De nieuwe generatie in beeldbellen. - Mobilea · helpdesk kan de doelgroep wel effectief en op...

Beeldzorg 2.0 De nieuwe generatie in beeldbellen.

Samen de zorg dragen Fryslân Fernijt innovatieproject 331430015 van Mediapioniers.

Schermsturing/schermovername i.c.m. zorgcentrale en/of helpdesk. Toegepast op zorgplatform Mobiléa.

Mediapioniers B.V.

3

pagina 4 Constructieve samenwerking in de zorgdriehoek

pagina 5 Voorwoord

pagina 7 Inhoud van het project

pagina 8 De aanvrager en projectpartners

pagina 9 Andere betrokken partners

pagina 10-11 Projectpartners en hun belang van deelname

pagina 12-13 Aanpak en resultaten

pagina 14-15 fase 1: De focusfase

pagina 16-17 fase 2: De technofase

pagina 18-21 fase 3: De realisatiefase

pagina 22-24 fase 4: test & valorisatie fase

pagina 25 fase 5: presentatiefase

pagina 26-27 Projectpartner zorgplatform Mobiléa

pagina 28-29 Projectpartner zorggroep Alliade

pagina 30-31 Projectpartner Hanze hogeschool

pagina 32-33 Partner Connecting Hands

pagina 34-35 Partner Comfortzorg

pagina 36-37 Partner Steffies Particuliere Zorg

pagina 38-39 Project betrokkene Zorgbelang Fryslân

pagina 40-41 Afûk, de partner voor de friestalige versie van Mobiléa

pagina 42 Dankwoord en toekomstvisie

INHOUD

4

Samen de zorg dragen.

Zorg op afstand.Kosten efficiëntie.

Optimale personeelsinzet.

Hulp op afstand.Snel en eenvoudig contact.

Toegang tot informatie.

Betere contactopties. Efficiënte informatie deling.

Mee kunnen helpen.

Constructieve samenwerking in de zorgdriehoek:

Cliënt

Zorg Mantelzorg


5

Door het onderzoek dat we als Mediapioniers mochten doen voor

zorgplatform Mobiléa ontdekten we de grote behoefte in de zorg aan

kosten efficiënte oplossingen en de vraag van de overheid naar verdere

digitalisering. Tevens bleek uit het onderzoek dat één van de grootste

uitdagingen waar onze maatschappij de komende tientallen jaren voor

staat, het zelfredzaam thuis laten wonen van hulpbehoevenden is. Als

je dan zelf de leeftijd krijgt dat je ouders hulpbehoevend worden ga je

praktisch nadenken over hoe je hen kan helpen en hoe je hun hulpvra-

gen optimaal kan combineren met je eigen activiteiten. Dus niet alleen

efficiënt met kosten om gaan, maar ook met tijd. Natuurlijk wil je daar

het gevoel en persoonlijk contact niet onder laten lijden.

Dit werd de basis voor het Fryslân Fernijt project

‘Samen de zorg dragen”.

Als je dit denken combineert met de huidige mogelijkheden dan kom je

tot de conclusie dat automatisering en internet de basis voor de oplos-

sing bieden. Alleen mist bij veel mensen in onze maatschappij de kennis

en ervaring om de digitalisering zelfstandig te begrijpen. De hamvraag

werd daardoor; ‘Hoe kunnen we zorgvragers met geen tot weinig

digitale kennis zo goed mogelijk online ondersteunen en verbinden met

hun hulpgevers?’

Zoals bekend draagt beeldzorg bij aan de zelfredzaamheid van zorg-

vragers en aan een efficiënte werkwijze van zorgverleners. Om zorg

op afstand en daarmee de zelfredzaamheid verder op te schalen en het

gebruik van online diensten door cliënten effectief te ondersteunen is

hulp op afstand door het kunnen overnemen van elk willekeurig device

(Remote Support) een vereiste geworden.

Daarnaast is de huidige technologie van beeldbellen in de zorg te duur

en/of richt die zich op specifieke hardware, is vaak merk afhankelijk en

werkt niet samen. Het integreren van bestaande zorgcentrales en het

integreren van bestaande analoge en of 3G/4G mobiele verbindingen

in bijvoorbeeld een driehoeksgesprek (multidisciplinair overleg tussen

patiënt, specialist, huisarts en evt. verwanten.) i.c.m. remote support is

op dit moment niet mogelijk.

Mediapioniers heeft met behulp van dit project een wezenlijke bijdrage

geleverd aan de beschreven uitdagingen. Onze doorontwikkeling van

zorg op afstand maakt het mogelijk de knoppen aan de hulpvrager via

schermsturing aan te reiken en de smartphone, tablet en computer

over te nemen in een eigen veilige en vertrouwde digitale omgeving.

Door in co-creatie samen met de doelgroepen, (zorg)ondernemers,

wetenschappers, studenten en belangenorganisaties te onderzoeken

en ontwikkelen is een gebruiksvriendelijk prototype gerealiseerd. Wij

danken alle betrokkenen die hebben meegewerkt om de nieuwe gene-

ratie zorg op afstand samen met ons te ontwikkelen: Beeldzorg 2.0.

Ruud Bleeker, directeur Mediapioniers BV.

VOORWOORD

Mediapioniers B.V.


6

7

1. Naam van het project.


Via Cross-platform Remote Support i.c.m. zorgcentrale en/of helpdesk.

2. Aanleiding van het project.

De overheid en de maatschappij eisen met het breed ingezette digita-

liseringsproces dat mensen zelfstandig online hun zaken gaan regelen.

Ondertussen beschikt bijna iedereen over een internetverbinding via

een zelf gekozen device, ook reeds vele ouderen; smartphone, tablet,

laptop, enz. Lang niet iedereen kan daarin goed meekomen, vandaar

dat het platform Mobiléa is ontwikkeld, waarmee de zelfredzaam-

heid voor ouderen en mensen met een beperking wordt bevorderd

door een breed scala aan functies en diensten aan te bieden, zoals

beeldbellen, wasservice, boodschappen en maaltijden online bestellen,

medicatie inname controle, agenda t.b.v. dagstructuur en reminders,

navigatie en/of OV-ondersteuning. Mensen lopen snel vast in online

toepassingen en via gewoon bellen kunnen ze niet of niet adequaat

worden geholpen door welke servicedesk of zorgcentrale dan ook.

Middels Cross-platform Remote Support i.c.m. zorgcentrale en/of

helpdesk kan de doelgroep wel effectief en op afstand worden onder-

steund, zodat ze eenvoudig, snel en begrijpbaar online digitale zaken

kunnen afhandelen.

3. Omschrijving beoogde resultaat en hoe dit gebruikt gaat worden.

Remote Support, werkend op alle soorten bestaande apparatuur, is

een vereiste om de doelgroep het online werken toe te eigenen door

ondersteuning op afstand volgens de bij ons project betrokken zorg-

aanbieders. Acceptatie en uiteindelijk dagelijks gebruik is de grootste

drempel die overwonnen moet worden om te spreken van een succes-

vol product. Door het te ontsluiten via een telefooncentrale-systeem

kunnen tevens vele vormen van (beeld)bellen aan elkaar worden

verbonden. Hiermee wordt de overstap naar nieuwe technologie

kleiner en dus de drempel om ons product te omarmen lager. Elke

helpdesk of (zorg)centrale kan daardoor niet alleen analoog maar ook

met aanwijzingen op het scherm van de vragende partij direct online

helpen door letterlijk het device over te nemen en de ‘overgenomen’

partij mee te laten kijken.

4. Omschrijving van de uit te voeren werkzaamheden in het project.

Het is de grote technologische uitdaging om de verschillende be-

sturingssystemen en apparatuur generiek te laten werken. Om het

succesvol in de markt te zetten moeten allereerst de wensen en eisen

vanuit de markt worden bepaald in combinatie met de opties en me-

thoden 5). Aangezien er diverse soorten technologie moeten worden

verbonden, moet elke verbindingsoptie worden vastgelegd, intensief

onderzocht en gebouwd en getest. Werkt een verbinding niet, dan

moet er een alternatief of work-around worden bepaald en gebouwd.

Elke fase wordt met alle partners doorlopen en overeengekomen.

De technologische samenwerking van Mediapioniers, software-onder-

nemer Ronald de Vries van Mobiléa, stichting Gerrit als samenwer-

kingsverband van en voor Friese zorgverleners op het gebied van ICT

en informatie-uitwisseling en de Hanze hogeschool (lectoraat New

Business & ICT) zou moeten resulteren in een werkend voorbeeld. Dit

moet praktijkgericht in co-creatie worden onderzocht onder leiding

van ervaren wetenschappers en de technologische partners i.s.m.

zorgprofessionals, belangenorganisaties, cliënten/patiënten en familie/

verwanten. Gedurende het onderzoek moet blijken of het kans van sla-

gen heeft als concept. De doelgroepen ouderen en VG beheersen de

nieuwe technologie over het algemeen minder goed en zijn meteen de

doelgroepen die in aantal fors zullen groeien. Voor de maatschappij is

er de economische en demografische noodzaak om hen te ondersteu-

nen en nieuwe oplossingen aan te reiken.

INHOUD VAN HET pROjECT


8

Handleiding voor projectindieners

Deze subsidieregeling wordt mogelijk gemaakt door het ministerie van Economische Zaken, SNN en de provincie Fryslân

Mediapioniers voert het Fryslan Fernijt project ‘Samen de zorg dragen’ uit met partners en betrokkenen. Het zorgplatform Mobiléa vormt de basis voor de uitwerking van de innovaties.

Mediapioniers B.V.

Pure eenvoud in beeldzorgMOBILÉA

AANVRAGER EN pROjECTpARTNERS

1 Mediapioniers BV:

Hemdijk 10, 8601 XH Sneek

2 Mobiléa BV:

Leeuwarderweg 72, 8605 Aj Sneek

3 zorggroep Alliade: de (nacht)zorgcentrale:

Moleneind NZ 56, 9203 ZR Drachten

Trambaan 10, 8441 BH Heerenveen

4 Hanze hogeschool New Business and ICT:

Zernikeplein 11 k D2.35 | postbus 3037, 9701 DA Groningen

9

ANDERE BETROkkEN pARTNERS

5 Steffies Particuliere Zorg:

Bolwerkplein 8 8701XE Bolsward

Steffi Schijveschuurder, algemeen directeur/hoofd zorg: Je laten

verzorgen en verplegen betekent het bloot gesteld zijn en je overgeven

aan de situatie. Door kleinschaligheid en het werken in kleine teams,

als ook het werken volgens een “total care systeem” (zoveel mogelijk

zorg uit één hand), verlenen wij als Steffies Particuliere Zorg, per-

soonlijk, betrokken en professioneel zorg. Voor de cliënt betekent dat

stabiliteit, zekerheid en goede zorg in uw vertrouwde omgeving.

6 Connecting Hands:

Schrans 92 8932 NH Leeuwarden

Directeur jan Stuve: De organisatie was jarenlang een ‘luis in de pels’

van het logge zorgsysteem. Het bestaansrecht van Connecting Hands

ging dwars tegen de bureaucratie in, vanuit de heldere missie de zorg

weer toegankelijk te maken en cliënten werkelijk te helpen. Van mens

tot mens. jan is daarom blij dat de transitie de zorgsector opschudt.

7 Comfortzorg:

Burg. kuperusplein 144 8442 Cj Heerenveen

Hanni van den Broek, directeur: Comfortzorg is een unieke organisatie

voor zorg en dienstverlening thuis en op vakantieadressen, zelfs 24/7.

Wij doen dit voor iedereen, vanuit elke financieringsvorm. Het gaat er

om dat u goede en vertrouwde hulp krijgt die aansluit bij uw wensen.

8 zorgbelang Fryslan:

Harlingertrekweg 53, 8913 HR Leeuwarden

Behartigt de belangen van de cliënt/patiënt. Zorgbelang Fryslân vindt

het belangrijk dat zorg in de provincie Fryslân kwalitatief goed is en

blijft voor nu en in toekomst. Zorgbelang vormt actief een schakel tus-

sen de gebruiker en aanbieder van zorg en dienstverlening. Een belang-

rijk aspect bij Zorgbelang is dat zij onafhankelijk functioneert. Hierdoor

kan de vereniging het zorgaanbod toetsen en evalueren vanuit cliënt-

perspectief zonder daarbij specifieke belangen te behartigen, anders

dan het algemene streven naar een passend en kwalitatief hoogstaand

zorgaanbod in Fryslân. In haar activiteiten legt Zorgbelang de verbin-

ding tussen zorgvragers en –aanbieders. In deze schakelfunctie stelt zij

allerlei partijen in staat om te leren van elkaars ervaringen, de patiënt

en de medisch specialist, de cliënt en de gemeentelijk medewerker.

9 stichting Gerrit:

Lavendelheide 11B 9202 pD Drachten

GERRIT richt zich op zorginnovatie: stimuleert en faciliteert regionale

zorgcommunicatie, met als doel optimale kwaliteit en toegankelijkheid

van zorg. De klanten en participanten zijn zorgaanbieders, maar in alles

wat we doen ligt de focus op het belang van de patiënt/cliënt. Deze

heeft in de praktijk bijna altijd te maken met diverse zorgverleners die

vanuit meerdere organisaties moeten samenwerken rond en met de

patiënt. De visie is netwerkzorg: geen ‘starre’ ketens. Goed samen-

werkende zorgaanbieders rond de patiënt. Netwerkzorg vereist een

infrastructurele aanpak: geen individuele oplossingen, maar regionale

concepten die in alle gevallen de best mogelijke zorg faciliteren.


10

1 Mediapioniers BV:

Mediapioniers BV voert Research & Development werkzaamheden uit

in opdracht van Mobilea BV. Er wordt onderzocht of ouderen en men-

sen met een verstandelijke beperking met behulp van een zorgplatform

geschikt voor bestaande computers, tablets en/of smartphones langer

zelfredzaam kunnen leven, dit door het aanbieden van zorg en services

op afstand. Hiervoor wordt een breed scala aan technieken onder-

zocht. Door reeds gedaan verkennend onderzoek zien we de moge-

lijkheden om de benoemde nieuwe en multidisciplinaire technologie te

ontwikkelen: via Cross-platform Remote Support i.c.m. zorgcentrale

en/of helpdesk. Signalen uit de markt tonen aan dat er een zeer grote

potentie is bij zorgcentrales en helpdesks. Bij het uiteindelijk realiseren

van de technologie kan deze online wereldwijd worden uitgerold en

verkocht. Niet alleen aan zorgpartijen, maar ook aan de helpdesks van

alle soorten marktpartijen, zoals banken en verzekeraars. Ons belang

is daarmee een forse groeipotentie voor ons bedrijf zoals verder ook

uitgeschreven in deel 4.

2 Mobiléa BV:

Mobiléa BV is het zorg & services platform voor ouderen en gehan-

dicapten. Het platform krijgt een grote voorsprong op soortgelijke

producten met de in dit projectplan beschreven innovatieve functiona-

liteit. Mobiléa is een onderscheidend platform in de huidige zorgmarkt,

omdat het de cliënt centraal stelt en niet een enkele zorgaanbieder

of domoticapartij. Hierdoor is het platform echt toekomstgericht op-

gezet. Nieuwe producten marktontwikkelingen baseren zich op het

feit dat de cliënt centraal staat. De transitie in de zorg benadrukt dit

ook. Realisatie van Cross-platform Remote Support i.c.m. zorgcentrale

betekent voor Mobiléa een belangrijke USp. Mobiléa ziet zichzelf als

zorgoplossing om ouderen en gehandicapten te ondersteunen om

langer zelfredzaam thuis te wonen. Door meerdere zorgaanbieders in

het project te betrekken wordt de nieuw te ontwikkelen technologie

in samenhang met Mobiléa beter onderzocht en gevalideerd. Het is

pROjECTpARTNERS EN HUN BELANG VAN DEELNAME

essentieel voor Mobiléa als projectpartner om niet op de mening van

één zorgpartij af te gaan. Met één partij is dan wel het werkingsprin-

cipe aangetoond, maar is er voor Mobiléa geen duidelijkheid van hoe

de zorg over het algemeen tegen de nieuwe technologie aankijkt

en hoe deze valt te integreren in de werkzaamheden en bestaande

technologie die bij de diverse zorgaanbieders wordt gebruikt. Hiervoor

huurt Mobiléa een aantal extra zorgaanbieders in om haar zorg & servi-

ces platform in de praktijk te testen in samenhang met de in dit project

te onderzoeken nieuwe technologie.

3 zorggroep Alliade: de (nacht)zorgcentrale:

Als grote zelfstandige zorggroep met een eigen zorgcentrale is het van

eminent belang om goede functionaliteit en service aan je klanten te

bieden. Dit om te kunnen blijven bestaan in de zorgmarkt die nu volop

in ontwikkeling is en om de nadelige gevolgen van de bezuinigingen van

de overheid zoveel mogelijk te beperken. Als grote zorgaanbieder is

het ook belangrijk om na te blijven denken over goede en warme zorg.

Dit kan door mee te gaan met de tijd en ontwikkelingen zoals eHealth.

De cliënt/patiënt wil steeds meer de eigen regie hebben en houden.

Tevens moeten zij langer zelfredzaam thuis blijven wonen. Verwan-

ten en mantelzorgers willen graag tijdbesparend meehelpen en mee

kunnen kijken of de zorg die geleverd wordt wel goed gebeurt. Mieke

Draijer, directeur Medische Zaken bij Zorggroep Alliade, maakt zich

sterk voor samenhangende zorg.

Door op de (nacht)zorgcentrale analoge, 3G/4G verbindingen met

(beeld)bellen met elkaar te verbinden kan ook een verwant in een

bestaand gesprek van een zorgprofessional met een cliënt worden toe-

gevoegd. Met Remote Support kan een centralist op afstand een device

overnemen van een cliënt en meteen helpen. Hierdoor ontstaan naast

vooral de waakfunctie ‘s nachts, ook nieuwe kostenefficiënte diensten

en vormen van begeleiding.

11

Alliade zoekt verder naar uitbreiding van Beeldzorg zoals nieuwe zorg-

op-afstanddiensten voor eigen cliënten van Talant, voor de ambulante

cliënten van Wil en mogelijk ook als dienstverlener voor andere

zorginstellingen. Met Remote Support ingezet door mantelzorgers en

verwanten kunnen diensten sneller en zonder betaalde ondersteuning

worden aangeboden.

Het belang van een helpdesk is dat ze hierdoor kostenefficiënter

zouden kunnen gaan werken en vooral op een zeer kostenefficiënte

manier veel meer mensen in korte tijd kunnen helpen en ondersteu-

nen. Door het gebruik van hun online producten/diensten voor een

zo groot mogelijke groep toegankelijk te maken zal er een compleet

nieuw verdienmodel kunnen worden gerealiseerd. Online is dit een-

voudig landelijk uit te rollen. De markt is snel groeiende van thuiswo-

nende ouderen en VG. Dus grote marktkansen voor een professionele

zorgpartij die goed de omslag in de transitie weet te maken.

4 Hanze hogeschool New Business and ICT: (Persoonlijk van Hugo Velthuijsen | Lector New Business & ICT | Leading Lector Kenniscentrum Ondernemerschap | Hanzehogeschool Groningen)

Het sluit bijzonder goed aan bij projecten die momenteel al lopen bin-

nen mijn lectoraat. Zo doen wij een project op het gebied van Beeld-

bellen in de GGZ, waarbij we onderzoeken of en hoe beeldbellen een

alternatief is voor sommige interacties tussen GGZ instellingen en hun

cliënten. In diverse eerdere projecten hebben we ons bezig gehouden

met de vraag hoe doelstellingen als langer thuiswonen, zelfmanage-

ment en grotere zelfredzaamheid met ICT middelen kunnen worden

gerealiseerd, waarbij we beoogd gebruikers nadrukkelijk betrekken bij

het bedenken en ontwikkelen van oplossingen om deze optimaal aan

te laten sluiten bij de behoefte en beleving van die beoogde gebrui-

kers. Ik denk dat wij een belangrijke toegevoegde waarde zouden

kunnen leveren in dit project door de kennis en ervaring uit andere

projecten te gebruiken voor de productontwikkelingen die jullie voor

ogen staan en door met multidisciplinaire teams evaluaties te doen van

het gebruik van nieuwe oplossingen. Wij hebben technische kennis

en programmeurs in de vorm van docentonderzoekers en studenten

(met begeleiding vanuit de Hanze) om aan de technische problematiek

bij te dragen, inclusief een omgeving voor het beheer van ICT pilot

producten voor het doen van tests en pilots om nieuwe producten en

diensten te valideren.

Het belang is nieuwe kennis en projectervaring op te laten doen door

Docentonderzoekers en de studenten. Zowel praktijkgericht als

op technologisch terrein. Hierdoor blijft de Hanze hogeschool zich

ontwikkelen als een toonaangevend kenniscentrum op het gebied van

eHealth en Healthy Ageing.


12

Intro: Zorgcentrales met medisch geschoolde centralisten worden be-

perkt in hun huidige (beeld)belmogelijkheden. Met onze innovatie kun-

nen zowel analoge als mobiele 3G/4G-verbindingen worden ontsloten

in een digitaal beeldbel-gesprek geïnitieerd vanuit Mobiléa. Ook Skype/

FaceTime/Google Hangouts en andere opties willen we in de toekomst

ontsluiten. Bovendien kan via schermsturing/schermovername gelijk op

afstand worden geholpen.

Case: VG-locaties van Alliade, Steffies Particuliere Zorg en van Con-

necting Hands waarin VG’ers en andere cliënten onder leiding van een

locatiemanager met beperkte medische kennis cq. verantwoording

zorgvragen krijgen die ze intern niet kunnen/durven oplossen. De VG-

locatiemanager vertrouwt de situatie niet en belt de zorgcentrale. De

medisch geschoolde centralist bepaalt via beelddiagnose of er iemand,

en zo ja wie, bij het gesprek moet komen.

Dat kan een apotheker zijn of een specialist zoals een huisarts of

psychiater. Die te allen tijde met de op dat moment beschikbare ver-

bindingen in het (beeldbel) gesprek toegevoegd kan worden, zoals via

een analoge lijn of middels een 3G/4G mobiele verbinding. Daardoor

is diegene dus niet verplicht om de Mobiléa-verbinding (beeldbel-

verbinding) te gebruiken. Op dezelfde wijze geldt dit ook voor familie

en mantelzorgers die op deze manier altijd, ook vanuit het buitenland,

bereikbaar zijn en in een gesprek kunnen deelnemen en dus ook als

er op dat moment geen internet-verbinding beschikbaar is. Buiten een

vaste internet-verbinding is beeldbellen door de grote hoeveelheid

data een kostbare aangelegenheid via de bestaande telecom-providers.

Met de nieuwe technologie kan de centralist, als de diagnose het

toelaat, het ook zelf oplossen. De centralist neemt het scherm van de

hulpvragers over, zodat het juiste behandelingsprotocol met bijbeho-

rende video/infosheet wordt opgestart. Stap voor stap doorloopt de

centralist het protocol, geeft tegelijkertijd mondeling de bijbehorende

uitleg en controleert de uitvoering. Hierdoor hoeft er geen dure

zorgprofessional te worden ingeschakeld of een extra collega om op

de VG-locatie te passen. De doelgroepen zijn dus VG’ers op locatie en

zelfstandig thuiswonende VG en/of ouderen. Zij kunnen op dezelfde

wijze worden ondersteund.

