HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

11

description

Gemeenschapsonderwijs

Transcript of HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

Page 1: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs
Page 2: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG - MAANdAG 4 MEI 2009

18

In een lokaal liggen kinderen te slapen, in een an-der zijn ukjes aan het eten. Netjes aan tafel, zonder wenen of zeuren. “We hebben brave kinderen”, vindt Natacha. In een hoekje - achter een scherm – wachten plaspotjes op oefening.

Voor Natacha de kinderopvang overnam, heeft de school nog met vzw’s geëxperimenteerd, maar niets werkte. De zaak moet namelijk ook finan-cieel gezond zijn. Natacha runt de kinderopvang nu als zelfstandige, ze heeft ook personeel in dienst. Waarom hebben niet alle kleuterscholen kinderopvang? “Ik zou wel willen”, zegt Lambert Thijs, algemeen directeur van Scholengroep 13, de gemeenschapsscholen van Zuid-Limburg. “Maar het probleem is de locatie, alle basisscholen zitten overvol. Misschien kunnen we nog kinderopvang regelen in Gingelom of in Rekem.”“Je moet ook aan allerlei voorwaarden voldoen”, vult Carla Boulet aan. “De kinderen moeten een afgeschermde speelruimte hebben.”“En een buitenruimte”, weet Lambert Thijs. “We zijn nu in Borgloon aan het bekijken hoe we dat kunnen oplossen. Na het drama in Dendermonde hebben we ook overal een videofoon geplaatst”.

Niet wenenIs kinderopvang ook geen manier om kinderen aan het gemeenschapsonderwijs te binden? Bot-weg gezegd: dan hebben we ze voor de rest van hun schoolcarrière? “Natuurlijk is dit een manier

om kinderen aan te trekken en ze met onze scholen te laten kennismaken”, vindt Lambert

Thijs. “Iedereen is vrij om na de kinderopvang om het even welke school te kiezen. We willen zeker niemand onder druk zetten.”“We verplichten echt niemand”, zegt Carla Boulet. “Onlangs nog zijn twee kindjes naar een andere school vertrokken. Maar we hebben natuurlijk ook kinderen die wel naar de kleuterschool door-stromen. Die zitten nu bij juf Rina. Die kennen ze, want we laten de overgang van kinderopvang naar gewone school heel geleidelijk aan gebeuren. Een dag per week laten we de grotere kinderen al eens 1 of 2 uurtjes naar juffrouw Rina gaan, als de ouders dat willen. ” Moet er dan nog iemand wenen op de dag dat ze naar de eerste kleuterklas gaan? “Neen, van de vijf kindjes die nu zijn overgegaan heeft niemand geweend.”

OudercontactavondHoe oud is het kleinste kindje? “Drie maanden en de mama is zeer tevreden”, weet Natacha. “Want voordat de baby naar de crèche kwam, had die het niet op vreemde mensen begrepen. We betrekken de ouders zoveel mogelijk bij wat de kinderen in de crèche doen. We werken met heen-en-weer-boekjes waarin we opschrijven wat hun kind kan. En we houden ook een echte oudercontactavond waarin we bespreken hoe ver het kindje staat in de ontwikkeling van onder meer grove motoriek, taal, sociale vaardigheden.” Wat eten de kinderen? “We koken voor hen. De kleintjes krijgen groentepap-jes, vanaf vijf maanden eten ze vlees. Dat maak ik ’s avonds klaar. We hangen de menu’s ook op, ook het vieruurtje. Ouders weten graag alles.”

Sint-Truiden14 baby’s en peuters en nog eens 8 kleuters in de naschoolse opvang. Dat is de kroost van Natacha Vermeire in kinderopvang de Mini-Klavertjes, in Sint-Truiden. Haar moeder Carla Boulet runt intussen Klavertje 5, de basisschool waarin ook het kinderdagverblijf zit. Of ze gelukkig is met de job van haar dochter? Moeder Carla fronst de wenkbrauwen. “Natacha werkt keihard. ’s Avonds thuis is het nog niet gedaan, dan prakt ze groentepapjes.”

Het gemeenschapsonderwijs - afgekort Go! - bestaat 20 jaar en we keren dat deze week binnenste buiten. In Limburg is Go! goed voor 25.000 leerlingen verspreid over 160 scholen . Wat gebeurt er binnen de schoolmuren? Wie volgt er les? Hoe pakken ze het lesgeven aan? We starten met de allerklein-sten en eindigen met de grootsten.

Vandaagdeel 1

de kleinsten

binnenstebuiten

10crèches

62kleuterscholen

Het gemeenschapsonderwijs heeft in Limburg 6 kinderdagverblijven,4 mini-crèches en 62 kleuterscholen

Van crèche recht naar school

Zodra ze oud genoeg zijn, gaan de ukjes van de kinderopvang recht naar de kleuterschool, één lokaal verder.

Cijfer

“Leg uit wat je doet, ook aan een baby”, zegt kinderverzorgster Nat-halie Jacobs. Foto Raymond LEMMENS

“Een trein is geen tsjoektsjoek”Lommel

Leg uit wat je doet, ook aan een baby. Dat is de wijze raad van directeur Nelly Grevendonck, kleuterjuf Liesbeth Maes en kinder-verzorgster Nathalie Jacobs van crèche ‘t Oogappeltje.

“Vanaf hun zesde week beginnen kinderen al te luisteren”, weet Nathalie. “Leg dan uit aan een kind wat je doet. Potje open, fruitpap, oh, daar loopt een man op straat, alles kun je aan een kind uitleggen. Een baby imiteert de manier waarop je je lippen vormt. Wij praten hier voortdurend met de kinderen. We verwoorden alles.” Levert dat ook echt iets op? “Ja, van ouders horen we vaak dat hun kinderen sinds ze in de crèche zitten enorm veel hebben geleerd.”“Wij maken deel uit van een school”, zegt Nelly Grevendonck. “Vandaar dat we erg didactisch bezig zijn. Eerst leggen we alles uit en als ze iets groter zijn en kunnen praten dan laten we hen

zelf het antwoord geven. Of we wijzen hen op tegenstellingen. Als Jenny aan Siebe speelgoed vraagt en zij zegt ‘groen’, terwijl dat stuk aan de onderkant ook geel ziet, dan hebben we het over boven en onder. Dat is het begin van wiskunde. Net als woordjes als voor en achter, groter en kleiner dan.”“Je moet met kinderen ook duidelijk praten”, vindt Nathalie. “Een trein is een trein en geen tsjoektsjoek. Ook als je iets voelt, moet je zeggen wat dat is: zacht, hard. Alles moet je verwoorden.” Worden ze daar zelf niet moe van? “Nee, het is een gewoonte”, lacht Nathalie.

ChineesKinderen komen naar ’t Oogappeltje in alle kleuren en in alle talen. Een half-Chineesje, een Afrikaantje met rasta-kapsel, een meisje met een Britse moeder en een Nederlandse vader dat thuis Grieks spreekt, want de ouders hebben elkaar in het zuiden leren kennen. “We hebben van alles en dat vind ik net boeiend”, zegt

om kinderen aan te trekken en ze met onze scholen te laten kennismaken”, vindt Lambert

Mini-crèche

’t Oogappeltje

zet alles om in woorden

Kinderopvang

Mini-klavertjes,

Sint-Truiden

Page 3: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG - MAANdAG 4 MEI 2009

59

Morgen: Basisscholen Teksten: LILIANA CASAGRANDE

OverpeltHoe overleeft een kleintje zijn eerste schooldag? Bij de Re-genboog proberen ze van alles om het traditionele geschreeuw zoveel mogelijk te beperken. Juf Anja gaat zelfs op voorhand bij de kleintjes op bezoek, zodat ze haar kennen.

