e-Visie

e-Visie 2011-2015

Richting en sturing betere e-Dienstverlening

Programma Digitale Dienstverlening > e-Visie 2011-2015

3

Richting en sturing

Het Ministerie van Econonmische Zaken, Landbouw & Innovatie (EL&I) timmert het laatste decennium hard aan de weg bij de ontwikkeling van e-dienstverlening. Via de programma’s EDV (Electronische Dienstverlening) en, nu DDV (Digitale Dienstverlening) wordt een basisinfrastructuur neergezet en uitgebouwd. Het doel van 100% digitale dienstverlening voor ondernemers is, op het gebied van subsidieverstrekking en vergunningverlening, behaald. Na de fase van consolidatie, ofwel één loket voor alle vormen van dienstverlening, wordt nu de elektronische inwinning van gegevens via e-formulieren naar een hoger peil gebracht.

De komende jaren gaan we alles in het werk stellen om het ´zakendoen´ met EL&I nog makkelijker te maken. Daarom ontwikkelen we momenteel geavanceerde e-formulieren met vooringevulde gegevens, geo-functionaliteit en controle functies. Daarnaast wordt hard gewerkt aan mogelijkheden om het voor de ondernemer makkelijker te maken om het afnemen van diensten uit te besteden, het zogenaamde machtigen. We onderzoeken of er meer en bredere mogelijkheden zijn om de ondernemer meer en beter inzage te laten krijgen in zijn eigen persoonlijke dossier, MijnDossier. Daarbij werken we samen met bedrijfsleven en andere overheidsorganisaties aan het realiseren van administratieve lastenverlichting van de ondernemer en werken we aan een kleinere, efficiëntere overheid.

Om richting en sturing te kunnen geven aan activiteiten voor het realiseren van een stap voorwaarts hebben we de eVisie 2011–2015 ontwikkeld. Hiermee kunnen we de voor wat betreft de doelen ‘Betere Dienstverlening’, ‘Efficiëntere Overheid’ en ‘Efficiënt gebruik van Bouwstenen’ nieuwe wegen in gaan slaan. In dit document worden deze wegen verkend.

E-VIsIE 2011-2015 - RIcHtINg EN stuRINg BEtER E-DIENstVERLENINg4

Vanuit verschillende hoeken in de samenleving

werken er krachten die aanleiding zijn om de EL&I

visie op e-Dienstverlening bij te stellen.

Vanuit de samenlevingBelangenorganisaties als VNO-NcW, LtO en ZLtO maar ook het agro-bedrijfsleven vragen om ‘ketenomkering’, lastendrukvermindering en standaardisatie. concreet vraagt men om gegevens daar te halen waar ze ontstaan. Met de ondernemer als eigenaar en regisseur.

Vanuit de politiekEen kleinere, efficiëntere overheid die de ondernemer betere diensten verleent.

Op zich zijn deze krachten niet nieuw. Maar zowel afspraken tussen EL&I en VNO-NcW als concrete vragen van het agro-bedrijfsleven zetten deze drijfveren promi-nenter dan tevoren op de agenda. Het huidige kabinet heeft ‘kleiner’, ‘beter’ en lastenreductie hoog op de politieke agenda geplaatst.

Rijksbreed en ook binnen EL&I is de afgelopen periode een aantal richtinggevende principes ontwikkeld voor de ontwikkeling van digitale diensten:

Drijfveren en richting-gevende principes voor de visie op e-Dienstverlening

5

1 De vraag staat centraal• De vraag van ondernemers staat centraal in het

handelen van overheden.• Er wordt oplossingsgericht gewerkt en aangesloten bij

de ondernemersbehoeften, processen en systemen.• Overbodige regels worden geschrapt, onnodige

voorwaarden opgeheven en overbodige nieuwe regels voorkomen.

• Ondernemers worden snel, vriendelijk en goed geholpen.

2 Snel en zeker• Ondernemers kunnen hun zaken snel en zeker regelen.• Er wordt begrijpelijke taal gebruikt.• Ondernemers hebben online inzicht in de gegevens die

de overheid van hen heeft.• Ondernemers kunnen hun eigen gegevens (laten)

wijzigen als deze onjuist zijn.• Burgers, bedrijven en instellingen kunnen transacties

met de overheid online uitvoeren en de voortgang hiervan online volgen.

• Ondernemers kunnen zelf beslissen aan wie zij hun gegevens (digitaal) ter beschikking stellen.

• Ondernemers kunnen 24 ∕ 7 via internet algemene informatie opvragen, vragen stellen, persoonlijke gegevens en statusinformatie inzien en aanvragen indienen.

• Ondernemers kunnen rekenen op goede beveiliging van hun gegevens en zorgvuldig omgang met (persoons)gegevens.

3 Eén overheid• Ondernemers merken niets van de verschillen tussen

overheidsorganisaties: er is één overheid en ‘no wrong door’.

• Overheidsdienstverlening is voor iedereen toegankelijk en bereikbaar.

• Ondernemers hebben één aanspreekpunt voor één vraag of proces waarin bij de behandeling meerdere overheidsorganisaties tegelijk betrokken zijn.

• Publiek-private samenwerking bij overheidsdienst-verlening verloopt eenvoudig.

4 Eenmalige uitvraag gegevens• gegevens die in basisregistraties zijn opgenomen

en informatie die binnen onze eigen organisatie beschikbaar is wordt niet nogmaals gevraagd. Er worden geen overbodige vragen gesteld.

• Diensten worden (waar mogelijk) pro-actief aan ondernemers geleverd.

5 Transparant en aanspreekbaar• De servicenormen zijn duidelijk en worden uitgedragen.• Prestaties ten aanzien van dienstverlening worden

gemeten, vergeleken (overheidsbreed) en openbaar gemaakt.

• Open data: openbare overheidsinformatie wordt actief gratis online beschikbaar gesteld, zodat derden deze informatie kunnen hergebruiken of eenvoudig kunnen integreren in hun eigen informatie of diensten.

6 Efficiënt werken• Dienstverlening wordt, rekening houdend met de

behoeftes, zo efficiënt mogelijk ingericht. • Het elektronische communicatiekanaal is het

voorkeurskanaal. • Het papieren kanaal wordt op termijn, in elk geval voor

bedrijven en instellingen, afgeschaft.• Waar persoonlijk contact met de overheid noodzakelijk

of bevorderlijk is voor de kwaliteit van de dienst-verlening, wordt dat mogelijk gemaakt.

De afgelopen jaren heeft EL&I deze principes al bewust als kader voor de ontwikkeling van haar digitale diensten gehanteerd.


1 Betere dienstverlening• Vermindering van regeldruk waaronder administratieve

lasten.• tegemoet te komen aan het ‘recht op elektronische

communicatie’ van burgers en bedrijven.• Open data: het openstellen van EL&I-registers voor

andere overheden én de samenleving (burgers en bedrijfsleven).

2 Kleinere overheid• Realisatie van het EL&I-deel van de krimptaakstelling

door ondermeer het: - uitfaseren van papieren processen, eerst het inwinnen

van gegevens, maar later ook de terugkoppeling richting ondernemer en;

- het volledig digitaal afhandelen van processen (zowel het inwinproces als het dienstverleningsproces).

3 Efficiënt gebruik binnen en buiten de overheid van beschikbare (basis)componenten• standaardisatie van gegevensuitwisseling via

gegevenswoordenboeken/taxonomieën in overleg en afstemming met de sector.

• Borging van investeringen in generieke producten en daarop voortbouwen.

• Hergebruik van bouwstenen binnen én buiten is uitgangspunt (comply or explain).