Enkele andere scenario’s die kunnen worden toegevoegd:

Een oudere of VG’er is buiten de zorglocatie of eigen woning aan het

wandelen of op reis en weet niet meer waar ie is. Degene belt de

zorgcentrale. Die neemt de device over en kan via gps zien waar de-

gene is en daarop instellen hoe de weg terug is te vinden, cq. helpen bij

het plannen van de reis via het OV. Voordeel is dat deze persoon zich

hierdoor weer zelf kan redden en er niemand naartoe hoeft te gaan.

Zelfstandig wonende ouderen met dementie en een partner onder-

steunen bij het gebruik van internet en overige functies van Mobiléa.

Hiermee kan de zelfredzaamheid en het welzijn (voorkomen van

sociaal isolement van de partner) worden verbeterd. Middels het ont-

sluiten van websites als www.zorgvoorelkaar.com en www.wehelpen.

nl binnen Mobiléa kan de partner op zoek naar een vrijwilliger die

tijdelijk kan zorgen voor zijn of haar partner. Als de partner niet handig

is met internet kan hulp op afstand middels Remote Support door

mantelzorg en/of de zorgcentrale noodzakelijk zijn om gezamenlijk

op zoek te gaan naar de juiste vrijwilliger. Tevens is het mogelijk om

binnen een driehoek-gesprek tussen cliënt & partner en mantelzorger

of zorgaanbieder en de vrijwilliger een intake gesprek te voeren. De

ontsluiting van analoge en of 3G/4G mobiele verbindingen is dan een

must. Hiermee verlaag je de drempel tot het inhuren van

vrijwilligers en zorg je dat de gezonde partner niet

in een sociaal isolement komt.

AANpAk EN RESULTATENUSE CASE 1 ZORGGERELATEERD EN GERICHT Op DE DOELGROEpEN VG EN

OUDEREN. ZOWEL ZELFSTANDIG THUISWONEND ALS Op VG-LOCATIES.

Twee soorten online helpen:

- Zorg- en serviceloket van de Alliade zorggroep met kennis van hun

zorg & services.

- Mantelzorgers, familie, vrienden, vrijwilligers, verwanten die de

zorgvrager mee kunnen helpen op afstand.

Mantelzorgers kunnen hun naasten, met beperkte digitale kennis,

online via schermsturing/schermovername helpen. De winkels zijn

reeds verdwenen uit de kleine dorpen. Nu ook de pinautomaten. Met

betrekking tot bijvoorbeeld online boodschappen, verzekerings-, zorg-

en/of bankzaken kan een verwant worden betrokken om controlerend

en sturend te zijn.

De case gericht op Zorg- en serviceloket van Alliade:

De zorgvrager neemt contact op met de mantelzorger om te helpen

bij het online zoeken of een hulpmiddel wel wordt vergoed. De man-

telzorger kan eenvoudig op afstand de juiste informatie op het scherm

zetten van de hulpvrager en samen bespreken wat een goede keus is.

De hulpvrager ziet hoe het werkt en kan mogelijk de volgende keer of

na een aantal keren zelf een online zoekactie doen. Indien ze er samen

niet uitkomen kan het Zorg- en serviceloket van Alliade worden gebeld

die op afstand eveneens via schermsturing/schermovername meehelpt.

USE CASE 2 (MANTEL)ZORGGERELATEERD ONLINE HELpEN GERICHT Op DE DOELGROEp OUDEREN.

Bovenstaande kan ook in omgekeerde volgorde plaatsvinden.

Ouderen hebben vragen m.b.t. het invullen van formulieren. Ze ko-

men er online zelf niet uit. Ze nemen rechtstreeks contact op met het

Zorg- en serviceloket van de Alliade zorggroep via hun eigen mobile

device/computer. Of met de administratieve ondersteuningsdienst

van Comfortzorg. De persoon aan de andere kant kan via schermstur-

ing/schermovername direct concreet helpen en de declaratie gelijk

gezamenlijk afronden. Tevens kan een familielid in het gesprek (ook

analoog en/of mobiel) worden betrokken als extra hulp en controle.


14

1 DE FOCUSFASE

Uitgangspunt:

Met dezelfde technologie zoveel mogelijk vragen beantwoorden en

problemen oplossen. Oftewel een zo generiek mogelijke oplossing.

Praktijkvoorbeelden:

Alliade wil meer gebruik maken van ambulante beeldzorg, oftewel het

op afstand zo laagdrempelig mogelijk communiceren met de zorgpro-

fessionals onderling als ook met de hulpvragers en hun mantelzorgers/

verwanten.

Alliade wil graag ook 24/7 contact op afstand gekoppeld aan hun

zorgcentrale. Het is juist fijn dat er niet zomaar iemand voor de deur

staat. Ook het gevoel dat er 24/7 bereikbaarheid mogelijk is geeft

een fijn gevoel aan thuiswonende mensen met een licht verstandelijke

beperking.

Spelletjes zijn een goede trigger om een platform te gaan gebruiken.

Alliade: wil dus vooral ook de mantelzorgers er meer en meer in

betrekken. Dit is ook heel belangrijk voor hun pakketselectie.

Behoeften van ouderen die worden onderkend zijn: beeldbellen met

de kleinkinderen haalt mensen over om smartphones en tablets te gaan

gebruiken. Tevens kan schermsturing en/of schermovername een be-

langrijke bijdrage leveren een het meer echt op afstand kunnen helpen.

Alliade zorgcentrale: het netwerk altijd goed werkend is essentieel

hiervoor.

Ook moeten belmomenten goed onderling kunnen worden gepland.

In de praktijk blijkt dat spelletjes goed kunnen worden ingezet voor

zorgmijders; ambulanten die niet de deur openen zouden mogelijk

een check via Whatsapp kunnen krijgen. Zodat kan worden gezien of

ze thuis zijn. Bijvoorbeeld op basis van het feit of ze gebruik hebben

gemaakt van Mobiléa.

SteffiesPZ: Vrouw heeft chronische psychose, zwaarlijvigheid en

diabetes. Zoon ondersteund zijn moeder. Zoon raakt zelf in paniek

en dan is de vraag van SteffiesPZ wie moet ik nu ondersteunen? Een

praktijksituatie die meegenomen kan worden in de verdere ontwikke-

ling en denkrichtingen.

ConnectingHands gebruiken ipads/clientportaal/samen met de client

om onderling te communiceren en eerste signaleringen te doen. Ook

kunnen ze via de ipad rapporteren. Voor hen zou schermsturing en/

of schermovername een belangrijke praktische aanvulling zijn op hun

werkwijze.

Hanzehogeschool geeft het volgende aan: eye-tracking lab. Binnen dit

lab is ruimte voor webapplicatie ontwikkeling, maar ook kan gedrags-

onderzoek worden gedaan met geavanceerde eye-track apparatuur.

Daarnaast zijn er algemene eisen aan een goed werkende oplossing:

specialisten ontsluiten naar ambulant, altijd werken en dus goede

infrastructuur internet en apparatuur benodigd.

Positieve kenmerken Zorg op afstand:

- meer eigen regie naar client

- client en begeleider hebben elkaar beter leren kennen, hierdoor

ook meer onderling vertrouwen

- onderlinge sociale netwerk tussen clienten is vergroot

- draagt bij aan veiliger gevoel door 24/7 nabijheid

- oplossing in panieksituaties en specifieke hulpvragen

- worden steeds persoonlijker gesprekken met meer diepgang en

aansluitend op hulpvraag

- beeldzorg ook geschikt als directe zorg; dagstructuur geven en

soms bij ziekte/vakantie de vervanger voor ambulante zorg

- ruimte voor sociaal praatje/leuke gesprekken

- met minder huisbezoeken is dezelfde goede zorg te leveren

- na het zelf gebruiken door begeleiders van Beeldzorg wordt het als

positiever ervaren

- betere informatiedeling en samenwerking tussen client, begeleiders,

centralist en ambulante zorg, hierdoor efficienter werkend

- steeds meer vaste gezichten op de zorgcentrale

15

RESULTATEN

Opmerkingen van cliënten m.b.t. Zorg op afstand:

- goede handleiding nodig

- voorkomen storingen en virusmeldingen

- updatemeldingen goed managen

- naast tekst meer gebruik maken van symbolen en kleuren

- houden aan de belafspraken met client

- vooraf aangeven dat Beeldzorg (deels) thuis bezoeken vervangt

- meer opties om vrije tijd in te vullen: meer spelletjes en films

- cliënt meer inzage geven in planning zorgcentralist, zodat ze zelf

kunnen bepalen met wie ze willen bellen

- zorg voor cliëntgerichte implementatie en leg daarin goed de

mogelijkheden uit inclusief motivatie van gebruik en bezoek aan

zorgcentrale

Opmerkingen medewerkers m.b.t. Zorg op afstand:

- meer doen aan onderlinge communicatie en vastlegging tussen

begeleiders thuis en zorgcentrale, ook voor onderling begrip en

inzicht

- meer discipline in rapportage en betere afstemming van wat moet

worden gerapporteerd

- duidelijke richtlijnen voor medewerker: welke zorg via beeldzorg

en welke via thuiszorg?

- zorgcentrale moet voldoende clientinformatie hebben om ze goed

te kunnen helpen

Toekomstvisie:

Ouderen en VG gaan steeds meer gebruik maken van smartphones en

tablets. De zorg moet nu al bezuinigen met 2,7 miljoen ouderen, dit

aantal groeit naar 4,7 miljoen in 2040. Door online via smartphones en

tablets Zorg & Services op een betrouwbare en betaalbare manier aan

te bieden ontstaat een winwin. Zorgaanbieders en leveranciers krijgen

een nieuw verdienmodel en ouderen en VG krijgen meer betaalbare

en veilige mogelijkheden.

De route:

Mobiléa is reeds ontwikkeld en beschikt over de basisfuncties beeld-

bellen en zorgcentrale-functionaliteit. kortom een prima basis voor

het testen van de technologische innovaties Cross-platform en Remote

Support. Oftewel via zoveel mogelijk (beeld)bellijnen met elkaar

kunnen communiceren en waar mogelijk via Remote Support helpen

op afstand. De route Cross-platform en Remote Support leidt tot het

faciliterende deel waarop nieuwe diensten kunnen ontwikkeld.

De diverse belangen:

1 Ouderen en VG willen betrouwbare en betaalbare zorg en services.

Zorgbelang vertegenwoordigd hun belangen.

2 Zorgaanbieders willen goede zorg kunnen blijven leveren. Dit moet

betaalbaar blijven. Nieuwe verdienmodellen zijn nodig.

3 Leveranciers als Mediapioniers en Mobiléa, maar ook supermarkten,

tuiniers, kappers, enz. willen hun product verkopen.

4 Dit lukt alleen als het ook werkt. Hiervoor onderzoekt de Hanze en

houdt een partij als Gerrit de controle over het automatiseringsproces

en of dit aansluit bij de zorgorganisaties.


16

2 DE TECHNOFASE

Uitgangspunten:

- Bring Your Own Device (BYOD): oftewel cross-platform werkend.

- Betaalbare oplossing: geen dure soft- en hardware.

- In de praktijk werkende oplossing voor alle betrokkenen. In co-

creatie user interface ontwerpen en ontwikkelen.

Inleiding:

In deze fase, de Technofase, zijn de innovaties onderzocht op techno-

logisch vlak via de agile scrum methode. Dit is in nauwe samenwerking

gedaan tussen Mediapioniers, Hanze hogeschool en Mobiléa. Tevens

zijn stichting Gerrit, de zorgaanbieders en de IT-afdeling van Alliade

hierin betrokken. Stichting Gerrit als verbindende ICT-expert van de

zorg in Noord-Nederland, Alliade en de bij het project betrokken

zorgaanbieders als zijnde launching customers.

Onderstaande doelen in deze fase uitgewerkt en aangetoond

- Cross-platform kunnen beeldbellen.

- Traditionele telefoonlijnen kunnen bellen (outbound).