“Als ouders dat willen, maken we bij hen thuis kennis met de kinderen. Dan babbelen we met de kinderen, zodat ze straks in de school toch geen onbekende voor zich zien. Het is zo al moeilijk om een kind uit te leggen wat school is”, weet Anja Boonen, juf van de peuters en de eerste kleuterklas. “Je kan er wel over vertellen, maar ze kunnen er zich niets bij voorstellen. Vandaar dat we kinderen uitnodigen om op voorhand al een paar keer naar school te komen. We leggen dan ook aan de andere kinderen uit dat er iemand nieuw komt. Ze zijn dan ook heel lief voor de nieuwkomer. Die strelen ze of die krijgt hun speelgoed. Dat is

Van crèche recht naar school

Zodra ze oud genoeg zijn, gaan de ukjes van de kinderopvang recht naar de kleuterschool, één lokaal verder.Foto Karel HEMERIJCKX

Wat vindt mama?

Juf Anja: “Eyup, broertje van Ahmet, is al bij ons komen oefenen voor zijn eerste dag.” Foto Tony VAN GALEN

natuurlijk het voordeel van een wijkschooltje: we hebben maar twee klassen en iedereen kent iedereen.”

“Wie al een broertje of een zusje heeft in de school kan sowieso gewoon op voorhand een half

dagje naar school komen”, legt Anja Boonen uit. “Zo is Eyup al bij ons geweest. Zijn broetje Ahmet zit al in de tweede kleuterklas. In het begin huilde hij ook, maar zodra een kindje nieuwsgierig wordt naar wat je aan het doen bent, stopt het gehuil hoor.”

LommelIn ’t Oogappeltje zit ook Hanne, ze is vier en eigenlijk te groot voor een crèche. Maar ze komt toch omdat haar broertje Sander (2) hier ook zit en omdat mama een paar gebouwen verder in het vol-wassenenonderwijs werkt.

“Hanne vindt het nog leuk hoor”, weet mama Katrien Gijbels. “Elke donderdag zegt ze: joepie, ik ga naar de crèche. Ze wil er graag met andere kindjes spelen. Merkt Katrien iets van de taalstimulering waaraan ze met ’t Oogappeltje doen? “Ja, toch wel hoor. Sander praat nu echt wel vlotter. Hij kan ook goed omgaan met andere kinderen.”“Als de kinderen te klein zijn voor de opvang, laten we ze nog naar de crèche komen”, verduidelijkt directeur Nelly Grevendonck.

Katrien Gijbels met Hanne en Sander aan de schoolpoort.Foto RL

“Een trein is geen tsjoektsjoek”zelf het antwoord geven. Of we wijzen hen op tegenstellingen. Als Jenny aan Siebe speelgoed vraagt en zij zegt ‘groen’, terwijl dat stuk aan de onderkant ook geel ziet, dan hebben we het over boven en onder. Dat is het begin van wiskunde. Net als woordjes

“Je moet met kinderen ook duidelijk praten”, vindt Nathalie. “Een trein is een trein en geen tsjoektsjoek. Ook als je iets voelt, moet je zeggen wat dat is: zacht, hard. Alles moet je verwoorden.” Worden ze daar zelf niet moe van? “Nee, het is een gewoonte”,

Kinderen komen naar ’t Oogappeltje in alle kleuren en in alle talen. Een half-Chineesje, een Afrikaantje met rasta-kapsel, een meisje met een Britse moeder en een Nederlandse vader dat thuis Grieks spreekt, want de ouders hebben elkaar in het zuiden leren kennen. “We hebben van alles en dat vind ik net boeiend”, zegt

Nelly Grevendonck. “Kinderen zijn klein als ze naar de crèche komen en ze hebben dat Nederlands in een paar maanden onder de knie.”“Bij de peuters zitten ook kinderen die thuis bijvoorbeeld alleen Turks hebben geleerd, maar die zijn al ouder en hun taalachter-stand is dan groter”, zegt juf Liesbeth. “We geven die kinderen dvd’s en boekjes in het Turks voor thuis. In de klas hebben we dezelfde boekjes, maar in het Nederlands.”

Taalpop Jules“We werken ook met de taalpop Jules”, zegt Liesbeth Maes. “Jules leeft met de kinderen mee. ’s Morgens moeten we zijn pyjama uittrekken en in de weekends gaat hij naar huis. Kinderen mogen aan Jules alles vertellen, dat werkt beter dan het klassieke: vertel eens iets.” Wat is eigenlijk het verschil tussen de crèche en de peuterklas? “In een crèche bepaalt een kind zijn eigen ritme, in de kleuterschool doe je alles in groep.”

“Leg peuter maar eens uit wat school is”

Met dank aan

www.vlaandereninactie.be

Mini-Klavertjes,

Juf Anja: “Eyup, broertje van Ahmet, is al bij ons komen oefenen

KleuterschoolDe regenboog, Overpelt

Page 4: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG - d

20

Marie-Rose Mathot-Philippens moet vanaf volgend schooljaar met pensioen. Tot dan draaft ze maar door. 935 leerlingen heeft ze, verspreid over 27 lagere klassen en 16 kleu-tergroepen. “Elke maand deel ik nog zelf de rapporten uit. Nee, ik zeg nooit dat ze slechte punten hebben. Wel dingen als: als je harder werkt, gaat het beter.” Het is erg druk in het kantoor van de directrice. De zorgcoördinato-ren tokkelen op de achtergrond. Ze zijn bezig met een kunstproject. “Doen we elk jaar, in de hele school, in alle lessen. Dit jaar is het thema: evolutie en revolutie”, zeggen Annick Jegers en Caroline Gijbels. Snappen kinderen dat thema wel? Ook kleuters? “Oh ja. Een rups die zich ontpopt tot vlinder bijvoorbeeld.”“De kinderen spelen ook een scène uit Daens”, vult directrice Mathot-Philippens aan. “Dan tonen we kinderen van nu, met mp3-speler en mooie kleren, naast kinderen die indertijd nog moesten werken en een fabrieksbaas met een dikke sigaar. We tonen zo dat je via revolutie tot een betere maatschappij komt.” Stakings-leidertjes in de maak dus, zitten er veel kinde-ren van arbeiders op haar schoolbanken? “We hebben hier allerlei kinderen, van alle rangen en standen. Kinderen die opgroeien met een zwembad en kinderen van arbeiders.”

VoelsproetenMevrouw de directrice is – zo besluit ik uit alles wat haar collega’s vertellen - voorzien van speciale voelsprieten. Wat ze ook hoort of opvangt, ze kan alles ombuigen tot weer een nieuw project. Een ex-technicus omgeschoold

Genk

Projecten zat in basisschool De Rein-pad in Genk. Een auto half flower po-wer, half zonnepanelen, speciale kan-goeroeklassen tegen hoogbegaafde verveling, alleen water in de drinkbus, geen snoep, een bever die vindt dat kinderen zich moeten gedragen, direc-trice Marie-Rose Mathot-Philippens (65!) dist elke vijf seconden een nieuw concept op dat ze de laatste jaren heeft uitgewerkt.

