1

Maandelijkseinformatiekrant voorde dorpen Kantens,

Rottum en Stitswerd.

De uitgave van dit blad wordtmede mogelijk gemaakt doorRabobank Noord-Groningen

September37e jaargang - 2017

OPENING MONUMENTENDAGIN STITSWERD

'STRUIKELSTENEN' GELEGDIN KANTENS EN STITSWERD

DE FLABBERIJ...EEUWENOUDE LOKROEPVAN HET OPEN LAND

VAKWERK

HET KANTSTER JEUGDHONKEN DE VERBOUWING

ONVERWACHTSEONTMOETING

RIMPELS

UITGEVLOGEN

AGENDAGrijs Stitswerd in het zonnetje

tijdens feestdagDe vastgeroeste Stitswerder staat een koude douche te wachten: dit jaar wordt Stitswerd op z'n Kop nietafgetrapt met een rondje op trekker en wagen. Het schijnt dat je aan flexibiliteit moet inleveren naarmatede jaren klimmen, maar de vergrijzende bevolking van Stitswerd doet niet moeilijk. Het thema is deStitswerder senior en een wijze grijze vliegt niet op over het gebrek aan boerenwagen. We lawaaieren te voetdoor het dorp, op naar de haven. Een waterspektakel valt ons ten deel. De rubberbootrace ontaardt in heusegevechten, vooral tussen familieleden die onderling akelig fanatiek worden. Het lijkt hen niet uit te makendat de tijd doortikt en daarmee ook de kans verdwijnt om de snelste tijd te halen terwijl ze verhit elkaars peddelsafpakken.

We kuieren terug naar het dorps-huis. Er staan rollators klaar waar-mee deelnemers een zo snel mo-gelijke tijd moeten halen zonder debeker water en het bordje metmedicijnen te laten vallen. Zelfsschuifelend rammel je die medicij-nen in een paar stappen van jekarretje af. Slimme senioren enkrasse knarren ontdekken dat jehet beste de rollator in z'n geheel opkunt tillen om daarmee al rennendhet parcours te lopen. De vraag rijstwaar die zo gekoesterde pillen enhet glas medicijnen voor nodig zijngezien dit spierbalvertoon. Kracht-voer, dat zal het zijn.

We eten wat de pot schaft zoals ookin een verzorgingstehuis: op dezefeestdag worden bij het buffet di-verse lievelingskostjes van bewo-ners gepresenteerd. Romige mos-terdsoep, witlofsalade met fruit,Hongaarse goulash met couscous,Marokkaanse groentecurry en ver-schillende soorten ijs van GoldenRaand toe. De voorzieningen zijn zoslecht nog niet. Aan dit eten gaanwe zeker nog niet dood. We kunnenonder het uitbuiken genieten vaneen fotoproject van een plaatselij-ke paparazzo. De kiekjesboef geeftuitleg over de foto's die hij vanonschuldige Stitswerders heeft

gemaakt om eventuele misstan-den op te helderen, creëert er zelfper ongeluk één. 'Ik heb één iemandachter het raam gefotografeerd (hijschrikt van zichzelf), in de gunstig-ste betekenis van het woord, be-doel ik.' Dat blijkt: we zien tal vanfoto's van mensen die uit auto'sstappen, braaf aan het 'toenjen' zijnen die enkeling die achter het raamgeconcentreerd achter een laptopzit te werken.Grijs Stitswerd heeft groene vin-gers, zo blijkt, of levert een goedeimitatie af. Of is dat oneerbiedig?We moeten wel eerbied hebbenvoor de ouderdom, moraliseert het

2

toneelstuk 'Eerbied voor de grijzeharen'. Het reilen en zeilen in degezondheidszorg wordt uitgebreidbelicht, het personeel dat o zo trouwde cliënten ter zijde staat. 'Meneerwerkt niet mee, meneer is onder-voed, meneer… Ik zeg tegen mijnzus, ik zeg...' En terwijl de zustertijdens het toegewezen halfuur zorg

Opening Monumenten-dag in StitswerdThema: Boeren, burgers en buitenluiZaterdag 9 september wordt in Stitswerd de Open Monumentendagenvan de gemeente Eemsmond geopend. Om 10.00 uur wordt in deGeorgiuskerk een klankspel ten gehore gebracht door de inwoners vandit kleine terpdorpje. Daarmee zijn de Open Monumentendagen geopend.

raaskalt over de onheuse behande-ling van werknemers, houdt me-neer vergeefs een luier omhoog.Om dit soort scenario's te voorko-men, moeten de Stitswerder senio-ren elkaar maar bijstaan. Het to-neelduo onderwijst het karwei vaneen schone luier omdoen met eensimpel liedje: 'Hoe doen we een

luier om? Staan. Luier. Zitten.'Een kind kan de was doen.Voor wie dat toch te snel ging,er volgt een bingo in senioren-tempo waarbij onvermoeibaargetallen worden opgelepelddie niet op de kaart voorko-men. Met dramatische uitha-len bereiken de getallen elk inde zaal. 'Zééévenendertig.' Endan breit een vrolijke noot, dj-kunsten van een Stitswerder,een einde aan een dag volactiviteiten. Genoeg bewijsvoor deze jeugdige journalistom te concluderen: het staater nog niet zo gek voor met desenioren in Stitswerd.

Antrude Oudman

Na deze muzikale aftrap worden debezoekers in het dorpshuis getrak-teerd op koffie en taart.Daar zal Sanne Meijer(Sannemeijeronderweg.nl) vertel-len over haar eerste kennismakingmet Stitswerd en hoe dit leidde toteen grote liefde voor Groningerdorpen, geschiedenis en monu-menten.

BUITENLUIDe Stitswerders hebben het themavan de Open Monumentendag,Boeren, burgers & buitenlui, opge-pakt als lekker luieren buiten. Ont-dek alle 'buiten-lui-zijn'-plekjes inen om Stitswerd! Kom je liggen ineen bed van stro? Chillen op deweilanden? Of een wedstrijdje jeude boules spelen? Het kan alle-maal.

Er zijn exposities van foto's, aqua-rellen en schilderijen. Actievelin-

gen kunnen 'de boer op' met eenbezoek aan Stitswerder boerderij-en in Amsterdamse School-stijlgebouwd of bijvoorbeeld door eenwei-bewust wandeling te maken ofte jeu de boulen. GelegenheidstrioThe Sugarsnaps (easy listeningjazznummers) en Koor Pavane zor-gen zaterdag voor een muzikaleomlijsting en zondag treden harpis-ten op. Er zijn activiteiten voor kin-deren en natuurlijk houden bewo-ners van monumentale panden openhuis of open boerderij.

Op zaterdag 9 en zondag 10 sep-tember brengt een vol en kleurrijkprogramma tussen 11.00 en 17.00uur de geschiedenis van een ouddorp tot leven!

Kijk voor het volledige programmaop www.stitswerd.123website.nl.

3

Beste lezers van t Lougnijs,Wij zijn erg blij u te kunnen meedelen dat de totale collecte-opbrengstvoor t Lougnijs € 1.910 is geworden! Hiermee hebben we het bedrag van2016 kunnen evenaren, en daar zijn we echt heel tevreden over. Onzedank hiervoor! Met dit bedrag kunnen we ook komend jaar weerLougnijzen voor u samenstellen, opmaken en afdrukken en blijven wevan elkaar op de hoogte!

Mocht u toch de collectant gemist hebben, dan kunt u alsnog uw bijdrageovermaken op: NL25 RABO 0342 2179 33 t.n.v. t Lougnijs.

Alette de VriesPenningmeester

'Struikelstenen' gelegdin Kantens en StitswerdHet was 7 augustus jl. een prachtige zonnige en rustige maandagoch-tend, toen Gunter Demnig de voorbereidingen trof om een viertalStolpersteinen (ned. : struikelstenen) te leggen voor gesneuveldeillegale werkers die in de oude gemeente Kantens hebben gewoond.

Vanaf half negen was t Schienvatgeopend, alwaar het Comité Stol-persteine de familieleden van deillegale werkers en andere betrok-kenen en geïnteresseerden ver-welkomde. Om 09.00 uur heetteGeert de Vries namens het Comitéalle aanwezigen van harte wel-kom, waarna hij het woord gaf aanTeun Juk, historicus, die het belangvan deze Stolpersteine uitlegde:dat vrijheid een groot goed en nietvanzelfsprekend is en dat het daar-om zo belangrijk is dat mensen diehun leven gaven voor onze vrijheidniet vergeten mogen worden. Methet leggen van de Stolpersteinenhoopt hij dat passanten hieraanherinnerd zullen worden.Namens de Gemeente Eemsmondwas wethouder Harald Bouwmanaanwezig die het belang van ditinitiatief onderstreepte en aangafhieraan als gemeente graag haarmedewerking te willen verlenen.

