eHealth: Negen innovatielessen uit de praktijk

PowerPoint-presentatie

eHealth Negen innovatielessen uit de praktijk

1

eHealthNegen innovatielessen uit de praktijk

Sandra SuijkerbuijkMarloes Versleijen

Augustus 2014


Hoe werkt dit?

Over dit onderzoek

De negen innovatielessen

Tot slot

Vilans

eHealthNegen innovatielessen uit de praktijkHoe werkt dit?

Terug naar het hoofdschermDit is een interactieve PowerPoint presentatie. Door te klikken op je linkermuisknop, of de pijltjes op je toetsenbord te gebruiken, doorloop je deze presentatie.

Je kunt steeds op de knoppen in het linker paneel klikken om terug te komen bij het hoofdscherm.

Hoe meer je door klikt in deze presentatie hoe meer informatie je krijgt. Wil je alleen op hoofdlijnen lezen? Klik dan steeds terug naar het hoofdscherm via het linker paneel.

Vragen over deze presentatie? Neem dan contact op met Sandra Suijkerbuijk, [email protected]


Over dit onderzoekEHealth is meer dan de iPad introduceren of een app ontwikkelen. Als kenniscentrum voor de langdurende zorg wil Vilans zorgorganisaties helpen met visievorming en succesvolle implementatie van eHealth. We weten allemaal dat er veel gebeurt in de wereld van eHealth en dat er daardoor ook veel informatie is over de (on)mogelijkheden. Maar hoe worden die inzichten in het veld gevonden en gebruikt bij de daadwerkelijke besluitvorming? Om dit te beantwoorden hebben we interviews afgenomen met mensen die betrokken zijn bij de aanschaf en implementatie van eHealth en die zorg en technologie verbinden in de dagelijkse praktijk van de zorgmedewerker.

Interviews met: 11 zorgorganisaties, 14 personen Medewerkers uit de thuiszorg, ouderenzorg, gehandicaptenzorg, GGZ en eerstelijn

Terug naar het hoofdschermLees meer


Over dit onderzoekDe interviews hebben negen innovatielessen opgeleverd. Per innovatietip vind je een toelichting met voorbeelden uit de interviews en met inspirerende quotes die je aan het denken zetten. Gekoppeld aan de lessen vind je verwijzingen naar relevante literatuur, modellen en informatie.Lees terug


Wij danken de respondenten voor hun bijdrage: Jotine Leijtens en Fabrizio GreidanusEugen Zuiderwijk Frank HeemsbergenAngela ScholtenErik AsbreukEric HuskesJohn RietmanEsther JacobsKees SpittersAngela Moenis en Frits ArinsRuud Kavelaars en Patrick Leijte

Innovatie Werkplaats

Huisarts, algemeen directeur KetenZorg NU

Functioneel analist, afdeling informatievoorziening

Manager Sector Jeugd en WMO

Huisarts, Voorzitter van bestuur van EMC

Hoofd Afdeling Digitale Innovatie & Ondersteuning

Adviseur/projectmanager (directie) VanMorgen

Projectleider domoticazorg

Manager Onderzoek en ontwikkeling

Projectmedewerker en programmamanager eHealth

Innovatieteam


Over dit onderzoek

Lees terug


7

De interviews hebben negen innovatielessen opgeleverd.

Zo lijkt een onlosmakelijk verbonden te zijn aan innovatieve projecten. Belangrijk is dat dit proces gevoed wordt door de in alle soorten en maten. Daar is voor nodig, zodat er kunnen worden gemaakt. Als we binnen zorgend Nederland willen leren van elkaar, is er nodig. Zo kunnen we zien hoe andere organisaties omgaan met bijvoorbeeld het creren van . Ook lezen en horen we veel over visievorming, maar daarvoor is het ook belangrijk dat deze wordt toegepast ( ). Wees door een toekomstbestendige visie en kijk uit naar oplossingen die mogelijk maken.

eHealthIteratief procesKoppeling van onderzoekTijd, geld en ruimtePassende KeuzesOpen innovatieDraagvlak en co-creatieVisie, strategie en tactiekVoorbereid op de toekomstInbeddingLees terug


De innovatielessenNegen innovatielessen uit de praktijk

8


Iteratief procesDoe eens een stapje terug

Koppeling van onderzoekVoed je proces met kleinschalig onderzoek

Tijd, geld en ruimteFaciliteer tijd die nodig is om te innoveren

Passende keuzesDe ene eHealth toepassing is de andere niet

Open innovatieCombineer interne ideen met externe ideen

Draagvlak en co-creatieStart vanuit clinten en medewerkers

Visie, strategie en tactiekLaat je visie leidend zijn voor alle keuzes

Voorbereid op de toekomstBedenk hoe de wereld eruit gaat zien

InbeddingBen bewust van de impact van eHealth

Terug naar het hoofdschermklikklikklikklikklikklikklikklikklik

Iteratief proces

Iteratief proces

eHealthNegen innovatielessen uit de praktijkEen innovatief proces is niet rechtlijnig. Je zult dingen uit moeten proberen. Iteratief betekent dat je sommige onderdelen van het proces herhaalt, waarbij je voortschrijdend inzicht gebruikt om steeds een stapje verder te komen. Een iteratief proces kenmerkt zich door vallen en opstaan. Hoe doe je dit dan? Bijvoorbeeld door het doen van goede pilots.

Het opzetten van pilots lijkt niet veel problemen te geven. Pilots rondom eHealth zien we in alle organisaties terug. Iedereen kent wel een voorbeeld. Het is belangrijk om goed na te denken over de reden van de pilot. Wat haal je er uit? Hoe gebruik je dit voor de verdere ontwikkeling van de eHealth toepassing?

Probeer ook steeds terug te komen op de oorspronkelijke vraag. Is de toepassing daadwerkelijk d oplossing voor de behoefte? Is de behoefte er berhaupt (nog)?

