G-Gas transitieMinisterie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

EnergiemarktDirectoraat Generaal Energie, Telecom & Markten Drs. Rodrigo Pinto Scholtbach MPAThemacordinator Gasmarkt & Gasrotonde

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Gasproductie en -consumptie tot 2035 (mrd. m3/jaar)Veranderende Gassamenstelling Onvermijdelijke ontwikkeling

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Grafiek1

44.57021792229.51147803444.2

43.539534279628.74588686944.4

44.896444643526.136323890444.6

44.617174113623.325646779344.8

44.235150067220.051034005845

43.109339164417.488896821345.2

42.384951417815.168124348145.4

42.384951417813.943344778545.6

42.384951417813.091163902745.8

42.384951417812.125451482946

38.994155304310.6714292546.2

35.874622889.97265846.4

33.00465304969.456024546.6

30.36428080568.9144577546.8

27.93513834128.4688062547

25.70032727397.9155187547.2

23.6443010927.5143027547.4

21.75275700467.053903547.6

20.01253644426.608924547.8

18.41153352876.2367327548

16.93861084645.61305947548.2

15.58352197875.051753527548.4

14.33684022044.546578174848.6

13.18989300284.091920357348.8

12.13470156253.682728321549

Groningenveld

Kleine velden

consumptie

Blad1

KV niet GTKV GTgroningenGroningenveldKleine veldenconsumptie

214027371.47803444570.21792229511.47803444.57021792229.51147803444.22011

171227033.886868983643539.534279597928745.886868983643.539534279628.74588686944.42012

1369.624766.723890441144896.44464349426136.323890441144.896444643526.136323890444.62013

1095.6822229.966779279344617.174113551123325.646779279344.617174113623.325646779344.82014

866.475153344119184.558852503444235.150067176120051.034005847644.235150067220.0510340058452015

683.180122675316805.716698618943109.339164385917488.896821294243.109339164417.488896821345.22016

538.544098140214629.5802542384.951417763115168.124348140242.384951417815.168124348145.42017

430.835278512213512.509539239.410107446513943.344778512242.384951417813.943344778545.62018

340.357652733512750.8062538242.02075984713091.163902733542.384951417813.091163902745.82019

260.874732917911864.5767535286.39682217912125.451482917942.384951417812.1254514829462020

18010491.4292536299.090321943610671.4292538.994155304310.6714292546.22021

1009872.65835695.51289972.65835.874622889.97265846.42022

209436.024534222.23841848559456.024533.00465304969.456024546.62023

08914.4577531428.34739716398914.4577530.36428080568.9144577546.82024

08468.8062527927.10339697418468.8062527.93513834128.46880625472025

07915.5187524910.46823356497915.5187525.70032727397.9155187547.22026

07514.3027522919.26207202617514.3027523.6443010927.5143027547.42027

07053.903520500.01932083687053.903521.75275700467.053903547.62028

06608.924518000.00649144676608.924520.01253644426.608924547.82029

06236.7327516500.04968592246236.7327518.41153352876.23673275482030

05613.05947514850.04471733015613.05947516.93861084645.61305947548.22031

5051.753527513365.04024559715051.753527515.58352197875.051753527548.42032

4546.5781747512028.53622103744546.5781747514.33684022044.546578174848.62033

4091.92035727510825.68259893374091.92035727513.18989300284.091920357348.82034

3682.72832154759743.11433904033682.728321547512.13470156253.6827283215492035

Blad1

Groningenveld

Kleine velden

consumptie

Blad2

Blad3

Gezamenlijke NetwerkbeheerdersBrief aan gas grootverbruikers oktober 2009 Gassamenstelling gaat veranderen!

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Regiefunctie EL&I

Onduidelijkheid over gevolgen en verantwoordelijkheden

Markt verzoekt om regie EL&ITransitie

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Overheid n beleid ELI, I&M, VWS, DenVWA, NMA

Uitgangspunten (okt 2010)

De veiligheid van consument en werknemer staat voorop. Een verandering van gassamenstelling mag niet leiden tot een lager veiligheidsniveau.

De huidige en toekomstige energievoorzieningszekerheid blijft gegarandeerd.