Deze doelen zijn niet nieuw, echter door nieuwe accenten (gegevens bij de bron, ondernemer als regisseur over zijn gegevens) en nieuwe ontwikkelingen binnen politiek en samenleving (nieuwe efficiency operatie) ontstaat een nieuwe uitdaging. Alleen door vergaande automatisering van zowel gegevenslevering door de ondernemer als de gegevensinwinning en uitvoeringsproces van de overheid zijn deze doelen te halen. Binnen de termijn van de visie zal dit moeten leiden tot elektronische gegevensuitwisse-ling tussen ondernemer en overheid gebaseerd op (open) standaarden met de ondernemer als regisseur van zijn gegevens. De visie biedt een gemeenschappelijk en samenhangend kader dat houvast biedt en richting geeft bij de verdere inrichting van de eDienstverlening binnen EL&I. De onderscheiden doelen worden voorzien van een globaal invoeringsplan, gericht op de verschillende ambities die bij de doelen worden genoemd. Om de visie te operationaliseren biedt technologie, en onze groeiende kennis en vaardigheid om deze toe te passen, steeds meer mogelijkheden. Deze mogelijkheden zijn vertaald in zogenaamde ‘varianten in dienstverlening’. Welke variant op welk moment en voor welk soort dienstverlening de meest optimale is, is een afweging die beleidsdirecties, uitvoerende organisaties en informatie-beleid (cIO) gezamenlijk moeten maken: kortweg ‘uitvoeringsmix’. De trend is dat de uitvoeringsmix langzamerhand verschuift naar de meer geavanceerde en verregaand geautomatiseerde varianten. Deze varianten stellen nieuwe eisen aan bedrijfsleven en overheid: samenwerking rond standaarden, governance e.d.

Doelen van de visie op e-Dienstverlening

Gegeven de drijfveren in de samenleving en politiek en de richtinggevende principes dient

e-Dienstverlening van EL&I een bijdrage te leveren aan de volgende drie doelen.

7

Varianten in dienstverlening: de uitvoeringsmix

De essentie van de huidige dienstverleningspraktijk is dat deze gebaseerd is op het uitgangspunt dat er tussen bedrijfsleven en EL&I gegevens worden uitgewisseld. Er is dus sprake van gegevensgebaseerde dienstverlening. Hoewel ook in deze vorm van dienstverlening nog valt te innoveren is het, gegeven de tijdgeest, reëel om te veronderstellen dat de overheid meer en meer aan de markt zal en wil overlaten.

gegevensinwinning wordt (deels) vervangen door het outsourcen van overheidsprocessen. Wij noemen dit procesgebaseerde dienstverlening. Procesgebaseerde dienstverlening wil zeggen dat niet alleen gebruik gemaakt wordt van gegevens die reeds in de sector en bij de ondernemer aanwezig zijn, maar dat tevens de logica die de overheid gebruikt om de (voorheen) ingewonnen gegevens te behandelen aan de sector beschikbaar wordt gesteld. Zodat de overheid delen van het proces aan de sector zelf kan overlaten (of wel transactie aan de bron).

Deze tendens is in onderstaand figuur weergegeven.

Proces- versus gegevensgebaseerde dienstverlening

Om

vang

Tijd

Gegevensgebaseerde dienstverlening

Procesgebaseerde dienstverlening

Binnen dit kader zijn er, mede ingegeven door de huidige digitale dienstverleningspraktijk, grofweg 5 varianten denkbaar: de zogenaamde uitvoeringsmix. De essentie van deze uitvoeringsmix is niet het streven naar één optimale situatie. De essentie is dat:

In bovenstaand figuur is deze mix weergegeven waarbij links de traditionele vorm van dienstverlening is weer-gegeven (gegevensgebaseerde diensten via papier) en uiterst rechts de meest innovatieve vorm van dienst-verlening (transacties aan de bon). De vijf varianten worden daarna kort toegelicht.

technologische ontwikkelingen bieden een mix van oplossingsrichtingen voor communicatie/interactie tussen samenleving en overheid. Afhankelijk van beleidsdoelen, beleidsprioriteiten en de mogelijkheden binnen een sector kunnen beleidsmakers en uitvoerders de gewenste mix van oplossingsrichting kiezen.

PAPIER

SAMENLEVING

OVERHEID

E-FORMULIEREN

SAMENLEVING

OVERHEID

PAPIER

SAMENLEVING

Bedrijfs-management

systeem

OVERHEID

SAMENLEVING

Bedrijfs-management

systeem

OVERHEID

Index

SAMENLEVING

OVERHEID

Index

Van papier naar business proces outsourcing

Ontwikkeling in de tijd


BedrijfBurger

Overheid

Papier

BedrijfBurger

Overheid

Papier

BedrijfBurger

Overheid

E-formulieren

@

Uitvoeringsvariant 1: papierDe eerste variant komt overeen met de ‘oude’ wijze van dienstverlening: van papier naar papier. Daarbij digitaliseert de overheid de inkomende papierstroom gedeeltelijk om de interne verwerking efficiënter te laten verlopen.

