GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK...

26
GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL! GELIJKE KANSEN December 2014

Transcript of GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK...

Page 1: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!

GELIJKE KANSENDecember 2014

Page 2: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

2

Kabinet van de staatssecretaris voor Gelijke Kansen Staatssecretaris Bianca Debaets Sint-Lazaruslaan 10, 13e verdieping 1210 Brussel T. : +32(2) 517 13 33 F. : +32(2) 511 50 83 [email protected]

Directie Gewestelijke Gelijke Kansen van de GOB Kruidtuinlaan 20 B-1035 Brussel T. : +32(2) 800 36 75 F. : +32(2) 800 38 08 Mail : [email protected] www.gelijkekansenbrussel.irisnet.be Contactpersoon: Katrien Lefever

Verantwoordelijke uitgever C. Lamouline, Secretaris-generaal Gewestelijke Overheidsdienst Brussel Kruidtuinlaan 20 B-1035 BRUSSEL

Brochure gerealiseerd door European think & do tank POUR LA SOLIDARITÉ - PLS www.pourlasolidarite.eu ISBN : 2014/11.404/7

Page 3: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

3

Gendervriendelijk brussel!

VOORWOORD

Beste lezer,

Graag stel ik u de brochure ‘Gendervriendelijk Brussel’ voor. De bro-chure belicht aan de hand van concrete voorbeelden hoe er in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt gewerkt aan meer gender-gelijkheid.

Sinds 2006 legt de Brusselse Regering een jaarlijks rapport voor waarin elke Minister beschrijft welke initiatieven er in zijn/haar be-leidsdomein ondernomen werden met het oog op het verbeteren van de gelijkheid tussen vrouwen en mannen. De regering brengt hier-mee verslag uit over hoe hun beleid aan de doelstellingen van de Vierde Wereldvrouwenconferentie van 1995 in Peking beantwoordde. Deze rapporten ontwikkelden zich via een netwerk van ‘Pekingcor-respondenten’ binnen de Gewestelijke Overheidsdienst en de Instel-lingen van Openbaar Nut.

Sinds 2012 verplicht een ordonnantie de regering om de genderdi-mensie te integreren in alle beleidskeuzes en maatregelen. Dit be-tekent dat in elke fase van het beleid, voor elke actie en voor elk budget, moet nagegaan worden wat de impact ervan is op de situatie van vrouwen en op die van mannen. Om die impact in te schatten, moet uiteraard de beginsituatie gekend zijn. Daarom werd een hele belangrijke bepaling van de ordonnantie, namelijk de verplichte op-splitsing naar geslacht van alle statistieken, meteen van kracht. Alle andere bepalingen van de ordonnantie moeten tijdens deze legis-latuur in de praktijk omgezet worden. In mensentaal wil dit zeggen dat binnenkort elke wettekst aan een gendertest moet worden

onderworpen en dat elk beheerplan en elk planningsinstrument zal moeten rekening houden met gender. Bovendien moeten er in elk beleidsdomein doelstellingen bepaald worden voor meer genderge-lijkheid en moet er om de twee jaar verslag worden uitgebracht over de vorderingen van dat beleid. Een grote uitdaging dus voor ieder van ons!

Deze publicatie wil hierbij inspiratie bieden. Ze zet enkele voorbije realisaties van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op een bondige en ludieke manier in de kijker. De bedoeling is om via concrete voor-beelden aan te tonen hoe de integratie van de genderdimensie in verschillende beleidsdomeinen en sectoren kan aangepakt worden, en op welke manier dit een meerwaarde is voor het beleid.

Laat ons samen aan de slag gaan om de ongelijkheden tussen man-nen en vrouwen in kaart te brengen, en ze vervolgens via een gericht beleid weg te werken, te beperken, of op zijn minst niet te verster-ken. Want een beleid dat rekening houdt met behoeften en verwach-tingen van alle burgers, mannen én vrouwen, is een beter beleid!

Ik wens u veel leesplezier en inspiratie om de genderaanpak toe te passen binnen uw eigen werkdomein!

Hartelijke groet,

Bianca Debaets Brussels staatssecretaris voor Gelijke Kansen

Page 4: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

4

INHOUDSOPGAVE

VOORWOORD ...........................................................3VOORAF ....................................................................5

1. INLEIDING ...........................................................6Brussel, een Gewest waar iedereen zich thuis voelt ................ 6Meten is weten ............................................................................ 7

2. WERKEN AAN GENDER MAINSTREAMING! ......9Sensibiliseren van de ambtenaren (v/m) ................................... 9Coördineren van de lokale actoren ........................................... 10Het doelpubliek kennen ............................................................ 10Analyseren van de begrotingsimpact (genderbudgeting) ........ 11Invoegen van clausules in overheidsopdrachten ..................... 12

3. EEN BRUSSELSE OPENBARE DIENST AAN DE ZIJDE VAN VROUWEN .........................13

Directeur of directrice? ............................................................. 13Hebben beroepen een geslacht? .............................................. 13Telewerken, een nieuw instrument voor de organisatie van het werk? ............................................................................. 14Waar zijn de vrouwen? ............................................................... 15

4. EEN VROUWVRIENDELIJK BRUSSELS GEWEST .........................................16

Bij de toegang tot werk ............................................................. 16Bij de toegang tot het ondernemerschap ................................. 16Bij het verzoenen van privé- en beroepsleven.......................... 17In de publieke ruimte ................................................................ 19Tegenover het geweld................................................................ 20

PRAKTISCHE INLICHTINGEN ...............................21Gewestelijke Overheidsdienst Brussel (GOB) .......................... 21Het Gelijkekansenbeleid van de GOB ...................................... 22Instellingen van openbaar nut .................................................. 24

Page 5: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

5

Gendervriendelijk brussel!

VOORAF

De Verklaring en het Actieplatform van Peking (Beijing) werden in 1995 aangenomen door 189 regeringen op de vierde Wereldvrou-wenconferentie van de Verenigde Naties. Ze weerspiegelen het en-gagement van de ondertekenaars om zich in te spannen voor een echte gelijkheid tussen mannen en vrouwen.

De Ordonnantie van 20 april 2006, het wettelijk instrument dat de verbintenissen die werden aangegaan in Peking concretiseert, vraagt de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om in het Parlement jaarlijks verslag uit te brengen over de gereali-seerde vooruitgang op het vlak van gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Deze balans, het Pekingrapport, bundelt alle acties die de verschillende ministers en/of staatssecretarissen binnen hun bevoegdheidsdomein hebben genomen.

