Devisievan:

De heer Dereschkewitz van Alpha-InnoTec

Onsduurzameproject

Wonen in een duurzaam huurhuis

Mooiwerk

De compromisloze kwaliteit van Riva

De visie Ons duurzame projectMooi werk

Zomer 2011

Nummer 7

Nathan Import/Export B.V.Impact 73 · NL- 6921 RZ Duiven

Tel. +31 (0)26 - 445 98 45Fax +31 (0)26 - 445 93 73info@nathan.nl · www.nathan.nl

wz s-serie van alpha-innotec

Kosten en energie besparen met de WZ S Combiwarmtepomp!

Met de Alpha-InnoTec WZ S combiwarmtepomp bent u nu al klaar voor de aangescherpte EPC normen in de toekomst! !

EPC reductie tot wel 0,36mogelijk t.o.v. HR 107 CV – ketel

EPC reductie tot wel 0,20mogelijk t.o.v. warmtepompzonder kwaliteitsverklaring

Kosten en energie besparen

Voor aanvullende

informatie en het

downloaden van de TNO

gelijkwaardigheids-

verklaringen

bezoekt u

www.nathan.nl.

TNO certifi caten voor de Alpha-InnoTec warmtepompen

210x297_Enervision_WZS.indd 1 20.04.11 10:39

3

Voorwoord

Beste lezer,

De lente-Enervision is nog maar een paar weken geleden bij u op de mat gevallen en nu ligt de zomeruitgave

alweer voor u. We hebben er hard aan gewerkt om u ook in deze editie weer een goede mix van interessante

producten, mooie projecten en inspirerende mensen te bieden.

In mei werd bekend dat de Schulthess Group; moederorganisatie van warmtepompfabrikant Alpha-InnoTec, een

samenwerkingsverband met Nibe Industrier zal aangaan. Deze zevende editie van ons magazine wordt daarom

geopend met een interview met de heer Dereschkewitz, bedrijfsleider van Alpha-InnoTec, waarin hij u onder

andere zijn visie op deze krachtenbundeling geeft. Ook staat deze Enervision weer bol van de leuke interviews met

ondernemers, installateurs, ontwikkelaars en – nieuw in dit magazine – bewoners. In het hoge noorden ging onze

redactie op de koffie bij twee Friese woninghuurders. In een geanimeerd gesprek vroegen we hen alles over hun

duurzame huurwoning. Merken zij een groot verschil met hun vorige, traditioneel verwarmde, huis en zijn ze positief

gestemd? U leest het vanaf pagina 26. In het centraal gelegen Vleuten werd een bezoek gebracht aan een markante

villa met een Alpha-InnoTec warmtepomp. Onze redactie raakte na terugkomst niet uitgepraat over het imposante

gebouw dat u op pagina 16 van deze Enervision aantreft. Voor een artikel over de duurzame gedachte van

Vostermans Klimaattechniek zakten we af naar het verre zuiden van Nederland, waar we een gesprek hadden met

de directie van het bedrijf. Ook de havens van Rotterdam werden aangedaan. In een karakteristiek, industrieel pand

op de RDM Campus is het Innovatiecentrum Duurzaam Bouwen gevestigd. Op deze unieke locatie hadden we een

gesprek met de heer van der Meer, initiatiefnemer van het centrum. Last, but not least, reden we naar

Waddinxveen voor een verassend interview met de beide directieleden van Veenstede Vastgoedontwikkeling.

We hebben ons niet verveeld, de afgelopen weken!

We hopen van harte dat u deze Enervision leest terwijl u op een zonovergoten terras van een lekker fris glas bier of

een goede wijn geniet. Vanuit een zonnig Duiven wensen wij u veel leesplezier en alvast een heel prettige en

ontspannen vakantie toe!

Wolf Nathan en Peter Centen

We hebben ons

niet verveeld.

Grote dimensies innovatief geïnstalleerd.De nieuwe generatie Uponor meerlagenleidingen.

Met het baanbrekende Uponor meerlagenleidingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen kunt u supersnel ontwerpen en monteren! Het systeem is modulair opgebouwd. Slechts 31 componenten dekken alle opgaven waarvoor tot nu toe honderden componenten nodig waren. Een praktische innovatie, juist voor grote- en complexe projecten!

Handige overzichtsposter van dit modulaire systeem ontvangen? Mail naar info@nathan.nl

Nathan Import/Export B.V.Postbus 10086920 BA DuivenNederlandT +31 (0)26-445 98 45F +31 (0)26-445 93 73E info@nathan.nlW www.nathan.nl

110207 MLC_A4_NL.indd 1 16.06.11 08:31

5

Inhoud

Devisievan: 6 De heer Dereschkewitz van Alpha-InnoTec

Inthespotlight 10 Nathan producten uitgelicht

Mooiwerk 12 De compromisloze kwaliteit van Riva

Werkinuitvoering 16 Bezoek aan duurzame, eigentijdse villa

Ookheelduurzaam 20 Innovatiecentrum Duurzaam Bouwen

Onsduurzameproject 26 Huurwoningproject ‘De Dôle’ in Witmarsum

NathanGroupinbeeld 34 Totaaloplossing voor duurzame

utiliteitsprojecten

Opbezoekbij: 38 Veenstede Vastgoedontwikkeling

Enervisionfeliciteert 44 De Ecolution is weer in volle vaart!

Onsduurzameconcept 46 Een kijkje bij Vorstermans Klimaattechniek

Reizen 50 Vakantie-eiland Rügen

Noviteiten 54 Uponor maakt het u nog gemakkelijker!

Gadgets 56

Kruiswoordpuzzel 57 Win een overnachting in Scheveningen!

Volgendnummer 58

De heer Dereschkewitz van Alpha-InnoTec

Ons duurzame project

Wonen in een duurzaam huurhuis

Mooi werk

De compromisloze kwaliteit van Riva

Zomer 2011

Nummer 7Colofon

ENERVISION IS EEN UITGAVE VAN DE NATHAN GROUP EN VERSCHIjNT

VIER KEER PER jAAR. DEzE PUBLICATIE IS KOSTE LOOS VOOR RELATIES

VAN NATHAN IMPORT/ExPORT, THERMO ACTIEF BENELUx EN

THERMOPLUS. BELANGSTELLENDEN KUNNEN zICH ABONNEREN OP

ENERVISION. EEN jAARABONNEMENT KOST E 18,75. ABONNEMENTEN

KUNT U AANVRAGEN BIj HET REDACTIE SECRETARIAAT VAN

ENERVISION.

NathaNGROup

POSTBUS 1008, 6920 BA DUIVEN

TELEFOON +31 (0)26 445 98 45

FAx +31 (0)26 445 93 73

INTERNET WWW.NATHAN.NL

E-MAIL INFO@NATHAN.NL

hOOFDREDaCtIE

WOLF NATHAN

PETER CENTEN

REDaCtIE

DANKA VAN KESTEREN

ELS LEGTERS

TANjA WESSELS

REDaCtIEsECREtaRIaat

ALIVRA, +31 (0)34 547 38 94

INFO@ALIVRA.NL

uItGEVER

jOHAN DE VREUGD

ALIVRA B.V.

POSTBUS 160

4100 AD CULEMBORG

ALIVRA, +31 (0)34 547 38 94

E-MAIL INFO@ALIVRA.NL

VORMGEVING

ROLF DE jONG

DRuKWERKbEGElEIDING&tRaFFIC

HUIB VAN PELT

aDVERtENtIEs

VOOR TARIEVEN EN PLAATSINGEN KUNT U CONTACT OPNEMEN MET

NATHAN GROUP +31 (0)26 445 98 45; REDACTIE@NATHAN.NL

aDREsWIjzIGINGEN

ADRESWIjzIGINGEN KUNT U PER MAIL DOORGEVEN AAN:

INFO@NATHAN.NL

DEzE UITGAVE IS MET GROTE zORG TOT STAND GEKOMEN. ONDANKS DEzE zORG zIjN FOUTEN

NOOIT HELEMAAL UIT TE SLUITEN. WIj KUNNEN DERHALVE GEEN ENKELE AANSPRAKELIjKHEID

AANVAARDEN VOOR EVENTUELE PRIjS, zET- EN DRUKFOUTEN EN DE GEVOLGEN DAARVAN.

NIETS UIT DEzE UITGAVE MAG WORDEN VERVEEL VOUDIGD EN/OF OPENBAAR GEMAAKT DOOR

MIDDEL VAN FAx, DRUK, FOTOGRAFIE, MICROFILM OF OP WELKE WIjzE DAN OOK ,

zONDER VOORAF GAANDE SCHRIFTELIjKE TOESTEMMING VAN DE UITGEVER

EN ANDERE AUTEURSRECHTHEBBENDEN.

Zomer 2011

Nummer 7

Nathan6

Wewordenersterkerdoor

INTERVIEW MET DE HEER DERESCHKEWITZ

WELLICHT HEEFT U HET AL GEHOORD. IN jULI 2011 zAL DE SCHULTHESS GROUP, MOEDERORGANISATIE VAN WARMTEPOMPFABRIKANT ALPHA-INNOTEC EN zES ANDERE BEDRIjVEN, zICH SAMENVOEGEN MET HET zWEEDSE NIBE INDUSTRIER. EEN GOED MOMENT OM DE HEER DERESCHKEWITz, BEDRIjFSLEIDER VAN DRIE VAN DE SCHULTHESS BEDRIjVEN, TE VRAGEN NAAR zIjN VISIE OP DEzE STRATEGISCHE STAP. WE ONTMOETEN DE BEDRIjFSLEIDER VAN ALPHA-INNOTEC (WARMTEPOMPEN), ERDWÄRME PLUS (BRONBORINGEN) EN KKT KRAUSS (KOELINSTALLATIES) IN HET BEIERSE KASENDORF, WAAR DE DRIE SCHULTHESS BEDRIjVEN ONDER ÉÉN DAK GEVESTIGD zIjN.

7

Devisievan:

VISIE OP: SAMENVOEGING SCHULTHESS GROUP EN

NIBE INDUSTRIER

Toen het nieuws over de samenvoeging van Nibe Industrier en de Schul-

thess Group ons bereikte, dachten we meteen: daar zit een mooi artikel

in! We maakten een afspraak met de heer Dereschkewitz die graag bereid

was ons alle ins en outs van de samenvoeging te vertellen. We begin-

nen ons interview met de vraag welke veranderingen de samenvoeging

concreet voor Enervision lezers met zich mee zal brengen. Vol verwach-

ting zitten we klaar met onze blocnote als de heer Dereschkewitz ons

vertelt: “Eigenlijk verandert er helemaal niets. Onder de vlag van Nibe

Industrier behoudt Alpha-InnoTec gewoon zijn eigen naam, zijn eigen

distributiekanaal en zijn eigen identiteit. Daarnaast blijft Nathan Import/

Export onze exclusieve partner in de Benelux.” Hoewel we uiteraard

blij zijn dat Alpha-InnoTec gewoon blijft zoals het is, maken we ons wat

zorgen om dit artikel. Is er dan niets meer te vertellen over de samen-

voeging van de Schulthess Group en Nibe Industrier? Dereschkewitz lacht

en gaat verder: “Het enige dat natuurlijk verandert is de marktpositie van

beide bedrijven. Nibe Industrier voert op dit moment 36 vooraanstaande

merken op het gebied van verwarmen en koelen. De bedrijven uit de

Schulthess Group zullen aan dit merkenportfolio worden toegevoegd

zonder daarbij hun eigen identiteit te verliezen. Na de samenvoeging, zal

de combinatie Nibe Industrier/Schulthess Group een marktaandeel van

ongeveer 25% hebben, waarmee we samen de grootste warmtepomp-

leverancier van Europa zijn! We worden er dus alleen maar sterker door.”

VISIE OP: WARMTEPOMPMARKT

Tot zo ver ons diepte-interview, verzuchten we na deze heldere uitleg.

We kiezen een andere insteek en vragen de heer Dereschkewitz hoe

hij verwacht dat de duurzame energiemarkt zich de aankomende jaren

zal gaan ontwikkelen. De heer Dereschkewitz vertelt: “Door de wet- en

regelgeving van de overheden zal hernieuwbare energie de aankomende

jaren in heel Europa veel terrein winnen. Nieuwbouwwoningen moe-

ten aan steeds strengere isolatie-eisen voldoen, waardoor de totale

energiebehoefte voor verwarming steeds meer zal dalen. Hierdoor zijn

veel lagere warmtepompcapaciteiten benodigd dan voorheen. We zijn

helemaal klaar voor deze vraag. In nauwe samenwerking met Nathan

Import/Export ontwikkelden we vorig jaar de WzS 31H/KS warmte-

pomp; een toestel met een capaciteit van 3,4kW, want waarom zou je

meer energie opwekken dan je nodig hebt? Deze speciale oplossing

voor nieuwbouwwoningen wordt ontzettend goed ontvangen op de

Nederlandse nieuwbouwmarkt. Ook bestaande gebouwen verdienen

onze aandacht. De Europese renovatiemarkt biedt een enorm potentieel

voor warmtepomptechnologie. Een derde markt waar veel kansen liggen,

is de industriële bouw. Steeds meer bedrijven beseffen dat het verwar-

men en koelen met warmtepompen hen zeer grote energiebesparings-

mogelijkheden biedt, waardoor we ook hier veel terrein kunnen winnen.”

VISIE OP: ALPHA-INNOTEC

Dit belooft een rooskleurige toekomst voor het bedrijf, toch? “Absoluut,

we hebben heldere doelstellingen en visies waar we ons samen met

onze partners en medewerkers op richten. Met vele betrokken,

gekwalificeerde professionals streven we naar tevreden klanten,

kwalitatief hoogwaardige producten en een hoog serviceniveau. En dat

gaat ontzettend goed! We zijn inmiddels een van de Europese marktlei-

ders op gebied van warmtepomptechnologie en dat wordt alleen maar

beter!”, vertelt de heer Dereschkewitz trots.

HET PAND IN KASENDORf WAARIN ALPHA-INNOTEC, ERDWäRME PLUS EN KKT KRAUS GEVESTIGD zIjN

Foto Linkerpagina: DE HEER DERESCHKEWITz, BEDRIjfSLEIDER ALPHA-INNOTEC, KKT KRAUS & ERDWäRME PLUS

Wewordenersterkerdoor

INTERVIEW MET DE HEER DERESCHKEWITZ

Nathan8

9

Devisievan:

VISIE OP: PRODUCTONTWIKKELING

“We werken er ook hard voor; we kijken altijd verder.”, vervolgt de heer

Dereschkewitz. “zo zijn we momenteel bezig met de ontwikkeling van

een revolutionaire lucht/water warmtepomp die door de toepassing van

het milieuvriendelijke koudemiddel R290 zeer efficiënt is en een hoge

voorlooptemperatuur voor warm tapwater levert. Om industriële

toepassingen naar behoefte van de verschillende markten te kunnen

aanbieden, zullen we in de nabije toekomst een nieuwe serie brine/

water warmtepompen ontwikkelen en in ons assortiment opnemen.”

VISIE OP: NEDERLANDSE MARKT

Veel van onze Duitse fabrikanten vertellen ons regelmatig dat de

Nederlandse markt een bijzondere markt is. We vragen de heer

Dereschkewitz wat hem opvalt aan onze markt. zonder twijfel

antwoord hij: “De Nederlandse markt onderscheidt zich aanzienlijk van

andere grote markten als Duitsland, zwitserland, Frankrijk en

Oostenrijk. Terwijl de lucht/water warmtepomp de markt in de

meeste landen domineert, zijn de brine/water en water/water

toestellen de absolute toppers op de Nederlandse markt. Deze

toestellen bieden koeling; een functionaliteit die hier in Nederland

zeer populair is! Een ander verschil vinden we in de energievraag.

Dankzij de strenge bouwstandaards en wettelijke voorschriften in de

Nederlandse markt, zijn de energievraag en daarmee de gevraagde

verwarmingscapaciteiten kleiner dan in veel andere landen. Boven-

dien vindt er erg veel projectmatige bouw plaats, waarin meerdere

woningen tegelijk ontwikkeld worden. Het succes dat Nathan, Uponor

en wij in Nederland samen met Lowergy Concepts hebben, zie je in

bijna geen enkel Europees land. Doordat we samen met Nathan

Import/Export actief op de wensen van de Nederlandse markt

inspelen, ligt hier enorm veel potentieel voor ons!”

VISIE OP: NATHAN GROUP

“De jarenlange samenwerking met het team van de Nathan Group

kenmerkt zich door de eerlijke, open communicatie. Door onze

maandelijkse besprekingen, kunnen we marktveranderingen en trends

snel uitwisselen en er samen een maatoplossing voor ontwikkelen. De

kracht van Nathan ligt in het feit dat het bedrijf als systeemoplosser in

de markt optreed en met zijn grote technische kennis aan alle vragen

tegemoet kan komen. We zijn ontzettend blij met onze bijdrage aan het

Lowergy totaalconcept en de samenwerking met de teams van de

Nathan Group. zo kunnen we nog vele jaren samen verder!” besluit de

heer Dereschkewitz ons gesprek.

DE PRODUCTIEHAL VAN ALPHA-INNOTEC IN KASENDORf

Foto Linkerpagina: HET PAND VAN DE SCHULTHESS GROUP IN KASENDORf

alpha-INNOtEC

Via NathaN leVert alpha-iNNotec de VolgeNde

productlijNeN iN NederlaNd:

u briNe / water warmtepompeN

u lucht / water warmtepompeN Voor biNNeNopstelliNg

u lucht / water warmtepompeN Voor buiteNopstelliNg

u lucht / water warmtepompeN Voor warm tapwater

u water / water warmtepompeN

u zoNNecollectoreN

u toebehoreN zoals bufferVateN eN

VeNtilatorcoNVectoreN

www.alphaiNNotec.de

www.NathaN.Nl

Nathan10

INFORMatIEVEupONORapp

Vanaf heden is er een unieke app voor de nieuwe Uponor RTM

fittingtechnologie op de markt! De Uponor RTM fittingtechnologie met

geïntegreerde persfunctie verbindt leidingen snel, veilig en zonder

persgereedschappen! De app bevat zowel gedetailleerde 3D weergaven

als uitvoerige productinformatie over de nieuwe RTM fittingen. Ervaar het

gemak van deze informatieve RTM fittingtechnologie app. De Engelstalige

app is gratis verkrijgbaar in de Apple App Store en Android Market Place.

sNEllEINstallatIE

Revolutionaire Uponor RTM fittingtechnologie app

Uponor vereenvoudigt de inbouw met nieuw gipspaneelIn navolging van het Uponor Comfort Panel, introduceerde Uponor recent het

‘Uponor Gips Panel’; een gipspaneel dat de voordelen van oppervlakteverwarming,

oppervlaktekoeling en eenvoudige montage met elkaar verenigt. Het nieuwe

gipspaneel bestaat uit een 15 mm dikke, vezelversterkte gipskartonplaat met 27 mm

dikke warmte-isolatie van geëxpandeerd polysterol (EPS). Geïntegreerd in het paneel

vindt u de hoogwaardige Uponor PE-xa leiding. De actieve gipspanelen bereiken

een verwarmingscapaciteit van maximaal 90 W/m² evenals een koelvermogen

van maximaal 60 W/m². Het paneel wordt simpelweg direct tegen de muur of het

plafond gemonteerd, waardoor de bouwtijd ten opzichte van conventionele systemen

aanzienlijk wordt gereduceerd. De topkwaliteit van het materiaal en de snelle

montagewijze van het systeem bieden de installateur een grote meerwaarde bij zowel

nieuwbouw- als renovatieprojecten.

upONORNl–KlEMKOppElINGNulEVERbaaRMEtMEtalENtulE!

Uponor MLC NL klemkoppeling met metalen tule Sinds eind september 2010 is er, naast de bekende Uponor MLC NL klemkoppeling met PPSU tule,

ook een MLC NL klemkoppeling met metalen tule verkrijgbaar. Naast de reeds bekende diameter

van 16 mm, zijn de NL-klemkoppelingen in de nieuwe uitvoering nu ook in de diameters 14,

18, 20 en 25 mm leverbaar. De nieuwe, messing vertinde Uponor MLC NL klemkoppeling is

een 2-delige koppeling met een metalen tule. Hiermee wordt het traditionele ‘metaalgevoel’

weer teruggebracht in de installatietechniek, zonder de positieve eigenschappen

van de Uponor PPSU klemkoppeling te verliezen! Net als de PPSU klemkoppeling, heeft

deze nieuwe metalen klemkoppeling de volgende voordelen: montage zonder kalibreren,

montage zonder ontbramen en een minimaal benodigd aandraaimoment.

Kijk op pagina 54 voor een interessante Uponor MLC NL introductieactie!

11

Inthespotlight

VOORIEDERERENOVatIEsItuatIEEENpassENDERaDIatORaaNsluItsEt

WaaROMMEEROpWEKKENDaNNODIGIs?

Oventrop radiatoraansluitsets voor renovatie

Alpha-InnoTec Combiwarmtepomp brine/water WzS 31 H/KS

NIEuWE,FRIssElOOK

Nieuwe huisstijl Nathan Group Misschien is het u al opgevallen: de Nathan Group heeft een nieuwe, frisse huisstijl

gekregen. Alle bedrijven binnen de Nathan Group zijn in het nieuw gestoken, maar

behouden wel hun eigen logo en herkenbare kleur. Om de gezamenlijke kracht van de

bedrijven te onderstrepen, is er een corporate logo ontwikkeld dat u op al onze uitingen

terugvindt. Naast de overeenkomst in vorm en lettertype van de verschillende Nathan

Group bedrijven, versterkt het gezamenlijke logo de synergie tussen alle organisaties.

Aan de nieuwe website wordt momenteel hard gewerkt. Deze verwachten wij u in de

eerstvolgende Enervision te kunnen presenteren!

Oventrop heeft haar assortiment recent uitgebreid met drie radiatoraansluitsets

welke in het bijzonder geschikt zijn voor renovatiedoeleinden. Iedere set bestaat

uit een uitgebalanceerde combinatie van een Vindo TH thermostaat en een

voorinstelbare thermostaatafsluiter met retourventiel van vernikkeld messing.

Met het retourventiel kunt u zowel voorinstellingen aanbrengen als systemen

afsluiten. De hoogwaardige witte Vindo TH thermostaat is voorzien van een

begrenzingelement, een vloeistofsensor en een instelhulp voor slechtzienden. Voor

iedere renovatiesituatie bestaat een passende set. Dankzij deze sets van Oventrop

bent u, als installateur, goed uitgerust voor elke renovatiesituatie!

Vraag de praktische overzichtsfolder op via marketing@nathan.nl!

De Alpha-InnoTec WzS 31 H/KS warmtepomp voelt zich uitstekend thuis in een moderne,

energiezuinige woning. De slimme warmtepomp wekt niet meer energie op dan nodig is. Dit

maakt de warmtepomp extreem zuinig. De functies verwarmen, passief koelen en de bereiding

van warm tapwater worden in een compacte behuizing met elkaar gecombineerd. De speciaal

voor de Nederlandse energiezuinige nieuwbouwwoningen ontwikkelde warmtepomp kan

simpelweg op het 230V netwerk worden aangesloten.

Nathan12

Eenlustvoorhetoog

CoMpRoMISloZE KWalITEIT EN SupERIEuRE MaTERIalEN

zONDER HET MERK RIVA zOU DE WERELD VAN SPORTBOTEN EN MOTORjACHTEN ER HEEL ANDERS UITGEzIEN HEBBEN. DOOR TOMELOzE AMBITIE EN GRENzELOzE PASSIE zIjN jONGENSDROMEN DAADWERKELIjK IN VERVULLING GEGAAN. DIT HEEFT GELEID TOT EEN MERK VAN WERELDFORMAAT.

13

Mooiwerk

LANGE HISTORIE

Het gerenommeerde merk Riva vindt zijn oorsprong in 1842. Visser en

botenbouwer Pietro Riva, repareerde boten met stormschade die

niemand anders meer kon repareren. Door de kwaliteit en het

handwerk dat hij verrichtte was zijn werk zo goed, dat zijn reputatie

steeg en hij bekend werd in de wijde omtrek. Hij wilde zijn talenten

echter voor meer gebruiken dan voor het repareren van boten alleen.

Pietro Riva droomde ervan om boten te ontwerpen en te bouwen die

niemand ooit eerder had gezien. Toen hij zijn droom in vervulling zag

gaan en hij zijn eerste boot bouwde, begon de geschiedenis van Riva

officieel.

Rond 1880 nam één van zijn zoons, Ernesto Riva, de jachtwerf over.

Hij waakte over de traditie van volmaakte kwaliteit en vakmanschap,

maar voegde hier een nieuwe dimensie aan toe. Riva was een van de

eerste bedrijven die zuigermotoren installeerde in schepen die

passagiers en lading konden vervoeren.

Na Ernesto Riva was het de beurt aan Serafino Riva om het roer over te

nemen. Onder zijn leiding stopte Riva met het produceren van

passagiers- en vrachtschepen en introduceerde hij Riva boten in de

wereld van Powerboat racing. In 1912 bereikte hij met zijn Powerboat

een snelheid van 24 kilometer per uur; een, voor die tijd, unieke

prestatie! Het bracht hem nationale en internationale bekendheid.

Deze resultaten waren voor Serafino echter niet genoeg. De lijn van

Riva boten werd uitgebreid met boten voor de pleziervaart. Dit was

wederom een keerpunt in de geschiedenis van het merk.

ONLy THE BEST

Uiteindelijk was het Carlo Riva die het chique, houten bootconcept

verder commercialiseerde. Rond 1950 werd Riva een wereldmerk dat

symbool stond voor kwaliteit, elegantie en status. Een traditionele

wereldlegende die erg in de smaak viel bij koningen, acteurs, sportsterren

en andere beroemdheden. Wereldburgers als Brigitte Bardot, Richard

Burton, Sophia Loren, Prins Rainier en vele anderen kozen voor Riva.

Nog steeds is Riva erg populair onder beroemdheden die veel waarde

hechten aan traditie. Klassiek en eenvoudig design zijn hierbij het

belangrijkst. Want waarom genoegen nemen met minder, als je een

boot van Riva kunt kopen?

Foto Linkerpagina: DE RIVA 33 AqUARIVA OP VOLLE SNELHEID!

OOK OM LEKKER TE DOBBEREN

Nathan14

LUxE EN COMfORT

Het assortiment van Riva bestaat tegenwoordig uit schepen tot ruim

35 meter. De Riva 86 Domino is met haar 26,40 meter de nieuwste telg

binnen het assortiment grote maten in de Riva familie. Dit metallic-ice

gekleurde schip valt op door zijn strakke lijnen, gebalanceerde

schoonheid en agressieve uiterlijk en wordt gezien als het ultieme

raspaard van de Riva stal. De twee keer 2435 PK krachtbronnen maken

het varen met meer dan 70 km/u tot een ongelooflijke ervaring.

De gesloten bovensalon, voorzien van airconditioning, is een grote,

open en zeer lichte ruimte. Door de grote zijramen en de voorruit

hebben de gasten vanaf de eettafel een prachtig uitzicht op de

omgeving. De inrichting is verfijnd, exclusief en creëert een

aantrekkelijke, ruime ambiance. Er is gebruik gemaakt van natuur-

lijke materialen zoals iep en grijze klipeik, gecomplementeerd met

lederen bekleding in natuurkleuren en grijze lak. De Master Cabin

bevindt zich midscheeps en is eveneens ruim en licht. De VIP Cabin,

met kingsize bed, bevindt zich vooronder en er zijn twee gasten-

kamers aan boord.

START VAN CALKER BOBSLEETEAM IN KöNIGSSEE, 2011

METALLIC-ICE IN EEN AzUURBLAUWE zEE: EEN INDRUKWEKKEND GEzICHT

DE TOPSNELHEID VAN DE RIVA 86 DOMINO IS 38 KNOPEN (CA. 70 KILOMETER PER UUR)

15

Mooiwerk

De Riva 86 Domino is ontworpen voor mensen die van sportieve lijnen

houden. Deze lijnen zitten de functie en stijl van het jacht echter niet

in de weg. Het schip beschikt over een enorme ruimte, wat ideaal is

voor lange tochten en het dagelijks leven aan boord van een schip.

STERK NAzAAT

Het meest bekend is de Riva 33 Aquariva. Dit model stamt rechtstreeks

af van de eerste beroemde Riva boot waar iedereen dol op was; de

Aquarama. Nog steeds staat dit model symbool voor kwaliteit,

exclusiviteit en vakmanschap. Elk detail is niet alleen functioneel, maar

ook een lust voor het oog.

De geschiedenis van Riva begon in 1842 en zal, onder leiding van de

Ferretti Group, nog lang blijven bestaan als standaard voor luxe,

vakmanschap en innovatie.

VOLLE SNELHEID IN DE BAAN IN KöNIGSSEE

HET ExCLUSIEVE INTERIEUR VAN DE RIVA 86 DOMINO

DERIVaVlOOt

Type leNgTe MoTor kajuiTeN

33 aquariVa super 10.07 m 2 x 380 pK 1

33 suNriVa 10.07 m 2 x 380 pK 0

44 riVarama 13.40 m 2 x 800 pK 2

52 riVale 16.12 m 2 x 900 pK 3

56 sportriVa 17.57 m 2 x 900 pK 4

63 Vertigo 19.57 m 2 x 1360 pK 4

68 ego super 20.82 m 2 x 1550 pK 4

75 VeNere 23.00 m 2 x 1524 pK 5

85 opera super 26.40 m 2 x 2435 pK 6

86 domiNo 26.02 m 2 x 2029 pK 5

92 duchessa 28.23 m 2 x 2218 pK 7

115 atheNa 35.40 m 2 x 2775 pK 6

leVeraNcier: leNgers Yachts, muideN

website: www.leNgersYachts.Nl

Nathan16

17

Werkinuitvoering

Eenbezoekaaneenbijzonderewoning

DuuRZaME, EIgENTIjDSE VIlla

BUITENDIENSTMEDEWERKER EDWIN KUSTER TIPTE DE REDACTIE OVER EEN BIjzONDERE NIEUWBOUW WONING AAN DE MAx ERNSTLAAN IN VLEUTEN. zIjN ENTHOUSIASTE OMSCHRIjVING VAN DE UNIEKE VILLA MET ALPHA-INNOTEC WARMTEPOMP WEKT ONzE INTERESSE. SAMEN GAAN WE OP PAD. zODRA WE DE STRAAT IN RIjDEN zIEN WE EEN DIVERSITEIT AAN VRIjSTAANDE WONINGEN, MET IN HET MIDDEN ÉÉN WONING DIE ONS METEEN OPVALT. WE PARKEREN DE AUTO EN BRENGEN EEN BEzOEK AAN DEzE ECHTE EYECATCHER.

Voor het pand maken we kennis met de toekomstige bewoners, de

heer en mevrouw Doornbosch en ontmoeten het team van W&W

installaties. De heer Doornbosch steekt van wal: “Deze straat bestaat uit

15 kavels waarvan 2 Berlage kavels welke bestemd zijn voor bijzondere

woningbouw. Wij vielen direct op de riante afmeting van deze 1.300 m2

grote kavel en ook de locatie tegenover het park sprak ons direct aan.

Samen met Waterstudio.nl hebben we dit huis zelf ontworpen. Het

resultaat is min of meer het tegenovergestelde van onze huidige

woning; een traditionele jaren ‘30 woning. Dit is echt heel anders. De

planning is om onze verhuisdozen in de eerste of tweede week van juli

deze kant op te laten komen.” Enthousiast vervolgt de heer Doornbosch:

“De omgeving is prachtig. Het huis ligt pal tegenover het Máximapark

(voorheen Leidsche Rijn Park), één van de grootste parken in Nederland.

Hier tegenover bevindt zich het lint; een verhard pad waar je kunt

wandelen en hardlopen. Het lint heeft een uniek hypermodern

tijdregistratiesysteem. Met een chip aan hun schoen kunnen hardlopers

hun rondetijden aflezen op een groot elektronisch bord of via internet.”

VERTICAAL ACCENT

Na binnenkomst zien we dat de woning van binnen net zo imposant is als

van buiten. Ondanks de hoeveelheid bouwstof en het feit dat de woning

nog niet is opgeleverd, ervaren we de sfeer en ambiance van het pand

direct. De vele raampartijen die het gebouw rijk is, zorgen voor veel licht

en geven de woning een verticaal accent. We starten met een rondleiding

en lopen al snel tegen een Alpha-InnoTec warmte pomp aan. We vragen

de heer Doornbosch naar zijn beweegredenen voor deze installatie. Hij

vertelt: “Om aan de EPC eisen die de overheid stelt te voldoen, kom je al

snel terecht bij een warmtepomp. De EPC berekening is eigenlijk de echte

Foto Linkerpagina: HET TEAM VAN W&W INSTALLATIES VOOR DE WONING IN VLEUTEN

WERNER jANSSEN, DIRECTEUR W&W INSTALLATIES, CONTROLEERT DE INSTELLINGEN

Nathan18

reden waarom we een warmtepompinstallatie in onze woning hebben.

Daarnaast spreekt de vloerverwarming en vloerkoeling ons heel erg aan.

Daardoor hebben we geen radiatoren meer in huis. Dat is ideaal. Het

geeft prettige warmte op koude dagen en in de zomer een heerlijk koel

huis.” De leidingen zijn mooi weggewerkt achter een strakke kast, het

pas precies. “Het was nog spannend of het wel paste. We hebben de

installatie op kantoor ingetekend, maar in de praktijk pakt het nog

weleens anders uit.”, vertelt de heer Wissing van W&W installaties.

Naast de warmtepomp van Alpha-InnoTec vind je in deze woning ook

het leidingsysteem van Uponor, de appendages van Oventrop, de

vloerverwarmingsverdelers van Komfort SBK en een bron van ThermoPlus.”,

aldus de heer Wissing.

VAN ALLE GEMAKKEN VOORzIEN

We vervolgen de rondleiding en lopen richting de keuken. Hier is goed

te zien dat er optimaal gebruik is gemaakt van de ruimte; de plafonds

zijn 3,5 meter hoog. “De keuken is eigenlijk de grootste ruimte van deze

woning. We wilden graag een echte leefkeuken.” licht de heer

Doornbosch toe. De keuken is van alle gemakken voorzien, zelfs de

gaspitten zijn in het werkblad gefreesd en de wijnkoelers zijn inge-

bouwd. Via de riante trap in de hal, die in een rechte lijn van de begane

grond naar de tweede verdieping loopt, komen we op de eerste

verdieping. Hier bevinden zich twee badkamers en vier slaapkamers,

allen voorzien van een inbouwkast. Een aantal elementen van de

badkamer zijn te zwaar om de trap op te tillen en zijn daarom met een

hijskraan op het dakterras getild. “Hierdoor hoeven we niet naar boven

met al dat gewicht, maar naar beneden. Dat is net wat makkelijker.”,

merkt Mike Fischers, installateur van W&W installaties, op.

Voor de logeerkamer en de relaxruimte bestijgen we het laatste gedeelte

van de trap. “Onze logés maken zich al een beetje zorgen over de

hoeveelheid trappen die ze moeten lopen.”, vertelt mevrouw Doornbosch

lachend. Eenmaal boven aangekomen zien we dat de logés het mooiste

uitzicht op het park hebben, daar hebben ze wel wat tredes voor over.

VAKANTIEGEVOEL

Aangekomen bij de relaxruimte, ervaren we een heerlijk vakantiege-

voel. De ruimte bevat onder meer een hamam en een sauna met

HET W&W INSTALLATIETEAM SAMEN MET NATHAN BUITENDIENSTMEDEWERKER EDWIN KUSTER V.L.N.R. EDWIN KUSTER, KOEN WISSING, MIKE fISCHER EN WERNER jANSSEN

fRAAI UITzICHT

19

Werkinuitvoering

waanzinnig uitzicht over het park. “Ik ben eigenlijk niet zo’n nieuw-

bouwwijk-man, maar binnen een nieuwbouwwijk is dit een hele mooie

locatie.”, vertelt de heer Doornbosch. “Het is heel bijzonder voor een

nieuwbouwwijk om zo’n vrij uitzicht te hebben op het park.”, vult

mevrouw Doornbosch haar man aan.

