Ervaringen met EC / Roet Sef van den Elshout. Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet...
-
Upload
merel-dijkstra -
Category
Documents
-
view
218 -
download
5
Transcript of Ervaringen met EC / Roet Sef van den Elshout. Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet...
Ervaringen met EC / Roet
Sef van den Elshout
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 2
Overzicht• Waarom roet/EC• Stand van zaken instrumentarium• Voorbeelden van de inzet van roet voor analyses van
maatregelen• Bestuurlijke bruikbaarheid
Overzicht
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 3
Waarom EC/roet
• Fijnstof: deken met weinig lokale gradiënten• Verkeer: gezondheidrelevant stof maar in
µg/m3 zeer kleine bijdrage
• Verkeersmaatregelen zijn gezondheids-relevant maar• Doen weinig voor halen van normen• Gezondheidseffect slecht te kwantificeren
• Lastig verhaal voor bestuurders
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 44
EC is relatief meer verhoogd door verkeersemissies dan PM2.5 en PM10
Verschil Verkeer - Achtergrond, werkdag
0
10
20
30
0 4 8 12 16 20 24
con
cen
tra
tie (
ug
/m3
)
PM10 PM2.5 10 * Roet/EC
Verkeer Pleinweg, werkdag
0
500
1000
1500
2000
2500
# v
oe
rtu
ige
n
verkeer
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 5
EC hogere contrasten
EC: goede indicator voor verkeer• Duidelijke relatie met verkeersemissies
(beter dan PM10 en veel beter dan PM2.5) • Door veel lagere achtergrond
verkeersbijdrage zeer goed zichtbaar• Met modellen en metingen goede analyse
van effecten van verkeersmaatregelen mogelijk – vergelijk alternatieven
• Andere lokale bron: haarden
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 6
Opbouw volgens GCN 2012 (Velders et al)
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 7
Instrumentarium voor EC
Voor operationele inzet van EC zijn nodig:
1.Metingen, om modellen te controleren, de GCN te ijken;
2.Emissie Factoren, om verkeersscenario’s door te kunnen rekenen;
3.GCN, voor het totaaloverzicht.
• 1 is beperkt beschikbaar, daardoor blijft 3 nog wat onzeker
• Verkeersscenario’s zijn nu goed mogelijk
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 8
Absolute EC concentraties iets te hoog
- Systematische overschatting absolute concentraties
- Oorzaak nog onduidelijk inzet op vergelijken verkeersalternatieven
VRPZVD
WWMWKR
VTN
NDDOVT
BBS
ZWSSDMHHB
A15
BA2VDS
SHK
RBPPLW
RMA
0.5
11.
52
2.5
33.
54
Ber
eken
d E
C g
ecor
rige
erd
(µg/
m3)
0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0Gemeten EC (µg/m3)
Regionale Achtergrond StadsachtergrondSnelweg Straat
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 9
• Voorbeelden: – Roet <> NO2 (NSL)– Schat gezondheidseffecten – Snelheidsverhoging (opvullen norm) <> gezondheid– RO, plaats van school
• Uitkomsten bestuurskundigonderzoek
Geeft EC/Roet nu in de praktijk meer info dan fijn stof?
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 10
NO2 monitoringstool:
Hoever is de concentratie in de straat verwijderd van de grenswaarde? (R’dam 2010)
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 11
Aantal inwoners met effect >1 maand op basis van EC
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 12
NB: Rekenen voor een hele stad nu nog niet zomaar mogelijk voor iedereen.
Komt mogelijk volgend jaar via de rekentool
Effect 50% minder verkeer op basis van EC en van PM10
Gezondheidseffect (maanden)
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 13
Inwoner aantallen en blootstelling
GebiedNoord + Zuid
HollandRotterdam Amsterdam
Bevolking 6.000.000 590.000 700.000
Levensverwachting effect >=2 maanden door onderliggend wegennet
PM10 6.700 1.100 2.800
Roet 250.000 39.500 7.400
Levensverwachting effect >= 2 maanden door rijkswegen
PM10 9 6 0
Roet 43.000 9.400 1.600
Levensverwachting effect >= 2 maanden door wegverkeer
PM10 9.300 1.500 3.800
Roet 401.000 75.000 98.000
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 1414
Stadssnelwegen Rotterdam: “de Ruit”
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 15
Effect 80 km/h maatregel op A13
1600
2000
2400
2800
3200
-500 -400 -300 -200 -100 0 100 200 300 400 500
afstand tot de as van de A13 (m)
jaar
lijks
e E
C c
once
ntra
tie (
ng.m
-3)
100 km.h-1/25% congestie
80 km.h-1/25% congestie
80 km.h-1/0% congestie
TNO
Meetpunt DCMR op 20 m oost:Snelheidverhoging gemeten: ~ 0,15 μg/m3 (berekend (TNO) ~ 0,125 μg/m3) Opvullen tot NO2 norm ‘mag’ (IenM), maar levensverwachtingverlies:
0 - 1 maand, voor 8 500 mensen
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 16
NIEUWBOUW DORPSSCHOOL ROZENDAAL – RO voorbeeld
GGD advies algemeen:voorzieningen voor gevoelige groepen niet binnen 300 meter van de snelweg te bouwen, onafhankelijk van de vraag of aan de grenswaarden wordt voldaan;
Het realiseren van gevoelige bestemmingen op minder dan 100 meter wordt sterk afgeraden;
niet te bouwen direct langs drukke wegen, waarbij ‘druk’ gedefinieerd is als een verkeersintensiteit van meer dan 10.000 motorvoertuigen per etmaal.