De Gewestelijke Overheidsdienst Brussel (GOB) coördineert, onder meer, de uitwerking van dit rapport in samenwerking met ambte-naren (m/v) die werden aangeduid binnen de verschillende bestu-ren van de GOB en van verschillende Instellingen van Openbaar Nut (ION): de Pekingcorrespondenten.

Het is hun opdracht om verslag uit te brengen over de acties die binnen hun bevoegdheidsdomein gevoerd werden en om ze te eva-lueren op het vlak van gender.

Deze brochure omvat vier verschillende delen: 1) de context en het belang van statistieken, 2) het beleid rond gender mainstreaming

en proefprojecten, 3) het interne beleid rond de gelijkheid m/v, en 4) de externe acties van het Gewest. Ze wil de aandacht vestigen op de goede Brusselse praktijken inzake de gelijkheid tussen mannen en vrouwen.1

De term geslacht verwijst naar het “biologische” aspect, wat vastligt bij de geboorte. Men wordt geboren als man of vrouw, afhankelijk van de ontvangen chromosomen. Men wordt op basis van het geslacht soci-aal erkend en neemt in die hoedanigheid deel aan het sociale leven. De identiteitskaart bijvoorbeeld vermeldt het “geslacht” met de letter die overeenstemt met het mannelijk (M) of vrouwelijk (V) geslacht.

De term gender verwijst naar het “sociale geslacht”. Dat omvat be-paalde gedragingen die worden toegekend aan het ene of het andere geslacht. Aldus verwacht men van een vrouw in het dagelijkse leven be-paalde attitudes en gedragingen en het vervullen van bepaalde taken. Van een man verwacht men dan weer andere attitudes. Deze gedragin-gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd.

(Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen)“Gender” verwijst naar sociaal geconstrueerde rolpatronen, gedra-

gingen, activiteiten en competenties, die volgens een gegeven maat-schappij passend zijn voor vrouwen en mannen.

(Raad van Europa)

In deze brochure vermelden we (m/v) na mannelijke of neutrale functies om de rol van vrouwen in de maatschappij niet te verhullen.

1. Deze komen uit het Pekingrapport 2012.

Page 6: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

6

Gendervriendelijk brussel!

1. INLEIDING

BRUSSEL, EEN GEWEST WAAR IEDEREEN ZICH THUIS VOELT Conform de verbintenissen die werden aangegaan op de vier-de Wereldvrouwenconferentie van de Verenigde Naties in 1995 in Peking, heeft België van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen een beleidsprioriteit gemaakt, zowel op het federale niveau als op dat van de Gemeenschappen en de Gewesten.

Om de doelstellingen die werden vastgelegd in Peking te verwe-zenlijken en om de vooruitgang die werd gerealiseerd inzake de gelijkheid mannen/vrouwen te evalueren, heeft het Brussels Ge-west een wetgevend en strategisch apparaat uitgewerkt:

•juridische instrumenten;•een specifieke administratieve structuur;• actieprogramma’s, gerichte beleidsmaatregelen en proefpro-

jecten;•een adviesorgaan.In 2012 werd de Brusselse Raad voor de Gelijkheid tussen mannen

en vrouwen opgericht. Deze Raad moet adviezen en aanbevelingen for-muleren op eigen initiatief of op vraag van een lid van de regering, een parlementscommissie of de sociaaleconomische raad van het Gewest, over alle zaken die een weerslag hebben op de gelijkheid tussen vrou-wen en mannen. De Raad dient bij de regering een jaarverslag in en stelt een jaarlijks actieplan op om zijn missie te vervullen.

Het beleid rond de gelijkheid tussen mannen en vrouwen staat onder het toezicht van de staatssecretaris voor Gelijke Kansen en omvat drie doelstellingen: het garanderen van niet-discriminatie, het versterken van de participatie van iedereen, en van vrouwen in het bijzonder, aan het politieke, economische en sociale leven, en het bevorderen van het samenleven.

De Gewestelijke Overheidsdienst Brussel (GOB) voert dit beleid uit, zowel binnen de overheidsdienst als over het hele grondgebied.

In het kader van haar interne opdrachten inzake de gelijkheid man-nen/vrouwen, ontwikkelt de GOB een human resourcesbeleid met het oog op een evenwichtige aanwezigheid van mannen en vrou-wen.

Daarnaast is de GOB ook betrokken bij de uitvoering en de eva-luatie van het gewestelijk beleid rond de gelijkheid tussen man-nen en vrouwen, verzekert ze de opvolging van externe projecten, verspreidt ze documenten en informeert ze het publiek. Sedert 2010 bereidt ze ook de uitvoering voor van het beleid rond gender mainstreaming, conform de gewestelijke beleidsverklaring 2009-2014 van de regering.

Deze regeringsverklaring bevestigde namelijk reeds de ambitie om de gelijkheid tussen mannen en vrouwen te bevorderen en om dis-criminatie te bestrijden door naast gerichte acties een beleid uit te werken rond gender mainstreaming.

Page 7: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

7

Gendervriendelijk brussel!

Gender mainstreaming is een strategie die de gelijkheid van vrou-wen en mannen in de samenleving wil versterken door de genderdi-mensie te integreren in alle overheidsmaatregelen.

Het is een transversale en structurele benadering omdat ze van toe-passing is op alle beleidsdomeinen en op alle fasen van de beleidscy-clus en betrekking heeft op alle actoren die bezig zijn met de uitvoering en de evaluatie van de maatregelen.

(Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen, IGVM)

Voortaan wordt het specifieke thema van de gelijkheid tussen vrou-wen en mannen geïntegreerd in alle publieke beleidsmaatregelen in elk stadium van hun ontwikkeling.

Deze politieke wil werd op 29 maart 2012 vastgelegd in een Ordon-nantie die bepaalt dat: “De regering van het Brussels Hoofdstede-lijk Gewest zorgt voor de uitvoering van de doelstellingen van de vierde Wereldvrouwenconferentie die werd gehouden in Peking in september 1995. Meer in het bijzonder waakt ze over de integratie van de genderdimensie in alle beleidskeuzes en maatregelen, bij de voorbereiding van de budgetten en acties die ze neemt en dat om eventuele vormen van ongelijkheid tussen vrouwen en mannen te voorkomen of te corrigeren.”

De Ordonnantie “Gender mainstreaming” wordt volledig van kracht vanaf de regeerperiode 2014-2019. Maar het Gewest bereidt de uit-voering ervan dus al geruime tijd voor.

