Duurzaam handelen C&A-rapport 2010 Duurzaam handelen · 2011-01-26 · Duurzaam handelen...

W REE CA&

Duurzaam handelen

Du

urz

aam

han

del

enC

&A

-rap

por

t 20

10

RZ5420CSR_Kap0_NL.indd 1 14.07.10 11:54:16 Uhr

De kwaliteit van C&AWij spelen op zeker 49Als het snel moet gaan: het European Crisis Management Team (ECMT) 59Snel reageren, effectief handelen 60

Verantwoording bij C&A: principes en controleWij nemen onze verantwoording serieus 63De principes van verantwoordelijk handelen: de C&A-gedragscode 65Betere arbeidsvoorwaarden scheppen: het werk van SOCAM 69Tabel: Het werk van SOCAM – resultaten 73Tabel: Overtredingen van de C&A-gedraagscode 75

Giften van ondernemingen en actieve ondersteuning door C&AC&A onderneemt iets 85C&A en Child Helpline International (CHI) 95Hulp tot zelfhulp in Bangladesh en India 97

De milieubescherming bij C&ADuurzaam denken, resoluut handelen 101Biokatoen bij C&A 103De belangrijkste maatregelen 108Het merk Cotton Connect 111 Milieubescherming in de textielproductie 112Het milieu ontzien bij het transport:de logistiek van C&A 115Energiebesparing in gebouwen 118Milieubescherming bij de presentatie van goederen 123Milieubescherming bij de afvalverwerking 126Klimaatbalans 2008 128Tabel: De CO

2e-voetafdruk van C&A 129

Onze doelen voor 2012 131

BijlageDe beoordeling van dit rapport 134De GRI-richtlijnen 138Tabel: GRI-toepassingsniveaus 138Profiel van dit CSR-rapport 139Prestatie-indicatoren volgens G3 141Gebruikte afkortingen 146Over dit C&A-rapport 148

VoorwoordDe onderneming C&AC&A stelt zich voor 7Diagram: C&A Europa: structuur van de Corporate Social Responsibility 8Tabel: De C&A-waardematrix 11Tabel: C&A focus op de 7 basisgebieden van de sociale verantwoordelijkheid (CSR) 12De basis van ons handelen: fairness en vertrouwen 13Beknopt portret: C&A in getallen en feiten 15Een onderscheiden merk 16Expansie van de kernactiviteit 19Financiële dienstverleningen: C&A Money 21De communicatie van C&A 23Daar zijn wij trots op: de medewerkers van C&A 25Tabel: Het C&A-team in cijfers 26Het C&A Fairness Channel 30Het netwerk van ons handelen 33Tabel: Gesprek met maatschappelijke belangenvertegenwoordigers 38Hoe C&A zijn goederen inkoopt 41Tabel: Waar C&A zijn produkten inkoopt 43Het General Information Network –de bron van informatie bij C&A 46


Duurzaam handelenC&A-rapport 2010

Inclusief DVD Bio Cotton at C&A – Because we care


Voorwoord

Connect’ opgezet. Het doel van deze organisatie is onze kennis over de milieuvriendelijke teelt van katoen in India, onze hoofdmarkt voor katoen, te verspreiden en zo dui-zenden boeren te helpen om van de huidige, conventionele teeltmethoden over te stappen op de productie van du-urzaam geteeld katoen.

Dit rapport, ‘Duurzaam handelen’, gaat uitgebreid in op onze voortdurende inspanningen onze verplichtingen met betrekking tot de kwaliteit en de veiligheid van onze pro-ducten na te komen, en op ons streven de arbeidsomstan-digheden in de landen van onze leveranciers te verbeteren en de milieueffecten van onze leveringsketen te minimali-seren. Het rapport bevat enkele zeer persoonlijke bijdragen van vertegenwoordigers van de meest uiteenlopende stake-holdergroepen, die wij zeer waarderen. Zij laten zien welk effect de C&A-principes hebben op hun eigen werk en op het werk in hun omgeving.

Graag wil ik hierbij al diegenen bedanken die in de vele landen en culturen hun creativiteit, tijd en professionaliteit inbrengen in elk kledingstuk dat uiteindelijk bij onze klanten terechtkomt. Hartelijk dank voor uw uitstekende werk – ga zo door!

Martijn BrenninkmeijerCEO C&A Europa

Voor u ligt ons vierde Corporate Social Responsibility-rap-port, met de titel ‘Duurzaam handelen’.

De economische situatie van de afgelopen anderhalf jaar en de verwoestende uitwerking ervan op het ver-trouwen van de consument en de koopkracht hebben onze blijvende kracht, het aanbieden van kwaliteitsmode tegen een aantrekkelijke prijs, sterker onder de aandacht van de klanten gebracht. Tegelijkertijd is de discussie over waarden en normen van ondernemingen weer opgelaaid en worden bedrijven op dit punt nauwlettend gevolgd.

Onze principes en waarden hebben zich gedurende de 170 jaar dat onze onderneming bestaat, ontwikkeld en worden van oudsher door C&A en haar medewerkers actief nageleefd. Ze helpen ons onze klanten altijd producten van uitstekende kwaliteit te leveren – en dit op een duurzame en ethisch verantwoorde manier. Wij bij C&A zetten ons er-voor in dit ook in de toekomst te blijven doen.

Ook 2009 is een succesvol jaar geweest voor C&A. Wij hebben onze omzet kunnen vergroten, het aantal filialen uitgebreid en onze online-business verder uitgebouwd. Te-gelijkertijd hebben wij verdere innovaties op het gebied van duurzaamheid ingevoerd. Wij zijn vooral trots op het succes van onze steeds grotere biokatoencollectie. C&A is nu marktleider in gecertificeerd biokatoen, en heeft, samen met Organic Exchange en de Shell Foundation, ‘Cotton

3

Geachte dames en heren,

P.S. Een opmerking voor alle vrouwelijke lezers

Het zal u opvallen dat in de tekst gekozen is voor de manne-lijke aanspreekvorm. U kunt er zeker van zijn dat de enige reden hiervoor de leesbaarheid van het verslag is. Het ge-bruik van beide vormen is nogal omslachtig en draagt niet bij aan een beter begrip van de tekst.


Voorwoord

In ons laatste CSR-rapport, met de titel ‘Verantwoordelijk handelen’, dat wij in 2008 publiceerden, introduceerden wij het ‘We C&Are’-concept. Onder deze slogan werden de ver-schillende activiteiten op milieu- en sociaal gebied samen-gevat die deel van onze bedrijfsstrategie zijn. De afdruk van een duim maakte deel uit van de boodschap ‘We C&Are’. Deze duimafdruk was bedoeld als symbool voor het feit dat alles wat wij doen in de verschillende gemeenschappen en samenlevingen waarmee wij verbonden zijn, sporen ach-terlaat.

Ons nieuwe rapport – ‘Duurzaam handelen’ – borduurt verder op dit thema, waarbij de duimafdruk staat voor een zeer persoonlijk standpunt van de vele stakeholders die op de een of andere wijze met C&A verbonden zijn. Al deze af-zonderlijke duimafdrukken samen resulteren in een C&A-effect en hebben geleid tot een unieke versie van het C&A-logo, dat op de titelpagina van ons nieuwe rapport afgebeeld staat.

De titel van ons verslag brengt heel duidelijk het belang van duurzaamheid als een van de basisprincipes van ons bedrijfsmodel tot uitdrukking. Terwijl het bij onze kernacti-viteit allemaal om mode gaat, is duurzaamheid voor C&A niet bepaald een nieuw modefenomeen – het zit in de genen van onze onderneming. Met onze focus op duurzaamheid kijken wij verder dan uitsluitend de korte termijn wat be-

treft risico’s, kansen en resultaten. Dit vereist ook dat wij bredere en meer langetermijngerichte perspectieven in onze strategische bedrijfsplanning en onze activiteiten integ-reren.

In dit verslag zult u ook voorbeelden van gebieden vinden, waarvan wij duidelijk aangeven dat daar nog een aantal problemen op te lossen zijn. Wij vinden het echter belangrijk onze stakeholders bewust te maken van deze zaken, die wij belangrijk achten en die door een onderne-ming als C&A opgelost dienen te worden. Wij doen dit in de wetenschap dat wij al sinds jaren op veel gebieden die in dit rapport beschreven staan stapsgewijze verbeteringen kunnen aantonen.

Als onderneming blijven wij leren en blijven wij zoeken naar mogelijkheden om nog beter te worden. Wij zijn daarom blij met elke vorm van feedback die u ons wilt geven opdat wij onze prestaties verder kunnen verbeteren – of dat nu gaat om extra uitdagingen die wij kunnen of zouden moeten aangaan, of om de manier waarop wij ons streven in dit rapport gepresenteerd hebben. Stuur uw commentaar en suggesties naar [email protected]. Wij kijken uit naar uw reacties!

Philip ChamberlainHead of Sustainable Business Development

4

Geachte lezer,


De onderneming C&A

Beata Przysieznik, etaleur C&A Krakau, Polen

Thong Lam, designer Clockhouse Düsseldorf, Duitsland

Karin Schweig, Yessica BuyingDüsseldorf, Deutschland

Selene Ortega, verkoopster C&A Madrid, Spanje Magdalena Kunicka, filiaalleider

C&A Krakau, Polen

Patricia Velo Romero, Verkoopster C&A Madrid, Spanje

Kirsten Grundmann, designer VIM Düsseldorf, Duitsland

Franz Wieser, Productmanagement XL Dames Düsseldorf, Duitsland


Succes doorduurzaamheidDat de eenvoudigste ideeën vaak de beste zijn, bewijst het voorbeeld C&A. In 1861 kwamen de gebroeders Clemens en August Brenninkmeijer op het idee om grote groepen van de bevolking goede mode tegen lage prijzen aan te bieden. Een geweldig idee – met duurzaam succes.

C&A stelt zich voor 7 I I I De basis van ons handelen: fairness en vertrouwen 13 I I I C&A in getallen en feiten 15 I I I Een onderscheiden merk 15 I I I Expansie van de kernactiviteit 19 I I I Financiële dienstverlening: C&A Money 21 I I I De communicatie van C&A 23 I I I Daar zijn wij trots op: de medewerkers van C&A 25 I I I Het C&A fairness-channel 30 I I I Het netwerk van ons handelen 33 I I I Hoe koopt C&A in 41 I I I HetGeneral Information Network – de bron van informatie bij C&A 46 I I I


De onderneming C&A C&A stelt zich voor 7C&A stelt zich voor 7

De geschiedenis van de onderneming wordt gekenmerkt door aan de ene kant een principiële oriëntering op tra-ditionele waarden en aan de andere kant een professi-onele en voortdurend innovatieve bedrijfscultuur die ervoor zorgt dat wij aan de eisen en verwachtingen van de huidige consument kunnen voldoen.C&A is actief in een wereldwijde en daardoor complexe omgeving. Dit is alleen mogelijk als alle delen van het bedrijf en alle medewerkers zich op dezelfde waarden oriënteren.In het bedrijfsleven hebben we elke dag te maken met de uitdagingen van arbeids- en milieuvoorwaarden. Om deze uitdagingen ondanks de voortdurende verande-ringen steeds weer aan te kunnen, is onze omgang met mens en milieu gebaseerd op het principe van du-urzaamheid, dat vast in onze manier van denken en onze managementstructuren verankerd is.De afgelopen jaren is het begrip ‘duurzaamheid’ vaak verbonden met het principe van de ‘Triple P’ (People, Planet, Profit), dus het streven naar het in balans brengen van sociale, ecologische en economische fac-toren. Het is onze opdracht dit principe in de gehele on-derneming te integreren met als doel de inzet van alle betrokkenen te vergroten en daarmee duurzame voo-ruitgang te realiseren. Om dit doel te bereiken werd het principe van de ‘Triple I’ (Inspiration, Innovation, Im-plementation) ontwikkeld.

De geschiedenis van C&A begon meer dan 170 jaar ge-leden in Sneek. Daar richtten de gebroeders Clemens en August Brenninkmeijer uit Mettingen, een plaatsje in het Duitse Münsterland, de onderneming op waarvan de naam gevormd werd uit de eerste letters van hun voornaam. In het begin voorzagen zij vooral de platte-landsbevolking van linnen stoffen, tot zij 20 jaar later een voor die tijd revolutionair idee kregen: zij boden het brede publiek fabrieksconfectie aan, dus kant-en-klare kledingstukken in verschillende maten tegen een voor-delige prijs, in tegenstelling tot de toen gebruikelijke dure maatkleding.

Daarmee hadden zij zoveel succes dat hun opvolgers in de periode tot 1910 een groot aantal filialen in Neder-land konden openen. In 1911 werd de eerste Duitse C&A-winkel ingewijd en elf jaar later volgde het eerste filiaal in Engeland. Vanaf 1963 werd de expansie eerst in België en later ook in Frankrijk, Zwitserland en andere Europese landen voortgezet. De daarop volgende jaren werden gekenmerkt door een enorme uitbreiding, zowel wat aantal filialen als wat aantal landen betreft, in West- en Oost-Europa. Eind 2009 waren er in totaal 1353 C&A-filialen in 19 landen. Daarmee is C&A nu werkgever voor meer dan 36.000 medewerkers in Europa.

C&A stelt zich voor

Kijk achter de coulissen van een onderneming met een 170 jaar oude traditie heeft. U zult verbaasd zijn welke innovatiekracht en welke ethische en ecologische ver-antwoordelijkheid zich daar-achter verbergen.


De onderneming C&A8 C&A Europa: structuur van de Corporate Social Responsibility

COORDinATiOn DiViSiOnAL exeCuTiOn

Retail Organisations in 19 european Countries

S T A K e h O L D e R R e L A T i O n S h i P A n D e n G A G e M e n T

C&A Europa: structuur van de Corporate Social Responsibility

Sustainable Business Development CSR Monitoring Group5 Key Cross Functional Representatives

european executive Board (eeB)Corporate Governance

Product Safety

Compliance Audits

ethical Sourcing

Corporate Giving

environment

De onderneming C&A


De onderneming C&A

testcriteria zorgen ervoor dat eventuele risico’s en be-langenconflicten tijdig worden gesignaleerd en geëli-mineerd.

Voor de opstelling van de jaarrekening maakt C&A gebruik van de International Financial Reporting Stan-dards (IFRS). Deze regels garanderen een systematische en uniforme waardering van alle activa en passiva.

Bovendien past C&A een International Control Risk Management System toe, dat gebaseerd is op een ana-lyse van eventuele invloeden op en risico’s voor de onderneming. Met behulp van dit systeem worden de kwaliteit van de processen en de interne controles geë-valueerd en eventuele verbeteringen ontwikkeld en geïmplementeerd.

De waardematrixHet belangrijkste doel van de duurzaamheidsstrategie is erin gelegen de onderneming te richten op de maats-chappelijke en milieupolitieke uitdagingen van de to-ekomst. De relevante thema’s waarmee de onderneming haar bijdrage kan leveren aan het creëren van een du-urzame ontwikkeling en een duurzaam gebruik van grondstoffen moeten worden bepaald. Daarbij maken wij gebruik van twee verschillende, maar gelijkwaardige perspectieven:van de ene kant gezien vanuit de onder-

Inspiratie betekent hier een antenne hebben voor mo-gelijke belangenconflicten tussen maatschappelijke verantwoordelijkheid en economisch handelen. Soms ligt alleen daarin al de sleutel tot oplossing van het con-flict. Innovatie kan betrekking hebben op zowel werk-processen als productontwikkelingen; in het ideale geval ontstaat daardoor vanuit economisch en ecolo-gisch standpunt gezien een win/win-situatie. Imple-mentatie, tot slot, betekent het realiseren van inspire-rende en innovatieve oplossingen, die leiden tot een meetbaar succes voor de onderneming en de duurzaam-heidsdoelen. ‘Triple P’ is dus de basis, ‘Triple I’ de richting van het proces. Wij zullen verder gaan op de met ‘Triple I’ ingeslagen weg.

Samenwerking op alle niveausDe duurzaamheidsstrategie wordt gedefinieerd door de European Executive Board (EEB), het hoogste manage-mentniveau van de onderneming. Deze bewaakt de in-voering en implementatie van de strategie in alle rele-vante gebieden van de onderneming. De afdeling Sustainable Business Development (SBD) is verantwoor-delijk voor de coördinatie van alle activiteiten op dit ge-bied. Daarbij worden de doelen steeds opnieuw tegen het licht gehouden en zonodig bijgesteld. Objectieve

C&A stelt zich voor 9

Bij C&A werd met Sustainable Business Development een eigen afdeling in het leven geroepen die alle activiteiten van de onderneming op het gebied van duurzaamheid coördineert.


De onderneming C&A

neming naar buiten; van de andere kant het perspectief van buitenaf op de onderneming vanuit klanten, part-ners en overige stakeholders.

De waardematrix verbindt beide perspectieven en is gebaseerd op de principes van het Global Reporting Initiative, dat belangrijke duurzaamheidsthema’s voor bedrijfsorganisaties aangegeven heeft. Deze thema’s hebben wij aangevuld met belangrijke interne en externe punten.

De thema’s hebben wij gedefinieerd volgens de interne betekenis die zij voor C&A hebben. Daarbij was het belangrijk dat niet alleen de actuele relevantie van een thema geëvalueerd werd, maar ook de betekenis die het in de toekomst voor ons kan hebben.

Dezelfde evaluatiecriteria hebben wij ook bepaald voor het perspectief van buitenaf. De basis hiervoor zijn de voortdurende en constructieve gedachtewisseling met onze stakeholders en de door hen naar voren gebrachte kritiek en voorstellen. De C&A-waardematrix, die u op de volgende bladzijde vindt, hebben wij uitge-breid gecontroleerd en afgestemd, ook steeds weer in gesprekken met onze stakeholders.

Het roodgekleurde segment bevat thema’s die zowel voor de onderneming C&A als voor haar belangheb-benden van de hoogste relevantie zijn. Zij

vormen het zwaartepunt van onze duurzaamheids-strategie, hoewel ze aspecten bevatten die de eigenlijke grenzen van de onderneming overschrijden. De andere velden zijn eveneens belangrijk, maar worden met een lagere prioriteit behandeld.

De grafiek op de daaropvolgende bladzijde toont de C&A-focus op de 7 basisgebieden van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Gedetailleerde informatie hierover vindt u in de betreffende hoofdstukken van dit verslag.

10 C&A stelt zich voor

Onze verantwoordelijkheid beperkt zich niet alleen tot onze klanten en medewer-

kers. Onze duurzaamheids-strategie kijkt verder dan de grenzen van onze onderne-

ming.


De onderneming C&A Die C&A-waardematrix 11

Die C&A-waardematrix

BeL

An

G V

OO

R S

TAK

ehO

LDeR

Sla

agge

mid

delt

hoog

eFFeCT OP C&Alaag gemiddelt hoog

Leveranciersmarkten• Landgebruik en biodiversiteit• Overlast door emmissies

Detailhandelmarkten• Deelneming aan het publiek-politieke leven/lobbyen• Gedrag in strijd met de concurrrentie• Milieubescherming/gevaarlijke stoffen

Leveranciersmarkten• Dierenbescherming

Detailhandelmarkten• Non-discriminatie en gelijke beloning• Materialen• Milieubelasting door producten

Leveranciersmarkten• Veiligheid en gezondheid op de werkplek• Afvalmanagement• Klachtenmanagement• Duurzame productie

Detailhandelmarkten• Gevolgen van de klimaatverandering • Afvalmanagement• Privacy van de klanten • Toenemende regulering• Levenscyclusanalyse • Duurzaam verbruik

Detailhandelmarkten• Etnische verscheidenheid en non-discriminatie• Opleiding en bijscholing• Mensenrechten• Loononderhandelingen• Verpakkingen

Leveranciersmarkten• Mensenrechten • Arbeidsvoorwaarden• Gedragscode • Capacity building • Energieverbruik• Waterverbruik en behandeling van afvalwater• Veiligheid van chemicalien

Detailhandelmarkten• Energieverbruik • CO2-emissies • Productveiligheid• Prijsstabiliteit • Klanttevredenheid• Stakeholders erbij betrekken

Leveranciersmarkten• Transparantie in de leveringsketen• Investeringen in de gemeenschap

Detailhandelmarkten• Arbeidsverhoudingen en salarissen • Arbeidsvoorwaarden• Veiligheid en gezondheid• Ondernemingsethiek • Marktaanwezigheid• Productbenaming/Labeling • Corporate giving• Economische prestaties • Omgang met chemicaliën• Naleving van de wet• Bewustmaking van de medewerkers • Vergrijzing

De onderneming C&A


De onderneming C&A12 C&A-focus op de 7 basisgebieden*

C&A-focus op de 7 basisgebieden*v.d. sociale verantwoording (CSR)

*Wezenlijke onderwerpen uit de functiematrix, gerangschikt naar C&A-focusgebieden.

1. Corporate Governance (Hoofstuk 1)

Detailhandelmarkten• Klanttevredenheid

Detailhandelmarkten• Ethiek v.d. onderneming• Economische prestatie• Zakenrelaties en salarissen • Arbeidsvoorwaarden• Veiligheid en bescherming v.d.

gezondheid op de werkplek• Marktpresentie • Naleving v.d. wettelijke

bepalingen• Privacy van de klanten• Toenemende regeling• Etische verscheidenheid en

niet-discriminatie • Geen discrimi-inatie en gelijke

betaling• Bewustzijnsvorming bij de

medewerkers

5. Corporate Giving (Hoofstuk 4)

Detailhandelmarkten• Corporate Giving

Markten v.d. toeleveranciers

• Corporate Giving

6. Environment (Hoofstuk 5)

Detailhandelmarkten• Energieverbruik• CO2-emissies

Markten v.d. toeleveranciers• Energieverbruik• Wasserverbruik• Behandeling v.h.

afwalwater

Detailhandelmarkten• Milieubelasting door producten• Gevolgen v.d. klimaat-verande-

ring• Afvalmanagement• Analyse v.d. levenscyclus• Duurzaam verbruik• Materialen

Markten v.d. toeleveranciers• Omgang met chemicaliën• Afvalmanagement

3. Compliance Audits (Hoofstuk 3)

Markten v.d. toeleveranciers• Gedragscode

Detailhandelmarkten• Naleving v.d. wettelijke

bepalingen• Mensenrechten

2. Product Safety (Hoofstuk 2)

Detailhandelmarkten• Naleving v.d. standaard-

en voor de productveilig-heid

Markten v.d. toeleveranciers• Veiligheid van de

chemicalien

Detailhandelmarkten• Productbenaming/

Labeling• Veiligheid v.d. chemica-

liën

4. Ethical Sourcing (Hoofstuk 3)

Markten v.d. toeleveranciers• Mensenrechten• Aanstellings-/arbeidsvoor-

waarden• Capaciteitsopbouw

Detailhandelmarkten• Ouder wordende

bevolkinging

Markten v.d. toeleveranciers• Veiligheid en bescher-

ming v.d. gezondheid op de werkplek

• Klachtenmanagement• Dierenbeschrming

7. Stakeholder Relationship and Engagement

De onderneming C&A


De onderneming C&A

De C&A-duurzaamheidsprincipes Een groot deel van de kleding van C&A wordt in Azië ge-produceerd. Dat betekent dat C&A afhankelijk is van de betrouwbaarheid van haar leveranciers, vooral waar het gaat om milieu en arbeidsvoorwaarden. Voor ons is de toekomst van onze onderneming onlosmakelijk ver-bonden met verantwoordelijk handelen op sociaal en milieugebied. Dit is het kernmotto van ‘We C&Are’, onze duurzaamheidsstrategie.

Het doel van ons handelen als onderneming is ons economisch succes op de lange termijn zekerstellen Dit is het financiële basisprincipe van elke onderne-ming; zonder dit principe kan een onderneming niet bestaan. Alleen als aan deze voorwaarde voldaan wordt, kan een onderneming op de markt duurzaam optreden en handelen. Ons aanbod moet voor klanten aantrekke-lijk blijven, zodat wij ook in de toekomst duurzaam en met succes kunnen opereren. De eigenlijke uitdaging is niet ‘ondanks’ maar ‘door’ en ‘met’ deze voorwaarden sociale en ecologische doelen te bereiken.

Dit kan alleen bereikt worden als sociale en ecologi-sche thema’s niet ondergeschikt zijn aan het econo-mische principe maar als gelijkwaardig gezien worden. Alleen als dat bereikt wordt, kan een onderne-ming duurzaam handelen. De Ierse economie- en soci-aalfilosoof Charles Handy heeft dit principe eens als volgt geformuleerd: “De ondernemingen die het langst op de markt blijven bestaan, zijn ondernemingen die voor zichzelf bepalen wat zij de wereld kunnen bieden – niet alleen groei of geld, maar hun voortreffelijkheid, hun respect voor anderen en hun bekwaamheid om mensen gelukkig te maken. Men kan dit ook ‘ziel’ no-emen.”

Wij hebben duidelijke ethische, sociale en ecologi-sche normen gedefinieerd, die vaste bestanddelen van onze zakelijke betrekkingen zijn. De naleving van deze normen laten wij consequent controleren.

Wij zetten ons wereldwijd in voor sociale projecten, die bij voorkeur in direct verband staan met onze ondernemingsactiviteiten ter plaatse. Wij proberen niet alleen misstanden op te heffen, maar ook proactief

De C&A-strategieWij willen het vertrouwen krijgen en behouden van de mensen die in ons geïnteresseerd zijn, door de verant-woordelijkheid te nemen voor de volgende kernge-bieden:

Wij bieden onze klanten veilige producten van goede kwaliteit tegen een uitstekende prijs.

Wij ondersteunen en bevorderen de duurzame ont-wikkeling van betere arbeidsvoorwaarden bij onze leveranciers.

Wij handelen met verantwoordelijkheidsbesef in de landen waar wij actief zijn.

Wij brengen belangrijke, duurzame thema’s actief onder de aandacht van het publiek.

Binnen de economische mogelijkheden leveren wij een actieve bijdrage aan de bescherming van het mi-lieu.

De basis van ons handelen: fairness en vertrouwen 13

De basis van ons handelen: fairness en vertrouwen


De onderneming C&A14 De basis van ons handelen: fairness en vertrouwen

een bijdrage te leveren aan een infrastructuur die textiel-werkers en hun gezinnen perspectief biedt op verbete-ring van hun vaak uiterst moeilijke situatie.

Eerlijk en fair handelen is het basisprincipe van onze onderneming. Dit is de algemene standaard waartegen wij niet alleen ons eigen handelen, maar ook de handel-wijze van onze zakenpartners meten. De globalisering en de deelname en concurrentie van vele landen aan en in de internationale handel hebben nieuwe basisvoor-waarden voor deze manier van handelen gecreëerd – voorwaarden waarmee wij ons actief en constructief be-zighouden.

C&A zet zich er al vele jaren voor in zakelijke belan-gen met ecologisch en sociaal engagement te verbin-den. Onze maatregelen op dit gebied worden aangevuld met dialoog en samenwerking met de verschillende pu-blieke en private organisaties. C&A is actief lid van een aantal nationale en interna-tionale organisaties en handelsverenigingen. Door consultaties in het kader van deze lidmaatschappen en

contacten met de betreffende secties van de Europese Commissie blijven wij op de hoogte van de actuele ont-wikkelingen op de markt en in de maatschappij.

Veilige arbeidsvoorwaarden, veilige producten, vei-ligheid voor het milieu – dat zijn de basisprincipes van onze opvatting van duurzaam handelen.

C&A wil een verantwoordelijk lid van de maatschap-pij zijn. Dit is voor ons vanzelfsprekend en daarbij hoort dat wij er veel voor doen om de ontwikkelingsmogelijk-heden van de mensen in de samenlevingen waarvan wij deel uitmaken, te bevorderen.


De onderneming C&A

C&A is dé modezaak van Europa voor de hele familie• Opgericht in 1841 • 36.000 medewerkers • Meer dan 900 leveranciers, die door SOCAM (Service Organisation Compliance Audit Management) gecontroleerd worden • C&A Europa is onderdeel van COFRA Holding AG, gevestigd in Zug (Zwitserland) • Hoofdkantoren in Brussel (België) en Düsseldorf (Duitsland).

11 exklusieve merken Angelo LitricoBaby ClubCandaClockhouse here + therePalominoRodeoWestbury Yessica Yessica pureYour Sixth Sense

Eind 2009 had C&A 1.111 winkels, 214 Kids Stores, 11 Clockhouse Shops en 17 Women Stores in 19 Europese landen Nederland: 127 + 1 Kids Store Duitsland: 338 + 104 Kids Stores + 15 Women StoresBelgië: 114 + 5 Kids StoresLuxemburg: 8Frankrijk: 117 + 1 Kids Store

Zwitserland: 74 + 19 Kids Stores + 3 Clockhouse ShopsSpanije: 86 + 25 Kids StoresPortugal: 29 + 6 Kids StoresOstenrijk: 78 + 50 Kids Stores + 1 Women Store + 7 Clockhouse ShopsTsjechië: 33 + 1 Women Store + 1 Clockhouse ShopHongarje: 36Polen: 33Rusland: 10Italië: 1 + 1 Kids StoreSlowakije: 4Slovenië: 7Turkije: 13 + 2 Kids StoresRoemenië: 2Kroatië: 1

Verdere zakelijke activiteiten C&A Money sinds 2006C&A Online sinds 2008

C&A biedt in meer dan 1.350 filialen en via internet 190 productcategorieën met meer dan 10.000 verschillende artikelen aan. In totaal zijn dit zo’n 60.000 verschillende ontwerpen in een grote keuze aan maten. Deze getallen geven de complexiteit van ons modeaanbod aan en maken tegelijk duidelijk waarin de kracht van C&A ligt: in onze fi-lialen kan elke klant iets naar zijn zin vinden.

Beknopt portret: C&A in getallen en feiten YessicapureC

&A

De onderneming C&A


De onderneming C&A

In het kader van het door het Duitse milieuministerie ondersteunde project ‘Corporate Social Responsibility in de detailhandel’ werd C&A door de Duitse vereniging Verbraucher Initiative e.V. als ‘Duurzame onderneming 2009’ onderscheiden.

De hoofdorganisatie van de Duitse detailhandel ver-leende C&A de Duitse Handelsprijs 2009 in de categorie ‘Managementprestaties van grote winkelketens’.

In 2008 verkreeg C&A voor het eerst de door het Duitse Handelsblatt en de uitgeverij Econ verleende gouden ‘Econ Award’ voor haar CSR-rapport.

nederlandIn 2009 won C&A één van de belangrijkste consu-

mentenprijzen van de detailhandel: ‘Best Retailer Men’s Fashion 2009’.

De door het magazine Vrouw en dagblad De Telegraaf verleende ‘VROUW Award’ ging in 2009 in de categorie mode naar C&A voor de Dayenne-collectie.

De Nederlandse lezers van Reader’s Digest kozen C&A tot ‘European Trusted Brand’ in 2009 en 2010, en waardeerden daarmee vooral de kwaliteit, de prijs/pres-tatieverhouding en het imago van C&A.

Voor de biokatoencollectie kreeg C&A van tijdschrift Santé de ‘Easy Living Award’ in de categorie mode.

Op het 19e ‘What’s going on in retailing?’-congres ontving C&A de door consultants Capgemini toege-kende ‘(Re)Connect Award 2008’ voor de beste manier om klanten (terug) te winnen.

OostenrijkOok de Oostenrijkse lezers van Reader’s Digest kozen C&A in 2008 tot hun ‘Most Trusted Brand’. In 2010 be-haalde C&A hier de derde plaats.

België‘Beste Winkelketen Herenmode 2008’ – een prijs die uit-gereikt wordt na een jaarlijkse enquête van Q&A Re-search & Consultancy.Ook in België ging in 2010 de titel van ‘Most Trusted Brand’ van de lezers van Reader’s Digest naar C&A.

Nationale Merkencompetitie 2009

PolenBij een enquête op het internetportaal „Quality and Ser-vice“ bereikte C&A de vierde plaats.

Een merk staat of valt met zijn imago. Daarom zijn onaf-hankelijke enquêtes voor ons steeds weer een belangrijk middel om de tevredenheid van onze klanten te kunnen meten. Daarnaast zijn er de prijzen die door organisa-ties of verenigingen toegekend worden, met jury’s be-staande uit vakmensen uit de branche. Wij zijn natuur-lijk heel blij met elke uitverkiezing die ons ten deel valt. Dit is immers een bevestiging van de inzet van alle me-dewerkers.C&A werd in de volgende landen onderscheiden:

DuitslandReeds voor de zevende keer op rij kozen de lezers van Reader’s Digest C&A in 2010 tot de ‘Most Trusted Brand’, het merk waar de klant het meeste vertrouwen in heeft.

Nadat C&A in 2008 bij een groot opinieonderzoek van Q&A Research & Consultancy in de categorieën dames- en herenmode tot ‘Retailer of the Year’ gekozen was, werd dit succes in 2009 herhaald.

C&A kreeg opnieuw de onderscheiding ‘Superbrand Germany’ en hoort daarmee bij de beste merken van Duitsland, met als sterke punten merkdominantie, klantenbinding, goodwill en bestaansduur.

16 Een onderscheiden merk

Een onderscheiden merk


De onderneming C&A Een onderscheiden merk 17

verk

ozen door lezers

2009

Deutscher Handelspreis 2009


“Natuurlijk kent men C&A. Maar ik verbaas-de me over wat ik van de onderneming alle-maal níet wist. Daarom zou eigenlijk iedere medewerker verplicht moeten worden dit verslag te lezen.”Patricia Velo Romero, Verkoopster, C&A Madrid, Spanje


De onderneming C&A Expansie van de kernactiviteit 19

Elke dag bezoeken in Europa ongeveer 2 miljoen mensen de meer dan 1.350 winkels van C&A. Tussen 2002 en 2008 heeft C&A het aantal filialen verdubbeld. In de af-gelopen twee jaar zijn er 150 nieuwe winkels bijge-komen. In 2008 en 2009 werden er ook extra filialen geopend in een aantal ‘nieuwe’ landen, waaronder Italië, Roemenië en Kroatië.

Hoewel de recente groei niet zo groot was als in 2007 gepland, is deze gezien de economische crisis van de afgelopen twee jaren toch indrukwekkend. Wij blijven er dan ook naar streven onze expansie voort te zetten, omdat de markten in Europa in de komende jaren weer zullen groeien.

Het gaat hier, naast de bekende C&A-winkels voor het hele gezin, om winkelformules zoals C&A Kids Stores, C&A Small Family Stores en Clockhouse Shops.

Behalve binnen Europa expandeert C&A ook in China, waar in de omgeving van Shanghai en Beijing tot eind 2010 in totaal 20 filialen geopend zullen worden. In Brazilië zijn er ongeveer 180 C&A-filialen en in Me-xico 60. Deze zusterorganisaties werken onafhankelijk van C&A Europa.

Volgens de gegevens van het Duitse Gesellschaft für Konsumforschung (GfK) heeft C&A in Duitsland, Neder-

land en België haar positie als nummer 1 van de kle-dingmarkt kunnen handhaven. In bijna alle landen waarin C&A Europa vertegenwoordigd is, kon in de af-gelopen twee jaar het marktaandeel behouden of zelfs vergroot worden.

Behalve de opening van 150 nieuwe winkels in 2008/2009, die nieuwe arbeidsplaatsen gecreëerd heb-ben (zie tabel op pagina 26), werden veel van de besta-ande winkels gemoderniseerd. In de periode 2008-2009 investeerde C&A ca. 93 miljoen euro in de filialen – voor de komende twee jaren zijn er nog eens 106 miljoen euro gepland voor verbouwing en renovatie van besta-ande filialen. Het zwaartepunt zal hierbij liggen op mi-lieu en efficiëntieverbetering. In het hoofdstuk Milieu-beschermingbij C&A (zie p. 99) kunt u meer daarover lezen.

AvantiIn ons laatste CSR-rapport schreven wij over de opening van onze eerste Avanti Stores. Wij kondigden toen aan dat er nog meer Avanti-winkels geopend zouden worden, eerst in Duitsland en later eventueel ook elders in Europa.

Expansie van de kernactiviteit


20 Expansie van de kernactiviteit De onderneming C&A

C&A-onlineshop in nederland en DuitslandNaast het gestaag groeiende aantal filialen heeft C&A haar activiteiten uitgebreid met een ander verkoop-kanaal: e-commerce. Na een succesvolle testfase in Nederland werd in september 2008 de eerste C&A-on-lineshop in Duitsland geopend, met als website www.cunda.de. C&A Online biedt een grote keuze aan collec-ties uit het C&A-winkelnetwerk. Deze mode voor de hele familie – dames, heren en kinderen – biedt de-zelfde uitstekende prijs/kwaliteitverhouding als de coll-ecties in de C&A-winkels.

Behalve gebruiksvriendelijkheid, functionaliteit en attractiviteit van de onlineshop-aanbiedingen hecht C&A bijzondere waarde aan de bescherming van de individuele privacy. Daarom worden niet alleen alle datatransfers gecodeerd en wordt er gebruik gemaakt van veiligheidssystemen zoals Secure Sockets Layer (SSL), 128-bit-codering en PCIZ-certificering voor cre-ditcards, maar past C&A ook het eigen strenge databe-leid toe, zodat derden niet zonder toestemming toegang kunnen krijgen tot de gegevens van haar klanten.

Na de succesvolle start in Duitsland is C&A van plan de onlineshop in de nabije toekomst ook in andere Europese landen in te voeren.

Het assortiment van Avanti is gericht op jongere, mode- en prijsbewuste mensen.

Medio 2009 is het Avanti-concept uitgebreid tegen het licht gehouden, tegen de achtergrond van een eco-nomische crisis zoals Europa die sinds tientallen jaren niet meer beleefd had. Op basis hiervan werden 10 Avanti-filialen in Duitsland, 4 in België en 1 in Polen ges-loten. Er is toen gekeken of de standplaatsen onder het basismerk C&A behouden konden blijven. Inmiddels zijn 11 van de voormalige Avanti-winkels op deze wijze geïntegreerd en zijn de voormalige Avanti-medewerkers mee overgestapt naar C&A, met behoud van hun ar-beidscontracten.

Een dergelijk openen en sluiten van filialen is in de detailhandel niet ongebruikelijk. Voor C&A is dit een leerproces, en Avanti heeft waardevolle ervaringen op-geleverd. Ook in de toekomst zal de onderneming niet nalaten nieuwe en innovatieve concepten uit te probe-ren als de gelegenheid zich voordoet.

Wij zijn waar onze klanten zijn. Ook veel

thuisblijvers weten ons te vinden. Sinds de invoering

van de C&A-onlineshop staan wij 24 uur per dag voor onze

klanten klaar.


De onderneming C&A Financiële dienstverleningen: C&A Money 21

Onze klanten schenken het merk C&A en onze pro-ducten al sinds heel veel jaren hun vertrouwen. Dit ver-trouwen is de basis van onze jongste activiteit: C&A Money. Momenteel bieden wij onze klanten in Duits-land de volgende financiële producten aan:

• Auto-verzekering, wettelijke aansprakelijkheidsverze-kering, inboedelverzekering

• Debetfaciliteit• Persoonlijke leningen• Spaarbrieven

Voor deze verzekeringen en financiële producten maken wij intern reclame in onze filialen en extern door middel van reclamecampagnes. Verzekeringen kunnen zowel telefonisch als via internet afgesloten worden, én in onze C&A Money Shops die wij in de grotere C&A-fili-alen ingericht hebben. Sinds de invoering van C&A Money in 2007 ontdekken steeds meer klanten de kwa-liteit van de aangeboden producten, waardoor wij ons aanbod intussen uitgebreid hebben.

het principe van de verantwoordelijkekredietverleningBij het verlenen van persoonlijke leningen en kredietru-imte werkt C&A Money volgens het principe van ‘Res-ponsible Lending’. Dat betekent dat wij ons, net als in onze modewinkels, bij elk product dat wij op de markt brengen – in dit geval geldleningen – bewust zijn van onze ethische verantwoordelijkheid en ons in ons dage-lijks werk daarop richten. Het kan dus gebeuren dat wij een potentiële klant geen krediet verlenen als wij van mening zijn dat hij zich dit eigenlijk niet kan veroor-loven. Daarmee willen wij voorkomen dat de aanvrager in financiële moeilijkheden komt.

Voor iedereen kan de privé- of beroepssituatie snel ten nadele veranderen. Mocht zo’n negatieve situatie optreden, dan zijn wij bereid om samen met de krediet-nemer een strategie te ontwikkelen om tot een goede oplossing te komen en bespreken we de mogelijkheid om het geleende bedrag op een andere manier terug te betalen. Wij geven dan bijvoorbeeld meer tijd voor af-lossing of uitstel van betaling.

Voor extreme gevallen heeft C&A een bijzondere re-geling paraat. In zo’n situatie neemt C&A de kredietver-plichting over in het kader van ons sociale engage-ment.

Financiële dienstverleningen: C&A Money

Ongeval, ziekte, baanverlies – er zijn veel redenen waardoor een kredietnemer voor vrijwel onoverkomelijke hindernis-sen kan komen te staan. Juist hier blijkt de ethische verant-woordelijkheid van C&A.


De onderneming C&A

“Voor de onderneming is het eigenlijk een eer dat er zo weinig over haar sociale activiteiten bericht wordt. Maar toch vind ik dat wij op dat punt een beetje communicatiever zouden mo-gen zijn om nog meer mensen ertoe te bewe-gen mee te helpen.”Kirsten Grundmann, designerin VIM, Düsseldorf, Duitsland


De onderneming C&A

houden. In de reclame van C&A weerspiegelen de mo-dellen de veelzijdigheid van de maatschappij. De toes-chouwer moet zich in onze modellen kunnen herkennen. Onze reclame moet een positief levensge-voel oproepen en aangenaam zijn; dat past bij onze on-dernemingscultuur. Daarom letten wij er bij de ontwik-keling van nieuwe reclamecampagnes heel precies op dat mensen zich door de thema’s of de inhoud niet bui-tengesloten, gekwetst of belasterd kunnen voelen. Het-zelfde geldt natuurlijk bij de naleving van alle wettelijke bepalingen, zoals de strenge voorwaarden voor de ar-beidstijd van kinderen en jongeren bij de film- en foto-productie.

C&A denkt Europees. En daardoor is de communica-tiestrategie ook consequent op heel Europa afgestemd. Met uitzondering van een paar nationale vereisten, gebruikt C&A op het hele continent dezelfde reclame: van advertenties via pamfletten, brochures, radio- en TV-spots, internet tot de vormgeving van de etalages in onze winkels. Het hoofdmotto van onze reclame blijft daarbij onaangetast: ‘Value for Money’ – kwaliteitsmode tegen een aantrekkelijke prijs. Want dat begrijpt men in heel Europa.

interne communicatiemiddelen Maar communicatie vindt bij C&A natuurlijk niet alleen naar buiten toe plaats. Ook onze medewerkers worden regelmatig geïnformeerd over de verschillende onder-werpen en ontwikkelingen die relevant zijn voor de on-derneming. Want alleen iemand die de strategie van de onderneming kent, kan teamgericht handelen. Daarom staan onze teams verschillende informatiebronnen ter beschikking, zoals posters en pamfletten in de kantines en verblijfruimten, brochures, de C&A-website, het na-tionale intranet en ook de website van SOCAM, de Ser-vice Organisation for Compliance Audit Management. Ook de personeelsafdeling en de ondernemingsraad communiceren met de medewerkers op nationaal en Europees niveau. Maar iedere medewerker met vragen, kritiek of ideeën kan natuurlijk eventueel ook contact opnemen met de bedrijfsleiding.

Zonder twijfel is C&A een deel van de maatschappij. Da-gelijks komen ongeveer 2 miljoen mensen in heel Eu-ropa onze winkels binnen en een nog groter aantal mensen ziet onze reclamecampagnes in de media en op straat. Daarbij komen nog onze meer dan 36.000 mede-werkers van verschillende nationaliteiten. C&A blijft met haar communicatiewerk steeds in gesprek met die-genen die zich om de meest uiteenlopende redenen voor de onderneming en haar producten interesseren.

Wij nemen deze dialoog heel serieus en houden re-gelmatig contact met onze belangengroepen, om zo snel mogelijk op actuele gebeurtenissen en maatschap-pelijke stromingen te kunnen reageren. Hoe de com-municatie van C&A eruit ziet en welke kanalen hiervoor gebruikt worden, wordt hieronder kort uitgelegd.

De reclame van C&ADe doelgroep van C&A beperkt zich niet tot een bepaalde groep personen. Ons aanbod is gericht op alle mensen, van jong tot oud, van groot tot klein en van slank tot gezet. Bij de communicatie en vooral bij de keuze van onze fotomodellen moet hier rekening mee worden ge-

De communicatie van C&A 23

De communicatie van C&A


“Dat er in Polen, Tsjechië of Roemenië ondertussen ook C&A-winkels zijn, is toch eigenlijk een goed bewijs dat Europa steeds verder samengroeit.”Beata Przysieznik, Dekoratrice, C&A Krakau, Polen


De onderneming C&A Daar zijn wij trots op: de medewerkers van C&A 25

Het succes van C&A zou zonder de inzet, de creativiteit en de vriendelijkheid van haar medewerkers niet moge-lijk zijn. De hele ondernemingscultuur bij C&A wordt bepaald door fairness, openheid, gelijke kansen voor ie-dereen en wederzijds vertrouwen – van verkoopvloer tot directieniveau.

Momenteel werken er bij C&A meer dan 36.000 medewerkers van de meest uiteenlopende nationalitei-ten. Met verschillende arbeidstijdmodellen werken zij in de 1.353 winkels, de 13 distributiecentra of in één van de beide hoofdkantoren in Düsseldorf en Brussel. Hoe multicultureel de samenstelling van C&A is, kunt u zien in de tabel op de volgende pagina.

De personeelsstrategie van C&A wordt op Europees niveau uitgezet. Daarnaast moet rekening worden gehouden met de nationale wetgeving van de landen waar C&A vertegenwoordigd is. De strategie wordt dan door de nationale C&A-organisaties zelfstandig geïm-plementeerd.

C&A betaalt zijn medewerkers een passend en fair salaris, dat minstens overeenkomt met de nationale wettelijke eisen. Hetzelfde verwacht en eist C&A ook van haar leveranciers en fabrikanten in de diverse landen.

Bij C&A werken, zoals gebruikelijk in de branche, meer vrouwen dan mannen. In de verkoop is dat altijd al

zo geweest. Maar ook bij de productmanagers in de inkoop bedraagt het aandeel vrouwelijke medewerkers bij C&A 40%. Op de lange termijn is het ons doel om het aantal vrouwelijke kaderleden verder te verhogen – ech-ter zonder vooraf vastgestelde quota.

Bij C&A is een evenwichtige balans tussen werk en privéleven van de medewerkers vast in de cultuur van de onderneming verankerd. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de vakantieregeling en de deeltijdregeling voor ouders. De betreffende medewerkers krijgen variabele werktijden aangeboden, die, afhankelijk van de positie in het bedrijf en de aan het beroep gestelde eisen, de combinatie van beroep en ouderschap zo soepel en individueel mogelijk moeten regelen, tot tevredenheid van beide partijen en rekening houdend met de eisen die het werk stelt.

Ook voor andere groepen medewerkers, zoals jonge-ren of studenten, zijn flexibele werktijden van nut. Want zo kunnen deze ook in het weekeinde of buiten de ope-ningstijden van de winkel werken. C&A let erop, dat er een goede balans is tussen het aantal medewerkers met een fulltime en een parttime contract, om zowel op de belangen van de onderneming als op de persoonlijke wensen van de medewerkers in te kunnen spelen. De schommelingen in het personeelsbestand in beide cate-gorieën weerspiegelen dan ook de seizoensschomme-lingen in de personeelsbehoefte van de onderneming.

Daar zijn wij trots op: de medewerkers van C&A

De familieonderneming C&A heeft vestigingen in 19 Europese landen en meer dan 36.000 medewerkers. Daarmee zijn wij vast en zeker een van de grootste Europese families.


De onderneming C&A

Deze flexibiliteit is vooral belangrijk wanneer het werk van onze medewerkers beïnvloed wordt door gezond-heids- of privéproblemen. In zulke gevallen probeert C&A, als verantwoordelijkheidsbewuste onderneming, samen met de betrokken personen een oplossing te vinden die past bij hun situatie op dat moment.

Een ander voorbeeld voor de variabele structurering van het werk vindt men in de distributiecentra in Neder-land. Om een beter inzicht te krijgen in de verschillende afdelingen, kunnen de medewerkers hier op rotatieba-sis werken op de verschillende werkplekken, zoals goe-derenontvangst en goederendistributie. Zo krijgen zij een beter overzicht van de werkprocessen in het bedrijf en kunnen ze ingezet worden op de plekken die bij hun vaardigheden en interesses passen.

Opleiding en carrièreElk jaar leidt C&A honderden jonge mensen op in de meest uiteenlopende beroepen. Daarna heeft ieder van hen dezelfde kansen op scholing en carrière. Van-zelfsprekend houdt C&A zich aan de onderwijswetten van de betreffende landen. Ons interne opleidingssys-teem gaat echter verder dan de door de wetgever ge-stelde eisen. Bij C&A is o.a. een mentorsysteem inge-voerd, waarbij de leerlingen door ervaren medewerkers

begeleid worden. Bovendien zijn er bij C&A interne trai-ners die – afhankelijk van de gestelde eisen – gericht extra kennis doorgeven. Deze trainingen kunnen be-staan uit een blokseminar onder leiding van een docent, of kunnen gevolgd worden via het intranet, waarbij de cursist zelf zijn tijd kan indelen. Theorie is belangrijk. Maar minstens zo belangrijk is de praktijk. Daarom kri-jgen onze leerlingen ook altijd een zogenaamde ‘trai-ning on the job’, die steeds door een docent begeleid wordt.

C&A biedt nog veel meer opleidingen aan. Het veel-zijdige aanbod loopt van seminars voor leidinggevend personeel en trainingen in dataverwerkingssystemen tot cursussen over de sociale gedragscode van C&A. Bovendien krijgen alle medewerkers in alle kantoren en winkels van onze onderneming cursussen over E.H.B.O en brandpreventie.

Ook worden er in onze hoofdkantoren cursussen Engels aangeboden – de taal waarin C&A Europa zaken doet.

26 Daar zijn wij trots op: de medewerkers van C&A

heT C&A-TeAM in CijFeRS

01/07 01/08 01/09 Natio- naliteiten België 1.758 1.871 1.876 23Duitsland 16.898 17.250 17.883 74Frankrijk 2.306 2.347 2.230 52Luxemburg 140 135 129 9nederland 4.490 4.376 4.421 46Oostenrijk 2.159 2.161 2.067 29Polen 339 370 518 2Portugal 529 616 608 12Zwitserland 1.597 1.745 1.706 39Slowakije 65 297 2Slowenië 96 122 2 Spanje 1.851 2.204 2.425 34Tsjechië 447 520 441 3Turkije 188 408 3ungarn 423 513 509 1italiue 9 1Kroatië 9 9 1Roemenië 10 10 1Bulgarije 4 4 1europ. hfdknt 1.148 1.215 804

Totaal 34.085 35.672 36.476


De onderneming C&A

TeamwerkOm succes te hebben, heeft een grote onderneming als C&A geen mensen nodig die voor zichzelf werken maar mensen die teamgericht zijn. In elk filiaal van C&A werken mensen met de meest uiteenlopende kwalifica-ties en ervaringen – van de leerling via de huismeester en de verkoper tot de bedrijfsleider. Zij werken allemaal samen aan het succes van de hele onderneming. Daarom heeft C&A een in heel Europa geldend, afdelingsoverko-epelend bonussysteem ingevoerd, dat voor alle mede-werkers even gunstig is. De doelen worden voor elk fi-liaal apart vastgelegd en kunnen op een faire en realistische manier bereikt worden. De regels voor het bonussysteem zijn opgesteld volgens het SMART-prin-cipe:

Specific = aangepast aan de opdrachtMeasurable = meetbaarAchievable = bereikbaarReliable = betrouwbaarTiming = opgesteld voor een bepaalde periode

Voor het management is er een variabel bonussysteem, dat afhankelijk is van het behaalde resultaat.

het nieuwe trainee-programmaSinds begin 2010 wordt er bij C&A een nieuw, uitgebreid traineeprogramma gebruikt. Dit programma duurt 30 maanden en bestaat uit drie opleidingsfasen. In de eerste fase leren de trainees de ’selling basics’, en maken kennis met o.a. de verschillende filialen, distributie-centra en de afdeling logistiek. In de tweede en langste fase werken de trainees in de afdelingen inkoop en regi-onale marketing, voor gelijke delen. Voor de afsluitende derde fase van het programma wordt naar de indivi-duele prestaties van de trainees gekeken en beslist of zij het programma gaan afsluiten in de afdeling regionale marketing of in twee teams van de inkoopafdeling.

eigen verantwoordelijkheidWaardering voor en eigen verantwoordelijkheid van elk individu horen bij ons motto. Wij zijn er namelijk vast van overtuigd – en onze jarenlange ervaring bevestigt dit – dat medewerkers zowel efficiënter als tevredener werken als zij zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen en niet alleen maar doen wat hun opgedragen wordt. Daarom geven wij onze medewerkers een zo groot mo-gelijke mate van eigen verantwoordelijkheid voor hun afdeling.

Daar zijn wij trots op: de medewerkers van C&A 27


De onderneming C&A

KlachtenmanagementHoewel de C&A-cultuur gebaseerd is op fairness, open-heid, gelijke kansen en wederzijds vertrouwen, kunnen er in het bedrijf meningsverschillen ontstaan. Daarom heeft elke medewerker van C&A die zich op zijn werk-plek gediscrimineerd of op andere wijze gekwetst of be-ledigd voelt, het recht om zijn problemen met een direc-tielid of iemand van de personeelsraad te bespreken. Indien gewenst kan hij bij een gesprek met de directie een collega meenemen. Een andere mogelijkheid voor een vertrouwelijke melding is het Fairness Channel, dat verderop in dit hoofdstuk beschreven wordt.

Het partnerschap met de ondernemingsraadIedere medewerker heeft het recht lid te worden van or-ganisaties die de belangen van werknemers behartigen. Voor C&A is het vanzelfsprekend dat zij zich op alle ni-veaus en in alle landen houdt aan de wettelijke regels op dit punt.

Wij zien de ondernemingsraden of vergelijkbare werknemersvertegenwoordigers bij C&A als partners met wie wij vol vertrouwen samenwerken en hun werk als een bijdrage aan het succes van de onderneming. De gedachtewisseling vindt plaats op alle niveaus, van de plaatselijke ondernemingsraad in de filialen, de onder-nemingsraad op nationaal niveau tot het Europese C&A Information and Communication Forum (CICF), de Europese ondernemingsraad van C&A.

28 Daar zijn wij trots op: de medewerkers van C&A

Het is niet belangrijk of er meningsverschillen tussen de medewerkers ontstaan, maar

of men erin slaagt deze bij te leggen.


De onderneming C&A

“Bij C&A is eigen verantwoordelijkheid in het werk gewenst en wordt daarom ook ondersteund. Dit heeft mij vanaf het begin ge-holpen om me in mijn baan en als persoon verder te ontwikkelen.” Magdalena Kunicka, Filiaalleidster, C&A Krakau, Polen


De onderneming C&A30 Het C&A Fairness Channel

Dit geldt ook voor persoonlijke waarnemingen van en ervaringen met situaties die een ernstige bedreiging kunnen vormen voor de ethische principes van de on-derneming.

Ook onze zakenpartners, met name onze leveran-ciers en producenten, maar ook alle personen die bij het productieproces betrokken zijn, geven wij de mogelijk-heid om contact met ons op te nemen om gedragingen te melden die niet in overeenstemming zijn met de ethi-sche principes van C&A. Dit kan gaan om unfaire en discriminerende behandeling van personen, maar ook om situaties waarvan C&A door het onacceptabele ge-drag van bepaalde personen nadeel kan ondervinden. De C&A-gedragscode, die een faire en eerlijke omgang met alle personen die bij het productieproces betrokken zijn voorschrijft, geeft voorbeelden van situaties en prakti-jken die wij niet kunnen accepteren en waartegen wij bij ontdekking consequent maatregelen zullen treffen.

Voor de genoemde interne en externe situaties heeft C&A een speciaal communicatiekanaal opgezet, het C&A Fairness Channel, dat gelegenheid biedt recht-streeks contact op te nemen met een van de speciaal daarvoor geselecteerde vertrouwenspersonen en deze de situatie vertrouwelijk voor te leggen.

Het C&A Fairness Channel

Door de implementatie van de Europese anti-discrimi-natierichtlijn in de nationale wetgeving van de EU-lids-taten hebben ook werknemers een rechtstreekse wette-lijke aanspraak op bescherming tegen allerlei vormen van discriminatie, zoals discriminatie op basis van etni-sche afkomst, geslacht, geloof, wereldbeschouwing, handicap, seksuele geaardheid of leeftijd.

Fairness en wederzijds vertrouwen zijn fundamen-tele aspecten van ons handelen. Alleen medewerkers die op hun werkplek geen angst voor discriminatie heb-ben, zijn in staat hun werk voor zichzelf en de onderne-ming op een bevredigende manier te doen. Mocht door persoonlijke conflicten met superieuren of collega’s dit principe ernstig in het gedrang komen en een mede-werker zich gediscrimineerd of bedreigd voelen, moet het mogelijk zijn dit vertrouwelijk te bespreken.

Daarbij wordt over de conflicten eerst binnen de be-treffende afdeling gesproken, en over het algemeen wordt hier ook een oplossing gevonden. Toch kan het gebeuren dat dit om welke reden dan ook niet mogelijk is. Voor dergelijke gevallen heeft C&A de mogelijkheid geschapen om persoonlijk en onder vier ogen direct met een betrouwbare persoon in de onderneming te spreken en deze om hulp te vragen.

The integrity of all our business operations is crucial to C&A. We want to know. Therefore C&A provides a safe communication line for sensitive information. Please talk to us.

Contact: C&A Fairness Channel -confidential- Postbox 102264 D-40013 Duesseldorf e-mail: [email protected].: +49-211-9872-3883

For more information: www.c-and-a.com/aboutUs/fairnesschannel

C&A’s direct and confidential

Fairness-Channel


De onderneming C&A Het C&A Fairness Channel 31

Deze contactpersoon heeft rechtstreeks toegang tot de bedrijfsleiding, zodat hij met het nodige gezag kan han-delen. Om de vertrouwelijkheid te garanderen heeft het Fairness Channel een eigen telefoonlijn, e-mailadres en postadres.

C&A heeft in dit verband een eigen richtlijn, de ‘First-to-know Policy’, ontwikkeld en geïntroduceerd. In de inleiding van deze richtlijn staat het volgende:• De C&A-ondernemingen in Europa, in overeenstem-

ming met de basisprincipes van de in familiebezit zijnde COFRA Holding AG, doen zaken op een verant-woordelijke en faire wijze, gebaseerd op de managa-mentprincipes van verantwoordelijk onderne-merschap en de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de onderneming.

• Om deze reden is het principe van ‘kennis uit de eerste hand’ één van de basisvereisten van een goede bedri-jfsvoering. De bedrijfsleiding heeft behoefte aan infor-matie uit de eerste hand over omstandigheden die de integriteit, het imago en de financiële zekerheid van het bedrijf intern en in haar wereldwijde handels-markten in gevaar kunnen brengen.

• De cultuur van de C&A-onderneming is van oudsher gebaseerd op duidelijke bevoegdheden, verantwoor-delijkheden, vertrouwen, en transparantie in manage-

mentstructuren en procedures. Vooral de integriteit die in acht dient te worden genomen bij zakelijk rele-vante beslissingen is één van de basisprincipes van ons handelen, dat altijd en onder alle omstandighe-den in een faire en eerlijke sfeer dient plaats te vin-den.

• Wij zijn ervan overtuigd dat deze principiële normen gelden voor al onze zakelijke activiteiten en voor alle culturen en samenlevingen, onafhankelijk van even-tuele afwijkende gewoonten en gebruiken.

• Dit basisprincipe geldt voor iedereen met wie wij za-ken doen: onze medewerkers, onze belangengroepen, onze leveranciers, onze zakenpartners en onze klan-ten.

• Wangedrag zoals wetsovertredingen, bedrog, corrup-tie, begunstiging van familieleden, uitbuiting, discri-minatie, seksuele intimidatie, maffiose praktijken en andere crimineel of onethisch gedrag zijn een bedrei-ging voor het imago en de ethische principes van C&A, ze doen afbreuk aan de menselijke en financiële waar-den van de onderneming en brengen haar financiële zekerheid en integriteit in gevaar. De bedrijfsleiding van C&A heeft er daarom direct belang bij – en heeft de verantwoordelijkheid om – snel en uit de eerste hand informatie te verkrijgen over eventuele interne of ex-

terne misstanden die samenhangen met haar zakeli-jke activiteiten.

• Als één van de belangrijkste maatregelen om dit prin-cipe zeker te stellen en na te leven, en de regels voor een waarschuwingssysteem voor de onderneming vast te leggen, richt C&A Europa, met inachtneming van de overeenkomstige regels van de COFRA AG, hier-mee een eenvoudig, toegankelijk, betrouwbaar en open klachtensysteem op voor iedereen die serieuze feiten met betrekking tot, of aanwijsbare redenen voor, verdenking van dubieus handelen van de onder-neming publiek wil maken: het Fairness Channel.


“De inzet van C&A voor de teelt van biokatoen laat zien dat je iets kunt veranderen. Het is erg indrukwekkend, wat daar binnen zo korte tijd tot stand gebracht is.” Thong Lam, Designer Clockhouse, Düsseldorf, Duitsland


De onderneming C&A Het netwerk van ons handelen 33

terecht komt, heeft het soms al duizenden kilometers afgelegd.

Deze globalisering brengt goede kansen met zich mee voor de ontwikkelings- en drempellanden waar C&A het merendeel van haar goederen inkoopt. De arbeidsplaatsen in de textiel- en kledingproductie ver-zekeren duizenden gezinnen van een inkomen, en de bijbehorende industriële groei leidt op veel plaatsen tot verhoging van de levensstandaard en tot aansluiting op de wereldwijde markten.

Deze ontwikkeling zorgt echter ook voor uitdagingen: in veel van deze landen zien wij vaak productieomstan-digheden die niet stroken met ons idee van verantwoor-delijke productie van kleding. Milieuvoorschriften en arbeidsrechtelijke bepalingen zijn niet voldoende voor-handen of worden onvoldoende nageleefd.

Net als andere branches staat ook de kledingdetail-handel onder steeds grotere prijsdruk. Ook de afzonder-lijke leveranciers binnen de textielketen voelen deze druk. Hier komt nog bij dat modetrends steeds sneller veranderen, hetgeen een snelle productie en levering onder hoge tijdsdruk vaak onvermijdelijk maakt. Indien hiermee niet adequaat wordt omgegaan, voelen de pro-ductiebedrijven dit ook, en werkt dit door in de arbeid-

C&A is een handelsonderneming. Wij vervaardigen onze goederen niet zelf, maar kopen ze òf kant-en-klaar geconfectioneerd in, òf laten ze volgens ons speciale ontwerp produceren.

‘Textielketen’ is de benaming voor de cyclus die een kledingstuk van productie tot het hergebruik van de vezels of de uiteindelijke verwijdering doorloopt. Deze cyclus kan onderverdeeld worden in de volgende fases:

• Vezelwinning• Garen- en textielproductie• Textielveredeling• Confectionering• Transport en distributie• Gebruik• Hergebruik• Verwijdering

In de afgelopen jaren is de leveringsketen voor textiel steeds complexer geworden. Leveranciers geven de opdracht aan productiebedrijven, die op hun beurt weer kunnen uitbesteden aan derden. Voor complete artikelen maar ook voor aparte onderdelen kan dit leiden tot lange transportwegen. Voordat een kledingstuk bij de klant

Het netwerk van ons handelen

Wij stellen niet alleen hetinkomen van onze eigenmedewerkers veilig. Langs dehele textielketen zorgtC&A met haar kledingproductie voor stijgende groei en een hogere levens-standaard.


De onderneming C&A

somstandigheden in de landen waar de productie plaats vindt.

De veiligheidsmechanismenvan de textiele ketenC&A neemt de volle verantwoordelijkheid voor haar producten. Daarom is transparantie in elk onderdeel van de productieketen voor ons zo belangrijk. In de af-gelopen decennia hebben wij samen met onze leveran-ciers een complex netwerk gecreëerd, dat optimale ze-kerheid biedt voor medewerkers in de productie en de verkoop, en vooral ook voor onze klanten.

Wij hebben instrumenten en procedures ontwik-keld, die in dit verslag elk hun eigen hoofdstuk hebben gekregen. Voor een beter begrip van ons verantwoorde-lijk handelen worden deze hier kort toegelicht:

• Gedragscode• Kwaliteitsmanagement• SOCAM• Scholing• Gedachtewisseling met klanten en consumenten• Dialoog met belangengroepen

GedragscodeHet principe van fair en eerlijk handelen is bij C&A erg belangrijk. Fairness en eerlijkheid zijn de wezenlijke steunpilaren van onze strategie voor ethische verant-woordelijkheid en duurzaamheid.

• De door ons aangeboden producten moeten onvoor-waardelijk voldoen aan de hoge eisen die wij aan kwa-liteit en veiligheid stellen.

• Goederen voor C&A moeten onder faire, sociaal accep-tabele en milieuvriendelijke condities vervaardigd worden.

Deze eisen hebben wij in onze gedragscode – de Code of Conduct for the Supply of Merchandise – vastgelegd. Bovendien zijn dit bindende bestanddelen van de alge-mene leveringsvoorwaarden (General Delivery Instruc-tions, GDI) voor onze leveranciers. Deze GDI bevatten bovendien richtlijnen voor het zekerstellen van sociale en ecologische minimumnormen, en duidelijke voor-schriften betreffende de productie en kwaliteit van onze goederen. Vanaf pagina 65 wordt de gedragscode nader omschreven.

34 Het netwerk van ons handelen

Met het oog op de veiligheid en het

vertrouwen van onze klanten en medewerkers is transparantie één van onze

prioriteiten. Wat wij daar allemaal voor doen, kunt u

hier lezen.


De onderneming C&A

ScholingNaast de inspecties is een ander wezenlijk aspect van het SOCAM-werk het geven van concrete adviezen aan de verschillende delen van de leveringsketen voor het creëren van betere arbeidsomstandigheden die in overeenstemming zijn met de gedragscode van C&A. Al-leen al in de afgelopen 12 maanden heeft SOCAM vijf grote workshops georganiseerd voor de medewerkers van Mondial, de inkooporganisatie van C&A, 40 work-shops voor de inkoopafdelingen van C&A en vijf uitvoe-rige seminars voor groepen leveranciers in de verschil-lende landen. Daarnaast werden er in 2009 nog 121 trainingen gegeven voor individuele leveranciers in de vorm van persoonlijke gesprekken.

Gesprekken met de klantenen de consumentenDe tevredenheid van de meer dan 2 miljoen klanten die dagelijks onze winkels binnenlopen, staat voor C&A op de eerste plaats. Om de wensen van onze klanten beter te leren kennen, maakt C&A gebruik van verschillenden methoden om hun mening te horen. In veel C&A-win-kels liggen formulieren waarop zij hun waardering, ideeën en kritiek kunnen uiten. Voor feedback maken onze klanten ook steeds vaker gebruik van de contactpa-gina op onze website.

Bovendien houden wij in een aantal Europese winkels enquêtes, volgens richtlijnen van het INIT-instituut. De klanten wordt gevraagd of zij tevreden zijn met het as-sortiment, of de medewerkers vriendelijk zijn, de proce-dures in de winkels goed zijn en of de inrichting van de winkels hun bevalt. De antwoorden leveren ons nuttige informatie over hoe de klant onze winkels en ons assor-timent ziet en suggesties voor eventuele verbeteringen, en stellen ons in staat te controleren of onze service voldoet. Ons doel is en blijft onze klanten steeds opti-maal van dienst te zijn.

Op Europees niveau doen wij elk jaar kwalitatief marktonderzoek in vier verschillende productcatego-rieën om te peilen hoe onze klantenkring samengesteld is en welke verwachtingen men van onze producten heeft. Hiervoor maken wij bijvoorbeeld gebruik van paneldiscussies met klanten of nemen klanten mee winkelen in C&A-filialen.

KwaliteitsmanagementWij willen onze klanten altijd kunnen garanderen dat zij van ons gebruiksveilige goederen krijgen. Om dit te bereiken, controleren de medewerkers van de afdeling kwaliteitscontrole de monsters al in de landen waar ge-produceerd wordt op afwerking en fysieke en chemi-sche eigenschappen. Pas dan worden de goederen ver-vaardigd en naar de Europese distributiecentra getransporteerd. Ons kwaliteitsmanagement wordt vanaf pagina 47 gedetailleerd beschreven.

SOCAMWij willen niet alleen zorg dragen voor de veiligheid van onze klanten. Wij hebben ons ruim 14 jaar geleden ook tot doel gesteld dat de mensen in de productiebedrijven onder acceptabele omstandigheden kunnen werken. Daarom heeft C&A in 1996 SOCAM (Service Organisation for Compliance Audit Management) opgericht. Met een steeds groter team van inspecteurs controleert SOCAM wereldwijd ter plaatse de naleving van de gedragscode bij de productiebedrijven die in opdracht van C&A wer-ken en bij de andere dienstverleners in de leveringske-ten. Het werk van SOCAM wordt nader toegelicht op pa-gina 69.

Het netwerk van ons handelen 35


De onderneming C&A

samenwerking met deze beide organisaties kan C&A haar inzet voor biokatoen vormgeven en uitbreiden, en tegelijkertijd veel boeren en hun gezinnen helpen door sociale projecten te ondersteunen en hun toegang te verschaffen tot afzetmarkten voor hun biokatoen.

Overkoepelende samenwerkingC&A werkt er op allerlei niveaus aan de omstandigheden waaronder zij opereert steeds verder te verbeteren, maar er zijn grenzen aan wat wij als onderneming alleen kunnen bereiken. Steeds vaker ontdekken onderne-mingen dat duurzaam handelen samenwerking vereist om de gestelde doelen te bereiken. Daarom werkt C&A samen, zowel met andere ondernemingen in overkoe-pelende organen als met maatschappelijke organisaties, wetenschappelijke instituten, vakbonden en overheids-instanties.

Onze coöperatie met AFIRM (Apparel and Footwear International RSL Management) en CATS (Cooperation for Avoiding Toxic Substances in Shoes) zijn hiervan twee voorbeelden, die wij in het hoofdstuk ‘De kwaliteit van C&A’ uitvoerig presenteren. C&A is eveneens actief lid van het Global Social Compliance Programme (GSCP). In dit forum speelt C&A door haar ervaring met inspec-

tieprocessen een beslissende rol; daarnaast is C&A lid van een werkgroep over hetzelfde onderwerp. C&A is ook lid van de Expert Working Group voor milieu van het GSCP. Deze werkgroep ontwikkelt een kader en inst-rumenten die bedrijven in staat moeten stellen het milieueffect van hun handelen langs de hele textielke-ten te reduceren.

In dit opzicht dient de GSCP als informatieplatform en is daarmee voor C&A van bijzondere betekenis. Het geeft ons de mogelijkheid ervaringen uit te wisselen met andere ondernemingen uit de branche, het biedt ons een referentiekader, en stelt ons in staat te leren van best practice en van ontwikkelingen in de markt. Wij willen bereiken dat er processen ontwikkeld worden die leiden tot aan de ene kant een verbetering van de arbeid-somstandigheden en aan de andere kant een meer uni-forme aanpak.

De communicatie in deze verschillende wereldwijde netwerken leidt tot meer aandacht voor het principe van duurzaamheid. C&A ziet deze dialoog als een belangri-jke bijdrage tot een efficiënt realiseren van haar duurzame strategie. Want om duurzame, positieve ont-wikkeling te kunnen garanderen, moet economische groei samengaan met duurzame implementatie van

Dialoog met belangengroepenC&A wil heel graag weten hoe de activiteiten van de on-derneming in de samenleving beoordeeld worden. Daarom voeren wij al jaren een actieve en soms ook kri-tische dialoog met verschillende belangengroepen. Deze open uitwisseling van kennis, meningen en erva-ringen wordt steeds belangrijker en is een essentieel bestanddeel van de duurzaamheidsstrategie van C&A.

Een belangrijk onderdeel van deze uitwisseling is bijvoorbeeld dat wij aanwijzingen van NGO’s over even-tuele misstanden altijd nagaan, serieus nemen en, voor zover dat binnen onze mogelijkheden ligt, maatregelen nemen om hier invloed op uit te oefenen, of, in het beste geval, de problemen op te lossen. In de afgelopen twee jaar kregen wij meer dan honderd gedetailleerde vragen van verschillende belangengroepen en particu-lieren. Elke vraag wordt door ons beantwoord.

Door de nauwe samenwerking met NGO’s en non-profitorganisaties hebben wij veel geleerd en kunnen wij op veel gebieden een duidelijk constructievere en sociaal effectievere bijdrage leveren. Een goed voor-beeld van succesvolle samenwerking is ons part-nerschap met Organic Exchange en de Shell Foundation, waarop wij op bladzijde 103 nader ingaan. Door de

36 Het netwerk van ons handelen


De onderneming C&A

sociale minimumnormen en milieuvriendelijke pro-ductievoorwaarden.

Een overzicht van de belanghebbenden waarmee wij samenwerken en de organisaties waarvan C&A lid is, vindt u op bladzijde 38.

“36.000 medewerkers. Dat werkt alleen als iedereen - van leerling tot bestuurslid – zich aan de gedragsre-gels houdt. Net als in een grote familie. Misschien is dat het geheim van het succes van C&A.”Selene Ortega, Verkoopster, C&A Madrid, Spanje


De onderneming C&A38 Dialoog met maatschappelijke belangenvertegenwoordigers De onderneming C&A

Dialoog met maatschappelijke belangenvertegenwoordigers

Organisaties waarbij C&A betrokken is door middel van dialoog, bijdragen, publicaties en standpuntver-klaringen:

• Child Helpline International• Ethical Trade Initiative• Good Company• GRI-Arbeitsgruppe Apparel and Footwear• International Council for Shopping Centers• Institut für ökologische Wirtschaftsforschung• Konsumentenbond • Stiftung Warentest• Test-achats• Textilwirtschaft• Universität Eichstätt• Universität Münster• Universität Passau

*Een lid van de bedrijfsleiding van C&A heeft een leidinggevende functie in deze vereniging

nationale en internationale organisaties en verenigin-gen waarvan C&A lid is:

• AFIRM, www.afirm-group.com• ANGED, www.anged.es*• Außenhandelsvereinigung des Deutschen Einzelhandels,

www.ave-koeln.de• EuroCommerce, www.eurocommerce.be• European Retail Round Table, www.errt.org• FEDIS, www.fedis.be• Fédération des Enseignes de l Habillement,

www.f-eh.com• FETICO, www.fetico.es• Foreign Trade Association, www.fta-eu.org• Fédération pour l urbanisme et le développement du commerce spécialisé, www.procos.fr• GSCP (Global Social Compliance Programme),

www.ciesnet.com• L’Union du Commerce de Centre-Ville, www.ucv.com• Österreichischer Handelsverband,

www.handelsverband.at • Raad Nederlandse Detailhandel, www.rndweb.nl• Svaz Obchodua cestovniho ruchu, www.socr.cz• Swiss Retail Federation, www.swiss-retail.ch*• Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Textiel,

www.rndweb.nl* • Bundesvereinigung Logistic Österreich, www.bvl.at• Wirtschaftskammern Sloweniens, portal.www.gzs.si• Wirtschaftskammern Österreichs, portal.wko.at

De onderneming C&A

nGO’s (non-Governmental Organisations) en non-profitorganisaties waarmee C&A contact heeft, samen-werkt of waarvan zij lid is:

• Deutsche Umwelthilfe, www.duh.de• EPC, www.epcglobal.de• Kauri, www.kauri.be • Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Nederland,

www.mvonederland.nl• Organic Exchange, www.organicexchange.org• Les Restos du cæur, www.restosducoeur.org• Secours Populaire Français, www.secourspopulaire.fr• Shell Foundation, www.shellfoundation.org• Baum e.V.• Terres de hommes

Belangengroepen die wegens concrete problemen met arbeidsomstandigheden contact met ons opgenomen hebben:

• BGTLF (Bangladesh garments, textile & leather workers’ federation)

• CCC (Clean Clothes Campaign)• EJF (Environmental Justice Foundation)• FNV (Federatie Nederlandse Vakbonden)• ITGLWF (International textile, garment & leather workers’

federation)


De onderneming C&A Dialoog met maatschappelijke belangenvertegenwoordigers 39


“Juist als onderneming die wereldwijd zaken doet heeft C&A een grote verantwoordelijkheid voor de mensen en het milieu in de landen waar geproduceerd wordt. Ik ben van mening dat C&A op dat gebied al heel veel doet.” Karin Schweig, Yessica Buying, Düsseldorf, Duitsland


De onderneming C&A Hoe C&A inkoopt 41

• kwaliteitscontrole en definitieve afname• coördinatie van de transportlogistiek• douaneformaliteiten• bedrijfsadministratie

C&A koopt zowel direct als indirect in.

