HERMITAGEHERMITAGECROZES-HERMITAGECROZES-HERMITAGE

Vlaamse WijngildeCommanderij Brussel

30 november 2012Eric Merny, Erik De Knop, Willy De Pauw

Clubhuis Vlaamse Wijngilde Commanderij Brussel

Rhônevallei

• Ligging :- In zuid-oosten van Frankrijk, tussen Vienne en

Avignon- Productiegebied lang en smal langs de oevers

van de Rhône : sterke verschillen wat betreft kleur, smaak en productiewijze

- Oudste wijnstreek : reeds wijnbouw door de Grieken : 600 voor Christus

- In 1950 : 16000 ha, nu : 80000 ha wijngaarden

Wijnproductie

• Rode wijn is dominant, rosé neemt toe, wit neemt af.

• In Clairette de Die : uitsluitend mousserende wijnen (ook schuimwijn in Saint-Péray) , Beaume de Vénise : zoete wijnen

• Twee gebieden : - het noordelijk Rhônegebied- Het zuidelijke Rhônegebied

Het noordelijk rhonegebied

- Côte Rotie : vooral rood (Syrah)- Condrieu : wit (Viognier)- Château Grillet : Viognier- Saint-Joseph : rood en wit (Syrah, Marsanne en

Roussanne)- Crozes-Hermitage : rood en wit (S-M-R)- Hermitage : idem- Cornas : rood (Syrah)- Saint-Péray : wit en mousserend ( M-R)

Het zuidelijke Rhônegebied- Châteauneuf-du-Pape : 14 verschillende druivensoorten :

grenache (wit en blauw),cinsault, syrah, mourvèdre,clairette,picpoul, muscardin, vaccarèse, cournoise,piccardin, roussanne,terret noir en bourboulenc.

- Gigondas : rood en rosé (grenache, syrah, mourvèdre)- Lirac : rood en rosé (grenache, cinsaut,syrah, mourvèdre)

wit (clairette, bourboulenc, grenache blanc

- Tavel : vooral rosé- Côtes du Ventoux : rood en rosé- Vacqueras : rood- Côtes du Vivarais : rood- Côtes du Rhône-Villages : hoofdzakelijk rood- Côtes du Rhône : rood, wit en rosé

Bodem en klimaat

• NoordelijkNoordelijk ( Vienne tot Valence) :- Ondergrond : graniet- Klimaat : gematigd landklimaat• ZuidelijZuidelijkk (van Valence tot Orange en rond

Avignon en Châteauneuf-du-Pape)- Ondergrond : klei en zand- Klimaat : warmer mediterraan met heel droge

zomers en vaak hevige mistralwind

Marsannedruif

• Kleine druiven• Verkiest arme bodems van stenen• Bij vinificatie : vaak macération pelliculaire• Veel kleur en body, lage zuurtegraad• Aroma : meidoorn, viooltjes, acacia honing, bloemen, amandel, noten, lychee• Voorkomen : CDR, Savoie, Australie (Victoria),

Californië en Italië

Roussannedruif• Kleine vruchten, witte druiven• Nooit als enige cépage (samen met marsanne) • Druiven : licht rode kleur, weinig bestand tegen wind, vatbaar voor meeldauw• Prefereert droog, zonnig klimaat, arme stenige ondergrond met kalk• Aroma : zeer aromatisch : bloemen, abrikoos, vijg,

meidoorn, honing, gekonfijt fruit• Goed zuurgehalte (langer houdbaar), vaak op eik• Voorkomen : CDR, Provence, Languedoc, Roussillon,

Californië, Italië (Toscanië) en Australië

Syrahdruif (Shiraz)• Herkomst : onduidelijk- Aangeplant door Sint Patrick ?- Aangeplant door Gaspard de Stérimberg (uit Perzië)?- Of toch ontstaan en gebleven in Rhônegebied ?