TUSSEN DAK EN RIOOL

De technische aspecten van de woning werden mede gerealiseerd

door W&W Installaties. Directeur Werner janssen: “Ons bedrijf verzorgt

alles wat tussen dak en riool zit. Via de aannemer Mijnwoonwens.nl is

dit project op ons pad gekomen. We hebben het hele technische

gedeelte van de woning mogen uitvoeren. Projecten als deze komen

helaas nog weinig voor. zoveel van dit soort woningen worden er niet

gebouwd.” “Maar als het op warmtepompen aankomt, zijn het wel

vaker unieke woningen. Vaak ook op een apart locatie.”, vult de heer

Wissing aan. De heer janssen lacht en zegt: “Eigenlijk hebben we nooit

echt standaard opdrachten. Dat maakt het werk zo uitdagend. Vaak zijn

andere installateurs al afgehaakt voordat wij in beeld komen. We zijn

eigenlijk een soort van ‘problem solvers’.”

fINISHING TOUCH

Het is ons duidelijk geworden dat deze woning echt alle luxe en comfort

bevat die je je maar kunt wensen. De redactie wenst de familie

Doornbosch veel succes met de laatste puntjes op de i en daarna puur

woongenot in deze eigentijdse woning.

UITzICHT VANUIT DE SAUNA

W&WINstallatIEs

botsestraat 14b

6578 jb leuth

tel: +31 (0)24 373 84 41

e-mail: iNfo@wwiNstallaties.Nl

website: www.wwiNstallaties.Nl

projectomVaNg: 1 VrijstaaNde woNiNg

warmtepomp: alpha-iNNotec briNe/water swc

broN: gesloteN Verticale

bodemwarmtewisselaar (Vbww)

leidiNgwerK: upoNor pe-mdx 16 mm

VloerVerwarmiNgs-

Verdelers: Komfort sbK 4100 Verdeler

regeliNg: upoNor draadloze

ruimtethermostaat t-75

appeNdages: oVeNtrop

aaNNemer: mijNwooNweNs.Nl

architect: waterstudio.Nl

broNboriNg: thermoplus

iNstallateur: w&w iNstallaties

producteN eN begeleidiNg: NathaN import/export b.V.

Nathan20

Eenuniekeontmoetingsplek

INNoVaTIECENTRuM DuuRZaaM BouWEN

DE HAVENS VAN ROTTERDAM IN DE VROEGE OCHTEND. WE VERWACHTEN VEEL BEDRIjVIGHEID EN DRUKTE, MAAR zIEN NIETS VAN DIT ALLES. DE KALMTE EN RUST OVERVALT ONS EEN BEETjE. EEN zONNETjE BREEKT DOOR ALS WE AAN KOMEN RIjDEN BIj DE INDRUKWEKKENDE FABRIEKSHAL AAN HET WATER. DAAR zAL ONS GESPREK PLAATSVINDEN MET DE HEER VAN DER MEER, DIRECTEUR VAN INNOVATIECENTRUM DUURzAAM BOUWEN. EEN MOOI MOMENT OM HET ECOPREFABHUIS- DE DEMOWONING DIE LOWERGY CONCEPTS, UPONOR EN VBI IN FEBRUARI OP DE BOUWBEURS PRESENTEERDEN- EENS IN zIjN NIEUWE SETTING TE BEKIjKEN.

21

Ookheelduurzaam

Eenuniekeontmoetingsplek

INNoVaTIECENTRuM DuuRZaaM BouWEN

“Van oorsprong ben ik eigenlijk een techneut, maar duurzaamheid

trok zo mijn aandacht dat ik me er, samen met een oud studie-

genoot, verder in ben gaan verdiepen. Techniek en duurzaamheid is

misschien een aparte combinatie, maar wel een combinatie die

volgens ons nodig is en, zoals nu blijkt, door de markt gewaardeerd

wordt,” begint van der Meer het gesprek. “Maar de weg naar het

kenniscentrum zoals deze nu is, was langer dan alleen het traject van

idee naar uitvoering. Samen met een studiegenoot ben ik drie jaar

geleden een duurzaamheidadviesbureau begonnen. We dachten toen

dat duurzaamheid heel snel geaccepteerd zou worden door de markt,

maar dat bleek een illusie. We verbaasden ons over de verschillen in

interpretaties van het begrip duurzaamheid. Partijen vonden al snel

dat ze goed bezig waren, maar hun toepassing van duurzaamheid

was vooral gericht op levensduurverlenging, onderhoudsreductie of

CO2 besparing. Dat is echter een eenzijdige visie op duurzaamheid.

Toen het besef kwam dat dit niet ging werken, zijn we verder gaan

denken. We zijn toen tot de conclusie gekomen dat het omgedraaid

moest worden. Er moest een fysieke ruimte gecreëerd worden

waarin men de voordelen van duurzaamheid concreet kon zien.

Vanuit die gedachte zijn we met het Innovatiecentrum Duurzaam

Bouwen begonnen.”

DUURzAAMHEID IS EEN BREED BEGRIP

Tijdens de rondleiding door de twee hallen van opgeteld 2.000 m2 is de

hoeveelheid informatie bijna overweldigend. Duurzaam energie- en

materiaalgebruik, procesinnovatie, verschillende duurzame gebouwen en

ondersteuning bij duurzaamheid zoals toetsinstrumenten en juridische

aspecten; alles is vertegenwoordigd in het kenniscentrum. “Dat is het doel

van dit centrum.”, legt van der Meer uit. “Duurzaamheid is eigenlijk te

breed om in één woord of beeld te vatten. Er is zo veel duurzaam. Hier

willen we dat inzichtelijk maken. Dit centrum is bedoeld als verbinding

tussen vraag & aanbod en theorie & praktijk.” Wanneer we verder lopen,

valt de grote verscheidenheid aan producenten op. Van der Meer vertelt:

“Hier komen we eigenlijk weer terug op het brede karakter van

duurzaamheid. Ons doel is het aanstippen van de verschillende thematie-

ken van duurzaamheid. Om dit te doen, zakken we af naar verschillende

totaalconcepten. Binnen die totaalconcepten heb je vervolgens meerdere

producenten. De EcoPrefabwoning die Lowergy Concepts, Uponor en VBI

samen met diverse partners heeft gebouwd, is daar een mooi voorbeeld

van. Op de bouwbeurs bewezen ze met deze woning dat je met samen-

werking tot de beste resultaten komt. De woning werd gedemonteerd en

hier in het Innovatiecentrum weer helemaal opgebouwd. Een perfect

voorbeeld van hoe samenwerking kan leiden tot iets moois.”

Foto Linkerpagina: DIRECTEUR MAURICE VAN DER MEER

ÉÉN VAN DE TWEE HALLEN VAN HET INNOVATIECENTRUM DUURzAAM BOUWEN

Nathan22

SAMENWERKING

Van der Meer vervolgt zijn verhaal: “Binnen de bouwbranche is iedereen

een beetje vastgeroest in zijn doen en laten. ze werken zoals ze gewend

zijn te werken en dat is het. De bouwkundige kant kent de installatie-

technische kant niet en omgekeerd. Nu komen deze twee takken ergens

op het einde samen, vaak bij de uitvoering. Wanneer men wil verduur-

zamen, dan moeten de twee takken elkaar echter eerder opzoeken. Dat

komt hier bij elkaar. Hier kunnen we aan de bezoeker uitleggen wat de

verhouding is tussen bouwkundige maatregelen en maatregelen die van

installatietechnische aard zijn. Anders kun je dat niet. Op een beurs staat

iedereen naast elkaar en vertelt zijn eigen verhaal. Duurzaamheid vergt

een andere aanpak, namelijk samenwerking.”

DUURzAME BIjEENKOMSTEN

Innovatiecentrum Duurzaam Bouwen maakt duurzaamheid laagdrempelig

en in principe kan iedereen het centrum bezoeken. Toch is dat in de

praktijk anders. Van der Meer: “We ontvangen hier vooral professionals;

architecten, opdrachtgevers, beleggers, aannemers, gemeenten en

corporaties. Ook de deelnemers zijn hier altijd van harte welkom. zij

organiseren hier regelmatig bijeenkomsten, meestal rondom een

bepaald thema, welke we hier faciliteren. We hebben alles in huis voor

DE ECOPREfABWONING WERD VOOR HET EERST GEPRESENTEERD OP DE BOUWBEURS 2011

De eCopreFaBWoning in ZiJn nieUWe Setting

23

Ookheelduurzaam

het geven van presentaties en zorgen voor een rondleiding in het

kenniscentrum. Daarbij is de toelichting van groot belang. Alles wat je in

het centrum ziet, is natuurlijk mooi, maar het gaat pas echt leven als er

wat bij verteld wordt. We ontkomen er natuurlijk niet aan om technische

informatie te geven. Dat is de kracht, maar daar schuilt tegelijkertijd

natuurlijk ook het gevaar. je ziet hier puur techniek, maar duurzaamheid

gaat juist niet om techniek. Techniek is het hulpmiddel, duurzaamheid is

een proces. We proberen aan de hand van techniek mensen te

enthousiasmeren over de mogelijkheden. Daarmee willen we een

breder draagvlak creëren zodat beleidsmatige veranderingen doorge-

voerd worden.”

INNOVATIECAMPUS

Om de verbinding tussen vraag & aanbod en theorie & praktijk nog

duidelijker naar voren te laten komen, is het Innovatiecentrum

Duurzaam Bouwen gevestigd op de RDM campus. Er worden in het

centrum regelmatig scholieren rondgeleid en onderzoeksopgaven, zoals

onderzoek naar groene daken, uitgevoerd. “Toen we nog in de

oriënterende fase van dit centrum zaten, hebben we ons initiatief bij de

gemeente Rotterdam gepresenteerd. zij stelde ons voor om ons hier te

vestigen, juist om de koppeling te maken tussen de theorie en de

praktijk. Het blijkt namelijk dat het voor een onderwijsinstelling

behoorlijk lastig is om de samenwerking met het bedrijfsleven op te

zoeken. Onderwijsinstellingen denken namelijk vanuit hun filosofie; alles

ten gunste van het onderwijs. Omdat wij het bedrijfsleven kennen,

kunnen we beide partijen samenbrengen. En dat voelt goed.”, aldus van

der Meer.

UITzICHT VANUIT HET INNOVATIECENTRUM DUURzAAM BOUWEN

RDMCaMpus

DE RDM CAMPUS IS GELEGEN OP HET TERREIN VAN DE VOORMALIGE

ROTTERDAMSCHE DROOGDOK MAATSCHAPPIj (RDM), MIDDEN

IN DE ROTTERDAMSE STADHAVENS. HET IS NU EEN LOCATIE VOOR

ONDERWIjS, BEDRIjVEN EN EVENEMENTEN DIE ONDER HET MOTTO

RESEARCH, DESIGN & MANUFACTURING (RDM) SAMENWERKEN

AAN DUURzAME EN INNOVATIEVE OPLOSSINGEN OP HET GEBIED VAN

BOUWEN, MOBILITEIT EN ENERGIE.

EEN BELANGRIjK ONDERDEEL VAN DE RDM CAMPUS IS HET

INNOVATION DOCK. HIER zIjN DE HOGESCHOOL ROTTERDAM

EN HET ALBEDA COLLEGE GEVESTIGD EN IS ER RUIMTE VOOR

KLEINSCHALIGE EN INNOVATIEVE BEDRIjVEN DIE EEN KENNISRELATIE

WILLEN AANGAAN MET DE ONDERWIjSINSTELLINGEN. NAAST HET

INNOVATION DOCK BESTAAT DE RDM CAMPUS UIT HET VOORMALIGE

DIRECTIEKANTOOR, DE RDM DROOGDOK EN DE RDM DOKHAVEN. HET

GEBIED WORDT IN FASES HERONTWIKKELD TOT EEN AANTREKKELIjKE

VESTIGINGSLOCATIE VOOR BEDRIjVEN EN ONDERWIjSINSTELLINGEN

DIE WERKzAAM zIjN OP HET GEBIED VAN DUURzAAMHEID.

DE HEER VAN DER MEER OVER DE RDM CAMPUS: “DE RDM

CAMPUS IS ECHT BEDACHT ALS INNOVATIECAMPUS. DIT MOET DE

KRAAMKAMER VAN INNOVATIE WORDEN. IK BEN TROTS DAT WIj ALS

INNOVATIECENTRUM DUURzAAM BOUWEN DEEL UIT MOGEN MAKEN

VAN DEzE ONTWIKKELING.”

Nathan24

“Binnen de bouwbranche is iedereen een beetje vastgeroest in zijn doen en laten..”

25

INNOVatIECENtRuMDuuRzaaMbOuWEN

(haVeN 2600)

rdm doKloods

heijplaatstraat 1

3089 jb rotterdam

tel: +31 (0)10 415 72 44

e-mail: m.Vdmeer@icdubo.Nl

website: www.icdubo.Nl

hEtECO-pREFabhuIsINhEtINNOVatIECENtRuMDuuRzaaMbOuWEN

SAMEN MET BETONFABRIKANT VBI EN DIVERSE ANDERE SPECIALISTEN

PRESENTEERDEN LOWERGY CONCEPTS EN UPONOR DIT jAAR EEN

REVOLUTIONAIRE ALL-ELECTRIC WONING OP DE BOUWBEURS IN

UTRECHT. IN SLECHTS TWEE DAGEN TIjD BOUWDE HET UNIEKE

SAMENWERKINGSVERBAND HET HUIS OP DE BEURSVLOER OP.

HET ECO-PREFABHUIS WAS EEN REVOLUTIONAIRE ONTWIKKELING

WAARMEE DE VISIE OP WOONCOMFORT, EPC EN RENDEMENT

VOLLEDIG OP zIjN KOP WERD GEzET.

EEN ALPHA-INNOTEC WARMTEPOMP GEEFT HAAR WARMTE EN

KOELING AF AAN HET LEIDINGWERK IN DE VBI KLIMAATVLOEREN VAN

HET PAND. HIERMEE VERWARMT EN KOELT HET PAND VANUIT HET

PLAFOND. EEN MANIER VAN DUURzAAM VERWARMEN EN KOELEN

WAARMEE EEN GROOT COMFORTVOORDEEL WORDT BEREIKT. DOOR

DE DUURzAME OPLOSSINGEN IN HET PAND, VOLDOET DEzE NU AL

AAN DE EPC EISEN VAN 2015. MET GERINGE AANPASSINGEN IS DE

WONING zELFS VOLLEDIG ENERGIENEUTRAAL, WAARDOOR HET AL

AAN DE ENERGIE-EISEN VAN 2020 VOLDOET.

NA AFLOOP VAN DE zES DRUKBEzOCHTE BEURSDAGEN WERD HET

PAND GEDEMONTEERD EN NAAR ROTTERDAM GETRANSPORTEERD.

MIDDEN IN HET INNOVATIECENTRUM DUURzAAM BOUWEN WERD

HET HUIS WEER GEHEEL OPGEBOUWD, WAARNA BEzOEKERS OOK IN

ROTTERDAM KUNNEN ERVAREN DAT DUURzAAMHEID EN COMFORT

ABSOLUUT HAND IN HAND GAAN.

meer iNformatie ViNdt u op www.ecoprefab.Nl

VRAAG

THEORIE

PRAKTIJK

AANBOD

inspiratie

educatie

innovatie

implementatie

KENNISOVERDRACHTICDuBo brengt alle partijen bij elkaar die

betrokken zijn bij duurzaam (her-)ontwik-

kelen, bouwen en beheren van vastgoed.

De deelname van en samenwerking met

overheid, producenten, opdrachtgevers,

adviseurs, kennisinstituten en onderwijsin-

stellingen maken ICDuBo tot het centrale

platform voor kennisoverdracht.

Alle aspecten die met duurzaam bouwen

te maken hebben worden door ICDuBo op

alle schaalniveaus belicht; van gebied,

gebouw tot product, rekening houdend met

de gebruiker, het milieu en de haalbaar-heid.

Kennisoverdracht vindt plaats via onze

website en in het fysieke centrum.

In het centrum is een permanente ex-positie te zien van concrete oplossingen,

onderverdeeld in verschillende thema’s, zo-

als gebiedsontwikkeling, energieconcepten,

duuzame materialen, bouwtypoligieën etc.

FACILITEITENDe inspirerende ruimte van ICDuBo biedt

de mogelijkheid om diverse arrangementen

voor bijeenkomsten aan te bieden.

De meerwaarde van ICDuBo is de unieke locatie, de concrete opstellingen in de hal

en de overige activiteiten die in het centrum

plaatsvinden. Het is de uitgelezen plek om

een bijeenkomst te organiseren en tegelijk

kennis op te doen en andere partijen te ont-

moeten.

ICDuBo heeft verspreid door de hal de

beschikking over een aantal informele en

formele overlegplekken, een biblotheek,

een loungeruimte en een vergaderruimte

in de kas. Tevens is er voldoende ruimte

voor het organiseren van grote en kleine

symposia en bijeenkomsten.

Als deelnemer of bezoeker bestaat de

mogelijkheid om relaties te ontvangen en

rond te (laten) leiden door het centrum.

A4

A20

A15

SCHIEDAM

PERNIS

WAALHAVEN ZUID

HEIJPLAAT

EEMHAVEN

MERWEHAVEN

WILHELMINAHAVEN

NIEUWE MAAS

ROTTERDAM

CHARLOIS

HOOGVLIET

PORTUGAAL

MAASTU

NNEL

LOCATIEHet Innovatie Centrum Duurzaam Bouwen

is gevestigd in een prachtige industriële

hal, onderdeel van de historische RDM

Campus in Rotterdam. Door de vestiging

van onderwijsinstellingen en bedrijfsleven

brengt de Campus verbindingen tot stand

tussen praktijkgericht onderwijs, onderzoek

& innovatie en ondernemerschap. ICDuBo

speelt hierin een belangrijke rol.

ICDuBo is gemakkelijk bereikbaar over de

weg en biedt volop gratis parkeerplaatsen.

Maar ook over het water is ICDuBo toegan-

kelijk, met een ferry boot die voor de deur

aanlegt of met de watertaxi.

Het Innovatie Centrum Duurzaam Bouwen

is op werkdagen tijdens kantooruren op af-

spraak toegankelijk.

bibliotheek

duurzaamheidspaviljoen

vergaderruimte - kas

DEELNEMENOok u kunt deelnemen aan ICDuBo, als

leverancier, participant of belangstellende:

Leverancier:Indien u een duurzaam product of dienst le-

vert, kunt u dit permanent in ICDuBo tonen

aan de bouwprofessionals, die het centrum

bezoeken.

doelgroep: producenten, leveranciers,

adviseurs, architecten etc.

Participant:Als u als opdrachtgever permanent op de

hoogte gehouden wilt worden over de laat-

ste ontwikkelingen en gebruik wilt maken

van de faciliteiten en het netwerk van

ICDuBo kunt u participeren in het centrum.

doelgroep: overheid, corporaties, ontwikke-

laars, beleggers etc.

Belangstellende:Wilt u antwoord op een concrete vraag of

snel op de hoogte worden gebracht over de

mogelijkheden van duurzaam bouwen, dan

kunt u gebruik maken van de kennis en fa-

ciliteiten van ICDuBo.

ICDUBO HET CONGRESCENTRUM

ICDUBOHET KENNISCENTRUM

VOLDOENDE AMBITIE

“We zijn eigenlijk pas net begonnen. Er is nog zoveel meer wat we met

dit centrum kunnen bereiken. Het verwelkomen van de particulier is een

aanvulling die we zeker in de toekomst willen doen. Er wordt dan

namelijk vanuit twee kanten gewerkt. Aan de voorkant hebben we de

professional die we voorlichten en aan de achterkant vinden we de

particulier die enthousiast wordt gemaakt. Dat is nog wel echt

toekomstmuziek, hoor.”, zegt van der Meer snel. “We weten namelijk

nog niet zo goed hoe we de particulier het beste kunnen bereiken. zijn

belangen en interesses zijn heel anders dan die van de professional.

Verder zijn er nog diverse thema’s die we willen toevoegen aan het

geheel. Bijvoorbeeld duurzaamheid in de zorg en gebiedsontwikkeling.

Daarnaast willen we de huidige thema’s verder uitbreiden. Ambitie

genoeg dus om duurzaamheid nog breder onder de aandacht te

brengen. Vraag & aanbod en theorie & praktijk zullen elkaar op deze

manier alleen maar meer gaan vinden en versterken.”

Ookheelduurzaam

INNOVATIECENTRUM DUURzAAM BOUWEN ALS SPIL TUSSEN THEORIE & PRAKTIjK EN VRAAG & AANBOD

ICD

UBO

Het

ken

niS

Cen

trUM

ICD

UBO

Het

Co

ng

reSC

entr

UM

Nathan26

Wonenineenduurzaamhuurhuis

HuuRWoNINgpRojECT ‘DE DÔlE’ IN WITMaRSuM

VERWARMEN EN KOELEN MET DUURzAME ENERGIE. WIj PROFESSIONALS VINDEN HET EEN PRACHTOPLOSSING. COMFORTABEL, GOED VOOR DE PORTEMONEE EN OOK NOG EENS VEEL MINDER SCHADELIjK VOOR HET MILIEU! VOORAL MET HET OOG OP DE EPC NORMEN EN DE STIjGENDE GASPRIjzEN WORDT DE COMBINATIE VAN EEN WARMTEPOMP MET VLOERVERWARMING DOOR KENNERS DÉ OPLOSSING VOOR DE TOEKOMST GENOEMD. WIj VINDEN HET GEWELDIG, MAAR DELEN BEWONERS VAN DEzE DUURzAME WONINGEN ONzE MENING? DE REDACTIE VAN ENERVISION REED NAAR HET FRIESE WITMARSUM EN BELDE AAN BIj TWEE BEWONERS VAN HET IN DECEMBER 2010 OPGELEVERDE HUURWONINGPROjECT ‘DE DÔLE’. EEN GESPREK MET TWEE ERVARINGSDESKUNDIGEN.

27

Onsduurzameproject

fAMILIE DE BEUS

Het is 12:00 uur. Etenstijd in huize De Beus. Terwijl vader Ronald de Beus

ons enthousiast alles over de nieuwe huurwoning van zijn gezin vertelt,

eet zoon Timmo rustig zijn boterham aan de bourgondische eettafel.

Hij maakt zich op voor het schoolzwemmen die middag. In december

2010 verkocht het gezin hun 230 jaar oude koopwoning in Woudsend

om hun nieuwe, duurzame huurwoning in Witmarsum te betrekken.

Ronald de Beus: “Mijn vrouw wilde graag een huurwoning. ze wilde

van de onderhoudskosten van een eigen huis af. In onze zoektocht naar

een huurwoning zochten we allereerst naar een passende omgeving.

De Dôle in Witmarsum vonden we door de rust en ruimte meteen een

prachtlocatie. Daarna gingen we ons pas oriënteren op de details van

het project. Het bleek een huis zonder gasaansluiting te zijn. In eerste

instantie riep dat vooral praktische vragen op, over het koken bijvoor-

beeld. Want hoe doe je dat zonder gas? Tijdens informatiebijeenkomsten

kregen we een helder antwoord op deze en andere vragen, waarna

we de knoop doorhakten. We maakten ons op voor de verhuizing.”

NET ALS AUTORIjDEN

Na de oplevering, het schilderen en de inrichting, trok het gezin begin

2011 in hun nieuwe huis. Hoewel er volgens de heer des huizes nog

wat laatste afwerkingspuntjes zijn, heerst er inmiddels een echte

huiselijke gezelligheid in de woning. We vragen Ronald de Beus hoe

het duurzaam verwarmen en koelen het gezin bevalt. Ronald de

Beus: “Ons vorige huis in Woudsend had gewoon een HR-combiketel.

Verwarmen en koelen met een warmtepomp was nieuw voor me, maar

we werden goed geïnformeerd tijdens de bewonersbijeenkomsten.

Toen we ons huis betrokken, moesten we in eerste instantie wel even

leren omgaan met deze duurzame manier van verwarmen. Het is net

als met autorijden; elke auto heeft zijn eigenaardigheden en gebruiks-

aanwijzing, maar als je er eenmaal handigheid in hebt, dan weet je

niet beter. Ik zette de warmtepomp eens aan, zette hem weer uit en

keek hoe hij reageerde. Tijdens een van de informatieavonden was ons

verteld dat het wel een dag kon duren voordat de temperatuur zich

aanpast, maar daar bleek niets van waar. Met een paar uurtjes was

het hele huis gewoon op temperatuur. Als je eenmaal in de gaten hebt

hoe het systeem werkt en reageert, dan is het gewoon fantastisch.”

ExTRA WOONCOMfORT

Inmiddels heeft de familie het systeem ongeveer een half jaar in

gebruik. Ronald de Beus vertelt enthousiast: “Tot nu toe zijn we er

heel tevreden mee. De warmwatervoorziening, de temperatuur, het

werkt allemaal super. Vooral het extra wooncomfort is ontzettend fijn.

We hebben hier altijd een constante temperatuur, van de zolder tot

hier beneden, overdag en ‘s nachts. Omdat ik veel vanuit huis werk,

is dat heerlijk. Ik hoef niet steeds de kachel omhoog te draaien als ik

RONALD DE BEUS: “ENERGIEVERBRUIK. IK HEB ER EEN SPORT VAN GEMAAKT.”

Wonenineenduurzaamhuurhuis

HuuRWoNINgpRojECT ‘DE DÔlE’ IN WITMaRSuM

Nathan28

binnenkom en terug te draaien als ik wegga, ik stap gewoon altijd een

lekkere woning binnen. En zodra het in de zomer wat warmer is, dan

gaat de koeling automatisch aan. Dat is heel fijn. Het systeem past

zich continu aan naar de door ons gewenste gevoelstemperatuur.”

Ronald de Beus was in eerste instantie wat sceptisch over de ver-

warming en koeling via de vloer. “Ik vond het nooit zo prettig, je

kreeg er van die oncomfortabel warme voeten van, maar dat heb

je hier helemaal niet. je voelt het meteen, zonder dat het verve-

lend aanvoelt. Er is heel goed nagedacht over het comfort van deze

woningen.” Ook het niet mogen openen van ramen bij het gebruik

van een warmtepomp is een veel gehoorde, maar foutieve opvat-

ting. Bij gebruik van het Lowergy Concept, mogen ramen naar

hartenlust worden geopend, bewijst ook de situatie van het gezin

De Beus. “We wonen in een prachtige omgeving met fluitende

vogeltjes en een gezonde lucht. Regelmatig zet ik lekker even de

ramen open, puur om te genieten van de geluiden uit de tuin en

de frisse buitenlucht. De ventilatie is hier prima, maar je woont

toch niet voor niets op zo’n mooie plek?”, aldus Ronald de Beus.

ENERGIEVERBRUIK VALT REUzE MEE

Terwijl Timmo zijn zwemspullen bij elkaar pakt en vertrekt naar school,

vertelt zijn vader ons over het verbruik van de duurzame installatie in

zijn huurhuis. “We hebben nog maar een klein stukje van de winter

gehad en het voorjaar was onovertroffen mooi, maar tot nu toe zijn

we heel tevreden over het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp.

Tijdens bewonersdagen werden we geattendeerd op de hoeveelheid

elektriciteit die een warmtepomp nodig heeft om te draaien, maar

dat valt in realiteit best mee. Ik heb er een soort sport van gemaakt.

Elke maand noteer ik de meterstand voor een betere bewustwording.

We zitten geschat op 1.000 kWh per maand, maar ik meet nu zo’n

675 kWh per maand; dat is minder dan we in ons vorige huis ver-

bruikten. Dat is ook wel omdat we bewust met energie omgaan. In

sommige huizen zie ik op drie verdiepingen licht branden terwijl de

bewoners zelf beneden zitten. Dat zijn natuurlijk dingen die je zelf

in de hand hebt. We moeten nog merken hoe het tijdens een echt

koude, vochtige winter is, maar tot nu toe ziet het er goed uit.”

NOOIT MEER WEG

Eerder in het gesprek gaf Ronald de Beus aan dat niet de warmte-

pomp, maar de omgeving van de woning vooral de doorslag gaf bij de

keuze voor dit huis. We willen graag weten of hij, nu hij gewend is aan

het comfort en de financiële voordelen van een duurzame installatie,

in een volgende woning wederom voor een warmtepomp zou kiezen.

Hij lacht en zegt: “Ik moet jullie teleurstellen: ik wil hier helemaal

nooit meer weg! Maar mochten we ooit weer verhuizen en de

mogelijkheid bestaat, dan zou ik absoluut weer voor een warmtepomp

kiezen. zeker als je kijkt naar de toekomst. De zuinigheid, het comfort

en het rendement. Tot nu toe zijn we er gewoon heel blij mee!

tijdeNs eeN feestelijKe opeNiNg iN december 2010

oNtViNgeN 20 trotse huurders de sleutel VaN huN

uNieKe, duurzame huurwoNiNg iN uitbreidiNgsplaN

de dôle iN het friese witmarsum. het project omVat

14 ruime geziNswoNiNgeN eN 6 leVeNsloopbesteNdige

woNiNgeN Voor seNioreN.

project de dôle betreft eeN VaN de eerste all-electric

huurbouwprojecteN iN NederlaNd. elKe woNiNg

werd uitgeVoerd met eeN aardwarmtebroN, eeN

alpha-iNNotec wzs briNe-water warmtepomp eN upoNor

VloerVerwarmiNg. het duurzame huurwoNiNgproject is

eeN groot succes, alle woNiNgeN wareN Vrijwel direct

Verhuurd.

projectomVaNg: 20 huurwoNiNgeN

warmtepomp: alpha-iNNotec wzs

broN: Verticaal gesloteN wisselaars

extra opties: uitleziNg op afstaNd

woNiNgcorporatie: elKieN

iNstallateur: damstra

producteN eN begeleidiNg: lowergY coNcepts

uItbREIDINGsplaN‘DEDôlE’tEWItMaRsuM

29

MEVROUW PIERSMA

Na Ronald de Beus hartelijk te hebben bedankt, wandelen we door

naar de woning van buurvrouw Piersma. De goedlachse dame heet

ons hartelijk welkom in het Fries. Terwijl ze koffie voor ons inschenkt

vertelt ze trots over haar duurzame huurwoning. “Ik vind het hier

prachtig, ik vind het hele huis prachtig. Het zijn fantastisch ruime

woningen met een uniek uitzicht. Mijn vorige huurhuis waar ik 40 jaar

met mijn man gewoond heb was goed, maar dit is ook heel mooi.“

GEWOON AfBLIjVEN

Terwijl we aan de keukentafel onze koffie drinken, vragen we

mevrouw Piersma hoe de duurzame installatie haar bevalt. ze

vertelt: “Vanaf het begin dat ik hier woon, zit ik hier lekker. Nooit

is het hier frisjes of te warm, het systeem past zich gewoon aan

naar de gevoelstemperatuur die ze voor mij hebben ingesteld. In

het oude huis moest ik steeds de thermostaat bijstellen, maar hier

kan ik er gewoon afblijven. Ik heb er geen verstand van, dus ik doe

er niets mee. Ook nu het in de zomer buiten zo warm is, is het hier

binnen altijd heel prettig.” Mevrouw Piersma lacht en vervolgt:

“Laatst zat ik met de buurvrouw op het terras toen ze zei : ‘Ans,

we gaan lekker naar binnen, het is veel te warm buiten’. Ook mijn

visite merkt altijd op dat het hier binnen zo heerlijk koel is.”

ELEKTRICITEITSREKENING

Net als familie De Beus, werd ook mevrouw Piersma door Damstra

gewezen op een mogelijke stijging van de elektriciteitsrekening.

Mevrouw Piersma: “Tijdens de bijeenkomsten werd uitgelegd dat we

geen gasrekening zouden krijgen, maar dat de elektriciteits rekening

Onsduurzameproject

MEVR. PIERSMA: “IK VIND HET HIER PRACHTIG!”

Nathan30

wat hoger zou zijn dan in het vorige huis. Dat is omdat je nu ook

kookt, verwarmt en koelt met elektriciteit. Toen mijn energie-

leverancier me belde voor een aansluiting, adviseerden ze me

echter een maandbedrag van maar 45 euro. Dat is precies hetzelfde

bedrag als ik in mijn vorige huis voor elektriciteit betaalde. ‘Dat

kan niet, want ik heb nu een warmtepomp’, vertelde ik de verkoper

van de maatschappij, maar ze hielden voet bij stuk. Uiteindelijk

ben ik maar akkoord gegaan, want zij zijn tenslotte de professio-

nals op gebied van elektriciteit.” Op advies van de buurman, nam

mevrouw Piersma deze week voor het eerst de actuele meter-

stand op. In vijf maanden tijd werd 2.600 KWh verbruikt, wat

neerkomt op circa 6.000 KWh per jaar. Marten zuidema, project-

leider Woningbouw bij Koninklijke Damstra Installatietechniek:

“De eerste periode is nooit helemaal representatief, omdat er nog

een optimale setting voor de opstelling moet worden gevonden,

men aan het gebruik van de warmtepomp moet wennen en de

warmtepomp even wat harder moet werken om het vocht uit de

woning te krijgen, maar die 45 euro per maand is niet realistisch.

Ik adviseer mevrouw Piersma om haar maandtarief iets bij te

stellen naar circa honderd euro, zodat ze niet voor vervelende

verassingen komt te staan. Het is natuurlijk altijd prettiger om aan

het eind van de rit geld terug te krijgen, dan te moeten bijbetalen.”

Mevrouw Piersma vervolgt: “Het is een beetje jammer dat het

zo gelopen is, maar doordat ik nu geen gas meer betaal, is die

honderd euro nog steeds goedkoper dan wat ik in het verleden voor

gas en elektra betaalde. En daarbij is het hier gewoon heerlijk wonen.

De constante temperatuur, de koeling, ’t is gewoon heerlijk.”

MIjN zOONS HEBBEN ME OVERTUIGD

We vragen mevrouw Piersma of het voor haar een voordeel of een

nadeel was dat haar toekomstige huurwoning werd verwarmd en

gekoeld met een warmtepomp in combinatie met vloerverwarming.

“Toen ik voor deze huurwoning koos, was het al meteen bekend dat er

een warmtepomp in zat. Ik had er geen verstand van, dus vroeg ik mijn

drie zoons of dat positief was. Alle drie vertelden ze me dat het

geweldig moest zijn. Mijn drie zoons hebben me dus overtuigd. Nog

steeds ben ik er blij mee. Met het hele huis trouwens… de uitstraling,

de buurt, het uitzicht en het comfort… het is hier prachtig!”

MEVROUW PIERSMA, DE HEER zUIDEMA EN ROELOf VALLINGA (V.L.N.R) BIj DE WARMTEPOMP VAN MEVROUW PIERSMA

31

Onsduurzameproject

DE HEER MARTEN zUIDEMA (L) EN TjEERD VAN HOUTEN (R) BIj DE WARMTEPOMP VAN DE fAMILIE DE BEUS

WONINGCORPORATIE ELKIEN IN HET FRIESE HEERENVEEN HEEFT EEN

GROENE, TOEKOMSTGERICHTE VISIE. WAAR HET KAN, PAST DE

ORGANISATIE WARMTEPOMPEN TOE. IN HET VERLEDEN WERDEN

DIVERSE NIEUWBOUWWIjKEN EN EEN BEjAARDENCENTRUM AL VAN

EEN WARMTEPOMP VOORzIEN EN OOK VOOR DE 20 HUUR-

WONINGEN AAN DE DÔLE KOOS DE ORGANISATIE VOOR EEN

ALPHA-INNOTEC WARMTEPOMP.

