HNI leeromgeving 05

23
Leeromgevin g Digital Preservatio n Ingest Vorig onderdeel: wat is er nodig aan voorbereidingen voordat iet opgenomen kan worden? Dit onderdeel: waaruit bestaat de ► Functies ► Informatie-traject ► PREMIS en METS als metadata standaarden

Transcript of HNI leeromgeving 05

Page 1: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest

• Vorig onderdeel: wat is er nodig aan voorbereidingen voordat iets opgenomen kan worden?

• Dit onderdeel: waaruit bestaat de opname?

► Functies

► Informatie-traject

► PREMIS en METS als metadata standaarden

Page 2: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest als randvoorwaarde

• Alle voorbereidingen in de pre-ingest moeten leiden tot het correcte aanbod van digitale objecten en alle relevante metadata

• Hier vindt de definitieve ordening, dossier- vorming en ontsluiting plaats, en wordt de basis voor beheer, preservering, rights management en access gelegd.

• Falens in het ingest-proces leiden tot problemen binnen het beheer, de preservation en de access.

Page 3: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest, volwassenheidsniveau

• gewenst volwassenheidsniveau is ‘in control’

• zijn ingest, archival storage en data management op orde dan kan je beginnen met het opnemen van archieven in het e-depot

• de functies preservation planning en accces kunnen later uitgewerkt worden

• voorwaarde is dat besturing, organisatie, rollen, en verantwoordelijkheden op orde zijn

Page 4: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest in vogelvlucht:functies van ingest:

• Ontvangstbevestiging voor ontvangen SIP’s. Dit is ook de documentatie van de juridische transactie. Weigering van SIP’s die niet akkoord bevonden worden.

• Bevestiging van de herkomst van het document en zijn digitale objecten, in de vorm van een uniek kenmerk.

• Kwaliteitsgarantie voor de opslag van de ontvangen SIP, ondersteund door een checksum voor de ondersteuning van integriteit en validatie.

>

Page 5: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

>

• De functie ‘maak beschrijvende metadata’ extraheert en genereert zoveel mogelijk beschrijvende en ontsluitingsmetadata ten behoeve van de access-functie.

• De ‘coördineert updates’ functie zorgt dat bij elke actie/ update gegevens goed verwerkt worden richting storage en data management.

• Andere (veiligheids)checks worden uitgevoerd.

• Binnen alle functies worden er logs en reports gegenereerd.

>

Page 6: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

>

• ‘Maak AIP’ functie. Hierbinnen worden alle acties uitgevoerd en bijbehorende data gegenereerd die leiden tot een AIP. Tot de acties kan ook bestandsmigratie behoren. Alle informatie die nodig om het document later te kunnen representeren wordt gegenereerd en in de AIP opgeslagen, zoals die over bestands- formaat, softwareversie waarbinnen gecreëerd, structuur, en diverse technische metadata.

<

Page 7: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

6 Ingest

Stappen ingest:

Identificatie, karakterisering envalideringBinnen de ingest functie worden onder meeruitgevoerd:

Format characterisation.

Wat zijn specificaties die kenmerkend zijnvoor het bestandsformaat?(het meetlint)

Format validation.

Checkt of het bestand werkelijk despecificaties van het formaat bezit.(het meten)

File format identification.

Proces waarbij bepaald wordt met welkformaat een digitaal object overeenkomt(het meetresultaat vastleggen)

Page 8: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

6 Ingest

verder worden bij ingest onder meer uitgevoerd:

• Viruscontrole

• Fixity contorle

• Storage

Page 9: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 1/10

Welke informatie waarvoor wordt verwerktbij de ingest?

• Beheer• Preservering• Documenteren herkomst en waarborgen authenticiteit• Waarborgen integriteit• Latere representatie• Zoeken, vinden, ordenen, raadplegen (access)• Waar nodig data aangevuld door de instelling

Bij ingest vind komt de definitieve beschrijvingvan een document tot stand.

Page 10: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 2/10

Aanlevering informatie (deels) via SIP

• Moet voldoen aan de afspraken die de instelling met de archiefvormer gemaakt heeft over ordening, metadata, bestanden, bestandsformaten, gebruiksvoorwaarden etc.

