#3 2014 TH

EMA ARM

OEDEBESTRIJDING • In gesprek m

et... Ana Mosteiro en R

on Bouwm

anD

eze Zomer: Tem

perament in Escam

p • Terugblik: Piëzo2Work • N

ieuwe brochure

Kijk in het hart van dit magazine voor het

Jaarbericht 2013

Dansen op ‘gouwe ouwe’ in HouthagheBij Florence woonzorgcentrum Houthaghe in Houtwijk

is een beweegplein aangelegd dat bewoners en jongeren

uit de buurt uitdaagt om samen te bewegen. Woonzorg­

centrum Houthaghe was al Buurthuis van de Toekomst

en biedt ruimte aan diverse activiteiten uit de buurt.

Bewoners van het woonzorgcentrum zijn hierdoor actief

betrokken bij de buurt en andersom. Ook werd onlangs

een Olga Commandeur Plein geopend met beweeg­

toestellen voor ouderen. Nu komt daar het beweeg plein bij.

Op het beweegplein staat een grote oranje boog genaamd

Sona, waaronder kinderen dierengeluiden kunnen

herkennen en ouderen kunnen dansen op ‘gouwe ouwe’

als ‘Mexico’ en ‘Meisjes met rode haren’. Een andere

blikvanger is de betonnen dj­tafel Fono waar bezoekers

met hun smartphone muziek kunnen mixen.

www.florence-zorg.nl

Historische tuinen park MatiloPark Matilo is een nieuw en uniek park in Leiden en

omstreken. De lange bewoningsgeschiedenis van de

stad en zijn omgeving is hier zichtbaar en toegankelijk

gemaakt. In de ondergrond van het park liggen de resten

van een Romeins fort, Castellum Matilo, met bijbehorend

kampdorp uit de eerste tot derde eeuw na Christus.

In de middeleeuwen stond er een klooster, het Sint

Margarethaconvent. Van 1464 tot 1572 woonden en

werkten hier meer dan tweehonderd zusters aan tuinen

om in hun eigen levensonderhoud te voorzien. Het fort

is in het park zichtbaar gemaakt door middel van een

reconstructie van de wallen en wachttorens. Het klooster

wordt gesymboliseerd door een kloosterbank met

‘kloostergeluiden’. Stichting Salix legt met steun van onder

andere Fonds 1818 twee historische tuinen aan: een

Romeinse kruidentuin en een middeleeuwse klooster­

tuin. In deze tuinen worden keuken­ en geneeskruiden,

bloemen en fruitbomen geplant die de Romeinen en

middeleeuwers kenden en gebruikten. Elke dinsdag

actueeltussen 10.00 en 15.00 uur wordt in de tuinen gewerkt.

Iedereen is welkom om een dagje mee te komen helpen.

De historische tuinen lenen zich perfect voor diverse

educatieve activiteiten, zowel voor volwassenen als voor

kinderen. Er worden rondleidingen gegeven, Romeinse

en middeleeuwse kooklessen, smaaklessen en workshops

kruidengeneeskunde. De kloostertuin kan bovendien

een plaats worden voor contemplatie en meditatie.

www.stichtingsalix.nl

Nachtlichtfestival NoordwijkDe langste dag van dit jaar – zaterdag 21 juni – wordt in

het historische centrum van Noordwijk afgesloten met

het Nachtlichtfestival. Een initiatief van Kunstklank en

Stichting ExpoZee. Het festival wordt mede mogelijk

gemaakt door een bijdrage van Fonds 1818. Van 19.00 uur

tot 7.00 uur de volgende ochtend worden voorstellingen

gegeven. Een prikkelend cultureel Midzomernacht­

programma met onder meer moderne en klassieke

concerten, jazzconcerten, gregoriaans, een 21ste­eeuws

lied­ en poëzieprogramma ‘Slam poetry’ en licht­

performances en ­installaties. Onderdeel van het

Nachtlichtfestival is het vrij toegankelijke straatfestival

‘Talent op Straat’. Vanaf 17.00 uur optredens van

Noordwijkse amateurs en verenigingen op straten en

pleinen, in tuinen en stegen van Noordwijks historisch

centrum. Onder de titel ‘Verborgen Klanken’ worden in

juli en augustus op acht vrijdagavonden culturele rond­

leidingen gegeven. De wandelingen of fietstochten hebben

onderwerpen als architectuur, natuur, historie, bloemen

en kruiden en vergezichten. Tijdens twee wandelingen

staan pedagoog Maria Montessori en danseres Isadora

Duncan centraal. Zij woonden in de vorige eeuw in

Noordwijk. De rondleidingen eindigen steeds op een

wisselende, van tevoren nog onbekende, bijzondere locatie.

Daar geven diverse kunstenaars en musici een uitvoering.

www.kunstklank.nl

2 magazine

3

beste lezer,In het hoofdartikel van dit Magazine zegt Hennie Korthof van Stichting Urgente

Noden Leiden (SUN) het al: de bijdrage die we kunnen leveren aan armoede-

bestrijding is een druppel op de gloeiende plaat. De verhalen zijn vaak schrijnend,

zeker als er kinderen in het spel zijn en de nood hoog is.

Via instellingen als SUN Leiden, de Voedselbanken en de Kledingbank kan

Fonds 1818 bijdragen aan het lenigen van individuele nood. Ik zeg met nadruk via,

want Fonds 1818 geeft nooit individuele steun. De genoemde organisaties doen

dat wél en zij krijgen steun van het fonds. Op die manier zijn ze een doorgeefluik.