• Kenmerken : - Prefereert warm klimaat, is krachtige groeier met goede vruchtdracht,

gevoelig voor wind, chlorose (geelverkleuring van blad)- Krachtige wijnen, goed in assemblages, veel tannines, vol en dieprood- Aroma : begin : cassis en specerijen, later : zwarte bes, pruim, framboos, ceder, zoethout,• Voorkomen : CDR , Languedoc, Roussillon, Australië (Barossa Valley), Chili,

Argentinië, Spanje, Californië, Portugal, Italië, Zuid-Afrika, Nieuw-Zeeland

Hermitage

• INLEIDING : - Departement Drôme : 3 gemeenten ( Tain-

l’Hermitage, Crozes-Hermitage, Larnage op de linkeroever van de Rhône

- Klein gebied : 136 ha : - één grote heuvel- Ondergrond (graniet) is onderdeel van Centraal Massief - De wijngaarden zijn meestal eigendom van grote

négociants : Chapoutier, Jaboulet (ook eigenaar van de oude Chapelle Saint Christophe), Chave en Delas

Hermitage

• GESCHIEDENIS :- Ridder Gaspard de Sterimberg keerde gewond

terug van kruisvaart tegen de Albigezen, strandde in Tain in 1224 en was zo onder de indruk van de wijnheuvel dat hij er 30 jaar als kluizenaar verbleef.

- Alle wijn komt van de heuvels ten noorden van de Rhônebocht. De op het zuiden gelegen hellingen zijn vaak zeer steil, dus manuele oogst.

Hermitage

• AOC-DECREET : - Sinds 1937 geklasseerd, zowel de rode als witte- Alcoholpercentage voor rood min. 10,5 % voor wit min. 11 %- Opbrengst : max 40 hl/ha- Rode wijn : min 85 % syrah, 15 % mag marsanne

en rousanne- Witte wijn : alleen marsanne en roussanne

Hermitage• DE WIJNEN : - Rood : donker robijnrood, boeket van rode vruchten en

wilde bloemen Bij verouderen : steenvruchten en leder of gekonfijt fruit. Bewaart lang. Gisting op 28 – 30 °

- Wit : fonkelend goudgeel, aroma’s van bloemen, vanille en geroosterde amandelen

Kan lang bewaard worden. Gisting op 15- 18 °- Bij rood malolactaat-gisting, niet bij wit- Elevage : 12 – 18 maand op eik (225 l, 600 l, 1500l) topwijnen gedeeltelijk op nieuw hout- Ondergrond : graniet, gneis, afgeronde alluviale keien

CROZES-HERMITAGE• Inleiding : Grootste gebied van de noordelijke appellaties• Geschiedenis : minder oud dan HERMITAGE• AOC : idem als HERMITAGE (1937), maar 45 hl/ha

toegestaan• Klimaat : hellingen liggen pal op zuiden, invloed van Mistral• Ondergrond : wisselend :- Noorden : graniethellingen- Zuiden : fluvioglaciale rivierafzettingen en terrassen van

rolkeien• Oppervlakte : 1400 ha, verdeeld over 11 gemeenten (dus

10 x groter dan Hermitage)

CROZES-HERMITAGE

• Wijnen : - Noorden : meer gestructureerde en complexere

rode en interessante witte wijnen (wijngaarden op de hellingen).

- De wind heeft vrij spel- Bodem : oude gletsjersporen, bedekt met laag

grote keien- Zuiden : kleihoudende vlakte, omringd door

fruitbomen. De wijnen zijn hier fruitiger, echter minder krachtig, behalve rond Pont L’Isère, deze regio geeft sublieme wijnen

