Hoe omgaan met plancompensaties? - planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

56
1 Hoe omgaan met plancompensaties? - planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade Infosessies - september / oktober 2013

description

Hoe omgaan met plancompensaties? - planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade Infosessies - september / oktober 2013. agenda. agenda inleiding plancompensaties - wettelijk kader plancompensaties - een overzicht van de processen - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Hoe omgaan met plancompensaties? - planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

Page 1: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

1

Hoe omgaan met plancompensaties? - planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

Infosessies - september / oktober 2013

Page 2: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

2

agenda inleiding plancompensaties - wettelijk kader plancompensaties - een overzicht van de processen plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van

planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn plancompensaties - Het afleiden van plancontouren uit het grafisch register met

plancompensaties plancompensaties - vragen

agenda

Page 3: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

3

Planbaten - wettelijk kader planbaten - de geodatabank van percelen of delen van percelen die in aanmerking

komen voor een planbatenheffing planbaten - opladen van gegevens in rwo-datamanager planbaten - invoer in het vergunningenregister planbaten - het opvolgen en registreren van startfeiten planbaten - het behandelen van bezwaren Planbaten - vragen

agenda

Page 4: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

4

inleiding

planbaten maken onderdeel uit van het ruimer geheel van plancompensaties regeling bestaat al lang, maar is slechts sedert 2009 effectief van kracht plancompensaties zijn voer voor (veel) discussie en nog veel meer interpretatie

Het correct omgaan met plancompensaties vereist een coproductie tussen stedenbouwkundige en GIS-ambtenaar

Page 5: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

5

De Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (art. 2.2.2.§1,7°) bepaalt dat een RUP / BPA een register moet bevatten, al dan niet grafisch, van percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die kan aanleiding geven tot een planschadevergoeding, een planbatenheffing of een bestemmingswijzigingscompensatie.

plancompensaties - wettelijk kader

Kan aanleiding geven tot ….Aangezien er bij de opmaak v/h register geen rekening dient

gehouden te worden met vrijstellingen, … is er nood aan een disclaimer.

Register al dan niet grafischHet Departement Ruimte Vlaanderen raadt een grafisch register aan

omwille van de verdere verwerking naar deelpercelen (op te laden in rwo-datamanager)

Vlaamse Codex RO Art. 7.4.12. bepaalt dat alle RUP’s/BPA’s die voorlopig worden vastgesteld vanaf 1 september 2009 planbaten kunnen doen ontstaan en een dergelijk register bevatten.

Page 6: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

6

Plenaire vergadering Ontwerp

Opmaak van het grafisch register plancompensaties (RPC)

Opmaak van de geografische databank van deelpercelen

Definitief

Op basis van wat in de datamanager werd ingegeven stuurt VLABEL aanslagbiljetten uit. De aanslagen moeten worden opgestuurd vóór 31/12 van het jaar volgend op het in werking treden van het RUP dat planbaten veroorzaakt

na het verschijnen van het goedgekeurde RUP in Belgisch Staatsblad

plancompensaties - een overzicht van de processen

Registreren startfeitenVergunningenregister?

Het innen van de heffingvergunningenregister

Afhandelen van bezwarendRV evt. ism. lokale besturen

Opmaak RUP

RPC = overzicht van mogelijke vormen van:- Planbaten (PBT)- Planschade (PSC) - Kapitaalschade / gebruikersschade (KGS)

planbaten planschade

Wordt behandeld via de rechtbank van eerste aanleg

Kapitaalschade / gebruikersschade

VLM gebruikt uit de RPC de contouren van mogelijke kapitaalschade en gebruikersschade als basis voor de opmaak van kapitaalschaderapporten (vanaf de fase van ontwerp)

• De geodatabank wordt ingevoerd in rwo-datamanager (inclusief plancontouren)

• Percelen die in aanmerking komen voor een planbatenheffing worden aangegeven in het vergunningenregister

Vanaf fase ontwerp: opsturen GIS-bestanden RPC naar VLM

planopmakende overheid

VLM

rechtbank

VLABEL

Page 7: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

7

stappen: Het bepalen van broncategorie (= bestaande juridische toestand)

en doelcategorie (= grondvlakken van het RUP) Overlay (doorsnede) tussen laag met bron- en doelcategorie Het filteren op landbouwgebruikspercelen Het verwijderen van multipart-polygonen en samenvoegen van

aangrenzende polygonen met dezelfde eigenschappen Verwerken van slivers Afleiden van plancontouren (2.16, 2.17 en 2.18) (i.f.v.

plannenregister)

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Het grafisch register: Dit register dient als bijlage bij het RUP Moet worden aangemaakt voor elk RUP vanaf de fase van

voorontwerp De voorlopige vaststelling van het RUP dateert van ná

01/09/2009

Page 8: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

8

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

het bepalen van broncategorie en doelcategorie

categorieën gebruikt voor de opmaak van het grafisch register

Voor de opmaak van het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn wordt in essentie gebruik gemaakt van de categorieën en subcategorieën van aanduiding zoals bepaald volgens art. 2.2.3.§2 (VCRO). Deze categorieën worden vertaald naar de categorieën of groepen van categorieën zoals beschreven in art. 2.6.4. (VCRO). Zo worden bvb. de categorieën ‘bos’, ‘overig groen’ en ‘natuur’ samengevoegd tot één categorie ‘GRO’ in functie van het grafisch register. De (sub)categorieën van gebiedsaanduiding zijn in essentie toepasbaar op RUP-bestemmingen.

Voor gewestplan- en BPA-bestemmingen (= meestal de bestaande juridische toestand) wordt verwezen naar het besluit van de Vlaamse regering van 29 mei 2009 tot bepaling van de concordantie van bijzondere bestemmingsvoorschriften van de plannen van aanleg naar de categorieën of subcategorieën van gebiedsaanduiding. Via http://www2.vlaanderen.be/ruimtelijk/docs/planbaten/bestemmingscategorie.pdf is bovendien een lijst beschikbaar waarin bestaande gewestplan- en BPA-bestemmingen (en ook een aantal gewestelijke RUP-bestemmingen) worden toegewezen aan categorieën zoals die gebruikt worden voor de opmaak van het grafisch register (een opdeling dus volgens art. 2.6.4. - VCRO).

De lijsten op de volgende slides bieden een leidraad bij de opbouw van het grafisch register:Lijst 1: categorieën en subcategorieën van aanduiding en het gebruik ervan i.f.v. plancompensaties: dit is de lijst waarin de groepering gebeurt van de categorieën en subcategorieën van gebiedsaanduiding cfr art. 2.2.3.§2 (VCRO) naar categorieën die worden gebruikt voor het bepalen van planbaten (art. 2.6.4. - VCRO). Dit zijn tevens de categorieën die zowel voor de bronbestemmingen als de doelbestemmingen zullen worden gebruikt bij de opmaak van het grafisch register.

Lijst 2: wijzigingen van categorieën en subcategorieën van aanduiding die aanleiding kunnen geven tot een planbatenheffing: hierin worden alle wijzigingen tussen (sub)categorieën van gebiedsaanduiding opgelijst die mogelijk tot planbaten leiden volgens art. 2.6.4. (VCRO).

Lijst 3: wijziging van categorie van gebiedsaanduiding die aanleiding kan geven tot kapitaalschade en gebruikersschade: dit is de wijziging tussen categorie van gebiedsaanduiding “landbouw” naar “bos”, “natuur en reservaat” en “overig groen”.

Lijst 4: wijzigingen van categorieën en subcategorieën van aanduiding die aanleiding kunnen geven tot een planschadeheffing: hierin worden de overgangen tussen categorieën van gebiedsaanduiding opgelijst die mogelijk aanleiding geven tot een planschade-eis. Hiervan bestaat geen limitatieve lijst die bij decreet is vastgelegd. Voor de gewestelijke RUP wordt gebruik gemaakt van een lijst met 17 wijzigingen in categorie van gebiedsaanduiding om mogelijke gevallen van planschade aan te duiden.

Soms treden er interpretatieproblemen op bij toekennen van bestemmingen aan categorieën van gebiedsaanduiding volgens art. 2.2.3.§2 (VCRO). Een voorbeeld is het toekennen van een tuinzone aan een categorie. In de praktijk zullen deze zones meestal aan de categorie ‘wonen’ worden toegewezen. Daarentegen wordt een parkgebied in een stedelijke zone meestal tot de categorie ‘overig groen’ gerekend. Het is hier aan de gemeente om consequent te handelen. Een strikte lijn is evenwel moeilijk te trekken. Bij verweven bestemmingen gebeurt de toekenning aan de hoofdbestemming.

Page 9: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

9

lijst 1: categorieën en subcategorieën van aanduiding en het gebruik ervan i.f.v. plancompensaties

het bepalen van broncategorie en doelcategorie

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

categorie van gebiedsaanduiding (art. 2.2.3.§2) subcategorie (art. 2.2.3.§2)

catgeb (codering digiRUP)

subcatgeb (codering digiRUP)

codering RPC (art. 2.6.4.)

wonen woongebied WON WOO WONwonen gebied voor wonen en landbouw WON WEL WONbedrijvigheid BED BEDrecreatie REC REClandbouw agrarisch gebied LDB AGG LDBlandbouw agrarische bedrijvenzone LDB ABG LDBlandbouw bouwvrij agrarisch gebied LDB BAG LDBbos BOS GROoverig groen gemengd openruimtegebied OVG GOG GROoverig groen parkgebied OVG PAG GROreservaat en natuur NAT GROlijninfrastructuur LNI NNNgemeenschaps- en nutsvoorzieningen GNV GNV

ontginning en waterwinninggebied voor infrastructuur voor duurzame watervoorziening OWA IDW NNN

ontginning en waterwinning gebied voor de winning van oppervlaktedelfstoffen OWA ONT ONTontginning en waterwinning gebied voor verwerking van oppervlaktedelfstoffen OWA GVO NNN

Page 10: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

10

lijst 2: wijzigingen van categorieën en subcategorieën van aanduiding die aanleiding kunnen geven tot een planbatenheffing

Code (RPC)Omschrijving (art. 2.6.4 - VCRO)

Van de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur” naar de categorie “wonen” GRO_WON

LDB_WONVan de categorie “landbouw” naar de categorie “wonen”

Van de categorie “recreatie” naar de categorie “wonen” REC_WON

GNV_WONVan de categorie “gemeenschaps- en nutsvoorzieningen” naar de categorie “wonen”

Van de categorie “bedrijvigheid” naar de categorie “wonen” BED_WON

GRO_BEDVan de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur” naar de categorie “bedrijvigheid”

Van de categorie “landbouw” naar de categorie “bedrijvigheid” LDB_BED

Van de categorie “recreatie” naar de categorie “bedrijvigheid” REC_BED

GNV_BEDVan de categorie “gemeenschaps- en nutsvoorzieningen” naar de categorie “bedrijvigheid”

Van de categorie “gemeenschaps- en nutsvoorzieningen” naar de categorie “recreatie” GNV_REC

GRO_RECVan de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur” naar de categorie “recreatie”

Van de categorie “landbouw” naar de categorie “recreatie” LDB_REC

GRO_LDBVan de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur” naar de categorie “landbouw”

Van de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur” naar de subcategorie “gebied voor de winning van oppervlaktedelfstoffen” GRO_ONT

Van de categorie “landbouw” naar de subcategorie “gebied voor de winning van oppervlaktedelfstoffen” LDB_ONT

het bepalen van broncategorie en doelcategorie

lijst 3: wijziging van categorie van aanduiding die aanleiding kan geven tot kapitaalschade / gebruikersschade

Code (RPC)Omschrijving (art. 6.2.1. t.e.m. 6.3.3. - decreet grond- en pandenbeleid en decreet gebruikerscompensatie)

Van de categorie “landbouw” naar de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur” LDB_GRO

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Page 11: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

11Let op: Voor bet bepalen van planschade is bij decreet geen limitatieve lijst van overgangen tussen (sub)categorieën van gebiedsaanduiding vastgelegd. De lijst hierboven wordt gebruikt om mogelijke gevallen van planschade te detecteren voor gewestelijke RUP.

lijst 4: wijzigingen van categorieën en subcategorieën van aanduiding die aanleiding kunnen geven tot een planschadeheffing

Code (RPC)Omschrijving

Van de categorie “bedrijvigheid” naar de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur” BED_GRO

BED_LDBVan de categorie “bedrijvigheid” naar de categorie “landbouw”

Van de categorie “bedrijvigheid” naar de categorie “gemeenschaps- en nutsvoorzieningen” BED_GNV

BED_RECVan de categorie “bedrijvigheid” naar de categorie “recreatie”

Van de categorie “bedrijvigheid” naar de subcategorie “gebied voor de winning van oppervlaktedelfstoffen” BED_ONT

GNV_GROVan de categorie “gemeenschaps- en nutsvoorzieningen” naar de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur”

Van de categorie “gemeenschaps- en nutsvoorzieningen” naar de categorie “landbouw” GNV_LDB

Van de categorie “gemeenschaps- en nutsvoorzieningen” naar de subcategorie “gebied voor de winning van oppervlaktedelfstoffen” GNV_ONT

REC_GROVan de categorie “recreatie” naar de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur”

Van de categorie “recreatie” naar de subcategorie “gebied voor de winning van oppervlaktedelfstoffen” REC_ONT

WON_BEDVan de categorie “wonen” naar de categorie “bedrijvigheid”

Van de categorie “wonen” naar de categorie “gemeenschaps- en nutsvoorzieningen” WON_GNV

WON_GROVan de categorie “wonen” naar de categorie “bos”, “overig groen” of “reservaat en natuur”

Van de categorie “wonen” naar de categorie “landbouw” WON_LDB

Van de categorie “wonen” naar de categorie “recreatie” WON_REC

het bepalen van broncategorie en doelcategorie

Van de categorie “wonen” naar de categorie “landbouw” WON_LDB

Van de categorie “wonen” naar de categorie subcategorie “gebied voor de winning van oppervlaktedelfstoffen” WON_ONT

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Page 12: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

12

het bepalen van de broncategorieHier worden de geodatalagen aangemaakt die de broncategorie weergeven volgens de categorisering zoals weergegeven in lijst 1 (zie eerder).

