ZZP

IntervIew

Thom de Graaf (HBO-raad) is geen baasCase MayfIeld koMt!

Vrijkaartjes voor Volendammer

TRAJECTUMNr11 | 01.03.2012 | www.trajectum.hu.nl | magazine voor Hogeschool Utrecht

Zwoeger Zonder Pensioen

ZonderZeikerdsProduceren

ZelfstandigeZonderPersoneel

vrIjheId blIjheId?

De opmars van de zelfstandigen

(advertentie)

trajectum 111208.indd 1 05-12-2011 12:14:22

(advertentie) 01032012 TRAJECTUM 11 3

REDA

CTIo

NEEL Zolderkamer

’s ochtends eerst een uurtje hardlopen, douchen, onbijten en dan naar je werk­kamer om het stuk af te maken, dat je opdrachtgever over twee dagen binnen moet hebben. af en toe even wat anders doen, dat houdt de geest scherp. heerlijk zo’n dag!niet ’s ochtends om half acht op, boter­hammen voor de hele familie smeren, hond uitlaten, kind naar school brengen en dan naar het werk sjesen. In het weekend de boodschappen, sporten en andere leu­ke dingen. en dan is het alweer maandag. het leven van een freelancer ofwel zzp’er is nog niet zo gek, denk ik zo nu en dan. Maar die leuke collega’s zitten niet op jouw zolderkamer, wanneer je even wilt sparren of om een kletspraatje verlegen zit. die leuke studenten zijn er ook niet. je kunt natuurlijk een ruimte huren in een bedrijvengebouw, zodat je in ieder geval buren hebt die ook gekozen hebben voor een zelfstandig bestaan. Maar of je daar ook een collegiale uitwisseling mee kunt hebben, is de vraag.

velen kunnen zich deze vraag niet eens stellen momenteel. het leger zzp’ers in ons land groeit gestaag door de economi­sche malaise. werkgevers zijn voorzichtig en een baan in loondienst is in veel secto­ren niet vanzelfsprekend. studenten van nu moeten zich daarop voorbereiden. dat is lastig, want als zzp’er moet je een netwerk hebben. om dat net­werk te krijgen, heb je opdrachten nodig. des te belangrijker dat er vanuit de oplei­ding een goede band is met het werkveld en er naast de stage gewerkt wordt aan opdrachten vanuit de beroepspraktijk. studenten kunnen dan tijdens hun studie al laten zien waartoe ze in staat zijn en er ontstaat op een natuurlijke wijze een net­werk. want hardlopen, douchen, onbijten en wat dan.., van zulke dagen moet je er niet te veel hebben.

janny ruardy

06 nieuws HU MoET

BEZUINIGEN

10 stelling UTrECHT IS

oNDErSCHAT

12 thom de graaf ‘HET HBo DEUGT’

16 hbo in opspraak GENADEZESJES

VErSUS DE WET

18 ZZP olé? VAN STUDENT ToT ZZP’Er:

VrIJE WIl?

26 docent van het jaar 2012 DIGIDoCENT EN

DoCENT/MIlITAIr

30 Case Mayfield kiest VolENDAMMEr ‘loVES’

NICK CAVE

4 TRAJECTUM 11 01032012Ko

RT

Het rIVM komthet rijksinstituut voor volksgezondheid en Milieu (rIvM) komt defi­nitief naar de Uithof.

De rijksgebouwendienst en Universiteit Utrecht onderte-kenden dinsdag 28 februari de erfpachtovereenkomst. Het rIVM huist momenteel in zo’n vijftig gebouwen met een op-pervlakte van 100.000 vierkante meter in Bilthoven. Het nieuw-bouwpand in De Uithof telt on-geveer 55.000 vierkante meter en verrijst aan de Sorbonnelaan. Hier staat nu het Wentgebouw maar dat wordt vanaf eind dit jaar gesloopt. Het stamt uit 1974 en voldoet niet meer aan

de eisen van deze tijd. De ver-huizing van de 1450 rIVM-me-dewerkers moet in 2018 plaats-vinden.Behalve kantoren zal het nieuwe pand het grootste stralings- en microbiologielaboratorium huis-vesten. Het rIVM koos voor De Uithof – ofwel Utrecht Science Park – onder meer vanwege de mogelijkheden tot samenwer-king met de universiteit, UMC Utrecht en de HU. ook andere onderdelen van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, zoals het College ter Beoordeling van Geneesmidde-len, krijgen mogelijk en plek in het nieuwe gebouw. (Gr)

studenten en schoonmakers bezetten 27 februari een et­maal het ruppertgebouw van de Universiteit Utrecht. Ze protesteerden tegen slechte arbeidsomstandigheden in de schoonmaaksector en be­zuinigingen in het onderwijs. sander van lanen (25), lid van kritische studenten Utrecht (ksU), was er vanaf de eerste minuut bij.

goed geslapen?‘Niet echt. Ik ging om drie uur ’s nachts slapen en om kwart over zes stond een VArA-ver-slaggever een nachtuitzending te maken.’hoe ben je bij de bezetting betrokken geraakt?‘Kort geleden hebben we bij de

KSU de onderzoekcursus ‘How the university works’ gedaan. Daarbij maakten we een docu-mentaire over de de schoonma-kers. Zo kwamen we in contact met FNV Bondgenoten. Zij vroegen ons toen of wij hen wilden helpen met het bezetten van de universiteit.’wat hebben jullie gedaan?‘We hebben gezocht naar de beste ingang voor de bezetting. Verder heeft de KSU zich bezig gehouden met het programma en de workshops tijdens het

protest. De FNV was blij met de kennis van de studenten om een gaatje in de beveiliging te kun-nen vinden.’en toen stond er politie.‘De bezetting was uitgelekt waardoor de universiteit de po-litie kon inlichten. De deuren waren dan ook gesloten toen we om half elf aankwamen. Uiteindelijk wisten we via een zijingang binnen te komen.’heeft de bezetting resultaat opgeleverd?‘Een brief waarin de universiteit steun betuigt aan de schoonma-kers. Deze wordt opgestuurd naar de bazen van de schoon-maakbedrijven. De FNV wil nog meer demonstraties organise-ren. Ik vond het een mooie strijd.’ (MBi)FF

BEL

LEN

het laatstenummerPersoneelsblad hU Maga­zine houdt op te bestaan: het februari­nummer is de laatste uitgave.

De redenen om het kwartaalblad op te heffen zijn tweeledig, zegt Mirjam Soeterbroek, directeur Marketing en Communicatie, in een interview in HU Magazine. Het blad moet medewerkers informeren over ontwikkelingen binnen de HU maar wil geen spreekbuis zijn van het college van bestuur. Daarmee ontstond er overlap met Trajectum, dat een ‘journalistiek karakter’ heeft.Een tweede reden is van finan-ciële aard. ondanks de kosten die met HU Magazine gepaard gaan, geven medewerkers aan niet goed op de hoogte te zijn van de strategie van de HU. ‘Het komt dus kennelijk niet over op deze manier’, stelt Soeterbroek.

Gezocht wordt naar een effec-tievere en betaalbare manier om personeel te informeren. Er kan meer nieuws en achter-grondinformatie op intranet (Sharepoint) waarbij ook social media als Twitter en Facebook een rol hebben. ‘We onderzoe-ken momenteel wat de beste mediamix is op intranet en op het internet.’In het laatste nummer staan naast het interview ook artike-len over de professionele ruimte van docenten, de huisvestings-plannen van de hogeschool en Europese samenwerking op het gebied van onderwijs en onder-zoek. (Gr)

Gezocht wordt naar een effec-

V O O R M E D E W E R K E R S F E B R U A R I 2 012

terug naar de kern

DOCENTEN CENTRAAL

HU MAGAZINE

PrOFeSSIOneLe ruIMte TEAMS KRIJGEN DE REGIEHuISveStIng DE plANNEN VAN DE HU

bezetter Universiteit Utrecht

01032012 TRAJECTUM 11 5

KoRT

het aantal opleidingen met een numerus fixus aan de hU wordt waar­schijnlijk fors uitgebreid.

Vrijwel alle studies van de facul-teit Economie en Management (FEM) en de opleiding commu-nicatiemanagement bij de facul-teit Communicatie en Journalis-tiek krijgen met ingang van komend studiejaar een studen-tenstop. Dat heeft het college van bestuur besloten. De cen-trale medezeggenschapsraad (CMr) moet het plan nog goed-keuren.Het college en faculteitsdirec-ties willen hiermee de groei van het aantal studenten afremmen waardoor er ruimte ontstaat om te investeren in de kwaliteit van het onderwijs en het docenten-corps. Hoeveel studenten bij de opleidingen worden toegelaten, is nog niet bekend. De numerus fixus houdt in dat iedereen met een gemiddeld eindexamencijfer 8 en hoger automatisch wordt toegelaten. Anderen moeten loten om een plek in de collegebanken. Hier-

bij geldt: hoe hoger het eind-examencijfer des te groter de kans om binnen te komen. Gegadigden dienen zich voor medio mei aan te melden bij Studielink, het centraal inschrijf-punt van het hoger onderwijs.‘Door de instelling van een nu-merus fixus komt er een fors bedrag vrij dat we de komende twee jaar kunnen investeren in een kwaliteitsimpuls’, zegt Eric Fischer, interim-directeur bij de FEM. Gedacht wordt aan extra begeleiding van studenten en scholing van docenten. De sta-bilisatie van studentenaantallen leidt volgens hem niet tot ont-slagen bij het personeel: het natuurlijk verloop is ruim vol-doende om dit op te vangen. De maatregel geldt niet voor international business and ma-nagement studies aan de FEM. opleidingen waar al eerder een studentenstop is ingesteld zijn: journalistiek, communication & media design, de associate degree communicatie event management, fysiotherapie, mondzorgkunde, huidtherapie, medische hulpverlening en oefentherapie Cesar. (Gr)

Volgend jaar meer studentenstops

is het punt dat studenten met een handicap de HU geven. Zo staat in het rap-port ‘Studeren met een handicap 2011’. Daarmee zit de hogeschool met za-ken als hulpmiddelen en begeleiding op het lande-lijk gemiddelde. De intake doet het een tiende beter dan gemiddeld, maar het begrip van docenten is een tiende lager.

wie laat jou hard lopen bin­nen of zelfs buiten je studie? wat maakt een docent(e) een inspirerende docent(e)? weet jij wel raad met deze vragen? ben je in staat om je ervaring met creatieve pen te beschrij­ven? doe dan mee met de blog­wedstrijd in aanloop naar de finale van de docent van het jaar­verkiezing.

stuur jouw bijdrage (maxi­maal 400 woorden!) vóór 2 april naar studiumgenerale@hu.nl. de winnaar krijgt zijn/haar blog gepubliceerd op trajectum.hu.nl en mag voor €100,­ aan boeken besteden op selexyz.nl. de winnaar wordt bekend gemaakt op 12 april in trajectum nummer 14.

let op: Maak in je blog ge­bruik van één van de onder­staande prikkelende zinnen:

‘Nu begrijp ik wat die man/vrouw bedoelde!’

‘Nooit gedacht dat ik dit vak nog eens leuk zou vinden.’

‘02:00 AM… en nog aan de studie.

‘Hij/zij zou me nu eens moeten zien.’

6,2

BloG-WEDSTrIJD wat Maakt een doCent

InsPIrerend?

Quote‘Dronkenschap, parkeeroverlast, verloedering, ik heb het allemaal gedaan. En ik heb de baan van een Nederlander ingepikt.’Zegt emeritus hoogleraar hans renner van de rijksuniversiteit groningen in de universiteitskrant. hij gaf zichzelf aan bij het oost­europeanenmeldpunt van de Pvv. renner ontvluchtte tsjecho­slowakije in 1968 toen de sovjet Unie het land binnenviel. Met zijn actie wil hij de absurditeit van het meldpunt aantonen.