Directe inkoop via MondialIn de productielanden bevinden zich meer dan 400 le-veranciers die daar, zoals hierboven beschreven, door de plaatselijke Mondial-kantoren worden ondersteund. De inkopers van C&A bezoeken de producenten, zowel op hun productielocaties als in de Mondial-kantoren, en bestellen hun goederen ter plaatse.

Directe inkoop via Canda OhGOok het zogenaamde CMT (Cut, Make and Trim) behoort tot de directe inkoop. Hiervoor werkt de C&A-dochte-ronderneming Canda samen met designers van C&A, maakt gebruik van hun vakkennis, zorgt voor aanschaf van de stoffen en ander materiaal, zoals knopen, en organiseert de productie en de verzending van de goe-deren. De fabrieken waarmee Canda samenwerkt, bevinden zich hoofdzakelijk in Oost-Europa en China, waar Canda ter plaatse ondersteuning biedt. C&A betrekt ongeveer 5% van al haar goederen op deze manier.

C&A koopt haar goederen in bij leveranciers in 40 landen, die op hun beurt de goederen weer in meer dan 60 landen laten produceren. Deze activiteiten worden georganiseerd en gecoördineerd door onze inkoopafde-ling, C&A Buying. In de hoofdkantoren in Brussel en Düsseldorf werken ca. 450 inkopers, designers, trend scouts en stylisten, om de nieuwste modetrends voor onze klanten op te sporen en de bijbehorende goederen voor C&A in te kopen.

C&A Buying beschikt over 11 inkoopkantoren in 9 landen, die onder de naam Mondial opereren en tot de C&A-groep behoren. Meer dan 550 Mondial-medewer-kers werken rechtstreeks samen met de handelspart-ners van C&A ter plaatse. Mondial concentreert zich daarbij op de volgende punten:

• onderzoek van de productiemarkten• marktanalyse van leveranciers en fabrieken• beoordeling van de technische uitrusting in de

fabrieken• afspraken maken met leveranciers en inkopers over

capaciteiten en productieschema’s• controle van de monsters• controle van de verwerking en de pasvorm • controle van de levertijden

Hoe C&A inkoopt

Mode is een wereldwijde business. C&A koopt haar goederen in bij leveranciers in 40 landen, en ongeveer 450 C&A-medewerkers zijn dagelijks bezig over de hele wereld nieuwe trends op te sporen.


De onderneming C&A

zijn, hangt vooral ook af van de ontwikkelingen in de markt. Ondanks het gestegen aantal leveranciers konden wij het aantal productiebedrijven reduceren. Tussen begin 2008 en eind 2009 daalde dit aantal van 2.730 tot 2.040. Het productievolume in de resterende bedrijven is overeenkomstig gestegen. C&A hecht nog altijd grote waarde aan langdurige en op vertrouwen gebaseerde relaties met haar handelspartners. En daar-door werken meer dan 40% van onze leveranciers al meer dan 10 jaar met ons samen, sommige zelfs meer dan 20 jaar.

Waar C&A inkooptOnze wereldwijde inkoopactiviteiten kunnen in prin-cipe in drie geografische gebieden onderverdeeld worden. Uit die gebieden betrekken wij ca. 80% van onze goederen.

• het Indische subcontinent• China• Turkije en Oost-Europa

De selectie en de beoordeling van de leveranciersC&A selecteert haar leveranciers, behalve op commer-ciële criteria, ook op basis van productkwaliteit en op

basis van de sociale en ecologische condities en omstan-digheden in de fabrieken. Onze criteria zijn gedefinieerd in de C&A-gedragscode, en in onze algemene leverings-voorwaarden (GDI), tot naleving waarvan zich elke lever-ancier vóór het aangaan van een zakelijk contract moet verplichten. Tegenwoordig is het verplicht een nieuw productiebedrijf eerst te controleren, voordat een op-dracht gegeven wordt.Leveranciers worden beoordeeld en gecontroleerd op drie criteria:

• Rendabiliteit (Supplier Profitability Report)• Kwaliteit (Supplier Quality Report)• Maatschappelijke verantwoordelijkheid (Supplier

Compliance Rating)

Het directe contact met haar leveranciers is voor C&A be-langrijk om bestaande relaties te verdiepen en mogelijk-heden voor ontwikkeling en verbetering gemakkelijker te kunnen vaststellen.In maart 2009 heeft C&A, net als in voorgaande jaren, zgn. Supplier Conferences gehouden, waarvoor alle grote leveranciers uit Azië uitgenodigd werden. In maart 2009 en net als in de jaren daarvoor heeft C&A zg. “Supplier Conferences” gehouden, waarvoor alle hoofdleveranciers uit Azië uitgenodigd werden.

42 Hoe C&A inkoopt

indirecte inkoopVia deze manier van inkoop betrekt C&A de goederen van ca. 500 leveranciers uit Europese landen, die op hun beurt de artikelen door eigen partnerondernemingen laten vervaardigen.

een strategische veranderingDe afgelopen jaren heeft C&A het aandeel van de directe inkoop duidelijk verhoogd om de leverketen transpa-ranter te maken en meer greep te krijgen op de produc-tielocaties via onze Mondial-teams ter plaatse, en zo meer controle te hebben over de capaciteit en de om-standigheden waaronder geproduceerd wordt. In 2009 betrok C&A 70% van haar goederen via directe inkoop. Dit aandeel wordt verder uitgebreid tot 80% eind 2010.

In ons vorige CSR-rapport meldden wij dat het aantal leveranciers sinds 2003 voortdurend was gedaald, dat wij aan het einde van 2007 nog slechts 895 leveranciers hadden en dat hun aantal verder gereduceerd zou worden tot 800 eind 2009. Dit doel hebben wij niet bereikt.

Op het ogenblik betrekken wij onze goederen bij meer dan 900 leveranciers. Dit komt gedeeltelijk doordat wij de directe inkoop verder willen uitbreiden en daarom een hele serie nieuwe zakenrelaties testen. Hoe groot het aantal leveranciers in de toekomst zal


De onderneming C&A Waar C&A inkoopt 43

Waar C&A inkoopt

Totaal aantal leveranciers dat wereldwijd voor C&A werkt

2,1% Makedonië

2,8% Bulgarije

3,3% Sri Lanka

3,7% Roemenië

4,8% Vietnam

6,3% Italië

6,5% Turkije

9,1% Bangladesh

9,6% India

Leveranciers onderverdeeld naar productieland (2009)

30,6% China

21,2% overige

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

2.000

1.500

1.000

500

0

De onderneming C&A


44 Waar C&A inkoopt De onderneming C&A

Hier werd deze belangrijke groep van fabrikanten over onze strategieën en prioriteiten en – zoals altijd – ook over onze sociale en ecologische voorstellingen geïn-formeerd. In het kader van deze conferentie moedigen wij onze leveranciers in discussiegroepen steeds weer aan om feedback over hun moeilijkheden, vooral m.b.t. de gespannen financiële crisis te geven en voorstellen te doen, welke verbeteringen wij vanuit hun standpunt nog kunnen aanbrengen. Deze feedback geeft ons een goede mogelijkheid om in de toekomst duurzame pro-cessen in de leveranciersketen te implementeren.

Drie categorieënSinds 2007 deelt C&A zijn leveranciers in drie catego-rieën in, om de procedures te vereenvoudigen, zwaarte-punten binnen de procedures te bepalen en de samen-werking met de leveranciers beter te structureren.

Categorie A (Corporate) bestaat uit een kleine groep van de 10 belangrijkste leveranciers van C&A. Zij werken al heel lang met ons samen, leveren veel aan verschil-lende afdelingen van C&A en bieden meerdere produc-ten aan.

Categorie B (Core) heeft de meeste leveranciers. Deze zijn gespecialiseerd in een bepaalde productcategorie binnen een afdeling. Deze groep bestaat momenteel uit ca. 600 leveranciers.

In categorie C (Fringe) zitten leveranciers die òf nieuw zijn òf een productaanbod hebben dat beperkt is tot be-paalde seizoenen. Deze categorie bevat iets meer dan 300 leveranciers.

In de vrijemarkteconomie is het gebruikelijk dat ondernemingen van zakenrelatie veranderen, om diverse redenen. C&A beëindigt zijn zakenrelaties echter niet abrupt, tenzij de andere partij zich schuldig heeft gemaakt aan grove overtredingen. Bij een normale beëindiging van de zakenrelatie – om welke reden dan ook – wordt er een gedetailleerd plan voor beëindiging ontwikkeld en met de leverancier besproken.

Elk jaar reikt C&A een onderscheiding uit aan lever-anciers die bijzonder goed gepresteerd hebben op het gebied van rendabiliteit, kwaliteit en sociale aspecten. In 2008 kregen 16 leveranciers de onderscheiding ‘Supplier Award Certificate’ voor uitstekende prestaties; in 2009 kwamen 10 leveranciers voor deze prijs in aanmerking.

C&A hecht waarde aan langdurige contracten met

haar leveranciers. Maar mocht men ooit uit elkaar gaan, maakt C&A een plan

op maat voor de beëindiging van het

contract.


“Wij maken mode voor iedereen. Daarom is het volgens mij een uitstekend tegenwicht voor het waanidee van te magere modellen dat C&A ook leuke collecties voor grote maten aan-biedt.”Franz Wieser, Productmanagement XL Damen, Düsseldorf, Duitsland


De onderneming C&A

meest informatie in GIN is in het Engels, maar sommige informatie over logistieke of juridische aspecten voor een bepaald land wordt in andere talen gegeven, om de informatie zo duidelijk mogelijk over te brengen.

Behalve als informatiebron voor C&A-voorschriften is GIN ook belangrijk voor het dagelijkse werk, want zowel de inkopers van C&A als de leveranciers kunnen via het systeem de leveringseisen van een bestelling bekijken.

De leveranciers kunnen via de GIN-site het pro-gramma SAVIS (Suppliers Advise Via Internet System) oproepen – een interactief systeem van C&A dat de leveringsgegevens automatisch controleert en infor-matie over de aflevering van de goederen ordent. Pas als een zending alle kwaliteitsprocedures doorlopen heeft, geeft SAVIS toestemming voor verzending.

Het netwerk heeft bovendien een ‘Chemical Archive’, dat testresultaten voor in producten gebruikte stoffen verzamelt en wereldwijd ter beschikking stelt aan de kwaliteitscontroleurs van C&A. Deze gegevens worden voortdurend geactualiseerd.

In de loop der jaren is GIN zo uitgebouwd tot een volledig geïntegreerd netwerk, dat onze medewerkers en leveranciers het werk vergemakkelijkt en onze

Al sinds 2000 hebben wij een open informatieplatform op het C&A-intranet en op internet: het General Infor-mation Network (GIN). C&A-medewerkers voor wie dit relevant is en al onze leveranciers in de hele wereld hebben met een persoonlijk wachtwoord toegang tot GIN. Afhankelijk van het werk en de functie van de ge-bruiker, verschijnt er na inloggen een andere site. De hoeveelheid informatie is zo groot dat die ingedeeld is naar land en activiteit.

GIN is voornamelijk een informatieplatform voor onze leveranciers en zakenpartners. Hier hebben zij toegang tot al onze kwaliteitsvoorschriften. Ook wordt hier internationale regelgeving zoals de EU-richtlijn voor het gebruik van chemische stoffen (REACH) beschreven en toegelicht. Daarnaast bevat GIN de C&A-gedragscode, de eisen met betrekking tot de sociale omstandigheden, en informatie over SOCAM en het Fairness Channel.

De leveranciers gaan onder de algemene leverings-voorwaarden de verplichting aan om GIN als informa-tiebron voor hun werk te gebruiken en de site regel-matig te bekijken.

Bij belangrijke veranderingen worden de leveran-ciers per e-mail of via popup-vensters geïnformeerd. De

46 Het General Information Network –

klanten garandeert dat de goederen aan de hoogste eisen voor veiligheid en kwaliteit voldoen. Dat onze leveranciers deze informatievoorziening op prijs stellen, bewijst het aantal bezoekers van de GIN-web-site: meer dan 15.000 per week.

Het General Information Network –de bron van informatie bij C&A


De kwaliteit van C&A

Yvonne Kochs, Kwaliteitsmanagement Düsseldorf, Duitsland

Prof. Dr. Stefan Mecheels, Bedrijfsleider Hohenstein Textile Testing Institute GmbH & Co. KG Bönnigheim, Duitsland

Sigrid Kayser, Kwaliteitsbewaking Düsseldorf, Duitsland


Gegarandeerdgoed en voordeligOnze mode is zijn geld waard. Maar wij doen zo veel om de kwaliteit van onze producten te waarborgen en te verbeteren, dat men bijna zou denken, dat ze meer waard zijn dan ze in feite kosten.

I I I Wij spelen op zeker 49 I I I Als het snel moet gaan: het European Crisis Management Team (ECMT) 59 I I I Snel reageren, effectief handelen 60 I I I


De kwaliteit van C&A Wij spelen op zeker 49

taak zowel binnen de onderneming als ook bij de lever-anciers het bewustzijn voor de gezondheids- en veilig-heidsaspecten van de producten verder te verhogen.

Daarom is de afdeling kwaliteitsbewaking er verant-woordelijk voor dat de eigenschappen en de veiligheid van de stoffen, de pasvorm en de verdere verwerking van onze goederen gecontroleerd worden. Voor kleding voor baby’s en kinderen stellen wij bijzonder hoge eisen.

De goederen worden gedeeltelijk door de eigen labo-ratoria van C&A onderzocht. Bovendien werken wij al sinds vele jaren samen met externe chemici en gere-nommeerde keuringsinstanties zoals Hohenstein, SGS, Intertek, Bureau Veritas, STR en TÜV Rheinland. In totaal zorgen 24 medewerkers van de centrale kwa-liteitsbewaking van C&A samen met hun collega’s voor maximale bescherming en veiligheid, en helpen zij garanderen dat onze collecties steeds voldoen aan de nieuwste veiligheidsnormen.

Sinds het begin van C&A’s bestaan, 170 jaar geleden, hechten wij bijzondere waarde aan de kwaliteit van onze producten. Daarvoor stonden Clemens en August Bren-ninkmeijer al garant met hun naam. Dit standpunt is tot de dag van vandaag niet veranderd. Onze klanten moeten altijd op de veiligheid van de bij ons gekochte artikelen kunnen vertrouwen. Om dit te kunnen garan-deren worden onze artikelen onderworpen aan een reeks testen veiligheidsprocedures – van de vezel tot het kant-en-klare product. Mocht het echter toch eens gebeuren dat een artikel met gebreken in onze winkels terechtkomt, dan zorgt ons crisismanagement ervoor dat het betreffende artikel onmiddellijk uit de schappen wordt verwijderd, en dat de oorzaak van de fout wordt opgespoord en direct wordt verholpen.

Iedere medewerker van iedere afdeling van de onder-neming is er mede verantwoordelijk voor dat de goe-deren altijd aan de normen voldoen die onze klanten van ons verwachten. Om alle veiligheids- en kwaliteit-sactiviteiten te coördineren heeft C&A een eigen afde-ling voor kwaliteitsbewaking opgericht. Het Quality Assurance Department (QAD) zorgt vanuit de beide hoofdkantoren in Düsseldorf en Brussel voor naleving van de voorgeschreven richtlijnen en definieert eigen normen waar wij van mening zijn dat de wettelijke normen onvoldoende zijn. Bovendien heeft het QAD tot

Wij spelen op zeker


De kwaliteit van C&A50 Wij spelen op zeker

• In ondergoed worden de ingenaaide etiketten die vaak irriteren, vervangen door opdrukken.

• Pantalons van kostuums hebben een ingenaaide elas-tiekband, zodat het hemd er niet uitglijdt.

• Alle kostuums hebben reserveknopen.• Na de introductie van kostuums van wol gemengd met

kasjmier, komen er nu kostuums van wol met zijde.• In onze XL-collecties zijn er nu broeken met een rits-

sluiting, omdat deze voor mensen met een grote om-vang gemakkelijker in het gebruik zijn dan knopen.

• Voor een beter comfort maken wij geen gebruik van ritssluitingen die van boven en beneden gesloten kunnen worden.

• Het grootste deel van onze jeans heeft 2% lycra voor een beter comfort en een betere pasvorm.

De drie trappen van de kwaliteitszekerstellingIn de afgelopen decennia heeft C&A een omvangrijk en zeer succesvol systeem ontwikkeld dat garandeert dat onze goederen veilig zijn en niet schadelijk voor mens of milieu. Dit systeem strekt zich uit over hele produc-tieketen – van de productie van de vezels via de pro-ductie van de kleding, schoenen en accessoires tot de afsluitende steekproeven van de goederen in onze win-kels. Onze wereldwijd actieve kwaliteitsbewaking regelt

Ons idee van kwaliteitC&A biedt haar klanten van oudsher kleding aan waaraan zij hoge eisen stelt. Om ook nu en in de toekomst aan deze eis te kunnen voldoen, voeren wij voortdurend in-novaties door in ons assortiment. De naleving van de Öko-Tex Standard 100 bij producten die direct op het lichaam gedragen worden of het voortdurend groeiende aanbod aan collecties van gecertificeerd biokatoen laten waarschijnlijk het duidelijkste zien dat wij streven naar kwaliteit voor onze klanten. Bovendien zijn er in alle af-delingen – dames, heren en kinderen – ook kleinere, minder duidelijk zichtbare details die onze mode voor onze klanten nog comfortabeler maken. Dit zijn een paar voorbeelden:

• Kleding voor peuters is gemaakt van bijzonder zacht materiaal. Voor ouders is het dan gemakkelijker om het kind aan te kleden, en het bevordert de bewegingsvri-jheid van het kind.

• Elastische riemen zijn handig voor kleine kinderen: zij kunnen dan hun broek uittrekken zonder de riem los te hoeven maken.

• Voor kleine kinderen gebruiken wij haakjes en ogen als broeksluiting i.p.v. omslachtige knoopsluitingen.

• Wij hebben een uitgebreid aanbod aan overhemden die bijna niet gestreken hoeven worden.

en coördineert dit systeem en informeert onze leveran-ciers over de kwaliteitsnormen van C&A.

Een artikel doorloopt drie beslissende kwaliteitscon-trolefases voordat het in de winkel komt:

De controle van de monstersOf een product voor de verkoop bij C&A geschikt is, wordt pas beslist, nadat het monster van een artikel ge-test is volgens speciale criteria:

• Verwerking (naden, pasvorm, maten, enz.)• Fysieke eigenschappen (zoals bijv. scheurvastheid,

wasbaarheid, kleurechtheid)• Chemische eigenschappen (welke componenten van

een product getest moeten worden, hangt af van her-komst en soort artikel)

• Wettelijke voorschriften (het inachtnemen van wette-lijke grenswaarden voor grondstoffen)

• CE norm (speelgoed voldoet zonder uitzondering aan de speciale veiligheidsrichtlijn EN71 voor speelgoed)

• Veiligheidseisen (zeer belangrijk bij baby- en kinder-kleding).



“Het grootste compliment dat onze afdeling kan krijgen is als niemand het over ons heeft. Want dan hebben de mechanismen van onze kwaliteits-controle langs de hele keten goed gefunctioneerd.”Yvonne Kochs, Kwaliteitsmanagement, Düsseldorf, Duitsland


“Zelfs als insider ben ik er steeds weer van on-der de indruk wat C&A allemaal voor de veilig-heid van haar kleding doet. Dan bekijk je zelfs een gewoon T-shirt met heel andere ogen.” Sigrid Kayser, Kwaliteitsbewaking, Düsseldorf, Duitsland



• Veiligheidsvoorschriften zijn o.a.: · Het verbod op kleine versieringen en accessoires die

los kunnen raken en ingeslikt kunnen worden; hi-erop wordt door C&A streng gecontroleerd.

· Het verbod op koordjes in baby- en kinderkleding. · Strenge controle op knopen, drukknopen en ritsslui-

tingen: deze mogen niet losraken en bij gebruik in geen geval tot letsel leiden.

• Conformiteit (etikettering van het artikel, onderhouds- en wasvoorschriften, gegevens over de maten en de samenstelling van het materiaal).

Quality Conformity Check (QCC)Zonder testrapport over chemische en fysieke eigen-schappen mag een leverancier ons zijn producten niet aanbieden. Want aan de hand van dit rapport kan onze kwaliteitsbewaking nauwkeurig controleren of het pro-duct daadwerkelijk aan de eisen voldoet. Alleen als de resultaten van de controle op de verwerking, de maten en de veiligheidsvoorschriften positief zijn, komt het artikel in de winkels van C&A.

Structured Quality ChecksOm onze klanten een hoge mate van zekerheid te garan-deren, laat C&A in aanvulling op alle hierboven geno-

emde maatregelen door externe controle-instituten steekproeven nemen van goederen die al op weg zijn naar de winkels.

Informatiesystemen van de veiligheidOm ervoor te zorgen dat kleding van C&A comfortabel is om te dragen, is het gebruik van chemische middelen vaak vereist. Dankzij verf, fixeer- of impregneer-midddelen gaat de kleding langer mee, is robuuster, biedt meer draagcomfort en is vaak gewoon mooier. Het gebruik van deze middelen door onze leveranciers is aan strenge controles en wettelijke eisen onderworpen.

Bij de vervaardiging van een product zijn veel per-sonen en beroepsgroepen betrokken. Om de veiligheid van de kledingstukken vanaf het begin te kunnen garanderen en er zeker van te zijn dat iedereen die betrokken is bij de textielketen steeds goed geïnfor-meerd is over de diverse materialen of de kant-en-klare producten, maakt C&A gebruik van verschillende inter-netplatformen en databanken om de relevante infor-matie zo snel mogelijk te kunnen uitwisselen.

GINGIN betekent General Information Network; dit is het interne communicatieplatform van C&A. Hier vindt elke leverancier een groot aantal wettelijke en door C&A ge-

Wij spelen op zeker 53

De veiligheid van onze producten staat bij ons voorop. Daarom testen wij liever een keer te veel dan een keer te weinig.



nale wetgevingen geïmplementeerde EU-veiligheids-richtlijn GPSD (General Product Safety Directive). Terwijl de afzonderlijke verticale regelingen voor bepaalde pro-ductgroepen in de richtlijn geïntegreerd zijn, wordt hierin voor het economische gebied van de Europese Unie een uitgebreide, algemene aanspraak van de con-sument op veilige producten vastgelegd. De GPSD is volledig in de leverings- en kwaliteitsbewakingspro-cessen bij C&A verankerd.

‘Veilig’ betekent in dit verband dat het product voor de consument in elk opzicht onverdacht is. Handelaren, importeurs en fabrikanten zijn verplicht de EU over potentieel gevaarlijke producten onmiddellijk te waar-schuwen via RAPEX, het online snelle waarschuwings-systeem, en op die manier de nationale instanties daarvan op de hoogte te stellen.

Om ervoor te zorgen dat zoiets niet nodig is, wijst C&A haar leveranciers er nadrukkelijk op dat het in hun eigen belang is om zich aan alle vereiste normen en kwaliteitsprocedures te houden.

stelde voorschriften om aan onze kwaliteitsnormen te kunnen voldoen. Het GIN-netwerk wordt op pagina 46 van dit rapport uitvoerig beschreven.

QUISHet Quality Interactive System (QUIS) is een databank waar de verantwoordelijke controleurs alle resultaten van de verschillende verwerkingstests, veiligheidstests en controles inbrengen. Het systeem is zo geprogram-meerd dat het twee keer per jaar een uitgebreid kwa-liteitsprofiel van elke leverancier maakt. Aan de hand van dit kwaliteitsrapport kunnen de leveranciers hun werk zelf analyseren.

RAPEXVoor tijdige informatie over gebrekkige of gevaarlijke producten houden wij voortdurend het waarschuwings-systeem RAPEX (Rapid Exchange of Information System) van de Europese Unie in de gaten. Dit op het internet gebaseerde systeem registreert alle maatregelen op het gebied van productveiligheid die door overheidsinstan-ties, fabrikanten en handelaren in de diverse Europese landen worden genomen. RAPEX zorgt voor een snelle uitwisseling van informatie tussen de Europese lids-taten en de Europese Commissie als er nieuwe infor-

54 Wij spelen op zeker

matie beschikbaar wordt over mogelijke risico’s van een product voor de gezondheid en veiligheid van de consu-ment.

REACHSinds medio 2007 moeten onze wereldwijde leveran-ciers voldoen aan de Europese verordening voor de re-gistratie, beoordeling, vergunning en beperking van chemische stoffen (REACH: Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals). Daarom zijn wij al in 2006 begonnen in alle productielanden voor alle ver-antwoordelijke personen seminars te houden, om hen over de nieuwste eisen te informeren. De lijst met schadelijke stoffen wordt momenteel opgesteld. Het voordeel van deze verordening is dat de handel zijn pro-ducten uniform en onafhankelijk van nationale bijzon-derheden en beperkingen kan aanbieden.

Meer productveiligheid door GPSDHet vertrouwen van onze klanten in de veiligheid van ons assortiment is gedurende vele decennia gegroeid.Wij doen er alles aan om het in ons gestelde vertrouwen steeds weer te bevestigen.

Voor C&A en voor alle andere producenten, impor-teurs en handelaren geldt de in de afzonderlijke natio-



kleding- en schoenenbranche samen in werkgroepen, commissies en belangenverenigingen.

Een goed voorbeeld van gezamenlijke initiatieven van de branche ter bescherming van klanten en consu-menten is de werkgroep AFIRM, die tot doel heeft schadelijke stoffen in de productieketen van kleding en schoenen te vermijden. AFIRM (Apparel and Footwear International RSL Management Working Group) ont-stond in juli 2003 door samenwerking van C&A en internationale ondernemingen zoals Nike, H&M en Adidas. Het voornaamste doel van de werkgroep is actuele ervaringen uit te wisselen over potentieel schadelijke stoffen om op die manier een zo goed moge-lijke afstemming van de zgn. groslijst (Restricted Subs-tances List) te garanderen. Deze groslijst moet zoveel mogelijk uniform zijn om gezamenlijke normen voor leveranciers te kunnen bepalen en als algemeen gel-dende kwaliteitsnorm in de productiemarkten te kunnen introduceren.

Om op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwik-kelingen is C&A bovendien lid van meerdere DIN-com-missies. Zo zijn er bijvoorbeeld de zgn. Rundtests van de normencommissie ‘Physikalisch-technologische Prüf-verfahren für Textilien’, waarbij diverse laboratoria samenwerken om de parameters voor testprocedures en -resultaten exact te bepalen.

Öko-Tex Standard 100Er zijn sectoren waarin C&A het zinvol vindt om vri-jwillig verder te gaan dan de wettelijke minimumeisen. Bij C&A hebben daarom 27% van de goederen het certi-ficaat Öko-Tex Standard 100. Behalve om babykleding gaat het hierbij hoofdzakelijk om textiel die de klant di-rect op de huid draagt, zoals bijvoorbeeld nachtkleding, ondergoed, kousen en sokken.

Wereldwijd geldende C&A-standaardC&A hecht er grote waarde aan dat onze veiligheidseisen binnen de gehele textielketen, van ontwerp via vervaar-diging tot transport en verkoop, duidelijk gedefinieerd en aan de leveranciers meegedeeld worden. Voor dit doel houden wij niet alleen strenge controles bij de pro-ductie ter plaatse, maar bieden wij de betreffende pro-ducenten ook uitgebreide advisering en ondersteuning, zodat zij ook in staat zijn de eisen na te leven.

Gezamenlijke initiatieven van de brancheOp de vrije markt heerst er tussen kledingbedrijven

concurrentie. Maar als het gaat om milieubescherming, veiligheid voor klanten en medewerkers en het recht op faire en correcte arbeidsvoorwaarden bij de fabrikanten, moet men samen iets ondernemen. C&A werkt daarom al sinds jaren met veel internationale bedrijven in de

Wij spelen op zeker 55

Een onderneming alleen kan vaak weinig verandering teweegbrengen. Werkt zij samen met anderen, dan kan men gemeenschappelijke doelen bereiken.



Door ons lidmaatschap van zowel het verbond van scho-enenfabrikanten, laboratoria, toeleveranciers, CATS (Cooperation for Avoiding Toxic Substances in Shoes) en van de DIN-commissie voor schoenen, willen wij een hoge mate aan veiligheid voor de schoenen in ons as-sortiment garanderen.

Alle veiligheidsvoorschriften, vooral die voor kinder-kleding, worden voortdurend gecontroleerd. Ook hier doet C&A mee in veel werkgroepen, o.a. bij de DTB (Dia-log Textilbekleidung). Hier wordt in het bijzonder gelet op onderwerpen zoals het voorkomen van snelle ontvlambaarheid van textiel en de standaardisatie van de verschillende wettelijke voorschriften en testmetho-den in Europa.

Om ervoor te zorgen dat de pasvorm van onze mode overeenkomt met de huidige menselijke proporties is C&A actief lid van de werkgroep SizeGERMANY. Hier-voor werden in 2008 de lichaamsmaten van ongeveer 13.000 vrouwen, mannen en kinderen in Duitsland ge-meten. De resultaten dienen als basis voor de controle en de eventuele aanpassing van de maten voor onze kle-ding.

Dierenbescherming bij C&AOok de dierenbescherming is bij C&A een belangrijk on-derwerp. Vanzelfsprekend houden wij ons aan alle rele-

vante nationale wetten en internationale overeenkoms-ten zoals CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora). Als wij producten van dierlijke oorsprong gebruiken, informe-ren wij ons uitvoerig over de herkomst en de voorwaar-den waaronder deze dieren gehouden worden. Daarbij geldt het principe dat wij slechts producten gebruiken die uit de vleesverwerking komen, d.w.z. wij gebruiken geen modieuze producten waarvoor de dieren alleen vanwege hun huid of veren geslacht worden. Daarom gebruikt C&A uitsluitend kunstbont.

Bescherming van ontwerpen en designsDe veiligheid van onze producten voor de gezondheid is een van de belangrijkste onderwerpen waarmee onze kwaliteitsbewaking zich bezighoudt. Maar er zijn nog andere doelstellingen waarvoor deze afdeling verant-woordelijk is: bijvoorbeeld het eerbiedigen van intellec-tuele eigendomsrechten zoals merkrecht en copyright. Samen met de juridische afdeling van de onderneming wordt al vóór de inkoop van de goederen gekeken of deze rechten niet geschonden worden.

56 Wij spelen op zeker

JAARLIJKSE CONTROLES OP ONZE GOEDEREN· In 2008 werden meer dan 320.000 afzonderlijke tests uitgevoerd, waarvan 109.000 op schadelijke stoffen en 211.000 op fysieke eigenschappen.

· 235 medewerkers voerden meer dan 153.290 kwa-liteitscontroles uit.

· Meer dan 114.000 productgroepen werden gecontrole-erd bij goederenontvangstcentra of inspectiecentra.

· Meer dan 78.000 producten werden getest op veiligheidsgebreken.

· Meer dan 2300 als veilig geteste producten uit de diverse productgroepen werden random geselecteerd en nog eens getest op chemische stoffen.



DatabeveiligingBij de databeveiliging gaat het om twee verschillende aspecten: de fysieke bescherming van de hardware en de veiligheid van de software en de gegevens.

Om onze technische apparatuur zo goed mogelijk te beschermen tegen aanvallen van buitenaf, is ons com-putercentrum uitgerust volgens de nieuwste normen ter voorkoming van risico’s.

Wij zijn ook verantwoordelijk voor de gegevens van onze klanten en zakenrelaties. Daarom verzamelen en bewaren wij principieel geen privé-informatie over onze klanten en hun koopgedrag. Wij slaan uitsluitend gegevens op die voor zakelijke transacties werkelijk noodzakelijk zijn, zoals informatie over elektronische betalingen. Bovendien wordt de door ons verzamelde informatie anoniem gehouden. De toegang tot de bedri-jfs- en klantgegevens is beschermd door middel van een persoonlijke autorisatieprocedure, zodat men altijd kan zien welke persoon bepaalde gegevens opgevraagd heeft.

Een ander onderdeel van het beschermingssysteem van C&A is een intern, onafhankelijk team, dat ons interne netwerk regelmatig onderzoekt op mogelijke veiligheidsgebreken. Bovendien controleert de verant-

woordelijke persoon van deze afdeling de naleving van de wet op de privacy.

In dit verband willen wij er nogmaals uitdrukkelijk op wijzen, dat wij vanzelfsprekend geen informatie voor reclamedoeleinden of aan derden doorgeven over

klanten, die zich via internet over de financiële pro-ducten van onze dochteronderneming C&A Money geïnformeerd hebben en online een contract hebben afgesloten.

Het gebruik van internet is bij C&A beperkt tot de personen die het voor hun dagelijkse werk nodig heb-ben. Want ook internet brengt gevaren mee voor de veiligheid van onze gegevens. Wij beschermen ons door slechts één enkele centrale poort naar internet te ope-nen en deze met een professionele firewall te bescher-men tegen virussen en andere aanvallen. Bovendien werken wij voor de uitwisseling van gegevens met een eigen op internet gebaseerd netwerk, dat door VPN (Vir-tual Private Network)-technologie beveiligd wordt.

Ook voor het gebruik van hard- en software en inter-net heeft C&A een eigen gedragscode ontwikkeld, die voor alle gebruikers bindend is. Daarin staat o.a. dat het gebruik van de computer en internet voor particuliere doeleinden principieel verboden is.

Beveiliging van de goederenIn oktober 2009 introduceerde C&A een nieuwe dief-stalbeveiliging voor haar goederen, die gebaseerd is op RF-technologie (Radio Frequency Identification). Deze moderne vorm van beveiliging wordt al bij de vervaardi-ging van de producten onzichtbaar in de afzonderlijke artikelen aangebracht, en niet zoals gebruikelijk pas achteraf. Aan de kassa wordt de RF-spoel gedeactiveerd; deze lost later bij het gebruik van de goederen vanzelf helemaal op. Dit systeem dient uitsluitend ter voorko-ming van diefstal en niet ter identificatie of lokalisatie van producten.


58 Wij spelen op zeker De kwaliteit van C&AWij spelen op zeker 58

“De jarenlange samenwerking van ons instituut met C&A werd en wordt geken-merkt door openheid, wederzijds vertrouwen en professionaliteit. Wij hebben immers beide hetzelfde doel: producten van de beste kwaliteit.”Prof. Dr. Stefan Mecheels, bedrijfsleiter Hohenstein Textile Testing Institute GmbH & Co. KG, Bönnigheim, Duitsland



De redenen waarom het ECMT actief wordt, kunnen va-riëren van problemen die betrekking hebben op de goe-deren tot rampen of andere gevaren voor de belangen van de onderneming.

C&A ziet het als deel van haar verantwoordelijkheid de veiligheid van haar medewerkers op dienstreizen te garanderen. Mocht er een noodsituatie ontstaan of de veiligheid in bepaalde landen niet meer gegarandeerd kunnen worden, dan worden de medewerkers door het ECMT vooraf gewaarschuwd en worden de te nemen maatregelen besproken. Bovendien kan via een wereld-wijde SOS-organisatie gezorgd worden voor medewer-kers die op reis ernstig ziek worden.

In een onderneming kunnen steeds weer onvoorziene situaties ontstaan, die vereisen dat er door het manage-ment onmiddellijk en gecoördineerd ingegrepen wordt om schade voor de onderneming of derden te voor-komen. In zulke gevallen is het nodig snel en effectief te handelen en de juiste beslissingen te nemen en uit te voeren. Voor dit doel werd het European Crisis Manage-ment Team (ECMT) opgericht, waarvan de leden voort-durend met elkaar in verbinding staan en dat bij de eerste signalen van kritieke situaties voor de onderne-ming of haar medewerkers actief wordt. Het team rap-porteert rechtstreeks aan de CEO. Om ervoor te zorgen dat het ECMT adequaat kan reageren, bestaat het uit in-terne experts van de afdelingen CSR, recht en commu-nicatie. Bovendien is er een directielid bij betrokken. Afhankelijk van de situatie kan het ECMT uitgebreid worden met een lid van de nationale bedrijfsleiding van het betreffende land. Ook is het altijd mogelijk andere interne en externe experts in te schakelen.

Als het snel moet gaan: 59

Als het snel moet gaan:het European Crisis Management Team (ECMT)

Buitengewone gebeurtenissen vereisen buitengewone maatregelen. Of het nu om rampen of terughaalacties voor foutieve goederen gaat; C&A heeft een snelle taskforce, het ECMT.


De kwaliteit van C&A60 Snel reageren, effectief handelen

dracht te geven vast te stellen, welke minimumeisen ge-steld zouden moeten worden aan de gezondheids- en veiligheidsvoorzieningen in alle fabrieken waar deze werkzaamheden uitgevoerd werden. Dit had zowel bet-rekking op de werkkleding van de arbeiders, als op de ventilatievoorzieningen in de bedrijven.

Daarna maakte C&A al haar producenten van jeans-artikelen in een circulaire op dit probleem attent. In de brief werd verlangd, dat alle leveranciers zouden garan-deren dat overal waar gezandstraald wordt, de juiste be-schermende kleding voorhanden is. Daarnaast werden richtlijnen opgesteld die bepaalden welke bescher-mende kleding gedragen en welke ventilatievoorzienin-gen geïnstalleerd zouden moeten worden.