Terug naar het hoofdscherm


Lees meer

11

eHealthNegen innovatielessen uit de praktijkEen pilot moet aangepast, bijgestuurd en zelfs helemaal omgegooid kunnen worden. Je gaat immers iets uitproberen. De uiteindelijke oplossing kan dus heel anders uitpakken dan dat je van te voren dacht. En het hoeft ook geen eHealth toepassing te zijn! Door dit te erkennen en niet alles vast te leggen aan het begin, kom je tot de beste oplossing voor het probleem.

Iteratief proces



Lees terug

Lees meer

eHealth

De praktijk vertelt:Patrick Leijte van Lunet zorg over het proces wat ze doorliepen bij een zelfontwikkelde app voor de organisatie: Maar het blijft een iteratief proces. Eigenlijk is het nooit af. Je blijft aan het leren over wat je kunt verbeteren.

Frank Heemsbergen van Magentazorg geeft aan dat er soms een stapje terug gedaan zou moeten worden tijdens projecten: Wat ik merk bij de huidige projecten is dat er al heel snel in de uitvoeringsfase wordt gedacht. We gaan te snel naar de kleine details, terwijl de grote lijnen nog vastgesteld moeten worden. Er worden te grote sprongen gemaakt in de projectcyclus.

Iteratief proces



Lees terug

Lees meer

Negen innovatielessen uit de praktijk

eHealth

De praktijk vertelt:Fabrizio Greidanus van ZuidZorg vertelt hoe hij exploratief de (on)mogelijkheden van track-and-trace systemen onderzocht. Bij het stellen van de juiste vragen, kom je tot een betere oplossing: Ik heb allerlei producten bekeken, maar toen dacht ik dat je beter in het voorstadium kunt zitten. Waarom gaat iemand dwalen? Hoe komt het? Kun je signalen krijgen?

Even later vertelt hij: Hoe vaak komt het nou voor dat de zorgcentrale overdag en s avonds iemand kwijt is? Daar konden ze over het laatste half jaar niks noemen. Dus dan denk ik, is er dan een vraag? Is er ook een echte behoefte?

Iteratief proces



Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Bij de GGzE hebben ze een e-lab opgericht om innovaties te bedenken en uit te proberen. Kees Spitters, GGzE: Je moet het e-lab zien als de trechter van innovatie. We kunnen daar ideen van hulpverleners, clinten en externen uitproberen. Wil je echt tot innovatie overgaan dan heb je 10 tot 20 ideen nodig om uiteindelijk n toepasbaar idee over te houden.

Later vertelt Kees: Van sommige dingen waarvan we in het begin dachten dat het heel geweldig was, komen we er al relatief snel achter hoe achterhaald deze zijn.

Iteratief proces



Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Angela Moenis en Frits Arins van Cordaan hadden 50 beeldhorloges tot de beschikking. Een mooie gelegenheid om eens te onderzoeken hoe medewerkers en clinten daar op reageren. Frits: Het is niet zoveel moeite om even 50 van die dingen te kopen en gewoon te gaan proberen. Om eens te peilen hoe mensen op bepaalde nieuwe technieken reageren, hoef je nog geen proven technology te gebruiken. Zo vertelt Angela: Er worden vaak een aantal proven technology voorbeelden gegeven. Maar er zijn natuurlijk ook heel veel dingen die nog niet proven technology zijn. En die moeten op de een of andere manier wel eerst ingezet worden om te kijken of de toepassing bruikbaar is in de praktijk. Dus je ziet ook wel dat het nodig is om dat uit te proberen.

Iteratief proces



Lees terug

Lees meer


Kortom: Blijf jezelf vragen stellen gedurende het project. Soms is een stapje terug, juist een stap vooruit. En klaar... dat zijn de projecten over het algemeen nooit!

eHealth

Iteratief procesMeer over de aanpak van ZuidZorg [externe link]



Lees terug

Meer over een iteratief proces voor eHealth toepassingen [externe link] .


Koppeling van onderzoek


eHealthZorg dat je je eigen proces voedt door middel van kleinschalig onderzoek. Laat de effectstudies en onderzoek naar de proof of technology aan derden over, zoals universiteiten of hogescholen. Wat je als organisatie wel zelf kan doen, is in de gaten houden wat voor impact de nieuwe eHealth toepassing heeft. Wat vinden clinten of medewerkers belangrijk? Hoe bevalt de nieuwe methode? Hebben zij nog tips en trucs? Door het meten van dit soort zaken op verschillende momenten in het project krijg je inzicht in de meerwaarde van het totaal project. Het geeft je direct terugkoppeling op waar je vooral mee door moet gaan en waar je misschien moet bijstellen. Dit zijn ook bruikbare resultaten voor het opstellen van een maatschappelijke businesscase.



Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Zo vertelt Jotine Leijtens van ZuidZorg dat ze wel zit te wachten op proven technology: Proof of technology onderzoeken zijn nooit helemaal up-to-date maar ik vind het wel fijn als iemand gewoon eens een jaar gaat proberen, gaat uittesten. [..] En zeg dan eens: het werkt wel of het werkt niet.




Lees terug

Lees meer

Ontwerpen

Meten

LerenProductDataIdeenNegen innovatielessen uit de praktijk

https://www.google.nl/search?q=ruimte+voor+innoveren&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=RvrZU5GcN4moO5bTgaAH&ved=0CAYQ_AUoAQ&biw=1600&bih=765#q=innoveren+&tbm=isch&facrc=_&imgdii=_&imgrc=yFXwtISFtMIJpM%253A%3BLKPoc3npWlvmYM%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.platformvoorsucces.nl%252Fupload%252Fmedia%252F7%252FLean_startup.png%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.pro-6.eu%252Fpagina%252Fbasis-voor-succes%252Finnoveren-_128.html%3B1024%3B76820

eHealth

De praktijk vertelt:Onderzoek levert inzichten op, maar is ook spannend. Zo vertelt Angela Scholten van de Lichtenvoorde: Die 1-meting vond ik toch wel wat spannend voor de organisatie. [..] In het traject merk je dat het belang van de medewerker toch iets sterker gaat wegen dan het belang van de zelfstandigheid van de klant. Want als het allemaal zo vlekkeloos draait dan wordt de klant veel meer zelfstandig. En dan vraagt de medewerker zich af waar zijn uren blijven. Maar dat hebben we gewoon transparant gemaakt en blootgelegd. Die 1-meting heeft dat dus opgeleverd. Maar het heeft ook laten zien dat de jongeren het heel interessant vinden en het als een meerwaarde zien voor de toekomst.




Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Onderzoek kan aangeven waarom je door moet gaan, zoals bij het onderzoek bij Gezondheidscentra Maarssenbroek (GCM). Eugen Zuiderwijk: Het feit dat er binnen twee weken een response van 43% was op een online enqute. Dat alleen al is enorm! [..] Het leeft bij patinten echt veel meer dan dat ik vermoed had. Het bleek dat meer dan de helft van de gebruikers het portaal na kantoortijd gebruikte. Dat komt dus echt tegemoet aan de 7x24-uurdienst. [..] We hadden een en ander van tevoren goed doordacht met partners en ik had maar n doel; om te laten zien dat het kan werken in de praktijk. En dat blijkt dus ook!Klik hier voor het onderzoek van GCM [PDF, externe link]




Lees terug

Lees meer


eHealth

Houd onderzoeksinstellingen in de gaten die de mogelijkheid hebben om langdurig onderzoek te doen, zoals het eLabEL of het Innovate Dementia project.

Koppeling van onderzoekMeer over eLabEL [PDF, externe link] .

Meer over Innovate Dementia [externe link] .



Lees terug


deze moet er wel uit zodra de bijeenkomst geweest is, want dan kunnen mensen er niet meer heen. misschien is er dan een mooi verslagje of zo van de bijeenkomst die hier toegevoegd kan worden...23

Tijd, geld en ruimte


eHealthInnoveren kost tijd, geld en ruimte. Dat is niet anders in de zorg vergeleken met andere sectoren. Het is dan ook belangrijk dat er aan verwachtingsmanagement wordt gedaan. Er is tijd, geld en ruimte nodig om dingen uit te proberen. Poging 1 slaagt vaak niet direct. En de businesscase kan nog niet altijd rondgemaakt worden. Denk van te voren na hoe je die ruimte gaat creren en hoe dit bekostigd kan worden. Denk bijvoorbeeld aan het vrijstellen van bepaalde medewerkers om mee te denken over innovaties op het gebied van eHealth.



Lees meer



eHealth

De praktijk vertelt:Eugen Zuiderwijk van Gezondheidscentra Maarssenbroek vindt dat de verwachtingen om te innoveren in de zorgsector in het algemeen te hooggespannen zijn: Ik vind dat we in de zorg te weinig tijd gegund krijgen om innovaties daadwerkelijk tot stand te brengen. Innovaties in de profit sector; dat is bekend dat dat veel tijd kost. Het heeft de banken jaren gekost om het internetbankieren op een kritische massa te krijgen. En de middelen en de incentives om te innoveren zijn veel duidelijker en eenduidiger.



Lees terug

Lees meer


26

eHealth

De praktijk vertelt:Bij ZuidZorg is er een innovatiewerkplaats. Als er mensen van de vloer mee werken dan hebben ze daar ook een oplossing voor. Fabrizio Greidanus: Als we denken dat het iets is, dan vragen we aan de medewerker of die mee wil doen. Want we gaan het niet alleen doen. Daar heb je innovatieverlof voor nodig anders komen er problemen op de werkvloer. Daar hebben we financin voor geregeld.

Kees Spitters van GGzE: Voor een van de projecten hebben we onszelf 1,5 tot 2 jaar gegeven. Daar moet je mensen dus ook in faciliteren. [..] Dit hebben we binnen GGzE vorm gegeven door budget vrij te maken om de verletkosten van medewerkers die in dit proces actief zijn voor de afdelingen te compenseren.




Lees terug

Lees meer


eHealthMaar hoe maken we de organisatie bewust van de noodzaak van zoiets als tijd? Zie hieronder een overtuigend filmpje!

Wil je testen hoe hoog jouw organisatie op de innovatieladder staat? Doe hier de scan!

Tijd, geld en ruimteKlik hier [externe link]



Lees terug


Passende keuzes

Passende keuzes

eHealtheHealth heeft een andere invulling in thuiszorg, ouderenzorg, gehandicaptenzorg, GGZ of de eerstelijn. De relatie tussen zorgverlener en zorggebruiker is anders, dus worden er ook andere eisen gesteld aan de eHealth toepassingen. Zo brengt een toezichthoudend camerasysteem in een intramurale setting hele andere consequenties met zich mee dan een portaal waarin een patint online afspraken kan inplannen bij de huisarts. Een zorginhoudelijke innovatie is vaak spannender dan een nieuwe toepassing die alleen extra service verleent aan de zorggebruiker. Dit heeft ook te maken met risicos en privacy aspecten van eHealth.



Lees meer


http://www.grotescheur.nl/2011/06/kiezen/30

eHealth

De praktijk vertelt:Erik Asbreuk, huisarts EMC Nieuwegein, vertelt over zijn zorgen bij het kiezen van de juiste gezondheidsapps: Als mijn dochter zegt dat ik een bepaald spelletje moet downloaden omdat dat leuk is, dan kan dat. Maar als ik als huisarts tegen mijn patint zeg dat hij een app moet downloaden, dan mag die patint iets verwachten.

Passende keuzesThere is an app for that



Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Het is ook zaak om scherp te hebben wat nu eigenlijk het doel is van de toepassing. Frits Arins van Cordaan geeft aan dat verschillende technologien om een andere aanpak vragen: Beeldhorloges, dat kunnen we vrij snel oppakken. Daarvan is duidelijk wat het product doet, wat de toegevoegde waarde is en wat de kosten zijn. Dan is het alleen: willen we dit? Beeldbellen is wat ingewikkelder.