6 TRAJECTUM 11 01032012 RECE

NSIE

hoe gaat die langstudeermaat­regel in zijn werk?Bogerd: ‘Voor iedere student die er langer over doet dan de no-minale studieduur plus een jaar, houdt het ministerie bij de hoge-scholen en universiteiten circa 6000 euro in. De instellingen mogen dan de helft terug gaan innen bij de studenten. Dus de student betaalt het reguliere collegegeld van ruim 1700 euro plus het zogenaamd verhoogd wettelijk collegegeld van zo’n 3000 euro.’Per wanneer moet die boete worden betaald?‘De maatregel gaat per 1 sep-tember 2012 in. Dus bij de rijks-bekostiging die wij krijgen voor het komende studiejaar wordt de langstudeerboete al ingehou-den. De bekostiging wordt bere-kend over het aantal studenten dat twee jaar geleden stond in-geschreven: de HU betaalt in 2012 de boete over het aantal langstudeerders in 2010. Dat zijn er zo’n 4500. De aderlating door de langstudeerboete is onge-veer 3,8 miljoen euro in 2012 oplopend tot 14,2 miljoen in 2013 en 13,5 miljoen in 2014.’wat gebeurt er als er niet wordt bezuinigd?‘Als je meer uitgeeft dan er bin-nenkomt dan raakt je spaargeld op. Hypothetisch zal de hoge-school niet in staat zijn te vol-doen aan de verplichtingen, zo-als het betalen van de salarissen.

Theoretisch kan dat leiden tot een faillissement. Ik kan me niet herinneren dat er in Nederland instellingen van hoger onderwijs failliet zijn gegaan, maar in de zorg is dat wel enkele keren voorgekomen. Zo ver laten wij het niet komen.’Is al duidelijk waar beknibbeld gaat worden?‘Het college stelt voor om tien procent te korten op het onder-steunend personeel en materiële lasten. Nog niet is afgesproken welke aandelen de afzonderlijke faculteiten en diensten voor hun rekening nemen. We maken eerst een analyse waarin we be-kijken hoe we anders of slimmer kunnen werken, waarbij we kwa-

liteit blijven leveren op een goedkopere manier. Daar heb-ben we even tijd voor nodig; we gaan geen overhaaste beslissin-gen nemen.’heeft het college hier al concrete ideeën over?‘Nee, maar wat ik wel kan noe-men is dat onze huisvestingsuit-gaven al jaren structureel hoger zijn dan we er budget voor krij-gen. Het herhuisvestingsplan, waarbij alle onderdelen van de HU in De Uithof worden gesitu-eerd, is erop gericht de exploita-tiekosten binnen het budget te brengen. Dat scheelt ons straks jaarlijks zo’n twee tot drie mil-joen.’stel, een afdeling heeft tien fulltime personeelsleden: gaat er dan één arbeidsplaats ver­dwijnen? of blijven sommige onderdelen op volle sterkte terwijl andere geheel of ge­deeltelijk worden opgeheven?‘Dat laatste kan gebeuren. We bekijken of het activiteiten zijn die meerwaarde hebben en be-

langrijk zijn voor de kerntaken onderwijs en onderzoek. Zo niet dan kunnen we er voor kiezen om ermee te stoppen. Een voor-beeld? Nee, dat heb ik nog niet.’ kun je toezeggen dat er geen gedwongen ontslagen vallen en er geen reorganisaties plaatsvinden?‘Harde toezeggingen kan ik niet doen maar het ligt in de lijn der verwachtingen dat het zonder gedwongen ontslagen en reor-ganisaties kan. Want 15 miljoen is op het totaal van onze exploi-tatie van 300 miljoen een relatief klein bedrag. Daarbij zitten er binnen onze exploitatie nogal wat flexibele kosten, zoals per-soneel dat niet in loondienst is en uitzendkrachten. En bij de medewerkers is er ieder jaar een behoorlijk percentage natuurlijk verloop.’van het zittend personeel wordt flexibiliteit verwacht. een conciërge moet een functie als secretaresse accepteren?‘Dat laatste is wat ridicuul en lijkt me niet voor de hand te liggen. Als je weet dat er taken worden afgestoten of als je slimmer gaat werken, dan moeten medewer-kers ook denken aan hun eigen loopbaanperspectief, bijvoor-beeld door scholing. Ze moeten ervoor zorgen dat ze breed in-zetbaar zijn en bereid zijn op een andere afdeling of locatie te werken. En in het uiterste geval een andere functie accepteren.’

‘15 miljoen is een relatief klein bedrag’de hU moet over de jaren 2013 en 2014 in totaal zo’n 15 miljoen euro bezuinigen, zo maakte collegelid jan bogerd bekend. belangrijkste reden: de langstu­deerboete die staatssecretaris Zijlstra de hogeschool oplegt.

D o o r G E r A r D r U T T E N

aantal langstUdeerders (2011)

faculteit Communicatie en journalistiek: 528faculteit educatie: 1479faculteit economie en Management: 690faculteit gezondheidszorg: 279faculteit Maatschappij en recht: 956faculteit natuur en techniek: 692

totaal hU: 4624

door langstudeer­

boete moet de hU

bezuinigen

Fo

To

: A

ll

Ar

D D

E W

ITT

E

01032012 TRAJECTUM 11 7RECE

NSIE

CoLU

MN

blacklist betty

Dat onkruid niet vergaat, blijkt uit een nieuwe episode met de Utrechtse beroemdheid Betty Chang. Twee keer uitgeroe-pen tot huisjesmelker van het jaar en nog steeds maakt ze studenten illegaal geld afhandig. Dit overkwam de Spaanse HU-communicatiestudent Juanma Martinez, die vervolgens een Engelstalig blog oprichtte om internationale studenten te waarschuwen voor haar praktijken. De eerste keer dat Chang haar ‘prijs’ in ontvangst nam, was in 2006. Het is ridi-cuul dat ze na al die jaren oplichting nog steeds in staat is om dit soort praktijken uit te oefenen. Zij is niet de enige oplichter. Twee jaar geleden huurde ik een kamer in een prachtig gebouw in erbarmelijke staat. Dat de warme lucht door kieren naar buiten trok, maakte mij niet zoveel uit. Mijn huurprijs was inclusief gas en ik betaalde niet te veel voor het aantal vierkante meters. Het onderhoud werd echter gedaan door Bill Beunhaas en luuk linkerhand. Alles zo goedkoop mogelijk. De pvc-buizen liepen zichtbaar door het huis en drie dagen nadat de ‘elektricien’ was ge-weest, sloegen alle stoppen door. Het toppunt: ik kwam thuis en er stonden schoenafdrukken op mijn bed. Toen ik de deken aan de kant trok, steeg er een stofwolk op en viel mijn oog op een enorm gat in de muur. De klusjesman was mijn kamer binnengedrongen en had een gat in de muur geboord om een brandmelder aan te sluiten. In het contract stond dat de huisbaas ‘te allen tijde mijn ka-mer mocht betreden’. Dit was illegaal natuurlijk. Juridische stappen tot gevolg.Maar net zoals Chang deed mijn huisbaas dit, omdat ze er grotendeels mee wegkomt. Een keer een boete betalen of een contract aanpassen is niks vergeleken met de inkomsten die zij genereren door wanbeleid. Het rechtssysteem faalt waar we bij staan. Wat moet je dan met mensen zoals Chang? Ik stel voor dat we een waarschuwend zwaailicht op haar hoofd schroeven, maar ik vermoed dat we daar juridisch gezeik mee krijgen. Nee, hier is een rol weggelegd voor de gemeente. oplichters moeten op een zwarte lijst worden geplaatst en wanneer een student zich toch probeert in te schrijven bij dergelijk ge-spuis, moeten de alarmbellen in het stadhuis gaan rinkelen. Als je een paar keer een tube tandpasta jat, krijg je een win-kelverbod. Als je jarenlang studenten oplicht, kun je rustig doorgaan. Nee, zij mag geen kamer meer verhuren. Weren, die handel.

sjo

erd

are

nds

is v

ijfd

ejaa

rs jo

urna

listi

ek

SJoERD ARENDS

alweer lekkere dansliedjes

Je neemt een slimme liedjes-schrijver (lars Iversen), een Brigitte Bardot-achtig meisje met een fijne scherpe stem (Mette lindberg), mengt ze met funky electro-samples, voegt wat indiesound en psy-chedelica toe en je krijgt: the asteroids galaxy tour. Deze Deense band heeft het patent op lekkere dansliedjes. Nu voor de tweede maal: de op-volger van het eerste album Fruit (2009) heet Out of Fre-quency en is eigenlijk niet meer en niet minder dan een herhaling van zetten. Echt ver-nieuwend is het niet, maar een kniesoor die daarop let.Het catchy ‘Heart Attack’ (‘Bur-ning down the wheels tonight, hey hey, are you ready’) was in januari al 3FM Megahit in Nederland. In dit soort quasi-

verveelde uptempo liedjes komt Mettes stem het beste uit. In andere liedjes zoals ‘Cloak & Dagger’ en titelgever ‘out of Frequency’ is dit min-der het geval. Blijf bij je kracht, zouden we zeggen.live doet TAGT het ook lekker, de twee worden dan bijgestaan door een hele bups gitaren en blazers, waardoor ieder concert een feestje wordt (vooral be-zocht door jonge vrouwen). op de TAGT-Facebook-pagina kun je jezelf daarna gezellig taggen op door de band zelfgemaakte foto’s vanaf het podium.

Uiteindelijk is out of frequen­cy meer van hetzelfde: funky en poppy met een geinig sciencefiction-sausje. Maar je weet wat ze zeggen: never change a winning team.

Tirzah Schnater

out of frequency, The Asteroids Galaxy Tourop 23 april staat de band in Paradiso Amsterdam, op 2 mei in De oosterpoort Groningen en op 3 mei in Mezz Breda.

8 TRAJECTUM 11 01032012

hET MoMENT• Maandagmiddag 27 februari, Huis a/d Werf

• Offi ciële opening van Happetaria door Mirjam sterk (Cda­kamerlid)

• Het tijdelijk restaurant wordt gerund door studenten

de omzet is bestemd voor oeganda

01032012 TRAJECTUM 11 9

hET MoMENT

In de stelling geven betrokkenen en deskundigen hun mening en analyse bij een actuele kwestie. naast de stelling is er ruimte voor ingezonden brieven. Mail je bijdrage naar marc.janssen@hu.nl

o n d e r r e d a C t I e va n M a r C j a n s s e n

DE STELLING

10 TRAJECTUM 11 01032012

Utrecht is een ondergewaardeerde stad

In een top tien lijstje van Lonely Planet – de bijbel onder de reis­boeken – staat Utrecht als een van de meest ondergewaardeerde steden ter wereld tussen het Itali­aanse triëst, het franse arras en Indiase gujarat. Utrecht zou voor­al last hebben van de ‘uitstraling van amsterdam’. onze stelling: Utrecht is een ondergewaardeer­de stad.

Ingmar heytzevoormalig stadsdichter en lid van het Utrechtse Dichtersgilde, Utrechter: ‘Dat Utrecht niet is vergeven van de back-packers vind ik een zegen. Ik vind de status van goed bewaard geheim wel passen bij deze stad. Al kan ik me wel voorstellen dat het compliment van Lonely Planet met ge-mengde gevoelens wordt ontvangen. Ken-nelijk heeft al het geld dat is geïnvesteerd in stadspromotie geen effect gehad. Tenzij je bereid bent om een zesde plaats in een ranglijst van vergeten plekken als zodanig te beschouwen. Ik kan er niet mee zitten dat ik in een vergeten stad woon. Het bevalt mij uitstekend.’

Inki ravirastudent international marketing and ma-nagement uit Barcelona, tijdelijk Utrechter: ‘Ik vind Utrecht mooier dan Amsterdam. Het is een kleinere stad, veel rustiger en je loopt er makkelijk rond. Voordat ik hier kwam studeren, had ik nog nooit van Utrecht ge-hoord. Amsterdam was eigenlijk mijn eerste keus, maar dat ging uiteindelijk niet door. Het is toch wel de grootste en beroemdste stad van Nederland. Ik denk dat Utrecht niet zo bekend is in het buitenland omdat het een symbool mist zoals de stad Gouda met kaas. Utrecht heeft de Domtoren, maar die kende ik niet voordat ik hier kwam.’

hanneke bouwsemadirecteur Stichting Cultuurpromotie Utrecht, Utrechtse: ‘Utrecht is een stad met veel verborgen goud. De Utrechters zelf weten dat. Daarom is er ook de ambitie om in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa te worden, zodat iedereen uitgenodigd wordt kennis te ma-ken met deze mooie stad. overigens hoeft men natuurlijk niet te wachten tot 2018…’

kees van Unenstudent journalistiek aan de HU, Amsterdammer: ‘Ik ben het niet eens met de stelling, want op zich heeft Utrecht alles wat je van een stad verlangt. Je kan er goede koffie drin-ken, er zijn een paar leuke cafés, bioscopen en het oogt allemaal ook wel. Maar het gro-te nadeel vind ik het gebrek aan identiteit van de stad. Mensen wonen er omdat het handig is, terwijl ik bij Amsterdammers, ze-ker ook bij mijzelf, een grote liefde voor hun stad zie. Dat ik een uur moet reizen voor mijn studie is een prijs die ik graag betaal om te kunnen wonen op de plek waar ik van hou.’

1010

00

2020

3030

4040

5050

6060

7070

8080

9090

100100

#hU#hU

01032012 TRAJECTUM 11 11

@rvanPoppel oke... muizen gespot in de kantine van #HU #FCJ... die #schoon-makers mogen nu wel ophouden met #staken

@revandijk Krijgen net te horen dat het curriculum van de opleiding wordt omgegooid. Dat was niet de afspraak! #HUA #fail

@jaapversloot HoUSToN WE DID IT! Mijn cijfer staat eindelijk goed in osiris!! Het heeft slechts 92 dagen geduurd! @HUHell, slechts 3mnd!

@roxxy84 @theletterbox maar goed, ik heb ook wel eens het gevoel op de #HU dat sommige studenten hun diploma krijgen terwijl ik denk: huh?

@mvanklaveren De vakanties zijn eigen-lijk de beste momenten om te werken op de #HUA.

@ninajuffermans Staat er over onge-veer een kwartier iemand bij de ingang van de #SvJ om mij koffie te geven?

@s4fun2 Heb ik de afgelopen dagen af en toe nog een enkele collega verpleeg-kunde gezien bij #deHU, vandaag is het echt helemaal uitgestorven hier.

Uitslag vorige poll:wie dwars door het centrum naar de Uithof fietst, ademt een hoop fijn stof in. wat doe jij?

52% 11% 36%

geef je mening op www.trajectum.hu.nl

na mijn studie word ik zzp’er

Poll

Maa

kt m

ij ni

ets

uit,

ik

nee

m d

e ko

rtst

e w

eg:

Ik n

eem

een

om

weg

. d

an m

aar

wat

lang

er o

p d

e fi

ets:

Ik n

eem

de

bus

:

Volg ons op twitter.com/trajectum

alvaro fernandezstudent international communication and media aan de HU, komt uit Mallorca, tijdelijk Utrechter:‘Utrecht is een beetje ondergewaardeerd. Toch verkies ik het boven Amsterdam. Ik kon daar heen gaan om te studeren, maar van een vriendin hoorde ik dat Utrecht leu-ker is. Tot nu toe heb ik van deze keuze geen spijt gehad. Amsterdam en Utrecht zijn niet te vergelijken, Utrecht is kleiner en typisch Nederlands, Amsterdam is meer toeristisch. Hier vind je meer studenten en jonge mensen waar je in Amsterdam vooral mensen vindt from everywhere…’

lodewijk rondeboomcultureel ondernemer bij Vers Vermaak, medeorganisator van onder andere Stekker Fest, Utrechter: ‘Utrecht is in mijn ogen wat Amsterdam nooit zal worden: intiem, bereikbaar en een tikje kneuterig, maar daarom juist ook hart-verwarmend. Het is eerder een overstemde stad als je geografisch gezien nog geen veertig kilometer van een stad vol schreeu-wers en borstkloppers zit. Ik ben het dus niet eens met de stelling. Als stad zou je in mijn ogen subtiel gebruik moeten maken van die positie: goed inves-teren in kennis, infrastructuur en cultuuront-wikkeling. We zouden er onder geen beding mee te koop moeten lopen. Dan sla je de plank mis.’

INTE

RVIE

W

12 TRAJECTUM 11 01032012

Boegbeeld, geen baas

D o o r M A r I J K E D E V r I E S E N H E I N C U P P E N ( H o P )

01032012 TRAJECTUM 11 13

Boegbeeld, geen baasvoormalig d66­voorman, minister, vicepremier en burgemeester thom de graaf

trok zich niets aan van de negatieve publiciteit over het hbo. hij volgde zijn hart

toen hij voorzitter van de hbo­raad kon worden. een kennismaking.

14 TRAJECTUM 11 01032012

Vier weken geleden verruilde hij het burge-meesterschap van Nijmegen – de stad waar hij opgroeide en studeerde – voor de post van HBo-raadvoorzitter. Hij had vorige zo-mer al besloten dat hij het bij één ambtster-mijn wilde houden. ‘Het burgemeesterschap is buitengewoon eervol’, zegt De Graaf, ‘maar je besteedt veel tijd aan dingen die niet over strategie of inhoud gaan.’

Het hoger onderwijs stond al langer op zijn verlanglijstje, in ieder geval sinds hij aftrad als minister voor bestuurlijke vernieuwing in 2005. ‘Toen deze functie voorbijkwam, heb ik mezelf afgevraagd: vind ik het leuk en valt er wat te doen? op beide vragen was het antwoord “ja”.’Natuurlijk had hij liever eerst zijn burge-meesterstermijn van zes jaar volgemaakt. ‘Maar ik zeg altijd: mensen wachten wel op functies, maar functies niet op mensen.’

wat boeit u aan het hoger onderwijs?‘Hoger onderwijs gaat over ontplooiing, emancipatie en het bieden van kansen. Goed onderwijs biedt jonge mensen mogelijkhe-den, het ontsluit hun toekomst. Ik heb zelf ervaren hoe het is om kennis over te dragen als docent staatsrecht, maar ook als toneel-regisseur in mijn studententijd. Hoger onder-wijs is bovendien de grondstof voor onze kenniseconomie. Het hbo is bepalend voor de innovatiekracht van het bedrijfsleven.’

wat vindt u van de negatieve publiciteit die de hogescholen soms bij het minste of geringste te beurt valt?‘De mate van publiciteit zegt niets over in-tegriteit. Journalisten spreken bij één geval van een incident maar vragen zich bij twee voorvallen al af of er soms sprake is van een structureel probleem. Dat kan ik ze niet kwalijk nemen, maar ik geloof echt dat de sector deugt. Het werkt nu eenmaal zo dat er meer problemen boven tafel komen, naarmate je harder zoekt. Dat geldt overi-gens voor alle sectoren waar je een zoek-licht op zet. Ik geloof dat het Nederlandse hoger onder-wijs zeer aan de maat is. We hebben veertig hogescholen met meer dan 250 studies die over het algemeen zeer integer en goed ge-rund worden. Het hbo heeft in twintig jaar tijd wel een enorme groei doorgemaakt en daar kom je nooit helemaal zonder kleer-scheuren vanaf. Maar het is onterecht om dan te zeggen: “Zie je wel, er deugt niets van.”Door de negatieve publiciteit is het hbo extra waakzaam. We zijn alert en beseffen dat we transparanter moeten zijn. Je ziet dat instellingen zelf ook scherper gaan op-letten.’

Zorgen hbo­bestuurders en ­managers voor voldoende interne kritiek?‘Dat vind ik moeilijk te beoordelen, maar ik ga er vanuit. Het zijn allemaal volwassen, kundige mensen die weten dat ze tegen-spraak moeten organiseren, bijvoorbeeld door de medezeggenschap.Het is jammer dat maar weinig studenten de moeite nemen om te stemmen tijdens raadsverkiezingen. In de basis is een hoge-school een bijenkorf van studenten, docen-ten, personeel en bestuurders en die horen zich allemaal met medezeggenschap en de kwaliteit van het onderwijs bezig te houden. Studenten zijn niet alleen klant, ze zijn ook medeverantwoordelijk voor de gang van zaken op de hogescholen.’

wat vindt u ervan dat de staatssecretaris prestatieafspraken wil met de hogescho­len?‘Ik ben nooit een fan geweest van afspraken waaraan bekostiging vastzit, maar het is de politieke realiteit en we hebben dat hoofd-lijnenakkoord getekend. We zullen er ver-standig mee moeten omgaan. Het gaat er nu om de achterliggende gedachte van de afspraken uit te voeren: investeren in de kwaliteit van het onderwijs en studenten bij de les houden. Wellicht helpen de afspraken daarbij, maar het blijft een risico om de bekostiging rechtstreeks afhankelijk te maken van pres-taties en ik waarschuw er – net als mijn voor-ganger Guusje ter Horst – wel een beetje voor. De bonnenquota voor politieagenten zijn ook niet voor niets afgeschaft.

thoM de graaf (1957)

• studeerde rechten in Nijmegen, was onderzoeker bij het Centrum voor Parlementaire geschiedenis en docent staatsrecht.

• 1997- 2003: fractievoorzitter van D66• 2003- 2005: minister voor Bestuurlijk

vernieuwing en koninkrijksrelaties en vicepremier.

• 2007-1 februari 2012: burgemeester van nijmegen.

• Sinds 1 februari voorzitter HBO-raad. • Daarnaast is hij senator voor D66.

01032012 TRAJECTUM 11 15

We moeten in ieder geval voorkomen dat we in een bureaucratische mallemolen te-rechtkomen die vooral heel veel energie vreet. Wat mij betreft gaat het om simpele, meetbare plannen die op twee A4-tjes zijn te formuleren. Daarover voeren we nu ge-sprekken met de staatssecretaris. Hij gaat uiteindelijk over de bekostiging, wij kunnen alleen duidelijk proberen te maken wat werkzaam is.’

heeft u als voorzitter zelf ook prestatie­afspraken gemaakt met de hbo­raad?‘Nee hoor. Het bestuur was op zoek naar een boegbeeld dat de sector kan vertegenwoor-digen, niet naar een baas. Dat ben ik ook niet. De besturen en tot op zekere hoogte de staatssecretaris en de studenten zijn de baas van het hoger beroepsonderwijs.Ik heb mezelf ook geen doelen gesteld waar-op ik over vier jaar afgerekend mag worden. Je moet als je net begint, oppassen dat je zonder kennis van zaken allerlei dingen gaat roepen. Ik vind het belangrijk eerst goed te proeven en met iedereen te praten. Mijn taak is om de eenheid in de vereniging te bevorderen en de kwaliteit, professionaliteit en waar nodig de integriteit te versterken.’

hogescholen moeten zich meer profileren. wat betekent dat voor de toekomst van de hbo­raad?‘De belangen van de hogescholen gaan mo-gelijk meer uiteen lopen dan nu het geval is, maar dat hoeft niet erg te zijn. Hogescholen hebben vooral een regionaal bereik en dat is bepalend voor hun profiel. Profilering is niet hetzelfde als elkaar de tent uitvechten. Veel interessanter is wat ze delen. Hun ge-meenschappelijke belang is dat ze goede bachelors en verantwoorde masters aanbie-den en in toenemende mate ook toegepast onderzoek. Een interessante discussie vind ik hoe je iedereen recht doet met service, expertise en belangenbehartiging als HBo-raad, en hoe hogescholen meer van elkaar kunnen leren. Het is goed om daarover het gesprek te voeren, om te bepalen waar we over vijf of tien jaar naartoe willen.’

de hbo­raad onderhandelt met de staats­secretaris over prestatieafspraken die volgens sommige juristen ongrondwettig zijn. U bent tegelijkertijd senator, die straks moet oordelen over het beleid van de staatssecretaris. wringt dat niet?‘De dag dat ik werd voorgedragen als HBo-raadvoorzitter ben ik uit de commissie onderwijs van de Eerste Kamer gestapt, ik ben daar dus niet de spokesman. Voor mezelf vind ik het niet zuiver om me daar te bemoeien met het hoger onderwijs.Wat betreft de ongrondwettigheid van pres-tatieafspraken: Als jurist vind ik dat een intel-lectueel buitengewoon boeiend onderwerp en ben ik benieuwd naar het antwoord van de regering. Toch voorzie ik dat het weinig gevolgen zal hebben. Mocht het echt niet mogen, dan verzinnen ze wel een omweg.’