Het hele gezelschap liep vervol-gens naar de Langestraat 33 inKantens waar de eerste Stolperstei-ne voor Marten Lijnema werd ge-legd. Dhr. Demnig plaatste het steen-tje met messing plaat in de stoep,waarna Sieds Prins een kort inmemoriam hield voor Marten Lij-nema. Tijdens het spelen van deLast Post, legde Mathilde Schoutenuit Stitswerd een witte roos bij deplek. Wandelend trokken de men-sen naar de Pastorieweg 10, waarvoor zowel Hendricus Wittebol alsSako Huizinga ook een Stolperstei-ne werd gelegd. Sieds sprak we-

derom een in memoriam uit enMathilde legde twee rozen tijdenshet spelen van de Last Post.Met een door de organisatie ge-huurde bus, vertrok de groep men-sen vervolgens naar de J. Tilbus-scherweg 26 (Kokshuis) bij Stits-werd. Vlak voor de voordeur van dehuidige bewoners, werd de Stol-persteine voor Eisse Ritsema ge-legd met hetzelfde ritueel.Terug in t Schienvat was er eengemoedelijke en ontspannen sfeerontstaan en men bleef hier nogeven rustig napraten. Voor de aan-wezige familieleden was het leg-gen van deze Stolpersteine een stukerkenning, waardering, respect enherinnering voor diegene die zij opveel te jonge leeftijd onder vreselij-ke omstandigheden hebben moe-ten verliezen.

Alette de Vries-Rennen

De ijsbaan is er klaar voor,laat koning Winter maar komen!Wat een schrik vorig jaar toen bleek dat de ijsbaan lek was gewordendoor het verwijderen van de bosschages naast de Pastorieweg. Gelukkigis het leed geleden en heeft de gemeente het lek gedicht! Dankzij eenbijdrage van Stichting Stroka konden we het hek verlengen waar debosschages zijn verdwenen - en is het nu een mooi en vooral veiliggeheel. Ook mochten we het aantal parkeerplaatsen uitbreiden, met dehulp van de jeugd van het Kanster Jeugdhonk liggen de stenen erin. Ookhier was de samenwerking met de gemeente weer optimaal, want zijleverde de materialen.

Ondanks de hulp van Stichting Stroka en de gemeente kost het onderhoudvan de ijsbaan en de activiteiten van de vereniging altijd nog geld endaarvoor verzamelen wij oud ijzer. Dus heeft u nog oud ijzer of kapotteaccu's liggen, dan komen we dat graag bij u ophalen.Televisies, koelkasten en vriezers kunnen wij niet ophalen i.v.m. gevaar-lijke stoffen.

Wij wensen u nog veel zonnige dagen - ook het bestuur van de ijsbaan-vereniging geniet daar volop van - tot de Winter komt!

KNGF doppen sparenNa anderhalf jaar doppen verzamelen, die door veel van jullie wordengespaard, zijn deze onlangs naar het officiële verzamelpunt in Usquertgebracht. Op de foto zie je Migos tussen de doppen in de auto.Heel erg bedankt voor het sparen en blijf dit vooral doen. Wij zijn er blijmee! (wel graag schoon aanleveren)

Henny Baron-Vrij

4

De Flabberij... eeuwenoude lokroep van het open land

Bij een aantal inwoners van Kantens is het wel bekend, dat het witte boerderijtje van Onno Pool en Rita Pool-Pakes (Bredeweg) in de volksmondde 'Flapperij' wordt genoemd. Andere benamingen zijn 'Flabberij' en 'Flabbery'. In t Lougnijs van december 1981 en september 2016 werd al eensde vraag gesteld, waar de oorsprong ligt van deze benamingen. Hieronder een poging om één en ander te verduidelijken:

ste bleven erin hangen en kwamenonder het net in het gras terecht.

Een aantal kleine boeren, molenaars,broodjagers, kooikers en vissersprobeerden met het wilsterflappenwat centen bij te verdienen. Eenwerkloosheidsuitkering was er nieten als in de wintermaanden de vis-serij en het landwerk stil lag, washet soms de enige manier om eengang naar het armbestuur of de dia-conie te voorkomen.

In al die jaren is de vangtechniekongewijzigd gebleven. Slechts degebruikte materialen werden duur-zamer. Ging het eerst om bitterenoodzaak, een broodwinning, laterwerden er voor het eerst wilstersgevangen om iets over de vogels teweten te komen. Ze werden geringdin de hoop dat door terugmeldingenelders, hun trekroute en hun sterfte-kansen ontdekt zouden worden.Wilsterflappen, als manier van ja-gen, is sinds 1979 verboden.

Waarom juist een flapperij op ofnabij de plaats van Onno Pool?De plek voor een flapperij was per-fect. Veel open weilanden en devoormalige eendenkooi (veel vo-gelbewegingen) hadden een natuur-lijke aantrekkingskracht voor degoudplevieren. Wellicht had ook dekooiker er iets mee van doen. Denetvangst op vogels was begin 19deeeuw meestal open van half juli toteind februari. Voor de vangst op deeenden was er ook een ruim sei-zoen, die min of meer aansloot op denetvangst.

Ben je 100% zeker?Nee, nog niet, maar er zijn tweeverwijzingen die het kunnen staven.Eén hiervan verwijst naar één vande vroegere bewoonsters van deFlabberij: Grietje Cornelis Kooi. De

naam Kooi verwijst in veel gevallennaar het beroep van kooiker, wel-licht in dit geval haar vader. En weweten dat een kooiker zijn inkom-sten graag aanvulde met wilsterf-lappen.Ten tweede vertelde Geert de Vriesuit Kantens, dat de dichter Jan Boereen verhaal heeft geschreven overzijn jeugd. Het is te lezen in hettweede Boerderijenboek Mid-delstum-Kantens in het hoofdstukDelthoezen, blz. 223/224, geschre-ven door Jan Boer:"Bie haarsdaag, din was Delthoezenoetsturven. Din laip't lege laandmainsttieds onner wodder en mosik, zu luddek as ik was, mit stevelsaan n haile laange klaaivoart laans,raanzeltje op nek, n haalf uur lopennoar t leutje loug.

Wat was ik din blied, as ik ien dijgrode leegte aarmswoar op n dreugstuk laand nog n vogelvanger achterzien schoelje zitten zaag, op zuiknoar kieften, wulpen en aner steltlo-bers. t Het mie wel ains n mörnschoulkoors kost, n zaikte dij nognait zoveul veurkwam, omdat kie-ner ien zo n leutje loug goud onnerpemoders stonnen".

Hieruit mag blijken, dat het wilsterf-lappen nabij Kantens zeker geenonbekende jachtmethode was.

Arie Klomp

NB. Ik houd mij aanbevolen vooraanvullende informatie en/of ver-beteringen.

Bronnen:l Boerderijenboek Middelstum-

Kantensl www.noorderbreedte.nll De eeuwenoude lokroep van het

open land, door Theunis Piersmal Rita Pool-Pakes en Geert de Vries,

Kantens.

Allereerst maar even een summie-re historie van het witte boerderijtje.

In 1803 was het een 'behuisde heem-stede met twee campen land onderCantens', bewoond door Pieter Ei-bes en Stijntje Jans. Latere bewo-ners zijn Geert Pomp en TrijntjeGerrits, Wolter Jacobs Meyer enGeertje Harms Kraak. In 1830 wordthet gekocht door Gerrit LammertsDekkema, gehuwd met Grietje FriksNorden. Veel later, in 1873, wordthet verkocht aan Tonnis JacobsHoman en Grietje Cornelis Kooi.Tonnis wordt weduwnaar en over-lijdt in 1906, waarna de Flabberijpubliek wordt verkocht aan Gerritvan der Weg en Frederika van derTuuk. Zij woonden daar tot 1967.

In 1970 wordt het gekocht door OnnoPool, gehuwd met Hendrika Pakes,van Freerk van der Weg, de zoon vanGerrit. Zij wonen nog steeds op deFlabberij. Alle vroegere bewonerswaren dagloners en arbeiders. Hetboerderijtje ligt langs een zwet, eensloot, die de grens aangeeft tussentwee percelen van twee verschil-lende eigenaren. Zwet betekent dusgrens, begrenzing, afbakening, eenoude benaming voor het markerenvan een grens, door bijv. het uitdie-pen van een scheidingssloot.

Dan maar eens even navragen bijRita Pool-Pakes:"Wij kochten op 2 juni 1970 onzewoning van Freerk van der Weg, diein Kantens een kruidenierszaak hadaan de Langestraat 39, tegenover demolen.De vader van Freerk van der Weghad jaren in de Flabberij gewoond. Ikweet niet waar de naam Flabberijvandaan komt. Ik ben er wel nieuws-gierig naar."

Ik heb twee verhalen gehoord overde naam Flabberij/Flapperij. Het eneverhaal gaat over het feit, dat vroe-ger in het huisje een familie heeftgewoond, die ontzettend veel klet-ste over iedereen en van alles ennog wat. Het andere verhaal gaatover de Zwette (brede sloot) die aanéén kant van de woning loopt. Op heteind daarvan, in ieder geval naarachteren, zou een kleine molen heb-ben gestaan, zo'n metalen molenmet windflappers.

Zoekend op internet op het woord'de flapperij' levert mij ook het vol-gende op:De Flapperij is een eeuwenoudejachtmethode. Er werd gejaagd opgroepjes goudplevieren (wilsters),die boven de open weilanden rond-cirkelden op zoek naar hun favorietevoedsel: regenwormen. In het veldwerd een schermpje gemaakt vanzeildoek (skûle), die de jager aan hetoog onttrok van de vogels. Met eenfluit (wilsterfluit) werden lokroepengemaakt, die de aandacht trokkenvan de vogels. In het veld warenstelten (nepvogels) neergezet. Dejager (wilsterflapper) gebruikte eenlevende kievit of plevier als lokvo-gel, die op een wip (paaltje) stond.De wilsterflapper trok aan een duntouwtje en liet zó de levende lokvo-gel even opveren van de wip en metz'n vleugels slaan. Dat maakte devangplaats in het weiland (op zo'nvijftig meter van de skûle) nog inte-ressanter.

De vogels doken naar beneden enscheerden tegen de wind in over hetkleinste groepje stelten, om neer testrijken bij een wat groter groepjestelten. Dan trok de wilsterflapperhet net er over. Het overslaande netkwam pal voor de goudplevierenterecht. De achterste vogels van hetgroepje ontsnapten, maar de voor-

5

Heeft u nog oud ijzer of anderemetalen zoals oude accu's enu wilt ervan af?Dan kunt u bellen met:B. Bultena T 551892,J.R. WeverT 552757Wij halen het bij u op en deopbrengst gaat naar de ijs-baanvereniging van Kantens.

Het Kantster Jeugdhonken de verbouwingEen jaar geleden zijn we na het werven van fondsen begonnen met hetverbouwen en herinrichten van het KJH, nu worden de laatste latjesgeplaatst en de vloer zal hopelijk binnenkort gestort kunnen worden.We zijn nog druk bezig met het krijgen van WIFI, de rekening die wehiervoor kregen was even schrikken!! Ruim € 5.000 voor het aanleggenvan de kabels. Met elkaar zijn we aan het brainstormen geweest om hetgeld bij elkaar te kunnen krijgen. Eén idee was om weer loten te gaanverkopen van de Grote Club-actie. We hebben ons dan ook al aangemelden hopen dat u allen weer massaal veel loten gaat kopen van ons - énvoor ons - vanaf 16 september. Als bedrijf (of particulier) kunt u ook eensuperlot bestellen (dat zijn 50 loten in 1x!), daarmee geeft u ons doeleen enorme boost!!

Vlak voor de zomervakantie haddenwe een Waterfestijn gepland, leef-tijdsgenoten in Kantens kregen eenpersoonlijke uitnodiging van ons,maar helaas zorgde het weer ervoordat ons festijn in het verkeerde wa-ter viel. Binnenkort hopen we op eenherkansing, de datum is nog nietbekend. Maar houdt daarom onzefacebookpagina in de gaten en zegthet voort als u de datum leest!

Nu minder mooi nieuws: we hebbenkennis gemaakt met onze overbu-ren en met vandalisme.De overburen (wonen in de oudegarage van fam. Holst) gaven bij onsaan dat ze veel hinder hadden vanjeugd die bij hun deurtje belden en opde garagedeuren bonsden. We wil-len graag dat iedereen blij is met hetKJH en geen hinder van ons onder-vindt, dus zijn we wezen kennisma-ken en zijn het gesprek aangegaan.Tijdens het gesprek bleek dat hetniet gaat om jeugd die bij ons opbezoek komt. Maar we hebben welbegrip voor deze vervelende situa-tie, daarom willen wij alle jeugd (envia hun ouders die dit waarschijnlijkeerder zullen lezen) vragen om testoppen met het pesten van dezemensen. Het is voor hen allang geengrap meer, en wordt inderdaad on-dertussen ervaren als pesten!Het kan niet de bedoeling zijn dat wein een klein dorp als Kantens elkaarhet leven zuur maken.En dan vandalisme: er is een raamvan het KJH kapot gemaakt; er ziteen barst in en zal vervangen moe-ten worden. Om een technisch ver-haal kort te houden komt het eropneer dat de verzekering niet gaatbetalen en wij van het KJH zelf derekening moeten betalen. Daar ba-len we enorm van, want daar heb-ben we het geld niet voor. We heb-ben subsidies gekregen, de ge-meente gaat de vaste lasten voorons betalen, we doen er alles aan

om open te kunnen blijven, maar datwordt ons op deze manier wel moei-lijk gemaakt. Via facebook hebbenwe al een oproep gedaan en datwillen we hier in t Lougnijs nog eensdoen:

Ben jij het die het raam kapot heeftgemaakt?Vertel het dan aan je ouders. Zij zijner vast wel voor verzekerd. Hunverzekering betaalt dit soort “onge-lukjes” waarschijnlijk wel.

Of kom bij Trees of Harriët langs (ofbij iemand van de ijsbaanvereni-ging als je je daar prettiger bij voelt)en dan kunnen we het oplossen.

Ben je al een tijd niet geweest in hetKJH, kom dan gerust eens langs opeen zaterdag tussen 19.30 uur en22.30 uur. Regelmatig organiserenwe een game-avond en gaan weandere gezellige avonden organise-ren, kijk daarvoor op onze facebook-pagina of laat je verrassen!!

Tot ziens namens het bestuur vanhet Kantster Jeugdhonk!

Ruim LevenEEN PORTRET VAN NOORD-GRONINGEN EN HAAR BEWONERS,DOOR FOTOGRAFE BO SCHEERINGA

De laatste jaren is Groningen nogal negatief in het nieuws geweest inverband met de aardbevingen. Veel bewoners maken zich grote zorgen,zijn bang of leven in stress vanwege alle problematiek die daaruitvoortkomt. Toch zijn er maar weinig Groningers die echt weg willen uitde provincie. De gehechtheid aan de omgeving is groot. Wie zijn dezemensen die ervoor kiezen om te leven in deze dunbevolkte regio bovenGroningen? En wat maakt het wonen hier zo bijzonder? En welkeverklaring is er voor het feit dat relatief veel mensen uit de regioAmsterdam ervoor kiezen om zich op het Hoogeland van Groningen tevestigen?

D.m.v. verstilde sfeervolle land-schapsfoto's, ontroerende gedich-ten en bijzondere portretten vanbewoners vergezeld van hun per-soonlijke verhalen, schetst BoScheeringa in het boek Ruim Leveneen beeld van Noord-Groningen.Een unieke regio, die het waard isom gekoesterd en beschermd teworden. Het project is een ode aanhet Groninger Hoogeland en haarbewoners.De presentatie van het boek RuimLeven is op 9 september a.s. om12.00 uur in de Kloosterkerk teRottum. Dit is tevens de openingvan de gelijknamige expositie met

foto's uit het boek. De expositieRuim Leven loopt van 9 septembertot en met 29 oktober. Daarna zalRuim Leven van 1 november tot enmet 26 november te zien zijn bijfotogalerie Lichtzone in Groningen.Tijdens het weekend van de OpenMonumentendagen op 9 en 10 sep-tember, hebben bezoekers (indienhet weer het toelaat) tussen 15.00en 17.00 uur de gelegenheid zichgratis en zo lang de voorraad strekt,door Bo Scheeringa in de sfeer vanRuim Leven te laten portretterenrond het kerkje van Rottum. Hetboek zal tijdens dit weekend ookverkrijgbaar zijn in Rottum.

