Binnengebied Schaliken Inrichtingsplan en masterplan voor de inrichting en bestemming van het binnengebied Schaliken

BRUT + LAMA + TALBOOM BRUT architecture & urban design

Antoine Dansaertstraat 92, 1000 Brussel

www.brut-web.beinfo@brut-web.be

LAMA landscape architectsHeultjedorp 11, 2260 Westerlo

www.lamaland.euinfo@lamaland.eu

studiebureau TalboomA. Meersmansdreef 1, 2870 Puurs

www.talboom.bestudiebureau@talboom.be

Een project in opdracht van Stad Herentals

met steun van Agentschap Ondernemen

InleidingWaarom deze STudIe? •Begin2015startteBRUTarchitectureandurbandesign,

Lama landscape architects en Talboom met de studie rondhetbinnengebiedSchaliken,inopdrachtvandeStadHerentals.

•Deopgaveomvateendubbeleopdracht,enerzijdswordteeninrichtingsplanuitgewerkt,datconcreteingrepenopkortetermijnomvat.AnderzijdswildeStadookeenmasterplan,omderuimtelijkeontwikkelingvanhetbouwblokoplangetermijntesturen.

•Regelmatigwaserambtelijkoverlegenwerdhetontwerpteruggekoppeldmethetstadsbestuur.Devoorstellendienuvoorliggenvormenhetvoorontwerp,datinoktoberisgoedgekeurddoorhetCollegevanBurgemeesterenSchepenen.Hetisgeenafgewerktplan.Allevoorstellendiehierwordengetoondliggenvoorterdiscussie.

Luchtfoto met aanduiding van het projectgebied

Belgiëlaan

Zandstraat

HofkwartierNieuw

straat

KorTe TermIjn: InrIcHTIngSpLan

Lange TermIjn: maSTerpLan

• Hetinrichtingsplanomvatenkeleconcretedeelprojectenindepubliekeruimte,uittevoerenopkortetermijn.Dezedeelprojectenomvatteneenopwaarderingvan‘tLoopkeenhetStadsparkVanHilst,deheraanlegvandeparkinginhetbinnengebiedeneentijdelijkeinrichtingvandepubliekeruimte.

• Destartvandeuitvoeringisgeplandvanafdezomer2016,deopleveringmoetgebeurentegeneind2016

• Ineenvolgendefasezalhetvoorontwerpvertaaldwordenineenconcreetuitvoeringsproject.Opdatmomentzalerookeenraminggemaaktwordenvandeinvesteringskost.Hetzoukunnendaterdankeuzesmoetengemaaktworden.

• Deinformatieoverditdeelvandestudievindtuopdepanelenmetdegroenekleur.Dezepanelenstaanopgesteldaandeingangvan‘tLoopkeenhetStadsparkaan de Belgiëlaan.

• Hetmasterplanzeteenvisieuitvoorderuimtelijkeontwikkelingvanhetvolledigebouwblok,oplangetermijn.Debedoelingisomdetoekomstigeontwikkelingeningoedebanenteleidenenopelkaarafstemmen.

• Dezelangetermijnvisiemoetvoldoendeconcreetzijn,zodatdeStadditmasterplankangebruikenalsleidraadomvoorstellenvanontwikkelingentebeoordelenentesturen.Anderzijdsmoetdezevisievoldoendeflexibelomontwikkelingenopmaattoetelaten.

• Deillustratieszoalsvoorgesteldopdepanelenmogendaaromooknietletterlijkgenomenworden.Hetisnietdebedoelingdatdenieuweontwikkelingenditbeeldexactvolgen.Welishetdebedoelingdatzebinnendealgemenevisie,waaropdezebeeldenzijngestoeld,passen.

• Deinformatieoverditdeelvandestudievindtuopdepanelenmetdebruinekleur.Dezepanelenstaanopgesteldaan‘tHofinhetHofkwartier.

een aantal afsprakenInfOmARkT:VRIjDAg6nOVemBeR

BegeLeIDeWAnDeLIngen:ZATeRDAg7nOVemBeR

PReSenTATIe:ZATeRDAg7nOVemBeR

•Vanaf09.30uuraan‘tHof•Hetontwerpteamstaatmetdezepanelenopdevrijdagmarktomduidingtegevenbijdeplannen

• Om09.30uuraan‘tHof•Hetontwerpteammaakteenwandelinginhetprojectgebiedengeeftterplekketoelichting

•Om11.00uurindeLakenhal,grotemarkt•Hetontwerpteampresenteertdeplannen,achterafisertijdvooreenopengesprek

WATVeRWACHTenWeVAnU? enKeLe aandacHTSpunTen •Tijdensdezepublieketentoonstellingtonenwejulliehetvoorontwerpvanzowelhetinrichtingsplan(projectenopkortetermijn)alshetmasterplan(visieoplangetermijn).Dezevoorstellenzijnuiteraardgestoeldopeenuitgebreideanalyseenzijnreedsbediscussieerdmetverschillendebetrokken actoren en het stadsbestuur. Het is nu de bedoelingomzoveelmogelijkfeedbacktekrijgenvanbewonersengebruikers.Bijdezetentoonstellingstaateenideeënbuswaarinaluwreacties,vragenenideeënwordenverzameld.