‘Wat mij betreft gaat het om simpele, meetbare plannen die op twee A4-tjes zijn te formuleren’

16 TRAJECTUM 11 01032012

‘Wat bij Inholland is gebeurd, zou overal kunnen gebeuren,’ zegt lucinda van ewijk, univer-siteitsraadslid van de Universi-teit Utrecht (UU). Volgens haar voelt iedereen een enorme druk om de problemen van universi-teiten en hogescholen binnens-kamers te houden. ‘Er hangt zoveel van af. Als de Inspectie en de NVAo ervan horen, heeft dat gevolgen in deze tijd van ranking en rendementscijfers.’Volgens haar voldoen universi-teiten en hogescholen niet altijd aan de wet. Docenten passen op eigen gezag de normering van een toets aan, terwijl dat officieel via de examencommis-sie hoort te gaan. Soms weten opleidingscommissies nauwe-lijks wat de wet over het hoger onderwijs zegt. Van Ewijk: ‘of ze realiseren zich niet dat ze advies moeten geven over de onderwijs- en examenregeling (oEr), omdat ze slecht worden ingewerkt.’

Er is meestal geen kwade wil in het spel, meent Van Ewijk, maar problemen worden soms wel weggemoffeld. opleidingscom-missies bestaan alleen op pa-pier of leden worden pas ge-worven als de NVAo langskomt. ‘Ik ken zelfs het verhaal van een universiteit waar een opleiding een heel jaarverslag heeft ver-zonnen, met notulen en al.’Sinds september 2010 hebben

de examencommissies wettelijk meer macht en verantwoorde-lijkheid, maar dat is nog niet tot iedereen doorgedrongen. De Hogeschool Utrecht heeft dit studiejaar de re-gels voor het verlenen van vrijstellingen nog aange-scherpt. Docenten mogen daarover niet zelf beslis-sen ‘op basis van een goed gesprek met een student’, zei college-voorzitter Geri Bonhof eerder in Trajectum. ‘Dat maakte sommige mensen boos’, licht ze nu toe. ‘Ze vroe-gen of we niet op hun professionaliteit vertrouwden. Maar daar staat het na-tuurlijk los van.’

Bij andere hoge-scholen is het niet anders, verze-kert rené van kralingen, die door het hele land hbo-docen-ten traint. Hij vindt het bovendien wel begrij-pelijk dat hogescholen en uni-versiteiten zich niet als bij tover-slag naar de wet voegen. ‘Aan de leden van toetscommissies

de ophef over genadezesjes en diplomafraude in het hbo is groot.

toch zijn er nog altijd hogescholen waar docenten op eigen houtje

de normering van een toets aanpassen en de opleidingscommissies

er maar bij hangen. Is het zo lastig om de wet na te leven?

genadezesjes versus de wet

01032012 TRAJECTUM 11 17

genadezesjes versus de wet

en examen-commissies

zal het niet lig-gen. Die krijgen een cursus en leren wat hun verantwoordelijk-heden zijn. Maar goed, de of-ficieren mogen dan getraind zijn, de rest van het leger heeft nog geen idee van de nieuwe regels en wil er ook weinig van weten. Docenten willen niet met het wetboek in de hand lesgeven.’

Het punt is ook, zegt Van Kralin-gen, dat verreweg de meeste opleidingen best goed liepen, ook in de tijd dat er niet zo scherp naar de wet werd geke-ken. ‘En nu doen die docenten nog precies hetzelfde, maar moeten ze opeens alles verant-woorden. Daar hebben ze niet allemaal zin in, en het maakt ze ook onzeker. Wat zegt de wet over een opstandige klas of een

nieuw vak dat nogal moeilijk blijkt? Niet zoveel, natuurlijk.’ Gevolg is dat de tandwielen lang niet overal draai-en zoals het hoort. Toch gaat het de goede kant op, meent wienke

blomen van adviesbureau

Hobéon. Sinds kort geven hij en zijn collega’s ook trainingen aan docenten en managers over de rol van onder meer examen- en toetscommis-sies. ‘Er zit beweging in, al zijn sommige opleidingen verder dan andere. Dat de wet van kracht is, wil niet zeggen dat iedereen zich er onmiddellijk aan houdt. Dat zou naïef ge-dacht zijn. Het is nog even zoe-ken naar nieuwe verhoudingen. Wat moet een examencommis-sie-nieuw-stijl met omstreden vrijstellingen die een manager in het verleden heeft toegezegd aan een instromende mbo’er die een verkort studietraject volgt? En hoe spreek je een collega aan op een toets die niet deugt? En als een manager vindt dat een lid van de examencommis-sie niet goed functioneert, wan-neer mag hij diens aanstelling dan beëindigen? Dat wordt nu allemaal uitgevochten.’

Vroeger was er ‘een lossere koppeling tussen hoger onder-wijs en wetgeving’, stelt Blo-men. ‘Men wist op hoofdlijnen wat er in de wet stond, maar erg secuur werden de regels niet gevolgd. Tegenwoordig legt de onderwijsinspectie de liniaal ernaast. De instellingen moeten wel preciezer worden.’

Vooral hogescholen kampen tot nog toe met het imago dat ze hun zaken niet op orde hebben. Het blazoen van de universitei-ten is nog niet besmeurd. ‘Waar gebeuren dit soort din-gen dan?’, vraagt Chris Peels, directeur van QANU, het bedrijf dat de visitaties voor universi-teiten verzorgt. op basis van die visitaties beslist kwaliteits-bewaker NVAo of opleidingen weer voor zes jaar geaccredi-teerd worden. ‘Ik houd mij aan-bevolen voor tips’, zegt Peels,

‘en ik ben goed bereikbaar. Dat er opleidingscommissies zijn die niet functioneren? Dat verbaast mij, ik ken het gerucht zelfs niet.’ Dit soort verhalen noemt hij ‘heel onaangenaam’. Geef zulke dingen liever door aan de manager van de visiterende in-stanties, moedigt hij aan. ‘Ik kan het dan inpluggen bij de com-missie van deskundigen. laat hen oordelen, zou ik zeggen. Ik heb ernstige kritiek op mensen die geruchten opblazen. Doe dan eerst feitenonderzoek.’

‘Ik snap de kritiek van Peels’, zegt UU-raadslid lucinda van Ewijk, ‘maar ik denk dat men onderschat hoe vaak dit soort problemen aangekaart wordt. Niet alleen bij de eigen instel-ling, maar ook extern, bij de NVAo. Klachten vanuit de me-dezeggenschap worden niet altijd serieus genomen.’

wat Moet van de wet?

volgens de wet op het hoger onderwijs moet de examencommis­sie ‘op objectieve en deskundige wijze’ vaststellen of een student goed genoeg is voor een diploma. de examencommissie moet onafhankelijk zijn; er mogen geen managers in zitten, omdat finan­ciële belangen geen rol horen te spelen bij haar beslissingen. wel moet er altijd minstens één docent zitting in hebben. voor elke opleiding of groep van opleidingen wordt een oplei­dingscommissie ingesteld, aldus de wet. die moet advies uitbren­gen over de onderwijs­ en examenregeling (oer) en kijken of deze wordt nagevolgd. In de oer staat onder andere waar studenten aan moeten voldoen voor hun afstuderen.

D o o r B A S B E l l E M A N ( H o P )

18 TRAJECTUM 11 01032012

ZZP

D o o r B o B B Y S P I E r

een avond doorhalen in

de kroeg om vervolgens een

werkdag te skippen wegens

een kater? als zelfstandig

ondernemer bepaal je je eigen

regels. facebooken in de tijd

van de baas? je bent zelf de

baas. langer lunchen? geen

probleem voor de zelfstandige

zonder personeel.

Maar wat als je niet de ambitie

hebt om een zzp’er te worden

en de crisis dwingt je?

ZPoké?

01032012 TRAJECTUM 11 19

>

boris bals(39) deed vwo plus een aantal losse cursussen en opleidingen, o.a. voor financieel adviseur.

runt sinds 2,5 jaar een eigen dj­school in Utrecht en geeft les aan de Popacademie.

Vond je het eng om een eigen onderneming te beginnen? ‘Best spannend, maar gelukkig viel mijn onderneming in het begin goed te combine-ren met mijn baan in de horeca. Zo had ik van beiden inkomsten.’Is het fulltime? ‘Mijn plan was om een eigen horecaonderneming te beginnen, maar dan heb je bijna geen vrije tijd. om eerlijk te zijn ben ik nu ook af en toe zeven dagen per week aan het werk. Maar gelukkig is het mijn passie: muziek.’Hoeveel verdien je? ‘In het begin vroeg ik veel te weinig. Een vriendin schudde mij wakker en nu verdien ik ongeveer vijftig euro per uur. Dat is redelijk voor mijn vak.’ Heb je tips? ‘Wees creatief en zet jezelf op een ludieke manier op de markt. Als zelfstandig onder-nemer moet je opvallen. En zet op tijd geld opzij voor de belasting.’

Z ZP

20 TRAJECTUM 11 01032012

jantien Mijwaart(35) studeerde in 2010 af aan de hU als creatief therapeut.

begon direct na haar studie met een eigen praktijk voor creatieve therapie

en trainingen aan kinderen.

Altijd al een eigen onderneming willen hebben? ‘Het was niet mijn

ideaal om zo snel al voor mezelf te beginnen, maar je moet reëel zijn, in deze sector is heel weinig

werk te vinden.’Merk je iets van concurrentie? ‘Ik

vind het belangrijk om een goede band te hebben met andere

zzp’ers. Ga met elkaar samenwer-ken en zie elkaar minder als con-current. Anderen kunnen je een spiegel voorhouden en brengen

je op nieuwe ideeën.’Valt er van te leven? ‘Ik zou 750 euro netto per maand moeten

overhouden, maar dat lukt niet altijd. Ik speel met het idee om

een baan naast mijn huidige onderneming te zoeken.’

Heb je tips? ‘Denk goed na wat je precies wilt doen en wat je daar-

voor moet regelen. ondernemen is leuk, maar heel anders dan

een baan in loondienst. Accep-teer tegenslagen en toon door-

zettingsvermogen.’

ZZP

01032012 TRAJECTUM 11 21

>

athijs van der hurk, vierde-jaars-student aan de opleiding Business IT & Management, runt sinds 2009 een eigen bedrijf in marketing, webdevelopment en sociale media. Dat ondernemerschap zit in z’n genen, want volgens Mathijs wordt er in z’n opleiding geen aandacht geschonken aan ondernemerschap. Daarom wil hij graag aan z’n medestudenten lesgeven in het wer-ken als zelfstandige zonder personeel. Het is volgens hem de ultieme voorbereiding op de toekomst. ‘Je bouwt al vroeg een net-werk op en de meeste werkgevers waarde-ren je durf.’ Niet zo gek bekeken van deze student, want een baan na je studie is steeds minder vanzelfsprekend en het aantal mensen dat een eigen bedrijfje begint, groeit hard.

Zelfstandig ondernemers schieten in alle sectoren als paddenstoelen uit de grond. Volgens het CBS is één op de tien mensen in de werkzame beroepsbevolking een zelf-standige zonder personeel. In tien jaar tijd is het aantal in ons land gestegen van 460.000 tot 720.000 zzp‘ers nu. En bij dat aantal zal het door de snelgroeiende crisis niet blijven. officieel zitten we nu in een recessie. Waar bij de vorige recessie van 2009 nog ingeteerd kon worden op de re-serves, worden nu rigoureuze maatregelen genomen. Iedereen kent ineens mensen in z’n omgeving die zonder werk zitten. En dan is het in ons land nog relatief gunstig gesteld. op dit moment is zo’n zes procent van de beroepsbevolking is werkloos; om-gerekend zo‘n 450.000 personen.

Dat dit percentage relatief laag is, heeft ook te maken met het feit dat mensen zich na hun ontslag noodgedwongen storten in het zelfstandig ondernemerschap. erwin van sas, economiedocent aan de Universiteit Utrecht, liet vorig jaar onderzoek doen naar soorten zelfstandigen op de arbeidsmarkt. Daaruit kwamen drie groepen naar voren, waarvan de noodgedwongen zzp’er er één is. In deze categorie zitten voornamelijk ouderen die ontslagen zijn en moeilijk weer in loondienst kunnen komen. Volgens Van Sas maskeert deze groep het lage werkloos-heidscijfer in ons land. onder hen heerst veel verborgen werkloosheid. De andere twee groepen zelfstandigen bestaan uit de hoger opgeleide vrouw die haar werk wil combineren met de zorg voor bijvoorbeeld de kinderen. Zij past niet in het dwingende keurslijf van een fulltime baan en kiest voor het zelfstandig ondernemerschap. ook de jonge allochtone man van voornamelijk Ma-rokkaanse en Turkse origine vindt moeilijk werk en kiest als uitvlucht voor het werken als zzp’er.