DE HEER TjEERD VAN HOUTEN IS PROjECTOPzICHTER ONDERHOUD BIj

ELKIEN. TIjDENS DE ONTWIKKELING VAN DE 20 HUURWONINGEN WAS

HIj MEDE VERANTWOORDELIjK VOOR DE KEUzE VOOR HET LOWERGY

CONCEPT VAN NATHAN IMPORT/ExPORT B.V. VAN HOUTEN: “AAN DE

STRENGE EPC EISEN VAN GEMEENTEN KAN VAAK ALLEEN MET EEN

WARMTEPOMP TEGEMOETGEKOMEN WORDEN. DAARNAAST WORDT

HET COMFORT VAN EEN ALPHA-INNOTEC WARMTEPOMP ALTIjD zEER

GOED BEOORDEELD DOOR ONzE KLANTEN. HET IS DAN OOK NIET

VOOR NIETS DAT WE IN DIT PROjECT VOLOP RECLAME HEBBEN

GEMAAKT MET DE WARMTEPOMPEN IN DE WONINGEN. HET BLEEK

EEN ECHT VERKOOPARGUMENT, TEGEN ALLE VERWACHTINGEN IN WAS

ALLES DIRECT VERHUURD.”

OOK NADAT ALLE WONINGEN VERHUURD WAREN, BLEEF ELKIEN HAAR

HUURDERS VOLOP INFORMEREN OVER DE IN DE HUUR WONING MARKT

NOG ONBEKENDE WARMTEPOMPTECHNOLOGIE. “LOWERGY CONCEPTS

EN DAMSTRA INSTALLATIE TECHNIEK HEBBEN HET PROjECT VAN BEGIN

TOT EIND BEGELEID EN VERzORGDEN DE INFORMATIEVERSTREKKING

NAAR BEWONERS. TIjDENS DIVERSE BIjEENKOMSTEN HEBBEN WE

TOEKOMSTIGE BEWONERS LATEN WETEN DAT zE GEEN GASREKENING

MEER zULLEN ONTVANGEN, MAAR DAT zE WEL OP EEN WAT HOGER

ELEKTRICITEITSVERBRUIK MOESTEN REKENEN. WE HEBBEN MENSEN

DAAR NADRUKKELIjK OP GEWEzEN OM TELEURSTELLINGEN TE

VOORKOMEN. UIT DE REACTIES VAN BEWONERS BLIjKT ECHTER DAT DE

ELEKTRICITEITSKOSTEN MEEVALLEN. DE ALPHA-INNOTEC

WARMTEPOMPEN SCOREN UITSTEKEND!”

“AAN DE HAND VAN EEN INFORMATIEBOEKjE HEBBEN WE MENSEN

UITGELEGD HOE zE HET BESTE UIT HET SYSTEEM KUNNEN HALEN. WE

zIjN ER ALLEMAAL MEE GROOTGEBRACHT: ‘TEMPERATUUR EVEN EEN

PAAR GRAADjES LAGER, DAT IS GOED VOOR HET MILIEU.’ MENSEN zIjN

DUS GEWEND OM DE TEMPERATUUR STEEDS MAAR WEER BIj TE

STELLEN. DAT IS MET EEN WARMTEPOMP NIET DE BEDOELING. EN HET

IS OOK NIET NODIG, IN DE WONINGEN HEERST GEWOON EEN LEKKERE,

CONSTANTE TEMPERATUUR.”

WONINGCORpORatIEElKIEN

Nathan32

SAMEN MET TWEE zUSTERORGANISATIES MAAKT DAMSTRA

KONINKLIjKE INSTALLATIETECHNIEK ONDERDEEL UIT VAN DE DAMSTRA

HOLDING. HET BEDRIjF MET HAAR HOOFDVESTIGING IN DRIEzUM zET

ALLES IN HET WERK OM VOOROP TE BLIjVEN LOPEN OP GEBIED VAN

DE NIEUWSTE DUURzAME TECHNIEKEN. PROjECT DE DÔLE WAS DAN

OOK zEKER NIET HET EERSTE PROjECT DAT HET BEDRIjF UITVOERDE MET

ALPHA-INNOTEC WARMTEPOMPEN. HET WAS WEL DE EERSTE KEER DAT

HET BEDRIjF HUURWONINGEN VAN WARMTEPOMPEN VOORzAG.

ALS PROjECTLEIDER WONINGBOUW BIj DAMSTRA NAM MARTEN

zUIDEMA DE PROjECTBEGELEIDING VAN DIT UNIEKE PROjECT VOOR

zIjN REKENING. HET BEDRIjF WERD DAARBIj VOLOP ONDERSTEUND

DOOR LOWERGY CONCEPTS. zUIDEMA: “VAN BEGIN TOT EIND

VERLIEP HET PROjECT UITSTEKEND. WE KONDEN ROELOF VALLINGA

VAN LOWERGY CONCEPTS ALTIjD BELLEN VOOR EEN KORT OVERLEG

EN OOK DE INFORMATIEVERSTREKKING NAAR DE HUURDERS

HEBBEN WE SAMEN GEDAAN. IN DIVERSE BIjEENKOMSTEN

WERD OP HELDERE WIjzE AAN DE CONSUMENTEN UITGELEGD

HOE EEN WARMTEPOMP WERKT. DE EERSTE REACTIE WAS VAAK

TERUGHOUDEND:’ HOE KRIjGEN WE IN HARTjE WINTER NOU

VOLDOENDE WARMTE?’ NA DE UITLEG WAS ER VOLOP VERTROUWEN

IN HET PROjECT EN OOK NU IEDEREEN ER zO’N HALF jAAR GEBRUIK

VAN HEEFT KUNNEN MAKEN, HOREN WE NIETS DAN POSITIEVE

VERHALEN! DIT PROjECT IS EEN ECHT SCHOOLVOORBEELD GEWEEST.”

KolKeNsloaNe 4

9114 ag driezum

tel: +31 (0)511 42 45 00

e-mail: iNfo@damstra.Nl

website: www.damstra.Nl

KONINKlIjKEDaMstRaINstallatIEtEChNIEK

ROELOf VALLINGA (L) EN MARTEN zUIDEMA (R)

33

WONINGCORpORatIEElKIEN

DUURzAAMHEID STAAT HOOG IN HET VAANDEL BIj WONING-

CORPORATIE ELKIEN. BIj DE ORGANISATIE IS DE HEER HANS

HOOGERVORST WERKzAAM ALS ADVISEUR VASTGOED EN

DUURzAAMHEID OM HET DUURzAME BELEID VAN DE ORGANISATIE

VERDER GESTALTE TE GEVEN. HANS HOOGERVORST RICHT zICH OP DE

DUURzAME UITWERKING VAN HET STRATEGISCHE VOORRAADBELEID

VAN ELKIEN. IN zIjN FUNCTIE ONDERzOEKT HIj DE MOGELIjKHEDEN VAN

BESCHIKBARE DUURzAME ENERGIE OPLOSSINGEN, zOALS HET

TOTAALCONCEPT VAN LOWERGY CONCEPTS.

VERbEtERINGENERGIElabElbEstaaNDEWONINGEN

HANS HOOGERVORST VERTELT: “ONzE GROOTSTE AMBITIE zIT

MOMENTEEL IN DE BESTAANDE WONINGVOORRAAD. VOOR DE

KOMENDE 15 jAAR HEBBEN WE ONGEVEER 6.000 ENERGETISCH TE

VERBETEREN WONINGEN OP HET PROGRAMMA STAAN. HET IS ONzE

OPGAVE OM DE LABELSCORES TE VERBETEREN EN DAARMEE DE TOTALE

WOONLASTEN VOOR ONzE HUURDERS TE VERLAGEN. MOMENTEEL

PAKKEN WE CIRCA 400 WONINGEN PER jAAR AAN DOOR zE MINIMAAL

TWEE LABELS TE LATEN STIjGEN. DAARBIj WORDT EERST DE SCHIL GOED

AANGEPAKT MET EEN WARME jAS EN DAARNA VOLGEN DE

INSTALLATIES.”

OOK BIj ONzE NIEUWBOUWPROjECTEN IS DUURzAAMHEID

VANzELFSPREKEND EEN zEER BELANGRIjKE PIjLER. DE TOEPASSING VAN

ALPHA-INNOTEC WARMTEPOMPEN IN DE 20 NIEUWE HUURWONINGEN

IN WITMARSUM IS HIERVAN EEN GOED VOORBEELD. DOORDAT

WARMTEPOMPTECHNOLOGIE EEN ALL-ELECTRIC OPLOSSING IS, zIjN WE

ERVAN OVERTUIGD DAT AARDWARMTE DE TOEKOMST HEEFT. WE

KUNNEN zELFS NOG EEN STAPjE VERDER GAAN DOOR DE WONINGEN

UIT TE RUSTEN MET zONNEPANELEN VOOR DE OPWEKKING VAN

ELEKTRICITEIT, WAARDOOR zE VRIj EENVOUDIG VRIjWEL ENERGIE-

NEUTRAAL KUNNEN WORDEN. OOK HET COMFORT VAN DE HUURDERS

VINDEN WE BELANGRIjK. HET LOWERGY TOTAALCONCEPT VERWARMT

EN KOELT VIA DE VLOER. DAT ERVAREN BEWONERS ALS zEER PRETTIG.

NAAST DE CONSTANTE TEMPERATUUR, WORDT HET GEWAARDEERD DAT

ER GEEN STORENDE RADIATOREN IN DE KAMERS AANWEzIG zIjN. EN ER

HEERST EEN MEER GEzONDE OMGEVING DOORDAT VLOER VERWARMING

– IN TEGENSTELLING TOT RADIATOREN – GEEN STOF VERPLAATST.

VOORAL VOOR BEWONERS MET EEN ALLERGIE, MAAKT DAT EEN GROOT

VERSCHIL.”

de opslach 69

8448 gV heereNVeeN

tel: 0900 93 09

e-mail: iNfo@elKieN.Nl

website: www.elKieN.Nl

DE HEER HANS HOOGERVORST Onsduurzameproject

Nathan34

35

NathanGroupinbeeldFoto Linkerpagina: EEN ENERGIECENTRALE IN EEN VAANSTER PROjECT

BRoNINSTallaTIEBEDRIjf THERMopluS

hoogwaardigetotaal-oplossingvoorduurzameutiliteitsprojecten

Een groot pand vraagt om grote capaciteiten voor verwarming en

koeling. Speciaal voor utiliteitsoplossingen bracht Alpha-InnoTec

daarom de Professional Serie op de markt. Deze serie voor omvangrijke,

professionele toepassingen, bestaat uit de volgende componenten:

SWP brine/water warmtepomp van 43 kW tot 160 kW

SWP water/water warmtepomp (met TSA) van 43 kW tot 160 kW

SWP-H brine/water warmtepomp van 27 kW tot 100 kW

(voor hoge temperaturen tot +65°C)

WWP water/water warmtepomp van 55 kW tot 110 kW

De toestellen, die tot 4 stuks in cascade te koppelen zijn en daarbij

geregeld worden door de interne Luxtronik regelaar, hebben een

uitzonderlijke COP van 4.1. Door vier 160 kW warmtepompen

parallel te schakelen, kan tot wel 640 kW warmtebehoefte worden

afgedekt. Ook is de Alpha-InnoTec SWP warmtepomp geschikt voor

de warmteterugwinning uit afvalwarmte van bijvoorbeeld

productie processen.

ONDERDELEN COMPLETE DUURzAME UTILITEITSINSTALLATIE

De duurzame totaaloplossingen voor grote, duurzame projecten bestaan

uit de volgende hoogwaardige componenten:

100 tot 200 meter diepe WKO systemen

100 tot 200 meter diepe verticale bodemwarmtewisselaar(s)

Alpha-InnoTec SWP warmtepomp(en)

Alpha-InnoTec buffervat(en)

Alpha-InnoTec Luxtronik regelaar

Alpha-InnoTec koelingwisselaar

Oventrop inregelappendages

Uponor temperatuur- en drukopnemers

Complete meet- en regelinstallaties

UITDAGINGEN BIj INBEDRIjfSTELLING

De samenvoeging van voorgenoemde componenten tot een complete

koude- en warmtecentrale voor professionele toepassingen, is een

specialistische klus. Vrijwel alle installatieproblemen in utiliteitsprojecten

worden doorgaans veroorzaakt door een onjuiste koppeling tussen de

warmtepomp en de bron. Kennis van zowel de bron, de warmtepomp

als de afgiftesystemen, is hierbij dan ook een absolute must.

Broninstallatie bedrijf ThermoPlus, onderdeel van de Nathan Group, heeft

deze kennis in huis. Het moderne broninstallatiebedrijf is al een aantal

jaren specialist op gebied van broninstallaties en maakt bij al haar

projecten reeds gebruik van de producten van Alpha-InnoTec, Uponor,

Komfort SBK en Oventrop. Doordat het team van ThermoPlus volledig is

ingespeeld op de combinatie van deze topproducten en bronboringen is

het bedrijf de ideale aanbieder van dit hoogwaardige Alpha-InnoTec

Professional totaalconcept.

MET HET LOWERGY CONCEPT LEVERT NATHAN IMPORT/ExPORT B.V. EEN UNIEKE TOTAALOPLOSSING BESTAANDE UIT EEN BRON, REGELING, WARMTEPOMP EN AFGIFTESYSTEEM VOOR OMVANGRIjKE, DUURzAME WONINGBOUWPROjECTEN. OOK VOOR GROTE, DUURzAME UTILITEITSPROjECTEN BIEDT DE NATHAN GROUP VANAF NU EEN HOOGWAARDIGE TOTAALOPLOSSING! IN DIT ARTIKEL LEEST U MEER OVER HET UNIEKE CONCEPT VAN BRONINSTALLATIEBEDRIjF THERMOPLUS VOOR DE REALISATIE EN HET BEHEER VAN DUURzAME UTILITEITSPROjECTEN.

Nathan36

COMPLETE KOUDE- EN WARMTECENTRALES VOOR

UTILITEITSPROjECTEN

Met de complete koude- en warmtecentrales voor utiliteitsprojecten van

broninstallatiebedrijf ThermoPlus, zijn de installateur en de toekomstige

eigenaar verzekerd van topproducten en een vakkundige aansluiting.

ThermoPlus verzorgt het ontwerp, de bronnen, de Alpha-InnoTec SWP

warmtepomp(en), het onderhoud, de monitoring en de all-in garantie. Een

volledige all-in systeemgarantie over de bron(nen), warmte pomp(en),

buffervat(en), regeling, wisselaar, inregelappendages en drukopnemers,

zorgt voor een grote mate van ontzorging bij dergelijke maatwerkopdrachten.

OMVANG THERMOPLUS TOTAALOPLOSSING VOOR

GROTE DUURzAME UTILITEITSPROjECTEN

De ThermoPlus totaaloplossing voor grote, duurzame utiliteitsprojecten

bestaat uit de volgende componenten:

Ontwerp van de complete installatie

Open bronsysteem of gesloten verticale bodemwarmtewisselaar(s)

Alpha-InnoTec SWP warmtepomp(en)

Alpha-InnoTec buffervat(en)

Alpha-InnoTec Luxtronik regelaar

Alpha-InnoTec koelingwisselaar

Oventrop inregelappendages

Uponor temperatuur- en drukopnemers

Inbedrijfstelling van de complete installatie

Monitoring van de complete installatie

Onderhoud van de complete installatie

All-in garantie op de complete installatie

MONOVALENT Of BIVALENT

Op basis van de gangbare uitgangspunten, adviseert ThermoPlus

haar afnemers bij de selectie van een passende Alpha-InnoTec

Professional warmtepomp. Er kan daarbij ondermeer worden

gekozen tussen een monovalente of een bivalente toepassing. Bij de

keuze voor een bivalente uitvoering, is er uit kostenoogpunt gekozen

voor een opstelling waarbij de warmtepomp 30% van het totaal

gevraagde verwarmingsvermogen levert. Hiermee wordt minimaal

80% van de totaal gevraagde verwarmingsenergie geleverd. De

combinatie van verwarmen en koelen is een optie die tot de

mogelijkheden behoort. Het gevraagde koelvermogen is daarbij

uiteraard afhankelijk van het gekozen concept.

VOORBEELDSCHEMA THERMOPLUS TOTAALCONCEPTALPHA-INNOTEC SWP WARMTEPOMP

37

UITGEWERKTE CONCEPTEN

Om haar doelgroep diverse voorgedefinieerde kant-en-klaar-op-

lossingen te bieden, heeft ThermoPlus een aantal prefab totaal-

concepten (SKIDs) met variërende combinaties van bronsysteem,

warmtepomp(en), wisselaar(s), transportpomp(en), regelappendages

en buffervat(en) uitgewerkt. Het voorbeeldschema dat u hierboven

aantreft, geeft u een indicatie van de eindeloze mogelijkheden.

Alle SKIDs met bronsystemen worden gestandaardiseerd uitgevoerd.

ThermoPlus levert en monteert de SKIDs compleet met de aansluiting

op het bronsysteem.

REGELING

In de SKIDs waarin een gesloten bronsysteem wordt toegepast,

wordt de regeling gerealiseerd door de in de warmtepomp

aanwezige Luxtronik regelaar of een koppeling van het bronregel-

systeem aan de Luxtronik regelaar. In beide gevallen is afstands beheer

via een internetaansluiting mogelijk. De koppeling aan moderne

Bus-systemen, zoals BACnet is natuurlijk ook een optie. De technische

gegevens en uitgangspunten van de verkrijgbare SKIDs kunt u

opvragen bij ThermoPlus.

NathanGroupinbeeld

thERMOplusb.V.spoorstraat 23

8084 hw ’t harde

tel: +31 (0)525 65 12 81

fax: +31 (0)525 65 29 17

e-mail: iNfo@thermoplus.Nl

website: www.thermoplus.Nl

THERMOPLUS SKID

Nathan38

Wim Bijl steekt enthousiast van wal: “Even voor het gemak: Wim is bij

ons de prater en als ik wat wil zeggen, dan haak ik wel in.” Wim Drost

voegt de daad bij het woord en neemt het van zijn compagnon over:

“We vullen elkaar perfect aan. Wim is van de cijfertjes en ik ben vooral

van de techniek. We zijn gewone jongens, we zeggen allebei wat we

denken. Dan heb je ook geen misverstanden. Ruzie ook niet trouwens,

dat hebben we in al die jaren nog nooit gehad.” We vragen de heren

hoeveel personeel de organisatie heeft. Het antwoord verklaart onze

ontvangst eerder die ochtend. “Alleen wij tweeën, meer hebben we

niet nodig.”, verklaart Wim Drost met een grote glimlach op zijn gezicht.