Esther Jacobs van ZZG zorggroep vertelt over het starten vanuit behoeften van de clint in plaats vanuit een bepaalde technologie: We willen ons vanuit clintenperspectief actiever gaan opstellen. Dat we zeggen: welke technologie kan helpen om mensen langer thuis te laten wonen?

Passende keuzes



Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Belangrijk is om zelf de touwtjes in handen te houden van het proces. Niet de leverancier of verkoper; maar de organisatie, medewerkers en clinten zijn de experts! Erik Asbreuk van EMC geeft aan hoe beperkt de leverancierskeuze soms kan zijn: We willen wel graag binnen het huisartsen informatie systeem (HIS) blijven. Daar zit ook een filosofie achter. Je moet niet meerdere schermen op je bureau hebben, dan word je gek.[..] Nou dan ben je snel klaar bij de andere leveranciers.

Eugen Zuiderwijk vertelt hoe hij dat aanpakte voor een integraal systeem in Gezondheidscentra Maarssenbroek: En toen dachten wij op een gegeven moment; wij moeten PharmaPartners en Pazio bij elkaar brengen en we moeten ze eigenlijk gewoon dwingen om te integreren want dan hebben wij the best of both worlds.

Passende keuzes



Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Angela van Moenis van Cordaan vertelt over de Zorg & ICT beurs, waar ze juist op zoek gaat naar kleinere leveranciers: Die grote partijen die kennen we allemaal wel. Als je echt naar innovatie gaat kijken dan is het juist wel interessant om bij die kleine partijen langs te lopen. Die zijn echt met nieuwe dingen bezig.

En soms moet je ook besluiten dat techniek misschien niet het passende antwoord is. John Rietman, VanMorgen: Een aantal jaren geleden had je nieuwe ontwikkelingen zoals schermzorg, die kwamen op je pad en dan moest je er wat mee. Nu gaat het anders. We hebben een probleem en het moet goedkoper en beter. Misschien is de oplossing helemaal geen techniek, maar wel iets anders.

Passende keuzes



Lees terug

Lees meer


eHealthNiet-zorginhoudelijke toepassingen lijken een goed begin te zijn om het innovatieklimaat in een organisatie aan te wakkeren. Maak de zorgverleners bekend met technologie die wat minder zorginhoudelijk is zoals Lunet zorg deed met een platform om onderling kennis te delen binnen de organisatie. Zo ervaart de vloer de meerwaarde van nieuwe techniek. Daarnaast ontdek je zelf wat er allemaal komt kijken bij de inbedding van een nieuw systeem in het werkproces.

De wereld van eHealth lijkt soms ook beknellend. Denk aan ICT-systemen die niet aan elkaar gekoppeld kunnen worden of weten regelgeving rondom privacy. Door als organisatie te focussen op mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden, kan je zelf de regie nemen om te zorgen dat er toch een passende oplossing komt.

Passende keuzes



Lees terug


Open innovatie

Open innovatie

eHealthOpen innovatie is het combineren van interne en externe ideen om tot de best mogelijke oplossing te komen. Een organisatie moet hiervoor openstaan voor ideen van buiten de eigen muren. Er is bereidheid nodig om informatie vanuit de eigen organisatie te delen met de buitenwereld, ongeacht of het over successen of problemen gaat.

Projecten



Lees meer

Chesbrough, 2003Negen innovatielessen uit de praktijk

Bron: Chesbrough, 2003

37

Open innovatie

eHealth



Lees terug

Lees meer

We willen allemaal dat de zorg beter wordt. Alleen door het delen van informatie en ideen kunnen de beste oplossingen gevonden worden. Zo hoeft niet iedereen het wiel uit te vinden maar leren we van elkaar.


38

eHealth

De praktijk vertelt:De behoefte om met elkaar te delen en samen te innoveren bestaat, geven een aantal van de genterviewden aan:Jotine Leijtens, ZuidZorg: Ik wil gewoon horen waar er echt tegenaan gelopen wordt. Eerlijke informatie, daar heb ik behoefte aan.Erik Asbreuk, EMC Nieuwegein: "Wij zijn niet de enige die over implementatie van eHealth nadenken, dat kan ik me niet voorstellen. Iedereen loopt tegen dezelfde ellende aan.Frank Heemsbergen, Magentazorg, heeft soms het idee dat ze het wiel opnieuw uitvinden: Soms heb ik weleens het idee dat er op andere locaties hetzelfde wordt gedaan. Waar kan ik referenties vinden? Waar kan ik in contact komen met andere organisaties? [..] Zo weet ik zeker dat er veel organisaties in Nederland al ECD's gemplementeerd hebben.

Open innovatie



Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Patrick Leijte van Lunet zorg: Eigenlijk moet je innovatie hier zien als open en exploratief. Dus vooral veel in gesprek, observeren, meekijken en meedenken. Kijken wat de vraag is en waar de behoefte zit. Dat klinkt heel clich maar dat is het wel. Later vertelt hij: Ik denk ook dat innovatie gewoon open moet zijn. Het moet niet zo zijn dat Lunet zorg een plek wordt van topzorg en dat iedereen die hier woont geluk heeft en in Amsterdam pech.

Open innovatie



Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Kees Spitters van GGzE over kennis uitwisselingen binnen de zorgsector en met het bedrijfsleven: We zouden veel meer aan elkaar kunnen hebben. [..] Als GGZ zijn we goed in bepaalde zaken. Maar in een aantal andere zaken zijn anderen weer goed. [..] Douwe Egberts was goed in koffie branden, Philips was goed in het maken van koffiezetapparaten. Combineer die dingen en dan krijg je het principe van Senseo.

Open innovatie



Lees terug

Lees meer

1 + 1 = 3Negen innovatielessen uit de praktijk

http://www.kenshoo.com/blog-post/1-1-3-with-search-and-social/41

eHealthHoe werkt dat nou, open innovatie? Zie hieronder een overtuigend filmpje van Mooibedacht, waar ook aan bod komt hoe crowdsourcing innovatie naar een hoger niveau brengt!

Open innovatieMeer over open innovatie [externe link]

Lees meer over open innovatie en wat dit teweeg kan brengen:



Lees terug


Draagvlak en co-creatie


eHealthOm innovaties te laten slagen is er draagvlak nodig onder de groep mensen waarop de verandering de grootste impact heeft. Vaak zijn dit de zorgprofessionals en de clinten. De eHealth toepassing moet aansluiten bij hun behoeften en dagelijkse praktijk, en moet voor hen van toegevoegde waarde zijn. Het verkennen van deze behoeften is het startpunt van je innovatieproces.

Draagvlak creren kost tijd en lijkt soms niet direct iets op te leveren. Aan draagvlak moet je continu aandacht blijven besteden, je bent er nooit klaar mee. Draagvlak kun je creren door bijvoorbeeld het organiseren van inspiratiesessies of visiebijeenkomsten. Uiteindelijk lijkt co-creatie met medewerkers en clinten, de adoptie van nieuwe toepassingen het meest te bevorderen.



Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Een aantal genterviewden geven aan dat draagvlak cruciaal is maar dat het niet vanzelfsprekend is.

Eric Huskes van Zorggroep Sint Maarten over de oplevering van een domoticasysteem: De implementatie is allemaal bouwen installatiewereld. Dat is een soort black box. Daar kun je als ICT weinig aan doen. Laat staan dat de zorg er wat aan kan doen. Dus op het moment van de oplevering, heb je in een keer de nieuwe techniek daar staan.[..] We waren te laat begonnen met de nieuwe techniek te laten zien.

Frank Heemsbergen van Magentazorg: Toen ben ik met een collega alle afdelingen langs geweest en dan blijkt die nieuwe technologie een heel onbekend fenomeen te zijn.




Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Kees Spitters van GGzE vertelt hoe het e-lab bij hen werkt aan draagvlak, door het organiseren van lunchbijeenkomsten en inspiratiesessies. Een pilot rondom het gebruik van een smartphone bij ambulante hulpverleners was erg succesvol. Dan presenteren ze de resultaten in een lunchbijeenkomst op het e-lab. Het gaat er dus niet om dat er iedere keer 100 mensen moeten zijn. Maar doordat je iedere keer kleine groepjes benadert zie je vanzelf dat het gaat lopen. Zo wordt er een sneeuwbaleffect gecreerd. Die groene petjes (ambassadeurs) die moeten eigenlijk in de adoptie-rol komen richting de andere hulpverleners. Je moet jezelf de opdracht geven; ik ga vijf collegas ondersteunen, helpen en begeleiden.




Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Esther Jacobs van ZZG Zorggroep vertelt over de kracht van concrete voorbeelden bij het creren van draagvlak bij de zorgmedewerker: Hoe de technologie werkt en waar je het voor kan gebruiken dat is nog wel helder. Maar hoe je dat nu voor moet stellen? Hoe het past in een zorgplan? [..] Dat is iets waar je naar op zoek moet gaan. Dus bij een mevrouw van 85 met dat en dat ziektebeeld hebben we deze technologie ingezet. [..] Dat is iets wat medewerkers als een spons opnemen.

Draagvlak en co-creatieAdoptie van nieuwe ideen:



Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Uiteindelijk zou je je als organisatie willen richten op nog meer dan alleen maar draagvlak. Fabrizio Greidanus en Jotine Leijtens van ZuidZorg vertellen over hoe zij ideen vanaf de werkvloer proberen te stimuleren: We zijn begonnen met een stukje onderzoek. We hebben medewerkers analoge cameras meegegeven en dan moesten ze fotos schieten van innovaties die ze graag wilden, daar zijn wel dingen uitgekomen.Jotine: De dingen die we hier aan de muur hebben hangen, dat zijn ideen van binnenuit. We zeggen dat dat niet zo spetterend is [..] maar als je een idee heb wat van de werkvloer komt dan heb je meer kans dat het gaat leven.




Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Ook bij de Lichtenvoorde worden de medewerker gestimuleerd mee te denken. Angela Scholten over het digitaal planbord: We hebben de medewerkers die op die voorziening werkten met de LVB jongeren een voorstel gedaan: Dat moet toch anders kunnen dan met zon groot bord? [..] Toen waren er een paar medewerkers die wel wilden meedenken over de inhoud.




Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Voor de aanpak in het innovatieteam van Lunet zorg is co-creatie bijna vanzelfsprekend. Elke laag van de organisatie wordt benaderd. Ruud Kavelaars: Het uiteindelijk implementeren ligt bij de mensen. Daarom neem je ze vooraf en tussendoor mee, en zo laat je ook de vraag aan hen hoe zij denken hoe we het uit kunnen rollen. De ene keer is dat met een directeur en manager en de andere keer gewoon met een begeleider uit het veld.




Lees terug

Lees meer


eHealthVoor meer informatie over co-creatie in de zorg, kun je lezen over een ondersteuningsprogramma van een Brits gezondheidsfonds gericht op eigen regie en zelfmanagement.

Draagvlak en co-creatieKlik hier [externe link]



Lees terug


Visie, strategie en tactiek


eHealthAlle managementboeken zijn het er over eens: alles start met een heldere visie! Veel organisaties hebben dan ook een visie geformuleerd op eHealth, die vaak bekend is binnen verschillende delen van een organisatie. Toch lijkt het moeilijk om die visie door te laten dringen in alles wat we doen als organisatie.

Wat is ons doel? Wat zijn de behoeften van onze medewerkers en clinten? Draagt een bepaalde eHealth toepassing daadwerkelijk bij aan onze visie? Zien we eHealth niet teveel als een doel in plaats van een middel? Dit lijken makkelijke vragen, maar het blijkt in de praktijk lastig om hier gevolg aan te geven.



Lees meer


eHealthSteeds uitgaan van de visie maakt het voor organisaties makkelijker om keuzes te maken. Deze keuzes zijn niet altijd financieel aantrekkelijk. Het vergt dan ook lef van een organisatie om vast te houden aan de visie en andere wegen te vinden voor bijvoorbeeld financiering.




Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Eugen Zuiderwijk van Gezondheidscentra Maarssenbroek vertelt hoe zij tot een gezamenlijke visie kwamen binnen de organisatie: Een jaar of vier geleden hebben we een hele dag aan ICT gewijd. Toen is bedacht wat onze toekomstvisie was op ICT voor ons centrum. Dat was een eerste belangrijke stap.

Om de strategie en tactiek in lijn met de visie te bewaken gingen ze zelfs nog een stapje verder: Het gaat zelfs zo ver dat mijn directeur en ik op een gegeven moment hebben gezegd dat we in de raad van toezicht een IT man of vrouw nodig hadden. Hierdoor kwam er op een cruciaal moment in het project toch toestemming vanuit de RvT voor het doorzetten van het patintenportaal.




Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:De patint stond centraal in de implementatie van MijnGCM (portaal). Eugen Zuiderwijk vertelt hoe patinten een rol hadden tijdens een congres waar het patintportaal werd gepresenteerd: We hadden al onze pilotdeelnemers (patinten) ook uitgenodigd. Zij mochten het portaal demonstreren. Ze zaten prominent op het podium. [..].




Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Angela Scholten van de Lichtenvoorde beschrijft haar intrinsieke motivatie, haar persoonlijke visie en wat haar drijfveer is in haar dagelijkse werk: Ik kwam 15 jaar geleden bij de VG sector en toen dacht ik wel: wat zijn die mensen hier afhankelijk, zeg. Ze kunnen geen deur of raam zelf open doen. Daar is heel veel te winnen en dat heeft me heel erg getriggerd om in deze sector stevig aan de slag te gaan met technologie. Dat doe ik met heel veel plezier.Zo drijft haar motivatie tot een nieuwe ontwikkeling van het digitale planbord van de Lichtenvoorde.In het begin toen ik deze functie had toen kwam ik met regelmaat bij deze groepen. Daar zag ik overal briefkasten hangen en magneetborden met wie wat moet doen. [..] En wat deden die jongeren? Die hadden hun mouwen opgetrokken en die veegden hun naam van het bord.




Lees terug

Lees meer


eHealth

De praktijk vertelt:Angela vertelt verder dat, in combinatie met collegas met dezelfde visie, zon idee dan van de grond komt. Angela: We hebben hier in de interne organisatie een dominante coalitie, een expertgroep. Dat zijn trajectbegeleiders in elke sector. Met elkaar kijken we steeds: aan welke technologie hebben we wat en wat kunnen we daarop ontwikkelen. Dat digitale planbord hebben we opgepakt.




Lees terug

Lees meer


eHealthBedenk als organisatie hoe innovatief je wilt zijn. Waar zit je als organisatie op de adoption/innovation curve van Rogers? Bedenk dat dat je tactiek bepaalt en dat je daarmee bepaalde risicos accepteert: f je neemt het risico om geld en tijd in nieuwe onzekere ideen te stoppen, f je accepteert dat jouw organisatie niet de eerste is in het gebruik van nieuwe innovaties. En waar staan je clinten op de curve?


Meer over Rogers curve on speed [externe link]



Lees terug


Voorbereid op de toekomst


eHealthDe technologie ontwikkelt zich in rap tempo, waardoor de zorg soms moeite heeft dit allemaal bij te benen. Nieuwe apps schieten als paddenstoelen uit de grond. Waar staan we over een jaar? Dit is een moeilijke vraag maar wel een vraag die je je, als je met eHealth bezig bent, moet blijven stellen.

Consumentenelektronica lijkt op de loer te liggen. Wat gaat dit betekenen voor de eigen organisatie? Ook hier geldt weer dat de visie op eHealth vanuit de organisatie leidend moet zijn. Is eigen regie belangrijk? Dan zou de clint toch zijn eigen apps en apparaten moeten mogen gebruiken in de zorg die hij krijgt?

Praat binnen je organisatie over het gebruik van zaken als WhatsApp en FaceTime. Denk aan wat je als organisatie wilt doen als een van de mantelzorgers een camera ophangt. Zou serious gaming kunnen bijdragen aan het welzijn van je clinten?



Lees meer


De praktijk vertelt:In de eerstelijn zien we vooral toekomstplannen over gentegreerde platformen of dossiers, die worden gevoed door apps en eventueel gedeeld met andere zorginstanties en gemeentes. Enige weerstand bij collegas merken Erik Asbreuk en Eugen Zuiderwijk wel.Erik Asbreuk, ECM Nieuwegein: Het beeld wat ik voor me zie voor de toekomst is: cht patintgestuurd. Zo halen we gegevens uit het HIS met Eerstelijn in cijfers. We zijn aan het kijken of we die gegevens kunnen koppelen aan een patintendossier en zelfs aan de Wmo-gegevens van de gemeente. [..] Alleen al in mijn eigen maatschap krijg ik terug: Maar gaat de patint dan ook baas van HIS worden?Meer over Eerstelijn in cijfers [externe link] ..


eHealth



Lees terug

Lees meer



eHealth

De praktijk vertelt:Erik Asbreuk vertelt verder: Uiteindelijk wordt het dan geen HIS maar is het een patinten/clinten/burgers/inwoners- informatiesysteem. Het goede woord heb ik nog niet. Maar patint is niet het goede woord want dat gaat nog veel breder.

Eugen Zuiderwijk van Gezondheidscentra Maarssenbroek: Wat toch ongelofelijk spannend is, is hoe in dit hele verhaal de ontwikkeling van apps zal gaan. [..] Dan moet er wel een ontwikkeling ontstaan dat leveranciers van apps aan bepaalde voorwaarden gaan voldoen. Zodat informatie uit consumenten apps in een platform geladen kan worden, en dat die informatie dan vanuit het platform wel of niet gedeeld kan worden met het achterliggende dossier van verschillende zorginstanties. [..] Maar voor de meeste van mijn collegas is dit echt nog een brug te ver, hoor.