Maar niet alleen de crisis is debet aan de toename van het aantal zzp’ers. De opmars van de zelfstandige heeft ook te maken met een grotere behoefte aan zelfontplooiing en een grotere mate van vrijheid. Het klinkt voor veel werknemers als muziek in de oren: geen baas die op je vingers kijkt, je salaris of werktijden bepaalt. Als zelfstandig on-dernemer kies je je eigen uurtarief en hoef je met niemand anders rekening te houden. Geen vastgeroeste negen-tot-vijf-baan, maar vrije werktijden. Aan een zelfstandige onderneming kleven veel voordelen. Het heeft alles te maken met de flexibilisering van de arbeidsmarkt. ‘Veertig jaar in loon-dienst bij dezelfde werknemer is niet meer van deze tijd’, zegt dirk jan timmer, oud-directeur van het financieel adviseringsbu-

M

‘De opmars heeft ook te maken met een grotere behoefte aan zelfontplooiing’

22 TRAJECTUM 11 01032012

reau Haute Equipe. ‘ondernemingen willen niet meer geconfronteerd worden met hoge loonkosten. Daarnaast is het ontslagrecht in Nederland zodanig geregeld dat iemand ontslaan moeilijk is en veel geld kost. De vraag naar flexibele arbeid neemt om die reden toe', legt Timmer uit. ‘Aan een zzp’er ben je als bedrijf niets verplicht. Is er even geen werk dan zet je diegene zonder moei-te buiten de deur.’ Maar de vraag naar zzp'ers loopt niet gelijk met het aanbod, waardoor veel zelfstandigen thuis op de bank zitten. Gevolg: zzp’ers bieden hun werk voor steeds lagere prijzen aan, waar-door ze op den duur hun eigen branche om zeep brengen.

freelanCelesEen baan na je studie is niet meer vanzelf-sprekend in een krimpende economie met minder vacatures en tijdelijke contracten. Bedrijven zijn veelal specifiek op zoek naar mensen met ervaring. En vooral dat laatste heb je als startende niet. Dit vergt van stu-denten een andere houding, wanneer ze de arbeidsmarkt opgaan. Journalistiekstuden-ten worden al sinds jaar en dag getraind in het freelancevak tijdens hun opleiding. Derde- en vierdejaarsstudenten moeten verplicht 140 uur werken voor één of meer-dere opdrachtgevers.

Maar ook op andere opleidingen krijgen studenten voorbereidende lessen in een eventuele toekomst als zelfstandig onder-nemer. ‘Aan de opleiding small business and retail management in Amersfoort star-ten studenten direct in het eerste jaar een eigen zaak’, vertelt Maurice luimes, bege-leider van de studentondernemers. ‘Afge-studeerden kennen alle facetten van het

ondernemerschap. Ze schrijven een con-creet ondernemersplan, waardoor ze na de studie gelijk een eigen bedrijf kunnen beginnen.’ luimes is naast docent al elf jaar grafisch ontwerper en heeft z’n eigen bedrijf. ‘Het is belangrijk dat studenten les krijgen van do-centen met praktijkervaring. ondernemer-schap is geen vak dat je doceert, maar een houding. En die ondernemershouding moet in je zitten.’ Hij pikt de studenten, die het in zich hebben, er zo uit. ‘Je moet durven, proactief zijn en vindingrijk. Vooral het dur-ven zit niet in ieder mens.’ luimes ziet in de crisis ook kansen. ‘Veel mensen kiezen bewust voor het zzp’er zijn. Zij durven na jaren hun droom na te jagen en zitten vol passie en temperament. Hen gaat het lukken. Daarbij kiezen bedrijven steeds vaker voor flexibele krachten, omdat ze goedkoop en makkelijk voor een korte tijd in te huren zijn. Daar liggen kansen voor zelfstandig ondernemers.’

‘Ondernemerschap is geen vak dat je doceert, maar een houding. En

die moet in je zitten’

wat vragen ZIj…? (gemiddeld, per uur, in €)

journalisten: 30,­ Interim managers: 110,­ financieel adviseurs: 60,­ ICt’ers: 75,­advocaten: 250,­Monteurs: 25,­verpleegkundigen: 25,­grafisch vormgevers: 45,­

Precies uitrekenen wat je kan verdie­nen? Probeer dan www.loonwijzer.nl

2002: 460.000 zzp’ers

2012: 720.000 zzp’ers

01032012 TRAJECTUM 11 23

>

ZZP

Mathijs van der hurk(22) studeert business It & Management aan de hogeschool Utrecht.

sinds 2009 zzp’er in marketing, webdevelopment en sociale media.

Waarom nu al? ‘Ik was toe aan een uitdaging. Vroeger werkte ik bij V&D bij de klachten balie. Gewoon een bijbaan, net zoals iedereen. Toch vond ik de combinatie school/werk lastig. Nu is het ook niet makkelijk, maar het is een groot voordeel dat ik mijn eigen tijd indeel.’Hoeveel verdien je? ‘Er zijn maanden dat ik ‘slechts’ duizend euro verdien, maar er zijn ook periodes dat ik achtduizend euro omzet. Het hangt af van het aantal projecten.’Hoe is de combinatie school/zelfstandig ondernemen? ‘Nu staat mijn onderneming even op een laag pitje. Dit jaar studeer ik af en dat heeft de meeste prioriteit. Nu steek ik ongeveer twintig à vijfentwintig uur in mijn zaak, terwijl ik in rustige schoolperioden ook weken van tachtig uur maak.’ Heb je tips? ‘Gewoon doen! Wees vooral niet bang om onderuit te gaan.’

24 TRAJECTUM 11 01032012

ZZPwietske rodenhuis(26) studeerde in 2008 af aan de school voor journalistiek

aan de hU, afstudeerrichting redactionele vormgeving.

na een aantal jaren in loondienst koos ze ervoor te freelancen

als redactioneel vormgever.

Waarom ben je uit loondienst gegaan? ‘op een dag stond ik op met de gedachte:

ik neem ontslag en begin voor mezelf. Geheel impulsief zei ik mijn vaste baan op bij RedactiePartners, MediaGroep Amsterdam.

Zij maken personeelsbladen voor onder andere Kruidvat en Hema. Ik miste de kranten

en magazines.’ Vond je het geen gevaarlijke stap tijdens

deze crisis? ‘Crisis? Daar had ik niet zo bij stil gestaan. Ik had wat spaargeld opzij gezet

zodat ik minstens zes maanden kon rondko-men. Soms verbaas ik me er nog over dat ik dat durfde. Inmiddels ben ik acht maanden

verder, en zie! Waar ik lees dat andere men-sen failliet gaan, blijf ik overeind.’

Verdient het?‘Vorig jaar heb ik in zeven maan-den zo’n 70.000 euro verdiend. Dit heb ik

geïnvesteerd in nieuwe apparatuur. Een an-der deel heb ik opzij gezet, voor als ik een

keer twee of drie maanden zonder werk zit.’Heb je tips? ‘Wees realistisch, breid je net-

werk uit en onderhoud het goed.’

01032012 TRAJECTUM 11 25

netwerkenom te slagen als zzp’er is bijna niets be-langrijker dan het opbouwen van een goed netwerk en daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen. Geen netwerk betekent au-tomatisch geen werk en dus geen inkomen. om die reden is het als zzp’er sowieso goed om een financiële buffer achter de hand te hebben in economisch magere tijden. Uit onderzoek van de Kamer van Koophandel blijkt dat tweederde van de zelfstandigen beschikt over zo’n buffer, maar als pas afge-studeerde hbo’er is dat toch lastig. reden genoeg om vroeg acquisitie te plegen. Ver-plicht borrelen, visitekaartjes uitdelen en jezelf kenbaar maken is voor de zelfstandig ondernemer aan de orde van de dag. Moei-lijk, want hoe doe je dat? ‘onderhoud je contacten met studiegenoten en zorg dat je een goede indruk maakt op je stage’, zegt jantien Mijwaarts. In 2010 studeerde zij af aan de HU als creatief therapeut en runt nu een eigen praktijk. ‘Ik zorg dat ik mezelf kenbaar maak in mijn omgeving. Mijn zake-lijke contacten onderhoud ik via linkedin.’

tijs van den boomen, auteur van onder andere het jaarlijks geactualiseerde Hand-boek ZZP, benadrukt hoe belangrijk het is om digitaal en fysiek te netwerken. 'Je moet tegenwoordig online te vinden zijn. Stel dat een bedrijf op zoek is naar een webdesigner en aan zijn personeel om namen vraagt. Het personeel draagt acht namen aan. Het eer-ste wat dat bedrijf doet, is googelen. Van de acht zijn er misschien drie te vinden. Pre-senteert de één zich dronken op Facebook, valt het CV van de ander tegen, dan is de keuze snel gemaakt. Maar je kan online nog zo goed vindbaar zijn en een mooie site hebben, mensen moeten je vooral kennen.’

‘Veel net beginnende zzp’ers gaan leuk Twitteren, Facebooken enzovoorts, maar die opdrachtgever van 55 gaat echt niet de hele dag op internet zoeken naar jouw unieke talenten’, voegt Van Sas toe. ‘Dat is de valkuil van veel jonge startende zzp’ers. Jezelf verkopen doe je door bij bedrijven langs te gaan en je portefeuille aan te bie-den. Durf op iemand af te stappen, durf te telefoneren en durf een afspraak te maken.’

Vooral wegens het té kleine netwerk raden de meeste zzp’ers het af om direct na je studie te beginnen met zelfstandig onder-nemen. Van den Boomen: ‘Ga niet gelijk na je studie beginnen met een zelfstandige onderneming. Als pas afgestudeerde moet je in loondienst eerst praktische ervaring opdoen. De concurrentie tussen zzp'ers is op het moment zó groot dat de prijs onder druk staat. Wil je toch graag een eigen zelf-standige onderneming beginnen? Kies dan voor de combinatie werk/freelancen. op deze manier vergroot je aan de ene kant je netwerk en aan de andere kant ben je verze-kerd van een vast maandelijks inkomen.’ Een reden om wel te zzp’en is volgens Van Sas de vele werkervaring die je opdoet. Je pikt van alle bedrijfsculturen wat mee en dat is goed voor je persoonlijke ontwikkeling. Maar in tijden van crisis is het het slimst om te kiezen voor een baan in loondienst. Als je die keuze hebt tenminste...

ZZP’er ben je Zo!

hoe start ik mijn eigen zelfstandige onderneming? wat moet ik regelen en hoe kom ik aan mijn klanten? word zzp’er in vijf stappen!

staP 1: het Planbreng je ondernemerskwaliteiten in kaart. heb je doorzettingsvermogen en financieel inzicht? genoeg spaargeld? schrijf ook je eigen ondernemingsplan, inclusief voors en tegens. staP 2: It’s all In the naMeMaak je bedrijfsnaam pakkend, maar niet te cheesy. bedenk vooral iets wat bij je past. staP 3: fInanCIËn: vrIend envIjandbereid jezelf goed voor op je financiën. Zet vroegtijdig geld opzij voor de belas­tingdienst. let op, de boetes zijn hoog! stel daarnaast je eigen algemene voor­waarden op en bedenk wat je wilt ont­vangen. staP 4: de regIstratIeje moet je bedrijf verplicht inschrijven bij de kamer van koophandel (kvk), voor ongeveer 45 euro per jaar. de kvk geeft je gegevens door aan de belas­tingdienst en zorgt dat je een eigen btw­nummer ontvangt. staP 5: borrelenstap één tot en met vier geregeld? hoogste tijd om je gezicht te laten zien bij bedrijven en aan iedereen te vertel­len wat voor onderneming je hebt. benader lokale media, bezoek netwerk­borrels en deel visitekaartjes uit.

Meer Info

ZZP 2012 ­ handboek voor zelfstandigen Tijs van den Boomen, 345 pagina’s, e25,– www.zzp­freelancen.nl: Website bij het boek, inclusief handige rekenschema’s voor je inkomen, de belasting en exploita-tie.handboek voor de zzp’er 2011­2012Arjan Dasselaar, 204 pagina’s, e29,95www.kvk.nl/zzp en www.belasting­dienst.nl/zzp: leuk maken ze het niet, maar de twee instanties bieden wel over-zichtelijk alle noodzakelijke informatie.

26 TRAJECTUM 11 01032012

docent &

Staat hier binnenkort jouw docent?

15 maart worden de halve finalisten bekend gemaakt.

Lees het in Trajectum of op trajectum.hu.nl

01032012 TRAJECTUM 11 27

>

op weg naar de verkiezing van de docent van het

jaar 2012 brengt trajectum een serie verhalen over

docenten en hun vak. aflevering 2: hoe sociale media

en andere digitale hulpmiddelen de wereld van de

docent veranderen.

D o o r M A r C J A N S S E N

Digitaaldocent &

Het was even een kleine hype in de Verenigde Staten: een 19-jarige student besloot te stoppen met zijn opleiding en begon de sociale beweging ‘UnCollege’: leer wat jij wilt, op je eigen manier, in je eigen tijd. De klassieke school is overbo-dig, meende initiator Dale J. Stephens. En de docent is niet langer meer kennisleverancier maar faciliteert vooral de stu-dent bij de ontdekkingstocht naar kennis. De jonge onderne-mer vergat het er bijna bij te vertellen: dit was alleen maar mogelijk dankzij internet.

Wat een Amerikaanse drop-out-scholier kan, moet de HU na-tuurlijk ook kunnen. De digitale hulpmiddelen voor onderwijs waar en wanneer je maar wilt, liggen tegenwoordig voor het oprapen. Duidelijkste voorbeeld zijn de weblectures. Docenten laten een opname maken van hun college, studenten kijken die terug waar en wanneer zij dat willen. Daarnaast experi-menteren docenten met social media als Twitter, Facebook en Yammer. En natuurlijk is er het vaak bekritiseerde Sharepoint, dat prima valt te gebruiken als

opslagsysteem voor documen-ten. Zodat studenten ook thuis die Powerpoint, pdf’s of Word-documenten kunnen terugvin-den. De docent die enkel voor de klas staat met een boek, een schoolbord en een krijtje is defi-nitief verleden tijd.

ook bij stan kuunders, docent aan de faculteit Communicatie en Journalistiek, draait het al lang niet meer om krijt en boek. ‘Ik hou ervan te experimenteren met nieuwe lesvormen, en ik zocht een digitale omgeving ter ondersteuning van de studen-ten.’ Sharepoint vond hij niet geschikt, want ‘daar zitten stu-denten niet vanzelfsprekend.’ op Facebook hadden zijn stu-denten al een account. En dus was de keuze snel gemaakt. ‘Ik maak groepen aan op Face-book. Dan hoef je geen vriend te worden van studenten, je kunt ze gewoon uitnodigen voor zo’n groep. Ik heb nu vijf groe-pen draaien. Heel gemakkelijk als je kleine dingetjes wilt door-geven, bijvoorbeeld wanneer ze inzage hebben in het tentamen. Maar je kunt ook makkelijk link-jes delen en discussiëren over een thema.’

Bij de faculteit Natuur en Tech-niek wilden ze de waaier van digitale hulpmiddelen wat meer gestructureerd inzetten, als on-derdeel van Het Nieuwe leren, een variant op Het Nieuwe Wer-ken waarbij complete onderne-mingen kiezen voor flexibele bedrijfsprocessen en resultaat-gericht werken, onafhankelijk van tijd en locatie. Wat die be-drijven kunnen, moet ook in het onderwijs mogelijk zijn, zo is de gedachte. In september 2011 begon een pilot met een minor waarin de principes van Het Nieuwe leren zoveel mogelijk werden toegepast.‘Duurzaamheid is eigenlijk de basis van dit onderzoek,’ vertelt projectleider adri köhler van het Kenniscentrum FNT. ‘Het Nieuwe leren zorgt voor minder reistijd en je hebt minder ge-bouwruimte nodig. Dat levert dus een besparing in energie op. Maar dat betekent ook dat de gebruikerskosten dalen. Waarna je het geld effectiever kunt investeren in onderwijs.’

Het lijken al gauw grote woor-den: duurzaamheid, Het Nieuwe leren, plaats- en tijdsonafhanke-lijke flexibilisering van het on-

‘Een laptop en een

smartphone voor iedere

docent’

28 TRAJECTUM 11 01032012

overdag is hij docent/decaan aan de fMr, maar in het weekend… is Ivo de haard (30) bij defensie lid van een CIMIC­eenheid (Civil Military Cooperation)

‘Vanaf mijn studie veiligheids-kunde zat ik al bij de nationale reservisten, op den duur als leidinggevend officier. Ik werd getraind om ingezet te worden bij binnenlandse gebeurtenis-sen, zoals grote wateroverlast. Met CIMIC ga ik internationaal, dat is een stapje verder. Ik zit in een eenheid van zo’n twintig educatie-deskundigen, naast eenheden zoals infrastructuur of landbouw. Ik kan op korte termijn worden uitgezonden naar een conflictgebied. Hier op de Hogeschool – de ‘burger-organisatie’ – krijgen ze dan een vergoeding voor de tijd dat ik weg ben. De bedoeling is dat ik mijn deskundigheid inzet in gebieden waar non-gouverne-mentele organisaties nog niet kunnen komen.

Ik ben ongeveer 150 uur per jaar bezig met CIMIC. Een deel van die tijd zit in het bestude-ren van bijvoorbeeld de staat van het onderwijs in een con-flictgebied als Soedan. De rest zit in het oefenen van vaardig-heden: schieten, eerste hulp, overnachten te veld.

docent &

derwijsproces… Maar de minor liet juist zien dat het om behoor-lijk concrete zaken gaat: er werd niet gecommuniceerd via mail en ook het intranet lieten docenten en studenten links liggen. Mede-delingen liepen via Twitter, les-materiaal stond op Dropbox. Studenten besloten zelf om voor de meer sociale communicatie een Facebook-groep op te zet-ten. Daarnaast maakten ze op linkedIn een alumnigroep om na afloop van de minor contact te kunnen houden. Bij deze minor waren er geen 300 contacturen, zoals gebrui-kelijk, maar maximaal 162 (uur). Een besparing die niet alleen een gevolg is van de inzet van weblectures en social media. Het is ook een kwestie van af-spraken maken over samenwer-ken en thuiswerken. Waarbij de digitale hulpmiddelen op orde moeten zijn, als een soort basis-materiaal. Köhlers voorstel: ‘Een laptop en een smart phone voor iedere docent.’ Met de tevredenheid van stu-denten zat het in ieder geval wel goed bij deze pilot. ‘Zeer tevreden’, was hun eindoordeel over de minor. Köhler: ‘Als je op het laatste moment een rooster-wijziging kunt doorgeven, voor-komt dat al meteen onrust. Dat verbetert de communicatie en ook de sfeer. De aanpak ligt heel dicht bij hunzelf, het is van-zelfsprekend. ’ ook de docenten waren tevre-den, constateert Köhler. ‘Maar

het helpt wel dat zij al goed bekend waren met social media. Voor veel andere docenten geldt dat ze het wel kennen, maar dat ze het nog niet van-zelfsprekend vinden om toe te passen in het onderwijs.’

ook Kuunders merkt dat er nog wat missiewerk te doen is bij andere docenten. ‘Vaak is het generatiegebonden: oudere do-centen zitten nog niet op Face-book. Anderen vinden het juist iets voor hun vrije tijd en vinden die vermenging van privé en werk vervelend. Maar dan kun je altijd een extra account nemen, onder een andere naam.’

Hamvraag is natuurlijk of al die digitale middelen bijdragen aan de onderwijskwaliteit. Allemaal leuk en aardig, dat thuis wer-ken, Facebooken en Twitteren, maar in het hbo wordt tegen-woordig met argusogen naar de kwali-teit van het onderwijs ge-keken. Maar daarover klinken vooral geruststellende antwoor-den. ‘De eerste interessante resultaten worden al gesigna-leerd (onder andere door lector Frank Willems van Hanze Uni-versity)’, vermeldt de officiele evaluatie van de FNT. En Köhler klinkt overtuigend als hij zegt: ‘De onderwijskwaliteit zal mini-maal hetzelfde zijn, misschien wel beter. op deze manier stu-deer je efficienter.’ Kuunders roemt vooral het betere contact dat hij met studenten krijgt. ‘op

Facebook krijg je vanzelf een informelere toon en dat zorgt sneller voor een hechte band.’ Toch zal niemand op de HU zo-ver willen gaan als het Ameri-kaanse UnCollege: de Hoge-school als een website, met Facebook-groepen, Wiki’s en e-books als vervanging van klas, werkgroep en bibliotheek. ‘So-cial media zijn er als extra on-dersteuning,’ meent Kuunders. ‘Het is prachtig dat je online aan één iemand iets vertelt en dat honderd anderen kunnen reageren. Dan krijg je een dis-cussie die in een zaal met hon-derd mensen gegarandeerd zou mislukken. Maar uiteindelijk gaat er niets boven persoonlijk contact. Het is niet of-of, het is en-en.’ook Köhler benadrukt dat Het Nieuwe leren ‘niet heilig’ is. ‘Je moet naar een mix, naar blended learning.’ Hij verwijst naar de overgang richting De Uithof, die uiteindelijk ook voor de FNT gaat gelden. ‘Met zo’n mix kun je met minder vierkante meters toe, maar moet je die ruimte ook anders inrichten. Dus niet met een kantoortje voor iedereen en allemaal klaslokalen, maar juist met veel aandacht voor ontmoe-tingsruimtes. Als je aanwezig bent, wil je elkaar ontmoeten en informatie uitwisselen. Het kof-fiepunt wordt het belangrijkste punt voor docenten.’

‘Op Facebook krijg je vanzelf een informelere toon en dat zorgt sneller voor een hechte band’

01032012 TRAJECTUM 11 29

Waarom ik dit doe? Je maakt veel mee met je collega’s, gaat niet om vijf uur op huis aan en krijgt zo een hechte band. Dat zie ik ook gebeuren in de out-doorweek in de Ardennen, die ik jaarlijks met studenten cultu-reel maatschappelijke vorming onderneem. De centrale vraag is: hoe ben je na 24 uur als je moe bent, weinig eet en samen voor uitdagingen wordt ge-steld? Studenten daar gaan op ‘standje overleven’: klagen, afreageren, niks meer delen, afzonderen. Dat is juist de be-doeling, want zo leren ze zich-zelf kennen en worden ze betere professionals. Hun toe-komstige cliënten lopen hier immers ook tegenaan. ook als decaan zie ik studenten op de overleefstand gaan: is dit de juiste studie, hoe haal ik mijn tentamens? Ik raad ze dan aan om niet te vergeten iets ter ont-spanning te doen, in plaats van nog meer uren te studeren.

of ik zelf wel eens op standje overleven sta? ook ik moet voor CIMIC grensverleggende dingen doen, bijvoorbeeld oe-fenen in het werken op hoogte. Een tijdje geleden stond ik op een twintig meter hoge klim-toren en moest op een balkje gaan staan wat eruit stak, ter-wijl 35 mensen toekeken hoe ik dat deed.’ (TS)

docent & Meer

‘Ik stond laatst bovenop een twintig meter hoge klimtoren’

30 TRAJECTUM 11 01032012 CULT

UUR

baM!

we mogen 2x2 vrijkaartjes

weggeven voor het optreden van

Case Mayfield in tivoli. stuur jouw

favoriete no­nonsense nummer

naar tirzah.schnater@hu.nl

en maak kans. D AT E r N I E T A l l E E N PA l I N G S o U N D U I T V o l E N D A M K o M T,

B E W I J S T S I N G E r - S o N G -W r I T E r C a s e M ay f I e l d

M E T Z I J N G E V o E l I G E E N M A AT S C H A P P I J K r I T I -

S C H E G I TA A r M U Z I E K . Z I J N D E B U U T The many

colored beast I S N E T U I T E N o P 1 7 M A A r T S TA AT

H I J M E T Z I J N B A N D I N T I V o l I D E H E l l I N G .

W E V r A G E N H E M : W E l K E V I E r N U M M E r S

I N S P I r E r E N J E ?

