h magazine 4 2009

download h magazine 4 2009

of 16

Transcript of h magazine 4 2009

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    1/16

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    2/16

    voorbeeld

    In dit magazine treft u een samenvatting aan van het jaarverslag 2008 van de Stichting Hulp Oost-

    Europa. Voor ons is het opmaken van de balans na afloop van het kalenderjaar reden tot vreugde en

    dankbaarheid. Dan bedoelen we niet in de eerste plaats het financile aspect, maar vooral de betrokken-heid, de bereidheid tot inspanning, de bewogenheid en de inzet.

    Bewogenheid met mensen in Oost-Europa, dat is wat ons drijft en verbindt. Bewogenheid als vrucht van

    een levend geloof. Zo mogen we het immers zien als we de tweede brief aan de gemeente van Korinthe

    lezen. In de hoofdstukken 8 en 9 beschrijft Paulus de bewogenheid en zorg die hij bij de gemeente van

    Korinthe gevonden heeft. Hij beschrijft het niet alleen, hij roemt de gemeente zelfs (2 Kor 8: 24, 9: 3). Wie

    deze hoofdstukken leest, wordt getroffen door de overtuigende en indringende wijze waarop Paulus laat

    zien dat bewogenheid en zorg voor de naaste heel nauw verbonden is met de dienst aan God. Hij is het

    immers die de middelen geeft: hij geeft het zaad aan de zaaier, maar hij geeft ook brood om te eten en hij

    laat het gezaaide toenemen. En zo, zegt Paulus in 2 Kor 9: 11, bent u rijk geworden om in staat te zijn

    tot alle vrijgevigheid die door middel van ons dankzegging aan God uitwerkt. Dienstbetoon vult niet

    alleen de tekorten aan, maar is ook een overvloedige bron van dankzegging aan God!

    Wie vanuit dit perspectief naar het werk van onze stichting kijkt, ontdekt een dimensie die dieper gaat

    dan alleen het doen van de dienst der barmhartigheid. Ongetwijfeld is barmhartigheid een belangrijke

    drijfveer tot dienstbetoon. Barmhartigheid heeft velen genspireerd om op welke wijze dan ook een bij-

    drage te geven aan het werk van onze stichting. Maar de woorden van Paulus brengen ons onder de

    aandacht dat het werk van de barmhartigheid nog verder doorwerkt. Het mag op vele wijzen bijdragen

    aan de dankzegging en de lof van God. De lof van God bij de gever (die immers zelf ook weer ontvanger

    is) en bij de ontvanger (die zelf ook weer gever mag zijn).

    We bidden om een zegen over het werk. We leggen in ons werk verbindingen tussen gevers en ontvan-

    gers. We willen bewogen zijn, bemoedigen, ondersteunen. Dat is nodig, broodnodig vaak. Maar we bidden

    ook dat het werk uiteindelijk mag bijdragen aan de lof van God.

    Bewogenheid met mensen in Oost-Europa

    Drs. J. Braaksma, voorzitter

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    3/163

    h magazineis een gratis uitgave van

    Stichting Hulp Oost-Europa.

    BezoekadresWattstraat 2, Barneveld

    SecretariaatPostbus 455

    3770 AL BarneveldTel.: (0342) 420 554

    (van 9.00 tot 12.30 uur)Fax: (0342) 420 553

    [email protected]

    Postbank 8887 t.n.v. stichtingHulp Oost-Europa, Barneveld

    Stichting Hulp Oost-Europais een hervormd-gereformeerde

    stichting die tot doel heeft: geestelijkeen materile hulp te verlenen aan

    kerken en personen in Oost-Europa.De stichting belijdt en aanvaardt Gods

    Woord als enige grondslag voor leeren leven, opgevat in de zin van de

    Drie Formulieren van Enigheid.

    Legaat of erfstellingIndien u de stichting met een legaat

    of erfstelling wilt gedenken, gelieve tevermelden: Ik legateer vrij vanlasten aan stichting Hulp Oost-Europa, gevestigd te Barneveld,

    een bedrag van ...... Giften aan destichting komen in aanmerking voor

    belastingaftrek ingevolge artikel 47van de Wet op de inkomstenbelasting.

    BestuursledenJ. Braaksma (voorzitter)

    C. van Groningen (secretaris)G. Molenaar (penningmeester)

    F.A. van den Berg

    K. BosA. HeldoornM.J. Huizer

    J.M. MigchelsH.E. Veldhuijzen

    P. van Driel (erelid)

    Comit van aanbevelingDs. C. v.d. Bergh, Ridderkerk

    Ds. C. den Boer, BarneveldDs. D.J. Budding, Grand Rapids

    Ds. C.G. Geluk, HuizenDr.ir. J. v.d. Graaf, Huizen

    Drs. W. Chr. Hovius, ApeldoornDs. G.S.A. de Knegt, Barneveld

    Drs. P. Koeman, BarneveldMw. A.C. Meijwaard, Zwolle

    Ds. L.H. Oosten, DriesumDrs. B. Oosterom, Oudewater

    Ds. H. Visser, Huizen

    FotografieStichting Hulp Oost-Europa

    VormgevingFrivista - (y)our mission, Amersfoort

    DrukDe Bunschoter,

    Bunschoten-SpakenburgISDN 0925-3076

    Een schuilplaats voor daklozen

    Oradea, een grote stad in Roemeni, ligt net over de Hongaars-Roemeense grens.

    Veel grauwe fatwijken en abrieken bepalen het beeld van de stad. De meeste a-brieken zijn na de val van het communistische regiem gesloten. De slechte econo-

    mische situatie op het platteland heet de laatste jaren veel mensen naar de stad

    gelokt. Dat zorgt voor nieuwe problemen. Werkloosheid, alcoholverslaving en/o

    psychische stoornissen zijn de redenen dat minstens duizend mensen in Oradea op

    straat leven.