Dezelfde informatie werd aan het SOCAM-inpectie-team doorgegeven en werd daarmee bestanddeel van de controles van jeansleveranciers in de leveringsketen. De leveranciers werden er op attent gemaakt dat C&A de naleving van de nieuwe voorwaarden controleert.

Het nieuws werd daarna ook op de website van GIN (General Information Network) gepubliceerd, zodat ook elke nieuwe leverancier die op een later tijdstip met

Aan de hand van twee voorbeelden willen wij duidelijk maken hoe het ECMT reageert om eventuele gevaarlijke situaties te voorkomen.

Het ECMT heeft bijvoorbeeld bij de uitbraak van het H1N1-virus in het begin van 2009 een bedrijfsintern ac-tieplan opgesteld voor het geval dat het virus verder ver-spreid zou worden, om daarmee de effecten voor de medewerkers en eventuele verstoringen van de werk-processen te minimaliseren.

Het tweede voorbeeld toont aan dat niet alleen de gezondheid en de veiligheid van onze medewerkers, maar ook die van de mensen die in de fabrieken voor ons werken, heel belangrijk voor ons is.

In het begin van 2009 baarden persberichten in heel Europa opzien: werknemers zouden blootgesteld zijn aan gevaar voor hun gezondheid bij het zandstralen van jeans. Bij dit werkproces worden onder hoge druk vaste deeltjes op de jeansstof gesproeid om deze een gedra-gen of gebleekte look te geven. De arbeiders lopen daar-bij gevaar dat zij heel fijne kwartsdeeltjes inademen, wat tot levensgevaarlijke longziektes kan leiden. Het ECMT besloot een aantal externe specialisten de op-

Snel reageren, effectief handelen

C&A zou gaan samenwerken, van de nieuwe eisen in kennis gesteld werd.

Dit is een goed voorbeeld van de preventieve maat-regelen die het ECMT in het kader van zijn veelomvat-tende verantwoordelijkheid neemt.


Verantwoording bij C&A:principes en controle

Dhaniram Bordoloi, strijker Cotton Blossom, Tirupur, India

Premnath Basumatary, print operatorCotton Blossom, Tirupur, India

Katyani Rao, inspecteur SOCAM, India

Lawarance Suganya, operator Cotton Blossom, Tirupur, India


Wij nemen onze verantwoordelijkheid serieus 63 I I I De principes van verantwoordelijk handelen: de C&A-gedragscode 65 I I I Betere arbeidsvoorwaarden scheppen: het werk van SOCAM 69 I I I Het werk van SOCAM – Resultaten 73 I I I Het werk van SOCAM – Overtredingen van de C&A-gedragscode 75 I I I

Wij houden ons aan de spelregelsWat is de overeenkomst tussen mode en voetbal?Nee, we bedoelen niet dat de shirts elk jaar anders zijn. Beide hebben uniforme regels nodig, die in Mumbai evenzeer gelden als in Berlijn. Wie een overtreding begaat, krijgt een rode kaart – bij voetbal en in de mode.


Verantwoording bij C&A: principes en controle Wij nemen onze verantwoordelijkheid serieus 63

Het nemen van verantwoordelijkheid voor mens en mi-lieu is een van onze belangrijkste doelen en dit moet daarom actief, elke dag weer, in onze managementpro-cessen en ons denken opgenomen worden. Aangezien de textielketen een groot aantal verschillende deelne-mers en belangen omvat, is het nodig onze basisprin-cipes op een pragmatische en bruikbare manier in te voeren en te implementeren. Alleen op die manier kunnen wij een gezamenlijk basisbegrip tot stand brengen en onze klanten kleding aanbieden waarin zij zich in alle opzichten prettig voelen.

De lange weg naar het oplossen van deze complexe en moeilijke opgave is een uitdaging die C&A serieus neemt. Voor ons is het daarbij belangrijk dat wij die za-ken bespreken en in positieve zin veranderen waarop wij inderdaad invloed kunnen uitoefenen: de arbeids-voorwaarden van de mensen in de productielanden, de grondstof- en energie-efficiëntie in de hele productie-keten, de optimalisering van het transport en niet in de laatste plaats de veiligheid van onze kleding voor mens en milieu. Van deze onderwerpen zullen op de volgende bladzijden nog een paar duidelijke voorbeelden gege-ven worden.

Een onderneming als C&A waarvan de goederen over de hele wereld geproduceerd worden, heeft enorme hoeveelheden grondstoffen en energie nodig. Daarom moeten wij ons bewust zijn van de gevolgen van ons economisch handelen en onze verantwoordelijkheid daarvoor nemen.

Corporate Social Responsibility (CSR), verantwoor-delijkheid nemen voor ons economisch, ecologisch en sociaal handelen, betekent de activiteiten van een on-derneming in een zinvolle en functionele balans bren-gen. Basisonderwerpen van CSR zijn corporate gover-nance, productveiligheid, ethisch inkopen in overeenstemming met onze gedragscode en onder-steund door inspecties en capacity building, corporate giving, zowel in de detailhandel als in de markt waar wij inkopen, en een breed spectrum aan activiteiten ter be-scherming van het milieu.

C&A heeft een speciale commissie die regelmatig sa-menkomt en zich bezighoudt met duurzaamheids- en milieuzaken. Dit team heeft tot taak de processen en pl-annen van de onderneming te toetsen op milieu- en du-urzaamheidseffecten en hiervoor voorstellen te ont-wikkelen. In het kader van dit rapport zullen wij nader op het werk van dit team ingaan.

Wij nemen onze verantwoordelijkheid serieus

Met dit verslag willen wij de essentie van ons streven helder en transparant maken, om zo zowel de ernst van onze inzet en overtuigingen als onze bijbehorende han-delwijze te documenteren. C&A staat open voor voor-stellen en voor elke vorm van objectieve kritiek; binnen onze mogelijkheden nemen wij graag deel aan de maats-chappelijke dialoog en andere discussies over de thema’s waar wij ons mee bezighouden.


Verantwoording bij C&A: principes en controle De principes van verantwoordelijk handelen: 65

dan het opstellen van idealistische eisen die ter plaatse slechts moeilijk te realiseren zijn.

De tekst van de C&A-gedragscode is in 28 talen vertaald. Zo zorgen wij ervoor dat de richtlijnen van de code door onze verschillende, wereldwijd verspreide le-veranciers ook daadwerkelijk begrepen en concreet ge-realiseerd worden. Hieronder volgt een beknopte sa-menvatting van de essentie.

InleidingDe C&A-gedragscode bevat alle regels die wij principieel achten voor de omgang met leveranciers. Het contact met de leveranciers vindt vaak in culturen plaats waar andere waarden en normen gelden. Toch zijn deze re-gels algemeen geldig en van toepassing op alle zakelijke activiteiten van C&A.

Al in 1996 werden met de ‘Code of Conduct for the Supply of Merchandise’ de ethische randvoorwaarden voor ons zakelijk handelen gedefinieerd. Sindsdien gelden zij voor al onze activiteiten en vormen zij de basis voor alle zakelijke relaties tussen C&A en haar partners.

Omdat de C&A-gedragscode aan onze leveranciers fundamentele eisen oplegt, die daarmee een deel van het contract worden, is het voor C&A noodzakelijk om over een langdurige en duurzame regeling te beschikken waarop wij ons kunnen beroepen. Om deze reden bevat de gedragscode behalve concrete bindende regels ook bewust abstract geformuleerde regelingen. Het principe van altijd fair en eerlijk handelen staat daarbij centraal.

Publieke discussies of veranderingen in de wetge-ving kunnen aanpassingen in de gedragscode nodig ma-ken. Om deze tekst niet voortdurend te moeten verande-ren, hebben wij besloten onze leveranciers gedetailleerd uit te leggen hoe wij de concrete inhoud van deze nor-men zien, in de vorm van een bindende toelichting die naar behoefte aangepast kan worden. Voor de imple-mentatie in de praktijk van de in de gedragscode gefor-muleerde sociale en milieueisen volgen wij een stap-voor- stap-beleid waarmee wij één voor één concrete verbeteringen willen bereiken. Wij vinden dit zinvoller

De principes van verantwoordelijk handelen:de C&A-gedragscode

Onze gedragscode is in 28 talen vertaald, zodat niemand kan zeggen: “Dat wist ik niet.”


Verantwoording bij C&A: principes en controle

Wettelijke aspecten en copyright C&A handelt in overeenstemming met de op dat mo-ment geldende wetten van de landen waarin de onder-neming zaken doet. C&A verlangt hetzelfde van haar le-veranciers. Het copyright van derden moet door alle deelnemers gerespecteerd worden.

ArbeidsvoorwaardenDe leveranciers moeten het principe van fair en eerlijk handelen uitbreiden tot alle personen waarmee zakeli-jke relaties onderhouden worden. Kinderarbeid mag onder geen enkele voorwaarde geaccepteerd worden. C&A tolereert geen dwangarbeid, fysiek of psychisch misbruik of welke vorm van lijfstraffen dan ook. Het uit-buiten van weerloze individuen of groepen wordt onder geen enkele voorwaarde geaccepteerd. Lonen en andere vergoedingen moeten overeenkomen met de plaatselijk geldende tarieven en wetten en met het algemene prin-cipe van fair en eerlijk handelen.

MilieuaspectenDe realisering van algemeen erkende milieunormen is vooral in ontwikkelingslanden een complex thema. C&A werkt er samen met haar leveranciers aan om aan de gez-amenlijke verplichtingen tegenover het milieu te voldoen.

Vrijheid van verenigingC&A erkent de vrijheid van werknemers om lid te worden van een legale organisatie van hun keuze. Werk-gevers mogen deze activiteiten niet verhinderen of be-lemmeren.

Mededelingsplicht en inspectiesC&A eist van haar leveranciers uitgebreide informatie, vooral over alle productieomstandigheden van ondera-annemers. Zij moeten door de leveranciers over de C&A-gedragscode geïnformeerd worden. De leveranciers zijn verplicht om onaangekondigde inspecties van alle pro-ductiefaciliteiten door SOCAM, de inpectie-organisatie die door C&A ingezet wordt, toe te laten.

ControleDe eisen van de gedragscode zijn een wezenlijk onder-deel van de dagelijkse managementprocessen. De nale-ving ervan door de eigen medewerkers en de leveran-ciers wordt actief gecontroleerd en bewaakt.

Relaties met de leveranciersHet algemeen basisprincipe voor de relaties met lever-anciers is fair en eerlijk handelen, altijd en tegenover iedereen. Handelwijzen en gewoontes – ook in de eigen culturele en sociale omgeving – die niet met dit prin-cipe samengaan, worden niet geaccepteerd. De uitleg van dit principe geschiedt enerzijds in de code zelf, waar belangrijke, niet-acceptabele situaties genoemd worden, anderzijds via de toelichtingen, waarin wij gedetailleerd uitleggen wat wij daaronder verstaan. Daarbij dragen in-ternationale conventies en overeenkomsten, vooral ook de conventies van de internationale arbeidsorganisatie ILO, in belangrijke en waardevolle mate bij aan de bepa-ling van de inhoud.

Onafhankelijk van de betreffende cultuur verwacht C&A dat deze op mensenrechten gebaseerde bepalingen door elke zakenrelatie zonder beperking worden geac-cepteerd, vooral omdat deze bepalingen vaak ook in de nationale wetgeving opgenomen zijn.

66 De principes van verantwoordelijk handelen:



SanctiesMocht een leverancier bij de productie voor C&A of derden niet voldoen aan de eisen van de gedragscode, grijpt C&A in. De leverancier wordt gesommeerd om de vastgestelde misstanden, ongeacht soort en omvang, onmiddellijk te verhelpen. Daartoe moeten concrete plannen voorgelegd worden; de realisering daarvan wordt wederom gecontroleerd. Bij zware overtredingen en misbruik van ons vertrouwen of weigering om veran-deringen aan te brengen, kan als ultieme maatregel de relatie beëindigd worden.

Plannen voor de verbeteringAls zakelijke relaties beëindigd worden doordat de C&A-gedragscode overtreden wordt, kunnen deze alleen her-steld worden wanneer de leverancier een overtuigend plan voor verbeteringen voorgelegd heeft.

Informatie en opleidingC&A zal alle vereiste maatregelen nemen om te zorgen voor een goed begrip van de gedragscode bij medewer-kers en leveranciers en te bevorderen dat de doelstel-lingen van de code door gezamenlijk handelen worden bereikt.


“De arbeidsomstandigheden zijn door onze volhardende inzet beduidend beter geworden. Maar we weten ook dat er nog heel veel te doen is.”Katyani Rao, inspecteur, SOCAM, India


Verantwoording bij C&A: principes en controle Betere arbeidsvoorwaarden scheppen: 69

een groot aantal kleine productiebedrijven. Sommige leveranciers kunnen zo een hele rij onderaannemers aan het werk houden. Vaak produceren deze bedrijfjes slechts een paar artikelen of naaien slechts kleine aan-tallen, omdat hun technische uitrusting en hun be-schikbare ruimte zeer beperkt zijn. Omdat de leveran-ciers vaak van onderaannemer veranderen, maakt dit controle door de SOCAM-inspecteurs moeilijk.

Hoe de inspecteurs te werk gaanAls basis van het SOCAM-werk moeten de zakenrelaties van C&A zonder uitzondering zowel hun eigen werk-plaatsen als die van hun toeleveranciers en onderaan-nemers waar aan opdrachten van C&A gewerkt wordt, bekendmaken. In het kader van de algemene leverings-voorwaarden (GDI) zijn zij hiertoe contractueel ver-plicht. De inspecteurs van SOCAM spreken meerdere talen en komen over het algemeen uit gebieden waar de productiebedrijven zich bevinden. Zij beschikken alle-maal over een lange beroepservaring in de kledingin-dustrie en kennen de situatie van de mensen in de be-drijven ter plaatse. Bovendien worden zij regelmatig bijgeschoold.

Ook de beste gedragscode heeft meestal geen effect als de naleving ervan niet regelmatig gecontroleerd en afge-dwongen wordt. Al in 1996, toen C&A haar principes voor een ecologisch en ethisch verantwoorde productie van goederen in de gedragscode vastlegde, was het dui-delijk dat dit slechts de eerste stap was. Daarom werd in hetzelfde jaar de Service Organisation for Compliance Audit Management (SOCAM) in het leven geroepen. SOCAM is een van C&A onafhankelijke organisatie met zetel in Düsseldorf en Singapore. In opdracht van SOCAM gaan ervaren inspecteurs jaarlijks naar ca. 2.000 produc-tiebedrijven om de naleving van de contractuele ver-plichtingen van de C&A-gedragscode te controleren. De bij deze audits toegepaste controleprocedures zijn geba-seerd op een internationaal erkende norm, ISO 62/EN 45012. SOCAM heeft van C&A de volledige bevoegdheid gekregen de controlewerkzaamheden uit te voeren.

De uitdagingen in de leveranciersmarkten De inspecteurs van SOCAM worden geconfronteerd met de uitdagingen die vooral voor de textielproductie in de ontwikkelings- en drempellanden zo typerend zijn. De productie van kleding bestaat uit veel verschillende werkstappen en fases, die vaak verdeeld worden over

Betere arbeidsvoorwaarden scheppen:het werk van SOCAM

Vertrouwen is goed; controle is beter. Daarom bezoeken onze ervaren inspecteurs jaarlijks circa 2.000 productiebedrijven om de naleving van onze richtlijnen te controleren.



Bij de trainingen gaat het om actuele ontwikkelingen op de textielmarkten van de leveranciers, nieuwe eisen en inspectieprocedures, informatie over arbeidsrecht en onderwerpen die met de C&A-duurzaamheidsstrategie te maken hebben.

Het merendeel van de inspecties van de productie-bedrijven wordt niet aangekondigd, want alleen op die manier kunnen de SOCAM-inspecteurs zich een realis-tisch beeld vormen van de arbeidsomstandigheden. Bo-vendien geeft het hun de flexibiliteit hun tijd, afhanke-lijk van de ligging en de grootte van de productielocatie, optimaal in te delen. Voor hun inspecties gebruiken zij gedetailleerde checklijsten (Production Unit Visit Re-ports) die gebaseerd zijn op de in de C&A-gedragscode geformuleerde principes. Deze checklijsten hebben voo-ral betrekking op de voorwaarden waaronder de mede-werkers in de bedrijven werken. Er wordt bijvoorbeeld gecontroleerd of de arbeidstijdvoorschriften nageleefd en adequate lonen betaald worden en of het recht van vereniging wordt geëerbiedigd. Ook het verifiëren van de naleving van veiligheidsvoorschriften en wettelijke bepalingen speelt bij de inspecties een belangrijke rol.

Aanvullend op de inspecties van technische voorzie-ningen voeren de inspecteurs ook persoonlijke gesprek-ken met de medewerkers van de bedrijven.

In 2009 werden er in totaal 13.264 van deze gesprekken gehouden. De vertrouwelijkheid van de verkregen in-formatie werd daarbij vanzelfsprekend gegarandeerd en gerespecteerd.

Eventueel geconstateerde gebreken of overtredingen van de C&A-gedragscode worden door de inspecteurs ingedeeld op een schaal van licht tot zwaar. Mochten onmiddellijke maatregelen ter verbetering niet moge-lijk zijn, dan wordt een correctieplan opgesteld waarvan de realisering op een later tijdstip gecontroleerd wordt. Niet altijd is de samenwerking tussen fabrikanten en SOCAM eenvoudig: fabrikanten weigeren soms de toe-gang tot hun bedrijven, men houdt zich niet aan ar-beidsrechtelijke of veiligheidsvoorschriften, milieu-voorschriften worden niet nageleefd, essentiële documenten zijn niet voorhanden of zijn zelfs vervalst.

SOCAM neemt naast de gesprekken met de fabrikan-ten dan ook contact op met de verantwoordelijke lever-anciers, onze contractanten. Samen met hen proberen wij een oplossing te vinden. Behalve bedrijven uit de kledingindustrie controleert SOCAM ook daarmee ver-bonden ondernemingen, zoals bijvoorbeeld leveran-ciers van kleerhangers en etiketten, en de logistiekpart-ners van C&A.

70 Betere arbeidsvoorwaarden scheppen:

Veel onaangekondigde inspecties en onze

vasthoudendheid zijn twee redenen waarom wij in onze

strijd tegen kinderarbeid al grote successen

behaald hebben. Maar de strijd gaat door.



verlaten. Als er kinderen en jongeren worden aange-troffen, wordt er op een verstandige manier ingegaan op de afzonderlijke gevallen aan de hand van gedetaille-erde procesinformatie, met als doel de kinderen te helpen. Welke maatregelen er genomen worden, in overleg met ouders, werkgever en de plaatselijke NGO’s, hangt af van het specifieke geval. Vaak wordt gepro-beerd de leveranciers te verplichten een opleiding te betalen en een beurs te verstrekken ter compensatie van de inkomstenderving. NGO’s helpen om scholings- of opleidingsmogelijkheden ter plaatse te vinden en de ouders ertoe te bewegen toestemming te verlenen. Daarbij gaat het om een complexe aanpak, die sterk afhangt van de situatie. Over het algemeen is het vereist dat alle partijen hun steentje bijdragen. Als een leveran-cier echter weigert om mee te werken aan een oplos-sing, hebben wij geen andere mogelijkheid dan de relatie te beëindigen.

Door deze duidelijke handelwijze, die C&A ook steeds weer duidelijk communiceert, stellen wij bij onze inspecties alleen nog in zeer uitzonderlijke gevallen kinderarbeid vast. Alleen dat al is een succes en toont aan dat het met een consequente werkwijze inderdaad mogelijk is kinderarbeid te bestrijden.

Wat C&A en SOCAM tegen kinderarbeid doenKinderarbeid en arbeid door jongeren onder de wettelijk bepaalde minimumleeftijd is onder geen enkele voor-waarde acceptabel en betekent een zware overtreding van de C&A-gedragscode. Door onze grote inzet op dit gebied in de afgelopen jaren zijn wij slechts enkele malen geconfronteerd met dit fenomeen. Daarbij is de volgende werkwijze succesvol gebleken:

De eerste stap wordt al gezet bij het begin van de samenwerking. Met de C&A-gedragscode maken wij heel duidelijk dat wij kinderarbeid onder geen voor-waarde accepteren. Dit verwachten wij ook van onze leveranciers. Overtredingen hiervan worden gezien als een zware fout, waarop wij overeenkomstig reageren. Mochten wij overtredingen vaststellen, dan volgen pas-sende sancties, snel en zonder uitzondering.

Controle op overtredingen vindt plaats door middel van onaangekondigde inspecties ter plaatse door SOCAM. Elk bedrijf moet de inspecteurs toegang ver-lenen en hun toestaan de productielocatie te bezich-tigen en medewerkers vragen te stellen. Daarbij wordt niet lang gewacht, maar zeer snel en doelgericht naar de daadwerkelijke productie gevraagd. Er wordt op gelet dat medewerkers het gebouw niet via de achteruitgang

Betere arbeidsvoorwaarden scheppen: 71

Advies en sanctiesDe inspecties geven C&A ook een indruk van de toestand bij de producenten op het gebied van gezondheid en vooral ook veiligheid op de werkplek. Dit is heel belan-grijk, omdat juist dit laatste onderwerp in de productie-landen vaak onvoldoende belicht wordt. Uitgangspunt daarbij is dat de leveranciers de vaak ook in de nationale wetten vastgelegde veiligheids- en beschermingsvoor-schriften dienen na te leven. Dat moet alleen al op grond van de wet. Vaak zijn de werkgevers zich niet bewust van een mogelijk gevaar of zijn zij niet gevoelig voor deze problematiek. Hier is het de taak van SOCAM om de aan-dacht te vestigen op de gevaren en op de noodzaak van veiligheid op de werkplek. Daarbij kunnen de leveran-ciers profiteren van de ervaring van de SOCAM-ins-pecteurs, die hen uitgebreid advies kunnen geven over het voorkomen van risico’s en het invoeren van veilig-heidsnormen.

Opleiding en advisering van de leveranciers worden voor het werk van de SOCAM-inspecteurs steeds belan-grijker, want vaak stoelen de vastgestelde overtredingen gewoon op onwetendheid, gebrek aan ervaring of onvoldoende managementcapaciteiten. Daarom is het werk van SOCAM nu ingedeeld in twee fases:


Verantwoording bij C&A: principes en controle 72 Betere arbeidsvoorwaarden scheppen:

1. Voldoen aan de regels (Achievement of Compli-ance): het verhelpen van gebreken om te voldoen aan de bestaande wettelijke voorschriften of de contractuele richtlijnen van C&A.2. Ervaring opbouwen (Capacity Building): de over-dracht van kennis en competenties die de leveranciers helpen hun bedrijf en bepaalde werkprocedures stap voor stap te verbeteren en op die manier zelf ervaring en kennis te verzamelen om zich conform de wet of de richtlijnen te kunnen gedragen.

Vooral op het laatste gebied gaat het niet zozeer om het naleven van de voorschriften maar vooral om de overdracht van kennis die nodig is om zich daaraan te houden. In het kader van de door SOCAM aangeboden overdracht van kennis en advies worden bijvoorbeeld de bepalingen van het arbeidsrecht, procedures voor de berekening van overuren en de sociale en aansprakelijk-heidsverplichtingen uitgelegd.

In 2008 waren er 43, en in 2009 al 92 trainingen in het Verre Oosten. In Europa werden in dezelfde periode 29 trainingen gehouden.

Bovendien organiseren wij in de betreffende landen conferenties voor onze leveranciers. Daar worden behalve de algemene organisatorische of logistieke

onderwerpen ook vragen en ervaringen besproken die voortkomen uit de praktische toepassing van de C&A-gedragscode. In 2009 vonden er 5 conferenties plaats. Aan ons laatste seminar in Shanghai namen meer dan 300 leveranciers deel. Alle conferenties worden in de taal van het betreffende land gehouden.

C&A heeft zich tot doel gesteld om de komende twee jaar ook seminars over milieumaatregelen te houden, vooral over de efficiënte omgang met water. Tot het werk van SOCAM behoort ook de verdere verbetering van de communicatie tussen leveranciers en onderaan-nemers, zodat de eisen van de C&A-gedragscode doorge-geven kunnen worden aan iedereen die betrokken is bij de productie- en leveringsketen.

Wij zijn van mening dat het niet voldoende is om overtredingen vast te stellen. Wij willen de

leveranciers kennis verschaffen, zodat zij zich

in de toekomst aan de regels kunnen houden.



Het werk van SOCAM – resultaten2.500

2.000

1.500

1.000

500

0

Aantal controles Onacceptabele bevindingen Aantal van de opgeheven zakenrealties

Herstelde zakenrelaties

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

1.3711.459

226

49 28

1.882

265

22 18

1.763

267

14 13

1.480

279

18 17

1.572

363

33 29

1.425

730

65 55

1.527

873

66 57

1.796

946

47 34

469

50 41

1.412

1.605

471

45 38 7595

2.397

Het werk van SOCAM – resultaten 73Verantwoording bij C&A: principes en controle


Verantwoording bij C&A: principes en controle 74 Het werk van SOCAM – resultaten

Resultaten van SOCAMIntussen heeft SOCAM al meer dan veertien jaar goed werk geleverd en zien wij dat de arbeids- en productie-omstandigheden in veel fabrieken verbeterd zijn. Steeds meer leveranciers erkennen de noodzaak hun produc-tievoorwaarden in overeenstemming te brengen met de eisen van de C&A-gedragscode en gebruik te maken van de kansen die daaruit voortvloeien, om zo een duurzame en succesvolle zakenrelatie met C&A op te bouwen. De meeste leveranciers hebben de constructieve kritiek van SOCAM geaccepteerd en de arbeidsvoorwaarden en omstandigheden in hun bedrijven verbeterd. De erva-ringen hebben ertoe bijgedragen ook het werk van SOCAM zelf voortdurend verder te professionaliseren. Misstanden of pogingen tot het vervalsen van docu-menten worden door de inspecteurs tegenwoordig veel sneller ontdekt dan in het verleden; de controleproce-dures zijn doelgerichter en daardoor efficiënter ge-worden.

Een reden tot bezorgdheid in de afgelopen jaren was het feit dat de medewerkers op bepaalde vragen van de inspecteurs gedeeltelijk uit het hoofd geleerde, voorge-formuleerde antwoorden gaven. De medewerkers werden door de bedrijfsleiding verplicht, bij vragen van de inspecteurs zoveel mogelijk positieve antwoorden te geven.

In interne trainingen worden de inspecteurs sinds 2006 geschoold om uit het hoofd geleerde antwoorden te her-kennen en daar adequaat op te reageren.

De grenzen van onze mogelijkhedenDe leveringsketen is lang en wordt met het grote aantal daarbij betrokken partijen steeds complexer hoe verder men erin doordringt. Bovendien dragen de fellere con-currentie op de wereldwijde leveranciersmarkten, de toenemende werkverdeling, het uitbesteden en het ver-schijnen van steeds weer andere deelnemers op de markt bij tot misstanden. C&A wil uiteindelijk geen po-litieagent spelen, maar streeft ernaar door het scheppen van transparantie, het stellen van duidelijke ethische regels en het geven van zakelijke prikkels haar zaken-partners te overtuigen van de noodzaak de basisprin-cipes van fair en eerlijke handelen ook zelf toe te passen.

Tot nu toe zijn er in dit rapport alleen successen van C&A en SOCAM beschreven. Maar niet alles lukt altijd. Er blijven heel wat onopgeloste problemen over, er staat ons nog veel werk te wachten, en soms moeten wij er-kennen dat er grenzen zijn aan onze invloe

SAMENVATTING VAN DE SOCAM-RESULTATEN:· Sinds 1996 heeft SOCAM wereldwijd meer dan 22.000 bedrijven in meer dan 60 landen gecontrole-erd.

· In 2009 werden in totaal 2.397 bedrijven in 32 landen gecontroleerd, d.w.z. 80% van de bedrijven die voor C&A werken.

· 89% van de inspecties vond in Azië en op het Indische subcontinent plaats – de rest in Europa en Noord-Afrika; hierbij was 75% van de SOCAM-lever-anciers betrokken.

· In 57% van de gevallen hadden wij kritiek, die leidde tot onmiddellijke verbeterings-maatregelen of een overeenkomst over bindende plannen voor het realiseren van verbeteringen.


Verantwoording bij C&A: principes en controle Overtredingen van de C&A-gedragscode 75

40%

30%

20%

10%

0%

Basis: aantal inspecties = 100%

*Tekst in het oude rapport: “Gebeurtenissen in speciaal verband”. 2008 2009

Overtredingen van de C&A-gedragscode

ARBEIDSVOORWAARDENALGEMENE GEBEURTENISSEN VEILIGHEID EN GEZONDHEID

Onv

oldo

ende

uit

rust

ing

br

andb

estr

ijdin

gO

nvol

doen

de n

oodu

itga

ngen

/ve

rlic

htin

gO

nvei

lige

elek

tris

che

le

idin

gen/

/app

arat

enN

oodu

itga

ngen

ver

gren

- de

ld e

n/of

geb

lokk

eerd

Tr

appe

nhui

s ge

blok

keer

d

Gee

n be

sche

rmin

gs-/

veili

g-he

ids-

uitr

usti

ng v

oor

arbe

ider

sO

ntoe

laat

bare

ops

lag

van

ontv

lam

bare

/gev

aarli

jke

stof

fen

Gee

n ev

acua

tiep

lan

Gee

n br

andw

eero

efen

ing

geho

uden

Vui

le p

rodu

ctie

ruim

ten

Nie

t-op

geru

imde

pr

oduc

tier

uim

ten

Ove

rvol

le p

rodu

ctie

ruim

ten

Onv

oldo

ende

luch

tcir

cula

tie

Onv

oldo

ende

ver

licht

ing

Alg

emee

n on

vold

oend

e

wer

kom

stan

digh

eden

Gev

alle

n va

n di

scri

min

atie

en

/of

last

ig v

alle

nA

lgem

een

onvo

ldoe

nde

gezo

nd-

heid

s- e

n ve

iligh

eids

voor

waa

rden

*A

lgem

een

onac

cept

abel

e

voor

zien

inge

nG

eval

len

van

dwan

garb

eid

Ove

rtre

ding

en v

an d

e

min

imum

leef

tijd

Ove

rtre

ding

en v

.d. m

oede

r be

sche

rmin

gsbe

palin

gen

Nie

t na

levi

ng v

.d. b

erek

enin

gen

voor

loon

- en

ove

rure

nN

iet

nale

ving

van

de

ov

erur

enre

gelin

gen

Arb

eids

voor

waa

rden

in s

trijd

m

et d

e w

etO

ntbr

eken

de s

ocia

le

verz

eker

ing

H

inde

ring

van

de

vakb

onds

-vr

ijhei

d



”Arbeidsomstandigheden, werktijden en veiligheid op het werk – in de afgelopen jaren is dat allemaal verbeterd. Ook dat is een verdienste van C&A.”Premnath Basumatary, print operator, Cotton Blossom,Tirupur, India



gemaakte overuren, arbeidscontracten en dergelijke bekeken worden. Gelijktijdig worden er vertrouwelijke gesprekken met de medewerkers gevoerd, zonder dat de bedrijfsleiding daarbij aanwezig is. In 2009 werd met deze controleaanpak 77% van alle bedrijven onder-zocht.

Niveau 3: deze intensieve inspectie, die betrekking heeft op specifieke situaties, komt met circa tien gevallen per jaar zelden voor. Dit type inspectie wordt uitgevoerd als er externe aanwijzingen zijn, bijvoor-beeld van NGO’s, over zware misstanden in bedrijven. In dergelijke gevallen wordt het hele bedrijf door de SOCAM-medewerkers intensief gecontroleerd; dat duurt soms enkele dagen. Deze volledige controle kan ook op wens van de leverancier uitgevoerd worden, vooral als een leverancier zichzelf bij C&A wil aan-bevelen.

In 2006 hebben de inspecteurs van SOCAM 1.452 bedrijven met in totaal 594.972 medewerkers bezocht en gecontroleerd. In 2009 waren dat 2.397 bedrijven met in totaal 1.153.572 medewerkers.

Onze positieSinds de oprichting, ongeveer veertien jaar geleden, werkt SOCAM aan het doelgericht voorkomen van kin-derarbeid en andere duidelijke overtredingen van de C&A-gedragscode. Door de opgedane ervaringen, de in-ternationale aandacht voor de arbeidsomstandigheden bij de productie van kleding en een steeds professione-lere werkwijze en uitrusting zijn de inspecties zodanig verder ontwikkeld, dat er een veelomvattend en profes-sioneel controleprogramma ontstaan is. De inspecties zijn onderverdeeld in drie niveaus, om het optimale re-sultaat te behalen bij de individuele producenten. De SOCAM-inspectieniveaus zijn:

Niveau 1: een bezoek dat een beknopt overzicht geeft. Dit kan nuttig zijn als informatie over controleer-bare en klaarblijkelijke misstanden nagegaan moet worden en de inspecteurs snel een indruk willen kri-jgen, of als in reeds eerder geïnspecteerde bedrijven alleen de stand van zaken gecontroleerd moet worden of specifieke onderwerpen besproken moeten worden.

Niveau 2: deze uitvoerige inspectie begint met de bezichtiging van de fabriek of atelier. Dan vindt er een langer gesprek plaats met de bedrijfsleiding, waarbij officiële documenten over presentielijsten, loon,

Betere arbeidsvoorwaarden scheppen: het werk van SOCAM 77

De belangrijkste overtredingen die tijdens de inspecties vastgesteld werden, waren:• een te hoog aantal werkuren, inclusief overuren• niet correcte betaling en verkeerde berekening van de

lonen, vooral van de overuren• onvoldoende veilige arbeidsomstandigheden• ontbrekende sociale voorzieningen

Verdere overtredingen waren vervalste of gemanipu-leerde documenten over gemaakte overuren of uit-betaalde lonen. Ook werd geprobeerd om het resultaat van de controle mooier voor te laten stellen en de ins-pecteurs daarvoor geld aan te bieden. In dergelijke gevallen wordt de relatie beëindigd, totdat de situatie definitief verbeterd is.

Het navolgen van richtlijnen De georganiseerde controle door SOCAM is effectief. Maar het is een enorme opgave voor C&A als individu-ele onderneming. Bovendien ontstaan er bij leveran-ciers situaties waarbij de inspecteur van het ene bedrijf vertrekt en de inspecteur van een ander bedrijf al weer voor de deur staat. Daarom streeft men al lang naar een algemeen geldige norm, en een bijbehorende bindende controle. Daartoe bestaan al verschillende initiatieven.



C&A heeft echter tot nu toe nog niet kunnen besluiten aan een van deze initiatieven mee te doen en af te zien van de eigen, zeer effectieve controle die speciaal aan-gepast is aan onze leveringsstructuren. Toch zijn wij be-reid aan zo’n nuttig initiatief mee te werken. Wij hebben in het verleden de ontwikkeling van de huidige BSCI (Business Social Compliance Initiative), een initiatief van de exportvereniging van de Duitse detailhandel, on-dersteund, ook al hebben wij uiteindelijk om genoemde interne redenen niet meegedaan aan dit systeem. Mo-menteel werken wij als lid van de Global Social Compli-ance Programs (GSCP) verder aan deze doelstelling.

DiscriminatieC&A probeert via de eisen van haar gedragscode invloed uit te oefenen op bepaalde ethische arbeidsnormen in landen waar zij inkoopt. Dit leidt echter wat betreft sommige eisen tot conflicten met de wettelijke, cultu-rele of maatschappelijke normen en tradities. Daarbij kunnen wij niet uitsluiten dat wij, vooral waar het gaat om de rolverdeling tussen man en vrouw, bepaalde situ-aties weliswaar zullen afkeuren maar deze uiteindelijk niet kunnen veranderen.

Seizoenarbeiders in ChinaIn China trekken veel mensen om economische redenen naar de oostkust. Hier vinden zij weliswaar werk, maar vaak geen passend onderkomen. In plaats daarvan wonen zij in zeer eenvoudige behuizingen die door hun werkgever ter beschikking gesteld worden, en werken vaak 15, soms wel 18 uur per dag. Dit komt niet overeen met de eisen van C&A: een standaard werkweek van 48 uur en hoogstens 12 overuren.

Voor China moeten wij echter vaststellen, dat dit doel van werktijdbeperking slechts moeilijk te realiseren is, omdat juist de werknemers die beschermd moeten worden deze beperking niet accepteren maar zoveel mo-gelijk werkuren eisen om zo extra te kunnen verdienen. Het is moeilijk om begrip voor ons standpunt te vinden en het kost veel moeite de medewerkers ervan te overtu-igen dat de bescherming in hun belang is.

ThuiswerkIn sommige landen waar C&A laat produceren wordt thuiswerk om diverse redenen door producenten van bepaalde artikelen gestimuleerd. Omdat er vaak geen veiligheidsnormen zijn, kan thuiswerk voor de be-trokken personen gevaarlijk zijn. Verder kunnen de

78 Betere arbeidsvoorwaarden scheppen: het werk van SOCAM

werktijden en de leeftijd van de mensen niet gecontro-leerd worden, zodat misstanden kunnen voorkomen.Controle is hier vrijwel niet mogelijk. Daardoor zag C&A zich genoodzaakt een eigen concept te ontwikkelen om ook deze productiesector te kunnen bewaken. Omdat het niet mogelijk is de werknemers thuis te bezoeken om de arbeidsomstandigheden te controleren, hebben wij het uitvoeren van productieopdrachten via thuis-werk principieel verboden. De betreffende medewer-kers zijn daarmee weliswaar niet geholpen, maar de enige andere mogelijkheid die wij hebben is zogeno-emde ‘thuiswerkcentrales’ toe te staan, productie-plaatsen waar werknemers het werk dat anders thuis gedaan zou worden, op een centrale plek uitvoeren. Dit is echter in slechts zeer beperkte mate mogelijk, en dus meer uitzondering dan regel.

