College 2Mindfulness training voor fysiotherapeuten en patienten met stress en/of chronische pijn

4 februari 2014

John van der Meij Trilemma: Bureau voor Training, Coaching en Therapie (Oegstgeest) Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen (Haarlem)

Casus Claire (34 jaar)pijn in haar nek/ schouder tgv een aanrijding 3 jaar geleden

CHRONISCHE PIJNIN HET BREIN

pijncentrumNoxeNociceptieBottom-up benadering pijn weefsel-georinteerd

Top-down benadering onbegrepen pijn Breingerelateerde factoren sensitisatie,cognities, emoties, aandacht, stress, contextSpring in het brein van je patint.Kies een centrale aanpakNo brain, no pain

PET-scan chronische rugklachten neuroplasticiteit en reorganisatieSensorische cortexlandkaartveranderdThalamuslandkaartvan rug vergrootPrefrontale cortexminder grijze stofAmygdalaactiviteittoegenomen

ZIT HET PROBLEEM DAAR WAAR JE HET VOELT (LICHAAM) OFDAAR WAARMEE JE VOELT (BREIN) ?

Hoopgevende ontwikkelingen neurowetenschappen

Effectiviteit in communicatie tussen netwerken neemt af bij chronische pijn CJ Star; The Journal of Neuroscience, 2010Bilaterale activiteit InsulaVerschuiving weg van Insula

Het rustbrein (default mode network) in rust zijn de sociale circuits in het brein heel actiefPeople who suffer chronic pain have constant brain activity in areas of the brain that would normally be at rest Rustbrein actief tijdens niets doen

Wat gebeurt er?Wat gebeurt er?Wat gebeurt er?Het verleden herinneren en over toekomst denkenZelf-projektie

Anatomie van het brein bij chronische pijn is abnormaalBrain regional gray matter decreases in a number of chronic pain conditions. (A) Bilateral dorsolateral prefrontal cortex and unilateral thalamic gray matter decreasesin chronic back pain, (B) Insula and cingulate cortex gray matter decreases in irritable bowel syndrome, from. Multiple brain regions show decrease gray matterdensity in (C) fibromyalgia, and in (D) tension headacheA.V. Apkarian et al. / PAIN" 152 (2011) S49S64

Altered cerebral response to noxious heat stimulation in patients with somatoform pain disorder H. Gndel et all; Pain Vol 137, 2008, Pages 413421

Patinten met een somatoforme pijnstoornis verwerken de emotionele dimensie van pijn sterker

EN ZO IS PIJN SLECHTS PIJNTENZIJ JE HAAR WEERSTAAT DAN WORDT HET EEN KWELLING I CHINGRegen is slechts regen,dat is nog geen slecht weer

En zo is pijn slechts pijntenzij je haar weerstaat dan wordt het lijden

I Ching

PAIN IS INEVITABLE. SUFFERING IS OPTIONAL.Dalai Lama

Verschil tussen pijn en lijden Pain-Topics.orgNews/Research; Updates; june 2010PIJNVerwerking nociceptieLIJDENBreinregios voor emotie en zelf-evaluatie

Pijn als passief fenomeen(Dreigende)schadePijn

Pijn als actief fenomeengedachten en emoties hebben een grote impact op intensiteit pijn en het lijdenInformatie uit lichaamPijnMIND

Gedachten Emoties

Primary suffering ( 1e pijl)(Dreigende)schadeDe actueleonplezierige sensaties in het lichaam

Secondary suffering (2e pijl)gedachten, emoties, gevoelens en herinneringen gassocieerd met pijnInformatie uit lichaamPijn MIND STRESSBEZORGDHEID DEPRESSIEVERMOEIDHEID

Secundair lijden zichtbaar in MRI van Claire tgv krachtige negatieve emoties, die haar lichaam voorbereiden om pijn en intens te ervarenCourse and Prognosis of back pain in primary care: The epidemiological perspective EditorialPain 122 (2006) Krachtige negatieve emotiesbezorgdheid,, angst, boosheid, depressie, vermoeidheidIs het omgekeerde ook waar?

A thousand Names for JoyByron KatieAl het lijden is verwarring.Verwarring is je verzetten tegen wat is.Als je volmaakt helder bent, is wat er is wat je wilt.Dus als je iets anders wilt dan wat er is,Kun je weten dat je verward bent.

WELKE INVLOED HEEFT MINDFULNESS OP CHRONISCHE PIJN ?

Mindfulness:1) haal primaire en secundaire lijden uit elkaar2) verminderen van bezorgdheid, stress, depressie vermindert de perceptie van pijn3) leer met compassie kijken naar het secundaire lijden

Intracerebral pain processing in a Yoga Master who claims not to feel pain during meditationRyusuke Kakigi et all. European Journal of Pain 9 (2005) 581-589

Can meditation practice eliminate pain? NO, but it can reduce the emotional intensity in which it is anticipated and experienced!