Deze week keren we GO!, het onderwijs van de Vlaamse gemeen-schap, binnenste buiten. Wat gebeurt er binnen de schoolmuren? Wie volgt er les? Hoe pakken ze het lesgeven aan? We starten met de allerkleinsten en eindigen met de grootsten. GO! telt in Limburg 25.000 leerlingen verspreid over 160 scholen.

Vandaag deel 2:Basisscholen

BinnensteBuiten

62kleuterscholen

66lagere scholen

9.194kinderen

“Niemand krijgt slechte punten”

In De Reinpad werken ze graag rond allerlei concepten. Een bever zorgt ervoor dat kinderen zich gedragen.

r Cijfer

In september krijgen de freinetkinderen een eigen pand.

Foto Raymond LEMMENS

Kinderen kiezen wanneer ze zwijgenPeer

De muziek staat aan, de schoenen zijn uitgeschopt, Quinten en Nicky googe-len, Sien en Deraya rijgen madeliefjes aan elkaar. “Hoe schrijf je vijver”, vraagt een ander kindje aan Anja, die juf die geen juf heet. We zitten in de eerste klas van freinetschool ’t Peren-boompje.

Nu delen de kinderen van de freinet-school nog het gebouw met die van het gewone onderwijs. Maar in september

krijgen ze een eigen pand. “Want nu staat de ene groep in de rij, terwijl de andere door de gangen rolschaatst”, zegt Sarah Candreva, directeur van zowel de freinetschool als de gewone school. Daar komen nog eens een hoop uitstapjes bij, maakt dat de kinderen uit de gewone school niet stikjaloers? “Iedereen is vrij om zelf zijn school te kiezen. De ene vorm is niet beter, het is alleen anders.” ’t Perenboompje is in 2006 gestart en nu kunnen er al geen kleuters meer bij. “We hebben maar plaats voor 13 kleuters per jaar. We wil-len bewust geen grotere groepen want

“ Tijd van PMS is voorbij”

Van basis naar secundair“De IQ-testen zijn al lang af-geschaft, de tijd van het PMS is voorbij”, zegt Paul Vangen-echten van het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB) Zuid-Limburg. “We volgen de kinderen nu op via een stap-penprogramma. Hoe zit ik in elkaar? Wat doe ik graag? Wat bestaat er allemaal in het secundair onderwijs? Dat zijn de vragen waarop wij antwoorden proberen te krijgen. We willen er zoveel mogelijk voor zorgen dat kin-deren niet onder hun niveau in het beroeps terechtkomen of dat ze tegen hun goesting Latijn doen. We zoeken naar hun talenten.”

Freinetschool

’t Perenboompje

Peer

“Niemand krijgt slechte punten”Basisschool

de Reinpad

genk

tot onderwijzer die langsliep, mocht meteen in alle klassen zowel kinderen als leerkrachten opleiden. Iemand die toevallig tweetalig is, kan ook meteen het niveau van zowel kinderen als hun onderwijzers opkrikken. “Misschien zijn er ook wel collega’s die denken: daar is ze weer”, lacht Marie-Rose Mathot-Philippens. “Maar er gaat bij mij nogal snel een alarm af. Die technicus solliciteerde net op het moment dat iedereen vond dat kinderen opnieuw iets met techniek moesten doen. Goed dacht ik, maar als die man langs komt, dan geef ik

de leerkrachten niet een paar uur vrij. Dan kunnen de leerkrachten die lessen ook vol-gen. Dan leren zij ook iets. Intussen zijn we geselecteerd voor een proefproject waarbij leerkrachten opleiding krijgen in techniek en staat die onderwijzer gewoon voor de klas.”

FransZelfde verhaal voor Frans. We geven al jaren initiatie Frans aan kinderen, we hebben toe-vallig tweetalige leerkrachten in huis.”“Die bakken bijvoorbeeld crêpes met de

kinderen. Ze moeten dan ‘le lait’ aangeven”, legt Annick Jegers uit.

En een klacht over slimme kinderen die zich vervelen leverde dan weer een kangoeroeklas op. “Op donderdagnamiddag komen die kinderen samen. Dan schaken ze of ze werken rond een onderwerp als pakweg stenen. Maar tegelijkertijd maakt de juf van de kangoeroeklas speciale pakketten voor in de gewone les. Zodat ze daar op hun niveau aan taal

Page 5: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

41LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG - dINsdAG 5 MEI 2009

Morgen: Secundair onderwijS

TekST liliana caSagrande FoTo’S Tony van galen

Hasselt

In Hasselt hebben ze de enige volledige Daltonschool – kleuter én lager - van Vlaanderen. “We werken met gewone handboe-ken, maar kinderen moeten wel zelfstandig werken én leren plannen”, legt directeur Anne Smeyers uit.

“Een vierde van de lestijd krijgen ze instructies, de rest van de tijd vullen ze zelf in. Ze krijgen taken die ze tegen het einde van de week moeten af hebben.” “Ouders beseffen dat in het hoger onderwijs studenten problemen hebben met hun planning, van-daar dat ze het erg belangrijk vinden dat hun kinderen dat op tijd leren. Ook in de eerste klas moeten ze al plannen, al gebeurt het daar nog met de hele klas samen.”

MamaKristien Bauwens is de mama van Maya (7) en Maury (9),

“Niemand krijgt slechte punten”

In De Reinpad werken ze graag rond allerlei concepten. Een bever zorgt ervoor dat kinderen zich gedragen.

Bye bye leraar van het jaar

Maury heeft nog op een gewone school gezeten, zusje Maya niet. “Hij heeft nu de neiging om meer te doen dan moet”, zegt mama.

alle twee Dalton-kinderen. De school is pas in september opge-start. Maury zat daarvoor in het Lyceum, hij kan dus vergelijken met klassiek onderwijs. “Maury heeft het gevoel dat hij zelf veel

mag beslissen en kiezen. Daar-door heeft hij ook de neiging om meer te doen dan moet. Of ze evenveel leren? Ik merk toch dat Maya evenveel kan als Maury toen hij in de eerste klas zat.”

Heers

Chris Vandormael (26) van De Bil-ter is vorig jaar uitgeroepen tot leraar van het jaar. Binnenkort draagt hij de fakkel over. “De pers blijft intussen maar bellen”, lacht Chris. De examenvragen voor Ketnet, een VTM-debat over kindermoorden in Dendermonde en nu weer de krant, de telefoon van meester Chris zwijgt niet.

Een vuistdikke map met allerlei liefs over meester Chris. Dat is het dossier waar de ouders vorig jaar mee naar Brussel zijn gestapt en waarmee hij de titel heeft ge-wonnen. “Ik heb in alle kranten gestaan en we zijn met de hele klas naar TVL mogen gaan. Dat vonden mijn leerlingen geweldig. De meisjes hadden zich zelfs uit-gedost met speciale handtassen voor hun tv-optreden. Echte sterren waren het. Ze zijn ook op Klasse-tv geweest.” Meester Chris had hen namelijk verteld

dat aangezien hij de leraar van het jaar was, zijn leerlingen dan ook de kinderen van het jaar waren. En dat hadden ze zeer goed onthouden. “Dit jaar ben ik nog eens op Radio 2 geweest

samen met de klas. Dat vonden die van vorig jaar dan erg, want zij waren toch de kinderen van het jaar”, lacht meester Chris. “Ja, een kind kan iets minder relativeren.”

Chris Vandormael tussen zijn kinderen van het jaar.

Kinderen kiezen wanneer ze zwijgendan werkt het freinetsysteem niet. Dan haken ouders ook af. We gaan wel vanaf september met een derde en – misschien wel - vierde klas beginnen. Die kinderen zijn wel welkom.”