CROZES-HERMITAGE

• WIJNEN:- ROOD : K : volgehoudend schitterende kleur N : boeket van rode vruchten, leder en kruiden S : sierlijke, levendige structuur, tanninerijke smaak en lange afdronkBegeleiding : vleeswaren, lam, parelhoen,

gesmoord vlees en suddergerechten

CROZES-HERMITAGE

• WITTE WIJNEN : K : licht goud van kleur en helder N : bloemenparfum en toetsen van haagdoorn en acacia S : rondheid met tikkeltje frisheidBegeleiding : jong als aperitief bij

bladerdeeggebakjes of riviervis, ouder wijn : bij schaal- en schelpdieren

DAVID REYNAUD

DOMAINE DAVID REYNAUD• 28 ha groot : 14,5 CH en nog 5,5 ha in locale

dorpjes tussen de Rhône heuvels• Wijnstokken : 20 – 50 jaar oud• Vooral bekend van ‘Domaine les Bruyères’ in CH,

net onder Hermitage-heuvel• Grond : klei en alluviale afzetting met bovenop

stenen en krijtachtige ondergrond• Opbrengst : 35 hl/ha• Biologische erkenning ( ECOCERT – 2000)• Biodynamische erkenning (BIODYVIN – 2003)

Crozes-Hermitage blanccuvée aux bêtises d’Eloise & Léa 2010• Millésime 2010 : koude, natte lente (coulure), hete

zomer• Locatie : argilo-calcaire terrassen in Beaumont-Monteux• Cépages : 55 % Marsanne, 45 % Roussanne• Productie : 27hl/ha : 6000 flessen (kleine opbrengst)• Vinificatie : manuele pluk, zachte pressing, débourbage

in inox-cuves, 100 % égrappage (ontstelen) 2/3 in ovoïde betonnen cuves; 1/3 sur lie op hout met bâtonnage . Collage en filtratie

E. GUIGAL

E.GUIGAL

DOMAINE E.GUIGAL

• Opgericht in 1946 door Etienne Guigal in Ampuis (regio met een wijngeschiedenis van 2400 jaar)

• 1961 : Marcel Guigal volgt blinde vader op• 1975 : geboorte van Philippe, de huidige

oenoloog• De wijn wordt gestockeerd in een grot van 3

ha• Vooral bekend van zijn Côte Rotie

CROZES-HERMITAGE ROOD 2007 E. GUIGAL

• Opbrengst : 40 hl/ha --- 260.000 flessen• Ondergrond : stenen, klei en zand• 100 % Syrah• Wijnstokken : 35 jaar oud• Vinificatie: alcoholische fermentatie in stalen

vaten bij hoge temperaturen, 3 weken maceratie in houten vaten

• Bewaring : 18 maand op eik

Michel Chapoutier• ‘En 1989, je savais faire du bruit… aujourd’hui,

je sais faire de la musique’

Domaine CHAPOUTIER

DOMAINE CHAPOUTIER

• Geschiedenis : gaat terug tot 1808, maar Polydor Chapoutier is eigenlijk pas begonnen in 1879

• Huidige leiding : Michel en Marc : 240 ha wijngaard (33 ha Hermitage)

• Houdt van monocépage-wijnen• 4 kwaliteitsgradaties : Découverte, Tradition,

Prestige en ‘Fac & Spera’• Eerste wijnboer met brailleschrift op etiket• Geen klaring of filtering

CHANTE ALOUETTE 2007 HERMITAGE WIT CHAPOUTIER

• Gelegen op de St. Christopher heuvel• Cépage : 100 % Marsanne• 3 Wijngaarden : - Le Méal (ondergrond fluvioglaciaal, alluviaal)- Les Murets (graniet en alluviaal)- Chante Alouette (löss bodem, dunne laag klei

en kalksteen)• Rijping : 10 – 12 maanden

JEAN- LOUIS CHAVE

CHAVE HERMITAGE• Geschiedenis : sinds 1481• Leiding : Jean Louis CHAVE : studeerde oenologie aan de

University of California. Vader Gerard is nog nadrukkelijk aanwezig.

• Locatie : klein dorpje naast Cornas • Wijngaard : Chave bezit 9 van de 18 wijngaarden op de

Hermitage-heuvel (granieten hellingen) : ¼ wit (Marsanne en Roussanne) + ¾ rood (Syrah)

• Biologische teelt, werken met paard en ploeg, alleen natuurlijke gisten (in tegenstelling met labo-gisten duurt daardoor de gisting één jaar)

• Rijping : nieuwe vaten en oude (max 2 jaar oud), geen battonage

HERMITAGE 2002 WIT JL CHAVE

• Alhoewel laag in zuren, toch voldoende lange levensduur

• De wijn mag niet te koel geschonken worden• Vaak gaat men hem decanteren, net voor het

proeven• Afkomstig van 4 wijngaarden (les Roucoles, l’Hermite en Peléat(monopole), Maison Blanche)

HERMITAGE ROOD FARCONNET 2006 En 2007 JL CHAVE

• Sinds 2006 maakt JL CHAVE FARCONNET• Eigenlijk soort tweede wijn• Sneller toegankelijk en minder duur, doch

schitterende wijn• Volgt ook de filosofie van CHAVE : belang van de

ondergrond (minstens even belangrijk als klimaat, vinificatie…)

• CHAVE helpt omliggende wijnboeren in nastreven van kwaliteit. In ruil kan hij een gedeelte van hun oogst opkopen = Sélection (tov. Domaine)

HERMITAGE SIREZANNE 2008 ROODM.CHAPOUTIER

• Oude wijnstokken : 75 – 80 jaar • Lage rendementen• 100 % Syrah• 100 % ontrist • Domein gekocht door CHAPOUTIER in 1994 van

de familie Sirezanne• Wijn genoemd naar deze familie uit respect voor

blind familielid. Daarom ook braille op etiket

Yann CHAVE

DOMAINE YANN CHAVE

• Geschiedenis : - 1970 : Nicole en Bernard CHAVE kopen 4 ha in de

Drôme : 1 ha CH, 3 ha boomgaarden- 1974 : 16 ha : 1ha Hermitage, 6,5 ha CH, rest

boomgaarden- 1974 : treden toe tot ‘Tain l’Hermitage

coöperatie’- 1978 : wijnproduktie in eigen beheer- 1996 : zoon Yann neemt beheer over

HERMITAGE 2009 Yann CHAVE• Maakt vooral CH, maar klein (uitstekend) deel Hermitage• Wijnstokken : 25 jaar oud• Manuele pluk• Gisting in betonnen cuves en inox• Zonder industriële gisten• Lagering : op demi-muits (600 liter) in hout : ingetogen• Syrah komt uit percelen in Beaume en Peléat• Percelen gericht op zuidwesten• Ondergrond : löss en graniet• Bewaarkracht : 15 – 20 jaar• Voor het eerst : Parker vindt deze de beste wijn ooit bij deze

wijnmaker geproefd : noteer praktisch geen houtsmaak

Verklaringen woordkeuze• Macération pelliculaire of préfermentaire : Op 4 °C blijft het sap enkele uren in

contact met de schillen voor verbetering van aroma- Voorwaarden : geen gisting, cave : rotte druiven• Collage : klaring met eiwit, gelatine, vislijm of bentoniet (natrium-kleisoort)• Debourbage : zuiveren van most (dus voor de gisting, verwijderen van aarde,

steeltjes …) met bentoniet• Chlorose : geel worden van blad door gebrek aan mineralen in ondergrond of te

lage Ph• Löss : zand, kwarts en mineralen• Gneis : metamorf gesteente, ontstaat uit gesteente (zandsteen of graniet) dat

onder hoge druk en T° (meer dan 600 °C) stond. Het zijn mineralen met grote kristalgrootte

• Schist : idem maar kleine kristalgrootte• Alluviaal : rivierafzettingen• Fluvioglaciaal : stukken steen, afgesplitst door vrieskoude en zo via beken en

rivieren afgezet in de meanders van de rivier• Egrappage : ontstelen

Prijzen

• David Reynaud Crozes Hermitage wit: 19,00• E. Guigal Crozes Hermitage rood : 13,60• Hermitage Chante Alouette Chapoutier : 43,00• Hermitage wit JL Chave : 90,00• Farconnet JL Chave 2006 : 36,82• Farconnet JL Chave 2007 : 36,86• Sizeranne : 46,50• Hermitage Yann Chave 2009 : 59,00