METEN IS WETEN2

“... elke minister en staatssecretaris ziet er, in de domeinen die on-der zijn of haar bevoegdheden vallen, op toe dat de statistieken die de Brusselse overheidsdiensten en de Brusselse instellingen van openbaar nut in hun actiedomein produceren, verzamelen en be-stellen, naar geslacht opgesplitst worden en dat er genderindicato-ren worden opgesteld wanneer dit relevant is”. Ordonnantie van 29 maart 2012, artikel 4.

Statistieken opsplitsen per geslacht, dat wil zeggen het scheiden van gegevens over mannen en over vrouwen, is een eerste onontbeerlij-ke stap, maar volstaat niet voor het opsporen van de verschillen tussen mannen en vrouwen in alle domeinen van de maatschappij.

Om zich een idee te vormen van de respectievelijke situatie van vrouwen en van mannen in een bepaald domein, zijn genderstatis-tieken noodzakelijk.

“De administratieve diensten van de Gewestelijke Overheids-dienst Brussel en ook de instellingen van openbaar nut zijn stil-aan begonnen met de voorbereiding van het verzamelen van afzonderlijke gegevens per geslacht op basis van databanken, formulieren, fiches en/of registers” ambtenaar van de GOB.

Genderstatistieken zijn naar geslacht opgesplitste statistieken die op zo’n manier werden verwerkt dat ze een beeld geven van de verschil-len die bestaan tussen mannen en vrouwen.

Genderindicatoren dienen om de respectievelijke positie van man-nen en vrouwen in een maatschappij te meten en te vergelijken over een gegeven tijdspanne. Ze zijn nuttig voor het analyseren van een situ-atie en voor het definiëren van de doelstellingen van een beleid en, later, voor het evalueren van de impact en de resultaten.

2. IGVM, Vrouwen en Mannen in België. Genderstatistieken en indicatoren, 2de editie, 2011.

7

Page 8: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

8

Gendervriendelijk brussel!

Dankzij indicatoren zoals verworven kennis, vrije tijd en sociale erkenning kan men bijvoorbeeld inschatten welke voordelen er voor mannen en vrouwen kunnen verbonden zijn aan de invoering van een nieuwe werkorganisatie in een gegeven beroepsomgeving.

Het Brussels Instituut voor statistiek en analyse (BISA) centrali-seert, verwerkt en verspreidt statistieken over het Brussels Hoofd-stedelijk Gewest, de gemeenten en de wijken.

Het BISA integreert de genderdimensie bij het verzamelen en ver-spreiden van beschikbare gegevens en het nam deel aan de fe-derale werkgroep Gender en Statistiek, die als doel heeft om een stand van zaken van de statistieken opgesplitst naar geslacht op te stellen en het opnemen van gender in de productie van deze statistieken te analyseren. Daarnaast schreef het BISA een artikel over Gender en statistieken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om aan de uitvoering van gendermainstreaming in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bij te dragen.

Page 9: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

9

Gendervriendelijk brussel!

2. WERKEN AAN GENDER MAINSTREAMING!

Met het oog op de geplande veralgemening van het beleid inzake gender mainstreaming zet de GOB sedert 2010 proefprojecten op binnen zes directies.

Deze proefprojecten moeten bijdragen aan de uitwerking van een procedure om de genderdimensie in het arbeidsproces te integreren. Deze methode kan dan worden toegepast bij alle directies van de GOB.

Analyseren van de positie van mannen en vrouwen in het openbaar ambt, opsporen van vormen van ongelijkheid, deze corrigeren en in de toekomst voorkomen.

Pilootprojecten: een eerste stap naar een transversaal gendergevoelig beleid

SENSIBILISEREN VAN DE AMBTENAREN (V/M)

Het is niet vanzelfsprekend om de genderdimensie te integreren in het dagelijks werk. Wat houdt dit juist in? En vooral hoe moet dat aangepakt worden?

Om antwoorden te formuleren op deze vragen en om het werk van de ambtenaren (m/v) te vereenvoudigen, organiseerde de Directie Exter-ne Betrekkingen sensibiliserings-, reflectie- en dialoogworkshops.

Door dit groepswerk konden alle ambtenaren (m/v) en hun hiërarchie zich een transparanter beeld vormen van de concepten gender en

gender mainstreaming. Vervolgens hebben ze leidraden vastge-legd om gender te integreren in hun manier van werken.

Ten gevolge van deze sensibilisering heeft de Directie Externe Betrekkingen zich ertoe verbonden om de genderdimensie te integreren in elk nieuw bilateraal akkoord, en ook in komende projectoproepen aan ngo’s. Gender wordt dus één van de selectie-criteria. De Directie zal ook ijveren voor de uitwisseling van goede praktijken inzake gender mainstreaming met haar partnerlanden en binnen de internationale netwerken waarvan ze deel uitmaakt.

Page 10: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

10

Gendervriendelijk brussel!

COÖRDINEREN VAN DE LOKALE ACTOREN

Brussel Plaatselijke Besturen (BPB) heeft beslist om gender te in-tegreren in de plaatselijke preventie-en buurtplannen van de zes proefgemeenten: Anderlecht, Brussel-Stad, Etterbeek, Koekel-berg, Sint-Joost-Ten-Node en Ukkel.

Statistische analyse van het personeel van de preventiediensten, discussies in werk- en reflectiegroepen over gangbare gender(on)gelijkheid in de diensten, onderzoek naar de voor- en nadelen van ge-mengde teams en naar de eventuele impact van een verdeling volgens gender in de georganiseerde activiteiten.

Er werden werkgroepen geïnstalleerd en, na een analyse- en re-flectie-oefening, werden er actiepistes uitgetekend die de gemeen-ten in staat stellen om voortaan te werken rond werkaanbiedingen, de sensibilisering van de doelgroep en de publicatie van artikels over veeleer mannelijke preventieberoepen zoals gemeenschaps-wachten.

HET DOELPUBLIEK KENNEN

Wat is de impact van overheidsacties op de bevolking? Wie behoort tot dit publiek? Vrouwen? Mannen? Hebben ze dezelfde noden? Speelt een actie daarop in?

Een onontbeerlijke voorwaarde voor elk beleid is de kennis van de doelgroep: dat vereist het verzamelen van gegevens op basis van ge-slacht (man/vrouw). Dankzij het verzamelen en analyseren van deze informatie heeft men een betere kijk op de noden van de bevolking.