VerkeerslichtVan waar komen die kinderen allemaal? Uit de school ernaast? “Nee, ze komen allemaal van andere scholen, van ouders die bewust voor dit onderwijssysteem kiezen. En die ouders zijn ook heel erg betrokken bij de school. Kijk maar eens naar onze moestuin, daar heb ik zelf niets voor moeten doen.”

Aan de muur hangt een verkeerslicht. “Dat hebben ze zelf geïnstalleerd, bij rood licht zwijgen ze, bij oranje fluisteren ze en bij groen licht praten ze. Dat heb-ben ze zelf met elkaar afgesproken.”

Anja schrijft intussen vijver op het bord, maar eerst vraagt ze aan de kinderen hoe ze denken dat je dit spelt. “We laten de kinderen zelf nadenken. Rekenoefe-ningen doen we ook niet op papier, we werken met kaartjes. Pas in een laatste fase gaan we dingen opschrijven. Als ze de stof eigenlijk al onder de knie hebben.”

“Plannen doen zeal in eerste klas”

Met dank aan

www.vlaandereninactie.be

Basisschool

de daltons

Hasselt

Bye bye leraar van het jaarBasisschool

de Bilter

Heerskinderen. Ze moeten dan ‘le lait’ aangeven”, legt Annick Jegers uit.

KangoeroeklasEn een klacht over slimme kinderen die zich vervelen leverde dan weer een kangoeroeklas op. “Op donderdagnamiddag komen die kin-deren samen. Dan schaken ze of ze werken rond een onderwerp als pakweg stenen. Maar tegelijkertijd maakt de juf van de kangoe-roeklas speciale pakketten voor in de gewone les. Zodat ze daar op hun niveau aan taal

of wiskunde kunnen doen. We leggen aan de andere kinderen uit dat er veel soorten intelligenties zijn. In het begin lieten we ook alleen kinderen toe met een IQ hoger dan 130, maar dat hebben we herzien. We baseren ons nu ook op wat juf en ouders zeggen.”

Doen ze iets speciaals voor kinderen die thuis geen Nederlands spreken? “Nee, de juffen hebben wel aandacht voor taal. Maar we organiseren geen ontbijten met de moeders of zo. We laten hen vooral leren van andere kinderen.”

Page 6: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG - wo

22

“In een restaurant is de klant koning”, legt directeur Marie-Thérèse Hermans-Boyen uit. “Als personeel mag je zelf niet opvallen. Dus geen piercings, geen te lange bakkebaarden en altijd met twee woorden spreken. Ook op school, want anders leren ze het nooit.” De strenge aanpak blijkt te werken. Leerlingen doen spontaan de deur voor ons open, laten ons voorgaan in het restaurant en stoppen met rennen als ze ons zien aankomen.

KoksklerenOveral in de school pruttelen potten. In de keuken voor het gastronomisch schoolres-taurant, in dat van het ‘gewone’ restaurant en in de klassen zelf. Zelfs op een plek waar sommigen met laptops bezig zijn, eten anderen in een hoekje vogelnestjes. “Normaal gezien is ons gastronomisch restaurant voor de vijfdes en zesdes, maar die zijn deze periode van het jaar op stage, waardoor de vierdes nu het rijk voor zich hebben”, legt Marie-Thérèse Hermans-Boyen uit. “Op het menu: Portugese soep, koninginne-pasteitje, rundersteak met hofmeesterboter en bordelaise saus en karamelcrème”, zegt Louis Baillien. Dat lekkers in vier gangen is voor klanten, maar de leerlingen mogen ook aanschuiven voor drie van de vier gerechten. In afwachting van echte klanten oefenen jongens en meisjes in witzwarte uniformen in de zaal. Zelfde tafereel in de derdes. Daar koken ze landbouwerssoep, gehaktbrood met spinazie, roomsaus, puree en appelbeignets. De helft van de klas dient op, de andere helft kookt. De ene draagt een pak, de andere kokskleren.

Hasselt

Je kan op televisie gaan vechten voor je eigen restaurant of je kan gewoon naar school gaan en het vak leren. De kans dat Peter Goossens je afblaft, is in elk geval kleiner als je écht weet hoe je een vis fileert. Het ruwe kookleven van tv lijkt in elk geval zeer ver weg in de fijnbesnaarde Hasseltse hotelschool. Ze spreken hier nog met twee woorden en houden deuren open voor dames.

Deze week keren we GO!, het onderwijs van de Vlaamse gemeen-schap, binnenste buiten. Wat gebeurt er binnen de schoolmuren? Wie volgt er les? Hoe pakken ze het lesgeven aan? We starten met de allerkleinsten en eindigen met de grootsten. GO! telt in Limburg 25.000 leerlingen verspreid over 160 scholen.

Vandaag deel 3:Secundair

binnenStebuiten

2.766leerlingen in 1ste graad

2.038in ASO

2.092 in TSO

3.230in BSO

“Ann van Mijn Restaurant komt van hier”

Het ruwe kookleven van tv lijkt in elk geval zeer ver weg in de fijnbesnaarde Hasseltse hotelschool.

r Cijfer

Sarah Lismont, Alyssa Triki Giovanna Biondolillo nemen

Harjit Singh onder handen.

“Als kapster word je geboren”Hasselt

Asymmetrisch, dunne punten, kortge-knipt. Of losse permanentkrullen. Zo zien volgens kappersleerlingen Sarah Lismont, Giovanna Biondolillo, Alyssa Triki en Harjit Singh trendy kopjes er dezer dagen uit.

Een cultuuruitje naar Parijs, naar de kappersbeurs in Düsseldorf, een fotowedstrijd voor een shampoohuis, een kapper in spe komt al eens ergens.

Net als de leraars. “We moedigen ie-dereen aan om zich in het buitenland bij te scholen”, zegt technisch adviseur Elvire Colla. “Leraars moeten bij de tijd zijn. Ze moeten dat doorgeven aan onze leerlingen, zo zijn we ook bezig met een zensalon. We willen dat iemand die een kapsalon binnenstapt, zich hele-maal ontspant. Daarom leren we onze studenten ook masseren.”“We werken ook enorm veel met kleuren. We leren zelf kleuren mengen zodat je niet afhankelijk bent van het kleurenpalet dat er toevallig op de

Koken in BangkokLeerlingen van de hotelschool mogen soms wel zeer ver weg op stage. In Bangkok bijvoor-beeld. “Dat was vorig jaar”, zegt Toon Kissembeek, 7de restaurant. “Dit jaar mag ik naar Zuid-Frankrijk, bij Les Palmiers. Ik zou kunnen koken, maar ik doe liever de zaal.”Manon Geeraert, 5de jaar hotel, heeft iets dichter bij de deur stage gelopen. “In Mechelen. Ik heb opgediend, in koken heb ik nog geen ervaring.” Haar klasgenoot Xavier Thoné heeft wel aan het fornuis mogen staan tij-dens zijn stage in de Aazaert in Blankenberge. “Ik ben nu 19, maar ik zit al vier jaar in de horeca. Ik ben begonnen met vissen kuisen en zo heb ik me opgewerkt. Thuis vonden ze dat ik ASO moest volgen, maar nu zit ik eindelijk op mijn plaats. Ann van ‘Mijn restaurant’ is trouwens mijn nicht en ik ben haar een paar keer gaan helpen.”