Bestaande juridische toestand (gewestplan / BPA / APA / RUP) Bestaande juridische toestand (categorie van gebiedsaanduiding)

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Page 13: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

13

het bepalen doelcategorieHier worden de geodatalagen aangemaakt die de doelcategorie weergeven volgens de categorisering zoals weergegeven in lijst 1 (zie eerder).

Cfr richtlijn DigiRUP

Verordenend plan (enkel nog RUP)

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Page 14: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

14

het maken van de doorsnede (= overlay) tussen de broncategorie en de doelcategorie

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

+ =

Bestaande juridische toestand Verordenend plan Register met plancompensaties

Page 15: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

15

legende voor alle vormen van plancompensatie

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Page 16: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

16

A1

C

B

Na dissolve

Na explode (multipart to single part)

Oorspronkelijke situatie

A1

A2

B BA

C

A

B

A2

C

A1

het verwijderen van multipart-polygonen en samenvoegen van aangrenzende polygonen met dezelfde eigenschappen

Het resultaat bevat meestal nog aan elkaar grenzende vlakken met gelijke eigenschappen. Dit zijn vlakken, met gelijke eigenschappen, die aan elkaar grenzen en overeenkomen met 2 of meer rijen in de attribuuttabel. Het omgekeerde - zogenaamde multipart-polygonen - komt eveneens voor. Multipart polygonen zijn te herkennen doordat meerdere aparte vlakken verwijzen naar dezelfde rij in de attribuuttabel. Met het oog op de verwerking van slivers (zie verder) worden zulke polygonen best herleid naar enkelvoudige polygonen waarbij één vlak ook overeenstemt met één rij in de tabel.

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Page 17: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

17

het filteren op landbouwgebruikspercelen

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Het grafisch register met plancompensaties bevat ondermeer zones waarop kapitaalschade en gebruikersschade van toepassing kan zijn. Het gaat hier heel specifiek over de zones die van landbouw naar een groene bestemmingscategorie worden omgezet. VLM keert enkel kapitaalschade uit voor de zones die effectief ook in gebruik zijn voor landbouw. Deze zones zijn vervat in de kaart met de landbouwgebruikspercelen. Er moet dus nog een extra filter worden uitgevoerd op basis van de landbouwgebruikspercelen. Het bestand met landbouwgebruikspercelen is te verkrijgen via AGIV.

Zonder filter op landbouwgebruikspercelen Met filter op landbouwgebruikspercelen

Page 18: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

18

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

het verwerken van sliver-polygonen

1: grafisch register met slivers 2. na verwerking slivers

2 fasen: Semi-automatische opkuis Manuele opkuis

Page 19: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

19

Verwijderen slivers

Berekenen veldenToevoegen velden

Voeg velden toe (add field) indien nodig:

-in laag rpc-veld GIS_opp (Numeriek, 15 lang, 2 decimalen)-veld GIS_omtrek (Numeriek, 15 lang, 2 decimalen)-veld pa (Numeriek, 15 lang, 2 decimalen)-veld cpa (Numeriek, 15 lang, 2 decimalen)

Bereken (Calculate) veld:

- in laag rpc- veld GIS_opp

Bereken (Calculate) veld:

- in laag rpc- veld GIS_omtrek

Bereken (Calculate) veld:

- in laag rpc- veld pa

pa = [GIS_omtrek] / [GIS_opp]

Bereken (Calculate) veld:

- in laag rpc- veld cpa

(0,282 * [GIS_omtrek]) / √[GIS_opp]

Een andere veel gebruikte formule voor de berekeing van cpa-index is de volgende:[GIS_omtrek] / (2* √ (3.14 * [GIS_opp]))

Selecteer en Verwijder:

-uit laag rpc-gebruik maken van velden GIS_opp en cpa

Gebruik volgende query:[(cpa >= 5 AND GIS_opp <= 200) OR (GIS_opp <=10) OR (cpa >= 10)]

Hier gebeurt de semi-automatische verwerking van de slivers die het gevolg zijn van ondermeer het schaalverschil en het verschil in ondergrond bij het intekenen van de plannen die de bron- en doelbestemming weergeven. De query op het einde zorgt ervoor dat de meest extreme gevallen worden verwijderd.

het verwerken van sliver-polygonen

semi-automatische verwerking van sliver-polygonen

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Page 20: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

20

het verwerken van sliver-polygonen

manuele verwerking van sliver-polygonen

Na de semi-automatische opkuis van sliver-polygonen gebeurt best nog een manuele verwerking van slivers. Voor de manuele verwerking van slivers wordt verwezen naar hoofdstuk 4.12 uit de richtlijn voor de digitale uitwisseling van gegevens betreffende planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade. Hou in gedachte dat bij manuele verwerking van slivers consequent handelen gedurende het planproces absoluut noodzakelijk is: Een sliver die bvb. in de fase van voorlopige vaststelling manueel uit het grafisch register werd gefilterd moet ook bij de definitieve vaststelling worden verwijderd (indien er zich op die locatie in de definitieve versie geen wijzigingen voordoen ten opzichte van het ontwerpplan).

Types van slivers:• Sliver als gevolg van schaalverschillen (cfr. 4.12.2. uit de richtlijn)• Sliver als gevolg van een herinterpretatie van de bestaande juridische toestand (cfr. 4.12.3. uit de richtlijn)• Sliver als gevolg van de overlay met landbouwgebruikspercelen (cfr. 4.12.4. uit de richtlijn)• Sliver als gevolg van een onregelmatigheid in de bestaande juridische toestand (cfr. 4.12.5 en 4.12.6 uit de richtlijn)

1: Bestaande juridische toestand (WON) 2: RUP (GRO) 3: sliver na overlay (WON_GRO)

1: Bestaande juridische toestand (WON) 2: RUP (LDB) 3: sliver na overlay (WON_LDB)

Slivers als gevolg van schaalverschillen tussen bestaande juridische toestand en verordenend plan

Tips voor verwerkingOm dit type slivers te verwerken (= verwijderen) wordt best een merge-operatie uitgevoerd van de sliver met de naburige polygoon. Hierbij geef je voorrang aan de bestemming volgens het RUP.

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Page 21: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

21

het verwerken van sliver-polygonen

manuele verwerking van sliver-polygonen

1: Bestaande juridische toestand (REC) 2: RUP (LDB) 3: sliver na overlay (REC_LDB)

Sliver als gevolg van een herinterpretatie van de bestaande juridische toestand

Sliver als gevolg van overlay met landbouwgebruikspercelen

1: Bestaande juridische toestand (LDB) 2: RUP (GRO) met gebruikspercelen 3: sliver na overlay

Tips voor verwerkingDe sliver wordt best behouden aangezien het gaat om een bewuste keuze van de planner.