In het kader van de proefprojecten rond gender mainstreaming heeft de Directie Taxi’s een vakje “geslacht” toegevoegd aan het administratieve klachtenformulier tegen taxichauffeurs (m/v). Via een analyse van eventuele verschillen in de beweegredenen van klachten van mannen en vrouwen kan men een beter beeld krijgen van de gevoeligheid en de specifieke noden van het klantenbestand.

Page 11: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

11

Gendervriendelijk brussel!

Parallel daaraan werken binnen Brussel Economie en Werkgele-genheid twee verschillende administratieve afdelingen samen bij het analyseren van de gegevens opgesplitst per geslacht van de databank van Brussel Invest&Export. Dit waardevol statistisch in-strument registreert het geslacht van de contactpersonen en biedt een betere kijk op het profiel van de Brusselse kmo’s (eind 2012 vertegenwoordigden vrouwen 19% van de contactpersonen).

ANALYSEREN VAN DE BEGROTINGSIMPACT (GENDERBUDGETING)

“De Brusselse Hoofdstedelijke Regering werkt een methode uit om de genderdimensie te integreren in het geheel

van de begrotingscyclus” Ordonnantie van 29 maart 2012, artikel 2, §3.

Brussel Financiën en Begroting, het bestuur dat belast is met alle opdrachten inzake uitgaven van het Gewest, bereidt de invoering van de genderbudgeting voor. Het komt erop aan de (potentiële) impact te kunnen evalueren van de investeringen in overheids-maatregelen op de situatie van vrouwen en mannen in de samen-leving.

Genderbudgeting is een analyse vanuit genderperspectief van alle vormen van overheidsuitgaven en -inkomsten en geeft een overzicht van de directe en indirecte gevolgen ervan op de respectievelijke situa-tie van vrouwen en mannen.

(Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen)

Een specifieke werkgroep bestudeerde de methodes die in België worden gebruikt (vooral op het federale niveau) en testte een metho-de om de begrotingsallocaties van een administratieve dienst onder te verdelen in categorieën.

Page 12: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

12

Gendervriendelijk brussel!

INVOEGEN VAN CLAUSULES IN OVERHEIDSOPDRACHTEN“[De Brusselse Hoofdstedelijke Regering] waakt er, in het kader

van de procedures voor de toekenning van overheidsopdrach-ten en de toekenning van subsidies, over dat de gelijkheid van

vrouwen en mannen en de integratie van de genderdimensie in aanmerking worden genomen.”

Ordonnantie van 29 maart 2012, artikel 3, 3°.

Overheidsopdrachten kunnen doeltreffende instrumenten zijn voor de gelijkheid tussen mannen/vrouwen. Door het invoegen van ad-ministratieve en technische clausules in overheidsopdrachten kan men van de dienstverleners immers eisen dat ze rekening houden met de genderdimensie.

De Directie Monumenten en Landschappen testte het invoegen van genderclausules uit in een bestek betreffende de realisatie van een pu-blicatie voor kinderen over de geschiedenis van het Brussels erfgoed.

De administratieve en technische eisen hadden betrekking op het gebruiken van een neutrale taal en van niet-stereotiepe beelden en boodschappen die bijdragen tot een gelijkwaardiger beeld van vrouwen en mannen in de maatschappij.

Deze ervaring droeg bij tot het opstellen van een methodologische nota die in de toekomst zou kunnen worden gebruikt door de hele Gewestelijke Overheidsdienst Brussel.

Page 13: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

13

Gendervriendelijk brussel!

3. EEN BRUSSELSE OPENBARE DIENST AAN DE ZIJDE VAN VROUWEN

DIRECTEUR OF DIRECTRICE?Taal is niet neutraal. Ze weerspiegelt machtsverhoudingen in de samenleving. Een functie die wordt bekleed door vrouwen aandui-den met een mannelijke term verhult de rol van vrouwen in het actieve leven en negeert een groot deel van hun identiteit.

“De vervrouwelijking van de terminologie en de functies is belang-rijk omdat dit de kans biedt om vrouwen zichtbaar te maken en

om te erkennen dat vrouwen alle functies bekleden. Omgekeerd is het eveneens essentieel om traditioneel vrouwelijke terminologie

te vermannelijken en om bijvoorbeeld ‘secretaris of secretaresse’ te zeggen of ook ‘sociaal assistent of sociaal assistente’. Het is jammer dat sommige vrouwen de indruk hebben dat het vervrouwelijken

van de titel van een functie afbreuk zal doen aan het gewicht ervan (vooral als het gaat om machtsfuncties, sommige vrouwen zullen

er bijvoorbeeld blijven op staan dat men hen “Mevrouw de minister noemt”). Dat zegt veel over de waarde die in onze maatschappij

wordt toegekend aan het mannelijke en het vrouwelijke.”

ambtenaar, Directie Human Resources.

In het nieuwe statuut van de ambtenaren van het Gewest besliste de Brusselse regering om de verschillende graden van ambtenaren te vervrouwelijken.

HEBBEN BEROEPEN EEN GESLACHT?De ondervertegenwoordiging van vrouwen in sommige beroepen zou deze veronderstelling kunnen bevestigen. Maar clichés vallen langzaam uiteen en het Gewest spoort de verantwoordelijken van instellingen van openbaar nut aan om meer vrouwen aan te trek-ken voor hun organisatie.

In hun aanwervingscampagne deden de Maatschappij voor Inter-communaal Vervoer (MIVB) en de Dienst voor Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (DBDMH) een bijzondere inspanning om een vrouwelijk publiek aan te trekken.

Page 14: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

14

Gendervriendelijk brussel!

TELEWERKEN, EEN NIEUW INSTRUMENT VOOR DE ORGANISATIE VAN HET WERK?Door het in gebruik nemen van nieuwe informatie- en communi-catietechnologieën werden er geleidelijk steeds meer flexibele ar-beidsmogelijkheden ingevoerd, voornamelijk dankzij het telewerk.

Hebben deze veranderingen dezelfde impact op vrouwen als op mannen?

Het Brussels Instituut voor Milieubeheer (BIM) organiseerde een proefproject om het telewerk binnen zijn diensten te introduce-ren. Het koppelde aan dit initiatief een tweemaandelijkse evaluatie waarin werd rekening gehouden met de genderdimensie.

Daaruit blijkt dat vrouwelijke telewerkers vragende partij zijn voor een groter aantal telewerkdagen, terwijl mannelijke telewerkers tevreden zijn met het aantal toegekende dagen. Bovendien vinden meer vrouwen dan mannen, na een aanpassingsperiode waarin kantoor en thuiswerk op elkaar werden afgestemd, dat ze hun da-gelijks werk beter kunnen organiseren.

