ortho-nieuwsbriefgroeninge flash special - januari 2015

Beste lezers

2014 is voorbijgevlogen! In het afgelopen jaar hebben we weer verschillende initiatieven kunnen reali-seren, kwamen er nieuwe gezichten bij en hebben we afscheid genomen van gewaardeerde collega’s.

We hebben onder andere de afdeling orthogeriatrie opgericht, een project dat verschillende zieken-huizen ondertussen overnamen. Podologe Sarah Recour versterkte de raadpleging voetchirurgie en we namen afscheid van collega dr. Filip Gheysen die met welverdiend pensioen ging. Als voormalig diensthoofd van de afdeling orthopedie leidde Filip de fusie van de verschillende diensten in goeie

banen. We danken hem voor zijn grote inzet en wensen hem een welverdiend pensioen toe met veel tijd voor zijn kinderen, kleinkinderen en hobby’s.

Voor 2015 staan al verschillende nieuwe projecten klaar. We informeren u hierover later. We willen in de eerste plaats “de week van de orthopedie” voorstellen. Tijdens die week, die loopt van 9 tot en met 13 maart 2015, organiseren we verschillende infomomenten voor zorgverleners én patiënten. Ons ondertussen welbekende orthopodium richt zich op woensdag 11 maart naar kinesitherapeuten; op donderdag 12 maart is er een editie voor huisartsen.

Tijdens “de week van de orthopedie” houden we ook verschillende voordrachten, aangepast aan patiënten om uit te leggen hoe we bepaalde orthopedische problemen aanpakken. Mogen wij u vragen geïnteresseerde patiënten hierover te informeren. Het programma vindt u verder in deze nieuwsbrief, alsook een affiche om uit te hangen in uw wachtzaal.

Een ander terugkerend punt is kwaliteit en efficiëntie. In 2015 zullen we onze hospitalisatieafdelingen reorganiseren. We vervangen één longstay door een shortstay en we breiden ook de capaciteit van het dagziekenhuis uit. Op die manier volgen wij de maatschappelijke evolutie in de gezondheidszorg. We passen ook de inhoud van de zorg- en verpleeg-plannen aan voor een meer geïntegreerde verpleging. Hiermee streven we naar een persoonlijker aanpak en een betere feedback naar de artsen.

Beste lezers, die projecten zijn onmogelijk zonder de steun van onze hardwerkende en gemoti-veerde medewerkers. Zij zorgen dagelijks voor de realisatie van onze plannen en voor de goede zorg voor onze patiënten. We respecteren hen hiervoor ten zeerste en danken hen voor hun groot enthousiasme en inzet.

Ik wens u veel leesgenot en een gezond en gelukkig 2015 namens heel ons orthopedisch team.

dr. Dirk Oosterlinckmedisch diensthoofd

dr. Filip Gheysengepensioneerde arts

Dr. Filip Gheysen begon in 1973 aan zij n opleiding ortho-pedie aan de KU Leuven. Hij deed de eerste twee jaar algemene chirurgie in Merksem en nadien liep hij zij n stages orthopedie in AZ Sint-Lucas (Assebroek), de KUL Leuven (Pellenberg) en in Exeter.

In 1979 startte Filip zij n carrière in het Heilig-Hartziekenhuis in Kortrij k. In 1988 fusioneerde het Heilig-Hartziekenhuis met

het toenmalige Sint-Maartensziekenhuis van de Christe-lij ke mutualiteit. Filip, die lid was van de medische raad van het Heilig-Hartziekenhuis, trok prompt de lij n door en zette zij n functie voort in de medische raad van Sint-Maarten.

In 1992 associeerde Filip met mezelf en in 1999 vervoegde dr. Guy Putzeys ons team. Het was de tij d van het CAZK Groeninge, het eerste fusieziekenhuis dat ontstond uit de drie ziekenhuizen Sint-Niklaas, Maria’s Voorzienigheid en Sint-Maarten. In 2013 ontstond het fusieziekenhuis az groeninge en werd Filip Gheysen ons eerste diensthoofd en leider.

Iedereen kent Filip als een mens met een zeer charis-matische persoonlij kheid met een groot empathisch vermogen en zeer groot hart voor zij n patiënten. De wachttij den voor zij n patiënten waren soms lang, maar dat compenseerde hij ruimschoots door de tij d, de energie en de aandacht die hij aan zij n patiënten schonk.

In de operatiezaal was hij een ervaren teacher. Hij was stagemeester en opleider van veel assistenten en verpleegkundigen. Met veel geduld wou hij ze steeds een goede opleiding meegeven. Vanaf zij n 60ste stopte Filip met de wachtdiensten en deed hij het wat kalmer aan. Eind 2014 stopt hij zij n medische activiteit in az groeninge.

Wij wensen hem nog vele gezonde jaren toe met zij n familie en kleinkinderen. Wij danken hem van harte voor zij n inzet en steun aan onze dienst orthopedie.

dr. Dirk Oosterlinck

Begin september startte podologe Sarah Recour haar activiteiten op de dienst orthopedie. Sarah onder-steunt de voetspecialisten tij dens hun raadplegingen. Op die manier willen we de wachttij den beperken en de service aan de patiënten verbeteren.

Sarah volgde de opleiding podologie aan de Artevelde-hogeschool in Gent. Nadat

ze er met grote onderscheiding afstudeerde in 2012, bouwde ze werkervaring op in de diabetesvoetkliniek van het UZ Brussel en AZ Delta. Verder heeft ze ook haar eigen podologiepraktij k in Lauwe.

Sarah biedt ondersteuning tij dens de raadplegingen voor postoperatieve controles. Zo maakt ze teenspalken en helpt ze met verbanden. Verder informeert ze de patiënten ook over de technieken en de revalidatie. Dankzij haar opleiding is ze een toegevoegde waarde bij de behandeling van verschillende voet-, schoen- en steunzoolgerelateerde problemen.

Sarah doet ook zelfstandig raadpleging voor steunzool-vernieuwing en voetproblemen waarbij steunzoolthe-rapie noodzakelij k kan zij n. Op de raadpleging in het ziekenhuis worden geen steunzolen gemaakt. Onder supervisie van de voetchirurgen wordt de gepaste steunzool en eventueel bij komemende therapie, zoals kinesitherapie voorgeschreven. Sarah geeft de patiënten advies over hun probleem en aangepast schoeisel.

We zij n ervan overtuigd dat Sarah een belangrij ke troef is voor de voetraadpleging.

Sarah Recournieuwe podologe

Begin september startte podologe Sarah Recour haar activiteiten op de dienst orthopedie. Sarah onder-steunt de voetspecialisten tij dens hun raadplegingen. Op die manier willen we de wachttij den beperken en de service aan de patiënten verbeteren.

Sarah volgde de opleiding podologie aan de Artevelde-hogeschool in Gent. Nadat

ze er met grote onderscheiding afstudeerde in 2012,

Dr. Filip Gheysen begon in

pedie aan de KU Leuven. Hij deed de eerste twee jaar algemene chirurgie in Merksem en nadien liep hij zij n stages orthopedie in AZ Sint-Lucas (Assebroek), de KUL Leuven (Pellenberg) en in Exeter.

In 1979 startte Filip zij n carrière in het Heilig-Hartziekenhuis in Kortrij k. In 1988 fusioneerde het Heilig-Hartziekenhuis met

het toenmalige Sint-Maartensziekenhuis van de Christe-

Week van de orthopedieMaandag 9 maart 2015 tot en met vrijdag 13 maart 2015

Auditorium Het Notenhof, campus kennedylaan President Kennedylaan 4, 8500 Kortrijk

Informatiesessies voor patiënten

Gratis toegankelijk voor iedereen, zonder in te schrijven, iedereen welkom.

Maandag 9 maart 2015

15 – 15.45u: Artrose in de heup: wat kunnen we eraan doen? dr. Luc Vercruysse

16.15 – 17u: Heuppijn bij jonge mensen dr. Luk Verhelst

Dinsdag 10 maart 2015

15 – 15.45u: Artrose in de knie: hoe helpen we u? dr. Jan Van Der Bauwhede

16.15 – 17u: Hallux valgus en andere veel voorkomende voetproblemen dr. Frederick Michels

Woensdag 11 maart 2015

15 – 15.45u: Artrose in de schouder: wat kunnen we eraan doen? dr. Guy Putzeys

16.15 – 17u: Schouderarthroscopie dr. Jan Van Cauwelaert

Donderdag 12 maart 2015

15 – 15. 45u: Tenniselleboog en golfelleboog: hoe lossen we het op? dr. Marleen Dezillie

16.15 – 17u: Carpal tunnel en springvingers: hoe kunnen we u helpen? dr. Jeroen Vanhaecke

Wetenschappelijk programma voor zorgverleners

Inschrijven via www.azgroeninge.be/symposia a.d.h.v. uw persoonlijke code die u binnenkort elektronisch ontvangt.