Case favorites

wie? Case Mayfield (artiestennaam voor Kees Veerman) speelt zijn debuutalbum The Many Colored Beast waar? Tivoli de Helling, Helling 7, Utrecht wanneer? Zaterdag 17 maart hoe laat? Deuren open 19.30 uur, aanvang 20.15 uur kost dat? Maar €10 www tivoli.nl, casemayfield.com

01032012 TRAJECTUM 11 31

NICK CAVESTAGGER LEE

‘Een paar maanden geleden zat ik op een avond met de band om de tafel en we lieten elkaar liedjes horen. Ik noem mijn bandleden ‘oude mannen’, maar ze zijn nog maar veertig of zo. Het zijn lopende encyclopedieën. Ik speel heel graag met ze, omdat ze rust heb-ben en ik bij hen mezelf kan zijn. Het is echte liefde, net als met fami-lie. We kunnen kritisch op elkaar zijn en daar-van groeien.Dit nummer van Nick Cave lieten ze me die avond ook horen Het is een vunzig, duister lied. Stiekem raak ik er een beetje opgewonden van. Het is slepend en dreigend. Ik hou van Nick Cave om zijn ei-genzinnigheid, hij is een echt persoon en heeft vrede met zich-zelf. Hij doet totaal zijn eigen zin. Bij hem gaat het om de muziek, en niet om alles daar om-heen. Past het niet, jammer dan.’

ThE BLACK KEYSLoNELY BoY

‘Dit was op dezelfde avond dat we elkaar liedjes lieten horen. De clip van ‘lonely Boy’ is gewoon geweldig, met dat dansende heertje. Van dit nummer ga ik ook dansen, dat doe ik graag. laatst ben ik nog bij een concert van De Jeugd van Tegen-woordig geweest, maar daar was iedereen heel agressief. En dus dans ik maar in mijn eentje thuis. Mijn eigen mu-ziek is niet heel erg dansbaar, maar ik heb wel de ambitie om nog eens een dansnummer te maken. Misschien zoiets als ‘lonely Boy’?’

JEFF WAYNEThE EVE oF WAR

Musical Version of The War of the Worlds‘laat ik het maar eerlijk zeggen: naar dit sym-foniespektakel heb ik voor het eerst geluis-terd tijdens een paddo-trip. Het is gebaseerd op het hoorspel War of the Worlds, van orson Welles uit 1938. De radioluisteraars dach-ten toen echt dat er een invasie van aliens bezig was en vluchtten in paniek weg. Deze versie is een bewerkte musical uit 1978 van Jeff Wayne met andere muzikanten, onder an-dere The Moody Blues en Thin lizzy. ‘The Eve of War’ is het negen minuten durende intro en komt echt bij je bin-nen – zeker op paddo’s. Het album duurt twee uur, maar voelde die avond als tweehonderd uur.’

PINK FLoYDCoMFoRTABLY NUMB

‘Heel lang geleden heb ik dit nummer voor het eerst gehoord, op mijn veertiende denk ik. Het is echt een verhaal, bijna geen muziek meer. En die gitaarsolo, die neemt helemaal de functie van de stem over. Een zingende gitaar, prachtig. Als ik hiernaar luister, kom ik van de grond af. Dit is wat muziek met je moet doen.over wat mijn muziek met luisteraars doet, heb ik geen bepaalde hoop of verwachtingen. Het doet wat het doet. Ik probeer gewoon zo eerlijk en zo puur mo-gelijk te laten zien: dit ben ik.’

Case favorites

32 TRAJECTUM 11 01032012

Woo

RDKE

US

32 TRAJECTUM 11 01032012

A

GEND

A

AGE

NDA

01032012

A

GEND

A

01032012

wInaCtIes

2x2 kaarten rain Man @ stadsschouwburg Utrecht *Charlie Babbit lijkt het prima voor elkaar te hebben.. Maar dan moet hij vriendschap slui-ten met zijn autistische broer die hij nooit heeft gekend… Weten wat er gebeurt in deze vette voorstelling? Doe mee en win kaarten voor 7 maart!

2 kaarten Christoph schlingensief: fear at the Core of things *De werken van Schlingensief stellen ongemakkelijke kwes-ties in de westerse samenle-ving aan de orde. Win kaarten voor de expositie over zijn werk in BAK en kaarten voor zijn film Freakstars 3000 (14 maart in ’t Hoogt), over de talentenshow die alle talen-tenjachten overtreft…

do 1 Maartwereldmuziek gratIs

shandiz ensemble Biebconcert 19:30 – Centrale Bibliotheek vr 2 Maart jazztouryoung vIPs tour Iman Spaar-garen & John Dikeman 20:30 – Muziekhuis Utrechtvr 2 t/M Zo 4 Maart evenementon traXs Modelspoorbanen uit heel Europa – Spoorweg-museumvr 2 en Zo 4 Maart lustrumconcertCentoventi stagioni Kunstor-kest 20:00 & 15:30 – Academie-gebouw & PieterskerkdI 6 Maart Muziek/musicalspelen Ingmar Heytze & ralph rousseau 20:30 – Stadsschouw-burg Utrecht

do 8 Maart toneeldoorbraak likeminds 20:30 – Stadsschouwburg UtrechtdI 6 t/M do 8 Maarttoneelfamiliebezoek roadstory waar-in theatermaker Bert Hana een bezoek brengt aan zijn drie ooms 21:00 – Theater Kikkervr 9 Maart Muziek gratIs

hkU saxofoonorkest 12:30 – Vredenburg leeuwenbergh vr 9 en Za 10 Maart Cabaretrijp en groen Cabaret voor ge-vorderden 20:30 – Werftheater

aMersfoortvr 2 Maarttheatertwee X twee = nul Met Howard van Dodemont, Elisabeth loot Verlee en Mark Colijn 20.30 – Tejaterthuis

Cabaretwegens omstandigheden Femmage 20.30 – De FlintZa 3 Maarttheaterhet diner Kees Hulst, Porgy Franssen e.a. 20.15 – De FlintMuziekflairck&basily Gelegenheids-orkest 20.15 – BeauforthuisZo 4 MaartMuzieksylvia sars & jazzInn huisband 16.00 – De Til, Hamersveldse-weg 30 leusden jan vermeulen speelt Schubert 17.30 – Beauforthuisvr 9 Maarttheaterde vleesgeworden beschei­denheid Jeroen van Merwijk 20.30 – De Flintgevallen van alledaagse waan­zin Toneelgroep Maastricht 20.30 – De Flint

6 t/M 10 Maart’t barre land koning learNieuwe toneelvoorstelling van het Utrechtse gezel-schap ’t Barre land naar een tekst van Shakespeare. over de oude Koning lear die zijn bezit verdeelt onder z’n drie dochters. De burgeroorlog die dan ontstaat, vindt niet alleen plaats in het land maar ook in het hoofd van de koning. Ideologie en moraal staan op losse schroeven. Te zien in Thea-ter Kikker om 20:30 uur.

6 t/M 10 Maart 7, 14 en 21 MaartstUdIUM generale geloof, hoop en liefdeTot voor kort hield de we-tenschap haar handen af van zweverige idealen. Nu staan geloof, hoop en liefde cen-traal in gratis lunchlezingen op de Uithof. Verschillende sprekers uit de psychologi-sche hoek komen langs en thema’s als ‘ontroering en overgave’ en ‘romantische liefde’ komen voorbij. Uni-versiteitsbibliotheek, 13:00 uur, met gratis broodjes en melk.

7, 14 en 21 Maart 11 Maart t/M 8 aPrIl fotodok objects in Mirrorroute 66 of David lynch’ Twin Peaks’; namen en plekken die tot de verbeelding spre-ken. In deze tentoonstelling wordt duidelijk hoe sterk het Amerikaanse landschap doorgedrongen is tot ons dagelijks leven: in fotografie, films, reclames, boeken en muziek. Win twee vrijkaarten voor de rondleiding op 18 maart en twee publicaties van de tentoonstelling! In Centraal Museum Studio.

11 Maart t/M 8 aPrIl

i.s.m.

A

GEND

A

AGE

NDA

on traXsuit heel Europa – Spoorweg-museumvr 2 en Zo 4 Maart lustrumconcertCentoventi stagionikest 20:00 & 15:30 – Academie-gebouw & PieterskerkdI 6 Maart Muziek/musicalspelenrousseau 20:30 – Stadsschouw-

A

GEND

A

i.s.m.

A

GEND

A

AGE

NDA

A

GEND

A

i.s.m.

A

GEND

A

AGE

NDA

A

GEND

A

* winnen? Check sapsite.nl/winacties of trajectum.hu.nl/cultuur

01032012 TRAJECTUM 11 33

Woo

RDKE

US

elke editie van trajectum kiest een hU’er vijf woorden uit een lijst van twintig. deze keer: stephanie van stigt thans

NoS-journaal JezusExTraan‘Ik huil heel snel. In het zieken-huis kreeg ik soms tranen in de ogen als ik een heel mager kind zag. Vond ik zo zielig. Dan liep ik even weg. Wilde niet dat ze het zagen. Anders denken ze dat ik alleen medelijden heb.Afscheid nemen vind ik echt verschrikkelijk, op Schiphol moet ik heel erg huilen. In Afrika had ik daar niet zo’n last van. Ik dacht: ik kom toch terug.’

PensioenlikeZondagmiddagiPhone‘In Kenia lopen ze op blote voe-ten, maar iedereen heeft wel een mobiele telefoon. Ik zou schoe-nen toch belangrijker vinden. Maar Kenianen vinden een tele-foon zelfs belangrijker dan een bril. Veel mensen in de rift Valley weten niet eens dat je beter ziet met een bril. Terwijl hij bij ons in de basisverzekering zit.Dit keer neem ik een paar hon-derd speciale brillen van veilig-heidsglas mee. De Focusspec is ideaal voor Afrikaanse omstan-digheden: met een tandwieltje in de poot kun je de sterkte van de glazen afzonderlijk instellen. We delen deze brillen niet meer gratis uit. Een kennis van mij had een man een Focusspec gege-ven. Even later zag hij dat hij hem op straat verkocht. Ze moe-ten wel de waarde ervan inzien.’

Doodreis‘Ik ben in 2011 drie maanden van huis geweest, het langste ooit. Hiervoor ging ik op vakan-tie naar Ibiza of Curaçao. In Ke-nia was iedereen me dankbaar voor mijn werk. Maar zodra je gaat reizen, word je afgezet! In de bus bleek ik het dubbele te lappen voor een kaartje. Ik be-grijp ze ook wel, ze zien mij als de rijke westerling. Tegelijk is het voor mij een principekwes-tie: ik was er om goed te doen, niet om hun portemonnee te spekken.’

SpruitjesGemisPlatoVerliefdEilandNeude

Eerste keer‘De eerste keer Kenia in 2010 was ook de eerste keer dat ik alleen van huis ging. Spannend! Met de Top Class van de facul-teit Gezondheidszorg deden wij onderzoek naar de mogelijkhe-den voor een health post op een sportsacademy van langeaf-standsloopster lornah Kiplagat. De nadruk lag daar op preventie van malaria en HIV/aids. Primai-re gezondheidszorg, zoals het dragen van een bril, is onderont-wikkeld. Eenvoudig te verhelpen aandoeningen hebben hierdoor een bijna even grote impact: wie niet goed meer ziet, kan niet werken en is gewoon zijn inko-men kwijt. Iets simpels als een leesbril verandert daar echt le-vens. Wat ik zag, raakte me zo dat ik terug wilde. In 2011 ben ik terug geweest en nu weer. Kin-deren screenen op oogafwijkin-gen.’

VrijmiboKaterreality‘Je wordt in Afrika met je neus op de feiten gedrukt. Mensen zijn arm en hebben soms niet eens schoenen. Toen ik daar wegging, heb ik bijna al mijn kleren aan mijn schoonmaakster gegeven, voor haar dochter. Dat scheelde ook weer ruimte voor souvenirs, haha! Ik vond dat niet gênant, hier laat je ook geld achter op het nachtkastje voor het kamermeisje.’

D o o r G E r D A V A N ’ T S P I J K E r

stephanie van stigt thans (26) uit amsterdam, oud hU­student orthoptie,

was in februari voor de derde keer naar de Rift Valley in kenia. Met een koffer vol brillen.