•Heeftuallepanelenbekeken?naastdeideeënbusvindtulegeformulierenwaaropuuwopmerkingenkuntinvullen.Ditkunnennieuweideeënzijn,aandachtspunten,maarookvragen.

•Probeerinhetachterhoofdtehoudendathetoverdealgemenestructuurvanhetprojectgebiedgaatennietoverindividuelebezorgdheden.

•Richtunietopslechtséénonderdeel,maarprobeerzoveelmogelijkoverallethema’senplekkennatedenken.

•focusevenveelopdepositievealsopdenegatievepunten.•Hetisbelangrijkerdatwevaniedereendebelangrijkstepositieveennegatievepuntenkennen,dandatwevaniedereen alle punten kennen.

•Voorhetlangetermijnverhaalgaathetindeeersteplaatsomeenmasterplan.Hetgaatdusoverdegroteruimtelijkelijnenvanhettoekomstigebouwblok.Probeeruterichtenopdealgemenestructuurennietzozeeropdedetails.Dezedetailinvullingenwordenimmerspasineenlaterstadiumconcreetvormgegeven.

6Ferraris (1770)

Analysevandebestaandesituatie

een rIjKe geScHIedenIS VeRSPReIDPARkeRenInHeTBInnengeBIed•erismomenteelgeenduidelijkeorganisatievanhetparkerenopschaalvanhetbouwblok

•Hetpubliekenprivaatparkerenzitverspreidoverhetbouwblok,metverschillendein-enuitrittennaardeomgevendestraten

•Dehuidige(betalende)publiekeparkeerplaatsenliggenwatverstoptenzijnenkelgekendbijdegenendiezewetenliggen

•HetparkeerverkeermoetdoorhetHofkwartierenoverdegrote markt

•Dehuidigeparkingligteronverzorgdbij,vandaardatdeStadbeslotenheeftomdezeparkinginhetbinnengebiedheraan te leggen

•Degrotemarkt,hetHofkwartierendeZandstraatbehorentotdehistorischestructuurvanHerentals

•Hetbinnengebiedwasgelegenaanachterkantvandezestraten,maarwelgelegenbinnendeomwalling

•Hetbinnengebiedwasaanvankelijkgroen,bestaandeuitveldenentuinenmeteenstructuurvangrachteneneencentrale beek

• ‘tLoopkevolgtdevroegereloopvandezecentralebeek•DenieuwstraatendeVaarstraatwerktenlaterhetbouwblokafmetnieuwebebouwing

• HetStadsparkVanHilstwasvroegeronderdeelvandetuinvanhetdomeinvanferdinandVanHilst(1865-1929),eenschoenenfabrikant

•Laterwerdendelenvandezetuinverkaveld,hetStadsparkwerdeigendomvandeStad

WAARDeRIngVAnHeTHUIDIgBomenBeSTand

VeRSnIPPeRIngenACHTeRkAnTen

•erzijnheelwatwaardevollebomenaanweziginhetbinnengebied

• In de eerste plaats in het Stadspark•maarookopandereplekken,zowelophetpubliekedomeinalsopprivatekavels

•metditbomenbestandwordtzogoedalsmogelijkrekeninggehoudenbijdekorteenlangetermijnontwikkelingvanhetbouwblok

•eriseenopmetingopgemaaktvanhetbinnengebied,waardoordelocatievandebomenbekendis,dezewerdaangevuldmetinventarisatieophetterrein

•Wetreffenveelonafgewerkteachterkantennaarhetbinnengebiedtoeaanmethekwerk,hagen,murenenblindegevels.

•Slechtsopeenbeperktaantalplekkenvindenweeenactievegevelnaarhetbinnengebiedtoe.(bvb.‘tHof,dejeugddienst,hetCCSchaliken)

•Deterreinendietussendezeachterkantenoverblijvenzijn,buitenhetStadsparkendetuinvanhetCC,vaakonbestemd of op een ad hoc manier ingericht als parking

• ‘tLoopkebiedteensnelleverbindingtussendeBelgiëlaan,deZandstraatendegrotemarkt,maarhetwandelpadismodderig,onverlichtenlooptgrotendeelstussenmuren,wateenbenauwdenonveiliggevoelindehandwerkt

metdestippellijnwordteenonderscheidgemaakttussentweezonesinhetplan.Dezoneaangeduidinstippellijn,isdezonewaarbinnendeherinrichtingeenpermanentkarakterkanhebben.Deingrepenwordennietgehinderddoortoekomstigeontwikkelingenenkunnendusvoorlangetijdblijvenliggen.Dezonezonderstippellijnheefteentijdelijkkarakter.Dezewordennuheringericht,maarkunnendoornieuweontwikkelingenoplangetermijn(ziepanelenmasterplanlangetermijn)opnieuwinhetvizierkomen.Indeheraanlegvandezeplekkenwordthiermeerekeninggehouden.