Kapperschool

VillersHasselt

Hotelschool

Hasselt

“Volgende les wisselen ze”, zegt ze de directeur. Moeten ze altijd de juiste kleren aan? “Ja, sinds dit jaar mogen de meisjes ook een broek aan. Heb ik met pijn in mijn hart toegestaan”.

Ann en Tom800 leerlingen hebben ze in Hasselt, verspreid over TSO en BSO. Voelen ze iets van al dat gekokkerel op tv? Je hebt niet alleen ‘Mijn restaurant’, maar ook ‘SOS Piet’, ‘Chef in nood’ en dan nog een rist Britten. Zelfs drama

gaat tegenwoordig over eten, denk maar aan ‘Van vlees en bloed’ of aan het fruit van ‘Kata-rakt’. “Ann Peeters van Bigarreaux is een oud-leerling. Ze heeft me ook gebeld om steun te vragen. Allemaal leuk voor onze bekendheid en in de klas wordt ook over tv-programma’s gesproken, maar gelukkig tonen ze ook hoe zwaar die beroepen allemaal zijn.” Ook Tom - de running-mate van Ann - is trouwens een oud-leerling, maar die heeft zijn opleiding niet afgemaakt.

Hebben ze dan nu door al die media-aandacht meer leerlingen? “Nee, ons aantal TSO-leerlingen is vrij stabiel. In het BSO schommelt het wel, maar dat heeft dan met de conjunctuur te maken. Als het goed gaat met de economie hebben we minder inschrijvingen in deze richting, gewoon omdat het een zwaar beroep is. Daarmee bedoel ik: moeilijk te combineren met een gezinsleven, want je moet ook ’s avonds en in de weekends werken. De leerlingen van het TSO hebben andere

Page 7: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

39LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG - woENsdAG 6 MEI 2009

Morgen: internaten

tekst liliana CasagranDe Foto’s tony van galen

Sint-Truiden

De zesde humane wetenschap-pen is nog voor Pasen een week naar Auschwitz geweest. Op eigen vraag. Ze zijn namelijk al van in het vijfde bezig met de Tweede Wereldoorlog. Het resultaat: video’s, gedichten en een tentoonstelling.

“We hebben altijd heel bewust rond de jodenvervolging ge-werkt”, zegt Nadine Libens, directeur van het Koninklijk Atheneum. “Toevallig hadden ze het in verschillende lessen over de ver-nietigingskampen”, zegt lerares Séverine Jans. “Na het verhaal van Regine Beer, bleven we met vragen zit-ten”, zeggen Pieter Grauls, Kim Kempeneers, Michael Goessens en Koen Mekers. Uiteindelijk zijn ze aan de directrice gaan vragen of ze naar Auschwitz mochten. Dat kon. “De haren van al die doden, allemaal enorm choque-

“Ann van Mijn Restaurant komt van hier”

Bij brandweer of politie?

Koen Mekers, Michael Goessens, Kim Kempeneers en PieterGraulus met een Auschwitz-werkje voor hun tentoonstelling.

rend”, vindt Kim. “Ik heb er een gedicht over geschreven”, zegt Pieter.“Ik heb mijn video aan mijn ‘bojn’ van 85 getoond via mijn laptop“, zegt Michael. “Ze heeft de oorlog nog meegemaakt,

maar dit was nog erger dan ze dacht. Ze snapte niet dat ik dat bezoek aankon.”Vrijdag werkt de school mee aan de herdenking van 8 mei 1945. Vanaf 9.30 uur in de Academie-zaal.

Genk

Vanaf september starten 15 scholen in Vlaanderen met de nieuwe opleiding veiligheid. In TSO kun je een zevende jaar ‘integrale veiligheid’ volgen, in het BSO is dat ‘veiligheidsberoe-pen’. Met het diploma van het TSO kun je het grootste deel van het ingangsexamen voor politie, overslaan.

De nieuwe opleiding bereidt je voor op een beroep als politieagent, brandweerman, veiligheidsagent of steward. Die vakken worden ook door echte brandweermannen en politie-agenten gegeven. “De interesse is enorm”, zegt Nicole Peeters, directeur van het Technisch Atheneum De Wijzer in Genk. “We hebben nu plaats voor 20 en die klas zit al vol, maar ik hou wel een wachtlijst bij. De leerlingen moeten namelijk eerst nog slagen voor de psychotechnische proef van de overheid. Ook die van het

beroeps. Pas dan mogen ze aan de opleiding beginnen. Die proe-ven zullen eind augustus, begin september worden georganiseerd door selectiebureau Selor. Ik raad iedereen dus aan om zich

ook nog in te schrijven voor iets anders. We zijn trouwens niet de enige school in Limburg die deze opleiding geeft, Sint-Franciscus in Heusden-Zolder doet dit ook.”

Michiel Peters oefent samen met de politie. Foto HBvL

“Als kapster word je geboren”markt is”, voegt lerares Jolanda van Loon daaraan toe. “Kleur moet ook bij je huid passen.”Sarah is intussen druk doende met een pop. Ze heeft altijd een schaar bij zich. Wat wil ze eens afgestudeerd doen? “Bij de mensen thuis haren knippen én tege-lijkertijd ook haarproducten verkopen. Gewoon mijn eigen kapsalon uitbaten, wil ik niet. Ik wil iets wat niet iedereen doet”, zegt ze beslist.“Als kapster word je geboren”, zegt Elvire Colla. “We kunnen je leren knippen, dat is

pure techniek”, verduidelijkt Jolanda van Loon. “Maar het creatieve, dat moet je zelf hebben.”“Op mijn derde deed ik al speldjes in het haar van mijn pa”, zegt Alyssa. “Bij mijn ma mocht dat niet.”Harjit Singh is de enige jongen in het ge-zelschap. Waarom hij wil kappen? “Een schilderij is plat, een kapsel niet.”Kappers- en schoonheidsschool Villers bestaat 50 jaar en viert dat op 11 mei met een grote reunie van alle ex-leerlingen en ex-leraars. Inschrijven via www.kta2hasselt.be.

Op eigen vraag naarAuschwitz

Met dank aan

www.vlaandereninactie.be

Koninklijk Atheneum

sint-truiden

Bij brandweer of politie?TA2 De Wijzer

genkHebben ze dan nu door al die media-aan-dacht meer leerlingen? “Nee, ons aantal TSO-leerlingen is vrij stabiel. In het BSO schommelt het wel, maar dat heeft dan met de conjunctuur te maken. Als het goed gaat met de economie hebben we minder inschrij-vingen in deze richting, gewoon omdat het een zwaar beroep is. Daarmee bedoel ik: moeilijk te combineren met een gezinsleven, want je moet ook ’s avonds en in de weekends werken. De leerlingen van het TSO hebben andere

vooruitzichten, de laatste jaren volgt zeker de helft hoger onderwijs. Ze gaan graag voor hotelmanagement of voor leraar.”

KarmelietWe mogen de lijst van de stageplaatsen inkij-ken en daar zit heel wat geweldigs tussen. Zoals Chez Bru in Frankijk of De Librije van Jonnie Boer in het Nederlandse Zwolle. “We sturen dit jaar ook voor de eerste keer iemand naar De Karmeliet (drie sterren) in Brugge.”

Page 8: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG - do

24

LeopoldsburgE. (8) komt naar me toe.

“Wie ben je”, wil hij weten. “Van de krant?

Dan moet je iets fijns voor mijn mama schrijven. Dat

ik heel fel van mama houd.”

