Enervision 11

60
De visie van Huub Janssen van JTS Energietechniek Mooi werk Conrad Stanen grondboormachines Nathan evenementen De Nathan Showtrailer vervolgt haar tour Zomer 2012 Nummer 11

description

In de Enervision vindt u elk kwartaal interessante producten, projecten, concepten en visies op het gebied van duurzaam verwarmen en koelen. Thema's in deze editie: Huub Janssen JFT Energietechniek - Conrad Stanen Boormachines - Stichting Leeuw - Alpha-InnoTec SWP Professional en brine/water SWC warmtepomp dierenverblijf - Landgoed Hoenderdael - JRM Installatietechniek - Boosterwarmtepomp - Peter Centen - Sophiastaete - Lowergy Renovatieconcept - Lowergy Collectief Concept - Lowergy Nieuwbouwconcept - Edwin van Calker - Komfort SBK Scheidingsunits verdelers - gelijkwaardigheidsverklaringen warmtepompen - Nathan Showtruck - Monumentaal passiefhuis Middelburg - Ben Westenburger - Wolter en Dros TBI - Rothuizen van Doorn 't Hooft architecten.

Transcript of Enervision 11

Page 1: Enervision 11

Devisievan

Huub Janssen van JtS Energietechniek

Mooiwerk

Conrad Stanen grondboormachines

Nathanevenementen

De Nathan Showtrailer vervolgt haar tour

Zomer 2012

Nummer 11

Page 2: Enervision 11

Nathan Import/Export B.V.Impact 73 · NL- 6921 RZ Duiven

Tel. +31 (0)26 - 445 98 45Fax +31 (0)26 - 445 93 [email protected] · www.nathan.nl

gelijkwaardigheidsverklaringen

TNO bevestigt de optimale energieprestaties van Alpha-InnoTec warmtepompen!

De volgende Alpha-InnoTec warmtepompen zijn voorzien van een TNO gelijkwaardigheids-verklaring voor het opwekkingsrendement van verwarming en warm tapwater conform energieprestatienorm NEN 7120:

• SWC 120 H/K + boiler WWS 303• WZS 31 H/KS• WZS 41 H/KS• WZS 61 H/K• WZS 81 H/K• WZS 101 H/K• WZW 30 H/KS• WZW 45 H/KS• WZW 60 H/KS• WZW 80 H/K• WZW 100 H/K

TNO bevestigt de optimale

TNO certifi caten voor de Alpha-InnoTec warmtepompenTNO certifi caten voor de

Voor aanvullende informatie en het downloaden van de TNO gelijkwaardigheids-verklaringen bezoekt u www.nathan.nl.

210x297_Enervision_WZS.indd 1 20.07.12 13:04

Page 3: Enervision 11

Enervision 3

Voorwoord

Beste lezer,

De vakantie is voorbij! Uitgerust en met een frisse blik gaan we weer van start. Zoals u van ons gewend bent,

zetten we er met het hele Nathan team onze schouders weer onder om samen met u mooie projecten en innovatieve

prestaties te realiseren. En dat begint met deze elfde Enervison! De vorige jubileumeditie is goed ontvangen en zet

daarmee de trend voor de Enervisions die nog gaan verschijnen.

Eerst blikken we in deze Enervision terug op een aantal unieke, duurzame projecten. Zo brengen we een bezoek aan

Landgoed Hoenderdaell en Stichting Leeuw, waar we met onze duurzame oplossingen een mooie bijdrage hebben

geleverd aan de realisatie van een dierenverblijf en trainingsbaan voor katachtige roofdieren. Een uniek project met

bijzondere bewoners. U vindt dit artikel op pagina 20. Vervolgens nemen wij u vanaf pagina 44 mee naar een

passiefhuis in Middelburg. Hier zien we hoe een rijksmonument omgetoverd werd tot een passiefhuis. Wat onmogelijk

lijkt, kan wel degelijk!

Vakantietijd of niet, onze Duitse fabrikanten hebben niet stil gezeten. We kunnen u dan ook weer met enkele

noviteiten kennis laten maken. Op pagina 26 stellen wij graag het Alpha-Innotec Boosterprincipe aan u voor, gevolgd

door drie nieuwe Lowergy Concepten op pagina 32. Meer weten over de Komfort SBK scheidingsunits? Op pagina 36

worden de units, die zorgen voor een hydraulische scheiding tussen de primaire installatie en de woninginstallatie,

uitgebreid onder de aandacht gebracht. tot slot gaan we in onze rubriek ‘Mooi werk’ op bezoek bij Conrad Stanen,

fabrikant van bronboormachines die ook door onze dochteronderneming thermoPlus worden gebruikt.

Wederom een interessant bezoek!

Kortom, deze Enervision staat weer bol van interessante artikelen. Er rest ons dan ook niets anders dan u heel veel

leesplezier te wensen!

Wolf Nathan en Peter Centen

UitgerUst weer van start

Page 4: Enervision 11

De economische alternatieven voor oppervlakteverwarming en -koeling

Uponor GmbHIndustriestraße 56 97437 HaßfurtT +49 (0)9521 690-0F +49 (0)9521 690-710

n Uponor PE-Xa RED – flexibele kunststofleiding voor verwarmen en koelenn Uponor MLCP RED – vormvaste meerlagenleiding voor verwarmen en koelenn Uponor noppenplaat met backfoam EPS isolatie

Meer informatie vindt u op www.uponor.nl

VooR IEDER PRojECT DE oPTIMaLE oPLoSSIng

Noppenplaat

Noppenfolie

Uponor PE-Xa RED, de flexibele kunststof- leiding met de rode streep en Uponor MLCP RED, de vormvaste meerlagenleiding.

NoppenplatteFolie NL_A4_Enervision_4c.indd 1 20.07.12 08:16

Page 5: Enervision 11

Enervision 5

Inhoud

Devisievan 6 De heer Huub Janssen van JtS Energietechniek

Inthespotlight 10 Nathan producten uitgelicht

Mooiwerk 14 Conrad Stanen en Bronboorbedrijf thermoplus

Mijnduurzameproject 20 Prettig leefklimaat voor mens én dier

Nathantipt 26 Exclusieve warmtepompprimeur voor Enervision lezers!

Gadgets 30 Connected

Noviteit 32 twee nieuwe Lowergy totaalconcepten

UpdateBobteam 34 Bobsleeërs op weg naar de winterspelen van Sotsji in 2014

Noviteit 36 Wij presenteren u de energiezuinige Komfort SBK scheidingsunits

Certificering 38 Alpha-Innotec gelijkwaardigheidsverklaringen

Nathanevenementen 40 De Nathan Showtrailer vervolgt haar tour De Energieboom

Mijnduurzameproject 44 Het eerste passiefhuis op de Nederlandse Rijksmonumentenlijst

Reizen 52 Zuid-Afrika, de wereld in één land

Nathanevenementen 56 Een terugblik op de PROVADA 2012

Kruiswoordpuzzel 58 Heerlijk genieten in het pittoreske Anna Paulowna

De visie van

Huub Janssen van JTS Energietechniek

Mooi werk

Conrad Stanen grondboormachines

Nathan evenementen

De Nathan Showtrailer vervolgt haar tour

Zomer 2012

Nummer 11

ColofoN

ENERVISION IS EEN UItgAVE VAN DE NAtHAN gROUP EN VERSCHIJNt

VIER KEER PER JAAR. DEZE PUBLICAtIE IS KOStELOOS VOOR

RELAtIES VAN NAtHAN IMPORt/ExPORt, tHERMO ACtIEf BENELUx,

tHERMOPLUS EN tHERMODyNAMIC. BELANgStELLENDEN KUNNEN ZICH

ABONNEREN OP ENERVISION. EEN JAARABONNEMENt KOSt E 18,75.

ABONNEMENtEN KUNt U AANVRAgEN BIJ HEt REDACtIE SECREtARIAAt

VAN ENERVISION.

NathaNGRoUp

POStBUS 1008, 6920 BA DUIVEN

tEL: +31 (0)26 445 98 45

fAx: +31 (0)26 445 93 73

WEBSItE: WWW.NAtHAN.NL

E-MAIL: [email protected]

hoofDREDaCtIE

WOLf NAtHAN

PEtER CENtEN

REDaCtIE

ELS LEgtERS

tANJA WESSELS

WENDy KEtELS

SHIRLEy VAN DER LINDEN

REDaCtIEsECREtaRIaat

ALIVRA, tEL: +31 (0)34 547 38 94; E-MAIL: [email protected]

UItGEVER

JOHAN DE VREUgD

ALIVRA B.V.

POStBUS 160

4100 AD CULEMBORg

tEL: +31 (0)34 547 38 94

E-MAIL: [email protected]

VoRMGEVING

ROLf DE JONg

DRUKwERKBEGElEIDING&tRaffIC

HUIB VAN PELt

aDVERtENtIEs

VOOR tARIEVEN EN PLAAtSINgEN KUNt U CONtACt OPNEMEN MEt:

NAtHAN gROUP, tEL: +31 (0)26 445 98 45

E-MAIL: [email protected]

aDREswIjzIGINGEN

ADRESWIJZIgINgEN KUNt U PER E-MAIL DOORgEVEN AAN:

[email protected]

DEZE UItgAVE IS MEt gROtE ZORg tOt StAND gEKOMEN. ONDANKS DEZE ZORg ZIJN fOUtEN

NOOIt HELEMAAL UIt tE SLUItEN. WIJ KUNNEN DERHALVE gEEN ENKELE AANSPRAKELIJKHEID

AANVAARDEN VOOR EVENtUELE PRIJS, ZEt- EN DRUKfOUtEN EN DE gEVOLgEN DAARVAN.

NIEtS UIt DEZE UItgAVE MAg WORDEN VERVEEL VOUDIgD EN/Of OPENBAAR gEMAAKt

DOOR MIDDEL VAN fAx, DRUK, fOtOgRAfIE, MICROfILM Of OP WELKE WIJZE DAN

OOK ZONDER VOORAf gAANDE SCHRIftELIJKE tOEStEMMINg VAN DE UItgEVER

EN ANDERE AUtEURSRECHtHEBBENDEN.

Zomer 2012

Nummer 11

Page 6: Enervision 11

Nathan6

JtS Energietechniek (Janssen technical Service) is een technisch

installatiebedrijf, dat haar installaties zelf ontwikkelt. CAD tekenaars

en ontwerpers maken tekeningen en berekeningen en vervolgens

gaan ze over tot de bouw ervan. Directeur Huub Janssen vertelt: “Maar

wel puur duurzaam! In 1996 zijn we gestart. toen waren we nog een

beetje de vreemde eend in de bijt. Het woord warmtepomp was toen

nog vrij nieuw in de markt. toen we de eerste opdrachten binnen-

haalden, waren nog niet alle partners bekend met dergelijke

systemen. Maar een machinefabriek – met name de architect - die in

eerste instantie weinig vertrouwen in warmtepompen had, was

uiteindelijk onze beste referent in de jaren daarna!”

“Aangezien we een van de eersten waren die met warmtepomptech-

niek ging werken, konden we dus ook experimenteren. We konden

echt de tijd nemen om iets nieuws te ontwikkelen. Op een gegeven

moment hadden we natuurlijk ook mensen nodig, die het met ons –

de nieuweling in de branche toentertijd – aandurfden.” De heer

Janssen legt ons uit hoe hij in contact kwam met zijn eerste klant:

“toen we in die beginjaren ons bedrijfslogo lieten ontwikkelen, vroeg

de betreffende ontwerper op welke werkzaamheden we ons zouden

gaan richten. Hij hoorde ons verhaal aan en vroeg uiteindelijk of ik een

keer bij hem zou kunnen langskomen. Hij had namelijk een vier jaar

oud huis met een turbo ketel, waar hij graag van af wilde. Hij daagde

mij vervolgens uit om hem te laten zien wat ik kon. Hij werd mijn

eerste klant! Een klant van hem, werd mijn tweede klant. En zo kwam

het balletje aan het rollen…”

DUURZAAM EN COMfORt. tWEE BEgRIPPEN DIE REgELMAtIg DE REVUE PASSEREN tIJDENS ONS gESPREK MEt HUUB JANSSEN VAN JtS ENERgIEtECHNIEK. HEt ZIJN DE VOORNAAMStE AANDACHtSPUNtEN DIE HIJ DOORVOERt IN ZIJN BEDRIJfSBELEID. HIJ WAS EEN VAN DE EERStE LIMBURgSE ONDERNEMERS DIE MEt WARMtEPOMPtECHNIEK gINg WERKEN. EEN ECHtE PIONIER, DIE WEEt WELKE KANt HIJ OP WIL MEt ZIJN ONDERNEMINg EN DIE OOK ‘NEE’ DURft tE ZEggEN ALS HIJ NIEt ACHtER EEN PROJECt StAAt. WE VRAgEN HEM NAAR ZIJN VISIE OP DE HUIDIgE WARMtEPOMPENMARKt EN DE KANSEN IN DE INStALLAtIEBRANCHE VOOR DE tOEKOMSt.

Doehetgoed,ofdoehetniet

INTERVIEW MET DE HEER HUUB JANSSEN VAN JTS ENERGIETECHNIEK B.V. ROERMOND

Page 7: Enervision 11

Enervision 7

Devisievan

We stellen Janssen de brutale vraag of de zaken goed gaan. Hij

reageert vol overtuiging: “Absoluut! Onze orderportefeuille ziet er

zeer gezond uit, dus we zitten sowieso voor dit jaar ver vol. We zijn

gewoon superdruk met z’n allen. Niet omdat we JtS of Huub Janssen

zijn, maar omdat we goede installaties bouwen. Ons motto is ‘doe

het goed, of doe het niet’. Enkele jaren geleden vroeg een leveran-

cier me hoe wij aan die orders kwamen. In die tijd werd ‘duurzaam’

namelijk nog niet zoveel besproken als vandaag de dag. Ik heb hem

toen gezegd: “Je kunt hetzelfde als ik, maar wij durven wel nee te

zeggen”. En dáár krijg je orders mee, door ook nee te kunnen

zeggen. Dat klinkt misschien wat kort door de bocht, maar op deze

manier hebben klanten wel in de gaten dat we vakwerk willen

afleveren en tevreden eindgebruikers willen hebben, en dus niet

zomaar een systeempje in elkaar willen zetten om er maar geld aan

te kunnen verdienen.”

COMFORT IN IEDER PROJECT

“toen we in 1996 begonnen, hebben we gezegd; we willen comfort

brengen bij de mensen. En of dat dan nu voor een woning, bedrijfshal of

kantoorgebouw is; onze insteek is comfort. Als wij bijvoorbeeld bij

mensen aan tafel komen te zitten, die alleen geïnteresseerd zijn in het

kostenplaatje en de energiezuinigheid van het systeem, maar vervolgens

het hoofdstuk comfort overslaan, dan vragen wij ons af of we deze

opdracht wel willen aannemen. We willen er altijd wel voor zorgen dat

een stukje comfort wordt meegenomen in het totale plan, anders kunnen

wij niet leveren waar we voor staan”, licht Janssen standvastig toe.

DUURZAAMHEID: AAN DE ORDE VAN DE DAG

Duurzame energieoplossingen. Je hoort tegenwoordig niet anders

meer. Men is zich ervan bewust dat de huidige fossiele energiebron-

nen meer en meer opraken. Ook Huub Janssen ziet dat in, al is hij er

wel van overtuigd dat de komende generaties nog wel even vooruit

kunnen. “Je weet dat energie eindig is, maar ik ben ervan overtuigd

dat zelfs de kinderen van onze kleinkinderen straks nog wel energie

genoeg hebben. Het probleem zit hem alleen in de manier waarop we

het afval de atmosfeer in stoten. Daarom is het duurzame aspect ook

zo belangrijk in onze werkzaamheden. Ik denk dat als we ons niet op

duurzaamheid hadden gericht, we het nu heel moeilijk zouden hebben

gehad. Uiteraard dient je bedrijfscultuur op orde te zijn. Los daarvan is

duurzaamheid aan de orde van de dag!”