Het “Sumangali-systeem” in IndiaEnkele jaren geleden ontstond in India een bijzonder beloningssysteem voor vrouwen. Zij kregen een con-tract voor drie jaar en aan het einde van deze periode een financiële bonus. Vooral vanwege de traditie om bij hun huwelijk geld mee te brengen maken vrouwen graag van deze mogelijkheid gebruik. Het uitbetaalde bedrag is zo



hoog, dat zij na drie jaar de mogelijkheid hebben om te trouwen. Dat klinkt in principe positief, maar er kan snel misbruik van gemaakt worden omdat de vrouwen zich tijdens de duur van het contract aan de werkgever moeten binden en alle werkzaamheden en arbeidsom-standigheden zonder klachten moeten accepteren. De vrouwen lopen het gevaar dat hun gespaarde geld opg-aat aan de hoge huren voor de pensions van de werkge-ver of dat bij vroegtijdig ontslag de uitbetaling van spaartegoeden niet plaatsvindt. Vanwege het risico op misbruik, wordt dit systeem door C&A niet geaccep-teerd. Vooral de samenwerking met Terre des hommes heeft bijgedragen aan het blootleggen van de structuren en het bepalen van de aanpak van dit probleem.

Katoenoogst in OesbekistanIn de herfst van 2007 werd bekend dat de regering in Oezbekistan tijdens de katoenoogst de scholen sloot en kinderen dwong op de velden te werken en de oogst binnen te halen. Er werd vrijwel geen loon uitbetaald. In plaats daarvan werden kinderen als gratis of goedkope arbeidskrachten misbruikt. Bovendien werden de kin-deren blootgesteld aan pesticiden en andere chemische middelen, en werd hun lichamelijke ontwikkeling na-

Bessere Arbeitsbedingungen schaffen: Die Arbeit der SOCAM 79

delig beïnvloed door het verrichten van zwaar lichame-lijk werk. SOCAM onderzocht de situatie ter plaatse nauwkeurig en constateerde dat dit inderdaad het geval was. Het resultaat was dat C&A besloot om voor de pro-ductie van haar kleding geen katoen uit Oezbekistan te accepteren totdat dit probleem was opgelost. C&A heeft alle leveranciers ertoe verplicht, dergelijke katoen niet meer te verwerken. Dit is moeilijk te controleren, omdat wij geen directe contractuele mogelijkheden hebben om in te grijpen. Toch hebben wij een concept uitge-werkt dat ons de mogelijkheid geeft dit verbod verreg-aand te laten gelden.

CAO’s en vakbondenSOCAM is van verschillende kanten gesommeerd om de naleving van de vrijheid van vereniging en cao’s te cont-roleren.

Wij wijzen alle bedrijven erop, dat de C&A-gedrags-code hieromtrent bepalingen bevat en dat wij de nale-ving daarvan eisen. In de toelichting op de gedragscode stellen wij dat C&A alle legale organisaties respecteert die door de werknemers gevormd worden om hun eisen kracht bij te zetten. Dit betreft bijvoorbeeld de situatie in China, waar de door de staat gecontroleerde overkoe-

De inspecteurs van SOCAM worden vaak geconfronteerd met maatschappelijke en culturele tradities die de handhaving van de gedrags-code nog eens extra bemoeili-jken.



pelende vakbond ACFTU (All-China Federation of Trade Unions), sinds de invoering van het nieuwe arbeids-recht per 1 januari 2008, het alleenrecht heeft medewer-kers te vertegenwoordigen.

Minimumlonen en living wagesIn sommige landen, zoals in Bangladesh, betalen fab-rieken de door de staat vastgelegde minimumlonen. De vraag is of deze minimumlonen voldoende zijn om de basiskosten van levensonderhoud te dekken. Hierover wordt hevig gediscussieerd, vooral over de manier waarop zulke loonniveaus worden berekend. Met Con-ventie 131 van de International Labour Organisation (ILO) werden criteria gedefinieerd voor de vastlegging van wettelijke nationale minimumlonen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de algemene kosten voor levenson-derhoud, het gemiddelde loonniveau van het land, de levensstandaard van andere groepen in de samenleving, de economische ontwikkeling, de productiviteit, ar-beidspolitieke aspecten en vooral de behoeften van de werknemers en hun gezinnen. C&A verplicht haar leve-ranciers zich aan de wettelijke minimumlonen te houden. Of deze lonen uiteindelijk voldoende zijn om

in de behoeften van de werknemers te voldoen is een politiek hevig omstreden vraag. C&A heeft duidelijk ge-maakt dat wij graag een oplossing zouden zien voor dit probleem. Omdat het echter een uiterst gevoelig poli-tiek onderwerp betreft, kunnen wij als onderneming alleen daar weinig aan veranderen. Toch houden wij ons intensief bezig met dit onderwerp. www.ilo.org

ZandstralenAl in het begin van 2009 heeft SOCAM alle betrokken za-kenpartners gewezen op de grote gezondheidsrisico’s voor werknemers die betrokken zijn bij het zandstralen van textiel, overwegend jeans. Zandstralen gebeurt met een luchtdruksysteem, waarmee vaste deeltjes op de kleding geblazen worden om deze een versleten en ver-bleekte look te geven. Mensen die dit werk doen lopen het gevaar dat zij uiterst fijne kwartsdeeltjes inademen. Dat kan leiden tot levensgevaarlijke ziektes, met name van de longen (vergelijkbaar met de problemen die opt-reden bij het inademen van asbeststof). SOCAM en C&A verlangen daarom van alle leveranciers dat op alle plaat-sen in de fabrieken waar deze techniek gebruikt wordt,


Werk moet zich lonen, overal ter wereld. Daarom

verplicht C&A haar leveran-ciers tot het uitbetalen van

de wettelijk voorgeschreven minimumlonen.



”Vooral in economisch moeilijke tijden zoals we die recent gezien hebben, krijgt een vaste arbeidsplaats een bijzondere betekenis. Dan is het goed te weten dat C&A naast je staat.” Dhaniram Bordoloi, Strijker, Cotton Blossom,Tirupur, India



gezondheids- en beschermingsmaatregelen genomen worden. Om het risico van dit werk te minimaliseren en de speciale gezondheids- en beschermingsmaatregelen beter te kunnen controleren, hebben wij een extra on-line-enquête over deze activiteiten ingevoerd.

Transparantie en consistentie Soms wordt op SOCAM kritiek uitgeoefend, omdat de re-sultaten van de inspecties onvoldoende transparant zijn en niet volledig gepubliceerd worden. Wij zien de resul-taten van de SOCAM-inspecties echter als vertrouwelijke informatie die uitsluitend tussen het onderzochte be-drijf, de leverancier en SOCAM uitgewisseld mag worden. C&A wordt door SOCAM over zware overtredingen bij de leveranciers en in de fabrieken geïnformeerd. Het is echter niet het beleid van C&A om bij een overtreding van de gedragscode de zakenrelatie met het betreffende bedrijf onmiddellijk te beëindigen. Wij willen met de be-drijven samenwerken om slechte omstandigheden te verbeteren. De arbeidsomstandigheden – en daarmee de situatie van de mensen ter plaatse – kan alleen dan ver-beterd worden als C&A ook verder op de betreffende lo-catie blijft en daar constructieve hulp aanbiedt.

KlachtenmechanismenDe C&A-gedragscode garandeert dat alle medewerkers van externe bedrijven de mogelijkheid hebben om zich over misstanden op hun werkplek te beklagen. De ins-pecteurs van SOCAM merken echter vaak dat medewer-kers weliswaar over hun slechte arbeidsomstandigheden willen praten, maar dat zij daartoe niet de moed hebben of bang zijn voor represailles van hun werkgever. In zulke gevallen laten de inspecteurs een contactadres achter, zodat de betreffende persoon de informatie dan even-tueel later kan geven, op een geschikter moment.

Hoge fluctuatie onder fabrikantenDe markten waar geproduceerd wordt veranderen voort-durend, aanbieders verdwijnen en er komen nieuwe bij. Vaak zijn onvoldoende kapitaal of de plaatselijke econo-mische of politieke verhoudingen oorzaak van de over-schakeling op andere producten of opheffing of verplaa-tsing van de productielocatie. Maar ook het vinden van gekwalificeerd personeel voor dit arbeidsintensieve werk is vaak een belangrijke oorzaak. Bovendien zijn fa-brieken vaak familiebezit en zijn zij te klein om op lange termijn actief te kunnen blijven. Zo worden accessoires


vaak in kleine bedrijfjes vervaardigd, en wisselen de le-veranciers, afhankelijk van de mode en het seizoen, vaak van bedrijf. Ook hier is het voor het team van SOCAM moeilijk om alle informatie over de fabrieken te krijgen. Om de hoge fluctuatie aan te kunnen heeft SOCAM het aantal inspecteurs sinds 2007 bijna verdubbeld.


Pater SanthanasDon Bosco, Tirupur, India

Ranjan Alles, CISD-manager Azië

Margaret Berlin, lerares Tisso School, Tirupur, India

Giften van ondernemingenen actieve ondersteuningdoor C&A


Zakendoen is niet het enige

I I I C&A onderneemt iets 85 I I I C&A en Child Helpline International (CHI) 95 I I I Hulp tot zelfhulp in Bangladesh en India 97 I I I

Door onze samenwerking met vele partners in Europa en Azië, en door het ondersteunen van verschillende sociale projecten werkt C&A als een soort katalysator om mensen te helpen die geconfronteerd worden met moeilijke levensomstandigheden. Het is ons doel deze mensen ‘hulp tot zelfhulp’ te geven. Daarover willen wij u graag meer vertellen.


Giften van ondernemingen en actieve ondersteuning door C&A C&A onderneemt iets 85

C&A Initiative for Social Development (CISD)De hoofddoelen van het C&A Initiative for Social Deve-lopment (CSID) zijn het bevorderen van duurzame ont-wikkeling en het creëren van betere, langdurige per-spectieven voor de mensen in de verschillende landen waar wij zaken doen, om op die manier ook een beter klimaat voor economische activiteit te scheppen. Het CISD – vroeger bekend onder de naam MISD (Mondial Institute for Social Development) – werd in het midden van de jaren 90 opgericht, toen met het doel vooral kin-deren te helpen. Zo werden er in verscheidene landen met hulp van C&A weeshuizen opgericht, opleidings- en scholingsprogramma’s in het basis-, voortgezet en beroeps-onderwijs ondersteund, en projecten in de ge-zondheidszorg gestimuleerd. Maar er werd ook in zelf-hulp geïnvesteerd, vooral op het gebied van gezond-heidszorg en toegang tot basiszorg. Het CISD begeleidt daarbij over het algemeen de hele planning en imple-mentatiefase, stelt startkapitaal ter beschikking en, zo nodig, vooral in de eerste jaren, ook verdere financiële middelen. Het CISD ziet zijn werk als een katalysator voor positieve lokale verandering.

In de afgelopen decennia heeft C&A niet alleen een standpunt over actuele vragen t.a.v. het milieu en de sa-menleving ingenomen maar ook aan de hand van allerlei voorbeelden laten zien hoe een maatschappelijk verant-woord ondernemingsbeleid eruitziet.

• Op universiteiten en instituten doen wij actief mee aan debatten over actuele milieuvraagstukken en sociaal relevante onderwerpen.

• Op seminars, conferenties en bijeenkomsten van de verenigingen waarvan wij lid zijn, lichten wij onze vele activiteiten toe.

• Wij adviseren onze zakenrelaties en leiden hen op, zodat zij hun fabrieken veiliger, schoner en ethisch en sociaal rechtvaardiger kunnen organiseren.

• Wij financieren veel sociale projecten in de landen waar geproduceerd wordt om daar betere opleidings-mogelijkheden voor kinderen te creëren; ook onder-steunen we veel gezondheidszorgprojecten.

• Via onze Europese filialen ondersteunen wij lokaal kleinschalige sociale projecten.

• Tegenwoordig reikt onze financiering tot het begin van de leveringsketen, inclusief de ondersteuning van ag-rarische gemeenschappen, vooral in India.

C&A onderneemt iets

Lees hier hoe een maatschap-pelijk verantwoord beleid in de praktijk werkt – over het werk van het C&A Initiative for Social Development.


“De beste manier om de vicieuze cirkel van de armo-ede te doorbreken is scholing. Scholingsprojecten zijn dus de meeste duurzame vorm van hulp tot zelfhulp.” Margaret Berlin, Lerares, Tisso School, Tirupur, India


Giften van ondernemingen en actieve ondersteuning door C&A

CISD-successen in de leverancierslanden Bij evaluatie van enkele eerdere projecten in leveran-cierslanden bleek dat meer dan 3.500 kinderen al van de kans gebruik gemaakt hebben of nog gebruikmaken om naar een van de basisscholen of scholen voor voortgezet onderwijs te gaan die met steun van onze onderneming gebouwd werden. Meer dan 2.000 jonge mensen hebben inmiddels de mogelijkheid gekregen een beroepsoplei-ding te volgen die hen voorbereidt op een baan. Circa 550 kinderen zijn in weeshuizen ondergebracht die met CISD-middelen zijn opgericht. Zes verschillende ge-zondheidszorgprojecten zijn opgezet in een aantal landen waar C&A inkoopt.

In de voorsteden van de Indiase stad Tirupur, waar gebrek is aan schoon drinkwater, hebben wij 85.000 dorpbewoners toegang gegeven tot veilig drinkwater. Dankzij talrijke investeringen van het CISD kunnen in Bangladesh in de gebieden Comila en Chandhpur nu 130.000 dorpsbewoners arseenvrij water drinken en gebruiken.

Dit zijn de direct zichtbare resultaten van de acti-viteiten van het C&A Initiative for Social Development (CISD).

Sinds het begin van dit werk zijn er meer dan 100 pro-jecten ondersteund. Bij de meeste van deze projecten is onze directe financiering intussen afgesloten; zij zijn nu self-supporting. Het succes van deze inspanningen om duurzaamheid te bevorderen is dat onze partners die projecten nu als hun eigendom zien en de financie-ring en procedures worden overgedragen aan de geme-enschap. In de planningsfase van zulke projecten is du-urzaamheid het voornaamste onderwerp in de gesprekken met onze partners ter plaatse.

De eerste impuls komt meestal van onze zakenrela-ties of onze medewerkers. Door deze persoonlijke inzet kunnen wij effectieve en onbureaucratische hulp verle-nen, waardoor stap voor stap aanwijsbare successen be-haald worden.

C&A onderneemt iets 87

Of het nu om opleiding, gezondheid of business gaat, op alle gebieden is het uitein-delijke doel dat onze partners de projecten als hun eigendom beschouwen en deze zelfstan-dig verder voortzetten.



CISD-activiteiten in de landen van de Europese verkooporganisatieNaast de samenwerking met bijvoorbeeld NGO’s en hulporganisaties, initieert C&A ook zelf lokale acties en campagnes om bij te dragen aan een betere balans in de samenleving. Wij zien graag dat C&A-medewer-kers met ideeën komen voor de ondersteuning van zulke sociale projecten. Niet alle activiteiten worden door het centrale CSR-team voorgesteld. Vele worden ook op regionaal niveau door onze filialen georgani-seerd, want ten slotte weten onze medewerkers ter plaatse het beste waar in de steden en metropolen hulp het meest nodig is.

Plaatselijke C&A-initiatieven 2009Hieronder volgt een lijst van veel, maar lang niet alle, initiatieven die door de C&A-verkoopteams in heel Eu-ropa genomen werden. De lijst laat zien hoe gevarieerd en lokaalgericht alleen al de activiteiten zijn die C&A in 2009 heeft ondersteund.• In Nederland werden organisaties zoals NFTE en Team

Stages ondersteund, die jongeren helpen bij hun bero-epsopleiding of bij hun voorbereiding op zelfstandig-heid.

• In Duitsland werd de actie Ein Herz für Kinder verder ondersteund. Gelijktijdig werd er bij elke opening van een nieuwe zaak geld ingezameld, dat aan de burge-meester overhandigd werd ter ondersteuning van plaatselijke projecten voor jeugd en gezin. Verder werd in het hele land een grote kerstcampagne ter onder-steuning van plaatselijke liefdadigheidsinstellingen gehouden.

• In België kregen kinderen van alle basisscholen in het land in samenwerking met Boeboeks en de populaire kinderboekschrijver Marc de Bel een boek dat hun in-teresse voor milieuvragen moet wekken. Bovendien werd ook de Make a Wish-stichting ondersteund.

• In Frankrijk ging onze steun naar de organisatie Vivre aux Eclats, die zich bezighoudt met zieke kinderen, en naar verschillende organisaties van algemeen nut, die de opbrengsten van enkele plaatselijke kerstacties ontvingen.

• In Zwitserland kwamen onze inzamelingsacties ten goede aan Terre des hommes, en in veel filialen vonden in de kersttijd liefdadigheidsacties plaats.

• In Spanje werden veel medische hulporganisaties voor kinderen – zoals bijvoorbeeld voor kinderen met kin-derverlamming of oogziektes – ondersteund.

88 C&A onderneemt iets

ENKELE ORGANISATIES WAARVAN HET C&A INITIATIVE FOR SOCIAL DEVELOPMENT PROJECTEN ONDER-STEUND HEEFT IN 2008/2009:· Boeboeks (België) · Child Helpline International · Deutsche Unwelthilfe, Lebendige Flüsse · Don Bosco · Ein Herz für Kinder · El Refugio del Alba (Portugal) · Fundacion Bobath (Spanje) · Grameen Foundation · Gulshanara Razaaque Foundation (Bangladesh) · NFTE (Nederland) · Nummer gegen Kummer · Organic Exchange · Oxfam Ireland · SOS Kinderdorpen · terre des hommes · Tisso (India) · Water Footprint Network

En meer dan 1.000 plaatselijke hulpdiensten en orga-nisaties in heel Europa.



• In Portugal werden kinderen en jongeren uit prob-leemwijken geholpen door schenkingen en teambij-dragen.

• In veel Oost-Europese landen zoals Tsjechië, Slowa-kije, Hongarije, Polen, Slovenië, Roemenië en Kroatië werden rond Kerstmis een groot aantal verschillende liefdadigheidscampagnes ondersteund.

• In Oostenrijk werden o.a. acties georganiseerd voor jonge mensen met een bijzonder sporttalent. Boven-dien kregen liefdadigheidsacties op lokaal niveau opnieuw veel geld.

• In Turkije heeft C&A geholpen om de bouw van een school in Adaparazi te financieren.

C&A is erg trots op haar lokale inzet bij al deze acties en laat aan de hand van deze voorbeelden graag zien, dat het welzijn van de mensen in de steden en plaatsen waar de onderneming actief is, haar na aan het hart ligt.

C&A onderneemt iets 89

C&A en terre des hommesTerre des hommes is een kinderhulporganisatie die o.a. school- en opleidingsprojecten in verschillende landen ondersteunt. Eén van de langetermijnprojecten is de sa-menwerking van C&A met Terre des hommes en de Sa-lesianen van Don Bosco, waarbij in de Indiase textiel-stad Tirupur een centrum voor beroepsonderwijs wordt gebouwd en geëxploiteerd.

Dankzij onze gezamenlijke inspanningen is het gelukt om de kinderarbeid in de textielfabrieken van de exportbedrijven in Tirupur grotendeels uit te bannen – een basiseis van onze reeds lang bestaande gedrags-code. Maar de kinderen die voordien in de textielindus-trie werkten hebben nu alternatieven nodig Doel van onze samenwerking met Terre des hommes is deze kin-deren andere mogelijkheden en een beroepsopleiding te bieden.

Het beroepsopleidingscentrum biedt aan 120 meisjes en 120 jongens een opleiding. De kinderen en jongeren, die vaak al enkele jaren in een fabriek gewerkt hebben, leren lezen en schrijven en worden opgeleid tot kleer-maker, mecanicien, elektricien of loodgieter.

De schoolleiding zet zich bij overheidsinstanties en werkgevers in Tirupur in voor verbetering van de open-bare scholen en probeert alle betrokkenen ervan te overtuigen dat kinderen niet uitgebuit mogen worden.


“Wij zijn blij dat C&A zich, samen met ons, nu al meer dan 10 jaar inzet tegen kinderarbeid. Samen hebben wij o.a. een beroepsopleidingscentrum in Tiripur opgericht, dat kinderen en jongeren een toekomst biedt.” Pater Santhanas, Don Bosco, Tirupur, India



Het aantal werkende kinderen in Tirupur is in de afge-lopen tien jaar duidelijk gedaald. Dat betekent niet, dat dit probleem zich niet meer voordoet. Kinderarbeid komt helaas nog steeds voor, hoofdzakelijk in de klei-nere bedrijven die werken voor de Indiase markt, in ho-tels, restaurants of op straat.

Een soortgelijk gezamenlijk project met Terre des hommes wordt samen met de plaatselijke organisatie SNEHA in de Indiase stad Bellary uitgevoerd. Dit project houdt zich bezig met de vervaardiging van jeans, hoof-dzakelijk voor de markten in het Midden-Oosten.

C&A Duitsland, C&A Nederland en C&A Zwitserland steunen samen met Terre des hommes andere pro-jecten om kinderen over de hele wereld betere toekomst-perspectieven te bieden.

Ons partnerschap beperkt zich niet alleen tot de hierboven beschreven belangrijke doelstellingen. De gevolgen van de klimaatverandering op het weer hebben C&A ertoe bewogen een project van Terre des hommes te steunen voor de preventie van hoogwater in Bihar in India. In de herfst van 2009 heeft zware neerslag in die gebieden grote schade aan de infrastructuur en aan de plaatselijke vestiging van Terre des hommes toege-bracht. De financiële steun van C&A is niet alleen gebruikt om de schade te hestellen, maar vooral ook om preventieve maatregelen te nemen, zoals de bouw van



Giften van ondernemingen en actieve ondersteuning door C&A C&A onderneemt iets 93

C&A en „Ein Herz für Kinder”De organisatie Ein Herz für Kinder, die meer dan 25 jaar geleden door het Duitse boulevardblad Bild in het leven geroepen werd, ondersteunt kinderhulp-projecten in de hele wereld. C&A zet haar financiële hulp aan deze orga-nisatie voort om ervoor te zorgen dat sociaal zwakke kinderen ook in de toekomst van de hulp van Ein Herz für Kinder kunnen profiteren. In totaal heeft C&A reeds meer dan 1.000.000 euro aan dit succesvolle project ge-geven.”Kinderen zijn onze toekomst - maar veel van hen hebben niet het geluk aan de zonnige kant van het leven te staan. Het is ons doel hen op hun levensweg te ondersteunen en hun hoop te geven voor de toekomst. Dankzij de steun die wij al jaren van C&A krijgen, hebben wij de mogelijkheid veel kinderen een goede start in het leven te geven.”

Martina KrügerBild hilft e.V. „Ein Herz für Kinder”www.ein-herz-fuer-kinder.de

Noodhulp bij rampenEr zijn situaties waarin acute, onbureaucratische hulp nodig is. Sinds jaren heeft C&A met vele hulporganisaties goede betrekkingen, om bij acute rampen snel maatrege-len te kunnen nemen.

schuilplaatsen en opslagloodsen die bestand zijn tegen hoge waterstanden, om schade in de toekomst te beperken.

C&A was er erg trots op in 2009 het 10-jarige bestaan van de samenwerking met Terre des hommes te kunnen vieren. Tijdens een klein feestje in het Fashion Center in Düsseldorf werd een geweldig wandkleed onthuld, dat scholieren van het beroepsopleidingscentrum in Tirupur hadden gemaakt. Dit hangt nu in de foyer van het hoofdkantoor in Düsseldorf.

www.tdh.de

Kinderen hebben het meest te lijden onder misstanden in de samenleving. Daarom richten wij ons bij veel hulpprojecten speciaal op hen.



C&A en Oxfam IrelandOXFAM mobilizes surplus’. Onder dit motto dat vrij vertaald wil zeggen dat overbodige zaken in geld omgezet worden, verkoopt deze wereldwijde hulporganisatie giften in natura van burgers en be-drijven en gebruikt het geld voor langdu-rige hulp-projecten in Afrika en andere landen. C&A zal Oxfam Ireland ook in de toekomst ongeveer 25.000 kleding-stukken per jaar ter beschikking stellen, die niet meer voor onze winkels geschikt zijn, omdat het seizoen voorbij is of omdat ze kleine verwerkings- of materiaalfouten hebben. Als reactie op de rampzalige aardbeving in Haïti heeft C&A meer dan 10.000 producten aan Oxfam Ireland gegeven, die in de speciaal daarvoor ingerichte ‘Haiti Disaster Shop’ in Dublin verkocht worden. De opbrengst van alle verkochte producten komt direct terecht bij de ondersteuning van het werk van het Oxfam-team in Haïti.

”Oxfam Ireland is een onafhankelijk lid van het wereld-wijde verbond van 14 Oxfam-hulporganisaties. Wij zetten ons samen met particulieren, partnerorganisaties en andere bondgenoten in tegen armoede, leed en ongerech-tigheid. Zonder de partnerschappen met C&A en andere gelijkgezinde ondernemingen en organisaties zouden wij niet in staat zijn het nodige geld op te brengen om ons bel-

angrijke werk in Oost-, Centraal- en Zuid-Afrika te doen en onze duidelijk gedefinieerde doelen te bereiken, die het volgende resultaat beogen:

• Meer vrouwen en mannen kunnen van het recht gebruik-maken om op een veilige en duurzame manier in hun le-vensonderhoud te voorzien.

• Mensen die in armoede leven, vooral vrouwen en meisjes, hebben toegang tot betaalbare gezondheidszorg, scho-ling, schoon water en sanitair.

• Bij humanitaire crises krijgen alle mensen de be-scher-ming en hulp die zij nodig hebben.

• Meer vrouwen en mannen kunnen een leven leiden zonder geweld.

Oxfam Ireland en de mensen die wij helpen, zijn erg dankbaar voor de voortdurende steun en betrokkenheid van C&A.”

Dennis Duncan Stock Sourcing Manager Oxfam Ireland www.oxfamireland.org


De slachtoffers van de aardbeving in Haïti hadden

snel hulp nodig. Samen met OXFAM werd C&A

onmiddellijk actief.


Giften van ondernemingen en actieve ondersteuning door C&A C&A en Child Helpline International (CHI) 95

Nummer gegen Kummer (letterlijk: nummer tegen leed) werd in 1980 opgericht en in 1994 uitgebreid tot een na-tionaal overkoepelend orgaan voor soortgelijke instan-ties. Al tussen 1990 en 1995 ondersteunde C&A een nati-onale campagne om de bekendheid van deze hulpdienst te verhogen. In 2007 hebben wij een nieuw initiatief van Nummer gegen Kummer – hulp via internet – financieel ondersteund en gestimuleerd.

Behalve Nummer gegen Kummer in Duitsland ondersteunt C&A ook de Childline in India. Deze nood-telefoon voor kinderen en jongeren werd in 1996 in Mumbai opgericht en binnen enkele jaren uitgebouwd tot een netwerk in 74 steden in India.

In december 2008 heeft C&A Child Helpline Interna-tional 100.000 euro gegeven om daarmee verdere initi-atieven voor de telefonische hulp in 15 Europese landen te ondersteunen. Een van deze initiatieven is een mar-ketingcampagne voor een uniform Europees telefoon-nummer, 116 11.

www.childhelplineinternational.orgwww.nummergegenkummer.dewww.childlineindia.org.in

Child Helpline International (CHI) ziet het als zijn taak ”kinderen te woord te kunnen staan als zij hulp en be-scherming nodig hebben, zich bij politici en beleidsma-kers in te zetten voor een wereldwijd netwerk van tele-fonische hulpdiensten voor kinderen en individuele telefonische hulporganisaties te ondersteunen”.

Daarbij heeft CHI twee doelen voor ogen: ten eerste telefonische hulpdiensten te ondersteunen, te verster-ken en op de kaart te zetten, en ten tweede de oprichting van telefonische hulpdiensten te bevorderen in landen waar zo’n netwerk nog niet bestaat.

Telefonische hulpOver de hele wereld hebben kinderen en jongeren angsten en zorgen. Deze verschillen per gebied en cul-tuur, maar één ding is altijd hetzelfde: opgroeiende kin-deren hebben een helpende hand en een luisterend oor nodig. C&A neemt de problemen van deze jonge mensen serieus en ondersteunt sinds vele jaren telefonische hulpdiensten in Duitsland (Nummer gegen Kummer) en India (Childline) die door de overkoepelende organi-satie Child Helpline International (CHI) met elkaar ver-bonden zijn. De organisaties in de afzonderlijke landen werken onafhankelijk van elkaar maar zijn wel verplicht dezelfde kwaliteitsnormen te hanteren.

C&A en Child Helpline International (CHI)

Wij weten dat het ook met de kinderen in onze regio niet goed gaat. Ook hen willen wij helpen door het ondersteu-nen van projecten zoals Num-mer gegen Kummer.


“De grootste dank die wij C&A kunnen tonen, is het enthousiasme waarmee de kinderen hier naar school gaan.” Ranjan Alles, CISD-Manager, Asia



voor bronnen, een zuiveringsinstallatie voor regenwa-ter en speciale filters meer dan 120.000 mensen toe-gang heeft verschaft tot goed drinkwater.

• Veel kinderen in de hoofdstad Dhaka hebben niet de kans te leren lezen en schrijven. Daarom heeft CISD sa-men met Grameen geholpen bij het opzetten van een opleidingssysteem buiten de gewone scholen om. Tot nu toe hebben op die manier 600 kinderen leren lezen en schrijven en hebben zo een beter toekomstperspec-tief. Inmiddels zijn meer dan 20 van dergelijke centra opgericht.

• In de afgelopen jaren is C&A met Grameen gaan sa-menwerken om jonge mensen in Dhaka bij hun bero-epsopleiding te ondersteunen. Dit speciale project loopt nog steeds, en met de nieuwste hulp van C&A wordt een duurzaam beroepsopleidingscentrum in Dhaka opgericht.

Hulp tot zelfhulp in Bangladesh en India 97

door Grameen geproduceerde textiel. Bovendien heb-ben onze plaatselijke vakmensen het personeel van Gra-meen verder opgeleid, zodat zij in staat zijn de produc-ten volgens de internationale eisen te vervaardigen..Sinds die tijd ondersteunt CISD het Grameen-netwerk met verschillende projecten:• In Chittagong werd een digitaal gezondheidscentrum

opgericht voor de landelijke bevolking. Dat was een zeer vooruitstrevend project, waarbij gebruik gemaakt werd van de modernste techniek. Artsen van het cent-rum kunnen teleconferenties met specialisten uit de grote steden houden om de resultaten van medische tests digitaal op te vragen. Bovendien bezoekt een spe-ciaal opgeleid team vanuit het centrum per auto de di-verse dorpen om de bevolking voor te lichten over tu-berculose, kinkhoest en aids.

• CISD ondersteunde de aanschaf en uitrusting van drie ziekenwagens voor de ambulante behandeling van ge-wonden, chirurgische ingrepen en de verzorging van zwangere vrouwen. Zo kunnen afgelegen gebieden in Bangladesh medische verzorging krijgen en is in geval van nood vervoer naar een ziekenhuis in een van de grote steden mogelijk.

• In veel gebieden van Bangladesh bevat het grondwater natuurlijk arsenicum dat mensen op de lange duur vergiftigt. CISD zette in de districten Comilla en Chandhpur een programma op dat met diepe boringen

Veel mensen in Bangladesh en India willen een eigen bestaan opbouwen, maar vaak ontbreekt hun de moed en het geld om de eerste stap te zetten. C&A ondersteunt via het C&A Initiative for Social development (CISD, zie ook bladzijde 85) veel organisaties op het Indische sub-continent, om mensen in deze landen door opleidings-initiatieven de kans te geven zich te ontwikkelen, zodat zij werk kunnen vinden en zo minder afhankelijk worden. Graag willen wij twee van de vele voorbeelden hieronder kort beschrijven:

Grameen in BangladeschGrameen werd in 1983 opgericht door professor Mu-hammad Yunus. C&A en Grameen zijn sinds 1986 part-ners in veel verschillende projecten. In het begin bes-tond het werk van Grameen er hoofdzakelijk uit vrouwen microkredieten ter beschikking te stellen. Het verlenen van kleine kredieten is een manier om de kredietneems-ters te verzekeren van een basisinkomen, en zo de posi-tie van vrouwen in Bangladesh te versterken. Voor zijn jarenlange inspanningen om de arme bevolking in Ban-gladesh de kans te geven aan de armoede te ontkomen werd professor Yunus in 2006 onderscheiden met de Nobelprijs voor de Vrede.Het eerste gezamenlijke project van C&A en Grameen was de hulp bij de bouw van een weefcentrum met een daaraan verbonden laboratorium voor het testen van

Hulp tot zelfhulp in Bangladesh en India 97

Hulp tot zelfhulp in Bangladesh en India



dat dergelijke initiatieven rechtstreeks kunnen aansluiten bij onze zakelijke activiteiten in landen zoals India.

Mahima is een belangrijke partner van C&A, die aan het begin van de leveringsketen voor biokatoen staat. Dit familiebedrijf in het district Indore is al sinds lange tijd gericht op ecologische teelt. Het is betrokken bij veel verschillende agrarische projecten en biedt de lokale boeren scholing en ondersteuning.

Bovendien beschikt Mahima over een eigen ontkor-relinstallatie en een moderne weverij, met andere woorden het bedrijf heeft een complete eigen verticale bedrijfsstructuur voor de garenproductie. Zo’n profiel past uitstekend bij de leidende rol die C&A wil spelen in de verkoop van biokatoenproducten. Dankzij het totaal-concept voor de inkoop van zulke producten en de contacten die C&A via partners zoals Mahima heeft kunnen aanknopen met duizenden boeren in India, zijn wij in staat een aantal van de sociale en milieupro-blemen aan te pakken die bij de vervaardiging van kle-ding uit biokatoen kunnen optreden aan het begin van de leveringsketen. Tegelijkertijd heeft een bedrijf zoals Mahima nu een veel betere toegang tot de markt dan vóór de samenwerking met C&A het geval was. Bij het meten van de prestatie-indicatoren (KPI’s) op boerderij-

niveau, stelden de eigenaars van Mahimi o.a. een dui-delijk tekort vast bij de basisopleiding van duizenden kinderen uit gezinnen die in het betreffende gebied werken.

In samenwerking met Mahima, dat de grond ter beschikking stelde, liet C&A een school bouwen die uiteindelijk plaats zal bieden aan 1.000 kinderen uit de boerendorpen in de omgeving van Dharampuri. Deze school werd in juli 2009 geopend. Momenteel volgen ca. 200 kinderen hier onderwijs – een kans die zij anders niet gehad zouden hebben. Bovendien heeft C&A voor de eerste vijf jaar de betaling van de lerarensa-larissen op zich genomen.

”Wij zijn een van de belangrijkste leveranciers van biokatoen. Ik werk graag met C&A samen, omdat zij zorgen voor een prettige zakenrelatie. De actieve inzet van C&A heeft de onderneming een leidinggevende rol gegeven in verantwoordelijk handelen als reactie op sociale en milieuproblemen.”

Rohit DoshiExecutive DirectorMahima Purespun (A Unit of Mahima Fibres Pvt. Ltd.)

98 Hulp tot zelfhulp in Bangladesh en India

C&A is erg trots op de langdurige samenwerking met pro-fessor Yunus en zijn team. Hij heeft het veel vrouwen en kin-deren mogelijk gemaakt hun levensomstandigheden op de lange termijn te verbeteren door een of meer van de hier-boven beschreven projecten.

”Grameen Shikka is er erg trots op bij verschillende partner-projecten al sinds meer dan tien jaar met C&A samen te werken. Het hoofddoel van C&A is de wens te helpen het leed van de armste en meest achtergestelde mensen uit de sa-menleving te verzachten. Ik verheug me erop het part-nerschap tussen Grameen Shikka en C&A voort te zetten en verder uit te breiden, om de armen te ondersteunen en hun situatie te verbeteren.”

Muhammad YunusManaging Director Grameen Bankwww.grameenfoundation.org

Mahima in IndiaMet dit project is – anders dan met onze jarenlange samen-werking met professor Yunus in Bangladesh – een geheel nieuw partnerschap tot stand gekomen dankzij de finan-ciële ondersteuning van onze onderneming. Het laat zien


De milieubescherming bij C&A

Ranjeet Mukaitai, BiokatoentelerIndore, India

Binay Nazary, Machinist Cotton Blossom, Tirupur, India

Susana del Saz Perez, Logistiekmedewerkster Distributiecentrum, Fontanar, Spanje

Oscar de la Cruz, Vrachtwagenchauffeur Distributiecentrum, Fontanar, Spanje

Edgar Resch, Facility Manager C&A ECO-Store, Mainz, Duitsland

Alison Rodwell, Business DirectorShell Foundation, UK

Philomena, Bedrijfsleidster Cotton Blossom, Tirupur, India

David Bennell, Executive DirectorOrganic Exchange, USA


Duurzaam denken, resoluut handelen 101 I I I Biokatoen bij C&A 103 I I I De belangrijkste maatregelen 108 I I I Het merk „Cotton Connect“ 111 I I I Milieubescherming in de textielproductie 112 I I I Het milieu ontzien bij het transport: de logistiek van C&A 115 I I I Energiebesparing in gebouwen 118 I I I Milieubescherming bij de presentatie van goederen 123 I I I Milieubescherming bij de afvalverwijdering 126 I I I Klimaatbalans 2008 128 I I I De C&A-CO2e-voetafdruk 129 I I I Onze doelen voor 2012 131 I I I

Milieubescherming geldthet hele jaar doorIn de mode zijn er klassiekers zoals the little black dress of de trenchcoat die waarschijn-lijk nog generaties lang mee zullen gaan. Toch zijn er nog klassiekers waarvoor dat niet geldt: ons milieu. Wij maken daarom van alle mogelijkheden gebruik om ervoor te zorgen dat dat niet uit de mode gaat.


De milieubescherming bij C&A Duurzaam denken, resoluut handelen 101

Duurzaam denken, resoluut handelen

W REE CA&

strategie berust daarbij op twee doelen: ten eerste het verlagen van ons totale energieverbruik op alle rele-vante gebieden – van het transport tot de presentatie van de goederen – door maatregelen die de efficiëntie verhogen en ten tweede het dekken van de resterende energiebehoefte door CO

2–arme, regeneratieve grond-

stoffen.

Onze communicatie over het onderwerp milieubeschermingKlimaatverandering, het gat in de ozonlaag, drijfgassen: begrippen die dagelijks in de media opduiken. Ieder van ons is opgeroepen om een per-soonlijke bijdrage aan de bescherming van het milieu te leveren. Economische bedrijven staan hier in het middelpunt. C&A is zich hiervan bewust en investeert veel in milieuvriendelijke producten, een efficiënte logistiek, energiebesparende technologieën, hernieuw-bare energieën en recycling-maatregelen. Dit doen wij van een kant natuurlijk om economische redenen om op de middellange termijn kosten te besparen en van de andere kant om het milieu duurzaam te beschermen.