- Mogelijkheid dat traditionele lijnen kunnen bellen naar

onze innovatie (inbound).

- Eén op één telefoongesprekken.

- Multiparty gesprekken.

- Zowel audio als video, als enkel audio en enkel video.

- Als de oplossing gebruik gaat maken van nieuwe en bestaande

deeloplossingen en deze software moet geconfigureerd worden

(bijvoorbeeld users aanmaken), dan moet dit via een ApI kunnen.

- Onderzoek naar juiste framework/oplossingsrichting voor remote

support.

- Cross-platform remote support kunnen geven.

- Realiseren van de juiste framework/socket oplossing.

- Bij het toevoegen van nieuwe functionaliteiten, geen aanpassingen

nodig aan deze code. Zorg dus voor een abstracte laag.

- Enkel 1 op 1 sessies momenteel, geen meekijkers, ook voor privacy

en veiligheid.

- Diegene die support geeft, wijst aan, de ander moet de actie

uitvoeren. De actie wordt dan bij beiden uitgevoerd. Waarna de

supporter weer kan aangeven wat volgende stap wordt. Hiermee

ontstaat zelflerend traject. Ook de optie van daadwerkelijk op

afstand schermovername realiseren.

Abstracte laag

Online zorgplatformen en websites zijn dynamisch en willen steeds

meer en betere functies toevoegen. Onze innovaties richten zich op

unieke helpdesk-functionaliteit waarmee snel en vloeiend op afstand

iemand met weinig tot geen ‘digitale’ kennis kan worden geholpen. Dit

moet kunnen gebeuren door familie, vrienden, een mantelzorger maar

ook door een zorgprofessional. Zoals bijvoorbeeld een zorgcentralist,

thuiszorg-medewerker of iemand van een meldkamer.

Door het toevoegen van onze innovaties moeten ook producten

en services online snel, eenvoudig, op afstand, veilig en zo foutloos

mogelijk kunnen worden besteld. Oftewel zo weinig mogelijk retouren

veroorzakend, leiden tot zo weinig mogelijk wanbetaling, betaalbaar

werkend op alle devices en dergelijke.

Al deze functies zouden per direct ook moeten werken met remote

support. Het is daarom wenselijk deze oplossing op een manier te

bouwen dat het geen aanpassingen/uitbreidingen nodig heeft zodra er

meer functionaliteit in een website en/of platform wordt gehangen.

Denk hierbij aan bijvoorbeeld standaard AngularjS directives uitbreiden

of luisteren naar de juiste AngularjS events.

Samenvatting HT-onderzoek VG:

De belangrijkste positieve verwachtingen hebben te maken met

tijdsbesparing, contact en inzicht. Er kan geconcludeerd worden dat

het belangrijk is om inzicht te hebben in de omstandigheden van een

cliënt. Door middel van schermovername kan dit nog meer verbeterd

worden. Ook kan er gezegd worden dat direct contact erg belangrijk is

voor zowel de cliënten als de medewerkers. Schermovername kan

17

RESULTATEN

hier een rol bij gaan spelen. Het scherm kan direct worden overge-

nomen en dus voor directe hulp zorgen. De belangrijkste conclusie

die kan worden getrokken is dat schermovername gaat zorgen voor

tijdsbesparing voor medewerkers. Er hoeft niet altijd bij cliënten langs

te worden gegaan als het ook via een scherm op te lossen is, cq de hier

te behalen snelheid kan essentieel zijn in een zorgproces.

Samenvatting HT-onderzoek ouderen:

Welke ontwerpeisen en richtlijnen zijn belangrijk voor de ontwikkeling

van een schermovername-applicatie om ouderen op een effectieve

en efficiënte wijze te kunnen ondersteunen bij digitale handelingen in

Mobiléa. De onderzoeksfase heeft verschillende invalshoeken gehad.

kort gezegd is er onderzocht hoe ouderen digitale handelingen leren,

waar zij moeite mee hebben en wat hulpgevers nodig hebben bij het

ondersteunen van de ouderen.

De belangrijkste resultaten die daar uit voort komen zijn dat ouderen

goed in staat zijn om te leren als ze iets leuk vinden en het niet te

lang duurt. Daarnaast moeten zij de gemaakte stappen noteren en

meerdere keren herhalen. Bestaande ontwerpeisen voor applicaties

zijn bevestigd en blijven belangrijk. Tekstgrootte, contrast en een

esthetisch design zijn daar de belangrijkste van. Hulpgevers moeten

geduld hebben om ouderen te kunnen ondersteunen en hebben tools

nodig zoals betrouwbare informatievoorzieningen en aanwijsmogelijk-

heden op het scherm van de oudere. Voor beide doelgroepen geldt

dat communicatie de sleutel is tot goede ondersteuning. Non-verbale

communicatie gaat grotendeels verloren, daarom is een betrouwbare

belverbinding in combinatie met de juiste tools essentieel. Ouderen

kunnen niet veel tegelijk en dus ook niet beeldbellen en tegelijkertijd

instructies opvolgen. Ouderen moeten zich tijdens een sessie alleen

op de taken focussen en niet afgeleid worden door extra’s. Hulpge-

vers kunnen daarentegen wel meerdere taken tegelijk uitvoeren, en

bijvoorbeeld via de webcam, aan de houding van de oudere, aflezen

hoe de instructies ontvangen worden.

Eindresultaat technische onderzoeken:

Uitgebreid onderzoek naar de traditionele oplossingen zoals Team-

Viewer, VNC, LogMeIn en Remote Desktop Support toont aan dat al

deze tools niet de mogelijkheid hebben om cross platform support te

leveren. De meeste tools kunnen vaak geen mobiele telefoons overne-

men zoals Android en iOS. Onze oplossingen moeten dit wel kunnen

en daarmee een innovatie in de markt zijn.

Er is gekeken waarom deze traditionele tools dit niet kunnen. Dit

komt omdat zij andere, deels verouderde, technieken gebruiken en

uitgaan van het op afstand helpen door het overnemen van een ander

zijn/haar computer. Ons onderzoek en onze ontwikkeling richt zich

op zelfredzaamheid en ook om mensen met weinig tot geen digitale

kennis online functionaliteit nog te laten aanleren cq mee te helpen om

deze kennis zo lang mogelijk te onthouden. Mocht het dan toch, door

bijvoorbeeld geheugenproblemen, niet meer lukken om via Mobiléa

zelfstandig online zaken als zorg, producten en diensten te bestellen.

Dan kan via Mobiléa alsnog met schermovername worden geholpen.

Net als bij de andere verouderde systemen, maar dan binnen een

gepersonaliseerde eigen vertrouwde omgeving en ook nog eens via alle

devices onderling toegankelijk.

Na vele vergaderingen en brainstorm sessies is uiteindelijk het idee

ontstaan om multiplayer technieken te ontwikkelen waarmee acties

aan beide kanten uit te voeren zijn. Dit moet op zo’n abstracte

manier opgezet worden dat alles wat wordt gebouwd hiermee om

kan gaan. Voordeel van deze oplossing is dat hier een totaal andere

techniek wordt toegepast en ontwikkeld dan de traditionele partijen

en dat deze dus werkend zijn te maken op alle mobile devices. je

kunt daarmee alles wat je bouwt via remote support cross-platform

ondersteunen. Voor het verbinden van alle soorten (beeld)bellijnen is

eveneens de techniek uitgedacht om deze te realiseren. Werkend via

een mediaserver.


18

3 DE REALISATIEFASE

Uitgangspunten:

In de vorige fase, de Technofase, zijn de innovaties onderzocht op

technologisch vlak via de agile scrum methode. Dit in samenwerking

tussen Mediapioniers, Hanze hogeschool en Mobiléa. Tevens zijn

stichting Gerrit, de zorgaanbieders en de IT-afdeling van Alliade hierin

betrokken. Stichting Gerrit als verbindende ICT-expert van de zorg in

Noord-Nederland, Alliade en de bij het project betrokken zorgaanbie-

ders als zijnde launching customers. Deze fase was eveneens het go/no

go moment en is het bewijs geleverd dat de technologische innovaties

haalbaar zijn.

Werkwijze en oplossingsrichtingen:

De oplossingsrichtingen op basis van het onderzoek in fase 2 zijn nu

bekend en ook welke onderdelen qua technologie, besturingssysteem

en software werken en welke niet. Eveneens is voor een groot deel

bekend of en welke alternatieven er zijn en via welke alternatieve

routes er de beste vervolgopties liggen. In deze fase is de nieuwe

technologie en/of de vervaardiging van de onderdelen gebouwd en/of

geprogrammeerd. Dit op basis van de user-centered aanpak.

Via de iteratieve, interactieve en exploratieve methode (scrum) heb-

ben we ontwikkeld. De door de zorgaanbieders aangedragen beoogde

gebruikers zijn de innovaties getoond. Hierop hebben ze hun commen-

taar gegeven en aangegeven welke functionaliteit ze willen.

Tegelijkertijd is er getest of alle onderdelen aan elkaar verbonden

telkens blijven werken zoals eerder kritisch onderzocht en qua

specificaties bepaald. Door te ontwikkelen en onderzoeken met twee

ICT-partijen en de Hanze hogeschool is er een bredere kijk op deze

technologie ontstaan. Hierdoor wordt het inzicht vergroot en het on-

derzoek beter en completer uitgevoerd vanuit meerdere invalshoeken.

Met Stichting Gerrit is overlegd met betrekking tot de standaardisatie

en veiligheid en of de technologie aantoonbaar de bedoelde resultaten

oplevert. Stichting Gerrit is hét samenwerkingsverband van en voor

zorgverleners op het gebied van ICT en informatie-uitwisseling in

Noord-Nederland. Zij adviseren bij projecten van participanten en

ondersteunen hen met samenwerkingsprojecten. Met de ICT-afdeling

van zorgorganisatie Alliade is tevens verkennend gekeken naar de

eisen voor implementatie en het overbrengen bij de diverse groepen

cliënten en patiënten.

We maken gebruik van frameworks om met standaard web technieken

(HTML5, CSS3 en javascript) een applicatie te bouwen. Door middel

van zogeheten plugins is het mogelijk om via een javascript ApI toegang

te krijgen tot de device. De oplossing die gemaakt gaat worden zal op

deze technieken moeten aansluiten.

Aanvullend onderzoek door de RUG:

Met deze werkwijze zijn de kosten voor de consument betaalbaar en

acceptabel te houden. Een belangrijke factor, gedragen door Zorgbe-

lang, voor een positieve marktgang en zeker ook voor de toekomst.

De prijsstelling is een essentieel uitgangspunt. Hiervoor hebben we

ook vooronderzoek laten doen door studenten van de RUG o.l.v. pro-

fessor Hans Wortmann. Betreft onderzoek vanuit de afdeling (D)MSc

Technology and Operations Management, MSc Industrial Engineering

and Management Science van de University of Groningen, Faculty of

Economics and Business.

19

RESULTATEN

Cross-platform

De oplossing moet dus geschikt zijn voor besturingssystemen en web-

browsers, zoals:

Internet Explorer 10+

Microsoft Edge

Firefox

Chrome

Safari

Opera

WebRTC

Op dit moment is WebRTC niet op alle platformen beschikbaar. Nog

niet op Internet Explorer, Microsoft Edge en Safari. Alhoewel IOS tus-

sen de platformen staat is het voor onze innovaties nog niet mogelijk

dit platform out-of-the-box te gebruiken voor WebRTC.Onze innova-

ties worden dus hybride gebouwd.

SIP

Om ook de mogelijkheid te bieden om traditionele lijnen als inbound

of outbound toe te staan, zal er gebruik gemaakt moeten worden

SIp oplossing die ook WebRTC toestaat. Vanuit de software moet er

gebruik gemaakt gaan worden van een library voor de connectie naar

de SIp-server.

