Frank Robben Administrateur-generaal Kruispuntbank Sociale Zekerheid Strategisch adviseur FEDICT
description
Transcript of Frank Robben Administrateur-generaal Kruispuntbank Sociale Zekerheid Strategisch adviseur FEDICT
Gezondheidszorg en elektronische gegevensuitwisseling: hoe
samenwerken zonder besmet te raken ?
Enkele ideeën voor de uitbouw van een E-health omgeving op basis van de ervaringen inzake
gecoördineerd informatiebeheer in de sociale sector
Frank RobbenAdministrateur-generaal Kruispuntbank Sociale ZekerheidStrategisch adviseur FEDICTSint-Pieterssteenweg 375B-1040 BrusselE-mail: [email protected] KSZ: www.ksz.fgov.beEigen website: www.law.kuleuven.ac.be/icri/frobben
2 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Doel optimaliseren van de kwaliteit en de continuïteit van
de gezondheidszorgverstrekking en van de veiligheid van de patiënt
vermijden van overbodig administratief werk voor de gezondheidszorgverstrekkers
door een goed georganiseerde elektronische informatie-uitwisseling tot stand te brengen tussen alle betrokkenen bij de gezondheidszorgverstrekking
met de nodige waarborgen op het vlak van de informatieveiligheid en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer
3 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Mogelijke middelen gestructureerde en gestandaardiseerde elektronische
opslag van minimale informatie over de patiënt, de verstrekte zorgen en de resultaten van de verstrekte zorgen
terbeschikkingstelling aan de behandelende zorgverstrekkers van een gecontroleerde, goed beveiligde elektronische toegang tot relevante informatie over de patiënt, de verstrekte zorgen en de resultaten van verstrekte zorgen, die elders beschikbaar is
elektronische uitwisseling van gestructureerde zorgvoorschriften tussen zorgverstrekkers, zowel binnen als buiten zorginstellingen
4 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Mogelijke middelen eventueel terbeschikkingstelling aan de
behandelende zorgverstrekkers van informatieve elektronische guidelines met best practices en warnings inzake de behandeling bij diverse pathologieën
5 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Nuttige elementen algemeen gebruikt patiëntidentificatienummer minimale inhoud van zorgdossiers die elektronisch
moet kunnen worden meegedeeld permanente beschikbaarheid en toegankelijkheid van
de minimaal elektronisch mededeelbare inhoud van de zorgdossiers
gestandaardiseerde inhoud, formaat en methoden voor uitwisseling van elektronische zorgvoorschriften
Sectoraal Comité van de Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer (CBPL)
6 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Nuttige elementen gebruikers- en toegangsbeheer beveiligd platform voor de elektronische uitwisseling
van informatie over de patiënten, de verstrekte zorgen en de resultaten van de verstrekte zorgen, en van de elektronische zorgvoorschriften tussen alle betrokkenen bij de gezondheidszorgvertrekking- netwerk- uitwisselingsstandaarden- ontsluitingskanalen aangepast aan de gebruikers- onafhankelijke organisatie die het uitwisselingsplatform
beheert aangepast juridisch kader
7 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Patiëntidentificatienummer hetzij identificatienummer sociale zekerheid (INSZ) hetzij identificatienummer irreversibel afgeleid van het
identificatienummer sociale zekerheid aan de hand van een algoritme beschikbaar bij elke zorgverstrekker, vast te stellen door bijvoorbeeld de Werkgroep Veiligheid van de Commissie voor Telematicastandaarden in de Gezondheidszorg- ofwel uniek per patiënt over alle zorgverstrekkers/
zorginstellingen heen- ofwel uniek per patiënt bij een zorgverstrekker/zorginstelling
met mogelijkheid tot conversie tussen patiëntidentificatienummers bij de onderscheiden zorgverstrekkers/zorginstellingen door de onafhankelijke organisatie die het uitwisselingsplatform beheert (zie lager)
8 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Patiëntidentificatienummer codering of anonimisering van informatie indien de
identificatie van de patiënt aan de hand van het patiëntidentificatienummer niet meer nodig is
gunstig advies over de methode inzake het irreversibel afleiden van een patiëntidentificatie-nummer uit het identificatienummer sociale zekerheid is reeds verstrekt door de CBPL nav het koninklijk besluit mbt het kankerregister
9 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Minimaal mededeelbare inhoud zorgdossier afspraken over de minimale inhoud van een
zorgdossier die elektronisch moet kunnen worden meegedeeld- informatie over patiënt- informatie over verstrekte zorgen- informatie over resultaten van verstrekte zorgen
geen monopolies of erkenning van softwareproducten wel incentives voor zorgverstrekkers/zorginstellingen
om elektronische zorgdossiers met minimaal mededeelbare inhoud bij te houden en permanent elektronisch ter beschikking te stellen aan de toegangsgemachtigden
10 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Toegankelijkheid zorgdossier minimaal mededeelbare inhoud zorgdossiers moet
permanent elektronisch beschikbaar en toegankelijk zijn voor de toegangsgemachtigden- hetzij bij de zorgverstrekker zelf- hetzij bij een door de zorgverstrekker gekozen
onderaannemer• zorginstelling• samenwerkingsverbanden tussen zorgverstrekkers• onafhankelijke instelling die het uitwisselingsplatform beheert• …
met de nodige back-up voorzieningen
11 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Elektronische zorgvoorschriften gestandaardiseerde inhoud en elektronisch formaat
van onderscheiden soorten zorgvoorschriften methoden voor de aanmaak van elektronische zorg-
voorschriften met een minimale administratieve last methoden voor de elektronische uitwisseling van
zorgvoorschiften waarborg van de vrije keuze van de zorgverstrekker
door de patiënt incentives voor zorgverstrekkers/zorginstellingen om
elektronische zorgvoorschriften aan te maken en uit te wisselen
12 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Sectoraal Comité bestaande uit
- vertegenwoordigers van de CBPL- onafhankelijke specialisten inzake sociale zekerheid en
gezondheidszorg aangewezen door de Kamer van Volksvertegenwoordigers
taken- verstrekken van machtigingen tot (elektronische) uitwisseling van
sociale persoonsgegevens en persoonsgegevens m.b.t. de gezondheid, buiten de gevallen waarin dit is toegelaten bij wet
- vaststellen van organisatie en policies inzake informatieveiligheid bij de verwerking van sociale persoonsgegevens en persoonsgegevens inzake de gezondheid
- verstrekking van adviezen en aanbevelingen inzake informatieveiligheid bij de verwerking van sociale persoonsgegevens en persoonsgegevens inzake de gezondheid
- behandeling van klachten inzake inbreuken op informatieveiligheid bij de verwerking van sociale persoonsgegevens en persoonsgegevens inzake de gezondheid
13 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Gebruikers- en toegangsbeheer waarborg dat enkel toegangsgerechtigde zorg-
verstrekkers/zorginstellingen toegang krijgen
tot die persoonsinformatie waartoe zij toegang mogen hebben overeenkomstig de wet of de machtigingen van het Sectoraal Comité
en mbt de patiënten waarover zij de betrokken persoonsinformatie nodig hebben voor de zorgverstrekking
14 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Gebruikers- en toegangsbeheer authentisering van de identiteit van de zorg-
verstrekker, bijvoorbeeld aan de hand van diens elektronische identiteitskaart
on-line validatie van de hoedanigheid van de zorgverstrekker door een elektronische raadpleging van de authentieke gegevensbank(en) van zorgverstrekkers
on-line validatie van de mandaten van de gebruiker om op te treden namens een zorgverstrekker/ zorginstelling door een elektronische raadpleging van de authentieke gegevensbank(en) met de mandaten
15 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Gebruikers- en toegangsbeheer authentisering van de identiteit van de patiënt aan de