Tot slot zou deze organisatie van het werk het voordeel bieden dat ze de spanningen die verbonden zijn aan een dubbele dagtaak ver-minderen.

Uit de resultaten blijkt dat 52,25% van de vrouwen vindt dat ze hun privé- en beroepsleven beter kunnen verzoenen, terwijl een meer-derheid van de mannen (59,25%) op dit vlak geen enkele verande-ring ziet.

Gezien de tevredenheid van de telewerkers (v/m), de hiërarchische verantwoordelijken (v/m) en de directieraad (v/m) werd het experi-ment uitgebreid tot andere bedienden van het BIM.

Tijdens latere evaluaties van het instrument zal een meer diep-gaande analyse van het verzoenen van privé- en beroepsleven ge-maakt worden.

Page 15: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

15

Gendervriendelijk brussel!

WAAR ZIJN DE VROUWEN?“Minstens 1/3 van de leden van een beheersorgaan die worden be-noemd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) of door een rechtspersoon die gecontroleerd wordt door het BHG moet van een ander geslacht zijn dan dat van de andere leden” (artikel 3 van de ordonnantie ertoe strekkende binnen de leden die door de Brus-selse Hoofdstedelijke Regering benoemd worden in de bestuurs-organen van rechtspersonen, een evenwichtige aanwezigheid van vrouwen en mannen te waarborgen).

Deze wettelijke verplichting bestaat sedert 1995 voor adviesorga-nen en sedert 2008 voor de raden van bestuur van paragewestelijke organismen van publiek recht of belang.

De nieuwe ordonnantie veralgemeent het principe van de even-wichtige vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in be-stuursinstanties tot alle benoemingen die de regering doet bij alle rechtspersonen.

Een rechtspersoon wordt doorgaans gevormd door een groepe-ring van natuurlijke personen die samen iets willen verwezenlijken (Becompta)

De toepassing van deze juridische verplichtingen versterkt dage-lijks de evenwichtige vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in beslissingsfuncties.

Page 16: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

16

Gendervriendelijk brussel!

4. EEN VROUWVRIENDELIJK BRUSSELS GEWEST

BIJ DE TOEGANG TOT WERK

Een ouder, Een job

In het Brussels Gewest zijn er zo’n 70.000 eenoudergezinnen. De meer-derheid bestaat uit een moeder die haar kind(eren) alleen opvoedt.

Om de beroepsinschakeling van dit publiek te bevorderen steunt het Gewest via Actiris het project Een ouder-Een job dat werd uit-gewerkt door Daoust Interim.

Dit innovatief initiatief richt zich tot werkzoekende vrouwelijke en mannelijke gezinshoofden van eenoudergezinnen die geconfron-teerd worden met specifieke problemen.

“Dit pilootproject is ontstaan uit de aanbevelingen van het Tech-nisch Platform Eenoudergezinnen in Brussel. Dit platform, dat bestaat uit professionals van verschillende sectoren, streeft onder meer naar het formuleren van voorstellen rond beleidsmaatrege-len, het begeleiden van bestaande projecten en het opstarten van nieuwe projecten. Een ouder-Een job zal worden geëvalueerd op basis van de directe effecten (jobinschakeling), maar ook op basis van de indirecte”

ambtenaar, Actiris.

Als antwoord op hun bijzondere noden integreerde het project Een ouder-Een job in zijn methodologie thematieken die niet direct in

verband lijken te staan met het zoeken naar werk, maar die toch integraal deel uitmaken van de belemmeringen die de doelgroep ondervindt: een overzicht van de opvangmogelijkheden voor de kinderen, tijdsbeheer en morele steun worden toegevoegd aan het meer klassieke actieplan dat bestaat uit beroepsoriëntering en het leren werken met instrumenten om een job te zoeken.

Individuele gesprekken worden gevolgd door groepssessies waar-bij de deelnemers/deelneemsters banden smeden met andere personen die zich in een gelijksoortige situatie bevinden.

BIJ DE TOEGANG TOT HET ONDERNEMERSCHAP

Volgens het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen oefent 82% van de vrouwelijke actieve bevolking een betaalde job uit; 18% is werkgever, zelfstandige, meewerkende echtgenote of uitoefenaar van een vrij beroep.

De statistieken zeggen dat 30% van wie een onderneming opstart een vrouw is. Dit cijfer blijft al verscheidene jaren vrij stabiel.

Om de toegang van vrouwen tot het ondernemerschap te verbe-teren bezit het Gewest financiële instrumenten en subsidieert het organisaties die de oprichting van een commerciële activiteit be-geleiden.

Page 17: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

17

Gendervriendelijk brussel!

BRUSSELS PIONEERS

Het Gewest subsidieert het project “Brussels Pioneers” van de vzw Incubateur au féminin die vrouwelijke ondernemers begeleidt voor en na de oprichting van een bedrijf.

Het is de bedoeling hen een opleiding te geven die aansluit bij hun noden en eisen. De vzw steunt op een team van experts (v/m) van het lokale netwerk dat steun verleent bij de oprichting van een on-derneming in het Gewest.

“Zich laten begeleiden creëert een echte drive, het geeft een boost en veel energie. Ook al gelooft men in ons, toch zijn er soms mo-

menten van twijfel. Een onderneming starten is een vrij eenzame bezigheid, het doet goed om zich gesteund te voelen.

Het moeilijkste is het omgaan met onzekerheid. Men verlaat zijn vertrouwde zone en komt terecht op een soort achtbaan,

Marianne Clayton, oprichtster begeleid door Brussels Pioneers.3

BRUSOC

Als actor van de lokale en sociale economie komt BRUSOC, een afdeling van de Groep GIMB (Gewestelijke Investeringsmaatschap-pij Brussel), tussen voor zelfstandigen, kleine ondernemingen en projecten voor sociale economie die gevestigd zijn of zich gaan ves-tigen in de prioritaire interventiezone van het Gewest en die proble-men hebben om een bankkrediet te krijgen.

BRUSOC spant zich ook in voor vrouwen, in het bijzonder diege-nen met een laag inkomen, via het aanbieden van professionele diensten, opleidingsmogelijkheden en toegang tot overheidsop-drachten, informatie en technologie. BRUSOC gaf via verschillende financiële instrumenten de aanzet tot de economische heropleving van verschillende wijken in Brussel.

BIJ HET VERZOENEN VAN PRIVÉ- EN BEROEPSLEVEN

Bij de talloze uitdagingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest staat de demografische groei op de eerste rij: er zullen naar schat-ting meer dan 1,2 miljoen bewoners zijn in 20204! Deze aangroei van de bevolking maakt dat de nood aan opvangvoorzieningen voor jonge kinderen nog nijpender zal worden.

3. Uittreksel uit Florence Thibaut, “Pour aider les femmes, il faut leur dire que c’est possible”, Finance Management, n°62, juin 2013.

4. BISA, Mini-Bru 2013, Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in cijfers, 2012.

Page 18: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

18

Bovendien vormt het zorgen voor de kinderen in alle mogelijke situ-aties (op regelmatige basis, bij ziekte, bij een korte onvoorziene om-standigheid) een van de steeds terugkerende problemen waarmee vrouwen het meest worden geconfronteerd: geen crèche, geen op-leiding, geen sollicitatiegesprek, geen werk, geen voltijdse job!! Het spreekt vanzelf dat mannen in een gelijksoortige situatie op evenveel belemmeringen stoten door het tekort aan opvangvoorzieningen.

Om doeltreffend in te spelen op deze vraag integreert het Gewest deze noodsituatie op een horizontale en systematische wijze in al haar publieke activiteiten, bijvoorbeeld via de volgende instrumenten:

1. Het Kinderdagverblijf van Actiris2. Het invoegen van crèches in projecten voor economische ont-

wikkeling en stadsvernieuwing3. Het openen van opvangplaatsen via duurzame wijkcontracten.

1. Het Kinderdagverblijf van Actiris vzw staat in voor de tijdelijke opvang of voor opvang van maximum drie maanden van kinderen van 0 tot 3 jaar als hun ouders zijn ingeschreven bij de Brusselse Gewestelijke Dienst voor Arbeidsbemiddeling (Actiris), in een van de 19 gemeenten wonen en opvang nodig hebben om werk te zoeken (tijdelijke opvang) of omdat ze net werden aangeworven (crèche). De voorziening heeft twee vestigingen en kan tot 78 kinderen op-vangen.Bovendien coördineert het Kinderdagverblijf een netwerk van part-nercrèches die instaan voor de opvang van kinderen van werkzoe-kenden die een opleiding volgen of betrokken zijn bij een ander initiatief voor socioprofessionele inschakeling (13 partners, 206 kinderen opgevangen in 2012).

2. citydev.brussels heeft een tweevoudige opdracht: ondernemin-gen in het Gewest verwelkomen en houden, en huisvesting creëren voor gezinnen met een bescheiden inkomen.

In sommige van haar projecten voor economische ontwikkeling en stadsvernieuwing zorgt citydev.brussels ook voor de infrastructuur voor opvangvoorzieningen voor jonge kinderen, die wordt beheerd door andere actoren.

Tegen 2017 plant citydev.brussels de oprichting van 5 crèches met opvangcapaciteit voor 120 kinderen.

Page 19: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

3. Duurzame wijkcontracten vormen een belangrijke hefboom voor de emancipatie van vrouwen in kwetsbare wijken. Deze actie-programma’s steunen op een analyse van de noden van de wijken en van de bevolkingsgroepen en omvatten projecten rond educatie, gezondheid, huisvesting, solidaire economie, nabijheidsdiensten, gezonde voeding, bestrijding van geweld, socioprofessionele in-schakeling...

Elk actieprogramma moet prioriteit verlenen aan de uitrusting en infrastructuur voor kinderen en jongeren en het is verplicht om een nieuwe voorziening te plannen voor jonge kinderen. Wijkcontrac-ten zorgen dus zo voor een aanzienlijke verhoging van het aantal opvangplaatsen in crèches. Door de diverse opvangmogelijkheden kan er beter worden ingespeeld op de noden van de verschillende bevolkingsgroepen. De ouders beschikken over meer flexibiliteit dankzij geregelde, co- en tijdelijke kinderopvang.

19

IN DE PUBLIEKE RUIMTE

De noden van vrouwen en van mannen in de stad zijn afhankelijk van de specifieke rol die ze vervullen. Vrouwen verplaatsen zich anders: ze gaan vaker te voet, leggen dagelijks het traject huis-school-werk af en kennen de publieke ruimte daardoor beter.

Garance vzw realiseerde voor het Gewest een genderanalyse van de Brusselse publieke ruimte met betrekking tot het subjectief on-veiligheidsgevoel.

Op basis van een methodologie die in de jaren 1980 werd uitgewerkt door de vrouwenbeweging zowat overal ter wereld organiseert de vzw verkenningswandelingen. Hier gaat het om begeleide wandelin-gen in kleine groepjes in bekende wijken die aan de deelneemsters de gelegenheid geven om rond te kijken, hun gevoel te laten spreken en te proberen vatten waarom ze zich (on)veilig voelen.

Op deze observatiewandelingen wordt ook gekeken of de (niet)inrichting van een gebied verantwoordelijk is voor die onaangename ge-voelens en maakt dat vrouwen bepaalde plek-ken vermijden op specifieke momenten en/of hun verplaatsingstraject in de publieke ruimte veranderen.

De resultaten van de studie werden gepubli-ceerd in een brochure met goede praktijken en aanbevelingen bestemd voor alle actoren inzake stedenbouw, mobiliteit en de inrichting van het territorium5.5. Laura Chaumont en Irène Zeilinger, Espace public, genre et sentiment d’insécurité,

vzw Garance, 2012.

Page 20: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

20

Gendervriendelijk brussel!

TEGENOVER HET GEWELD

CAMPAGNE I LOVE U

Sedert 2011 organiseert de Brus-selse Gewestelijke Coördinatie inzake partner- en intrafamiliaal geweld sensibiliserings- en res-ponsabiliseringscampagnes voor jongeren die te maken hebben met geweldsituaties.

In 2012 stelde de campagne “I LOVE U” een pakket instru-menten voor die jongeren in staat stellen om tekenen van psycholo-gisch, verbaal, fysiek en seksueel geweld in hun liefdesrelaties en in hun omgang met hun omgeving te herkennen.

Bovendien gaf de campagne aan de jonge slachtoffers, dader(s) en/of getuigen (zowel mannen als vrouwen) adviezen, adressen van steunpunten en telefoonnummers van hulplijnen.

De campagne bestond uit drie fasen:

1. Grootschalige communicatie om maximum bereik te hebben bij de doelgroep (v/m), via affiches op publieke plaatsen, flyers uit-gedeeld aan de schoolpoort, een website (www.isditliefde.be) en een facebookpagina.

La violence dans une relation, ça laisse toujours des marques.Geweld binnen een relatie laat altijd sporen na. 