Aanvullend HA-onderzoek:

Gebaseerd op literatuuronderzoek en interviews met Buurtzorg Oost

Oude Wijken en de zorgcentrale Talant/Alliade.

kansen voor eHealth:

1 meer keuzevrijheid

2 efficiënte en effectieve gezondheidszorg

3 stimuleert zelfstandigheid en zelfmanagement cliënten/patiënten.

4 anoniem en snel informatie opvragen, daardoor lagere barrière om

zorg in te schakelen

5 komt tegemoet aan toenemende zorgvraag en verlaagt zorgkosten

6 vergroot het ziekte-inzicht van de cliënt/patiënt

7 de 24-7 mogelijkheid die de minister wenst

Bedreigingen voor eHealth:

1 minder persoonlijk contact en minder herkenning van emoties

2 minder toegankelijk bij gebrek aan technisch inzicht

3 onbekend maakt onbemind

Implementatie Alliade opmerkingen André de Vries:

1 cliënten ervaren Beeldzorg niet als onpersoonlijk

2 juiste balans en samenwerking tussen Beeldzorg en ambulante zorg

3 vertrouwensband kan van belang zijn, anonimiteit ook

4 cliënten hechten zelf veel waarde aan zelfredzaamheid

De implementatie van eHealth binnen Buurtzorg Groningen:

Buurtzorg ziet eventuele meerwaarde in beeldbellen bij

1 patienten met psychische of psychiatrische problemen

2 zorg en hulp aan gezinnen en jongeren

3 dementerende cliënten

Conclusie HA-groep:

eHealth en specifiek beeldzorg kan het beste in de Nederlandse

gezondheidszorg worden geïmplementeerd als het uitgaat van de eigen

vermogens van de zorgvragers. Hierbij is het van belang dat de vaar-

digheden van de zorgverleners aansluiten bij de wensen en behoeften

van de zorgvragers en dat er gewerkt wordt aan het opbouwen en

behouden van een vertrouwensband. Daarbij heeft beeldzorg de beste

kansen voor een goede implementatie als het medische ondersteuning

combineert met maatschappelijke ondersteuning.


20

3 DE REALISATIEFASE

Opgehaald resultaat om rekening mee te houden:

Cross-platform remote support en beeldbellen voor de gehele

zorgdriehoek: De gehele zorgdriehoek hierin betrekken, VG en ou-

deren en hun verwanten en mantelzorgers. plus de zorgprofessionals

met een zorgcentrale en helpdesk.

Waar moet schermsturing en schermovername aan voldoen?

Mobiléa is nu als gebruikt ptototype voorzien van beide technieken.

Het kan starten met schermsturing en als de hulpvrager dan nog iets

niet snapt, dan kan het overgaan naar schermovername. De scherm-

sturing/overname handelingen zouden achtereenvolgend kunnen wor-

den opgenomen en als een scenario ter beschikking kunnen worden

gesteld om door de hulpvrager weer te kunnen af spelen. Moet dit als

een meekijksessie onder een functieknop worden geplaatst en kan dit

begrijpelijk zelfstandig worden gecommuniceerd?

Benodigde vervolgonderzoeken:

1 Helpknop:

De lay-out van de helpknop. Er zal moeten worden onderzocht (met

launching customers + literatuur) welke kleur het beste gebruikt kan

worden. Deze zal bij elk itteratieonderzoek opnieuw worden getest.

2 Helpinterface:

Hoe moet de helpfunctie werken? Opeenvolgend de contacten en bij

niet opnemen een zorgcentrale? Belangrijke vraag om de zorg betaal-

baar te houden, willen mensen betalen voor de functionaliteit? Moet

112 er in worden opgenomen? politie? Moet er onderscheid worden

gemaakt tussen de optie om een persoon te spreken en de optie om

veelgestelde vragen te lezen? Is dit niet veel te ingewikkeld voor oude-

ren en VG? Welke vragen dit zijn en of dit in tekst of video weergave

komt, moet dan ook onderzocht worden.

3 Meekijksessies

Het voor de doelgroep mogelijk maken dat er meekijksessies terug

gekeken kunnen worden. Zodat eerder uitgevoerde taken gemakkelijk

weer opnieuw kunnen worden uitgevoerd zonder dat er opnieuw

een meekijksessie benodigd is. De opdracht is om een prototype te

ontwikkelen en te testen die deze geheugensteun aanbiedt.

Voorbeeld van een onderzoeksvraag: Wat heeft een geheugensteun

functie nodig om effectief te functioneren zodat de doelgroep met een

grote mate van gemak de taken terug kan kijken en uitvoeren?

Klankbordgroepoverleg 22.04.2016

Stand van zaken voortgang van het project:

1) Schermsturing en schermovername kunnen in een prototype vorm

in de huidige nieuwe versie van Mobiléa worden opgenomen en daar-

mee kan Mobiléa worden ingezet voor de pilots bij de zorgorganisaties

en focusgroepen van Zorgbelang.

2) Via het Hilab van de Hanze wordt een demonstrator gebouwd

waarin de uitkomsten vanuit het eerdere onderzoek van de HT-

studenten worden verwerkt en mee kunnen worden onderzocht en

doorontwikkeld. Zoals o.a.

- geheugensteun en het terugkijken van een hulpsessie?

- hoe kan de doelgroep het beste instructie opvolgen?

- welke tools zijn daarvoor nodig of gewenst?

3) De resterende technische uitdaging, het verbinden van de diverse

(beeld)bellijnen is mogelijk, dit wordt door onze technische tests

bevestigd.

4) Buiten het project hebben we in Wolvega workshops gegeven en

daarmee van ouderen reacties verzameld mbt Beeldzorg, Services aan

huis, thuismeting en mantelzorg. Het blijkt dat ouderen en hun mantel-

zorgers zeker openstaan voor een groot aanbod. De betaalbaarheid zal

een rol spelen. Daarnaast is een diversiteit aan functies voor hen nodig

om een zorgplatform voldoende waarde te geven.

21

RESULTATEN

Voor zorgorganisaties is beeldzorg al wel direct een voordeel. Op

afstand kan er onder andere aan medicatiecontrole worden gedaan.

Thuismeting is ook een functie die zorgvragers veel eigen regie terug-

geeft. Het aantal doktersbezoeken kan hierdoor sterk verminderen.

Zorgverzekeraars kunnen hierop inspelen.

Realisatiefase eindresultatenDe technologie is aangetoond en kan in de volgende fase als een wer-

kend prototype worden gerealiseerd. Samen met alle derden en de

projectpartners waaronder zorggroep Alliade en de andere zorgorga-

nisaties is in co-creatie de technologie en de praktische toepasbaarheid

getoetst bij hun cliënten en patiënten.

In de volgende fase gaan we het systeem intensief testen en valideren

in diverse onderzoeksfases. Dit weer samen met cliënten, mantel-

zorgers, verwanten en de zorgorganisaties uit de dagelijkse praktijk.

Hiervoor maken we de technologie werkend bij onze projectpartners

en de andere zorgorganisaties. Zoals op de (nacht)zorgcentrale van

Alliade en op de voor de pilots benodigde apparatuur.

Binnen het Hilab van de Hanze hogeschool zal er divers vervolgonder-

zoek plaatsvinden. Dit betreft hoe naar aanleiding van het voorgaande

onderzoek door Human Technology studenten de remote support en

aanvullend hoe ook social support functies gerealiseerd kunnen wor-

den. Dit op basis van een prikbord in digitale vorm, waarbij mensen

hun interesses kunnen aangeven en hoe deze bij elkaar kunnen worden

gebracht. Rekening houdend met de kwetsbare doelgroepen die wel

hun hele leven al zijn gewend aan zelfstandigheid en om zelf beslissin-

gen te maken.

Conform de gestelde uitgangspunten die mede voor de betaal-

baarheid en acceptatie door de gebruikers zorgen.

Bring Your Own Device, oftewel Cross-platform WebRTC en Remote

Support. In de praktijk werkende oplossing vanuit co-creatie ontstaan,

hiermee rekening houdend met de gebruikers. Dus de zorgdriehoek

faciliterend.


22

4 DE TEST & REALISATIEFASE

Inleiding:

Het systeem is in deze projectfase verder gevalideert via diverse

onderzoeksfases samen met cliënten, mantelzorgers, verwanten en de

zorgorganisaties uit de dagelijkse praktijk. Hiervoor is de technologie

werkend gemaakt bij onze projectpartners en de andere betrokken

zorgorganisaties.

Met cliënten, betrokken zorgcentralisten, IT-medewerkers en de men-

sen van Mediapioniers en Mobiléa is daarnaast ook op de (nacht)zorg-

centrale van Alliade het prototype uitgebreid wekenlang onderzocht

en getest. Dit betrof tevens cliënten die al gewend waren aan een

ouder systeem en nu het positieve verschil konden ontdekken. In de

toelichting staat bij onze partners en betrokken organisaties uitgelegd

wat hun ervaringen en meningen zijn over de innovaties.

Pilots:Bij de zorgaanbieders Connecting Hands, Comfortzorg en Steffies PZ

zijn ook pilots gedraaid. Hierin is een diversiteit aan cliënten bevraagd

en onderzocht. Het betrof ouderen, mensen met dementie en aan-

geboren hersenletsel. De toegevoegde waarde van zorg op afstand is

op deze manier bij hen in de praktijk verder inzichtelijk gemaakt. De

positieve reacties staan door hen zelf verder toegelicht verderop in

deze brochure.

Klankbordgroepsgesprek 03.06.2016

Tijdens dit overleg hebben Ronald de Vries en Mieke Draijer verslag

gedaan van hun overleg tijdens het Verenso-congres over Zorg & ICT.

Vanuit de geriatrie kwamen lovende reacties op de innovatie scherm-

sturing. Daarnaast is de Friestalige versie aangekondigd. Co-creatie

sessie ledenvereniging Espria is de innovatie ook genoemd en interesse

gewekt. Focusgroepen Zorgbelang geïnitieerd.

jantine Bouma van de Hanze hogeschool gaf een nadere toelichting en

overzicht van de bij de Hanze lopende onderzoeken. Zoals het Ambi-

ent intelligence onderzoek door philips en Rathenau instituut, met de

IBM Watson slimme computer voor huisarts spelen lukt nog lang niet.

Klankbordgroepsgesprek 01.07.2016

Belangrijk opgehaald resultaat bij Comfortzorg is dat mensen zichzelf

liefst niet patiënt voelen en dat beeldzorg voor veel extra sociaal

contact kan zorgen. Door deze aandacht voelt men zich minder hulp-

behoevend. Ook voelen cliënten zich minder bezwaard als mensen op

afstand zonder er veel moeite voor te hoeven doen hen contacten.

GGZ-cliënt van Steffies PZ is dolenthousiast. Wil beeldbellen en dit

geeft veel vertrouwen en houvast. Ook de GGZ-begeleidster is erg

enthousiast en ervaart echt de meerwaarde, angsten wegnemen en

zaken bespreken op afstand.

Connecting Hands is met 3 jonge cliënten in een woongroep met

woonbegeleiders gaan testen. Eenmaal opgestart en begrepen pakken

ze de functies snel op. Het betreft cliënten van rond de 18 jaar met

weinig geduld. Eenmaal bezig wordt het leuk. Belangrijk is dat het

vooraf klaar is en niet nog van alles moet worden geregeld. Hulpverle-

ners zien functies zoals op afstand een route aanreiken als interessant.

Aanvullend tweede HA-onderzoek:

Naar aanleiding van de minor Healthy Ageing, van de Hanzehogeschool

te Groningen, is er een projectopdracht uitgevoerd waarbij studen-

ten met verschillende achtergronden zijn gaan samenwerken om tot

een zo goed mogelijk integraal resultaat te komen. De betreffende

achtergronden binnen dit project zijn Fysiotherapie, International

Lifestyle Studies, Sociaalpedagogische Hulpverlening en Toegepaste

psychologie.

