Een begaanbaar PAD voor agressieve jongeren

Korte inhoud:

Inleiding Agressie in het onderwijs Typen agressie Agressie en PAD Onderzoeksopzet Resultaten Conclusie Discussie Extra

1. Inleiding

PAD= Programma Alternatieve Denkstrategieën Voor:

Regulier en speciaal basisonderwijs Speciaal onderwijs

Tussentijdse evaluatie toont aan dat de reactieve en proactieve agressie verminderd met externaliserende gedragsproblemen

het agressief gedrag van kinderen en jongeren zorgt voor problemen: Bij opvoeders In het onderwijs

Agressie kan aangeboren zijn Speciaal basisonderwijs, effectieve aanpak van

antisociaal gedrag: moeilijk te realiseren door de lange wachtlijsten

2. Agressie in het onderwijs

In het Nederlandse primair onderwijs Terechtkomen via Indicatiecriteria van de Leerling

gebonden Financiering in: Regionale Expertise Centra (cluster 4) Regulier basisonderwijs Speciaal basisonderwijs met ambulante begeleiding en

een leerlinggebonden budget Aanpassingen binnen het primair onderwijs:

Ontwikkeling van de professionaliteit van de leraren Schoolorganisatie Middelen om de begeleiding te verbeteren

2. Agressie in het onderwijs (a)

Verschijnen van een groot aantal lesprogramma’s ter bevordering van de sociale en emotionele competentie

Na één jaar toepassing: reeds afname van de totale agressie en op de recreatieve agressie in het bijzonder waar te nemen.

3. Typen agressie

Reactieve Uiting van onmacht Agressie in reactie met

een waargenomen bedreiging

Gepaard met woede of controleverlies

Moeite met de eerste 3 stappen van het SIP- model (= ecodering, interpretaie en emotie)

Proactieve Uiting van macht Toe-eigenen van

bezittingen Domineren of

interpreteren van anderen

Meer berekende agressie

Tekorten met vinden van een juiste oplossing

4. Agressie en PAD

PAD- leerplan: Programma Alternatieve Denkstrategieën Schoolprogramma voor kinderen van 4 tot 12 jaar Binnen her regulier en speciaal basisonderwijs Speciaal onderwijs Vertaling en bewerking van het Amerikaanse leerplan Lessen als: kringgesprekken, rollenspelen,

praktijkgerichte aanwijzingen, generalisatietechnieken,…

Doel: voorkomen van problemen op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling

Preventief karakter Gebruik van PAD na één jaar agressie verminderd

5. Onderzoeksopzet

Effectiviteit van het PAD- leerplan Vergelijken met de door scholen bewust gekozen

gedragsinterventies Hanteren van een quasi- experimenteel design Doelgroep

leerlingen met externaliserende gedragsproblematiek Uitsluitend jongens tussen de 6 en 7 jaar

Scholen: Regulier basisonderwijs Speciaal basisonderwijs Speciaal onderwijs REC- cluster 4

5. Onderzoeksopzet (2groepen)

Experimentele groep 45 leerlingen

Controlegroep Scholen die recent een teamgerichte scholing

en/of begeleiding hadden ontvangen 60 leerlingen

5. Onderzoeksopzet (meetinstrumenten)

Agressie: Het in kaart brengen van de ontwikkeling van agressief gedrag d.m.v.

PRPA (Parent rating scale Reactive and Proactive Aggression) Achtergrondvariabelen:Intelligente van de deelnemers geschat door de WISC-R en een

signaleringslijst met een inventarisatie van 31 risicogroepen De selectie van de proefpersonen is gebruik gemaakt van de TRF

(Teachers Report Form) Uitvoering:Tijdens het onderzoek geen rechtstreeks contact tussen de scholen

en de onderzoekers. Doelstelling:Inzicht verkrijgen in het ontwikkelingsverloop van agressiviteit van

kinderen en de relatieve effectiviteit van de verschillende mogelijkheden van een aanpak op school.

6. Resultaten

Vergelijking tussen de experimentele groep en de controlegroep

Regressieanalyse (=de relevantie tussen de eventuele verschillen bij beide groepen)

De experimentele en de controle groep bleken significant op de variabele leeftijd, intelligentie en reactieve agressie.

Gebruik van een significatieniveau om het ten onrechte verwaarlozen van een controlevariabele zo veel mogelijk minimaliseren.

Multiple regressie- analyse 2maal nagegaan om de effectiviteit van PAD naar gelang de schooltype na te gaan.

6. Resultaten (a)

De totale agressie na één jaar verminderde door de aanpak met PAD, maar het is wel afhankelijk van schooltype.

Niet effectief voor de leerlingen van een school voor Speciaal onderwijs.

Wel significant effectief voor leerlingen met externaliserend gedrag op een school voor basisonderwijs.

Interactie-effect vastgesteld bij proactieve agressie Proactieve agressie marginaal significant in regulier

en speciaal basisonderwijs. Ontwikkeling van proactieve agressie werd

bevorderd in een REC- cluster 4

7. Conclusie

De effecten van Pad na één jaar terugdringen van agressieontwikkeling bij jongens met externaliserend gedrag in het primair onderwijs lijkt schoolspecifiek te zijn.

In het regulier en speciaal basisonderwijs heeft PAD een matig specifiek significant positief effect op agressie.

Proactieve agressie bij leerlingen in het speciaal onderwijs REC- cluster 4 lijkt het PAD-leerplan juist de agressie te bevorderen.

Verklaringen zijn speculatief

8. Discussie, gezochte oorzaken

Inhoud en organisatie van het PAD- leerplanVb.: Volgorde en inhoud van de PAD- lessen in het speciaal onderwijs

REC- cluster4 wijzigen Onderwijsorganisatie en uitvoering in het REC-

cluster 4Vb.: Tijdens de bijzondere groepsprocessen uitsluitend leerlingen met

ernstige gedragsproblemen kunnen hun negatieve sociale informatieverwerkingsstijl juist versterken.

Leraar- en teamfactorenVb.: Ontbreken van satisfactie, negatief vertrouwen in de

schoolaanpak De specifieke leerling kenmerken van kinderen in

het speciaal onderwijs Er wordt verwacht van de scholen dat ze een

specialistische aanpak met betrekking tot agressie realiseren

9. Extra

Zijn er nog vragen? Zijn er nog bedenkingen?