Het symbool van onze inzet is ons duurzaamheids-motto “We C&Are”. Het daartoe behorende logo geeft de afdruk van een duim aan, die als zichtbaar teken staat

C&A is er al meer dan 20 jaar geleden mee begonnen om een duurzame mileiubescherming in de onder-neming te verankeren om onze producten tot welzijn van onze klanten en de bescherming van het milieu te produ-ceren.

In 1989 werd de werkgroep “Milieu” opgericht. Deze ging zich o.a. bezighouden met het vermijden van afval, de recycling en de energiebesparing. Daarna volgden coöperaties met bijv. de „Deutsche Umwelthilfe e. V.“ voor het weer in natuurlijke staat brengen van onze ri-vieren. In 1995 werd de „Code of Conduct“, de C&A-ge-dragscode voor de levering van goederen ontwikkeld, die de naleving van sociale en ecologische standaarden bepaalt. In 1999 wird het C&A-milieumanagement vol-gens de ISO-14001-standaard gecertificeerd. In 2007 tenslotte werd de Europese Environmental Working Group opgericht die overkoepelend voor landen en af-delingen georganiseerd is. Al deze dingen waren de eerste stap-pen op onze weg naar een actieve, succes-volle en duurzame milieubescherming.

Deze weg hebben wij in de afgelopen jaren verder uitgebouwd en we zullen ook in de toekomst doorgaan met onze inzet voor het milieu. Hiervoor beginnen wij vooral op de plaats waar economisch en ecologisch het meest bespaard kan worden: ons energieverbruik. Onze

voor het individuele engagement van elke medewerker in de productieketen en zijn toewijding aan de sociale verantwoor-delijkheid, duurzaamheid en milieube-scherming. In dit bericht stellen wij een paar betrokken personen voor die ook uit naam van andere mensen spreken.

In het volgende hoofdstuk laten wij zien welke we-zenlijke maatregelen voor de bescherming van het mi-lieu C&A op de verschillende plaatsen van de keten aan-grijpt, beginnend met de teelt van biokatoen via de verschillende productieprocessen en het transport tot het kant-en-klare-product in onze winkels.


“Onze samenwerking met C&A heeft zich de afgelopen jaren enorm ontwik-keld. C&A is een onderneming waar waarden als voorzorg en deelneming in haar sociale verantwoordelijkheid als onder-neming vast verankerd zijn.”

Philomena, Bedrijfsleidster, Cotton Blossom, Tirupur, India


De milieubescherming bij C&A Biokatoen bij C&A 103

Waarom wij overstappen op biokatoen Katoen is de plant die het meest op de wereld geteeld wordt en die niet voor voedseldoeleinden dient. Katoen groeit in meer dan 100 landen ter wereld en aan de pro-ductie ervan werken ongeveer 50 miljoen boeren en een geschatte 290 miljoen landarbeiders.

De teelt van conventioneel katoen verbruikt enorme hoeveelheden beperkt beschikbare natuurlijke grond-stoffen, zoals bijvoorbeeld water en vereist grote hoeveelheden kunstmatige mest en pesticiden voor de bescherming van de planten.

Katoen is voor de boeren een cultuurplant met een hoge opbrengst die een beslissende bijdrage levert aan het werk op de agrarische sector. De katoenteelt met conventionele methoden gaat echter ten koste van mens en milieu.

Bij C&A zien wij de overstap op de lange termijn op biokatoen als een wezenlijk doel in het kader van ons grote engagement voor de ondersteuning van een du-urzame landbouw. De omschakeling op gecertifi-ceerde organische teeltmethoden maakt het mogelijk om:• af te zien van synthetische chemicaliën en pesticiden;

dit helpt om de effecten van deze middelen te redu-

Eind 2004 concentreerde C&A zich sterker op het on-derwerp duurzaamheid en begonnen wij ermee ons nauwkeuriger met de materialen van onze collecties bezig te houden. C&A biedt net als de meeste kleding-detailhandelaren producten aan die gemaakt zijn van natuurlijke vezels zoals katoen, wol of synthetische ve-zels zoals bijvoorbeeld nylon of polyester.

Intensieve analyses van het materiaal leidden in de onderneming tot het besluit om op de lange duur over te stappen op duurzaam geteeld materiaal. Dat was het startschot voor de teelt van biokatoen bij C&A.

In 2005 werd C&A lid van de organisatie van alge-meen nut „Organic Exchange“, die ons hielp om de teelt van biokatoen te ontwikkelen. In 2008 begonnen beide genoemde partners samen met de Shell Foundation aan een project van 5 jaar in India, dat gericht is op de uit-breiding van de teelt en het gebruik van biokatoen. Het was ons doel om de opbouw van een duurzame textiele productieketen ook op andere gebieden van de wereld over te dragen.

Biokatoen bij C&A

Als men voor een productvan biokatoen kiest, dan helpt men in eerste instantie niet zichzelf, maar vooral de mensen in de landen landen waar geprodu-ceerd wordt en hun milieu.


104 Biokatoen bij C&A De milieubescherming bij C&A

In 2009 werd 8% van het complete katoenassortiment

van C&A vervaardigd van gecertificeerd biokatoen.

Daarmee is C&A de grootste afnemer in Europa van deze

weer aangroeiende grondstof.

ceren alsmede de wateren luchtvervuiling op en in de omgeving van katoenplantages te verminderen

•eenverbeterdewaterhuishoudingenhogerekoolstof-bindingvandebodem,hetgeenbetekentdaterminderCO

2deatmosfeeringeblazenwordt

•hogere inkomens en duurzaam betere basis-existen-tiesvoordefarmersenhunfamilies

•uitbreiding van de beschermings- resp. regeneratie-maatregelen voor de ecosystemen in de teelt-ge-bieden

Biologische landbouw vereist de grootst mogelijketransparantie en controle van elk productie- en verwer-kingsgebiedvandetextielketen.

Deteeltvanbiokatoenbevindtzichnogindeop-bouwfase.Biokatoenrepresenteertminderdan1%vandewereldwijdekatoenproductie,maarhetkomtsteedsmeertevoorschijn.Eenwezenlijkeredenhiervoorishetgestegenbewustzijnvandeconsumentvoorecolo-gischgeteeldeengeproduceerdekleding.Desocialeenmilieupolitiekemotievenvanonzeinzetvoordeteeltvan biokatoen zijn duidelijk. Maar C&A heeft alswereldwijde onderneming natuurlijk ook economi-schebelangeninhetsuccesvanhetgebruikvanbioka-

toen.Alleinspanningenvoorditprojectzijninveste-ringenindetoekomst,waarvanzoweldemensenhetmilieualsdeondernemingzullenprofiteren.

„Met onze inzet voor biokatoen kon C&A een bedrijfssector uitbreiden, die in 2008 ongeveer 200 miljoen Euro met bio-katoen omgezet heeft. Daa-rmee zijn wij de grootste aan-bieder van kleding van biologisch geteeld katoen in Europa geworden.“

Philip Chamberlain Chef van de afdeling ontwikkeling van duurzame bedri-jfssectoren(Sustainable Business Development) bij C&A

Goede partnersEind2004albegonC&Aomdeverschillendemogelijk-hedenvoorhetgebruikvanbiokatoeninhaarproductentebekijken.In2005slotenwijonsbijdeNon-Profit-Or-ganisationOrganicExchangeaan,dieC&Adaarnabijdeontwikkelingvanonzelange-termijn-strategievoorbio-katoenvanadviesdiende.Sindsheteindevan2007 isC&Aeenvandewereldwijdtoonaangevendetextielon-dernemingenophetgebiedvanbiokatoen.


De milieubescherming bij C&A Biokatoen bij C&A 105

Sterk Gering Geen Duurzam en behoudend

De weg naar meer duurzaamheid

Milieu-effect

Onze visie: meer duurzaamheidBij de analyse van onze eigen zakensector, de acti-viteiten van onze partners in de productieketen als-mede de teeltmethoden van onze katoenfarmers wordt snel duidelijk, dat wij pas aan het begin van een proces staan, dat stapsgewijs van een productie met een hoog effect, via een proces met minder effect, uiteindelijk tot een duurzame, milieuvriendelijke teeltmethode zal leiden.

Door zulke duurzame productiemethoden zou in het ideale geval een wereld kunnen ontstaan, waarin farms, productiebedrijven en de detailhandel meer her-nieuw-bare energieën en schoon water produceren dan zij ver-bruiken. Dit zou niet alleen leiden tot een regeneratie van de grond, het water, de lucht en de ecosystemen, maar bovendien de economische kansen verbeteren en de sociale verdere ontwikkeling ondersteunen.

Het bedrijfsmodel in deze “nieuw wereld” zou be-rusten op transparantie, wederzijdse verplichting en sa-menwerking binnen de gehele productieketen. Far-mers, kledingproducenten en handelaars zouden samen aan de planning en de creatie van nieuwe producten werken. Het resultaat zou kleding zijn van duurzaam materiaal, duurzaam vervaardigd, getransporteerd en verhandeld.

De volgende beslissende stap volgde in 2008: samen met de Organic Exchange vormde C&A een strategisch partnerschap met de Shell Foundation. Deze coöperatie heeft de volgende doelen:

• C&A en haar partners in de textielketen te helpen om hun capaciteiten uit te breiden en hun werk m.b.t. bioka-toen in India te versterken

• de investeringen van C&A in ondernemingen en geme-enten in landelijke gebieden van India voor de omscha-keling op biokatoen uit te breiden

• de oprichting van een nieuwe organisatie in India (“Cotton Connect”, bladz. 111) met als doel andere onder-nemingen en zakenrelaties bij de ontwikkeling van eigen strategieën voor de biologische teelt te onder-steunen

• een model voor de uitbreiding van de capaciteit te ont-wikkelen, dat door andere katoenteeltgebieden zoals China, Afrika, Zuid-Amerika of Turkije overgenomen kan worden

De consumenten in dit duurzaamheidssysteem zouden zich ervan bewust zijn welke ecologische uitwerkingen hun beslissing voor de aanschaffing betekent. Want zij zijn uiteindelijk de eigenlijke motor van het concept. Alleen als onze consumenten producten van biokatoen kiezen, ondersteunen zij alle betrokken personen in de textielketen op hun weg naar meer duurzaamheid.


“De inzet van C&A voor de biologische teelt van katoen helpt vooral ons, de mensen aan het begin van de leverantieketen. En daarvoor zijn wij zeer dankbaar.” Ranjeet Mukaitai, Katoenteler, Indore, India



te verkopen, waarmee 10% van ons katoenassortiment van gecertificeerd biokatoen gemaakt worden.

De planningsfaseVoor onze lange-termijn-planning, een duurzame pro-ductieketen voor biokatoen op te bouwen, hebben wij van het begin af aan een collectie biokatoen nodig die door de klanten waargenomen wordt. Er werd een gede-tailleerd plan voor elke modesector opgesteld: dames-, heren- en kindermode.

Keuze en scholing van de leveranciersAan de omschakeling op biokatoen zijn voor de telers vooral in het begin grote financiële risico’s verbonden, omdat de grond ongeveer 3 jaar volgens organische teeltmethoden bewerkt moet worden, voordat de bioka-toen gecertificeerd kan worden. C&A werkt er actief aan mee om deze omschakeling van het begin af aan te on-dersteunen. Daarom sluiten wij met geselecteerde agra-rische bedrijven coöperatieovereenkomsten af, die hen door een duurzame bestelling bij de opbouw van een economisch rendabele bedrijfsomvang voor de pro-ductie van biokatoen helpen. In 2008 koos C&A boven-dien circa 30 leveranciers uit waar wij onze biokatoen-producten kunnen inkopen. Deze leveranciers werd dan

Opbouw van ons biokatoenprogramma 2007 besloot het bestuur van C&A Europa tot een lange-termijn-strategie om het gebruik van biokatoen voor haar producten uit te breiden. Om de consumenten op dit nieuwe aanbod attent te maken en voor het onder-werp biokatoen gevoelig te maken ontwikkelde C&A een breed aanbod aan kleding van biokatoen voor dames, heren en kinderen. De introductie van de ni-euwe collectie werd door een bio-campagne in de media en speciale reclame in de winkels ondersteund. Voor de klanten was het heel aantrekklijk – en dat is het ook nu nog – dat de producten van biokatoen tegen dezelfde prijs als die voor de gebruikelijke kleding aangeboden werden. De hogere kosten voor de biologische leve-ringsketen werden en worden niet aan de klanten door-berekend, maar zijn de bijdrage van C&A om producten van gecertificeerd biokatoen in het bewustzijn van onze kwalitateitsbewuste klanten te brengen.

Het afzetvolume van onze collectie biokatoen groeit voortdurend. In 2008 verkocht C&A 15,3 miljoen kle-dingstukken van biokatoen; in 2009 zullen het zelfs 18 miljoen artikelen zijn. De gehele collectie katoen van 2009 bestaat bij C&A daarmee al voor 8% uit biokatoen, overwegend uit gecertificeerd biokatoen uit India. Voor het jaar 2010 plant C&A 23 miljoen biokatoenproducten

gevraagd om hun biokatoengaren en –vezels bij door ons aangewezen Indische weverijen in te kopen, die van hun kant het biokatoen van de gekozen farms betrokken. In 2009 waren er zes geselecteerde weverijen.

In 2008 en 2009 organiseerde C&A in India voor zijn leveranciers alsmede hun zakenrelaties en farms in totaal drie conferenties over het onderwerp katoen. In het kader van de conferenties informeerden wij hen over onze uitbreidingsplannen wat het biokatoen-pro-gramma betreft en maakten we de leveranciers duide-lijk, wat C&A in de toekomst van zijn partners in de pro-ductieketen verwacht. Tijdens deze conferenties werden er parallelscholingen gehouden over de onder-werpen textielverwerking, certificering, het prijzen van de pro-ducten alsmede over milieube-schermingsaspecten zo-als wateren energiebesparing.

Ontwikkelingsprogramma voor bio-farmsOm de telers van biokatoen die de bij ons aangesloten partnerbedrijven in de textiele keten van producten voorzien, bij de opbouw van hun zaken te helpen, inves-teerde C&A in een omvangrijk ontwikkelings-pro-gramma, dat een economische beoordeling van deze farms, scholingsmaatregelen en de ondersteuning van sociale projecten omvat.

108 De belangrijkste maatregelen

De belangrijkste maatregelen



• Ontbrekendkapitaalvoordeuitbouwvanhunon-derne-mingenenvoordeopbouwvansocialeprojecten

In2009werdenal24dorpenaandehandvandezelfdeKPIgecontroleerd. De verzamelde gegevens zullen OrganicExchange en C&A erbij helpen om de farmers in hundorpentechnischehulpaantebiedenenscho-lingsmaat-regelentekunnenontwikkelen.Zewordenereveneensvoor gebruikt om het potentieel voor nieuwe zaken- ennoodzakelijkesocialeprojectenbijtijdsteherkennenendienovereenkomstig te bevorderen. In 2010 en daarnazullendezecontrolesverderwordendoorgevoerd.

Opleiding van de farmers in de praktijkIn 2008 organiseerden C&A en Organic Exchange eenworkshopvoormeerdan200farmersuitbijna24bioka-toenprojecteninIndia.Inhetkadervanhetevenementkregendedeelnemerstheoretischeenpraktischeinfor-matieoverdebiologischeteeltvankatoen.Bijdragenuithet vakgebied met voorbeelden uit de praktijk over debeschermingvanwatertotaanhetcomposterenmaak-tendeworkshopcompleet.

In samenwerking met Organic Exchange registreerdeC&A systematisch de gehele textiele productieketenvoorbiokatoenbijC&A–vandeagrarischebedrijventothet kant-en-klare-product in de winkels. In 2009werkten circa 15.000 farmers in deze agrarische pro-jecteninverschillendegebiedeninIndia.

Indeloopvan2008begonnenOrganicExchangeenC&Aookdeeconomische,socialeenmilieupolitiekesi-tuatieinbiokatoenprojecten,dieaanonzepartnersindetextieleketenleveren,teevalueren.Intwaalfgeselec-teerdedorpenwerdenm.b.v.eendoorOrganicExchangeontwikkeldebeoordelingscode(KeyPerformanceIndi-cator,KPI)controlesopfarmleveluitgevoerd.

Deze controles maakten veel uitdagingen duidelijkwaarmeebiokatoentelersgeconfronteerdworden:

•Eenkritiekevoedingssituatie•Watertekort• Behoefteaaninformatieenscholingenvoorhunakker-

bouw

De belangrijkste maatregelen 109

STANDPUNT OVER BERICHTEN IN DE PERS:In het begin van 2010 was er in krantenberichten te lezen, dat grote hoeveelheden textiel die als “bioproducten” aan-geboden werden, vervaardigd zijn van genetisch gemani-puleerd plantenmateriaal. C&A heeft zijn gecertificeerde textielproducten van biokatoen onderworpen aan omvan-grijke tests, waarbij wij geen aanwijzingen vonden die deze beweringen konden ondersteunen.In dit rapport “Duurzaam handelen” wordt uitgebreid ver-klaard welke stappen C&A ondernomen heeft om zeker te stellen, dat onze partners de noodzakelijkheid van de trans-parantie en de betrouwbaarheid van gecertificeerde bioka-toenproducten begrijpen – vooral ten aanzien van het feit dat onze klanten in toenemende mate geïnteresseerd zijn in duurzaam en milieuvriendelijk geproduceerde goederen met een gunstige prijs/prestatieverhouding. Om verschil-lende belangrijke redenen zien wij het daarom nog steeds als onze opgave om initiatieven voor de bevordering van biokatoen te ondersteunen. Wij zetten ons bovendien ook verder in voor de voortdurende verbetering van het certi-ficeringsproces voor biokatoen en zullen de samenwerking met de certificeringsbedrijven en partnerorganisaties voort-zetten. Wij doen ons uiterste best om de betrouwbaarheid van onze producten van biokatoen zeker te stellen.


110 De belangrijkste maatregelen De milieubescherming bij C&A

vanginstallatie, nieuwe bronnen en waterprojecten voor de gemeente in het district Akola van de deelstaat Maha-rashtra.

In 2009 hebben 10.000 farmers van C&A een be-schermuitrusting van biologisch geteeld katoen ge-kregen, waaronder zonnehoeden, schorten alsmede oogsten opbergtassen. Deze belangrijke uitrusting moet de farmers erbij helpen om de hoge kwaliteit en zuiverheid van hun biokatoen van het veld tot de ont-korrelingsmachine te bewaren. De tassen werden daarbij gefinancierd uit de opbrengst van de verkoop van boodschappentassen van biokatoen in de winkels van C&A.

Bovendien werden er in 2008 een rij speciale seminars gehouden waarin wij doelgericht op de behoeften van in-dividuele farmprojecten ingingen. Hierbij werd met steun van C&A en Organic Exchange door het farmproject Arvind een bijscholingscursus voor farmers uit het Indi-sche gebied Akola gehouden. Door de beoordelingscode van Organic Exchange konden wij om en nabij de be-hoefte aan scholing bij de biokatoenfarmers in kaart brengen en beginnen met het nemen van effectieve maat-regelen om deze in 2010 en ook daarna te ondersteunen.

Economische en zakelijke ontwikkelingDe door Organic Exchange en de Shell Foundation uitge-voerde controles betreffende de situatie voor biokatoen op de markt en wisselende oogsten maakten een groot aantal kansen voor de groei van de onderneming en de economie op farmerlevel duidelijk. De meeste biokato-enprojecten in India verkopen oogsten uit wisselende vruchtopvolgingen en ongeveer 25% daarvan verhoog-den de waarde door extra sortering, roten of drogen van de oogst die afwisselend met biokatoen geteeld werd. In dit geval geeft C&A financiële hulp voor een mobiel meet- en gewichtssysteem voor de wisselende oogsten van het Arvid-project.

Bovendien kon C&A erbij helpen om sociale ontwik-kelingsprojecten te financieren zoals een waterop-



„Meer dan vijf jaar is C&A een uitstekende partner van Or-ganic Exchange en wij waarderen deze relatie zeer. Dankzij het sterke engagement voor biokatoen kon de onderneming C&A in het afgelopen jaar meer bioproducten dan ooit ver-kopen. Ook door de actieve deelname van en ondersteuning door C&A is het voor Organic Exchange mogelijk om als partner bij de ontwikkeling van talrijke innovatieve proce-dures en strategieën mee te werken. Deze praktijken kunnen niet alleen op de productieketen van C&A toegepast worden; ze hebben ook een zeer groot potentieel om andere toepas-singsmogelijkheden van biokatoen bij andere bedrijven en belangengroepen te creëren. De bereidheid van C&A om zijn innovaties en ervaringen via de eigen onderneming ook met anderen te willen delen, helpt ons bij ons werk bij Or-ganic Exchange om de methoden van de biologische land-bouw wereldwijd te verbeteren.“ David BennellBedrijfsleider Organic Exchange

Het merk „Cotton Connect“ 111

Het merk „Cotton Connect“

Uitbouw van de activiteiten in IndiaDe hoofdwens van C&A voor zijn activiteiten in India is om het milieu, het leven en de levensomstandigheden van meer dan 30.000 farmers en hun families beslis-send te verbeteren. Om dit doel te bereiken werd voor het partnerproject van C&A, Organic Exchange en de Shell Foundation, een nieuwe organisatie met de naam “Cotton Connect” in het leven geroepen. Cotton Con-nect heeft een hoofdzetel in Europa en intussen een eerste dependance in Azië. Cotton Connect heeft tot doel de overgang van conven-tionele naar duurzame resp. regeneratieve teelt-methoden m.b.v. overdraag-bare zakenmodellen te bevorderen.

Het merk Cotton Connect is een op winst georiën-teerde (for-profit) organisatie met als sociaal doel: met retailers en modemerken samen te werken om de wereldwijde leverantieketens voor katoen duurzamer te maken. Eventueel behaalde winsten worden uitslui-tend opnieuw geïnvesteerd.

Cotton Connect is een onafhankelijke onderneming die door de unieke samenwerking van C&A, Organic Ex-change en de Shell Foundation in het leven geroepen werd - alle toonaangevende ondernemingen op het ge-bied van de duurzaamheid. Cotton Connect functio-neert via de opbouw van partnerschappen met retailers en merken om:

• de verschillende katoenproductie- en verwerkings-trappen met elkaar te verbinden, te transformeren en om ethische, effectieve en efficiënte leveringsketens te genereren

• duurzame katoenstrategieën te definiëren die gericht zijn op de klanten en de betreffende performancedo-elen en –standaarden

„Het is erg inspirerend voor ons om met C&A samen te werken. De onderneming is binnen de tex-tielbranche too-naangevend als het erom gaat de levens- en milieuomstan-digheden in de ontwikke-lingslanden te verbeteren en geli-jktijdig producten te vervaardigen die de klanten wensen. De Shell Foundation is er trots op met C&A, dat in korte tijd een leidinggevende plaats in de aanschaf van bio-katoen bereikt heeft, samen te werken. C&A schept zo een win-win-situatie: door producten die door de eigen klanten gevraagd worden en door de respect-volle omgang met de mensen en de natuurlijke grondstoffen.“

Alison RodwellBusiness Director Shell Foundation



Water en afvalwaterMidden-Europa hoort met zijn overwegend vochtig kli-maat tot de gebieden op aarde waar geen watertekort heerst. Maar in Zuid-Europa is water al een kostbaar goed geworden, dat in de zomermaanden slechts be-perkt ter beschikking staat. De situatie in de landen waar geproduceerd wordt, is veel erger: opgedroogde bronnen en rivieren die door bij de productie gebruikt water vervuild zijn, zijn daareen bijna dagelijks ver-schijnsel. C&A doet er alles aan om het bewustzijn voor geoptimaliseerde milieutechnieken te versterken.

Alle Europese filialen verbruikten in 2008 samen meer dan 433.367 m³ water, de 13 distributiecentra 39.964 m³ en de beide hoofdkantoren in Brussel en Düsseldorf nog eens 17.361 m³. Dit is een totaal water-verbruik van 490.692 m³. Dit komt overeen met een besparing van ongeveer 86.000 m³ in vergelijking met het vorige jaar, en dit ondanks het feit dat de verkoop-oppervlakte door de expansie met 9% vergroot werd.

Gezamenlijk ideeën ontwikkelenOnder het overkoepelende orgaan van de Global Social Compliance Programme (GSCP) dat in 1995 opgericht werd en zich inzet voor de verbetering van arbeids- en milieuomstandigheden in de goederenproductie, zijn C&A en andere textielwarenhuizen die wereldwijd ope-

reren, gaan samenwerken om een uniforme milieuricht-lijn voor de gehele productieketen te ontwikkelen. Het doel is om factoren zoals bijvoorbeeld waterverbruik en waterzuivering, CO

2-emissies, het voorkomen van afval

en het gebruik van schadelijke stoffen beter te kunnen controleren.

In 2009 heeft C&A in het kader van de conferentie van toeleveranciers alle deelnemers gesommeerd om het energieverbruik in hun ondernemingen in de komende twee jaar met 20% te reduceren. 120 fabrikanten bes-loten vrijwillig aan deze eis te voldoen. Als begeleiding hebben wij een internet-platform gecreëerd waar toele-veranciers hun ideeën en methoden voor de besparing van energie publiek kunnen maken en daarmee andere ondernemingen bij de verlaging van het energieverbruik te kunnen helpen.

C&A produceert zijn goederen niet zelf, maar koopt deze bij toeleveranciers die de goederen wederom bij suble-veranciers in de verschillende fabrieken laten vervaar-digen. Om ervoor te zorgen dat de algemene milieustan-daard ook tot in de kleinste schakel van de keten nageleefd wordt, zijn er in de C&A-gedragscode vele eisen over de milieubescherming vastgelegd. Ieder die aan C&A goederen levert, verplicht zichzelf en alle sub-leveranciers om de voorwaarden in het contract na te leven en op basis daarvan te produceren.

Chemicaliën zoals bijvoorbeeld chloor en kleurstof-fen kunnen bij ontbrekende beschermings-maatrege-len niet alleen een gevaar vormen voor de mensen die daarmee bij het productieproces in contact komen, maar ook voor het milieu. Daarom gaat C&A uit van een ecologische productiewijze waar milieubeschermende technologieën als water-zuiveringsinstallaties gebruikt worden, waar o.a. geen zware metalen en azokleuren ge-bruikt worden en waarbij meet- en regelinstrumenten gebruikt worden om de hoeveelheid water en chemi-sche middelen optimaal te kunnen doseren. De nale-ving van de gedragscode en de wettelijke bepalingen worden door SOCAM-auditors gecontroleerd.

112 Milieubescherming bij de textielproductie

Milieubescherming bij de textielproductie


“Ik zou willen dat nog meer mensen in Europa te weten komen welk positieve invloed de teelt van biokatoen voor ons in India heeft. Want met hun beslissing over wat zij kopen, kunnen zij echt veel teweegbrengen.”Binay Nazary, Machinist, Cotton Blossom, Tirupur, India


“Als men een T-shirt koopt, denkt men niet na over de logistiek die daar achter zit. En ook niet over wat er allemaal gedaan wordt om de goederen zo milieu-vriendelijk mogelijk te transporteren.” Oscar de la Cruz, Vrachtwagenchauffeur, Distribution Center, Fontanar, Spanje



Internationale transportenHet grootste deel van onze goederen wordt in Azië ver-vaardigd en per schip naar Europa gebracht. De zeeweg is daarbij met 93%, wat overeenkomt met een groei van 2,2% vergeleken met het vorig jaar, de meest gebruikte manier waarbij ook de meeste energie be-spaard wordt. Dit aandeel willen wij in vergelijking met onze totale lo-gistieke capaciteit in de toekomst verder uitbreiden.

Het grootste deel van de goederen voor de Duitse markt komt aan in de havens van Hamburg en Bremer-haven. De artikelen voor de andere Europese landen worden naar Antwerpen, Rotterdam en Zeebrugge ge-bracht.

De grootste deel van de scheepscontainers uit het Verre Oosten worden door de grote transportbedrijven Hapag Lloyd, Maersk en Evergreen overgenomen. Bij re-gelmatige onderhandelingen met onze transportpart-ners wijst C&A er voortdurend op, dat het een wezenlijk onderdeel van onze duurzaamheidsstrategie is om onze goederen milieu-vriendeljk en zo energie-efficiënt mo-gelijk te trans-porteren. De genoemde logistiekpartners zijn lid van de “Green Cargo Group” (Hapag Lloyd en Ma-ersk) resp. van „Pacific Greenhouse Gases Measurement Project“ (Evergreen). Dit zijn or-ganisaties die zich er ac-tief voor inzetten om duidelijke milieuregels te defi-niëren en de emissies bij het transport te reduceren. Dit

is een essentiële reden waarom wij besloten heb-ben om met deze scheepvaartbedrijven samen te werken.

Transporten per vliegtuig zijn bij C&A de uitzonde-ring. Zij kosten niet alleen veel meer dan het transport per schip; ze veroorzaken ook het grootste aandeel in de emissiebalans van de C&A-logistiek. Kleding wordt al-leen dan per vliegtuig getransporteerd als door een te late levering het seizoen “gemist” zou worden of als het om goederen van een uiterst actuele modetrend zou gaan die snel geleverd zou moeten worden. C&A herin-nert zijn inkoopteams er steeds weer aan dat vakkun-dige planning en milieubewustzijn niet alleen kosten besparen, maar in een win-win-situatie ook het milieu ten goede komen.

Circa 7,5 % van de leveringen kwam in 2008 per vlieg-tuig , 18,5 % minder dat het jaar daarvoor. Dat komt overeen met een reducering van de CO2 -emissies van ongeveer 13.400 ton.

C&A, met vertegenwoordigingen in 19 Europese landen en bovendien in China en Zuid-Amerika, is wat de aan-schaf van goederen betreft nog internationaler. Wij kopen onze goederen in 60 landen over de hele wereld om onze klanten elke dag de nieuwste mode aan te kunnen bieden. De textielproductie en de textielhandel zijn als geen andere tak van industrie al sinds lange tijd wereldwijd met elkaar verbonden. Het gevolg daarvan is vaak een lange transportweg. Het is onze plicht dit trans-port zo milieuvriendelijk en energiebesparend als mo-gelijk te managen. Samen met onze expeditiebedrijven en andere transportondernemingen is het ons de afge-lopen jaren gelukt om het transport van de goederen op alle sectoren verder te optimaliseren.

De verschillende manieren van transport Onze goederen worden wereldwijd geproduceerd, naar onze 13 Europese distributiecentrales gebracht en van daaruit naar de filialen in de afzonderlijke landen ge-transporteerd. Hiervoor gebruikt C&A verschillende ma-nieren die hierna gedetailleerd beschreven worden.

Het milieu ontzien bij het transport: de logistiek van C&A 115

Het milieu ontzien bij het transport: de logistiek van C&A



Transport op de wegOmdat C&A bij de levering van zijn winkels die over heel Europa en in de stadscentra verspreid liggen, flexibel moet zijn, kunnen wij niet zonder het transport van de goederen per vrachtwagen. C&A probeert echter om ook hier iets voor het milieu te doen. Dit lukt het best bij de brandstof, d.w.z. door het voorkomen van onnodige ritten over de weg. Onze logistiek die de transporten optimaal indeelt, begint daarom al bij het laden van de containers in de landen waar geproduceerd wordt.

116 Het milieu ontzien bij het transport: de logistiek van C&A

Transport via het spoorOngeveer 72% van alle containers met goederen voor C&A uit het Verre Oosten wordt via de havens Rot-terdam, Zeebrugge en Antwerpen gebracht. Van daaruit gaan ze voor 81% per spoor naar onze distributiecentra. Het aandeel van het aansluitende transport, eveneens per spoor, steeg van 2007 tot 2008 met 35%. Dit komt overeen met een besparing van ongeveer 500 vrachtwa-genladingen.

Bij het transport over zee, om onze goederen van Azië

naar Europa te brengen, wordt de meeste energie bespaard.

Daarom begint de milieu-bescherming bij C&A al met een vooruitziende planning

voor de inkoop, om het transport per vliegtuig zo veel

mogelijk te voorkomen.



Samenwerking met onze transportbedrijven Ook de beste techniek moet goed toegepast worden om optimaal te kunnen functioneren. Wij ondersteunen bi-jvoorbeeld onze expeditiebedrijven bij het organiseren van trainingen in brandstofbesparend rijgedrag voor de chauffeurs. Bovendien maken wij duidelijk dat er bij C&A een grote behoefte is aan milieuvriendelijke en in-novatieve transportsystemen en verzoeken hun daa-rom, in het kader van hun mogelijkheden, zich bij de autofabrikanten in te zetten voor de ontwikkeling van energie-efficiënte vrachtwagens.

Coöperatie met andere mode-ondernemingenEén volle vrachtwagen is voor de transportkosten en het milieu beter dan twee halfvolle. Daarom werkt C&A samen met andere kledingbedrijven in Duitsland om capaciteiten voor vrachtwagens van de distributie-centra naar hun betreffende warenhuizen, beter te kunnen gebruiken. Het kan dus gebeuren dat een vracht-wagen van de concurrentie ook goederen voor de nabij-gelegen C&A-winkel aflevert en omgekeerd. Het is ons doel om deze coöperaties uit te breiden.

Minder transportverpakkingenMen kan alleen iets veranderen als men duidelijke doe-len voor ogen heeft en deze consequent doorzet. C&A heeft bijvoorbeeld in haar algemene leverings-voorwaar-den voor leveranciers en transportbedrijven (General De-livery Instructions, GDI) nauwkeurige en verplichtende doelen vastgelegd die bepalen dat trans-portverpakkin-gen van golfkarton vanaf 2009 voor minstens 70% van gerecycled materiaal moeten zijn. Liggende goederen worden tussen de distributiecentra en de winkels, indien mogelijk, in herbruikbare boxen getransporteerd.

Stop voor biodiesel bij C&ABij biodiesel zijn de principiële parameters veranderd, waardoor C&A hierover anders is gaan denken. Voor de productie van biodiesel worden grote oppervlakken van het regenwoud gekapt om de teelt van oliehouden-de planten zoals bijv. mais mogelijk te maken, waaruit dan ethanol gewonnen wordt. In het kader van de eco-balans en met de kritieke situatie van de voedselvoor-ziening in de wereld als achtergrond, zijn dit ethisch twijfelach-tige werkwijzen om brandstof te winnen. Bovendien kan deze brandstof zich op de wereld-markt zonder sub-sidies van de staat, niet handhaven. Het “project biodie-sel” waarover wij in het laatste rapport berichtten, wordt daarom door C&A beëindigd.

De transportbedrijven voor C&A zijn geïnstrueerd om de containers ter plaatse zo te laden, dat deze alleen goederen voor één land of één gebied bevatten en op die manier bij de haven gerangschikt kunnen worden die het meest dichtbij is.

Door het gebruik van de nieuwste techniek en een voortdurende verbetering van het wagenpark van de transportbedrijven reduceren wij het dieselverbruik van de voertuigen continu, om daarmee milieurelevante emissies van uitlaatgassen en fijne stofdeeltjes zo laag mogelijk te houden. Een voorbeeld hiervoor is de intro-ductie van de Euronorm 5 voor vrachtwagens, waaraan 19% van onze vloot al vóór het in werking treden van de verordening voldeed.

Voor de verdere vermindering van emissies zullen vanaf 2010 alle transporten naar onze filialen in Zwitser-land voldoen aan de uitlaatgasnorm Euro 5. Voor de transporten naar de andere filialen in Europa zal het zeker al meer dan 60% zijn. Dit aandeel zal in 2010 nog verder groeien.

Bovendien zullen wij vanaf 2010 speciale vrachtwa-gens gebruiken, zogenoemde EEV’s (Enhanced Environ-mentally Friendly Vehicle). Deze voertuigen zijn nog beter voor het milieu dan de wagens die al uitgerust zijn met de Euro 5 norm.

Het milieu ontzien bij het transport: de logistiek van C&A 117


118 Energiebesparing in gebouwen De milieubescherming bij C&A

Net als elke andere grote onderneming heeft ook C&A da-gelijks behoefte aan grote hoeveelheden energie. Voor elektrisch licht bijvoorbeeld gebruiken wij 50% en voor de ventilatie en koeling van onze gebouwen ongeveer 35% energie. Hier proberen wij zoveel mogelijk energie te be-sparen en de efficiëntie te verhogen. Het is ons daarbij ge-lukt om een hoger verbruik te voorkomen, ondanks de ge-stegen eisen aan verlichting en koeling.

Met hernieuwbare energieën naar de toekomst

C&A vervolgt zijn weg naar stroom zonder CO2. In 2006 zijn wij in Oostenrijk begonnen met het gebruik van “groene stroom” uit waterkrachtcentrales. In 2007 volgde Duitsland en in 2008 België. Tegenwoordig worden 545 winkels, de distributiecentra in Duitsland, Oostenrijk en België, alsmede de Europese hoofdkan-toren in Düsseldorf en Brussel voorzien van stroom zonder CO2. Bij de filialen komt dit overeen met meer dan 50% van de totale winkeloppervlakte in Europa. Dit aandeel willen wij ook bij expansie van de winkelop-pervlakken tot het einde van 2010 tot circa 80% ver-hogen.

Het Europese hoofdkantoor in Düsseldorf en circa 63 winkels in Duitsland kregen de energiepas volgens de Duitse wet, die aangeeft dat deze gebouwen een meestal goede energie-efficiëntie hebben. De aanvraag

Energiebesparing in gebouwen

voor deze energiepassen hebben wij echter niet in de hand; dit is de verantwoordelijkheid van de betreffende verhuurder van het gebouw. C&A-Oostenrijk verkreeg zelfs de “Best Practice Award” van het Oostenrijkse mi-nisterie voor Milieuzaken voor het bijzonder energie-ef-ficiënte distributiecentrum in Enns. Door geoptimalise-erde verlichtings- en ventilatiesystemen kon men hier 150.000 kWh per jaar besparen.