23

RESULTATEN

De projectgroep is gaan brainstormen over mogelijkheden om zelf-

redzaamheid te bevorderen en eenzaamheid onder ouderen tegen te

gaan. Dit heeft geresulteerd in het ontwikkelen van een gameconcept:

FarmField.

Het spelen van games kan leiden tot positieve effecten op de fysieke

fitheid, balans en het cognitief en sociaal functioneren. Daarnaast kan

het spelen van en zelfs het kijken naar betreffende games een positief

effect hebben op de houding en de intentie van ouderen om meer te

bewegen. Zorgverleners geven daarnaast ook aan dat ouderen met

deze betreffende (beweging) games langer en intensiever bewegen in

vergelijking met traditionele bewegingsvormen (TNO, 2015). Om deze

redenen is er gekozen voor het ontwerpen van een game waarin as-

pecten die hier invloed op uitoefenen kunnen worden gecombineerd.

Het doel is dus om ouderen te bevorderen om in beweging te komen

of te blijven en om hen tevens sociaal te activeren. Uit de fieldresearch

is gebleken dat het voor ouderen een leuke game is om te spelen. Ook

bleek uit het praktijkonderzoek met ouderen dat zij meer attentie

hebben voor en een betere herinnering bij positieve zaken (Charles et

al., 2003). Tevens kunnen zij positieve informatie beter verwerken dan

negatieve informatie. Het gegeven dat ouderen een betere attentie,

herinnering en verwerking van positieve zaken ervaren, wordt ook wel

het positivity effect genoemd.

Aanvullend tweede HT-onderzoek:

Samenwerking

Tijdens dit onderzoek is er veel samengewerkt met verschillende

disciplines. Vanaf het begin werd er samengewerkt met meerdere HT-

ers. Op deze wijze konden alle HT studenten voordeel halen uit het

prototype en deze gebruiken voor eigen onderzoek. Verder werd er

samengewerkt met software engineer studenten.

De ontwerpeisen met betrekking tot de geheugensteun zijn als volgt:

- Afspelen van een geheugensteun moet identiek aan remote support

zijn en dus vanaf het beginscherm beginnen. Op deze wijze wordt

voor de oudere de realiteit nagebootst en wordt hij in de

gelegenheid gesteld om te leren.

- In het archief met geheugensteunen moet zichtbaar zijn wie welke

geheugensteun heeft aangemaakt.

- Het archief met geheugensteunen moet gesorteerd kunnen worden

op verschillende manieren: van A-Z, op datum, op hulpverlener en

op soort geheugensteun (zorg, services en extra’s).

- De hulpverlener moet verplicht worden om een omschrijving van

de geheugensteun te maken. Door bij het opslaan van de

geheugensteun een tekstveld aan te maken die verplicht moet

worden ingevuld voordat deze kan worden opgeslagen.

- De oudere moet in een afgekaderde omgeving zitten. Dat wil

zeggen dat wanneer er een geheugensteun gestart is de gebruiker

ten alle tijde maar twee opties heeft: de opgelichte knop aanklikken

of de geheugensteun afsluiten.

Overig

Een SOS-systeem inbouwen is een optie, dit moet dan wel verder

onderzocht worden in verband met eventueel verkeerd gebruik van

het systeem. De helpende partij moet bijvoorbeeld in staat zijn de

SOS-functie uit te schakelen zodra er misbruik plaatsvindt.


24

4 DE TEST & REALISATIEFASE

Zorgbelang Focusgroepen:

Met twee focusgroepen is besproken en onderzocht welke wensen

en eisen er vanuit de patiënten, cliënten en hun mantelzorgers/fami-

lie leven. De innovatie schermsturing is met hen bekeken en getest.

Tevens is er gesproken over alle soorten van functionaliteit die kunnen

ondersteunen. Vanuit ieders eigen situatie en persoonlijk onderbouwd.

Vervolgonderzoeken:

Vervolgonderzoeken na het project zijn reeds in gang gezet.

Het betreft het eerder gepresenteerde spel van de Healthy Ageing

groep nummer twee ten behoeve van valpreventie en sociaal contact

voor ouderen. Eline van der Meer van de HA-groep gaat hier de

komende maanden vervolgonderzoek naar doen. De vragen zijn of, en

indien een ja, hoe de game op Mobiléa realiseerbaar is en zou moeten

werken. Getest met ouderen. Wij zullen haar hierin begeleiden,

eventueel een demo maken en verder onderzoeken of kweekvijver

Noord een partij kan zijn om hierin uitvoerend kan bijdragen. Indien

na het onderzoek blijkt dat de game interessant is om te ontwikkelen

dan gaan we partijen benaderen om in de uitvoering te participeren.

Afhankelijk van de potentie stellen we hierin dan een plan op.

Daarnaast gaan we onderzoeken hoe medicatiecontrole zoals o.a.

insuline spuiten op afstand moet gaan werken. Met medicatiecontrole

is een verdienmodel mogelijk en met beeldzorg en schermsturing

ligt er de basis qua techniek om het te realiseren. Mobiléa zal dit met

meerdere reeds geïnteresseerde zorgorganisaties oppakken. Daarnaast

zal johan Mast, student Human Technology van de Hanze van de

eerste HT-groep, medicatiecontrole gaan betrekken in zijn afstudeer-

onderzoek. Dit betreft onderzoek naar zorg op afstand functionaliteit

voor mensen met dementie.

Ook liggen er contacten met Thijs Geerdink (puurthijs), kok van het

Antonius ziekenhuis te Sneek, om mensen hun smaak terug te geven.

Patiënten oncologie en dementie verliezen vaak hun smaak. Hierin

kan Thijs Geerdink via onder andere een smaakpaspoort verandering

in aanbrengen. Via een 0-meting kan worden bepaald welke smaak

iemand heeft en welke smaken voor een verbetering kunnen zorgen.

25

5 DE pRESENTATIEFASE

Eindresultaat en eindpresentatie:

De uitnodiging voor de eindpresentatie zoals verstuurd aan

de media, betrokkenen en geïnteresseerden.

UITNODIGING

Schermsturing zorgt voor primeur in beeldzorgGraag nodig ik u, mede namens onze projectpartners Zorggroep

Alliade, zorgplatform Mobiléa en de Hanze Hogeschool, uit voor de

eindpresentatie van ons Fryslân Fernijt project ‘Samen de zorg dragen’.

Gedeputeerde Michiel Schrier zal daar bij aanwezig zijn. Reserveren is

noodzakelijk.

Fryslân Fernijt heeft bijgedragen aan het toegankelijker maken van

beeldzorg voor hulpvragers, zorgprofessionals en familie door de

innovatie schermsturing. Daarmee is een belangrijke stap gezet in het

vergroten van de zelfredzaamheid van bijvoorbeeld ouderen en men-

sen met een verstandelijke beperking. Wij zijn trots op het resultaat en

demonstreren dit graag aan u.

Locatie: provinciehuis Tweebaksmarkt 52 te Leeuwarden.

Datum: donderdag 15 september 2016.

Tijd: inloop vanaf 16.30 en programma van 17.00-18.00 uur.

Programma: eindpresentatie project Fryslân Fernijt met medewer-

king van gedeputeerde Michiel Schrier en onder leiding van Saskia

Ijszenga - Manager Marketing a.i.

Sprekers:

jantine Bouma - Senior Researcher lectoraat New Business & ICT

Hanze hogeschool

Mieke Draijer - Directeur Medische Zaken van zorggroep Alliade

Ronald de Vries - Entrepreneur & Directeur Mobiléa

Extra: de Friestalige versie van zorgplatform Mobiléa, gerealiseerd

met hulp van de Afûk.

Culinaire verrassing: kok ziekenhuis Antonius Sneek Thijs Geerdink/

puurThijs en zijn speciale voeding voor de zorg.

De innovatie heeft geresulteerd in de nieuwe generatie beeldzorg:

Beeldzorg 2.0 Hoe kunnen we de zelfredzaamheid van hulpvragers

vergroten zodat ze langer thuis kunnen blijven wonen op een prettige

en veilige manier? Dat is dé uitdaging voor de zorg en overheid.

Alles draait om de pijlers gemak, contact en veiligheid. Veel aandacht is

besteed aan co-creatie. De innovatie maakt het mogelijk om op afstand

bij de hulpvrager de juiste toetsen op de tablet, computer of smartpho-

ne te laten oplichten waarna hij of zij deze zelf kan intoetsen. Zo leren

hulpvragers speels hoe het systeem werkt. Dit vergroot de acceptatie

en het plezier in het gebruik van zorg op afstand. Hulpvragers die zich

online kunnen redden hebben niet zelden minder intensieve zorg no-

dig. Hun familie/vrienden krijgen betere mogelijkheden om te helpen.

Met vriendelijke groet,

Ruud Bleeker

Directeur Mediapioniers

Mediapioniers B.V.


26

Pure eenvoud in beeldzorgMOBILÉA

HuisartsZiekenhuis FysiotherapieDementie LogopedieGehandicaptenzorgOuderenzorg Mantelzorg

27

BEELDZORG 2.0. DE NIEUWE GENERATIE IN BEELDBELLEN.

Beeldzorg 2.0 is een beeldbel oplossing die verder gaat dan traditioneel

beeldbellen. Zorgaanbieders, cliënten en verwanten kunnen op een

eenvoudige manier met elkaar beeldbellen en informatie uitwisselen,

ongeacht het type device dat ze gebruiken.

Ronald de Vries,

Directeur zorgplatform Mobiléa

pROjECTpARTNER ZORGpLATFORM MOBILéA

1. Beeldbellen & chattenBeeldzorg 2.0 gaat verder dan een 1:1 beeldbelgesprek. Zorgaanbieders, cliënten, mantelzorgers en verwanten kunnen op een eenvoudige manier met elkaar beeldbellen en informatie uitwisselen, ongeacht het type device dat ze gebruiken. Mensen worden niet gedwongen nieuwe dure hardware aan te schaffen.

2. Schermsturing & -overnameNaast zorg op afstand, kunt u uw cliënten helpen de applicatie te leren gebruiken door ze stap voor stap „virtueel” aan de hand mee te nemen. Hierdoor wordt de acceptatie en het plezier in het gebruiken van beeldbellen enorm vergroot wat bijdraagt aan de zelfredzaamheid van de doelgroep en efficiëntere zorgverlening.

3. Centrale agendaMet de centrale agenda kan de gehele zorgdriehoek onderling kostenefficiënt samenwerken in de zorg rondom de cliënt met een gecoördineerde planning en reminders. De cliënt kan worden ondersteund met bijvoorbeeld een dagstructuur, medicatie controle en geheugensteuntjes.


28

29

Alliade is een grote zorggroep met verschillende dochters waarin zeer

uiteenlopende zorg verleend wordt. Zo zijn daar Talant en Meriant, de

stichtingen waarin respectievelijk verstandelijke gehandicaptenzorg en

ouderenzorg geleverd wordt. Reik de stichting die voorziet in behan-

delzorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking. Maar ook

BV’s voor ouderenpsychiatrie, ambulante zorg voor LVB en thuiszorg.

Al deze zorgvormen hebben in ieder geval 1 ding gemeen: er is sprake

van verregaande extramuralisatie en zorg op afstand krijgt een steeds

belangrijker plaats. Vandaar dat Alliade zijn eigen Zorgcentrale heeft

van waaruit de inzet van zorgtechnologie en ondersteuning op afstand

plaatsvindt.

Omdat doorontwikkeling van het aanbod, aansluitend bij de nieuwe

zorgvraag die ontstaat, noodzakelijk was hebben we gezocht naar een

nieuw aanbod van beeldzorg, dat doorontwikkeld kan worden naar

een breder aanbod van ondersteuning op afstand. Veiligheid, mobiliteit

en flexibiliteit waren de voorwaarden voor het systeem.

We hebben onderzoek gedaan naar het meest passende systeem.