6

MeldpuntOnafhankelijkeRaadsmanOmdat ik werkzaam ben in het gaswinningsdossier en dit natuurlijk eenerg actueel thema is, is mij gevraagd een stukje te schrijven voorVakwerk. Eerst zal ik mij even kort voorstellen. Mijn naam is TamaraCarels (red. Kooistraat te Kantens) en ik ben in 2010 als echte stadjerverhuisd naar Kantens. Hier woon ik samen met mijn vriend en zijn onze2 kinderen geboren. De verhuizing van de stad naar een klein dorpje waswel even een omschakeling en heeft dan ook voor de nodige hobbels enbobbels gezorgd. Voor de mensen die mij iets beter kennen, komt dit danvast ook niet als verassing! Inmiddels ben ik goed gewend en woon ikhier met veel plezier.

Na mijn afstuderen heb ik jaren alsinkomensconsulent gewerkt bijverschillende gemeenten in NoordNederland. Als inkomensconsulentvoer je de Participatiewet uit (voor-heen de Wet Werk en Bijstand, Al-gemene Bijstandswet).Het werk als inkomensconsulentheb ik altijd met veel plezier ge-daan, maar omdat ik altijd te makenhad met flinke reistijden heb ikvorig jaar - vrij impulsief - gesolli-citeerd op de functie van consulentOnafhankelijke Raadsman met alsstandplaats Loppersum. Was het ineerste instantie vooral de reistijddie me enorm aansprak, inmiddelsvervul ik met veel plezier mijn hui-dige functie en heb ik geen momentspijt gehad van mijn switch.

Als consulent meldpunt Onafhan-kelijke Raadsman werk ik voor deOnafhankelijke Raadsman, dhr.Leendert Klaasen. De Raadsmanis in 2013 benoemd door het Minis-terie van Economische Zaken, maar

vind aan mijn werk is dat het gas-winningsdossier constant in be-weging is. Denkt u bijvoorbeeldaan het nieuwe schadeprotocol ofde invulling van de immens groteversterkingsoperatie.Verder kan ik enorm enthousiastraken wanneer een bemiddelings-poging succesvol is!Uiteraard zijn er ook wel eensmensen voor wie we helaas nietzoveel kunnen betekenen. Dit issoms frustrerend, maar onze sig-naleringsfunctie kan hierin dan welweer belangrijk zijn.

Sinds mijn werk bij het meldpuntheb ik ook meer binding met hetgebied gekregen. Ik woonde dan alwel enige tijd in Kantens en heb ook

heeft een onafhankelijke positie.Samen met mijn collega's behan-del ik klachten over de individueleschade-afhandeling van de NAM,het CVW of de NCG. Ook klachtenover bouwkundige versterking kun-nen bij ons worden gemeld, al ge-beurt dit nu nog in mindere mate.Ons takenpakket bestaat vooral uitbemiddeling en signalering. Ver-der fungeren wij als vraagbaak.Mensen melden zich bijvoorbeeldbij ons wanneer het schade-afhan-delingsproces is vastgelopen.Wij proberen het proces vervol-gens vlot te trekken door contact opte nemen met de betrokken instan-ties. In het kader van bemiddelingdoet de Onafhankelijke Raadsmangeen bindende uitspraken, maar hijkan wel zwaarwegende aanbeve-lingen doen aan NAM, CVW enNCG. Je kunt het een beetje verge-lijken met de Nationale Ombuds-man.

Eén van de aspecten die ik erg leuk

ik meerdere aardbevingen waar-genomen, maar het gaswinnings-dossier was toch wel een "ver vanmijn bed show". Door mijn werk alsconsulent heb ik nog meer ervarenhoe groot de impact van het gas-winningsdossier op de inwonersis. Groningen is een prachtige pro-vincie en ik vind het bijzonder dat ikwerkzaam mag zijn in Groningenvoor de Groningers.

Wilt u meer weten over het meld-punt Onafhankelijke Raadsman ofheeft u zelf wellicht een klacht?www.onafhankelijkeraadsman.nlinfo@onafhankelijkeraadsman.nl

088 - 223 44 55

Tamara Carels

7

Onverwachtse ontmoetingVanmiddag maakte ik een wandeling door het Kantsterbos op zoek naareen Elzenvlag. Dit is een gal, die zich op de vrouwelijke elzenkatjesontwikkelt. Deze gal wordt veroorzaakt door een aangewaaide schim-mel (Taphrina alni of T. amentorum). In het voorjaar kleurt de gal groen,maar later worden ze oranjerood en uiteindelijk bruin, om dan de nieuweschimmelsporen het wereldruim in te sturen. Op het ogenblik zijn velevan deze Elzentongen prachtig oranje gekleurd. Ik vond ze in de Elzenlangs de ijsbaan. Massa's!

Ik liep na wat 'gefotografeer' verderen ontwaarde tot mijn grote verba-zing een schildpad op mijn weg. Hijzat onder het kroos en was duidelijkuit het vennetje gekropen op wegnaar meer vertier. Ik moest wel heeldiep nadenken. Moet ik hem nu mee-nemen of gewoon laten begaan? Hetis wel een exoot tenslotte, d.w.z. dathij niet in onze natuur thuis hoort. Zouzo'n beest schadelijk kunnen zijndoor zijn vraat? Geen idee. Ook welsneu zo alleen, vond ik. Ik besloothet schildpadje mee naar huis tenemen. Hij kon tenslotte altijd weerteruggebracht worden.Thuisgekomen zette ik het schild-padje (nou ja, het beest woog wel 1kg ongeveer en was toch behoorlijkgroot) in een grote plastic planten-bak met een steen op de bodem enzette dit geheel in een bak met water.Vervolgens belde ik RAVON voorinformatie; zij gaan over reptielen,amfibieën en vissen. Zij stelden voorde dierenambulance te bellen en hetbeestje niet terug naar het vennetjete brengen.

Enkele uren later arriveerde de die-renambulance en twee heren inoveralls ontfermden zich liefdevolover de schildpad. Het was waar-schijnlijk een Geelbuikschildpad.Hij zou naar een schildpadden-on-derkomen in Friesland gaan. Zijvertelden mij, dat er op het ogenblikheel veel schilpadden worden ge-vonden en dat de opvang behoorlijkvol zat. Dit zou misschien in verbandstaan met de nieuwe wetgevingomtrent exoten. Veel exoten mogennl. niet meer worden verhandeld.Toch is het niet verboden bestaandeexoten thuis als huisdier te houden.Je mag ze tot hun natuurlijke doodgewoon hebben, maar daarna kun jegeen nieuwe exoot meer kopen.De heren verzekerden mij, dat deschildpad niet vergast zou worden;want daar was ik plots even bangvoor. “Als dat wel zo was, dan zou-den wij het werk niet vol kunnenhouden” was hun commentaar. Ikgeloofde ze.

Marjolein Kromhout

8

Eerbied voor Grijze HarenEen vier-akter, ter gelegenheid van Stitswerd op z'n Kop, uitgevoerddoor Heleen Mossel en Eric de Klerk op zaterdag 8 juli 2017 in hetDorpshuis te Stitswerd. Foto's: Antrude Oudman.