Doehetgoed,ofdoehetniet

INTERVIEW MET DE HEER HUUB JANSSEN VAN JTS ENERGIETECHNIEK B.V. ROERMOND

Huub Janssen voor Het Jts gebouw

Page 8: Enervision 11

Nathan8

DE MARKT VAN NU EN DE KANSEN VAN MORGEN

Als wij Huub Janssen vragen om zijn visie op de huidige markt, zegt hij

zonder twijfel dat we te maken hebben met een renovatiemarkt. “De

renovatiemarkt is momenteel een heel belangrijke. En die zal alleen

maar belangrijker worden in de toekomst. Nieuwbouw zal altijd

blijven, maar de bulk zal in de renovatiehoek liggen. Bedrijfsgebouwen

zullen omgeturnd worden richting appartementencomplexen,

studentenhuisvesting, etc. Het veranderen van de gebruiksfunctie van

gebouwen gaat meer en meer komen. Er liggen tienduizenden

kilometers aan vloeroppervlak vrij, waar niks mee gebeurt. Zonde!

Als je een leegstaand kantoorpand gaat uitkleden en opnieuw gaat

opzetten, dan kun je er een modern pand van maken met alle

duurzame systemen van dien. De ligging van zo’n pand is veelal

centraal, het heeft van oorsprong lange gangen waar je wat leuks van

kunt maken, etc. Als we dat soort projecten wat meer naar voren gaan

halen, kunnen we slagen maken.”

We praten verder en we komen wederom op het punt duurzaamheid

uit. “Kansen genoeg op dit gebied!”, zegt hij. “Het bouwvolume is in

elkaar gezakt. Degenen die niet met duurzaamheid verder willen, zullen

mijns inziens niet lang overleven. Ik denk dat het bouwvolume

behoorlijk wordt opgeschud. Je zult zien dat als de bouwmarkt weer

gaat opleven, men de conventionele tak verlaat en men meer naar de

duurzame tak gaat. Dan wordt het booming business. De sterke

bedrijven - met name de bedrijven die de combinatie van E- en

W-installaties aanbieden - zullen overblijven. Een installatiebedrijf dat

het totaalplaatje kan leveren, zal op den duur het meest interessant

worden in de branche. Als je de W-installateurs en de E-installateurs laat

samensmelten, heb je alle nodige kennis in huis. Dáár gaan we met z’n

allen naartoe, denk ik. Synergie is het toverwoord.”

De bevlogen directeur van JtS Energietechniek raakt nog niet

uitgepraat over de kansen die volgens hem nog voor het oprapen

liggen. Hij vertelt over de mogelijkheden op het gebied van energie-

opslag, ‘life cycle analyses’ en zonnecollectoren van kunststof. Die

laatste ziet hij uitgroeien tot een duurzamer product. “Als installatie-

bedrijf moet je je met dat soort producten misschien niet zozeer bezig

houden, maar als we met zijn allen naar die duurzame gedachte toe

gaan, bereiken we er sneller wat mee!”, licht hij toe.

“Degenen die niet met

duurzaamheid verder willen,

zullen niet lang overleven.”

Huub Janssen: “we willen comfort biJ de mensen brengen.”

Page 9: Enervision 11

Enervision 9

Devisievan

DAT IS NOU TOPSERVICE!

“We werken met diverse merken van Nathan. Zo zetten we de Uponor

buizen in als voedingsleidingen. Ook de Komfort SBK verdelers en de

appendages van Oventrop komen voorbij. Maar eerlijk is eerlijk, we

werken ook met producten van andere aanbieders. Ik moet zeggen dat

we wel erg Alpha-Innotec minded zijn. We zijn bijvoorbeeld ook

benieuwd naar de nieuwste lucht/water warmtepomp, de LWD. Ik zie

een grote toekomst voor deze schitterende machine”.

tot nu toe heeft JtS Energietechniek de Alpha-Innotec warmtepompen

voornamelijk ingezet bij nieuwbouwprojecten. “We hebben onlangs

18 nieuwbouwwoningen van deze pomp voorzien. Daarnaast

meerdere grote villa’s in zowel Nederland als België. Een ander leuk

project was een tuincentrum in Duitsland, welke uitgevoerd is met de

Alpha-Innotec machine.”

Janssen vertelt de servicedienst van Nathan goed te vinden. Hij schetst

ons een mooi voorbeeld van die ene koude winterdag: “Enkele jaren

geleden op Kerstavond – er lag wel een halve meter sneeuw – hadden

jtsENERGIEtEChNIEKB.V.

SchipperSwal 20a

6041 Tc rOerMOND

Tel: +31 (0)475-420420

webSiTe: www.jTS-eNergieTechNiek.Nl

we een storing met de Alpha-Innotec pomp in België. We konden het

zelf niet zo gauw oplossen (een fabrieksinstelling bleek niet in orde te

zijn), dus we namen contact op met de monteur. Maar degene die op

dat moment storingsdienst had, zou helemaal uit Duiven moeten

komen. Hij zou er een eeuwigheid over doen om de sneeuw te

trotseren en zo naar België te komen. Vervolgens heeft een andere

Nathan medewerker uit de buurt het opgepakt en opgelost, terwijl hij

op dat moment geen dienst had. En dat op Kerstavond! Dat vind ik nou

topservice. Als je er zo in staat en zo betrokken bent bij je klanten,

dan ben je goed bezig. Nazorg is uitermate belangrijk.”, besluit Huub

Janssen ons gesprek.

Het pand van Jts energietecHniek

Page 10: Enervision 11

Nathan10

IsoENVCaCERtIfICERINGVooRthERMoDYNaMIC

Kwaliteit en veiligheid thermoDynamic, het servicebedrijf van de Nathan group waarmee u in de

vorige Enervision reeds kennismaakte, heeft recent zowel haar ISO als VCA

certificering mogen ontvangen. Deze beide certificaten onderbouwen de

kwaliteit en veiligheid van de werkprocessen van het jonge Nathan bedrijf.

thermo Actief Benelux, het Nathan group bedrijf dat tot voor kort uitsluitend in het

Veluwse plaatsje ’t Harde gevestigd was, krijgt een eigen vestiging in België. Vanuit

Zaventem zal de organisatie de bekende vloergebonden klimaatoplossingen nu ook in

België gaan afzetten. In de volgende editie van de Enervision leest u meer over deze

zesde organisatie binnen de groeiende Nathan group!

thERMoaCtIEfBENElUXVEstIGINGINBElGIE

Thermo Actief gaat de grens over!

twEENIEUwEBRoChUREsVooRlowERGYCoNCEpts

De splinternieuwe Project- en Conceptenbrochures van Lowergy

Concepts werden in juni gepresenteerd op de Provada vastgoedbeurs.

In de brochures vindt u alle informatie over de samenstelling

van de drie Lowergy Concepten en een overzicht van de recent

opgeleverde projecten. Bestel ze via [email protected]!

Nieuwe brochures

Page 11: Enervision 11

Enervision 11

Inthespotlight

nieUwe stickering voor thermoDynamic wagenpark

ThermoDynamic in straatbeeld Heeft u ze al gespot op de Nederlandse snelwegen? Het

wagenpark van thermoDynamic werd recent voorzien van een

fris thermoDynamic jasje! Met haar bedrijfswagens, drukwerk,

kleding en website heeft de voormalige Nathan Import/Export

afdeling haar eigen gezicht binnen de Nathan group gekregen!

nieUwe proDUcten in nathan showtraiLer

Nathan on tour met nieuwe producten Het interieur van de Nathan Showtrailer is recent volledig

geoptimaliseerd! In de trailer vindt u ondermeer de nieuwe

Alpha-Innotec duale Lucht/water warmtepomp LWD, de recent

geïntroduceerde blauwe Noppenplaat van Uponor en vele andere

nieuwe producten en presentaties. Op pagina 40 leest u meer!

twEENIEUwElowERGYCoNCEptEN

Renovatie en Collectief Nóg meer nieuws van de heren van Lowergy! Op de Provada maakte

het team recent maar liefst twee nieuwe Lowergy Concepten bekend.

Naast het bewezen Lowergy Nieuwbouwconcept, vindt u nu ook

het Lowergy Collectief Concept en het Lowergy Renovatieconcept!

Benieuwd? Blader snel door naar pagina 32.

Page 12: Enervision 11

12 Nathan

NIEUwINhEtKoMfoRtsBKassoRtIMENt

GElIjKwaaRDIGhEIDsVERKlaRINGVooRwzs,wzwENswC

Komfort SBK Scheidingsunit

Energieprestaties bevestigd door TNO

Nog meer nieuws van het Komfort SBK front! Binnen het

uitgebreide assortiment van vloerverwarmingsverdelerfabrikant

Komfort SBK vindt u nu ook twee scheidingsunits! Deze units

zorgen voor een hydraulische scheiding tussen de primaire

installatie en de woninginstallatie. Het product wordt

gecombineerd met alle Komfort vloerverwarmingsverdelers zonder

pomp (4000, 4010, 4100 en 4200). Er zijn scheidingsunits met één

of twee platenwisselaars voor zowel verwarmen als koelen.

Door middel van maar liefst elf nieuwe gelijkwaardigheids-

verklaringen bevestigt tNO wederom de optimale energie-

prestaties van de WZS, WZW en SWC warmtepompen van

Alpha-Innotec! Elf producten binnen het assortiment van

Alpha-Innotec werden voorzien van een tNO gelijkwaardigheids-

verklaring voor het opwekkingsrendement van verwarming en

warm tapwater conform energieprestatienorm NEN 7120!

pLUs X awarD voor Uponor rtm Fitting

Product van het jaar De Uponor RtM fittingtechnologie viel recent wederom in de prijzen!

Door een internationale vakjury werd het product bekroond tot

‘product van het jaar’! De 130 neutrale juryleden uit maar liefst

32 landen waren vooral te spreken over de hoge productkwaliteit

en uitzonderlijke functionaliteit van de in 2011 door Uponor

geïntroduceerde RtM fittingtechnologie.

Page 13: Enervision 11

13Enervision

Inthespotlight

UpoNoRpE-XlEIDING

Meer dan 80 keer om de aarde Dit jaar is het precies veertig jaar geleden dat de eerste hogedruk vernette

polyethyleenleiding uit de toenmalige Wirsbo fabriek rolde. In de daarop

volgende vier decennia werd door de Uponor groep, die de Wirsbo fabriek

in 1988 overnam, meer dan 3,3 miljard meter PE-x leiding geproduceerd!

Met die lengte kan de aarde precies 82,5 keer omwikkeld worden!

De Uponor PE-xa leiding wordt in meer dan 60 landen voor vloerverwarming,

vloerkoeling en drinkwater voorziening ingezet. tegenwoordig wordt het

systeem ook toegepast als gasleiding, voor geothermische installaties en

voor de aansluiting van sprinklerinstallaties.

NIEUwINhEtKoMfoRtsBKassoRtIMENt

alpha-INNotEClwDwaRMtEpoMp

Komfort SBK Scheidingsunit

Booster warmtepomp

Genomineerd voor Belgische award

Met de Alpha-Innotec Booster warmtepomp bieden Alpha-Innotec en Nathan Import/

Export u de perfecte oplossing voor duurzame, all electric warmtapwaterbereiding in

grootschalige, collectieve warmtepompprojecten. De boosterwarmtepomp verhoogt de

collectief opgewekte temperatuur naar een veilige boilertemperatuur van bijvoorbeeld

60°C voor warm tapwater.

Ook in België wordt de Alpha-Innotec lucht/water warmtepomp duaal LWD

uitstekend ontvangen! Het innovatieve product is daar een van de vijf genomineerden

voor een HVAC Energy Efficiency Award. Samen met de andere genomineerden wordt

de warmtepomp op 20 en 21 september op de Innovation Boulevard van de HVAC

vakbeurs in Brussel gepresenteerd. tot donderdagmiddag 20 september mag er op

het product gestemd worden, waarna ’s avonds bekend zal worden gemaakt welk

product haar energie het meest duurzaam opwerkt en rationeel verbruikt. Stemmen

kan via www.nathan.nl!

KoMfoRtsBKVERDElERsMEtENERGIEzUINIGEpoMp

Leverbaar in oktoberDe Komfort SBK 4504 en 4505 verdelers met energiezuinige Wilo yonos pomp zoals we op onze

VSK stand in Utrecht aankondigden, zijn leverbaar in oktober. Met deze revolutionaire pomp van

Wilo zijn de Komfort SBK vloerverwarmingsverdelers nu al klaar voor de ErP eisen van 2015.

waRMtapwatERBEREIDINGINCollECtIEVEpRojECtEN

Page 14: Enervision 11

Nathan14

Page 15: Enervision 11

Enervision 15

Mooiwerk

wederzijdsvertrouwenleidttoteenuniekesamenwerkingWE REIZEN Af NAAR DE HOOfDPLAAtS VAN DE gEMEENtE NOORDOOStPOLDER, IN HEt NOORDEN VAN DE PROVINCIE fLEVOLAND. DE NAVIgAtIE BEgELEIDt ONS NAAR DE ESCUDO 21 OP BEDRIJVENtERREIN DE MUNt IN EMMELOORD, WAAR SINDS HEt VOORJAAR VAN 2011 HEt NIEUWE PAND VAN ONtWERP- EN CONStRUCtIEBEDRIJf CONRAD StANEN B.V. tE VINDEN IS. DIt JONgE EN INNOVAtIEVE BEDRIJf – MEt WELISWAAR EEN OUDE HIStORIE - fABRICEERt gRONDBOORMACHINES EN IS DAARMEE LEVERANCIER VAN BRONBOORBEDRIJf tHERMOPLUS, DOCHtERONDERNEMINg VAN DE NAtHAN gROUP. HEt NIEUWE ONDERKOMEN VAN CONRAD StANEN HEEft EEN DUURZAAM KLIMAAtSyStEEM VOOR VERWARMEN EN KOELEN gEKREgEN. EEN MOOI StAALtJE WERK, WANt DE BRON WERD gEBOORD DOOR tHERMOPLUS, EN WEL MEt EEN EIgEN CONRAD MACHINE. DIRECtEUR EN EIgENAAR BRAM MUURLINK VERtELt ONS WELKE ONtWIKKELINgEN BINNEN CONRAD HEBBEN PLAAtSgEVONDEN DIE HEt BEDRIJf HEBBEN gEMAAKt tOt WAt HEt NU IS.

CONRAD STANEN EN BRONBOORBEDRIJF THERMOPLUS

VAN BANKA BOOR TOT GRONDBOORMACHINE

Bij binnenkomst stuiten we op de deur met bordje ‘werkplaats’.

Nieuwsgierig als we zijn, spieken we alvast door het glas in de hoop

een glimp op te vangen van wat er achter die deur afspeelt. We zien

monteurs druk in de weer. Er wordt flink gesleuteld aan de krachtpat-

sers van grondboormachines. De bouwvak is net begonnen en dus is

er extra onderhoudswerk te verrichten door de mannen in de

werkplaats. Wanneer het werk in de bouw stil ligt, is dit hét moment

om de machines een keuring te laten ondergaan bij Conrad. Er wordt

niet alleen op onderhoudsactiviteiten gefocust. Het is en blijft een

fabrikant, dus ook de gloednieuwe machines worden hier door de

ervaren technici in elkaar gezet. Maar, ze bouwen niet op voorraad.

Alleen klantspecifiek!

We laten de monteurs rustig hun werk doen en schuiven ondertussen

bij Bram Muurlink aan. Sinds januari 2009 is hij directeur en eigenaar

van Conrad Stanen. Het bedrijf kent een lange geschiedenis, die lang

niet altijd over rozen ging. Hij vertelt ons over de achtergrond van

het bedrijf, welke ver voor zijn tijd startte: “Conrad is eind 19e eeuw

begonnen met het bouwen van een kleine banka boor. Enkele directeur en eigenaar bram muurlink

linkerpagina: onderHoud aan grondboormacHine

Page 16: Enervision 11

Nathan16

tientallen jaren later zijn ze baggermolens gaan bouwen voor het

winnen van tin. Het bedrijf werd destijds overgenomen door een

ander concern en de boorafdeling werd afgestoten. Hierna zijn er

meerdere overnames geweest, maar men kon er niet in slagen het

bedrijf winstgevend te maken.”

We laten ons vertellen over de doorstart van Conrad Stanen, waarin

Aad Schilperoord een aandeel had. Hij was degene die na het

overlijden van zijn compagnon in 2000 de directie mocht gaan

voeren. Schilperoord kon de goede weg die reeds ingeslagen was

door zijn voormalig zakenpartner vervolgen, maar of de productie

van grondboorinstallaties daadwerkelijk garant zou staan voor succes

was nog de grote vraag in die tijd. Uiteindelijk kreeg Muurlink (reeds

enkele jaren werkzaam bij het constructiebedrijf) de kans om begin

2009 het stokje over te nemen van Aad Schilperoord, die zich

sindsdien Directeur Acquisitie mag noemen.