Gedegen onderzoek nodig
Onderzoek vergelijking locaties
Berekeningen zelfde conclusies Nieuwe locatie ongeschikt
Bestaand Voorgesteld Verschil (%) SignificantRoet (EC) 1.41 1.57 +11,9 +NO2 21.8 23.8 +8,8 -PM2.5 17.3 16.6 -4,3 -
Locatie concentratie (µg/m3)
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 17
Relatieve belang van luchtvervuiling - 1
Balans van de Leefomgeving 2012:
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 18
Relatieve belang van luchtvervuiling - 2
In 320 van de 415 gemeenten in Nederland komen de ambulances te vaak te laat bij levensbedreigende situaties. Dat blijkt uit een analyse van de aanrijtijden van 1,3 miljoen ambulanceritten in 2010 en 2011 door de researchredactie van RTL Nieuws. Ambulances moeten bij levensbedreigende situaties binnen een kwartier ter plekke zijn. Afgesproken is dat ambulances in 95 procent van de gevallen binnen die norm blijven.
Ambulances leiden tot bestuurlijke commotie (o.a. vragen in Friesland, Maasluis, Goeree, enz.) en tot acties o.a. VGGM (uitbreiding posten).
In de zwaarste categorie ritten (A1) is 93,3% binnen 15 minuten aanwezig. Stel dat dat 5% slechter wordt en (worst case) dat elke verslechtering meteen een sterfgeval oplevert. Het landelijke levensverwachting effect is dan maximaal 0.7 maand.
Vergelijk met ca 400000 inwoners in Noord- en Zuid-Holland die meer dan 2 maanden levensverwachtingverlies door verkeer hebben.
effect levensverwachting = [0.05*478000 ritten*80/2 (halve levensverwachting)]/16.8 miljoen (inwoners)
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 19
Nut roet indicator
• Verwachting: betere parameter vergelijken verkeersalternatieven
• Mogelijkheid lucht issues te vertalen naar gezondheid en zo (meer) aandacht te krijgen voor onderwerp
Onderzoek bruikbaarheid roetindicatorhttp://www.academischewerkplaatsmmk.nl/ufc/file2/hgm_internet_sites/unknown/
63dfdb9efbc3dcedc7ba04a303d2e963/pu/01_Onderzoeksrapport_Bestuurlijke_Bruikbaarheid_van_een_Roetindicator.pdf
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 20
Reacties roet indicator
• Bruikbaar instrument, biedt nieuwe inzichten maar …
Hoe groot is de beleidsruimte?
→ beperkt tot 2015, halen van normen al opgave
Hoe onzeker is de stap die ik neem?
→ Nu nog te onzeker: uitbreiding roetmeetnet, communicatie onzekerheidsmarges en aanpassing levensduur.
Hoe urgent is het probleem?
→ Schadelijkheid bekend, hoe schadelijk niet. Weging kan uitkomst bieden.
Kan ik het verschil maken?
→ Nog onduidelijk: betere scenario’s nodig, evenals kaart met achtergrondconcentraties
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 21
Reacties roet indicator
Hoe verhoudt lucht zich tot andere risico factoren (hart- en vaatziketen, overgewicht, roken) kosten baten, urgentie, ….De info is nu voor roet aanwezig maar nog niet voor andere aspecten.
Het instrument is volgens de informanten in theorie goed bruikbaar, maar de gezondheidsinformatie uit de roetindicator leidt nog niet tot een andere beoordeling van de ernst van het luchtkwaliteitsprobleem. De bestuurlijke ambitie wordt nu slechts in geringe mate beïnvloed door kennis over roet en gezondheid.
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 22
Wat is er verder nodig om met de roetindicator aan de gang te gaan?
Meer ‘reclame’ / dialoog is nodig om praktische bruikbaarheid roetindicator onder de aandacht te brengen? Met wie, hoe organiseren we dat?
Discussie
Sef van den Elshout • Stand van Zaken EC Roet12-04-23 23
Contact
• Sef van den [email protected]
• Specifiek bestuurlijk onderzoek [email protected]@Rotterdam.nl