Tips voor verwerkingAan dit soort slivers is weinig te doen. Het aanpassen van het geografisch bestand van de landbouwgebruikspercelen zelf is ook geen optie aangezien sommige op het eerste zicht ‘onvolkomenheden’ wel degelijk bewust zijn ingetekend (bvb. grachten). Op de latere afhandeling van de planbaten hebben ze bovendien geen enkel effect.

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Page 22: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

22

grafisch register met mogelijke plancompensaties

Voorbeeld grafisch registerVoorbeeld toelichtingsnotaVoorbeeld legende + disclaimer

plancompensaties - het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Velddefinities voor het grafisch register met plancompensaties algplanid: tekst (25) - het identificatienummer van het RUP planafgid: teskt (25) - het identificatienummer van de planafgeleide

(PBT voor planbaten, PSC voor planschade, KGS voor kapitaal / gebruikersschade)

bron_cat: tekst (3) - de broncategorie (juridische toestand) doel_cat: teskt (3) - de doelcategorie (RUP) opm: tekst (254) bd: teskt (7) - combinatie bron- en doelcategorie ondergrond: teskt (25) - de gebruikte ondergrond voor opmaak van

het RUP aard_ond: tekst (254) - omschrijving van de ondergrond d_ond: datum - de datum (toestand) van de gebruikte ondergrond prec_ond: numeriek - de precisie van de gebruikte ondergrond

Page 23: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

23

Selecteer (query):

bd = ‘GRO_WON’ or bd = ‘LDB_WON’ or bd = ‘REC_WON’ or bd = ‘GNV_WON’ or bd = ‘BED_WON’ or bd = ‘GRO_BED’ or bd = ‘LDB_BED’ or bd = ‘REC_BED’ or bd = ‘GNV_BED’ or bd = ‘GNV_REC’ or bd = ‘GRO_REC’ or bd = ‘LDB_REC’ or bd = ‘GRO_LDB’ or bd = ‘GRO_ONT’ or bd = ‘LDB_ONT’

Na samenvoegen (dissolve) van alle geselecteerde elementen d.m.v. de query bekomt men de plancontour voor planbaten. Deze wordt opgenomen in het plannenregister.De definitieve versie van de contour met de planbaten zal - na inwerkingtreding van het RUP - moeten worden opgeladen in de datamanager, samen met de contour van het RUP zelf (zie verder).

Uit het afgewerkte geodatabestand van het grafisch register kunnen de contouren voor het plannenregister worden afgeleid (noodzakelijk vanaf de fase van ontwerp). Deze kunnen met behulp van een query worden geselecteerd. Voor planbaten en kapitaalschade / gebruikersschade is het aanmaken van een correcte afgeleide plancontour mogelijk die alle mogelijke gevallen bevat. Dit komt omdat de omschrijving in detail bij decreet werd vastgelegd. Voor planschadegevallen ligt het moeilijker aangezien de decreetgever hier geen limitatieve oplijsting van mogelijke planschadegevallen heeft voorzien. In het voorbeeld hieronder (query) wordt ingegaan op het aanmaken van de contour die alle mogelijke planbaten weergeeft. Het is deze, die samen met de contour van het RUP, zal moeten worden opgeladen in de datamanager (module bestemmingsplannen).

plancompensaties - het afleiden van plancontouren uit het grafisch register met plancompensaties

Planbaten (216 - PBT) Planschade (217 - PSC)Kapitaalschade / gebruikersschade (218 - KGS)

Page 24: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

24

plancompensaties - het afleiden van plancontouren uit het grafisch register met plancompensaties

contour RUPcontour planbaten

Velddefinities van de contouren cfr richtlijn plannenregister:- algplanid (t, 25): het algplanid van het RUP of van de planbatencontour (verplicht)- plan_id (t, 16): plan_id van het RUP en de planbatencontour (optioneel)- procstap (t, 2): processtap van het RUP (bvb. ‘BG’ = ‘besluit tot goedkeuring’) (verplicht)- datum (datumveld): datum van de processtap (verplicht)- d_bs (datumveld): datum verschijnen van goedkeuring in Belgisch Staatsblad (verplicht indien in Staatsblad)- naam (t, 254): naam van het RUP (verplicht)- rel_plan (t, 25): algplanid van het RUP dat is gekoppeld aan de planbatencontour (verplicht)- ondergrond (t, 25): de naam van de gebruikte ondergrond bij opmaak RUP (verplicht)- aard_ond (t, 254): omschrijving van de (eigen) ondergrond (verplicht indien eigen ondergrond werd gebruikt)- d_ond (datumveld): datum van de gebruikte ondergrond (verplicht)- opm (t, 254): opmerkingenveld (optioneel)

Page 25: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

25

plancompensaties - vragen

Mag het grafisch register worden gefilterd op basis van de uitzonderings- en vrijstellingsregels zoals omschreven in de codex art. 2.6.5. t.e.m. 2.6.7.?

Er wordt afgeraden om een filter toe te passen op niveau van het grafisch register. De filter kan later wel worden toegepast in de geodatabank van percelen of percelen die in aanmerking komen voor een planbatenheffing. Dit kan dan d.m.v. een codering.

Wat indien er geen enkele vorm van plancompensatie van toepassing is op het RUP? Indien er geen planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade voorkomt, dan een register

niet te worden opgemaakt. Hiervan dient wel melding te worden gemaakt in de toelichtingsnota. Bvb. ‘RUP x bevat geen bestemmingswijzigingen die aanleiding kunnen geven tot plancompensaties.’

Page 26: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

26

Hoe wordt best omgegaan met de problematiek van ondergronden bij opmaak van het grafisch register met plancompensaties?

Het probleem ontstaat door het verschil in gebruikte ondergrond bij de opmaak van de plannen die de bestaande juridische toestand weergeven en het grafisch verordenend plan. Aangezien grenzen tussen zoneringen in veel gevallen tot discussie kunnen leiden, wordt best een disclaimer toegevoegd aan het register die vermeldt dat er mogelijke fouten kunnen optreden omwille van schaalverschillen. Bij interpretatie van het grafisch register dient ook met deze schaalverschillen rekening gehouden te worden.

plancompensaties - vragen

Page 27: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

27

Hoe wordt omgegaan met nabestemmingen? Er moet worden gekeken naar de bedoeling van de planbatenheffing: een heffing op de meerwaarde die

een perceel krijgt omwille van de toename van vergunningsmogelijkheden. In gewestelijke RUPs wordt rekening gehouden met nabestemmingen als hiervoor een concrete datum

wordt meegegeven. Dit stelt wel een probleem als het perceel verkocht (= startfeit) wordt vóór de nabestemming in werking treedt. ( mogelijke oplossing = schorsing omwille van redenen eigen aan het perceel cfr. Art. 2.6.7., 3° - VCRO).