Daarin hebben we de cliënten nauw betrokken. Uiteindelijk is Mobiléa

door hen als meest plezierige systeem gekozen. Binnen Fryslân Fernijt

zijn we een pilot met het systeem aangegaan. prachtig vonden de

cliënten dat. Het is overzichtelijk, betrouwbaar, je kunt met meerdere

mensen tegelijk bellen (digitaal in combinatie met analoog!) en cliënten

bij het werken op de computer ondersteunen op afstand. Niet door

beeldschermovername, maar door het oplichten van de betreffende

knoppen. De handelingen worden ook opgeslagen in het geheugen van

het systeem, zodat dit steeds weer opgeroepen kan worden. En (ook

niet onbelangrijk) er zitten spelletjes in.

Met dit systeem willen we bij Alliade doorontwikkelen naar een situatie

waarbij jong en oud zich maximaal ondersteund voelen, zonder dat zij

zich daarbij aangetast voelen in hun privacy.

Contact wanneer de cliënt dat wil, contact wanneer de cliënt dat nodig

heeft. Onderling contact faciliterend met steunsysteem en medecliën-

ten om eenzaamheid te voorkomen, maar ook toezicht en interven-

tie mogelijkheden om de veiligheid van cliënten zoveel mogelijk te

garanderen.

Veiligheid en eenzaamheid, de belangrijkste zorgvragen van de

toekomst. Op afstand geregeld met minimale zorginzet en maximaal

resultaat, helemaal op maat.

Mieke Draijer,

Directeur Medische Zaken Zorggroep Alliade

pROjECTpARTNER ZORGGROEp ALLIADE


30

Eline Raap (Fysiotherapie)

‘Ik vond het leuk om met

verschillende mensen, met

verschillende achtergronden

samen te werken en het resultaat

bestaat dan ook uit aspecten van

al deze achtergronden.’

Seline van Keulen

(Toegepaste Psychologie)

‘Door de verrassende en

enthousiaste samenwerking met

verschillende achtergronden

kwam een innovatief, integraal en

ontzettend leuk project tot stand’

Eline van der Meer

(International Lifestyle Studies)

‘Dat we met onze creativiteit als

groep de kwaliteit van leven van

ouderen konden bevorderen

maakte het project zeker een

uitdaging.’

31

Vanuit het lectoraat New Business & ICT heeft de Hanzehogeschool

bijgedragen aan het project Samen de Zorg Dragen. Daarin beogen

we om mensen te ondersteunen (met behulp van ICT) om optimaal

zelfstandig te kunnen wonen. Dat betekent dat we dienen in te spelen

op hun persoonlijke situatie met als doel een zo hoog mogelijke

kwaliteit van leven. Het lectoraat wil daarin graag een brugfunctie

vervullen tussen ICT’ers en ondernemers. In het geval van Samen

de Zorg Dragen tussen ICT, de zorg, docenten, studenten en onze

doelgroep van ouderen en verstandelijk beperkte mensen. Door deze

aanpak van onderzoek, onderwijs en ondernemingen willen we zoveel

mogelijk kruisbestuiving mogelijk maken.

Onderzoek door studenten

In het eerste half jaar van het project hebben Human Technology

studenten onderzoek gedaan naar schermsturing. Dit hebben ze

vertaald in een concept voor schermsturing en een geheugensteun. In

de tweede fase van het project is door Software Engineering studenten

een werkende demonstrator gemaakt. Deze demonstrator is door Hu-

man Technology studenten met de doelgroep getest en verbeterd. Zij

deden dit onderzoek in het Hilab. HiLab is een innovatiewerkplaats

waar studenten en docent-onderzoekers samenwerken, waardoor

kenniscreatie en zo mogelijk innovatie plaatsvindt.

Daarnaast hebben studenten die de Healthy Ageing minor volgen de

implementatie van eHealth en beeldbellen onderzocht. In een ander

onderzoek hebben studenten een spel ontworpen om interactie en

beweging te stimuleren. De minor Healthy Ageing is multidisciplinair:

studenten van verschillende opleidingen werken samen aan Healthy

Ageing opdrachten. Zo denken studenten vanuit zorgopleidingen ook

mee over technische innovatie en vice versa.

Wat hebben we bijgedragen aan het project:

• We hebben actief bijgedragen aan de klankbordgroep sessies,

en door middel van presentaties van zowel studenten

als Senior Researcher jantine Bouma;

• Studenten Software Engineering hebben bijgedragen aan het

oplossen van de technische uitdagingen bij het ontwikkelen van

de schermsturing bij Mediapioniers;

• Studenten Human Technology hebben onderzoek gedaan bij de

doelgroepen ouderen en mensen met een verstandelijke beperking

om te begrijpen welke functionaliteiten de schermsturing zou

moeten hebben. Uit dit onderzoek zijn verschillende aanbevelingen

gekomen die door Mediapioniers zijn overgenomen;

• Studenten van de minor Healthy Ageing hebben gekeken naar de

implementatie van beeldbellen in de zorg;

• Studenten van Software engineering hebben een demonstrator

ontwikkeld waardoor we in staat zijn beter bij de doelgroep te

testen. Ook kan de demonstrator gemakkelijk aangepast worden;

• Studenten van Human Technology hebben hiervoor het concept

ontwikkeld en deze later bij gebruikers getest;

• Studenten van Human Technology hebben een demonstrator

voor sociale ondersteuning gemaakt en getest;

• Studenten van de minor Healthy Ageing hebben een spel ontwikkeld

om sociale interactie en beweging te stimuleren;

• Docenten hebben bijgedragen aan dit project door studenten te

coachen en mee te denken over nieuwe manieren van onderzoek

om technologische innovaties in de zorg mogelijk te maken;

• De studenten hebben workshops over scrum, het ontwerpen van

persona’s, serious games, etc. gekregen;

• Er is onderzoek gedaan naar nieuwe zorg en services voor mensen

die zelfredzaam willen blijven;

• Er is onderzoek gedaan door docenten naar een programma

waardoor het gemakkelijker wordt de software te personaliseren

voor de diverse (heel verschillende) gebruikers, hiervoor is ook een

klein onderzoek gedaan bij de zorgpartijen van dit project.

pROjECTpARTNER HANZE HOGESCHOOL GRONINGEN


32

33

Connecting Hands biedt ambulante hulpverlening aan kinderen, jong

volwassenen, volwassenen en systemen die problemen ervaren op

psychisch, verstandelijk, opvoedkundig, sociaal of maatschappelijk

gebied. Ook biedt Connecting Hands Begeleid Wonen in een

beschermde woonomgeving aan jong volwassenen, volwassenen en

systemen met psychische of psychosociale problemen en/of een

verstandelijke beperking, zaterdagopvang en eerstelijns behandeling.

Wij werken vanuit de presentiebenadering; wij zijn er voor onze

cliënten, staan naast hen, hebben een open houding en werken vanuit

betrokkenheid. Connecting Hands ziet elke cliënt als een uniek

persoon die zowel kwaliteiten als uitdagingen kent. Bij vraagstukken

heeft iedere cliënt recht op ondersteuning die aansluit op de persoon en

situatie. Connecting Hands staat daarmee voor zorg van mens tot mens.

Belangrijke uitgangspunten zijn: vertrouwen creëren, haalbare doelen

stellen, positief bekrachtigen en blijven meebewegen. Dat vraagt naast

professioneel vakmanschap ook creativiteit, praktische wijsheid en de

kracht om daadwerkelijk verbinding te maken met anderen.

De situatie en problematiek van de cliënt geeft richting aan de locatie

waar wij zorg bieden. Dit is meestal in de thuissituatie maar kan

bijvoorbeeld ook op kantoor of op school. Wij bieden ook telefonische

ondersteuning. Bereikbaar zijn voor onze cliënten is belangrijk, dus óók

buiten de afgesproken begeleidingsmomenten. Voor cliënten kunnen de

kosten van een telefoongesprek een obstakel zijn. De vraag of wij ook

kunnen beeldbellen via internet wordt ons steeds vaker gesteld.

Als organisatie stellen wij ons ten doel de zorgvraag van de cliënt

optimaal te kunnen beantwoorden. Door middel van Mobiléa kunnen

cliënten vragen stellen aan hun hulpverleners, wanneer het hen schikt en

vanuit hun eigen veilige omgeving. De mogelijkheid om het netwerk van

de cliënt in een beeldbelgesprek te kunnen betrekken kan effectiviteit

en snelheid genereren in het zorgproces.

Naast de beeldbelfunctie is in dit project ook schermsturing en

schermovername ontwikkeld. Hierdoor kan een hulpverlener de cliënt op

afstand ondersteunen. Zoals bij het zoeken van informatie op internet of

bijvoorbeeld bij het invullen van een digitaal formulier. De stappen die

gezet moeten worden blijven bewaard, zo kan een cliënt een volgende

keer gebruik maken van de opgeslagen informatie en zelfstandig een

aanvraag doen, een digitaal formulier invullen of anders. Zo draagt

Mobiléa bij aan het vergroten van de zelfredzaamheid van de cliënt.

De cliënt kan hierdoor zelf een eigen digitale omgeving creëren en daarbij

aangeven waar hij of zij behoefte aan heeft. Alles in een veilige omgeving

zodat de cliënt optimaal beschermd is.

In de toekomst blijven de zorgvragen van de cliënt centraal staan.

Wij zijn er, in de nabijheid, maar ook veilig met Mobiléa op afstand.

jan Stuve,

Directeur/Bestuurder Connecting Hands

pARTNER CONNECTING HANDS


34

35

Als kleinschalige zorgorganisatie is Comfortzorg blij dat zij betrokken is

bij de ontwikkeling van de innovaties op het zorgplatform van Mobiléa.

Uiteindelijk gaat het bij een innovatie in de zorg ook om het uittesten

en doen in de praktijk. Zowel voor klanten en medewerkers. Want

zij moeten het zelf praktisch ervaren dat beeldschermtechnologie en

Beeldzorg 2.0 van Mobiléa een toegevoegde waarde heeft.

In het begin van het project hebben de betrokken Human Technology

studenten van de Hanze hogeschool aan alle medewerkers van onze

organisatie Comfortzorg een presentatie gegeven van de mogelijk-

heden. Daardoor ging het onderwerp nog meer leven: “Wat zou dit

kunnen betekenen voor onze cliënten? Wat kan wel en wat niet? Wat

betekent dit voor mij als medewerker in de zorg?

Allerlei vragen en afwegingen die aan de orde kwamen.

Inmiddels wordt het resultaat van de technische ontwikkelingen,

Beeldzorg 2.0 van Mobiléa, bij een aantal van onze klanten uitgetest.

Dat is erg leuk en spannend. De eerste enthousiaste reacties zijn al

gegeven. De extra ontwikkelde mogelijkheden zoals het overnemen

van het scherm op afstand om de cliënt te laten zien wat hij/zij moet

doen wordt als heel plezierig beschouwd. Hulp krijgen en toch zelf de

baas blijven!

Het mooie is dat we kunnen kiezen voor een inrichting helemaal op

maat naar de wensen en de mogelijkheden van een cliënt. We kunnen

een koppeling maken met onze planning zodat helder is wie wanneer

komt, met medicatiecontroles, metingen, even via beeldscherm con-

tact hebben met cliënt of mantelzorger en allerlei Apps toevoegen.

Het vervolg is dat we moeten zorgen dat deze toepassingen goed

gebruikt worden, dat medewerkers en klanten hierin de gewenste

ondersteuning krijgen en dat de financiering hiervoor netjes geregeld

wordt. Dat laatste is voor ons belangrijk. Zowel zorgkantoor, zorg-

verzekeraars als gemeenten zullen dit belang wat Comfortzorg betreft

blijvend moeten herkennen en erkennen in de vorm van een passende

financiering.

Dan hebben we een duurzame oplossing die een prachtige bijdrage

levert aan de kwaliteit van leven van mensen die in de thuissituatie

extra zorg en/of ondersteuning nodig hebben.

Hanni van den Broek

Directeur Comfortzorg

pARTNER COMFORTZORG


36

37

Steffies Particuliere Zorg is een kleine zorgorganisatie. Wij bieden zorg

in de thuissituatie. Onze doelgroepen zijn niet alleen ouderen.

In samenwerking met andere organisaties bieden wij ook zorg aan

mensen met niet-aangeboren hersenletsel, mensen met spierziektes,

mensen met een verstandelijke en/of meervoudige beperking en aan

mensen met dementie. Wij werken kleinschalig in compacte vaste

teams. Ons credo is: zo veel mogelijk zorg bieden uit één hand, wij

noemen dat het Total Care System.

Naast deskundigheid en het professioneel uitvoeren

van de benodigde zorg, staan de wensen en belangen

van de zorgvrager centraal.

Wij nemen hen mee bij het plannen van adequate zorg. Adequate zorg

houdt in dat de noodzakelijke zorg afgestemd wordt met wensen,

behoeften en zelfzorg momenten van de cliënt. Daarbij is het

stimuleren van zelfredzaamheid en het vergroten ervan zeer belangrijk.

Voor het vergroten van de zelfredzaamheid biedt Mobiléa een

uitstekende basis. Mobiléa is een zorgplatform, dat zich richt op

beeldbellen en zorg op afstand. De mogelijkheid tot schermsturing en

schermovername is een belangrijke innovatie die het systeem biedt.

Met name de schermsturing, die optische signalen geeft, zodat de

cliënt kan zien, wat hij/zij moet doen en daardoor zelf kan leren, hoe

hij/zij de pc of een programma of een bepaalde knop moet gebruiken.

Dit vergroot de zelfredzaamheid van de cliënt concreet.

Beeldbellen biedt ons de mogelijkheid contact met de cliënt te hebben

en toch ook afstand te houden. Bovendien kan de cliënt een eigen

veilige digitale omgeving creëren en in deze omgeving zijn/haar sociaal

netwerk realiseren. Deze mogelijkheid geeft een veilig gevoel voor de

cliënt en ontlast ook de mantelzorger.

In de pilotfase, waar Steffies Particuliere Zorg eveneens bij

betrokken was, is over de mogelijkheid van het beeldbellen al

enthousiast gereageerd. Cliënten willen heel graag gebruik maken

van Mobiléa. Als Steffies Particuliere Zorg zijn wij trots en blij, dat wij

betrokken zijn bij de ontwikkeling van Mobiléa.

In de toekomst zullen naast zelfredzaamheid ook onderwerpen als

eenzaamheid en veiligheid een steeds grotere rol gaan spelen in de

zorgverlening en gaan wij over van een probleemgerichte

zorgverlening naar resultaatgerichte en integrale zorgverlening.

Mobilea biedt een uitstekende mogelijkheid om op de

toekomstige problematiek in te spelen:

op maat, dichtbij en met afstand.

Steffi Schijveschuurder

Directeur Steffies Particuliere Zorg B.V.

pARTNER STEFFIES pARTICULIERE ZORG


38

39

Zorg op afstand kan spanning bij de mantelzorger verlichten.

Voor Mobiléa heeft Zorgbelang Fryslân in het kader van het project

Fryslân Fernijt twee keer met mantelzorgers en verwanten om tafel

gezeten om wensen en behoeften in kaart te brengen over beeldbellen

en zorg op afstand. De mantelzorgers en verwanten zijn namelijk een

belangrijke schakel voor het slagen van deze vorm van ondersteuning.

In die gevallen waarbij de cliënt moeite heeft met deze ontwikkelingen

kan ze laagdrempelige ondersteuning en hulp bieden door gebruik te

maken van schermsturing en/of schermovername.

Vanuit eigen ervaring geven mantelzorgers aan dat er altijd een

bepaalde spanning bij hen zit. Ze willen graag dat alles goed gaat met

degene voor wie ze mantelzorger zijn. Dus is het van belang dat daar

in het systeem rekening mee wordt gehouden.

Wat vindt de doelgroep belangrijk

als het gaat om beeldbellen en zorg op afstand?

Het belangrijkste bij het beeldbellen voor de mantelzorger is, dat

degene die belt de ander kan zien zoals hij is. Zo kan de mantelzorger

goed inschatten of er hulp noodzakelijk is of niet. Daarnaast is een

overzichtelijk scherm, bedieningsgemak en het kunnen instellen van

het systeem naar individuele behoeften van belang.

Wat mantelzorgers fijn vinden bij schermsturing is dat de cliënt baas

blijft over zijn eigen systeem. Hij/zij wordt door het systeem geleid,

zonder dat het om ‘bemoeizorg’ gaat. Het gaat om het leermoment

voor de cliënt, zodat deze het de volgende keer zelf kan doen en de

mantelzorger niet meer hoeft te ondersteunen. Wat bij schermsturing

belangrijk wordt gevonden is dat de cliënt duidelijk ziet, door kleur en

beweging, om welke knop het gaat die ingedrukt moet worden.

Tenslotte worden een heldere instructie en makkelijke zoekfunctie

door bijna alle mantelzorgers genoemd.

Tijdens de focusgroepen is ook het vraagstuk van de regiehouder aan

bod gekomen. Hierbij geven mantelzorgers aan dat in de meest ideale

variant de cliënt zelf regiehouder is binnen het systeem en niet de

zorgaanbieder. Daarbij is ook het waarborgen van de privacy

belangrijk. Binnen het systeem geeft de cliënt aan wie wat mag inzien

en of er een groepsgesprek plaats vindt met hulpverlener en/of

mantelzorger.

Vanuit de mantelzorgers is heel enthousiast gereageerd nadat de

nieuwigheid er af was en de bekendheid met het systeem groter werd.

Belangrijk is dat mensen al bekend zijn met het systeem voordat zorg

noodzakelijk wordt. De mantelzorgers vinden dat gemeenten en

zorgverzekeraars verantwoordelijk zijn voor het uitrollen. De kosten

mogen geen belemmering zijn. Voor de functionaliteit is men graag

bereid te betalen. Zeker als dit op de persoonlijke wensen wordt

afgestemd. Voorstel vanuit de focusgroepen is dan ook om een pilot te

starten bij één of meerdere wijken gebiedsteams en te kijken of het

preventief werkt.

Conclusie is dat er zeker een groep mantelzorgers en verwanten zit

te wachten om dit systeem in gebruik te nemen, ingericht voor het

individu en voor iedereen toegankelijk en betaalbaar.

Henriette Bleumink

Belangenbehartiger Zorgbelang Fryslân

pROjECT BETROkkENE ZORGBELANG FRYSLâN


40

41

Taal is bepalend voor het welbevinden

Taal is bepalend voor het welbevinden van zorgvragers. Voel ik me

thuis, voelt het vertrouwd, ben ik op m’n gemak? Dat is belangrijk voor

mensen. En dat gevoel, zo blijkt uit onderzoek, hangt samen met de

taal die gesproken wordt door verzorgenden.

Taal bepaalt de afstand tussen verzorgende en zorgvrager. Een goed

contact en een goede relatie met de zorgvrager hangen nauw samen

met de kwaliteit van zorg die geboden wordt. Het gebruik van taal

bepaalt de afstand tussen verzorgende en zorgvrager. Het gebruik van

de moedertaal verkleint die afstand en het moeten spreken van de

standaardtaal maakt die afstand juist groter.

Dat wie doe sa werkt samen met zorgaanbieders om zorgvragers te

stimuleren de eigen taal te gebruiken in zorgsituaties. Dit kan onder

andere door de betreffende taal zichtbaar te maken op de zorglocatie,

het aanbieden van workshops aan de verzorgenden en vertalen van aan

zorg gerelateerde producten. De vertaalwerkzaamheden voor Mobileá

sluiten dan ook naadloos aan bij de ambitie van de Afûk om het gebruik

van moedertaal in de zorg te stimuleren.

Dat wie doe sa

Dat wie doe sa biedt veel materialen uit het verleden die geschikt zijn

voor reminiscentie: verhalen, muziek, video’s, enzovoorts. Het aanbod

bestaat uit herkenbaar materiaal afkomstig uit de Friese regio en in de

taal van de regio.

Herkenbare locaties, situaties en handelingen die in beeld worden

gebracht met authentiek materiaal zijn interessant voor een ieder die

belangstelling voor het verleden heeft, maar met name voor ouderen

en hun kinderen en kleinkinderen. Aan de hand van het aangeboden

materiaal kunnen zij bewust herinneringen ophalen en samen in ge-

sprek gaan over het verleden.

Het materiaal dat Dat wie doe sa aanbiedt is niet alleen geschikt voor

particulieren, maar ook voor professionals in de zorg. Zo is het voor

bijvoorbeeld dementerenden positief om te vertellen over hun leven.

Zij worden zich zo bewust van de eigen identiteit en de eigen ervarin-

gen en prestaties uit het verleden. Dit draagt bij aan het zelfvertrou-

wen en de eigenwaarde van de persoon in kwestie.

Dat wie doe sa biedt materiaal dat voor zowel individueel gebruik als

voor groepsactiviteiten geschikt is.

www.taalvoordezorg.nl

www.datwiedoesa.nl

www.afuk.frl

De moaiste mominten fan doe biede hâldfêst foar de takomst.

AFûk, DE pARTNER VOOR DE FRIESTALIGE VERSIE VAN MOBILéA


42

Onze dank gaat uit naar alle mensen die ons geïnspireerd hebben, hebben meegewerkt, betrokkenheid hebben getoond en

daarmee dit project tot een succesvol resultaat hebben gebracht. Met name willen we noemen Ronald de Vries van Mobiléa BV,

judith Swart Ranshuysen Beleidsadviseur Zorgeconomie/Healthy ageing, medewerkers van de SNN, het lectoraat New Business

& ICT van de Hanzehogeschool Groningen waarbij student johan Mast met kunde en inzet tot heel mooie resultaten kwam,

mijn eigen collega’s, Henriëtte Bleumink van Zorgbelang en natuurlijk onze mooie provincie Fryslân.

Daarnaast zijn we onze speciale dank verschuldigd aan Mieke Draijer Directeur Medische Zaken Alliade. Haar geloof in ons

innovatieve denken met betrekking tot de zorg is van essentieel belang geweest om te staan waar we nu staan.

Zij legde hiermee de basis voor het Fryslân Fernijt project

‘Samen de zorg dragen’

De toekomst zien we vol vertrouwen tegemoet. Vrijwel elke zorgorganisatie begrijpt dat er vernieuwd moet worden.

Vele zorgorganisaties tonen interesse voor onze innovaties en de doordachte toekomstbestendige ontwikkelroute. Nieuwe

onderzoeken met studenten en TNO gericht op serious gaming, voeding, alarmering en dementie lopen reeds. praktijkgerichte

co-creatie trajecten met diverse zorgorganisaties voor innovatieve functionaliteit worden de komende periode opgestart.

Ruud Bleeker, directeur Mediapioniers BV.

Sneek, september 2016.

DANkWOORD EN TOEkOMSTVISIE

Handleiding voor projectindieners

Deze subsidieregeling wordt mogelijk gemaakt door het ministerie van Economische Zaken, SNN en de provincie Fryslân

HET pROjECT ‘SAMEN DE ZORG DRAGEN IS MEDE MOGELIjk GEMAAkT DOOR:

Mediapioniers B.V.

Mediapioniers BV:

Hemdijk 10, 8601 XH Sneek

www.mediapioniers.nl

[email protected]

Meer informatie over zorgplatform Mobiléa:

www.mobilea.nl

De nieuwe generatie in beeldbellen. - Mobilea · helpdesk kan de doelgroep wel effectief en op...

Documents

Transcript of De nieuwe generatie in beeldbellen. - Mobilea · helpdesk kan de doelgroep wel effectief en op...