Editeur responsable : Ch. Lamouline, Secrétaire général, Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale, Boulevard du Jardin Botanique, 20 - 1035 BruxellesVerantwoordelijke uitgever: Ch. Lamouline, Secretaris- generaal, Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Kruidtuinlaan, 20 - 1035 Brussel

2. Publieke actietheatervoorstellingen: vertrekken van een col-lectieve of participatieve creatie in een workshop, van het werk met het doelpubliek, vertrekken van hun dagelijks leven en si-tuaties uit hun leven naspelen.

De jongeren toonden veel belangstelling voor deze vorm van communicatie, die bijzonder geschikt is om het te hebben over delicate vragen rond geweld.

3. Geanimeerde activiteiten in scholen voor het 4de, 5de en 6de jaar in het Gewest.

Meer dan 1.500 jonge Nederlandstalige en Franstalige Brusselse jongens en meisjes werden aldus gesensibiliseerd omtrent geweld.

Page 21: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

21

Gendervriendelijk brussel!

PRAKTISCHE INLICHTINGEN

GEWESTELIJKE OVERHEIDSDIENST BRUSSEL (GOB)

De Gewestelijke Overheidsdienst Brussel (GOB) is het belangrijk-ste instrument van de Brusselse regering voor het uitvoeren van haar beleid.

Het gewestelijk beleid wordt op een coherente, efficiënte en trans-parante manier voorbereid en uitgevoerd door de GOB. Het is de bedoeling om de Brusselse burgers en bedrijven een kwaliteitsvol-le dienstverlening aan te bieden in een context van duurzame ont-wikkeling en met oog voor de waarden van de overheidsdiensten.

De Gewestelijke Overheidsdienst Brussel heeft de volgende alge-mene opdrachten:

• deeconomischeontwikkelingendecreatie vanwerkgele-genheid stimuleren

• de openbare ruimte inrichten en de voorzieningen inzakemobiliteit en onroerend erfgoed beheren

• deontwikkelingvanhetgrondgebiedsturendoormiddelvanstedenbouw, degelijke huisvesting, stadsvernieuwing en de bescherming van het bouwkundig erfgoed

• deoverheidsfondsenbeherenendegewestelijkebelastin-gen innen

• deplaatselijkebesturenorganiseren,adviseren,controlerenen financieren

• deGOBdoeltreffendvertegenwoordigenindenationale,Eu-ropese en internationale instellingen en de rol van Brussel als hoofdstad van Europa invullen

• deactiesvandebesturencoördinerenenhenbijstaandoormiddel van een gericht personeelsbeleid binnen een degelij-ke infrastructuur

De Gewestelijke Overheidsdienst Brussel is onderverdeeld in zeven besturen:

1. Brussel Stedelijke Ontwikkeling (vroeger: het Bestuur Ruimtelijke Ordening en Huisvesting)

2. Brussel Economie en Werkgelegenheid (vroeger: het Be-stuur Economie en Werkgelegenheid)

3. Brussel Financiën & Begroting (vroeger: het Bestuur Finan-ciën en Begroting)

4. Brussel Fiscaliteit (nieuw bestuur sinds 2012)5. Brussel Mobiliteit (vroeger: Mobiel Brussel)6. Brussel Plaatselijke Besturen (vroeger: het Bestuur Plaat-

selijke Besturen)7. Brussel Gewestelijke Coördinatie (vroeger: het Secretari-

aat-generaal) omkadert de zes bevoegde besturen in spe-cifieke aangelegenheden en biedt ondersteuning op het vlak van organisatie en beheer.

Page 22: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

22

Gendervriendelijk brussel!

HET GELIJKEKANSENBELEID VAN DE GOB

VOOR DE BEVOLKING VAN HET GEWEST DE DIRECTIE GEWESTELIJKE GELIJKE KANSEN

De Directie Gewestelijke Gelijke Kansen maakt deel uit van Brus-sel Gewestelijke Coördinatie (van de GOB) en voert het gelijke kan-senbeleid uit dat gericht is op de bevolking van het Brussels Hoofd-stedelijk Gewest (extern beleid).

Het Gewest wil namelijk een beleid van non-discriminatie en ge-lijkheid van kansen voeren, met specifieke aandacht voor een aan-tal kwetsbare groepen. Deze groepen vormen de doelgroepen van het gewestelijk gelijkekansenbeleid: mannen en vrouwen, perso-nen met een handicap, personen van een andere etnisch-culturele afkomst en LGBT (Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender).

De Directie Gewestelijke Gelijke Kansen werkt aan de uitvoering en evaluatie van het gewestelijk gelijkekansenbeleid voor deze doel-groepen. Ze verschaft de staatssecretaris bevoegd voor Gelijke Kansen alle relevante informatie over de gelijkekansendossiers en werkt mee aan de opstelling van verslagen die voortvloeien uit de diverse ordonnanties inzake gelijkheid tussen mannen en vrouwen.

De Directie volgt ook externe projecten op, verspreidt documenten en informeert het publiek. Ze organiseert geregeld evenementen om de Brusselse bevolking gevoelig te maken voor de diverse the-ma’s rond gelijke kansen.

SubsidiesEen zeer belangrijk, specifiek luik van het gewestelijk gelijkekan-senbeleid is de toekenning van subsidies aan Brusselse verenigin-gen voor projecten rond gelijke kansen en diversiteit.

De strijd tegen partnergeweldSedert 2005 sluiten de minister-president, de staatssecretaris bevoegd voor Gelijke Kansen en het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen jaarlijks een overeenkomst rond de geweste-lijke coördinatie inzake de bestrijding van partnergeweld. De ge-westelijke coördinatie is onder meer belast met de uitvoering van een gewestelijk actieplan.

Gender MainstreamingTot slot bereidt de Directie sinds 2010 de invoering van Gender mainstreaming voor met het organiseren en begeleiden van proef-projecten binnen de verschillende besturen.

VOOR DE PERSONEELSLEDEN VAN DE GOBCEL WELZIJN OP HET WERK EN DIVERSITEIT (DIRECTIE HU-MAN RESOURCES)

De GOB voert een human resourcesbeleid dat de dimensie gelijke kansen en diversiteit integreert.

Ze zet bewustmakings-, informatie- en communicatiecampagnes op. Een beleidsplan inzake diversiteit voor het personeel moet de beginselen van non-discriminatie, diversiteit en gelijkheid tussen mannen en vrouwen bevorderen. Dit plan wordt om de twee jaar opgemaakt.

Page 23: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

23

Gendervriendelijk brussel!