Woensdag 11 maart 2015 Orthopodium voor kinesitherapeuten

• Tijdstip: 19.30 - 21.30u• Doelgroep: kinesitherapeuten, ergotherapeuten

Donderdag 12 maart 2015 Orthopodium voor huisartsen

• Tijdstip: 19.30 - 21.30u• Doelgroep: huisartsen

Vrijdag 13 maart 2015 Traumatologie in het operatiekwartier: van chaos naar structuur

• Tijdstip: 14 - 16u• Doelgroep: apothekers, artsen, logistiek en verpleeg-

kundigen operatiekwartier

Differentiaaldiagnose van liespijndr. D. Oosterlinck, diensthoofd orthopedie

Inleiding

Liespijn wijst vaak op heuppathologie en komt dus frequent voor in de orthopedische praktijk. Een vierde van de patiënten ontwikkelt symptomen van artrose voor de leeftijd van 85 jaar. Liespijn en letsels vertegenwoordigen 5% van de sportletsels en 10% van de consultaties bij sport- en orthopedische centra. Bij de behandeling van de patiënten moeten de orthopedisch chirurgen oog hebben voor musculoskeletale liespijn maar ook voor niet-orthope-dische vormen van liespijn.

Historiek

De evaluatie van een patiënt met liespijn bestaat voorna-melijk uit anamnese, klinisch onderzoek en diagnostische testen. We moeten de symptomen analyseren in functie van acuut/chronisch, locatie, uitstralingspijn en aard van de pijn. Die elementen helpen bij de differentiaal-diagnose van intra/extra-articulaire pijnoorzaken (zie tabel 1 muscu-loskeletaal en tabel 2 niet-musculoskeletaal).

Intra-articulair Extra-articulairAcetabulaire labrumscheur Avulsie fractuur van apofyse

Osteonecrose van femurkop

Abnormaliteit in facetge-wricht

Chondrolyse IIliofemoral ligament sprain

Femoro-acetabulair impin-gement

Lumbale radiculopathy

Femurhals stressfractuur Stressfractuur pubic ramus

Instabiliteit Muscle strain: adductors/sartorius, rectus femoris, iliopsoas, rectus abdominis

Legg-Calvé-Perthes ziekte Zenuwinklemming: genitofemoraal (L1, L2, L3); iliohypogastric (T12, L1); ilioinguinaal (T12, L1) ; lateraal femoraal cutaneous (meralgia pares-thetica, ventral rami (L2-L4); obturator of pudendal

Oncologische processen Osteitis pubis

Osteoartritis Psoas muscle abscess

Osteochondritis dissecans Sacroiliac joint disorder

Septische arthritis Snapping hip syndroom

Slipped capital femoral epiphysis

Sports hernia/pubalgia (eg. Hockey player syndrome)

Synovitis Trochanteric bursitis

Tabel 1: liespijn, differentiaaldiagnose: musculoskeletaal

Intra-abdominaalAcuut Chronisch

Abdominaal aorta aneurysma

Diverticulose

Appendicitis Inflammatoire darmziekte

Diverticulitis Inguinale of femorale hernia

Lymfeklierontsteking Tumoren

Genito-urinairAcuut Chronisch

Adnexa torsie Endometriose

Ectopische zwangerschap Prostatitis

Nefrolithiasis Testes maligniteit

Orchitis

Ovariumcyste

Pelvic inflammatory disease

Round ligament pijn

Round ligament torsie

Urineweginfectie

Tabel 2: liespijn, differentiaaldiagnose: niet-musculoskeletaal

Intra-articulairDe patiënt heeft meestal pijn rond het anterieure deel van de lies. De pijn is diep, d.w.z. dat hij uitstraalt naar de knie. Patiënten geven die pijn dikwijls aan met een C-sign (zie figuur 1). Ze houden hun hand over hun lies in de vorm van een C.

Intra-articulaire pijn is dikwijls weight-bearing (=mecha-nisch pijnpatroon). Mechanisch blokkerende pijn is suggestief voor labrale letsels, gewrichtsmuizen en degeneratieve letsels.