Maar wel één met een heleboel expertise op het gebied van armoedebestrijding

en het omgaan met individuele gevallen. Zij hebben de kennis en het netwerk om

echt achter de voordeur te kunnen helpen. Zeer kritisch maar zonder te veroor­

delen. De genoemde stichtingen zijn exemplarisch voor veel meer vergelijkbare

initiatieven in de regio. Fonds 1818 maakt dankbaar gebruik van deze organisaties.

De steun die het fonds via hen kan geven, is dan misschien een druppel op de

gloeiende plaat, maar iedere druppel is er wel één.

Verderop in dit Magazine aandacht voor de opera ‘Carmen’ die deze zomer in

het Haagse stadsdeel Escamp wordt opgevoerd. Alle acteurs zijn wijkbewoners

en dit is bijzonder voor een buurt waar bewoners nauwelijks naar theater gaan,

laat staan naar opera. Van een heel andere orde is het dansen op ‘gouwe ouwe’

in woonzorgcentrum Houthage onder de Sona­boog. Hoe dat er uitziet, ziet u

hiernaast.

In het hart van dit Magazine vindt u een samenvatting van ons jaarbericht.

Hierin staan de belangrijkste ontwikkelingen in 2013. Voor een uitgebreide

versie verwijs ik u naar onze website www.fonds1818.nl/publicaties.

Anne de Raaf

Fonds 1818

2 Actueel: lopende projecten

3 Voorwoord en inhoud

4 Thema: Armoedebestrijding

8 In gesprek met: Ana Mosteiro en Ron Bouwman

10 Deze Zomer: Temperament in Escamp

11 Vitrine: Diverse projecten in het kort

14 Terugblik: Piëzo2Work

15 Cursussen in 2014

16 Nieuwe brochure

inhoud

Dansen op ‘gouwe ouwe’ in Houthaghe

Arm

oede

best

rijdi

ng

thema:

Arm

oede

best

rijdi

ng4 magazine

Armoedebestrijding

De nieuwe stadsbesturen, die na een soms moeizame

collegevorming de komende tijd aan de slag gaan,

hebben een zware taak op zich genomen. In veel steden

zal het verminderen van de armoede hoog op de ‘to do’­

lijstjes voor de komende vier jaar staan. Er mogen dan

– nadat minister Dijsselbloem de crisis officieel voorbij

verklaarde – voorzichtig optimistische verhalen in de

kranten staan, aan (te) veel huishoudens gaat de

opwaartse beweging nog voorbij. Dijsselbloem nuanceerde

zijn optimisme dan ook door toe te voegen dat de crisis

voorbij is voor degenen met een baan. Voor werklozen

en zzp’ers is het vaak nog sappelen. In Den Haag is de

armoede de afgelopen jaren toegenomen. Het aantal

huishoudens onder de armoedegrens steeg tot ruim

44.000. Ruim 23.000 kinderen groeien op in een gezin

met een laag inkomen. Dat is ruim 22 procent van alle

kinderen. Er is ook sprake van een grote groep werkende

armen: mensen die wel een baan hebben, maar vanwege

hun lage inkomen toch in aanmerking komen voor de

gemeentelijke armoedevoorzieningen. De gemeente

zou moeten zorgen dat zij gebruikmaken van de voor­

zieningen die er zijn. Zij maken hier namelijk niet altijd

gebruik van, terwijl ze gezien hun inkomen wel recht

op de voorzieningen hebben. Een grote groep vooral

Het verschil tussen arm en rijk wordt groter. Uit de onlangs verschenen armoedemonitor van Den Haag blijkt dat de kloof door de economische crisis steeds moeilijker te overbruggen is. Deze ontwikkeling is niet uniek voor Den Haag. Het is een landelijke en zelfs mondiale trend. Armoedebestrijding is actueler dan ooit.

Uitzicht bieden in een uitzichtloze situatie

5

Kledingbank Zoetermeer

‘Ouders die op naam van hun kind een waterrekening afsluiten’

laagopgeleide jongeren dreigt buiten de boot te vallen,

omdat zij geen opleiding en geen werk hebben en daar­

door nauwelijks inkomen hebben. Er dreigt, net als in

de jaren tachtig, een ‘lost generation’ te ontstaan.

Urgente nodenHennie Korthof van Stichting Urgente Noden (SUN)

Leiden herkent dat beeld maar al te goed. Ze is al jaren

het gezicht van het noodfonds in de sleutelstad en heeft

schrijnende dossiers op haar bureau liggen. “Ouders

die op naam van hun kind een waterrekening afsluiten.

Als dat kind dan aan een studie wil beginnen, kan dat niet

omdat er een schuld op zijn naam staat. Mensen die pech

hebben met hun gezondheid en hun baan verliezen,

gezinnen die het ene gat met het andere dichten en amper

genoeg geld hebben voor dagelijkse boodschappen.”

Gelukkig is Hennie een optimistisch ingesteld mens en

ligt ze er ’s nachts niet wakker van. “Anders zou ik dit

werk niet kunnen doen. Ik zet me optimaal in, maar moet

me ook kunnen ontspannen.” Het aantal aanvragen bij

SUN Leiden is de afgelopen jaren licht gestegen.

“We schommelen sinds 2009 rond de 300 aanvragen per

jaar. Vorig jaar waren dat er 350 en we verwachten dit jaar

ook ruim over de 300 te gaan. Eind april hadden we al

150 aanvragen binnen voor de leniging van nood van

personen en gezinnen. De crisis, ik merk er hier nog

niets van dat die voorbij zou zijn.”

Sinds 2004 zijn met ondersteuning van diverse fondsen

lokale samenwerkingsverbanden opgezet ter leniging van

individuele noden. Fonds 1818 heeft aan de wieg gestaan

van SUN Delft en SUN Zoetermeer (nog in oprichting).

In 2009 is in Leiden officieel de stichting Urgente Noden

Leiden van start gegaan. Landelijk zijn er 22 noodfondsen.

In Leiden was sinds 1987 al een lokaal samenwerkings­

verband (Stichting Samenwerking Fondsen Leiden) actief,

maar daar was grote behoefte aan professionalisering.

Fonds 1818 was in 2008 betrokken bij het opzetten van

die nieuwe organisatie. Hennie: “We zijn sindsdien een

publiek­private organisatie. De gemeente Leiden neemt

onze bureaukosten voor haar rekening. Zo zijn we beter

zichtbaar en bereikbaar en komt al het geld van de

fondsen ten goede aan de mensen die het hard nodig

hebben.” Een gouden greep dus. Al merkt Hennie ook

hebben we 1600 inschrijvingen en er komen per dag

tientallen bij. Het loopt storm, helaas eigenlijk, want dat

geeft aan dat steeds meer mensen uit Zoetermeer in

een nijpende situatie zitten.” Raimond weet hoe dat is.

Hij heeft zelf een periode van geldzorgen achter de rug.

Nu heeft hij naast zijn voltijdbaan in de horeca nog tijd

en energie over om bezig te zijn met de Kledingbank.

“Overdag doe ik dat en ’s avonds heb ik mijn betaalde

werk. Dat zijn volle, drukke dagen. Maar het geeft zoveel

voldoening.” Alleen mensen met een Zoetermeerpas

(maximaal 110 procent van de bijstandsnorm) komen in

aanmerking om gratis bij de Kledingbank te winkelen.

Ook vallen mensen in de WSNP­regeling (Wet Schuld­

thema: Armoedebestrijding

dat het soms lastig is om van de politiek afhankelijk te

zijn. “Door de gemeenteraadsverkiezingen en de vorming

van een nieuw college hoorden we pas in april dat we van

de gemeente voor dit jaar dezelfde vergoeding krijgen

voor de bureaukosten als in 2013. In 2015 kan dat weer

helemaal anders liggen met een nieuwe wethouder en

een nieuw college dat andere prioriteiten heeft.

Dat is niet prettig.” SUN Leiden werkt samen met zowel

plaatselijke als landelijke fondsen. Fonds 1818 is er daar

één van. Dit jaar steunt het fonds voor de zesde keer

een aanvraag voor de individuele hulpverlening.

Anne de Raaf, projectadviseur zorg en welzijn bij

Fonds 1818, weet dat elke cent goed terechtkomt.

“Fonds 1818 doet niet aan individuele hulpverlening. Maar

door SUN Leiden te steunen doen we het indirect wel.

Mensen in staat stellen zo zelfstandig en gelijkwaardig

mogelijk deel te nemen aan het maatschappelijke leven,

waar bij ontplooiing, zelfredzaamheid en sociale cohesie

kernbegrippen zijn, is uitgangspunt van het beleid van

Fonds 1818.”

Hennie Korthof weet dat de bijdrage van SUN Leiden vaak

maar een druppel op de gloeiende plaat is voor mensen

in nood. “Ik vind het desondanks heel dapper wat mensen

met die druppel weten te doen. Het lukt ze soms om weer

uitzicht te creëren in wat een uitzichtloze situatie leek.”

Met elkaar, voor elkaarDe blije gezichten van kinderen als ze dankzij de Kleding­

bank Zoetermeer weer nieuwe kleren en schoenen

hebben, dát is waar Raimond Pouw het voor doet. “Ouders

kunnen er misschien nog iets aan doen dat ze in financiële

problemen zijn gekomen, kinderen kunnen dat nóóit.

Ze hebben recht op een zo onbezorgd mogelijk jeugd.

In onze kledingwinkels mogen ze per bezoek gratis een

stuk speelgoed meenemen.” Kledingbank met elkaar,

voor elkaar (meve) is ontstaan uit een eenmalige actie

waarbij ingezamelde kleding werd weggegeven aan

minima in Zoetermeer. Deze en een volgende actie waren

zo’n succes dat besloten is om in de wijk Meerzicht een

Kledingbank in te richten en inmiddels zelfs een tweede

in Palenstein. Voor de inrichting van dit tweede filiaal is

steun gevraagd aan Fonds 1818. “In acht maanden tijd

6 magazine

‘Ouders kunnen er misschien nog iets aan doen dat ze in financiële problemen zijn gekomen, kinderen kunnen dat nóóit’

Voedselbank Haaglanden

7

thema: Armoedebestrijding

sanering Natuurlijke Personen) en klanten van de

Voedselbank binnen de doelgroep. Zij mogen zes keer

per kwartaal kleding komen uitzoeken en eens per

kwartaal schoenen en een tas. Er wordt inmiddels

samengewerkt met BISNIS (Centrum voor arbeid en

training Ipse de Bruggen), een arbeidsvoorziening voor

verstandelijk gehandicapten. “Zij sorteren de kleding,

handig voor ons en zij hebben er een mooie dagbesteding

aan. Het mes snijdt zo aan twee kanten”, vertelt Raimond.

Creatiever gewordenDat is misschien het enige voordeel van de crisis: mensen

zijn creatiever geworden. “Er heerst weer meer een

sfeer van samen doen. Minder individualisme, meer

collectivisme. Delen is het nieuwe hebben. Maar als je

alleen maar schulden hebt, dan wil niemand die delen.

Een goed sociaal vangnet blijft nodig. En aangezien de

overheid onder het mom van de participatiesamenleving

steeds meer gaten in dat vangnet laat vallen, is het goed

dat er fondsen zijn zoals het onze”, vindt Anne de Raaf.

De Voedselbank Haaglanden is een van de initiatieven

in de strijd tegen armoede die Fonds 1818 al heel lang

steunt. Ton van Schie, gepensioneerd, is al vanaf het

begin betrokken bij de Voedselbank. “We zijn elf jaar

geleden begonnen in Delft met vijftien pakketten en

vijf vrijwilligers.” Er is sindsdien veel veranderd.

De Voedselbank is enorm gegroeid. Er komen honderd

pallets per week binnen. Op een pallet gaan 35 voedsel­

pakketten. “Vandaar ook dat we die tweede elektrische

heftruck hard nodig hebben. We zijn erg blij dat we die

mede met steun van Fonds 1818 kunnen aanschaffen.”

Het distributiecentrum is gevestigd aan de Boomaweg

in Den Haag en bedient de hele Haagse regio. “Het is écht

een bedrijf geworden. We voldoen aan wet­ en regel­

geving van de voedsel­ en warenautoriteit, de vrijwilligers

worden gecoacht. Het is allemaal veel professioneler.”

Eén ding is hetzelfde gebleven: de solidariteit. “Die is

hartverwarmend. We zijn een hechte club. Er wordt vaak

geklaagd dat de samenleving is verhard. Dat is ook zo.

Maar er gebeuren ook zoveel positieve dingen.

Wij leveren ook voedselpakketten aan de asielzoekers in

de Sportlaankerk. Het is mooi om te zien dat de buurt­

bewoners eerst faliekant tegen hun komst waren en hen

nu wekelijks bij hen thuis laten douchen.”

In hun schulpTon van Schie is een vrijwilliger pur sang. “Ik doe al

vijftig jaar vrijwilligerswerk. Ik heb het altijd naast mijn

werk gedaan. Dat kon omdat mijn werkgever heel

coulant was. Ik vind het belangrijk om me in te zetten

voor de maatschappij.” Na zijn pensioen was Ton soms

wel zestig uur per week bij de Voedselbank te vinden.

Vanwege gezondheidsproblemen moet hij het nu wat

rustiger aan doen. “Ik ben nu vanuit huis bezig met het

werven van fondsen. De armoede is helaas eerder toe­

dan afgenomen, dus we zijn steeds bezig met uitbreidingen

en daarvoor hebben we de steun van fondsen hard nodig.”

Wat is het ergste aan armoede? Daar hoeft Ton niet lang

over na te denken. “Mensen kruipen in hun schulp, ze

trekken zich terug uit het leven omdat alles geld kost.

Dat is het schrijnendste voor de kinderen. Er zijn ouders

die geen geld hebben om hun kinderen te laten trakteren

op school. Wij stellen een verjaardagspakket samen

zodat er gewoon gevierd kan worden.” Er zijn ook veel

mensen die nooit meer naar de bioscoop of het theater

kunnen. Wij hebben met de Haagse theaters een voucher

ontwikkeld waarmee minima gratis naar de voorstelling

kunnen. Ze vullen de lege plaatsen op. Dus het is ook

goed voor de theaters.” En het past bij het uitgangspunt

van de Voedselbank. “Het gaat niet alleen om armoede­

bestrijding, maar ook om het terugdringen van verspilling.

Zonde als er lege plaatsen in een theater zijn terwijl

er mensen zijn die dolgraag weer eens een avondje uit

willen. Zonde om voedsel weg te gooien als er mensen zijn

die honger hebben. Wij brengen vraag en overschot bij

elkaar.” De bedankbriefjes die mensen de Voedselbank

sturen als ze de steun niet meer nodig hebben, zijn

ontroerend. “Een gescheiden moeder schreef ons laatst:

‘Als jullie er niet waren geweest, had ik mezelf iets

aangedaan.’ Ze komen natuurlijk voor de voedsel­

pakketten, maar ze krijgen ook veel mentale steun van

onze vrijwilligers. Je ziet de mensen wekelijks, je leeft met

ze mee. En je bent ook blij voor ze als ze niet meer hoeven

te komen. Want niemand komt hier voor zijn plezier.”

‘De armoede is helaas eerder toe- dan afgenomen’

‘Het begint met het creëren van overzicht’

thema: Armoedebestrijding

8 magazine

9

Het begon, zoals wel vaker, met een scheiding. Ana Mosteiro nam het besluit om haar leven weer in eigen hand te nemen, maar zag als een berg op tegen de financiële afwikkeling.

“Ik ben discalculi, leesblind voor cijfers. Mijn ex­man

heeft altijd de financiën gedaan. Dus ik had ook totaal

geen overzicht. En er kwam zoveel tegelijk op me af.

Ik heb drie kinderen, moet een nieuwe woning en nieuwe

scholen regelen. Ik besefte al snel: als ik niet in de

financiële problemen wil komen, heb ik hulp nodig.”

Ze klopte aan bij Isofa (interkerkelijk sociaal fonds) in

Delft voor persoonlijke budgetbegeleiding. Ze werd

gekoppeld aan Ron Bouwman. Hij schreef zich een jaar

geleden in als vrijwilliger bij Isofa. “Ik ben administratief

onderlegd en ik heb er lol in om mensen te helpen bij

het opzetten van een overzichtelijke administratie.”

Want daar begint het allemaal mee: overzicht creëren.

Wat komt er binnen, wat zijn de vaste lasten, abonne­

menten, verzekeringen, schulden, aflossingen. “Als je

dat op een rijtje hebt, kun je voor jezelf een financieel

plan maken. Bij Isofa werken we met een tabbladsysteem

van het Nibud. Dat geeft een stevig administratief

fundament.” De mensen die bij Isofa aankloppen, hebben

vaak al maanden geen enveloppen meer opengemaakt.

“In dat soort gevallen begin ik de eerste afspraak met

het scheiden van het kaf en het koren. Welke enveloppen

kunnen de prullenbak in en welke zijn belangrijk?

Dan wordt de stapel meestal de helft minder. Dat scheelt.”

In gesprek met...

Ana Mosteiro en Ron BouwmanBij Ana Mosteiro was dat niet nodig. Dat Ana preventief

hulp heeft gezocht, vindt Ron bewonderenswaardig.

“Er was nog geen enkele betalingsherinnering op de

mat gevallen. Maar ze wist dat er het een en ander aan

zat te komen. Deed iedereen dat maar zo keurig. Want

als je er op tijd bij bent, valt er vaak nog een gunstige

regeling te treffen. Als je niet reageert op herinneringen,

krijg je alleen maar boetes en uiteindelijk een deur­

waarder. Dan zijn de kosten niet meer te overzien.” Voor

Ana was het toegeven dat ze hulp nodig had, de grootste

stap. “Dat was een overwinning op mezelf. Ik ben een

trotse vrouw, heb altijd alles zelf gedaan. Maar ik ben zó

blij dat ik het gedaan heb. Ik ben de mensen van Isofa

heel erg dankbaar. Wat een fantastische organisatie.

En met Ron had ik direct een klik. Dat is prettig, want het

gaat toch over heel persoonlijke dingen.” Ron zou willen

dat er op middelbare scholen aandacht aan budget­

beheer zou worden gegeven. “Bijvoorbeeld tijdens

maatschappijleer. Als je jong leert je zaakjes te regelen,

kom je later minder gauw in de problemen. Er zijn zoveel

mensen die hun eerste huis kopen, maar eigenlijk geen

flauw benul van hun financiën hebben. Dan kom je voor

je het weet in de problemen.” Ana Mosteiro heeft haar

zaakjes weer op orde. “Ik kan weer vrij ademen. Lig niet

meer te tobben ’s nachts.” Het lukt haar zelfs om een

klein beetje te sparen. “Ik kom van Curaçao, mijn familie

woont nog daar. Helaas is mijn vader erg ziek. Ik wil hem

graag nog opzoeken voordat hij overlijdt. Ik hoop dat ik

op tijd het geld voor de reis bij elkaar heb.”

www.isfdelft.nl

Temperament in EscampTemperament in Escamp is een groot ‘community arts’­project in het

Haagse stadsdeel Escamp. Bijna een jaar lang zal Escamp bruisen

van activiteiten waarin bewoners elkaar ontmoeten op allerlei locaties

in de wijken: buurthuizen, Theater Dakota, zorgcentra en scholen.

Iedereen in Escamp kan meedoen aan of genieten van dans, poëzie,

muziek, eten en drinken. En kan vooral genieten van de mensen uit

alle wijken en met alle verschillende culturele achtergronden.

Het project is opgebouwd uit deelprojecten, metaforisch weergegeven

in een taart met diverse lagen. Het taartplateau is de organisatie,

de taart zelf bestaat uit de randprogrammering en de kers op de taart

is de uitvoering van de opera ‘Carmen’ van Georges Bizet door en

voor bewoners van Escamp onder de bezielende artistieke leiding

van Dario Fo, ondernemers in kunst uit Poeldijk. Zij hebben veel

ervaring in het opzetten en uitvoeren van grootschalige, culturele

projecten met amateurs en professionals. “Wij vinden het belangrijk

om een zo breed mogelijk publiek te bereiken met onze projecten.

Temperament in Escamp verbindt diverse groepen met elkaar:

scholieren van het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs, speciale

doelgroepen zoals nieuwe Nederlanders, ouderen en autochtone

Hagenezen. Het is alleen al een feestje om al deze mensen te zien

10 magazine

Deze Zomer

samenwerken. Het plezier spát ervan af”, vertelt Rick Schoonbeek,

hoofd muziek bij Dario Fo en dirigent van de opera ‘Carmen’.

Stadsdeel Escamp is qua omvang net zo groot als Leiden met zo’n

116.000 inwoners en zeven wijkdelen. Er wonen veel verschillende

bevolkingsgroepen. De culturele participatie is laag. Er zijn weinig

mensen die zelf muziek maken, dansen of anderszins cultureel

actief zijn. Ook is het bezoek aan culturele instellingen als musea

en theaters laag. “Een uitdaging om juist in dit stadsdeel mensen

enthousiast te maken voor zoiets als een opera. We hebben niet

voor niets gekozen voor ‘Carmen’, een opera van het volk, de eerste

opera geschreven over ‘gewone’ mensen. Een meeslepend liefdes­

drama vol wervelende scènes en meeslepende aria’s. De muziek is

bij velen bekend en kent enkele tophits zoals de ‘Toreador’ en de

‘Habaneraen’. ‘Carmen’ is daardoor toegankelijk en laagdrempelig

voor een breed publiek en is bovendien geschikt voor een grote cast.

Voor de productie zijn veel vrijwilligers nodig voor hand­ en span­

diensten. Jong en oud kunnen participeren, voor en achter de

schermen”, aldus dirigent Rick Schoonbeek. De uitvoering van

de opera is in september in de aula van de voormalige technische

school van scholengemeenschap Zuid­West aan de Meppelweg.

“Dat prachtige gebouw staat leeg. De aula is groot genoeg en heeft

een prima akoestiek.” Maar ook de komende weken en maanden

is er nog genoeg leuks te beleven. “Escamp bakt bijvoorbeeld, een

laagdrempelige manier om elkaar te leren kennen en letterlijk van

elkaars cultuur te proeven. Van baklava tot appeltaart en van fiadoe

tot krentenbrood. De jury bestaat uit bakkers uit Escamp. Ook worden

er kijkdozen gemaakt waarin bewoners van het stadsdeel een kijkje

in hun leven geven.” De cursus ‘Opera uit de doeken’ wordt gegeven

in Theater Dakota voor bewoners die meer willen weten over opera.

Libretto, aria, componisten en muziekstijlen. Samen kijken en

luisteren naar fragmenten uit opera’s en vergelijkingen maken met

muziek uit andere culturen. “We hopen dat zo een zaadje wordt

geplant voor de liefde voor de opera. Veel mensen denken dat het

te ingewikkeld is voor ze.” Voor de opera wordt actief geworven voor

zangers en dansers. “We werken samen met een Hindoestaanse

dansschool en zoeken aansluiting bij koren. Het is een heel spannend

project. De reis die we met z’n allen maken, is minstens zo belangrijk

als het doel.”

www.temperament-escamp.nl

11

NageslachtTheatergroep Paradox in Leiden bestaat 10 jaar en dat werd gevierd

met een jubileumvoorstelling. Op 21, 22, 27 en 28 juni werden

bezoekers gefêteerd op ‘Nageslacht’. Onder begeleiding van een

professionele regisseur hebben de spelers naar de voorstelling

toegewerkt. Het stuk ging over de dwang naar geluk en perfectie,

naar genot en sensatie. Mensen mogen zich niet meer rot voelen

en als ze dat doen, trekken ze zich terug, waardoor eenzaamheid

op de loer ligt. Met deze voorstelling liet Theatergroep Paradox

weer zien dat deze zijn streven om op professioneel niveau te

produceren en te spelen kan waarmaken.

www.paradoxleiden.nl

Het Welpje Al jaren lag er in de Haagse Roggeveenstraat een stuk grond braak.

Toen bewoners werd gevraagd mee te denken over de invulling van dit

terrein, ontstond het idee van een biologische moestuin: Het Welpje.

Bewoners kunnen hier samen groente en fruit verbouwen en elkaar

ontmoeten. Behalve voor flora is er ook ruimte voor fauna: sierkippen,

bijen, vogels en vlinders krijgen hun eigen plek. Kinderen van het

dagverblijf en de basisschool worden er ook bij betrokken. Zij krijgen

de ruimte om eigengemaakte vogel­ en vlinderhuisjes op te hangen

en er zijn lesmappen over de planten en de dieren in de tuin.

ZomerExpo Sinds 2011 is de ZomerExpo niet meer weg te denken uit de kunst­

wereld. Stichting ArtWorlds en het Gemeentemuseum Den Haag

organiseren jaarlijks deze tentoonstelling, waarvoor startende en

gevestigde beeldende kunstenaars zich kunnen inschrijven. Uit de

inzendingen kiest een jury 250 werken. Voor de kunstenaars een

mooie gelegenheid hun werk te laten zien en voor de jury om te zien

wat er leeft in de kunst. Thema van 2014 is ‘Licht’. De ZomerExpo

is van 29 mei t/m 31 augustus te zien in het Gemeentemuseum

Den Haag.

www.zomerexpo.nl

vitrineTemperament in Escamp

12 magazine

Historisch Zoetermeer Voor de vierde keer komt de geschiedenis van Zoetermeer tot leven

tijdens het festival ‘Historisch Zoetermeer’ op 27 en 28 september.

Het stadshart zal twee dagen lang worden bevolkt door narren,

troubadours en verhalenvertellers. Middeleeuwse ridders strijken

neer met hun kamp en het publiek kan een 19de­eeuws circus en

kermis bezoeken of een historische lezing volgen. Optredens zijn

er ook volop! Voor ieder wat wils: van 16de­eeuwse klucht tot en met

de jeugdmusical ‘De Turfheksen’.

www.storytellers.nl

Longboard Marathon Na een succesvolle eerste editie in 2013 vond op 22 juni de tweede

editie van de Haagsche Longboard Marathon in Rijswijk plaats.

Longboardliefhebbers konden kiezen uit een hele of een halve

marathon. Nieuw dit jaar was de 500 meter sprintrace, de zogeheten

shorttrack. Daarnaast werd de marathon opgeluisterd met ‘site events’

en waren er mooie prijzen te winnen.

Voor wie nog nooit van longboarden gehoord heeft: een longboard is

langer dan een skateboard, heeft vaak grotere wielen en wordt vooral

gebruikt om met grote snelheid lange afstanden af te leggen.

GierzwaluwtilIn 2010 heeft een aantal bewoners van Groenoord­Zuid in Leiden

‘Groengroep Groenoord­Zuid’ opgericht. Doel is het groener maken

van de buurt en zorgen voor meer biodiversiteit. Vanaf het begin is

de groep actief om de huismus en de gierzwaluw terug in de wijk te

krijgen. De groep wil daarom een zogenoemde gierzwaluwtil plaatsen

in het aangrenzende Singelpark. Omdat de til een sieraad moet

worden, is er een kunstenares betrokken bij het ontwerp.

13

Scholenactie 2014 Met ingang van het nieuwe schooljaar kunnen basisschoolleerlingen

in Nootdorp weer kennismaken met blaasmuziek en blaas­

instrumenten. De Harmonie Nootdorp heeft een aantal leskoffers

aangeschaft waarmee de docenten zelf aan de slag kunnen. Buiten

schooltijd kunnen de kinderen meedoen aan verschillende workshops

bij de harmonie.

www.harmonienootdorp.nl

StadsiftarStichting Iedul­Fitr houdt op 18 juli voor de zevende keer een

Stadsiftar met een lezing rond de vastenmaand ramadan in het

Atrium van het Haagse stadhuis. Alle Hagenaren zijn welkom om

samen te eten en te praten over thema’s die iedereen aangaan.

www.iedulfitr.nl

Multifunctionele ruimte en horecafaciliteitZorg­ en kinderboerderij Wassenaar wil een kleine horecafaciliteit

met een terras en een multifunctionele ruimte realiseren.

Uitbreiding van de horecafunctie betekent dat ze nóg meer dag­

bestedingsplaatsen kunnen aanbieden. Daarnaast wil de boerderij

zo meer bezoekers trekken. Door de multifunctionele ruimte kunnen

ze meer sociaal­culturele en educatieve activiteiten organiseren.

www.zorg-enkinderboerderijwassenaar.nl

Haagse Hiphop Week Met een hiphop­area op Parkpop start de Haagse Hiphop Week 2014,

die op 5 juli eindigt met het I LOVE HIPHOP Festival in het Paard.

Aight zorgt ervoor dat Den Haag een week lang de hiphopstad van

Nederland is. Verschillende facetten van de hiphopcultuur worden

belicht. Er is ruimte voor kunst, muziek, film, dans, exposities en

debat over de maatschappelijke rol van hiphop.

www.aight.nu

terugblikHoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…

aan organisaties en bedrijven uit Zoetermeer die ons steunen. Het

is hartverwarmend om te zien hoe groot het enthousiasme is om

mensen die buiten de boot dreigen te vallen, binnenboord te houden.”

Sandra Venhuizen heeft de doelgroep die bij Piëzo aanklopt,

de afgelopen jaren zien veranderen. “We kregen eerst vooral vrouwen

en nu kloppen ook mannen bij ons aan.” De werkwijze van Piëzo is

succesvol. In 2013 haalden 20 deelnemers hun diploma en begonnen

40 deelnemers aan een opleiding. De totale uitstroom uit fase 4 naar

opleidingen/of werk van de PiëzoMethodiek betrof 107 deelnemers.

“Om mensen duurzaam te activeren is het nodig om steeds af te

stemmen op de behoefte en het talent van de deelnemer. Dat vergt

soms een lange adem”, aldus Venhuizen. “Zonder de financiële

steun van Fonds 1818 voor Piëzo2Work en het les­ en boekengeld

voor de deelnemers van de mbo­opleidingen was het niet gelukt.”

Piëzo geeft actief invulling aan het begrip wederkerigheid. “Onze

deelnemers doen iets terug voor wat ze bij Piëzo krijgen door

bijvoorbeeld middagen voor bejaarden en verstandelijk gehandicapten

te verzorgen. Zodra mensen een hand aangereikt krijgen en zich

veilig en gezien voelen, ontstaat vanzelf de behoefte om iets terug

te geven.”

www.stichtingpiezo.nl

Stichting Piëzo is al acht jaar actief met sociale activering en het

stimuleren van participatie van bewoners van Zoetermeer. Volgens

de zogenoemde PiëzoMethodiek ontwikkelen deelnemers zich in vijf

fasen van geïsoleerd thuis, meedoen aan een activiteit in een van de

vier PiëzoCentra in Zoetermeer tot uitstromen naar een (on)betaalde

baan of opleiding. “De eerste twee fasen zijn de deelnemers volop

bezig met hun persoonlijke ontwikkeling. Vanaf fase 2 gaat zich dit

al richten op de blokkades om aan het werk te gaan. Welke stappen

zijn nodig om deze op te heffen? In de derde fase gaan ze meer aan

de slag als potentiële werknemer. We hebben lerende vrijwilligers­

plekken buiten onze centra waar ze hun skills kunnen inzetten.

We werken samen met diverse zorginstellingen en maatschappelijke

organisaties in Zoetermeer. Vaak blijkt dat deelnemers nog behoefte

aan opleiding hebben”, vertelt Sandra Venhuizen, projectadviseur

bij Piëzo. Deze afkorting staat overigens voor Participatie, Integratie

Emancipatie Zoetermeer. Om het tekort aan opleiding in te halen

heeft Piëzo twee trajecten ontwikkeld met steun van onder andere

Fonds 1818. De AKA­opleiding (arbeidsmarktgekwalificeerd assistent)

op mbo I­niveau en de Zorg en Welzijn­opleiding op mbo II­niveau.

“Er ontstaat zo een heel mooi totaalpakket. Een gebouw als het ware.

Eerst wordt in onze centra het fundament gelegd en daarna gaan de

deelnemers bouwen aan hun toekomst.” Dat gebeurt onder begeleiding

van diverse vrijwilligers, zoals coaches, stagebegeleiders en taal­

en rekenvrijwilligers. “We geloven heel erg in één­op­ééncontact,

een traject op maat. De coach begeleidt de deelnemer tijdens alle

fasen, zo wordt een vertrouwensband opgebouwd. Heel belangrijk”,

aldus Venhuizen.

Stichting Piëzo wordt grotendeels gerund door vrijwilligers. “Er zijn

vijfhonderd vrijwilligers bij ons aangesloten. En er is een netwerk

Piëzo2Work

14 magazine

‘In vier stappen naar opleiding of werk’

15

ColofonFonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.

Redactie: Corien BoschRedactionele ondersteuning: Marieke van ’t HulInterviews: Floor de BooysFotografie: Eva Hofman, Inge Stolwijk en diverse fotografen en bruikleen gevers van de beschreven projectenConcept en vormgeving: OntwerpwerkLithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag

AanvraagprocedureAanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen. De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken.

<24Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure. Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,­ geen stichting of vereniging te zijn! Voor meer informatie: www.fonds1818­24.nl

Meer informatieHeeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen? Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of info@fonds1818.nl

Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e­mail met uw adres­gegevens naar info@fonds1818.nl of meld u aan via de website. Een abonnement is gratis.Volg Fonds 1818 en Fonds1818<24 ook op Facebook en Twitter.

algemene informatie over Fonds 1818

Om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen, biedt Fonds 1818 diverse workshops, cursussen

en kennisbijeenkomsten aan. Deze activiteiten zijn bestemd voor vertegenwoordigers van organisaties

die hoofdzakelijk met vrijwilligers werken en in potentie met succes een aanvraag kunnen indienen bij

Fonds 1818. Alle cursussen zijn gratis.

Workshop FondsenwervingIn een middag maakt u kennis met de

wereld van de fondsen, leert u hoe u

een fonds zoekt dat bij uw project past

en oefent u met het schrijven van een

donatieaanvraag. Het is mogelijk vooraf

een concept aanvraag of projectplan

aan Fonds 1818 voor te leggen.

SponsoringMaatschappelijke organisaties en

bedrijven gaan vandaag de dag partner­

schappen aan waar beide partijen energie

in steken. Sponsoring is op deze manier

onderdeel geworden van maatschappelijk

betrokken ondernemerschap. Tijdens

deze workshop krijgt u handvatten om

ondernemende partners te vinden en

ook daadwerkelijk bij uw stichting te

betrekken.

Bestuur en ManagementHet goed besturen van een vrijwilligers­

organisatie vraagt veel van de bestuurs­

leden. Er worden eisen gesteld aan een

bestuurder, er zijn taken en verantwoor­

delijkheden en de bestuursleden moeten

de achterban betrokken houden. In deze

workshop leert u hoe u uw organisatie

goed bestuurt.

Meer vrijwilligers in korte tijdDeze training is een intensief traject

van zes maanden waarin u actief aan de

slag gaat met het werven van vrijwilligers

voor uw organisatie. U onderzoekt wat

de organisatie nodig heeft, maakt een

wervingsplan en een beleidsplan. Aan

het einde van het traject heeft u ook

daadwerkelijk nieuwe vrijwilligers

gevonden.

Projectplan schrijvenAan de basis van ieder project ligt een

projectplan. Hierin legt u vast wat de

doelstellingen zijn, hoe u die denkt te

bereiken, wat tijdens het project moet

gebeuren en wie waarvoor verantwoor­

delijk is. Of uw project nu groot of klein

is; een goed projectplan zorgt dat u

overzicht houdt.

Financieel ManagementIn twee avonden leert u onder meer hoe

een begroting en een balans te maken,

de financiën van uw organisatie goed te

beheren en doelen voor de toekomst te

stellen. Er is een beginners­ en een

gevorderdencursus.

Kijk voor data, tijden, locatie en

aanmelden op www.fonds1818.nl

onder cursussen.

cursussen 2014

kijk op www.fonds1818.nlFonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele

projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer,

Leiden en de Bollenstreek.

U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat

nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,

leren allochtone vrouwen fietsen, worden monumenten

gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt,

leren jongeren met elkaar discussiëren en kunnen met

olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van

harte uit om uw ideeën en projecten met ons te delen.

U het project, wij het geld.

Noordwijk Hillegom

Noordwijker -hout

Lisse

Oegst-gees t

W assenaar

Leiden Leider-dorp

Voor -schoten Zoeter-

woude

Den Haag

Leidschendam-Voorburg

Zoetermeer

Rijswijk

Pijnacker-Nootdorp

Delft

Midden -Delfland

Katwijk

Den Haag

Teylingen

RIVIERVISMARKT 4

2513 AM DEN HAAG

070 364 11 41

POSTBUS 895

2501 CW DEN HAAG

INFO@FONDS1818.NL

16

Nieuwe brochure Fonds 1818Hoewel op de website van Fonds 1818 alle informatie te vinden is,

blijft de behoefte bestaan aan een samenvatting van de mogelijkheden

op papier. In de nieuwe brochure vindt u handzaam de eisen die het

fonds aan een aanvraag stelt, de aandachtsgebieden en de procedure.

Ook vindt u informatie over Fonds 1818<24 en burgerinitiatieven.

Ook staat er duidelijk in wat Fonds 1818 uitdrukkelijk niet steunt.

De brochure is te bestellen via de website www.fonds1818.nl/

publicaties. Ook zal de brochure te vinden zijn in diverse folder­

rekken door de hele regio. Wilt u meerdere exemplaren bestellen?

Neem dan contact op. Goed project maar geen geld?Fonds1818 helpt!