Ditoverzichtsplantoonteentotaalontwerpwaarinwealleplekken,dievolgensonsopkortetermijnopfrissingkunnengebruiken,hebbenmeegenomen.Indevolgendefasevanhetprojectzalditvoorontwerpvertaaldwordennaareenconcreetuitvoeringsproject.Opdatmomentzalerookeenraminggemaaktwordenvandeinvesteringskost.Hetzoukunnendaterdankeuzesmoetengemaaktwordenomdatnietallespastbinnenhetvoorzienebudget.Daaromvindenwehetookbelangrijkomvanutehorenwelkevolgensudebelangrijksteprioriteitenzijndiezekernietmogenontbrekenindeuitvoeringopkortetermijn.

kortetermijnInrichtingsplanpermanenTe en TIjdeLIjKe Ingrepen VAnPLAnnAARUITVOeRIng:keUZeSen

prIorITeITen

kortetermijnInrichtingsplan

HetStadsparkkrijgteennieuweentree,gecombineerdmet‘tLoopke.Demurenwordenaandezetoegangverlaagdofopengebroken,zodatermeerdoorzichtontstaat.naastdetrappenpartij,wordterookeenruimehellingvoorzien,voorfietsers,rolstoelenenkinderwagens.DedoorgangtussenhetStadsparkenhetbinnengebiedwordtverbreed,ookhierwordenenkelemurenverlaagdofopengebroken.Verblijfsruimtenmetzitbanken,geaccentueerdmeteenaanleginnatuursteen,wordenaangelegdlangsheen‘tLoopke.‘tLoopkewordtheraangelegdinbeton,meteenrandvannatuursteen.eenlaagteindegroenzonedoetdienstalsopvangeninfiltratievanhetoppervlaktewatervandeparking.Degroenzonewordtlangsdeparkinglichtopgehoogd,alsvisuelebuffertussen‘tLoopkeendeparking.Debestaandebomengroep,metwadivoordeinfiltratievanoppervlaktewater,wordtbehouden.Deverbindingtussen‘tLoopke,richtingZandstraat,wordtruimer.Demurenwordenhierookverlaagd,zodatereenvisuelerelatieontstaattussen‘tLoopkeen het binnengebied.DetoegangtotdetuinvanhetCCSchalikenwordtgemarkeerdmeteenaanlegin natuursteen.HetvoetpadaandeBelgiëlaankrijgteenaanleginnatuursteenterhoogtevanhetStadspark.Hethistorischhekwerkwordtzoveelmogelijkbewaard.enkeleparkeerplaatsenaandeBelgiëlaan,terhoogtevanhetStadspark,wordenopgeheveneningeplantmetbomenalsmarkeringvanhetStadspark.Hetskatepark,geïntegreerdinhetStadspark,enkrijgteenentreeaandeBelgiëlaan. een groen talud ligt tussen het skatepark en het Stadspark. Het bestaande niveauverschilwordtaangewendvoorhetskatepark.Debestaandevijverkrijgteennieuwebetekenisalsopvangvoorhetregenwater.Hieroverkomteennieuwbruggetjealsbijzonderparkelement.CentraalinhetStadsparkkomtereengrotereopenruimte,meteenzitrandmethoudendekomopteliggenenzitten.Hetbestaandespeeltoestelwordtgeïntegreerdineennieuwespeelzone,metzitranden,vlakbijdejeugddienst.Aandejeugddienst,inhetvoormaligekoetshuis,wordteenpleintjevoorzien.DepubliekeparkinginhetbinnengebiedwordtontslotenviadeBelgiëlaan.Derijwegwordtaangelegdinwaterdoorlatendeverharding,deparkeerplaatsenmetgerecupereerdsteenpuin.Waardevollebomen,eenkastanjeennotelaar,wordenbehouden.DedoorsteeklangshetCAWsluitaanopdenieuweinrichting,enverbindthetbinnengebiedmethetHofkwartierenverdernaarSanctamariaenhetBegijnhof.Achter‘tHofkomteennieuweverblijfsplekmeteengrasheuvel.Degrondhiervanisafkomstigvandetijdelijkeparking.Debestaandebomenblijvenbehouden.‘tLoopkewordteenpleinruimteopdeovergangtussenhetbinnengebiedendegrote markteenrastervangerecupereerdeboomstammenmaakteenflexibeleinvullingmogelijk,bijvoorbeeldalsspelaanleiding,alszitbank,alstentoonstelling,...