1. IntakeEen oude onverzorgde man in pyjama en ochtendjas zit in een stoel voorzijn bed. Een vlotte, in mantelpakje geklede vrouw komt op bezoekgewapend met een laptop.

intakester: Goedemorgen meneerSpreeuwoude man: Wie wat?intakester: Ik kom voor de intakeoude man: Wat voor week?intakester: Intake, wat voor zorg unodig heeftoude man: Borg?intakester: Hulpoude man: Hulp? Oh zeg dat danintakester: Even checkenoude man: Wat moet ik strekken?intakester: Naam!oude man: Spreeuw

intakester: Adres!oude man: U bent hier toch gekomenintakester: Geboortedatum!oude man: Datum?, 8 juli 2017?intakester: Nul acht nul zeven twintig zeventien … U ziet er goed uit vooruw leeftijd. Wat is uw zorgvraag?oude man: Wie?intakester: Wat heeft u nodig!oude man: Schoonmaken, aankleden, douchen, naar de wc, ramenlappen …intakester: Stop maar, maximaal drie dingen. Kan niemand anders datdoen?oude man: Ik heb niemandintakester: En de buurvrouw dan?oude man: Nee, die …intakester: Kan die geen mantelzorg verlenen?oude man: Daar is het veel te warm voorintakester: Ik bedoel kan zij niet helpen?oude man: Nee die wil ook hulpintakester: Zij moet zichzelf aanmeldenoude man: Wanneer krijg ik hulpintakester: Het komt eerst in een commissieoude man: Wieintakester: Uw aanvraag. Daarna zien we verderoude man: Ik kan niet goed zienintakester: Bij wijze van sprekenoude man: Ik snap er niets vanintakester: U hoort nog van onsoude man: Dat is ook niet zo bestintakester:Wat?oude man: Horenintakester: U krijgt bericht, goedemiddagBij het weggaan laat ze de laptop vallen, de oude man gaat van schrik staanintakester: U kunt staan!oude man: Neeee (gaat gauw zitten)intakester: Dat moet ik rapporteren

2. HulpDe oude man ligt in bed. De wijkzuster in uniform stormt binnen.

wijkzuster: Daar zijn we dan. Wat zullen we vandaag eens doen?oude man: Eh watwijkzuster: Zijn we al naar de wc geweestoude man: Naar wie geweest. (moet duidelijk nodig)wijkzuster: Eerst maar even plassen (doet steek onder en neemt koffie)Toe maar ik wacht wel. Toe dan…oude man: Zo kan ik het niet.wijkzuster: Dan maar een luier. We gaan eerst staan (helpt hem overeind)Hebben we nog luiers?oude man: Uiers?wijkzuster: Luiers, we kijken wel evenDe zuster loopt weg en laat de man, zoekend naar zijn evenwicht staan.Hij houdt het niet meer en plast in zijn pyjama. De zuster komt terug.wijkzuster: Maar we hebben het in ons broek gedaanoude man: Ja, ik….wijkzuster: Dat maken we morgen wel schoonoude man: Maar ….wijkzuster: Even een schone luier. Eén, twee hop. Gaan we even wat eten?(op het moment dat de man wil antwoorden stopt ze een stuk brood in zijnmond)

oude man: Mmmmmwaaaahde man kijkt of de zuster oplet enhaalt gauw het brood uit zijn monden legt het onder de matras.wijkzuster: Nog meer honger?(idem)oude man: Mmmmmwaaaahwijkzuster: Is er nog wat leuks op detelevisie? (idem)oude man: Mmmmmwwaaahwijkzuster: Nou, dan komen wemorgen weer

3. TVDe oude man slaapt in zijn stoel. De zuster komt binnen met een grotecamera en ze zet die tussen het publiek gericht op de oude man.

wijkzuster: Kijk eens wie we hebben meegenomen. De mensen van hettv- programma: Eerbied voor grijze haren. We doen gewoon of allesnormaal is. Meneer Spreeuw! Wakker worden! (schudt hem wakker. Hijkijkt verschrikt naar de camera) Ik heb toch gezegd dat de tv komt. Oh nee,ik geloof dat ik dat vergeten ben.Ze luistert naar een vraag van de denkbeeldige cameraploeg. Keert zichnaar de manZe vragen of we wel gelukkig zijnoude man: Ik eh…wijkzuster: (gaat pontificaal voor de camera staan) Nou zelf heb ik last vande rug de laatste tijd. Ze willen soms niet erg meewerken, die oudjes. Ende regering doet niks, zeg maar. De betaling is ook niks. Ik zei nog tegenme zus, ik zeg, de betaling is niks de laatste tijd. Ik zeg, ze zegt: Nou meidwaarom doe je het dan. Ik zeg, ik moet toch leven. Zij zegt, ik zeg: Vooreen habbekrats.Ze luistert weer naar een vraag van de cameraploeg

wijkzuster: (naar de man) Ze vra-gen of we de hulp waarderenoude man: Ja, maar…wijkzuster: (voor de camera) 't Isdat je het moet doen. Ik zeg nogtegen me broer, ik zeg: ondank iswerelds loon. Hij zegt, ik zeg: waar-om? Ik zeg: Toe maar!wijkzuster: Wat? (luistert weer) Ofwe nog op vakantie gaanoude man: Nee, ik kan…wijkzuster: Dit jaar niet. Vorig jaarben ik met de buurvrouw naar Be-nidorm gegaan. Ik zeg nog, ik zeg:je moet er eens uit. De boog kan niet

9

altijd gespannen staan. Ik zeg, ik zeg: daar spaar je een heel jaar voor enin een vloek en een zucht is het voorbij.wijkzuster: Oh, ze zeggen dat ze nu wel een beeld hebben van de zorg. Ja,meneer is een beetje doof, die volgt 't nietoude man: Mwwwwaaaaaahh……wijkzuster: Niet te danken. We komen morgen weer. Moj!

4. SlotDe man zit weer in zijn stoel en kijkt op zijn horloge.

wijkzuster: Daar zijn we weer, wat later dan anders. Tja, nieuwe instruc-ties van het hoofdkantoor. Voortaan komen we om 12 uur tot half één. Iklees voor: 12 uur: uit bed 12 uur 05: wassen plassen 12 uur 10: eten 12 uur 15: gezellig kletsen 12 uur 20: huis schoonmaken 12 uur 25: in bed 12 uur 30: vertrekoude man: Maar…wijkzuster: Tja nieuwe instructieoude man: half uur?wijkzuster: U bent niet de enige hooroude man: Bed?wijkzuster: Half uur per dag eruit. We boffen nogoude man: Maar …wijkzuster: Bezuinigen, hè. Geen personeel. Misschien familie? Buren?oude man: Ik heb niemandwijkzuster: En al die mensen hier? (wijst op het publiek)Vanaf dat moment stappen de spelers uit hun rol en zijn gewoonStitswerdershij: (staat op) Ja, waarom helpen we elkaar niethij en zij: Vóór Stitswerd, dóór Stitswerdhij: We gaan even oefenen…zij: De ene helft doet de luier om bij de andere helft en daarbij zingen weeen lied.Hij en zij delen luiers uit, doen oefeningen voor en zingen daarbij het lied:Hoe doen we een luier om Staan luier zittenHoe gaan we dan naar bed Staan draaien pittenhij en zij: Allemaal!!!

(luiers en lied 3 x )

EINDE

Eric de Klerk

rimpelsstitswerd@gmail.com - www.tlougnijs.nl

10

Henk BosmaEen leuke, onverwachte verrassing om gevraagd te worden waarheenik ben uitgevlogen. En “ik” is Henk Bosma (geboren 23-06-1941).Ondertussen natuurlijk wel getrouwd, al meer dan 50 jaar, met DickyPijper uit Bedum. Samen hebben we 3 kinderen, Erik, Wendy en Manondie we uiteindelijk meegenomen hebben naar Spanbroek in WestFriesland. Zo, een aantal lezers weten nu wel wie ik ben.

Mijn scholing begon bij de Schoolmet den Bijbel, gevolgd door deMulo in Middelstum. Daarna tij-dens avondschool mijn diploma totleerling-analist en analist gehaald,afgesloten door een thuisstudie vanwetenschappelijk analist, orga-nisch preparatieve richting. Uiter-aard nog gevolgd door diverse cur-sussen om de puntjes op de i tezetten.

Mijn eerste uitbraak was naarHoogezand, omdat ik daar werkkon krijgen bij de bekende W.A.Scholtensfabrieken, met wat toenheel belangrijk was, een huurhuisin de aanbieding. Na zeven jaarHoogezand kochten we het laatstehuis aan de Oosterweg 15 in Kan-tens. Na 13 jaar, 1965 1978, aard-appelzetmeel derivatiseren op hetlaboratorium in Foxhol, ging de zaak(waarvan gezegd werd dat je daarje leven lang goed zat) helaas tochfailliet.Gelukkig werd ik halverwege 1978gevraagd om in Koog aan de Zaan,bekend van Duyvis en Honig, bij deZetmeelbedrijven De Bijenkorf eenapplicatielaboratorium op te zettenen te runnen. Dus in de barre win-

termaanden van 1978 zijn we voorde 2de keer uitgevlogen, om ca. 40km noordelijker dan Koog aan deZaan, neer te strijken in Spanbroek,dit vooral om de fabrieksgeurtjesuit de Zaanstreek te ontwijken. Ookdat dorpje is in 30 jaar een aardiggroot dorp geworden. Maar wewonen er nog steeds met plezieraan de Leeuwerikstraat.In 1999 kon ik nog in de VUT terechtkomen, zodat ik tot heden van mijnpensioen en AOW kan genieten.Uiteraard bestond mijn leven naastwerken en leren ook uit sport; ik benbegonnen door bij KRC te coachen,zat ook in het bestuur en heb in detechnische commissie plaatsge-nomen. Ik heb zelfs nog meege-werkt om de zondagsclub KRC ineen zaterdagclub om te zetten metals hoofddoel dat jongens van allegezindten de kans zouden krijgen ineigen dorp te voetballen en de cluballeen maar sterker kon worden.In Hoogezand stapte ik vrij snel inde zaterdagclub HSC en ging dejeugd daar coachen en volgde eenopleiding tot jeugdscheidsrechter.Daarnaast organiseerde ik het be-drijfsvoetbal van de bedrijven inHoogezand-Sappemeer. Heel druk

Henk op 18 jarige leeftijd

11

maar ook heel mooi werk, waar ikzelf, als zeer matige voetballer, ooknog regelmatig in een wedstrijdvan het WAS-lab kon voetballen.Terug in Kantens was KRC natuur-lijk weer belangrijker en daar kwamik weer in het bestuur.Vanuit Kantens uitvliegen naar Span-broek gaf ook een grote ommekeerop sportgebied. Na een paar maan-den daar woonachtig, gaf Erik (mijnzoon) de brui aan voetbal en ont-dekte mijn oudste dochter Wendy,het handbal. Natuurlijk moest ik medaar zelf ook weer mee bemoeienomdat, na wat interne problemen,de handbalclub aldaar in slecht weerwas gekomen. Ik werd toen ge-vraagd, en heb natuurlijk 'ja' ge-zegd, om voorzitter te worden vaneen mij zo goed als onbekendesport.Ondanks de turbulente start, luktehet mij om een clubje van 80 spe-lende leden om te zetten in eenwelvarende club van 250 actieveleden die met behulp van een goedetrainer tot in de 1ste divisie speel-de. Bij een naburige club kon Wen-dy hogerop komen te spelen, mettwee jaar eredivisie handbal alsgevolg.Wij, als ouders, zijn uiteraard heelNederland doorgekomen om dewedstrijden te zien. Al met al ben iktot mijn zestigste doorgegaan metallerlei taken in de handbal en ben

ik daarna gestopt en heb tot nu eenaantal rustige jaren met heerlijkevakanties in Nederland en in diver-se Europese landen gemaakt.Aangezien alle drie de kinderen bijons in de buurt wonen, blijven wijnog steeds proberen echte West-friezen te worden en wensen wijons oude stekkie, Kantens en zijninwoners, het allerbeste toe.

Noot van de redactie:Op dinsdag 4 juli jl. schreefHenk Bosma bovenstaandeUitgevlogen voor t Lougnijs.Enkele weken later ontvingenwij een rouwbrief, dat Henk op21 juli 2017, op 76-jarige leef-tijd, was overleden.Henk Bosma is opgegroeid opde boerderij van Gerben enCorrie Lenstra. Hij was de zoonvan Jitse Bosma. De boerderijwas eigendom van de familieVinhuizen, waarbij zijn vaderin dienst was. Zwanny en Mar-ten Miske hebben Henk en zijnvrouw met Pinksteren bezochten Henk wilde graag meedoenaan Uitgevlogen. Even laterwas het verhaal al binnen. Wewisten dat hij ernstig ziek was.Helaas is Henk op 21 juli jl.overleden. Zijn familie wildetoch graag dat zijn verhaalgeplaatst werd. Op de rouw-kaart stond een lied van EdeStaal. Volgens zijn dochter isHenk altijd een Groninger ge-bleven. Vanaf deze plek wen-sen wij zijn vrouw, kinderen enkleinkinderen veel sterkte toe.

Redactie t LougnijsHenk op 76 jarige leeftijd

3 t/m 9 september komt deKWF-collectant weer langs!Ook dit jaar komt de collectant weer langs alle deuren, uw bijdrage ismeer dan welkom. Het KWF verzamelt op allerlei manieren geld in: voorHarriët en mij is het beklimmen van de Alp d'HuZes de manier die onshet meeste aan het hart lag.

Maar dat dat heel veel tijd en energie kost hoeven we vast niet meer uitte leggen. Een andere manier die minder tijd kost en die we gelukkigkunnen delen met veel mensen die zich ook betrokken voelen bij het KWF,is het collecteren van deur tot deur. We hopen van harte dat iedereen errekening mee houdt en het (klein-)geld alvast klaar legt voor de collectant.

Groeten Herman Wassink

Ps: we zijn gestopt met de aardappelen-verkoop,maar met het verkopen van de eieren gaan we door!!Een doosje met 10 eieren kost € 1,30 en deopbrengst blijft voor het KWF.

LAWAY ARTS organiseertCultuurpodium Parels van het NoordenOnder de wolkenluchten en eindeloze vergezichten van ons Hogeland,hoor je de buurman die op een drumstel speelt … een PARELTwee vriendinnen spelen de sterren van de hemel in de musical van groep8 in ons dorp PARELSAls je bij Geesje achterom loopt voor een kop koffie, ben je zomaar eenuur verder omdat zij een verhaal vertelt over vroeger… PARELGedichten op de dijk, kunstwerken in de ruimte van het Groninger land… PARELS

START WERKAVONDENIn oktober 2017 starten in verschil-lende dorpen op het Hogeland werk-avonden waar bewoners uit de re-gio samen door middel van theater-en kunstuitingen uitdrukking gevenaan dat wat hen inspireert, ver-baast, ontroert, en dwars zit.Kunst en cultuur gebruiken we bijParels van het Noorden als middelom samen creatief en actief aan deslag te gaan.

Dit alles komt samen in CULTUUR-PODIUM “PARELS van het Noor-den” begin Juni 2018 in Kantens.PARELS … zijn de mensen zelf ende bijzondere gebeurtenissen vanalledag die worden vertaald in eentekst, een lied, of een scene op hetpodium of ander kunstwerk.

Meedoen?Iedereen kan meedoen! De werk-avonden worden ondersteund doortheaterdocenten van Laway Arts.Na 8 avonden is er in elk dorp eentussenpresentatie voor buren,vrienden en familie en deelnemersvan de andere dorpen, om te latenzien waar we mee bezig zijn.Vanaf begin februari wordt er doorde groepen uit de dorpen 8 keerverder gewerkt aan de verschillen-de programma-onderdelen voor depresentaties van het Cultuurpodium.

Ook beeldende kunst en fotografie/video gemaakt door bewoners, vor-men een onderdeel.In Kantens is de eerste werkavondop donderdag 12 oktober; aanvang19.30 uur.

Voor aanmelden en/of informatie:Toke van Oorsouwlawayarts@hotmail.com

06 53701268

Parels van het Noorden is een ini-tiatief van Laway Arts, mede moge-lijk gemaakt door Fonds voor Cul-tuurparticipatie, Gemeenten Eem-smond en Loppersum, Loket Leef-baarheid, SNS Eemsmond.

ZwemmenVanaf vrijdag 8 september kan erweer gezwommen worden in hetzwembad de Beemden in Bedum.Alles blijft hetzelfde. Het zou heelmooi zijn als er enkele nieuwezwemmers bijkwamen. Zo nu endan valt er natuurlijk wel eens ie-mand af. Mochten er mensen zijndie belangstelling hebben om meete gaan, dan kan men voor alleinformatie contact opnemen metmw. Groenhof, 551228

Bewegen op muziekBewegen voor 50-plussers is be-langrijk en gezond.In september beginnen wij weer int Schienvat te Kantens met bewe-gen op muziek.Het versterkt de spieren en ook degezelligheid verbindt.Elke dinsdagmorgen van kwart vóórtien tot elf uur met tussentijds eenkoffiestop.Onder deskundige leiding van Mar-griet ter Borg.Voor verdere vragen bel:Lies Westerdijk, 552553

12

IJe Wijkstra in ZandeweerVrijdagavond 23 juni jl. presenteerde het vertellerscollectief ”KOM OPVERHOAL” op uitnodiging van werkgroep “VERTELLEN” uit Kantens hettheaterstuk over IJe Wijkstra: ”IJE AANS VERTELD”.

