werken met een EC-meter blz. 146 – 156

Opdracht 4.5 Werken met een EC-meterDoelNa deze opdracht kun je werken met een EC-meter.BenodigdhedenVoor deze opdracht heb je nodig:– drie schone potten;– schoon leidingwater;– een EC-meter;– keukenzout;– een digitale weegschaal/brievenweger;– een rekenmachine.

OriëntatieMeststoffen zijn zouten. Zouten hebben de eigenschap dat zestroom geleiden. Hoe meer zout er is opgelost, des te meer stroomer geleid wordt. Als je wilt weten hoeveel meststof er opgelost is,hoef je dus alleen de stroom maar op te meten.a Het bepalen van EC-waarden zie je vooral in de kassenteelt.Waarom spelen EC-waarden hier zo’n belangrijke rol?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .b De hoeveelheid opgeloste zout meet je met een EC-meter. Haalbij je docent de gebruiksaanwijzing van de EC-meter en lees deinformatie die gaat over het onderdeel ‘Meten met de ECmeter’.Vraag als het nodig is om extra uitleg van je docent.

Figuur 4.13Opgeloste zoutengeleiden stroom. Hoemeer zout er is opgelost,

des te meer stroom ergeleid wordt.

148 DE INVLOED VAN PH EN EC

c In welke eenheid wordt de EC gemeten?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .d Leg uit wat die eenheid aangeeft.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .UitvoeringJe gaat in deze opdracht werken met een EC-meter.1 Haal bij je docent drie schone potten.2 Doe in elke pot één liter schoon leidingwater.3 Stel de temperatuur van het leidingwater op de meter in op10 C.4 Meet de EC van het leidingwater. Noteer dit in de volgendetabel.

Figuur 4.14Een EC-meter meet dehoeveelheid opgelostzout.GeschattewaardeGemetenwaardeEC-waarde

schoon water

EC-waarde pot 11 gr keukenzoutDE INVLOED VAN PH EN EC 149

5 Weeg 1 gram keukenzout af en voeg dit toe aan pot 1.6 Roer het geheel door totdat het zout is opgelost.7 Meet nauwkeurig de EC van de oplossing. Noteer de waarde inde tabel bij 4.8 Doe hetzelfde met 2 gram zout in pot 2 en met 3 gram zout inde laatste pot. Welke EC denk je waar te nemen? Zet je schattingin de tabel bij 4.9 Meet nu de werkelijke EC in pot 2 en 3. Noteer ook hiervan deEC-waarden in de tabel.

AfsluitingVan verschillende zoutoplossingen heb je de EC-waarde gemeten.a In figuur 4.13 zie je de schematische werking van een EC-meter.Wat zal er gebeuren als de elektroden (de contactpunten) hetwater niet goed raken?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

EC-waarde pot 22 gr keukenzoutEC-waarde pot 33 gr keukenzoutGeschattewaardeGemetenwaarde

Figuur 4.15

150 DE INVLOED VAN PH EN ECb Was de verhoging van de EC bij de Uitvoering steeds hetzelfde?Waarom wel of niet?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .c Een tuinder doet 1 gram plantenvoeding in een liter water. DeEC-meter staat dan op 1,4 mS/cm. De tuinder wil de planten2 gram voeding in één keer geven. Hoeveel water moet detuinder dan aan zijn planten geven?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Opdracht 4.6 De EC bepalen bij verschillende oplossingenDoelNa deze opdracht kun je van verschillende oplossingen de ECwaardebepalen.BenodigdhedenVoor deze opdracht heb je nodig:– een computer met Word;– een EC-meter;– potjes met verschillende soorten water, zoals:• kraanwater;• slootwater uit een vuile sloot;• slootwater uit een schone sloot;• regenwater (zelf opgevangen, uit de regenton, uit hetbassin);• water uit een vijver;• bassinwater bij een tuinder;• water van het stagebedrijf;• water naar keuze.

OriëntatieEen EC-meter meet het zoutgehalte in een oplossing. Maar hoewerkt een EC-meter eigenlijk?DE INVLOED VAN PH EN EC 151a In figuur 4.16 zie je een schematische tekening van een ECmeting.Leg in eigen woorden uit hoe de EC-meter werkt.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .b Straks ga je acht verschillende soorten water onderzoeken. Maakop de computer een tabel waarin je jouw gegevens kuntnoteren. Een voorbeeld hiervan zie je in figuur 4.17.c Waar moet je op letten wanneer je straks met de EC-meter inverschillende oplossingen de EC gaat bepalen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .UitvoeringJe gaat van verschillende oplossingen de EC-waarde bepalen.