VOOR DE GEMEENTEN VAN HET GEWEST COÖRDINATIE GELIJKE KANSEN BINNEN BRUSSEL LOKALE BESTUREN

De Coördinatie Gelijke kansen maakt deel uit van de Direc-tie Gesubsidieerde Initiatieven, die zich binnen het Bestuur Plaatselijke Besturen situeert. Dit bestuur verzekert de ver-binding tussen het Gewest en de verschillende lokale bestu-ren (gemeenten, OCMW’s,...) op zijn territorium.

Het doel van de Coördinatie Gelijke kansen is het versterken van de integratie van gelijkheid tussen vrouwen en mannen binnen de 19 gemeenten, via de organisatie van vormingen, ontmoetingen, publicaties, colloquia enz. Daarnaast onder-steunt deze coördinatie de gemeenten via een jaarlijkse pro-jectoproep met betrekking tot gelijke kansen in de brede zin van het woord (gelijkheid v/m, maar ook handicap, diversiteit, LGBT, partner- en intrafamiliaal geweld enz.)

Page 24: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

24

Gendervriendelijk brussel!

INSTELLINGEN VAN OPENBAAR NUT

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest creëerde een reeks instellin-gen van openbaar nut en verenigingen zonder winstoogmerk om het beleid en de bevoegdheden van het Brussels Gewest om te zet-ten in concrete interventies. Hieronder de lijst van instellingen die meewerkten aan het Pekingrapport 2012.

Openbare dienstverlening aan de burger• DeBrusselseHoofdstedelijkeDienstvoorBrandbestrijdingen

Dringende Medische Hulp (DBDMH) komt tussen bij brand en coördineert de dringende medische hulp in het Brussels Ge-west.

• NetBrusselzorgtvoordeopenbarenetheid,devuilophalingen het afvalbeheer in het Brussels Gewest.

• DeMaatschappijvoorhetIntercommunaalVervoerteBrussel(MIVB) verzorgt het openbaar vervoer in de 19 gemeenten van het Brussels Gewest.

• DeBrusselseGewestelijkeHuisvestingsmaatschappij(BGHM)maakt huisvesting toegankelijk voor mensen met een be-scheiden inkomen.

Economie, onderneming en werk• ACTIRISishetBrusselseagentschapdatverantwoordelijkis

voor de uitvoering van het Brusselse werkgelegenheidsbeleid. • HetBrusselsAgentschapvoordeOnderneming (BAO)on-

dersteunt ondernemers met hun bedrijfsplannen in het Brussels Gewest.

• De Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Brussel(GIMB) geeft financiële ondersteuning voor de oprichting, de reorganisatie of de expansie van privéondernemingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

• DeEconomischeenSocialeRaadvanhetBrusselsHoofd-stedelijk Gewest (ESRBHG) is het sociaaleconomisch over-legorgaan van het Brussels Gewest.

Onderzoek, innovatie en ICT• INNOVIRIS is het instituut ter bevordering van het weten-

schappelijk onderzoek en innovatie van het Brussels Gewest. • Het Centrum voor Informatica van het Brussels Gewest

(CIBG) staat in voor de ontwikkeling van nieuwe informatie-technologieën en de informatisering van de diensten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Energie en milieu• Leefmilieu Brussel-Brussels Instituut voor Milieubeheer

(BIM) is de overheidsdienst voor milieu en energie van het Brussels Gewest.

• HetBrusselsEnergieagentschap(ABEA)promootrationeelenergieverbruik en het gebruik van hernieuwbare energie-bronnen.

• HetFondsvoorhetWaterbeleidfinancierthetwaterbeleidende waterzuivering in het Brussels Gewest.

Stadsontwikkeling• Citydev.brusselshelptondernemingenaanbedrijfsvestigin-

gen en bouwt woningen voor particulieren in het kader van stadsvernieuwingsprojecten.

• DeHavenvanBrusselstaatinvoorhetbeheer,deexploitatieen de uitbouw van de haven, de voorhaven en de havenin-stallaties in het Brussels Gewest.

Page 25: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

25

Gendervriendelijk brussel!

Het netwerk van Pekingcorrespondentenbinnen de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel en de Instellingen van Openbaar Nut

1-Caroline Docquiert2-Thomas De Keyser3- Sophie Coekelberghs4-Amina Riad5-Sophie Van Ophalfens6-Jean-Paul Mahoux7-Katrien Lefever8- Mélina Vanden Borre

9-Laurent Jacquet10-Vincent Repussard11-Flavia Iez12-Martine Bollu13-Séverine Van Herzeele14- Carole Moné15-Julie Millan16-Maryam Kechiche

17-Amaury Van Der Straaten18-Sophie Willaumez19-Myriam Hilgers20- Roger Kalenga-Mpala21-Nathalie Smets22-Marie-Aimée Duquet23-André Bellefroid24-Christine De Kock

25-Victoria Videgain26- Ann Vandenmeersche27-Christa Vereecken28-Valérie Wauthier29-Amélie Marotte30-Valérie Goret31-Jenny Vanden Branden

En ook: Anne GathoyeSophie HantsonJoëlle HoevenGratia PunguCarmen Slompo

Page 26: GELIJKE KANSEN December 2014 GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL!gender.brussels/IMG/pdf/bruxelles_a_bon_genre-nl-anysurfer.pdf · gen zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. (Instituut voor

GENDERVRIENDELIJK BRUSSEL !In 1995, op de Vierde Wereldvrouwenconferentie van de Verenigde Naties, hechtte België zijn goedkeuring aan de Verklaring en het Actieplatform van Peking. Daarmee beloofde het om zich in te spannen voor een echte ge-lijkheid tussen mannen en vrouwen.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest engageerde zich in 2006 om jaarlijks te rapporteren over de initiatieven die in elk beleidsdomein gevoerd worden ter bevordering van gelijke kansen tussen mannen en vrouwen. In 2012 ging het Gewest nog een stap verder en voortaan moet de genderdimensie systematisch geïntegreerd worden in alle fasen van het beleid.

Deze brochure wil steun bieden bij het concretiseren van dit engagement. Ze steunt op bijdragen van de Peking-correspondenten uit de verschillende Besturen van de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel en uit sommige Instellingen van Openbaar nut.

Gendervriendelijk Brussel! vestigt de aandacht op de Brusselse goede praktijken: het verzamelen van statisti-sche gegevens, het beleid rond gendermainstreaming en zijn pilootprojecten; het interne M/V-gelijkheidsbeleid en de externe acties van het Gewest.