hand van diens elektronische identiteitskaart of SIS-kaart, behalve- indien er een vaste zorgrelatie geregistreerd is tussen de
zorgverstrekker/zorginstelling en de patiënt (zie lager, verwijzingsrepertorium)
- in noodgevallen beheer van toegangsautorisaties met aanduiding
- welke zorgverstrekker/zorginstelling/toepassing- in welke hoedanigheid- in welke situatie toegang mag hebben- tot welke soorten gegevens- mbt welke patiënten- over welke periode
16 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Verwijzingsrepertorium inhoud
- aanduiding, per patiënt geïdentificeerd aan de hand van zijn patiëntidentificatienummer, van de plaatsen waar welke soort elektronische informatie beschikbaar is over de patiënt, de verstrekte zorgen en de resultaten van de verstrekte zorgen
- enerzijds tabel met vaste zorgrelaties tussen zorg-verstrekkers en hun patiënten, de aard van de relatie, en de begin- en einddatum van de relatie
- anderzijds tabel met plaatsen waar buiten een vaste zorgrelatie elektronische informatie over de onderscheiden patiënten aanwezig is, eventueel via een getrapt systeem (algemeen verwijzingsrepertorium verwijst door naar specifieke verwijzingsrepertoria per groep van zorgverstrekkers of per zorginstelling)
- geen inhoudelijke informatie !!!
17 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Verwijzingsrepertorium functies
- preventieve controle op de rechtmatigheid van de toegang tot informatie over een bepaalde patiënt
- routering van vragen om informatie naar de plaatsen waar informatie over de betrokken patiënt beschikbaar is
- mogelijkheid tot automatische mededeling van informatie aan bepaalde zorgverstrekkers
18 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Gebruikers- en toegangsbeheer toegangsautorisaties worden verstrekt door Sectoraal
Comité, tenzij ze voortvloeien uit een wet conformiteit van een concrete vraag om toegang met
de toegangsautorisaties wordt preventief gevalideerd door de onafhankelijke instelling die het uitwisselingsplatform beheert
alle toegangen worden elektronisch gelogd op het niveau van de gebruiker om in geval van klachten achteraf te kunnen nagaan of de toegang rechtmatig was (enkel wie-wat-wanneer, geen inhoud)
toegang tot de loggings is strict beveiligd
19 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Netwerk en uitwisselingsstandaarden gebruik van bestaande netwerkinfrastructuur (internet,
FedMAN, extranet sociale zekerheid, …) met end-to-end encryptie van de inhoudelijke informatie (concept van virtuele private netwerken (VPN))
zoveel mogelijk uitwisseling aan de hand van gestructureerde elektronische berichten van toepassing tot toepassing
zoveel mogelijk uitwisseling op basis van open standaarden of, op zijn minst, open specificaties
orchestratie van de gegevensuitwisseling door de onafhankelijke organisatie die het uitwisselings-platform beheert
20 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Ontsluitingskanalen aangepast aan gebruikers
verschillende devices- (draagbare) PC- PDA- GSM- …
zoveel mogelijk geïntegreerde ontsluiting van informatie over bronnen van informatie heen
met minstens één gratis en algemeen toegankelijke toepassing voor de geïntegreerde ontsluiting van de informatie
21 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Onafhankelijke beheersorganisatie best één beheersorganisatie, beheerd door
- onderscheiden soorten zorgverstrekkers/zorginstellingen- ziekenfondsen als vertegenwoordigers van de patiënten- overheidsinstellingen bevoegd voor de organisatie van de
gezondheidszorg(verzekering) taken
- opzetten en beheren van het beveiligd uitwisselingsplatform: keuze infrastructuur, vastleggen standaarden en specificaties, …
- aanbieden van ontsluitingskanalen aangepast aan de gebruikers
- organiseren van een operationeel systeem voor gebruikers- en toegangsbeheer
- beheren van het verwijzingsrepertorium
22 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Onafhankelijke beheersorganisatie taken
- coördineren van de uitbouw van processen voor de elektronische gegevensuitwisseling tussen de gebruikers van het uitwisselingsplatform
- orchestreren van de elektronische informatie-uitwisseling tussen de gebruikers van het uitwisselingsplatform
- eventueel converteren van patiëntidentificatienummers tussen zorgverstrekkers/zorginstellingen
- proactief beleid inzake vermijden van onrechtmatige toegang tot persoonsinformatie, oa door
• preventieve toetsing van de rechtmatigheid van de toegang tot de persoonsinformatie
• bijhouden en analyse van loggings van de uitwisselingen van persoonsinformatie (enkel wie-wat-wanneer)
- helpdesk
23 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Aangepast juridisch kader mogelijkheid resp verplichting tot gebruik van het
patiëntidentificatienummer wijze van vaststelling van de minimaal elektronische
mededeelbare inhoud van zorgdossiers incentives en geleidelijke verplichting van permanente
elektronische terbeschikkingstelling van minimaal elektronisch mededeelbare inhoud van het zorgdossier en de elektronische uitwisseling van zorgvoorschriften
verplichting tot voeding van het verwijzings-repertorium
24 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Aangepast juridisch kader bewijskracht en bewijswaarde van elektronische
voorschriften en elektronische gegevensuitwisselingen
instelling beheersorganisatie van het beveiligd uitwisselingsplatform, met de bepaling van de samenstelling van het beheersorgaan en de opdrachten
instelling Sectoraal Comité binnen de CBPL, met de bepaling van de samenstelling en de bevoegdheden
25 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Kritische succesfactoren samenwerking tussen alle betrokkenen bij de
gezondheidszorgverstrekking, gebaseerd op een taakverdeling eerder dan op een centralisering van de taken
vertrouwen van alle stakeholders inzake het behoud van de nodige autonomie en van de veiligheid van het systeem
eerst instelling benodigde organen (beheersinstelling uitwisselingsplatform, Sectoraal Comité, …), daarna inhoudelijke uitwerking in de schoot van deze organen
quick wins in combinatie met een visie op lange termijn
wettelijk kader
26 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Be-Health aanzet om een aantal van de hogervermelde
elementen te realiseren aantal basiscomponenten
- basisdiensten• netwerk• orchestratie• gebruikers- en toegangsbeheer voor gezondheidszorgverstrekkers• portaalomgeving• persoonlijke pagina
- authentieke bronnen• kadaster van de gezondheidszorgverstrekkers, te beginnen met de
artsen (FOD Volksgezondheid)• wachtdiensten van huisartsen (FOD Volksgezondheid)• conventionering van artsen (RIZIV)• verzekerbaarheidstoestand burgers in de gezondheidszorgverzekering
(ziekenfondsen)
27 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Be-Health aantal pilootprojecten
- FOD Volksgezondheid: raadpleging en wijziging van MKG door ziekenhuizen
- FOD Sociale Zekerheid: elektronische mededeling door artsen van medische evaluaties van personen met een handicap
- NIC: doorsturen van facturen derde betaler door verpleegkundigen, raadpleging van feedbackgegevens, …
- KSZ: raadpleging van de verzekerbaarheidstoestand van een burger in de gezondheidszorgverzekering
beheersstructuur- stuurgroep: beleidscellen Ministers Demotte en Vanvelthoven, FOD
Volksgezondheid, RIZIV, NIC, KSZ, FEDICT, CBPL- visiegroep: instanties vertegenwoordigd in stuurgroep,
vertegenwoordigers van het Verzekeringscomité van het RIZIV en van de Commissie Telematica Gezondheidszorg, KCE, beleidscel Staatssecretaris Van Quickenborne
28 Genk, 20 mei 2006Frank Robben
Be-Health
BasisdienstenBasisdienstenBeBeHealthHealth
BronBron BronBronBronBron
GebruikersGebruikers
Leveranciers
PortalPortalBe HealthBe Health
PortaHealthPortaHealth
FOD SZFOD SZ RIZIVRIZIV
MyCareNetMyCareNet
Portal SZPortal SZ
Ziekenfondsen
D@nk u !
Vragen ?