Bij ontginningen geldt planbaten als het gaat om een omzetting van landbouw of groen naar een gebied voor ontginning van oppervlaktedelfstoffen, ongeacht de nabestemming (cfr. Art. 2.6.14., 14° en 15° - VCRO)

Welke basisgegevens worden gebruikt bij opmaak van het grafisch register? bestaande juridische toestand: het gewestplan of een BPA of evt. een RUP grafisch verordenend plan: RUP landbouwgebruikspercelen: verkrijgbaar via AGIV onderlegger: de onderlegger die werd gebruikt bij de opmaak van het RUP.

plancompensaties - vragen

Page 28: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

28

Welk abstractieniveau wordt toegepast bij opmaak van het grafisch register?

plancompensaties - vragen

FIGUUR 2: register opgemaakt met toekenning van bestemmingscategorieën vanuit een hoger abstractieniveau. Daardoor komen hier alleen mogelijke gevallen van planbaten tot uiting op het register.

FIGUUR 1: register opgemaakt met toekenning van bestemmingscategorieën vanuit een abstractieniveau dat uitgaat van de overheersende bestemming die in het stedenbouwkundig voorschrift wordt omschreven. In dit geval komen de rode gebieden als ‘planbatenwaardige zones’ en de groene als ‘planschadewaardige zones’ naar boven.

Page 29: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

29

Is er planschade van toepassing bij een overgang van agrarisch gebied naar bouwvrij agrarisch gebied?

In tegenstelling tot planbaten bestaat er voor planschade geen limitatieve lijst van overgangen tussen categorieën van gebiedsaanduiding die aanleiding kunnen geven tot planschade. Planschade kan worden geëist wanneer zich, op basis van een in werking getreden RUP, een verlies aan vergunningsmogelijkheden voordoet (art. 2.6.1.§1 - VCRO).

In die zin bestaat de mogelijkheid dat niet alle potentiële gevallen van planschade in het register zijn opgenomen. Vandaar ook de noodzaak van een disclaimer als bijlage bij het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn

Welke (sub)categorie van gebiedsaanduiding krijgen militaire domeinen? Militaire domeinen worden niet aan een (sub)categorie gekoppeld. Ze zullen dus ook niet

worden opgenomen in het register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn. Bijgevolg zal er nooit sprake zijn van planbaten.

plancompensaties - vragen

Page 30: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

30

Kunnen plancompensaties niet worden beïnvloed door nuances in de stedenbouwkundige voorschriften op te nemen? Het gevaar dat er wordt gepland in functie van planbaten en planschade is reëel. Planbaten wordt louter veroorzaakt door de 15 types van wijzigingen in categorie van gebiedsaanduiding die

staan opgelijst in de Codex (art. 2.6.4.). Als gevolg hiervan bestaat bvb. de kans dat er veel meer gebruik zal worden gemaakt van het systeem van

overdrukken met extra bepalingen in de voorschriften. Grafisch register is sowieso het resultaat van interpretatie 308 gemeenten + 5 provincies + 1 gewest + x aantal planners die RUPs opmaken = x aantal

interpretatiemogelijkheden

plancompensaties - vragen

Page 31: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

31

Tegenpool planschadevergoeding Verlies vergunningsmogelijkheden Overheid betaalt schadevergoeding

Bijdrage leveren in de kosten van het ruimtelijk beleid Creëren van vergunningsmogelijkheden Overheid belast en krijgt een return

Vlaamse Codex (V.C.) Art. 2.6.4. t.e.m. 2.6.19. Operationalisering (organisatorisch kader en uitvoeringsreglementering)

planbaten - wettelijk kader

waarom planbaten?

Page 32: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

32

planbaten - wettelijk kader

De Vlaamse Codex RO Art. 2.6.13 §1 bepaalt dat het departement planbatengegevens verzamelt, ontsluit en beheert in een geoloket* planbaten. De initiërende overheden en de betrokken instanties leveren, elk voor wat hun verantwoordelijkheid betreft, de gegevens digitaal aan in een geoloket overeenkomstig de technische richtlijnen van het departement.

De Vlaamse Codex RO Art. 5.1.2 §1, 11° stelt dat het vergunningenregister per kadastraal perceel moet weergeven of er een planbatenheffing is verschuldigd. Ook het betalingsbewijs moet worden opgenomen in het vergunningenregister

* Geoloket = module planbaten in rwo-datamanager

Page 33: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

33

De toewijzing van de opbrengsten gebeurt cfr. art. 2.6.17 (VCRO) Inkomsten uit planbaten komen rechtstreeks in het planbatenfonds Hiermee worden inningskosten betaald en kosten ingevolge toepassing

art. 2.6.6.,2° (VCRO) Hierna volgt een verdere verdeling:

– Naar Rubiconfonds: alle inkomsten uit omzetting naar ‘bedrijvigheid’ voor gewestelijke RUP

– Naar gemeenten en provincies: alle inkomsten uit omzetting naar bedrijvigheid binnen gemeentelijke resp. provinciale RUP.

– Naar gemeenten: alle inkomsten die voortvloeien uit een planologische oplossing voor weekendverblijven. Wijziging decreet op komst! Deze inkomsten zullen voor RUPs, goedgekeurd na 01/07/2013 voortvloeien naar de planopmakende overheid.

– Naar Grondfonds: alle overige inkomsten. Heffingen betaald door erkende sociale huisvestingsmaatschappijen worden ingezet voor strategische projecten voor een doelgroepengericht woonbeleid.

planbaten - wettelijk kader

verdeling van de inkomsten

Page 34: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

34

de geodatabank van deelpercelen: Een geodatabestand met percelen en delen van percelen die in aanmerking komen voor

planbatenheffing Dit is het resultaat van een GIS-overlay tussen de ondergrond (percelenlaag) en het register

met plancompensaties Het resultaat kan worden opgeladen in de planbatenmodule van de rwo-datamanager

Moet worden opgemaakt binnen 90 dagen na inwerkingtreding van een RUP

Voor het bepalen per perceel van de te innen bedragen m.b.t. planbaten moet na het in werking treden van een RUP een geografisch bestand worden opgemaakt van percelen of delen van percelen die worden geconfronteerd met een mogelijke planbatenheffing (kortweg ‘geodatabank met (deel)percelen)). Bij de aanmaak van de geografische databank van (deel)percelen wordt gebruik gemaakt van de het grafisch register met plancompensaties dat al eerder werd aangemaakt.

planbaten - de geodatabank van percelen of delen van percelen die in aanmerking komen voor een planbatenheffing

opmaak van het bestand

Page 35: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

35

Stappen: Het selecteren van relevante gegevens uit de ondergrond (percelenkaart) Het bepalen van de bestemmingswijziging per perceel via overlay Het verwerken van slivers Het berekenen van de doelpercentages Het berekenen van de bronpercentages Het toekennen van deelperceelnummers Het klaarmaken van gegevens voor opladen in rwo-datamanager (module planbaten)

Aanmaak (deel)percelenbestand kan automatisch met behulp van een arcgis-tool. Deze tool (incl. handleiding) is te vinden op http://www.ruimtelijkeordening.be/NL/Infoopmaat/Ambtenaar/Planbaten/Aanleverengeografischedatabank

planbaten - de geodatabank van percelen of delen van percelen die in aanmerking komen voor een planbatenheffing

opmaak van het bestand

Het resultaat: Een geodatabestand (shapefile) met per perceel of deel van perceel de aanduiding of er al dan niet

planbaten op van toepassing is (percentsgewijze aanduiding) De aard van de planbaat wordt ook meegegeven

Page 36: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

36

overdrachtspecificaties

• De plancontouren die de contour van het RUP (evt. BPA) aangeeft en de contour van de zones waar zich planbaten voordoen. Dit zijn m.a.w. de contouren binnen rubriek 212, 213, 214 (224) en 216 die betrekking hebben op het plan waarvan de gegevens moeten worden opgeladen. Deze plancontouren dienen conform te zijn aan de richtlijn voor de digitale uitwisseling van gegevens betreffende het plannenregister versie 2.0. Voor meer informatie: zie http://www.ruimtelijkeordening.be/Default.aspx?tabid=15050 (algemene informatie) en http://www2.vlaanderen.be/ruimtelijk/docs/plannenregister/plannenregister_v2_0_richtlijn.pdf (de richtlijn).

• De geodatabank van (deel)percelen die in aanmerking komen voor een planbatenheffing. Dit is de geodatabank voorzien met attribuutgegevens conform de hoofdstukken 6 en 7 van de richtlijn voor digitale uitwisseling van gegevens betreffende planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade. Zie ook http://www.ruimtelijkeordening.be/Portals/108/docs/planbaten/planbaten_v2_0_richtlijn.pdf

• Bij het opladen van planbateninformatie dienen eerst de plancontouren en nadien de geodatabank met (deel)percelen te worden opgeladen in rwo-datamanager (module bestemmingsplannen voor de plancontouren en module planbaten voor de deelpercelen).

• Zowel voor plancontouren als voor het bestand met de (deel)percelen bestaan modelshapefiles met de correcte velddefinities: http://www.ruimtelijkeordening.be/NL/Infoopmaat/Ambtenaar/Planbaten/Voorbeeldbestanden/tabid/15482/Default.aspx . Ga naar plancontouren modelshapefile en deelpercelen modelshapefile om te sjablonen te downloaden.

• Meer informatie over de overdrachtspecificaties van de geodata voor opladen in de module planbaten van de rwo-datamanager is te vinden in punt 8.2. van de ‘Richtlijn voor de digitale uitwisseling van gegevens betreffende planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade’.

planbaten - opladen van gegevens in rwo-datamanager

Na opmaak van de geodatabank met deelpercelen moeten volgende gegevens klaargemaakt worden voor uitwisseling. De uitwisseling gebeurt via de rwo-datamanager

Page 37: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

37

2009 - 2012: opladen van planbatengegevens in geoloketten (kaartgeoriënteerd)

• geoloket Planbaten voor planbaten(deel)percelen• ondersteunende geoloketten (BPA, gemRUP, proRUP en gewRUP) voor plancontouren

2012 - …: opladen van planbatengegevens in RWO Data Manager (procesgeoriënteerd)

• module Planbaten voor planbaten(deel)percelen• module Bestemmingsplannen voor plancontouren (hergebruik bij Register Onbebouwde

Percelen)

Toegang tot RWO Data Manager en zijn modules via aanmeldingsformulierhttp://www.ruimtelijkeordening.be/Default.aspx?tabid=15483

planbaten - opladen van gegevens in rwo-datamanager

Page 38: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

38

planbaten - opladen van gegevens in rwo-datamanager

Module bestemmingsplannen: Invoer van plancontouren RUP en planbaten Kies onder module bestemmingsplannen de optie import shape plannen Via bladeren ga je naar de shape met de bestemmingsplancontouren Opgelet: steeds de volledige set van bestemmingsplancontouren opladen!

Page 39: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

39

planbaten - opladen van gegevens in rwo-datamanager

Module planbaten: Invoer van deelpercelenbestand Ga naar module planbaten en kies import shape planbaten Via bladeren navigeer je naar de shapefile met deelpercelen

Page 40: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

40

planbaten - opladen van gegevens in rwo-datamanager

Invoer van plancontouren (RUP(214) en planbaten(216)) in module bestemmingsplannen is nodig om validatie mogelijk te maken = controle of deelpercelen wel degelijk binnen het RUP gelegen zijn.

Invoer van geodatabank met deelpercelen i.f.v. uitwisseling met VLABEL Op basis van de ingevoerde gegevens worden aanslagbiljetten uitgestuurd

VLABEL moet aanslagbiljetten versturen voor 31/12 van het jaar volgend op het in werking treden van het RUP dat planbaten veroorzaakt (dus best ten laatste enkele maanden voordien de bestanden opladen in rwo-datamanager)

Geodatabestand met het grafisch register plancompensaties wordt niet ingevoerd in de datamanager!

Page 41: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

41

Verwerking en opladen is noodzakelijk voor VLABEL. Op basis van deze gegevens zal VLABEL:

De planbatenheffing berekenen en inkohieren Een aanslagbiljet naar de heffingsplichtige sturen De planbatenheffing invorderen Bezwaren afhandelen Betrokken overheden adviseren over de ruimtelijke aspecten

planbaten - verdere afhandeling door de Vlaamse Belastingdienst

Page 42: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

42

Opname van gegevens in het vergunningenregister cfr. art. 5.1.2.§1, 11° (VCRO) Opname in het vergunningenregister cfr. punt 3.3.7. van de richtlijn

vergunningenregister: http://www2.vlaanderen.be/ruimtelijk/div/plannenregisters/richtlijnen_vergunningenreg.html

Ook gegevens m.b.t. de status van de betaling moeten worden opgenomen (info moet van VLABEL komen)

Bij registreren van een stedenbouwkundige vergunning wordt bij planbatenpercelen aangegeven of de medewerking van een architect vereist is (punt 3.3.14.6. - richtlijn VR)

Gegevensopname in VR in functie van: Het registreren van startfeiten cfr. art. 2.6.14. (VCRO) die de planbatenheffing

opeisbaar maken Het opvolgen van betalingen

planbaten - invoer in het vergunningenregister

Page 43: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

43

Noodzakelijk i.f.v. het opeisbaar maken van de heffing Vergunningenregister als informatiebron?

Register is nog niet gebiedsdekkend Voorlopige oplossing: VLABEL stuurt de gemeenten periodiek lijsten door van

planbatenpercelen. Gemeenten vullen de lijst aan met info over evt. vergunningen.

Registratie van verkopen gebeurt rechtstreeks bij VLABEL.

planbaten - het opvolgen en registreren van startfeiten

Page 44: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

44

Heffingsplichtigen kunnen gemotiveerd bezwaar indienen tegen de heffing bij VLABEL

Meeste bezwaren worden rechtstreeks door VLABEL afgehandeld Bezwaren met ruimtelijke component vereisten advies van dRV Meestal wordt een controle van de vergunningstoestand gevraagd dRV adviseert de bezwaren (ook die voor provinciale en gemeentelijke dossiers)

planbaten - het behandelen van bezwaren

Page 45: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

45

Moeten de percelen helemaal worden aangeduid op het plan of slechts de delen van percelen waarop planbaten van toepassing zijn?

Op het grafisch register van percelen waarop de regeling van planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade van toepassing kan zijn moeten de hele percelen te zien zijn. Hier gebeurt de projectie van de percelenkaart op de geodatalaag die het verschil aangeeft tussen de broncategorie (bestaande juridische toestand) en de doelcategorie (verordenend plan).

In de geodatabank van (deel)percelen die in aanmerking komen voor een planbatenheffing moeten alle delen van percelen worden opgenomen die te maken hebben met planbaten. m.a.w. ook de delen van die percelen waar zich geen wijziging voordoet die aanleiding geeft tot planbaten of de delen die buiten het RUP liggen. De percelen in het RUP die niet in aanmerking komen voor een planbatenheffing moeten niet in de geodatabank worden opgenomen.

planbaten - vragen

Page 46: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

46

Hoe wordt de planbatenheffing berekend? Concreet voorbeeld: hoeveel zou dit bedragen voor een site van 10 a met 1 weekendverblijf bedragen?

Planbatenheffing wordt berekend uitgaande van de vermoede meerwaarde (VM) van een perceel als gevolg van de bestemmingswijziging en op basis van de oppervlakte van de bestemmingswijziging op het perceel.

De VM staan opgelijst in de codex in art. 2.6.10. De bedragen van de VM zijn gebaseerd op een onafhankelijke studie. De bedragen zullen om de 5 jaar worden geactualiseerd (eind 2013 voor de eerste keer) De berekening van de heffing gebeurt op aan de hand van schijven (VCRO-art. 2.6.11.).

planbaten - vragen

Page 47: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

47

berekening Oppervlakte = 10 are (1000m²) Vermoede meerwaarde = € 83,73 per m² (recreatie naar wonen) Totale vermoede meerwaarde = € 83730 Valt in schijf 4 (tussen € 50000 en 100000). Berekening: 1125 + ((83730 - 50000) * 0,05 =

2811,50 Euro

Gedeelte van de vermoede meerwaarde Percentage toepasselijk op het overeenstemmend gedeelte

Totale bedrag van de heffing over het voorgaand gedeelte

van 0,01 tot en met 12.500 EUR 1 t.h. /

van 12.500 tot en met 25.000 EUR 2 t.h. 125 EUR

van 25.000 tot en met 50.000 EUR 3 t.h. 375 EUR

van 50.000 tot en met 100.000 EUR 5 t.h. 1.125 EURvan 100.000 tot en met 150.000 EUR 8 t.h. 1.686,5 EURvan 150.000 tot en met 200.000 EUR 14 t.h. 0 EUR

van 200.000 tot en met 250.000 EUR 18 t.h. 0 EUR

van 250.000 tot en met 500.000 EUR 24 t.h. 0 EUR

boven de 500.000 EUR 30 t.h. 0 EUR

2811,5 EUR

planbaten - vragen

Page 48: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

48

Waarom wordt CADMAP gebruikt bij opmaak van het deelpercelenbestand? Opmaak van deelpercelenbestand op basis van GRB geeft problemen met percelen die niet worden

teruggevonden door VLABEL bij het opmaken van de aanslagbiljetten Daarom wordt aangeraden om bij opmaak van deelpercelenbestanden voorlopig gebruik te maken van

de laatste versie van CADMAP, ook al werd het RUP op een andere onderlegger ingetekend.

De wetgeving rond planbaten stelt dat er geen planbaten worden geëist bij omzetting van minder dan 25% van een perceel. Geldt dit ook voor zeer grote percelen? Deze regel is algemeen. Dus ook voor grote percelen.

Geldt de 25% / 200m² regel (= uitzonderingsregel cfr. art. 2.6.5.,2° (VCRO)) ook voor samengestelde vormen van planbaten? bvb. bij een deel van een perceel dat wordt omgezet van landbouw naar wonen en een ander deel van landbouw naar bedrijvigheid. Voor het beoordelen van deze regel wordt gekeken naar de cumul van planbaten per perceel. D.w.z. dat als 18% van het perceel van landbouw naar wonen wordt omgezet en 15% van landbouw naar

bedrijvigheid, de heffing opeisbaar is en de uitzonderingsregel cfr. art. 2.6.5., 2° niet geldt.

planbaten - vragen

Page 49: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

49

Wanneer dienen de planbaten betaald te worden bij RUPs voor weekendverblijven? Bij de functiewijziging of vroeger? Wat met weekendverblijven die weekendverblijf blijven? Dienen zij geen planbaten te betalen? Planbatenheffing dient te worden betaald bij realisatie van een zogenaamd startfeit zoals omschreven in

de art. 2.6.14. (VCRO).

In afwijking van artikel 2.6.14, §1, eerste lid, 2°, betalen de heffingsplichtige eigenaars van een weekendverblijf de naar aanleiding van een planologische oplossing verschuldigde planbatenheffing binnen een termijn van zes maanden na het verlenen, in laatste administratieve aanleg, van een stedenbouwkundige vergunning voor een functiewijziging naar de functie “wonen”. (art. 5.4.2. - VCRO).

Indien er zonevreemde woningen tussen de weekendverblijven staan, maar mee inbegrepen zijn in het bestemmingsplan, dienen zij geen planbaten te betalen? Of wel? VCRO-art. 2.6.5.4°: …er is geen planbatenheffing verschuldigd….wanneer het perceel waarop de dag

voorafgaand aan de inwerkingtreding van het ruimtelijk uitvoeringsplan, dan wel het bijzonder plan van aanleg, een zonevreemde, hoofdzakelijk vergunde en niet-verkrotte woning in de zin van artikel 4.4.10 gevestigd is, een voor wonen geëigende bestemming krijgt ten gevolge van het plan

planbaten - vragen

Page 50: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

50

De functiewijziging naar wonen dient te gebeuren binnen de 6 maanden na het PRUP, is dit later ook nog mogelijk en welke invloed heeft dit op de planbaten? Overeenkomstig artikel 5.4.3, §1, eerste lid VCRO geldt in hoofde van de permanente bewoners een

tijdelijk woonrecht tot aan de inwerkingtreding van het PRUP. Dit woonrecht wordt verlengd totdat de vergunning voor de functiewijziging naar wonen wordt verkregen. Deze verlening geldt slechts indien deze vergunning wordt gevraagd binnen de termijn van 6 maanden na inwerkingtreding RUP. Indien de vergunning niet wordt gevraagd binnen deze termijn van 6 maanden dan kunnen de permanente bewoners zich niet meer beroepen op het decretale woonrecht en worden zij terug vatbaar voor straf- en herstelmaatregelen.

