Doelstellingen Formuleren

OSBJ

Waarom doelgericht hulpverlenen?

• Doelstellingen formuleren– = hulpmiddel

• Nt elke interactie = doelgericht• Nt alles = maakbaar/planmatig: 45% toeval + n-beïnvloedbare factoren• Hv = zelden lineair

– ≠ doel op zich

• Professionalisering ~ handelingsplannen• vraaggericht hulpverlenen ~ klemtoon op participatie: vertaling

hulpvragen en informatie uit begeleiding (sterktes en zwaktes)• // werkzame factoren

– Goede kwaliteit relatie bgl – jongere ~ voorwaardelijke doelstellingen hv-relatie– Aansluiting motivatie jongere : bgldoelstn pas wanneer jongere actiebereid is

• ! Motivationeel werken (moeten vs willen)– Goede structurering : heldere doelen/planning HV /fasering HV

Een breder perspectief

•Informatie begeleiding•Hulpvragen (jongere, IS, verwijzer)

DoelenParticipatie

&Motivatie

onderhandeling

Voorbereidend werk Plan van aanpak

Motivationeel werken (participatie)

Motivatie

Moeten = gecontroleerde motivatie

Willen= autonome motivatie

Intern

Extern

Passie – intrinsiek belang

Persoonlijk belang

Persoonlijke

Aanvaarding

(PA)

intrinsiek

interactie tussen jongere en omgeving

Motivationeel Werken• Persoon: aangeboren kracht tot ontwikkeling

– + en – effecten spelen hierop in

• motivatie = resultaat van interactie tussen jongere en omgeving• Motivationeel werken = PA stimuleren door noodbevredigende

context te voorzienAutonomie

Relationele Verbondenheid

Uitdaging

Competentie

Competentie

Verbondenheid

Wel willen van verandering is meerwaarde

Aansluiting bij leefwereld, persoonlijke waarden, overtuigingen…

Hoe kan ik jongere ondersteunen om te willen?

Doelen • Hou rekening met wat in je bereik ligt• Bepaal steeds hoe je doelen evalueert• Formuleer consensusdoelen• Soorten

– Voorwaardelijke doelstelling hvrelatie (=werkbare relatie)• Bv. “Ouders praten mee over de opvoedingssituatie”

– Voorwaardelijke doelstelling begeleidingsdoelstelling• Bv. “Ik (mama) zoek samen met de begeleiding naar een manier

om over stukken uit mijn verleden te praten”– Begeleidingsdoelstellingen

Doelenhiërarchie

Algemeen doel Algemeen doel

Specifiek doel

Specifiek doel

Specifiek doel

Tussendoel

Tussendoel

Tussendoel

Chronologisch

Opdelen

Beïnvloedbaar?

Consensus?

Voorbeeld (1)• Algemeen doel: “Wij zijn beter in staat om

onze kinderen op te voeden”• Spec 1: “Wij leren de kinderen wat mag en

niet mag”• Spec 2: “Wij maken afspraken met elkaar

over de opvoeding”

Voorbeeld (2)• Alg.: “Ik doe in mijn vrije tijd iets met anderen

wat ik leuk vind”• Tuss 1: “ik maak een lijstje van wat ik zou

willen doen”• Tuss 2: “ik zoek informatie op”• Tuss 3: “ik probeer een activiteit”

Criteria (1)• Beschrijf in eindtermen, als resultaat• Schrijf op in de taal van de ‘eigenaar’

“Als ik boos ben zeg ik dat normaal en begin niet te schelden of te slaan.”

• KISS: keep it simple and stupid– Overzicht op 1 A4– Chunk: 7 (+/-2) ~ item korte termijngeheugen

Criteria (2)• SMART:

– Specifiek: actief - concrete resultaten–Meetbaar: hoe resultaat nagaan (vnl alg.

doelen)– Aanvaardbaar: voor alle partijen– Realistisch: veranderbaar – beïnvloedbaar -

haalbaar– Tijdsgebonden: timing - fasering

Bronnen

• Van Yperen, T. & Van der Steege (2007), Voor het goede doel. Werken met hulpverleningsdoelen in de jeugdzorg, Amsterdam: SWP, 122.

• Verstuyf, J. & Vansteenkiste, M. (2008), “Willen versus moeten. De invloed van motivatie op het therapeutische proces”, in Agora 24(1), 7-22.