“Kun je de krant dan al lezen”, vraagt de opvoed-

ster. “Mijn moeder kan dat”, reageert het bijde-handse baasje. We zitten

in De Heuvel, een opvang-centrum voor jongeren die

in het weekend vaak niet naar huis kunnen. De helft hiervan is geplaatst door

jeugdzorg of jeugdrechter.

Deze week keren we GO!, het onderwijs van de Vlaamse gemeen-schap, binnenste buiten. Wat gebeurt er binnen de schoolmuren? Wie volgt er les? Hoe pakken ze het lesgeven aan? We starten met de allerkleinsten en eindigen met de grootsten. GO! telt in Limburg 25.000 leerlingen verspreid over 160 scholen.

Vandaag deel 4:internaten,

onthaalklas en MPi

binnenstebuiten

913 leerlingen in 12

internaten

891in buitengewoon

lager

704in buitengewoon

secundair

“Zeg tegen mama dat ik van haar hou”

In internaat De Heuvel zitten jongeren die in het weekend vaak niet naar huis kunnen.

r Cijfer

Vildan, Meryem, Angela, Imane en

Wafae krijgen 22 uur Nederlands per week.

Eén jaar om Nederlands te lerenGenk

Meryem (16) heeft een Marokkaanse vader en een Italiaanse moeder. Ze woonde tot voor kort in Sicilië. Imane (16) en Wafae (17) komen recht uit Marokko. Angela uit Polen (18) is hier omdat haar moeder getrouwd is met een Belg. Ze zijn allemaal nieuw in dit land en ze krijgen 22 uur Nederlands per week.

De indeling in de Onthaalklas is eenvoudig. Niet per leeftijd, maar per niveau. “De onthaalklas is voor jonge-

ren tussen 12 en 18 die nog geen jaar in België wonen”, zeggen Yvette Bam-bust, directeur van de middenschool en Kathleen Stans, lerares Nederlands. “Het gaat vaak om jongeren die hier zijn via een gezinshereniging of die uit asielcentra komen. We hebben hier van alles: Russen, Polen, Afrikaanse kindsoldaten, analfabeten, jongeren die alleen in het Arabisch kunnen schrijven of in Chinese tekens. In principe blijven ze hier één schooljaar en gaan ze dan door naar een andere school. Tenzij ze in januari komen, dan blijven ze tot het volgende schooljaar.

We zijn hier indertijd mee begonnen toen Hengelhoef asielcentrum werd.” Dat centrum is al lang dicht, maar de kinderen zijn blijven komen.

Wat doen die leerlingen na de onthaalklas? Ze moeten eerst hun secundair afmaken. Angela is nog maar zeven maanden hier en spreekt al zeer vlot.Ze wil straks naar het ASO moderne talen. En later voor tolk gaan. Meryem denkt aan verpleegkunde en Imane aan dokter. Imane en Wafae fluisteren wat tegen elkaar in het Frans, want dat is

Onthaalklas

Middenschool genk

“Moest gij koffie”, vraagt E. als een gemanierde volwassene die onverwacht bezoek krijgt. Zelf probeert hij een muntsnoepje in een glas water op te lossen. Dat snoepje heeft hij eerder gekregen van een andere opvoedster. “Hij kan mensen ongelooflijk charmeren”, weet hoofdopvoedster Lieve Haesevoets. “Maar hij kan ook ongelooflijk boos worden.” E. heeft intussen ‘de discotheek’ opgezet: Frans Bauer voorzien van een lamp die sterren projecteert. Hij danst met Lieve. E. is één van de 100 kinderen die in het opvangcentrum verblijven. De helft woont hier ook door de week, de andere helft alleen in het weekend. Sommigen gaan nooit naar huis. Ze worstelen allemaal met iets. Met hun gedrag, met een psychiatrisch probleem of een verstandelijke beperking. Al merk je op het eerste gezicht aan sommige kinderen helemaal niets. Ook niet aan E.

MercedesD. vraagt of opa hem komt halen. “Met de Mercedes”, voegt hij er volledigheidshalve aan toe. Dan kan hij naar de boerderij. “Hij speelt altijd met dieren”, zegt Lieve. Hij is ook degene die Frans Bauer roept als E. de ‘disco’ opzet. Een jongetje met een helm – als bescherming tegen ongecontroleerde valpartijen – loopt met zijn moeder door de opvang. Ze zoekt zijn schoenen, maar die blijken nog in het internaat te liggen waar hij door de week verblijft. “Da’s een van de problemen: kinderen reizen heen en weer en laten al eens iets liggen”, zegt Lieve.

ZetelEen paar verdiepingen hoger zit S. Ze is 17 en net terug van een tripje naar de markt. Op zaterdag mag ze haar zogenaamde ‘vrijheden’ oppakken. Dan mag ze zelf een beetje kiezen wat ze doet. “Maar ik ben vroeger van de markt moeten teruggekomen met een meisje dat een bloedneus had.” Dus is ze aan de opvoeders gaan vragen of ze intussen even in een andere leefgroep mag gaan zitten. Een paar jongens zitten in de zetel naast haar naar tv te kijken. Of ze hier graag zijn? “Soms wel, soms niet”, zegt een tweeling van 15. Een andere jongen is in elk geval gelukkig met de ruime zetel waar hij op zit. “Ik ben pas van groep veranderd, in de andere groep zaten we met z’n allen samengedrukt.”

WeglopenOf ze soms weglopen? “Dat is fel geminderd. Gelukkig”, zegt beheerder Solange Vandendriessche. “Zodra ze weg zijn, verwit-tigen we de politie. We moeten, want wij zijn anders verantwoor-delijk.”“We gaan ze meteen zoeken in het station”, zegt Lieve Haesevoets. “Dan nemen we een foto mee en vragen we of ze zo iemand hebben gezien.”Van opvangcentra als De Heuvel heeft het onderwijs van de Vlaamse gemeenschap er maar vier in Vlaanderen. In De Haan, Koksijde, Neder-over-Heembeek en deze dus in Leopoldsburg. De kinderen komen dus van overal. Directeur Marco Schepers toont trots de plannen van het nieuwe gebouw dat ze binnenkort krijgen. Met veel grote ramen en zetels. De jongens zullen blij zijn.

Page 9: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

45LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG - doNdERdAG 7 MEI 2009

Leopoldsburg

Een internaat dat niet gekoppeld is aan één school, zelfs niet aan één net of aan één land. Ook dat bestaat. In De Immert hebben ze kinderen van het GO!-onderwijs, van het vrije net én van de Europese school in Mol.

“We hebben hier écht allerlei kinde-ren”, zegt beheerder Eddy Janssens. “Een in Parijs geboren Duitse jongen, een jongeman uit het Franse Île de Ré, zonen en dochters van Nato-mensen. Kinderen van ouders die bij Euratom werken en kinderen die geplaatst zijn.”Praktisch vraagje: wat spreken ze onder elkaar? “Engels vaak.” In de zogenaamde living - een grote zaal - zitten jongens en meisjes naar films te kijken. De jongens aan de ene, de meisjes aan de andere kant, maar dat blijkt toeval. Daartussen zijn jongeren aan het internetten of – wie weet – zelfs huiswerk aan het maken. Het is mooi weer en veel meisjes lopen in de tuin rond. “Het eerste jaar moest ik op internaat”, zegt Klara (16). “Maar daarna ben ik het wel leuk beginnen vinden, nu wil ik hier niet meer weg. Mijn

“Zeg tegen mama dat ik van haar hou”

In internaat De Heuvel zitten jongeren die in het weekend vaak niet naar huis kunnen.

Starten met een schone lei

Klara, Daria, Danielle en Lionel amuseren Foto Raymond LEMMENSzich in de tuin van De Immert.

vriendinnen zitten hier.” Daria (14) denkt daar anders over. “Thuis is het toch leuker. Daar kan ik weggaan

als ik dat zou willen, niet dat ik het daarom ook doe. Maar hier moeten we binnen het domein blijven.”

Genk

Medisch pedagogische instelling De Luchtballon vangt als enige van het GO!-onderwijs ook kinderen met gedragsproblemen op. Een aantal van deze kinderen stroomt na het basisonderwijs door naar een ge-wone school.

In De Luchtballon, de vroegere Rich-ter, lopen kinderen tot de zesde klas school. Zowel normaal begaafde kinderen als die met een verstande-lijke beperking. Maar de normaal begaafden hebben wel een of ander gedragsprobleem. “Dat kan van al-les zijn, ADHD, autisme, opstandig gedrag”, zegt directeur Daniëlle Degline. “Kinderen komen hier op alle leef-tijden binnen, soms ook pas als ze 12 jaar zijn. Voor die kinderen is het in elk geval belangrijk dat ze met een schone lei kunnen starten. Dat ze succes boeken. Onze structuur is anders dan in het gewoon onderwijs, wij werken met kleine klasjes van

“Sommige kinderen stromen door naar gewone scholen”, zegt Daniëlle Degline.

Eén jaar om Nederlands te lerenWe zijn hier indertijd mee begonnen toen Hengelhoef asielcentrum werd.” Dat centrum is al lang dicht, maar de kinderen zijn blijven komen.

SuccesverhaalWat doen die leerlingen na de onthaal-klas? Ze moeten eerst hun secundair afmaken. Angela is nog maar zeven maanden hier en spreekt al zeer vlot.Ze wil straks naar het ASO moderne talen. En later voor tolk gaan. Meryem denkt aan verpleegkunde en Imane aan dokter. Imane en Wafae fluisteren wat tegen elkaar in het Frans, want dat is

wat ze doorgaans spreken. Is het hier op school anders dan in Marokko? “Ja, hier moet je meer studeren.”

Groot probleem is in elk geval de ge-lijkschakeling van diploma’s. Je kan dus niet zomaar naar het ASO. “Wie ook geen diploma basisonderwijs kan voorleggen, moet eerst nog naar de centrale examencommissie.” Toch zijn er succesverhalen. “We hebben een Roemeens meisje gehad dat eerst haar diploma basisonderwijs heeft gehaald en nu haar stage doet als advocaat.”

Internaat voor alle netten

Met dank aan

www.vlaandereninactie.be

Internaat voor alle nettenInternaatDe Immert

Leopoldsburg

MPI GenkDe Luchtballon

“Zeg tegen mama dat ik van haar hou”Opvangcentrum

De Heuvel

Leopoldsburg

Morgen: voLwassenen en kunstonDerwIjs

tekst LILIana CasagranDe Foto’s tony van gaLen

maximaal 9 kinderen. We hebben ook allerlei therapeuten en verplegers in dienst.”“Heel regelmatig stromen er kinderen

met gedragsproblemen door naar het gewone onderwijs. Ze krijgen wel een jaar lang speciale begeleiding en we overleggen veel met de school. “

Page 10: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG -

26

Iedereen die niet gestudeerd heeft voor onderwijzer of leraar, moet deze tweejarige opleiding volgen. Je krijgt vooral pedagogie, psychologie en onderwijsdidactiek. Het is het vervolg op de vroegere D-cursus, maar toen moest je niet naar de les, nu wel. Yasmin Gözet (24) uit Genk en Bart Verhaeren (48) uit Neerpelt studeren binnenkort af.

25 jaar avondschool“Ik ben bachelor bedrijfscommunicatie en geef Engels in het Lucernacollege in Genk”, zegt Yasmin Gözet. “Ik moet deze opleiding dus wel volgen. Waarom ik niet meteen voor leraar ben gegaan? Ik heb een tijdlang leer-lingen geholpen bij hun huiswerk en heb toen pas gemerkt dat ik dat graag deed. Liever dat dan achter een bureau zitten en reclame-campagnes bedenken.”Bart Verhaeren heeft een ander verhaal. Hij is beroepsavondscholer en heeft zowat elk avonddiploma dat er is: beeldende kunst, elek-triciteit, automechanica, dieseltechnologie, in-tegrale kwaliteitszorg, Frans, Duits én Engels. “Ik ben al 25 jaar bezig met avondschool”, lacht Bart. En wil hij nu ook echt leraar wor-den? “Dat hangt ervan af. Ik werk bij Nyrstar als machinist van de elektrische centrale en ik weet niet hoe dat eindigt. Als daar straks geen werk meer is, kan ik solliciteren in het onderwijs. Ik heb een graduaat elektriciteit en ik zou dus technologie kunnen geven.”Vinden ze dat ze iets opsteken in deze cur-sus? “Ja, ik voel mijn ervaring groeien en als leerlingen zelf een aha-erlebnis hebben, ben ik ook gelukkig”, zegt Yasmin. “Ik probeer ook om zoveel mogelijk te zoeken naar wat hen interesseert. Ik haal er voor woordenschat en grammatica Facebook en de Simpsons bij. Dat helpt.”

KeizerBart: “In al die jaren avondonderwijs ben ik ook jonge gasten tegengekomen die tegen hun zin les volgden. Straks ben je getrouwd en dan kom je met die 7 euro per uur die je nu verdient, niet toe, zei ik hen dan. Jongeren zijn eigenlijk

Hasselt

Ingenieur geeft les aan kapster, kapster aan inge-

nieur. In de zogenaamde specifieke lerarenoplei-ding, oefenen cursisten

met elkaar. De ene speelt leraar, de andere leerling en dan wisselen ze weer.

Af en toe vliegt er al eens iemand buiten. Als die te

veel babbelt bijvoorbeeld. En geregeld zijn ze ook

elkaars proefkonijn en dan is het opletten. “Mij had-

den ze bijna haarextensies gezet”, zeg Jan Freson

adjunct-directeur van het Centrum voor

Volwassenenonderwijs (CVO) De Step.

Deze week keren we GO!, het onderwijs van de Vlaamse gemeen-schap, binnenste buiten. Wat gebeurt er binnen de schoolmuren? Wie volgt er les? Hoe pakken ze het lesgeven aan? We starten met de allerkleinsten en eindigen met de grootsten. GO! telt in Limburg 25.000 leerlingen verspreid over 160 scholen.

Vandaag deel 5:Volwassenenonderwijs

en kunst

binnenstebuiten

15.780 cursisten in

onderwijs voor volwassenen

1.038cursisten in

academies voorkunst en muziek

“Opletten of ze zetten je haarextensies”

Bart Verhaeren (48) en Yasmin Gözet (24) studeren binnenkort af als leraar. Ze hebben er een opleiding van twee jaar op zitten.

r Cijfer

60 procent van de cursisten komt voor

een of andere computerles.

Foto Raymond LEMMENS

Van avondschool naar volwassenenonderwijsLommelVroeger ging je naar de avond-school, tegenwoordig heet dat volwassenenonderwijs. Je kan namelijk ook overdag naar de avondschool. Die cursussen zijn trouwens enorm populair, in heel Limburg volgen er 15.000 mensen lessen in de centra voor volwas-senenonderwijs (CVO) van GO!