Het eerste luik van deze studieopdracht omvat een inrichtingsplan van de publieke ruimte in het bouwblok. Dit zijn concrete projecten die op korte termijn gerealiseerd zullen worden. Het Stadspark wordt in ere hersteld en ‘t Loopke wordt heraangelegd, met aandacht voor vlotte en veilige verbindingen vanaf de Belgiëlaan, doorheen het bouwblok, naar de Grote Markt en omliggende straten. De bovengrondse parking achter ‘t Hof schuift naar het noorden en wordt ontsloten via de Belgiëlaan. Zo komt er achter ‘t Hof en hotel Karmel open ruimte vrij voor een nieuwe ontmoetingsplek.

metdestippellijnwordteenonderscheidgemaakttussentweezonesinhetplan.Dezoneaangeduidinstippellijn,isdezonewaarbinnendeherinrichtingeenpermanentkarakterkanhebben.Deingrepenwordennietgehinderddoortoekomstigeontwikkelingenenkunnendusvoorlangetijdblijvenliggen.Dezonezonderstippellijnheefteentijdelijkkarakter.Dezewordennuheringericht,maarkunnendoornieuweontwikkelingenoplangetermijn(ziepanelenmasterplanlangetermijn)opnieuwinhetvizierkomen.Indeheraanlegvandezeplekkenwordthiermee rekening gehouden.Ditoverzichtsplantoonteentotaalontwerpwaarinwealleplekken,dievolgensonsopkortetermijnopfrissingkunnengebruiken,hebbenmeegenomen.Indevolgendefasevanhetprojectzalditvoorontwerpvertaaldwordennaareenconcreetuitvoeringsproject.Opdatmomentzalerookeenraminggemaaktwordenvandeinvesteringskost.Hetzoukunnendaterdankeuzesmoetengemaaktwordenomdatnietallespastbinnenhetvoorzienebudget.Daaromvindenwehetookbelangrijkomvanutehorenwelkevolgensudebelangrijksteprioriteitenzijndiezekernietmogenontbrekenindeuitvoeringopkortetermijn.

krachtlijnenOnderstaandeschema’sillustrerendedragendeconceptenvanhetinrichtingsplan.Zeillustrerendevisieopdepubliekeruimteinhetbouwblok,zowelopschaalvanHerentals,alsopschaalvanhetbouwblok.Zetonenwatonzealgemenebedoelingismetdedriedeelprojecten:hetStadsparkVan

Hilst,‘tLoopkeendepubliekeparking.DoordeparkingteverplaatsenrichtingBelgiëlaankomterplaatsvrijvoornogeenvierdeproject,eennieuwegroeneontmoetingsplekopdeovergangtussendegrotemarktenhetbinnengebied.

eenBeLAngRIjkeVeRBInDIngOPgroTe ScHaaL

een groen BInnengeBIed aLS UITBReIDIngVAnHeTSTADSPARk

DeherinrichtinggeeftenkelebijzonderekansenomhetbinnengebiedonderdeeltemakenvandeopenbareruimtevanHerentals.Slechtsweinigmensenkennenengebruikenhetbinnengebied,hoewelhetheelcentraalgelegenisbinnenHerentals.Doorhetteverankereninzijnomgevingmetnieuweduidelijkeentreeskanheteenschakelinhetopenbareruimtenetwerkworden.eeneerstekansishetrealiserenvaneengoedelangszaamsverkeersverbindingtussenhetstationendebinnenstad(grotemarktenZandstraat).HetLoopkezalhierineenbelangrijkenieuweschakelvormen.Detweedekansishetmakenvaneennieuwegroeneverblijfsruimtepalinhetcentrum.HetzalsamenmethetBegijnhofendenetevalleieenonderdeelwordenvanhetgroeneruimtenetwerkvanHerentals.

DoorhetStadsparkuittebreidenrichtinggrotemarkttransformeerthetbinnengebiedvanbraakliggendonbekendterreinnaarcentralegroeneruimte.eengrootdeelvanhetbinnengebiedblijftduspubliek.HetStadsparkkrijgtduidelijkeentrees,voornamelijkaandeBelgiëlaan,enwordteentransparantenveiligpark.DegroeneruimtebreidtzichuittotaandeachterkantvanhetHotelkarmelenreikthiermeevanafdeBelgiëlaantotaandegrotemarkt.

een compacTe parKIng aan de BeLgIëLaan

fIjnmAZIgneTWeRkVAnTRAgeWegenROnD‘TLOOPkeInhetbinnengebiedzorgenbestaandeennieuweverbindingenvooreenfijnmazignetwerkvoorfietsersenvoetgangers.Deverbindingentakkenaanopbestaanderoutesindeomgevingenwordenduidelijkgemaaktdoornieuweentreesdiezichtbaarentoegankelijkzijnvooriedereen. HetLoopkewordtalsdiagonaleverbindingvanafdeBelgiëlaantotdegrotemarktendeZandstraatuitgewerktalshoofdverbinding.meteengoedeverharding,verlichtingenhetopenwerkenvandemurenwordthetLoopkeeenaantrekkelijke,veiligeentoegankelijkeroute.Opdezehoofdverbindingtakkenbijkomendeverbindingenaannaardeomliggendestraten.Ookinoost-westrichtingwordteennieuweverbindingvanafhetStadsparkdoorheenhetbinnengebiednaarSanctamariaenhetBegijnhofparkgerealiseerd.

Opkortetermijnblijfteengedeeltevanhetbinnengebiedingerichtalsparkeerplaatsvoorhetcentrum.DoordebestaandeparkingteverplaatsenrichtingdeBelgiëlaanishetmogelijkdezerechtstreeksvanafdehoofdwegteontsluitenenhetHofkwartierendegrotemarkthierdoorautoluwertemaken.DeverbindingtussendeBelgiëlaanendegrotemarktvoorfietsersenvoetgangerskomthierdoorooknietinconflictmetgemotoriseerdverkeer.Doordeparkingzogroenmogelijkinterichtenbehoudthetbinnengebiedzijngroenkarakter.Doordeparkingnaarhetnoordenteschuivenkomtderuimtewaardeparkingvandaaggelegenisvrij.Dezeruimtezettenweinomeennieuwegroeneontmoetingsruimteopdeovergangtussendegrotemarktenhetbinnengebiedtemaken.mettijdelijkeinrichtingselementenwillenwehiervaneenplekmakendiedebewonersvanHerentalsnaarhetbinnengebed uitnodigt.

BeLangrIjKSTe onTWerpIngrepen•makenvanduidelijkeenuitnodigendetoegangen.Debestaandeparktoegangwordtverbreedensamengevoegdmet de toegang naar het Loopke. zo ontstaat één toegang voorhettotalebinnengebied.Doorhetrealiserenvaneenhellingbaanishettoegankelijkvooriedereen.

•Terugbrengenvandevoornaamheidvandevillatuinenhetherstellenvandebijzonderehistorischeelementenzoalshetprieeltjeendevijver.

•Openbrekenvanhetgeslotenendonkerekarakterdoorhetkappenvanminderbelangrijkebomenenverwijderenvanonderbegroeiing.Hierdoorontstaannieuwezichtassendoorheenhetstadsparkenvanafhetstadsparknaardeomgeving.Deoudewaardevollebomenblijvenhierbijbehouden.Inhethartvanhetstadsparkwordteennieuween centrale open ruimte gecreëerd.

•nieuwepaden.Hetbestaandepadenverloopwordtgewijzigdnaareenlogischerverloopmeteenbetereverbindingtussenparkenbinnengebied.

•Aandenoordzijdevanhetstadsparkwordteenkleinschaligskateparkingepast,gedeeltelijkinhetbestaandeparkengedeeltelijkophetbraakliggendeterreinachterdenoordelijkemuur.HetskateparkkrijgteeneigentoegangvanafdeBelgiëlaan.

StadsparkVanHilstHetbestaandeStadsparkiseenrestantvandeoudevillatuinvanHilst.meerdereelementenzoalsdevijver,hetprieeltjeenhetbijzonderebomenbestandzijnhierrestantenvan.Watvroegereenbijzondereenvoornametuinbijeenvillawasisnuechtereendonkerenweinigaantrekkelijkstadspark

geworden.HetStadsparkisduidelijkaaneenopfrisbeurttoe.Omhetparkechteenbetekenistekunnengevenvoordestadishetnodigomhetparkteopenenenhettevergrotenenuittebreidenrichtinghetbinnengebied.

momenteelis’tLoopkeeenonverhardpadmeteenbeperktebreedte(2à3m)datzichdoorheenhetbinnengebiedkronkelt.Hetpadwordtbegrensddoorbakstenenmurendieeenbijzonder(historisch)karaktergeven.Anderzijdsgevendezemurenookeen

onveiligheidsgevoeldoordegeslotenperspectieven.Doordathetpadnietverhardis,ishetopvelemomentenslechttoegankelijk.Bijdeherinrichtingwordt‘tLoopkegetransformeerdnaareenveiligenaantrekkelijkwandel-enfietspaddathetstationsgebiedverbindtmethetcentrum.

BeLangrIjKSTe onTWerpIngrepen•Debakstenenmurenkrijgeneenbijzonderebehandeling.Zewordenopmeerdereplekkenverlaagdofopengebroken.Hierdoorontstaandoorzichtenenverbindingenbinnenhetbinnengebied.Hetonveiligheidsgevoelverdwijntenmaaktplaatsvoortransparantie.Doordemurenopsommigelocatiestebehoudenblijfthethistorischekarakterbewaard.Doordemurentebewerken(klimplanten,schilderen,gebruikenalsbank)krijgenzeookeenduidelijkefunctieinhetbinnengebied.

•Doordebestaandetoegangvan‘tLoopketeverbredenensamentevoegenmetdetoegangvanhetstadsparkkrijgthetLoopkeeenduidelijkgezichtaandeBelgiëlaan.

•Hetpadwordtverbreedenverhardwaardoorheteengoedtoegankelijkefiets-enwandelverbindingwordt.

•Lijnverlichtingwordttoegepastalsbegeleidingvandefietsroutezodatderouteook’savondsveiliggenomenkanworden.

•AlsbuffertussenhetLoopkeendeparkeerplaatswordteenwadioflaagtevoorziendiehetregenwateropvangtengeleidelijklaatinfiltreren.Dezelaagteiseensubtielelinknaardeoudewaterloop’tLoopke.