• Waar nodig data aangevuld door de instelling

Page 11: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 3/10

Packaging information

Moet op orde zijn: uit welke digitale objectenhet document bestaat en de referenties ernaar.

Page 12: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 4/10

Representation-information

Moet op orde zijn.Data m.b.t. de omgeving het bestandgecreëerd is, zodat het bestand later in eenleesbare en correcte vorm gerepresenteerdkan worden, zoals bestandsformaat,software versie, diverse technische metadata.

De informatie wordt ‘on ingest’ (bijna) geheeldoor het systeem geëxtraheerd en gegenereerd.

Page 13: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 5/10

Informatie over gebruiksvoorwaarden

Deze informatie zal meestal vastgelegd wordendoor vanuit de AIP te verwijzen naar de ‘rightsunit of description’ waarin deze informatie isopgenomen.

Page 14: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 6/10

Herkomst

Door een uniek kenmerk betreffende deherkomst vast te leggen wordt de herkomstduurzaam gedocumenteerd.

• binnen welke organisatie, binnen welke taakuitvoering ontstaan

En indien beschikbaar:

• door wie eerder beheerd

• wat voor acties er m.b.t. het bestand hebben plaatsgevonden (verversing opslagmedium, migraties etc.) Vastleggen herkomst waarborgt de relatie methet oorspronkelijke bestand, dus deauthenticiteit.

Page 15: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 7/10

Integriteitscontrole

• Fixity check (vergelijking met eerder gemaakte checksums: is het bestand of de set aan bestanden nog steeds integer?)

• vastleggen checksum ten behoeve van (toekomstige) integriteitsbeheer

Page 16: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 8/10

Beschrijvende metadata

• Beschrijvende metadata

• Uniek kenmerk van de set beschrijvende metadata als afkomstig uit een bestaand archief- of bibliotheeksysteem (zoals ISBD-nummer of inventarisnummer)

Page 17: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 9/10

Ontsluitingsinformatie

• aanvullende data die het vinden, ordenen en opvragen van een document verder ondersteunen

• bijvoorbeeld thesaurustermen of trefwoorden

Page 18: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

Ingest: informatie-traject 10/10

Beheerinformatie

Waar nodig toegevoegd door dearchiefbeherende instelling

Page 19: HNI leeromgeving 05

5 Ingest

Ingest, PREMIS standaard

Alle informatie verwerkt:

binnen de informatie-eenheden van de PREMIS-standaard.

Deze informatie ondersteunt:

• het representeerbaar maken van het document

• rights management planning

• verslag van alle acties (events)

• de software tools betrokken bij het uitvoerer van de acties (agents)

Page 20: HNI leeromgeving 05

5 Ingest

PREMIS standaard, rights

Page 21: HNI leeromgeving 05

Leeromgeving

DigitalPreservation

5 Ingest

PREMIS en METS

METS is een standaard uitgewerk inXML-schema, waarbinnen kunnen wordenvastgelegd:

• Beschrijvende meta zoals Dublin Core EAD (voor de beschrijving van archiefitems) MARC MODS

• Administratieve en preserveringsmetadata zoals PREMIS

• Structurele metadata (behoud structuur, bijvoorbeeld pagina’s van een gedigitalieerd boek op correcte wijze bij elkaar houden)

Page 22: HNI leeromgeving 05

Welke standaard doet wat?

Page 23: HNI leeromgeving 05

Verwerking de rapportering resultaten.

Wat we geleerd en nog niet of onvoldoende geleerd hebben zal gebruikt worden voor de rapportage van de leerresultaten binnen de vier resultaatgebieden.Resultaatgebied Geleerd Nog onvoldoende

geleerdOpvolging

Kennisontwikkeling en aanlerenbasisvaardighedenBijdrage aan eisen aan processen, systemen en informatieBijdrage eisen aan competenties, rollen, vaardigheden en takenBijdrage aan eisenaan bestuur, organisatie en beleidTools en methodieken