Fonds1818

Magazine#1 2016

thema

Deze winter:Garnalen pellen bij GreenFox

In het bijzonder:JINC Den Haag

In gesprek met: Jeroen van der Zijde

Van achterstand naar voorsprong

2

Vroeger werden alle garnalen in Nederland met de hand

gepeld. Maar dat werd te duur en dus werd het werk

uitbesteed naar Marokko. Dat ging ten koste van de

versheid en de smaak, want de garnalen worden met

conserveringsmiddelen, benzoëzuur en sorbinezuur,

bewerkt. “En het staat ook haaks op de trend van duur­

zaam, lokaal en gezond eten. Het werk uitbesteden aan

lagelonenlanden holt de Nederlandse arbeidsmarkt

bovendien uit”, vertelt Renzo Deurloo van GreenFox.

Sinds afgelopen najaar worden bij GreenFox, gevestigd op

het Haagse bedrijventerrein Binckhorst, weer garnalen

met de hand gepeld. “Ze komen zó uit de Scheveningse

haven op onze peltafels terecht. Wij leveren ze dan aan

Schmidt Zeevis in Rotterdam. Dat is de hofleverancier

van alle sterrenrestaurants in Nederland. Het eerste

pond dat door de pellers van GreenFox werd afgeleverd,

is meteen opgekocht door tweesterrenrestaurant

The Dylan in Amsterdam. Daar waren we natuurlijk heel

trots op.”

De pellers met wie GreenFox werkt, zijn vaak langdurig

werkloos. Ook wel de groep die het etiket ‘een grote

afstand tot de arbeidsmarkt’ krijgt opgeplakt. Maar daar

geloven ze bij GreenFox niet in. “Wij schrijven geen

mensen af. Bovendien is het maar net hoe je het bekijkt.

Bij ons hebben ze juist een voorsprong.”

Het pellen van garnalen moet je even in de vingers

krijgen. “Je moet de garnaal op het hoogste punt

knakken en dan draaien en aan weerszijden de schil er

afhalen. In het begin moet je er nog bij nadenken. Maar

uiteindelijk gaat het vanzelf”, vertelt Linda, een jonge,

alleenstaande moeder. Ze is blij dat ze weer werk heeft.

“Het is goed te combineren met de schooltijden van mijn

zoon van vijf.” Ook de Iraanse ingenieur Peter is blij dat

hij weer werkt. “Ik wil graag iets doen voor mijn geld.

Dit werk is misschien wel onder mijn niveau, maar het is

gezellig en je krijgt hier kansen om jezelf te ontwikkelen.”

Bij GreenFox wordt duurzaam in mensen geïnvesteerd.

“We maken een plan op maat. Wil iemand taalles,

computerles of rekenles, alles is mogelijk. De bedoeling

is dat ze hier werkervaring en een arbeidsritme opbouwen

en daarna, als ze willen, uitstromen naar ander werk.”

Het is de bedoeling dat de vestiging in de Binckhorst

uitgroeit tot honderdvijftig pellers. Ook komt er nog een

tweede vestiging op Scheveningen bij.

northsea-deluxe.nl

‘Wij schrijven geen mensen af’

Deze winter

Garnalen pellen bij GreenFox

3

beste lezer,

Vitrine

Diverse projecten in het kort Pagina 12

Van achterstand naar voorsprong Wat mijn ouders in de jaren 70 al vroeg beseften, was dat integreren

één van de belangrijkste voorwaarden was (en is) voor maatschap­

pelijk succes van gastarbeiders. Ik groeide op in een Nederlandse

wijk en bij vriendjes thuis ging er een wereld voor mij open.

Daar zag ik dat er geen grenzen zijn aan het benutten van je eigen

mogelijkheden.

Van achterstand naar voorsprong is het thema van dit Magazine.

Opgroeien in een omgeving die een kind uitdaagt en kennis laat

maken met andere milieus is geen vanzelfsprekendheid. Gelukkig

zijn er vrijwilligers die gemotiveerde kinderen helpen bij het (leren)

maken van huiswerk of bijvoorbeeld bij de oriëntatie op toekomstige

beroepen. Soms is er simpelweg behoefte aan een rustige werkplek.

In mijn jeugd bestonden er geen weekendscholen zoals op de cover

van dit Magazine en programma’s waarmee kinderen uit achter­

stands wijken kennis kunnen maken met alle mogelijke beroepen.

Daar kan ik nu wel wat jaloers op zijn, want wat zou ik daar destijds

graag aan hebben meegedaan.

Kansen bieden aan mensen voor wie opleiding of werk niet zo vanzelf­

sprekend is doet ook het bedrijf GreenFox. Daar is het vak van

garnalenpeller in ere hersteld. Mede door een lening van Fonds 1818

kon deze sociale onderneming van start en zijn langdurig werklozen

aan een baan geholpen. Het is allemaal een kwestie van niet denken

in beperkingen maar in kansen.

Murat AslancikFonds 1818

Inhoud

thema voorwoord

gerelateerd

en meer

De Weekendklas in Leiden, huiswerkbegeleiding

in de Haagse wijk Transvaal en de Weekend­

school in de Schilderswijk zijn allemaal initia­

tieven die kinderen vanuit een achterstands­

situatie kansen geven op een betere toekomst.

Ze doen dit vooral door de kinderen een spiegel

voor te houden. Alles is mogelijk, als je maar

wilt. Pagina 4

JINC – ervaren hoe een beroep is Hoe weet je nu hoe een beroep echt is of wat je

moeten kunnen om een baan te vinden? Dat

leren jongeren bij JINC. Door zelf bij een bakker

brood te bakken of bij een bank achter de

receptie te zitten, ervaren leerlingen wat een

beroep inhoudt en kunnen ze straks beter

kiezen. Pagina 9

TaalTheaterEen taalklas voor jonge vluchtelingen met een

analfabete achtergrond. Via theater leren zij

op een toegankelijk en speelse manier de

Nederlandse taal. Pagina 10

3

Terugblik

Stadswijngaard Den HaagPagina 14

Van het fonds…

Verdubbeling bijdrage duurzame investeringenPagina 15

Thema

‘Ze zien dat er van alles mogelijk is, óók als je ouders een andere culturele achter-grond hebben en misschien niet hebben gestudeerd’

5

Thema

Hoe druk Harriette Verwey het ook heeft, voor de leerlingen van WeekendKlas Leiden maakt ze tijd. De cardioloog van het

Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) weet als geen ander hoe belangrijk rolmodellen zijn voor

het toekomstperspectief van kinderen.

Van achterstand naar voorsprong

Alleen al het feit dat zij als zwarte,

Surinaamse vrouw een witte doktersjas

draagt, is een eyeopener. “Ze zien dat er

van alles mogelijk is, óók als je ouders een

andere culturele achtergrond hebben en

misschien niet hebben gestudeerd.”

Harriette Verwey groeide op in Suriname.

“Mijn ouders hebben niet de kans gehad

om verder te leren. Maar ze gunden dat hun

acht kinderen wel. We hebben allemaal een

hogere beroeps­ of universitaire opleiding

gedaan. Ik wilde altijd al graag voor zieke

mensen zorgen. Het lag gezien mijn achter­

grond meer voor de hand dat ik verpleeg­

kundige zou worden. Maar mijn vader zei:

‘Jij wordt geen zuster, jij wordt dokter!’

Dat hij in mij geloofde, heeft me ontzettend

geholpen. Maar niet alle ouders zijn in staat

om hun kinderen zo te ondersteunen.

Daarom is het belangrijk dat er initiatieven

zijn als WeekendKlas van JES Rijnland. Een

organisatie die ik een warm hart toedraag.”

Harriette Verwey is vanaf het begin – vijf jaar

geleden – als gastdocent betrokken bij

WeekendKlas. Het initiatief is bedoeld voor

ambitieuze en nieuwsgierige leerlingen van

groep zeven tot en met de brugklas. “Elke

zondag hebben de leerlingen les van gast­

docenten. Dat zijn professionals die zich als

vrijwilliger inzetten”, vertelt Carolien de Groot

van JES Rijnland. Het lesprogramma is

aanvullend en verrijkend. “Kinderen worden

dus niet bijgespijkerd in taal of rekenen,

maar maken bij WeekendKlas kennis met

diverse vakgebieden en beroepsgroepen.

Van astronoom tot bakker en van cardioloog

tot zelfstandig ondernemer. De kinderen

ervaren waar ze goed in zijn en wat ze leuk

vinden. Zij ontdekken hun talent en verbreden

hun perspectief op de toekomst en maken

hun wereld groter.” Door mee te lopen met

professionals komen ze er ook achter dat

je niet zomaar dokter of advocaat wordt.

De Groot: “Ze zien dat je er hard voor

moet werken.”

Eén zondag per jaar komen de leerlingen

een dag kijken bij het LUMC. Dan vertelt

Harriette Verwey over haar werk als cardio­

loog. “Ik laat ze een echo van het hart zien.

Het maakt veel indruk op ze als ze zien hoe

het hart klopt en hoe het bloed stroomt.

Dat dat allemaal in hun eigen lichaam ook

gebeurt. Ze mogen ook altijd een patiënt

interviewen. Het is een leuke, afwisselende

dag. Ook wel een hele organisatie, want er

lopen dan twintig tot dertig kinderen op

‘high care’­afdelingen van het ziekenhuis.”

Dat vergt extra inzet van onder meer de

beveiliging van het ziekenhuis. “Die collega’s

zijn zó enthousiast dat ze zelf een rondleiding

hebben bedacht om aan de leerlingen te

laten zien wat er allemaal bij de beveiliging

van een ziekenhuis komt kijken. Ze gaan

het dak op om te zien waar de helikopters

landen.”

Harriette Verwey vindt zelf natuurlijk dat ze

het mooiste vak van de wereld heeft en kan

daar prachtig over vertellen. Sommige

6

Ik vind het belangrijk om een bijdrage te

leveren aan de samenleving. Het zijn ook

ontzettend leuke collega’s en gemotiveerde

leerlingen.”

Als leerlingen een goed cijfer halen voor een

proefwerk of slagen voor het eindexamen,

is Wouter net zo blij als zij. Navjot Singh (20)

slaagde – mede dankzij de huiswerk­

begeleiding in Transvaal – twee jaar geleden

voor zijn eindexamen havo en doet nu een

hbo­opleiding informatica. Hij is nu zelf als

tutor actief voor de huiswerkklas. “En ik kom

hier ook om zelf te studeren. Ik werk naast

mijn studie in het familiebedrijf en vind het

soms moeilijk om me thuis te concentreren

op mijn studie. Hier lukt dat wel. Ik vind het

een fijne plek.”

Yigit Cav (14) is sinds hij in de brugklas van

het Segbroek College zit, elke avond bij de

huiswerkbegeleiding te vinden. “Thuis kan

ik ook wel leren, maar hier kan ik vragen

stellen. Dat helpt.” Vanavond is hij hard aan

het oefenen op de Duitse rangtelwoorden.

“Morgen heb ik een toets.”

leerlingen worden daardoor zó enthousiast

dat ze zelf arts willen worden. “Laatst was

ik op de markt en toen kwam er een

Weekend Klas­leerling op me af, die zei dat

hij medicijnen wilde studeren. Dat is natuurlijk

heel leuk, maar is niet de reden waarom ik

dit doe. Ze hoeven van mij niet allemaal dokter

te worden. Het gaat er mij om dat ze hun

talenten kunnen ontwikkelen, dat ze durven

dromen en kunnen worden wie ze zijn.”

StructuurformulesOp een donderdagavond zit Rahma Mansour

(17) te zwoegen op scheikundige structuur­

formules. Ze zit in 5 havo op het Hofstad

Lyceum en er komen tentamens aan. Thuis

huiswerk maken lukt niet zo goed, want ze

heeft geen eigen kamer. Daarom komt ze

naar de huiswerkbegeleiding van Stek

– Stichting voor stad en kerk – in de

Julianakerk in de Haagse wijk Transvaal.

Ze krijgt hulp van Wouter Jeninga (24), die

al een paar jaar als tutor bij het huiswerk­

project betrokken is. Eerst deed hij het als

een bijbaan naast zijn studie. Nu doet hij

het als vrijwilliger naast zijn baan als

‘optical ingenieur’.

“Ik heb de verdiensten niet meer nodig, maar

ik vind het gewoon heel erg leuk om één

avond per week mensen op weg te helpen.

Thema

Minimale middelenInge van Bommel is sinds drieënhalf jaar

coördinator van de huiswerkbegeleiding in

Transvaal. “We zijn heel blij met alle vrij­

willigers en tutoren, ze zijn heel belangrijk

voor ons. We draaien dit project met mini­

male middelen. De ouders in Transvaal zijn

niet kapitaalkrachtig, we kunnen er dus geen

hoge vergoeding voor vragen. We vragen

acht euro per maand voor een leerling met

een Ooievaarspas, maar sommige ouders

kunnen zelfs dat bedrag niet missen.

Als je meerdere kinderen op de huiswerk­

begeleiding hebt zitten, tikt het toch aan.

Dan treffen we een regeling. We willen niet

dat hun kinderen de dupe worden van de

situatie.” Fonds 1818 is vanaf het begin

betrokken bij de huiswerkklas en heeft het

project een tijd financieel gesteund.

De ouderbetrokkenheid bij de huiswerk­

begeleiding is hoog. “We proberen de ouders

zo veel mogelijk overal bij te betrekken. We

organiseren een winter­ en een zomerfeest.

‘We zijn heel blij met alle vrij willigers en tutoren, ze zijn heel belangrijk voor ons’

Wouter Jeninga en Rahma Mansour – huiswerkbegeleiding Transvaal

7

Thema

We houden contact over de leerprestaties,

ook met de scholen trouwens, en als leer­

lingen niet komen opdagen, bellen we met

het thuisfront. Het is van essentieel belang

dat de ouders hun kinderen steunen.”

Dat er een grote behoefte is aan laag­

drempelige huiswerkbegeleiding, blijkt uit

het feit dat er 80 kinderen op de wachtlijst

staan. “We draaien het project nu met

17 medewerkers en 34 leerlingen, meer

kunnen we niet aan. We willen graag elk

kind de aandacht geven waar het recht op

heeft.” Gemiddeld maken kinderen vier tot

zes jaar gebruik van de huiswerkbegeleiding.

“Je bouwt echt een band met ze op.”

Van Bommel maakt zich soms zorgen over

de problemen waarmee kinderen te maken

hebben. “Die lijken toe te nemen in aantal

en complexiteit. Het kan ook zijn dat ze ons

meer in vertrouwen durven nemen en we

daarom meer horen. Maar het is soms pittig

waar deze kinderen na schooltijd mee te

kampen hebben.”

Turks arbeidersmilieuMurat Aslancik is als adviseur van Fonds 1818

betrokken bij de projecten die erop gericht

zijn om jongeren in achterstandssituaties

te helpen hun school zo goed mogelijk af te

maken. Hij herkent veel van de verhalen.

“Ik kom zelf uit zo’n gezin, een Turks

arbeiders milieu. Met dát verschil dat mijn

ouders hun kinderen wel heel bewust betere

kansen hebben gegeven. In die tijd woonden

alle Turken in Breda in dezelfde wijk.

Nederlands leren hoefde niet. De voertaal

was Turks. Dat vonden mijn ouders een

slechte zaak. Daarom verhuisden we naar

een piepklein flatje in een ‘sjiekere’ wijk.

Wij waren het enige allochtone gezin in de

wijde omtrek. We zaten tussen allemaal

Hollandse kinderen op school. Dat wilden

mijn ouders ook zo. Heel vooruitstrevend

van ze.”

Maar toch ging zijn school­ en studietijd niet

over rozen. “Ze hadden geen idee waar ik

mee bezig was. Mijn vader heeft altijd in een

fabriek gewerkt, met zijn handen. Ik heb het

tijdens mijn studie zelf moeten uitzoeken.

Als er destijds weekendscholen of

huiswerk begeleiding was geweest, had me

dat enorm geholpen natuurlijk.” Daarom

vindt hij het nu zo leuk om er voor Fonds

1818 mee bezig te zijn. “Dit soort projecten

kunnen het verschil maken, daar geloven

we als fonds in.”

Nederlands onderwijssysteemHet was twintig jaar geleden onder Turkse

ouders vrij gebruikelijk om hun kinderen,

nadat ze in Nederland de basisschool hadden

gedaan, naar Turkije te sturen voor de

middelbare school. “Omdat ze onbekend

waren met het Nederlandse onderwijs­

systeem. Op de basisschool ben je als ouder

nog erg betrokken bij je kind. Je staat

dagelijks op het schoolplein. Maar op de

middelbare school wordt de afstand veel

groter en dat vonden veel ouders riskant.

Ze waren bang dat hun kinderen zouden

afglijden door met de losgeslagen

Nederlandse jeugd op te trekken. Best

begrijpelijk misschien, maar funest voor de

kinderen, die raakten de aansluiting met de

Nederlandse samenleving kwijt en dat was

nadelig voor hun kansen op de arbeidsmarkt.”

Mehmet Doganbas is locatiedirecteur van

Weekendschool Breed Schilderswijk bij

Instituut Het Centrum. Hij gebruikt het

voorbeeld om aan te geven hoe groot de

Cijfers

Fonds 1818 heeft in de periode

2006-2015 in totaal

€ 337.000,- gedoneerd aan

onderwijscoaching in de vrije tijd.

De hoogste bijdrage was voor de

Weekendschool Den Haag

die een bijdrage ontving van

€ 200.000,- voor de periode

2006-2011.

Aan maatjesprojecten die

gericht zijn op het coachen van competenties,

is in de afgelopen acht jaar

€ 305.000,- gedoneerd.

kloof tussen sommige ouders en het

Nederlandse onderwijssysteem was, en nog

steeds is, ook al gaat het de goede kant op.

“Alle ouders willen het beste voor hun

kinderen, betere kansen dan zij zelf hebben

gehad. Maar ze kunnen hun kinderen

desondanks niet altijd op de juiste manier

ondersteunen of motiveren voor hun

schoolwerk. Als de schoolresultaten dan

tegenvallen – en vaak gelukkig ook eerder –

kloppen ze bij ons aan. Wij kunnen natuurlijk

ook geen wonderen verrichten, maar hebben

wel de ‘tools’ in huis om kinderen te helpen

met vakken waar ze moeite mee hebben en

ze te motiveren om hun best te doen. Zodat ze

presteren op hun niveau”, aldus Doganbas.

De weekendschool in de Haagse Vermeer­

straat telt momenteel 160 leerlingen – van

8

Thema

groep zes van de basisschool tot en met zes

vwo – en dat moeten er in de toekomst veel

meer worden. De weekendschool wil graag

uitbreiden en leerlingen uit andere doel­

groepen aantrekken. Maar dat kost geld.

Daarom steunt Fonds 1818 het project met

een bijdrage. “Dat is heel fijn, want onze

ouders kunnen dat niet opbrengen. Ze betalen

per maand honderdvijftig euro. Dat is voor

veel ouders al meer dan ze kunnen missen.”

Ze krijgen daarvoor wel een compleet pakket.

“We geven 33 weekenden les en 25 woens­

dagen toetstraining.”

Selda Yalniz (cover van dit magazine) is

vandaag met Nisa Yasar (9) bezig met

begrijpend lezen. “Dat vind ik lastig”, zegt

Nisa. Volgende week is er een diagnostische

toets en komen haar ouders op gesprek bij

de weekendschool. “Dan zal blijken of de

extra lessen hier hebben geholpen”, aldus

juf Selda. In een ander lokaal is juf Reyhan

Kocak bezig met rekenen. De kinderen zitten

geconcentreerd te werken. “Ik vind het heel

leuk om les te geven. Het moment dat je

ziet dat iemand het opeens begrijpt, daar

doe je het voor.”

SpiegelenEen van de belangrijkste troeven van de

weekendschool zijn de ongeveer dertig

vrijwilligers – bijna allemaal studenten –

die de leerlingen begeleiden. “Dat zijn jonge

mensen, de meesten ook van Turkse of

Marokkaanse komaf, waaraan ze zich

kunnen spiegelen. Als hun ouders zeggen

dat leerlingen hun huiswerk moeten maken,

gaat dat vaak het ene oor in en het andere

uit. Maar als onze begeleiders dat zeggen,

luisteren ze meestal wél.” Daarnaast wordt

er in kleine groepen lesgegeven en krijgen

leerlingen die moeite hebben met de stof

een­op­eenbegeleiding.”

Ook heel belangrijk is het dat de Weekend­

school Breed Schilderswijk er alles aan

doet om voor een thuisgevoel te zorgen.

“De kinderen zijn hier elk weekend, dus het

moet ook gezellig en huiselijk zijn. Ook de

ouders zijn hier altijd welkom. Om over de

vorderingen van hun kind te praten of gewoon

om een kop thee te drinken. We willen het

ook graag weten als er thuis dingen spelen

waar een kind misschien mee zit. Onze

orthopedagoge kan hulp bieden als er

problemen zijn in de ontwikkeling van een

kind. Als het nodig is, doen we ook huis­

bezoeken. Het vertrouwen van de ouders is

erg belangrijk.”

Ilknur Dagli (21) zat zes jaar geleden op de

weekendschool en studeert nu bedrijfs­

economie aan de Haagse Hogeschool. Haar

vrije tijd steekt ze in de weekendschool.

“Het heeft mij enorm geholpen. Dat gun ik

anderen ook.”

Reyhan Kocak – Weekendschool Den Haag

JINC begon ruim twaalf jaar geleden in Amsterdam West.

Het perspectief op een baan was voor jongeren uit dat

deel van de hoofdstad ronduit belabberd. Het project

richt zich er dan ook op om dat perspectief te verbeteren

door te focussen op studiekeuze en beroepsoriëntatie.

Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen, is de

filosofie van JINC. “Wij zorgen ervoor dat jongeren van

acht tot zestien jaar kennismaken met het bedrijfsleven.

Centraal staat het oefenen met vaardigheden die nodig

zijn voor het vinden van een baan, zodat ze een eerlijke

kans hebben op de arbeidsmarkt”, vertelt Hannah

Wiegerinck van JINC. “Er wordt nauw samengewerkt

met scholen en het project wordt grotendeels onder

schooltijd uitgevoerd.”

Sinds maart 2015 loopt er een Haagse pilot in samen­

werking met de gemeente, het lokale bedrijfsleven en een

zestal vmbo­schoollocaties. Een belangrijk onderdeel

van het project is het lopen van bliksemstages. “Dat zijn

stages van 2,5 uur bij bedrijven uit de regio. Door zelf bij

een bakker brood te bakken, bij een bouwbedrijf beton

te storten, bij een bank achter de receptie te zitten of bij

een cateraar hapjes te maken, ervaren leerlingen wat

een beroep inhoudt en kunnen ze straks beter kiezen.”

Het is daarom heel belangrijk dat JINC een gevarieerd

aanbod aan lokale ondernemers en bedrijven bij hun

project weet te betrekken. Ook wordt er hard gewerkt

aan het opstellen van een cv, het schrijven van sollicitatie­

brieven en het voeren van sollicitatiegesprekken.

“We doen rollenspellen om dat te oefenen. Dat helpt

enorm bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen. Als het

goed gaat, zie je ze gewoon groeien. Een succeservaring

is belangrijk voor deze leerlingen.”

JINC Den Haag

Het project is bedoeld voor jongeren die opgroeien met

weinig rolmodellen of voorbeelden om zich aan op te

trekken als het gaat om het maken van een studiekeuze

of het zoeken van een baan.” JINC is al landelijk actief.

“Den Haag ontbrak nog op die lijst, terwijl er potentieel

veel jongeren zijn die binnen de doelgroep van ons

project vallen”, vertelt Hannah Wiegerinck. “We zijn blij

dat we nu ook met Haagse jongeren aan de slag zijn.”

De afgelopen maanden hebben zo’n 450 jongeren aan het

project meegedaan en het is de bedoeling dat JINC in

2016 verder uitgroeit. “De eerste reacties van leerlingen,

scholen en bedrijven zijn positief, blijkt uit de evaluaties

die we binnen hebben gekregen”, aldus Wiegerinck.

“We hebben in Den Haag bedrijven als Paard van Troje,

Vapiano, StayOkay, Albert Heijn en Hilton al aan ons

kunnen binden. Bij een bedrijfsbezoek aan de lokale

Albert Heijn is het mooi om te zien dat enkele jongeren

die weleens overlast veroorzaken in en om de buurt­

supermarkt, opeens met een naambordje op hun borst

trots achter de bedrijfsleider aan lopen. Soms leidt het

zelfs direct tot een bijbaantje.”

jinc.nl

‘Ervaren hoe een beroep is’

9

In het bijzonder

‘TaalTheater voor woordenschat en weerbaarheid’

Thema

11

Jeroen van der Zijde Initiatiefnemer TaalTheater

De rector van het Grotius College, de coördinator van de

ISK en vele anderen waren enthousiast om mee te helpen.

“In 2013 is gestart met tien leerlingen. Onder meer dankzij

de financiële steun van Fonds 1818.” Vorig jaar kwamen er

twee dramadocenten bij. “De taalverwerving gaat heel

langzaam. Door op een speelse manier met de net geleerde

woorden aan de slag te gaan, blijven de woorden beter

hangen. Ook leren de leerlingen meteen sociale vaardig­

heden en voor zichzelf opkomen. Theater maakt ze weer­

baar. Ze hebben bovendien veel plezier met elkaar, ook niet

onbelangrijk. Het is best een opgave om na een week school

op zaterdagochtend ook weer vroeg op te moeten staan.”

De leerlingen van het TaalTheater zijn enorm gemotiveerd.

“Ze willen verder komen, aan hun toekomst bouwen.

Die toekomst ligt in Nederland. Er gaat ook een groepje

jongeren met een Nederlandse achtergrond meedoen aan

de voorbereiding van een gezamenlijke theatervoorstelling.

In mei 2016 is de uitvoering.”

Van der Zijde zou ook graag aan de slag gaan met de ouders

van de leerlingen van het TaalTheater. “Zij zijn vaak ook

analfabeet en hebben moeite om hier een goede plek te

verwerven.” Hij begeleidt Nazir nog steeds. “Hij is nu

negentien en woont samen met een vriend in een flat in

Rijswijk. Het gaat naar omstandigheden goed met hem.

Maar met zijn taalachterstand is het heel moeilijk om goed

aan de slag te komen. Hij heeft nu een tijdelijk contract bij

een tuincentrum, dat helaas binnenkort afloopt. Hij staat er

hier helemaal alleen voor, zijn familie is nog in Afghanistan.

Ik heb bewondering voor zijn veerkracht en doorzettings­

vermogen. Dat zie ik ook bij de leerlingen van het

TaalTheater. Ze zijn vastberaden er iets van te maken.

Zijn positief ingesteld. Dat geeft mij ook de energie om

verder te gaan met dit project.”

grotiuscollege.nl

Thema

In gesprek met…

Het is stil in de gangen van het Grotius College in Delft, op deze zaterdagochtend. Maar uit de aula komt geluid. Daar staat een groepje leerlingen van het TaalTheater in een kring met drama -docent Esmeralda Detmers. Zij roept een woord en de leerlingen improviseren daarop. Zo ontstaat er een soort freestyle rap.

“Ze oefenen met de woorden die ze hiervoor van hun taal­

docenten Gerrit Versteeg en Jesca Slooter hebben geleerd”,

vertelt Jeroen van der Zijde. Hij is de initiatiefnemer van

het TaalTheater. Het taalprogramma voor leerlingen die in

hun geboorteland niet op school zaten, bestaat drie jaar.

“Het zijn vooral leerlingen van de Internationale Schakel

Klas (ISK). Bijna allemaal vluchtelingen die in twee jaar op

het niveau moeten zijn om door te stromen naar het reguliere

onderwijs. Hun taalachterstand is daarbij vaak de grootste

hindernis.”

Van der Zijde komt niet uit het onderwijs. “Ik ben organisatie­

adviseur. Sinds vijf jaar ben ik als vrijwilliger gaan werken.”

Hij gaf zich op als mentor voor Nazir, een vluchteling uit

Afghanistan. “Hij was veertien toen hij hier kwam en hij was

analfabeet. Hij zat op de ISK en daarna op de Praktijkschool.

Ik werkte één uur per week met hem. We namen zijn

huiswerk door en bespraken tegen welke dingen hij aanliep

in het leven.” Zijn taalontwikkeling verliep langzaam.

“Toen Nazir zeventien was, had hij net aan het niveau 3 op

de basisschool. Daarmee kom je er niet.”

Dus nam Van der Zijde het initiatief voor een taalklas voor

jonge vluchtelingen met een analfabete achtergrond.

12

Gestold Geluk, stadssouvenirs en hun verhaal 1 Een krokodil, een koeienbel,

een Vietnamees woordenboek

uit 1967, een sneeuwbol en een

koelkastmagneet: het is slechts

een kleine greep uit de souvenirs

die te zien zijn in de tentoon­

stelling ‘Gestold Geluk’. Na een

oproep van het Stadsmuseum

Zoetermeer hebben mensen

uit de hele regio souvenirs

ingebracht met de persoonlijke

herinnering die erbij hoort.

De tentoonstelling brengt de

geschiedenis en actualiteit van

het nog altijd populaire reis­

souvenir spraakmakend in beeld.

Te zien t/m 8 mei 2016.

stadsmuseumzoetermeer.nl

‘Den Haag Vandaag - 1945 tot nu’ 2 De vaste tentoonstelling

‘Den Haag Vandaag ­ 1945 tot nu’

in het Haags Historisch Museum

laat de veranderingen in de stad

na de Tweede Wereldoorlog zien.

Het is de tijd van de weder­

opbouw: nieuwe wijken verrijzen,

het centrum gaat op de schop

en ook de bevolking en het

dagelijkse leven veranderen.

De tentoonstelling illustreert

deze ontwikkelingen aan de

hand van objecten, schilderijen,

maquettes, foto’s, films én

persoonlijke verhalen van

Hagenaars. Voor jonge kinderen

loopt er een speciaal kinderspoor

door de tentoonstelling.

haagshistorischmuseum.nl

Bezuidenhout On Ice 3 Ook deze winter kan er in de

Haagse wijk Bezuidenhout gratis

geschaatst worden. De schaats­

baan ligt in december 2015 op

de Beatrixlaan en in januari

2016 op het Spaarwaterveld.

Het Wijkberaad Bezuidenhout

heeft vorig jaar een eigen

schaatsbaan van 200 m2 aan­

geschaft, zodat kinderen in de

winter buiten kunnen bewegen

en plezier maken. Vrijwilligers

uit de wijk helpen mee met de

op­ en afbouw, het toezicht en

de koek en zopie. Fonds 1818

geeft een bijdrage voor de aan­

schaf van een schaatsenslijper

en schaatsen in de grotere

kindermaten.

ijsbaantje.nl

MoneyWays 4 Het project MoneyWays is

een onderwijsprogramma met

als doel jongeren beter te leren

omgaan met geld. Op scholen

worden thema’s als armoede,

schuld, verleidingen en groeps­

druk onder jongeren op een laag­

drempelige wijze bespreekbaar

gemaakt. Jonge rolmodellen,

‘peer educators’, gaan de dialoog

aan met leerlingen op een manier

die aansluit bij de belevings­

wereld van jongeren. MoneyWays

is een landelijk project voor

het voortgezet onderwijs en de

eerste klassen van het mbo,

waarmee naar verwachting

900 jongeren in het werkgebied

van Fonds 1818 worden bereikt.

nibud.nl

Vitrine

1

4

3

2

13

VoorleesExpress Zoeterwoude 5 Bibliotheek Rijn en Venen in

Zoeterwoude is gestart met de

VoorleesExpress, een project

waarbij kinderen met een taal­

achterstand wekelijks thuis

worden voorgelezen door een

vrijwilliger. Het samen lezen

bevordert de taalontwikkeling

en zorgt voor plezier in het gezin.

Ouders worden in staat gesteld

om op hun eigen manier de taal­

ontwikkeling van hun kinderen

te stimuleren. Ze krijgen

handvatten om het voorlezen

over te nemen en boeken een

blijvende plek te geven in het

dagelijks leven.

bibliotheekrijnenvenen.nl

Nabestaandencafé Rhijnhof 6 In het theehuis van begraaf­

plaats Rhijnhof in Leiden worden

om de vier weken op zondag­

middag bijeenkomsten gehouden

voor nabestaanden, een zoge­

noemd nabestaandencafé. Dit

café biedt een plek aan mensen

die te maken hebben met rouw

en verlies. Zij kunnen hier steun

vinden in een warme en veilige

omgeving. De bijeenkomsten

hebben verschillende thema’s,

zoals verlies van een partner,

hoe ga je om met feestdagen,

verlies van een kind en voor­

oordelen bij rouw. Het café is van

januari tot juli 2016 te bezoeken.

rhijnhof.nl

Oorlog in mijn Buurt 7 In Den Haag gaan kinderen

van 11 en 12 jaar ouderen

interviewen die de oorlog in hun

buurt hebben meegemaakt.

Op deze manier kunnen ouderen

hun oorlogservaringen door­

vertellen en leren kinderen hoe

het in hun eigen buurt in de

Tweede Wereldoorlog is geweest.

Oorlog in mijn Buurt is een zes

weken durend onderwijsproject

voor basisscholen waarin de

kinderen gastlessen krijgen

en onderzoek doen. Zo wordt

geschiedenismateriaal verzameld

dat de oorlog voor de kinderen

dicht bij huis brengt.

oorloginmijnbuurt.nl

Buddy’s voor Bikkels 8 Bij Buddy’s voor Bikkels

helpen vrijwillige maatjes bij

de ondersteuning van gezinnen

met een ernstig ziek kind.

De vrijwilliger, de buddy, geeft

het kind een leuke tijd en biedt

respijtzorg aan de ouders, zodat

zijzelf en broertjes en zusjes

ook eens aan zichzelf toekomen.

Op deze manier hoopt Buddy

Netwerk overbelasting te voor­

komen en de zelfredzaamheid

van het gezin te vergroten.

Fonds 1818 geeft een donatie

bestemd voor de werving,

training en begeleiding van

vrijwilligers voor deze nieuwe

vorm van buddyzorg.

buddynetwerk.nl

Vitrine

Totale donatie aan deze projecten € 123.530,-

6

8

5

7

14

Op een zonovergoten zaterdag eind oktober wordt op de Stadswijngaard in Den Haag de eerste wittedruivenoogst binnengehaald. De rode druiven werden twee weken geleden al geoogst. Het ziet ernaar uit dat 2015 een goed wijnjaar is. De trossen zijn zwaar. Maar hoe de wijn op de tong ligt, zal de tijd moeten uitwijzen.

‘Nu weet ik hoeveel tijd en energie er in één fles zit’

Hoe is het verder

gegaan met projecten

die Fonds 1818

steunde? Werd het een

succes, zijn de doelen

gehaald of is het nog

steeds hard werken?

We kijken terug naar…

Terugblik

Stadswijngaard

Jordi den Ouden uit Voorburg zit op zijn hurken tussen

de ranken witte Johanniter – een druivensoort die

te vergelijken is met Riesling – te plukken. Hij krijgt

hulp van zijn kinderen Mees en Dex. Voorzichtig

leggen ze de druiven in de bak, die ze als hij vol is,

uitstorten in een apparaat dat de druiven kneust en

de steeltjes er afhaalt. “Nu noem je het most”, weet

de amateurwijnmaker. Het is voor het eerst dat hij

zelf wijn maakt. “Ik ben vooral een proever, wijn

drinken is mijn passie. Nu weet ik hoeveel tijd en

energie er in één fles zit.”

Den Ouden gaf de workshop wijn maken bij de

Stadswijngaard cadeau aan zijn vrouw. “Zij is een

enthousiaste food blogger. Maar ik heb groene vingers,

dus het werken in de wijngaard heeft ze met liefde

aan mij uitbesteed. Ik vind het heel leuk om buiten

bezig te zijn.” Mees vindt het jammer dat ze nog niet

van de wijn mag proeven. “Maar ik mag altijd wel

ruiken. De ene keer ruikt het naar appel en krentjes,

de andere keer naar frambozen.” “Mees heeft de

beste neus van ons allemaal.”

Voor wijn maken moet je vooral veel geduld hebben.

De most gaat in tonnen, die de komende maanden

in een schuurtje gaan staan gisten. “Pas als het

vocht helder is, mag je het wijn noemen”, vertelt

Tycho Vermeulen, vinoloog en initiatiefnemer van

de Stadswijngaard. Hij is tevreden over de oogst en

verwacht dat in april 2016 de eerste proeverij kan

worden gehouden.

stadswijngaard.nl

Jordi den Ouden en zijn zoon Dex

10

0

20

30

40

50

100.000

0

200.000

300.000

400.000

500.000

Goedgekeurde projecten in de periode september t/m november 2015

Educatie Kunst &Cultuur

Natuur & Milieu

Zorg &Welzijn

Aantal projecten

10

0

20

30

40

50

100.000

0

200.000

300.000

400.000

500.000

10

0

20

30

40

50

100.000

0

200.000

300.000

400.000

500.000

Educatie Kunst &Cultuur

Natuur & Milieu

Zorg &Welzijn

September 2015

Oktober 2015

November 2015

Bedragen in euro’s

Van het fonds...

15

Verdubbeling bijdrage duurzame investeringenNon­profitorganisaties die investeren in

de vermindering van het broeikasgas CO2,

krijgen van het Klimaatfonds € 15,­ per ton

CO2­reductie. Bij het overstappen naar LED

verlichting kan dit bijvoorbeeld leiden tot

een ‘subsidie’ die plusminus 25% van de

investeringskosten dekt. Fonds 1818 gaat

die bijdrage verdubbelen. Dit betekent dat,

wanneer u bijvoorbeeld door de aanleg

van zonnepanelen de CO2 uitstoot van uw

organisatie substantieel weet te beperken,

het Klimaatfonds en Fonds 1818 gezamenlijk

een groot deel van de kosten voor hun

rekening gaan nemen. Hierdoor wordt het

voor een organisatie aantrekkelijker om

dergelijke maatregelen te nemen.

Fonds1818.nl/duurzaamheid

650 kinderen halen zwemdiploma-A dankzij speciale zwemregelingKinderen uit gezinnen die rond de armoede­

grens leven, kunnen vanaf nu gegarandeerd

hun zwemdiploma­A behalen. Dankzij een

speciale zwemregeling is dit mogelijk in elf

zwembaden binnen de regio van Fonds 1818

waarvan de gemeenten zijn aangesloten bij

het Jeugdsportfonds Zuid­Holland. Het was

al langer mogelijk om voor één jaar een

beroep te doen op het Jeugdsportfonds, maar

dat bleek te kort om het diploma te halen.

De nieuwe regeling maakt het mogelijk dat

voor kinderen vanaf 6 jaar, die voldoen

aan de criteria van het Jeugdsportfonds

Zuid­Holland, Fonds 1818 de reguliere

bijdrage van € 225 verdubbelt naar € 450.

Het zwembad garandeert dat alle 650

kinderen een zwemdiploma­A behalen.

jeugdsportfonds.nl

Social Club Investors Day

De sociale ondernemingen Woonz.nl,

Stichting Studeren en Werken op Maat,

Blossom in the Park en Van en Voor NL zijn

door naar de volgende ronde van de Social

Club Investors Days. Social Club Den Haag

daagde sociale ondernemers uit die op zoek

zijn naar financiering voor hun plannen.

Eind november konden zij hun plannen

pitchen. De vier winnaars van deze eerste

ronde kregen € 5.000,­ om hun plannen

verder uit te werken. Eind februari 2016 is

de tweede ronde. Het beste businessplan

komt in aanmerking voor financiering van

maximaal 1 miljoen euro door Fonds 1818.

socialclubdenhaag.nl

Algemene informatie

Aanvraagprocedure

Aanvragen voor een donatie kunnen

ruim voor aanvang van het project

schriftelijk bij Fonds 1818 worden

ingediend. Kijk voor meer informatie

op fonds1818.nl. Voor jongeren tot

24 jaar geldt een speciale, eenvoudige

procedure. fonds1818­24.nl

Meer informatie

Heeft u vragen over de criteria voor een

donatie, over het opstellen en indienen

van een aanvraag bij Fonds 1818 of

over fondsenwerving in het algemeen?

Kijk opfonds1818.nl of neem contact op

met onze afdeling Communicatie op

070 375 49 57 of info@fonds1818.nl

Colofon

Fonds 1818 Magazine is een uitgave

van Fonds 1818 en verschijnt vier maal

per jaar.

Redactie: Corien Bosch

Redactionele ondersteuning:

Martine Vinkesteyn

Interviews: Floor de Booys

Fotografie: Eva Hofman, Inge Stolwijk

en diverse fotografen en bruikleen­

gevers van de beschreven projecten

Concept en vormgeving: Ontwerpwerk

Lithografie en druk: ANDO Graphic

Ook het Fonds 1818 Magazine ieder

kwartaal ont vangen? Stuur een email

naar info@fonds1818.nl of meld u aan via

de website. Een abonnement is gratis.

Noordwijk Hillegom

Noordwijker -hout

Lisse

Oegst-gees t

W assenaar

Leiden Leider-dorp

Voor -schoten Zoeter-

woude

Den Haag

Leidschendam-Voorburg

Zoetermeer

Rijswijk

Pijnacker-Nootdorp

Delft

Midden -Delfland

Katwijk

Den Haag

Teylingen

Fonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer, Leiden en de Bollenstreek.

U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste

en weet wat nodig is. Dankzij u worden

woonwijken weer leefbaar, leren allochtone

vrouwen fietsen, worden monumenten

gerestaureerd, worden er theater ­

voor stellingen gemaakt, leren jongeren

met elkaar discussiëren en kunnen

met olie besmeurde vogels

weer vliegen. Wij nodigen u

van harte uit om uw ideeën

en projecten met ons

te delen. U het project,

wij het geld.

Om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen, biedt Fonds 1818 diverse work-shops, cursussen en kennisbijeen komsten aan. Alle cursussen zijn gratis.

Workshop fondsenwervingU leert de fondsenwereld in het algemeen en Fonds 1818 in

het bijzonder kennen. Na afloop weet u aan welke eisen uw

aanvraag moet voldoen en wat fondsen van u willen weten.

Workshop crowdfundingCrowdfunding biedt vele mogelijkheden, maar is geen ‘easy

money’: het vereist een slimme campagne. Aan de hand van

aansprekende voorbeelden leert u alle ins and outs van

deze methode.

Cursus projectplan schrijvenVoor elk project is een SMART projectplan onmisbaar.

U leert hoe u uw ideeën omzet in duidelijke doelen,

afspraken en acties.

Basiscursus penningmeesterU leert onder andere een begroting en een balans te maken,

de financiën van uw organisatie goed te beheren en doelen

voor de toekomst te stellen.

Cursus bestuur en managementWat zijn precies de taken en verantwoordelijkheden van

bestuursleden? Deze cursus biedt theoretische kennis over

goed bestuur en veel ruimte om ervaringen uit te wisselen.

Cursus sponsoringSponsoring is al lang niet meer het plaatsen van een logo op

een sponsorbord of in een krantje. U krijgt concrete hand­

vatten om ondernemende partners te vinden en effectief bij

uw stichting te betrekken.

Cursus Vrijwilligers Werven Vrijwilligers werven en behouden: het is makkelijker gezegd

dan gedaan! Tijdens deze workshop krijgt u tips & tricks

waar u direct mee aan de slag kunt.

Ga voor meer informatie, data, tijden, locatie en aanmelden naar fonds1818.nl/cursussen.

Cursussen 2016

RIVIERVISMARKT 4 2513 AM DEN HAAG

POSTBUS 895 2501 CW DEN HAAG

070 364 11 41 - INFO@FONDS1818.NL fonds1818.nl