HET KLEINSTE

BLAD VAN

NEDERLAND

Thema:

Hoezo pensioenALWEER HET VOLGENDE NUMMER VAN JAARGANG 3

IN DIT NUMMER

Acht bekende krasse knarren

VOORWOORDVAN RIJNCONSULTINHOUD

DEQUOTE

‘wij hebben een ruime opvatting van het begrip jongere’MEI LI VOS

VOORZITTER ALTERNATIEF VOOR VAKBOND

3 VOORWOORD VAN RIJNCONSULT

4 DE GRIJZE GOLF GAAT DOOR

6 MAX VAN DER STOEL

7 HANNIE VAN LEEUWEN

8 PIET RÖMER/WIM MEIJER

10 ADRIANUS JOHANNES KARDINAAL SIMONIS

11 HANS VAN LONDEN

12 TON LUTZ

14 VITRINE

16 CASES VAN RIJNCONSULT

De pensioengerechtigde leeftijd is een

arbitrair gegeven, zoveel is wel zeker. Het

menselijk kapitaal afschrijven omdat een

bepaalde leeftijd is bereikt, is kapitaalver-

nietiging. Langzaam begint er maatschap-

pelijk en politiek draagvlak te ontstaan voor

deze opvatting. Zie bijvoorbeeld het laatste

advies van de Stichting van de Arbeid.

Daarin wordt een lans gebroken om flexibe-

ler met de pensioengerechtigde leeftijd om

te gaan. Onherroepelijk komt dan de vraag

om de hoek: wanneer is iemand eigenlijk

oud? Dat hangt natuurlijk samen met de

fitheid van lichaam en geest. En het wisselt

per cultuur en in de tijd. Bovendien han-

teren we ouderdom als een relatief begrip.

Voor het ene beroep bijvoorbeeld gelden

andere maatstaven als het om leeftijd gaat,

dan voor het andere beroep. Neem nou de

komende presidentsverkiezingen in Frank-

rijk. In de polls komt de naam van Ségolène

Royal steeds vaker voor. Ze geldt als een

‘politieke verfrissing’. Tegenstanders wijzen

juist op haar jonge leeftijd (52 jaar!) als

reden om haar toch vooral niet te steunen...

Hoe dan ook, grijze haren en gezag hebben

wel iets met elkaar te maken. Grijze haren

en ontzag ook. Maar haarkleur en pensioen

hebben niet noodzakelijkerwijs iets met

elkaar te maken. Kijk eens naar de foto-

galerij in dit nummer. Volgens ons zijn de

geportretteerden het springlevende bewijs

van de onzinnigheid van dogmatische leef-

tijdsgrenzen.

Harry VissersS E N I O R A D V I S E U R

2 3

Van hun ken-nis en ervaring wordt dankbaar gebruikgemaakt door bedrijven, onderwijsinstellin-gen en maatschappe-lijke organisaties. De Volkskrant signaleer-de onlangs dat veel, vooral kleinere univer-sitaire vakgroepen en instituten drijven op de werkkracht van soms al jaren officieel gepensio-neerde hoogleraren. In de rest van de maat-schappij is het niet anders. Op de volgende pagina’s de portretten van acht krasse knarren die zich op uiteenlopende terreinen met hun kennis en ervaring nuttig maken.

DE GRIJZE GOLF GAAT DOOR

‘Wij hebben een ruime opvatting van het begrip jongere’, zei voorzitter Mei Li Vos (1970) van Alternatief voor Vakbond onlangs in het programma Buitenhof. Zonder met haar ogen te knipperen ver-volgde ze: ‘Wij rekenen daar iedereen toe onder de 55 jaar’.Zo bezien is een 65-jarige nog maar net van middelbare leeftijd en is het opeens ook duidelijk waarom werkbemiddelaar Agens in een commercial de stokoude blueszanger Bo Diddly in verband brengt met re-integratie.De eerste geluiden over verhoging van de pensioenleeftijd zijn al gehoord en in Duitsland zelfs al in het regeringsbeleid opgenomen. Vroegpensioenen moeten worden afgeschaft, vindt ook Vos van AVV, of in ieder geval de situatie dat die betaald worden door de ‘jongeren’ die werken. Tegelijkertijd pleit AVV voor

maatregelen die voorkomen dat mensen vastgeroest raken aan hun baan. Ontslag-bescherming zou bijvoorbeeld ongedaan moeten worden gemaakt voor iedereen met een inkomen boven de 45.000 euro. En een stap verder is dat eigenlijk ieder-een die met zijn hoofd werkt een tijdelijk contract zou moeten krijgen, dat jaarlijks kan worden herzien. Dat zorgt immers voor een eerlijke concurrentie tussen de generaties.