    Enorme tegenstellingen tussen politiek en realiteit, tussen vooruitgang en de prijs van

    vooruitgang. Sociale nood, armoede, psychische nood, lichamelijk lijden, ontreddering,

    honger, uitzichtloosheid: het komt dagelijks allemaal voor in de wereld van Ferenc Istvn,

    de leider van Ecclesia Mater en de psycholoog Nenciu Constantin. Stichting Ecclesia Ma-

    ter heeft zich het lot van daklozen aangetrokken. Er is een Shelter gestart waar maximaal

    zestig daklozen kunnen worden opgevangen. Deze mensen zijn overdag op hun werk ofleven op straat. s Avonds komen ze naar het centrum, krijgen daar een warme maaltijd

    en een slaapplaats. In de wintermaanden wordt bij extreme kou voedsel uitgedeeld aan

    daklozen buiten de Shelter. Daarnaast probeert men een resocialisatieprogramma of an-

    dere begeleiding aan te bieden met rentegratie in de samenleving als doel.

    In de Shelter werken een manager, een psycholoog en een kok. Hun salaris wordt ver-

    goed door de plaatselijke overheid. Een huisarts verleent gratis medische hulp. Voor de

    maaltijden ontvangt de Shelter geen vergoeding van de overheid. Sommige daklozen

    kunnen er zelf aan meebetalen, maar lang niet alle. Stichting Hulp Oost-Europa draagt

    bij in deze kosten. Er is in 2008 8.000 besteed aan de Shelter.

    Onze hartelijke dank!

    Resultaat van uw steun:

    Inhoud van dit nummer:

    04 Diaconale thuishulp in Oost-Europa

    08 Jaarverslag 2008

    10 Financieel verslag 2008

    14 Wij bedanken

    15 Nieuws

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    4/164

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    5/165

    Diaconale thuishulpin Oost-Europa:

    helpenwaargeenhelper

    is

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    6/166

    Het is n uur in de middag, twee weken voor Pasen.Anika van de thuiszorg in Oradea staat gereed om

    naar Irnke te gaan. In de twee tassen die ze bij zich

    heeft, zitten enige pampers. Meer kunnen we niet

    geven, zegt ze, we hebben ze gewoon niet. Pampers

    zijn hier ontzettend duur en we zijn afhankelijk van

    materiaal dat we uit het buitenland krijgen. De auto

    kunnen we laten staan. Ik weet alleen lopend de

    weg, zegt ze.

    Contrast

    We gaan op weg en lopen in de richting van het cen-

    traal station van Oradea. Langs de kant van dedrukke straat zit een man; hij bedelt. Hij ziet er nog

    jong uit. Ook in Roemeni zijn veel mensen de dupe

    van de wereldwijde financile crisis. Vooral in de

    grote steden. Hier in Oradea bijvoorbeeld zijn ver-

    schillende grote fabrieken gesloten. Er is geen werk

    en de werknemers staan op straat. Ze kunnen de

    huur van hun woning niet meer betalen en worden

    uit hun huis gezet. Het enige wat dan overblijft is

    bedelen.

    We lopen over de spoorbrug naar de andere kant van

    het station. Een luxe Mercedes scheurt met een

    noodgang voorbij. Er zitten twee jonge mannen

    voorin. Wat een schril contrast met wat we net

    zagen. Aniko wijst ons de weg naar het huis van

    Irnke. De woning staat in een wijk die wat hoger op

    de heuvels is gebouwd. Het is er rommelig. Huisvuil

    ligt her en der over de straat.

    GemeenschapMensen langs de kant van de weg groeten Aniko.

    Deze vrouwen komen bij ons in de kerk en een van

    hen is ook vrijwilligster in het thuiszorgproject. Er

    worden handen geschud en daarna gaan we verder.

    Na een wandeling van een half uur komen we bij het

    huisje van Irnke. Aniko pakt een sleutel. We heb-

    ben zelf een sleutel omdat er geen familieleden zijn

    om de deur open te doen. Ze heeft wel een zoon,

    maar die is de hele dag op pad. Ik zorg er altijd voor

    dat ik om 15.00 uur weer weg ben, want dan komt hij

    dronken thuis.

    Het huisje van Irnke is rijp voor de sloop. Het bouw-

    val bestaat uit twee ruimten, een keuken en een

    slaapkamer. In de keuken staat een aftands met

    hout gestookt kooktoestel. De kraan boven de wasta-

    fel lekt. De keukenkast valt bijna uit elkaar. Op het

    aanrecht zet een spin het op een lopen.

    We gaan de slaapkamer binnen. Het is warm. Bij het

    raam staat een tafeltje met medicijnen. Aan de muur

    hangt een verweerde foto van een lieftallig ogend,

    jong meisje: toen Irnke nog jong was. De oude

    vrouw ligt in bed. Ze slaapt. Langzaam ontwaakt ze,

    als Aniko haar wakker schudt. Ze vraagt om watdrinken. Ik moet heel voorzichtig zijn, zegt Aniko,

    want ze kan niet goed meer slikken. Daarna ver-

    zorgt ze de wonden aan een been van de vrouw.

    Aniko neemt een bijbel en leest het gedeelte over de

    intocht van Jezus. Daarna pakt ze een liedbundel en

    zingen we psalm 42 : 1. Ja, mijn ziel dorst naar den

    HEER. Ook Irnke zingt moeizaam mee. Na het zin-

    gen, zegt ze: Ik heb nu veel pijn, maar ik verlang

    ernaar om Thuis te komen. We groeten haar en

    nemen afscheid. Het is aangrijpend te beseffen dat

    ze niemand om zich heen heeft die voor zorgt.

    Irnke (80) in Oradea (Roemeni)ligt de hele dag in bed. Ze heeftsuikerziekte en haar gezondheids-toestand gaat hard achteruit. Tweekeer per week komt er een thuis-

    zorgvrijwilligster langs. ChristianEndeavour (CE) in Oradea is de orga-nisatie die deze thuiszorg organi-seert. Irnke heeft een zoon en eendochter. Haar dochter woont zon150 kilometer bij haar vandaan enkan haar moeder zelden bezoeken.Haar zoon woont in het huis naasthaar, maar hij kijkt niet naar haarom. Hij is alcoholist.

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    7/167

    Zorg

    De thuiszorg van de organisatie Christian Endeavour

    (CE) in Oradea is een particuliere organisatie, maar

    heeft van de Roemeense overheid een licentie gekre-

    gen om op professionele wijze thuiszorg te verlenen.

    De organisatie heeft 25 clinten. De hulpverlening

    wordt op de persoon afgestemd en kan variren vanhulp bij huishoudelijk werk tot lichamelijke verzor-

    ging. De hulp wordt gegeven door speciaal opgeleide

    verpleegkundigen.

