V.U.

: Jan

Van

huys

se –

Sol

idag

ro –

Mer

cato

rstr

aat

81, 9

100

Sint

-Nik

laas

, Tel

. 03/

777

20 1

5, e

-mai

l: in

fo@

solid

agro

.be

Verslag van terreinreis naar Mali

De Filipijnen na de tyfoons

Bezoek uit Bolivia

Inspiratie voor wereldse geschenken

› Reis mee met Solidagro

afgiftekantoor Gent X

1 P 209494 - verschijnt 3 x per jaar

Jan - maart 2015

Cop

yrig

ht fo

to: P

eter

Cas

ier

PB- PP B-BELGIE(N) - BELGIQUE

00043

De Facebookpagina en -posts van Solidagro liken Chocoladecadeautjes bestellen op www.eerlijkzoet.be Een gift doen voor boeren in het Zuiden Me aanmelden als vrijwilliger voor Solidagro

INSPIRATIE VOOR GOEDE VOORNEMENS IN 2015

Beste lezer,

Het jaar 2014 is weer bijna achter de rug. Voor Solidagro was het

een bewogen jaar. Het grootste nieuws was wellicht onze naams-

verandering van Bevrijde Wereld naar Solidagro. Het blijft een hele

uitdaging om deze nieuwe naam bij een breed publiek bekend te

maken. U kan ons daar bij helpen. Eenvoudige zaken, zoals een

muisklik, maken al een heel verschil. Zet dus op uw lijstje met

goede voornemens voor 2015: Facebookpagina Solidagro liken en

dit ook aan mijn vrienden vragen. Alvast bedankt daarvoor!

Een andere mijlpaal het afgelopen jaar is dat we voor het eerst een

campagne op touw hebben gezet. Onder de naam ‘Boeren troef!’

komen we op voor het recht op vruchtbare grond voor boeren in het

Zuiden. Want in onze werkgebieden worden boeren dagelijks ge-

confronteerd met een dalende grondvruchtbaarheid door erosie, de

gevolgen van klimaatverandering… Vaak hebben arme boeren ook

de middelen niet om hun grond vruchtbaar te maken of te houden.

Anderen hebben eenvoudigweg geen toegang tot vruchtbare grond,

o.a. vanwege landroof. Boeren worden van hun grond verjaagd door

mijnbouwbedrijven en plantages. Op dit laatste thema zullen we

vanaf september 2015 focussen. Samen met onze coöperanten zijn

we al volop met de voorbereidingen bezig.

Op financieel gebied belooft 2015 een minder goed jaar te worden.

De besparingspolitiek van de huidige regering voorspelt niet veel

goeds voor de sector Ontwikkelingssamenwerking. Kleine ngo’s,

zoals Solidagro, die voor een groot deel afhankelijk zijn van subsi-

dies, zijn daar extra kwetsbaar voor. De regering wil in 2015 al 150

miljoen euro besparen op ontwikkelingssamenwerking. In 2019 zou

dat 279 miljoen euro zijn. Over 5 jaar zou het gaan om 1 miljard

besparingen. De Belgische steun aan 5 internationale ontwik-

kelingsorganisaties, waaronder VN-programma’s die een rol spelen

in gezondheid en ontwikkeling, zal afgeschaft worden. Het aantal

ngo’s moet verminderen. Het aantal landen waarmee op bilateraal

vlakmee samengewerkt wordt gaat van 18 naar 15. Daarmee worden

weeral veel kansarme groepen een toekomst en een menswaardig

bestaan ontzegd. Om tegen deze plannen te protesteren trokken

we met ons team de straat op tijdens de nationale betoging van 6

november.

Maar we nemen ook onze voorzorgen en doen extra ons best om

alternatieve middelen te vinden om onze werking te financieren.

De gloednieuwe chocoladewebshop www.eerlijkzoet.be is vanuit

dit idee geboren. Wie zwicht er nu niet voor heerlijke ambachtelijk

gemaakte truffels, chocoladerepen en pralines, gemaakt uit Fair

trade Callebaut chocolade? Met de eindejaarsfeesten in zicht, kent u

vast wel een paar mensen die u kunt plezieren met een lekkere zoe-

ternij. En we hebben nog meer cadeau-inspiratie. Een kookboekje?

Warme sokken? Het originele kaartspelpakket ‘Boeren troef!’? Zulke

cadeaus zijn helemaal fijn om te geven als u weet dat u er ook onze

landbouwprojecten in het Zuiden mee steunt, toch?

Namens de boeren in onze projectgebieden in het Zuiden en het

hele Solidagro-team wens ik u prettige eindejaarsfeesten toe en een

spetterend 2015!

Jan Vanhuysse

Coördinator

››› Voorwoord

P. 03

››› In deze Djembé...

p.4 - 5:

Campagne‘Boeren troef!’ succesvol gelanceerd

In september lanceerden we onze allereerste campagne ‘Boeren troef!’. Daarmee zetten

we de problematiek van de dalende grondvruchtbaarheid wereldwijd in de kijker. Ook in

2015 kan u deze steunen!

p. 6 - 7:

Onder de indruk van boeren in Mali

Coördinator Jan op terreinreis

Solidagro-coördinator Jan Vanhuysse reisde begin december twee weken lang naar

Burkina Faso en Mali. Lees alvast zijn indrukken over de boeren en projecten in Mali.

p. 8 - 9:

Filipijnen

1 jaar na Haiyan: wat is er gerealiseerd?