AaierbaalenStoetboomk Wis nait dat Grunnegers zo gekwazzen op n aaierbaal. n Zetje le-den ging t aans naargens over ient nijs. Mor nou is e soamen mitstoetboom opnomen ien de Natio-nale Inventaris Immaterieel Cultu-reel Erfgoed.Henk Scholte van t Huis van deGroninger Cultuur en zien vraauwJos Rietveld hemmen zich ienzetveur de aaierbaal en Rikus Drayeroet Zanneweer veur de stoetboom.Traditie van stoetboom kin k wel,mor n aaierbaal zee mie aiglieksnait veul. Vrouger dou k ien Pelster-stroat noar schoul ging, laipen wien enkel moal noar Cafetaria Succesaan Carolieweg, mor zo'n dikkebaal mit n haardkookt aai der bin-nen ien aten wie nait. Laiver n puu-tje petat of n kroket. Henk Scholtekomt oet Oost-Grunnen en me-schain worden ze doar meer eten.As ze smörns moakt worden, mou-ten ze aigenste dag aiglieks ver-kocht worden. k Denk nait dat Janze ien t Schienvat te koop het.Mit stoetboom is t aans. Dij kin weln dag of wat duren tot kiender homleegeten hemmen.Op eerste schouldag kriegen nijekiender n stoetboom, dij veuraalien noord-Grunnen op zo'n 25 schou-len nog aan kiender oetlaangdwordt.Ien Kannes mouk bakker Diek vrou-ger de stoetbomen. Zien vraauwAnnie tuugde ze op mit slik en stoet-jes. Kor en Ineke Groeneweg zellenze ook nog wel moakt hemmen.Nou der gain bakker ien Kannesmeer is, wait k nait wel ze moakt.Ollers meschain?

Bakker Olinga oet Baaierm is aine-gste bakker dij tak mit deegbaaljesien oven schoft tot stoetjes goarbinnen. Tak zit din dwaars deurstoetjes hìn en zo heurt t aiglieks.Rood-wit-blaauwe linten en watfruit en slik der aan en kloar is tak.t Binnen schiere tradities dij aan denije generoatsies deurgeven wor-den mouten. Aaierbaal is zulfs op npostzegel komen.Mocht ie wat van ain van baaidenteten, din hemmen ie immatrieelaarfgoud tussen de koezen.

SjompSjomp is t schierste woord wordenvan 2017. Sjompenat kin k wel, mordat n sjomp ook n sukkel betaikenkin, nait. t Zakwoordenbouk vanSiemon Reker geft ook allinnegsjompenat aan. “Wat n sjap”, heb kwel ais heurd.Nummer twij is gebèlskop (mas-ker) worden en drij knitter (scheur).Wedstried wer veur viefde moalhollen en wordt organiseerd deurRadio Noord. Winnoars van aanderjoaren wazzen: snoetjeknovveln(zoenen) en mishottjen (misluk-ken).

Anje van der Hoek

GRUNNEGER HOUKJE :Elkenain oet de kontrainen vanKannes Rottum en Stitswerd ishier welkom om n stukje ien tGrunnings te schrieven ,

Op het toneel staat een klein zwartkistje. Eén van de spelers opent hetkistje en daaruit haalt ze een krantvan 20 januari 1929, waarin demoordpartij wordt beschreven dieheeft plaatsgevonden bij Kolhorn.Een schriftje ligt erbij waarin eensoort dagboekje van de gebeurte-nissen werd bijgehouden. Despeelster zegt: ”Dit kistje vond ik opde zolder van mijn opa”.Was IJe Wijkstra een brute koel-bloedige moordenaar of was hij zelfslachtoffer van de omstandighe-den? Zeven verhalenvertellers ge-ven hun eigen versie van de ge-beurtenissen die op 18 januari 1929Nederland in shock brachten.Wijkstra schoot bij zijn woning bijKolhorn vier veldwachters dood.Zij kwamen de getrouwde minna-res Aaltje Wobbes arresteren. Zewas bij IJe ingetrokken en had haarzes kinderen achtergelaten in haarechtelijke woning. Haar man zat inde gevangenis wegens diefstal.De zeven verhalen, allemaal van-uit een ander perspectief, werpen

mogelijk een ander licht op dievreselijke gebeurtenissen. De éénpraat als buurman, een ander alsmuzikant en een derde als cipier,die IJe leerde kennen in zijn cel eneen buurvrouw vertelt wie Aaltjewas. Ook werden enkele scènessamen bekeken.De 125 (!) aanwezigen werden invijf groepen verdeeld en brachtenonder leiding van een gids een be-zoek aan de locaties die gecreëerdwaren door de gastvrije Jan enMetje Lambers (Knijpsterweg,Zandeweer) die voor deze voor-stelling hun boerderij en tuinenbeschikbaar hadden gesteld.Als laatste deel van de uitvoeringwerd een authentieke film vertoondvan de gezamenlijke begrafenis vandrie veldwachters. De vierde veld-wachter werd in eigen familiekringbegraven. Na het zien van deze filmbleef het minutenlang doodstil.Een ovationeel applaus voor despelers volgde.

Corrie Lenstra

13

KerkdienstenGEREFORMEERDE KERKVRIJGEMAAKTzondag 3 september09.30 uur - ds. P.A. Slager (dienst inMiddelstum)14.30 uur - Leesdienst

zondag 10 september09.30 uur - ds. P.A. Slager (H.A.)14.30 uur - ds. L.G. Boonstra

zondag 17 september09.30 uur - Leesdienst14.30 uur - ds. P.A. Slager

zondag 24 september09.30 uur - ds. P.A. Slager16.00 uur - ds. L.J. Joosse

CHR. GEREF. KERK KANTENSZondag 3 september09.30 uur ds. J. Oosterbroek14.30 uur ds. R Jansen

Zondag 10 september09.30 uur ds. J. Oosterbroek14.30 uur ds. W.C. van Slooten

Zondag 17 september09.30 uur ds. M. Beute14.30 uur ds. J.J. Lof

Zondag 24 september09.30 uur ds. J. Oosterbroek13.30 uur ds. J. Oosterbroek

PROTESTANTSE GEMEENTEKANTENS-STITSWERD-ROTTUMZondag 3 septemberGeorgiuskerk Stitswerd09.30 uur - ds. E.J. Struif, Ooster-wolde. Grunneger Dainst(koffie/thee in het Dorpshuis)

Zondag 10 september09.30 uur - Startdienst nieuwe sei-zoen (koffie/thee in Salem)

Zondag 17 september09.30 uur - prof. dr. L.J. van denBrom, Haren

Zondag 24 september09.30 uur - ds. R.P. Oosterdijk,Haren (koffie/thee in Salem)

DORPSKERK ROTTUMZondag 10 september19.00 uur br. F. Kuiper

Zondag 24 september19.00 uur ds. J. den Admirant

14

AgendaRottum1 juli - 5 septemberKloosterkerk Rottum10.00 - 17.00 uurExpositie Gronings goedToegang is gratis

Zaterdag 2 septemberKloosterkerk Rottum11.00 - 16.00 uurOntmoeting Jantje Kupers-de RooTijdens expositie Gronings goed

Zaterdag 9 en zondag 10 septemberOpen Monumentendag(zie elders in Lougnijs)

Zaterdag 9 septemberKloosterkerk Rottum12.00 uurPresentatie boek Ruim Leven

9 september 29 oktoberKloosterkerk RottumExpositie foto's uit boek Ruim Le-ven. Toegang is gratis_______________________________

StitswerdMaandagavondDorpshuis Stitswerdkoor Pavane

Zaterdag 9 en zondag 10 septemberOpen Monumentendag(zie elders in Lougnijs)__________________________________________

KantensKanster JeugdhonkZaterdag19.30 - 22.00 uur

Tot vrijdag 1 septemberSchoolplein PeuterspeelzaalKinderspeelweek

Maandag 18 septembert Schienvat10.00 uurOverleg vervoersdienst

Dinsdag 19 septembert Schienvat20.00 uurVrouwen van Nu

VASTE ACTIVITEITENT SCHIENVAT

Maandag19.00 - 22.00 uurtoneelclub Advendo

Dinsdag09.45 - 11.00 uurBewegen op muziek20.30 - 22.00 uurtai chi (o.l.v. Jan Jansen)