Schema met voorstel voor wateropvang. Langsheen het Loopke worden verschillende wadi’s of laagtes voorzien die het regenwater opvangen en geleidelijk laten infiltreren

“eenveiligenaantrekkelijkwandel-enfietspaddathetstationsgebied,hetStadspark,binnengebiedverbindtmetdegrotemarktennieuwstraat.Dehistorischebakstenenmurengevenheteeneigenkarakter.Hetmakenvandewadilegteensubtielelinknaardeoudewaterloop‘tLoopke”

Tijdelijkeinrichting

BOVengROnDSePARkIngVandaagbevindtzichachterhetHofeenpubliekebetalendeparkinginhetbinnengebied.HoeweldezeparkingheelcentraalgelegenisinHerentals,kennenslechtsweinigmensendezelocatiewaardoordeparkingonderbenutblijft.Hoewelhetoplangetermijndebedoelingisomhetbovengrondsparkerenuithetbinnengebiedtehalenenhetbinnengebiedechtgroeninterichten,blijftopkortetermijneengedeelteingerichtalsparkeerplaatsvoorhetcentrum.DoordebestaandeparkingteverplaatsenrichtingdeBelgiëlaanishetmogelijkdezerechtstreeksvanafdehoofdwegteontsluitenenhetHofkwartierendegrotemarkthierdoorautoluwertemaken.Doordeparkingzogroenmogelijkinterichtenbehoudthetbinnengebiedzijngroenkarakter.Detijdelijkeparkingwordtzoveelalsmogelijkingerichtmetderecuperatiematerialendievanuithetbinnengebiedvrijkomen(bvb.parkeerplaatseninhalfverhardingvanvermalenbaksteengerecupereerdvandeafbraakvandemurenlangsheen‘tLoopke).Hierdoorkanhetuitvoeringsbudgetgedruktworden.Deparkingwordtvoorauto’sontslotenvanafdeBelgiëlaan.Voorvoetgangerswordtdeparkingbereikbaargemaaktvanuitallerichtingenengoedaangeslotenop‘tLoopke.

eendeelvandeaanleginhetbinnengebiedispermanent,namelijkinhetStadsparkendeheraanlegvan‘tLoopke.Debovengrondsepubliekeparkingheefteentijdelijkkarakteraangeziendezeplekafhankelijkisvantoekomstigeontwikkelingeninhetbinnengebied.DoordezeparkingzoveelmogelijknaardeBelgiëlaan

teschuivenkomterruimtevrijachter‘tHofenhotelkarmel.Dezeruimtekrijgteentijdelijkeinvullingalsgroenepubliekeontmoetingsplekopdeovergangtussendegrotemarktenhet binnengebied.

definitief

tijdelijk

WaT denK jIj?•Wewillenditcommunicatiemomentechterookgraagaangrijpenalsoproepvoorideeën,voorstellenvoordetijdelijkeinrichtingvandezeontmoetingsruimteendeprogrammatieervan.

•Daaromdoenweeenwarmeoproepaanacademies,tekenscholenenalleanderegeïnteresseerdeomideeëntegevenvoordetijdelijkeinrichtingopkortetermijn.

groene onTmoeTIngSruImTeDoordeparkinginnoordelijkrichtingteverschuivenkomtderuimtevandebestaandeparkingachterhetHofenHotelkarmelvrij.Dezeautovrijeruimtewordtonderdeelvandelangzaamverkeersverbindingvangrotemarktnaarstationentijdelijkingerichtalspubliekeontmoetingsruimte.Hiervooriseeneerstevoorsteluitgewerktdatuitgaatvanhethergebruikvandematerialendievrijkomentijdensdewerkenopkortetermijn.Ditgeeftderuimteomhetbudgetzoveelmogelijkintezettenvoordedelendiedefinitiefwordeningerichtenhetniettespenderenaan‘tijdelijke’inrichtingen.Hetvoorstelbestaatuiteen(open)rastervan(boom)stammendievrijkomenmetdewerkenvanhetStadspark.Hetgridleentzichtoteenflexibeleinrichtingwaarinuiteenlopendeprogramma’szoalsspeelmogelijkheden,zitplekken,tentoonstellingen,kunstprojecten,enz...kunnenplaatsvinden.Bestratingvanbepaaldeplekkenkanvoorzienwordeninhalfverhardingvanvermalenbaksteengerecupereerdvandeafbraakvandemurenlangsheen‘tLoopkeDegronddievrijkomtmethetheraanleggenvandetijdelijkeparkingwordtvrijingezetalsgrondlichaam om reliëf te maken.

Conceptschema om het recycleren van beschikbare materialen, in de tijdelijke aanleg, te illustreren

3D- doorsnede geeft een impressie van de groene ontmoetingsruimte rondom ‘t Loopke met een grid van boomstammen en een glooiend reliëf

krachtlijnenOnderstaandeschema’sillustrerendedragendeconceptenvanhetmasterplan.Zeillustrerendevisievoorhetbouwblokalsgeheel.Dezekrachtlijnenblijvenabstract,maarzijnwelgegroeiduitconcreetruimtelijkontwerpendonderzoekopkavelniveau.Wewillenzoverzekerendatdekrachtlijnendie

weuitzettenookkunnenleidentothaalbaredeelprojectendierekeninghoudenmetdeeigendomsstructuurvanhetbouwblok.nieuweontwikkelingenzullenmoetenaantonendatzevoldoenaandezeruimtelijkeambities.