1 Noteer de verschillende soorten water in jouw tabel.2 Meet de EC van ieder soort water.

Figuur 4.16

Figuur 4.17

152 DE INVLOED VAN PH EN EC3 Noteer de waarde in de tabel. Zorg dat je de juiste waarde bijde juiste watersoort zet!4 Maak de gebruikte materialen schoon en ruim je werkplek op.AfsluitingJe hebt van verschillende oplossingen de EC-waarde gemeten.a Welk water bevat de meeste zouten?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .b Welk water bevat de minste zouten?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .c Welk water is volgens jou het meest geschikt voor een tuinder?Leg uit waarom je dit vindt.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .d Welk water is volgens jou het minst geschikt voor een tuinder?Leg ook uit waarom.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .e Bespreek je antwoorden met een klasgenoot.

Figuur 4.18

DE INVLOED VAN PH EN EC 153Opdracht 4.7 De EC bepalen bij kunstmestDoelNa deze opdracht kun je de EC’s bij verschillende kunstmestsoortenmeten.BenodigdhedenVoor deze opdracht heb je nodig:– een computer met Word;– vier potten waar een liter water in kan;

– een EC-meter;– leidingwater;– drie soorten kunstmest;– een digitale weegschaal of brievenweger;– etiketten;– een stift.OriëntatieHeb je wel eens per ongeluk iets heel zouts gegeten? Heb je weleens in zee gezwommen en een slok zeewater binnengekregen?Niet lekker hè?a Wat is je reactie wanneer jij te veel zout binnenkrijgt?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .b Wat gebeurt er met planten als deze te veel zout (kunstmest)krijgen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154 DE INVLOED VAN PH EN EC

c Een akkerbouwer strooit bij voorkeur kunstmest als er regenverwacht wordt. Leg uit waarom hij dat doet.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .d Lees de Uitvoering door.e Voor het noteren van je gegevens moet je een tabel maken.Maak deze nu alvast. Doe dat op de computer in Word.UitvoeringJe gaat van verschillende kunstmestoplossingen de EC-waardebepalen.1 Haal vier potten en maak ze goed schoon.2 Vul de potten met 1 liter schoon leidingwater.3 Pak drie verschillende soorten kunstmest.4 Weeg van iedere kunstmest precies 1 gram af.

Figuur 4.19Te veel zout is nietgoed.

DE INVLOED VAN PH EN EC 1555 Doe in iedere pot 1 gram van de verschillende meststoffen. Eénpot heeft uitsluitend schoon leidingwater. Dit is jevergelijkingsmateriaal.6 Schrijf op een etiket welke meststof in welke pot zit en plak ditop de juiste pot.7 Meet in iedere pot de EC. Begin bij de pot met alleenleidingwater.8 Noteer je waarnemingen in de tabel die je gemaakt hebt.AfsluitingJe hebt van verschillende kunstmestoplossingen de EC-waardegemeten.a Bekijk je tabel nog eens. Vergelijk hem met die van eenklasgenoot.

b Komen jullie antwoorden met elkaar overeen? Zo niet,onderzoek dan waar de verschillen in zitten. Schrijf op wat julliegevonden hebben.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .c Pas zo nodig je antwoorden aan.d Geef van de volgende beweringen aan of ze juist of onjuist zijn.

Bewering Juist / onjuistEen ander woord voor plantenvoeding is voedingszouten.Hoe meer plantenvoeding je een plant geeft, hoe beter de plant groeit.Een akkerbouwer strooit het liefst kunstmest wanneer het een paar dagendroog blijft.Sommige plantensoorten hebben meer voedingszouten nodig danandere.Met een EC-meter meet je de hoeveelheid opgeloste kunstmest per literwater.De eenheid voor EC wordt aangegeven met mS/cm.De EC van water is altijd gelijkAls de plant te veel voedingzouten krijgt, kan de plant ‘verbranden’.

Figuur 4.20

Figuur 4.21Bij een overmaat aanzout trekt het water viade wortel uit de plantweg. De plantverdroogt dan als het

ware.

156 DE INVLOED VAN PH EN EC

e Wat vond je gemakkelijk aan deze opdracht? Noem minstenséén ding.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .f Wat vond je moeilijk aan deze opdracht? Noem minstens éénding.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .