Mr. Helga Bronsveld-Taute

Inleiding Pensioen

Pijlers pensioensysteem Nederland

Er zijn 3 pijlers voor ons pensioensysteem

1. De AOW (omslagstelsel)

2. Aanvullend pensioen (kapitaaldekking)

3. Individuele besparingen, pensioenverzekeringen

Structuur in de pensioenwet

werkgever

Pensioenreglementstartbrief

werknemer Pensioenuitvoerder:Verzekeraar of pensioenfonds

pens

ioen

over

eenk

omst

uitvoeringsovereenkomst

Pensioenuitvoerders

Er zijn 3 soorten pensioenuitvoerders

1. Verzekeraars

2. Ondernemingspensioenfondsen

3. Bedrijfstakpensioenfondsen

Rol OR en pensioen

Rol van OR hangt onder meer af van of het pensioen verzekerd is bij:

• VerzekeraarOR heeft instemmingsrecht (art.27 lid 1 sub a) Let op: iedere 5 jaar wordt nieuwe pensioenverzekering afgesloten. Steeds instemmingsplichtig! Vaak herziening regeling; deskundigheid ontbreekt vaak bij OR. Deskundige ondersteuning op zijn plaats. Het gaat om veel geld en OR moeten rechten van werknemers in de toekomst goed borgen.

• OndernemingspensioenfondsSoms heeft OR benoemingsrecht leden deelnemersraad of verantwoordingsorgaan. OR kan contact houden met leden van deelnemersraad of verantwoordingsorgaan om indirect input te geven. Als OR ook onderhandelaar is voor arbeidsvoorwaarden: vaststelling werknemersbijdrage pensioenpremie.

• BedrijfstakpensioenfondsOR heeft geen rol, vakbonden onderhandelen

Elementen voor goed pensioen

Welke elementen bepalen de waarde van het pensioen?

• Soort pensioenregeling• Franchise• Opbouwpercentage• Toeslagen (Indexering)• Eigen bijdrage

Bovenstaande elementen behandelen we achtereenvolgens in de volgende sheets

Soorten pensioenregelingen

Globaal zijn er 3 soorten regelingen te onderscheiden:

• Eindloonlaatstgenoten loon is maatstaf (uitkeringsovereenkomst)

• Middelloongemiddeld genoten loon is maatstaf (uitkeringsovereenkomst)

• Beschikbarepremieregelingde beschikbare premie is maatstaf (premie-overeenkomst)

Franchise

Franchise

Een forfaitair bedrag dat van het salaris wordt afgetrokken i.v.m. AOW uitkering Varieert tussen 9.000 en 20.000

Salaris min de franchise is de pensioengrondslag (het gedeelte waarover je pensioen opbouwt)

Hoe hoger de franchise des te lageris het pensioen

pensioen grondslag

franchise

salaris

Opbouwpercentage

Het opbouwpercentage is het percentage van de pensioengrondslagdat per jaar aan pensioen wordt opgebouwd

Bij eindloon is dit vaak 1,75 % per jaar, Bij middelloon varieerdt het tussen 1,75 en 2,25%Hoe hoger het percentage hoe meer pensioen

Wel begrensd door fiscus: niet meer dan 100% pensioenopbouw

Toeslagen (indexering)

• Bij eindloongeen toeslagen nodig voor actieven. Bij uitkering vaak geen toeslagen

• Bij middelloonvaak toeslagen voor actieven en inactieven

• Bij beschikbare premiegeen toeslagen (meer of minder kapitaal). Bij aankoop pensioen kunnen toeslagen worden ingekocht.

Pensioenresultaat

Bron: Pensioen bestuur & management 2009 (1)

Actuele problemen

Pensioenfondsen hebben problemen met dekkingsgraad.Norm 105%: Velen 95% of lager

Oorzaken:• Vergrijzing

fondsen krijgen gemiddeld hogere leeftijd, naarmate het aandeel ouderen toeneemt is de inkoop van pensioen duurder

• Sterftetabellen houden onvoldoende rekening met langere levensduur. In feite zijn er te weinig jaren in gekocht

• Lage rentegeeft bij berekening van benodigd kapitaal op einddatum laag rendement: is duur

Hoe kan dekkingsgraad omhoog?

1. Korten op de toeslagen/indexering van actieven en inactieven (gepensioneerden en ex- werknemers)

2. Premie verhogen

3. De pensioenregeling verslechteren

Verder discussie over wijze van berekening dekkingsgraad (marktrenteof vaste rekenrente), verhoging pensioenleeftijd

Pensioen in Europees perspectief

Bij de tweede pijler “aanvullend pensioen”, zijn er grote verschillen inEuropa. Nederland,Ierland, Engeland en Scandinavische landenkennen kapitaaldekking (spaarpot). Andere landen kennen vooraanvullend pensioen alleen het omslagstelsel (geld ophalen en directuitbetalen)

Nederland heeft relatief gezien een goed stelsel, maar kan dus lastkrijgen van slechte situatie in andere Europese landen

In veel Europese landen wordt wel de pensioenleeftijd verhoogd, maarhet is nog de vraag of het voldoende is.

Pensioen in Europees perspectief

Risico bij vergrijzing bij omslagstelselte weinig geld om pensioen te blijven betalen

OplossingRegering gaat geld bijlenen om het te blijven betalen of rechten worden gekortbv. de pensioenleeftijd gaat omhoog

Gevolgen van leningen tbv pensioentekorten• grotere begrotingstekorten• hogere rente op kapitaalmarkt• stijgende inflatie • koopkracht euro gaat daarom achteruit

Bovendien afspraken omvang staatschuld. Bij niet-nakoming: slecht voor euro

Hebt u vragen of opmerkingen over deze presentatie of over OR en Pensioenbeleid, bel of mail dan de gratis

SBI OR-advieslijn >>

29 maart | Workshop ‘Uw pensioen, goed verzekerd?’Organisatieadviseur Helga Bronsveld geeft de workshop ‘Uw Pensioen, goed verzekerd?’. Meer informatie en mogelijkheid tot aanmelden vindt u op www.sbi.nl >>

9 februari | Training ‘Pensioenen, een zorg voor nú’Organisatie Dick Karssen geeft deze training en biedt u inzicht in de mogelijkheden die de OR heeft om (meer) invloed uit te oefenen op de pensioenregeling. Na afloop van de training hebt u de instrumenten in handen om de medewerkers ook op pensioengebied zo goed mogelijk te vertegenwoordigen. Meer informatie en aanmelden >>