1 Papieren formulieren per post opgestuurd, verwerking en terug-koppeling op papier/post

2 Idem, maar papier door de overheid gedigitaliseerd (datatypisten, scanstraat)

3 Verwerking in Ict-systemen, terugkoppeling op papier/post

1 E-formulieren met steeds meer functionaliteit: vooringevuld, controle, geo-functies, terugkoppeling op papier/post2 Idem, maar terugkoppeling dititaal (e-mail, berichtenbox)3 start hergebruik gegevens (NHR, gBA) en e-doorlevering (cBs)

Uitvoeringsvariant 2: e-formulierenDe tweede variant is gebaseerd op digitalisering van de formulierstroom en beslaat het grootste deel van de huidige praktijk. Voorbeelden zijn RLs en egDI. Relaties worden in staat gesteld om hun diensten met EL&I via e-formulieren af te wikkelen. Deze variant is vooral gericht op digitalise-ring van de gegevens inwinning, de communicatie met de relaties is nog niet 100% digitaal omdat berichtgeving vanuit EL&I aan de relatie voornamelijk via traditionele kanalen verloopt. Deze variant kan worden doorontwik-keld door ook de berichtgeving naar de relatie verder te digitaliseren.

9

BedrijfBurger

Overheid

Bedrijfs ManagementSysteem

BedrijfBurger

Index

Bedrijfs ManagementSysteem

Uitvoeringsvariant 3: systeemkoppeling via e-berichtenDe derde variant is gebaseerd op publiek-private proces- en applicatieintegratie. In dit geval wordt via elektronische berichten (e-berichten) informatie uitgewisseld tussen (bedrijfsmanagement)systemen. Idee hierachter is dat gegevens bij de bron worden verkregen De ondernemer voert daarbij de regie over de verstrekking van zijn gegevens: wil hij ze wel verstrekken en zo ja aan wie. De overheid slaat in deze situatie de verkregen gegevens nog steeds op in haar eigen domein. Indien relevant kan de ondernemer gegevens uit de overheidsregisters via een e-Bericht ophalen voor hergebruik in zijn bedrijfsmanage-mentsysteem (b.v. perceelsgegevens). In de praktijk wordt dit principe min of meer al toegepast bij de uitwisseling van perceelsgegevens (geoBoer) en het elektronisch Visserij logboek.

Uitvoeringsvariant 4: indexatie gegevens bij de bronDe kern van de vierde variant gaat uit van éénmalige opslag aan de bron, meervoudig gebruik. Net als in de vorige situatie is de ondernemer regisseur van de gegevens verstrekking. Het grote verschil is echter dat gegevens in deze variant in beginsel alleen worden ‘ingezien’ wanneer nodig en niet binnen het overheidsdomein worden opgeslagen. Belangrijk in deze variant is de (lange termijn) kwaliteit van de gegevensbron in termen van continuïteit, beschikbaar-heid, authenticiteit en integriteit. De bron hoeft niet perse het bedrijfssysteem van de relatie zelf te zijn maar kan ook een (of meerdere) door de relatie aangewezen derde partij(-en) zijn. De overheid stelt eisen aan de kwaliteit van de gegevensbronnen.

1 systeem koppeling via e-berichten2 standaardisatie belangrijk

- structuur: overlegfora- Open standaards/taxonomie- governance/financiering

3 Ondernemer regisseur over zijn gegevens:- gegevensuitwisseling met derden- terugkoppeling via digitale

certificaten (vergunningen, beschikkingen) en berichten

4 Pro-actieve dienstverlening mogelijk: overheid kent actuele gegevens van de ondernemer5 Hergebruik gegevens binnen de

overheid: van andere partijen (NHR, gBA e.d.) en e-doorlevering (cBs)