    Een wezenlijk uitgangspunt voor Stichting Hulp

    Oost-Europa is dat de uitvoering van diaconale pro-

    jecten zoveel mogelijk door plaatselijke gemeenten

    in Oost-Europa wordt gedaan. Zij krijgen de (financi-

    ele) middelen om hun diaconale taak gestalte te

    geven. Stichting Hulp Oost-Europa ondersteunt

    onder andere:

    Daklozenopvangcentra

    Tafeltje-dekje Opvang verslaafde alcholisten

    Opvang kinderen in tehuizen

    Hulp aan arme gezinnen

    Zelfs in landen die sinds kort bij de Europese Unie

    horen, zoals Roemeni en Hongarije, blijken vooral

    de sociale instellingen het financieel zwaar te heb-

    ben. Ze moeten voldoen aan West-Europese maat-

    staven, maar dat lukt ze nog lang niet. Om de voor-

    zieningen op een hoger peil te brengen, is veel geld

    nodig. Helaas ontvangen ze nauwelijks geld om deze

    kosten te kunnen dekken.

    Uw hulp

    Stichting Hulp Oost-Europa ondersteunt dit thuis-

    zorgproject, naast vele andere diaconale projecten.

    Om het diaconale werk mogelijk te maken, is uw

    hulp nodig. Vanzelfsprekend vragen we uw gebed.

    Zonder dat kunnen we niet(s). U mag dit werk ook

    materieel steunen met een gift op giro 8887 tenname van Stichting Hulp Oost-Europa in Barneveld.

    Graag vermelden: Diaconale hulp 2009. Let op: Als u

    bijgevoegde acceptgiro (met betalingskenmerk)

    gebruikt, dan komt uw gift ten goede aan het werk

    van Stichting Hulp Oost-Europa in het algemeen.

    Familiefonds

    Daarnaast kunt u deelnemen in het Familiefonds.

    Dit fonds is door de Stichting Hulp Oost-Europa in

    het leven geroepen om financile middelen te ver-

    werven voor de allerarmsten in de samenleving,

    onder wie weeskinderen, gehandicapten, straatkin-

    deren en ouderen. U doet al mee voor 5 permaand.

    Irnke is kort na het bezoek overleden. Om 9 uur

    s avonds heeft onze God haar Thuisgehaald. Ze

    is uit haar lijden verlost en hoeft nooit meer

    eenzaam te zijn.

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    8/168

    Jaarverslag 2008

    AlgemeenDe kern van het doel waarom Stichting Hulp Oost-

    Europa (HOE) bestaat, is behulpzaam te zijn op plaat-

    sen waar kerkelijke gemeenten of christelijke instel-

    lingen plannen hebben ontwikkeld die binnen het

    beleid van de stichting passen, maar die ze zonder

    hulp niet of nauwelijks kunnen verwezenlijken.

    Behulpzaam zijn betekent in dit verband niet dat

    HOE de eigenaar is projecten, maar dat door middel

    van financile ondersteuning onze partners en con-

    tactpersonen de gelegenheid krijgen hun eigen pro-

    jecten uit te voeren.

    Werkgebied

    Het werkgebied van de stichting is in het verslagjaar

    niet gewijzigd. De beeldvorming rond de toetreding

    tot de EU vormde voor ons (nog) geen reden om de

    landen waarin we nu werken: Hongarije, Slowakije,Roemeni, Oekrane, Kroati, Servi, Polen en Bosni

    in Herzegovina te verlaten en verder oostwaarts te

    trekken. Juist omdat ons werk gericht is op mensen

    die zich aan de rand van de samenleving bevinden,

    is er nog veel werk te doen in de landen waar we

    vanouds actief zijn. Het is verheugend dat er vanuit

    kerkelijke gemeenten steeds meer oog komt voor de

    diaconale taak van de kerk. Eenzelfde ontwikkeling

    is waar te nemen met betrekking tot toerustings-

    werk, een belangrijk speerpunt voor onze stichting.

    Steeds vaker nemen onze contactpersonen initiatie-

    ven voor het ontwikkelen van projecten in het kadervan toerusting. Deze positieve ontwikkelingen vor-

    men voldoende basis om door te gaan met het werk,

    waarvan in ons jaarverslag verantwoording wordt

    afgelegd.

    Terugzien op een gezegend jaar voormensen in Oost-EuropaWe mogen terugkijken op een gezegend jaar: dat is de kortste samenvattingvan het jaarverslag over 2008. En tot die positieve samenvatting zoudenwe niet gekomen zijn, als we niet hadden kunnen rekenen op uwmedewerking. Immers, mede dankzij u (persoonlijk, via diaconien,scholen, werkgroepen, verenigingen, bedrijven), hebben we onzewerkplannen kunnen uitvoeren en mochten we dienstbaar zijn in Oost-Europa. Boven alles danken we onze God, Die kracht gaf en wijsheidschonk. Of u ons werk nu mogelijk maakte met een gift of met uw inzet,als vrijwilliger of als beroepskracht: onze stichting en uw naasten in Oost-Europa zijn u dankbaar voor wat u deed.

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    9/169

    Contacten

    In het Hongaarstalige deel van Midden- en Oost-

    Europa is er contact met de Magyarorszgi

    Reformtus Egyhz, dat is de Hongaars Gereformeerde

    kerk. Deze volkskerk werd in 1920 bij de verdeling

    van Groot-Hongarije eveneens opgedeeld over de

    betreffende landen: Slowakije, Oekrane, Roemeni,

    Servi en Kroati. In het oosten van Roemeni lopen

    de contacten en projecten via de Biserica Evanghelica

    Romana (BER). In Polen onderhouden we de kerke-

    lijke contacten via de Evangelische Christelijke Kerk

    (Kosci Ewangelicznych Chrzescijan). Naast de

    Hongaarse contacten in Kroati hebben we er ook

    contacten met een baptistengemeente in het

    Noordwesten. In Bosni onderhouden we ook con-

    tacten via een baptistengemeente in Sarajevo en de

    daaraan gelieerde organisatie Moj Bliznji, een diaco-

    nale organisatie die onder dezelfde naam zowel in

    Kroati als in Bosni betrokken is bij de uitvoeringvan het winterhulpprogramma.