34 TRAJECTUM 11 01032012

PRIK

BoRDserviceberichten,

speciaal voor mede ­werkers en studenten

van de hogeschool.

ook een bericht, oproep, mededeling, uitnodiging

of boodschap? Mail trajectum@hu.nl

o.v.v. ‘servicebericht’.

eerstvolgende trajectum verschijnt 15 maart.

deadline in te leveren servicebericht uiterlijk

7 maart.

wrIte now!

voorronde UtrechtWrite Now! Is dé wedstrijd om je schrijftalent te testen. De voor-ronde Utrecht vindt plaats in het voorjaar in poppodium EKKo en start met een schrijfworkshop onder leiding van een bekende schrijver. Een vakjury reikt vervol-gens boekenbonnen uit aan de drie beste kandidaten. De win-naar plaatst zich voor het grote fi naleweekend in rotterdam. Eisen deelname: je bent tussen de 15 en 24 jaar; de inzending is geschreven in het Nederlands; maximaal 2000 woorden. Elk genre is toegestaan. De deadline voor deelname is 1 april 2012.Meer info: Writenow.nu

wrIte now!

www.bruinsma.nl

De grootste verkeersschool van Midden-Nederland

030-2510864

• Een goede rijopleiding volg je maar één keer in je leven!

• Al meer dan 40 jaar toon -aan gevend, innovatief en betrouwbaar!

• Wij hebben als één van de weinige rijscholen het Bovag 3-sterren kwaliteitslabel!

vrIjwIllIgers­Centrale/sIfe

studenten doen dag 2012SIFE, het studentenplatform voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, en de vrijwilligers-centrale organiseren samen de Studenten Doen Dag 2012. op deze dag gaan Utrechtse studen-ten voor één dag klussen bij een maatschappelijke organisatie. Het klusaanbod is gevarieerd: je kunt met/voor mensen aan de slag, een pand verven of tuinen opknappen of je laten verrassen. Datum: 16 maart / Meer info en inschrijven: www.studenten-doendag.nl

gasterra

transitie jaarprijs 2012Ben jij hbo-student? En heb jij een goed idee om energie te besparen, effi ciënter om te gaan met energie, of meer duurzame energie te gebruiken? Geef je dan op voor de GasTerra Transitie Jaarprijs en maak kans op de hoofdprijs van 50.000 euro. Naast een prijzenpot van 100.000 euro heb je kans dat jouw idee in de praktijk wordt uitgevoerd. Ben je enthousiast en wil je meedoen? Ga naar www.gtjp.nl of stuur een mail naar info@gtjp.nl

fe

Collages van rob Ponsioenrob Ponsioen is kunstenaar en arts en hij verdeelt zijn tijd tussen schilderen en werken in ontwik-kelingsgebieden. Zijn artistieke leermeesters, de Amsterdammer Peter Schenk en de Japanner Jiro Inagaki, beiden recent overleden, waren allebei papiermakers. Zij hebben hem het collage maken geleerd. In de expositie zijn een aantal collages te bewonderen die hij maakte na een bezoek aan Japan. locatie: FE-restaurant

nbn

scriptieprijs bedrijfsethiek Jaarlijks looft het Netwerk Bedrijfs-ethiek Nederland de NBN-rabo-bank Scriptieprijs uit aan de schrij-ver/schrijfster van de beste afstu-deerscriptie die bedrijfsethiek, integriteit en/of maatschappelijke verantwoordelijkheid als hoofdon-derwerp heeft. ook scripties waar-bij bedrijfsethiek een belangrijke invalshoek is binnen een bredere probleemstelling zijn welkom. Met de scriptieprijs wil het NBN stu-denten stimuleren om te richten op bedrijfsethiek en maatschappe-lijk verantwoord ondernemen. Tot 15 maart 2012 kunnen afstudeer-werkstukken worden ingezonden, die in het kalenderjaar 2011 zijn goedgekeurd. Meer info op de NBN-site: www.bedrijfsethiek.nl

Parnassos

Cabaretpodiumonze samenleving drijft op gemak. Hele beroepsgroepen worden weggeplukt en geautoma-tiseerd zodat alles nog sneller en eenvoudiger kan. Maar één vrouw biedt dapper weerstand. Margriet Bolding zoekt de pompbediende bij het onbemande tankstation, verlangt naar de mens achter de pinautomaat en schreeuwt om de brugwachter bij de openstaande brug. Een cabaretprogramma met een eigen kijk op de menselijke behoefte aan contact. Margriet Bolding won in 2008 de tweede prijs van het Amsterdams Klein-kunst Festival. Datum: 16 maart / Tijd: 20.30 / locatie: Theaterzaal, Parnassos, Kruisstraat 201 / Kosten: entree: €12/€8 (studenten) / Kaartver-koop: kaarten zijn te koop aan de balie van Parnassos (Kruisstraat 201, gedurende openingstijden) of online

het hUIsorkest

Muzikanten gezochtHet Huisorkest is een studen-tenorkest waar gezellig samen muziek maken voorop staat. ook wordt er samengewerkt met andere kunstdisciplines zoals zang, toneel en poezië. Het huisorkest is op zoek naar mensen die saxofoon, viool, altviool of een koperinstrument bespelen, maar ook als je een ander instrument speelt, ben je van harte welkom. repetities: elke woensdag / Tijd: 20.15 tot 22.00 uur / loca-tie: Parnassos Cultuurcentrum, zaal 2.07 / Aanmelden: info@hethuisorkest.nl / Meer info: www.hethuisorkest.nl

het hUIsorkest

CoLU

MN

docenten: topcoaches zonder ontslag

Aan het begin van een lesblok krijg je de nieuwe teams binnen. Exact zeven weken heb je dan de tijd om met die teams een topprestatie neer te zetten. Zeven weken waar-in je de studenten moet instrueren, motiveren, enthousias-meren en activeren. Hoe doe je dat in slechts zeven we-ken? Vroeger hadden we jaarroosters en kon je studenten een jaar lang in je vak coachen, totdat ze een topprestatie kon-den neerzetten. Het onderwijs is nu verworden tot een snelkookpanproces: je stopt een groep studenten in een klaslokaal, gooit er wat Sharepointsites, studieboeken, Powerpointslides, vaardigheden en opdrachten bij en daarna probeer je de juiste druk uit te oefenen zodat het leerproces op gang komt. Daarbij moet je als docent ri-sico’s nemen, want anders bereik je niets. Soms pakt het verkeerd uit en jaag je een groep tegen je in het harnas of nog erger: je krijgt ze helemaal niet aan de gang en alle energie die je in de groep hebt gestopt, gaat in rook op. Het is daarnaast belangrijk dat jouw studenten ook buiten het leslokaal je psychologische druk ervaren en met jouw studieonderdeel bezig blijven. Daar hebben we het groepswerk voor bedacht: studenten binnen een team oefenen een bepaalde mate van sociale druk op elkaar uit, zodat iedereen actief blijft.Als voetbalcoach vlieg je eruit als de prestaties van je teams achterblijven. op onze Hogeschool zijn er gelukkig geen consequenties, als je inspanningen geen tastbaar resultaat in de vorm van studiepunten opleveren. Integen-deel: als veel studenten het goed doen en de studiepun-ten binnenslepen, dan krijg je al snel het etiket ‘heeft geen selecterend studieonderdeel’ opgeplakt. Argwanend zal men concluderen dat je tentamens erg makkelijk zijn en dat je vak weinig uitdagend is. Bakken je studenten er helemaal niets van, omdat je ze niet aan het werk hebt gekregen, dan kun je altijd nog zeg-gen dat je ‘kwaliteit eist en de lat hoog legt’. of je kunt smalend zeggen dat onze studenten niets meer leren op de middelbare school. of je zegt tegen je leidinggevende dat je te weinig contacturen hebt om de studielast te reali-seren. Dat is het geruststellende: je bent coach, maar je wordt nooit ontslagen als je in vaste dienst bent. Blok in, blok uit, rommel je maar wat aan en als de rommel te groot wordt, dan zal je leidinggevende onderzoeken of er andere do-cententeams zijn die van jouw ‘competenties’ kunnen pro-fiteren…

Ad

Fra

nzen

is d

oce

nt o

p d

e H

U

AD FRANZEN

01032012 TRAJECTUM 11 35

TRAA

TJES

snel hees of een sChorre steM?Moeilijk verstaanbaar of alles twee keer moeten zeggen? Meld je dan aan voor een gratis logopedieon-derzoek, -advies of -behandeling in de opleidingskliniek logopedie. Bel naar: 088 – 4815.777

ZeIlstIChtIng aeolUslekker zeilen met een groep vrij-willigers in Friesland om jongeren, die niet op vakantie kunnen, een fi jne week te bezorgen. Enthou-siaste zeilers gezocht. Meer info: www.meerdanzeilen.nl of mail naar info@zeilstichtingaeolus.nl

Trajectum, het redactioneel onafhan-

kelijke magazine van de Hogeschool

Utrecht, verschijnt elke twee weken,

behalve in de vakanties.

redactie­adres

Bezoekadres: Padualaan 99,

kamer 3S.140, Utrecht

Postadres: Postbus 8611,3503 RP

Utrecht

Tel: (088) 481 66 90

E-mail: trajectum@hu.nl

Website: www.trajectum.hu.nl

Redactie

Janny Ruardy

(hoofdredacteur, (088) 481 66 92)

Marc Janssen

(eindredacteur, (088) 481 66 93)

Gerard Rutten

(redacteur, (088) 481 66 94)

Tirzah Schnater

(redacteur, (088) 481 66 95)

Maarten Nauw

(webredacteur, (088) 481 66 96)

Nettie Peters

(redactie-assistent, (088) 481 66 90)

Krijn Thuis

(stagiair, (088) 481 67 30)

Chantal Linschoten

(stagiair, (088) 481 66 96)

Martijn Brok

(stagiair)

Columnisten

Ad Franzen, Sjoerd Arends

fotograaf

Kees Rutten

ontwerp

Ontwerpwerk, Den Haag

opmaak

Karel Oosting

advertenties

Bureau van Vliet

zandvoort@bureauvanvliet.com,

tel: 023 - 571 47 45

fax: 023 - 571 76 80

abonnementen

e 35,– per jaargang (of deel daarvan)

druk

BDU, Barneveld

redactieraad

Sjoerd Arends, Sebastiaan

Hameleers, Ad van Liempt, Maarten

van der Linde, Patricia Veldhuis,

Hendrien van de Weert

Trajectum is aangesloten bij het

Hoger Onderwijs Persbureau

© Trajectum

Auteursrecht voorbehouden. Het

is verboden om zonder schriftelijke

toestemming van de hoofdredacteur

artikelen of illustraties geheel of

gedeeltelijk over te nemen.

24/7

oo

k ee

n ke

er in

dez

e ru

bri

ek?

gee

f je

op

via

tir

zah.

schn

ater

@hu

.nl

vrIjdag

vandaag helaas alweer de laatste

dag van de test. Ik word afgebouwd,

studenten nemen afscheid van de

gastheren en gaan nog even door

naar helsinki voor souvenirs!

Zaterdag de studenten genieten in het vliegtuig van hun zon­nig uitzicht. Ze missen de sneeuw nu al. net als ik…

Zondagde studenten vliegen alvast naar helsinki. overal een dikke laag sneeuw daar, perfect voor mijn test! Met de huurauto rijdt team antarctica naar het hotel.

Maandag

eindelijk: met zes uur vertraging door een kapotte

luchtveer van de trailer is de vrachtwagen met mij, de

solar truck, gearriveerd. laad me uit en bouw me op!

dInsdagvandaag is de grote dag om te testen. na nog wat klein sleutelwerk eindelijk

toch met veel succes gereden. het team mag tevreden zijn over mij.

woensdagbijna de hele dag buiten geweest en bloot­gesteld aan de vrij extreme weersomstan­digheden. Mij maakt het allemaal niks uit, ik blijf werken. net als de studenten.

Ik ben de solar truck en ben gebouwd door het team antarctica, een groep engineering­studenten van de faculteit natuur & techniek en andere technische scholen. aan het eind van het jaar gaan twee avonturiers met mij naar antarctica. om te kijken of ik tegen kou en sneeuw kan, hebben studenten mij (en zichzelf) een week getest in finland.

donderdag vandaag begonnen met klein onderhoud om ver­volgens te beginnen aan de duurtest. tijdens de test spectaculaire beel­den opgenomen en een fotoshoot gedaan.