GEEN STANDAARDISATIE, MAAR KLANTSPECIFIEK

In de loop der jaren is het bedrijf flink gegroeid. toen ze vorig jaar de

mogelijkheid hadden een pand naar eigen ontwerp te bouwen, werd

de knoop al gauw doorgehakt om te gaan verhuizen. Muurlink vertelt

trots: “Inmiddels werken we hier in een team van 20 personen, dat

zich dagelijks bezighoudt met de totstandkoming van de klantspeci-

fieke apparaten. En dáár ligt onze kracht; geen standaardisatie, maar

boormachines die puur gericht zijn op de wensen van de klant.”

We vinden het bewonderenswaardig dat het bedrijf - dat al zoveel

tegenslagen te verduren heeft gehad in het verleden - dermate is

opgekrabbeld en gegroeid. Muurlink geeft aan dat zij ook veel te

danken hebben gehad aan de geothermie, die de afgelopen jaren

enorm in opkomst is gekomen. “De benutting van aardwarmte heeft

een enorme vlucht genomen. Dat daar grondboormachines voor

nodig zijn, is voor ons natuurlijk een heel groot voordeel. De

geo thermie zorgt voor een heel belangrijk aandeel in onze omzet op

dit moment.”

BOORMACHINES VOOR THERMOPLUS

Zoals we in de inleiding al aankondigden, levert Conrad Stanen B.V.

ook de boormachines aan het bronboorbedrijf van de Nathan group,

thermoPlus. Als we vragen naar de totstandkoming van de

samenwerking, wordt voorgesteld Aad Schilperoord erbij te halen.

Hij was immers betrokken bij de eerste gesprekken die toentertijd

plaatsvonden. Schilperoord vertelt dat het eigenlijk heel snel was

kortgesloten. “Wolf Nathan heeft ons weten te bereiken via klanten

van ons.

links: aad scHilperoord recHts: bram muurlink

Page 17: Enervision 11

Enervision 17

Mooiwerk

Hij vertelde ons dat hij had gezien wat er al geleverd was door ons in

de markt en had er alle vertrouwen in. Meestal duurt het wel een

half jaar voordat je tot een order komt met een nieuwe partij, maar

bij hem was dat vrij vlot rond! toen het balletje eenmaal ging rollen,

werd theo Bauerhuit van thermoPlus erbij betrokken. “Bauerhuit is

heel bekend met de boorwereld en geothermie en wist precies aan

te geven hoe de boormachines samengesteld zouden moeten

worden om aan de behoefte te voldoen. Dus hij werd onze vaste

contactpersoon.”, zegt Schilperoord.

De samenwerking tussen Conrad Stanen en Nathan ging nog een

stapje verder. Beide partijen bleken wat voor elkaar te kunnen

betekenen! Het nieuwe onderkomen van Conrad werd namelijk

voorzien van een thermoPlus bron, een Alpha-Innotec warmtepomp

en Uponor vloerverwarming. “We hebben het advies van de

professionals opgevolgd, aangezien wij zelf niet tot in detail bekend

zijn met de verschillende type producten”, geeft Muurlink toe. “Mijn

vraag aan Nathan was kort en eenvoudig: “Ik wil duurzaam gaan

verwarmen, zeg maar wat erin moet”. Ik had het volste vertrouwen

boring door tHermoplus met conrad boormacHine, begin 2011

dieptemeting

Page 18: Enervision 11

Nathan18

Page 19: Enervision 11

Enervision 19

Mooiwerk

in de adviseur van Nathan en het is een prima systeem geworden

dat goed functioneert. tijdens afgelopen koude winter heb ik nog

wat metertjes in de gaten gehouden, maar het ging allemaal perfect.

We hopen op een hete zomer, zodat we helemaal optimaal gebruik

kunnen maken van de koelfunctie van het systeem!”, voegt hij

lachend toe.

EFFICIëNTIE EN DUURZAAMHEID

We vragen ons af of het duurzame aspect een bewuste keuze is van

Conrad. Schilperoord legt uit dat hun prioriteit niet direct daar ligt,

maar dat het een zeer welkome bijkomstigheid is: “Onze primaire

focus is klantgericht goede grondboorinstallaties maken, die voldoen

aan de behoeften van de betreffende klant. En of dat nu voor

waterwinning, geothermie of bodemonderzoek is, maakt ons eerlijk

gezegd niet veel uit. Wij willen een stukje bestaansrecht hebben en

willen die hele markt in Nederland naar ons toe trekken.” Muurlink

vult aan: “We willen wel naar een stukje efficiëntie en duurzaamheid

toe. We willen meer productie draaien op één dag, zonder afbreuk te

doen aan de kwaliteit.”

Onlangs is de eerste Conrad grondboormachine uitgerust met een

CoNRaDstaNENB.V.

eScuDO 21

8305 bM eMMelOOrD

Tel: +31 (0)527-697196

webSiTe: www.cONraD-STaNeN.Nl

Iveco tier-4 dieselmotor, voorzien van het ad-blue systeem. Dit is de

eerste tier-4 industrie dieselmotor in Nederland en voldoet aan de

nieuwste emissie-eisen. Muurlink benadrukt de weg die hij met

Conrad wil inslaan: “Ons doel is om grondboormachines op zo’n

manier te fabriceren dat zij zo efficiënt mogelijk een boorgat kunnen

maken, waarbij de omgeving en de bodemgesteldheid zo min

mogelijk wordt belast. Door grote prijsdruk in de markt en nieuwe

wetgeving moet de kwaliteit omhoog, maar dit mag niet ten koste

gaan van de productiviteit. Het is onze uitdaging om hier als

boormachinefabrikant goed op in te spelen door continu te innoveren

en te luisteren naar de vragen uit de markt. Dit doen wij onder

andere door de toepassing van de nieuwste technieken.”

werkplaats van conrad stanen waar de grondboormacHines gefabriceerd en onderHouden worden.

linkerpagina: bram muurlink biJ de alpHa-innotec warmtepomp

Page 20: Enervision 11

Nathan20

Page 21: Enervision 11

Enervision 21

Mijnduurzameproject

prettigleefklimaatvoormenséndier

EEN BIJZONDER PROJECT MET EEN RIJKE HISTORIE EN DE DUURZAME TECHNIEK VAN NU

WAAR NORMAAL gESPROKEN DE DUURZAME INStALLAtIES VAN NAtHAN IMPORt/ExPORt tOEgEPASt WORDEN IN DE WONINg- EN UtILItEItSBOUW, ZIJN WE DIt KEER OP WEg NAAR EEN WEL HEEL BIJZONDER PROJECt: StICHtINg LEEUW. ZIJ ZIJN MEt EEN DIERENVERBLIJf EN EEN tRAININgSBAAN VOOR KAtACHtIgE ROOfDIEREN gEVEStIgD OP LANDgOED HOENDERDAELL tE ANNA PAULOWNA, EEN KLEIN PLAAtSJE IN DE KOP VAN NOORD-HOLLAND. IN DIt UNIEKE PROJECt ZIJN HEt DE ALPHA-INNOtEC SWC WARMtEPOMP EN ALPHA-INNOtEC SWP WARMtEPOMP DIE EEN PREttIg LEEfKLIMAAt VOOR ZOWEL MENS ALS DIER CREëREN. tIJD VOOR EEN gESPREK MEt PIEtER KRUIJff, BEWONER VAN LANDgOED HOENDERDAELL EN OPRICHtER VAN StICHtINg LEEUW.

Op het prachtige Landgoed Hoenderdaell, gevestigd midden in de

levendige natuur van Anna Paulowna, worden we hartelijk ontvangen

door Pieter Kruijff. Eenmaal plaatsgenomen aan de gezellige keukentafel

in zijn indrukwekkende landhuis, vertelt hij dat het maar liefst 64

hectare tellende landgoed wordt bewoond door vier families en diverse

diersoorten. Op ongeveer 100 meter afstand van elkaar zijn er diverse

dierenverblijven gebouwd. Om ons een goed beeld te geven van het

park en de omgeving, besluit Pieter ons mee te nemen op ontdekkings-

tocht door het park langs statige herten, aandoenlijke aapjes en

kleurrijke flamingo’s. Al snel komen we aan bij het mooie initiatief waar-

aan ook Nathan Import/Export haar bijdrage en expertise heeft

geleverd: Stichting Leeuw.

linkerpagina: van links naar recHts: edwin de Haan, Jeremey middelie en pieter kruiJff

ook de tiJgers genieten van Hun ruime verbliJf

stIChtINGlEEUw

STichTiNg leeuw iS eeN OpvaNg vOOr kaTachTige

rOOfDiereN. DiereN Die NergeNS huN TOevluchT kuNNeN

viNDeN, viNDeN bij STichTiNg leeuw eeN warM ThuiS.

OuDere DiereN wOrDT zO eeN gOeDe OuDe Dag gebODeN

eN De raSzuivere DiereN wOrDeN, Ter behOuD vaN De

uiTSTerveNDe DierSOOrTeN, gebruikT OM Mee Te fOkkeN

OM ze uiTeiNDelijk weer Terug Te kuNNeN breNgeN iN heT

wilD.

webSiTe: www.STichTiNgleeuw.Nl

Page 22: Enervision 11

Nathan22

VAN DROOM TOT FASCINEREND PARK

“twintig jaar geleden kocht mijn vader 32 hectare grond, omdat hij graag

in een bosachtige omgeving wilde wonen. Aangezien de bosomvang

beperkt is in de kop van Noord-Holland, ging hij op zoek naar een

boerderij met grond waar hij zelf een bos zou kunnen planten. Zonder zijn

exacte plannen kenbaar te maken aan de agrarisch makelaar, gingen ze

op pad. Diverse vlakten passeerden de revue, maar het was allemaal niet

wat hij voor ogen had. Er was nog wel een stukje grond, maar dat was te

langwerpig en te nat, zo waarschuwde de makelaar. Nou, je raadt het al,

dit was precies wat hij zocht!”, vertelt Pieter lachend.

Langwerpig en nat? Als we om ons heen kijken, kunnen we ons bijna

niet voorstellen dat het prachtige landgoed omgeven door kleurrijke

bomen ooit een stuk grondgebied is geweest wat niemand wilde

hebben. We delen onze gedachten met Pieter en ook hij deelt onze

mening, net als zijn vader zo blijkt. “Het gebied, afgescheiden met aan

de ene kant een meer en aan de andere kant een kanaal, bleek door

zijn natuurlijke grenzen juist uitermate geschikt te zijn voor wat mijn

vader wilde. Het aanbrengen van omheiningen was immers niet nodig.

Mijn vader besloot het dan ook te kopen en heeft destijds 110 duizend

bomen geplant. Helaas bleek het bemachtigen van een vergunning voor

het bouwen van een woonhuis niet zo gemakkelijk. Zeven jaar zwoegen

eindigt zonder resultaat. Inmiddels prijkten de bomen hoog aan de

hemel, maar was er geen bestemming voor het land.”

Al snel denken we terug aan onze aankomst op Landgoed Hoenderdaell.

Een rustiek uitzicht over het meer en een verbazingwekkend bosrijk

gebied staan ons nog helder voor de geest. Nu we op de hoogte zijn

van de moeizame start van Landgoed Hoenderdaell, is onze nieuws-

gierigheid naar de rest van het verhaal haast niet meer te bedwingen.

MET VALLEN EN OPSTAAN

“Mijn broer had altijd al een voorliefde voor exotische dieren.”, vertelt

Pieter. “Hij was dan ook degene die met het idee kwam om een

dierenpark te beginnen. We zouden de derde grootste dierentuin van

Europa worden, zo bleek uit de berekeningen. Ook dit keer waren het de

problemen rond het verkrijgen van een vergunning, die roet in het eten

gooiden. In zes jaar tijd lukte het wederom helaas niet om een

vergunning te bemachtigen.”

gelukkig hadden alle langlopende procedures ook een voordeel:

gedurende de jaren waren er vele contacten opgedaan, waaronder ook

met tal van ambtenaren van de gemeente Anna Paulowna die juist erg

enthousiast waren over de plannen. Het was dan ook de gemeente die

het ultieme idee aandroeg om het gebied als landgoed te bestempelen.

door de gaten in Het riet kunnen de beZoekers de leeuwen en tiJgers bewonderen

Page 23: Enervision 11

Enervision 23

Mijnduurzameproject

“Een schot in de roos.”, aldus Pieter. “Met een landgoed als bestemming

mag je immers huizen bouwen en daarnaast ook nog dieren houden.

Dat het opengesteld moet worden voor publiek, was voor ons geen

enkel probleem.”

twee jaar na de aanvraag van de benodigde vergunningen voor een

landgoed, was alles rond. Er kon eindelijk gebouwd worden. Een hele

klus, maar uiteindelijk werd het park in 2008 opengesteld voor publiek.

Al snel maakten bezoekers in groten getale hun opwachting. Dat had

soms ook zijn nadelige kanten. “Ik werd zelfs door bezoekers gefotogra-

feerd terwijl ik het park aan het snoeien was.”, vertelt Pieter lachend.

Vanaf dat moment is de media wat meer op afstand gehouden. Dit had

echter tot gevolg dat de bezoekersaantallen te sterk terugliepen. Ook

niet wat ze wilden, natuurlijk. Om het bezoekersaantal weer op peil te

krijgen is het park, met behulp van een adviesbureau, herontwikkeld.

Er moest een publiekstrekker komen! Waar het eerst bleef bij een

eenmalig bezoek, moest de publiekstrekker ervoor zorgen dat de

bezoekers terug zouden keren naar het park. De keus viel daarbij op het

realiseren van een dierenverblijf en een trainingsbaan voor katachtige

roofdieren. Aan de dieren zou op deze manier een ruim verblijf geboden

worden en het unieke concept van de trainingsbaan zou garant staan

voor een geweldige ervaring, die de bezoeker graag nog eens opnieuw

zou willen beleven. “Met dit plan in gedachten zijn we zelf Stichting

Leeuw begonnen.”, vervolgt Pieter zijn verhaal trots. van links naar recHts: edwin de Haan, Jeremey middelie en pieter kruiJff

sticHting leeuw biedt de koning der dieren een warm tHuis

Page 24: Enervision 11

REVOLUTIONAIR SPEKTAKEL

Door het ontstaan van Stichting Leeuw zijn een dierenverblijf en een

trainingsbaan voor katachtige roofdieren een feit. “We hadden niet

gedacht dat alleen het dierenverblijf al zou zorgen voor een stijging van

de bezoekersaantallen. Leeuwen en tijgers die in een kooi liggen en

slapen, worden immers niet bepaald als spectaculair betiteld. toch

konden we vóór het openen van de trainingsbaan al spreken van een

geslaagd succes.” Wanneer Pieter uitlegt wat de trainingsbaan precies is,

zijn we ons er direct van bewust dat het hier een uniek en revolutionair

concept in Nederland betreft. toch lijken we ons te vergissen. Het

concept is namelijk niet alleen revolutionair in Nederland, maar blijkt

ook wereldwijd nog nooit te zijn toegepast. Pieter: “We geven de

leeuwen en tijgers een mooie uitdaging door hun vlees aan een ring te

hangen. Deze kunnen we door middel van een joystick met wel 60

kilometer per uur door de ruimte laten bewegen. De dieren gaan

vliegensvlug achter het vlees aan. Zo blijven ze actief en gaan ze zich

niet vervelen. En, ”zo voegt hij hier aan toe, ”voor de bezoekers is het

natuurlijk een waar spektakel om naar te kijken.”

BIJZONDERE CONDITIES

De zwager van Pieter, Jeremey Middelie van JRM Installatietechniek, is

nauw betrokken geweest bij het ontstaan van Landgoed Hoenderdaell en

Stichting Leeuw. Met zijn bedrijven JRM Bouw en JRM Installatie techniek

leverde hij vele bouw- en installatiediensten die hebben bijgedragen

aan de totstandkoming van het park. Met de ondersteuning van Edwin

de Haan van Nathan Import/Export en de door thermoPlus aangele-

verde bronnen heeft hij ook het dierenverblijf voor katachtigen voorzien

van een passende duurzame installatie.

Voor zowel Nathan Import/Export als JRM Installatietechniek is het een

bijzonder project. “Waar we normaal gesproken duurzame toepassingen

leveren voor woon- en utiliteitsbouw, is dit een project van heel andere

aard”, vertelt Edwin de Haan. “Voor een dierenverblijf zijn andere

condities van toepassing dan voor een leefruimte voor mensen. Omdat de

temperatuur in de dierenverblijven slechts tussen de 13 en 15 graden

hoeft te zijn, hebben we een Alpha-Innotec SWP warmtepomp geadvi-

seerd. In de ruimte boven het verblijf worden echter mensen ontvangen

en bevindt zich tevens een kantoorruimte. Om een aangename

BElEEfhEtoplaNDGoEDhoENDERDaEll

beNT u DOOr DiT arTikel NieuwSgierig gewOrDeN Naar

heT wONDerSchONe laNDgOeD hOeNDerDaell? Of wilT u

graag eeNS keNNiS MakeN MeT heT MOOie iNiTiaTief vaN

STichTiNg leeuw? kijk DaN SNel Op pagiNa 58 vaN Deze

eNerviSiON! DOOr Mee Te DOeN aaN ONze kruiSwOOrD-

puzzel, MaakT u kaNS Op eeN heerlijk arraNgeMeNT

bij beD & breakfaST De flevOhOeve, MeT TeveNS graTiS

TOegaNg TOT laNDgOeD hOeNDerDaell eN STichTiNg

leeuw!

“Wat begon als droom om te

wonen in een boerderij

in het bos, is uitgegroeid tot

een fascinerend park.”

onder: dierenverbliJf en trainingsbaan voor katacHtige roofdieren

Page 25: Enervision 11

Enervision 25

Mijnduurzameproject

leefomgeving te creëren, voor de personen die zich hier bevinden, is het

prettig dat de temperaturen hier juist wel hoger zijn. De Alpha-Innotec

SWC warmtepomp is in dit geval een uitermate geschikte oplossing.”

Jeremey Middelie haakt snel in: “Omdat er aan een dierenverblijf geen

vaste eisen gesteld worden, moest er eerst een model gemaakt worden

op basis van gezond verstand en eigen onderzoek. Natuurlijk zijn er

diverse veiligheidseisen en voorzieningen die getroffen moeten worden,

maar standaarden zoals deze bestaan in de woningbouw zijn hier niet

gebruikelijk.” Een uniek project van grote omvang dus, zo beaamt hij.

“Omdat er een grote oppervlakte geventileerd moet worden, is een

pomp met veel vermogen noodzakelijk. Doordat duurzame installatie-

techniek voor ons nog niet aan de orde van de dag was, hadden we

zeker hulp nodig in de vorm van een externe partij die de installatie zou

uitvoeren, of een bedrijf als Nathan Import/Export die de producten kan

leveren, maar ons daarnaast ook de benodigde ondersteuning zou

kunnen bieden. Door de positieve ervaringen van inkooporganisatie

Salo, kwam ik terecht bij Edwin en is onze keus dan ook gevallen op

Nathan Import/Export. Dit project was ons eerste contact met Nathan en

dat hebben we als erg positief ervaren.”

Het dierenverblijf voor katachtige roofdieren is een half jaar geleden

opgeleverd en opengesteld voor publiek. Zowel mens als dier blijkt erg

tevreden te zijn over het functioneren van het systeem. Bovendien zijn de

installaties aangesloten op AlphaWeb wat onderhoud op afstand mogelijk

jRMINstallatIEtEChNIEK

kerkweg 4

1761 jD aNNa paulOwNa

Tel: +31 (0) 223 53 55 11

webSiTe: www.jrMbOuw.Nl

laNDGoEDhoENDERDaEll

vaN ewijkSkaDe 1

1761 ja aNNa paulOwNa

Tel. +31 (0) 223 - 53 13 88

webSiTe: www.laNDgOeDhOeNDerDaell.Nl

alpHa-innotec swp warmtepomp alpHa-innotec swc warmtepomp

maakt. Eventuele storingen zijn zo snel te verhelpen, waardoor een

constant leefklimaat voor de leeuwen en tijgers gewaarborgd blijft.

Dat de duurzame systemen van Nathan Import/Export verder reiken dan

enkel de woning- en utiliteitsbouw, laat dit project zonder meer zien. De

realisatie van een dierenverblijf komt ook Nathan Import/Export immers

niet elke dag tegen! Het resultaat: een ruim dierenverblijf met trainings-

baan voor katachtige roofdieren, gebaseerd op duurzame installaties en

gevestigd op het prachtige Landgoed Hoenderdaell!

Page 26: Enervision 11

Nathan26

Exclusievewarmte-pompprimeurvoorEnervisionlezers!

ALPHA-INNOTEC WWB 20 WATER/WATER BOOSTER WARMTEPOMP

ALS tROUWE LEZER VAN DE ENERVISION BENt U ALtIJD ALS EERStE OP DE HOOgtE VAN DE JONgStE NOVItEItEN VAN UPONOR, ALPHA-INNOtEC, OVENtROP, KOMfORt SBK, DELtA SyStEMtECHNIK EN NAtUURLIJK DE NAtHAN gROUP. IN DIt ARtIKEL INfORMEERt NAtHAN DIRECtEUR PEtER CENtEN U OVER DÉ INNOVAtIE IN WARMtE POMPLAND: DE ALPHA-INNOtEC BOOStER WARMtEPOMP VOOR WARM tAPWAtER IN COLLECtIEVE WARMtEPOMPPROJECtEN!

Als technisch directeur van de Nathan group, is Peter Centen bijzonder

nauw betrokken bij de productontwikkelingen van warmtepompfabrikant

Alpha-Innotec. Deze directe, proactieve samenwerking tussen de Duitse

fabrikant en de Nederlandse importeur leidt tot oplossingen die

naadloos aansluiten op de Nederlandse installatiemarkt. Regelmatig

groeien initiatieven uit de keuken van de Nathan group uit tot

Alpha-Innotec concepten die ook in andere landen met open armen

ontvangen worden. Ook het splinternieuwe product waarover u in dit

artikel leest, ontstond uit een Nederlands initiatief en zal over een paar

maanden in vele landen verkrijgbaar zijn. peter centen

Page 27: Enervision 11

Enervision 27

Exclusievewarmte-pompprimeurvoorEnervisionlezers!

ALPHA-INNOTEC WWB 20 WATER/WATER BOOSTER WARMTEPOMP

Nathantipt

SWP PROFESSIONAL WARMTEPOMP

Peter Centen: “Op de VSK presenteerden we begin dit jaar een mooie

nieuwe serie SWP Professional warmtepompen voor grootschalige

collectieve projecten. Door de combinatie van de compacte vorm, de

bijzonder hoge COP waarden en het minimale geluidsniveau vormt deze

nieuwe productlijn van Alpha-Innotec de ideale oplossing voor all

electric collectieve warmtepompsystemen.”

UITDAGING WARMTAPWATERBEREIDING

IN COLLECTIEVE PROJECTEN

Maar het kan nóg beter, zo vond zowel de Nathan group als

Alpha-Innotec. Peter Centen vertelt hierover: “De SWP is een perfecte

oplossing voor lagetemperatuurverwarming in collectieve projecten,

maar op het gebied van warm tapwater was er nog ruimte voor

verbetering. Om de wettelijk verplichte 55°C op de tappunten in elke

woning te kunnen garanderen, zal het collectieve systeem temperaturen

van 70°C of hoger moeten opwekken. Die hoge distributietemperatuur

kent natuurlijk vele nadelen zoals een slecht opwekkingsrendement

van centrale warmtepompen, een blijvende afhankelijkheid van olie

of gas, te hoge distributieverliezen, de opwarming van schachten in

gebouwen, een ingewikkelde infrastructuur door de vier- of vijfpijps-

systemen en de complexe inpassing van zonne-energie. Samen met

Alpha-Innotec ontwikkelden we daarom een product dat al deze

obstakels van tafel veegt.”

HET BOOSTER CONCEPT

Peter Centen vervolgt enthousiast: “Met het Alpha-Innotec Booster

Concept kunnen we veilige warmtapwatersystemen ontwerpen met

distributietemperaturen tussen de 20°C buiten het stookseizoen en

40°C in de winterperiode. Het collectieve distributienet bestaat in

dat geval uit één, of meerdere centraal opgestelde collectieve

Alpha-Innotec SWP warmtepompen die hun relatief lage

temperaturen afgeven aan zowel de lagetemperatuurvloerverwarming

als de individuele Booster warmtepomp in elke woning. De Booster

warmtepomp verhoogt de centraal opgewekte temperatuur

vervolgens naar een veilige boilertemperatuur van bijvoorbeeld

60°C voor warm tapwater. Ook voor projecten met relatief lage

distributietemperaturen zoals restwarmtenetwerken,stadsverwarmings -

netwerken en zonnethermie,vormt de Booster warmtepomp van

Alpha-Innotec de perfecte aanvulling voor duurzame bereiding van

warm tapwater. peter centen

redesign alpHa-innotec swp professional warmtepompalpHa-innotec wwb 20 booster warmtepomp

Page 28: Enervision 11

Nathan28

artist impressions proJect sopHiastaete in Hendrik ido ambacHt

Page 29: Enervision 11

Enervision 29

Nathantipt

VooRDElENVaNhEtalpha-INNotECBoostERCoNCEpt

eeN hOOg OpwekkiNgSreNDeMeNT vaN De ceNTrale

warMTepOMpeN

eeN echTe all elecTric OplOSSiNg vOOr cOllecTieve

SySTeMeN

geeN gaS/ Olie Meer NODig

exTreeM lage DiSTribuTieverliezeN DOOr lage

DiSTribuTieTeMperaTureN

bijzONDer laag geluiDSNiveau vaN bOOSTer

warMTepOMp

geeN ONNODige OpwarMiNg vaN SchachTeN eN

gebOuweN

eeNvOuDige iNfraSTrucTuur MeT 2-pijpSSySTeeM

(Of 3-pijpSSySTeeM alS er OOk paSSieve kOeliNg

wOrDT aaNgebODeN)

STaNDaarDiNpaSSiNg vaN zONNe-eNergie iN

cOllecTieve SySTeMeN MOgelijk

opDEhooGtEBlIjVEN?

weNST u Op De hOOgTe Te blijveN vaN heT

alpha-iNNOTec bOOSTer priNcipe?

Mail DaN ‘bOOSTer’ Naar [email protected]!

NEDERLAND HEEFT DE PRIMEUR!

In het diepste geheim werd de afgelopen maanden gewerkt aan de

realisatie van het eerste Boosterproject ter wereld. In opdracht van

woningbouwvereniging Rhiant zal H.Ek Installatiemaatschappij het

project Sophiastaete te Hendrik Ido Ambacht van 74 individuele Booster

warmtepompen voorzien. In het multifunctionele woon- en voorzie-

ningscomplex, gesitueerd aan de rand van het prachtig ontworpen

Sophiapark, worden diverse zorgfuncties onder één riant dak

samengebracht.

SOPHIASTAETE HENDRIK IDO AMBACHT

Het complex met haar langgerekte, gebogen vorm zal verschillende

zorgfuncties gaan vervullen. Het 2.590 m² vloeroppervlak van de

begane grond zullen plaats bieden aan zorggerelateerde voorzieningen

zoals een gezondheidscentrum, een apotheek, een kinderopvang en een

welzijnsruimte waar ouderen onder begeleiding van medewerkers van

welzijnsorganisatie A3 Welzijn aan diverse activiteiten kunnen

deelnemen. Op de eerste verdieping van het Sophiastaete zullen vier

kleinschalige woongroepen te vinden zijn, elk bestemd voor zes

dementerende ouderen. Het overige deel van het complex zal bestaan

uit 49 sociale huurappartementen met elk een oppervlakte van 88 m²

en 13 vrije sector huurappartementen met een oppervlakte variërend

tussen de 98 m² en 124 m². De Blije Borgh, die de 24 uurs zorg binnen

het hele complex levert, heeft reeds een lange lijst gegadigden voor het

unieke project.

ÉÉN CENTRALE SWP EN 74 INDIVIDUELE

BOOSTERWARMTEPOMPEN

Het gehele complex wordt collectief verwarmd en gekoeld middels de

gouden combinatie van een thermoPlus aardwarmtebron en een

Alpha-Innotec SWP brine/water Professional warmtepomp. Precies op

de manier zoals eerder in dit artikel omschreven wordt het collectief

opgewekte verwarmingswater in iedere woning individueel naverwarmd

met een Boosterwarmtepomp die de centraal opgewekte temperatuur

verhoogt naar een veilige, betrouwbare boilertemperatuur. Door deze

unieke, nieuwe Alpha-Innotec oplossing blijft het optimale opwekkings-

rendement van de warmtepompinstallatie intact, worden complexe

infrastructuren die vaak gepaard gaan met onnodige distributieverliezen

voorkomen en blijft de exploitant ook op het gebied van warmtapwater-

bereiding altijd onafhankelijk van olie en gas.

MILIEUBEWUST, BETAALBAAR,

COMFORTABEL EN GEZOND WONEN

Vooral in een omvangrijk project als het Sophiastaete, waarin zorg

centraal staat, is duurzame energie tegenwoordig gelukkig eerder regel

dan uitzondering. Niet alleen levert een goede, duurzame installatie een

bijdrage aan het terugdringen van de uitstoot van CO2 en maakt het de

exploitant in dit geval geheel onafhankelijk van gas, het biedt de

gebruikers van het pand bovenal een flinke dosis extra comfort, wat

juist voor deze doelgroep zo belangrijk is. De constante, prettige

temperatuur, zonder vervelende warmte- of koudestromingen worden

als zeer prettig ervaren en bevorderen de gezondheid. Belangrijk voor

de bewoners en medewerkers van het pand en tegelijkertijd uiteraard

een perfect verhuurargument! De duurzame installatie van het project

was voor het Ministerie van Infrastructuur en Milieu reden genoeg om

het project te voorzien van een groenverklaring.

Vanzelfsprekend houden wij u op de hoogte van de voortgang van dit

grensverleggende project dat naar verwachting in maart 2013 wordt

opgeleverd.

Page 30: Enervision 11

Nathan3030 Nathan

zakmes met smartphonesteunVroeger was een echt Zwitsers zakmes het ultieme mannengad-

get. Om weer hip en trendy te worden, moest echter ook het

Zwitsers zakmes aan een update geloven. Het resultaat: een

briljante combinatie van een traditioneel zakmes met een heus

statief voor je smartphone. De gerber Steady is gemaakt voor

de weekendavonturier. Uitgevoerd met een verstelbare aanslui-

ting voor de smartphone of een kleine digitale camera, twee

opvouwbare steuntjes, een glad mes, een gekarteld mes, drie

schroevendraaiers, een flesopener, een tang en een draadknipper

is het Zwitsers zakmes weer helemaal terug van weggeweest!

www.gerbergear.com

Mini bios op zakShowwx is de kleinste laserbeamer ter wereld! Klein, maar scherp in beeld en

makkelijk in gebruik. Letterlijk gemaakt voor het geven van indrukwekkende

presentaties. Elke gebruiker, maar ook alle systemen kunnen door de bocht met dit

handige apparaat; van alle mobiele telefoons tot pc’s, iPhone, iPod, iPad, Mac en zelfs

spelcomputers. Projectie is mogelijk op een grootte van 2 x 3 meter en met een volle

accu werkt de laserbeamer 2 tot 2,5 uur. Een film kijken is dus ook een goede optie.

www.digigadgets.nl

ipad-gitaargitaristen in de dop die een echte elektrische gitaar wat te duur of te

lawaaierig vinden, kunnen hun lol op met de itar. De itar bestaat uit

een complete gitaarhals met drukgevoelige fretten. In plaats van de

snaren te beroeren, tokkel je op het touchscreen van de iPad, die in

de daarvoor bestemde opening moet worden geplaatst. Starr Labs, de

bedenker van itar, heeft diverse apps uitgedokterd die het touchscreen

van de iPad moeten omtoveren in tal van instrumenten. Zo kun je het

gitaardock gebruiken om te spelen met drumcontrollers, synthesizers

en natuurlijk elektrische en akoestische gitaren en basgitaren.

www.starrlabs.com

Connected

IEDEREEN IS tEgENWOORDIg WEL OP EEN Of ANDERE MANIER VERBONDEN MEt DE DIgItALE WERELD: MEt EEN SMARtPHONE, tABLEt Of PC. WE HEBBEN DAN OOK EEN AANtAL VERRASSENDE, DIgItALE gADgEtS VOOR U gESELECtEERD.

zakmes met smartphonesteunVroeger was een echt Zwitsers zakmes het ultieme mannengad

get. Om weer hip en trendy te worden, moest echter ook het

Zwitsers zakmes aan een update geloven. Het resultaat: een

briljante combinatie van een traditioneel zakmes met een heus

statief voor je smartphone. De

de weekendavonturier. Uitgevoerd met een verstelbare aanslui

ting voor de smartphone of een kleine digitale camera, twee

opvouwbare steuntjes, een glad mes, een gekarteld mes, drie

schroevendraaiers, een flesopener, een tang en een draadknipper

is het Zwitsers zakmes weer helemaal terug van weggeweest!

www.gerbergear.com

ad-gitaar

Connected

www.gerbergear.comwww.gerbergear.com

Page 31: Enervision 11

Enervision 31Enervision 31

uSb-warmhouderEr is niets zo lekker als de ochtend te beginnen met een hete kop sterke

koffie. Deze USB-warmhoudplaat zorgt ervoor dat de inhoud van je kopje

lekker warm blijft gedurende langere perioden. Je hoeft er alleen maar

voor te zorgen dat je een USB-poort beschikbaar hebt en je computer aan-

staat. De USB-warmhoudplaat is geschikt voor de meeste kopjes en smal-

lere mokken. Heb je geen USB-poort over? geen nood. Je kunt deze gadget

ook in een normaal stopcontact pluggen.

www.firebox.com

Sprekende bbq-thermometerUitkijkend naar een warme nazomer hopen we nog veel te kunnen

barbecueën. Niets is echter zo gevaarlijk als ongaar vlees. Laat je dan ook

voortaan in het Duits, Engels, frans, Spaans of Deens waarschuwen zodra

het vlees klaar is. Het werkt als volgt: de unit met prikker steek je in het

vlees en de unit met display neem je mee. terwijl het vlees gaart, zit je

lekker op het terras of speel je voetbal binnen een afstand van 100 meter.

Zodra het vlees gaar is, krijg je vanzelf een seintje! De thermometer

meet tot wel acht verschillende vleessoorten in fahrenheit of Celcius.

www.weber.nl

uSb-vuurtjeAls je in het wild gaat kamperen, dan wil je je vaak even ontdoen van alle

telefoontjes en e-mailtjes. Even rust, genieten van de ongerepte natuur! In

geval van nood is het natuurlijk wel noodzakelijk dat je telefoon het doet. Een

paar dagen in de wildernis heeft echter al snel een lege accu tot gevolg. En

zonder stroom in de buurt, ben je helaas niet in staat je telefoon op te laden.

De BioLite CampStove biedt uitkomst! Het apparaat verbrandt takjes en andere

kleine ‘biomassa’ op een uiterst efficiënte manier. Zo blijft er naast de

elektriciteit die je nodig hebt om water te koken en eten te bereiden nog meer

dan voldoende over om je telefoon op te laden via de USB-aansluiting.

www.biolitestove.com

Gadgets

Er is niets zo lekker als de ochtend te beginnen met een hete kop sterke

koffie. Deze USB-warmhoudplaat zorgt ervoor dat de inhoud van je kopje

lekker warm blijft gedurende langere perioden. Je hoeft er alleen maar

voor te zorgen dat je een USB-poort beschikbaar hebt en je computer aan-

staat. De USB-warmhoudplaat is geschikt voor de meeste kopjes en smal-

een nood. Je kunt deze gadget

uAls je in het wild gaat kamperen, dan wil je je vaak even ontdoen van alle

telefoontjes en e-mailtjes. Even rust, genieten van de ongerepte natuur! In

geval van nood is het natuurlijk wel noodzakelijk dat je telefoon het doet. Een

paar dagen in de wildernis heeft echter al snel een lege accu tot gevolg. En

zonder stroom in de buurt, ben je helaas niet in staat je telefoon op te laden.

De BioLite CampStove biedt uitkomst! Het apparaat verbrandt takjes en andere

kleine ‘biomassa’ op een uiterst efficiënte manier. Zo blijft er naast de

elektriciteit die je nodig hebt om water te koken en eten te bereiden nog meer

dan voldoende over om je telefoon op te laden via de USB-aansluiting.

www.biolitestove.com

3131313131

Uitkijkend naar een warme nazomer hopen we nog veel te kunnen

barbecueën. Niets is echter zo gevaarlijk als ongaar vlees. Laat je dan ook

rans, Spaans of Deens waarschuwen zodra

het vlees klaar is. Het werkt als volgt: de unit met prikker steek je in het

erwijl het vlees gaart, zit je

lekker op het terras of speel je voetbal binnen een afstand van 100 meter.

Zodra het vlees gaar is, krijg je vanzelf een seintje! De thermometer

ahrenheit of Celcius.

Page 32: Enervision 11

Nathan32

Voorrenovatie-encollectieveprojecten!

TWEE NIEUWE LOWERGy TOTAALCONCEPTEN

LOWERGy NIEUWBOUWCONCEPT

Het Lowergy Nieuwbouwconcept is het oorspronkelijke concept dat de

afdeling Lowergy Concepts in korte tijd groot maakte. In heel Nederland

vindt u inmiddels vele tevreden bewoners van woningen met het

duurzame, comfortabele Lowergy Nieuwbouwconcept! Het concept

combineert duurzame verwarming, koeling (optioneel) en warm

tapwaterbereiding in grootschalige, grondgebonden nieuwbouwprojecten.

Het is dan ook niet vreemd dat de markt ook voor andere typen projecten

vroeg om een passende Lowergy totaaloplossing! Als antwoord op deze

vraag introduceerde Lowergy Concepts het Lowergy Renovatieconcept en

het Lowergy Collectief Concept.

INGREDIëNTEN

Hoewel de toepassing bij elk van de drie conceptvarianten verschilt,

bestaat ieder Lowergy Concept uit dezelfde combinatie van betrouwbare

ingrediënten, namelijk:

Voorlichting eindgebruikers

Projectbegeleiding

Bronsysteem (brine, water of lucht)

Warmtepomp (WZS of LWD)

Lage temperatuur verwarming

Hoge temperatuur koeling (optioneel)

Service en onderhoud

LOWERGy RENOVATIECONCEPT

Een bestaande woonwijk energetisch verbeteren terwijl de bewoners in

hun woning blijven wonen? Het kán met het Lowergy Renovatieconcept!

De verouderde ketel maakt plaats voor een bron met warmtepomp en de

aanwezige centrale verwarming wordt vervangen door wandverwarming,

wandkoeling en akoestische isolatie! Zoals u inmiddels van Lowergy

gewend bent, kenmerkt ook dit concept zich door de optimale ontzorging.

Iedere stap in het renovatietraject, van een heldere voorlichting aan de

bewoners tot aan de service en het onderhoud, wordt u als één totaal-

pakket aangeboden door uw vertrouwde Lowergy team!

LOWERGy COLLECTIEF CONCEPT

Het derde concept dat Lowergy op de Provada introduceerde is een

totaaloplossing voor collectieve projecten. Deze oplossing werd specifiek

ontwikkeld om tegemoet te komen aan de stijgende behoefte aan duur zame

verwarming en koeling in gestapelde woningbouw en utiliteit. Een

centraal opgestelde Alpha-Innotec warmtepomp zorgt collectief voor het

benodigde water voor verwarming en koeling van alle woningen in het

gebouw. Iedere woning beschikt daarnaast over een eigen Alpha-Innotec

Booster warmtepomp die dit aangevoerde verwarmingwater naverwarmt

voor de directe bereiding van vers warm tapwater. Op pagina 26 van deze

Enervision leest u meer over de revolutionaire Booster warmtepomp en

het eerste project met het Lowergy Collectief Concept.

DE BEZOEKERS VAN DE PROVADA VAStgOEDBEURS HEBBEN HEt AL ONtDEKt: LOWERgy CONCEPtS tELt VANDAAg DE DAg MAAR LIEfSt DRIE HELDERE tOtAALCONCEPtEN! IN DIt ARtIKEL MAKEN WIJ U DEELgENOOt VAN DE tWEE NIEUWE LOWERgy ENERgIECONCEPtEN DIE WIJ IN JUNI gROOtS AAN DE NEDERLANDSE VAStgOEDBRANCHE PRESENtEERDEN!

Page 33: Enervision 11

Enervision 33

Noviteit

twEENIEUwEBRoChUREs

iN Twee helDere brOchureS wOrDeN zOwel De Drie

lOwergy cONcepTeN alS De iNMiDDelS gerealiSeerDe

prOjecTeN helDer OMSchreveN. STuur eeN Mail MeT uw

cONTacTgegeveNS eN De TekST “lOwergy brOchureS”

Naar [email protected], zODaT wij u Deze Twee

DOcuMeNTeN vrijblijveND kuNNeN TOezeNDeN!

Page 34: Enervision 11

Nathan34

Debobsleeërswerkenzichinhetzweetdezezomer

OP WEG NAAR DE WINTERSPELEN VAN SOTSJI IN 2014

DE ZOMER IS VOOR DE MEEStE NEDERLANDERS DOORgAANS DE PERIODE OM EVEN DE DAgELIJKSE BESLOMMERINgEN EN SLEUR ACHtER ZICH tE LAtEN, HEt WERK EVEN AAN DE KANt tE ZEttEN VOOR EEN SANgRIA IN DE SPAANSE ZON, Of gEWOONWEg tHUIS LEKKER tE gENIEtEN VAN EEN gEZELLIgE BARBECUE MEt OVERHEERLIJKE HAPJES EN DRANKJES. JE ZOU VERWACHtEN DAt OOK DE BOBSLEEëRS HEt ER EVEN fLINK VAN NEMEN EN DAt ZE HEt gLIJ-IJS EN DE BOBSLEE DEZE ZOMER DAN OOK tIJDELIJK INgERUILD HEBBEN VOOR EEN PRACHtIg StRAND EN EEN WAtERSCOOtER. NIEtS BLIJKt ECHtER MINDER WAAR.

Page 35: Enervision 11

Enervision 35

UpdateBobteam

DE BASIS VOOR EEN TOPPRESTATIE

De vierde plek waarmee Van Calker en zijn teamgenoten op het WK in

Lake Placid het seizoen afsloten, was een topprestatie. Dit betekende

echter niet dat er zomaar achterover geleund kon gaan worden. Voor de

bobsleeërs van het Lowergy-team was er natuurlijk wel even ontspanning

na het afsluitende WK, maar heel lang kon er niet van de rust worden

genoten. Het lichaam moet immers getraind worden om snel weer in

optimale conditie te zijn voor het nieuwe seizoen. Er moet komende

winter weer flink gepresteerd worden, willen onze bobsleeërs een

olympische kwalificatie voor de Winterspelen van Sotsji in 2014

werkelijkheid zien worden. Na een korte vakantie maakten ze zich, samen

met hun tsjechische coach Ivo Danilevic, dan ook al snel weer op voor het

seizoen van 2012-2013. Dit seizoen begon met zomerbobben in Duitsland,

maar centraal stonden toch wel de maanden juni, juli en augustus die als

gedegen voorbereiding op de wintermaanden dienden. “Juist in de zomer

leggen we de basis voor een topprestatie in de wintermaanden”, zegt

‘piloot’ Edwin van Calker. “Afgelopen seizoen waren we eigenlijk nog niet

zo zeer met de Winterspelen van Sotsji bezig. Het doel was de aansluiting

bij de wereldtop herstellen. We kwamen van ver’’, blikt Edwin van Calker

terug op het seizoen 2011-2012. “Het was voor ons een ‘do-or-die’-jaar. Er

lag dus veel druk op het team. Als we niets zouden presteren, zou het ook

geen zin hebben door te gaan. gelukkig is het een goed seizoen geweest,

waarmee we echt verder kunnen. Vol vertrouwen gaan we er nu

tegenaan om de olympische kwalificatie in de wacht te slepen! Zowel in

het krachthonk in Heerenveen als op de startbaan in Harderwijk zijn we

dan ook druk bezig met een zwaar trainingtraject.”

OLyMPISCHE NOMINATIE

In de zomermaanden is er in Nederland door de bobsleeërs dus hard

gewerkt om in november ijzersterk het ijs op te kunnen stappen en de

doelstelling om zich te plaatsen voor de Winterspelen van 2014 zo snel

mogelijk te kunnen verwezenlijken. “We willen er in november direct

staan”, zegt Van Calker over de trainingsarbeid van de afgelopen

maanden. “We willen komend seizoen snel onze olympische nominatie

binnenhalen. Dan zijn we gegarandeerd van deelname aan de Winter-

spelen van 2014 in Sotsji en kunnen we er ook daadwerkelijk naar toe

gaan werken. Het is daarbij noodzakelijk dat we in het seizoen van

2013-2014 vormbehoud tonen en ervoor zorgen dat onze prestaties op

een constant, hoog niveau blijven, zodat we een olympische medaille

binnen kunnen slepen.’’

GROOTSE MOGELIJKHEDEN

Ook coach Danilevic kwam naar Nederland om de training te begeleiden.

terugkijkend was de tsjech meer dan tevreden over het eerste jaar van de

samenwerking met de Nederlanders. De oud-bobsleeër ziet grootse

mogelijkheden met het oog op de Winterspelen. “Dit team heeft veel

ambitie en kansen bij de Olympische Spelen. Er is afgelopen seizoen veel

veranderd. Het team heeft op alle fronten grote stappen gemaakt. Mijn

werk ligt natuurlijk vooral op de baan en mijn ervaring als piloot speelt

daarbij een belangrijke rol”, meent Danilevic.

Het Lowergy-team is blij met de inbreng van Danilevic.”Hij beschikt over

enorm veel kennis. Zijn jarenlange ervaring is van grote toegevoegde

waarde voor ons team. Ivo kan ons naar een nog hoger niveau tillen.”,

vindt Van Calker, die afgelopen seizoen met ‘rookie’ Jeroen Piek een

voortreffelijke debutant in zijn team had.

VaNCalKERBoBslEEtEaM

webSiTe: www.bObSleeTeaM.Nl

edwin van calker

linkerpagina: de ludieke wedstriJd in de Zomerbob

snelHeid, timing en kracHt betekenen alles

Page 36: Enervision 11

Nathan36

wijpresenterenudeenergiezuinigeKomfortsBKscheidingsunits

TRENDSETTER MET OOG VOOR DE TOEKOMST

NAASt DE KOMfORt SBK VLOERVERWARMINgSVERDELERS HEEft NAtHAN NU OOK DE KOMfORt SBK SCHEIDINgSUNItS IN HAAR ASSORtIMENt. NEt ALS DE NIEUWE VLOERVERWARMINgSVERDELERS 4504 EN 4505 ZIJN OOK DE INNOVAtIEVE SCHEIDINgSUNItS VOORZIEN VAN EEN WILO yONOS PARA RS 15/6 POMP. MEt EEN ENERgIE-EffICIëNtIE-INDEx (EEI) WAARDE VAN MINDER DAN 0,23, IS DEZE POMP NU AL HELEMAAL KLAAR VOOR DE ERP-EIS (ENERgy RELAtED PRODUCtS) VAN 2015! ZO WORDt DAN OOK DE MOgELIJKHEID gEBODEN OM ZEER VOORUItStREVEND EN ENERgEtISCH VERANtWOORD tE WERK tE gAAN. gEEN ONNODIg HOOg StROOMgEBRUIK, MAAR JUISt DUURZAAMHEID EN ENgERgIEZUINIgHEID StAAN VOOROP!

THERMISCHE EN HyDRAULISCHE SCHEIDING

De Komfort SBK scheidingsunits zijn geschikt voor vloerverwar-

mings- en vloerkoelsystemen die gebruik maken van water als

warmted ragend medium. Er zijn scheidingsunits met één of twee

platenwisselaars voor zowel verwarmen als koelen. De units zorgen

voor zowel een thermische als een hydraulische scheiding tussen

de Komfort SBK vloerverwarmingsverdeler en het primaire

verwarmings- en/of koelcircuit. Het product kan gecombineerd

worden met de Komfort vloerverwarmingsverdelers zonder pomp

(4000, 4010, 4100 en 4200) en samen met de verschillende

beschikbare aansluitsets aangesloten worden op een 2-, 3- of

4-pijps verwarming- en/of koelsysteem.

ENERGIEZUINIGE SCHEIDINGSUNIT VOOR

VLOERVERWARMINGS- EN VLOERKOELSySTEMEN

De scheidingsunit is opgebouwd uit RVS en messing appendages en

bestaat uit de volgende componenten:

Wilo gecoate yonos PARA RS 15/6 pomp

Handbediende ontluchter

Drukmeter

Overstortventiel (3 Bar)

Expansievataansluiting

Koper gesoldeerde RVS platenwisselaar

Dompelbuis voor sensor Ø 6x30

RVS leidingwerk

Messing koppelingen

Page 37: Enervision 11

Enervision 37

Noviteit

KoMfoRtsBKsChEIDINGsUNIts

toEpassINGEN

vlOerverwarMiNgS- eN/Of vlOerkOelSySTeMeN iN

wONiNg- eN uTiliTeiTSbOuw

hOOgbOuw- eN STaDSverwarMiNgSprOjecTeN

OpriTverwarMiNg

Daar waar ScheiDiNg TuSSeN heT priMaire eN

SecuNDaire circuiT/prOceS geweNST iS

EIGENsChappEN

cOMbiNeerbaar MeT kOMfOrT Sbk vlOerverwarMiNgS -

verDeler Type 4000, 4010, 4100 eN 4200

uiTvOeriNgeN MeT ÉÉN eN Twee ScheiDiNgSwiSSelaarS

iNTelligeNTe eN MeeMODulereNDe eNergiezuiNige

circulaTiepOMp

tEChNIsChEGEGEVENs

aaNvOerTeMperaTuur priMair:

vaN 6 °c TOT 100 °c

beNODigD DrukverSchil priMair:

circa 20 kpa (afhaNkelijk vaN Type aaNSluiTSeT,

beNODigD verMOgeN eN TeMperaTuur)

aaNvOerTeMperaTuur priMair verwarMeN:

MiNiMaal 5k bOveN De geweNSTe aaNvOerTeMperaTuur

vaN De vlOerverwarMiNg

aaNvOerTeMperaTuur priMair kOeleN:

MiNiMaal 2k ONDer De geweNSTe aaNvOerTeMperaTuur

vaN De vlOerkOeliNg

verwarMiNgSverMOgeN:

MaxiMaal 6 Of 12 kw (afhaNkelijk vaN heT Type)

kOelverMOgeN:

MaxiMaal 3 Of 6 kw (afhaNkelijk vaN heT Type)

KOMFORT SBK SCHEIDINGSUNITS

MET ÉÉN PLATENWISSELAAR

Komfort SBK scheidingsunit met één platenwisselaar

6kW verwarmen of 3kW koelen

Komfort SBK scheidingsunit met één platenwisselaar

12kW verwarmen of 6kW koelen

KOMFORT SBK SCHEIDINGSUNITS

MET TWEE PLATENWISSELAARS

Komfort SBK scheidingsunit met twee platen wisselaars

6kW verwarmen en 3kW koelen

Komfort SBK scheidingsunit met twee platen wisselaars

12kW verwarmen en 6kW koelen

4 TyPES INNOVATIEVE SCHEIDINGSUNITS

Er zijn vier verschillende types scheidingsunits. Ze zijn voorzien van één of twee

platenwisselaars en hebben verschillende verwarmings- en/of koelvermogens.

Page 38: Enervision 11

38

De herziene methode is vastgelegd in de nieuwe energieprestatienorm

voor gebouwen; NEN7120, welke de bestaande energieprestatienormen

voor nieuwbouw van woningen (NEN5128) en utiliteitsbouw (NEN2916)

vervangt. Met de herziene methode kunnen de nieuwste technieken op

het gebied van energiezuinig bouwen goed worden beoordeeld.

OPTIMAAL RENDEMENT

Als voorloper in de branche vindt Alpha-Innotec het belangrijk dat haar

producten staan voor een optimaal rendement. Diverse warmtepompen

uit het assortiment werden onderworpen aan de gestelde eisen in de

NEN7120. Kennisorganisatie tNO gaf de nieuwe gelijkwaardigheids-

verklaringen af. Deze verklaringen tonen aan, dat de Alpha-Innotec

warmtepompseries WZS (voor gesloten bronsystemen) en WZW (voor

open bronsystemen) aanzienlijke EPC reducties mogelijk maken. De

overheid is vastbesloten te streven naar uitsluitend energieneutrale

nieuwbouw in 2020. Bij een juiste toepassing, helpen de Alpha-Innotec

WZS en WZW warmtepompen de nieuwbouwmarkt om nu al aan deze

norm voor 2015 te voldoen!

alpha-iNNOTec gelijkwaarDigheiDSverklariNgeN

Nieuwegelijkwaardig-heidsverklaringenvolgensNEN7120DAt DUURZAME KLIMAAtOPLOSSINgEN VOOR VERWARMEN EN KOELEN DE tOEKOMSt HEBBEN, HOEVEN WIJ U ALS tROUWE ENERVISION-LEZER EN PROfESSIONAL NIEt MEER tE VERtELLEN. DEZE OPLOSSINgEN WORDEN ECHtER OOK StEEDS NOODZAKELIJKER. EPC-BEPALINgEN WORDEN StEEDS StRENgER EN DWINgEN ENERgIENEUtRALE NIEUWBOUW Af. HEt gROOt ONDERHOUD AAN DE EPC-BEPALINg RESULtEERt IN EEN NIEUWE MEtHODE OM DEZE MAAt VOOR DE ENERgIEZUINIgHEID VAN NIEUWE WONINgEN EN gEBOUWEN tE BEPALEN. tIJD DUS VOOR EEN UPDAtE VAN DE ALPHA-INNOtEC gELIJKWAARDIgHEIDSVERKLARINgEN.

Page 39: Enervision 11

Enervision 39

Certificering

DEwzs-ENwzwsERIEVoRMENBEIDEEENUNIEKECoMBINatIEVaNstERKEEIGENsChappEN:

epc reDucTie TOT 0,36 MOgelijk TeN OpzichTe vaN eeN

hr107 cOMbiTOeSTel MeT hrww

aaNzieNlijk lagere bOuwkOSTeN MOgelijk DOOr zeer

gOeDe eNergeTiSche preSTaTieS

uiTerST efficiëNTe verwarMiNg eN warM

TapwaTerbereiDiNg

iNNOvaTieve TechNiek

exTra cOMfOrT DOOr paSSieve kOeliNg

zeer geluiDSarM beDrijf

verregaaNDe TechNiSche keNNiS vaN De parTNerS

alpha-iNNOTec gMbh eN NaThaN iMpOrT/expOrT b.v.

UwVooRDElENopEENRIj:

hOge cOp iN cOMbiNaTie MeT bODeMwarMTewiSSelaarS

Of wkO-SySTeMeN

3, 4, 6, 8 Of 10 kw briNe/waTer eN waTer/waTer

warMTepOMp

geïNTegreerD vOOrraaDvaT vOOr warM TapwaTer 190

liTer (4 TOT 10 kw) eN 140 liTer (3 kw)

verwarMiNgSwaTerTeMperaTuur TOT MaxiMaal 65 °c

bijzONDer hOOg OpwekkiNgSreNDeMeNT TOT 5,87

vOOr wzS-Serie eN 6,79 vOOr De wzw-Serie bij eeN

aaNvOerTeMperaTuur vaN 30 °c

vrije kOeliNg (paSSieve kOeliNg)

zeer kleiNe OpSTelliNgSplaaTS (0,42 M2)

STaNDaarD beDieNiNg eN beheer Op afSTaND

Certificering

Page 40: Enervision 11

Nathan40

DeNathanshowtrailervervolgthaartour

EEN UPDATE VAN DE NATHAN SHOWTRAILER MET EEN NIEUW ASSORTIMENT AAN INNOVATIEVE PRODUCTEN

INMIDDELS EEN BEKEND BEELD VOOR MENIg INStALLAtEUR EN gROOtHANDEL, DE NAtHAN SHOWtRAILER. REgELMAtIg WORDt DEZE INgEZEt tIJDENS PRESENtAtIES, OPEN DAgEN, INfORMAtIEDAgEN EN BEURZEN OM DE BEZOEKER, AAN DE HAND VAN DIVERSE WERKENDE INStALLAtIES, DE LAAtStE NOVItEItEN OP HEt gEBIED VAN DUURZAAM VERWARMEN EN KOELEN tE tONEN. OMDAt NAtHAN VOORLOPER IS IN DE MARKt EN DUS ACCURAAt INSPEELt OP DE LAAtStE ONtWIKKELINgEN, BREIDt HEt PRODUCtASSORtIMENt ZICH IN EEN RAP tEMPO UIt MEt tAL VAN NOVItEItEN. tIJD DUS OM HEt INtERIEUR VAN DE NAtHAN SHOWtRAILER tE ONDERWERPEN AAN EEN fLINKE MEtAMORfOSE EN EEN UItgEBREIDE UPDAtE!

DE NATHAN SHOWTRAILER

Page 41: Enervision 11

Enervision 41

Nathanevenementen

VOLLEDIG GEOPTIMALISEERD

Voorzien van de nieuwste producten rijdt de wit-blauwe Nathan

Showtrailer weer door Nederland en België. In de mobiele presentatie-

ruimte bevindt zich een selectie van de meest toonaangevende

producten van Uponor, Alpha-Innotec, Oventrop en Komfort SBK. De

diverse warmtepompen, leiding- en installatiesystemen, appendages,

vloerverwarmingssystemen, verdelers en regelaars staan overzichtelijk

naast elkaar opgesteld en geven u en uw relaties een helder beeld

van de vele mogelijkheden van de topfabrikanten en diensten van de

Nathan group.

WERKENDE INSTALLATIES

Interessant zijn de functionerende installaties in de trailer, zoals de

realistische presentatie van de werking van een warmtepomp. Een

aangesloten Alpha-Innotec brine/water warmtepomp onttrekt haar

energie aan de in de trailer gemonteerde verticale bodemwarmte-

wisselaar en geeft deze warmte vervolgens af aan het Uponor

vloerverwarmingssysteem dat zich eveneens in de trailer bevindt.

LINKS: ALPHA-INNOTEC LWD OPSTELLING, RECHTS: UPONOR VLOERVERWARMINGSSyTEMEN

DE GEZELLIGE ZITHOEK IN DE TRAILER

Met de bodemwarmtewisselaar die voelbaar afkoelt, de vloerverwarming

die merkbaar opwarmt en de warmtepomp die geruisloos zijn werk

doet, kunt u uw doelgroep laten ervaren en begrijpen wat warmte-

pomptechnologie is.

Page 42: Enervision 11

Nathan42

DENathaNshowtRaIlERstaatVooRUKlaaR!

zOalS u heefT kuNNeN lezeN iS De NaThaN ShOwTrailer

uiTerMaTe geSchikT OM De bezOekerS OpTiMaal Te

iNfOrMereN Over De NOviTeiTeN Op heT gebieD vaN

DuurzaaM verwarMeN eN kOeleN. heleMaal Nu De Trailer

ONlaNgS vOOrzieN iS vaN DiverSe, receNT geïNTrODuceerDe

prODucTeN eN preSeNTaTieS! wilT u De NaThaN ShOwTrailer

OOk iNzeTTeN Op uw eveNeMeNT, raaDpleeg DaN uw

NaThaN verTegeNwOOrDiger.

TOEPASSING

De Nathan Showtrailer is de uitgelezen tool om uw relaties, hetzij

particulieren of professionals, te laten zien wat de vele mogelijkheden

van Uponor, Alpha-Innotec, Oventrop, Komfort SBK en Nathan zijn!

Regelmatig wordt de Nathan Showtruck ingezet tijdens kopersdagen,

informatieavonden, beurzen, open dagen, technische scholingen en

vele andere evenementen. Waar mogelijk is uw Nathan contactpersoon

in de trailer aanwezig om u te ondersteunen bij de professionele

informatieverstrekking aan de bezoekers van uw evenement.

BIJSCHRIFT

Page 43: Enervision 11

Enervision 43

Nathanevenementen

ENERGIEBooMofshowtRUCKINzEttENtIjDENsUwEVENEMENt?

raaDpleeg uw NaThaN verTegeNwOOrDiger vOOr eeN

reServeriNgSfOrMulier eN De vOOrwaarDeN!

De Alpha-Innotec Energieboom, bestaande uit een ijsbol, een

werkende warmtepomp en een warme wand, heeft een grote

‘stopping power’ tijdens evenementen. Passerende bezoekers houden

in om aan de ingevroren boom en de warme wand te voelen en kijken

nieuwsgierig wat de opstelling precies te betekenen heeft. Het

perfecte moment voor uw standbemanning om uit te leggen dat de

opstelling van de bol, de warmtepomp en de wand feitelijk laat zien

hoe een warmtepompinstallatie functioneert. Omdat de beursorgani-

satie u hoogstwaarschijnlijk geen toestemming geeft om midden op

de stand een bron te boren, ontwikkelden wij de bol als bovengrondse

visualisatie van de in praktijksituaties ondergrondse verticale

bodemwarmtewisselaar. De werkende warmtepomp op de stand

onttrekt energie aan de bol/bodemwarmtewisselaar en geeft deze af

aan de wand. Deze warmtekringloop is duidelijk aan te tonen doordat

de bol invriest en de wand warm wordt.

DeEnergieboomDUURZAME INStALLAtIES INStALLAtIES ZIJN VOOR U ALS PROfESSIONAL UItERAARD gESNEDEN KOEK. VOOR VEEL EIND CONSUMENtEN IS WARMtEPOMPtECHNOLOgIE ECHtER NOg ONBEKEND tERREIN. VIA NAtHAN IMPORt/ExPORt KUNt U gEBRUIK MAKEN VAN DE ALPHA-INNOtEC ENERgIEBOOM; DÉ tOOL WAARMEE U UW DOELgROEP EENVOUDIg DE WERKINg VAN EEN WARMtEPOMP UItLEgt!!

HOE LEG JE HET WARMTEPOMPPRINCIPE UIT?

Page 44: Enervision 11

Nathan44

MIDDELBURg; DE ZEEUWSE HOOfDStAD DIE ZICH KENMERKt DOOR DE VELE VERSCHILLENDE WOONVORMEN. EEN KLASSIEK PAND IN DE BINNENStAD, EEN WAtERWONINg IN EEN NIEUWBOUWWIJK NEt BUItEN HEt CENtRUM Of EEN MOOI PLEKJE AAN DE gRACHt; HEt IS ALLEMAAL MOgELIJK IN DEZE ZEVENDE MONUMENtENStAD VAN NEDERLAND. EEN EEUWENOUD MONUMENtAAL PASSIEfHUIS, ZOALS SINDS KORt MIDDEN IN HEt OUDE CENtRUM tE VINDEN IS, KENDEN DE INWONERS VAN HEt StADJE ECHtER NOg NIEt. StERKER NOg, IN HEEL NEDERLAND WAS ‘MONUMENtAAL PASSIEfHUIS’ tOt VOOR KORt EEN ONBEKEND BEgRIP. tOt BEN WEStENBURgER BEWEES DAt HEt gEWOON KAN: EEN PASSIEfHUIS OP DE RIJKSMONUMENtENLIJSt.

Page 45: Enervision 11

Enervision 45

Mijnduurzaamproject

Respectvoorhetverleden,zorgvoordetoekomst

HET EERSTE PASSIEFHUIS OP DE NEDERLANDSE RIJKSMONUMENTENLIJST

linkerpagina: een doorkiJkJe naar de ruimteliJke woon-werkruimte

ben westenburger

In mei 2008 trokken Ben Westenburger en zijn vrouw Corina Schoonen

de stoute schoenen aan en kochten het achterste gedeelte van de

voormalige Latijnse school uit de veertiende eeuw in Middelburg.

Westenburger, architect bij Rothuizen van Doorn ’t Hooft architecten,

kon er zijn hart ophalen. Door de verschillende verbouwingen en

aanbouwen die het pand door de decennia heen had ondergaan,

was de school als een lappendeken van verschillende bouwstijlen.

De fundering stamt oorspronkelijk uit de veertiende eeuw, terwijl de

invloeden uit 1879 en 1922 duidelijk in de verdere bouw te herkennen

zijn. Met de inbreng van Westenburger werd er een stevige stempel uit

de eenentwintigste eeuw aan het pand toegevoegd, echter met groot

respect voor het verleden.

OP WEG NAAR DE LATIJNSE LES

In het pand is duidelijk te zien dat hier professionals aan het werk zijn

geweest. De unieke combinatie van oud met eigentijds valt bij

binnenkomst direct op. Muren met authentieke matzwarte en gele

tegeltjes worden subtiel onderbroken door een grote zwarte wand met

hypermoderne inbouwapparatuur, zonder het nostalgische gevoel van

de ruimte teniet te doen. Ondanks de moderne inbreng van de huidige

bewoners doet de lange, brede gang met kapstokhaakjes en deuren

waarachter zich ooit klaslokalen bevonden nog steeds denken aan de

kinderen die hier ooit door de gang renden, op weg naar hun Latijnse

les. Het geluid van de schoolbel werd echter vervangen door de piep

Mijnduurzameproject

van de magnetron en de dampende, stampende kachels maakten plaats

voor een duurzame, stille warmtepompinstallatie. Respect voor het

verleden, zorg voor de toekomst.

Page 46: Enervision 11

Nathan46

HET KÁN GEWOON!

Ben Westenburger legt uit waarom hij koos voor de restauratie van

dit pand boven een veel makkelijker te realiseren nieuwbouwproject:

“Ik wilde groot wonen in de oude binnenstad van Middelburg. Zo’n

groot bouwkavel vind je hier niet, dus zit je vast aan bestaande bouw.

Daarnaast worden hier de voordelen van het buitenaf wonen, zoals

de eigen parkeerplaatsen, de ruime achtertuin en het niet hebben

van directe buren, gecombineerd met het wonen in de binnenstad. De

perfecte woon- en werksituatie!” De keuze voor het nastreven van het

passiefhuiscertificaat blijkt tweeledig te zijn. Ben Westenburger: “Een

pand als dit is vaak slecht geïsoleerd. Vooral met deze omvang heb

je erg hoge energiekosten. Dat was ik niet van plan te gaan betalen,

dus een duurzame oplossing was wel een van de uitgangspunten toen

we dit pand op het oog hadden. Daarnaast vond ik het een mooie

uitdaging om dit rijksmonument passief te maken, ik wilde met mijn

achtergrond als architect wel eens laten zien dat het gewoon kan!”

UITDAGINGEN DOOR PIONIEREN

In de voorgaande editie van de Enervision hebt u kunnen lezen over

een passief nieuwbouwhuis in het friese Witmarsum. Veel van de

uitdagingen die daar aan het licht kwamen, komen ook hier naar voren.

De heer Westenburger vertelt ons over de tijdrovende klus van het lucht-

dicht afplakken, de lange zoektochten naar de juiste producten, de

DE KEUKEN MET HyPERMODERNE APPARATUUR

DE OUDE SCHOOLGANG

problematische verkrijgbaarheid van de benodigde materialen, de

complexe berekeningen en vele andere uitdagingen die horen bij een

pionierend project. De uitdaging in dit Zeeuwse project werd echter

vergroot door de monumentale status van het pand waardoor niet alle

bekende passiefhuistechnieken één op één doorgevoerd konden worden.

De isolatie is hiervan een goed voorbeeld. In een bestaand gebouw

zonder monumentale status kan men kiezen voor de plaatsing

van een complete nieuwe schil om het pand heen waartussen de

isolatie wordt aangebracht. Hier was dit echter niet mogelijk. Zowel een

deel van de buitengevels als de verschillende betegelde binnenmuren

dienden intact te blijven. Om deze reden werd er op diverse plaatsen

een extra binnenmuur geplaatst, terwijl er op andere plaatsen juist werd

gekozen voor een nieuwe buitenmuur. tussen de originele wand en de

nieuwe wand werd isolatie geplaatst. Ook de prachtige, markante

raampartijen en de originele buitendeuren dienden optisch onveranderd

te blijven. Om zowel te voldoen aan de strenge isolatienormen als de

wensen van monumentenzorg, werd de deur aan de binnenzijde

voorzien van een isolerende binnendeur en werden de ramen aange-

vuld met voorzetramen met drie bladig glas. tevens kreeg Westenburger

toestemming om de hoge raampartijen, die destijds zorgden dat de

kinderen bij de les bleven, aan te vullen met lagere ramen, waardoor

Westenburger en zijn vrouw tegenwoordig kunnen genieten van het

prachtige uitzicht op hun unieke binnentuin.

Page 47: Enervision 11

Enervision 47

Mijnduurzameproject

DE OUDE SCHOOLGANG

BEN WESTENBURGER, JURGEN VAN GORP EN KEES KLAASSEN

DE JUISTE MENSEN

Westenburger maakte zelf het ontwerp voor de renovatie. “Bij Rothuizen

houden ongeveer vier tot vijf specialisten zich bezig met historische

panden, dus we hebben de ervaring in huis voor het renoveren en

restaureren van monumenten.”, vertelt de architect. “toen we het pand

kochten was het passiefhuisconcept enorm in opkomst, maar uitsluitend

voor nieuwbouw en nog nooit in een oud pand als dit. Het leek me

interessant om een rijksmonument met het oog op de toekomst ook

energetisch duurzaam te maken. Door hier de juiste vakmensen bij

te betrekken, kon het plan ook daadwerkelijk gerealiseerd worden.”

Het complete duurzame concept van de school werd ontwikkeld in

een nauwe samenwerking tussen DWA voor het installatieconcept en

trecodome dat het team van passiefbouwenadvies voorzag, Wolter en

Dros dat zich op het ontwerp en de installatie stortte, Bouwgroep Peters

dat het bouwkundige deel van het project voor haar rekening nam en

Nathan Import/Export dat de combinatie van de juiste producten bood.

Vooral bij omvangrijke renovatieprojecten als deze, waarin ook nog

eens de esthetische eisen rond de monumentale bouwstijl meespelen,

is een goed ontwerp het halve werk. Westenburger: “Het belangrijkste

was dat het passiefhuisconcept in de ontwerpfase moest kloppen.

Daar is heel wat denkwerk van bouwkundig aannemer Peters en

Wolter en Dros aan vooraf gegaan. toen de berekening eenmaal

klopte, was het de volgende stap om het daadwerkelijk zo uitge-

voerd te krijgen en dan ook nog eens voor een redelijke prijs. Het

is trouwens ook belangrijk om alle uitvoerende partijen, zoals de

bouwkundig aannemer zover te krijgen dat ze bereid zijn om in het

passiefhuisdenken mee te gaan en ook dat is uitstekend gelukt.”

BETROUWBARE PARTIJEN

Rothuizen, Wolter en Dros en de Nathan group werken zeer regelma-

tig samen in duurzame projecten. Ook voor dit unieke project bleek de

totaaloplossing van bron, warmtepomp en afgiftesysteem van de

Nathan group perfect aan te sluiten. Er werd gekozen voor een

verticale bodemwarmtewisselaar van thermoPlus, een WZS brine/

water warmtepomp van Alpha-Innotec, een verdeler van Komfort SBK

en een afgiftesysteem van Uponor. Westenburger vertelt hierover:

“Voor een complex project als dit moet je werken met betrouwbare

partijen die mee willen pionieren en ook het risico willen delen. Zo

zijn we bij Nathan terechtgekomen. Met de producten van de Nathan

group, die samen een totaalsysteem vormen, wilden we toch een

stukje kwaliteit in huis halen. Het is gewoon belangrijk dat iedereen

weet wat hij doet en dat er mensen werken die snappen wat passief

bouwen betekent.”

Page 48: Enervision 11

Nathan48

“Een heerlijke nieuwe woon- en werkomgeving en

een duurzame vorm van klimaatbeheersing.”

Page 49: Enervision 11

Enervision 49

Mijnduurzameproject

AL LANG GEEN NIEUWE TECHNIEK MEER

Kees Klaassen, hoofd projectleider werktuigkunde bij Wolter en Dros,

was vanaf het begin van het project zeer nauw betrokken bij de

ontwikkeling van de duurzame installatie. Hij vertelt: “We hebben

meegedacht met het ontwerp en vervolgens de installatie gedaan.

De Lombardstraat was het eerste passiefbouwproject in een serie van

vijf passieve gebouwen die we momenteel samen met Rothuizen

ontwikkelen. De hier toegepaste installaties zijn natuurlijk gewoon

bestaande oplossingen. Bronnen en warmtepompen zetten we al jaren

in, dat is al lang geen nieuwe techniek meer, maar het integreren van

die technieken in passiefbouw was voor ons wel voor het eerst. Eigenlijk

komt het op hetzelfde neer, al is de luchtdichtheid hier nog wat meer

van belang dan bij ‘gewone’ duurzame projecten.”

BRON BOREN IN DE BINNENSTAD

Klaassen: “De bron was een grote uitdaging. We zitten hier in de binnen-

stad met smalle straatjes, weinig eigen grond en een bodem vol oude

funderingen, dus dat was best tricky. De enige optie om te boren was in

het smalle strookje grond aan de voorzijde, of anders in de binnentuin,”

lacht hij met een knik uit het raam, “maar dat was lastig met zo’n grote

boorwagen. Het enige bedrijf dat het aandurfde om hier te boren was

thermoPlus.” Jurgen van gorp, als commercieel medewerker vanuit Nathan

betrokken bij het project, vult zijn bouwpartner aan: “thermoPlus heeft er

een EED berekening op losgelaten, waarmee het thermische gedrag van

de verticale bodemwarmtewisselaars met verschillende variabelen wordt

gesimuleerd en er is bodemonderzoek gedaan. gezien de lastige locatie

is theo Bauerhuit van thermoPlus hier bovendien nog even ter plaatse

geweest om te kijken of het praktisch gezien wel mogelijk was om hier te

manoeuvreren met de machine.” Westenburger geeft toe dat hij wel even

getwijfeld heeft over de aanleg van de bron. Hij vertelt: “In eerste instantie

zag ik die bron eigenlijk niet zo zitten. Vooral toen van verschillende kanten

werd aangegeven dat het onmogelijk was om hier te boren, hebben we

nog even op het punt gestaan om het af te blazen en voor een lucht/water

warmtepomp te gaan. Maar theo Bauerhuit bleef voet bij stuk houden en

overtuigde ons dat het geen probleem was voor thermoPlus. Dus dankzij

theo is het toch nog goed gekomen.” lacht de trotse eigenaar van het pand.

ALPHA-INNOTEC BRINE/WATER WARMTEPOMP WZS

De relatief lage energiebehoefte van het grote, monumentale

passiefhuis wordt afgedekt met een 10 kW Alpha-Innotec brine/water

warmtepomp Combi WZS 100 H/K. De opstelling levert zowel de

verwarming (tot 64°C aanvoertemperatuur) als de passieve koeling van

de woning en valt op door zijn bijzonder stille bedrijf. Net zoals de

andere warmtepompen van Alpha-Innotec, is het mogelijk de warmte-

pomp middels AlphaWeb via het internet te regelen. Doordat alle

componenten reeds in het compacte toestel geïntegreerd zijn, is de

opstelling bijzonder installatievriendelijk, veilig en is er relatief weinig

opstellingsruimte voor het toestel benodigd.

JURGEN VAN GORP EN KEES KLAASSEN BIJ DE ALPHA-INNOTEC WZS WARMTEPOMP IN DE TECHNISCHE RUIMTE VAN HET PAND

linkerpagina: DE DRIE-BLADIGE GLAZEN VOORZETRAMEN EN HET TOEGEVOEGDE TWEEDE RAAM

Page 50: Enervision 11

50

Nathan

boormacHine met spoelbakkenuponor pe mdx kunststofleidingen

komfort sbk verdelers

pRojECtINfoRMatIEloCatIEloMBaRDstRaat,MIDDElBURG

opDRaChtGEVERs: beN weSTeNburger eN cOriNa SchOONeN www.paSSiefreSTaurereN.Nl

oNtwERp: rDh archiTecTeN, MiDDelburg www.rDh.Nl

INstallatIE-ENENERGIEaDVIEs: Dwa, bODegraveN www.Dwa.Nl

aDVIEspassIEfBoUwEN: TrecODOMe, rOOSeNDaal www.TrecODOMe.cOM

UItVoERING: bOuwgrOep peTerS, MiDDelburg www.bOuwgrOep-peTerS.Nl

w-INstallatIEs: wOlTer eN DrOS, gOeS www.wOlTereNDrOS.Nl/gOeS

Page 51: Enervision 11

Enervision 51

Mijnduurzameproject

ALL ELECTRIC WOON- EN WERKBELEVING

Een heerlijk nieuwe woon- en werkomgeving en een duurzame vorm

van klimaatbeheersing. Het klinkt als een ideaal project. Maar zijn de

verwachtingen uiteindelijk ook waargemaakt? Daar hoeft Westenburger

niet lang over na te denken. Hij vertelt tevreden: “Ik moet zeggen

dat de beleving van het systeem prima is. Afgelopen winter hadden

we natuurlijk die extreme kou. Dat was geen enkel probleem, het

was heerlijk hierbinnen. Inmiddels zitten we in de tweede zomer, al

is die nog niet heel optimaal. Maar tijdens de warme dagen die we

gehad hebben was het binnenklimaat hier uitstekend, al zullen de

dikke muren daar ook een steentje aan hebben bijgedragen. Ik hoop

nog op een echte hittegolf van een week of twee, zodat we ook

kunnen ervaren hoe het systeem dan reageert.” Ook het stroom-

verbruik van het grote gebouw blijkt de heer Westenburger tevreden

te stellen. Hij vertelt: “Dit huis is all electric, waardoor we alleen de

stroomkosten betalen. Die hadden we vooraf berekend, maar zelfs

nu de buitenzonwering nog niet hangt blijken we de helft minder te

gebruiken dan oorspronkelijk geraamd werd!” Wijzend op de subtiel in

de wand weggewerkte luchtroosters vervolgt Westenburger: “Doordat

een passiefhuis hermetisch is afgesloten, is een goed mechanisch

ventilatiesysteem een must. Vaak gebeurt dat met kanalen en roosters

in de muur of in de vloer, maar hier hebben we het anders gedaan.

We hebben er heel bewust voor gekozen om de kanalen in de vloer te

verwerken en de lucht over de hele lengte van de gevel in te blazen.

Dat betekent dat je een groot oppervlak hebt, waardoor je een lagere

luchtsnelheid kunt hanteren en daardoor het geluid minimaliseert.”

ENERGIENEUTRAAL

De stap van een all electric passiefhuis naar een energieneutraal pand

vergt slechts een relatief eenvoudige aanpassing. Westenburger geeft

aan dat het pand deze zomer voorzien wordt van fotovoltaïsche zonne-

panelen (PV), zodat ook de benodigde elektriciteit voor de warmtepomp,

verlichting en apparatuur duurzaam wordt opgewekt. Na deze toevoe-

ging is het pand niet alleen passief, maar ook nog eens energieneutraal.

RENOVATIE EN DUURZAAMHEID HAND IN HAND

Met dit prachtproject in Middelburg wordt nog eens extra aan-

getoond dat renovatie en duurzaamheid hand in hand gaan. Het

passiefhuisprincipe biedt legio mogelijkheden, zelfs als het gaat om

monumentale objecten. Op dit moment zijn de betrokken partijen

samen volop bezig met de toepassing van de opgedane kennis en

ervaring in ondermeer een passieve school, een passief trainings-

centrum en een passief renovatiekantoor. De wereldwijd stijgende

populariteit van passiefbouw zorgt ervoor dat er steeds meer

kennis en middelen rond deze manier van bouwen beschikbaar

komen. Mede dankzij pionierprojecten als de Lombardstraat in

Middelburg, zal passief bouwen in de toekomst steeds makkelijker

inzetbaar zijn!

BEN WESTENBURGER

RothUIzENVaNDooRN’thooftaRChItECtEN

STaDSSchuur 2

4331 kS MiDDelburg

Tel: + 31 (0) 118 65 37 37

e-Mail: [email protected]

webSiTe: www.rOThuizeN-archiTecTeN.Nl

woltERENDRostBItEChNIEK

SchOuwerSweg 94

4451 hT heiNkeNSzaND

Tel: +31 (0) 113 56 51 00

e-Mail: [email protected]

webSiTe: www.wOlTereNDrOS.Nl/gOeS

Page 52: Enervision 11

Nathan52

DE WERELD IN ééN LAND!

zuid-afrikaZUID-AfRIKA tRAKtEERt HAAR BEZOEKERS OP EEN MIx VAN AfRIKAANSE, EUROPESE EN ORIëNtAALSE INVLOEDEN. JE KUNt HIER gENIEtEN VAN PRACHtIgE WILDPARKEN, EEN gEWELDIgE KUStLIJN, gOED ONtWIKKELDE INfRAStRUCtUUR, AANgENAAM WEER EN MODERNE, LEVENDIgE StEDEN AfgEWISSELD MEt tRADItIONELE DORPJES. KORtOM, HEt IS DE IDEALE VAKANtIEBEStEMMINg!

Page 53: Enervision 11

Enervision 53

Reizen

KAAPSTAD

Met zijn omgeving van wijngaarden, stranden, bergen en een

levendig centrum, vormt Kaapstad het toeristisch hart van Zuid-Afrika

en een goed startpunt voor een verdere verkenning van dit land. De

stad is in 1652 gesticht door Nederlanders en is daarmee de oudste

stad van Zuid-Afrika. Kies een onbewolkte dag uit om een uitstapje te

maken naar de wereldberoemde tafelberg (anders wordt ie prompt

gesloten), werelderfgoed én nationaal park. Ook een leuke dagtrip;

de stormachtige Kaap de goede Hoop. Het Victoria en Alfred

Waterfront is een luxe en modern winkelparadijs met designerkleding,

muziek, kunst en sieraden. Daarnaast vind je er veel restaurants en

een levendige haven met vermaak voor kinderen. Wil je een hele

andere kant van Kaapstad leren kennen, bezoek dan onder begelei-

ding de townships, waar je de gevolgen van de Apartheid kunt zien

en kunt ervaren met welke uitdagingen de nieuwe democratie van

Zuid-Afrika geconfronteerd wordt. Vergeet ook niet die andere

belangrijke historische plek: Robben Eiland. Hier zie je onder welke

barre omstandigheden Nelson Mandela jarenlang gevangen zat. Voor

hip&happening Kaapstad ga je naar Campsbay. Een kustplaatsje met

een rij luxe restaurants en nachtclubs. Maar ook in de regio rond

Kaapstad is genoeg te zien en doen.

WIJNGAARDEN

De West-Kaap is met name bekend vanwege haar wijnhuizen van

wereldklasse, zoals Boschendal, Blacksberg en Klein Constantia.

Bezoek bv het historische Stellenbosch, de oudste stad van de Kaap

die in 1685 werd gesticht en vooral bekend is vanwege haar

Nederlandse architectuur. Of kies voor het pittoreske franschhoek,

waar de invloed van de franse hugenoten nog steeds zichtbaar is.

WESTKUST EN CEDERBERG

ten noorden van Kaapstad vind je langs de kustlijn van Blaauwberg tot

aan de legendarische westkust heerlijke stranden met karakteristieke

vissersplaatsjes. ga eten in Die Standloper, een beroemd restaurant in

deze regio en verblijf in een van de luxe strandhuizen van het

pittoreske Paternoster of Langebaan. Zwemmers, let wel op; de zee

kan erg koud zijn! Verderop in het binnenland ligt de Cederberg

wildernis, een woestijnachtig gebied met mooie rotsformaties.

KAAPSTAD EN DE TAFELBERG

ROBBEN EILAND

ZUID-AFRIKAANSE DRUIVEN

HOLLANDS HUIS IN STELLENBOSCH

Page 54: Enervision 11

54

HANGBRUG OVER DE STORMS RIVER

BAAI LANGS DE GARDEN ROUTE

XHOSA DANSER

Page 55: Enervision 11

Enervision 55

GARDEN ROUTE

De garden Route die aan de zuidwestkust van Zuid-Afrika ligt mag zich

een van de highlights van het land noemen. tussen Mosselbaai en

Plettenberg baai ligt een prachtige kuststreek met baaien, rivieren en

zandstranden die worden afgewisseld door ruige kliffen en zelfs

regenwouden. De garden Route voert je vanaf Kaapstad tot aan Port

Elizabeth langs al dit prachtigs. Vooral tussen juli en december is het hier

schitterend door alle bloemen die dan in bloei staan. golfers kunnen

hier ook hun hart ophalen bij diverse golfbanen van wereldklasse, zoals

Simola, Pezula, het fancourt en Pinnacle Point.

OOST-KAAP – CULTUREEL ZUID-AFRIKA

Richting de Oost-Kaap leidt de mooie route je door Nature’s Valley en

over de Storms River brug waarvan gezegd wordt dat je hier ’s werelds

hoogste bungee jump kunt maken. Verderop richting het noorden vind

je de spectaculaire Wild Coast. Dit gedeelte van Zuid-Afrika is nog

redelijk onbekend en het weer is hier het hele jaar door aangenaam.

Door de aanwezigheid van de vriendelijke xhosa bevolking, ervaar je

hier nog het traditionele en gastvrije platteland.

SAFARI

geen enkel bezoek aan Zuid-Afrika is compleet zonder de ‘Big 5’

(leeuw, neushoorn, luipaard, buffel en olifant) te hebben gezien.

Daarvoor ga je naar het beroemde Kruger National Park DE BIG 5: OLIFANT, LUIPAARD, BUFFEL, LEEUW EN NEUSHOORN

Reizen

Page 56: Enervision 11

Nathan56

succesvoldebuutopdeprovadaWELLICHt HEEft U HEt IN DE VORIgE ENERVISION gELEZEN; DE ORgANISAtOREN VAN DE VAStgOEDBEURS PROVADA HANtEREN StRENgE tOELAtINgSEISEN. NIEt ZOMAAR IEDER BEDRIJf DAt IEtS MEt VAStgOED tE MAKEN HEEft MAg ZICH PRESENtEREN OP DEZE BEURS, WELKE DIt JAAR VOOR DE ACHtStE KEER PLAAtS-VOND IN DE AMStERDAM RAI. MAAR HEt LUKtE KOOS fOLMER, MANAgER VAN LOWERgy CONCEPtS BINNEN DE NAtHAN gROUP, AL SNEL HEN tE OVERtUIgEN DAt DIt BEDRIJf INtERESSANt IS VOOR DE CORE BUSINESS VAN DE VAKBEURS; VAStgOED. OP EEN StAND IN DE BEKENDE LOWERgy KLEUREN gROEN, ROOD EN BLAUW StONDEN DE VERtEgENWOORDIgERS VAN LOWERgy CONCEPtS VAN 5 t/M 7 JUNI 2012 PARAAt OM ALLE AANWEZIgE ONtWIKKELAARS, BELEggERS, CONSULtANtS, fINANCIERS, EINDgEBRUIKERS EN gEMEENtEN tE WOORD tE StAAN. MEDE DOOR UW KOMSt MOgEN WE DEZE VAKBEURS EEN SUCCES NOEMEN! WIJ ZIJN IN 2013 WEER VAN DE PARtIJ. U tOCH OOK?

EEN TERUGBLIK OP DE PROVADA 2012

Page 57: Enervision 11

Enervision 57

19%

10%

4%4%

2%

7%3%

1%

8%8%

1%3%

2%

1%

15%

7%

3% 3%

Adviseur/Makelaar Anders

Architectuur Bank & Financiën

Branchevereniging Corporate Real Estate Management

Eindgebruiker Facility management services

Gemeenten /Overheid/ Economische regio's Investeerder/Belegger

IT Maatschappelijk Vastgoed

Marketing Onderwijs

Ontwikkelaar Projectmanagement

Toeleverancier Woningcorporatie

Nathanevenementen

succesvoldebuutopdeprovada

EEN TERUGBLIK OP DE PROVADA 2012

LANDKAART

Ook het Lowergy team van Nathan group stond klaar om

informatie te geven over het bewezen totaalconcept voor

duurzaam verwarmen en koelen van grootschalige bouwprojecten.

De aanwezige vertegenwoordigers vertelden u graag over het

Nieuwbouwconcept, het Renovatieconcept en het Collectief

Concept van Lowergy en de daarbij behorende voordelen.

De landkaart op een van de beurswanden trok veel bekijks.

Alle groot schalige woningbouwprojecten staan hier stuk voor

stuk weergegeven.

DE GROENE WEG UIT DE CRISIS

Door het interessante aanbod van vele debatten, bijeenkomsten

en paneldiscussies, de komst van burgemeesters en demissionair

minister Liesbeth Spies van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks-

relaties, vooraanstaande sprekers, volop netwerkmogelijkheden

en niet te vergeten de vele professionele stands, werd hét

vastgoedplatform van Nederland druk bezocht. Maar liefst 21.500

bezoekers hebben hun weg naar de beursvloer weten te vinden.

Naast vele kleine en grote presentaties en bijeenkomsten van

stand houders zelf, organiseerde PROVADA ook debatten. In het

hoofddebat ‘de groene weg uit de crisis’ werd een duidelijke

weg naar de toekomst uitgetekend: “Wie nog altijd aan het

berekenen is of duurzaam investeren loont, heeft de trein

gemist. De sector moet vernieuwen, inspireren en dingen

bouwen waar we trots op kunnen zijn!”

OPENING

Demissionair minister Liesbeth Spies liet haar gezicht even zien

in de Amsterdam RAI en verzorgde de opening van de

vastgoedbeurs.

DE CIJFERS

Provada 2012 trok weer een interessante bezoekersgroep

Page 58: Enervision 11

Nathan58

Oplossing voor 30 september opsturen naar: Nathan Import/Export B.V.

Postbus 1008, 6920 BA Duiven t.a.v. Els Legters

of mail naar [email protected]

De winnaar van de Enervision lente-puzzel is: Tonny van der Hoop

van Installatiebedrijf Van der Hoop te Holwerd.

Wij wensen hem een prettig verblijf in Giethoorn!

Enervision kruiswoordpuzzel1 2

12

15

22

28

33

38

44

47

50

54

61 62 63 64

65

72

77 78 79 80 81

85848382

86 87

73 74 75 76

66 67 68 69 70 71

55 56 57 58 59 60

51 52 53

48 49

45 46

39 40 41 42 43

34 35 36 37

29 30 31 32

23 24 25 26 27

16 17 18 19 20 21

13 14

3 4 5 6 7 8 9 10 11

HORIZONTAAL 1. geldel i jke ondersteuner van een sportclub; 7. c itrusvrucht; 12 . aardklu i t ; 13 . e i land in de Middel landse zee; 14. Oost-Europeaan; 15. meervoud (afk.); 17. rustig; 19. de gehele filmploeg; 21. personal computer (afk.); 22. verwaande houding; 24. dierenverblijf; 27. voormalig Chinees leider; 28. schoolvak; 30. duinvallei; 31. bovendien; 32. mogelijkheid; 33. vrijgevig; 35. kleine kuip als zitbad; 37. tijdperk; 38. Nederlandse prinses; 41. Chinese munt; 42. Nederlandse prinses; 44. heldendicht; 46. afgevallen of afgebroken stuk; 47. plaats in Noord-Holland; 48. draaiende beweging; 49. zwemvogel; 50. platte schop; 52. kort hard geluid; 54. psychische stoornis; 56. wandversiering; 58. Nederlandse prinses; 61. bontgekleurde papegaai; 62. Italiaanse basilicumsaus; 64. stuk bouwland; 65. vettige stof in holle beenderen; 67. spie; 68. plaats in Gelderland; 70. verlegenheid; 72. slaapplaats; 73. liefhebberij voor postzegels; 76. kloosterzuster; 77. ondernemingsraad (afk .); 78. ouderloos kind; 79. wettig bewijsstuk; 81. rondhout; 82. bundeltje haar; 83. zijn geboortedag vierend; 84. muurholte; 86. opgerold stuk vlees; 87. Nederlandse wijsgeer.

VERTICAAL 1. eiland in Indonesië; 2. voorzetsel; 3. bovenste rand van een dak; 4. weekdier; 5. plooi in de huid; 6. verkeersstremming; 7. gevangenis; 8. eetlust; 9. niet glad (oneffen); 10. gecastreerde stier; 11. hoofdstad van Cyprus; 16. over (langs); 18. aangesloten bij een vereniging; 20. kledingstuk; 21. kookgerei; 23. iets dat tijdelijk erg populair is; 25. stilstaand water; 26. twaalf uur ’s-middags; 27. vermenigvuldigingsteken; 29. Europees land; 32. achtvormig koekje; 34. deel van mond; 36. dierendokter; 37. Europese monetaire overeenkomst (afk.); 39. bewerkte dierenhuid; 40. hoofdslagader; 42. stadion van Ajax; 43. incasseren; 45. noodsein (afk.); 46. afval van metselwerk; 51. alleenstaande minderjarige asielzoeker (afk.); 53. vlaktemaat; 54. bespeler van de trom; 55. natuur (karakter); 56. echtgenoot; 57. boerenplaats; 59. plaats in Duitsland; 60. op dezelfde wijze; 62. glas licht bier; 63. aantal gedrukte exemplaren; 66. roem; 67. vragend voornaamwoord; 69. boomsoort; 71. gevangenis; 73. Griekse schapenkaas; 74. opgeworpen hoogte; 75. vulkaan op Sicilië; 78. schapenproduct; 80. vordering; 82. inhoudsmaat (afk.); 85. sadomasochisme (afk.).

67

5036 7

42 48

3175 58 3086 29

65

4954 64

4728

2713

78 5743 871 35 22 55 23

ONDer De juiSTe iNzeNDiNgeN vaN De kruiSwOOrDpuzzel verlOTeN wij eeN heerlijk

arraNgeMeNT beSTaaNDe uiT Twee OverNachTiNgeN iNcluSief ONTbijT bij beD & breakfaST

De flevOhOeve Te aNNa paulOwNa. TeveNS kuNT u eeN Dag gebruik MakeN vaN Twee fieTSeN,

waarMee u De prachTige OMgeviNg kuNT verkeNNeN. De fieTSrOuTeS breNgeN u laNgS

MySTieke waTerparTijeN, eeN uNieke MOleN eN DiverSe wiNkel- eN eeTgelegeNheDeN. OM uw

verblijf NOg leuker Te MakeN verSTrekkeN wij TeveNS Twee graTiS TOegaNgS kaarTeN vOOr

laNDgOeD hOeNDerDaell eN STichTiNg leeuw. u kuNT Daar eeN Dagje verTOeveN TuSSeN

De DiereN eN eeN kijkje NeMeN bij De OpvaNg eN SpecTaculaire TraiNiNgSbaaN vOOr

kaTachTige rOOfDiereN. kOrTOM eeN heerlijk weekeND iN De kOp vaN NOOrD-hOllaND.

hEERlIjKGENIEtENINhEtpIttoREsKEaNNapaUlowNa

puzzel

Page 59: Enervision 11

De winnaar van de Enervision lente-puzzel is: Tonny van der Hoop

van Installatiebedrijf Van der Hoop te Holwerd.

Wij wensen hem een prettig verblijf in Giethoorn!

Premium appendages + systemen

Bestaande verwarmingsinstallaties energieefficiënt saneren

Oventrop appendages, regelaars en systemen maken een betereenergieefficiëntie van bestaande gebouwinstallaties mogelijk. Dat geldt vooralvoor systemen voor verwarming, koeling en drinkwater. Een sanering is almogelijk met minimale maatregelen. Voorbeelden van zinvolle saneringsmaatregelen:- Vervanging van niet voorinstelbare thermostaatventielen en thermostaten- Hydraulische inregeling - Moderne opslagmogelijkheden in combinatie met bestaande ketels- Inzet van zonne-energie

Voor een b

etere

energieeffic

iëntie ...

Innovatie + kwaliteit

Voor verdere informatie kunt u zich wenden tot:

Nathan Import/Export B.V. Postbus 1008 6920 BA Duiven, Nederland Tel.: +31 (0)26-445 98 45 Fax: +31 (0)26-445 93 73 E-mail: [email protected] Website: www.nathan.nl

De Oventrop productenzijn verkrijgbaar via detechnische groothandel.

Modernisierung:Aquastrom VT 19.07.12 08:05 Seite 1

Page 60: Enervision 11

Nathan Import/Exporthoopt dat u een fijne vakantie heeft gehad! Nathan Import/Export B.V.Impact 736921 RZ DuivenNederland

T +31 (0)26 445 98 45F +31 (0)26 445 93 73E [email protected] www.nathan.nl