#4 2012 TH

EMA Leidse Fon

dsen • In gesprek m

et... Cultuurmakelaar M

ichaël Roum

en D

eze Herfst: Stadsboerderij D

e Nijkam

phoeve • Terugblik: Ansje Tweedehandsje • A M

eeZing Kerst

KringlooptheaterLocatietheater is een bekend fenomeen, maar theater

in een loods op het Spuiplein, dat is nog niet eerder

vertoond. Theater aan het Spui en Schroeder van der Kolk

– bekend van de kringloopwinkels – slaan de handen

ineen voor een wel heel speciale theaterproductie dit

najaar. In een loods op het Spuiplein wordt een tijdelijke

kringloopwinkel ingericht die het decor vormt voor een

serie locatievoorstellingen, een educatief project en

een jeugdvoorstelling. Met het project wordt niet alleen

aandacht gevraagd voor het fenomeen kringloopwinkel

als zodanig, maar vooral ook voor de mensen die hierbij

betrokken zijn, dak- en thuislozen onder andere.

Het unieke van dit project is dat een culturele instelling

samenwerkt met een organisatie die gericht is op

maatschappelijke opvang. De diverse doelgroepen zijn

nauw bij het project betrokken. Het Kringlooptheater

is van 5 t/m 18 november te zien.

www.theateraanhetspui.nl

stadskwekerij HaaglandenStichting Youmanitas bouwt een stadskwekerij,

gebaseerd op de Aquaponics-kweektechniek voor vis

en groenten. De kwekerij wordt gevestigd op het terrein

van DSW, een sociale werkplaats in Rijswijk. Diverse

vis- en groentesoorten zullen worden gekweekt.

De kweektechniek Aquaponics houdt in dat vissen in de

kwekerij afval produceren. Bacteriën zetten het afval om

in voedingsstoffen voor planten. Na het vangen van de

vissen en het oogsten van de planten blijft alleen schoon

water over. Het is een gesloten systeem. Volgens weten-

schappers is Aquaponics een van de technieken waarop

we in de nabije toekomst ons voedsel gaan kweken,

met name in stedelijke gebieden. Niet alleen omdat

actueel

met Aquaponics aanzienlijk bespaard wordt op ruimte,

energie, water, meststoffen, transport en het milieu,

maar vooral omdat de opbrengsten zowel van vis als van

groenten aanzienlijk hoger liggen dan bij gangbare

kweektechnieken op organische basis. Aan de hand van

de proefopstelling bij DSW in Rijswijk wordt onderzocht

of de Aquaponics kwekerij economisch levensvatbaar is.

Tevens kunnen agrarische scholen, tuinders uit het

Westland en anderen kennis nemen van deze innovatieve,

duurzame productiemethode. Er worden cursussen en

workshops gegeven.

www.youmanitas.nl

Kinderrechten FilmfestivalIn het Kinderrechtenhuis in Leiden wordt in november

– tijdens de Kinderrechtenweek – de tweede editie van

het Kinderrechten Filmfestival gehouden. Drie dagen

achter elkaar worden speelfilms en documentaires

vertoond aan kinderen, jongeren en volwassenen met

kinderrechten als centraal thema.

In 2010 opende het Nederlandse Kinderrechtenhuis,

gevestigd in het oude Heilige Geest Weeshuis aan de

Hooglandse Kerkgracht te Leiden, officieel haar deuren.

Het streven van het Kinderrechtenhuis is om een nationaal

en internationaal centrum te worden voor informatie,

uitwisseling, communicatie en educatie rond kinder-

rechten. Er worden diverse activiteiten voor jongeren

en volwassenen gehouden in het Kinderrechtenhuis.

Het filmfestival is hier een belangrijk onderdeel van.

Het festival wordt van 21 tot en met 23 november

gehouden.

www.kinderrechtenhuis.nl

2 magazine

3

beste lezer,Geboren in Rotterdam, gestudeerd in Rotterdam en wonend in Rotterdam is het

niet logisch dat ik een warme band op zou bouwen met Leiden. Toch ken ik het

maatschappelijke leven in deze stad inmiddels als mijn broekzak. Al vanaf de start

vertegenwoordig ik Fonds 1818 in het Leids Fondsenoverleg. Een paar keer per

jaar komen bestuursleden van de verschillende fondsen samen aan de huiskamer-

tafel van Hans Baaijens, de voorzitter van het H.L. Druckerfonds. We bespreken

projecten en ontwikkelingen die in de stad leven en proberen samen initiatieven

van de grond te krijgen. Het is een groep zeer professionele en betrokken

vrijwilligers die zich vaak bescheiden opstellen. Met de Leidse Fondsendag op

19 oktober laten we die bescheidenheid een beetje varen om de bevolking van

Leiden te laten zien wat we steunen en waarbij zij onze hulp kunnen inroepen.

In de komende pagina’s kunt u de fondsen en de mensen er achter al een beetje

leren kennen.

Op de voorkant van dit Magazine ziet u een andere vorm van samenwerking die

letterlijk tot bloei komt. De Stadskwekerij Haaglanden werkt samen met een

sociale werkplaats aan een nieuw systeem waarbij het afval dat vissen produceren,

wordt omgezet in voeding voor planten. Een ingenieuze en duurzame ontwikkeling

die mensen aan de slag helpt. Tot slot wil ik u wijzen op de A MeeZing Kerst.

In december komen ouderen uit de Haagse regio naar de Grote Kerk in Den Haag

om daar samen kerstliederen te zingen. Ieder jaar deel ik samen met collega’s

erwtensoep uit en mogen we meegenieten van dit inspirerende spektakel.

Michel Nivard

Fonds 1818

2 Actueel: lopende projecten

3 Voorwoord en inhoud

4 Thema: Leidse Fondsendag

8 in gesprek met: Cultuurmakelaar Michaël Roumen

10 deze Herfst: stadsboerderij de nijkamphoeve

11 Vitrine: diverse projecten in het kort

14 Terugblik: Ansje Tweedehandsje

15 Cursussen 2012

16 A MeeZing Kerst

inhoud

stadskwekerij Haaglanden

Leid

se F

onds

en

thema:

Leid

se F

onds

en4 magazine

Leidse Fondsen

De Stichting Heilige Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis

Leiden is een van de deelnemers aan het Leids Fondsen-

overleg. De geschiedenis van het fonds gaat ver terug in

de historie van Leiden. Het ontstond in 1316 als College

van Heilige Geestmeesters, verbonden aan de St. Pieters-

parochie. De stichting droeg tot het midden van de

twintigste-eeuw direct en dagelijkse verantwoordelijk-

heid voor onderdak, verzorging en opvoeding van (wees)

kinderen uit Leiden en omgeving. “Die kinderen werden

opgevangen in het weeshuis aan de Hooglandse Kerk-

gracht. Dat pand dateert uit 1403 een heeft tot 1961

dienst gedaan als weeshuis”, vertelt Anja Hezemans,

een van de acht bestuursleden van de stichting. Het pand

aan de Hooglandse Kerkgracht is geen eigendom meer

van de stichting, maar er wordt nog wel een aantal keer

per jaar in de Regentenkamer van het oude weeshuis

vergaderd. “We hechten aan traditie en verloochenen de

wortels van ons fonds niet.” Kinderen in achterstands-

situaties staan nog steeds centraal. “We helpen op

directe- en op indirecte wijze. We steunen personen en

organisaties die zich inzetten voor het verbeteren van de

ontwikkelingsmogelijkheden en het welzijn van kwets-

bare jongeren.” Het opknappen van de speeltuinen

past goed in die lijn. “Spelen is voor alle kinderen heel

belangrijk, maar zeker voor kinderen die het moeilijk

hebben”, aldus Hezemans. Dat de Leidse Fondsen

dat er weer vrolijk en veilig gespeeld kan worden in veel speeltuinen, komt onder meer door de inzet van de Leidse Fondsen. de meeste van deze fondsen bestaan al een lange tijd en zijn nauw verweven met de geschiedenis van Leiden. sinds kort bundelen ze hun kracht in het Leids Fondsenoverleg. Tijd voor een kennismaking.

tegenwoordig meer samenwerken, vindt zij een pluspunt.

“Samen kun je meer doen. Zeker als het gaat om een

groot project als die speeltuinen.”

VliegwielDat is Wim Reinders, penningmeester van het H.L.

Druckerfonds van harte met haar eens. “Die samen-

werking is echt een vliegwiel. We worden erdoor op een

hoger plan getild.” Dat past uitstekend bij de uitgangs-

punten van het H.L. Druckerfonds, genoemd naar

Hendrik Lodewijk Drucker. Hij was rechtsgeleerde en

een vrijzinnig Tweede Kamerlid. Hij werkte onder meer

mee aan belangrijke wetgeving, op het gebied van het

kinderrecht en arbeidscontracten. Hij was een hoffelijke,

geestige, beminnelijke en zachtmoedige man, die moeite

had met de harde politiek. Hij richtte in 1899 Stichting

Het Leidse Volkshuis op. Deze stichting had tot doel

‘Verhoging van de ontwikkeling, beschaving en levens-

geluk van de arbeidende en daarmee gelijkstaande

klassen’. Volksverheffing is nog altijd het doel van het

H.L. Druckerfonds. “We zullen niet zo snel geld doneren

aan de hockeyclub in Oegstgeest, maar wel aan de

voetbalvereniging in Leiden-Noord”, verduidelijkt Reinders.

In de tijd van Drucker werden dubbeltjes nooit kwartjes.

“Je zat als het ware gevangen in je eigen sociale klasse.

Dat is nu niet meer zo. Iedereen kan zich in principe

opwerken tot een kwartje. Aan dat proces dragen wij

graag een steentje bij.”

VermogenIn 1989 verkocht het fonds het karakteristieke Volkshuis

aan de Apothekersgracht voor een symbolisch bedrag

aan de gemeente Leiden. De bijbehorende vijf winkel-

panden in de Haarlemmerstraat zijn nog wel in bezit van

het fonds. “Het vermogen van het fonds wordt gevormd

door de huuropbrengst. Dat is anderhalf – à twee ton per

jaar.” Het fonds ondersteunt bij voorkeur vernieuwende

‘Samen kunnen we meer doen voor Leiden’

projecten. Het gemeenschapskunst project Wijken voor

Kunst is daarvan een goed voorbeeld. “Daarmee zijn we

in 2009 samen met Fonds 1818 begonnen. Eind dit jaar

loopt de eerste fase af. Het is een groot succes. Veel

mensen die uit zichzelf niet zo snel naar een museum

of theater gaan, zijn in hun eigen wijk op speelse wijze

in aanraking gekomen met kunst en cultuur en, minstens

zo belangrijk, ook met hun buurman en buurvrouw.

De projecten hebben voor sociale cohesie gezorgd in

wijken die als los zand aan elkaar hingen.”

HuurdersEen relatief nieuw fonds in Leiden en dus ook in het

Leids Fondsenoverleg, is het WOZfonds. Dat ontstond in

2006 en werd opgericht door drie huurdersorganisaties

in samenwerking met drie corporaties en de gemeente.

“Het bestuur van de stichting beheert in dit fonds het

geld dat veel Leidse huurders teveel hebben betaald aan

onroerende-zaakbelasting volgens de wet Waardering

Onroerende Zaken (WOZ)”, vertelt Bram Luteijn, voorzitter

van het fonds.

De huurdersorganisaties van de huurders van de woning-

corporaties De Sleutels, Ons Doel en Portaal-Leiden

hebben besloten, om de huurdersdelen van de teveel

betaalde belasting in een fonds te beheren. “Via het fonds

komt het geld weer terug bij de huurders in de vorm van

activiteiten, voorzieningen of verbeteringen in de eigen

woonomgeving”, legt Luteijn uit. De drie corporaties

hebben in bijna alle tien Leidse districten wel woningen

in beheer. De aanvragen van de huurders variëren enorm.

5

Medewerkers en bestuursleden Leidse Fondsen

Van het opknappen met plantenbakken,

een speeltoestel voor gehandicapte kinderen,

een knutselmiddag voor kinderen, een water-

speelplaats bij een school tot een keuken-

uitrusting in een buurt waar een bewoonster

kookt voor ouderen. Het mooie is dat het

allemaal aanvragen zijn die heel dicht bij de

wensen en behoeften staan van de bewoners

zelf”, aldus Luteijn. Het WOZfonds honoreert

ook aanvragen in het kader van Wijken voor

Kunst. “Als initiatiefnemers de betrokken-

heid in de buurt weten te verwerven, passen

de activiteiten uitstekend bij onze uitgangs-

punten. Het samenwerken van de fondsen

geeft een meerwaarde aan vele initiatieven in

dit bredere kader. Het WOZfonds werkt niet

in de stilte en beslotenheid: door de opzet

van het fonds namelijk door de binding met

de sociale huurders, treedt het WOZfonds

altijd naar buiten en daarom ben ik er trots

op dat we ons op 19 oktober in het Volkshuis

ook gezamenlijk presenteren aan de

Leidenaren.”

GeleerdDaar verheugt Hans Baaijens, voorzitter

van het Leids Fondsenoverleg, zich ook op.

“We vergaderen al een jaar of zes regelmatig

met elkaar. Dat heeft veel mooie projecten

opgeleverd. Nu wordt het tijd om ons ook

gezamenlijk te presenteren want als fondsen

zijn we afhankelijk van goede aanvragen.

Daarvoor moeten organisaties, instellingen

en de bevolking van Leiden ons goed kennen.”

Ook hebben de fondsen veel van elkaar

geleerd, vindt Baaijens. “Fonds 1818 is

de grootste speler in het overleg. Van hun

professionele aanpak kunnen wij nog veel

leren.”

Michel Nivard zit namens Fonds 1818 in

het Leids Fondsenoverleg. “In Den Haag

zijn ongeveer vijftig fondsen actief. Daar is

al heel lang een overleg, dat moet ook wel.

In Leiden zijn veel minder fondsen.

thema: Leidse Fondsensamenwerkende fondsen Leiden

Stichting H.L. Druckerfonds

De Stichting H.L. Druckerfonds komt voort uit de in 1899

opgerichte Stichting Het Leidse Volkshuis. De stichting

heeft ten doel het bevorderen en ondersteunen van sociaal

culturele activiteiten en van activiteiten gericht op de

sociale cohesie van de samenleving.

Stichting Heilige Geest- of Arme wees- en

Kinderhuis Leiden

Ontstaan in 1316 als College van Heilige Geestmeesters,

verbonden aan de St. Pietersparochie. De stichting richt

zich op indirecte hulpverlening en door middel van

voorwaarden scheppend (financieel) beleid stelt zij derden

(organisaties en/of personen) in staat zich in te zetten voor

het verbeteren van de ontwikkelingsmogelijkheden en het

welzijn van kwetsbare jongeren.

WOZfonds

Drie Leidse huurdersorganisaties hebben in 2006 de

Stichting WOZfonds opgericht. Het bestuur van de stichting

beheert in dit fonds het geld dat veel Leidse huurders

teveel hebben betaald aan onroerende zaakbelasting

volgens de wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ).

Via het fonds komt het geld weer terug bij de huurders-

bewoners in de stad Leiden in de vorm van activiteiten,

voorzieningen of verbeteringen in de eigen woonomgeving.

Fonds 1818

Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen is een

vermogensfonds dat donaties verstrekt aan stichtingen

en verenigingen voor algemeen maatschappelijke

projecten zonder winstoogmerk. Het Fonds wil daarmee

bijdragen aan een duurzame en leefbare samenleving.

Fonds 1818 werkt op een breed terrein: cultuur, educatie,

gezondheid, kunsten, milieu, natuur, recreatie, sport

en welzijn.

Stichting De Carolusgulden

De Carolusgulden is een stichting, die zich richt op het

financieel ondersteunen van projecten en het subsidiëren

van activiteiten en initiatieven, welke leiden tot verbetering

van het zelfstandig wonen en welzijn van ouderen in de

Leidse regio en in ontwikkelingslanden.

6 magazine

7

Wijken voor KunstIn het Community Arts project Wijken voor Kunst werken de

H.L. Druckerstichting, Fonds 1818, de gemeente Leiden en woning-

corporaties samen om meerjarig te investeren in wijken en buurten

in Leiden. Het project begon in 2009. De eerste fase loopt eind dit

jaar af. Community Arts – gemeenschapskunst – is een begrip

dat kunstuitingen en mensen of gemeenschappen met elkaar

verbindt. Cultuur wordt ingezet als middel om meer sociale

samenhang in wijken te krijgen. Kunstenaars gaan in deze wijken

aan de slag. Het is de bedoeling dat door kunst en cultuur een

blijvende bijdrage wordt geleverd aan de wijk- en stadsontwikkeling.

Om optimaal te kunnen aansluiten bij wat de wijk nodig heeft,

is het belangrijk om op zoek te gaan naar uitgebreide informatie

uit en over de wijken. Het DNA van de wijk. De verhalen uit de wijk

bieden een kapstok voor inbedding van bestaande projecten.

Voorbeelden zijn: ‘Het Kleed van Meerburg’, optredens in studenten-

kamers tijdens het Leidse Studentenkamerfestival, een water-

kunstwerk in het Matilo Park en buurtbewoners met elkaar in

contact brengen via ‘The Dog Connection’. Veel mensen laten

dagelijks hun hond uit en lopen dus door hun buurtje, als je die

mensen nu eens met elkaar in gesprek laat komen, is de gedachte

van beeldend kunstenaar Clara van den Bosch achter dit project

in de wijk Levendaal-Oost.

Wijken voor Kunst biedt ondersteuning aan plannen van bewoners-

(organisaties) en kunstenaars voor culturele activiteiten en projecten

in de wijk. De organisatie wil eraan meewerken dat cultuur in

wijken aandacht krijgt en er een levendige, betekenisvolle plaats

in krijgt. De ondersteuning die Wijken voor Kunst kan bieden is

inhoudelijk, organisatorisch, financieel of publicitair. Het plan

moet dan wel gaan over de buurt en met de activiteiten moeten

verbindingen worden gelegd met andere bewoners, de omgeving,

veranderingen, geschiedenis of andere wijken. Bewoners en

kunstenaars hebben een actieve rol bij de ontwikkeling en/of

uitvoering van het plan. Projecten en activiteiten die een vervolg

kunnen krijgen of leiden tot een blijvend resultaat hebben de

voorkeur. En, ook niet onbelangrijk, Wijken voor Kunst neemt de

organisatie van activiteiten niet over. Het initiatief blijft bij bewoners

en kunstenaars.

www.wijkenvoorkunstleiden.nl

thema: Leidse Fondsen

Leidse FondsendagOp 19 oktober aanstaande presenteren

de Leidse Fondsen zich gezamenlijk

op de eerste Leidse Fondsendag.

Deze dag wordt gehouden in het Leidse

Volkshuis. Bezoekers kunnen op deze

dag kennismaken met de diverse

fondsen. Ook worden er workshops

gegeven over fondsenwerving, crowd-

funding en sponsoring. De deuren van

het Leidse Volkshuis gaan om 13:00 uur

open en om 18:30 uur is de Leidse

Fondsendag ten einde. De dag is gratis

toegankelijk.

www.leidsefondsen.nl

De noodzaak tot een structureel overleg

was er eerst niet, maar nu het er is, levert

het toch absoluut meerwaarde op. Er wordt

beter afgestemd, grote projecten samen

opgepakt. Door de samenwerking is het

gemakkelijker om cofinanciering voor elkaar

te krijgen van bijvoorbeeld de gemeente,

zoals bij het opknappen van de speeltuinen.

We versterken elkaar en daardoor kunnen

we meer voor Leiden betekenen.”

‘Die samenwerking is echt een vliegwiel. We worden erdoor op een hoger plan getild’

‘Het winkelende publiek vindt het leuk. Het is een toegevoegde waarde’

thema: Leidse Fondsen

8 magazine

9

Cultuurmakelaar Leiden

Aan cultuur ontbreekt het in Leiden uiteraard niet. Maar

de cultuursector hing volgens cultuurmakelaar Michaël

Roumen als los zand aan elkaar. “Uit een onderzoek van

vijf jaar geleden, waaraan ik heb meegewerkt, bleek dat

er meer samenhang nodig is om de cultuursector in

Leiden op een hoger plan te tillen. De gemeente wilde

graag meer investeren in cultuur en wilde eerst weten

hoe en waar dat geld het meeste effect zou hebben.”

Besloten werd om te investeren in een cultuurmakelaar.

De gemeente Leiden, de Kamer van Koophandel en

Fonds 1818 participeren in dit project dat is onder gebracht

bij het Cultuurfonds.

De cultuurmakelaar kreeg twee opdrachten mee:

structuur aanbrengen en meer contact leggen met de

buitenwereld. “De eerste opdracht heeft mijn voorgangster

de afgelopen drie jaar met veel succes gedaan. Zij heeft

ervoor gezorgd dat de diverse culturele instellingen

samen overleggen, hun publiciteit gezamenlijk afstemmen

en daar waar mogelijk samenwerken. Die samenwerking

is heel belangrijk, zeker nu de overheid zich terug gaat

trekken. Samen sta je gewoon sterker, kun je bijvoorbeeld

gemakkelijker fondsen aanschrijven voor subsidie.”

Nu de onderlinge samenwerking stevig verankerd is,

wordt het tijd om als culturele sector de samenwerking

aan te gaan met de rest van de stad. “Dat is mijn taak

voor de komende jaren”, aldus Roumen. Een taak die

hem op het lijf geschreven is want hij heeft zijn sporen

verdiend op het zakelijke vlak van de kunst. “Ik ben een

van de oprichters van het Leids Filmfestival en ben nog

steeds betrokken als zakelijk directeur. Ik vind het een

uitdaging om te kijken hoe je externe financiering aan

In gesprek met...

Michaël Roumen

kunt boren. Juist in deze tijd van hervormingen van de

culturele sector. Veel mensen vinden deze tijd eng,

maar ik vind het juist heerlijk. Alles in beweging en we

moeten kansen grijpen om er als sector sterker uit te

komen.” De intrinsieke waarde van cultuur is voor

cultuur makelaar Roumen het uitgangspunt. “Natuurlijk,

een zanger moet zingen, een acteur moet acteren, een

danser moet dansen. Maar je kunt de vraag naar cultuur

wel vergroten door buiten de bestaande kaders te kijken.”

Als voorbeeld noemt de cultuurmakelaar het ‘Winkel-

weekend’ dat hij in samenwerking met de Leidse onder-

nemers heeft opgezet. “De Leidse winkeliers hebben

het moeilijk omdat steeds meer mensen de winkel-

straten links laten liggen. Er wordt nu volop geïnvesteerd

door de ondernemers om hun klanten vast te houden.”

Een aspect dat steeds belangrijker wordt, is de ‘belevings-

economie’. Winkelen moet een bijzondere beleving zijn.

“Daar komen wij als culturele sector om de hoek kijken.

Er wordt altijd gezegd dat kunstenaars en ondernemers

verschillende talen spreken. Ik zeg, ze hébben nog nooit

met elkaar gesproken. Nu we wel met elkaar in gesprek

zijn, blijkt dat we elkaar prima begrijpen en zelfs een

gezamenlijk doel hebben. Winkeliers willen meer klanten

in hun winkel en wij willen een ander publiek aanboren.

Zo is het idee ontstaan om cultuur in winkels te doen.

Elk weekend een andere discipline. De ene keer muziek,

dan dans of toneel. Het winkelende publiek vindt het

leuk. Het is een toegevoegde waarde. Het mes snijdt

aan twee kanten.”

www.cultuurfondsleiden.nl

Buurtboerderij de nijkamphoeve

nuttigen. De Nijkamphoeve is beslist niet de enige stadsboerderij

die wordt gered. Hoeve Bijdorp in Loosduinen is geadopteerd door

de Parnassia Bavo Groep, een instelling voor geestelijke gezondheids-

zorg. “Ze maken er een zorgboerderij van. In een grote stad als

Den Haag moet je het groen koesteren. De boerderijen zijn een

oase van rust en dat niet alleen, het is ook cultureel erfgoed”, vindt

Jan Rompa.

Bij De Nijkamphoeve hebben ze er het volste vertrouwen in dat ze

het redden. “Je moet samenwerken en creatief zijn om dingen voor

elkaar te krijgen. Leerlingen van het VMBO Johan de Witt komen

bij ons nu het achterstallig onderhoud aan de boerderij en het erf

wegwerken. Het mes snijdt daarbij aan twee kanten, zij zijn ook

geholpen met een werkervaringplek.” Plannen voor de toekomst

zijn er genoeg. “We willen ook de hobbytuin die bij het complex van

De Nijkamphoeve hoort, overnemen en omvormen tot schooltuintjes.

Tuinieren is in en het is voor kinderen heel goed om niet alleen maar

met hun hoofd in de virtuele wereld te zitten, maar ook eens met

hun handen in de modder te wroeten.”

www.nijkamphoeve-moet-blijven.nl

Zeven schapen, twee ezels, zes geiten, konijnen, kippen, cavia’s en

zesentwintig Canadese ganzen. Dat is de levende have van Buurt-

boerderij De Nijkamphoeve. De boerderij werd in 1974 gesticht door

J.A. Nijkamp, directeur van de gemeentelijke schooltuinen. Sinds

deze zomer is Jan Rompa de beheerder. In een vorig leven kocht hij

zware wapens in voor het Ministerie van Defensie. “Maar mijn groot-

ouders hadden een boerenbedrijf en daar heb ik als jongen heel wat

werk verzet.”

Op 17 juli j.l. kreeg Jan Rompa van de vorige beheerder,

Jan den Brabander, de sleutels van Buurtboerderij De Nijkamphoeve

overhandigd. De gemeente besloot eind vorig jaar te stoppen met

de exploitatie van twee van de in totaal twaalf stadsboerderijen.

De keuze viel op de twee minst bezochte stadsboerderijen: Hoeve

Bijdorp in Loosduinen en De Nijkamphoeve in Escamp.

Buurtbewoners besloten de zorg voor de boerderij van de gemeente

over te nemen. Een ontwikkeling die vaker voorkomt nu de overheid

zich terugtrekt. “Onze boerderij ligt heel idyllisch verscholen in het

groen. Daardoor weten helaas te weinig mensen hem te vinden.”

Maar de mensen die er komen, bleken zeer verknocht te zijn aan hun

boerderij. In oktober 2011 bracht wethouder Sander Dekker het

slechte nieuws. Er werd een handtekeningenactie gehouden en een

actiegroep gevormd. “Omdat je als actiegroep geen rechtspersoon

bent, hebben we er heel snel de Stichting Vrienden van De Nijkamp-

hoeve van gemaakt. Een stichting met slagkracht. In korte tijd werden

een paar honderd donateurs geworven. “Variërend van particulieren

die ons steunen met een paar euro per maand tot het Haga Ziekenhuis.

Wij zitten in hun achtertuin en medewerkers van het ziekenhuis

nemen de boerderij op hun wandeling in de lunchpauze regelmatig

mee.” Binnenkort kunnen ze er ook een kop koffie of thee en een tosti

10 magazine

Deze Herfst

11

Haagse GrachtenprachtDe Haagse grachten speelden op 31 augustus en 1 september de

hoofdrol in de ‘Haagse Grachtenpracht’; een theatrale ontdekkings-

reis over water. Tijdens deze rondvaart van twee uur kon het publiek

kennismaken met diverse Haagse culturele instellingen en kunste-

naars. Zo waren er korte acts van Yvonne Keuls, slagwerkgroep

Percossa, theatergroep Rabarber, stadsdichter Harry Zevenbergen

en de dansers van Lonneke van Leth. Op verschillende plekken werd

de geschiedenis op ludieke wijze tot leven gebracht. Dit project was

een initiatief van Lonneke van Leth Producties in samenwerking

met de Ooievaart.

www.balletvanleth.nl

Vivaldi en het geheim van de nachtegaal‘Vivaldi en het Geheim van de Nachtegaal’ is een symfonische voor-

stelling voor basisschoolleerlingen in Pijnacker-Nootdorp en

Noordwijkerhout. Het vertelt het spannende verhaal van een wees-

meisje dat terecht komt op de ‘Ospedale della Pieta’ in Venetië, waar

de muziekleraar niemand minder is dan Don Antonio Vivaldi zelf.

Carnaval in Venetië, achtervolgingen door de grachten in gondels,

een Stradivarius die op de grond valt – uiteindelijk is de nachtegaal

op haar zegelring de sleutel van het mysterie… Op een speelse

manier worden de kinderen bekend gemaakt met de meest bekende

composities van Vivaldi. De voorstellingen door het symfonieorkest

van de Stichting Educatieve Orkest Projecten zijn in het najaar te zien.

www.koorbegeleidingen.nl

schelpenpad door het overboschDe vrijwilligers van Vrienden van het Overbosch hebben zich ontfermd

over het laatste stuk historisch bosgebied van Voorhout. Deze groep

bevlogen inwoners wil het bos behouden, onderhouden en verbeteren.

In augustus is door het bos een schelpenpad aangelegd zodat

inwoners met een rollator of kinderwagen ook na slecht weer een

wandeling kunnen maken. Om zoveel mogelijk rekening te houden

met de natuur en haar bewoners is het werk buiten het broedseizoen

uitgevoerd. De stichting hoopt dat het parkbos nu door een breder

publiek bezocht gaat worden en het weer een vanzelfsprekende plek

wordt voor de Teylingers.

www.vriendenvanhetoverbosch.nl

vitrine

12 magazine

TedxdelftOp 5 oktober 2012 staat het Aula Congres Centrum van de TU Delft

de hele dag in het teken van Technologie, Entertainment en Design

(TED). Deze populaire bijeenkomsten moeten de studenten inspireren

tot nieuwe, creatieve denkbeelden. Sprekers vanuit de hele wereld

delen hun visie en hun ideologische, wetenschappelijke en artistieke

ideeën. Het thema dit jaar is ‘Never Grow Up’. Blijf je verwonderen

over de wereld, blijf vragenstellen en denk terug hoe je als kind tegen

de wereld aankeek. TED is een organisatie gericht op ‘Ideas Worth

Spreading’. TEDx evenementen worden onafhankelijk georganiseerd

in samenwerking met vrijwilligers, naar het voorbeeld van TED.

www.tedxdelft.nl

educatieve kunstbijSteeds vaker komen kinderen met hun ouders of schoolklassen

een kijkje nemen op de bijenstand van Landgoed Reigersbergen.

De vrijwilligers van de Imkersvereniging Den Haag e.o. geven tekst

en uitleg en leiden de bezoekers rond. Om het werk te vergemakke-

lijken en duidelijker uitleg te kunnen geven, is een kunstenaar

gevraagd een educatieve kunstbij te ontwerpen waarmee kinderen

actief aan de slag kunnen. De kunstbij van 1,5 meter kan als het ware

worden aan- en uitgekleed zodat de kinderen ook inzicht krijgen in

de lichaamsbouw van de bij.

www.bijenhoudendenhaag.nl

Theater inloophuis HaaglandenInloophuis Haaglanden en het Segbroek College gaan samen een

theatervoorstelling maken. Het wordt een voorstelling voor en door

jongeren die te maken hebben met kanker. De basis voor het stuk

wordt gevormd door interviews die de leerlingen van de theaterklas

houden met jongeren in het inloophuis. De acteurs maken vaak

onuitgesproken gevoelens en gedachten zichtbaar, afgewisseld met

humor en muziek. Het doel is kanker bespreekbaar maken en meer

begrip creëren voor wat er speelt bij jongeren in deze moeilijke situatie.

De voorstelling zal in het voorjaar gespeeld worden op scholen en in

theaters.

www.inloophuishaaglanden.nl

Muziekconcours voor jongerenDe Stichting Rijnlands Muziek Concours verzorgt op 9, 10 en

11 november een jeugdmuziekconcours in Leiden. Jonge muzikanten

kunnen hier hun eerste podiumervaring opdoen. Iedereen kan

meedoen, individueel of als groep. De eerste twee dagen kunnen de

muzikanten hun talenten tonen aan een professionele jury. De zeven

overgebleven kandidaten nemen het vervolgens tegen elkaar op

tijdens de finaledag. Als troostprijs is er voor elke deelnemer een

oorkonde met een uitgebreid verslag van hun prestaties.

www.rijnlandsmc.nl

13

Museumnacht delftDe Museumnacht Delft opent op 26 oktober met een speciaal kinder-

programma. In het Science Centre vertellen lichtelijk wereldvreemde

wetenschappers over hun ontdekkingen en kunnen kinderen naar

hartenlust experimenteren. Op het Sint Agathaplein is een krachtige

audiovisuele performance met live muziek en op het Vesteplein wordt

er ter plekke architectuur gemaakt door het publiek. Dit jaar zijn er

ook weer ‘Tussenruimtes’, leegstaande winkelpanden waar jonge

kunstenaars exposeren. In één van deze ruimtes is het ‘Oploscafé’

gevestigd. In een spelshow lossen ontwerpers de problemen van het

publiek op en kom je te weten hoe een ontwerper denkt en werkt.

www.museumnachtdelft.nl

KinderboekenparadeHet Kinderboekenmuseum in Den Haag sluit op 14 oktober de

Kinder boekenweek feestelijk af met de Kinderboekenparade.

Literaire beleving, meet & greets met schrijvers en zelf verhalen

maken, staan centraal tijdens dit festival. Het thema is Hallo wereld…

dit ben ik. Laat zien wie je bent. Er zijn tekendemonstraties, work-

shops, muziekoptredens en literaire acts. Circa dertig schrijvers en

illustratoren zijn aanwezig, onder wie publiekslievelingen Paul van

Loon en Jacques Vriens. Ook de makers van het Prentenboek van

de Kinderboekenweek, Edward van de Vendel en Fleur van der Weel

en de helden Kikker en Dikkie Dick zijn van de partij.

www.kinderboekenmuseum.nl

Help de spinsels overleven!In aanloop naar de herfstvakantie maken kinderen in verschillende

buurthuizen en BSO’s in Den Haag Spinsels. Spinsels zijn griezelige

wezens die met uitsterven worden bedreigd. Door het maken van

nieuwe Spinsels behoeden kinderen het schepsel van uitsterven.

In de herfstvakantie wordt de kudde Spinsels ceremonieel uitgezet

in het Atrium van het stadhuis. Het doel van dit project is zo veel

mogelijk kinderen, uit zo veel mogelijk buurten van Den Haag kennis

te laten maken met beeldende kunst en te laten filosoferen over

natuurbehoud en evolutie. www.playart.nl

Jong diligentia LezingOp 8 oktober 2012 zijn leerlingen van het Voortgezet Onderwijs

(havo/vwo) van harte welkom op de Jong Diligentia Lezing in

Den Haag. Tijdens deze lezing wordt uitgelegd hoe sterrenkundigen

willen gaan onderzoeken of er op andere planeten ook leven voorkomt.

Weten we wel hoe dat leven eruit zou zien en waar we naar moeten

zoeken? De lezing ‘Exoplaneten en de zoektocht naar buitenaards

leven’ wordt gehouden door Prof. dr. I.A.G. Snellen. De Stichting tot

Steun aan de Koninklijke Maatschappij voor Natuurkunde hoopt

met deze lezing leerlingen te interesseren voor de bètavakken.

www.natuurwetenschappen-diligentia.nl

14 magazine

terugblik

Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…

Ansje Tweedehansjeklanten in de winkel”. Een aantal vrijwilligers was in

bezit van rijbewijs en rijervaring en gebruikte geen drank

of drugs. “Zij reden onze bus om spullen op te halen of

te brengen.” Maar die bus was zó gammel, dat buiten

de stad rijden ermee eigenlijk onverantwoord was.

“Daardoor kwam onze kringloopwinkel eigenlijk niet

goed van de grond”, vertelt Gera. Ze trok de stoute

schoenen aan en diende een aanvraag in bij Fonds 1818.

“Aanvankelijk voor iets anders dan een nieuwe bus,

maar adviseur Anne de Raaf was zo enthousiast over

Ansje Tweedehandsje dat ze ons aanraadde om meteen

een aanvraag in te dienen voor een nieuwe bus.” Die

aanvraag werd gehonoreerd. De chauffeurs van Ansje

Tweedehandsje rijden nu trots rond in een Mercedes

sprinkler met laadklep. “Een halve vrachtwagen, er kan

achttien kuub in”, vertelt Gera. “Het is echt onze redding,

zonder die bus waren we al failliet geweest. Nu draaien

we als een tierelier. Steeds meer mensen weten ons

te vinden.”

www.ansjetweedehandsje.nl

Ze zag het in de sociale pensions dagelijks gebeuren.

Voormalig dak- en thuislozen die daar maar de hele dag

koffie zaten te leuten en te hangen. Niet goed voor een

mens. “Zeker niet als je nog prima kunt werken.”

Daarom besloot Gera Fokkens twee jaar geleden tot het

oprichten van Stichting Ansje Tweedehandsje. Een kring-

loopbedrijfje in de Merwedestraat in Den Haag.

Vernoemd naar het stripfiguurtje uit vrouwenblad Opzij.

“Het is een werkervaringplek voor mensen die hun leven

weer op de rails willen krijgen. En we gunnen spullen

ook een tweede leven.” Ansje Tweedehansje biedt leuke,

goede spullen zoals kleding, fietsen en meubels. “Tegen

geringe vergoeding brengen wij het bij klanten thuis.

Ook ontruimen we huizen. We maken woningen snel

en discreet schoon en leeg en we hebben een naai- en

herstelatelier.” Ansje Tweedehansje heeft geen winst-

doelstelling. “Wij ondernemen op een maatschappelijk-

en milieuverantwoorde manier door inzet van mensen

uit speciale doelgroepen.”

Helaas kwam het kringloopbedrijfje maar moeilijk van

de grond. “We hadden wel veel vrijwilligers, maar amper

14

15

Ansje Tweedehansje

ColofonFonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.

Redactie: Corien BoschRedactionele ondersteuning: Martine Vinkesteyninterviews: Floor de BooysFotografie: Eva Hofman, Inge Stolwijk en diverse fotografen en bruikleen gevers van de beschreven projectenConcept en vormgeving: OntwerpwerkLithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag

AanvraagprocedureAanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen. De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken.

<24Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure. Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,- geen stichting of vereniging te zijn! Voor meer informatie: www.fonds1818-24.nl Volg Fonds1818<24 ook op Facebook en Twitter.

Meer informatieHeeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen? Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of info@fonds1818.nl

Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e-mail met uw adres-gegevens naar info@fonds1818.nl of meld u aan via de website. Een abonnement is gratis.

algemene informatie over Fonds 1818

Om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen, biedt Fonds 1818 diverse workshops, cursussen en

kennisbijeenkomsten aan. Deze activiteiten zijn bestemd voor vertegenwoordigers van organisaties die hoofd­

zakelijk met vrijwilligers werken en in potentie met succes een aanvraag kunnen indienen bij Fonds 1818.

Alle cursussen zijn gratis.

Workshop FondsenwervingIn een middag maakt u kennis met de

wereld van de fondsen, leert u hoe u

een fonds zoekt dat bij uw project past

en oefent u met het schrijven van een

donatieaanvraag.

13 dec Den Haag

Workshop Projectplan schrijvenAan de basis van ieder project ligt een

projectplan. Hoe zet u uw ideeën om in

duidelijke doelen, afspraken en acties.

Fonds 1818 ontwikkelde hiervoor een

speciaal format.

1 en 22 nov Leidschendam-Voorburg

social Media: Twitter, Linkedin, Facebookze zijn bijna niet meer weg te denken.

Maar hoe gaat u als vrijwilligers-

organisatie hiermee om? U leert alle

ins en outs van de sociale media.

30 okt Den Haag

Media en Communicatie in de praktijkZorgen dat uw organisatie goed over het

voetlicht komt is belangrijk. Alleen dan

trekt u publiek en nieuwe vrijwilligers

of bent u aantrekkelijk voor sponsoren.

5W leert u hoe een communicatieplan

te schrijven en u te presenteren aan

de media.

12 en 26 nov Leidschendam-Voorburg

20 en 27 nov Pijnacker-Nootdorp

Bezuinigingen? Hoe nu verder…In een serie van vier workshops nemen

de adviseurs van Blauwe Noordzee uw

organisatie met u onder de loep. Wat zijn

de sterke en zwakke punten, hoe bepaalt

u uw strategie voor de toekomst, zijn

uw plannen wel haalbaar en hoe werft

u nieuwe inkomsten?

6 en 27 okt, 10 nov en 1 dec Delft

voordekunstFonds 1818 werkt samen met voorde-

kunst. Dit partnerschap op het gebied

van crowdfunding in de creatieve sector

lanceren we met een workshop en een

feestelijke aftrap. Crowdfunding is het

vinden van publiek dat bereid is om voor

een bijzonder of aansprekend project

geld in te leggen. Het internetplatform

voordekunst.nl helpt u daarbij.

4 okt Den Haag

Leidse FondsendagAlle fondsen in Leiden presenteren zich

deze dag aan de bevolking van de stad.

Het is een middag vol presentaties,

work shops en optredens. Natuurlijk

kunt u de vertegenwoordigers van de

diverse fondsen ontmoeten en uw

plannen voorleggen.

19 okt Leiden

cursussen 2012

Tijden, locaties en aanmelden via www.fonds1818.nl onder cursussen.

kijk op www.fonds1818.nlFonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele

projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer,

Leiden en de Bollenstreek.

U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat

nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,

leren allochtone vrouwen fietsen, worden monumenten

gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt,

leren jongeren met elkaar discussiëren en kunnen met

olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van

harte uit om uw ideeën en projecten met ons te delen.

U het project, wij het geld.

Noordwijk Hillegom

Noordwijker -hout

Lisse

Oegst-gees t

W assenaar

Leiden Leider-dorp

Voor -schoten Zoeter-

woude

Den Haag

Leidschendam-Voorburg

Zoetermeer

Rijswijk

Pijnacker-Nootdorp

Delft

Midden -Delfland

Katwijk

Den Haag

Teylingen

RIVIERVISMARKT 4

2513 AM DEN HAAG

070 364 11 41

POSTBUS 895

2501 CW DEN HAAG

INFO@FONDS1818.NL

16

A Meezing KerstWat is er mooier dan in de kerst tijd uit volle borst

meezingen met alle kerstliederen? In de Grote Kerk in

Den Haag kan dat op vrijdag 14 december tijdens de

A Meezing Kerst. In de kerk is plaats voor 750 ouderen

uit de Haagse regio. Een deel komt met bussen vanuit

de verzorgingshuizen maar ook individuele ouderen zijn,

eventueel met begeleiding, van harte welkom.

De Boodschappen begeleidingsdienst BBD en Haga-

cantare verzorgen de A Meezing Kerst alweer voor de

negende keer. De eerste editie was ook in de Grote Kerk

maar het aantal bezoekers was toen nog wat beperkter.

Daarom werd uitgeweken naar de Agneskerk aan de

Beeklaan. In de loop der jaren won het evenement

enorm aan popu lariteit en werd De Agnes te klein.

Vandaar dat dit jaar weer in de Grote Kerk wordt

gezongen.

Om alles in goede banen te leiden en in de pauze ieder-

een te voorzien van erwtensoep, zijn veel vrijwilligers

nodig. Dit jaar helpen medewerkers van de gemeente

Den Haag, Shell en Fonds 1818 mee. Via het project

‘Op Stap met Oma’ kan de A Meezing Kerst rekenen

op de inzet van een klas basisscholieren.

Wilt u er dit jaar bij zijn? Meld u dan vooraf wel aan

bij de BBD op 070 364 66 61.