Figuur 1: C-sign: patiënten met intra-articlaire heupproblematiek

lokaliseren hun pijn in de vorm van een C.

Extra-articulairPijn die uitstraalt naar de rug, gluteaalstreek en pertro-chantaire regio of pijn onder de knieregio is eerder extra-articulair, zoals u kan zien op figuur 2 en 3.

Bij spinale en sacro-iliacale pathologie kunnen spier-zwakte, paresthesieën, rugpijn en neurogene claudicatio horen. Die symptomen kunnen toenemen bij persen, hoesten, niezen en zijn dikwijls houdingsgebonden.

Radiculopathie (L1-L3) kan ook liespijn geven zonder uitstraling naar distaal.

Vraag steeds naar congenitale afwijkingen en afwijkingen uit de kindertijd zoals heupdysplasie, slipped capital femoral epifyse en Perthes disease.

Sluit ook steeds avasculaire necrose uit door te vragen naar alcoholgebruik, steroïdengebruik, bloedstollings-stoornissen, neoplasie of hyperlipidemieën.

Het is belangrijk om bij de extra-articulaire oorzaken een vrij algemene anamnese uit te voeren.

Figuur 2: Algoritme voor bovenbenen, billen

en liespijn die uitstraalt distaal

Figuur 3: Algoritme voor liespijn met

uitstraling naar de knie

Figuur 5: Zenuwsymptomen en postoperatieve neuralgieën

worden frequent over het hoofd gezien bij heuppijnoorzaken.

Figuur 4: Algoritme voor liespijn gerelateerd aan het abdomen of manifesterend als brandende normale sensaties

Figuur 4 geeft een uitgebreider overzicht van de algemene differentiaaldiagnose van liespijn in relatie tot het abdomen, zowel postchirurgisch, vasculair, gastro-intes-tinaal als gynaecologisch.

Non-musculoskeletaal• Wanneer we naar non-musculoskeletale aandoeningen

kijken (figuur 4), kan liespijn wijzen op constipatie, abdominale pathologie, blaasafwijkingen of inflam-matoire darmziekten. Gewichtsverlies kan ook op een gastro-intestinale oorzaak wijzen.

• Een massa ter hoogte van de liesregio kan wijzen op een liesbreuk of femorale hernia.

• Suprapubische pijn kan wijzen op een urologisch probleem (tabel 2) (figuur 6).

• Flankpijn kunnen we in verband brengen met nefroli-thiasis.

• Epidimitis orchitis en torsiotestis kunnen ook een acute fase van liespijn veroorzaken.

Ook de sport- en vrijetijdsbeoefening van uw patiënt kan helpen bij het stellen van de diagnose. Bij bepaalde sporten bestaat een verhoogd risico op vroegtijdige degeneratieve afwijkingen en osteoartrose. Bij duursporten zoals voetbal, basketbal, handbal en hockey is er vaak een repetitieve gewichtsbelasting waarbij high impact loading en kraakbeen-overbelasting kunnen ontstaan. Acceleratie en deceleratie tijdens het sporten geven dikwijls afrukkings- of avulsieletsels (figuur 7).

Figuur 6: Algoritme voor suprapubische liespijn en uitstralende flankpijn Figuur 7: Algoritme van geïsoleerde liespijn

Besluit

De evaluatie van liespijn is vrij complex onder andere door de mogelijke overlapping van verschillende specia-lismen. Medische anamnese is een goede start bij de differentiaaldiagnose. Daar hoort echter ook een grondig klinisch onderzoek bij dat in dit artikel niet aan bod kwam.

Een goede anamnese en een goed klinisch onderzoek zijn ook richtinggevend om de juiste technische onderzoeken en verwijzingen aan te vragen. Zo kunnen we veel nutteloze onderzoeken vermijden.