6 Rule-based back-office mogelijk en ‘verwachting’ van de relatie

1 systeem koppeling via e-berichten2 standaardisatie belangrijk - structuur: overlegfora - Open standaards/taxonomie - governance/financiering3 Ondernemer regisseur over zijn

gegevens: - gegevensuitwisseling met derden - terugkoppeling via digitale

certificaten (vergunningen, beschikkingen)

4 Pro-actieve dienstverlening mogelijk: overheid kent actuele gegevens van de ondernemer

5 Hergebruik gegevens en doorlevering binnen overheid blijft mogelijk


1 Ondernemer / marktpartij voert (delen van) uitvoeringsproces EL&I uit

2 toezicht op uitvoering3 Resultaat proces via systeemkoppe-

ling middels e-berichten naar EL&I4 standaardisatie belangrijk - structuur: overlegfora - Open standaards/taxonomie - governance/financiering5 Ondernemer regisseur over zijn

gegevens: - gegevensuitwisseling met derden - terugkoppeling via digitale

certificaten (vergunningen, beschikkingen)

6 Hergebruik gegevens en doorlevering binnen overheid blijft mogelijk

Uitvoeringsvariant 5: (trans)actie bij de bronDe vijfde variant gaat uit van het principe transactie bij de bron. Daar waar in de vorige varianten de nadruk ligt op het uitwisselen van gegevens wordt in deze variant de dimensie ‘proces’ toegevoegd. Het idee daarbij is dat de ondernemer niet alleen over zijn gegevens beschikt maar tevens de logica kent waartegen EL&I beoordeelt of hij voldoet aan de wettelijke regelingen (voor subsidies, vergunningen, etc.). De ondernemer is daarmee in staat om te beoordelen waarvoor hij in aanmerking komt of dat hij bepaalde regels aan het overtreden is. Ook deze variant is feitelijk al in gebruik. De toezicht op controle arrange-menten zijn daar een goed voorbeeld van.

Gedegen afwegingIn de keuze voor een uitvoeringsmix dient in elk geval mee genomen te worden dat ook in de digitale wereld er early adapters, volgers en achterblijvers zijn. De keuze voor variant 5 betekent niet dat daarmee variant 1 niet meer hoeft te worden onderhouden en doorontwikkeld. Immers niet alle relaties zullen in staat zijn om aan de eisen van variant 5 te voldoen. Een gedegen afweging van de inzet van een uitvoeringsvariant of mix van varianten is daarom op zijn plaats.

Altijd geldt dat ieder volgend scenario zich kenmerkt door:• Initiële kostentoename

- Investeringen in nieuwe technologie en in mensen, nieuwe kanalen.

• Afnemende kosten- Bij toenemend gebruik;- Vervangen en uitfaseren andere varianten.

• Afnemende flexibiliteit- Ondersteunende Ict complexer en (dus)

lastiger te wijzigen;- gegevens moeten wel beschikbaar zijn in de samen-

leving: stelt eisen aan beleidsproces.

BedrijfBurger

Index

Colofon

Deze brochure is een uitgave van:

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en InnovatieProgramma Digitale Dienstverlening

Bezoekadres

Postbus 20401 | 2500 EK | Den Haag t 070 378 67 50 | E [email protected]

Meer informatie

Voor meer informatie over de e-Visie 2011-2015 en het programma Digitale Dienstverlening kunt u contact opnemen met 070 378 67 50 of [email protected].

Tekst

Hans van der Burght, tony Nolde, Marleen Peters, gijs van schouwenburg en Henk Vroemen

Oplage

30 exemplarenAugustus 2011

Programma Digitale DienstverleningHet programma Digitale Dienstverlening van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie (EL&I) optimaliseert de eDienstverlening voor ondernemers. Om dit te bereiken ontwikkelt het programma voorzieningen die het online zakendoen met de overheid vergemakkelijken. Het uiteindelijke doel van het programma is klantgerichter en efficiën-ter werken op het gebied van subsidie verstrekking, vergunningverlening, e-registratie en basisregistratie, zowel binnen EL&I als overheidsbreed. Volg de ontwikkelingen in het programma via blog of twitter: ddvprogramma.posterous.com – twitter.com/ddvprogramma.

e-Visie

Business

Transcript of e-Visie