    Ontwikkelingen in Oost-Europa

    In de afgelopen jaren is er een sterke economische

    ontwikkeling op gang gekomen. Stichting HOE heeft

    daar in voorgaande jaren aandacht voor gevraagd en

    vooral de vinger gelegd bij de keerzijden van deze

    ontwikkeling: toenemende tweedeling tussen rijk en

    arm, materialisering, ontvolking van het platteland,

    verlies van jeugd die naar de steden en naar het

    westen trekt.

    De huidige economische crisis trekt in Oost-Europa

    diepe sporen. Duidelijk merkbaar wordt hoe kwets-

    baar deze landen zijn. De overheidsfinancin zijn

    verre van op orde, de nationale valuta dalen fiks in

    waarde, de werkloosheid stijgt in snel tempo door-

    dat fabrieken worden gesloten en de export neemt

    af. Een groeiende tweedeling in Europa wordt snel

    zichtbaar. Maatschappelijke en politieke onrust wor-

    den in toenemende mate voelbaar. Dit alles geldt

    vooral voor die gebieden waar het in de afgelopen

    jaren economisch wat meer voor de wind ging.

    Tegelijk moeten we ook constateren dat er gebieden

    zijn die de afgelopen jaren nauwelijks iets van eeneconomische ontwikkeling hebben gemerkt; daar

    zullen in 2009 de werkloosheid en de armoede zijn,

    zoals ze ook al in 2008 waren.

    De boeiende vraag is hoe de kerk haar maatschap-

    pelijke taak verstaat en invult. De behoefte aan dia-

    conale hulp zal stellig toenemen. Voor onze stichting

    een nieuwe uitdaging om zich te orinteren op haar

    taak, juist in die landen waarvan we even dachten

    dat we er ons werk wel zouden kunnen gaan afbou-

    wen. Onduidelijk is wat de consequenties van de

    sociale ontwikkelingen van de afgelopen jaren zijnvoor de veerkracht van de Oost-Europese samenle-

    vingen. Hoe groot is de zelfredzaamheid van de

    mensen en hoe groot is de onderlinge solidariteit?

    We zullen deze vragen laten meewegen bij al onze

    contacten met broeders en zusters in Oost-Europa.

    Daarbij laten we ons inspireren door een kernnotie

    uit onze missie, namelijk dat wij kerken (in hun

    plaatselijke gemeenten) en christelijke organisaties

    in staat willen stellen uitvoering te geven aan hun

    bijbelse roeping, dus ook aan hun diaconale roe-

    ping.

    De kerken zullen ook invulling moeten geven aan

    hun geestelijke opdracht in een snel veranderende

    wereld. In een proces van wederkerigheid willen we

    meedenken en ondersteunen bij vorming en toerus-

    ting. Dat geldt voor alle gebieden waar wij werkzaam

    zijn.

    Speerpunten in ons beleid

    1 > Balkan/ServiVoor een periode van twee jaar is een project gestart

    van kerkplanting, waarbij een predikant voor 0,5 fteondersteund wordt door in zijn traktement te voor-

    zien n door het proces door middel van kwartaal-

    contacten te monitoren. De uitbreiding van het

    IZIDA-project (dagopvang gehandicapten) is een

    speerpunt voor 2009. Doel is om de aangekochte

    aangrenzende woning te integreren in het project.

    2 > HongarijeHet accent lag en ligt in Hongarije op ondersteuning

    van projecten die gerelateerd zijn aan zorg. Deze

    zorg spitst zich voor Hongarije toe op dak- en thuis-

    lozen en ouderen.

    3 > OekraneHet werk onder Roma, zowel op het gebied van toe-

    rusting als onderwijs, wordt een speerpunt. De actie

    van de zondagsscholenbond vormt hiervoor een

    financile basis. Veel aandacht zal ook het vervolg

    van het overleg rond het kindertehuis vragen; vooral

    de zorg aan kinderen zal het centrale thema zijn.

    4 > PolenDe ontwikkeling van de organisatiestructuur voor de

    projecten die we in dit land steunen krijgt vorm,

    maar blijft onze aandacht vragen als speerpunt in decontacten.

    5 > RoemeniEen belangrijk beleidsvoornemen is het stimuleren

    van samenwerking tussen gemeenten en predikan-

    ten. Daarbij speelt de bijdrage aan cursussen een

    belangrijke rol.

    6 > SlowakijeEvangelisatiewerk onder jongeren en Roma blijft ook

    in 2009 speerpunt van beleid.

    Het volledige jaarverslag kunt u opvragen door contact

    op te nemen met het kantoor van Stichting Hulp Oost-

    Europa (0342) 420 554. Het document is ook te down-

    loaden via www.hulpoosteuropa.nl.

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    10/1610

    Financieel verslag 2008

    Geweldige constatering is dat: HOE heet ook in

    2008 weer veel ontvangen om veel te geven! Het is

    altijd weer -en vaak prettig- verrassend hoe je eenjaar inancieel mag asluiten. En de dubbele

    vreugde die dat niet zelden geet: bij degenen die

    mogen geven en bij hen die mogen ontvangen.

    Wat we hebben ontvangen en hoe we dat met

    onze naasten in Oost-Europa hebben gedeeld,

    leest u in dit inancile verslag. Voor ons is het

    opmaken van de balans na aloop van het kalen-

    derjaar 2008 reden tot vreugde en dankbaarheid.

    Die vreugde en dankbaarheid hebben ook een

    adres: we richten ze aan de Heere God, die men-

    sen beweegt en in staat stelt. Hij is het ook die

    middelen geet en zijn zegen eraan wil verbinden.

    Bewogenheid met mensen in Oost-Europa drijt

    en verbindt ons. Bewogenheid zorgt voor beweeg-

    lijke mensen; Woord wordt daad als vrucht van

    een levend geloo.

    Dankzij de bijdragen in geld, in goederen in natura,

    in tijd, met hoofd, met handen maar vooral vanuit

    het hart geleverd door deelnemers aan een werkva-

    kantie, een adoptieprogramma, organisaties, diaco-

    nien, sponsors, donateurs, kortom die door onze

    trouwe achterban ter beschikking zijn gesteld, kon

    het werk ook dit jaar goede voortgang vinden. Ten

    dienste van onze naaste in Oost-Europa.

    In de wereld van de goede doelen neemt Stichting

    Hulp Oost-Europa een relatief bescheiden plaats in.