Donderdag20.00 - 22.30 uurdamclub

Vrijdag16.00 - 20.00 uurCafetaria geopend20.00 - 23.00 uurbiljartclub

Zaterdag16.00 - 20.00 uurcafetaria geopend16.00 uurJan's Pub

Voor vragen of verdere informatiekunt u bellen mett Schienvat: 55 12 80 b.g.g.Jan Westerlaken 06 53 17 85 67

Weekenddiensten2 en 3 septemberTandartsenpraktijk LoppersumLoppersum 0596 5728189 en 10 septemberTandartspraktijk ConradieBedum 050 301233716 en 17 septemberTandartsenpraktijk UithuizenUithuizen 0595 43171623 en 24 septemberTandartspraktijk Aan de MeedenWinsum 0595 44224430 september en 1 oktoberTandartspraktijk MiddelstumMiddelstum 0595 55 22 92

Patiënten van de aangesloten prak-tijken binnen de Vereniging Tand-artsen Noord-Groningen kunnen bijspoedklachten www.vtng.nl raad-plegen voor informatie over dedienstdoende tandarts/praktijk.Op zaterdag en zondag is er om11.00 uur en 17.00 uur een spreek-uur. Buiten deze spreekuren is deverantwoordelijke tandarts telefo-nisch te consulteren.______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

DIERENARTSEN:Bellen met het centrale nummer inBedum: 050 - 3014260______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

HOLISTISCHE PSYCHOTHERA-PIE EN RELATIETHERAPIEMw. drs. Jos BoelemaPraktijk: Groensingel 38 in Mid-delstum 06 51255926W: binnenwerk-psychotherapie.nl____________________________________________________________________________________DOKTERSDIENST:

0900-9229______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

MAATSCHAPPELIJK WERK MJDwww.mjd.nl/eemsmondInloopspreekuren in Uithuizen enWarffum 0595 437555

KOKS HERBERG B.V.,TAFELTJE DEK JE:

050 - 3140211__________________________________________

MAALTIJDSERVICEOOSTERLENGTE:

0597 - 412613__________________________________________

VERVOERSHULPDIENST: 0595 - 551084 06 - 14611173

__________________________________________

KLEINE KLUSJESDIENST: 0595 - 551084 06 - 14611173

___________________________________

VerlotingKaanster Kermis20171e prijs 150 euro: 11682e prijs 75 euro: 19443e prijs 50 euro: 14524e prijs 25 euro: 18965e prijs 25 euro: 16366e prijs 25 euro: 11927e prijs 25 euro: 15308e prijs 25 euro: 1240

Drukfouten voorbehouden

Prijzen zijn af te halen tot 27 novem-ber 2017 na overhandiging van hetwinnend lot bij Gert Homan, Mid-delstumerweg 42 Kantens.___________________________________

Oud PapierWoensdag

13 septembervanaf 18.00 uurT 0595 - 552395

15

Expositie "Gronings Goed"in de kerk van RottumOnder de titel "Gronings goed" worden quilts getoond die zijn gemaaktvan oud beddengoed dat soms al meer dan 100 jaar oud is. Jantje Kupers-de Roo verzamelt al meer dan twintig jaar beddengoed dat vroeger inbedsteden werd gebruikt. De stof is vaak bedrukt met prachtige bloem-motieven in rode en blauwe tinten.

Zij maakt er met haar cursistenquilts van. Daarnaast deed zij on-derzoek naar de herkomst van depatronen op de stof. Zij ontdektebijvoorbeeld dat de bloemmotie-ven met houten stempels op de stofwerden aangebracht. Hoe roder deopdruk, hoe meer inkt er moestworden gebruikt en dus hoe duur-der de stof was.

ONTMOET EN GROETGRONINGS GOEDIn het kader van de expositie kunt uop 2 september Jantje Kupers-deRoo en haar quiltgroep ontmoeten.Zij kan u alles vertellen over hetontstaan van het prachtig met indi-go of meekrap bedrukte traditione-le beddengoed, over de kleuren ende patronen. Zij schreef er zelfs eenboek over. Ook kunt u zien hoe vanhet oude bedtexiel prachtige quiltsworden gemaakt.

Zij zal deze dag van 11.00 uur tot16.00 uur voor u aanwezig zijn. Opdeze dag is er tevens verkoop vanoud Gronings textiel.De tentoonstelling in het kerkje vanRottum, is tot en met 5 septemberte zien. De kerk is dagelijks openvan 10.00 uur tot 17.00 uur en detoegang is gratis.

Beestenbende in KantensIn de laatste week van de schoolvakantie is er weer een beestachtigeleuke speelweek georganiseerd voor alle kinderen tussen de 3 en 13 jaaroud. Het thema was deze keer 'Beestenbende', en de kinderen zijn drukgeweest met het bouwen van een dierenrijk, hebben naar dieren gezocht(en geaaid) en maakten er soms ook echt een beestenbende van.

Er waren meer dan voldoende pal-lets beschikbaar om veilige die-renverblijven te timmeren op maan-dag. Op dinsdag ging een groepwadlopen onder begeleiding vaneen gids en gingen de jong-sten mee op ontdekkingstochtnaar een kinderboerderij. Bei-de tochten werden afgeslotenmet een patat in t Schienvat.De woensdag was erg regen-achtig, maar dat mocht de pretniet drukken en zijn er veelspellen gespeeld. 's Nachtsmochten de échte nachtdie-ren blijven slapen op school.Zoals dieren doen, werd er opdonderdag lekker gebaggerddoor modder en sloten óf gingje op ontdekkingstocht naareen boerderij. Daar krijg jehonger van; deze werd gestilddoor heerlijke pannenkoeken.Morgen, vrijdag, gaan de kin-deren nog op vossenjacht naardiverse dieren en wordt deze

speelweek afgesloten met alleouders onder het genot van een kopkoffie/thee én de loterij natuurlijk!

Tot volgend jaar!

16

Redactie:Anje van der Hoek-LinstraZwanny HofmanArie KlompHilma Oudman-DamAlette de Vries-Rennen

Eindredactie:Alette de Vries-Rennen_________________________________________

Oktober-nummeruiterste inleverdatum:19 september 2017

Inleveradres kopij:Per postAnje van der HoekBredeweg 19995 PT Kantens

Per mail info@tlougnijs.nl

De redactie houdt zich het rechtvoor kopij in te korten!________________________________________

Administratie:Alette de Vries-RennenKlinkenborgerweg 79995 NE KANTENS

434206info@tlougnijs.nlwww.tlougnijs.nl

Uw giften en betalingenkunt u overmaken op:NL25RABO 0342 2179 33t.n.v. t LougnijsEen post-abonnementop t Lougnijs kost

22,50 per jaar (per 1-1-2014).___________________________________________________

Voor info over advertentiesen bezorging kunt u contactopnemen met Alette de Vries:

434206___________________________________

Vormgeving:Fred Reiffers - Kantens

Drukwerk:Drukkerij Sikkema - Warffum

Foto van de maandDe vakantie kan op verschillende manieren voor voldoening zorgen. Reizen, rusten of tijd hebben voor een grootproject. Voor Dirk Woudstra was dat laatste het geval. Na twintig jaar verbouwen en restaureren, was het dezezomer tijd voor de laatste grote klus. Het dak van hun woonboerderij naast de Antoniuskerk werd eindelijkaangepakt. Alle gebinten en spanten zijn op traditionele manier gemaakt en vervangen en het dak dicht gemaakt.Wat nu nog rest, zijn de dakpannen die rustig op de laatste handeling liggen te wachten.

Fred Reiffers

Gisteravond (red.: 16 augustus) heeft de Grote Geert gedraaid uit solidariteit voor de koffertocht in Huizinge.De molen is goed te zien als je van Middelstum naar Huizinge loopt.

Egbert Reining

Rooster oud papier 2017/2018Woensdag 13 September OBS de KlinkenborgZaterdag 4 November PSZ de PoppedijnZaterdag 16 December OBS de Klinkenborg2018 - Zaterdag 10 Februari PSZ de PoppedijnWoensdag 19 April OBS de KlinkenborgWoensdag 20 Juni PSZ de Poppedijn

Wilt u op woensdag het oud papier vóór 18.00 uuren op zaterdag vóór 9.00 uur bij de weg zetten?

Zijn er vragen of opmerkingen zijn, dan kunt u contact opnemen met:Tamara Carels 439907 (PSZ de Poppedijn)Jose de Jong 552395 (OBS de Klinkenborg)