Acceptatie gebaseerde benadering zinvol voor chronische pijnpatintenVeehof, M. M., Oskam, M., Schreurs, K.M.G., Bohlmeijer, E.T. (2011). Acceptance-based interventions for the treatment of chronic pain: A systematic review and meta-analysis. Pain, 152, 533-542.Mindfulness-based stress reduction programma (Kabat-Zinn)Mindfulness-based cognitive therapy (Segal e.a.)Acceptance and Commitment therapy(Hayes e.a.)Mindsight ( Dan Siegel)

Twee vormen van aandachtSelectieve aandachtOpen, niet oordelende aandacht

Het veranderen van je relatie tot pijn de rode loper uitrollen voor het ervaren van pijn Kabat-Zinn,Handboek meditatief ontspannen, 1994

PIJNPijn is onvermijdelijk, lijden is optioneel

Mindfulness en pijn veranderen beide sensore, affectieve en cognitieve dimensies van de subjectieve beleving.Zeidan F et all, Brain mechanisms supporting the modulation of pain by Mindfulness Meditation; The Journal of Neuroscience, april 2011

Secundair lijden zichtbaar in MRI van Claire tgv krachtige negatieve emoties, die haar lichaam voorbereiden om pijn en intens te ervarenCourse and Prognosis of back pain in primary care: The epidemiological perspective EditorialPain 122 (2006) Krachtige negatieve emotiesbezorgdheid,, angst, boosheid, depressie, vermoeidheidJa, het omgekeerde is ook waar?

Pijnmodulatie via cognitieve technieken (reappraisal)Cognitieve controle neemt toe(activiteit van laterale prefrontale cortex neemt toe)

Sensore pijnverwerking neemt af (activiteit sec. sensore cortex en post.insula nemen af)

Relaties tussen meditatie-genduceerde afname van pijn en activatie van gebieden in het brein.Zeidan, F, et all; Journal of Neuroscience 31; 2011Cognitieve modulatie van pijnReductie in pijn intensiteit

Relaties tussen meditatie-genduceerde afname van pijn en activatie van gebieden in het brein.Zeidan, F, et all; Journal of Neuroscience 31; 2011Houdt pijn buiten bewustzijnInvloed op contextReductie in pijn onplezierigheid

Pijnmodulatie via mindfulness meditatie techniekenCognitieve controle en affectiviteit neemt af(activiteit van laterale prefrontale cortex neemt af)

Sensore pijnverwerking neemt licht toe(activiteit sec. sensore cortex en post.insula nemen toe)

Laat het verhaal los

Neutrale- en relatief ongerichte aandacht (mindfulness) is gunstig bij chronische pijnMcCracken,L.M et all; The role of mindfulness in a contextual cognitive-behavioral analysis of chronic pain-related suffering and disability. Pain122; (2007)PijnpatintenConcentratie op pijngebiedSmal aandachtsgebiedNegatief geladenAutomatische piloot

Pijn moet weg

Gaan meestal in strijd

Mindfull aanpakGeen concentratie, evt op ademhalingBreed aandachtsgebiedEmotioneel neutraalBewust met aandacht

Benvloedt niet primair de pijn, wel de houding tov pijnAcceptatie van pijn= pijn opmerken maar er niet op reageren

Cortex met 6 lagen cellen

Nociceptie of pijn?

Transformatie van nociceptieve informatie in de subjectieve beleving pijn1123456Bottom-up informatie

Transformatie van nociceptieve informatie in de subjectieve beleving pijn123456De huidige toestandDe herinneringenToekomstige verwachtingenDe externe omgevingTop-down informatie

Niets is wat het lijktleren kijken met nieuwe ogen

DANK VOOR UW AANDACHT!

WWW.TRILEMMA.NL

aandacht, de rol van aandacht bij pijn en bij mindfulness. Legt uit wat er in het brein gebeurt.stemmingen bijv. Geluk: wat gebeurt er in het brein, wat is emotieregulatie.Het golven verhaal (Alpha-, Beta-, Gamma-, Theta-)Hoe mindfulness training bevordert dat resonantie circuits ontstaan, hoe de mfn training gezien kan worden als een pure hersentrainingHet boek van Lone Frank: De vijfde revolutie **a crucial role of affect regulating brain structures such as the medial frontal cortex in this context. We investigated the cerebral processing of noxious heat stimuli as objective marker for pain sensation in 12 right handed women with somatoform pain disorder fulfilling DSM-IV criteria and 13 age-matched healthy volunteers using functional MRI

Comparing patients with controls a pain related hypoactive state of the ventromedial prefrontal/orbitofrontal cortex (BA 10/11) and a hyperactive state of the parahippocampal gyrus, amygdala and anterior insula were found in the patient group. Our findings of an altered cerebral processing of experimentally induced pain in patients with somatoform pain disorder support the hypothesis of dysfunctional pain processing, especially in affect regulating regions.***