De mogelijkheden om onze winkels volgens onze ideeën nog efficiënter te maken, zijn echter beperkt. Als onze filialen zich bijv. in grote winkelcentra be-vinden, is onze invloed op het energieverbruik slechts beperkt, omdat het betreffende management van het winkelcentrum verantwoordelijk is voor de keuze van de energievoorziening.

Behalve de hernieuwbare stroom uit waterkracht-centrales maakt C&A gebruik van zonne-energie. De ni-euwe gebouwen van het in juni 2009 geopende en uit-gebreide distributiecentrum in de Spaanse stad Fontanar bij Madrid zijn uitgerust met een foto-voltaï-sche installatie. Ook de in oktober 2008 ge-opende eco-C&A-winkel (ECO-store) in Mainz produ-ceert via zo’n installatie stroom uit zonne-energie.

De certificaten over het afnemen van CO2-vrije

stroom uit pure waterkrachtcentrales vindt u in het in-ternet onder http://de-de.cunda.de/service/press/material verfügbar.

De omschakeling op de nieuwste technieken helpt

om energie te besparen. Alleen de invoering van

moderne kassa’s bracht een besparing van 440.000 kWh

per jaar.


“Wij moeten allemaal duidelijk voor ogen zien, dat stroom niet zomaar uit het stopcontact komt. Daarom ben ik alleen maar blij met projecten zoals de ECOStore.” Edgar Resch, Facility Manager, C&A ECO-Store Mainz, Duitsland


120 Energiebesparing in gebouwen De milieubescherming bij C&A

door minder gekoeld worden wat een positief effect heeft op het energieverbruik.

Tegenwoordig test C&A de LED-techniek als alter-na-tief voor het tot nu toe gebruikte verlichtingssys-teem. Deze technologie die een lange levensduur heeft en weinig energie gebruikt, wordt proefsgewijs in geselec-teerde filialen in nevenruimten gebruikt. Zodra de LED-techniek de noodzakelijke kracht van de lam-pen voor de verlichting van de winkels bereikt heeft, zullen wij deze techniek onder inachtneming van kos-ten/baten-aspecten gaan gebruiken. Over de ontwik-keling van de techniek houden wij voortdurend contact met de toona-angevende verlichtingsfabrikanten.

Update van de standaardbouwbeschrijvingC&A groeit verder en heeft daardoor steeds meer win-kelruimte nodig. Voor de huur van nieuwe verkoop-ru-imten in Duitsland gelden bijzondere richtlijnen wat de energie betreft, die in interne beschrijvingen voor de standaardbouw vastgelegd zijn en die steeds weer geac-tualiseerd worden. Behalve de gebruikelijke eisen over de grootte, de locatie of het aanzien bevatten ze vooral eisen die aan de energie-efficiëntie gesteld worden. Zo zijn o.a. speciale klapdeuren met isolatie-glas, een cen-traal geregelde airco, een verbeterde ver-lichting van de vloer en de centrale regeltechniek nieuw in de stan-daardbouwbeschrijving opgenomen.

Energie-efficiënt verlichtingssysteemSinds 2008 zet C&A zijn winkels één voor één om op een verlichtingssysteem met een betere energie-efficiëntie. Nadat uit omvangrijke tests gebleken is, dat dit zowel voldoet aan de verwachtingen van de energiebesparing en gelijktijdig de vereiste lichtkwaliteit en betrouwbaar-heid biedt, wordt het in steeds meer filialen toegepast.

Een gebruikelijke gloeilamp gaat ongeveer drie jaar mee. De omschakeling van het oude op het nieuwe ver-lichtingssysteem geschiedt successievelijk, zodra een oude lamp niet meer werkt en vervangen moet worden, omdat het ecologisch gezien niet zinvol zou zijn om een product te vervangen voordat het defect is. Want bij de vervaarding van nieuwe producten zijn meer energie en grondstoffen nodig dan de oude apparaten verbruiken.

Na een succesvolle testfase in een winkel werden er in Duitsland tot eind 2009 156 winkels met het nieuwe verlichtingssysteem uitgerust en zijn 76 nieuwe win-kels al daarvan voorzien. Het nieuwe verlichtingssys-teem heeft een hoge lichtopbrengst (lumen/Watt) bij gereduceerd vermogen van de afzonderlijke lampen. Daarmee wordt gemiddeld 8% van het gehele stroom-verbruik van een winkel bespaard. Een aardig nevenef-fect van dit systeem is dat de lampen door het lagere vermogen minder warm en daardoor minder warmte aan de omgeving afgeven. De gebouwen hoeven daar-

Nieuwe ventilatietechniekIn het verleden werden de winkels van C&A trapsgewijs geventileerd. Dat betekent, dat men de ventilatie naar behoefte kon instellen. Deze “stappen” waren vaak ech-ter te hoog, zodat er meer geventileerd werd dan eigen-lijk noodzakelijk was, hetgeen tot een hoger energiever-bruik leidde. Eind 2009 werden in totaal 213 Europese filialen de ventilatoren van de airconditioning uitgerust met zogenoemde frequentie-omvormers. Deze zorgden voor een optimale ventilatie. Door deze speciale ventila-tie werken de airco’s efficiënter en besparen gelijktijdig energie.

Regeltechniek naar behoefteIn 55 winkels in Duitsland, wat overeenkomt met 282.000 m² en circa 25% van de verkoopoppervlakte in Duits-land, zorgt een speciale regelingstechniek van de airco’s voor verdere mogelijkheden voor de besparing van energie. Deze wordt vanuit Düsseldorf online geregeld en garandeert dat de ventilatie, de koeling of de verwar-ming alleen dan geactiveerd wordt, als dit werkelijk noodzakelijk is. Deze techniek werd van de C&A-winkels in Nederland overgenomen, waar deze met succes getest werd en zal in toekomst zoveel mogelijk in alle besta-ande filialen en nieuwe gebouwen toegepast worden.


De milieubescherming bij C&A Energiebesparing in gebouwen 121

C&A ECO-Store Mainz –het milieuvriendelijke modehuisIn 2007 hebben wij in samenwerking met de vereniging van eigenaren met de virtuele Eco-Store een concept ontwikkeld voor milieuvriendelijke winkels, die een ni-euwe standaard voor het efficiënte gebruik van energie in gebouwen en winkels neerzet.De theorie veranderde al gauw in de praktijk. Want dit concept was de basis voor de C&A- eco-store in Mainz, die al in oktober 2008 geopend werd. Hierbij is het ge-lukt om ecologie, economie en esthetiek te verenigen en een gebouw te creëren dat een verlaging van 38% van de behoefte aan primaire energie aantoont en de CO2 -neu-traliteit bereikt door de verzorging met hernieuwbare en fotovoltaïsche energieën. Het hoofddoel van de sa-nering was om een gesloten omhulsel van het gebouw te verkrijgen die energiebesparende maatregelen in het interieur mogelijk maakten. Een moderne regeltech-niek zou bijvoorbeeld nutteloos zijn, als de gekoelde of voorverwarmde lucht via slecht geïsoleerde muren of etalageruiten zou kunnen ontsnappen.De belangrijkste onderdelen van het virtuele concept zoals energiebesparende ingangen, windvanginstalla-ties (dubbele deuren), dubbele etalageruiten, een nieuw lichtconcept en een efficiënte airconditioning, werden in het gebouw in Mainz overgenomen. Hierbij komt dat

de ECO-store via een eigen fotovoltaïsche installatie met hernieuwbare energie verzorgd wordt.De C&A ECO-Store Mainz verkreeg van BREEAM (Buil-ding Research Establishment Environmental Assess-ment Method), het oudste en op de wereld meest ver-spreide certificeringssysteem voor duurzaam bouwen, de beoordeling „zeer goed“. Ook de jury bij de wedstrijd „PROM des Jahres“ werd erdoor overtuigd en gaf de



servers per winkel vereist; nu is het er nog maar één om de gegevens van de afzonderlijke winkels te beheren. Tot eind 2009 werden alle filialen met deze technische innovatie uitgerust die een jaarlijkse besparing van circa 675.000 kWh zal opbrengen. De vernieuwing van een paar duizend oude kassa’s zorgt eveneens voor bespa-ring van stroom. In totaal verbruiken de nieuwe kassa’s ongeveer 440.000 kWh minder stroom per jaar dan de oude apparaten.

Bij de aanschaf van nieuwe computers zijn sinds een paar jaar behalve de capaciteit ook het stroomverbruik en de afstraling van warmte beslissende criteria, want vooral in grote rekencentra moet overeenkomstig veel energie voor de koeling van de servers opgebracht wor-den. Daarom wordt voor het rekencentrum gekeken of men voor de koeling van de installatie ook water uit een put kan nemen. Want dit water helpt bij de reductie van het stroomverbruik, doordat bij de toevoer van koud wa-ter een zogenoemde vrije koeling bereikt kan worden, d.w.z. dat de warmte van de server afgevoerd kan wor-den zonder extra gebruik van energie van de koelingsin-stallatie. Het stroomverbruik wordt eveneens lager, doordat de ventilatoren van de computers minder vaak gebruikt hoeven te worden.

Minder papierBij het printen weten onze medewerkers, dat zij zoveel mogelijk beide zijden van het papier moeten gebruiken. Om deze reden zijn bijna alle printers in onze centrales geschikt voor het maken van afdrukken aan beide zi-jden. Door deze maatregel werd het gebruik van papier in vergelijking met 2008 met 18% verlaagd.

In alle filialen en distributiecentra in Duitsland als-mede de hoofdkantoren in Düsseldorf en Brussel wordt alleen gerecycled en chloorvrij gebleekt papier gebruikt, behalve als de kleurechtheid een rol speelt. Ook bij de keuze van het papier letten wij erop dat het milieuvrien-delijk geproduceerd is. Onze papier-leverancier Stein-beis bijvoorbeeld verkreeg voor zijn papierproductie de Duitse duurzaamheidsprijs 2008.

derde prijs. De ECO-Store is bij deze wedstrijd het beste gebouw in de categorieën “Sanering” en “Detailhandel“.

In de gemeenschappelijke werkgroep van REDEVCO en C&A wordt momenteel het energie-verbruik van an-dere gebouwen geanalyseerd en aan energiebesparende saneringsmaatregelen gewerkt. In de komenden jaren zullen deze stapsgewijs gerealiseerd worden.

Energiebesparingsmaatregelen in de IT-sector

C&A breidt verder uit en heeft in de afgelopen twee jaar 300 nieuwe winkels in Europa geopend. Met de in-ternetshop is de dochteronderneming C&A-online met succes van start gegaan. Deze groei vereist een extra hoeveelheid computers met een hogere capaciteit voor de digitale opslag van gegevens. Het updaten van de computers vereist een hoger stroomverbruik. Door een serie energiebesparende maatregelen is het ons gelukt om het stroomverbuik in relatie tot de hogere capaciteit van de computers te verlagen. Zoals boven reeds be-schreven maakt C&A op alle gebieden gebruik van rege-neratieve energieën.De invoering van een nieuw kassasysteem werd met succes afgesloten. Bij het oude systeem waren er twee

122 Energiebesparing in gebouwen



Duurzaam en milieubewust denken beinvloedt natuur-lijk niet alleen de energiebalansen van de onroerende goederen. Ook op vele andere sectoren maken wij van de mogelijkheid gebruik om iets voor het milieu te doen.

Milieubewust – al bij de kleerhangers Een modebedrijf kan niet zonder kleerhangers. Voor het transport en de presentatie in de winkels zijn ze onmis-baar. Daarom worden bij C&A kleerhangers verza-meld, worden beschadigde exemplaren uitgesorteerd en goede exemplaren vele keren hergebruikt. Op bijzonder verzoek geven wij ze ook aan de klant mee.

Wassen, maar wel energiebewustC&A heeft zich tot doel gesteld om het eigen energiever-buik duurzaam te reduceren. De klanten van C&A hebben echter nog veel grotere mogelijkheden daartoe. Daarom proberen wij bijvoorbeeld onze klanten voor dit onderwerp ontvankelijk te maken. Op de ingenaaide eti-ketten voor de wasinstructie bijvoorbeeld staat vaak ook de milieutip om het kledingstuk bij lage temperaturen te wassen. Want een reductie van de wastemperatuur van 40 tot 30° C kan al 40% stroom besparen. Als de

klanten dan ook nog eens afzien van het gebruik van een wasdroger – zo staat eveneens op de etiketten ver-meld – wordt het stroom verbruik nog lager.

Minder boodschappentassen van kunststof Principieel heeft C&A het doel om het gebruik van plastic boodschappentassen te beperken. De productie van plastic tassen verbruikt grondstoffen en energie.

Maar ook om grondstoffen bij de door ons meege-geven tassen te besparen, gebruiken wij sinds maart 2008 standaard-boodschappentassen die uit tenminste 80% gerecycelde folie bestaan. Daardoor werd in 2009 de pro-ductie van 2.700 ton nieuwe kunststoffolie vermeden.

In plaats daarvan:boodschappentassen van biokatoenOm onze klanten een alternatief te bieden voor de plastic boodschappentas en onze inzet voor de bescher-ming en het behoud van het milieu te ondersteunen, heeft C&A ook tassen van biokatoen. De opbrengst van de verkoop van deze tassen komt ten goede aan de „C&A Initiative for Social Development, die het aan landbou-wprojecten in India, zoals bijvoorbeeld in de vorm van beschermende kleding voor de katoentelers doorgeeft.

Milieubescherming bij de presentatie van de goederen 123

Milieubescherming bij de presentatie van de goederen

Wij hopen dat we met onze maatregelen veel klanten tot een nieuw milieubewustzijn kunnen overhalen, want samen kan men nog veel meer bereiken.


De milieubescherming bij C&A124 Milieubescherming bij de presentatie van de goederen

Met deze actie konden tot eind 2009 bijvoorbeeld al meer dan 626.000 tassen van biokatoen verkocht en meer dan 167.000 Euro geschonken worden.

Veilige omgang met gevoelige materialen C&A doet zijn best om het gebruik van substanties die schadelijk kunnen zijn voor het milieu, te vermijden. In onze laboratoria en verkoopcentrales alsmede in onze winkels zijn er bepaalde ruimten waar het gebruik van chemicaliën voor de controle of reiniging van kle-dingstukken onontkoombaar is. Het personeel is voor de veilige omgang met deze producten passend opge-leid en heeft geleerd om met de noodzakelijke veilig-heidsuitrusting om te gaan. Deze uitrustingen zijn op alle plaatsen voorhanden waar met substanties gewerkt wordt, die een gevaar kunnen zijn voor de gezondheid en het milieu.

Milieubescherming ook bij reclame makenEen grote kledingzaak zoals C&A kan niet zonder com-municatiemiddelen. Daartoe behoort ook het decoratie-materiaal in onze winkels. Bij de keuze daarvan letten wij behalve op de kosten/baten-factor ook op de mili-euvriendelijkheid. Bovendien moet elke winkel zijn concrete behoefte aan reclamemiddelen in een online-databank invoeren. Op die manier wordt een overpro-ductie van decomateriaal al van het begin af aan voor-komen.

Decomateriaal dat langer gebruikt wordt, wordt bij C&A over het algemeen van kunststof vervaardigd, omdat het o.a. over betere vlamremmende eigen-schappen beschikt dan papier. Bij C&A gebruiken wij papier over het algemeen alleen bij reclamecampagnes van korte duur, blokposters of staande reclameborden in de winkels. Deze reclamemiddelen worden over-wegend met zeefdrukkleuren gedrukt die vrij zijn van oplosmiddelen. Na afloop van de reclamecampagnes geven de winkels het papier terug aan onze recycling-partners.

Alle C&A-brochures en natuurlijk ook dit rapport worden sinds 2008 alleen nog op papier gedrukt dat overeenkomt met de richtlijnen van de Forest Steward-ship Council (FSC). Het FSC-certificaat garandeert het gebruik van grondstoffen uit duurzaam bosbeheer.


De milieubescherming bij C&A126 Milieubescherming bij de afvalverwijdering

Kleerhangers worden kleerhangersKleerhangers die de klant niet meer nodig heeft, worden aan de kassa verzameld en in speciaal hiervoor ont-worpen kartons naar de recyclingcentra gebracht waar ze gesorteerd worden. Onbeschadigde kleer-hangers worden weer gebruikt; beschadigde kleer-hangers komen in de shredder terecht. Het metaal wordt ges-molten en het kunststof tot granulaat ver-werkt dat weer voor de productie van kleerhangers ge-bruikt kan worden. Ons duidelijke doel van een geslo-ten kring-loop voor hergebruik hebben wij nog niet bereikt, omdat het granulaat voor een deel ook voor andere doeleinden gebruikt wordt.

In 2009 werden in Europa in totaal ongeveer 231 mil-joen kleerhangers verzameld, waarvan 125 miljoen weer gebruikt konden worden. Dit betekent een besparing van 3.125 ton kunststof, 1.250 ton metaal en ongeveer 2,58 miljoen kWh electrische stroom. Ongeveer 106 mil-joen kleerhangers werden in het recyclingsproces ge-bracht, hetgeen overeenkomt met 2.650 ton kunststof.

Het verwijderen van printerpatronenGebruikte inktpatronen worden bij C&A verzameld en aan speciale bedrijven gegeven die de patronen weer vullen of anders op milieuvriendelijke wijze als afval

De beste afvalverwijdering begint al bij het voorkomen van afval. Daarom is het belangrijk om in alle sectoren van de textiele productieketen zo min mogelijk afval te laten ontstaan. Het is echter niet mogelijk om afval he-lemaal te voorkomen. Vooral bij het transport van onze goederen is het onmisbaar om de kledingstukken tegen vuil te beschermen, zodat wij ze onze klanten schoon en onbeschadigd in de winkels kunnen presenteren. Wij letten er daarbij wel op, dat onze transportverpakkingen voor een groot deel bestaan uit gerecycled materiaal, deze zo veel mogelijk meer-malen gebruikt worden en ze na het gebruik aan onze partnerbedrijven voor de re-cycling gegeven worden.

Recycling van transportverpakkingenC&A is door de wet verplicht om zijn transportverpak-kingen te recyclen. Een goed voorbeeld voor een du-urzame levenscyclus van transport-verpakkingen vindt men sinds het begin van 2009 in ons distributiecentrum in Wickrath. Hier verzamelen wij gebruikte, recyclebare transportverpakkingen en bieden deze via een recyclin-gonderneming aan aan een leverancier voor boodschap-pentassen van kunststof, die er daarna gedeeltelijk weer nieuwe boodschappentassen voor C&A van maakt. In 2008 hebben wij 13.200 ton papier/karton en 940 ton kunststof uit verpakkingsmateriaal gerecycled.

Milieubescherming bij de afvalverwijdering

verwijderen. In 2008 werden 12.312 aparte patronen ver-zameld; dat komt overeen met ongeveer 11.200 kg.

De omgang met goederen die niet verkocht kunnen wordenSchone en geruilde goederen of kledingstukken die niet verkocht werden, omdat deze voor een deel kleine fouten hadden, worden centraal verzameld en gedeelte-lijk gratis aan charitatieve instellingen gegeven. In 2008 konden wij op die manier in totaal 248.000 stuks door-geven. Vervuilde goederen uit ruilacties of beschadigde kledingstukken worden aan de recyclingonderneming Vökotex gegeven. In 2008 was dat ongeveer 453.500 kg. Daarmee levert C&A samen met zijn partner een belan-grijke bijdrage aan een ecologische omgang met textiel dat niet meer verkocht kan worden, en aan een du-urzame omgang met waardevolle grondstoffen. Op deze manier werden de afgelopen drie jaar gemiddeld 330 ton textiel en soortgelijke artikelen gerecycled.

De afgegeven stukken worden eerst volgens de vol-gende criteria gesorteerd: bovenkleding, accessoires, schoenen, tassen, sokken en nylons. Afval dat daarbij ontstaat zoals folie, karton, papier of andere kunst-stoffen wordt gescheiden en gerecycled.



Het textiel wordt dan ingedeeld in drie groepen:a. Hergebruik (d.w.z. het textiel kan eventueel nog ge-

dragen worden)b. Hergebruik (d.w.z. er worden producten met een an-

dere functie van gemaakt, bijv. van gebruikte kleding worden poetsdoekjes, kussens, verpakkingen enz. ge-maakt)

c. Recycling (bijv. voor de vervaardiging van vliesstof of vulwol)

Het aandeel teruggegeven goederen dat niet meer ge-bruikt kan worden, wordt voor de winning van energie gebruikt, d.w.z. dat deze goederen bijvoorbeeld voor sta-dsverwarming resp. als energiebasis voor de cementin-dustrie van een verbrandingsoven gebruikt wordt.

Het textiel dat voor recycling gebruikt wordt, wordt na sortering volgens reststoffen, waardevolle stoffen en ruwe stoffen in balen geperst en aan speciale bedrijven gegeven die het textiel daar scheuren en snijden, de ge-wonnen ruwe grondstof scheiden en op die manier een hergebruik onder ecologische en milieurelevante as-pecten mogelijk maken.

“Natuurlijk vind ik het goed wat C&A allemaal voor het voorkomen van afval en de recycling doet. Maar alleen dat is niet voldoende. Elk van ons moet dit voorbeeld opvolgen en zich verantwoordelijk voelen voor het milieu.”Susana del Saz Perez, Logistiekmedewerkster, Distribution Center, Fontanar, Spanje



WAT BETEKENT CO2E? Om de invloed van verschillende drijfgassen op het kli-maat te kunnen vergelijken wordt hun effect in relatie met dat van kooldioxide gebracht en in CO2 -equivalen-ten uitgedrukt. CO2e is de Engelse afkorting voor “CO2 equivalent”. In deze tekst gebruiken wij hiervoor het begrip “drijfgasemissies”.

Zakenreizen De voor zakenreizen afgelegde kilometers zijn opnieuw gedaald en werden in vergelijking met het vorige jaar met 23% gereduceerd. Daarbij nam het met de auto afge-legde traject met 10% toe; reizen per spoor waren 17% lager. Vliegreizen die een hoge uitstoot van drijfgassen veroorzaken, konden over het geheel genomen geredu-ceerd worden. 34% van de vliegmiles werden bespaard. Een deel, vooral de lange afstanden, kon door het ge-bruik van nieuwe technologieën zoals video- en tele-foonconferenties, vervangen worden, waardoor tijd en emissies bespaard werden. In totaal leidden deze veran-deringen wegens conservatieve omrekeningsfactoren tot een emissiereducering van slechts 4%.

128 Klimaatbalans 2008

Klimaatbalans 2008

WAT BETEKENT CARBON FOOTPRINT?Een carbon footprint (ook CO2 – of kooldioxide of kli-maatbalans genoemd) geeft een overzicht van alle dri-jfgassen die invloed hebben op het klimaat en door be-paalde handelingen uitgestoten worden.

Sinds 2006 berekent C&A in de Carbon Footprint jaarlijks de door zakelijke activiteiten in Europa ver-oorzaakte drijfgasemissies. De Carbon Footprint vormt de basis om door passende maatregelen de emissies te verlagen.

Daarom worden verbruiks- en gebruiksgegevens van verschillende zakenprocedures van alle Euro-pese C&A-standplaatsen berekend en omgerekend in CO2 -equivalenten. De geregistreerde emissies kunnen in drie categorieën van zakenprocessen in-gedeeld worden: 1. Zakenreizen, 2. Logistiek en goe-derentransport alsmede 3. Verwarming, airconditio-ning, verlichting en het bedrijven van de gebouwen.

Voor de berekening van de CO2 -emissies voor dit rapport werd de methodiek van de data-registrering verder ontwikkeld. Er werden opnieuw omreke-ningsfactoren uit de wetenschappelijk toon-aange-vende Ecoinvent-databank gebruikt; voor vliegreizen en –transporten kwamen er conserva-tievere fac-toren bij. Dat de op deze wijze berekende emissies re-latief minder dalen dan het door over-eenkomstige besparingsmogelijkheden gereduceer-de verbruik, daarmee moet bij de interpretatie van de resultaten van de Carbon Footprint rekening worden gehouden. Vergelijkingen tussen de jaren onderling zijn echter toch beperkt mogelijk.

WAT IS CO2?CO2 (kooldioxide) is één van de belangrijkste drijfgas-sen die de oorzaak zijn van de opwarming van de aarde (broeikaseffect) en van invloed zijn op de ontwikkeling van het wereldklimaat.


De C&A-CO2e-voetafdruk 129

De C&A-CO2e-voetafdruk

CO2e-voetafdruk in procent CO2e-voetafdruk in tonnen

33% Transport

38,11% Transport

64% Energieverbruik door gebouwen

59,09% Energieverbruik door gebouwen

2007 2008

0 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000 300.000

Zakenreizen

Energieverbruik door gebouwen

Logistiek en transport

11.687

159.279

290.520

2,8% Zakenreizen

3% Zakenreizen

0 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000 300.000

Zakenreizen

Energieverbruik door gebouwen

Logistiek en transport

11.185

151.897

291.634




Sinds 2006 koopt C&A in sommige landen stroom uit waterkrachtcentrales. Zouden de daardoor gereduceerde CO2 -emissies volledig van de klimaatbalans afge-trokken worden, dan zou dit een verlaging van de emis-sies van gebouwen van 2007 op 2008 van 24 % zijn.

Het meetellen van de emissiebesparingen m.b.t. de zg. groene stroom is echter niet onderworpen aan de al-gemeen geldende praktijk resp. een internationale re-geling. Er wordt eerder zeer kritisch over gediscus-sieerd. Voor de bescherming van het klimaat is het heel belangrijk, dat er nieuwe energiebronnen ontdekt worden om installaties te vervangen die schadelijk zijn voor het klimaat.

Door het gebruik van “groene stroom” levert C&A een financiële bijdrage aan de bescherming van het klimaat. Onze afbeelding toont daarom de klimaatba-lans van gebouwen waarvan aangenomen wordt, dat de afge-nomen stroom al de energiemix (inclusief de rege-nera-tieve aandelen) bevat die specifiek voor de landen is. Al-leen voor het betere begrip worden de emissies in de grafiek verduidelijkt, die theoretisch door het ge-bruik van alternatieve energie vermeden zouden worden.

De verzorging van de winkels van C&A met stroom uit regeneratieve bronnen en de investering in nieuwe

regeneratieve energiewinning moet bij C&A bespoedigd worden. Door de continu geoptimaliseerde dataregist-ratie door C&A zal het mogelijk zijn om de resultaten van uitgevoerde efficiëntieverbeteringen waarschijnlijk al in het volgende rapport nauwkeuriger af te beelden.

De grafiek op de vorige bladzijde toont de ontwikke-ling van de CO2 -emissies vergeleken met 2008 van de C&A-zakenreizen, de logistiek- en –trans-porten, als-mede de door C&A gebruikte gebouwen.

130 Klimaatbalans 2008

Logistiek en transportOp het gebied van logistiek en het goederentransport konden door het verplaatsen van transporten van de lucht naar het spoor, de wegen resp. de rivieren 5% van de drijfgasemissies bespaard worden, hoewel de afge-legde transportafstanden tegenover het vorige jaar met in totaal zeker 8% gestegen zijn. Het transport per vracht-wagen steeg met 2% vergeleken met het vorig jaar slechts gering; het transport per spoor en schip steeg met 13% resp. 10%. Tegelijk daalde het emissie-intensieve trans-port per vliegtuig met 13%.

Gebouwen In het berichtjaar 2008 stegen de emissies van ge-bouwen met krap 1% vergeleken met het vorig jaar. Ge-zien het feit, dat vergeleken daarmee de activiteiten van de onderneming veel sterker toegenomen zijn, resul-teert daaruit dat de efficiëntiemaatregelen in het gebou-wenmanagement van C&A reeds van invloed waren. Met de opening van de eerste ECO-store heeft C&A in 2008 het concept van volledig milieu-vriendelijke ge-bouwen voorbeeldig geïmplementeerd. Verdere stappen bespoedigen de positieve ontwikkeling op dit gebied ook in de toekomst.


Onze doelen voor 2012

Hoofdstuk 3• Verhoogde focus op interne scholingen over het on-

derwerp sociale standaarden zoals deze in de C&A-ge-dragscode neergelegd zijn, met als zwaartepunt de eisen die aan de textielketen gesteld worden

• Zekerstelling dat de bestaande richtlijnen die de pro-ductie van thuiswerk betreffen, volkomen begrepen en geïmplementeerd worden

• Voortdurende uitbreiding van de audit-programma’s, aangevuld door een verhoging van de audit-capaci-teiten (scholingsmaatregelen) in de eerste trappen van de textielketen voor de aanschaf van de goederen. In 2008 werden alleen al in Azië 43 con-sultinggesprekken gehouden; dit aantal steeg in 2009 tot 92. Deze trend zal doorgaan.

• Verhoging van de audit-capaciteiten in de belang-ri-jkste productiemarkten, met toenemend zwaarte-punt op de milieu-aspecten, alsmede wat traditionelere so-ciale zaken

• Voortdurende controles en regelmatige bericht-geving over de prestaties van de leveranciers m.b.t. economi-sche, sociale, kwalitatieve en specifieke factoren voor de bescherming van het milieu

• Sterkere controle van de prestaties van onze leveran-ciers door een stringente controle van de fabrieken, voordat met de productie voor C&A begonnen wordt. Daarbij behoort een verdere reductie van het totale aantal productie-eenheden (bijvoorbeeld: het aantal productie-eenheden bij de vervaardiging van C&A-goederen is in de afgelopen tijd duidelijk verlaagd: van 2.730 in 2008 tot 2.040 in 2009)

Hoofdstuk 4• Verdere uitbouw van de dialoog en de coöperatie met

diverse belangengroepen.

• Samenwerking met andere ondernemingen uit de branche in het kader van gezamenlijke initiatieven met verschillende belangengroepen – via organisaties en informatieplatforms – alsmede met verschillende niet-regeringsorganisaties.

• Wij zullen ook verder de positieve ontwikkelingen in de verschillende gemeenten in de productielanden waar wij door de ondersteuning van diverse sociale projecten actief zijn, alsmede in de talrijke landen waar wij filialen hebben, documenteren.

Hoofdstuk 1• Intensivering van de interne en externe communicatie

m.b.t. ons CSR-engagement

• Verhoging van het aandeel vrouwelijke kaderleden in de onderneming in de komende jaren

• Verdere opleiding van het leidinggevend personeel en de bevordering van de tewerkstelling in samenhang met de expansie en in samenspel met trends op de markt en in de maatschappij

Hoofdstuk 2• Continue inzet om standaarden voor de productveilig-

heid na te leven die in elk opzicht aan de verwachtin-gen van onze klanten voldoen

• Bewijs van strenge processen voor de kwaliteits-zeker-stelling, het naleven van de specifieke verantwoordeli-jkheid bij de productcontroles en adequate afsluitende kwaliteitscontrole-systemen in de kwaliteitsafdeling

• Meer transparantie in het proces en van de kennis over de herkomst van de grondstoffen voor onze eindpro-ducten, ondersteund door een verdere verho-ging van het aandeel “direct business” via onze eigen leverings-organisatie

De milieubescherming bij C&A Onze doelen voor 2012 131


• Als deel van het programma voor de voortdurende mo-dernisering van onze winkels worden deze nieuw geo-pende filialen in toenemende mate uitgerust met het energiebesparende verlichtingssysteem “Elite”

• Verhoging van het gebruik van gerecyclede of FSC-ge-certificeerde materialen

• Verhoging van het aandeel van de transport-verpak-king van gerecycled materiaal op meer dan de in 2009 bereikte 50%. Leveranciers worden via het informatie-platform C&A GIN aangewezen om al-leen transport-verpakkingen met een aandeel van minstens 70% aan gerecycled materiaal te gebruiken.

• Verdere verhoging van het aandeel van Euronorm 5-vrachtwagens bij de distributie van de goederen, als-mede de omschakeling op de nieuwe Euronorm 6-vrachtwagens, zodra deze in grote getale verkrijg-baar zijn – daarmee duidelijk vóór de voorgeschreven termijn in 2014

• In 2010 begint de C&A-logistiek bij de distributie van de goederen aan de winkels met het gebruik van zoge-

noemde EEV’s (EEV = Enhanced Environmentally Friendly Vehicle). De EEV-standaard is nog strenger dan de Euronorm 5. Deze staat alleen nog zeer lage hoeveel-heden roetdeeltjes en uitlaatgasemissies toe, vooral in de schakelfasen van de motor, d.w.z. bij het accelereren en afremmen.

• C&A-logistiek staat voortdurend in contact met onze hoofdexpediteur en speelt een belangrijke rol bij het zoeken naar mogelijkheden om in het kader van een haalbaarheidsonderzoek een hybride- of elektro-vrachtwagen te introduceren voor de distributie van de goederen

Hoofdstuk 5• Uitbreiding van het aandeel van gecertificeerd bioka-

toen aan het totale assortiment katoen tot meer dan 10% in 2010; gelijktijdig het begin van de lange-ter-mijn-omschakeling van de aanschaf van duurzaam ge-teeld katoen van jaar tot jaar

• Afbeelding van onze waterprints in de keten van toele-veranciers om de effecten te kunnen beoordelen en het vastleggen van een strategie, om het verbruik van deze beperkt aanwezige grondstoffen in alle delen van de to-eleveringsketen tot een minimum te beperken

• Verhoging van de inzet van hernieuwbare energieën tot 80% van de door ons gebruikte oppervlakken tot het einde van 2010, alsmede de besparing van meer dan 100.000 ton CO2-emissies vergeleken met het uit-gangspunt in 2007

• Na de opening van ons eerste CO2 -neutrale ECO132-store in 2008 en onder gebruikmaking van de daaruit resulterende ervaringen zijn er verdere investeringen in verschillende filialen gepland om deze efficiënter te maken

132 Onze doelen voor 2012 De milieubescherming bij C&A


Bijlage

Eva Maria Gutierrez, logistiek medewerkster Distribution Center, Fontanar, Spanje

Alfonso Lopez de Segovia, DesignerC&A Designafdeling, Düsseldorf, DuitslandRuben Alba Minguez, verzendingscontroleur

Distributiecentrum, Fontanar, Spanje

Bodo Wegs, Visual MerchandisingC&A Visual Merchandising Düsseldorf, Duitsland

Stefan Niehüser, C&A storemanagerC&A ECO-Store Mainz, Duitsland

Agnieszka Jaworska, verkoopster C&A Krakau, Polen

Senthil Kumar, manager QADMondial, India

Kishore Kumar Shetty, kwaliteitscontroleur Cotton Blossom, Tirupur, India

Doris Thalau, chemisch-technisch assistente Hohenstein Institute, Duitsland


Bijlage

symbool voor het gezamenlijke werk. Voor mij is het heel duidelijk: het kapitaal van een succesvolle onderneming, dat zijn haar medewerkers. Daarom is voor mij de zin ”Daar zijn wij trots op: de medewerkers van C&A” heel belan-grijk.

Ik hoop dat C&A ook in economisch moeilijke tijden haar duurzame koers aanhoudt.”

Roswitha PrangenbergC&A Information and Communication Forum

Kwaliteitsmanagement”In 2009 heeft C&A haar uitstekend beleid voor kwa-liteitsbewaking verder uitgebreid door de maatregelen op het gebied van kwaliteitsmanagement in de belan-grijke productiemarkten van de wereld aan te scherpen.

De kwaliteitsprogramma’s van C&A zijn kenmerkend voor haar sterke inzet voor duurzaamheid, milieubescher-ming en zekerheid voor de consument in de hele proces-keten, van de productie via het transport tot de verkoop van de producten. Het is een van de hoofddoelen van C&A om de consumenten te beschermen tegen allerlei soorten gif-tige substanties, zogenaamde stoffen met gebruiksbeper-king (restricted substances). Behalve chemisch veilig eist C&A ook dat haar producten van hoge kwaliteit zijn.

M.b.t. de markten waar C&A haar winkels heeft, eist de onderneming niet alleen de naleving van be-staande wette-lijke bepalingen zoals de Europese REACH-verordening, maar heeft ze bovendien op vrijwillige basis een zeer strenge ‘restricted substances’-lijst ingevoerd, die in de branche toonaangevend is.

Met het oog op de steeds groter wordende bezorgdheid van consumenten over de potentiële risico’s van consump-tiegoederen die op de huid gedragen worden zoals kleding en schoenen, heeft C&A een omvangrijk controlepro-gramma opgezet, dat het hele assortiment omvat en als

Werknemersvertegenwoordiging ”Ik ben steeds weer onder de indruk als ik de veelzijdige ac-tiviteiten van C&A in een rapport samengevat zie. Niet ie-dereen, ook niet onder onze klanten, is zich bewust van de moeite die het kost om kwalitatief hoogwaardige producten tegen een aantrekkelijke prijs aan te bieden en deze ook nog onder ethisch, sociaal en ecologisch verantwoorde voor-waarden te vervaardigen en op de markt te brengen.

Als werknemersvertegenwoordiger weet ik dat verant-woordelijk handelen niet altijd samengaat met economi-sche belangen. De leveranciersmarkten worden voortdu-rend geconfronteerd met verscherpte concurrentie. Overtredingen van ethische en sociale principes verbazen me daarom niet. De bereidheid van C&A om ondanks alle moeilijkheden standvastig te blijven in het streven du-urzaam iets te willen veranderen, waardeer ik zeer.

De onderneming laat verantwoordelijkheid zien, want C&A zet zich ook in voor de medewerkers van de leveran-ciers en hun gezinnen. Dit doet zij zowel door het scheppen van menswaardige arbeids-omstandigheden in de produc-tielanden als door het ondersteunen van sociale projecten, vooral voor kinderen en jongeren. C&A verdient hiervoor mijn grootste hoogachting.

Voor een lid van de ondernemingsraad zijn natuurlijk speciaal de uitspraken van de medewerkers van C&A belan-grijk. De duimafdrukken als logo van C&A zijn een goed

134 De beoordeling van dit rapport

De beoordeling van dit rapport


Bijlage

Terre des hommes kent een deel van hier besproken acti-viteiten uit de gezamenlijke inspanningen tegen kinderar-beid in India. Daarbij waarderen wij de duidelijkheid en vastberadenheid van het engagement van C&A, dat blijkt uit zowel de implementatie van de eigen gedragscode als uit de corporate giving. De samenwerking tussen Terre des hommes en C&A wordt gekenmerkt door transparantie en respect voor de verschillende rollen. Dit is de basis voor de discussies over de volkomen verschillende opvattingen over wereldwijde en bindende normen voor de verantwoordelijk-heid van ondernemingen, én voor ons gezamenlijke engage-ment. Samen zijn we erin geslaagd de kinderarbeid in ex-portbedrijven en in heel Tirupur terug te dringen en de ver-spreiding van het zogenoemde Sumangali-systeem tegen te gaan.