Langer werken moet op den duur om de economie draaiende te houden, maar wordt ook steeds vaker gewenst door de mensen die formeel bejaarden heten te zijn. Krasse knarren, zoals ze jaren geleden al door Koot en Bie werden genoemd, voelen zich steeds langer vitaal en energiek genoeg om met plezier door te werken.

54

vertegenwoordiger van de regering in de onderhandelingen met Jorge Zorreguieta die hij moest overtuigen om niet aanwe-zig te zijn bij het huwelijk van Máxima en Willem-Alexander. Was tussen 2001 en 2003 deeltijdhoogleraar Internationaal en Europees Recht Katholieke Universi-teit Brabant. Is sinds 2001 ook actief als speciale adviseur van EU-buitenlandcoör-dinator Javier Solana voor Macedonië.Is PvdA-lid sinds de oprichting van de partij: al 60 jaar.

Hannie van Leeuwen1926

80 jaar

Voormalig Tweede Kamer-lid. Heeft al 52 bestuurs-functies en commissielidmaatschappen vervuld. Naast haar werk in het openbaar bestuur (wethouder Zoetermeer, waar-nemend burgemeester Hazerswoude en Nootdorp) bijvoorbeeld acht jaar vice-voorzitter van de Nationale Zieken-huisraad, zeven jaar voorzitter van de

Nationale Kruisvereniging en vijftien jaar voorzitter van het bestuur van de Sociale Verzekeringsbank.Bekleedt nu negen nevenfuncties, naast haar werk als CDA-senator. Werd in 2003 nog bestuurslid van de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie en in 2004 voorzitter van de Taskforce Handicap en Samenleving. Werd eind 2004 ook lid van de regiegroep ‘Grijs werkt’ van het ministerie van Sociale Zaken. Wil met 85 wel stoppen, althans

met die nevenfuncties.

‘Ik had altijd wel een vaag idee: als ik oud ben ga ik reizen. Maar dat is er nooit

van gekomen. Te druk.’

Max van der Stoel1924 81 jaar

Minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Den Uyl en het kabinet-Van Agt II. Daarna achtereenvolgens werkzaam voor Verenigde Naties en OVSE, naast een lange lijst van lidmaatschappen van adviesraden en commissies. Groot di-plomaat en tegelijk fervent strijder voor mensenrechten en ontspanning in de wereld. In Athene geëerd met een naar hem vernoemde straat, uit dank voor zijn steun aan het verzet tegen het kolonels-regime. Trad in 2001 als minister van Staat op als

6 7

Piet Römer1928

77 jaar

Televisieacteur zolang als de televisie bestaat. Debuteerde in 1956 als de os naast de kribbe in een kerstspel bij de KRO. Brak door in de se-rie Stiefbeen en Zoon, waar hij een eerste Televizierring mee won. Er zouden er nog twee volgen: ’t Schaap met de 5 Poten en recentelijk voor zijn rol als inspecteur De Cock ‘met Cee Oo Cee Ka’ in de serie Baantjer. Speelde ondertussen ook in een twintigtal films, waaronder Als twee druppels water (1963), Wat zien ik? (1971) en De Lift (1983). Desondanks heeft het theater altijd zijn voorkeur gehouden en met acteren zal hij niet gauw stoppen:

‘Zolang ik nog kan lopen, praten en bewegen en mijn geheugen het nog doet, ga ik door.’

Wim Meijer1939

66 jaar

Boerenzoon werd staatssecretaris van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk werk in het kabinet-Den Uyl. Was daarna twaalf jaar kamerlid, waarvan twee jaar als fractievoorzitter van de PvdA. Van 1989 tot 1992 Commissaris der Koningin in Drenthe. Verliet de actieve politiek voor het bedrijfsleven, werd eerst lid, later voorzit-ter van de Raad van Beheer van de Rabobank. Is sindsdien actief in een groot aantal commissariaten, bestuursfuncties en overheidscommissies. Was onder meer voorzitter van de Raad

van Commissarissen van Inter-polis en PCM Uitgevers, voorzit-ter van de Algemene Energie Raad en van Het Nederlandse Rode Kruis, lid van de Raad voor Verkeer en Waterstaat en van de Raad van Advies Herinnerings-kamp Westerbork, voorzitter van de Onderzoekscommissie UWV en van de Adviesgroep Waddenzee.Bekleedt nog steeds dertien commissariaten en andere nevenfuncties, waaronder het voorzitterschap van de Raad van Commissarissen bij Nuon en de Nederlandse Spoorwegen.