Op 8 november was het 1 jaar geleden dat tyfoon Haiyan dood en vernieling

zaaide in de Filipijnen. Wat hebben onze partners ondertussen gerealiseerd

dankzij uw bijdrage?

p.10 - 11:

Bezoek uit Bolivia

Roberto Callaú pleit voor solidariteit

De directeur van onze Boliviaanse partnerorganisatie INCCA, Roberto Callaú,

was onlangs op bezoek in België. Met zijn toespraken wist hij een breed

publiek te begeesteren. Omgekeerd kon hij ook wat van ons opsteken.

Een interview.

p. 12 - 13:

www.eerlijkzoet.be

Koop chocolade via de nieuwe webshop en

steun Solidagro-projecten!

Net voor de feestdagen lanceerde Solidagro www.eerlijkzoet.be, een

webshop met (h)eerlijke chocoladeproducten. De opbrengst gaat

integraal naar onze projecten voor boeren in het Zuiden. Geef gauw uw

bestelling door!

p. 14:

Vernieuwd kookboekje

Aan tafel met boeren in het Zuiden

We verzamelden de lekkerste recepten uit Bolivia, West-Afrika en de

Filipijnen. U kunt deze gerechten thuis makkelijk namaken. Bestel

ons vernieuwde kookboekje met 48 pagina’s kookplezier en weetjes

en verras uw tafelgenoten.

onale kranten. Het filmpje van de actie bereikte ook een breed

publiek door verspreiding via social media. Aan allen die onze

posts deelden, bedankt! Enkele dagen later, op 4 september,

verzamelden we een 60-tal geïnteresseerden voor het World Café

rond vruchtbare grond. Het werd een boeiende uitwisseling tus-

sen de sprekers en het publiek. Dit concept viel zo goed mee,

dat we meteen al een nieuw World Café planden op 12 maart

2015 in Gent. Check de kalender achteraan in deze Djembé!

EDUCATIEF AANBODIn september en oktober organiseerden we verschillende

leerkrachtenvormingen om hen vertrouwd te maken met ons

educatief aanbod rond vruchtbare grond in het Zuiden. Ook in

2015 kunnen secundaire scholen en vormingsorganisaties aan de

slag met het educatief dossier ‘Boeren troef. Over vruchtbare grond

voor boeren in het Zuiden.’ Het staat boordevol info en ideeën voor

werkvormen. Begeleiding is uiteraard mogelijk. Surf gauw naar de

educatiepagina op www.solidagro.be voor inspiratie. Contacteer

ons via vorming@solidagro.be of bel educatieverantwoordelijke

Stefanie Devloo op 03/ 777 20 15.

CHARLIE, ASSETA EN ARMINDABoeren Charlie uit de Filipijnen, Asseta uit Burkina Faso en Ar-

minda uit Bolivia staan symbool voor de duizenden boeren in onze

werkgebieden die dagelijks aan den lijve ondervinden hoe moeilijk

het is om hun grond vruchtbaar te maken en te houden. Gelukkig

kunnen kleine ingrepen, zoals de aanleg van sprinklerirrigatie (Bo-

livia) of de bouw van een compostput (Burkina Faso), een wereld

van verschil maken. Lees hun verhaal op www.solidagro.be of in

de speciale Djembé-editie.

Zorgt u er mee voor dat boeren zoals zij hun grond vruchtbaar

kunnen maken? Dat kan via een overschrijving op

BE19 0012 18767412 met de vermelding ‘Steun Boeren

Troef’ of een rechtstreekse online gift via www.solidagro.be.

WAAR GAAT DE CAMPAGNE OVER? Eén van de oorzaken van honger in de wereld is het gebrek aan

toegang tot vruchtbare landbouwgrond. De kwaliteit van de grond

gaat achteruit door problemen als verzilting, erosie en verwoestij-

ning. Veel boeren in het Zuiden hebben de middelen niet om hun

grond (weer) vruchtbaar te maken of om deze op een duurzame

manier te bewerken. Ook worden boeren uit de meest vruchtbare

gebieden verdreven omdat grote multinationals er de grond inpal-

men voor het verbouwen van exportgewassen. Dit onrecht willen

we aankaarten via onze campagne ‘Boeren Troef!’ Via een educatief

aanbod, het opzetten van activiteiten, fondsenwerving en (social)

media, roepen we op om boeren in het Zuiden te steunen in hun

strijd voor toegang tot vruchtbare grond.

FLASH MOB EN WORLD CAFÉOm het grote publiek warm te maken voor de campagne organi-

seerden we op 30 augustus een ‘flashmob’ in het centrum van

Sint-Niklaas. Met lege kruiwagens trokken we door de Stations-

straat en vroegen voorbijgangers: ‘Waar kan ik hier vruchtbare

grond vinden?’. Deze opmerkelijke actie haalde zowat alle regi-

Boeren in het Zuiden

hebben recht op

vruchtbare grond

In september 2014 lanceerde Solidagro voor het eerst een

campagne. Onder de noemer ‘Boeren Troef!’ vragen we

aandacht voor het recht op vruchtbare grond voor boeren

in het Zuiden. Want boeren moeten zelf de troefkaarten in

handen krijgen om hun grond vruchtbaarder te maken. Ook

in 2015 kan u de campagne steunen!

››› Campagne ‘Boeren Troef!’ succesvol gelanceerd

P. 04

KOOP HET ‘BOEREN TROEF!’ KAARTSPELPAKKET!Speciaal voor de campagne ontwikkelden onze educatiemedewerkers zes kaartspellen rond het thema vruchtbare grond voor boeren in het Zuiden. Het boekje met de spelregels en het (klassieke) kaartspel kan u -verpakt in een mooi doosje- bij ons bestellen. Leuk als eindejaarscadeau!

Surf gauw naar het bestelformulier op www.solidagro.be of mail inge.pauwels@solidagro.be. Prijs: 5 euro per doosje (+ verzendingskosten).

P. 05

Maar dan tonen de inspanningen én de resultaten van onze part-

ners aan dat de werkelijkheid toch genuanceerder is. Gisteren wa-

ren we in op bezoek in het dorpje Dialakoroba (50 km ten zuiden

van de hoofdstad Bamako). De dorpelingen vertellen er fier over

de verbeteringen door de aanleg van nieuwe waterputten (o.a.

door zonne-energie aangedreven zodat de zware last voor vrou-

wen vermindert). Tot drie jaar geleden moesten vrouwen dagelijks

honderden meters stappen om een watervoorraad voor de dag aan

te leggen. Nu hebben ze een waterput vlakbij het dorp én in de

groententuinen. Dankzij de vormingen rond het hygiënisch ge-

bruik van water is de diarree onder kinderen er volledig onder

controle.

De groententuinen – vrouwenwerk hier – hebben een mooie oogst

opgeleverd van uien, tomaten, aubergines, gombo’s, piment, man-

go’s en watermeloenen. Dankzij de nieuwe waterputten kunnen de

vrouwen ook bij het begin van het droge seizoen groenten blijven

telen. Tijdens de dorpsvergadering pleitten de vrouwen ervoor om

een grotere lap grond te krijgen voor hun teelten. De mannen zul-

len hiervoor de toestemming moeten geven, in overleg met onze

partnerorganisatie. Inzake gelijke man-vrouw verhoudingen is er

hier nog veel werk aan de winkel; traditie en moderniteit vinden

niet makkelijk een nieuw evenwicht. Overal in Afrika vormen deze

man-vrouw verhoudingen steeds meer een rode draad doorheen

onze programma’s.

De grote stimulans van de dag kwam van de niebe-boeren. Niebe

is een Afrikaanse bonensoort die mits water en bemesting goed

groeit op deze dorre bodems. Na drie jaar teelt is de opbrengst

meer dan voldoende om het hele dorp tijdens een eventuele hon-

gerzomer toch van een dagelijkse portie eiwitten te voorzien. De

velden zullen worden uitgebreid. De boeren vragen ook ondersteu-

ning voor de oprichting van een coöperatieve zodat ze de oogst

aan goede prijzen kunnen verkopen op de markt in de stad. Onze

partnerorganisatie zal hen ondersteunen bij het opmaken van een

ondernemingsplan, het onderzoeken van verkoopskanalen, de op-

slag en het maken van praktische afspraken tussen de boeren. De

werkkracht en de dynamiek van de Malinese boeren vormt hier de

basis voor een prille economische ontwikkeling.

Mali: het land van een staatsgreep, van onlusten en struikrovers,

ebola, schrijnende armoede, hongermaanden... Tijdens mijn ter-

reinbezoek werd ik voortdurend met deze harde werkelijkheid ge-

confronteerd. Mali betekent Sahel, en dus hitte, droogte en stof,

met ofwel versteende rotsachtige bodems, ofwel heel zanderig.

Amper één maand na begin van het droge seizoen is de watervoor-

raad al aardig geslonken. Het grondwaterpeil staat lager dan vorig

jaar en het jaar daarvoor. Dit betekent noeste arbeid voor de vrou-

wen die de emmers enkele meters hoger uit de waterput moeten

trekken, een angstig vraagteken vooral wat de toekomst brengt.

Terug van terreinbezoek - als Westerling verlang je dan naar een

douche in het hotel om alle stof en zweet van je af te spoelen,

een onbestaande luxe voor de Malinese bevolking – vernemen we

dat België tijdens de Klimaatconferentie in Peru de ‘Follie van het

Jaar’ heeft gekregen. Ondertussen wachten de Filipijnen angstig

de gevolgen af van weer een nieuwe supertyfoon. Het klimaat-

probleem dringt maar niet tot ons door. Het zijn niet de ontwik-

kelingslanden die de oorzaak zijn van de explosieve CO2-uitstoot,

maar de klimaatopwarming is wel al dagelijkse realiteit voor hen.

Kunnen we echt onze levensstijl niet aanpassen aan de behoeften

van deze wereld?

Op een moedeloos moment lijken veel inspanningen van ngo’s

soms als druppels op een al oververhitte plaat.

