De telecommunicatiesector in transitie Workshop januari-februari 2003 Faculteit Economische en...

De telecommunicatiesector

in transitie

Workshop januari-februari 2003

Faculteit Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen

Telecommunicatiesector in Transitie 2

Inleiding

De telecommunicatiesector oorspronkelijk: « natuurlijk monopolie » Slechts één onderneming actief in de telecomsector:

Belgacom (ex-RTT) De telecommunicatiesector vandaag:

Natuurlijk monopolie is verdwenen o.w.v. technologische ontwikkelingen

Meerdere ondernemingen zijn actief in de telecomsector: behalve Belgacom, ook Mobistar en Base


Oorspronkelijke situatie in de telecommunicatiesector

« Natuurlijk monopolie »: Het is goedkoper wanneer één grote onderneming

de totale marktoutput voortbrengt dan wanneer meerdere kleinere ondernemingen die output zouden produceren.

Reden: hoge vaste netwerkinfrastructuurkosten die vereist zijn om actief te zijn in de telecom-sector, zodat de gemiddelde kosten dalen over een groot outputbereik.

Zie grafiek


Grafische voorstellingP

Q

MK

GTK

GVK

VraagMO

QMONO QVC

PMONO

PVC


Sociaal-economisch efficiënte output

Prijsafzetlijn = Vraag = MSB

MK = AanbodVC = MSK

Q

P

PVC

QVC

E

0

Totale sociale baten

Totale sociale kosten


Sociaal-economisch efficiënte output

Prijsafzetlijn = Vraag = MSB

MK = AanbodVC = MSK

Q

P

PVC

QVC

E

Maximale sociaal-economische welvaart


2 х 0,75 mld € = 1,5 mld €

1 mld €

Illustratie€

mld eenheden

MK

GTK

VraagMO

10

0,07

0,10

5

0,15


Illustratie

Natuurlijk monopolie: 1 mld € < 1,5 mld € het is efficiënter wanneer de 10 mld eenheden

door één grote operator worden aangeboden, dan wanneer bv. twee operatoren elk 5 mld eenheden aanbieden

Reden: uitgebreide schaaleffecten tengevolge van hoge netwerkinfrastructuurkosten


Het dilemma van het natuurlijk monopolie

Enerzijds: Efficiënter wanneer slechts één onderneming

telecomdiensten aanbiedt Beperking van het aantal aanbieders in telecom-

sector tot één leidt tot toegenomen efficiëntie Monopolie voor verlening van telecomdiensten

wettelijk toegekend aan één onderneming: RTT, later Belgacom


Het dilemma van het natuurlijk monopolie

Anderzijds: Inefficiëntie (onderproductie) wanneer overheid die

ene onderneming laat begaan Zie grafiek


Dilemma van natuurlijk monopolieP

Q

MK

GTK

VraagMO

QMONO QVC

PMONO

PVC

A

B

C

Sociaal-economisch verlies


Dilemma van natuurlijk monopolie

Enerzijds: Beter dat dienstverlening door slechts één

onderneming (monopolist) wordt aangeboden Leidt tot toegenomen efficiëntie

Anderzijds: Risico op onderproductie (QMONO < QVC) Leidt tot verlies aan sociaal-economische

efficiëntie


Regulering van het natuurlijk monopolie

P

Q

MK

GTK

VraagMO

QMONO QVC

PMONO

PVC

A

B

C


Marginal cost pricingP

Q

MK

GTK

VraagMO

QMONO QVC

PMONO

PVCE


Marginal cost pricingP

Q

MK

GTK

VraagMO

QVC

P P’C

C’

Verlies van de monopolist


Marginal cost pricing

Verlies vergoeden door subsidie Financiering door het heffen van belastingen

Transfer van belastingbetalers naar monopolist


Indirect effect van belastingheffing

Verstoring van de incentives van economische agenten

Voorbeeld: Extra belastingen op het inkomen uit arbeid om het

verlies van de monopolist te vergoeden Verstoort de incentives van de werknemers om te

werken: werknemers zullen geneigd zijn om minder te werken door de extra belastingen

Grafisch: verschuiving naar boven van aanbodcurve voor arbeid



Aantal uren

Loon

V

A

A’

E

E’

QQ’

L

L’

A

B

C

D

tax



Aantal uren

Loon

V

A

A’

E

E’

QQ’

L

L’

A

B

C

D

tax

0


Two-part pricing

Enerzijds: Vaste vergoeding om toegang te krijgen tot de

dienstverlening (« aansluitingskost ») Deze vaste vergoeding dient om het verlies van de

monopolist te compenseren Anderzijds:

Variabele gebruikskost per geconsumeerde eenheid Gelijk aan de marginale kosten, zodat de soc.-eco.

efficiënte output QVC wordt aangeboden

Transfer van de gebruikers van de dienstverlening naar de monopolist


Equity-probleem van two-part pricing

Vaste vergoeding: « lump sum » Gelijk voor alle consumenten Onafhankelijk van aantal geconsumeerde

eenheden Probleem:

Sommige consumenten worden uitgesloten van de dienstverlening

Dit is een equity-probleem in plaats van een efficiency-probleem


Average cost pricing

Prijs wordt gelijkgesteld aan gemiddelde (totale) kosten: P = ATC

Resultaat: Break-even: winst noch verlies Output = QBE < QVC

Zie grafiek


Average cost pricingP

Q

MK

GTK

VraagMO

QVC

PVC

BE

QBE

PBE D

E

F

(Beperkt) verlies aan sociaal-economische

welvaart


Average cost pricing: consequenties

Enerzijds: QBE < QVC

(beperkt) verlies sociaal-economische welvaart Anderzijds:

Break-even: winst noch verlies Geen verlies dat dient te worden gecompenseerd


Kruissubsidiëring

Economische efficiëntie is niet de enige reden waarom overheden natuurlijke monopolies reguleren

Andere reden: inkomensherverdeling Telecomsector:

Inkomensherverdeling tussen verschillende types van consumenten

Door middel van kruissubsidiëring


Kruissubsidiëring

Herverdeling van « long distance » naar « local »: Long distance: Pld > MCld genereert winst Local: Pl < MCl lijdt verlies

Kruissubsidiëring: met long distance-winst het local-verlies subsidiëren

Inkomensherverdeling van long distance-bellers naar local-bellers


Efficiency-problemen van kruissubsidiëring

V

A

P

QQld

Pld

Long distance P

Q

V

A

Pl

Ql

Local

A

B

C D

E

F


Transitie in de telecomsector

Oorspronkelijk: natuurlijk monopolie Één grote onderneming was efficiënter dan

meerdere kleinere ondernemingen Gereguleerd monopolie voor verlening van

telecommunicatiediensten: Belgacom (ex-RTT) Omstreeks eind jaren ’80 – begin jaren ’90:

Transitie: verdwijnen van het natuurlijk monopolie


Technologische ontwikkelingen

Ontwikkeling van mobiele technologie Overgang van analoge naar digitale

technologie Toegenomen snelheid van

computerprocessoren en van netwerken


Gevolgen van deze technologische doorbraken

Enerzijds: Significante daling van de kosten om

telecomdiensten aan te bieden Voorbeeld: mobiele telecomdiensten vereisen

minder kosten dan vaste telefoniediensten Anderzijds:

Drastische toename van de vraag naar telecommunicatiediensten

Voorbeeld: GSM- en internetgebruik


Einde van het natuurlijk monopolie

Tengevolge van toename van de vraag en daling van de kosten: Meerdere (kleine) ondernemingen kunnen de

totale marktoutput tegen lagere totale kosten voortbrengen dan één grote onderneming

Illustratie: zie grafiek


2 х 0,75 mld € = 1,5 mld €

1 mld €

Illustratie€

mld eenheden

MK

GTK

VraagMO

10

0,07

0,10

5

0,15


Illustratie

MO VV’

MKMK’GTKGTK’

10 15

0,10

0,15

7,5 mld eenheden

€

0,09

0,12


1,8 mld €

2 х 0,675 mld € = 1,35 mld €

Illustratie

V’

MK’

GTK’

15

0,15

7,5 mld eenheden

€

0,09

0,12


Einde van het natuurlijk monopolie

Ruimte voor meerdere ondernemingen in de telecommunicatiesector

Er konden nieuwe ondernemingen toetreden naast de gevestigde aanbieder, Belgacom


Resultaat

Nieuwe ondernemingen zijn toegetreden tot de telecommunicatiesector

Voorbeeld: mobiele telecommunicatie Mobistar en Base zijn toegetreden als nieuwe aanbieder,

naast de gevestigde onderneming Proximus Besluit:

Oorspronkelijke monopolistische marktstructuur is verdwenen

Vandaag: meer concurrentiële marktstructuur in de telecommunicatiesector

De telecommunicatiesector in transitie Workshop januari-februari 2003 Faculteit Economische en...

Documents

Transcript of De telecommunicatiesector in transitie Workshop januari-februari 2003 Faculteit Economische en...