Toekomstbestendige oplossingen met zo laag mogelijke kosten.

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Onderzoek Kema/Kiwa/Arcadis10 workshops, 2 stakeholdersbijeenkomsten80 stakeholders

Nieuwe gassen zijn niet zomaar te gebruiken

Transitie noodzakelijk

Maatwerk vereist / heterogene groepen

Economische effecten in beeld

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Oplossingsrichtingen Maatwerk Industrie, consumenten, WKKHoogcalorisch-gasnetLaagcalorisch-gasnet G-gasconversieGroningenveldKleine velden

LNG, Russisch & Noors gas

Direct aangeslotenen en exportRegionaalDistributie-netduurzaam gasOverzicht invoeding, transport en afname gasDirect aangeslotenen en exportProjectbureau Nieuw Aardgas

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

H gas netChemische industrie, e-centrales (gas als grondstof en als brandstof)

Verschillen per regio, industrie, gasnetwerk, gassamenstelling

Sommige zijn invoeders en gebruikers tegelijkertijd Heterogene groep

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

H-gas transitieIndustrie 80 aansluitingenH-gas-netInvoeders, kleine veldenRussisch & Noors gas, LNGIndustrieVeiligheid, maatwerk, aanpasingen bij gebruikerGeen extreme LNGs en import accepteren Bijmengen (rijke met arme LNG)Inspanningsverplichting voor GateGTSInfrastructurele aanpassingen om de industrie te ontzienExtra stikstof injectieMaatwerkSignaleringssysteem opzetten voor industrieReageren op signaleringssysteemTransitietraject opzetten, Projectbureau informeren en transitie uitvoerenInspanning binnen gestelde transitietermijnProjectbureau Nieuw Aardgas 2012/2014PE 8,7Wobbe Index van 54 MJ/m3.

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

5 groepen vandaag bij n

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

G gas net

Verschillende belangen

Huishoudens/bezittersgasinstallaties Zakelijke gebruikers, WKK -engasmotoren bezittersLevensduur installatie optimaal gebruiken

Fabrikanten CV-ketels,sfeerhaarden, kachels, industrile ketels en brandersGeen extra productie kosten en geen gevolgen voor voorraden

Heterogene groep

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

201220302020Veranderende gassamenstellingVervangingsmarkt Bestaande & Nieuwe gasinstallaties Uitfaseren bestaande installaties Infaseren nieuwe installaties

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Ministerile regeling Dezelfde samenstelling tot 2021

Schrijft voor dat met het oog op veiligheid en betrouwbaarheid bij het gebruik van gas, de gassamenstelling in netcodes van NMa vastgelegd moet worden.

Aandeel hogere koolwaterstoffen mag niet boven de 5% propaanequivalent

Voorgehangen in de TK, die er schriftelijke vragen over heeft gesteld

Op agenda TK 21 november a.s.

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Toezeggingen aan TK Minister Verhagen

Afspraak: GTS kan deze huidige samenstelling 10 jaar garanderen.

EDGaR onderzoekt met behulp van GasTerra, GTS en NAM of deze periode langer kan worden vanwege vervangingsmarkt consumenten

Vaststellen welke G-gassamenstelling na deze periode van 10 (of meer) jaar gedistribueerd kan worden;

Opstellen van eisen aan nieuwe gastoestellen.

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Nieuwe toestellengeschikt voor rijk G-gas 201220zz2021+2013conform MR: PE max. 5Besluit samenstellingG-gasincl. melden BrusselBegin distributie van ook rijker G-gas

Overschakeling op H-gasook rijk gas: PE >5 H-Gas Vaststellen welke G-gassamenstelling na periode van 10 (of meer) jaar gedistribueerd kan wordenTijdbalkVervangingsmarkt Welke gassamenstelling na 2021?Transitiepad

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Discussie

de G-gassamenstelling na 2021+ en

de eisen aan gastoestellen (en per welke datum).

2021+ duurt nog langDaarom willen we nu no regret afspraken maken (noodzakelijke stappen), zodat we op termijn goede keuzes kunnen maken.

Voorkmen: had men in 2011 maar het volgende gedaan..

Discussie van vandaag

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie