Fidea verzekeringen · 2012-10-31 · In de tak auto blijft het jongerensegment een aan-dachtspunt....
Transcript of Fidea verzekeringen · 2012-10-31 · In de tak auto blijft het jongerensegment een aan-dachtspunt....
Fidea verzekeringen
2
Voorwoord
Onze generatie heeft aanvaard dat leven met een of andere crisis tot de normale gang van zaken behoort. Maar van wat er in 2008 op ons af kwam, besefte niemand vooraf de volle omvang. Kredietcrisis, financiële, politieke, sociale crisis, klimaatcrisis, grondstoffen- en energiecrisis, economische crisis: we kregen ze plots allemaal tegelijk te verwerken.
Misschien typeren we 2008 nog het best als het jaar dat ons een spiegel voorhield. Dat is het positieve van een crisis, we zien opnieuw waarmee we bezig zijn. In de spiegel van de verzekeringssector zien we de noodzaak van een terug-keer naar de orthodoxie in ons beroep. Voor de verzekeringstechnische dimensie van ons vak staat dat eigenlijk niet ter discussie. De prijs van grondstoffen of consumentenproducten is gekoppeld aan vraag en aanbod. Onze grondstof bestaat uit risico’s, en dat vraagt een toch wat andere logica.
Het financiële beheer is het tweede luik van onze werking. Ondanks de strikte reglementering zuchtte de verzekerings-sector onder de zware financiële en economische crisis. Zelf de meest stevige solvabiliteitsmarges kregen het hard te verduren. Ook Fidea ontsnapte niet aan die storm. Naar het jaareinde keurde de Raad van Bestuur een belangrijke versterking van de kapitaalsbasis goed. Maar de kernactiviteiten van ons bedrijf blijven gezond. Het feit dat Fidea deel uitmaakt van de KBC Groep heeft enorm bijgedragen tot het behoud van onze stabiliteit - uiteindelijk toch een van de kernwaarden die een verzekeraar aan zijn cliënten en distributiepartners verschuldigd is.
Maar 2008 was, met de 10de verjaardag van onze merknaam, ook een Fideajaar. Op 10 jaar tijd groeide Fidea uit tot een middelgrote speler met een eigen imago, waarmee de markt ernstig rekening mag houden. Onze producten beho-ren tot de top van de markt, onze acties maken het verschil.
Fidea kon in 2008 dan ook opnieuw groei optekenen, zij het minder uitgesproken dan de voorbije jaren. Met de intro-ductie van Elit3 bezorgden we het makelaarskanaal de bevestiging van onze commerciële daadkracht. De lancering van de Fidea Life School was vervolgens het sein om ook de levenmarkt actiever te bewerken. De najaarsactie, met focus op het ZKO-segment, kon opnieuw op heel wat bijval rekenen.
Naarmate het jaar vorderde, werd echter de weerslag van de economische crisis ook in de verzekeringsactiviteit duidelijk merkbaar. Des te opvallender was het aanhoudende succes van de verzekeringsactiviteiten in het Centea-agentenkanaal, zonder twijfel toe te schrijven aan de totaalklantbenadering ondersteund door het nieuwe, krachtige NC- kantoorsysteem.
Met de plechtige opening in Namen beleefden we de laatste fase in de uitbouw van een lokale zetel in het zuiden van het land. Tijdens zijn openingstoespraak beklemtoonde onze voorzitter het belang van een goed en gefundeerd cliën-t enadvies. In een wereld waarin alles snel moet en eenvoud de norm is, ligt precies daar de grootste uitdaging voor het makelaarskanaal. Meer dan ooit gelooft Fidea in de kracht en de toegevoegde waarde van de makelaars. Ook in de toekomst zullen hun ambities de onze zijn.
Op korte termijn gaat alle aandacht eerst naar het herstel van de rendabiliteit van ons bedrijf in een tumultueuze markt. Het resultaat dat voorligt, is uiteraard getekend door de financiële impact van de zwaarste crisis uit ons bestaan - straks 100 jaar - op de activa van de maatschappij.
De uitdaging is groot, maar het vertrouwen voor de toekomst is nog groter.
Wij wensen iedereen te danken die in dit moeilijke jaar 2008 een bijdrage heeft geleverd aan de groei en de stabiliteit van Fidea.
Ivo Stevens Danny De RaymaekerAlgemeen Directeur Voorzitter van de Raad van Bestuur
3
KerncijfersIn 1000 euro 2008 2007
BRuTOpREMIES 434.469 436.431 99,55%
BOAR 150.597 145.893 103,22%
AO 15.449 16.275 94,93%
LEVEN 268.423 274.264 97,87%
KOSTEN 49.991 47.509 105,23%
FINANCIëLE OpBRENGSTEN 186.609 212.564 87,79%
GECONSOLIDEERD RESuLTAAT -177.098 73.057 -242,41%
EIGEN VERMOGEN 292.352 289.450 101,00%
TECHNISCHE VOORZIENINGEN 2.384.220 2.172.762 109,73%
ExpLICIETE SOLVABILITEITSRATIO 248% 266%
IMpLICIETE SOLVABILITEITSRATIO 228% 366%
AANTAL pERSONEELSLEDEN 336,0 335,0
AANTAL VTE 306,0 306,7
Solvabiliteitsratio Eigen vermogen
BOAR
AO
LEVEN
Brutopremies 2008(in % van het totaal)
62,84%
33,42%
3,73%
2008
700%
600%
500%
400%
300%
200%
100%
0%2007 2006 2005 2004 2003 2002 2008
350.000
300.000
250.0002007 2006 2005 2004 2003 2002
EXPLICIETE SOLVABILITEITSRATIO
IMPLICIETE SOLVABILITEITSRATIO
4
Activiteiten 2008
De wereldeconomie vertoonde alle kenmerken van
een bloedstollende thriller, met de financiële we-
reld in een weinig benijdenswaardige hoofdrol.
De Brusselse beurs tekende al meteen in januari
2008 het zwaarste verlies op in 17 jaar. Het financi-
ele vermogen van de Belgische gezinnen daalde in
een klap met 70 miljard euro of 8,1%. Over heel het
jaar verloor de Bel 20 bijna 54% van zijn waarde. De
financiële groepen deelden het zwaarst in de klap-
pen. De International Financial Reporting Standards
(IFRS) leidden bovendien tot een soort ketting-
reactie waarbij vallende beurskoersen voor slech-
tere resultaten zorgden, die dan weer een lagere
beurskoers tot gevolg hadden. Op het dieptepunt,
in november, keerden heel wat beleggers de beurs
de rug toe. Tegelijk haalde de nieuwe staatsbon in
1 dag 80 miljoen euro op. Bij de jaarovergang was
er op de beurzen van herstel nog geen sprake.
De omvang van de financiële crisis werd ook
echt tastbaar in de huiskamer toen enkele vaste
waarden aan het wankelen gingen. Om opnieuw
stabiliteit en vertrouwen te creëren werd het snel
duidelijk dat de overheden en centrale banken
bijkomende garanties moesten bieden. De in-
grepen waren van een ongeziene omvang. Het
kostenplaatje voor de Belgische financiële instel-
lingen bedroeg 20 miljard euro. Daarnaast stelde
de overheid zich voor meer dan 400 miljard euro
garant voor interbancaire leningen. De totale kost
van de crisis werd tegen eind 2008 geraamd op
125 miljard euro aan gedaalde waarden van aan-
delen en beleggingsfondsen.
Deze financiële crisis groeide ten slotte uit tot een
diepe economische crisis. Het waren in eerste in-
stantie de meest consumentgevoelige sectoren die
het eerst en het hardst getroffen werden, gevolgd
door hun toeleveranciers, de transportsector en
de groothandel. Ook de autoverkoop daalde. De
bouwsector koelde vooral af in het segment van de
woningbouw. Heel wat gezonde bedrijven raakten
uiteindelijk in de problemen. Over heel 2008 gin-
gen in België 8.512 bedrijven over de kop, 10,7%
meer dan in 2007, een absoluut record. Het bete-
kende een verlies van 20.187 banen. Het aantal
starters daalde anderzijds met 14,30%.
uiteindelijk kwam niemand ongeschonden uit de
crisis. Toch hield de verzekeringssector in zijn geheel
redelijk goed stand. De aard van de producten zorgt
ervoor dat liquiditeit een kleiner probleem is dan bij
de banken. De crisis werd wel vooral voelbaar langs
de activakant, met dalende solvabiliteitsmarges tot
gevolg. Naar de toekomst krijgt onze sector zeker
nog de weerslag te verwerken van een strengere
normering (Solvency II) en lagere rentevoeten.
Op jaarbasis groeide de Belgische economie nog
wel met 1,3%. Een recent rapport van de Europese
unie schetste echter een erg somber beeld voor
het grootste deel van het jaar 2009, met een terug-
val van het BBp met bijna 2%. Graydon verwacht
voor 2009 nog 9.000 sluitingen, daarnaast volgt
er ongetwijfeld een golf van herstructureringen en
ontslagen. Volgens de Europese commissie zou-
den er minstens 70.000 jobs bedreigd zijn. Ook de
creatie van nieuwe banen zal leiden onder de acti-
viteitenvertraging. Voor een herstel van de arbeids-
markt wordt het wellicht wachten tot in 2011.
2009 wordt een jaar van recessie maar, hopelijk
toch ook van het begin van de heropleving.
De markt in 2008
5
begint rond zijn 30ste met het regelen van zijn oude
dag - in 2000 lag dit nog op 40 jaar. Naast het fiscale
motief zijn de onzekerheid over de toekomst en een
voorkeur voor kapitaalszekere spaarvormen de be-
langrijkste redenen om te kiezen voor een pensioen-
spaarverzekering. Ondanks een stijgend pessimisme
over de spaarquote van de gezinnen kon het pensioen-
sparen dan ook verder groeien op het elan van 2007.
De tweede pensioenpijler won eveneens verder aan
belang. De helft van de actieve bevolking geniet van de
opbouw van een pensioenvoorziening door de werkge-
ver. Door de groeiende opkomst van het pensioenspa-
ren en de bewustwording over de vergrijzingsproble-
matiek zien ook jongere werknemers meer en meer het
belang in van dergelijke plannen en laten er hun keuze
voor een nieuwe werkgever door beïnvloeden.
In het gamma ‘overlijden’ verwacht de markt een
toename van het aantal uitvaartverzekeringen. Der-
gelijke producten voorzien in eerste instantie in doe-
prestaties. Op dit ogenblik zou slechts 10% van de
Belgen over een dergelijk contract beschikken. Door
de vergrijzing neemt het aantal bejaarde alleenstaan-
den echter toe. Meer mensen wensen daarom zelf
vooraf hun eigen uitvaart te regelen.
Successie blijft een voor de verzekeringssector nog
grotendeels te ontginnen terrein. Driekwart van de 65-
plussers heeft zijn erfenis nog niet geregeld. Wie dat wel
doet, kiest voor een schenking en/of testament. Er blijft
dus een groot potentieel voor de levensverzekering om
hier nog een belangrijk marktaandeel te verwerven.
Een op twee Belgen heeft een hospitalisatieverzeke-
ring. De wet-Verwilghen (2007) had tot doel om de
prijsstijgingen van deze verzekering beter te regule-
ren. Het ontwerpen van een geëigend indexsysteem
laat op zich wachten. Ondertussen hanteert de markt
nog steeds zijn eigen parameters. Vooral verzekeraars
die hun prijzen de afgelopen jaren nagenoeg onge-
wijzigd lieten, zien zich verplicht om die drastisch te
verhogen.
Evolutie op de markt leven en ziekte
De vergrijzingsproblematiek blijft een belangrijk aan-
dachtspunt. Zelfs als het huidige pensioensysteem
hervormd zou worden, blijft de financiering ervan zor-
gen baren. Om de opgebouwde levensstijl verder te
kunnen zetten, heeft de Belg een aanvullende kapi-
taalreserve nodig. De financiële crisis onderstreepte
nog maar eens het belang om op een behoudsge-
zinde manier met die reserve om te gaan, tijdens
de opbouw- maar zeker tijdens de beheerfase. pen-
sioenspaarfondsen zakten het afgelopen jaar met
een kwart tot de helft in waarde. In dergelijke omstan-
digheden bewijzen de pensioenspaarverzekeringen,
waar een vaste gewaarborgde interestvoet het eind-
kapitaal garandeert, hun waarde.
De trend in het pensioensparen om er steeds jonger
mee te beginnen, werd ook dit jaar bevestigd. De Belg
6
erg kritisch bekeken wordt door zowel verzekeraars,
makelaarsfederaties als consumentenorganisaties.
Een derde, geheel nieuwe trend is de introductie van
ecowaarden in de verzekeringsproducten. We zien
vooral in de prijszetting extra kortingen, zoals voor
‘groene’ voertuigen met een lagere CO2-uitstoot, of
voor pendelaars die de auto tijdens de piekuren aan
de kant laten ten voordele van het openbaar vervoer.
Er ontstaan ook nieuwe uitbreidingen in de voorwaar-
den gericht op de ontwikkelingen in de markt, zoals
het gebruik van zonnepanelen in de woningbouw.
Er zijn nog altijd mooie cross selling opportuniteiten
voor marktspelers die de moeite nemen om de consu-
ment grondig te adviseren. Heel wat klanten zijn im-
mers onvoldoende geïnformeerd over de risico’s die
ze lopen, en de vaak eenvoudige oplossing om eraan
te verhelpen. Zo beschikt bijvoorbeeld slechts 20%
van de Belgen over een diefstalverzekering. Ook de
persoonlijke ongevallenverzekering, al dan niet ge-
koppeld aan het verkeersrisico, is zo’n ondergewaar-
deerd product.
In de tak auto blijft het jongerensegment een aan-
dachtspunt. Nieuwe initiatieven zoals het aanbieden
van minder stappen in de B/M-schaal, Joker-formules
en een zwarte doos die het rijgedrag registreert, hou-
den substantiële kortingen in om goede risico’s aan
te trekken en het rijgedrag van de jongeren op een
positieve wijze te beïnvloeden.
Op 1 mei 2008 trad de verplichte dekking bij schade
door terreuraanslagen in voege. De verzekeraars be-
reikten met de overheid een akkoord dat de dekking
veralgemeend aangeboden zou worden zonder pre-
mieverhoging.
De goedkope rechtsbijstandsverzekering die in 2007
werd ingevoerd, kende dan weer weinig succes. Vol-
gens de verzekeringssector, die dat product niet echt
promootte, heeft dat te maken met een aantal ondui-
delijkheden die nog niet in de wetgeving werden uit-
geklaard.
Evolutie op de markt van de schadeverzekeringen
De schademarkt wordt vaak omschreven als een gesa-
tureerde en dus commercieel moeilijke markt. Toch be-
weegt er veel, waardoor er voor inventieve marktspe-
lers tal van mogelijkheden overblijven om te groeien.
In het pAZKO-segment onderscheiden we een aantal
duidelijke trends. Aan de ene kant evolueert de markt
naar totaalklanten. De pakkettering van waarborgen
gaat verder dan het gewoon samenvoegen van ver-
zekeringsproducten, en zoekt naar meerwaarden die
zowel de rol van de makelaar als het belang van de
cliënt voor ogen hebben. In het ZKO-segment gaat die
evolutie nog een stap verder met de introductie van
packs, die specifiek afgestemd zijn op welbepaalde
doelgroepen en dekkingen aanbieden die nauwer
aansluiten op hun behoeften.
Aan de andere kant zien we de verdere banalisering
van de losse productverkoop, vooral via een groeiend
onlineaanbod. De concurrentiële druk leidt vooral in
auto tot grote prijsverschillen. Die lage prijszetting
heeft echter een belangrijke keerzijde, namelijk de
uitholling van het mutualiteitsprincipe door cherry
picking in de betere risico’s, een evolutie die terecht
7
Fidea op de markt
Elit3 was Fidea’s antwoord op de trend om via het
makelaarskanaal meer totaalcliënten te werven.
De voordelen van de Elit3 bundel sloegen meteen
aan: het aantal totaalcliënten steeg met zowat 45%
ten opzichte van een jaar eerder. De te verwachten
opbrengsten van een uitgediepte cliëntenrelatie
liggen voor de hand: een hoger gemiddeld premie-
inkomen per cliënt, een betere rendabiliteit en een
grotere cliëntentrouw. Een intern geleid onderzoek
toonde aan dat Elit3 door onze partners gezien
wordt als een van de sterkste pakketten op de Bel-
gische markt.
Met de ondertussen traditioneel geworden najaars-
actie richtte Fidea opnieuw zijn pijlen op het ZKO
segment, met in het gamma zowel leven- als schade-
producten. Na een sterk ingezet voorjaar moesten we
ervaren dat de campagne trager op gang kwam dan
bij vorige edities. De actie werkte het best in leven,
zowel in spaarverzekeringen als in groep.
In de ecotrend kan Fidea een sterk aanbod neerzet-
ten: de waarborg bodemsanering blijft voorlopig nog
enig in zijn soort en ja, ook Fidea verzekert zonnepa-
nelen al lang gratis mee in de woonverzekering. Met
de Omnium met Aankoopgarantie bieden we ook voor
groene auto’s een extra voordeel: de fiscale korting
die dergelijke wagens rechtstreeks op de aankoop-
factuur genieten, vertaalt zich immers meteen in een
lagere omniumpremie.
Fidea pleit er al langer voor dat de makelaar zich ac-
tiever zou opstellen in leven. Saving4life is het totaal-
concept waarbinnen Fidea de Life School lanceerde.
Met dat initiatief bieden we makelaars die willen in-
stappen in de levenmarkt of die wensen door te groei-
en naar een hoger niveau een efficiënte begeleiding.
De aanpak draait volledig rond het wegnemen van de
drempelvrees die heel wat bemiddelaars nog ervaren
in leven. De eerste editie van de Life School was qua
opkomst, inhoud en resultaat zeker een succes.
Distributie
Met ruim 130.000 nieuwe autopolissen en 140.000
brandpolissen op jaarbasis blijft het zelfstandige
makelaarskanaal het belangrijkste distributiekanaal
voor schadeverzekeringen op de Belgische markt.
Bankverzekeringsgroepen halen hier maar 5,8%
marktaandeel. In individuele levensverzekeringen
nemen zij echter meer dan de helft van de premies
voor hun rekening en laten zij het onafhankelijke ka-
naal ver achter zich. Ook het directe kanaal doet het
beter in leven dan in schade.
Makelaars die hun particuliere verzekeringsporte-
feuille afstoten, grotere kantoren die de krachten
bundelen om hun leidende marktpositie veilig te stel-
len, het zijn signalen die er naar onze mening duide-
lijk op wijzen dat het makelaarskanaal zich meer en
meer richt op het segment van de zelfstandige onder-
nemers en de bedrijven.
Het internet biedt de direct writers een nieuwe sti-
mulans. Zo startte de onlinebeleggingsbank Key-
trade een spaarverzekering op. ING koos ervoor om
in België van het internet zijn enige distributiekanaal
te maken. Het lijkt er dan ook sterk op dat we in de
komende jaren nog meer van dergelijke initiatieven
zullen zien. Zodra de distributie van verzekeringen
via het internet kan doorbreken, zullen ook de bank-
verzekeraars het web nog meer gaan inzetten, naar
analogie met het succesvolle onlinebankieren. Maar
ook het makelaarskanaal zit niet stil. Onder impuls
van Brocom, de makelaarsfederaties, portima en de
verzekeraars werd een Internet Broker project opge-
start dat tot doel heeft om het internet een duidelijke
plaats te geven in de dienstverlening van makelaar
aan zijn cliënteel. In de scope van het project zitten
ondermeer de portefeuilleconsultatie, schadeaan-
gifte, productinformatie e.d.
8
2 september post om de leerlingen -en dan voorna-
melijk de jongste fietsertjes- op hun eerste schoolda-
gen veilig naar de schoolpoort te begeleiden. De actie
liep ook gedeeltelijk via de makelaar. Via een coupon-
advertentie in een aantal kranten konden ouders bij
een Fidea-partner een fluohesje afhalen voor hun
kind. De actie kende enorm veel bijval bij de scholen,
de makelaars en bij het publiek. Het belangrijkste
was dat al deze stakeholders duidelijk de logische
samenhang zagen van een dergelijke preventiecam-
pagne, het verzekeringsaspect én de naam Fidea.
Na een onderbreking van een 10-tal maanden werd
de tevredenheidsenquête bij onze partnermakelaars
hervat. De nieuwe enquête is heel wat korter en houdt
ook meer rekening met de beleving van de makelaar
in onze commerciële samenwerking. Fidea nam ook
opnieuw deel aan de verzekeringsbenchmark bij ma-
kelaarsmaatschappijen, georganiseerd door het on-
afhankelijke onderzoeksbureau ICMA. Net als in het
verleden pikt de organisatie uit dergelijk onderzoek
alle signalen op die het mogelijk maken om de per-
formantie van het bedrijf aan te passen aan de noden
van de markt.
De opening van ons kantoor in Namen gaf ons de ge-
legenheid om ook het zuiden van het land uitgebreid
met onze rendabele groeistrategie kennis te laten
maken. Dat de opening midden in een actie van por-
tefeuillebewaking en enkele saneringen viel, maakte
die communicatie extra belangrijk. De basis is nu
aanwezig om in het Franstalige landsgedeelte samen
met het verjongde commerciële team nieuwe, renda-
bele bronnen aan te boren.
Marketing en CommunicatieFidea’s merkstrategie draait nog volledig op de spon-
soring van het Fidea Cycling Team. De ploeg staat
ondertussen bekend als de meest professionele in
het crosscircuit, wat uiteraard positief afstraalt op
onze merknaam. De Belgische Stichting Marketing
besteedde in zijn jaarboek een uitgebreid artikel aan
de Fidea case.
Maar Fidea wil niet enkel bekend staan als de ploeg
rond Bart Wellens. Vanuit de opgebouwde bekend-
heid werd de actie ‘Fiets met ogen op je rug’ rond vei-
lig fietsverkeer opgestart in samenwerking met een
aantal scholen. Meer dan 10% van de 2.000 aange-
schreven scholen reageerden enthousiast. Bij zeven
ervan vatten Bart Wellens en zijn ploegmaats op 1 en
9
office-toepassingen zoals pvC, NC-Leven en Olivia
kregen de nodige aandacht. In 2009 staat Fidea
Training met de wettelijke verplichting van de ‘Gere-
gelde Bijscholing’ een bijkomend aandachtsgebied
te wachten.
In het domein leven werden in 2008 twee nagelnieu-
we opleidingstrajecten gestart, enerzijds rond pro-
ducten, anderzijds rond verkoopvaardigheden. De
Life School hanteerde het thema ‘Sta Sterker met Le-
ven’ om bemiddelaars in 6 sessies van een halve dag
vertrouwd te maken met de levenmaterie en vooral
de drempel voor het verkoopgesprek weg te nemen.
paul Roels, een autoriteit op het vlak van de pen-
sioenproblematiek, werd anderzijds bereid gevonden
om, exclusief voor Fidea, meer ervaren makelaars te
begeleiden. Tijdens 4 namiddagsessies overliep hij
met deze Professional Partners for Life een aantal
specifieke kennisgebieden (VApZ, groep, IpT) om de
ZKO-markt te benaderen.
Fidea Training bewaakt, in overleg met HR en de lei-
dinggevenden, ook de continue opleiding van het
Fidea-personeel. Dankzij de samenwerking met de
centrale HR-diensten van KBC kan Fidea haar mede-
werkers een ruim en permanent aanbod aan oplei-
dingen bieden, niet enkel via externe cursussen maar
ook op de werkplek. Vanaf 2008 konden ervaren me-
dewerkers zelf als ‘mentor’ een proactieve rol spelen
in deze pragmatische begeleiding van -voornamelijk-
nieuwe medewerkers.
GroeibureauDe initiatieven van het Groeibureau richten zich op
het ondersteunen van de uitbouw van het distribu-
tienet, en dat zowel in de breedte als in de diepte.
Een goede segmentatie van onze distributiepunten
is daarbij essentieel. Daarom verrijkten we onze ge-
kende indeling volgens partnerrelatie met - in scha-
de - gegevens rond productie, groei, portefeuille en
rendement en - in leven - de productieve premie. We
hebben nu een beter beeld van de betekenis van elke
partnermakelaar voor ons bedrijf.
Als extra ondersteuning naar onze partners bieden
we de mogelijkheid tot portefeuilleanalyse aan. Op
basis van een extract uit het beheerspakket van de
makelaar geven we zicht op het verborgen potenti-
eel in zijn portefeuille. De adviseur staat hem bij om
een concreet actieplan op te stellen om dit potentieel
effectief te benutten.
Maar ook retentie van bestaande klanten is een hef-
boom tot groei. Via onderzoek naar de motivatie van
klanten om voor een andere verzekeraar te kiezen,
zoeken we aanknopingspunten om het verval in te
dijken. We bereikten een akkoord met de Lessius
Hogeschool om een onderzoeksproject op te starten
rond loyalty en churn. De resultaten van dit onderzoek
worden verwacht in de eerste helft van 2009. Om ook
onze bemiddelaars deelachtig te maken in de verval-
problematiek, herwerkten we het partnerplan met het
oog op het stimuleren van commerciële groei. Verval-
bestrijding was overigens ook een onderdeel in de
najaarsactie.
Fidea TrainingIn juni 2008 behaalden 40 cursisten bij Fidea hun
attest ‘Verantwoordelijke Voor de Distributie’ (VVD).
In september startte een nieuwe cyclus waar op-
nieuw 44 studenten instapten. Naast deze VVD op-
leidingen biedt Fidea Training nog een heel gamma
‘klassieke’ trainingen aan waaronder de woonver-
zekering, autoverzekering, schaderegeling brand
en patrimoniumpolis. Ook de verschillende front
10
Normalisatie Commissie van Assuralia. Een betere
elektronische communicatie leidt immers altijd tot
een win-winsituatie voor de bemiddelaar en de maat-
schappij.
Operationeel Risicobeheer en ComplianceNaast service- en kostenoptimalisatie eist de beheer-
sing van de operationele risico’s onze volle aandacht
op. In heel de groep werden een aantal processen
aan een assessment onderworpen. Het verbeterings-
potentieel werd in actieplannen gegoten en de uit-
voering ervan opgestart. Een aantal van deze actie-
plannen werd inmiddels gerealiseerd.
Het meerjarenprogramma Group Standards Assess-
ment werd verder uitgerold volgens plan. Om de
bedrijfscontinuïteit in het geval van een bedrijfsom-
vattende ramp uit te testen, organiseerden we een
telefonische bereikbaarheidscascade en een uitwijk-
oefening van de meest vitale functies in het bedrijf.
We noteerden een significante toename van registra-
ties van operationele schadegevallen in de speciaal
daartoe ontworpen webondersteunde toepassing.
Dat illustreert grotere bewustwording van de mede-
werkers inzake het herkennen en voorkomen van
operationele risico’s .
De wijze waarop Fidea zich als een maatschappelijk
verantwoordelijke onderneming wenst op te stellen
en hoe de evaluatie en het toezicht daarop worden
georganiseerd, werden formeel beschreven in twee
door het directiecomité en de Raad van Bestuur goed-
gekeurde charters.
Binnen Compliance ging de aandacht het afgelopen
jaar in hoofdzaak naar het antiwitwasbeleid en wer-
den een aantal inspanningen geleverd met betrek-
king tot privacy en antidiscriminatie, telkens met het
oog op de eerlijke en rechtvaardige behandeling van
de verzekeringnemer.
HRMIn 2008 bouwde Fidea verder aan de verzelfstandiging
van de HR-functie. De begeleiding van jonge leiding-
gevenden, de onthaalprocedure, de personeelscom-
municatie, retentie en de ontwikkeling van een nieuw
loonstatuut voor bedienden kwamen uitgebreid aan
bod. Heel wat aandacht ging naar de aanwerving en
begeleiding van het team voor de nieuwe Fidea ves-
tiging in Namen. We trokken ook een 30-tal nieuwe
medewerkers aan.
Het Fidea-personeel getuigde in 2008 van een hoge
graad aan dynamisme en betrokkenheid bij de HR-
initiatieven. Onze medewerkers worden verder aan-
gespoord om de sturing van hun loopbaan zelf in
handen te nemen. Zelfevaluatie en tussentijdse eva-
luatiegesprekken raakten intussen ingeburgerd.
Logistiek en ICTDe grootste aandacht - en het belangrijkste deel van
het budget - ging naar de verdere analyse en ontwik-
keling van SIS - het toekomstige verzekeringsplatform
voor schadeverzekering. De wisselwerking tussen
front- en back office geniet in dat groepswijde project
een bijzondere aandacht: het doel is immers om per-
formante en gebruiksvriendelijke applicaties ter be-
schikking te stellen van de bemiddelaars. Eind 2009
wordt de pilootfase opgestart.
Bij de start van 2008 ging alle aandacht naar de
integratie van het Elit3 concept in de front office-
toepassingen. Hiermee kan de bemiddelaar soepel
voordelen toekennen aan klanten die aan de Elit3 voor-
waarden voldoen of daartoe de intentie hebben. Dezelf-
de principes werden ook voorzien voor de polissen in een
Trigoonbundel.
We voerden ook diverse commercieel getinte of wet-
telijk verplichte aanpassingen door - de CBFA-erken-
ningcodes bijvoorbeeld, of SEpA. Bemiddelaars heb-
ben nu de mogelijkheid om onze vervaldagberichten
op Europese overschrijvingsformulieren af te druk-
ken. Fidea volgt ook strikt de normeringen op uit de
11
De marktsituatie verplichtte ons om de activiteiten
van de Fidea Credit Service stop te zetten. Via dat
team konden makelaars zonder bancaire activiteit
toch kredieten aanbieden aan cliënten met bouw- of
koopplannen, om zo ook de verzekeringen in porte-
feuille te behouden. Een forse terugval van het aantal
kredietaanbieders liet ons echter niet langer toe de
professionele ondersteuning te bieden die onze ma-
kelaars van ons verwachtten.
De uitrol van het NC front officesysteem binnen de
Centea-distributie bleek een schot in de roos. We be-
reikten binnen het jaar een gebruiksratio van 80%.
Een volgende stap is het verder uitdiepen van de tal-
rijke commerciële toepassingen die het systeem mo-
gelijk maakt.
Leven Ondernemingen werkte aan een efficiëntere
Back Office via een Operational Excellence program-
ma (OEx). De processen werden grondig herzien,
met een hogere performantie en kostenbesparing tot
gevolg. In de loop van 2009 worden de resterende
aanbevelingen uit deze OEx oefening verder geïmple-
menteerd.
Fidea op de schademarkt
2008 stond volledig in het teken van Elit3. Het con-
cept draait rond drie sterke invalshoeken: de bemid-
delaar behoudt de controle, de polissen komen uit
drie verschillende sferen (auto, wonen en gezin of on-
gevallen) en bijkomende exclusieve voordelen voor
de cliënt. De Elit3 kaart, die de makelaar aan de cli-
ent overhandigt, is het tastbare symbool van de toe-
gevoegde waarde die de 3 partijen - cliënt, makelaar
en verzekeraar - naar elkaar vertegenwoordigen: prijs
en productinhoud voor de consument, premievolume
en vergoeding voor de makelaar, rendabiliteit en
loyaliteit voor Fidea.
Fidea op de markt leven en ziekte
De reorganisatie van de operationele afdelingen leven
had als doel de serviceverlening naar onze tussenper-
sonen op een hoger niveau te tillen. De Supportcel blijft
een onmisbare rol spelen in de eerste lijnsopvang,
met inbegrip van de commerciële ondersteuning van
onze front office-toepassingen (NC, Violet en de tools
Saving4Life en Dyna-Safe). Daarnaast verzorgt de
nieuw opgerichte Kenniscel voortaan een gestructureer-
de en kwaliteitsvolle ondersteuning binnen de afdeling
alsook het tweedelijnsadvies bij complexere vragen. Tot
het takenpakket van de Kenniscel behoort eveneens het
opvolgen van marktontwikkelingen en organiseren en
uitrollen van communicatie en opleidingen.
De afdeling bracht met de Flexibel Junior Saving en de
Reverse Dyna-Safe enkele opgemerkte productvernieu-
wingen op de markt. Eind 2008 werd opnieuw gestart
met het lanceren van emissiefondsen. De eerste in de rij
was de Flexinvest Target, een tak 23-product met kapi-
taalsgarantie en flexibele opnamemogelijkheden.
12
Fidea heeft steeds oog gehad voor de beheersing
van de werkingskosten in combinatie met een ver-
hoogde efficiëntie. We namen met succes het Content
Management-systeem voor schadedocumenten (pa-
perless office) in gebruik in de takken motorrijtuigen
en rechtsbijstand. De uitbreiding naar brand, BA en
LO volgde snel nadien. Het systeem zorgt voor een
efficiënte doorstroming van de binnenkomende do-
cumenten tot bij de behandelende schaderegelaar,
een performanter beheer en uiteindelijk een snellere
schaderegeling.
Er werd hard verder gewerkt aan de bouw van een
groepswijd, volledig nieuw informaticaplatform. Zo-
wel de performantie als de gebruiksvriendelijkheid
van de productie- en beheersystemen voor onze be-
middelaars zullen er gevoelig door verbeteren. Het
nieuwe platform maakt het bijvoorbeeld mogelijk
om meer informatie te raadplegen op elk gewenst
moment - denk maar aan de stand van zaken in een
schadedossier.
Gesprekken met bemiddelaars en medewerkers
brachten ten slotte tal van verbeteringsmogelijkhe-
den aan het licht inzake onze dienstverlening, vaak
echte quick-wins. Zo pasten we de methodiek aan om
werkvoorraden en gepresteerde SLA’s beter in kaart
te brengen.
Fidea in 2009
Vorig jaar bestond de naam Fidea 10 jaar, maar de
onderneming viert in 2009 zijn 100e verjaardag. Dat
feit wordt op gepaste wijze gevierd, zowel met het
personeel als tijdens een avond met onze makelaars.
Veel tijd voor terugblikken is er niet bij, het is de toe-
komst waar onze meeste aandacht naartoe gaat. Het
Nieuwe Elit3 bundels worden onderschreven door
bestaande totaalcliënten om te zetten, cliëntrela-
ties verder uit te diepen, maar ook en vooral door
volledig nieuwe cliënten meteen bij Fidea in Elit3
onder te brengen. Waar omvormingen en uitdiepin-
gen voornamelijk de verankering van het bestaande
cliënteel ambiëren, zagen we in de loop van het jaar
het aandeel volledig nieuwe Elit3 cliënten sterk toe-
nemen. Ondertussen is het aantal totaalcliënten bij
Fidea uitgebreid met 45%. De doelstellingen voor
het lanceringsjaar 2008 werden ruimschoots over-
troffen.
Ook Fidea’s andere pakket, Trigoon, doet het bijzon-
der goed. We mogen met recht en rede trots zijn dat
Trigoon meer dan 10 jaar geleden het eerste verze-
kerings- en servicepakket was dat volledig aangepast
was aan de ZKO-markt. Vandaag is Trigoon geëvolu-
eerd tot de belangrijkste groeipijler in het schadedo-
mein. De afgelopen 5 jaar zagen we de portefeuille
nagenoeg verdubbelen.
13
In het Trigoon pakket voor het ZKO-segment pakken
we uit met Trigoon plus, een restyling naar preferente
doelgroepen. De promotie van zowel Elit3 als Trigoon
zijn het voorwerp van een inmiddels succesvol opge-
starte voorjaarscampagne.
De activiteiten in Leven draaien rond adviesbenade-
ring met Saving4Life en Groep. Onze Saving4Life-aan-
pak wordt minder conceptueel, meer actiegericht en
vertrekt van de behoefte van de cliënt om een aanvul-
lend kapitaal op te bouwen, te beheren, te verbruiken
en over te dragen. Onze producten zijn middelen om
in die behoeften te voorzien, of bestaande voorzie-
ningen aan te vullen. We besteden vooral aandacht
aan de ondersteuning van de makelaar tijdens het
vraag- en adviesgesprek met zijn cliënt.
Een vitaal onderdeel in het Saving4Life-verhaal is de
Fidea Life School. Dit initiatief, opgestart in 2008,
kreeg een positieve evaluatie van alle deelnemers,
zowel de ‘starters’ als de ‘professional partners’. In
2009 komen er vervolgsessies voor de ‘alumni’ en
starten we met een nieuwe cyclus. Het doel blijft ui-
terst pragmatisch: een opleiding ontwikkelen die ma-
kelaars ook in leven naar hun cliënten doet stappen.
Fidea neemt ook de uitdaging aan om zijn marktaan-
deel uit te breiden in 2de pijler. In 2008 konden we
al een mooie groei optekenen in dit segment. De be-
langrijkste uitdaging bestaat er echter in om een aan-
pak te ontwikkelen, die de huidige acties overstijgt
en Fidea duidelijker positioneert.
wordt een jaar van commerciële dynamiek, maar ook
van bezinning over de toekomst. De evolutie van het
makelaarskanaal levert de blauwdruk voor Fidea’s
marktbenadering. Het partnership blijft de basis van
onze samenwerking, maar we houden permanent de
vinger aan de pols om elke trend binnen ons distribu-
tiekanaal in kaart te brengen en te integreren in onze
werking.
De komende periode wijken we niet af van onze ren-
dabele groeistrategie. In de huidige marktcontext
betekent dit focus op verzekeringsorthodoxie, ge-
koppeld aan de sterkten waarvoor Fidea in de markt
gekend is: een trouw partnership, goede bereikbaar-
heid, flexibele dialoog en een duidelijke voorkeur
voor win-winoplossingen. Specifiek naar het Centea-
kanaal blijft de segmentwerking met bancaire en ver-
zekeringsproducten de basis voor onze gezamenlijke
marktstrategie.
We leggen in 2009 voor schadeverzekeringen een
duidelijke focus op het concept van totaalcliënten.
Onderzoek in onze cliëntenbestanden wees eerder al
uit dat we met deze aanpak beduidend beter scoren
op het vlak van premievolume, rendabiliteit en cliën-
tentrouw. Met Elit3 moeten we het bereikte elan ver-
der kunnen zetten en zelfs nog verhogen.
14
Resultaten 2008Technisch resultaat levenFidea sloot het jaar af met een incasso van 270 mil-
joen euro, weliswaar een kleine daling (1,7%)
t.o.v. vorig jaar maar ongetwijfeld een mooi resul-
taat in een moeilijke markt.
De zware waardeverminderingen op de belegde
activa zorgden er echter voor dat het exploitatie-
resultaat fors in het rood ging.
Tak 21/26De recurrente premie steeg met 10% onder impuls
van een sterke campagne in de 2de pijler produc-
ten terwijl de koopsommen te lijden hadden onder
de mindere verkoop van beleggingsverzekeringen
met vast rendement.
Gedurende een korte periode bood het spaar-
boekje een interestvoet die hoger lag dan het ren-
dement op een langetermijnproduct als de levens-
verzekering. Die concurrentie met de spaarmarkt
eiste duidelijk zijn tol in de nieuwe stortingen.
Ondertussen is de markt weer genormaliseerd en
kon de productie zich herstellen.
Tak 23In een moeilijk beursjaar scoorden ook de Tak 23-
producten logischerwijze minder goed al weer-
spiegelde zich dat vooral in een forse terugval van
de koopsomproductie.
Ziekte en invaliditeitIn de hospitalisatieverzekeringen steeg het incas-
so met 9,2% tot 5,98 miljoen euro. De bewaking
van het technische resultaat blijft evenwel onze
hoofdbekommernis.
De invaliditeitsverzekeringen, gekoppeld aan een
levensverzekering, blijven, onder impuls van het
solidariteitsfonds voor zelfstandigen, mooi groei-
en.
Eind 2008 werd een premie bereikt van 5,80 mil-
joen euro of een stijging met 29% tegenover
2007.
In individueel gewaarborgd inkomen daarentegen
noteren we maar een geringe toename van het in-
casso (+2%).
0
50.000
100.000
150.000
200.000
250.000
300.000 274.264253.570 256.963
180.960
153.193
100.859
268.423
2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002
Brutopremies leven
In 1.000 euro
15
Technisch resultaat schadeverzekeringen
Motorrijtuigen Ondanks de stijging van de schaderatio op de markt
van de motorrijtuigverzekering is de druk op de ta-
rieven in 2008 nog verder toegenomen, met een be-
langrijke impact op de gemiddelde premies BA-auto.
Fidea noteert dan ook, ondermeer door de maatrege-
len om het technische evenwicht in de portefeuille te
herstellen, zoals verstrengde acceptatiemaatregelen
en saneringsacties een daling van de nieuwe produc-
tie en stijging van het verval.
Als gevolg daarvan daalt het incasso BA auto ten op-
zichte van vorig jaar met 1,1% tot 40,5 miljoen euro.
Deze daling situeert zich voornamelijk in het segment
ondernemingen, in het segment pAZKO noteren we
nog een stijging van 0,91%.
De schadelast BA auto daalt echter met 10%, een
mooie aanzet tot de rendabilisering van de porte-
feuille BA motorrijtuigen, die we in 2009 willen be-
stendigen via een verdere uitrol van het technische
actieplan.
Ondanks de daling in de waarborg BA personenwagen
noteren we een premiegroei van 8,45% op het incasso
omnium. De stijging van het aantal verzekerde risico’s
in deze waarborg, gecombineerd met een dalende ge-
middelde premie en stabiele frequentie resulteren in
een forse toename van de schadelast. Een lineaire
tariefverhoging en toepassing van de noodzakelijke
technische maatregelen zullen in 2009 bijdragen tot
verbetering van de resultaten op deze waarborg.
ZaakschadeMet een groei van het incasso van deze activiteit met
3,90% tot 47 miljoen euro blijven we onder de voor-
opgestelde doelstellingen.
We noteren een stijging van de schadelast in de waar-
borg brand met 65%, veroorzaakt door een aantal
zware schadegevallen voornamelijk in ondernemin-
gen. Ook registreerden we een toenemend aantal
schadegevallen onder de waarborg waterschade.
Met de analyse van de portefeuille, en in het bijzon-
der de impact van de waarborg waterschade, beogen
we de invoering van een aantal maatregelen voor een
positieve kentering van de resultaten.
VariaDeze tak groepeert een aantal verzekeringsproduc-
ten voornamelijk gericht op het bedrijvensegment.
Het incasso stijgt hier met 1,59% tot 2,8 miljoen
euro. Gerichte maatregelen in voorgaande jaren heb-
ben hier geleid tot een daling van de schadelast met
20%.
Arbeidsongevallen. Ondanks een stijging van het incasso pAZKO-segment
met 6% daalt globaal het incasso arbeidsongevallen
met 4% tot 15,6 miljoen euro.
Dankzij een kwaliteitsbewaking van de portefeuille
daalt de gemiddelde schadelast verder met 7%.
Dit wijst op een stabiele portefeuille met een gezonde
mix van activiteiten.
Hoewel de verzekeringsmarkt ook in 2008 scherpe
tarieven hanteerde in de tak arbeidsongevallen blijft
Fidea streven naar een rendabele groei in deze activi-
teit op basis van focus op de rendabele sectoren.
AansprakelijkheidsverzekeringenZowel in het bedrijvensegment als in pAZKO noteren
we een groei waardoor de premie aansprakelijkheids-
verzekeringen stijgt tot 13,2 miljoen euro. Globaal
konden we een daling van de schadelast met 9,34%
noteren. De schaderatio in het bedrijvensegment
stijgt echter sterk, voornamelijk in de sector bouw- en
installaties.
Gepaste maatregelen moeten leiden tot een gezond
evenwicht in de samenstelling van de portefeuille
waar vooral in het segment van de zelfstandigen en
kleine ondernemingen nog mogelijkheden tot renda-
bele groei te vinden zijn.
16
0
2.000
8.000
6.000
4.000
10.000
12.000
14.000
16.000
18.000
2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002
14.64613.994
12.993
15.15415.44916.275 16.102
Brutopremies AO
In 1.000 euro
0
60.000
40.000
20.000
80.000
100.000
120.000
140.000
160.000
2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002
145.893138.004
108.10897.787
122.249130.092
150.597
Brutopremies BOAR
In 1.000 euro
17
De resultaten van dit boekjaar werden vooral in de
tweede helft van het jaar erg nadelig beïnvloed door
de crisis op de financiële markten en de economische
gevolgen daarvan.