Langetermijnmasterplan

Het tweede luik van deze studieopdracht omvat een masterplan, dat de lange termijn ontwikkeling van het binnengebied moet sturen. Door middel van ontwerpend onderzoek zijn de verschillende ontwikkelingsmogelijkheden in het binnengebied verkend. Dit werk werd vertaald in een algemene ruimtelijke krachtlijnen. Het is niet de bedoeling een eindplan op te maken, maar juist een flexibel ruimtelijk kader aan te bieden dat de ontwikkeling, in verschillende fases en met vele verschillende actoren, kan sturen in de richting van een gemeenschappelijk streefbeeld.

nIeUWeVOORkAnTennAAReengROenBInnengeBIed

onTmoeTIng TuSSen parK en pLeIn

•Wewerkendebebouwingsfragmentenendeonafgewerkteachterkantenlangsheendeomgevendestratenafmetnieuwevoorkantennaarhetbinnengebiedtoe.

•Hethartvanhetbinnengebiedwordteengrotesamenhangendeopenruimtedieopverschillendeplekkencontactmaaktmetdeomgevendestraten.

•Denieuwebebouwingendezeopenruimteversterkenelkaarendeovergangeninteractietussenbeidemoetopeenkwalitatievemaniervormgegevenworden.

• IndeopenruimtevanhetbinnenbouwblokvindtdegeleidelijkeovergangenontmoetingtussendezachtegroeneruimtevanhetStadsparkendeverhardestedelijkeruimtevandegrotemarktplaats.

•Ditistegelijkertijdeenontmoetingopgrotereschaaltussenhetgroenelandschaptennoordenvandestadskern,vanafvalleivandeneteenhetnetepark,viadeOlympiadelaanendeBelgiëlaan,endehistorischestadskernvanHerentals.

•Deontmoetingtussenbeidewordtvormgegevenineenhedendaagsparkmeteenafwisselingvangroeneruimteenverharding.

OPenPLOOIenVAnTOegAngenenzIcHTLIjnen

AUTOVRIjBOUWBLOk

•Derelatietussenhetbinnengebiedendeomgevendestratenwordtversterktdoordenieuwetoegangenopenteplooien naar het binnengebied toe.

•LangsheendeBelgiëlaanwordthetcontactvlaktussenhetgroenebinnengebiedendelaangemaximaliseerd.Hetbouwbloktoontz’ngroenegezichtnaardeBelgiëlaan.

•metdenieuweenbestaandebebouwingwordenzichtlijnengecreëerdvanafdeverschillendetoegangen.Daarmeewordtgetoonddatditbinnengebiedgeenachterkantmeeris,maareenbestemmingopzich.Dedoorzichtenmakenhetbouwblokoverzichtelijk

•Deambitieisomeenautovrijbouwblokoplangetermijntemaken.Ditwilzeggendathetbovengrondsparkerenoptermijnmoetverdwijnen.Zokandeopenruimteinhetbouwblokmaximaalingezetwordenalsverblijfsruimteenveiligeverbindingsruimtevoorzachtverkeer.

•Het idee is om alle nodige parkeerplaatsen ondergronds te brengenmettoegangvanafdeBelgiëlaan.DeBelgiëlaanisdebesteontsluitingsstraatrondomhetbouwblok.HiermeeontlastenwehetHofkwartierendegrotemarktverdervanautoverkeer.

•ZokrijgthetbouwblokechtééncentraletoegangvanafdeBelgiëlaanenhoevenerinderestvanhetbouwblokgeenauto’stekomen.

gemeenScHappeLIjKe ondergrondSe parKIng•Hetondergrondseparkeersysteemwordtgeconcipieerdmeteencentraleondergrondsestraat,aantakkendopdeinritennetachterdebouwlijnvandeachterkantenvanhetHofkwartiergelegen,onderdeplintmetpassage.Opdezestraattakkenverschillendeparkingsaan,sommigeprivaat,anderepubliek.DebestaandeondergrondseparkingsendezeinconstructieaanhetHofkwartierkunnenookaantakkenopdeondergrondsestraat.

•nietalleendebovengrondseparkeerplaatseninhetbinnengebied,maarookhetparkerenopdegrotemarktzouoplangetermijnondergrondsgebrachtkunnenworden.Ookhetparkerenvoordecommerciëleenpubliekefunctiesenvoordenieuwewoonontwikkelingenzouaandezeondergrondseparkinggekoppeldkunnenworden.

eenmIxVAnWOOnTyPOLOgIeën,aangepaST aan de conTexT

een faSeerBare onTWIKKeLIng

•AandeachterkantenvanhetHofkwartierpasteenstevigebebouwingsranddierekeninghoudtmetdediepecommerciëlevolumesopdegelijkvloerseverdieping.Deappartementenopdeverdiepingenrichtenzichnaarhetpark,enzijnontslotenviaeengaanderij.Opdehoekenpassen hier enkele hogere accenten.

•AandeachterkantenvandeZandstraatennieuwstraatvoorzienwekleinschaligebebouwingsfragmentenopmaat,rondcollectievetuinendiedeovergangmakennaardebestaandebebouwing.Dezewoningenhebbenallemaaleeneigenvoordeur.Dezeontwikkelingenmoetervoorzorgendatdebestaandewoningeneenafwerkingkrijgennaar het binnengebied.

