De middeleeuwen

5.1 Leenheren en leenmannen

A. Het Frankische rijk• Oorlog en verovering– Karel de Grote voerde veel oorlogen.–Welke volken bracht hij onder zijn

gezag:• Slavische• Longobarden• De Moren• De Friezen• De saksen

• Karel won veel oorlogen omdat:

?

Ridders:

Soldaten te paard, meestal van adel.

Zij gebruikten de stijgbeugel, dit hadden ze van de Arabieren overgenomen waardoor ze stevig op hun paard zaten.

De cavalerie werd het sterkste legeronderdeel

Keizer Karel• Paus Leo III vroeg Karel hulp, zijn

tegenstanders wilden hem verbannen.

• Karel versloeg de tegenstanders• Paus Leo kroonde hem tot keizer als

dank

Het leenstelsel• Tijdens de rijksdag benoemde Karel

leenmannen/vazallen• Zo een leenman kreeg in ruil voor

hulp en trouw een gebied “in leen”• De leenman mocht dit gebied

besturen• Dit noemen we leenstelsel of

feodalisme

Het bestuur• Om de leenmannen te controleren

stuurde Karel koningsboden.• Soms verplaatste hij tijdelijk zijn hof• De leenmannen van Karel

verdeelden hun stukje grond en leende die weer aan anderen.

• Dit maakte het soms erg ingewikkeld• Na de dood van Karel in 814 viel zijn

grote rijk uiteen.

• Jaartallen, Personen, Gebeurtenissen 5.1 A.– 796 overwinning Avaren door karel de Grote– 814 dood Karel de Grote (begin val rijk)– 785 Karel verslaat de Friezen, begin opstand

Saksen.– 800 Karel wordt Keizer Roomse rijk.– 805 Saksen worden definitief verslagen

Gebeurtenissen:- In de rijksdag werden leenmannen benoemd en

nieuwe wetten voorgelezen.- Personen- -Karel de Grote- Paus Leo III

B Ridders en Kastelen• Een onveilige tijd– Kustgebieden bedreigd door Vikingen– Oorlogen tussen koningen, hertogen en

graven– Boeren en ridders moesten als militair

dienen.– Ridders waren vaak ook een soort

politie– Bewoners zochten bescherming in

kasteel of burcht van hun heer.

BurchtKunstmatige heuvel met gracht eromheen, hierop hoog houten gebouw.

Vanaf 900 steeds vaker steen inplaats van hout.

• Ridders worden van adel.–Meeste ridders waren niet van adel.– Later in de middeleeuwen mochten

alleen edellieden ridder worden.– Lid van een ridderorde.– Ridderromans ontstaan

• Steekspelen en toernooien– Vanaf 12de eeuwriddertoernooien– Veel adellijke families hadden een

familiewapen dat hoorde bij hun machtsgebied.

–Heraldiek is de wetenschap die zich bezighoudt met (familie) wapens.

Opdracht

•Ontdek Kasteel Hoensbroek– Groepjes van 4–Maak samen een presentatie–Na de meivakantie mag je deze

presenteren– In de tussentijd moet je wel laten zien

hoe je bezig bent.

Vaardighedenoverzicht blz 153,154

• Onderzoek doen–Uitvoering– Controle

Samenwerken- Verdeel de taken- Maak een planning

• Uitvoering– Zorg voor goede samenwerking– Overleg

ControleAlles gedaan, iedereen tevreden?

• Informatie verzamelen– Voorbereiden• Schrijf op wat je wilt weten?• Hoe komt je aan informatie?• Hoe ga je informatie bewaren?• Planning

Planning• 11 april: Inleveren

groepssamenstelling• 16 april: inleveren

onderzoeksvragen• 18 april: inleveren sites en boeken

die je gaat gebruiken• 25 april: eerste versie presentatie

inleveren• 16 mei: inleveren laatste versie met

verbeteringen• 21/23 mei presentaties