Hoewel Fidea slechts een beperkt aandeel van zijn
activa (minder dan 2,2%) belegd had in gestructu-
reerde kredieten (CDO’s) dienden we, als gevolg van
de downgrades op de kredietrating en de conserva-
tieve houding die de groep aannam in de waardering
van deze instrumenten, hierop een aanzienlijke min-
waarde te registreren.
Daarnaast zorgde de daling op de aandelenmarkten,
samen met een strenger wordende waarderingsme-
thodiek die we voor deze activa hanteren, voor een
nog groter verlies in de boeken.
Inmiddels werden de nodige maatregelen genomen
om het risicoprofiel van onze beleggingsportefeuille
sterk te verminderen en werd een voorziening aange-
legd voor mogelijke verdere daling in de waarde van
de gestructureerde kredieten.
Een omstandige rapportering omtrent het waarde- en
risicobeheer van Fidea is als bijlage gevoegd bij dit
verslag.
Op 23 december ll. besloot de Raad van Bestuur tot
verhoging van het kapitaal met 180 miljoen euro
waardoor de solvabiliteitsratio van onze vennoot-
schap opnieuw nagenoeg 250% van de wettelijke
marge bedraagt.
Verder kunnen we vaststellen dat de onderliggende
resultaten van onze activiteiten in 2008, dus zonder
rekening te houden met de impact van de uitzonder-
lijke financiële crisis, meer dan behoorlijk waren, on-
dermeer dankzij een groei van de recurrente financiële
inkomsten met meer dan 10%.
Resultaat 2008Het boekjaar sluit af met een verlies van 177,1 miljoen
euro. Dit staat tegenover een winst van 73,1 miljoen
euro in 2007. De forse ommekeer in 2008 is bijna
volledig te wijten aan de financiële crisis waarvan de
impact op 199,7 miljoen euro kan geraamd worden,
waarvan waardecorrecties voor 136,6 miljoen euro en
gerealiseerde minwaarden op de effectenportefeuille
voor 63,1 miljoen euro.
De waardecorrecties zijn grotendeels het gevolg van:
- ratingverlagingen van CDO tranches (Collaterised
Debt Obligation) en hogere kredietspreads.
Bovendien werd beslist om alle mezzanine-
CDO-notes (dat zijn CDO’s die werden opgezet
door KBC Financial products) volledig af te schrij-
ven zodat waardeschommelingen van de betrok-
ken CDO-notes geen invloed meer hebben op de
toekomstige resultaatsontwikkeling;
- afwaardering aan marktwaarde van perpetuele
leningen;
- afwaarderingen van de aandelen aan markt-
waarde voor alle aandelen waarvan de waarde op
balansdatum minder dan 70% van de aanschaf-
fingswaarde bedroeg of waarvan de waarde gedu-
rende een ononderbroken periode van 12 maan-
den onder de boekwaarde noteerde.
Beleggingen en Financiële resultaten
18
Voorstellen van de Raad van Bestuur van FideaDe Raad van Bestuur brengt u hierbij verslag uit
over de statutaire jaarrekening betreffende het
boekjaar 2008.
Na aanleg van de nodige voorzieningen en
afschrijvingen sloten de resultaten van het
afgelopen boekjaar af met een verlies van
177.097.887,67 euro.
Na aanwending van de overgedragen winst
van 2.000.000 euro bedraagt het verlies aldus
175.097.887,67 euro.
De Raad stelt u voor dat verlies aan te zuiveren
op de beschikbare reserve waarna er geen over
te dragen resultaat overblijft.
In de loop van het boekjaar 2008 diende de
Raad het ontslag van de heer paul Steppe als
bestuurder te acteren. In zijn vergadering van 12
november 2008 besliste de Raad de heer paul
D’Haeyer te coöpteren tot bestuurder om het va-
cante mandaat te vervullen. Aan de vergadering
wordt voorgesteld deze benoeming te bevesti-
gen. Aldus zal het mandaat van de heer D’Haeyer
een einde nemen op de jaarvergadering te hou-
den in het jaar 2011.
Op datum van deze vergadering verstrijken de
mandaten van de Heren philippe Debaillie en
Johan Thijs, bestuurders. De Raad stelt voor de
heren Debaillie en Thijs te herbenoemen tot be-
stuurder voor een periode van 4 jaar. Aldus zul-
len hun mandaten verstrijken op de jaarvergade-
ring te houden in het jaar 2013.
In zijn vergadering van 04 maart nam de Raad
akte van het ontslag als bestuurder van de heer
Luc philips, met onmiddellijke ingang, en aan-
vaardde dit ontslag.
In dezelfde vergadering aanvaardde de Raad het
ontslag als bestuurder, met ingang op 01 mei
2009, van de heer Ivo Stevens, tevens voorzitter
van het Directiecomité, wegens het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd. Hij coöpteerde
de heer Edwin Schellens tot bestuurder om met
ingang op 01 mei 2009 het mandaat van de heer
Ivo Stevens te voltooien en benoemde hem te-
vens tot voorzitter van het Directiecomité.
De Raad stelt voor de heer Edwin Schellens de-
finitief te benoemen tot bestuurder van onze
vennootschap om het mandaat van de heer Ivo
Stevens te vervolmaken. Aldus zal het mandaat
van de heer Schellens verstrijken op de jaarver-
gadering te houden in het jaar 2010.
De Raad van Bestuur heeft geen kennis van ge-
beurtenissen die zich na het afsluiten van het
boekjaar voordeden, noch zijn er omstandighe-
den bekend die de ontwikkeling van de vennoot-
schap aanmerkelijk zouden kunnen beïnvloe-
den.
De Raad verzoekt u per afzonderlijke stemming
kwijting te geven aan de Bestuurders en Com-
missaris-Revisor voor de uitoefening van hun
mandaat tijdens het afgelopen boekjaar.
19
Het jaar 2008 zal ongetwijfeld de geschiedenis
ingaan als een financieel crisisjaar. De zwaar ne-
gatieve financiële resultaten vormen dan ook de
hoofdoorzaak van geleden verlies.
Niettegenstaande het moeilijke klimaat zette,
de sinds enkele jaren waargenomen druk op de
technische resultaten ingevolge de toenemende
concurrentie, zich voort in het voorbije boekjaar.
Desondanks slaagde Fidea erin het incasso te
consolideren en de technische resultaten be-
hoorlijk onder controle te houden.
Andermaal lagen de gedreven inzet, de professi-
onele ingesteldheid en een overtuigend enthou-
siasme van onze medewerkers, zowel binnen,
als buiten de maatschappij ten grondslag aan
de positieve ontwikkeling van onze recurrente
resultaten.
Op basis van deze kwaliteiten is een gezond ver-
trouwen in een voorspoedige toekomst van onze
maatschappij zonder meer gewettigd.
De Raad van Bestuur
4 maart 2009
20
Jaarrekening van Fidea Balans op 31-12-2008
Actief Codes 31-12-08 31-12-07 % verschil
B. Immateriële activa 21 1.703.006 3.218.855 -47,09 %
I. Oprichtingskosten 211 0 0
II. Immateriële vaste activa 212 1.703.006 3.218.855
1. Goodwill 212.1 1.703.006 3.218.855
2. Overige immateriële vaste activa 212.2 0 0
C. Beleggingen 22 2.611.110.127 2.622.587.580 -0,44 %
I. Terreinen en gebouwen 221 20.652.209 21.652.322
1. Onroerende goederen bestemd voor bedrijfsdoeleinden
221.1 3.768.566 4.085.404
2. Overige 221.2 16.883.643 17.566.918
II. Beleggingen in verbonden ondernemingen en deelnemingen
222 19.862.243 14.199.112
- Verbonden ondernemingen 222.1 11.388.002 616.892
- Andere ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat
222.2 8.474.241 13.582.220
III. Overige financiële beleggingen 223 2.569.737.725 2.585.776.769
1. Aandelen, deelnemingen en andere niet-vastrentende effecten
223.1 322.899.656 474.761.002
2. Obligaties en andere vastrentende effecten 223.2 1.901.147.945 1.957.326.048
3. Deelnemingen in gemeenschappelijke beleggingen 223.3 0 0
4. Hypothecaire leningen en hypothecaire kredieten 223.4 9.649.146 10.875.689
5. Overige leningen 223.5 2.608.426 2.427.872
6. Deposito’s bij kredietinstellingen 223.6 333.000.000 140.000.000
7. Overige 223.7 432.551 386.158
IV. Deposito’s bij cederende ondernemingen 224 857.950 959.378
D. Beleggingen betreffende de verrichtingen verbonden aan een beleggingsfonds van de groep van activiteiten ‘Leven’ en waarbij het beleggingsrisico niet gedragen wordt door de onderneming
23
44.675.646
63.497.815
-29,64 %
Dbis. Deel van de herverzekeraars in de technische voorzieningen 24 60.995.740 61.628.573 -1,03 %
I. Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s
241 119.853 256.992
II. Voorziening voor verzekering ‘Leven’ 242 603.949 43.183
III. Voorziening voor te betalen schaden 243 60.271.938 61.328.399
V. Andere technische voorzieningen 245 0 0
21
Actief Codes 31-12-08 31-12-07 % verschil
E. Vorderingen 41 68.014.742 59.286.853 14,72 %
I. Vorderingen uit hoofde van rechtstreekse verzekeringsverrichtingen
411 32.292.791 32.554.300
1. Verzekeringsnemers 411.1 8.771.771 10.266.146
2. Tussenpersonen 411.2 16.882.908 16.914.835
3. Overige 411.3 6.638.111 5.373.319
II. Vorderingen uit hoofde van herverzekeringsverrichtingen
412 6.209.425 7.965.820
III. Overige vorderingen 413 29.512.526 18.766.734
F. Overige activabestanddelen 25 95.071.473 82.639.264 15,04 %
I. Materiële activa 251 125.471 142.727
II. Beschikbare waarden 252 51.166.793 13.046.812
IV. Overige 254 43.779.209 69.449.725
G. Overlopende rekeningen 431/433 48.044.308 40.788.955 17,79 %
I. Verworven, niet-vervallen intresten en huurgelden
431 48.043.689 40.768.836
II. Overgedragen acquisitiekosten 432 0 0
III. Overige overlopende rekeningen 433 619 20.119
TOTAAL 21/43 2.929.615.042 2.933.647.895 -0,14 %
Jaarrekening van Fidea Balans op 31-12-2008
22
Jaarrekening van Fidea Balans op 31-12-2008
Passief Codes 31-12-08 31-12-07 % verschil
A. Eigen vermogen 11 292.351.784 289.449.672 1,00 %
I. Geplaatst kapitaal of equivalent fonds, onder aftrek van het niet-opgevraagde kapitaal
111 220.908.193 40.908.193
II. uitgiftepremies 112 11.639.713 11.639.713
III. Herwaarderingsmeerwaarden 113 155.134 178.517
IV. Reserves 114 59.648.745 234.723.249
1. Wettelijke reserve 114.1 4.489.939 4.489.939
2. Onbeschikbare reserve 114.2 139.470 139.470
3. Vrijgestelde reserve 114.3 1.500.000 1.500.000
4. Beschikbare reserve 114.4 53.519.336 228.593.840
V. Overgedragen resultaat 115 0 2.000.000
Abis. Belangen van derden 10 0 0 0,00 %
Bbis. Fonds voor toekomstige toewijzingen 13 10.787.700 10.787.700 -1,42 %
C. Technische voorzieningen 14 2.384.220.328 2.172.762.228 9,73 %
I. Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s 141 39.759.211 39.198.383
II. Voorziening voor verzekering ‘Leven’ 142 1.884.496.158 1.682.788.082
III. Voorziening voor te betalen schaden 143 409.742.434 394.828.710
IV. Voorziening voor winstdeling en restorno’s 144 3.334.505 13.750.884
V. Voorziening voor egalisatie en catastrofen 145 19.329.259 15.914.717
VI. Andere technische voorzieningen 146 27.418.760 26.281.453
D. Technische voorzieningen betreffende de verrichtingen verbonden aan een beleggingsfonds van de groep van activiteiten ‘Leven’ wanneer het beleggingsrisico niet wordt gedragen door de onderneming 15 44.675.646 63.497.815 -29,64 %
E. Voorzieningen voor overige risico’s en kosten 16 900.463 1.523.360 -40,89 %
I. Voorziening voor pensioenen en soortgelijke verplichtingen 161 216.199 536.187
III. Andere voorzieningen 163 684.264 987.173
F. Deposito’s ontvangen van herverzekeraars 17 38.822.464 38.183.745 1,67 %
G. Schulden 42 157.929.855 357.204.424 -55,78 %
I. Schulden uit hoofde van rechtstreekse verzekeringsverrichtingen
421 40.159.183 27.202.209
II. Schulden uit hoofde van herverzekeringsverrichtingen 422 7.624.456 5.191.756
IV. Schulden t.a.v. kredietinstellingen 424 80.686.409 235.234.454
V. Overige schulden 425 29.459.807 89.576.006
1. Schulden wegens belastingen, bezoldigingen en sociale lasten
425.1 6.020.759 8.725.646
2. Overige 425.2 23.439.047 80.850.360
H. Overlopende rekeningen 434/436 66.802 238.950 -72,04 %
TOTAAL 11/43 2.929.615.042 2.933.647.895 -0,14 %
23
Jaarrekening van Fidea Resultatenrekening op 31-12-2008
I. Technische rekening niet-levensverzekering Codes 31-12-08 31-12-07 % verschil
1. Verdiende premies, onder aftrek van herverzekering 710 159.475.140 154.397.332 3,29 %
a) Brutopremies 710.1 166.046.024 162.167.186
b) uitgaande herverzekeringspremies (-) 710.2 -5.872.917 -6.471.654
c) Wijziging van de voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s, zonder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +)
710.3 -560.829 -1.235.786
d) Wijziging van de voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s, deel van de herverzekeraars (stijging +, daling -)
710.4 -137.139 -62.413
2bis. Opbrengsten van beleggingen 712 46.195.171 56.539.405 -18,30 %
a) Opbrengsten van beleggingen in verbonden ondernemingen of deze waarmee een deelnemingsverhouding bestaat
712.1 18.414 0
b) Opbrengsten van andere beleggingen 712.2 23.097.286 25.098.128
c) Terugneming van waardecorrecties op beleggingen 712.3 96.669 2.292.201
d) Meerwaarden op de realisatie 712.4 22.982.802 29.149.076
3. Overige technische opbrengsten, onder aftrek van de herverzekering
714 43.566 332.060 -86,88 %
4. Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-) 610 -110.369.606 -102.334.347 7,85 %
a) Betaalde netto-bedragen 610.1 95.293.508 91.002.822
aa) bruto-bedragen 610.11 99.368.457 92.842.511
bb) deel van de herverzekeraars (-) 610.12 -4.074.949 -1.839.689
b) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -)
610.2 15.076.098 11.331.524
aa) wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, zonder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -)
610.21 14.261.556 17.076.816
bb) wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, deel van de herverzekeraars (stijging -, daling +)
610.22 814.542 -5.745.292
5. Wijziging van de andere technische voorzieningen, onder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -)
611 -1.137.307 -1.412.953 -19,51 %
7. Netto-bedrijfskosten (-) 613 -57.686.991 -54.454.614 5,94 %
a) Acquisitiekosten 613.1 44.978.648 42.645.364
c) Administratiekosten 613.3 13.036.095 12.128.494
d) Van de herverzekeraars ontvangen commissielonen en winstdeelnemingen (-)
613.4 -327.752 -319.244
7bis. Beleggingslasten (-) 614 -58.215.429 -9.199.168 532,83 %
24
I. Technische rekening niet-levensverzekering Codes 31-12-08 31-12-07 % verschil
8. Overige technische lasten, onder aftrek van herverzekering (-)
616 -4.250.703 -3.784.981 12,30%
9. Wijziging van de voorziening voor egalisatie en catastrofen, onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +)
619 -3.414.542 1.402.390 -343,48
10. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering
Winst (+) 710/619 -29.360.702 41.485.124 -170,77
Jaarrekening van Fidea Resultatenrekening op 31-12-2008
25
II. Gedetailleerde Technische rekening levensverzekering
Codes 31-12-08 31-12-07 % verschil
1. Verdiende premies, onder aftrek van herverzekering 720 268.275.725 274.135.352 -2,14%
a) Brutopremies 720.1 268.423.041 274.263.684
b) uitgaande herverzekeringspremies (-) 720.2 -147.315 -128.332
2. Opbrengst van beleggingen 722 124.158.838 115.446.658 7,55%
a) Opbrengsten van beleggingen in verbonden ondernemingen of deze waarmee een deelnemingsverhouding bestaat
722.1 913.034 759.068
b) Opbrengsten van andere beleggingen 722.2 94.137.060 78.282.767
c) Terugneming van waardecorrecties op beleggingen 722.3 412 1.110.498
d) Meerwaarden op de realisatie 722.4 29.108.332 35.294.325
3. Waardecorrecties op beleggingen van de actiefpost D. (opbrengsten)
723 3.615.194 7.046.557 -48,70%
4. Overige technische opbrengsten, onder aftrek herverzekering
724 471.274 421.224 11,88%
5. Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-) 620 -118.337.276 -89.681.640 31,95%
a) Betaalde netto-bedragen 620.1 118.392.747 92.854.282
aa) bruto-bedragen 620.11 118.427.004 93.176.565
bb) deel van de herverzekeraars (-) 620.12 -34.257 -322.283
b) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -)
620.2 -55.470 -3.172.642
aa) wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, zonder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -)
620.21 -297.388 -2.930.724
bb) wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, deel van de herverzekeraars (stijging -, daling +)
620.22 241.918 -241.918
6. Wijziging van de andere technische voorzieningen, onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +)
621 -182.022.109 -227.471.666 -19,98%
a) Wijziging van de voorziening voor verzekering ‘Leven’, onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +)
621.1 -200.879.170 -229.457.798
b) Wijziging van de andere technische voorzieningen onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +)
621.2 18.857.061 1.986.132
7. Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering (-)
622 10.128.814 -3.581.737 -382,79%
8. Netto-bedrijfskosten (-) 623 -29.607.850 -25.849.394 14,54%
a) Acquisitiekosten 623.1 22.080.728 19.575.826
b) Wijziging van het bedrag van de geactiveerde acquisitiekosten (stijging -, daling +)
623.2 0 0
c) Administratiekosten 623.3 7.551.264 6.300.231
d) Van de herverzekeraars ontvangen commissielonen en winstdeelnemingen (-)
623.4 -24.142 -26.663
9. Beleggingslasten (-) 624 -189.405.989 -15.567.116 1116,71%
Jaarrekening van Fidea Resultatenrekening op 31-12-2008
26
II. Gedetailleerde Technische rekening levensverzekering
Codes 31-12-08 31-12-07 % verschil
10. Waardecorrecties op beleggingen van de actiefpost D. (kosten) (-)
625 -19.741.030 -6.377.741 209,53%
11. Overige technische lasten, onder aftrek van herverzekering (-)
626 -47.484 -103.628 -54,18%
12bis. Wijziging van het fonds voor toekomstige dotaties 628 0 -10.787.700 -100,00%
13. Resultaat van de technische rekening levensverzekering
Winst (+) 720/628 -132.511.893 17.629.169 -851,66%
Jaarrekening van Fidea Resultatenrekening op 31-12-2008
27
Jaarrekening van Fidea Resultatenrekening op 31-12-2008
III. Niet-technische rekening Codes 31-12-08 31-12-07 % verschil
1. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering (post 10)
Winst (+) 710/619 -29.360.702 41.485.124 -170,77%
2. Resultaat van de technische rekening levensverzekering (post13)
Winst (+) 720/628 -132.511.893 17.629.169 -851,66%
3. Opbrengsten van beleggingen 730 16.254.784 40.577.527 -59,94%
a) Opbrengsten van beleggingen in verbonden ondernemingen of met deelnemingsverhouding
730.1 2.837 54.741
b) Opbrengsten van andere beleggingen 730.2 8.894.019 12.612.304
c) Terugneming van waardecorrecties op beleggingen 730.3 18.353 983.264
d) Meerwaarden op de realisatie 730.4 7.339.575 26.927.218
5. Beleggingslasten (-) 630 -28.934.245 -8.970.709 222,54%
a) Beheerslasten van beleggingen 630.1 798.575 4.533.069
b) Waardecorrecties op beleggingen 630.2 6.011.549 2.741.005
c) Minderwaarden op de realisatie 630.3 22.124.122 1.696.635
7. Overige opbrengsten 732 1.784.687 1.920.118 -7,05%
8. Overige kosten (-) 632 -3.063.619 -1.959.544 56,34%
8bis. Geconsolideerd Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening, vóór belasting
Winst (+) 710/632 -175.830.988 90.681.686 -293,90%
11. Uitzonderlijke opbrengsten 733 449.121 81.102 453,77%
12. Uitzonderlijke kosten 633 -1.515.849 -2.826.511 -46,37%
a) uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op immateriële en materiële activa
633.1 1.515.849 2.826.511
b) Voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten (dotaties)
633.2 0 0
c) Andere uitzonderlijke kosten 633.3 0 0
13. Uitzonderlijk resultaat van de geconsolideerde ondernemingen
Verlies (-) 633/733 -1.066.728 -2.745.409 -61,15%
15. Belastingen op het resultaat (-/+) 634/734 -200.172 -14.879.435 -98,65%
16. Geconsolideerd resultaat
Winst (+) 710/635 -177.097.888 73.056.841 -342,41%
16bis. Aandeel van derden in het resultaat 737.1 0 0
16ter. Aandeel van de groep in het resultaat 737.2 -177.097.888 73.056.841 -342,41%
28
VoorzitterDanny De Raymaeker
LedenClaude Gonthier
philippe Debaillie
paul D’Haeyer ( vanaf 01/02/2009 )
Luc philips
Jean-Baptist Santens
Ivo Stevens
paul Steppe ( tot 31/01/2009 )
Jan Steverlynck
Johan Thijs
Dirk Van Liempt
Samenstelling van het Directiecomité van FideaIvo Stevens Algemeen Directeur
Jacques Steevens Directeur Leven
Marc Wouters Directeur Niet-Leven
Leo peeters Commercieel Directeur
( tot 26/03/2009 )
Secretaris van de Raad van Bestuur en het DirectiecomitéRik Van der Kelen
ErevoorzittersTheo peeters
Christian Defrancq
Frans Florquin
ErebestuurdersRudy Broeckaert
Willy Duron
Jozef Lambrechts
Edward Thielemans
Didier Tytgadt
Harold Vanden Avenne
Ferdinand Verdonck
Alfons Wouters
Commissaris-RevisorErnst&Young vertegenwoordigd door
Jean-pierre Romont en peter Telders
Samenstelling van de Raad van Bestuur van Fidea
29
Ivo Stevens Algemeen Directeur
Jacques Steevens Directeur Levensverzekeringen
Marc Wouters Directeur Schadeverzekeringen
Leo peeters Commercieel Directeur ( tot 26/03/2009 )
Luc De Schutter Onderdirecteur Schadeverzekeringen particulieren
Rik Van der Kelen Secretaris Raad van Bestuur en Directiecomité
Ivan Vanhamme Afdelingshoofd Levensverzekeringen
Jan Meeuwis Afdelingshoofd Marketing
Jean-Marie Lydou Afdelingshoofd Logistiek, Commercieel Business-architect
Johan Decloedt Departementaal verantwoordelijke Netwerkondersteuning
Carina Stollenwerk personeelsverantwoordelijke
Martine Van den Abeele Diensthoofd Schadeverzekeringen ZKO en Techniek
Tanja Backx Diensthoofd Groeiburau & portefeuillebewaking
Organigram op 1-1-2009
30
Zone Fidea West
Zonedirecteur
Ronny Naessens
Adviseurs Schadeverzekeringen
Nancy Houfflyn
Danny Vanhee
Guy Van Meervenne
Céline Janssens
Adviseur Schadeverzekeringen Bedrijvenmakelaars
Didier Vannieuwenhove
Adviseurs Leven
Wim De Groote
Alain Denolf
Frank Oushoorn
Zone Fidea Oost
Zonedirecteur
Dirk De Vlaminck
Adviseurs Schadeverzekeringen
Toon Bierwerts
Frédéric Constant
Bart Van den Sande
Adviseur Schadeverzekeringen Bedrijvenmakelaars
philippe Van den Heuvel
Adviseurs Leven
Marc De Vleeschauwer
Carl Totté
Commercieel Team makelaarskanaal
Zone Fidea Zuid
Rue de Bruxelles 120 bus 4, 5000 Namen
Zonedirecteur
Alain Sallé
Adviseurs Schadeverzekeringen
Marianne Hüppertz
Joel pirson
Adviseurs Leven
Carine Job
philip Hole
31
Commercieel Team Centea-kanaalNetwerkdirecteur
peter Venneman
Zone Centrum
Researchpark Haasrode/Spinoff Center,
Romeinsestraat 10, 3001 Heverlee
Zonedirecteur
Alex Stockmans
Regiomanagers Verzekeringen
Mark Van Gelder
Christophe Hauchecorne
Zone Noord
Gouverneur Verwilghensingel 100, 3500 Hasselt
Zonedirecteur
Frank Meeus
Regiomanagers Verzekeringen
Jan Meerten
Francis Van Kerckhoven
Zone Oost-Vlaanderen
Kouter 19, 9000 Gent
Zonedirecteur
Adriaan Van der Herten
Regiomanagers Verzekeringen
Willy Slabbynck
Leo Beckers
Zone West-Vlaanderen
Kwadestraat 157 bus 30, 8800 Roeselare
Zonedirecteur
Koen Verniest
Regiomanagers Verzekeringen
René parrein
peter Creus
Zone Wallonië
Rés. Le Souverain, Av. Gouverneur Bovesse 112,
5100 Jambes
Zonedirecteur
philippe Noël
Regiomanagers Verzekeringen
Etienne LecocqThierry Deltenre
Fidea NVVan Eycklei 142018 AntwerpenTel. 03 203 85 11Fax 03 234 19 22Ondernemingsnummer R.p.R. 0406.006.069www.fidea.be
Verzekeringsonderneming toegelaten onder codenummer 0033 en lid van de KBC Groep
Verantwoordelijke uitgever : Rik Van der Kelen - Van Eycklei 14 - 2018 Antwerpen