8 9

het einde van zijn carrière is er toch ook waardering voor de kardinaal, die tot ieders verrassing bijvoorbeeld een voor-stel tot een onderzoek naar de gehuwde priester deed. Vindt dat een paus die zijn ambt fysiek of mentaal niet meer kan uitoefenen moet kunnen aftreden. Maar uitte ook groot respect voor de manier waarop paus Johannes Paulus II tot het eind toe bleef werken en zich steeds weer toonde in al zijn ‘broosheid en zwakheid van de ouderdom’.

Hans van Londen1937

68 jaar

Geldt als de nestor van de Nederlandse adviesprak-tijk. Stond, hoewel hij in 2002 afscheid nam bij The Boston Consulting Group, in 2005 nog steeds in de top-10 van meest invloedrijke consultants van Nederland van het tijdschrift Management Team.

Werkte na zijn studie Economie tien jaar in de textielindustrie. In 1969 medeop-richter van het adviesbureau Horringa en De Koning. Legde de basis voor het Nederlandse strategieadvies bij dit fa-meuze bureau, dat in 1993 werd overge-nomen door de Boston Consulting Group. Eindigde hier als senior councel. Was Tussen 1995 en 2002 bovendien hoogle-raar Strategie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Publiceerde onder meer De mythe van de synergie (1979), Er is hier geen beleid

(1985), Topstructuren zijn ook mensen (1987), Leiden en leren leiden (1990) en De waarde en waarden van concerns (1998). Schreef ter gelegenheid van zijn pensioen het boekje Vasthouden en loslaten (2002). Zei daarover zelf:

‘Ik merk dat ik geen goede loslater ben. Het beroep van consultant is me op het lijf geschreven.’

Adrianus Johannes1931

Kardinaal Simonis 74 jaar

Is nog niet aan het eind van zijn Latijn, maar gaat desondanks in november, als hij 75 wordt, met emeritaat. Is dan 21 jaar kardinaal geweest, een baan van 80 uur in de week. Blijft zich ongetwijfeld ook daarna inzetten voor de kerk.Kreeg, na zijn promotie cum laude in de bijbelexegese, zijn bisschopswijding in 1971 in Rotterdam. Twaalf jaar later zorgde zijn door Rome gedecreteerde benoeming tot aartsbisschop van Utrecht voor opschudding in de progressieve kerkprovincie Nederland. Maar tegen

10 11

Rudy Van Gelder1924

82 jaar

De ‘architect van het mo-derne jazzgeluid’. Was in de jaren vijftig en zestig dé geluidstechnicus in de Amerikaanse jazzscene, werkzaam voor alle grote platenlabels, van Blue Note, Prestige en Impulse tot Verve en Savoy. Werd geroemd om de warmte die hij de muziek van grootheden als John Coltrane, Miles Davis en Dave Brubeck gaf met zijn specifieke opname-techniek. Is sinds 1998, aanvankelijk op verzoek van de Japanse Blue Note-importeur, bezig met het remasteren van zijn oude mono-opnames op zo’n manier dat de nummers op cd het originele geluid en de warmte van de oude vinylplaten herkrij-gen. Kreeg voor zowel de oorspronkelijke opnames als voor de remastering in 2004 tijdens het North Sea Jazz Festival de Bird Award Special Appreciation.

‘Achitect van het moderne jazzgeluid’

Ton Lutz1919

87 jaar

Geboren in 1919. Wilde aanvankelijk toneelrecensent worden, maar raakte verknocht aan het spelen. Groeide uit tot een van de grootste Nederlandse acteurs van na de oorlog. In de jaren vijftig werkte hij als acteur en regisseur in Amsterdam en Rotterdam. Van 1962 tot 1965 leidde hij de Neder-landse Comedie in Amsterdam. Richtte in

1968 Het Zuidelijk Toneel Globe op. Kreeg in hetzelfde jaar de Louis d’Or, een prijs die hij in 1983 nog eens kreeg. Geeft nog les op de Amsterdamse theater-school. Fysiek wat broos, maar krachtig in zijn uitspraken, brengt hij de studenten het ambacht bij. Acteren is niet voelen maar denken, leert hij:

‘Voelen is vies; een rol spelen is denken en ademhalen.’

12 13

BOEK

The Brooklyn Follies

Door Paul AusterUitgeverij: Faber and Faber 2005

Beschrijving van het leven na het pensi-oen: als nieuwe fase, het begin van een nieuw leven m,et al zijn mogelijkheden.