Dat de vroegere avondschool populair is, merk je al aan de parking. Die zit vol,

net als de straten rond de schoolgebou-wen. “We hebben in Noord-Limburg alleen al zo’n 7.000 cursisten”, zegt Patricia Mostmans. “We hebben van alles: van koken tot allerlei talen, maar zo’n 60 procent komt voor de informa-ticalessen. Al merken we dat het aantal computercursussen voor beginners zakt. Vijf jaar geleden hadden we 20 modules voor beginners, nu zijn er dat nog 5. Iedereen die met de computer wilde leren werken, zal intussen wel een cursus hebben gevolgd, zeker. Veel cur-sisten beginnen met een initiatiecursus en eindigen met pakweg fotobeheer.

Volwassenenonderwijs

lino lommel

Lerarenopleiding

CVo de stepHasselt

niet moeilijk hoor, je moet gewoon weten hoe ze je aanpakt. Zij mogen de koning zijn, op voorwaarde dat jij keizer bent.”Yasmin: “We moeten niet boven de leerlingen staan, maar er naast. We leren nu om de klas-ruimte helemaal te benutten. We wandelen dus ook achter in de klas rond.”Je verstoppen op de felbegeerde laatste rij zit er nu dus niet meer in? “Nee.”

ProefkonijnWie zit er eigenlijk allemaal in hun klas? “Een kapster, verpleegkundigen, een licentiaat wiskunde, een ingenieur en twee architecten. We gebruiken onze medestudenten als proef-konijn. We geven om aan elkaar les.”De ingenieur dus aan de kapster? “Natuur-lijk”, zegt Bart beslist. “En als de kapster zijn les vliegtuigbouwkunde verstaat, is de

ingenieur een goede leraar.”Wat doet de kapster? “Ook lesgeven, over gelnagels of over extensions.”Adjunct-directeur Jan Freson komt even tussen. “Bij mij hebben ze ook eens bij extensions (lange lokken die ze lijmen aan je haar, nvdr) proberen te zetten, maar mijn haar bleek toch iets te kort.”Bart en Yasmin moeten nu ook stage doen in

Page 11: HBvL - 03 - Gemeenschapsonderwijs

47LIMBURGHET BELANG VAN LIMBURG - VRIjdAG 8 MEI 2009

Slot

TeksT lIlIANA CASAGRANDE FoTo’s toNy vAN GAlEN

TongerenDanny Manshoven heeft een paar kleurrijke luchtmatrassen aan elkaar gelijmd en van rubberen laarzen voorzien. Straks spuit dit werk ook water. Maarten Deckers heeft een schaduwrijk kadertje klaar met laagjes letters, hars en doorschijnende film.

“Danny en Maarten kun je geen studenten meer noemen”, zegt René Vanbrabant, directeur van de kunstacademie. “Ze zijn eigenlijk al echte kunstenaars. Ze werken samen met Peter De Cupere, een kunstenaar met een internationale reputatie.”

GeurkunstenaarDe Cupere is vooral bekend om zijn geurinstallaties, maar hier werkt hij zonder luchtjes. “Peter leert ons in ruimtes denken, want we hebben alle twee schilder-kunst gevolgd en we waren dus vooral vlak canvas gewend”, zegt Maarten. Maarten is beroeps-halve grafisch vormgever en dat

“Opletten of ze zetten je haarextensies”

Muzikanten van 8 tot 88 jaar

Maarten helpt Danny bij het installeren van zijn kunstwerk over water.

zie je ook aan zijn kunst. “Toch is dit totaal anders. Ik maak veel boekcovers en dan hang je vast aan het verhaal. In de kunst valt dat allemaal weg, maar dan kom ik ook mijn eigen beperkingen

tegen.” Danny is lasser. Hij last alles, dus ook luchtmatrassen. “Het thema voor dit werk is wa-ter. Ik ben nog aan het uitzoeken hoe ik water door die matras kan laten lopen.”

Voeren“We hebben studenten van 8 tot 88 jaar”, zegt Mathieu Alberigs, directeur van de muziekaca-demie Voeren-Riemst. “Zowel kinderen vanaf de derde klas als gepensioneerden.”

Blazen is wat ze in deze contreien het liefste doen. “Ze zijn hier sterk in harmonieën”, zegt Ma-thieu Alberigs. “Elk dorp heeft er wel twee en die concurrentie maakt dat iedereen zijn best doet. ” Hebben ze ook een pop- en rockrichting? “Nee, maar we zijn er mee bezig. ”

BandjeRe-fa-la-si-si-la, klinkt het in de klas. Ze leren hier noten. Emmy Pinckaers (9) speelt ook al piano en Hayke Lemlijn (10) saxofoon. “Bij Sinterklaas heb ik al eens een nummertje gespeeld”, zegt Hayke. “En ik heb op mijn cello gespeeld toen mijn opa 90 werd”, zegt Charlotte Beniers (11).

“Vond hij leuk, ja. Ook al kon ik het toen nog niet echt goed.”Hebben ze al een bandje ge-vormd? “Ja, heel even”, zegt Xavier Broers (11). “Maar iedereen maakte toen ruzie

over welk instrument ze zouden spelen. Uiteindelijk zat iedereen zomaar wat naast elkaar door te jammen en was het ook meteen gedaan met het groepje.”

Hayke, Xavier, Emmy en Charlotte in koor: “Re-fa-la-si-si-la.”

Van avondschool naar volwassenenonderwijsWe hebben ook veel senioren in onze cursussen en die nemen de lessen erg se-rieus. Ze mopperen als er een les wegvalt en ze hebben echt last van examenstress, maar ze halen dan wel bijna allemaal het maximum aantal punten.”

RotterdamDe cursisten komen van overal. Zelfs van Rotterdam. “Wij hebben hier veel Nederlanders. Cursussen zijn hier goed-koper, al is dat aan het veranderen. In Nederland krijgen ze sinds kort ook opleidingscheques.”Markus Schommen en Peter van de

Nieuwenhof volgen alle twee de cursus webscripting, waarmee ze webstek-ken kunnen maken. Markus is een Duitser die in Lommel werkt, Peter een Nederlander die al aan zijn 10de computercursus toe is. “Voor mij is het puur hobby”, zegt Markus. “Ik wil er ook wel iets mee doen”, zegt Peter. “Ik maak nu al bijvoorbeeld de website voor een lassersvereniging.”

Waarom komt Peter naar België voor de lessen? “In Nederland zijn de lessen niet alleen duurder, er zijn er ook gewoon minder cursussen.”

“Deze studenten zijn al kunstenaar”

Met dank aan

www.vlaandereninactie.be

kunstacademie

tongeren

Muziekacademie

voeren

ingenieur een goede leraar.”Wat doet de kapster? “Ook lesgeven, over gelnagels of over extensions.”Adjunct-directeur Jan Freson komt even tus-sen. “Bij mij hebben ze ook eens bij extensions (lange lokken die ze lijmen aan je haar, nvdr) proberen te zetten, maar mijn haar bleek toch iets te kort.”Bart en Yasmin moeten nu ook stage doen in

scholen. Hoe loopt dat? “Goed, ik heb aan de eerste graad techniek gegeven. Daarvoor heb ik dieren met voertuigen vergeleken. De TGV met de snavel van een reiger en een helikopter met een libelle.”

Yasmine: “Ik heb geluk, ik kan gewoon stage lopen in mijn eigen school, maar dan wel bij een andere leerkracht.”