    Onze stichting maakt deel uit van de groep middel-

    grote organisaties. Het is een plek die we met volle

    overtuiging en veel inzet innemen, ook al timmeren

    we niet altijd even luidruchtig aan de weg.

    Hij heeft alles wl gemaakt

    Wij mogen in dit verslag dankbaar en dienstbaar

    spreken over het verloop van de financin van de

    stichting in 2008. Ook de fondsenwerving door de

    deelnemende jongeren voor de projecten van de

    werkvakanties is dit jaar bijzonder goed verlopen.

    Het bestuur heeft grote waardering voor de

    financile inbreng en het werk dat op de projectloca-

    ties door jongeren is gedaan.

    Onze stichting wordt nog altijd in staat gesteld een

    bijdrage te leveren aan het werk van kerken (in hunplaatselijke gemeenten) en verwante christelijke

    organisaties in Oost-Europa. Wij mogen dit doen in

    gedeelde verantwoordelijkheid met hen. Mede hier-

    door zijn zij in staat om inhoud te geven aan hun

    Bijbelse roeping daar ter plekke. We ervaren dit, in

    deze tijd van financile crisis en recessie, als een

    sterke bemoediging.

    Vanuit een meditatief moment in een gezamenlijke

    vergadering van het bestuur en de Raad van Toezicht

    geven we aan u door wat is verwoord in 1 Timothes

    6: 17 - 19 (Herziene Statenvertaling) ten aanzien vanuw vrijgevigheid en bereidheid samen te delen:

    Beveel de rijken in deze tegenwoordige wereld dat zij niet

    hoogmoedig zijn, en hun hoop niet stellen op de onzeker-

    Veel ontvangen om veel te geven

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    11/1611

    heid van de rijkdom, maar op de levende God, Die ons alle

    dingen ruimschoots geeft om ervan te genieten. Beveel hun

    goed te doen, rijk te zijn in goede werken, vrijgevig te zijn

    en bereid om samen te delen. Zo verzamelen zij voor zich-

    zelf een schat: een goed fundament voor de toekomst,

    opdat zij het eeuwige leven verkrijgen.

    In dit artikel geven wij u inzicht in de financin van

    de stichting in 2008.

    Het financile jaarresultaat over 2008 bedraagt

    75.460 negatief; er was een sluitende begroting

    voorzien. De som der baten bedroeg 1.449.718; er

    was 1.341.100 begroot. Aan de doelstelling is

    1.336.146 besteed tegen een begroot bedrag van

    1.131.149.

    Bestedingen

    Aan de doelstelling is in het verslagjaar 1.336.146

    besteed. Indien we de besteding van goederen innatura afzonderlijk beschouwen dan heeft de beste-

    ding aan de doelstelling de begroting met circa

    175.700 overschreden. Ook in natura is er 34.400

    meer besteed dan begroot, zodat er in totaal

    210.000 meer aan de doelstelling is besteed.

    Aan Voorlichting/bewustmaking is 3.000 minder

    besteed. Voor Voorbereiding en cordinatie vanuit

    Nederland is 2.000 minder besteed.

    De belangrijkste oorzaak van de overbesteding in

    2008 is het effectueren van een extra aantal project-

    bestedingen totaal ter grootte van 127.950, zoals

    was toegezegd op basis van het positieve jaarresul-

    taat 2007 en in relatie tot de naleving van onze

    financile beleidsuitgangspunten ter zake de begren-

    zing van de omvang van de Overige reserves. Voorts

    is een aantal bestemmingsgeldenprojecten kritisch

    gevolgd in de tijd, waardoor er in 2008 meer beste-

    dingen konden worden gerealiseerd dan begroot.

    Voor een volledig inzicht in de financile positie per

    31 december 2008 en de staat van baten en lasten

    over 2008 verwijzen wij u naar het jaarverslag van

    onze stichting, waarin de volledige jaarrekening is

    opgenomen. Deze jaarrekening voldoet aan de doorde Raad voor de Jaarverslaggeving uitgevaardigde

    herziene Richtlijn 650 Verslaggeving

    Fondsenwervende Instellingen. Door Van Ree

    Accountants BV is op 7 mei 2009 bij de jaarrekening

    2008 een goedkeurende verklaring verstrekt.

    Staat van baten en lasten(in euros)

    Werkelijk 2008 Begroting 2008 Werkelijk 2007

    Baten:Baten uit eigen fondsenwerving 1.408.049 1.308.100 1.356.922

    Baten uit beleggingen 34.854 28.000 29.979Overige baten 6.815 5.000 8.483

    Som der baten 1.449.718 1.341.100 1.395.384

    Lasten:Besteed aan doelstellingen:

    Doelstelling Voorlichting/bewustmaking 52.577 55.703 44.086

    Doelstelling Voorbereiding en cordinatie SH 66.881 68.823 60.525

    Doelstelling Verstrekte steun (SH) 1.216.688 1.006.623 929.866

    1.336.146 1.131.149 1.034.477

    Bestedingratio (bestedingen/totaal baten) 92,2 84,3 74,1

    Werving baten

    Kosten eigen fondsenwerving 128.782 9,1 144.270 11,0 118.464 8,7Kosten van beleggingen 0 0 0

    128.782 144.270 118.464

    Beheer en administratieKosten beheer en administratie 60.250 65.681 58.094

    Kostenratio (kosten beheer en administratie/totale baten) 4,2 4,9 4,2

    Som der lasten 1.525.178 1.341.100 1.211.035

    Resultaat -75.460 0 184.349

    Resultaatbestemming

    Toevoeging/onttrekking aan:*Continuteitsreserve 0 0

    *Overige reserve -54.055 118.201

    *Bestemmingsfondsen -21.405 66.148

    -75.460 0 184.349

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    12/16

    Donateurs worden bewuster en kritischer en willen

    weten hoe organisaties die fondsen werven voor

    goede doelen hun geld besteden. Deze organisaties

    staan middenin de samenleving en willen op een

    goede manier verantwoording afleggen over hun

    activiteiten en bestedingen. Het jaarverslag is een

    middel bij uitstek voor een transparante verant-

    woording. De Transparantprijs beloont Nederlandse

    charitatieve instellingen die het meest inzichtelijke

    en onderscheidende jaarverslag presenteren.

    We verwierven de zesde plaats in de Top-10 van mid-

    delgrote fondsenwervende instellingen die meedon-

    gen naar de Transparantprijs. Dat betekent dat we

    twee plaatsen zijn gestegen ten opzichte van 2007.

    Wanneer u nadere informatie wenst en/of graag een

    exemplaar van het jaarverslag 2008 wilt ontvangen,

    dan kunt u via het mailadres info@hulpoosteuropa.

    nl of telefonisch contact opnemen met ons kantoorin Barneveld (0342) 420 554. Het jaarverslag 2008

    wordt ook digitaal beschikbaar gesteld via onze web-

    site www.hulpoosteuropa.nl. Uw betrokkenheid in

    deze wordt door ons op prijs gesteld.

    Baten uit eigen fondsenwerving

    De in 2008 beschikbare inkomsten uit fondsenwer-

    ving ad 1.408.049 zijn circa 100.000 hoger dan

    begroot. Dit resultaat is ondermeer te danken aan

    een toename van de feitelijke ontvangsten met circa

    62.000 en een bedrag van 38.000 aan meer ontvan-

    gen giften in natura dan begroot. De baten uit beleg-

    gingen zijn 7.000 hoger dan begroot en het resultaat

    artikelenverkoop is 2.000 hoger dan begroot.

    Structurele inkomstenontwikkeling

    Het bestuur is verheugd dat ook in 2008 het begrote

    inkomstenniveau is gerealiseerd. In 2008 is een stij-

    ging van de baten uit eigen fondsenwerving (exclu-

    sief de goederen in natura en de nalatenschappen en

    legaten) ter grootte van ruim 6% ten opzichte van hetjaar 2007 behaald, te weten 74.000 (afgerond).

    Over het boekjaar 2007 kon worden opgemerkt dat

    de structurele ontwikkeling van het volume van

    donaties, giften, schenkingen en mailingacties ten

    opzichte van 2006 was toegenomen met circa

    23.000.

    De toename van de baten uit eigen fondsenwerving

    ad 74.000 heeft ten opzichte van 2007 voor 14.000

    betrekking op minder ontvangen algemene gelden

    en voor 88.000 op meer ontvangen bestemmings-

    gelden.

    Het bestuur is dankbaar dat per saldo de positieve

    ontwikkeling sinds 2005 ook in 2008 is gecontinu-

    eerd. Uw en jouw bijdragen in geld en goederen

    worden ervaren als de materile uitdrukking van

    een grote mate van betrokkenheid bij het werk van

    de stichting. Dat wordt zeer gewaardeerd. Hierdoor

    konden de werkplanprojecten voor 2008, inclusief de

    projecten uit de extra ter beschikking gestelde gel-

    den, worden gerealiseerd.

    Fondsenwervingsactiviteiten

    In het afgelopen jaar is een fondsenwervingsanalysegemaakt van ons donateursbestand, mede op basis

    van de eerder ontwikkelde planmatige aanpak van

    de fondsenwerving, met als doel het realiseren van

    groei van de structurele inkomsten.

    We vertrouwen er op dat, met de geleidelijke realise-

    ring van een aantal aanbevelingen, de inspanningen

    van de fondsenwervingscommissie tastbare resulta-

    ten zal opleveren. Zeker voor wat betreft het aan-

    spreken van een jonger publiek via de specifiek voor

    hen te ontwikkelen website en jongerenkrant.

    Kosten eigen fondsenwervingDe kosten eigen fondsenwerving zijn ca. 16.000

    achtergebleven bij de begroting.

    Het bestuur is van oordeel dat de kosten eigen fond-

    senwerving niet meer mogen bedragen dan 20% van

    Baten uit eigen fondsenwerving

    Werkelijk Werkelijk

    2008 2007

    Donaties, giften en

    schenkingen 1.408.049 1.356.922

    Af: Nalatenschappen

    en legaten 16.228 16.668

    1.391.821 1.340.254

    Af: goederen in natura 158.153 181.050

    Totaal 1.233.668 1.159.204

    Baten uit eigen fondsenwerving

    giften in naturanalatenschappendonaties, giften en schenkingen

    1.600.000

    1.400.000

    1.200.000

    1.000.000

    800.000

    600.000

    0

    2

    004

    2

    005

    2

    006

    2

    007

    2

    008

    12

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    13/16

    de baten uit eigen fondsenwerving. Het percentage

    bedraagt in 2008 9,1 (2007 8,7) ten opzicht van een

    voor 2008 begroot percentage van 11. In het boekjaar

    blijft dit percentage ruimschoots beneden de door het

    bestuur gestelde bovengrens en ook onder het maxi-

    maal door het CBF toegestane percentage van 25.

    Kosten beheer en administratie

    De kosten van beheer en administratie zijn 5.000lager dan begroot.

    Het bestuur heeft in 2008 besloten dat de kosten

    voor beheer en administratie, in relatie tot de nieu-

    we richtlijn, niet meer mogen bedragen dan 10% van

    de som der baten. Dit percentage beoogt ruimte te

    laten voor eventuele expansie. In 2008 bedraagt dit

    percentage 4,2 (2007 4,2). Begroot 2008 4,9%. Het kos-

    tenpercentage van 2008 blijft daarmee ruimschoots

    binnen de gestelde begrenzing van 10%.

    Vermogensbeleid

    In de jaarrekening is verwoord wat - door de stich-ting - als achtergrond wordt gezien voor de beschik-

    baarheid van de Continuteitsreserve en de buffer-

    functie van de Overige reserve, evenals de band-

    breedte waarbinnen de omvang van de Overige

    reserve beleidsmatig mag fluctueren en de gevolg-

    trekking bij over- of onderschrijding daarvan. Per de

    balansdatum van dit boekjaar wordt de in de finan-

    cile beleidsuitgangspunten aangegeven bovengrens

    van de Overige reserves van 300.000 overschreden.

    Deze overschrijding ad circa 55.000, wordt in het

    boekjaar 2009 extra ter beschikking gesteld ter

    besteding binnen de context van de goedgekeurde

    werkplannen.

    Fondsen

    Met ingang van 2008 is op grond van de herziene

    Richtlijn 650 voor Fondsenwervende instellingen de

    duiding in de balans van door derden bestemde gel-

    den (bestemmingsfondsen) gewijzigd in Fondsen.

    Deze wijziging voorkomt (onnodige) misverstanden

    ten opzichte van de omvang van de vermogensposi-

    tie van de stichting.