Geen hangende

schouders in Mali

Solidagro-coördinator Jan Vanhuysse was in december op

werkbezoek in onze projectgebieden in Mali. Hij is diep

onder de indruk van de efficiëntie van de projecten en de

veerkracht van de bevolking.

››› Verslag van een terreinbezoek

P. 06

Het zijn deze hoopvolle bewegingen bij de boerenbevol-

king die Solidagro ondersteunt. Hier in België voeren we

daarom campagne onder de titel “Boeren troef!”.

Gisteravond nog lang gepraat met Ibrahim Aswane van

GAAS, onze partner uit de Mopti-regio. Elk jaar winnen

ze terrein op de woestijn door het leggen van lange rijen

rotsblokken, de zogenaamde ‘cordons pierreux’. Zo blijft

er toch een laag grond liggen, ook als het hevig heeft

gewaaid. Na amper twee jaar is de laag al diep genoeg

om er, mits irrigatie, groenten en rijst op te telen. Door

deze kweek versnelt het proces van vasthouden van de

grond. Onwaarschijnlijk simpel en tegelijk uiterst effici-

ent. De uitbreiding van deze cordons pierreux is elk jaar

een enorm lastig karwei voor de dorpelingen. Met meer

geld en de inzet van machines zou veel sneller grond op

de woestijn kunnen worden gewonnen.

Wat hier ook opvalt is rijzige houding van de Malinese

bevolking. Fier, statig rechtop. Geen hangende schouders

in Mali, maar hoopvolle krachtige mannen en vrouwen die

vooruit kijken. Ik vertrek hier met grote bewondering.

P. 07

zomerhitte de nieuwe plantjes hebben aangetast. We kozen voor

gewassen die snel groeien zodat de boeren snel weer te eten had-

den. Met de zomer in zicht selecteerden we soorten die weinig

water nodig hebben en tegen de hitte kunnen.”

ALTERNATIEVE BRONNEN VAN INKOMSTENIn december van dit jaar ging een nieuw project van start dat

zal zorgen voor een stabiele bron van inkomsten voor 1.007 ge-

zinnen. Voor de doortocht van Haiyan leefden deze mensen van

de teelt van kokos en abaca (manillahennep), maar de tyfoon

vernietigde alles. Het zal nog jaren duren voordat de nieuwe bo-

men volgroeid en opnieuw productief zijn. Daarom verdelen we

vee en landbouwmateriaal, en investeren we in de productie van

zeewier en de bouw van vissersboten. We zetten ook een project

op voor de herbebossing van de mangroven. “Door in te zetten

op verschillende bronnen van inkomsten zijn de boeren er zeker

van te kunnen overleven”, legt Hans Schaap uit. “Het maakt hen

bovendien minder kwetsbaar voor eventuele toekomstige natuur-

rampen.”

DE KRACHT VAN SAMENWERKING EN SOLIDARITEITVanuit de provincie Oost-Samar bereikte ons een mooi verhaal

over de kracht van samenwerking. Al voor de tyfoon zette EVRAP

daar met de steun van Solidagro projecten op als coöperatieve

winkels en gezamenlijke rijstmolens. In de periode net na de

tyfoon, toen de dorpelingen maar met mondjesmaat op externe

hulp konden rekenen, werden de winkels een belangrijke

steunpilaar voor de lokale gezinnen. De basisorganisaties die de

winkels runden, zorgden ervoor dat de prijzen in de coöperatieve

winkel stabiel bleven. Vanwege de schaarste en toenemende

vraag schoten de prijzen in commerciële winkels immers pijlsnel

de hoogte in.

ONDERDAK EN GOEDE OOGSTTijdens de eerste maanden na de ramp zorgden onze partners

EVRAP (actief op het eiland Samar) en TABI-Masbate (actief op

het eiland Masbate) er vooral voor dat boeren hun land opnieuw

konden bewerken om zo in hun eigen levensonderhoud te voor-

zien. Zo werden er werden zaden en landbouwmateriaal uitge-

deeld, akkers gebruiksklaar gemaakt en groentetuinen aangelegd.

De heropbouw van huizen en gemeenschapsvoorzieningen zoals

crèches was een andere prioriteit. Daarvoor bezorgden we de lo-

kale mensen het nodige materiaal. Het kantoor van onze partner

EVRAP op Leyte bleek zo erg beschadigd te zijn dat er niets an-

ders op zat dan het af te breken. Afgelopen juni ging de nieuw-

bouw van start. Het wordt een stevig gebouw met twee verdie-

pingen. Het personeel blijft elders aan de slag met de gekregen

computers, printers en stroomgenerator.

De boeren in de getroffen gebieden hebben ondertussen een

goede oogst binnengehaald. “Ze konden beginnen planten in fe-

bruari”, zegt Hans Schaap, landencoördinator van Solidagro op de

Filipijnen. “Dat was net op tijd, want later op het seizoen zou de

1 jaar na Haiyan:

lange termijn-

perspectief loont!

Deed u vorig jaar ook een gift voor de slachtoffers van tyfoon

Haiyan in de Filipijnen? Dat geld wordt goed besteed! Na de

noodhulpfase slaagden onze partners erin om duurzame lange

termijnprojecten op te zetten. Zo konden de plaatselijke

boeren hun leven weer zelf in handen nemen.

››› Tyfoon in de Filipijnen

P. 06P. 08

P. 09

De leden van de coöperatieve namen ook het voortouw

in de heropbouw. In het dorp Cogon bijvoorbeeld, zorg-

den ze ervoor dat de steun van donoren alle leden ten

goede kwam. Hoe deden ze dat? Ze verdeelden het geld

evenredig over drie groepen die ze binnen de coöpe-

ratieve hadden opgericht. Deze mochten elk beslissen

wat ze met het geld zouden doen. Twee groepen be-

sloten om handtractors te kopen om hun rijstvelden te

bewerken, een derde koos ervoor om te investeren in

de varkensteelt. En zo zijn er nog meer voorbeelden.

“Als er één positief gevolg is van Haiyan, dan is het wel

dat mensen er bewust van geworden zijn hoe belangrijk

het is om elkaar te helpen en samen actie te onderne-

men,” zegt Andrew Aytin, de Filipijnse communicatie-

medewerker van Solidagro.

“Ook internationale ngo’s die in onze werkgebieden ac-

tief zijn, merkten dat het veel voordelen biedt om te

kunnen samenwerken met bestaande organisaties. Vol-

gens EVRAP willen mensen die vroeger afkerig stonden

van de coöperatieve, nu wel aansluiten omdat ze gezien

hebben hoe goed de organisatie voor haar leden zorgt.”

P. 09

Op 6 december 2014 werd de regio opnieuw getroffen door een tyfoon. Hagupit legde zowat dezelfde weg af als Haiyan, maar was minder krachtig. Er vielen minstens 28 doden, vooral op Samar, en meer dan 30.000 woningen werden vernield. Bij het ter perse gaan van deze Djembé hadden we nog geen precieze informatie over de schade in onze projectgebieden op Samar en Masbate. Check hiervoor onze website.

In elk geval hebben de Filipino’s onze en uw blijvende steun hard nodig.

Stort daarom op BE19 0012 1876 7412 met vermelding ‘Steun Filipijnen’.

NIEUWE TYFOON HAGUPIT RAAST OVER

GETROFFEN GEBIEDEN

project. De vrouwenbeweging Bartolina Sisa speelt daarbij een

belangrijke rol. De organisatie slaagde er bijvoorbeeld al in om

overheidssteun te krijgen voor de aanleg van sprinklerirrigatie.

Kunnen mensen in België iets doen om INCCA vooruit te helpen?Je kunt geld geven uiteraard, maar we moeten ook ideeën en

kennis uitwisselen en delen. Ik geloof sterk in de kracht van

solidariteit. Samen kunnen we naar een betere wereld toewer-

ken. Want de wereld is in gevaar. De problemen hier zijn ver-

gelijkbaar met die van Bolivia, zoals de gevolgen van klimaat-

verandering. De boeren in Bolivia lijden hevig onder de erosie

en hevige regens die de oogst kapot maken. Onze kinderen

zullen de nefaste gevolgen dragen van de overexploitatie van

natuurlijke rijkdommen. We moeten de handen in elkaar slaan

om hier iets aan te doen.

Heb je tijdens je bezoek in België die solidariteit ervaren? Jazeker. Tijdens mijn lezingen en gastlessen ontmoette ik veel

gemotiveerde mensen. Ik zie dat er hier veel beweegt. Zelf

deed ik ook ideeën op, zoals tijdens het bezoek aan de twee

boerderijen waar op een duurzame manier aan landbouw wordt

gedaan. In de Natlandhoeve kweken ze o.a. runderen op basis

van bio-dierenvoeding zonder toegevoegde soja uit ontwikke-

lingslanden. En bij Het Blokhuis kunnen klanten zelf oogsten

en rechtstreeks groenten en vlees bestellen. Wat ik zeer goed

vond, is dat deze boer samenwerkt met collega’s uit de omge-

ving. Ze ruilen groenten zodat ze klanten een gevarieerd pakket

kunnen aanbieden.

Zie je verschillen en parallellen tussen België en Bolivia?Over het algemeen viel me op dat boeren hier minder samen-

werken dan in Bolivia. Daar is het coöperatief model veel meer

doorgedrongen. Duurzame initiatieven zoals de boerderijen die

ik bezocht zijn dan wel weer heel positief. Ook INCCA promoot

een duurzame, ecologische landbouw. Maar het is niet altijd

even makkelijk om boeren ervan te overtuigen om geen che

Wat doet INCCA precies?INCCA (Instituto de Capacitación Campesina)werkt samen met

lokale boerenorganisaties in verschillende gemeenten in het

departement Cochabamba. Boeren opleiden en hun organisa-

ties sterker maken, is één van onze belangrijkste taken. Boe-

renleiders krijgen een vorming zodat ze hun belangen kunnen

verdedigen. Niet alleen op politiek niveau, maar ook om bij-

voorbeeld samen een betere prijs te onderhandelen voor hun

producten. Daarnaast stimuleert INCCA duurzame landbouw en

zorgt ze ervoor dat boeren meer kunnen produceren. Dankzij

een beter waterbeheer en irrigatie kunnen boeren nu het hele

jaar door oogsten. We leren de boeren ook hoe ze hun teelten

meer kunnen variëren. Dit put de grond minder uit en zorgt

voor een gevarieerde voeding.

Hoe gaat zo’n vorming voor leiders concreet in zijn werk? De deelnemers aan de vorming worden gekozen uit de dorps-

gemeenschap. De meerderheid, 70%, zijn vrouwen. Ze leren

daar bijvoorbeeld hoe ze een voorstel moeten ontwikkelen voor

een gemeentelijk jaarplan. Of hoe ze druk moeten uitoefenen

op de lokale overheid om steun te krijgen voor een bepaald

INCCA-directeur

Roberto CallaÚ pleit

voor solidariteit

Roberto Callaú, directeur van onze Boliviaanse

partnerorganisatie INCCA, was van 14 tot 25 november in

België. Hij gaf hier verschillende lezingen voor een geboeid

publiek. Omgekeerd leerde hij bij over ecolandbouw in België.

Een gesprek met een gepassioneerd man.

››› Boliviaans partnerbezoek

P. 10

copy

right

foto

: Sar

ah G

oyen

s

micaliën te gebruiken. Onze gemeenschapswerkers

leggen hen uit dat chemische meststoffen de bodem

uitputten. Veel boeren weten dit niet. We leren hen

ook hoe ze zelf biologische meststoffen kunnen aan-

maken. Maar zowel in België als Bolivia dragen wij

ook als consument verantwoordelijkheid. We moeten

er op letten dat het voedsel dat we kopen gezond is

en op een milieuvriendelijke manier geproduceerd is.

WIE IS ROBERTO CALLAÚ? Roberto woont in de Bolviaanse stad Cochabamba. Hij studeerde daar economie. Plattelandsontwik-keling en de rol van boerenorganisaties daarin is zijn specialiteit. Daarover schreef hij verschil-lende publicaties. Hij doet al 25 jaar onderzoek en treedt op als consultant. Voordat hij directeur werd bij INCCA, had hij leidinggevende functies bij andere ngo’s.

ROBERTO’S PROGRAMMA IN BELGIË• lezingen op info-avonden in Sint-Niklaas,

Lille en Destelbergen

• bezoek aan Hoeve Het Blokhuis en De Natlandhoeve, 2 CSA-boerderijen (Community Supported Agriculture). Hierbij wordt de gemeenschap rond de boerderij betrokken bij de uitbating ervan, deels door zelfoogst, deels via abonnementen op groentepakketten

• gastles voor studenten van het 7de jaar Toerisme in Onze Lieve Vrouw Presentatie in Sint-Niklaas

• gastles voor studenten van het 7de jaar Handel van de Broederschool in Sint-Niklaas

• meet& greet met jongeren in JH Den Eglantier in Sint-Niklaas Tolk Hannes, Roberto en Stefanie van Solidagro

in de Natlandhoeve.

P. 11

LANCERING MET SINT-NIKLASE BURGEMEESTERDe webshop www.eerlijkzoet.be werd officieel gelanceerd op 3 de-

cember. Een delegatie van Solidagro werd toen ontvangen op het

stadhuis van Sint-Niklaas, de thuisbasis van onze ngo. Burgemees-

ter Lieven Dehandschutter kreeg de primeur om het 1ste Eerlijkzoet-

pakket in ontvangst te nemen. Inge Pauwels, verantwoordelijke

voor de donorrelaties bij Solidagro, legde de burgemeester uit wat

de bedoeling is.“We lanceren eerlijkzoet.be om extra inkomsten te

krijgen voor de ondersteuning van onze landbouwprojecten in het

Zuiden. Zo kunnen we een financiële basis opbouwen om de duur-

zaamheid van onze projecten ook op lange termijn te verzekeren.”

De burgemeester, een notoir chocoladeliefhebber, drukte alvast zijn

steun uit voor het initiatief.

AMBACHTELIJKE FAIR TRADE CHOCOLADEZowel particulieren als bedrijven en organisaties kunnen choco-

lade bestellen via www.eerlijkzoet.be. U vindt er chocoladerepen,

truffels, minichocolaatjes en pralines met verschillende smaken en

vullingen. Alles is ambachtelijk gemaakt met Fair trade Callebaut

chocolade. Een greep uit het aanbod:

Chocolade smullen

ten voordele van

Solidagro

Goed nieuws voor de chocoladeliefhebbers onder ons!

Onlangs lanceerde Solidagro de nieuwe chocolade-webshop

www.eerlijkzoet.be. U kunt er allerlei lekkers bestellen, van

repen tot pralines. De opbrengst van de verkoop gaat naar

onze landbouwprojecten in het Zuiden. Voortaan kunt u dus

snoepen met een goed geweten... Binnenkort een feestje op

het werk, met uw vereniging of familie? Plaats gauw

uw bestelling!

››› Nieuwe webshop www.eerlijkzoet.be

ChocoladerepenReep melk of fondantchocolade (90 gr), al dan niet met vulling: rum, kokos, krokante karamel of champagne.

Volle reep: 3.75 euro Met vulling: 4.45 euro

PralinesVullingen: kokos, krokante karamel, rum, champagne.

Prijs per doosje van 2 pralines: 2.40 euro

Er zijn ook doosjes van 4 (4 euro), 6 (5.40 euro) of 9 pralines (7 euro). U kan voor 1 soort kiezen of een mix.

TruffelsHeerlijk en huisgemaakt!

100 gram: 4.90 euro 200 gram: 8.50 euro

PERSONALISERINGU kan een persoonlijk geschenk samenstellen uit ons assortiment.

Maak uw eigen keuze uit onze producten en wij zorgen voor een

mooie presentatie. Organiseert uw vereniging of organisatie een

feest, huldiging of receptie? Bij Eerlijkzoet kan u terecht voor

holgoedfiguren of chocolade met bedrukking naar wens. Bovendien

kan u zelf kiezen welke informatie wordt meegegeven met uw ge-

schenk, zoals een tekst of foto met uitleg over Solidagro, uw orga-

nisatie of bedrijf, felicitaties…

> Ontdek snel het (h) eerlijke chocolade-assortiment op www.eerlijkzoet.be!

> Like de Facebookpagina Eerlijkzoet.be!

Meer info? Contacteer Inge Pauwels: inge.pauwels@eerlijkzoet.be of 03/777 20 15.

P. 12

Bestel nu voor 6 euro het mooie geschenkenpakket, bestaande uit: * 1 chocoladereep fondant * 1 doosje met 2 pralines Beide met een vulling gebaseerd op champagne.

GESCHENKENPAKKET VOOR DE EINDEJAARSFEESTEN

copy

right

foto

: Fot

o D

elro

‘Burgemeester Dehandschutter en Inge Pauwels van Solidagro

P. 13

/ 3 rode uien, gepeld,in vieren

/ 3 courgettes, in de lengte gehalveerd, in de breedte in 3 stukken

/ 3 rode, groene of gele paprika’s in 4 stukken

/ 2 aubergines, in de lengte in 6-8 plakken

/ 3 preien, in lange repen

/ 3 zoete aardappels, geschild, in de lengte gehalveerd, in lange repen

/ 5 tomaten, in vieren

/ 6 teentjes knoflook, geperst

/ 25 g verse gemberwortel, in plakjes

/ paar grote takjes verse rozemarijn

/ 1,5 dl olijfolie

/ 2 theelepels heldere honing

/ zout en versgemalen zwarte peper

/ yoghurt of harissa en brood, voor erbij

/ 500 g couscous

/ 1 theelepel zout

/ 6 dl warm water

/ 3 eetlepels zonnebloemolie

/ 25 g boter in blokjes

[ Dit heb je nodig voor 6 personen ]

DUURZAME RECEPTEN UIT WEST-AFRIKA

COUSCOUS MET GEROOSTERDE SEIZOENSGROENTEN

VEGETARISCH

/ 01. Verwarm de oven voor op 200°C. Doe alle groenten in een braadslee. Leg de knoflook, de plakjes gember en de takjes rozemarijn ertussen.

/ 02. Giet een royale hoeveelheid olijfolie over de groenten, sprenkel er wat honing over, voeg peper en zout toe en rooster

de groenten ca. 1 ½ uur, ze zijn dan zeer gaar en iets gekarameliseerd. De kooktijd hangt af van de grootte van de stukken

groente. Schep de groenten af en toe om in de olie.

/ 03. Doe de couscous in een kom als de groenten bijna klaar zijn. Roer het zout door het water en giet dit over de

couscous. Schep goed om zodat het vocht gelijkmatig wordt geabsorbeerd. Laat alles 10 minuten staan en roer de couscous

dan los. Wrijf de olie door de couscous en breek eventuele klontjes stuk. Doe de couscous in een ovenschaal en leg de

klontjes boter erop. Bedek met aluminiumfolie en verhit alles ca. 20 minuten in de oven.

/ 04. Wrijf met uw vingers de boter door de couscous en roer de couscous los. Schep een berg couscous op een groot bord

en maak bovenop een kuiltje. Schep een paar groenten in het kuiltje en leg de overige groenten om de berg couscous heen.

Giet de olie uit de pan over de couscous of geef die er apart bij. Serveer meteen. Lekker met yoghurt of harissa en brood om

in het kookvocht te dopen.

[ Aan de slag ]

››› Vernieuwd kookboekje

Aan tafel met boeren in het Zuiden Op zoek naar een speciaal cadeautje voor de

eindejaarsfeesten? Of nog inspiratie nodig voor

een feestelijk menu? Kom origineel uit de hoek en

bestel ons kookboekje! Met heerlijke recepten uit

Bolivia, West-Afrika en de Filipijnen, aangevuld met

weetjes over de ingrediënten en Fair trade. U steunt

er meteen ook onze projecten in deze landen mee.

>> BESTELLEN? Mail inge.pauwels@solidagro.be of bel 03/777 20 15. Kostprijs: 7 euro per stuk + verzendingskosten. Het boekje telt 51 pagina’s. Dit kookboekje werd gerealiseerd in samenwerking met Oxfam Wereldwinkel Sint-Niklaas en VELT, met de steun van Provincie Oost-Vlaanderen.