De stimulering van de biokatoenteelt is belangrijk voor Terre des hommes, niet alleen vanwege het milieu maar ook vanwege het ontwikkelingsbeleid, want de bioteelt be-schermt mens en milieu en biedt veel boeren een goed alter-natief voor de lange termijn. Bij de sluiting van de redactie voor dit rapport werd C&A en andere ondernemingen door verschillende media verweten dat hun als bioproducten ge-presenteerde waren katoen zouden bevatten van genetisch gemanipuleerde zaden. Elke stap voor de bescherming van de rechten van de mens en de natuurlijke grondstoffen is

dringend noodzakelijk. Daarom is het belangrijk dat C&A de kritiek transparant en duidelijk weerlegt en de ontstane problemen oplost in haar verdere inspanningen de biokato-enteelt te stimuleren.”

Danuta SacherDirecteur terre des hommes Deutschland e.V.

Milieu”Het duurzaamheidsrapport 2010 van C&A toont duidelijk aan dat C&A duurzaamheid als proces opvat en zichzelf als actief en concreet handelende onderneming ziet. Met name twee feiten spreken voor dit progressieve duurzaamheids-idee:

1. C&A koopt niet alleen biokatoen in als langeter-mijnstrategie, zij ondersteunt ook bedrijven bij het over-schakelen op biologische katoenteelt. Zo groeit het aantal landbouwbedrijven dat kan voldoen aan de biorichtlijnen en daarmee de natuurhuishouding op de lange termijn ont-last. En zo groeit ook het aantal klanten dat kleding van biokatoen draagt.

uiteindelijk doel heeft uitsluitend veilige producten te ver-kopen.

Kijkend naar het gehele kwaliteitsmanagementspro-gramma van C&A kan eenvoudig vastgesteld worden dat C&A in haar branche tot de toonaangevende onderne-mingen behoort, zowel wat betreft algemene productveilig-heid als wat betreft productkwaliteit.”

Dr. Helmut KrauseSGS

Sociale standaarden en sociale projecten”Duurzaamheidsrapporten zijn interimrapporten. Ze geven er informatie over, òf en hoe een onder-neming serieus op weg is naar meer duurzaamheid en verantwoordelijkheid in haar internationale beleid. Op die weg is het oppakken van nieuwe thema’s net zo belangrijk als de moed toe te geven dat men de wereld niet van vandaag op morgen, en zonder bondgenoten, kan veranderen.

De beoordeling van dit rapport 135


Bijlage

Milieu en sociale aspecten”Bijna geen enkele branche personifieert de gevol-gen van de globalisering zo sterk als de textielsector.

Dit CSR-rapport laat duidelijk zien dat hier niet alleen uitdagingen en problemen liggen, maar ook grote kansen om juiste deze globalisering tot uitgangspunt te maken voor toekomstgerichte oplossingen op het gebied van milieu en sociale aspecten.

Langs de hele productieketen voor textiel slaagt de on-derneming erin impulsen te geven voor kritische vragen over de toekomst. Deze variëren van het behoud van vrucht-bare landbouwgrond door biologische katoenteelt, via een strikte gedragscode met betrekking tot het bestrijden van kinderarbeid, tot maatregelen ter bescherming van het mi-lieu in de vorm van technische innovaties in de winkels.

Maar om deze uitdagingen aan te kunnen heeft men niet alleen duidelijke waarden en richtlijnen nodig, maar ook geëngageerde mensen die deze richtlijnen niet alleen volgen, maar ook werkelijk het goede voorbeeld geven en de richtlijnen verder ontwikkelen. Het is daarom heel span-nend om de persoonlijke profielen van de geëngageerde me-dewerkers en partners in de leveringsketen te zien en te lezen hoe zij een bijdrage leveren aan de activiteiten van de onderneming op het gebied van milieu en sociale kwesties.

Wie de complexiteit van de textielketen kent, kan zich goed voorstellen welke intensieve discussie- en besluitvormings-processen ten grondslag liggen aan de diverse mijlpalen die met deze activiteiten bereikt zijn. Of deze nu duidelijk en zonder compromissen zijn, zoals in het geval van de katoen-productie in Oezbekistan, of meer overwogen en uitgeba-lanceerd, zoals in het geval van de seizoenarbeiders in China: met geëngageerde medewerkers en partners kunnen niet alleen de internationale richtlijnen en wettelijke mini-mumeisen nageleefd worden, maar kan ook bijgedragen worden tot een proactieve verdere ontwikkeling ervan.

Een goed voorbeeld is de lijst met producten die ter be-scherming van de klanten niet geaccepteerd worden. De lijst, die samen met een aantal proactieve concurrenten op-gesteld werd, gaat al veel verder dan de langdurige discus-sies die in internationale werkgroepen en vakorganen ge-houden worden. In feite is deze lijst de praktische norm voor de branche aan het worden.

Het is een indrukwekkende prestatie van C&A dat zij er in korte tijd in geslaagd is om in een van de moeilijkste sec-toren van de textielketen, de katoenproductie, enorme suc-cessen te behalen. Enige tijd geleden dacht men nog dat biokatoen eerder door kleinere fabrieken gestimuleerd zou worden; nu laat C&A zien, dat er ondanks het grote aantal leveranciers ook grote hoeveelheden biokatoen ingezet kunnen worden.

2. C&A berekent de eigen broeikasgasemissies voor de sec-toren verkeer, transport en logistiek en gebouwen en imple-menteert programma’s voor de verhoging van de energie-ef-ficiëntie. Op deze gebieden heeft C&A al bewijsbare vooruitgang ge-boekt, waarvan een positieve verdere ont-wikkeling verwacht kan worden, vooral bij de gebouwen.

Natuurlijk kan en moet C&A nog beter worden. Wat er aan grondstoffen en energie gebruikt wordt bij de productie van kledingstukken, is slechts met grote moeite te be-rekenen, maar hier liggen nog ongebruikte mogelijkheden voor milieubescherming. Als C&A deze mogelijkheden zou benutten zou zij nòg milieuvriendelijker worden. Een voor-beeld zijn investeringen in de ontsluiting van hernieuwbare energiebronnen in de landen waar textiel geproduceerd wordt en in Europa.”

Dr. Brigitte Biermann triple innova

136 De beoordeling van dit rapport


Bijlage De beoordeling van dit rapport 137

van C&A op een hoog niveau. Er is nog ruimte voor verbe-tering op, bijvoorbeeld, het gebied van de overzichtelijkheid en transparantie van de doelstellingen. Een tabel van be-reikte en niet-bereikte doelen met een terugblik en een voo-ruitblik zou nuttig zijn. C&A heeft van deze opmerking nota genomen en al de eerste stappen in die richting gezet. Ook een meer continue berichtgeving over de CSR-acti-viteiten van de onderneming, naast het CSR-rapport, zou wenselijk zijn.

Jana KernKern Kommunikation

over duurzaamheid. De beoordeling is gebaseerd op de ge-gevens zoals door C&A in dit rapport gepubliceerd. C&A is verantwoordelijk voor de juistheid van de gegevens.

Ik heb het verslag vooral onderzocht op de punten plau-sibileit, volledigheid, actualiteit, balans/relevantie, vergeli-jkbaarheid, nauwkeurigheid en begrijpelijkheid. De GRI-criteria heb ik kritisch bekeken en voor een deel heb ik deze gegevens ter completering opnieuw opgevraagd. C&A heeft ontbrekende informatie bereidwillig ter beschikking gesteld en is zich bewust van haar verantwoordelijkheid voor de volledigheid van de berichtgeving

Na mijn controle kan ik C&A’s eigen inschatting beves-tigen en plaats het CSR-rapport 2010 ’Duur-zaam han-delen’ op Report Application Level B+. Ik wil met name de aandacht vestigen op de prestaties van de onderneming op het gebied van corporate governance, het erbij betrekken van de stakeholders, de activiteiten op het gebied van bio-katoen en de inspanningen op het gebied van sociale ins-pecties. Wat dat betreft moet nog vermeld worden dat C&A aan veel criteria van het proefproject van de GRI-Sector Supplements Apparel & Footwear voldoet.

Door een hoge mate van zelfkritiek en een ge-differen-tieerde beoordeling van de resultaten bevindt C&A zich in een constant proces van vooruitgang en ontwikkeling. Ver-geleken met duurzaamheidsrapportages van andere pio-niers in de textiel- en kledingbranche staat het CSR-rapport

Daarvoor is een een duidelijk grondstoffenbeleid nodig. Hiermee is C&A zonder twijfel op weg om tot de top 5 tex-tielverkopers te behoren waar het gaat om milieu en sociale aspecten.”

Jens SothBio und Fair Trade Kompetenzzentrum der Helvetas, Zürich

GRI-richtlijnen”C&A heeft mij gevraagd, om als freelance journalist en communicatieadviseur die zch vooral bezighoudt met CSR in de textiel- en kledingbranche, een onafhankelijke, ex-terne expertise voor het C&A-duurzaamheidsrapport 2010 op te stellen.

Ik heb het CSR-rapport 2010 ‘Duurzaam handelen’ aan de hand van de IDW-PS-821-norm gecontroleerd. Basis voor de beoordeling van het rapport zijn de G3-criteria van Global Reporting Initiative (GRI) voor de verslaglegging


Bijlage

Global Reporting Initiative (GRI) heeft samen met inter-nationale commissies en experts richtlijnen voor de structuur van duurzaamheidsverslagen ontwikkeld. Deze moeten ondernemingen helpen bij het rapport-eren over hun inzet voor economische, milieugerela-teerde en sociale onderwerpen. De verslaggeving ge-schiedt op vrijwillige basis. De richtlijnen worden voortdurend verder ontwikkeld met het doel te komen tot een internationaal geldende norm voor de kwaliteit en de vergelijkbaarheid van verslagen.

Aan de hand van de hiernaast afgebeelde index kunt u de GRI-richtlijnen vergelijken met de inhoud van dit rapport.

www.globalreporting.org

De interne en externe controle en beoordeling van dit C&A-rapport – GRI-toepassingsniveau’sHet C&A-rapport ‘Duurzaam handelen’ 2010 werd in-tern door de CSR Monitoring Group verzorgd en op-ge-maakt, rekening houdend met alle relevante in-for-matie van de overeenkomstige afdelingen bij C&A Europa. Daarna werden alle gegevens gecontroleerd-

138 De GRI-richtlijnen

De GRI-richtlijnen

Toepassingsniveau C C+ B B+ A A+

als

het

rapp

ort

exte

rn g

ever

ifie

erd

is

als

het

rapp

ort

exte

rn g

ever

ifie

erd

is

als

het

rapp

ort

exte

rn g

ever

ifie

erd

is

Stan

daar

dgeg

even

s

*Voor zover voor deze sector een definitieve versie voorhanden is

G3-gegevens over het rapport-profiel

G3-informatie over management-benadering

G3-prestatie-indicato-ren en aanvullende sector-specifieke prestatie-indicatoren

Over de volgende criteria moet gerapporteerd worden: 1.12.1–2.103.1–3.8, 3.10–3.124.1–4.4, 4.14–4.15

Publicatie niet vereist

Gegevens over minstens 10 G3-basisindicatoren; daarvan minstens 1 indicator uit elk van de volgende categorieën: sociaal/ maatschappelijk, economisch en mileugerela-teerd.

Aanvullend op de onder lniveau C genoemde criteria moet over de volgende criteria gerapporteerd worden:1.23.9, 3.134.5–4.13, 4.16–4.17

Rappportage over demanagementbenadering oor elke categorie indicatoren

Gegevens over minstens 20 G3-basisindicatoren; daarvan minstens 1 indicator uit de categorieën economisch en milieugerelateerd, en uit de categorieën mensenrechten, arbeid, maatschappij en pro-duktverantwoording moeten zijn.

Dezelfde eisen als voor niveau B

Rappportage over demanagementbenadering oor elke categorie indicatoren

Gegevens over elke G3-basis-indicator en elke aanvullende sector-specifieke indicator. *Rekening houdend met het relevantieprincipe dient of a) de indicator gegeven te wor-den of b) uitgelegd te worden waarom er geen informatie-verstrekt kan worden.


Bijlage Profiel van dit CSR-rapport · GRI-index 139

door de afdeling Sustainable Business Development, die verantwoordelijk is voor dit rapport. Bovendien werd dit rapport beoordeeld door de GRI zelf en door in-terne en externe belangengroepen of personen. Wij hebben deze groepen, waarmee wij op bepaalde punten of in bepaalde projecten samenwerken en die ons ook uit de praktijk kennen, gevraagd om dit rapport of delen daarvan op basis van hun vakkennis te beoordelen. Een overzicht van hun opmerkingen vindt u vanaf bladzijde 134.

Op basis van het G3-schema van toepassingsniveaus en hun beoordelingen hebben de externe beoordelaars en GRI verklaard dat de inhoud van dit rapport beant-woord aan niveau B+.

Strategie en analyse1.1 Een verklaring van de hoogste beslissings-

bevoegden van de organisatie 3

1.2 Beschrijving van belangrijke gevolgen,

risico’s en mogelijkheden 7, 9e.v.

Organisatieprofiel2.1 Naam v.d. organisatie 15

2.2 Voornaamste merken, producten en/of diensten 15

2.3 Operationele structuur van de organisatie, met

inbegrip van divisies, werkmaatschappijen,

dochter-ondernemingen en samenwerkings-

verbanden, 8 (g.v.)

2.4 Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie 15

2.5 Het aantal landen waar de organisatie actief is 15

2.6 Eigendomsstructuur en de rechtsvorm 15

2.7 Afzetmarkten 15

2.8 Omvang van de verslaggevende organisatie 15

2.9 Significante veranderingen tijdens de verslagperiode

wat betreft omvang, structuur of eigendom 19e.v.

2.10 Onderscheidingen die tijdens de verslagperiode

werden toegekend 16e.v.

Verslagsprofiel3.1 Verslagperiode waarop de verstrekte informatie

betrekking heeft 148

3.2 Datum van het meest recente verslag 4, 148

3.3 Verslaggeveningscyclus 148

3.4 Contactpunt voor vragen over het verslag

of de inhoud ervan 149

Reikwijdte en afbakening van het verslag3.5 Proces voor het bepalen van de inhoud

van het verslag 9e.v.

3.6 Afbakening van het verslag 148

3.7 Eventuele specifieke beperkingen voor

de reikwijdte of afbakening van het verslag 149

3.8 Basis voor verslaggeving over samenwerkingsver-

banden, dochterondernemingen in gedeeltelijk

eigendom, gehuurde faciliteiten, uitbestede

activiteiten 19e.v.

3.9 Technieken en berekeningsgrondslagen voor gegevens-

metingen 26, 73, 75, 128e.v.; interne statistieken,

auditanalyses, interne reportingsystemen

3.10 Welk effect hebben de herformuleringen op eerder ver-

strekte informatie en waarom werden de gegevens

anders gepresenteerd geen veranderingen:

databasis verder 2008

Profiel van dit CSR-rapport · GRI-index


140 De GRI-richtlijnen Bijlage

Overleg met belanghebbenden4.14 Lijst van groepen belanghebbenden die de

organisatie heeft betrokken 36ff

4.15 Basis voor inventarisatie en selectie van belanghebben-

den die moeten worden betrokken 36

4.16 Benadering van het betrekken van

belanghebbenden 63e.v., 84e.v.

4.17 De voornaamste onderwerpen en vraagstukken die

naar voren zijn gekomen door de betrokkenheid

van belanghebbenden 35e.v., 74e.v.

4.5 Een koppeling tussen vergoedingen voor leden

van het hoogste bestuurslichaam, topmanagers

en leiding-gevenden ja

4.6 Processen waarmee het hoogste bestuurslichaam

waar-borgt dat strijdige belangen worden

vermeden 9, 28, 30

4.7 Proces voor het bepalen van de kwalificaties

en expertise van de leden van het hoogste

bestuurslichaam 9

4.8 Intern ontwikkelde missie- of beginselverklaringen,

gedragscodes en uitgangspunten die van belang zijn

voor de organisatie 30e.v., 65e.v.

4.9 Procedures van het hoogste bestuurslichaam voor

het overzien van de inventarisatie en het beheer

van economische, milieugerelateerde en sociale

prestaties 7e.v., 69e.v., 101e.v.

4.10 Processen voor het evalueren van de prestaties van het

hoogste bestuurslichaam 9

Verplichtingen i.v.m. externe initiatieven 4.11 Toelichting over de toepassing van het voorzorgsprin-

cipe door de verslaggevende organisatie 9

4.12 Extern ontwikkelde economische, milieu-

gerelateerde en sociale handvesten, principes

of andere initiatieven 25e.v., 65e.v.

4.13 Lidmaatschap van verenigingen 36e.v.

3.11 Significante veranderingen ten anzien van de reikwi-

jdte, afbakening of meetmethoden die voor het verslag

zijn toegepast. 148

GRI-Inhoudsopgave3.12 Tabel voor de standaardgegevens in het bericht 138

Assurance3.13 Beleid en huidige praktijk m.b.t. het betrekken van

externe assurance van het verslag 138e.v.

Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid

Bestuursstructuur4.1 De bestuursstructuur van de organisatie 9

4.2 Heeft de voorzitter van het hoogste bestuurslichaam

eveneens een leidinggevende functie? ja

4.3 Aantal leden van het hoogste bestuurslichaam,

die on-afhankelijk of geen lid zijn van de

bedrijfsleiding geen

4.4 Mechanismen die aandeelhouders en medewerkers

de gelegenheid geven om aanbevelingen te doen

aan of medezeggenschap uit te oefenen op het

hoogste bestuurslichaam 23, 28 30


Bijlage

EC7 Procedures voor lokale personeelswerving en aandeel

van het topkader dat afkomstig is uit de lokale gemeen-

schap op belangrijke bedrijfslocaties.

Bijna 100 % plaatselijk personeel in leidinggevende

functies

Indirecte economische effectenEC8 Ontwikkeling en gevolgen van investeringen in infra-

structuur en diensten die voornamelijk ten behoeve van

het algemeen nut worden geboden d.m.v. verplichting-

en van commerciële aard, dan wel in natura of pro

bono. 85e.v. (g.b.)

EC9 Inzicht in en beschrijving van significante

indirecte economische gevolgen, waaronder

de omvang ervan 85e.v. (g.b.)

Milieu prestatie-indicatoren Managementbenadering 13e.v., 101e.v., 131e.v.

MaterialenEN1 Totale hoeveelheid gebruikte materialen naar gewicht

of volume 101e.v. (g.v.)

EN2 Percentage van de gebruikte materialen dat bestaat uit

afval uit externe bronnen 101e.v. (g.v.)

EnergieEN3 Direct energieverbruik door primaire

energiebron g.g.

EN4 Indirect energieverbruik door primaire

bronnen 101e.v.

EN5 Energie die bespaard is door milieubewuste bespa-

ringen en efficiëntieverbeteringen 112e.v. + 122e.v.

EN6 Initiatieven ten behoeve van energie-efficiënte of op

duurzame energie gebaseerde producten en diensten,

evenals verlagingen van de energie-eisen als resultaat

van deze initiatieven n.r.

EN7 Initiatieven ter verlaging van het indirecte ener-gieverb-

ruik en reeds gerealiseerde verlaging 122e.v.

WaterEN8 Totale wateronttrekking per bron 112

EN9 Waterbronnen waarvoor wateronttrekking significante

gevolgen heeft n.r.

EN10 Percentage en totaal volume van gerecycled en

hergebruikt water. 0%

BiodiversiteitEN11 Locatie en oppervlakte van land dat eigendom is,

gehuurd wordt, beheerd wordt in of grenst aan

beschermde gebieden en gebieden met een hoge biodi-

versiteitswaarde buiten beschermde of daaraan gren-

Economische prestatie-indicatoren Managementbenadering 9, 13e.v., 19e.v., 41e.v., 131e.v.

Economische prestatieEC1 Directe economische waarden die zijn gegenereerd

en gedistribueerd, waaronder inkomsten, operationele

kosten, personeels-vergoedingen, donaties en overige

maatschap-pelijke investeringen, ingehouden

winst en betalingen aan kapitaalverstrekkers

en overheden. g.g.

EC2 Financiële implicaties en andere risico’s en

mogelijkheden voor de activiteiten van de organisatie

als gevolg van klimaatverandering 101e.v. (g.v.)

EC3 Dekking van de verplichtingen in verband met het

vastgestelde uitkeringenplan van de organisatie g.g.

EC4 Significante financiële steun van een

overheid NL: Beroepsbegeleidende opleidingstoelage

A: Opleidingstoelage · B: Opleidingstoelage · D: Vergoe-

ding bij deeltijd-arbeid voor oudere medewerkers

MarktaanwezigheidEC5 Spreiding in de verhouding tussen het standaard

aan-vangssalaris en het lokale minimumloon

op belangrijke bedrijfslocaties. 25e.v. (g.v.)

EC6 Beleid, methoden en deel van uitgaven betreffende

lokaal gevestigde leveranciers op belangrijke

bedrijfslocaties n.r.

Prestatie-indicatoren volgens G3 141

Prestatie-indicatoren volgens G3


Bijlage

EN19 Emissie van ozonafbrekende stoffen naar

gewicht n.r.

EN20 NOx, SO

x en andere significante luchtemissies naar type

en gewicht n.r.

EN21 Totale waterafvoer naar kwaliteit en

bestemming 112

EN22 Totaalgewicht afval naar type en verwijderings-

methode 123 (g.v.)

EN23 Totaal aantal en volume van significante

lozingen geen

EN24 Gewicht van getransporteerd, geïmporteerd,

geëxpor-teerd of verwerkt afval dat als gevaarlijk

geldt op grond van bijlage I, II, III en VIII van de

Conventie van Bazel en het percentage afval

dat internationaal is getransporteerd geen

EN25 Benaming, grootte, beschermingsstatus en

biodiver-siteitswaarde van wateren en

gerelateerde habitats die significante gevolgen

ondervinden van de waterafvoer en -

afvloeiing van de verslaggevende organisatie n.r.

Producten en dienstverleningenEN26 Initiatieven ter compensatie van de milieugevolgen

van producten en diensten en de omvang van

deze compensatie 115e.v., 123e.v.

EN27 Percentage producten dat is verkocht en waarvan de ver-

pakking is ingezameld, naar categorie

Voor onze gebruikte produkten stellen wij geen verzamel-

plaatsen ter beschikking, omdat hiervoor in de belangri-

jkste afzetmarkten een functionerend verzamelsysteem

bestaat.

NalevingEN28 Monetaire waarde van significante boetes en totaal

aantal niet-monetaire sancties wegens het niet naleven

van milieuwet- en – regelgeving geen

TransportEN29 Significante milieugevolgen van het transport van pro-

ducten en andere goederen en materialen die worden

gebruikt voor de activiteiten van de organisatie en het

vervoer van personeelsleden 128e.v.

AlgemeenEN30 Totale uitgaven aan en investeringen in milieu-

bescherming naar type 101, 108 (g.v.)

zende gebieden. Er moet rekening gehouden worden

met land dat eigendom is van de berichtgevende organi-

satie of die door deze gehuurd of beheerd wordt n.r.

EN12 Beschrijving van significante gevolgen van activiteiten,

producten en diensten op de biodiversiteit in

beschermde gebieden en gebieden met een hoge

biodiversiteitswaarde buiten beschermde

gebieden. 103e.v.

EN13 Beschermde of herstelde habitats n.r.

EN14 Strategieën, huidige maatregelen en toekomstige

plannen voor het beheersen van de gevolgen van de bio-

diversiteit 103e.v.

EN15 Aantal op de rode lijst van de IUCN vermelde soorten

en soorten op nationale beschermingslijsten met

habitats in gebieden binnen de invloedssfeer van

bedrijfsactiviteiten, ingedeeld naar hoogte van het

risico van uitsterven n.r.

Luchtemissies, afvalwater en afvalstoffenEN16 Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen

naar gewicht 118e.v., 128e.v.

EN17 Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen

naar gewicht 118e.v., 128e.v.

EN18 Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikas-

gassen en gerealiseerde verlagingen 115e.v.

142 Prestatie-indicatoren volgens G3


Bijlage

Gezondheid en veiligheidLA6 Percentage van het totale personeelsbestand dat is verte-

genwoordigd in formele gezamenlijke arbo-commissies

van werkgevers en werknemers die bijdragen aan de

controle op en advies over arbo-programma’s 100%

LA7 Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en

verzuimcijfers en het aantal werkgerelateerde

sterfgevallen per regio g.g.

LA8 Opleidings-, trainings-, advies-, preventie- en

risicobeheersingsprogramma’s ten behoeve van

personeelsleden, hun families of omwonenden

in verband met ernstige ziekten g.g.

LA9 Afspraken over arbo-onderwerpen vastgelegd in for-

mele overeenkomsten met vakbonden geen

Opleiding en onderwijsLA10 Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar

besteedt aan opleidingen, onderverdeeld naar

werk-nemerscategorie 25e.v. (g.v.)

LA11 Programma’s voor competentiemanagement en levens-

lang leren die de blijvende inzetbaarheid van medewer-

kers garanderen en hen helpen bij het afronden van hun

loopbaan 25e.v. (g.v.)

LA12 Percentage medewerkers dat regelmatig wordt

ingelicht omtrent prestatie- en loopbaan-

ontwikkeling Tot 100% - afhankelijk van werkgebied

of opdracht

Diversiteit en kansenLA13 Samenstelling van bestuurslichamen en onder-

verdeling van medewerkers per categorie, naar

geslacht, leeftijdsgroep, het behoren tot een bepaalde

maatschappelijke minderheid en andere indicatoren

van diversiteit 25e.v. (g.v.)

LA14 Verhouding tussen basissalarissen van mannen en

vrouwen per medewerkerscategorie 100%

Prestatie-indicatoren voor mensenrechten Managementbenadering 13e.v., 63e.v., 74e.v., 134e.v.

Investerings- en inkoopbeleidHR1 Percentage van en totaal aantal aanmerkelijke inves-

teringsovereenkomsten waarin clausules over mensen-

rechten zijn opgenomen of waarvan de naleving van de

mensenrechten is getoetst 65e.v.

HR2 Percentage belangrijke leveranciers en aannemers die

getoetst zijn op naleving van de mensenrechten en op

getroffen maatregelen 74e.v.

HR3 Totaal aantal uren personeelstraining over beleid en

procedures betreffende aspecten van mensenrechten

die relevant zijn voor de activiteiten, met inbegrip van

het percentage van het personeel dat de trainingen

gevolgd heeft geen

Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk Managementbenadering 13e.v., 25e.v., 30e.v., 33e.v.,

134e.v.

WerkgelegenheidLA1 Totale personeelsbestand naar type werk,

arbeidsovereenkomst en regio: 26 (g.v.)

LA2 Totaal aantal en snelheid van personeelsverloop per

leeftijdsgroep, geslacht en regio 25ff (g.v.)

LA3 Uitkeringen aan voltijdmedewerkers die niet

beschikbaar zijn voor deeltijdmedewerkers, per

grootschalige activiteit geen

Verhouding tussen werkgever en werknemerLA4 Percentage medewerkers dat onder een collectieve

arbeidsovereenkomst valt 100%

LA5 Minimale opzegtermijn(en) in verband met

operationele veranderingen, inclusief of dit

wordt gespecificeerd in collectieve overeen-

komsten Overeenkomstig nationale bepalingen

van 2 tot 52 weken



Bijlage

VeiligheidsbeleidHR8 Percentage van het beveiligingspersoneel dat training

heeft gevolgd in het beleid of de procedures van de

organisatie betreffende aspecten van de mensenrechten

die relevant zijn voor de activiteiten. n.r.

Rechten van de inheemse bevolkingHR9 Totaal aantal gevallen van overtreding van de rechten

van de inheemse bevolking, alsmede de getroffen maat-

regelen. n.r.

Maatschappij Managementbenadering 13e.v., 30e.v., 85e.v., 134e.v.

GemeenschapSO1 Aard, reikwijdte en effectiviteit van alle programma’s

en methoden die de effecten van de activiteiten op

gemeen-schappen bepalen en beheren, waaronder

vestiging, acti-viteiten en vertrek in een gemeente

of regio g.g.

CorruptieSO2 Percentage van en totaal aantal bedrijfseen-heden

geanalyseerd op corruptiegerelateerde risico’s 100%

SO3 Percentage van het personeel dat training in anticorrup-

tiebeleid en -procedures van de organisatie heeft

gevolgd Management

100 % en de daarvoor relevante medewerkers

SO4 Maatregelen die zijn getroffen naar aanleiding van

gevallen van corruptie 25e.v., 66

Publiek beleidSO5 Standpunten betreffende publiek beleid en deelname

aan de ontwikkeling ervan, evenals lobbyen geen

SO6 Totale waarde van financiële en in-natura-bijdragen

aan politieke partijen, politici en gerelateerde

instellingen per land geen

Concurrentiebelemmerend gedrag SO7 Totaal aantal rechtszaken vanwege concurrentie-

belemmerend gedrag, anti-kartel-, en monopolistische

praktijken, alsmede de resultaten van deze

rechtszaken geen

NalevingSO8 Monetaire waarde van significante boetes en totaal

aantal niet-monetaire sancties wegens het niet naleven

van weten -regelgeving geen

Verbod op discriminatieHR4 Totaal aantal gevallen van discriminatie en de getroffen

maatregelen g.g.

Vrijheid van vereniging en recht op collectieve arbeidsonderhandelingenHR5 Activiteiten waarvan is vastgesteld dat daarbij een aan-

zienlijk risico zou kunnen gelden voor het recht op de

uitoefening van de vrijheid van vereniging en collec-

tieve arbeidsonderhandelingen, alsmede de maatre-

gelen die zijn getroffen ter ondersteuning van deze

rechten 74e.v.

KinderarbeidHR6 Activiteiten waarvan is vastgesteld dat er een aanzien-

lijk risico is van gevallen van kinderarbeid, alsmede de

maatregelen die zijn getroffen gericht op de uitbanning

van kinderarbeid 38, 69e.v., 89

Gedwongen en verplichte arbeidHR7 Activiteiten waarvan is vastgesteld dat er een aanzien-

lijk risico is van gevallen van gedwongen of verplichte

arbeid, alsmede de maatregelen die zijn getroffen

gericht op de uitbanning van gedwongen of verplichte

arbeid 74e.v. (g.v.)

144 Prestatie-indicatoren volgens G3


Bijlage

PR4 Totaal aantal gevallen van niet-naleving van

regelgeving en vrijwillige codes betreffende

informatie over en etikettering van producten

en diensten, naar type resultaat geen

PR5 Beleid ten aanzien van klanttevredenheid, met inbegrip

van resultaten van onderzoeken naar de klant-tevreden-

heid 16e.v., 35 (g.v.)

MarketingcommunicatiePR6 Programma’s voor de naleving van wetten, standaarden

en vrijwillige codes met betrekking tot marketing-c

ommunicatie, waaronder reclame, promotie en

sponsoring 23, 101 (g.v.)

PR7 Totaal aantal gevallen van niet-naleving van regelgeving

en vrijwillige codes betreffende marketingcommuni-

catie, waaronder reclame, promotie en sponsoring, naar

type resultaat geen

Privacy van klantenPR8 Totaal aantal gegronde klachten over inbreuken op

de privacy van klanten en het kwijtraken van

klantgegevens geen

Naleving van de wettelijke voorschriftenPR9 Monetaire waarde van significante boetes wegens

het niet-naleven van weten -regelgeving betreffende

de levering en het gebruik van producten en

diensten geen

Legendeg.v. gedeeltelijk verslag

g.g. geen gegevens

n.r. niet relevant

Productverantwoordelijkheid Managementbenadering 13e.v., 23,49e.v., 56e.v., 134e.v.

Gezondheid en veiligheid van de consumentenPR1 Levensduurstadia waarin de gevolgen van produc-ten en

diensten voor gezondheid en veiligheid worden beoor-

deeld met het oog op verbetering en het percentage van

belangrijke producten dienstencategorieën die aan der-

gelijke procedures onderhevig zijn 63, 115e.v., 118e.v.,

123e.v.

PR2 Totaal aantal gevallen van niet-naleving van regelgeving

en vrijwillige codes betreffende gevolgen voor gezond-

heid en veiligheid van producten en diensten gedu-

rende de levens-duur, naar type resultaat geen

Etikettering van producten en dienstenPR3 Type informatie over producten en diensten dat ver-

plicht wordt gesteld door procedures en het percentage

van belangrijke producten en diensten die onderhevig

zijn aan dergelijke informatie-eisen

Richtlijn voor het etiketteren van textiel 100%, richtlijn

voor het etiketteren van schoenen 100%, CE voor speel-

goed en zonnebrillen 100%, diverse nationale wettelijke

eisen en verplichtingen voor het etiketteren van lederen

artikelen 100%, Öko-Tex-certificaat, Bio Cotton Label



Bijlage146 Gebruikte afkortingen

EEB European Executive Board

EEV Enhanced Environmentally Friendly Vehicle

FSC Forest Stewardship Council

GDI General Delivery Instructions

GfK Gesellschaft für Konsumforschung

GIN General Information Network

GPSD General Product Safety Directive

GRI Global Reporting Initiative EC Ecologic EN Environmental LA Labor HR Human Ressources SO Social PR Product

GSCP Global Social Compliance Programme

IFRS International Financial Reporting Standards

ILO International Labour Organization

ISO 14001 International Organization for Standardization

KPI Key Performance Indicator

NGO Non-governmental organisation

NPO Non-Profit-Organisation

QAD Quality Assurance Department

QCC Quality Conformity Check

QUIS Quality Interactive System

RAPEX Rapid Exchange of Information System

REACH Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals

RFID Radio Frequency Identification

RSL Restricted Substances List

SBD Sustainable Business Department

SASAC State-owned Assets Supervision and Administration Commission of the State Council

SAVIS Suppliers Advise Via Internet System

SOCAM Service Organisation for Compliance Audit Management

TÜV Technischer Überwachungsverein

VPN Virtual Private Network

ACFTU All-China Federation of Trade Unions

AFIRM Apparel and Footwear International Risk Substances List Management Working Group

BREEAM Building Research Establishment Environmental Assessment Method

BSCI Business Social Compliance Initiative

CATS Cooperation for Avoiding Toxic Substances in Shoes

CHI Child Helpline International

CICF C&A Information and Communication Forum

CISD C&A Initiative for Social Development

CITES Convention on International Trade in Endangered Species

CMT Cut, Make and Trim

CSA Corporate Social Affairs

CSR Corporate Social Responsibility

DIN Deutsches Institut für Normung

DTB Dialog Textilbekleidung

ECMT European Crisis Management Team

Gebruikte afkortingen


Alfonso Lopez de Segovia, Duitsland Stefan Niehüser, Duitsland

Eva Maria Gutierrez, Spanje

Doris Thalau, Duitsland

Bodo Wegs, Duitsland

Agnieszka Jaworska, Polen Senthil Kumar, India

Ruben Alba Minguez, Spanje

Kishore Kumar Shetty, India


Europa www.c-and-a.comBelgië www.c-en-a.be, www.c-et-a.beDuitsland www.cunda.deFrankrijk www.c-et-a.frItalië www.c-e-a.itLuxemburg www.c-et-a.luKroatië www.c-i-a.hrNederland www.c-en-a.nlOostenrijk www.cunda.atPolen www.c-and-a.plPortugal www.c-e-a.ptRoemenië www.c-and-a.com.roRusland ru.c-and-a.comSpanje www.c-y-a.esZwitserland www.c-e-a.ch, www.c-et-a.ch, www.c-und-a.chSlowakije sk.c-and-a.comSlovenië www.c-and-a.siTsjechië www.c-a-a.czTurkije tr.c-and-a.comHongarije www.c-and-a.hu

Oplagen van dit rapport:2.000 Duits · 2.000 Engels

U kunt dit CSR-rapport 2010 downloaden in het Engels, Duits, Frans, Spaans en Nederlands op www.c-and-a.com. Daar vindt u ook de volgende documenten:

• C&A-rapport 2006• C&A-rapport 2008• Principes van de ethische bedrijfsvoering• C&A Code of Conduct en toelichting op deze gedrags-code

Verdere informatie over de activiteiten van SOCAM:www.socam.org

Over dit C&A-rapportHet onderhavige C&A-rapport beschrijft ons engage-ment in de boekjaren 03/2008 – 02/2009 en 03/2009 – 02/2010. Hiermee willen wij u uitvoerig informeren over ons duurzaam handelen langs de hele productie-keten. Daarbij oriënteren wij ons omwille van de vergeli-jkbaarheid op de actuele G3-richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI). Beperkingen van de omvang of grenzen aan het rapport hebben betrekking op enkele economische gegevens. Alle informatie heeft betrek-king op C&A Europa, voor zover niet anders vermeld. Bovendien wordt gerapporteerd over de keten van lever-anciers die, hoewel zij zich buiten de procesketen van onze onderneming bevinden, als wezenlijk deel van onze verantwoordelijkheid gezien worden. Verdere in-formatie over C&A en het engagement van de on-derne-ming vindt u op de betreffende nationale internetsites.


Mocht u vragen of opmerkingen hebben, dan kunt u op een van de volgende adressen contact met ons opnemen:

C&A EuropaSustainable Business DepartmentWanheimer Straße 7040468 DüsseldorfDuitsland

C&A EuropaSustainable Business DepartmentSennebergJean Monnetlaan 1804 VilvoordeBelgië

E-mail: [email protected]

Contactpersoon voor dit verslag: C&A EuropaCorporate Social AffairsPhilip Chamberlain

Düsseldorf/Brussel, april 2010


Nac

hh

alti

g h

and

eln

C&

A-R

epor

t 20

10

Dit verslag werd gedrukt op FSC-gecertificeerd papier en klimaatneutraal geproduceerd.

klimaneutral gedruckt


Duurzaam handelen C&A-rapport 2010 Duurzaam handelen · 2011-01-26 · Duurzaam handelen...

Documents

Transcript of Duurzaam handelen C&A-rapport 2010 Duurzaam handelen · 2011-01-26 · Duurzaam handelen...