Lees terug

Lees meer



eHealth

De praktijk vertelt:Ook bij Cordaan houden ze rekening met consumententechnologie. Volgens Angela Moenis moet je het vooral benoemen. Angela: Als de zorg daar niets van vindt, dan krijg je straks zoons en dochters die de huiskamer vol gaan hangen met cameras. Later vertelt Angela: Ook de hele implementatie van het EPD loopt volgens mij bij heel veel organisaties moeizaam. Maar straks komt Apple met zn Healthbook. Dat ga ik zelf als consument wel allemaal invullen.



Lees terug

Lees meer



eHealthBij de GGzE, ZuidZorg en Lunet zorg zijn ze al bezig met serious gaming.

Een initiatief om in de gaten te houden is Growing Games. Dit is een tweejarig stimuleringsprogramma (2014-2015) om de duurzame groei van de Nederlandse applied game-sector te bevorderen. Meer dan 25 partners uit het bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden werken hierin samen.



Lees terug

Lees meer



eHealthRobert Houtenbos, expert eHealth Vilans, vertelt over de komende ontwikkelingen: Spannende tijden. In 2015 willen we met het thema eHealth gaan onderzoeken wat consumententechnologie kan betekenen voor de langdurende zorg. Google en Apple hebben al aangekondigd dat ze vol zullen inzetten in gezondheid en platforms voor thuistechnologie en slimme huizen. Er zijn talloze apparaatjes en gadgets ontwikkeld of nog in de voorbereiding op crowdfunding sites als Kickstarter. Neem nu iBeacon: een bewegingssensor van Apple die gekoppeld is aan een app op een iPhone waardoor je precies weet wie wanneer waar is. Nog mooier is dat je de app kunt laten reageren op deze patronen. Bijvoorbeeld: je loopt voor de derde keer langs de wasmachine, en je telefoon trilt en stuurt je een herinnering om de was uit de machine te halen.



Lees terug

Lees meer



eHealthRobert vertelt verder: Of automatisch gedetailleerd tijdschrijven voor thuiszorgmedewerkers. Al die apparaatjes worden als serieuze technologie voorbereid voor een brede markt. Vaak is gezondheid of zorg nog niet eens het primaire doel van dit soort toepassingen, maar zouden ze een goede (en veilige) toepassing kunnen bieden om mensen langer thuis te kunnen laten wonen? De verwachting is dat het goedkoper zou moeten kunnen zijn dan industrile apparatuur en meer gefocust op de ervaring en beleving van eindgebruikers.



Lees terug


Inbedding

Inbedding

eHealthVergis je niet welke impact een eHealth toepassing heeft op werkprocessen. Een werkproces waar de meeste medewerkers en clinten al jaren aan gewend zijn. Wil het een succes worden, dan moeten oude routines vervangen worden door nieuwe gewoontes. De eHealth toepassing moet ingebed worden in het werkproces. Een eHealth toepassing in je organisatie implementeren heeft dan ook heel wat voeten in de aarde.

Dingen waar je aan moet denken zijn bijvoorbeeld: Welke taken komen te vervallen en worden vervangen door nieuwe taken? Hoe gaan we registreren? Wat is het protocol als een technologie tijdelijk defect is? Hoe gaan we clinten informeren? Wie is waar verantwoordelijk voor? Wie is het aanspreekpunt voor vragen? Welke (structurele) scholing is er nodig voor onze medewerkers?



Lees meer


Inbedding

eHealthNaast het stellen van die vragen aan jezelf, is het ook belangrijk om deze vragen bij de leverancier van de eHealth dienst te leggen. Kies een leverancier die met je mee wilt denken over het inbedden van het systeem in de werkprocessen.

Als laatste is het ook goed om het gebruik van de eHealth toepassing te stimuleren met prikkels, zowel voor clint als zorgmedewerkers. Geef bijvoorbeeld meer opties bij het maken van een afspraak online ten opzichte van het maken van een afspraak via de telefoon. Op die manier zorg je dat het gebruik van de eHealth toepassing vanzelfsprekender wordt.



Lees meer

Lees terug


Inbedding

eHealth

De praktijk vertelt:Frits Arins van Cordaan vertelt over problemen die ze mogelijk tegenkomen bij de implementatie van een beeldhorloge: In dat team zitten 10 medewerkers. Wanneer is wie dan aan de beurt om dingen te veranderen in die computer? [..] Waar moet ik ook alweer inloggen? Wat was ook alweer de gebruikersnaam? [..] Hoe zorg je dat degene die het moet regelen het ook kan regelen?Esther Jacobs van ZZG zorggroep over obstakels die ze tegenkwamen na implementatie van de slimme medicatiedoos, de Medido: Alles wat er fout kon gaan, ging fout. In eerste instantie de technologie zelf. [..] Maar ook bijvoorbeeld mensen die overleden waren die niet afgemeld waren waarbij de Medido bij het grof vuil was meegegeven. Verder gaf het problemen als clinten overgingen naar een andere aanbieder, of als de indicatie van clinten niet meer toereikend was. Enzovoorts



Lees terug

Lees meer


Inbedding

eHealth

De praktijk vertelt:Fabrizio Greidanus van ZuidZorg over een track-en-trace systeem: Want de opvolging is ook nog zon probleem. Stel dat er iemand in Amsterdam gaat dwalen, dan kunnen wij daar niet naar toe gaan. Als organisatie moet je daarover nadenken.



Lees terug

Lees meer


72

Inbedding

eHealth

De praktijk vertelt:Een manier om inbedding te realiseren vanuit de clint is door het creren van incentives bij het gebruik van de eHealth oplossing. Angela Scholten van de Lichtenvoorde over hoe je clinten overtuigt van de meerwaarde voor hen zelf: Ons doel is om een behandelprogramma van twee jaar terug te draaien naar anderhalf jaar. Met behulp van het eHealth programma denken wij dat we de jongeren raken in hun verantwoordelijkheid. En jongeren van een jaar of 16 die willen al gauw weg uit zon behandelsetting met allemaal regeltjes. We stimuleren de jongeren vanaf een bepaalde leeftijd; als je nu actief mee werkt en je neemt je verantwoordelijkheid, dan zou het maar zo kunnen zijn dat je een half jaar eerder niet meer in de die behandelgroepen zit.