•AandeBelgiëlaanwordteenlosstaandvolumevoorgesteld,ingeplantinhetgroenebinnengebied.Ophetgelijkvloerskaneenpubliekeofcommerciëlefunctiekomen,aansluitendopdeopenruimte.DoordelosseinplantingkandegroeneopenruimtevanhetbinnengebiedmaximaaldoorlopentotaandeBelgiëlaan.

•Hetbouwblokheefteengefragmenteerdeeigendomsstructuurmetdelenineigendomvandestad,enanderedelenverspreidoververschillendeprivateeigenaars.

•Wijhebbenervoorgezorgddatdekrachtlijnenzozijnuitgezetdaterzoveelmogelijkrekeninggehoudenwordtmetdezeeigendomsstructuur,zodathetprojectopgedeeldkanwordeninhaalbaredeelontwikkelingen.

•Detimingvanelkdeelprojectoplangetermijnzaldusookafhankelijkzijnvanhetinitiatiefvandebetrokkenprivateeigenaar.Inditmasterplankunnenverschillendedeelprojectenonafhankelijkvanelkaarontwikkeldworden.

•Hetnieuwebinnengebiedzaldusmorgennognietafzijn.maaranderzijdskunnenbepaaldedeelprojectenmorgenwelalopgestartworden,indiengewenst.

Principeschetsen van de verschillende voorgestelde typologiën

SfeerbeeldenOpditpaneelstaanenkelecollages,dieweergevenhoehetbouwblokerlateruitkangaanzien.hetzijnsfeerbeeldendieeenmogelijkeinvullingvandekrachtlijnenillustreren.Hetzijngeenplaatjesdieletterlijknagestreefdmoetenwordenbijdeuitwerkingvandedeelprojecten.

centraal in het binnengebied komt er een hedendaagse parkuitbreiding,metgroenenzitplekken.Rijwoningen,gestapeldewoningenenappartementenkijkenuitopditbinnengebiedenhebbenhierhunvoordeuren.Daarnaastkunnenerzichookpublieke,commerciëleofhoreca-functiesrichtennaardezenieuwepubliekekern.Zoontstaatereenlevendigbinnengebied.Rechtsherkenjenogdemurenvan‘tLoopke,dateenbelangrijkeverbindingvoorfietsersenvoetgangersblijft.Verderziejerechtsookdeparkwoningen.Linksziejedeparkappartementen,metzuid-westgerichteterrassen.Opdegelijkvloers,opdehoekmetdegrotemarkt,wordtereenvervangingvandefunctiesvanhetHofgesuggereerd.

“eengroenenlevendigbinnengebied,metnieuwevoorkantenenmixvanwonenenanderefuncties.”

“Hetgroenebinnengebiedendegrotemarktwordenmetelkaarverbonden,metopdehoekhetnieuweHof.”

Dedoorsteek,langshotelkarmelen‘tHof,wordtverbreed.eennieuweontwikkeling,metbijvoorbeeld‘tHofopgelijkvloersenwoningenopdeverdiepingen,kanzichrichtennaardegrotemarkt,envolledigdoorlopentotaanhet binnengebied. Hetbinnengebiedkrijgtzoeendirecterelatiemetdegrotemarkt.‘tLoopkegaatvanafdeBelgiëlaandwarsdoorhetbouwblokenkomtviadezedoorsteekaanopdegrotemarkt.HetgroenvanhetStadsparkwordt,viahetbinnengebied,ookvisueeldoorgetrokkentotdegrotemarkt.

“DetoegangtothetStadsparkaandenieuwstraatwordtuitgebreid,enbiedtdemogelijkheidtotparkwoningen.”

AandenieuwstraatkrijgthetStadsparkeenduidelijketoegang,meteenvoorpleintje,waaropdebestaandestatigelindeeenprominenteplekkrijgt.nieuwewoningenbakenendezetoegangaf.Dezewoningenhebbenhunvoordeurnaarhetpark,eenommuurdvoortuintjezorgtvoordenodigeprivacy.

“HetStadsparkkrijgteenduidelijkeentreeaandeBelgiëlaan,gecombineerdmet‘tLoopke,datdeverbindingmaakttotdegrotemarkt.”

DetoegangaandeBelgiëlaanwordtopkortetermijnalaangepakt,incombinatiemet‘tLoopke.OplangetermijnwordthetcontactoppervlakmetdeBelgiëlaannogverderuitgebreid.eenlosstaandvolumekaninhetuitgebreideparkkomen te staan. VerderoplangsheendeBelgiëlaanziejedeherontwikkelingvande(voormalige)C&A,metopgelijkvloerswinkelruimteenparkappartementenopdeverdiepingen.eengaanderijontsluitdezewoningen.Samenmetdeuitpandigeterrassenzorgtditvooreengeanimeerdbeeldnaarhetbinnengebied.DeautogaataandeBelgiëlaanondergronds,zodatderestvanhetbouwblokautovrijwordt.