeg arbeider onbepaalde duur door werkgever

= 5weken


bij ontslag door wn :art 40

� arbeider: 1.1.2011-31.12.2011

� Wn verbreekt op 1 juni:

� Wn moet betalen tot 31.12 = 7 maanden met

maximum van 2x14 dagen=

28 dagen

Ter info:

Opzeg arbeider onbepaalde duur door arbeider =

14 dagen


bij ontslag

� bediende: 1.1.2011-31.12.2011


� Wg moet 7 maanden betalen maar met maximum van

2x3 maanden= 6 maanden

� Wg verbreekt op 1 december:

� Wg moet betalen tot 31.12 = 1 maand

Ter info:

Opzeg bediende onbepaalde duur door

werkgever = 3 maanden� (ligt onder maximum van 2x3 m)


bij ontslag:

� bediende: 1.1.2011-31.12.2011


� Wn moet betalen tot einde contract maar met

maximum van 2x1,5 m= 3 m

� Wn verbreekt op 1 december:

� Wn moet betalen tot 31.12 = 1 maand

Ter info:

Opzeg bediende onbepaalde duur door bediende

= anderhalve maand


Art 9: ten voordele v. werknemer !

� Als vormvoorschriften niet zijn nageleefd:

SANCTIE: relatieve nietigheid:

� Wn kan kiezen of hij al dan niet de nietigheid van het contract bepaalde duur inroept

� JA: wordt onbepaalde duur

� NEEN: blijft bepaalde duur, ondanks vormvoorschriften die niet zijn nageleefd.

enkel in te roepen door de werknemer!

CASS 22 januari 2007


Geen geschrift :

� arbeider: 1.1.2011-31.12.2011


� Wg moet betalen tot 31.12 = 7 maanden met

maximum van 2x5w = 10 weken

� Wn kan beter de nietigheid dekken (niet inroepen dat het

contract bepaalde duur niet geldig is)

� Bij bepaalde duur: 10 weken

� Bij onbepaalde duur: 5 weken

� Wg kan de nietigheid niet inroepen (=dekken)


Geen geschrift : bij ontslag:

� arbeider: 1.1.2011-31.12.2011


� Wn moet betalen tot 31.12 = 7 maanden met

maximum van 2x14 dagen= 28 dagen

� zinvol in te roepen dat het contract bepaalde duur niet

geldig is: 14 dagen !


Geen geschrift :bij ontslag:

� bediende: 1.1.2011-31.12.2011

� Wg verbreekt op 1 december:

� Wg moet betalen tot 31.12 = 1 maand

� zinvol in te roepen dat het contract bepaalde duur niet

geldig is

� Dan wordt het opzeg van onbepaalde duur:

3 maanden.


Geen geschrift :bij ontslag:

� bediende: 1.1.2011-31.12.2011

� Wn verbreekt op 1 december:

� Wn moet betalen tot 31.12 = 1 maand

� Niet zinvol in te roepen dat het contract bepaalde duur

niet geldig is

� Bij bepaalde duur is opzeg in dit geval 1 maand

� Als bediende zou inroepen dat het onbepaalde duur is

moet hij anderhalve maand betalen.


Opeenvolging bepaalde duur

� Art. 10

� Art. 10bis


Art. 10

� Wanneer de partijen verschillende

overeenkomsten voor bepaalde tijd hebben

gesloten zonder onderbreking toe te schrijven

aan de werknemer, worden zij verondersteld

een overeenkomst voor onbepaalde tijd te

hebben gesloten, tenzij wg bewijst dat er

wettige reden was.


Wettige redenen

� Rechtspraak blz 58

�

�

� Schommelingen van werkvolume enkel te voorzien op korte termijn

� Onvoorzienbare schommelingen op zich geen wettige reden!

� Opeenvolging voor de periode van tijdelijke erkenning van de wg (CGGZ)


Niet aanvaard als wettige redenen

� Rechtspraak blz 58-59

� NIET WETTIGE REDEN

� Rechtspraak blz 54

� Zie moodle :

� ARBHOF BRUSSEL 3 april 2008: opeenvolging en subsidiecontracten

� 11 contracten bepaalde duur 11jaar

� Als ‘wettige reden’: vernieuwing contracten van de wg met de enige klant: europese commissie

� Rb: opeenvolging is niet gerechtvaardigd


Art. 10

� Wanneer de partijen verschillende

overeenkomsten voor bepaalde tijd hebben

gesloten zonder onderbreking toe te schrijven

aan de werknemer, worden zij verondersteld

een overeenkomst voor onbepaalde tijd te

hebben gesloten, tenzij wg bewijst dat er

wettige reden was.

Arbhof Luik 27 oktober 2007

� 16 opeenvolgende overeenkomsten bepaalde

tijd

� Met onderbrekingen van wg

� Van meer dan één maand

� Met onderbreking van 10 maanden

Conclusie:

Onderbreking door de werkgever sluiten wettelijk

vermoeden niet uit. Zelfs een lange onderbreking



Art. 10

� Gaat enkel over opeenvolging gewone

contracten bepaalde duur

� NIET :

� Opeenvolging vervangingsovereenkomsten-

bepaalde duur


Art 10bis: opeenvolging toegelaten

� Voor max. 2 jaar

� Contracten minimaal 3 maanden

� Maximaal 4 contracten


Art 10bis: opeenvolging toegelaten

� Voor max. 3 jaar

� Contracten minimaal 6 maanden

� Voorafgaande TOELATING arbeidsinspectie


Non-discriminatie

� Wet 5 juni 2002

� Gelijke behandeling

� Inlichting over vacatures

� Algemene bekendmaking


Duidelijk omschreven werk

� Relatieve zekerheid duur

� Voldoende nauwkeurig (blz 62)

� Kwalificatie toetsen aan realiteit

� Art. 10 !

� Afwijkingen art. 10bis:

� niet van toepassing

Moodle ! Arbeidshof Antw 10 dec 2008


Vervangingsovereenkomst:

art. 11ter

Bij schorsing

NIET bij:

� gebrek aan werk wegens economische oorzaken

� Slecht weer

� Staking,lock-out


vormvereisten

� Schriftelijk

� Afzonderlijk


� Reden,identiteit en voorwaarden van

indienstneming


vervangingsovereenkomst

� Bepaalde tijd

� Onbepaalde tijd:

� Einde is onduidelijk


maximumduur

� 2 jaar

� Sanctie: overschrijden 2 jaar:

� Gewoon contract onbepaalde duur

� Uitz: vervanging van

loopbaanonderbreker/tijdskredieter


Vervanging onbepaalde duur

� Afwijkende opzegtermijnen mogelijk !

� ‘overeenkomst wordt beëindigd zonder vooropzeg

of vergoeding vanaf het moment dat de zieke

werknemer terugkeert’

� Afwijkingen mogelijk voor als vervangen

werknemer terugkeert in de onderneming


Geen afwijkingen

� Normale opzegtermijnen onbepaalde duur


Normale opzegtermijnen!!!

� Er werden geen afwijkingen voorzien

� Wg wil beëindigen om andere reden dan

terugkeer van de vervangen wn

� Vervangingsovereenkomst duurt langer dan 2

jaar

� Vervangen wn komt niet meer terug


Rechtspraak : normale

opzegtermijnen!!!

� Voortijdige beëindiging

� Vervangen wn komt terug in andere functie

� Formulering van afwijkende termijnen moet

zeer duidelijk zijn


Mogelijkheid?

Arbh Luik 28 april 2005: vervangen wn komt niet

meer terug wegens definitieve ongeschiktheid:

‘afwijkende termijn zou mogelijk zijn als uitdrukkelijk

wordt voorzien dat afwijkende termijnen geldig zijn als

de arbeidsovereenkomst van de vervangen wn wordt

stopgezet’


Opeenvolging bep duur en

vervangingsovereenkomst

� Art. 10 en 11ter: wijken af van het gemeen

recht en moeten strikt toegepast en uitgelegd

worden

� ‘er ontstaat geen contract onbepaalde duur indien

….’

Naargelang omvang

� Voltijds

� Deeltijds

� Arbeidsovereenkomstenwet

� CAO 35

� Programmawet 22 dec 1989

� Non-discriminatie Wet 5 maart 2002


DEELTIJDS

� Schriftelijk

� Afzonderlijk


Sanctie bij niet-naleving

Wn kan kiezen voor arbeidsregeling en

werkrooster die voor hem meest gunstig zijn


deeltijds

� Arbeidsregeling

� Werkroosters

� Vast

� Variabel: gemiddelde wekelijkse arbeidsduur

� Openbaarmaking van werkroosters!


Bekendmaking variabele uurroosters

� Ten minste 5 werkdagen vooraf

� Aanplakking of andere manier van

kennisgeving

� Indien voorzien in CAO of arbeidsreglement

� Voor elke wn afzonderlijk werkrooster

� Aanplakking met oog op controle

� In de lokalen van tewerkstelling



1.Dwingend recht

� Beschermt private belangen

� Dwingend ten voordele van de werknemer

� Er mag niet van afgeweken worden in het nadeel

van de werknemer

� Art. 10, 10 bis, proef, opzegtermijnen,

concurrentiebeding


2. Suppletoire bepalingen

� Hebben slechts uitwerking als de partijen er

niet van zijn afgeweken

� Medisch attest binnen de 48 uur

� Huisarbeid: 10% van brutoloon


3. OPENBARE ORDE

� Er mag niet van afgeweken worden

� Raken de essentiële belangen van de staat

� Morele en economische orde rust op deze regels

� Vb: verbod tot levenslange

arbeidsovereenkomst


Art 6 AOW

� Alle bepalingen in de individuele

arbeidsovereenkomsten, arbeidsreglement of

CAO’s die strijdig zijn met de

arbeidsovereenkomstenwet, zijn nietig als ze

de plichten verzwaren en de rechten beperken

Hoofdstuk 2

Documents

Transcript of Hoofdstuk 2