Lees terug

Lees meer


Inbedding

eHealth

De praktijk vertelt:Ook Eugen Zuiderwijk heeft al ideen om prikkels te generen voor het gebruik van het patintenportaal: We willen prikkels gaan introduceren. Bijvoorbeeld als je gewoon belt voor een afspraak dat je dan minder keuze hebt dan via een e-afspraak. Dat is gewoon wat de banken ook hebben gedaan; je gaat dissatisfiers inzetten.



Lees terug

Lees meer


Inbedding

eHealth



Lees terug

Inbedding in het zorgproces is lastig en er vallen daarom ook nog niet veel succesverhalen te vinden. Wees voorbereid op deze drempel door bijvoorbeeld na te denken over het trainen van de zorgmedewerkers die met de eHealth toepassing aan de slag moeten. Vind een manier om een helpdesk in te richten voor zorgmedewerkers en clinten met vragen.

Kijk eens hoe andere sectoren te werk zijn gegaan!

Hoe stimuleerden de banken het gebruik van de pinpas?Hoe zorgde Google Gmail ervoor dat anderen het gingen gebruiken? Waarom is iedereen zo fan van Facebook?Wat voor stappen maakt het onderwijs richting de digitalisering?Een blog over digitalisering in het onderwijs [externe link] ..


eHealthDeze lessen hebben veel overlap met elkaar. Zie je kansen in het creren van een groter draagvlak, dan zal je zien dat de inbedding ook een stuk gemakkelijker wordt. Als er genoeg tijd, geld en ruimte voor een nieuwe innovatie wordt uitgetrokken, dan zal het innovatieproces ook weer beter verlopen.

Ga er mee aan de slag en blijf communiceren richting andere organisaties over successen maar ook over de zaken die lastiger zijn. Zo bouwen we samen aan een toekomstbestendige zorg.



Tot slotLees meer


eHealth



Tot slot

Gebruikte bronnen

Wij hebben de volgende externe links gebruikt, in volgorde van voorkomen:http://www.zuidzorg.nl/ http://www.gcmbroek.nl/http://www.magentazorg.nl/http://www.delichtenvoorde.nl/https://www.emcnieuwegein.nl/http://www.zorggroepsintmaarten.nl/http://www.vanmorgen.nu/http://www.zzgzorggroep.nl/http://www.ggze.nl/professionals/wetenschappelijk-onderzoek/high-tech-psychiatriehttp://www.cordaan.nl/http://www.lunetzorg.nl/http://www.creative-council.nl/trots/het-verhaal-van-zuidzorghttp://www.ehealthresearchcenter.org/wiki/index.php/CeHRes_Roadmaphttp://essay.utwente.nl/63716/1/Rianne_Immink_-_The_use_usability_and_persuasiveness_of_PAZIO_an_online_healthcare_portal.pdfhttp://www.caretechnologyresearch.nl/elabel/wp-content/uploads/2014/02/folder_digitaal_2p.pdfhttp://www.innovatedementia.eu/en/news/innovate-dementia-symposium-for-care-professionals-in-eindhovenhttp://www.invoorzorg.nl/ivz/bijeenkomst-bijeenkomst-business-case-technologie-maatschappelijk-en-financieel.htmlhttps://scans.mkbservicedesk.nl/innovatieladderhttp://sync.nl/winnende-bedrijven-laten-klanten-meepraten/http://www.vilans.nl/docs/KCZ/Co-creating_Health.pdfhttp://www.frankwatching.com/archive/2014/06/12/toekomst-van-customer-relations-adoptie-curve-is-on-speed/http://www.eerstelijnincijfers.nl/http://kennisnetonderzoek.wordpress.com/inleiding/leren-van-anderen-10-suggesties-om-het-gebruik-van-digitale-leermiddelen-te-versnellen/Lees terug

Lees meer


77

eHealth



Tot slot

Gebruikte bronnen

Wij hebben de volgende filmpjes opgenomen, in volgorde van voorkomen:KreativMagazin (2011, 28 september). Caf Communications -- Deadlines [Video file]. Gevonden op https://www.youtube.com/watch?v=jgvx9OfZKJw Pondsmedia (2013, 8 Mei). Mooibedacht, aflevering 1 [Video file]. Gevonden op https://www.youtube.com/watch?v=79BckaKnY3sDeLichtenvoordeTube (2013, 3 jan). De Lichtenvoorde Digitaal Planbord [Video file]. Gevonden op https://www.youtube.com/watch?v=q7W1uAFr9qQWinny Christiaanse (2014, 25 februari). GCM Congres e health 2014 Time to go online [Video file]. Gevonden op https://www.youtube.com/watch?v=6DmDpZYrHKIEBUtrecht (2013, 5 december). Showreel Growing Games [Video file]. Gevonden op https://www.youtube.com/watch?v=j3jmIa1aw9w

Opgenomen fotos zijn verkregen vian Thinkstock.Lees terug

Lees meer


78

eHealth

Vragen over deze presentatie? Neem contact op met Sandra Suijkerbuijk, [email protected]

Ondersteuning nodig?Vilans biedt advies en ondersteuning op maat voor zorgorganisaties die eHealth oplossingen zoals zorg op afstand, domotica, apps en patintportalen willen inzettenin het zorgproces. Neem voor meer informatie contact op met Robert Houtenbos, [email protected].

VilansCatharijnesingel 47Postbus 82283503 RE Utrechtwww.vilans.nl of direct naar onze eHealth pagina @VilansNL



VilansNegen innovatielessen uit de praktijk

eHealth: Negen innovatielessen uit de praktijk

Healthcare

Transcript of eHealth: Negen innovatielessen uit de praktijk