Indien de bewoners tijdig voormelde vergunning vragen kunnen zij zich blijven beroepen op het woonrecht totdat de vergunning in laatste aanleg werd verkregen. Keerzijde is inderdaad dat betalingstermijn van 6 maanden voor planbaten begint te lopen. (cfr. artikel 5.4.2 - VCRO)

Indien de permanente bewoners de nodige vergunning voor de functiewijziging naar wonen niet tijdig aanvragen kunnen zij zich niet meer beroepen op het tijdelijke woonrecht en kunnen zij vervolgd worden wegens schending van de vergunningsplicht.

planbaten - vragen

Page 51: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

51

Wanneer zijn planbaten effectief verschuldigd? Planbaten zijn verschuldigd vanaf het ogenblik dat er een RUP in werking treedt dat een

meerwaarde realiseert voor een perceel. Aanslagbiljetten worden verstuurd vóór 31/12 van het jaar volgend op het in werking treden van

een RUP. Betalen hoeft pas bij een startfeit zoals omschreven in de Codex (art. 2.6.14.). Voorbeelden van

startfeiten zijn de verkoop van een perceel en het verkrijgen van een stedenbouwkundige vergunning. In praktijk zal het voorkomen dat planbaten pas jaren na het in werking treden van het RUP moeten worden betaald.

Art. 2.6.15. voorziet een bonificatie van 15% bij betaling binnen het jaar na ontvangst van het aanslagbiljet (in het geval zich nog geen startfeiten hebben voorgedaan).

planbaten - vragen

Page 52: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

52

Wat in geval van een planologische ruil? In geval van een ruiloperatie blijven de algemene regels m.b.t. planschade en planbaten van

toepassing.

Moeten planbaten ook door een overheid worden betaald als de percelen in eigendom zijn van deze overheid?

Ook overheden vallen, net zoals particulieren, onder de planbatenregeling.

Wat met onteigeningen? Er is vrijstelling van betaling indien er bij de onteigening geen rekening wordt gehouden met de

waardevermeerdering die voortvloeit uit de voorschriften van het RUP (art. 2.6.6. - VCRO); De onteigening gebeurt ten laste van de heffingsplichtige en niet ten aanzien van een derde

verkrijger (art. 2.6.6. - VCRO) De onteigende instantie moet geen planbaten betalen

planbaten - vragen

Page 53: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

53

Wat indien een RUP waarop planbaten van toepassing zijn wordt geschorst of vernietigd door de Raad van State?

In geval van een schorsing moet in het geodatabestand met deelpercelen worden aangegeven dat er een schorsing van toepassing is. Hiervoor zijn de nodige atribuutvelden voorzien.

In te vullen velden staan in de richtlijn voor de digitale uitwisseling van gegevens betreffende planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade (punt 7.2.8. en 7.2.9.): http://www.ruimtelijkeordening.be/Portals/108/docs/planbaten/planbaten_v2_0_richtlijn.pdf

Indien het geodatabestand al werd opgeladen in de rwo-datamanager voordat de uitspraak van de Raad van State er kwam, dan moet dit opnieuw gebeuren a.d.h.v. de correcte gegevens.

Ingeval van een vernietigingsarrest kunnen de deelpercelen opnieuw worden opgeladen in de datamanager. De vermelding van de vernietiging kan ook rechtstreeks in de datamanager.

planbaten - vragen

Page 54: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

54

Wat met uitzonderingen cfr. art. 2.6.5. en vrijstellingen cfr. art 2.6.6. (VCRO)? Uitzonderingen en vrijstellingen worden niet gefilterd uit het grafisch register. De filter kan wel worden toegepast op het niveau van de deelpercelen. Hiervoor zijn attribuutvelden voorzien in het geodatabestand. Cfr richtlijn voor de digitale uitwisseling van gegevens betreffende planbaten, planschade,

kapitaalschade en gebruikersschade (punt 7.2.6.): http://www.ruimtelijkeordening.be/Portals/108/docs/planbaten/planbaten_v2_0_richtlijn.pdf

De filter mag worden toegepast op alle uitzonderingstypes behalve de uitzondering cfr. art. 2.6.5., 2° (vrijstelling op perceel < 200m² of minder dan 25%). De filter hiervoor gebeurt door VLABEL.

Naam nvt_codeInhoud De reden van het niet-verschuldigd of vrijgesteld zijn van de planbatenheffingType Tekst – 2 karaktersConditie Verplicht in te vullen indien in veld Niet-verschuldigd en vrijgesteld, p. 39 de waarde ‘J’ is

ingevuldCode Waarde Betekenis (zie artikel 2.6.5. en 2.6.6. VCRO) N1 Art. 2.6.5. 1° N2 Art. 2.6.5. 2° (uitzonderingen cfr. Dit artikel worden door VLABEL ingevoerd) N3 Art. 2.6.5. 3° N4 Art. 2.6.5. 4° N5 Art. 2.6.5. 5° N6 Art. 2.6.5. 6° N7 Art. 2.6.5. 7° N8 Art. 2.6.6.

planbaten - vragen

Page 55: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

55

Wie moet de heffing betalen? De heffing wordt betaald door de eigenaar van het perceel op het ogenblik van het in werking

treden van het RUP dat planbaten veroorzaakt (cfr. art. 2.6.8. - VCRO) Moet de ganse heffing worden betaald, ook al geldt volgens de

stedenbouwkundige voorschriften de werkelijke meerwaarde slechts voor een klein deel van het perceel?

De heffing wordt berekend op de wijziging in categorie van gebiedsaanduiding en op het ganse gedeelte van het perceel dat een categoriewijziging ondergaat.

D.w.z. dat de heffing voor grote percelen doorgaans veel hoger uitvalt dan voor kleine percelen Met nuances in de stedenbouwkundige voorschriften wordt geen rekening gehouden (behalve

indien de heffingsplichtige zich via een bezwaarschrift kan beroepen op art. 2.6.5., 1° (VCRO) waarin wordt gesteld dat er geen extra vergunningsmogelijkheden zijn na het RUP.

Nieuwe regeling: Er wordt een uitzondering ingeroepen voor percelen in RUPs voor weekendverblijven: hier zal voortaan een plafond van 3000m² gelden waarvoor planbaten zal worden geïnd.

planbaten - vragen

Page 56: Hoe omgaan met plancompensaties? -  planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade

56

Informatie over plancompensaties: http://www.ruimtelijkeordening.be/Default.aspx?tabid=14428

Informatie over planbaten (voor overheden): http://www.ruimtelijkeordening.be/Default.aspx?tabid=15488

verwijzingen naar de wetgeving de richtlijn voor de digitale uitwisseling van gegevens betreffende planbaten, planschade,

kapitaalschade en gebruikersschade info over de planbatenmodule en het aanleveren van geodata Voorbeeldbestanden veelgestelde vragen

De richtlijn voor de digitale uitwisseling van gegevens betreffende planbaten, planschade, kapitaalschade en gebruikersschade: http://www.ruimtelijkeordening.be/Portals/108/docs/planbaten/planbaten_v2_0_richtlijn.pdf

planbaten - informatie op internet