    Tot slot

    Wij vertrouwen er op u met dit verslag toereikend tehebben genformeerd over de financin van Stichting

    Hulp Oost-Europa in het jaar 2008.

    Het stichtingsbestuur

    Balans (in euro's)31-12-2008 31-12-2007

    ActivaImmaterile vaste activa 0 0

    Materile vaste activa 10.652 21.262

    Financile vaste activa 0 0

    10.652 21.262

    Voorraden 41.310 37.520

    Vorderingen 50.246 33.836

    Liquide middelen 991.939 1.068.994

    1.083.495 1.140.350

    1.094.147 1.161.612

    PassivaReserves en fondsen

    ReservesContinuteitsreserve 113.445 113.445

    Bestemmingsreserve 51.962 58.782

    Overige reserves 354.753 401.988

    520.160 574.215

    Fondsen

    Bestemmingsfondsen 511.456 532.861

    Voorzieningen 0 0

    Langlopende schulden 0 0

    Kortlopende schulden 62.531 54.536

    Totaal 1.094.147 1.161.612

    13

    Besteding naar regios 2008

    RoemeniBalkanHongarijeSlowakijeOekranePolenDiverse landen

    Besteding naar doelstelling 2008

    Agrarische projectenDiaconale projectenLectuurprojectenToerustingsprojecten

    VakantiePlusZorgprojectenRenovatie / nieuwbouwMaterile projecten

    1%

    27%

    4%

    13%

    4%10%

    9%

    30%

    2%

    1%

    42%

    10%11%

    4%

    27%

    5%

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    14/1614

    Vriezenveen

    De meisjesvereniging Esther in Vriezenveen heeft in

    het seizoen 2008-2009 gespaard voor Stichting Hulp

    Oost-Europa. De diaconie van de hersteld hervormde

    gemeente Beth-El deed ook een duit in het zakje.

    Totaal werd 200 overgemaakt. Daarnaast bracht de

    verkoping op een avond van de meisjesvereniging

    31 op. Daarmee kunnen we 50 bijbels en 100 deel-

    tjes van een kinderbijbel betalen.

    Barneveld/Lunteren

    De hervormde gemeenten van Barneveld en Lunteren

    startten in december een bezorgactie van kerstkaar-

    ten. Mensen konden hun kerstkaarten afgeven,

    betaalden ter plekke het geldende postzegeltarief en

    vervolgens werd de kerstpost door vrijwilligers

    bezorgd. Een deel van de opbrengst van deze actie

    was voor het werk van Stichting Hulp Oost-Europa.

    De hervormde gemeente Lunteren maakte een giftvan 1.462,41 over. De hervormde gemeente

    Barneveld bestemde een bedrag van 4.570 voor ons

    werk.

    Putten

    Groep 4 van de Basisschool met de Bijbel in Huinen

    (Putten) heeft een project verzorgd over het restau-

    rant. De kinderen bakten van alles en maakten

    sinaasappelsap. De voedingsmiddelen werden ver-

    kocht in hun eigen restaurant. De kinderen bestem-

    den de opbrengst van 80 voor het werk van

    Stichting Hulp Oost-Europa.

    Apeldoorn

    Zigeunerkinderen in Oost-Europa vormden het zen-

    dingsdoel van de christelijke basisschool De Sjofar in

    Apeldoorn. Er werd een gift van 170 overgemaakt.

    Hendrik-Ido-Ambacht

    De Reformatorische Basisschool Willem de Zwijger

    besloot het zendingsgeld te bestemmen voor het

    zigeuneronderwijs in Oekrane. Er werd een bedrag

    van 2.000 overgemaakt.

    RidderkerkEen echtpaar in Ridderkerk bestemde de opbrengst

    van de giften tijdens het 40-jarig huwelijksfeest voor

    het zigeuneronderwijs in Oekrane.

    We ontvingen 800.

    Oud-Beijerland

    De kinderen van KidsClubBethel in Oud-Beijerland

    hebben het geld uit de spaarpot die ze een jaar lang

    vulden, bestemd voor kinderhulp in Oost-Europa. In

    het e-mailbericht stond: De kinderen hebben hier-

    voor een jaar lang gespaard en we hebben dit doel

    uitgekozen. Ze vonden het erg leuk dat ze gehandi-

    capte kinderen in Oost-Europa op deze manier kun-

    nen helpen.

    Barneveld

    Tijdens de scholendienst op biddag in Barneveld,

    werd gecollecteerd voor het werk van Stichting Hulp

    Oost-Europa. De scholendienst is een speciale kerk-

    dienst voor kinderen van de hervormde scholen in

    deze plaats. De collecte bracht 860,49 op.

    Huizen

    Een echtpaar in Huizen vierde het gouden huwe-lijksfeest en bestemde de giften voor twee stichtin-

    gen. Stichting Hulp Oost-Europa kreeg een gift van

    260 Graag voor arme kinderen, stond er op de

    acceptgiro genoteerd.

    Oosterwolde

    De kinderen van de christelijke school in Oosterwolde

    brachten zendingsgeld bijeen voor het werk van

    Stichting Hulp Oost-Europa. Het bestuur maakte een

    gift over van 358,25.

    RotterdamEen kerstcollecte van 5 VWO van het Wartburg

    College (Revius) in Rotterdam bracht 84,27 op.

    Nieuwerkerk aan den IJssel

    De catechisanten van de hervormde gemeente

    Nieuwerkerk aan den IJssel brachten het afgelopen

    catechisatieseizoen 540 bij elkaar en bestemden

    dat voor de ondersteuning van kinderen in het kin-

    dertehuis De Barmhartige Samaritaan in Oekrane.

    Drachten

    Een mevrouw in Drachten had op haar verjaardag

    een giftenpot neergezet. De opbrengst was 75.

    Spiez (Zwitserland)

    Een collecte tijdens een Nederlandstalige dienst in

    Spiez (Zwitserland) bracht 353,80 op. Het geld was

    bestemd voor een zomerkamp in Arad Gaj

    (Roemeni).

    Barendrecht

    De Reformatorischs Basisschool voor speciaal onder-

    wijs in Barendrecht bestemde het zendingsgeld van

    februari, maart en april voor het werk van Stichting

    Hulp Oost-Europa. Er werd 581,27 overgemaakt.