Orthopedie, campus vercruysselaan

Burg. Vercruysselaan 5 | 8500 Kortrij k

t. 056 63 35 40

dr. Frederick Michels: knie - voet en enkel

dr. Dirk Oosterlinck: heup - knie - rug

dr. Guy Putzeys: trauma - schouder - bekken

dr. Jan Van Cauwelaert de Wyels: schouder - knie

dr. Jan Van Der Bauwhede: knie - voet en enkel

dr. Luc Vercruysse: heup - knie

dr. Luk Verhelst: heup - schouder

dr. Emmanuel Audenaert - UZ Gent: heup

dr. Pierre Moens - UZ Leuven: kinderorthopedie

Handgroep, campus loofstraat

Loofstraat 43 | 8500 Kortrij k

t. 056 63 35 80

dr. Marleen Dezillie: hand - pols - elleboog

dr. Jeroen Vanhaecke: hand - pols

prof. dr. Filip Stockmans: hand - pols

www.ortho-kortrijk.be

Het orthopedisch centrum az groeninge Kortrij k

vu: J

an D

eleu

, Pre

s. K

enne

dyl

aan

4, 8

500

Ko

rtrij

k

Recente publicaties

• H. W. Bouma, T. Hogervorst, E. Audenaert, P. Krekel, P. M. van Kampen. Can Combining Femoral and Aceta-bular Morphology Parameters Improve the Characteri-zation of Femoroacetabular Impingement? Clin Orthop Relat Res. 11 Nov 2014

• N. Juchtmans, A. A. Dhollander, J. Coudenys, E. A. Audenaert, C. Pattyn, S. Lambrecht, D. Elewaut. Distinct dysregulation of the small leucine-rich repeat protein (SLRP) family in osteoarthritic labrum compared to articular cartilage. Arthritis Rheumatol. 4 Nov 2014

• F. Michels, J. Van Der Bauwhede, S. Guillo, D. Oosterlinck, S. Thomas, Minimally Invasive Repair of the Tibialis Anterior Tendon Using a Semitendi-nosus Autograft. Foot & Ankle International. 2014 Mar;35(3):264-71

• P. D’Agostino, F. D. Kerkhof, M. Shahabpour, J. P. Moermans, F. Stockmans, E. E. Vereecke. Compa-rison of the anatomical dimensions and mechanical properties of the dorsoradial and anterior oblique ligaments of the trapeziometacarpal joint. J Hand Surg Am. 2014 Jun;39(6):1098-107

Wetenschappelij ke voordrachten

• E. Audenaert, The Role of CT Scan in the Work-Up of a Patient Requiring Hip Arthroscopy. XXVI SICOT Triennial World Congress combined with the 46th SBOT Annual Meeting, November 2014, Rio de Janeiro

• F. Michels, Arthroscopic Anatomy of the Ankle. Sports Medicine Arthroscopic Stabilisation of the Lateral Ankle Advanced Course, June 2014. Rotterdam

• F. Michels, Endoscopic reconstruction of the ATFL and CFL: a cadaveric study. Expert panel: Ankle Instability Group, September 2014 Chicago

• F. Michels, How to drill the talar tunnel in an ATFL reconstruction. Expert panel: Ankle Instability Group, September 2014 Chicago

• G. Putzeys, Acetabular fractures: general overview. 24th BOTA Symposium, 20 September 2014, Liège

• G. Putzeys, Double locked plating technique in a closed periprosthetic supracondylar femur fracture. 9th European AO Experts´ Symposium , University Clinic, 26-27 September 2014, Innsbruck, Austria

• G. Putzeys, Registers: een beleidsbepalend instrument op voorwaarde dat … Symposium polytrauma 11 september 2014, az groeninge Kortrij k

• J. Vanhaecke, Scaphoid fracturen: diagnose tot behandeling. Werkgroep handen van de Nederlandse vereniging voor orthopedie: 12 november, Utrecht

• J. Van Der Bauwhede, Behandeling van kraakbeen-letsels in de knie. Kortrij kse vereniging van kinesisten. 20 november 2014

Organisatie

• Op 11 september 2014 organiseerde de dienst ortho-pedie samen met de diensten anesthesie, medische beeldvorming en spoedopname een symposium over de opvang van polytraumapatiënten: Polytrauma-opvang in België, stiefmoederlij k behandeld?

• Op 16 september werkte dr. Jeroen Vanhaecke mee als instructeur op de cursus “Cadaver workshop: surgical approaches to the wrist and the hand” in Leuven.

• Op woensdag 26 november werkten dr. Frederick Michels en dr. Jan Van Der Bauwhede mee als instructeur op de cursus voet- en enkelchirurgie in de Kulak. Samen met prof. Evie Vereecke van het depar-tement anatomie Kulak en prof. Matricali (UZ Leuven) trainden ze de deelnemers in allerlei nieuwe chirur-gische technieken.

• Op 21 en 22 oktober was dr. Jeroen Vanhaecke instructeur op de cursus “Masterclass: Hand and Wrist fracture and arthroplasty” te Barcelona.