ADVIES

Het wegnemen van belemmeringen voor doorwerken na 65 jaarStichting van de Arbeid (2005)

ADVIES

Van alle leeftijden; een toekomstgericht ouderenbeleid op het terrein van werk, inkomen, pensioenen en zorgSociaal Economische Raad (2005)

WEBSITE

Meldpunt ouderenontmoetingsplekken

www.ouderenhulp.nl/contact/opmerkingen

Meldpunt ouderenmishandeling

http://www.kenniscentrum-ouderen.nl/smartsite.

htm?id=52801

www.goedmetpensioen.nl

Een initiatief van TNO Verouderingson-derzoek en bestaat uit een serie voorlich-tings- en informatieproducten gericht op mensen die voor hun pensionering staan. Doel is om mensen praktisch te onder-steunen bij de overgang van de arbeid-zame naar de gepensioneerde status.

EEN WEETJE

1 OKTOBER IS DE INTERNATIONALE DAG VAN DE OUDEREN

HKBVN verschijnt wanneer het uitkomt.

Uit deze uitgave mag eigenlijk alles worden

gekopieerd en/of verveelvoudigd.

Sterker nog, dat zouden we erg leuk vinden.

Wilt u ons dat, via onderstaand adres, wel

laten weten?

WILT U DAT HKBVN OOK NAAR IEMAND

ANDERS WORDT GESTUURD?

Kijk dan op www.rijnconsult.nl

of bel 030 29 84 250

RIJNCONSULT

T.a.v. redactie HKBVN

Postbus 233

3990 GA Houten

030 29 84 250

COLOFON

eindredactie: de medewerkers van Rijnconsult

tekst: Bas van Lier

ontwerp: 124 Design, Amsterdam

concept en realisatie: Yardmen bv, Amsterdam

RETIRED HUSBAND SYNDROME

Term voor psychosomatische klachten van vrouwen als gevolg van het gedrag van de gepensioneerde echtgenoot. 40% van de Japanse vrouwen wordt al depressief bij de gedachte dat hun echtgenoot binnenkort met pensioen gaat en dus hele dagen thuis zal zijn.(uit Volkskrant d.d. 28 februari 2006)

TALENT PROVIDER

Instrument ontwikkeld door Rijnconsult. Het ondersteunt bij het vinden van een passende werkkring in de diverse fasen van het werkzame leven.

BOEK

Het bureau

Door J.J. VoskuilUitgever: Van Oorschot 1996

In deel 7 gaat het over de pensioenfase van de hoofdpersoon Maarten Koning. Aanvankelijke onrust maakt geleidelijk plaats voor een evenwicht, waarbij gevoe-lens van onbestemdheid worden afgewis-seld door die van gelukzaligheid en geluk.

Kijk ook op onze website.

14 15

CASES VAN RIJNCONSULT

Het Kleinste Blad Van Nederland is een

uitgave van Rijnconsult. Het behandelt per

keer een thema dat ons aan het hart gaat, is

opgevallen of dat wij anderszins belangrijk

vinden. We geven (denk)richtingen aan en

streven geen volledigheid na.

HKBVN is vooral bedoeld om te inspireren.

Achterin HKBVN vindt u over het gekozen

onderwerp wel een lijst van artikelen,

adressen, websites en wat dies meer zij,

waarmee u zelf gemakkelijk meer

informatie kunt vinden.

KIJK OOK OP ONZE WEBSITE

www.rijnconsult.nl

RIJNCONSULT

organisatieadvies, procesmanagement,

interim-management, persoonsonderzoeken,

werving & selectie.

GEWEST GOOI EN VECHTSTREEK

Beleidsdag met gemeenten uit het gewest en

hun partners op sociaal maatschappelijke en

economische beleidsterreinen (w.o. UWV, Divosa

en CWI). Uitdaging: ontwikkelen van geïntegreerd

beleid.

SAMENLEVING & BEDRIJF

Projectmanagement en inhoudelijke ondersteuning

van rondetafelgesprekken tussen de minister-

president en de top van het bedrijfsleven op het

gebied van maatschappelijk verantwoord

ondernemen.

PARTIJEN JEUGDZORG IN ROTTERDAM

Ontwikkeling van een aanpak om betrokken partijen

aan te zetten tot het aanbrengen van praktische

verbeteringen in de samenwerking. Basis van

aanpak: casuïstiek bespreken en maatregelen nemen.

Een paar voorbeelden van

opdrachten met een duidelijk

maatschappelijke context

16