    Wij bedanken:

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    15/1615

    Nieuws:

    1 > Schenkingen en legatenWellicht behoort u tot de betrokken, trouwe achter-

    ban die het werk van Stichting Hulp Oost-Europa al

    lange tijd regelmatig financieel steunt met een gift.

    Zo zijn er gelukkig velen. Ze stellen ons in staat ons

    werk voort te zetten. Dat is nog steeds hard nodig.

    Mogelijk hebt u wel eens overwogen om na uw over-

    lijden een stukje van uw bezit voor het werk van de

    Stichting te bestemmen, maar hebt u daar nog geen

    initiatief toe genomen. Praten over nalaten is

    immers een gevoelig thema. Wij doen dat dan ook

    met de grootst mogelijke schroom. En met geen

    ander motief dan om voor u de mogelijkheden aan

    te geven, en wat u daar eventueel voor moet doen.

    Wilt u onze folder Dienen en delen, nu en later

    ontvangen? Neem contact op met het kantoor van

    Stichting Hulp Oost- Europa. U kunt de folder ook

    downloaden via www.hulpoosteuropa.nl ->

    Downloads -> Folders en brochures.

    2 > Lintjesregen voor HOE -vrijwilligersMargreet Agterhuis, vele jaren bestuurslid van

    Stichting Hulp Oost-Europa en nog steeds voor onze

    stichting actief, is benoemd tot lid in de Orde van

    Oranje Nassau. Ze ontving 24 april uit handen van

    Harderwijks burgemeester Berends de versierselen

    die bij deze onderscheiding horen. Margreet Agterhuis

    is nu projectleider Servi en lid van de commissie

    Lectuur, Vorming en Toerusting. Ze kreeg haar onder-

    scheiding mede vanwege haar grote inzet voor onzestichting. Margreet organiseerde elk jaar ook de the-

    madiensten tussen kerken en scholen in Harderwijk

    en Hierden, en ze was medeoprichtster van de

    KinderBijbelClub.

    Janus en Marietje Edelman in Amersfoort hebben

    donderdagmorgen 29 april de versierselen behorend

    bij het lidmaatschap in de Orde van Oranje Nassau

    ontvangen uit handen van de Amersfoortse burge-

    meester mevrouw Van Vliet-Kuiper. Sinds 1989 zijn

    de heer en mevrouw Edelman actief voor hulpbe-

    hoeftigen in de voormalige Oostbloklanden,

    Roemeni en Hongarije. In Nederland zamelen zij

    geld in voor hulpbehoeftigen in die landen. Beiden

    zijn ambassadeur van de Stichting Hulp Oost-Europa.

    Op vele manieren zetten zij zich in voor hun mede-

    mensen.

    3 > PostOpMaatStichting Hulp Oost-Europa hecht er veel waarde aan

    om rekening te houden met uw wensen als het gaat

    om postbezorging. PostOpMaat is een service om

    ervoor te zorgen dat u uw post op de uw gewenste

    manier ontvangt. Ga naar www.hulpoosteuropa.nl.

    Klik dan op Contact -> PostOpMaat. Door het invul-

    len van het formulier kunt u uw wensen kenbaar

    maken. Hebt u geen internet? Neem contact op met

    het kantoor van Stichting Hulp Oost-Europa (tel.

    0342) 420 554 en we zorgen ervoor dat u het formu-

    lier thuisgestuurd krijgt.

    4 > Medewerkers van Hulp Oost-Europa komen graag een presentatiehoudenBent u voor de wijkavond, vrouwenvereniging of

    bejaardenmiddag op zoek naar interessante spre-

    kers? Zoek jij nog voor de Open Jeugdwerkavond of

    voor de jeugdvereniging een leuk en gevarieerd

    onderwerp? Dan heeft Stichting Hulp Oost-Europa

    iets voor u en voor jou. Stichting Hulp Oost-Europa

    heeft vrijwilligers in huis die u/jou meer kunnen

    vertellen over het werk van de stichting of over een

    specifiek onderwerp. Bijvoorbeeld: een half jaar vrij-

    willigerswerk in Oekrane, het straatkinderenopvangtehuis in Boekarest, enzovoort.

    Er zijn vrijwilligers beschikbaar die de tijd hebben

    meegemaakt dat het Oost-Europa nog hermetisch

    afgesloten lag achter het IJzeren Gordijn. Jongelui,

    laat je informeren over de mogelijkheden voor het

    organiseren van een werkvakantie. Neem gerust

    contact met ons op. Misschien kunnen we wat voor

    u/voor jullie betekenen. Wellicht is dit ook een goede

    opstap om u als gemeente of jullie als jeugdvereni-

    ging voor te laten lichten over de mogelijkheden

    voor financiering van een project van onze Stichting.

    Of voor een werkvakantie bijvoorbeeld. Bel met onskantoor: (0342) 420 554 of stuur een e-mail: info@

    hulpoosteuropa.nl.

    5 > Oude ansichtkaartenIndien u beschikt over oude ansichtkaarten van voor

    1960 die u aan ons wilt afstaan, dan kunt u contact

    opnemen met de heer H.J.K. Versluis, die de kaarten-

    actie voor Stichting Hulp Oost-Europa cordineert,

    telefoon (0318) 521 232 of met ons kantoor in

    Barneveld, telefoon (0342) 420 554. Mailen mag ook:

    [email protected].

  • 7/28/2019 h magazine 4 2009

    16/16

    Wilt u meer inormatie? Ga dan naar onze website www.hulpoosteuropa.nl

    hoe u kunt meehelpen

    UHelp evangelist Aleksandar SubotinAleksandar Subotin is een 26-jarige evangelist die met veel liefde en

    enthousiasme het Evangelie bekend wil maken onder de Roma in Ser-

    vi. Hij begon met bijeenkomsten in de keuken van zijn grootouders en

    kan nu, door een bijdrage van jongeren uit de hervormde gemeente van

    Leerdam, in een echt huis gaan wonen. Het aantal bezoekers van de bij-

    eenkomsten groeit snel. Er komen nu wel zon 80 mensen. Aleksandar

    heeft geen inkomen. Voor 200 euro per maand kan Aleksandar fulltime

    evangelist worden. Wie wil hem hierbij helpen? Maak uw bijdrage over

    op giro 8887 t.n.v. Stichting Hulp Oost-Europa o.v.v. Evangelist Servi.

    Alvast bedankt voor uw hulp.