[ Weetje ]

Het is de traditie dat het stoofgerecht bij couscous uit 7 groenten bestaat, omdat het getal 7 geluk

brengt. In de keuze welke 7 groenten gecombineerd moeten worden, is men helemaal vrij, als het totaal

maar op 7 groenten komt. Het couscousgerecht wordt hier bereid met zomergroenten. Geef er harissa bij

voor wat extra pit of geef er ter afkoeling juist een schaaltje romige yoghurt bij. P. 14

Solidagro ondersteunt de armste boerenfamilies in Bolivia, West-Afrika en de

Filippijnen. Dankzij kleinschalige projecten zoals groentetuinen, rijstvelden

en waterputten werken we samen aan hun recht op voedsel. Deze solidariteit

willen we delen met jongeren en volwassenen in eigen land via ons educatief

aanbod en activiteiten.

CONTACT

Solidagro, Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas.

Tel 03/777 20 15 Fax 03/ 766 36 41, info@solidagro.be

www.solidagro.be

Volg het laatste nieuws op onze Facebookpagina!

COlofoN

• Hoofdredactie: Catherine Billiau, Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas,

03/777.20.15, catherine.billiau@solidagro.be

• Werkten mee aan dit nummer: Catherine Billiau, Stefanie Devloo, Inge

Pauwels, Martina Spittaels, Jan Vanhuysse

• Fotomateriaal: Peter Casier, foto Delro, Etienne Lacroix, Jan Vanhuysse

• Vormgeving: clauwerys@gmail.com

• Abonnementen Djembé: Djembé is gratis en verschijnt drie keer per

jaar. Adreswijzigingen of stopzettingen kan u melden via christa.lyssens@

solidagro.be of telefonisch: 03 777 20 15.

Djembé wordt gedrukt op 100% gerecycleerd papier, volgens een

milieuvriendelijk procédé.

Met dank aan DGD, Provincie Oost-Vlaanderen en Stad Sint-Niklaas.

STEUN SOLIDAGRO

Solidagro heeft ambitieuze plannen. Om deze te kunnen uitvoeren en onze

partners en projecten blijvend te ondersteunen, heeft Solidagro bijkomende

financiële middelen nodig. Vanaf 40 euro ontvangt u een fiscaal attest. Zo

krijgt u een deel van uw gift via de belastingen terug. Storten kan op het

rekeningnummer van ngo Solidagro:

BE 19 001-2187674-12. BIC: GEBABEBB met als mededeling “Gift Solidagro”

(Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas)

Ontdek op www.solidagro.be wat u allemaal kan doen om onze organisatie

te steunen!

Activiteiten JANUARI-MAART 2015 12 MAART 2015‘Klimaat en grond: reality check?’

Met het World Café ‘Klimaat en grond: reality check?’ slaan Solidagro en

het Geuzenhuis de handen in elkaar. Tijdens dit interessante debat wordt u

uitgenodigd om actief mee te denken rond het thema klimaat en grond.

De boeiende sprekers Wouter Vanhove (Ugent) en Shenna Sanchez

(voorzitter Federation of Young European Greens) lichten elk vanuit hun

eigen ervaringen het thema toe en scherpen het debat aan. Ondertussen

geniet u van een drankje en kunt u proeven van de heerlijke Fair trade

chocolade van www.eerlijkzoet.be t.v.v. van de projecten van Solidagro.

Het Geuzenhuis, Kantienberg 9, 9000 Gent, 19u (deuren).

Inkom gratis.

Oproepen

STEUN ONS VIA FACEBOOK

Bent u veel actief op Facebook? Met een muisklik kan u ervoor zorgen

dat onze activiteiten en acties een groter publiek bereiken. Hoe kan u

ons helpen?

• Like onze pagina op Facebook

• Nodig uw vrienden uit om onze pagina te liken.

Er zijn twee mogelijkheden:

1.Surf naar onze pagina en klik op

‘Invite your friends to like this page’.

2. Post een link naar onze pagina op uw homepage en

typ er de vraag bij om onze pagina te liken

• Like onze posts op Facebook en geef er commentaar op

VRAAG STEUN VOOR SOLIDAGRO IN UW GEMEENTE

Kent u mensen in je gemeente die actief zijn rond

ontwikkelingssamenwerking of lid zijn van de Gemeentelijke Raad voor

Ontwikkelingssamenwerking (GROS)? Of wilt u zelf deel uitmaken

van de GROS? Vraag dan steun voor Solidagro! Een persoonlijke

aanpak heeft immers altijd meer kans op slagen. Hetzelfde geldt voor

mond-aan-mondreclame voor steun aan onze projecten bij vrienden,

buren,sportclubs, het bedrijf waar u werkt…

Rock’n woll Sokken

€ 9 euro

‘Boeren troef!’ kaartspel

€ 5 euro

Kookboek ‘Wat de pot

schaft!’

€ 7 euro

Eerlijkzoet.be geschenk

€ 5 euro

Fair trade chocolade!

Bent u op zoek naar een uniek eindejaarsgschenk?

Koop een geschenk bij Solidagro en draag bij tot

een meer leefbare wereld!

Blader snel door deze Djembé voor meer info!

Hoe kan u de cadeaus bestellen?

• Online via www.solidagro.be

• Door uw bestelling door te mailen naar inge.pauwels@solidagro.be

• Telefonisch: 03/ 777 20 15

Uw bestelling kan geleverd worden of afgehaald worden in onze kantoren in de

Mercatorstraat 81 in Sint-Niklaas. Informeer bij ons naar de transportkosten

en leveringstermijn.