Hij vervolgt: “Toen we met Veenstede Vastgoedontwikkeling begonnen,

waren we het direct met elkaar eens dat we geen personeel wilden.

”Wim Bijl vult aan: “Tijdens de drukte van nu zou het eigenlijk wel

lekker zijn als we er iemand bij hadden, maar we houden ons tot nu

toe nog goed aan het oorspronkelijke streven. Dit is wat we nodig

hebben en de rest huren we gewoon in.” Trots vervolgt hij: “Mijn ene

zoon zit in de media en marketing, mijn andere zoon is makelaar.

Dat hele circus verzorgt de verkooptrajecten van ons bedrijf. Het niet

hebben van overhead is ook meteen het succes van Veenstede.” Wim

Drost vervolgt: “We zijn ontwikkelaars, maar dan anders. We zijn een

beetje apart. Als iemand het bedrijf belt, neemt altijd een van ons

“Wezijnontwikkelaars,maardananders”

“VEENSTEDE, MET WIM BIjL”, KLINKT HET VROLIjK DOOR DE HOORN ALS WE VEENSTEDE VASTGOED-ONTWIKKELING BELLEN VOOR EEN INTERVIEW-AFSPRAAK. WE zIjN VERBAASD DAT EEN VAN DE DIRECTEUREN VAN DE WADDINxVEENSE VASTGOED-ONTWIKKELAAR zELF OPNEEMT. DE RECEPTIONISTE zAL WEL AFWEzIG zIjN, DENKEN WE TERWIjL WE ONS BEzOEK AAN DE ORGANISATIE INPLANNEN. EEN PAAR DAGEN LATER WANDELEN WE HET BEDRIjVEN-VERzAMEL GEBOUW BINNEN WAAR HET BEDRIjF GEVESTIGD IS. WEDEROM IS ER GEEN RECEPTIONISTE TE BEKENNEN. DIRECTEUR WIM DROST HEET ONS WELKOM EN GAAT ONS VOOR NAAR DE SPREEKKAMER WAAR WE OOK MEDEDIRECTEUR WIM BIjL ONTMOETEN. HIj SCHUDT ONS DE HAND EN VRAAGT OF WE zIN HEBBEN IN EEN KOP KOFFIE. NA ONS BEVESTIGENDE ANTWOORD LOOPT HIj DE KAMER UIT OM EEN PAAR MINUTEN LATER TERUG TE KEREN MET EEN DIENBLAD VOL KOFFIE. EEN ONVERWACHTE SITUATIE VOOR EEN GERENOMMEERDE VASTGOEDONTWIKKELAAR…HET BELOOFT EEN BIjzONDER GESPREK TE WORDEN.

IN gESpREK MET DE HEREN WIM BIjl EN WIM DRoST VaN VEENSTEDE VaSTgoEDoNTWIKKElINg

39

Opbezoekbij:

twee de telefoon op. We hebben geen secretaresse, we zijn gewoon

altijd zelf bereikbaar, van zes uur ’s ochtends tot 11 uur ’s avonds.”

VEENSTEDE VASTGOEDONTWIKKELING

Veenstede Vastgoedontwikkeling ontstond twintig jaar geleden uit een

project dat de heren samen oppakten. Wim Drost: “Wim en ik kenden

elkaar van de voetbalclub waar onze zonen voetbalden. Daarnaast waren

onze vrouwen collega’s van elkaar. Wim zat toen in de financiële wereld

en ik had een bouwbedrijf. Een van Wims klanten had een stuk grond

waarop hij een bedrijf wilde bouwen. Bouwkundig/financieel kwam het

project met de betrokken partijen maar niet van de grond. Wim en ik zijn

toen eens bij elkaar gaan zitten, om te kijken of we samen een oplossing

voor zijn klant konden bedenken. We hebben het hele project doorgere-

kend en alles op de rit gezet en dat pakte heel goed uit!” Niet alleen werd

het project een groot succes, ook de samenwerking tussen beide heren

bleek te werken. De knoop werd doorgehakt. Veenstede Vastgoed-

ontwikkeling, dat een nauwe samenwerking met Merwestreek Projecten

aanging, was een feit.

EEN ECHT VEENSTEDE-PROjECT

Noordpark, Esdoornlaan, Plasrode en De Hooge Brugge… Veenstede

Vastgoedontwikkeling heeft een aantal prachtprojecten op haar naam

staan. We vragen de beide directeuren waarom dit echte Veenstede-

projecten zijn. Wim Bijl neemt het voortouw: “Het eerste grote

project dat we in deze samenstelling uitvoerden was Noordpark,

maar omdat we hier pas halverwege instapten, staat daar niet onze

volledige handtekening onder. Het project past echter wel goed bij

wat we uitdragen: stijl, luxe, betaalbaarheid en kwaliteit.” Dat

betaalbaarheid niet per definitie goedkoop betekent, legt Wim Drost

ons uit aan de hand van het meest recente project: Plasrode te

Waddinxveen. “De duurste woning is € 1.300.000, terwijl een

starterswoning slechts € 160.000 kost. Om voor iedere prijsklasse

een passende woning te kunnen bieden, streven we er altijd naar om

een differentiatie in onze projecten te leggen. En dan natuurlijk niet

door simpelweg de prijs op te waarderen, maar door in een duurdere

woning ook flink wat toegevoegde waarde te bieden. En dat werkt.

Terwijl er meestal meer belangstelling is voor de woningen in het

lagere segment, scoort iedere prijsklasse in dit project even goed.”

Wim Bijl: “De ontwikkeling van ieder type woning klopt hier gewoon.

Dit project hebben we dan ook enorm vaak bekeken, bijgesteld en

geperfectioneerd. De architect werd gek van ons, maar het resultaat

is er dan ook naar!”

“Wezijnontwikkelaars,maardananders”

DE HEREN WIM BIjL (L) EN WIM DROST (R) VAN VEENSTEDE VASTGOEDONTWIKKELING

Nathan40

PROjECT PLASRODE MET BETAALBARE WONINGEN IN IEDERE PRIjSKLASSE

DAT GELUL ALLEMAAL…

Project Plasrode, dat momenteel in ontwikkeling is, is het eerste project dat

Veenstede uitvoert met de duurzame totaaloplossing van Lowergy Concepts.

Tijdens het aanbestedingstraject van het project, kwam warmtepomptech-

nologie al eens ter sprake. Wim Drost: “Ik moest er eerst helemaal niets van

weten, ‘dat gelul allemaal’, dacht ik bij mezelf. Dan halen we alles

overhoop en kost het weer veel geld natuurlijk. Het leek me niets.”

Wim Bijl vervolgt: “We kozen uiteindelijk toch voor het Lowergy Concept,

omdat het past binnen onze visie. We willen onze klanten hoogwaardige,

betaalbare woningen binnen iedere prijsklasse bieden en de duurzame

klimaatoplossing van Lowergy draagt daaraan bij. Op dit moment zal de

warmtepomp voor woningzoekenden nog niet de doorslaggevende factor

zijn om juist voor een van onze huizen te kiezen, maar het besef komt in

de toekomst wel. We willen dat onze klanten over een paar jaar

terugkijken en concluderen dat wij destijds een uitstekende investering

voor hen hebben gedaan. In de toekomst zullen zij profiteren van de

warmtepomp die wij nu voor hen kiezen, terwijl we de prijs van de

woning er niet voor hoefden te verhogen!“

DE ‘KLIK’

Tijdens het gesprek is ons al snel duidelijk geworden dat de heren

van Veenstede verder kijken dan alleen het product en de prijs. Het

bedrijf blijkt veel waarde te hechten aan de relatie met zijn

BIjSCHRIfT

leveranciers. Wim Drost vertelt: “Om met een bedrijf in zee te gaan,

moeten we een klik hebben met de mens achter het bedrijf. Is die

klik er niet, dan gaat het feest niet door. En natuurlijk moet ook het

product goed zijn. Met Wim Mulders, onze contactpersoon bij

Lowergy Concepts, klikte het meteen en ook de heldere no-nonsense

werkwijze van Nathan Import/Export spreekt ons aan.” Na een korte

pauze vervolgt Wim Drost, “Het heeft ons enorm verwonderd dat

Wim prijzen opgaf die ook echt kloppen met de realiteit. Dat zijn we

helemaal niet gewend! Lowergy bood een prijs met netto producten

en een schatting van de werkuren van een installateur. Met Plasrode,

dat door Spindler wordt geïnstalleerd, zitten we er nu zelfs onder,

terwijl we gewend zijn dat we er wel zo’n 10 tot 15 procent over het

geoffreerde bedrag heen gaan. Het verhaal van Lowergy Concepts

klopt gewoon en Wim klopt als mens. Eerlijk en open, daar geloven

we gewoon in.”

STEBRU

Stebru, waarover u in de vorige editie van Enervision hebt kunnen lezen,

is bouwpartner in project Plasrode. Wim Drost: “We kennen het bedrijf via

Lowergy Concepts. Ik maak ze nu een paar maandjes mee en ik heb alle

respect voor die jongens. joop Steenbrugge en zijn zoons hebben

een duidelijke visie op de omgang met klanten en wij denken er

precies zo over. Met veel bouwers is het nog steeds elke dag knokken.

ze halen een project binnen en drukken er een enorm bedrag bovenop

“Zodra een installateur met zo’n grote baco binnenstampt

en met zijn vieze poten de trap op dendert, is al het positieve snel vergeten.”

DE HEER WIM BIjL

41

Opbezoekbij:

voor meerwerk. je moet scherp blijven, je kunt er niet meer blind op

vertrouwen dat ze bedachtzaam met ons geld omgaan, zelfs als het

om je vaste relaties gaat. Stebru pakt het anders aan. Het bedrijf neemt

een compleet project aan, geeft een netto begroting en doet daar een

vast percentage winst bij op. Dat is helder en schept vertrouwen.”

HET zIjN DE KLEINE DINGEN

Veenstede hecht veel waarde aan een juiste behandeling van haar

relaties, ook, of misschien zelfs vooral, na de oplevering van haar

projecten. Omdat de leverancier daarbij optreedt als visitekaartje van

Veenstede, is het hebben van betrouwbare partners die met de neuzen in

dezelfde richting staan van onmisbaar belang. Wim Bijl vertelt: “je kunt

een product leveren waarover mensen tot aan de oplevering enorm

tevreden zijn. Maar zodra een installateur bij het verhelpen van een klein

opleverpuntje met zo’n grote baco de woning binnen komt stampen om

vervolgens met zijn vieze poten over de nieuwe vloerbedekking de trap

op te denderen, dan is al het positieve al snel vergeten. De bewoner staat

ondertussen al in de tuin aan de buurvrouw te vertellen wat er zojuist

gebeurd is en binnen no-time wordt een succesvol project overschaduwd

door zo’n voorval. Het zijn de kleine dingen die een project kunnen maken

of breken. Goede, betrouwbare partners die onze visie begrijpen en delen

zijn daarbij ontzettend belangrijk.”

LEREN VAN jE fOUTEN

Tijdens het gesprek met de heren van Veenstede komt ter sprake dat

we in deze Enervision voor het eerst een interview met bewoners van

een duurzame huurwoning zullen opnemen. Beide heren zijn meteen

enthousiast over het initiatief. Wim Bijl: “Lowergy beseft net als wij

dat het om de bewoners gaat. Dat is een goed uitgangspunt. Ook wij

vinden het belangrijk wat huiseigenaren te vertellen hebben. Op de

website van Plasrode mogen bewoners bijvoorbeeld open en bloot

over onze projecten discussiëren. De mensen die hun ervaringen op

ons forum met elkaar uitwisselen, worden zo een gesprekspartner in

een volgend project. Het is belangrijk om open en eerlijk te zijn. Als je

het fout hebt gedaan, dan heb je het fout gedaan en kun je ervan

leren.” Recent plaatste Lowergy Concepts haar trailer in de straat van

een van haar in 2010 afgeronde projecten. Bewoners werden

uitgenodigd om de truck binnen te stappen en de Nathan medewerkers

te vertellen over hun bevindingen na een jaar. Ook was er volop

ruimte voor het stellen van vragen. Wim Bijl: “Het is goed dat jullie je

zo kwetsbaar durven op te stellen. je zult veelal positieve verhalen

horen, maar als er ergens stront aan de knikker is, hoe weinig ook,

dan krijg je het om je oren. Maar dat geeft niet, daar kun je van leren.

Als het nodig is, kun je wat bijstellen en in een volgend project heb je

er weer profijt van.”

DE HEREN WIM BIjL (L), WIM MULDERS (M) EN WIM DROST (R)

ONzIN OP INTERNET

Wim Drost vervolgt het verhaal van zijn compagnon: “Typ het woord

‘warmtepomp’ in op Google en er verschijnt een hoop onzin van

diverse ‘kenners’. Een negatief verhaaltje is zo geschreven en de

wereld in geschoten. De persoon die het hardst jammert, ongeacht de

kennis die hij heeft, wordt de norm. En uiteraard pakt de media liever

een negatief sensatieverhaal op, dan een van de vele successstories. In

de loop der jaren gaat zo’n digitaal berichtje zijn eigen leven leiden en

duikt het te pas en te onpas weer op. Dat is echt een probleem met

duurzame energie, je zit in de hoek waar geschopt wordt. Vooral in het

begin merkten we dat we door de tegenstrijdige informatie op

internet extra ons best moesten doen om warmtepomptechnologie bij

onze kopers onder de aandacht te brengen. Wat ons daarbij ontzettend

goed geholpen heeft, is de speciale WKO avond die we voor potentiële

kopers organiseerden. Theo Bauerhuit, directeur van bronboorbedrijf

ThermoPlus gaf daar samen met Wim Mulders een heel goede uitleg

over het systeem. Het was een open, begrijpelijke presentatie met

duidelijke afbeeldingen en heldere antwoorden. Die avond heeft heel

veel duidelijkheid verschaft voor onze kopers!”

WARMTEPOMPEN BIj VOORKEUR IN IEDER PROjECT

Beide ondernemers zijn overstag: warmtepomptechnologie heeft de

toekomst. Bij voorkeur had de directie van Veenstede Vastgoed-

ontwikkeling ook het reeds in ontwikkeling zijnde project Noordpark

nog met Alpha-InnoTec warmtepompen willen uitrusten, maar helaas

was de bouw al te ver gevorderd om de toepassing nog grootschalig

te kunnen doorvoeren. “Twee van de woningen zijn gekocht door

bekenden van ons. Die twee woningen gaan we van een Alpha-

InnoTec warmtepomp voorzien en als anderen willen, proberen we

ook hen de mogelijkheid nog te bieden. Maar goed, het is natuurlijk

anders dan in Plasrode. Daar integreren we de warmtepomp al in het

totale projectopzet en ook voor zuidplashof willen we dit gaan

doen.”, vertelt een enthousiaste Wim Bijl.

DE HEER WIM DROST

“Om met een bedrijf in zee te gaan, moeten we een klik hebben met de mens

achter het bedrijf.”

VEENstEDEVastGOEDONtWIKKElING

NoordKade 64c

2741 ez waddiNxVeeN

tel: +31 (0)182 63 06 60

e-mail: iNfo@VeeNstede.Nl

website: www.VeeNstede.Nl

42

43

Opbezoekbij:

pROjECtplasRODE

plaats: waddiNxVeeN

tYpe woNiNg: 89 eigeNtijdse geschaKelde eN

VrijstaaNde eeNgeziNswoNiNgeN

3 wooNtoreNs met 21 roYale

appartemeNteN

1 iNdruKweKKeNde VrijstaaNde

NotariswoNiNg

status: 23 juNi 2011 eerste paal

oNtwiKKelaar: VeeNstede Vastgoed

aaNNemer: stebru

iNstallateur: spiNdler

duurzaam coNcept: lowergY coNcepts

iNformatie: www.plasrode.Nl

PROjECT PLASRODE IN WADDINxVEEN

APPARTEMENTEN TyPE C

EENGEzINSWONINGEN TyPE E

Nathan44

Duurzaamheidisniettestoppen!

GOED NIEUWS VOOR WUBBO OCKELS, zIjN VROUW jOOS EN ALLE ANDERE BETROKKENEN BIj DE ECOLUTION. HET VOLLEDIG DUURzAME zEILSCHIP VAART WEER! EN DAT IS EEN FELICITATIE WAARD. NA DIVERSE TEGENSLAGEN IS HET SCHIP OP 1 jUNI UITGEVAREN MET ALS BESTEMMING DE HAVEN VAN SCHEVENINGEN.

Enervision 45

EnervisionfeliciteertEnervisionfeliciteert

In Enervision 4, nazomer 2010, heeft u een artikel kunnen lezen over dit

prachtig voorbeeld van duurzame oplossingen gecombineerd met een

hoge mate van comfort. De Ecolution is een 25 meter lang, zelfvoorzie-

nend zeilschip dat werd ontwikkeld door Wubbo Ockels. Uitgangspunt van

het concept is dat het schip tijdens het zeilen, onder andere middels een

Alpha-InnoTec warmtepomp, voldoende energie opwekt om zichzelf van

elektriciteit, warmte en warm water te kunnen voorzien. De Ecolution was

bijna klaar toen het in de nacht van 30 november moedwillig door

onbekenden tot zinken is gebracht. Wubbo Ockels: “We gaan ervan uit dat

het een doelgerichte daad was door personen die kennis hebben van

schepen, maar dat is nog niet bewezen. We hebben 10.000 euro

uitgeloofd voor de tip die ons helpt de dader(s) te vinden, maar tot nu toe

heeft dat helaas nog niet geleid tot de oplossing. ”

DE WEG NAAR VOLLEDIG HERSTEL

Door het tot zinken brengen van de Ecolution, is er schade ontstaan

aan de elektronische verbindingen en apparatuur van het hypermo-

derne zeilschip. Samen met de verzekeringsmaatschappij is gekeken of

herstel mogelijk was en op welke wijze het project kon worden

voortgezet. Hierna zijn de werkzaamheden aan de Ecolution hervat. Dit

gebeurt in twee fases. Ockels vertelt: “De eerste fase focust zich op

veiligheid, zeewaardigheid en zeilen. In de tweede fase worden de

energieopwekking, warmtehuishouding en het energiemanagement

aangepakt.” De eerste fase is nu afgerond en dat maakt dat de

Ecolution weer kan varen. De tweede fase zal in het najaar van 2011

gestart worden. Daarbij zal ook de warmtepomp van Alpha-InnoTec

vervangen worden. Roelof Vallinga, medeweker van Lowergy Concepts

die bij de ontwikkeling van het project betrokken was: “De warmte-

pomp heeft met de voetjes in het water gestaan. En daar kan hij

helaas niet tegen. Maar natuurlijk zullen we er als Lowergy Concepts

alles aan doen om de Ecolution ook na deze tegenslag weer te

voorzien van warmte en comfort.”

MOOIER DAN VERWACHT

“De Ecolution is geweldig.”, vertelt Ockels enthousiast. “Het is zelfs

beter dan verwacht. Het jacht ziet er mooier uit dan ik kon hopen

en dat hoor ik van iedereen die het zeilschip ziet. Daarnaast zeilt hij

fantastisch. zo snel, elegant en gemakkelijk. Het is een waar genot!

Mijn vrouw en ik wonen in het Ecolution appartement en vinden het

geweldig.” zo zie je maar: Duurzaamheid is niet te stoppen!

Voor meer informatie kunt u kijken op www.ecolutions.nl.

DE EColuTIoN IS WEER IN VollE VaaRT!

DE ECOLUTION OP VOLLE zEE

46

VoRSTERMaNS KlIMaaTTECHNIEK

100%duurzaamFAMILIEBEDRIjF VORSTERMANS KLIMAATTECHNIEK IS AL MEER DAN 10 jAAR ACTIEF IN DE DUURzAME KLIMAATTECHNIEK. VOOR DIT BEDRIjF UIT HET LIMBURGSE PEELDORP MEIjEL KOMEN ER AL LANG GEEN LIjKEN MEER UIT DE KAST. DEzE zIjN VROEGER AL GEVONDEN EN HEBBEN GEzORGD VOOR EEN GEDEGEN KENNIS EN ERVARING. OM MEER TE WETEN TE KOMEN OVER DE DUURzAME GEDACHTE VAN DIT BEDRIjF, REISDE DE REDACTIE VAN DE ENERVISION AF NAAR HET DIT KEER NIET zO zONNIGE zUIDEN.

47

Onsduurzameconcept

VoRSTERMaNS KlIMaaTTECHNIEK

In het jaar 2000 heeft Vorstermans Klimaattechniek de overstap

gemaakt naar duurzame klimaatsystemen. “Het was een koerswijziging

die door frustraties in de bouw ontstond. Traditionele bouw liep gewoon

niet lekker, voor ons het was geen fijne situatie. Toen hebben we

onszelf voor de keuze gesteld: we doen het anders, of we stoppen.”,

vertelt Piet Vorstermans. Dit was een keerpunt voor het bedrijf. De

keuze werd gemaakt om een andere, nog onbekende weg in te slaan

en met volle overtuiging voor een totaal nieuw concept te gaan.

“Duurzaamheid diende zich eigenlijk automatisch aan doordat er al

enkele klanten geïnteresseerd waren in warmtepompen.”, aldus Piet

Vorstermans. Het eerste project lag al op stapel. De verduurzaming van

het eigen kantoorpand. Er werd gekozen voor de combinatie van een

Alpha-InnoTec brine/water warmtepomp met multifunctioneel buffervat

en zonne-energie.

DE NIEUWE GENERATIE VORSTERMANS

Het in Meijel gevestigde bedrijf werd in 1982 door het echtpaar

Vorstermans opgericht. Terwijl dochter Hilde en zoon Pieter staan te

trappelen om het bedrijf in de toekomst van hun ouders over te nemen,

geeft de oudere generatie steeds meer verantwoordelijkheden uit

handen. “Hilde is sinds een paar maanden in dienst als projectleider.”,

vertelt Piet Vorstermans. Piet Vorstermans zal zijn zoon Pieter nog een

aantal jaren ondersteunen bij de acquisitie. Pieter is al vele jaren

werkzaam binnen het bedrijf en is inmiddels mede-directielid.

Sinds 2000 druppelden de aanvragen voor duurzame oplossingen

binnen. Vanaf 2003 is de vraag naar duurzame oplossingen gegroeid

waarna het bedrijf in 2006 de keuze maakte om te stoppen met

loodgieterwerk en sanitair, elektra en diverse andere activiteiten. Het

bedrijf werd meer en meer een specialist op gebied van duurzaamheid.

“Een koerswijziging die best heftig was, er moest veel geïnvesteerd en

veel geleerd worden.” vertelt Piet Vorstermans. Vorstermans Klimaat-

techniek installeert duurzame oplossingen in woningbouw, utiliteit en

kantoorpanden en is daarnaast vooral actief in het duurdere segment

van de particuliere woningbouw. Dit zijn vrijstaande, grondgebonden

woningen tussen de 600 m3 en 3.000 m3.

SCHERP ADVIES DOOR jARENLANGE ERVARING

“Dankzij de recessie en de strenge winter, stijgt de behoefte aan

duurzaamheid.”, vertelt Hilde Vorstermans waarna ze vervolgt: “je ziet

goed dat andere installateurs worstelen om overeind te blijven met de

traditionele manier van werken, omdat vernieuwing op het gebied van

duurzaamheid steeds meer markt verovert. Dit wordt gestimuleerd

door de overheid die steeds hogere eisen stelt op het gebied van

energieprestaties en isolatie.”

(ON)BEKENDHEID DUURzAAMHEID

Hilde Vorstermans: “Mensen die hier op bezoek komen hebben het

begrip duurzaamheid vaak al in hun hoofd. ze komen eerst informeren

naar de mogelijkheden op het gebied van duurzaamheid voordat ze een

ontwerp hebben of zitten nog in een beginstadium van het ontwerp.

Mensen die niet met duurzaamheid bezig zijn, zoeken eerst een

architect. De kans is aanwezig dat zij een traditionele architect

tegenkomen die door een gebrek aan kennis van nieuwe mogelijkhe-

den niets van duurzaamheid wil weten. Duurzaamheid is in hun ogen

eng en een belasting op het ontwerp. Ons streven is dan ook om deze

kennis met vakspecialisten te delen. Duurzaamheid hoeft helemaal

geen bedreiging te zijn. Sterker nog: omarm het en zie het als een

vriend, want je haalt er zoveel meer uit!”

Foto Linkerpagina: DE NIEUWE GENERATIE: PIETER VORSTERMANS (L) EN HILDE VORSTERMANS (R)

WARMTEPOMPOPSTELLING IN DE TECHNISCHE RUIMTE VAN VORSTERMANS KLIMAATTECHNIEK

“Duurzaamheid hoeft helemaal geen bedreiging te zijn. Sterker nog: omarm het en zie het als een vriend,

want je haalt er zoveel meer uit!”

Nathan48

PIET VORSTERMANS (L) EN ERIK NIjSSEN (R) IN DE TECHNISCHE RUIMTE VAN VORSTERMANS KLIMAATTECHNIEK

DUURzAAMHEID LOONT

“Duurzaamheid loont vooral bij omvangrijke woningen. Hoe groter de

woning, hoe meer energie je normaal nodig hebt. Als je dat zelf gaat

opwekken, dan is het rendement vaak het grootst. Toch is duurzaam-

heid nog geen standaardkeuze. Wanneer de financiën een belemmering

vormen, kiest men vaak liever voor een duurdere keuken of sanitair,

dan voor een duurzame oplossing. Maar als men voldoende financiële

ruimte heeft, wordt de keuze voor duurzaamheid wel gemaakt. Het is

een eenmalige investering in de hypotheek. De hypotheeklasten wegen

niet op tegen de kosten die je door de jaren op energie bespaart

wanneer je deze vanaf dag 1 niet betaalt. Daar komt de winst op het

gebied van comfort en de natuur nog bij.

Piet Vorstermans: “Bij elke installatie werken we bij voorkeur met de

combinatie van PV, thermische zonnepanelen en een warmtepomp, al

dan niet in combinatie met actieve ventilatie, zodat we ook het comfort

kunnen verkopen. Om het plaatje compleet te maken hebben we ook

oplossingen op gebied van luchtbehandeling en –bevochtiging, maar de

warmtepomp blijft nummer één. Dat is het belangrijkste wat wij in het

pand hebben staan. Als een klant op bezoek komt, wordt er eerst naar

zijn wensen gekeken en worden de opties besproken die hij heeft.

Daarna lopen we naar onze eigen technische ruimte om de warmte-

pomp te bekijken die ons pand daadwerkelijk verwarmt en koelt. Een

beter voorbeeld kan men niet hebben! Op die plek wordt het gesprek

voortgezet en kan men de werking van de warmtepomp live ervaren.

Het is belangrijk om aan de klant te tonen dat we het zelf ook in huis

hebben. Daarnaast ziet men hoe het eruit ziet, wat er staat en heeft de

klant een helder beeld van het product.”

DUURzAAMHEID LEEfT

“je kunt energie onder andere uit de grond en uit de zon halen, maar

ook zeker uit de werkprocessen van bedrijven. Nog niet zo lang geleden

kwam er iemand binnenlopen die zich afvroeg of hij de restwarmte van

zijn wasstraat niet kon gebruiken voor andere doeleinden. zonde als je

die warmte niet gebruikt om je bedrijf mee te verwarmen, indien het

rendabel is natuurlijk. Duurzaamheid leeft. Het is goed dat steeds meer

mensen en bedrijven hier over gaan nadenken. Dat het dus niet blijft bij

woningbouw of kantoorgebouwen, maar zeker ook winstgevend kan

zijn in agrarische of industriële processen. Wat dat betreft moet

Nederland nog best een aantal stappen zetten voordat duurzaamheid

automatisch tussen de oren zit.”, aldus Piet Vorstermans. Hij vervolgt:

“je komt de leukste dingen tegen. Laatst kregen we een aanvraag

binnen van Landgoed Lonneker waar men naast een bestaande

schapenschuur een nieuw pand wil realiseren. Duurzame oplossingen

passen hier perfect. Ook worden we regelmatig gevraagd om wijnkel-

ders te klimatiseren. Bij het bewaren van een goede wijn komen veel

dingen kijken. Er moet een bepaalde temperatuur en luchtvochtigheid

zijn en het licht is belangrijk. Wil je dit goed doen, dan is het noodzaak

optimaal comfort te hebben wat helemaal ingeregeld kan worden. Dat

lukt nooit met een gasketel, maar met een warmtepomp wel. Dit soort

aanvragen ontvangen we steeds vaker en dat is een heel goed teken

voor de toekomst.”

49

Onsduurzameconcept

HET STIjLHUIS CONCEPT

NAzORG EN SERVICE

Vorstermans Klimaattechniek verzorgt zelf de inbedrijfstelling van de

warmtepompen. Dit in nauw overleg met het team van Nathan Import/

Export B.V. “zodra een project is opgeleverd ontvangt de klant een

opleveringsmap met alle gegevens. Na oplevering gaan we automa-

tisch, als service, één keer per jaar naar de klant voor het nakijken en

digitaal uitlezen van de warmtepomp. We vinden het belangrijk om elk

jaar alle data te controleren. Bij de inbedrijfstelling proberen we de

warmtepomp zo effectief mogelijk in te regelen. In de nazorg zit dan

ook een stukje optimalisering. Wij vinden het fijn dat er een nauwe

samenwerking is tussen Vorstermans en Nathan, er is vertrouwen over

en weer. Dat zorgt ervoor dat we kennis kunnen delen.”

TOEKOMSTIGE ONTWIKKELINGEN

Piet Vorstermans: “We werken al een paar jaar met een goede

regeltechniek, maar we kunnen daar nog heel veel terrein winnen.

Daarnaast onderzoeken we nieuwe bronnen en kijken we naar de

mogelijkheden van PV cellen als eigen elektriciteitsopwekking. Nu is het

rendement vrij kostbaar. Het ziet er naar uit dat dit op korte termijn

weer wat beter gaat worden. Dat willen we voor zijn. We willen niet

achteraan gaan lopen, dat heeft dit bedrijf nooit gedaan. Het oriënteren

op de toekomst past in de visie van ons bedrijf. Wat gaat er komen en

wat speelt er allemaal. Los van comfort en klimaat, zal het Cradle-to-

Cradle principe steeds meer raakvlakken met duurzaamheid krijgen.

Maar we drijven vanzelf die kant op. Duurzaamheid in zijn totaliteit is

pas begonnen. Er is nog zoveel mogelijk.”

PROEf DE SfEER VAN DUURzAAM BOUWEN

Samen met tien partners, waaronder een keukenleverancier, een

zonweringspecialist, een interieurbouwer, een tuinarchitecten een

fabrikant van wellnessproducten, ontwikkelde Vorstermans het ‘Stijlhuis’

concept. De competenties van alle op elkaar ingespeelde partners

resulteren samen in een complete, luxe woning volgens de unieke wens

van de opdrachtgever. Hilde Vorstermans: “Stijlhuis is een ervaring van

passie en perfectionisme. Net een stapje verder gaan dan het gemid-

delde, net iets anders doen dan dat wat overal te koop is. De kracht zit

hem in het streven naar een hoogwaardige kwaliteit van alle samen-

werkende partners. Sommige producten of systemen zijn uniek in hun

gebied. zo heeft iedere partner wel iets wat maakt dat de opdrachtge-

ver daarvoor wil gaan. Passie hebben in het werk. Ik denk dat dit de

bindende factor is. We willen de klant niet de dupe laten zijn van al die

verschillende, naast elkaar werkende partijen. Vandaar dat alle partners

willen samenwerken. De klant komt bij ons met een wens en wij

realiseren dat samen. In feite kan de opdrachtgever een half jaar op

vakantie gaan en terugkomen in een nieuw, compleet ingericht,

duurzaam huis. Dat is het concept van Stijlhuis.”

BELEEf DE STIjLHUISSfEER

Naast het Stijlhuis concept is er ook de unieke locatie Stijlhuis de Peel.

“Stijlhuis de Peel is in feite een realistische showroom waar architecten,

adviseurs en bouwondernemers kennis kunnen maken met de sfeer van

duurzaam bouwen. Sfeer is hierbij het belangrijkste aspect. Eigenlijk is alles

te zien wat overeenkomt met de wensen van de klant, maar dan in kleiner

formaat. Een klant komt het stijlhuis binnen en ervaart de luchtkwaliteit,

de verwarming en koeling, voelt de inrichting en het volledige gevoel van

comfort. Dat maakt het plaatje compleet. Stijlhuis de Peel dient niet alleen

als modelwoning, maar biedt daarnaast mogelijkheden voor bijeenkom-

sten, vergaderingen enscholingen.”, aldus Hilde Vorstermans.

Stijlhuis de Peel is nog in ontwikkeling, maar zal na de zomervakantie

haar deuren openen. zodra Stijlhuis de Peel gereed is zal de redactie van

de Enervision een bezoek brengen aan deze inspirerende modelwoning.

VORstERMaNsKlIMaattEChNIEK

Kruisstraat 13

5768 rw meijel

tel: +31 (0)77 466 24 63

e-mail: iNfo@VorstermaNs.Nl

website: www.VorstermaNs.Nl

www.stijlhuis.eu

Nathan50

Vakantie-eilandRügen

DUITSLAND STAAT OP HET PUNT OM FRANKRIjK VAN DE TROON TE STOTEN ALS MEEST FAVORIETE VAKANTIELAND VAN DE NEDERLANDER. EN DAT IS NIET zO VERWONDERLIjK, WANT ONzE OOSTER-BUREN HEBBEN DE VAKANTIEGANGER VEEL TE BIEDEN; SCHITTERENDE NATUUR, INTERESSANTE STEDEN, HEERLIjK ETEN EN DAT ALLEMAAL DICHT BIj HUIS. EEN RELATIEF ONBEKEND PARELTjE IN HET DUITSE AANBOD IS HET PRACHTIGE VAKANTIE-EILAND RüGEN DAT IN HET NOORDOOSTEN VAN DUITSLAND LIGT.

gRooTSE EIlaND MET HET KlEINSTE NaTIoNaal paRK

reDaCtie: REDACTIE: TARGET TRAVEL MARKETING

tekSt en Foto’S: MARIjKE DE MAA

51

Reizen

Rügen is met bijna 1.000 km2 het grootste eiland van Duitsland en ligt

in de deelstaat Mecklenburg-VoorPommern in het voormalige Oost-

Duitsland. De bereikbaarheid van het eiland verbeterde in 2007 enorm

toen de nieuwe Strelasundbrug werd geopend. Hierdoor hoefde het

verkeer vanuit het op het vasteland gelegen Hanzestad Stralsund niet

meer over de Rügendamm. Ook per trein is Rügen goed bereikbaar.

Vanaf Stralsund rijden meerdere treinen per dag naar het centraal

gelegen Bergen. Het eiland is voor een groot deel beschermd natuur -

gebied en kent maar liefst drie natuurparken waaronder het allerkleinste

Nationaal Park jasmund. Het eiland Rügen vormt samen met het eiland

Hiddensee - dat Brahms inspireerde bij het schrijven van zijn eerste

symfonie – en een aantal kleinere eilanden het Landkreis Rügen.

SCHITTERENDE KUST

Al in de 19e eeuw kwamen vakantiegangers naar Rügen vanwege de

heerlijke stranden en mooie badplaatsen. Voorbeelden hiervan zijn Put-

bus en Binz, de oudste en de grootse badplaats van het eiland. Maar ook

in Sellin is de grandeur uit het verleden weer in ere hersteld en lonkt de

ouderwetse pier of Seebrücke badgasten naar het met rieten strand-

stoelen bezaaide zandstrand. Voor wie de 87 treden teveel zijn, is er ook

een lift die zonaanbidders vanaf het strand weer naar de Wilhelmstraße

brengt. De vele restaurantjes, terrasjes en prachtig gerestaureerde

jugendstill huizen en hotels in deze ‘weiße Straße’ bezorgen bezoekers

een nostalgisch vakantiegevoel. De kust van Rügen is erg grillig door de

vele bochten, ook wel Bodden genoemd, schiereilanden en landtongen.

Het gedeelte bij jasmund is het meest bekende gedeelte. Hier rijzen

metershoge sneeuwwitte krijtrotsen op uit de blauwgroene Oostzee.

gRooTSE EIlaND MET HET KlEINSTE NaTIoNaal paRK

De hoogste rots staat bekend onder de toepasselijke naam der Königsstuhl

en biedt met zijn 118 meter een spectaculair uitzicht. Vergeet ook zeker

niet om af te dalen naar het strand. De meeste mensen lopen hier

beneden met gebogen hoofden over het zand, maar dat is niet omdat

het geen mooi uitzicht biedt. ze speuren naar fossielen en andere

prachtige stenen die hier voor het oprapen liggen. Voor het allerbeste

zicht op de krijtrotsen is het overigens ook mogelijk om in de haven

van het vissersplaatje Sassnitz een boottochtje te boeken of vanaf het

vliegveldje bij Güttin een rondvlucht over het eiland te reserveren.

DE PRACHTIGE SEEBRüCKE VAN SELLIN

Foto Linkerpagina: NATIONAAL PARK jASMUND

VERSE VIS IN OVERVLOED

Nathan52

KOLOSSAAL

Dat Rügen door de jaren heen een geliefd vakantieoord was, kent ook

een keerzijde. In 1935 liet Adolf Hitler zijn oog op de kuststrook ten

noorden van Binz vallen en gaf opdracht tot de bouw van een immens

groot badhotel voor arbeiders van de organisatie ‘Kraft durch Freude’.

Twintigduizend Volksgenossen moesten hier hun vakantie komen

doorbrengen en tijdens een eventuele oorlog moest het complex ook

als ziekenhuis kunnen worden gebruikt. Seebad Prora is echter nooit

voltooid, de bouw werd stilgelegd toen de Tweede Wereld oorlog

in 1939 uitbrak. Tegenwoordig is de ‘Kolos van Prora’, die zich ooit

over een lengte van bijna 4,5 kilometer lang uitstrekte langs de kust,

eigendom van het Duitse Ministerie van Financiën en zijn er al jaren

plannen om er een jeugdherberg, een hotel, woningen en musea in

te vestigen. Tot op heden blijft het echter vooral bij plannen, maar

kunnen bezoekers nog wel door een gedeelte van het Seebad dwalen

en de bijbehorende tentoonstelling in het museum bekijken.

ACTIEVELINGEN

De afwisselende natuur van het eiland nodigt bezoekers uit tot het

maken van heerlijke wandelingen. Vooral in de maanden mei en juni

is de omgeving hier prachtig wanneer koolzaadvelden fel geel kleuren

onder een strakblauwe hemel en er in de groene bossen een wit

gespikkeld tapijt van bosanemoontjes ligt. Met bijna 300 kilometer

aan fietspaden en maar liefst 13 havens komen ook de fietsers en

WANDELPARADIjS RüGEN

TENTOONSTELLING OVER BADHOTEL PRORA

EEN OVERzICHTSfOTO VAN DE KOLOS VAN PRORA

53

Reizen

TENTOONSTELLING OVER BADHOTEL PRORA

RAzENDE ROLAND RIjDT NOG STEEDS VOORBEELD VAN EEN PENSION IN jUGENDSTILL

EEN OVERzICHTSfOTO VAN DE KOLOS VAN PRORA

PRACHTIG VAKWERKHUIS OP HALBINSEL MöNCHGUT

waterliefhebbers hier volop aan hun trekken. Voor gezinnen

met kinderen is er Razende Roland. Deze ouderwetse stroomtrein

boemelt al sinds 1895 over het eiland en rijdt ook vandaag

de dag met zo’n 30 kilometer per uur nog steeds tussen

Putbus en Göhren. Een rit langs 10 haltes duurt ongeveer

90 minuten en er is aan boord ook plaats voor fietsen.

STöRTEBEKER fESTSPIELE

Tussen eind juni en begin september herleeft de geschiedenis. In

het openluchttheater van Schloss Ralswiek vinden al meer dan

15 jaar de jaarlijkse Störtebeker Festspiele plaats waar in steeds

wisselende decors en verhalen met meer dan 120 figuranten,

30 paarden, 4 schepen, speciale effecten en spectaculaire stunts

het leven van de legendarische piraat Störtebeker nagespeeld

wordt. Iedere avond wordt het toneelstuk met een geweldig

vuurwerk boven de ‘Grossen jasmunder Bodden’ afgesloten.

Kijk voor informatie op www.ruegen.de

Nathan54

METALEN UPONOR MLC NL KLEMKOPPELING

Reeds enige tijd biedt Uponor de tweedelige MLC NL klemkoppelingen

met PPSU tule. In september 2010 werd het assortiment uitgebreid met

een 16 mm klemkoppeling met metalen tule. Nu deze metalen

koppeling een groot succes is gebleken, werd het assortiment recent

verder uitgebreid met hoogwaardige Uponor MLC NL klemkoppelingen in

de diameters 14 mm, 18 mm, 20 mm en 25 mm.

montage zonder kalibreren

montage zonder ontbramen

minimaal benodigd aandraaimoment

uponormaakthetunoggemakkelijker!UPONOR STAAT WERELDWIjD BEKEND OM HAAR HOOGWAARDIGE, WERKVERLICHTENDE OPLOSSINGEN. HET BEDRIjF WERKT CONTINUE AAN INNOVATIES WAARMEE DE WERKzAAMHEDEN VAN DE INSTALLATEUR NÓG SNELLER, PRAKTISCHER EN VEILIGER KUNNEN WORDEN UITGEVOERD. DIT jAAR PRESENTEERDE HET BEDRIjF WEER 3 FUNCTIONELE UITBREIDINGEN OP HET ASSORTIMENT; DE RTM FITTINGTECHNOLOGIE, DE METALEN UPONOR MLC NL KLEMKOPPELINGEN EN HET MEERLAGENLEIDINGSYSTEEM VOOR VERDEEL- EN STIjGLEIDINGEN. NADAT U IN DE VORIGE ENERVISION OVER HET RTM ASSORTIMENT LAS, INFORMEREN WIj U IN DIT ARTIKEL OVER DE ANDERE TWEE NOVITEITEN.

ter iNtroductie heeft upoNor eeN iNteressaNt actiepaKKet

Voor u sameNgesteld! dit actiepaKKet beVat 240 upoNor

mlc Nl KlemKoppeliNgeN iN de mateN 16 mm - 15 mm

(100 stuKs), 20 mm - 22 mm (100 stuKs) eN 25 mm - 22 mm

(40 stuKs) eN eeN sortimo l-boxx. Voor het actiepaKKet

dat tot 31 juli met het artiKelNummer 1057608 bij uw

groothaNdel te bestelleN is, betaalt u slechts € 599,-

(Netto iNstallateur).

UPONOR MLC NL KLEMKOPPELING INTRODUCTIEACTIE

55

uponormaakthetunoggemakkelijker!

UPONOR MEERLAGENLEIDINGSySTEEM VOOR

VERDEEL- EN STIjGLEIDINGEN

Dankzij een innovatieve technologie verschaft het baanbrekende Uponor

meerlagenleidingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen u de middelen

om veel sneller te ontwerpen en monteren!

Het Uponor meerlagenleidingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen

is modulair opgebouwd. Slechts 31 componenten dekken alle opgaven

waarvoor tot nu toe honderden componenten nodig waren. Een

praktische innovatie, juist voor grote en complexe projecten!

Om u een goed overzicht te bieden, ontwikkelden Uponor en

Nathan Import/Export een praktische poster met alle beschikbare

componenten. In week 25 ontvingen alle installateurs deze poster

per post. Wenst u dit handige overzicht ook te ontvangen, stuur dan

een e-mail aan els.legters@nathan.nl

Noviteiten

PRAKTISCHE OVERzICHTSPOSTER VAN HET UPONOR MEERLAGENLEIDINGSySTEEM VOOR VERDEEL- EN STIjGLEIDINGEN.

HET MODULAIRE UPONOR MEERLAGENLEIDINGSySTEEM VOOR VERDEEL- EN STIjGLEIDINGEN

Nathan56

GadgetsGadgets

omdat elke stap telt Yamax, marktleider op het gebied van hoogwaardige stappentellers, komt

met de geavanceerdste stappenteller tot nu toe: de Yamax Power Walker

Ex-510. Deze compacte en lichtgewicht stappenteller is uitgevoerd met een

hightech 3D-sensor en een zeer uitgebreid geheugen voor het opslaan van

diverse gegevens.

WWW.1000Stappen.nL

size does not matterx-mini is een speakertje niet groter dan een jojo en doet het altijd en

overal. Deze x-mini’s combineren portable geluid, in vol volume, met

diep trillende bassen en perfecte hoge tonen. x-mini’s zijn

connectable met Ipod, MP3, laptop, PC, Nintendo DS, PSP,

Apple en smartphones. De accu kan worden opgeladen

met USB en is goed voor acht uur ‘heavy use’.

WWW.x-Mini.nL

smaakvol en functioneelSuunto Elementum zijn stijlvolle, functionele lifestyle horloges die ontworpen

zijn om de gebruiker dieper, hoger en verder te begeleiden. ze hebben vooral

een opvallende look en feel, en zijn daarnaast ook nog functioneel. De collectie

bestaat uit drie series, de Elementum Aqua, de Elementum Terra en de Elementum

Ventus, speciaal ontworpen voor het duiken, het bergbeklimmen en het zeilen. Alle

Elementums zijn uitgevoerd met onverwoestbaar saffierglas en een hoogwaardige

roestvrijstalen kast en zijn tot 200 of 100 meter waterdicht. De Terra (zoals afgebeeld)

is een survivaltool waar de ‘echte’ avonturier niet zonder kan. Hij beschikt uiteraard

over de belangrijke ABC-functies: hoogtemeter, barometer en kompas.

WWW.SUUnto-eLeMentUM.nL

het ultieme outdoormesWenger, de zwitserse fabrikant van onder andere de bekende rode zakmessen, komt dit seizoen met een

wel heel speciale serie: de TitaniumLine. Deze serie van titanium messen zijn volledig ontworpen op basis van

de wensen en eisen van speedklimmer Ueli Steck. Ueli Steck werkte samen met Wenger om een mes

te ontwerpen dat speciaal geschikt is voor klimmers en andere buitensporters die voor de volle honderd

procent op hun mes moeten kunnen vertrouwen. De nieuwe TitaniumLine bestaat dan ook uit drie verschillende

modellen, waarvan het Ueli Steck Special Edition Swiss Army Knife het vlaggenschip is. Het mes beschikt over alle tools

en functies die nodig zijn om klimmateriaal te repareren en onderhouden. Uiteraard is het mes met één hand te openen

en ook prima te gebruiken met handschoenen aan.

WWW.Wenger.nL

Outdoor!

tekSt: SANNE DANIELS

56

57

Outdoor!

puzzel

Oplossing voor 15 augustus 2011 opsturen naar:

Nathan Import/Export B.V.

Postbus 1008, 6920 BA Duiven t.a.v. Els Legters

of mail naar E.Legters@nathan.nl

Enervision kruiswoordpuzzel HORIzONTAAL 1. gemengde balsport; 7. kleine modewinkel; 12. Chinese vermicelli; 13. altijd (steeds); 14. landbouwgrond; 15. United Kingdom (afk.); 17. pianostoeltje; 19. plaats in Gelderland; 21. familielid; 22. soort braadpan; 24. knettergek; 27. katoentje voor een lamp; 28. plaats in België; 30. werkschuw (loom); 31. tenger (frêle); 32. knaagdier; 33. Algemene Energie Raad (afk.); 35. neerslag; 37. drankenbuffet; 38. in de grond levende zoogdieren; 41. snijwerktuig; 42. tropische vrucht; 44. plaats in Noord-Holland; 46. iemand die door moed uitblinkt; 47. witte vlek op het voorhoofd van een paard; 48. vereniging van bewonderaars van een artiest; 49. Arabische vorst; 50. met spoed (Lat.); 52. Europeaan; 54. plaats in Italië; 56. horizon; 58. pesten; 61. elektrisch geladen materieel deeltje; 62. oud burgemeester van Amsterdam; 64. vreemd (raar); 65. autoped; 67. laagte tussen bergen; 68. zangstem; 70. niet gekookt; 72. internationaal (afk.); 73. iemand die in een orkest de pauken slaat; 76. droog bij sherry; 77. onderofficier (afk.); 78. grafsteen; 79. plaats in Limburg; 81. windrichting (afk.); 82. waterloop; 83. muze van het minnedicht; 84. brandstof; 86. doen alsof iemand niet bestaat; 87. zonder geld (blut).

VERTICAAL 1. genotmiddel om op te kauwen; 2. regia majestas (afk.); 3. brand; 4. boomsoort; 5. alcoholische drank; 6. drietenige struisvogel; 7 . d ames handwe rk ; 8. droogoven; 9. een explosief (afk .); 10. persoonlijk voornaamwoord; 11. Friese sport; 16. herkauwend zoogdier; 18. nachtroofvogel; 20. deel van oor; 21. meisjesnaam; 23. vrij hevig kort geluid; 25. ceintuur; 26. meisjesnaam; 27. geparachuteerde soldaat; 29. sterrenkijker; 32. koopman (zakenman); 34. rood (Engels); 36. conflict (twist); 37. dansfeest; 39. dun opgerold wafeltje; 40. ruwe aardolie (petroleumether); 42. Amerikaanse jazzstijl; 43. waarde vriend; 45. voormalig Chinees leider; 46. aanmoedigingskreet; 51. rivier in Oostenrijk; 53. boomsoort; 54. hersenschim (inbeelding); 55. oevergewas; 56. maalstroom; 57. hemellichaam; 59. effen (vlak); 60. plaats in Amerika; 62. slaginstrument; 63. hechtplant (heester); 66. Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (afk.); 67. mannetjesbij; 69. technisch secundair onderwijs (afk.); 71. asvaas; 73. boomvrucht; 74. geestdrift; 75. ambtsgewaad; 78. oceaan; 80. huisdier; 82. laatstgenoemde (afk.); 85. sociale zekerheid (afk.).

1 2

12

15

22

28

33

38

44

47

50

54

61 62 63 64

65

72

77 78 79 80 81

85848382

86

67

72

18

65

71 35

85

78

43

33

64

68

49

41

86

32

26

83 31 76

19 55 11 44 40

87

73 74 75 76

66 67 68 69 70 71

55 56 57 58 59 60

51 52 53

48 49

45 46

39 40 41 42 43

34 35 36 37

29 30 31 32

23 24 25 26 27

16 17 18 19 20 21

13 14

3 4 5 6 7 8 9 10 11

de winnaar van de puzzel uit de lente-editie is:

a. de jongste, calculator bij ingenieursbureau

wolter & dros in rotterdam.

hij wint de livescribe pulse smartpen!

WineenovernachtinginhetKurhaus★★★★★hotel!WIN EEN OVERNACHTING MET ONTBIjT VOOR TWEE PERSONEN IN HET MAjESTUEUzE VIjFSTERREN STEIGENBERGER KURHAUS HOTEL! DIT UNIEKE MONUMENTALE HOTEL MET EEN zEER RIjKE GESCHIEDENIS LIGT DIRECT AAN DE GEzELLIGE BOULEVARD VAN SCHEVENINGEN. DE WINNAAR VAN BOVENSTAANDE KRUISWOORDPUzzEL zAL GENIETEN VAN WEELDERIGE LUxE, UITSTEKENDE GASTVRIjHEID EN PERSOONLIjKE SERVICE IN HET BEKENDSTE HOTEL VAN NEDERLAND! MEER INFORMATIE VINDT U OP WWW.KURHAUS.NL

Nathan58

DE HEER TEUNISSEN VAN INSTALLATIETECHNIEK HARTOG BV

iNstallatietechNieK hartog bV

wolfsKuilseweg 267

6542 aa NijmegeN

tel: +31 (0)24 377 15 92

e-mail: iNfo@hartogbV.Nl

website: www.hartogbV.Nl

oNze excuses Voor het misVerstaNd.

OEps!

ooK de redactie VaN eNerVisioN maaKt helaas wel

eeNs eeN foutje. iN de Vorige editie VaN het magaziNe

schreVeN wij oVer het duurzame Nieuwbouwproject

ooijse graaf. oNder het artiKel VermelddeN wij eeN

foutieVe website VaN de betroKKeN iNstallateur.

de juiste coNtactgegeVeNs zijN als Volgt:

Op de werkvloer:

De Bespaarinstallateur

Werk in uitvoering:

295 studenten-appartementen

Product onder de aandacht:

Uponor MLC voor verdeel- en stijg-leidingen

Reizen:

Met de camper door Australië

Volgendnummer

Premium appendages en systemen

Systeemdeskundigheid in verwarming, klimaat, sanitair

Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot:OVENTROP GmbH & Co. KGPaul-Oventrop-Straße 1D-59939 OlsbergTelefon +49 (0) 29 62 82-0Telefax +49 (0) 29 62 82-400E-Mail mail@oventrop.deInternet www.oventrop.de

De Oventrop filosofie:appendages, regelaars en andere componenten inzijn totaliteit verbinden tot een rendabel,energiebesparend en ecologisch systeem voor allegebieden van de woning- en gebouwtechniek.Door technische vooruitgang en wettelijkevoorschriften zijn de eisen hoger geworden.Oventrop biedt u hoogwaardige oplossingen, dieaan deze richtlijnen voldoen.

MADE IN GERMANY

voor meer

energiezuin

igheid ...

System_kompetenz:Aquastrom VT 09.06.11 10:28 Seite 1

Product onder de aandacht:

Uponor MLC voor verdeel- en stijg-leidingen

Reizen:

Met de camper door Australië

Het is hier heerlijk

cool.

We genieten volop

!

Heeft u

vragen?

Ook in de vakantieperiode

staan wij voo

r u klaar.

ENERVISION LEZERS

OVER DE HELE WERELD

GROETEN UIT DUIVEN

10.indd 1 6/23/2011 2:07:10 PM